Post on 12-Jul-2015
ANIMALIA ORNODUNAK
NOLAKOAK DIRA ORNODUNAK?
Barne eskeletoa daukie, bizkarrazur batekin.
NOLAKOAK DIRA ORNODUNAK?
Hiru gorputz atal daukiez:BuruaEnborraGorputz adarrak (hanka, hegats edo hego formakoak)
NOLAKOAK DIRA ORNODUNAK?
Bibiparoak:
Amaren sabeletik jaiotzen dira
Obiparoak:
Arrautzetatik jaiotzen dira
NOLAKOAK DIRA ORNODUNAK?
Elikaduraren arabera, hiru talde honetan banatzen dira:
ORNODUN MOTAK:
Ugaztunak
Arrainak
Hegaztiak
Narrastiak
Anfibioak
UGAZTUNAKIa ugaztun guztiak bibiparoak dira. Amaren
sabeletik jaiotzen dira. Gero, titia hartzen dabe.
Gorputza ulez estalita daukie ia guztiek.
Birikien bidez
hartzen dabe arnasa.
Gehienek buztana eta lau hanka daukiez.
Gehienak lurrean bizi dira.
ARRAINAKArrain guztiak obiparoak dira, hau da,
arrautzetatik jaiotzen dira.
Gorputza ezkataz estalita daukie.
Arnasteko brankiak
erabiltzen dabez
Mugitzeko hegatsak erabiltzen dabez uretan uger egin ahal izateko.
http://www.youtube.com/watch?v=xuAEBnL0dUw
HEGAZTIAK
Animalia obiparoak dira, eta
arrautzak inkubatzen dabez
habian, kumeak jaio arte.
Gorputza lumaz estalita
daukie.
Biriekien bidez hartzen dabe
arnasea.
Gehienek hegaz egin
ahal dabe.
Hegazti guztiek mokoa, hegoak, lumak eta hanak daukiez.
NARRASTIAKAnimalia obiparoak dira, baina ez dabez arrautzak
inkubetan.
Narrasti guztiek biriki bidez hartzen dabe arnasa.
Gorputza ezkataz estalita daukie.
Batzuk, lau hankatan
ibilten dira. Beste batzuk,
berriz, ez daukie gorputz
adarrik eta errestan
lekualdatzen dira.
ANFIBIOAKIzaki obiparoak dira. Jaiotean, larba txikiak izaten dira.
Apurka-apurka, metamorfosi izeneko transformazino bat izaten dabe eta itxuraz aldatzen dira.
-Metamorfosi prozesua-
Metamorfosian, bizimodua aldatu egiten da. Hasieran, brankien bidez arnasten dabe, eta gero birikien bidez.
Azal biluzia, buztan edo buztanbakoa eta lau hanka daukie.
Ornodunak lantzeko ariketak
Kopiatu, eta osotu laburpen hau koadernoan:
-Animalia ornodunek _________ eta bizkar_______ daukie.
-________ animalia obiparoak dira, eta birikien bidez hartzen dabe arnasea, eta gorputza ezkataz estalita daukie.
- Animalia ornodunek hiru gorputz atal daukiez: burua, ________ eta _________ .
-Arrainak, _________, narrastiak, _________ eta _________ animalia ornodunak dira.
-Arrainek __________ bidez hartzen dabe arnasea, eta ________ dira.
-________ prozesu bat izaten dabe, _______________ izenekoa, eta jaren bidez itxurea eta bizimodua aldatzen dabez.
Ornodunak lantzeko ariketak
Kopiatu ezaugarri honeek koadernoan, eta idatzi bakotxaren alboan ezaugarri hori daukien animalia bi:
-Ulea -Hankak
-Azal biluzia -Mokoa
-Ezkatak -Brankiak
Ornodunak lantzeko ariketak
Begiratu animalia honeei, eta idatzi desberdintasun bi eta antzekotasun bi.
Ornodunak lantzeko ariketak
Azaldu eta marraztu
igel baten metamorfosi
prozesuaren etapa
bakoitza. Gero,
adierazi zer ezaugarri
orokor daukiezan
anfibio guztiek
helduaroan.