Post on 07-Oct-2018
1
Urola Kostako herritarren parte-hartzea Paisaiaren Katalogoa egiteko
2. fasea: Paisaiaren kalitate-helburuak eta jarduteko neurrien
proposamena
Herritarrei egindako inkesten emaitzak
2012ko Apirila
2
Aurkibidea
1. Sarrera
2. Paisaiaren kalitate-helburuen balorazioa
3. Jarduteko neurrien proposamenak
4. Ondorioak
1. Sarrera
2. Paisaiaren kalitate-helburuen balorazioa
3. Jarduteko neurrien proposamenak
4. Ondorioak
3
4
Urola Kostako biztanleei euren paisaiari buruz galdetzen diegu
1
Paisaiaren baloreak, eremu degradatuak
Paisaiaren unitateak eta interes bereziko eremuak identifikatzea
Paisaiaren kalitate-helburuak, jarduteko neurriak eta
adierazleak
Katalogoak aurkeztea
Funtsezko
eremuak
Paisaia identifikatzea, ezaugarritzea eta
ebaluatzea
Irizpideak, neurriak eta adierazleak.
Katalogoak aurkeztea
Gidalerroak egitea
2 3
Faseak
� Herritarren parte-hartzea funtsezko elementua da, paisaiari buruzko Katalogoak eta Gidalerroak egiteko.
� Herritarrek eta tokiko eragileek errazago parte har dezaten, honako hauek jarri dira martxan: paisaiari buruzko
webgune zehatza, elkarrizketa pertsonalak, email-en bidez egindako inkestak, lan-mahaiak eta parte hartzeko guneak
Irekia-n eta Facebook-en.
� Dokumentu honek herritarrek inkesta baten bidez egindako ekarpenak biltzen ditu. Inkesta 2012ko martxoaren eta
apirilaren artean (2. fasea: Paisaiaren kalitate-helburuak eta jarduteko neurriak) egin zen.
5
� Txosten honek Urola Kostako herritarren paisaiaren kalitate-helburuei buruzko balorazioa biltzen du.
Helburu horiek Katalogoaren idazle-taldeak proposatu ditu, bertako eragileekin kontrastatu ostean.
� Galdeketak Arlo Funtzionaleko honako udal hauetara bidali ditugu: Aia, Aizarnazabal, Azkoitia,
Azpeitia, Beizama, Errezil, Getaria, Orio, Zarautz, Zestoa eta Zumaia. Udaletan, berriz, hainbat
sailetara igorri dira, besteak beste, Kultura, Turismo eta Berdintasun sailetara. Gainera, zenbait
erakunde eta elkarteetara (garapen ekonomikoko eta landa-erakundeak, eta kirol-, kultur, turismo-
eta garapen ekonomikoko elkarteak) ere bidali dira, euren kontaktuei helaraz diezaieten. Gainera,
2012ko apirilaren 2an inkesta bat egin zen lekuan bertan.
� Jasotako inkestak: 73.
% 8 25 urte baino gutxiago
% 41 25-44 urte
% 36 45-64 urte
% 15 65 urte edo gehiago
% 59 Emakumeak
% 41 Gizonak
Sexua Adina
6
PAISAIAREKIN DUTEN HARREMANA
Inkesta erantzun dutenek lotura handia dute euren paisaiarekin
Urola Kostarekin duten haremana
89%
52%
7%1%
85%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Bertanbizi naiz
Berta jaio naiz Bertanegitendut lan
Paisaiarekin
Lotutako
kirol-jarduerak
edo aisia-jarduerak
egiten ditut
Beste batzuk
7
Azkoitia, Azpeitia eta Zumaiako herritarrek izan dute parte hartzerik handiena 2. fase honetan
Adierazi non bizi zaren
1%3%
44%
25%
3%0%
1% 1% 1% 1%
18%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
Aia
Aiazarnazabal
Azkoitia
Azpeitia
Beizama
ErrezilGetaria
OrioZarautz
ZestoaZumaia
1. Sarrera
2. Paisaiaren kalitate-helburuen balorazioa
3. Jarduteko neurrien proposamenak
4. Ondorioak
8
9
Azpimarratzen diren funtsezko helburuak zabortegi eta harrobien eragina txikiagotzea eta
itsasertzeko zein ibaiertzeko paisaiak dira
Balora itzazu, Urola Kostako paisaia hobetzeko, paisairen kalitate helburu hauen lehentasuna eta
premiazkotasuna:
2
2,4
2,6
2,7
2,7
2,7
2,8
2,8
3
3,1
3,1
3,3
3,4
3,4
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4
Udalerriak herri inguruko zein landako paisaiarekin integratzea.
Azpiegitura linealak paisaian integratzea.
Herri-guneetatik hurbil dauden guneak (besteak beste, industrialdeak) integratzea.
Behatokiak eta paisaia-ibilbideak identifikatzea, eta horien sarea osatzea.
Landa-kokatzeak eta eraikuntzak eta horien balioak integratzea.
Hiri- eta landa-kokatzeak inguruko paisaiarekin integratzea, sarean
Hondo eszenikoa babestea, lehengoratzea eta baloratzea.
Herri-guneetarako sarbideak hobetzea.
Nekazaritza-paisaiak lehengoratzea eta baloratzea.
Balio historikoak eta sinbolikoak zein identitate balioak zaintzea eta baloratzea.
Paisaia naturalak babestea eta zaintzea.
Ibaiertzeko paisaiak zaintzea, lehengoratzea eta baloratzea.
Zabortegi, hondakindegi eta harrobiek paisaian duten eragina murriztea.
Itsasertzeko paisaiak babestea, zaintzea eta kudeatzea.
1. Sarrera
2. Paisaiaren kalitate-helburuen balorazioa
3. Jarduteko neurrien proposamenak
4. Ondorioak
10
11
Azpiegitura handiko igarotzea murrizteko proposamenen artean, irtenbide teknikoak, estetikoak eta lurperatzea azpimarratzen dira
Zein proposamen iradokitzen dituzu azpiegitura handiak(trena, A-8a, argindar-linea eta abar) igarotzeak dituen ondorioak
murrizteko?
Hobekuntza estetikoak
o “Zuhaitzen bidez inpaktuak txikiagotu”.
o “Zuhaitzak landatu. Azpiegiturak behar ditugu, bakartuta
baikaude”.
o “Ez zait gustatzen estaltzea orlegiz pintatuz, azpiegiturak
disimulatzen dituzten zuhaitzak edo zuhaixkak landa
daitezen nahiago dut”.
o “Landareak leku guztietatik jarri”.
o “Hondartzen babesa. Harrobiak eta lantegiak ikuz ez
daitezen”.
o “Ez da dirurik egongo, baina hoberena errepideak herriak
zeharkatu ez ditzaten izango litzateke. Orion bezala”.
Soluzio teknikoak
o “Ezpondak nabarmendu, naturalagoak eginez eta zuhaixka,
landare igokari eta zuhaitz gehiago landatuz: landare
hesiak”.
o “Gunitatoa saihestu: honen beharrean, harri-lubetak edo
sare metalikoak jarri daitezke, landare igokariekin eta
zuhaixkekin, zeinak itxura naturala hobesten dutenak,
konbinatuz. Etxebizitzen inguruan hesi akustikoak jarri
daitezke. Linea elektrikoak, orlegi”. “Nekazariari paisaiari
kalte ez egiteko nola jardun behar duen informazio zehatza
emanez”.
o “Fauna eta flora areagotzeko teknikak erabiliz, sare eta
propietate pribatuen artean leuntzeko eremuak sortu. Eta
kolina eta landaketa mistoko estalkiak sortu ikus-inpaktua
txikiagotzeko”.
12
Lurperatzea
o “Zarautz zeharkatzen duen trenaren eraginaren
kaltetu zuzena bezala, lurperatzeko presa dagoela
uste dut. Ulertzen dut dena ezin dela lurperatu,
autobidea, linea elektrikoa, etab. baina irrikagarria
izango litzateke”.
o “Beduan, Zarautz eta Orio artean eta Itziarren
igoeran tunel faltsuak eraikin, horrela hormigoizko
hormatzarrak eta lurjausiak saihesten dira eta perfila
eta bide originalak berreskuratzen dira”.
o “Lurperatzea, baina oso garestia da. Ezponda
naturalagoak bere ebakiduretan. Metalezko sareak
landare igokariekin harresietan”.
o “Hondartzak guztiz babestu. Harrobiak eta lantegiak
ezkutatu, Corrugados-ekoa bezala”.
Bestelakoak
o “Azpiegiturak sortutako beharren neurrian egin ditzaten eta
inpaktuak txikiagotzeko baliabideetan ez urritzea”.
o “Azpiegitura berriak sortu beharrean, hobetzea ditugunak”.
o “A8ko hirugarren bideak inpaktu garrantzitsua izango du
Zumaiako Okia auzoan. Eta zenbait linea elektrikoen
kokapena inpaktu txarra du”.
o “Hirigintzako egingo den planeamendu berriak azpiegitura
hauen babestuta dauden eremuak errespetatu beharko du,
azpiegituren inguruan saihestu etxebizitzen eraikuntza”.
o “Azpiegiturak herrietatik pasa ez daitezen”.
o “Azpeitian, arazoa herriaren inguruko industrialdea da.
Bakarrik bururatzen zait zuhaitzak jartzea disimulatzeko”.
o “Udalerrietan zaborren pilaketa selektiboaren aldaketari
buruz, beharrezkoa iruditzen zait zaborra edukiontzietan
uztea, gure kaleetan botata izatearen ordez”.
o “Ez dakit zer, baina Orion zerbait egin beharko litzateke.
Autobidea gehien itsutzen duena eta herritarrak gehien
gogaitzen dituena da”.
13
Ez dago arazorik, azpiegiturak beharrezkoak dira
o “Azpiegitura horiek ez didate atentzioa ematen. Agian
ohitu egin naiz”.
o “Azpiegiturak beharrezkoak dira eta ez dut uste
oraintxe bertan paisaia lehentasun bat delarik”.
o “Corrugados bezalako enpresek plus bat ordaindu
beharko lukete paisaia itsusteagatik. Baina ez dakit
azpiegitura bat den ala ez. Azpiegiturek ez naute
gogaitzen, gogaitzen nautenak poligonoak dira. Herrien
inguruak oso itsusiak dira”.
o “Egon, egon behar dira, dena dagoen bezala gera
dadin”.
o “Ez dute inpaktu handirik eragozten”.
o “Komunikazioa beharrezkoa da, herrien sarrera gauzak
dauden bezala mantendu”.
o “AHT, trenak,… egin behar dira hobetzeko eta
berritzeko”.
14
Udalerrietarako sarbideak hobetzeko honako diseinu-irizpide hauek aipatu dira: pintura, seinaleztatze elkartua, argiztatzea, landaredia eta araudia
Udalen sarreretan proposatutako soluzioak
o “Udal baten sarrera zure etxeko sarrera bezalakoa da: guztiz
zainduta egon behar da. Zikina eta zainduta ez badago, zure
lurra maite ez duzula, heziketa (ingurumenari buruzko
heziketa, gutxienez) ez duzula eta berdin dizula gauzak
txarto egitea ematen du. Gutaz esaten dugunaren guztiz
kontrakoa. Errotonda zainduta eta garbiak, bide seinalatuta,
margotuta eta egoera onean; espaloiak eta zuhaitzak;
ezkutuko ortuak eta zabortegiak deuseztatu; enpresa
pribatuen seinaleztapen nahasketa saihestu (diseinu
bateratutako poste batean bateratu); poligono
industrialetako sarrerak seinalatu, argitu eta txukundu”.
o “Linea zehatza , negozio, tailerrak eta denden artean lekua
utziz; orain gehiegi bateratuta baitaude”.
o “Herrietan errotulu gutxi, normalean alde zaharrera edo
herriaren erdira heltzen baita. Udal handien sarreretan,
estetika eta hauen mantentzea zaintzen duen egitaraua
egote”.
o “Gehiegizko seinaleztatzea kontrolatzen dituzten
ordenantzak. Identitate korporatiboko proiektuak garatu
kanpoko seinaleztatzeari aplikatuz”.
o “Panelak eremu natural babestuetan ez lukete ingurumenean
inpakturik izan behar. Nire ustez, azalera horizontalean jarri
beharko lirateke, ez poste bertikaletan. Sinboloen errotulazioa
identifikatzeko erraza eta abstraktua izan beharko litzateke,
jendeak jakin dezan, beharrezkoa iruditzen zait kanpainak
egitea”.
o “Tailerrak eta hipermerkatuak baldintza minimo batzuk
betearaztera behartzen duen egitaraua eta landareen bidez
ezkutatu”.
o “Urdina Gipuzkoako kolorea da. Bestela, orlegia edo
balkoietako gorria, baserriak, etab.”.
o “Barrakoi bezalako eraikuntzak egitea debekatu. Superfizie
handiak, irabazten duten guztiarekin, zerbait polita egitera
behartuta egin beharko lirateke”.
o “Bete behar diren linea estetikoak ezarri eta linea estetiko
horiek betetzera behartzen gaituen egitaraua sortzea. Azpeitia
oso egoera larrian dago eta erreka ikaragarri du.
o “Karel argiak handiegiak eta teilapeak bezalako eraikinak
debekatu”.
o “Errotulu txikiagoak, komertzioen arteko lekuak, era bereko
koloreak eta ez hain argitsuak”.
Udalen sarreretan zer diseinu-irizpide hartu beharko lirateke aintzat, zure ustez, seinaleak eta errotuluak diseinatu eta
arautzean?
15
Bestelakoak
o “Pintura funtsezkoa da. Altueretan proportzioak gorde
behar dira, erakinen arteko distantziak eta koloreak”.
o “Egoera txarrean dagoena margotzera behartu
dezaten, Ortiz kontserbetako eraikina bezala Zumaian”.
o “Gauzak gustu finaz egitea, Zumaia edo Zarautzen
bezala”.
o “Egin behar ez dena badakit, Zarautzeko inguruan egin
dutena, Azpeitian, Azkoitian …”.
o “Eraikuntza bat egiten den bakoitzean, landaredia jarri
eta itxura gizatiartu, Azkoitiak orain industria gehiegi
dauka”.
o “Sen ona eta baimenak eman baino lehen estetika
konplitu”.
o “Ohartarazteko ezberdinak izan behar dira. Berdinak
badira ez zinateke fijatuko. Gutxienez margotuta egon
beharko lirateke. Altuerak antzekoak. Errotuluak ez
lirateke hain handiak izen behar, norbaitek jakingo du
horri buruz”.
o “Loreak jarri, kafetegiak, eremu berdeak”.
o “Udaletxe bakoitzak derrigorrez bete beharko diren arau
estetikoak ezar ditzala “
o “Guztia baxua izan beharko litzateke, ez ohartarazteko.
Zuhaitzez inguratua eta gustuz eraikita, herrixka bat bezala
eta ez ijitoen auzune bezala. Umeentzako kolunpioekin”.
Dagoen bezala utzi, ez dago hain txarto, elebidun errotulazioa
o “Dagoen bezala utzi, ez dauka lehentasunik”.
o “Errotuluak euskaraz”.
o “Ez naiz konturatu hain txarto dagoela. Ez dakit”.
o “Autobusak aitzinako N634-tik joan beharko lirateke, herrira
sartu barik. Orokorrean, Zumaia ondo dago”.
16
Eraikitzeko ereduari buruzko hainbat ikuspuntu: tradizioa mantendu, ereduen ugaritasuna…
Nolakoa izan beharko luke, zure ustez , tradiziozko eraikuntza-ereduak? Diseinua, eraikinen tipologia, kostaldearen eta
barnealdearen arteko aldeak, ustiaketa-eredua, etxeen mugen aldaketa, hesiak, inguruko basoak, erregulazioa, etab.
Elkarrizketa
o “Ereduen barietatea onartu behar da, ezina gara
baserrien estetika klasikoan finkatu bakarrik. “Neo-
baserriak” oso itsusiak dira, ondo integratutako gaur
egungo eraikuntzak hobeagoak dira. Muga bolumenetan
eta altueretan eta etxebizitzen dentsitateetan egon
behar da. Ez hainbeste finken tamainan. Bideak eta
errekak inguruko zuhaitz eta zuhaixkak izan behar
dituzte. Eraikin industrialak diseinu minimoa izan behar
dute inguru guztia integratzeko, ez du edozein gauzak
balio, orain bezala. Laburbilduz: Perigord (Frantzia)
bezala baina eraikuntza modernoak onartuz”.
o “Materialak, bolumenak, etxebizitzen kopurua,
tradiziozko baserrien ereduak errespetatu egin behar
ditu eta zehatza izan behar da “aberats berrien” txaleten
ezaugarriak errefusatu (kareharrizko aplakatu
industrialak, balkoi handiak, lorategiak, kitsch
elementuak…).
o “Kareharrizko aplakatua saihestu, balaustradak, balkoiak
eta baldosak. Inguruko zuhaitz eta zuhaixkei, bai. Inkesta
hau ekimen ona iruditzen zait”.
o “Eraikuntzen ereduak gaur egungo ereduekin bat etorri
beharko lirateke. Gure paisaia babestuta dagoela ulertzen
dut garatzen badugu eta ez bagara aitzinean geratzen”.
o “Herri, hiribildu edo hiri bakoitzak norberaren pertsonalitatea
mantendu behar du, gustu finaz, gutxieneko baldintzak
jarraituz eraikinen altueran. Ezberdintasuna polita da, guztia
ez da kolore berekoa izan behar. Etxeak, bata bestearen
gainean egin arren, politak dira. Muga baino ez duzu
zeharkatu behar”.
o “Herrietan debekatuta egin beharko litzateke eraikin altuak
eraikitzea eta guztiek identitatea mantentzen duten koloreak
izan beharko lituzkete”.
o “Banakako etxeak, baxuak, landarez margotuta, Iparraldean
bezala. Edo Hondarribian bezala”.
o “Eraikin altuak debekatu”.
o “Dagoen bezala, ez nuke ezer aldatuko. Diseinuko txaletak
bat ez datozela bakarrik iruditzen zait”.
