Post on 27-Jun-2015
A poboación españolaAs fontes demográficas
Distribución da poboaciónMovemento natural da poboación
Os movementos migratoriosCrecemento real da poboación
Estrutura da poboaciónO futuro da poboación española
As fontes demográficas
Distribución da poboación:DENSIDADE DE POBOACIÓN
A densidade exprésase na relación entre poboación e superficie en km2 D: (h/km2)
A densidade media no 2003 era de 86 hab/km2. A súa distribución é moi desigual observándose unha tendencia cara a concentración en zonas da costa mediterránea e o despoblamiento doutras
Por Comunidades Autónomas obsérvanse grandes diferencias:Grandes áreas poboacionais
• A Comunidade de Madrid con 724 hab/km2 é a de maior densidade de España
• A siguen cunha cifra bastante menor El País Vasco (298) e Canarias (257)
Grandes baleiros demográficos• Castela A Mancha (23), Aragón e Estremadura (26) son as que teñen
menor densidade
Distribución da poboación: evolución histórica
DENSIDAD DE POBLACIÓN O mapa amosa un contraste entre as provincias do interior
escasamente poboadas e as da periferia con maior densidade. Esta desigual distribución da población explícase por
Factores naturais (proximidade ao mar, altitude, releve)Polos recursos e actividades económicasOs movimientos migratorios, sobre todos desde mediados del s. XX cando a
población abandoa as zonas rurais para dirixirse ás cidades industriais. A partir da década de 1970 prodúcese un movimento de retorno
que no consigue aumentar a densidad de poboación de zonas xa envellecidas.
Sin embargo si beneficíanse deste feito as zonas costeiras nas que o sector turístico funciona como un verdadeiro motor de emprego.
Os eixes de desenvolvemento industrial costeiros (Cataluña –Valencia; Málaga-Cádiz-Sevilla; Coruña-Pontevedra; País Vasco; norte do Eixo do Ebro) tamén atraen pobación.
As provincias con menor densidade son aquelas nas que o sector secundario non desenvolveu e predomina o primario, mentras que o terciario é débil.
As cidades atraen a personas pola posibilidade de encontrar traballo e diversos servizos
A distribución da poboación: evolución histórica
Movemento natural da poboación
Taxa de natalidade e fecundidade
España (Datos de poboación)No 2003 a taxa de fecundidade foi de 1,30
nenos por muller, mentres que no 2002 era de 1,26 nenos por muller.
A taxa de natalidade no 2003 foi de 10,5 por mil (439.863 nacementos), mentres que no 2002 foi do 10,11 por mil (433.405 nacementos)
As nais estranxeiras supusieron no 2003 o 12,2 % do total nacional, mentres que no 2002 este porcentaxe foi do 10,4 % e no 2001 do8 %. As marroquíes son a maioría (19,5 %), seguidas das ecuatorianas e as colombianas.
Taxa mortalidade infantil e esperanza de vida ao nacer
Crecemento natural: índice sintético de natalidade
Crecemento natural: desequilibrios territoriais (natalidade e mortalidade)
Crecemento natural en España (2003)
O ciclo de transición demográfica
A transición demográfica
A transición demográfica
Causas do descenso da mortalidade na transición demográfica: Mellora da alimentación:
desaparición das crises alimentarias Avances na medicina (loita contra as
enfermidades infecciosas) e nos niveis de atención do sistema sanitario
Avances socio-culturais: hixiene, prevención de enfermidades
Causas do afundimento da natalidade no réxime demográfico actual: Crise económica dos anos setenta
(crise do petróleo) Taxa de paro elevada e baixa taxa de
actividade Difusión dos métodos
anticonceptivos e da planificación familiar
Incorporación da muller ao mercado laboral
Cambios socio-culturais: novos tipos de familia, secularización, modernización das costumes
Elevado prezo da vivenda, taxa de paro xuvenil moi elevada, etc.
Desequilibrios territorios do crecemento natural da poboación Taxa de natalidade e crecemento
natural por encima da media nacional: Comunidade de Madrid, Cataluña,
Comunidade levantina, Andalucía, Canarias, Baleares
Son as comunidades economicamente máis dinámicas que reciben poboación da emigración interior e exterior.
