Post on 18-Jan-2017
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 1
LURRAREN GERUZAK
12 LURRA
ATMOSFERA: Lurra inguratzen duen gas-
geruza da.
Aire geruza da.
Hodeiak daude.
BIOSFERA: Lurran izaki
bizidun guztien multzoa da.
HIDROSFERA:
Gainazalean dagoen ura
da (Ozeanoak). Gure
planetan zatirik handiena
urez osatuta dago.
GEOSFERA: Planetaren
atal solidoa da.
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 2
GEOSFERA
Lurraren atal solidoa da, harriz eta mineralez osatuta dago.
Hiru geruza bereizten dira: lurrazala, mantua eta nukleoa
LURRAZALA: Geruza fina da.
Kontinenteek eta ozeanoen
hondoek osatzen dute.
MANTUA: Lurrazalaren
azpian dago.Harri
solidoek eta material
erdiurtuek osatzen dute.
NUKLEOA: Barru-barruko
geruza da. Materialak urtuta
daude, oso tenperaturak
altuak direlako.
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 3
ZER AURKITZEN DITUGU GEOSFERAN?
Mota askotako harriak daude.
GRANITOA ETA
ARBELA: eraikinak, kaleak
espaloiak… egiteko balio dute
MARMOLA.
Eskulturak eta dekoratzeko
erabiltzen da.
IKATZA,
PETROLEOA
Erregaia da.
Harriak, mineralez osatuta daude.
Mineralak harrien osagaiak dira.
MINERALEN ERABILERA GATZA, elikaduran
erabiltzen da.
IGELTSUA,
eraikuntzan erabiltzen da.
URREA ETA
ZILARRA bitxigintzan erabiltzen dira.
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 4
HARRIAK:
Hiru motatako harriak ditugu:
SEDIMENTARIOAK MAGMATIKOAK METAMORFIKOAK
Beste harri batzuen
edo izaki bizidunen zatiekin osatzen
dira: Buztina,
konglomeratua…
Lurraren barnealdetik
datoz eta hozten direnean solidotzen
dira. Oso gogorrak izaten dira: granitoa,
basaltoa…
Beste harri
batzuetatik, presioa edo temperatura
igotzearen eraginez sortzen dira
Arbela, marmola…
NON LORTZEN DIRA HARRIAK?
Harriak eta mineralak, bai gainazalean bai Lurraren
barnealdean egoten dira.
HARROBIAK MEATEGIAK
Harriak ateratzen diren tokia da, ez dago sakonean. Ad: granitoa
Sakonean. Zuloak eta tunelak egiten dira harrietaraino irtisteko. Meategietatik mineralak eta harriak ateratzen dira, adibidez: ikatza.
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 5
LURZORUA
Lurzorua, geosferaren azal-azaleko geruza da.
Lurzorua, animalien eta landareen hondakinez (materia
organikoa), urez, airez eta harriz (materia ez-organikoa)
osatuta dago.
Lurzoruan, hiru geruza edo horizonte daude:
A HORIZONTEA: Lur eta
animalien era landareen
hondakinek osatzen dute.
Landareen sustraiak eta
animalia batzuk hemen bizi
dira
B HORIZONTEA: Tarteko
geruza da. Harriak daude
eta landareen sustra
gutxi.
C HORIZONTEA: geruza
sakona da. Batez ere
harriz osatuta dago.
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 6
ARIKETAK
1.- Idatzi Lurreko geruzen izenak.
2.- Geosferaren geruzak idatzi:
3.- Osatu eskema.
adibidez
adibidez
adibidez
Harri motak, jatorria kontuan
hartuta
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 7
4.- Zertarako erabiltzen ditugu harriak?
5.- Lurzoruaren geruzak edo horizonteak kokatu:
Taula bete:
LURZORUAREN GERUZA edo HORIZONTEA
MATERIALAK
Harea, buztina, ura, airea …
C HORIONTEA edo Azpiko geruza
NATUR ZIENTZIAK 4. MAILA EGOKITZAPENA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com
www.laguntza2ziklo.blogspot.com 8
Non egoten dira harriak?
Zertarako erabiltzen dute lurzorua hurrengo pertsonek?
MEATZARIEK: LORAZAINEK: NEKAZARIEK: