Natura baliabideakInpaktu ekologikoak

Natura-ingurunea babestuGune babestuak

NATURA BALIABIDEAKGaur egungo biztanleria gero eta gehiago hazten doa

eta honek zenbait baliabide behar ditu, Hortaz natura-baliabideak gizakiok etekina lortzeko eta gure beharrak asetzeko naturatik hartzen dugun guztiari deritzo eta bi motatakoak aurki daitezke

B A L I A B I D E MO T A K

Berriztagarriak: Berriro erabil daitezkeenak dira (haize errotak etab. )

Berriztaezinak: Behin bakarrik erabil daitezkeenak dira (petrolioa etab. )

Arriskuak BioaniztasunerakoUstiapen masiboek lehengaiak agortu, lurzorua hondatu, eta

hainbat habitaten desagerpena izaten dute ondoriotzat. Honetaz gainera, beste ekosistemetan izaki berriak sartzeak ez du inongo onurarik sortzen, alderantziz,ondorio latzak ekartzen ditu.

-INGURUNE INPAKTUAKZer da?

Motak

Ebaluazioa

Gizakiak egiten duenaren eraginari deritzogu

Motak: Erregai fosilen erreketa, Prozesu industrialak, aldaketa lurzoruaren erabileran, eta baliabide biologikoen gehiegizko ustiapena.

Edozein proiektu aurrera eraman aurretik egin beharreko , ondorio eta eraginen azterketa da eta hainbat jarraibide

:jarraitzen dituzteIngurumen-inpaktuaren azterketa: Proiektuak zein inpaktu duen eta hau zuzentzeko bideak biltzen dituen txostena da.

Jendaurrean jartzea: Partikular eta talde interesatuek inpaktu posibleak irakurri, eta hauek alegazioak eta iradokizunak egiten dituzte.

Ingurumen-inpaktuaren adierazpena: Ingurumen-agintariek alegazioak aztertzen dituzte eta azkenik bideragarriak diren ala ez adierazten dute.

NATURA INGURUNEA BABESTU

Natura hondatzen hasia da eta errespetatu eta babestu behar den zerbait da, honetarako hainbat baliabide daude

Parkeak; nazionalak edo naturalak Natura-erreserbak Paisaia babestuak Monumentu naturalak Biosfera-erreserbak

•PARKE NAZIONALAKBabes gorena dutenak dira; oso gutxi eraldatuta daude

•PARKE NATURALAK Zenbait gauza aprobetxatu daitezke eta oraingoan Estatuak ez

du ezer ikustekorik; adibidez, Aizkorri-Aratz, Euskadin.

•NATURA-ERRESERBAK

Babes bereziak behar dituzte eta baliabideak ustiatu ditzakete.

PAISAIA BABESTUAK Balio estetiko edo kulturalak izateagatik daude babestuak;

turismorako ere erabiltzen dira; oraintxe lurreko %8,83-a dago babestua besterik ez.

MONUMENTU NATURALAK Bitxitasunez osatutako natur-guneak dira.

BIOSFERA-ERRESERBAK Gizakiak aldatu gabeko edo berreskuratu beharreko guneak; itsasoko,

lurreko edo bien arteko konbinazioak dira.

EUSKAL HERRIKO GUNE BABESTUAK Parke nazionalak eta naturalak Biotopo-erreserbak Biosfera-erreserbak

BIZKAIAN Urkiolako parke naturala: Faunan hegazti harrapariak

dira nagusi eta flora atzerapena jasan du gizakiarengatik.

Gorbeiako parke naturala: Fauna 167 ornodun espezie daude eta floran haltzadi eta artadiak dira nagusi.

Armañongo parke naturala: Haitzen artean bizi daitezken ugaztun eta hegaztiak daude flora ikusiz azalera handiko basoak aurkitu daitezke.

GIPUZKOAN Aralarko parke naturala: Fauna oso urria du eta gobernuak

serio hartu du hauen bizi itxaropena bermatzea. Flora gizakiak egokitutako zuhaitzak eta larreak nagusitzen dira.

Aizkorri-Arazko parke naturala: 20 espezie desagertzeko zorian daude parke honetan eta hegazti migratzaile ugari egoten dira. Flora baso autoktono asko daude eta haltzadiak eta hariztiak nabarmentzen dira.

Pagoetako parke naturala: Fauna ugaria dago eta flora begiratzen 150 urteko haltzadiak aipatzekoak dira.

Aiako parke naturala: 147 ornodun espezie aurki daitezke eta flora artadi kantauriarra eta haltzadiak nabarmentzen dira.

ARABAN Izkiko parke naturala: 151 espezie daude eta horietatik 36

mehatxatuta daude. Flora gizakia landatutako koniferak eta amezti eta haltzadiak nabarmentzen dira.

Valderejoko parke naturala: Barietate handikoa gizakiaren esku gutxiarengatik eta flora pinuak dira nagusienak.

NAFARROAN Bertizeko parke naturala: fauna oso ugaria eta intsektu,

narrastiak eta hegaztiak dira nagusienak. Flora oso exotikoa dauka eta gainera banbua aurki daiteke.

Urbasa eta Andiako parke naturala: Oso fauna aberatsa du 145 espezie ezberdin katalogatu dira. Flora pagadiak nabarmentzen dira.

BIZKAIAN Itxinako biotopoa: Gorbeia mendigunean kokatua. Fauna

begiratzean haitzengatik bizitza baldintzatua dago eta nabarmentzekoa da 8 saguzar motak. Floran goroldioaren ugaritasuna aipatu behar da.

Gaztelugatxeko biotopoa: Bermeo eta Gernika tartean kokatua. Fauna aipatzekoa da hegazti eta arrain espezie ugaria eta Flora ikustean basolibondoak nabarmentzen dira.

GIPUZKOAN Inurritzako biotopoa: Zarautzen kokatu fauna

ikusterakoan hegaztien ugaritasuna nagusitzen da eta floran berriz lore endemiko asko aurkitzen dira baina baita ere paduretako landare batzuk.

Leitzako biotopoa: Nafarroa eta Gipuzkoaren mugan. Fauna arrainak dira nagusienak eta floran oso bitxi diren landareak aurkitu dira.

ARABAN Guardiako urmaelen biotopoa: Fauna hegazti migratzaile

ugari aurki daitezke eta flora ikusterakoan espezie bitxiak eta gazitasunera egokitutako belarrak aurkitu egin dira.

BIZKAIAN Urdaibaikoa: Gernikan kokatua fauna 318 ornodun

katalogatu egin dira arrainak eta anfibioak nagusienak dira. Flora berriz atzerapena jaso egin du gizakiaren eraginarengatik eta haltzadiak eta artadiak nagusienak dira.

NAFARROAN Bardeak: Nafarroako hegoaldean kokatua fauna espezie

askotakoa eta batez ere hegazti eta ugaztunen ugaritasuna aipatu beharrekoa da baina baita eta 12 espezie ezberdinetako barraskiloak. Flora oso urria da lurra basamortukoa delako eta gizakiak zerealak landatzeko erabili zuten.