Taxa de natalidade e crecemento natural por debaixo da media nacional Comunidades de Castela-León,
Castela-A Mancha, Asturias, Galicia, Estremadura.
Son as comunidades menos dinámicas economicamente que tenden ao envellecemento da poboación e reciben pouca poboación inmigrante.
Movementos migratorios interiores
Migracións interiores: desequilibrios territoriais
Migracións exteriores
Migracións exteriores
Primeira vaga migratoria (1850-1914)Causas:
• atraso económico das rexións agrarias minifundistas con alta densidade de poboación
• Política de atracción de poboación no continente americano
Perfil do emigranteVaróns, dedicados á agricultura, baixo nivel de cualificación
Rexións de orixe: Galicia, Asturias, País Vasco
Países de destino:Arxentina, Cuba, Brasil
Migracións exteriores
Causas do cese das migracións transoceánicasA Primeira Guerra MundialReaparecen as limitacións a emigracións (políticas
restritivas nos EE.UU e outros países receptores)Crise do 29 que afecta moita a sudaméricaA guerra Civil e posterior política de illamento
internacionalAutarquía franquista que promove a volta ao
mundo rural.
Emigración exterior transoceánica
Migracións exteriores
Segunda vaga migratoria (1950-1974)Causas:
• Autorización de saír libremente de España (1946) e levantamento do illamento internacional (1949) e acercamento político aos EE.UU
• Fracaso da política económica do Primeiro franquismo
Perfil do emigranteVaróns, agricultores preparados, obreiros cualificados e técnicos
Rexións de orixe: Galicia, Canarias
Países de destino:Venezuela (petróleo), Arxentina, Brasil
Migracións exteriores
Migración a Europa(1960-1974) Causas:
Rápida reconstrución en Europa tras a Segunda Guerra Mundial (Plan Marshall)
Política de Estabilización en España (1959)• Forte crecemento demográfico• Gran éxodo rural, polo excedente de poboación ante a mecanización• Baixo nivel de industrialización para acoller poboación do sector
primario Perfil do emigrante
Familias, agricultores preparados, obreiros cualificados e técnicos Rexións de orixe:
Galicia, Andalucia Países de destino:
Francia, Suiza, Alemaña, Gran Bretaña, Bélxica, Holanda
Emigración exterior: destino Europa
Emigración en España: décadas 50-60
A inmigración na España actual
Inmigración na España actual
OrixeEuropa comunitaria (Europa
do Este Romania, etc…)África (Marrocos, e áfrica
subsahariana)América latina (Arxentina,
Colombia, Ecuador, República Dominicana…)
Destino preferenteCataluñaMadridAndalucíaComunidade ValencianaCanarias
Inmigración na España actual
Causas Consecuencias Demográficas: rexuvenecemento da
nosa estrutura da poboación. Económicas:
Realizan traballos non desexados polos españois
Facilitan no futuro do sistema de pensión (a ONU fala da necesidade da chegada de 12 millóns de estranxeiro a medio prazo)
Sociais Actitudes xenófobas da poboación española Dificultades de integración dalgúns
colectivos Explotación laboral dos ilegais
Inmigración: orixe e volume da inmigración
Inmigración por comunidades autonómas
Inmigración: actividade da poboación inmigrante
Inmigración en España
O crecemento real da poboación española
O crecemento real da poboación española
A POB0ACIÓN ESPAÑOLA ao longo do século XX
05
10152025
3035404550
1900 1920 1940 1960 1981 2001 2003 2005
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA
Sexo e idade
Estrutura económica da poboación
ESTRUTURA POR IDADES
ESTRURA POR IDADES
POBOACIÓN MOZOS ANCIÁNS
NOVA +35% -5%