17
o “Etxebizitza baxuak, betikoak bezala. Adosatuak ez”.
o “Loreekin, ondo margotuta edo harrizkoak; altuera
gutxikoak edo landare banakakoak, teilatu gorriaz”.
o “Aberats berrien txaletak gorroto ditut, Kantabrian egiten
dituztenen antza dute. Gure lurraldeko estiloa xumea eta
alaia da. Itxurakeriarik egin gabe”.
o “Landetxeak baxuak dira. Ondo margotuta egin behar
dira. Ezin duzu jendea gastu estra egitera behartu krisi
honekin”.
o “Dagoen bezala, ondo dago. Nire herria gogoko dut”.
o “Hobeto eraikitzeko material berriak erabili, baina betiko
baserriaren esentzia mantendu. Berria hobeto dago.
70.70 urteetako eraikinak eta lantegiak oso egoera
txarrean daude”.
o “Ezin da garapena gelditu. Herrietara bizitzera doan
jendea badago, normala da etxeak aldatzea.
Garrantzitsuena kanpoko itxura zaintzea da”.
o “Jendeari norberak nahi duen etxea izaten uztea dena
garbi badago”.
o “Niri dagoena gustatzen zait. Uste dut hor ezer gutxi egin
daitekeela. Urola Kosta oso ondo ezagutzen dut. Paisaia
naturala ikaragarria da. Txarto daudenak herrietako sarrerak
dira; Azkoitia, Azpeitia, Zarautz, Zumaia, Zestoa... “.
o “Beti izan den bezala. Ez dut uste aldatu behar dugunik,
horrela asko gustatzen zait. Beizama eta Aizarnazabal
ikaragarriak dira”.
o “Kostaldea eta barnealdearen arteko ezberdintasunak. Ez
eraiki kostaldean”.
o “Familia banakoak. 4 landare gehienez. Lorategiak”.
o “Lekua badago, tradiziozkoa mantendu. Lekua ez dagenez,
etxe berriak egin”.
o “Ez dut ezberdintasunik ikusten barnealdea eta kostaldearen
artean. Norberak nahi duen etxea izan dezala, baina guztia
ondo zainduta egotea. Txabolak debekatu. Errepideko
konexio gehiago eta hobeagoak behar ditugu”.
o “Ez dugu dena berdin izan behar dela esan behar. Oso
modernoa eta polita aldi berean izan daiteke. Itsusiak
iruditzen zaizkit aitzinarena egiten duten baserriak,
autentikoak ez direla nabarmentzen baita”.
o “Orain dagoen bezala. Ez zaizkit gustatzen Versalles bezalako
putzuak eta zutabeak dituzten lorategiak”.
o “Ez da garrantzitsua. Ez dakit”.
18
o “Hemengo estiloa jarrai dezaten, eta bi altuera baino
gehiago ez uztea”.
o “Herri bakoitzak bere tradizioak dituenez, norberak
bereak zaindu eta landu beharko ditu. Ez da berdina
kostaldeko edo barnealdeko herri bat. Ni garrantzia
handia ematen diot ondo zaindutako paisaiari, eta
Urolako eskualdean, arreta gehiago jarri beharko
genioke Urola ibaiari”.
o “Zumaiako balio ekologikoak babestuz edo pausuak
atzera eman gabe eta material ekologikoekin (antzeko
itxurarekin). Adibide bezala Iparraldeko etxeak hartu”.
19
1. Sarrera
2. Paisaiaren kalitate-helburuen balorazioa
3. Jarduteko neurrien proposamenak
4. Ondorioak
20
Ondorioak
o Azpiegitura handien igarotzea murrizteko irtenbide teknikoak, estetikoak eta lurperatzeak proposatu
dira. Inkestan parte hartu duten batzuek ez dute uste azpiegiturek arazoa sortzen dutenik.
o Erdiguneetatik hurbil dauden zerbitzu guneen itxura hobetzeko honako diseinu-irizpide hauek aipatu
dira: pintura, seinaleztatze elkartua, argiztatzea, landaredia eta araudia
o Eraikitzeko ereduari buruzko hainbat ikuspuntu jaso dira: batzuek tradizioa mantendu behar dela uste
dute; beste batzuek, paisaia garatu egin behar dela, eta, ondorioz, eraikin-eredua ere bai. Inkestan
parte hartu dutenei errazagoa egiten zaie zer ez den egin behar esatea, jarraitu beharreko eraikitze
ereduari buruzko jarraibideak proposatzea baino.