ADULTA 25-35% 5-12%
ENVELLECIDA -25% +12%
Porcentaxe sobre a poboación total
Poboación nova Poboación adulta
Poboación vella
O-14 15-64 65 e máis
ESTRUTURA POR IDADESPIRÁMIDE POBOACIÓN ESPAÑA 2005
PIRÁMIDE DE POBOACIÓN ESPAÑOLA E ESTRANXEIRA 2003
PIRÁMIDE 2005
13579 1 3 5 7 9
PIRAMIDES ESPAÑOLAS 1960-2001
ESTRUTURA POR SEXO 2000
HOMBRES; 48,94
MUJERES; 51,06
ESTRUCTURA POR SEXO 2005
HOMBRES; 49,4
MUJERES; 50,6
ESTRUCTURA POR GRUPOS DE IDADE 1999
14,79
68,45
16,76
JOVENES ADULTOS ANCIANOS
ESTRUCTURA POR GRUPOS DE IDADE 2005
15,23
68,83
15,93
JOVENES ADULTOS ANCIANOS
% POBOACIÓN DE MÁIS DE 65 AÑOS 2000
% POBOACIÓN MÁIS 65 AÑOS 2000
as principaIes causas do envellecimento da población son Aumento da esperanza de vida Forte descenso da fecundidad
As principais consecuencias do envellecimento da poboación son: Graves repercusiones no sistema da Seguridad Social Alto índice de dependencia das personas inactivas fronte ás
activas
OS MOVIMIENTOS MIGRATORIOS
Movimientos migratorios son ss desprazamientos da poboación no espazo.
Poden ser: Internos se teñen lugar dentro do mesmo país Externos cando se traspasan as fronteiras dun país
MOVIMIENTOS MIGRATORIOS INTERNOS
La distribución actual de la población española se debe a los movimientos internos. Se calcula que el 50 % de sus hab. No residen en sus lugares de nacimiento.
Las provincias receptoras son las del litoral mediterráneo y las cercanas a Madrid por ser las más industrializadas sus ofertas laborales en el sector servicios Una agricultura cualificada
Las provincias que pierden población se corresponden con la Cornisa Cantábrica, Galicia, las dos Castillas… por
el declive de su industria por una actividad agraria tradicional dominante
MOVIMIENTOS MIGRATORIOS INTERIORES
MOVIMIENTOS MIGRATORIOS INTERIORES
ANÁLISE MAPAS 1960-70 Y 1991-99
O mapa de 1960-70 reflicte o éxodo rural cara as cidades industriais: Atraen poboación: as provincias del País Vasco, Barcelona, Madrid Zaragoza, Tarragona e as provincias da Comunidad Valenciana debido a
que se están formando eixes de expansión industrial
No mapa de 1991-1999 destacan os efectos da crise e a reconversión industrial que teñen como consecuencia un aumento do sector terciario e o desenvolvemento dos eixes de expansión industrial no Mediterráneo, o Val do Ebro, o corredor de Henares e a expansión desde o País Vasco ás áreas limítrofes.
O movimiento migratorio que se reflicte no mapa é o denominado de retorno. Por elo teñen saldo positivo no só as provincias dos eixes de expansión industrial, senón tamén a maior parte das provincias costeiras mediterráneas e as insulares polo crecimiento do sector turístico, e algunhas do interior polo aumento do terciario
MOVIMIENTOS MIGRATORIOS INTERIORES
CARACTERÍSTICAS DOS MOVIMIENTOS INTERIORES
Reducidos movimientos intercomunitarios (cada vez es menor el número de personas que cambian de comunidad. En el 2004 el 68,2 % de los movimientos interiores se produce entre municipios de la misma comunidad)
Frecuentes movimientos interprovinciales (por motivos laborales, de estudio o en busca de una mejor calidad de vida). Este desplazamiento se ha incrementado en los últimos años debido a la mejora de los transportes y de las comunicaciones. En el 2004 el 59,4 % de los mv. interiores se producen en la misma provincia
Diversificación de destinos hacia ciudades de tamaño medio atraídos por su crecimiento económico y por la calidad de vida de este tipo de ciudades.
Movimientos pendulares desde los lugares de residencia (área metropolitana) hacia los lugares de trabajo, ocio, estudio…
Cada vez son más frecuentes los movimientos de fin de semana, festivos o vacaciones
Descenso del éxodo rural. En ocasiones se da el movimiento contrario Frecuente migración de la población jubilada a la costa sobre todo del
mediterráneo
SALDOS MIGRATORIOS 2000
As provincias de Vizcaya, Guipúzcoa y Barcelona pasan de ter saldos positivos a perder poboación por A crisis e a reconversión industrial que orixina movimentos de retorno
As zonas que teñen saldos positivos debido por unha banda, ao desenvolvemento do terciario e por outro á expansión industrial dos focos de Madrid, Barcelona e Bilbao, centranse nos tres eixos: A fachada mediterránea (Cataluña, Comunidad Valenciana, Murcia e
Illas Baleares) O Val do Ebro pola boa comunicación entre Cataluña, o País Vasco e
Madrid, o que favoreceu os complejos industriais de Vitoria-Miranda de Ebro e os do Noroeste de Navarra.
Andalucía cos polos industriales de Huelva e Campo de Gibraltar (química), Sevilla (metalúrgia e alimentación), Cádiz (asteleiros) e Málaga (metalúrgia, alimentación e textil)
MOV. MIGRATORIOS EXTERIORES. A EMIGRACIÓN. S. XIX
Desde m. XIX ata1980 aproximadamente, España é un país emigratorio pola falla de recursos e o aumento da poboación
S.XIX ata a 1ª G. MundialArgelia: (2ª m XIX). Emigran pola rapidez, o barato da
viaxe e por unha paisaxe semellante á de España. É una emigración con retorno
América Latina:• Emigran a Argentina, Brasil, Cuba, México, Venezuela e
Uruguai• Proceden de Canarias, Galicia e Asturias• Trátase dunha emigración masculina• Na actualidad están regresando moitos (hijos, nietos …)
LA EMIGRACIÓN. S. XX
Hasta 1936 Descienden los destinos a América Emigran –la mayoría levantinos- preferentemente a Francia por
Motivos económicos Proximidad La posibilidad de encontrar trabajo
Entre 1936 y 1960 Se trata de una emigración por motivos políticos Los destinos son Francia y Sudamérica
Entre 1960 y 1980 se dirige a los países europeos (Alemania, Francia, Suiza, Holanda…) Son andaluces, gallegos, de la comunidad valenciana, castellanos y extremeños Durante los años 60 salieron una media de 100.000 personas al año A partir de finales de la década de los 70 muchos de ellos regresaron por la
crisis que afecta a la industria europea Entre 1980 y la actutalidad.
Hoy los emigrantes españoles son un grupo reducido, generalmente jóvenes entre 20 y 35 años, con estudios superiores y altamente cualificados (científicos, investigadores)
MOV. MIGRATORIOS EXTERIORES. A INMIGRACIÓN
Agás os retornados das etapas anteriores, o boom prodúcese a partir de 1980, aumentando nos últimos anos
Características dos inmigrantesOs que poseen permiso de traballo
• Proceden de: 1) U.E. 2) latinoamericanos 3) norteafricanos• Diríxense a Cataluña, Madrid, Andalucía, Comunicad Valenciana, Illas
Canarias• Actividades económicas que desenvolven: Os que proceden dos
países desarrollados son persoas cualificadas e están por tempo limitado. Son tamén xubilados. Os dos países subdesarrollados traballan no sector 1º, construción y servizo doméstico
Os refuxiados políticosOs de situación irregular
• Proceden del N. de Africa e de América Latina• Traballan na agricultura, como vendedores ambulantes, construción,
hostelería e servizo doméstico, con salarios moi baixos
PROCEDENCIA INMIGRANTES 2003
11,39
14,14
14,59
12,554,28
0,64
40,05
2,35
Doble nacionalidad U.E. R.UnidoMarruecos R.Africa Norteame.Latinoam. Resto mundo
EXTRANJEROS EN ESPAÑA NO 20043.034.326 extranjeros (7% da población). No 2008 (> do 9%)
Datos
Datos 2
Datos 3
Datos 4
Datos 5
Datos 6
Áreas urbanas