Post on 07-Oct-2018
REDESDECOLABORACIÓNPARAELÉXITOESCOLAR:CLAVESPARAUNLIDERAZGO
TRANSFORMADORDr.JordiLongás Mayayo
GrupodeInvestigaciónPSITIC- UniversidadRamon Llull(Barcelona)
ÍNDICE
1. Algunosfundamentosdelparadigma«red»enlaacciónsocioeducativa.
2. Aprendiendodealgunasexperienciasderedessocioeducativas.
3. Principiosparalagestiónyelliderazgoderedes.
Infancia(ysufamilia)
TRABAJO EN RED PARA UN NUEVO MODELO DE ACCIÓN SOCIOEDUCATIVA («un entorno que cuida y acompaña»)
Red:nodos(actores)yconexiones.
Paradigmaredocomprenderlarealidadsocioeducativa«enredada»endiferentesniveles(micro-meso):profesionalesenred,redesdecentros,redesde
gobernanza…
2.- Aprendiendodealgunasexperienciasderedessocioeducativas.
a) Planes de «entorno» para la inclusión educativa.
b) Programa CaixaProinfancia de apoyo a la infancia en situación de pobreza.
Mundo Laboral
Educación Infantil
Educación Primaria
Educación Secundaria Obligatòria
Educación Secundàriapost-obligatòria
Sistema educatiu
SUPORT DIRECTE
Espai joveEsports setmanals; torneigs esportius; tallers esportius Com t’ ho fas de nit?Tallers promoció salutSessions de vídeoEspai creatiuConnexió a internet, punt de trobada, Viu l’ estiuEducació de carrer i de pati
Salut Circuït atenció joves consumidors droga
Salut Programa Primària hàbits saludables Programa secundària (drogues, alimentació, sexualitat)
Educació Escola Adults Natura Beques escolarització Teatre escolar
Educació Escola de música Escola de dansa
Benestar social Centres oberts Casals d´estiu Serveis socials Joves acollidors Portes obertes centres oberts (immigració) Servei mediació Espai familiar Psicòloga municipal
Benestar social Programa intermunicipal immigracióEducació valors/ resolució conflictes Ludoètnia
Promoció econòmica Plans de transició treball Formació ocupacional Formació contínua Activitats foment ocupació Orientació laboral
Espai joveAula estudiPunt assessoramentlaboral i acadèmicRecolzament acadèmicAtenció a la diversitatExpulsatsOrientació laboral i acadèmica ( IES Euclides)
SUPORT INDIRECTE
SALUD SISTEMA EDUCATIVO
SERVI-CIOS SOCIALES
JUVENTUD TRABAJOAPOYO DIRECTO
SISTEMA EDUCATIVO
SALUD EDUCA-CIÓN FUERA DE LA ESCUELA
SERVI-CIOS SOCIALES
JUVENTUD
APOYO INDIRECTO
MESA DE INFANCIA O MESA SOCIOEDUCATIVA/
PLENARIA
Comisión 1 Comisión 2 Comisión 3 Comisión 4
Comisión operativa/ secretaría técnica
A) Reconocimiento B) Análisis necesidades
C) Coordinación/ optimización de recursosB)Nuevos proyectos
GOBERNANZA SOCIOEDUCATIVA
GENERACIÓN DE CAPITAL SOCIAL
30.000hab.,áreametropolitanaBCN) afavordeléxitoeducativo.hab.,áreametropolitanaBCN) afavordeléxitoeducativo.Año2000:DispositivoTET/Año2008:PlandeEntorno
a) Gruposdeestudioasistido:250-300al./cursob) Módulosescolarizacióncompartida:30al./cursoc) Plandedinámicaeducativa:80actividadescomplementariasd) ProyectosdeAprendizajeServicioe) Jornadasintercambiodebuenasprácticasinclusivasf) CoordinaciónTransiciónPrimaria-Secundariag) DispositivoTransiciónEscuelaTrabajoh) Planlocaldeabsentismoi) Comisionessocialesestables
RED SOCIOEDUCATIVA LOCAL de Sant Vicenç dels Horts.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%M
edia
2000
-04
2005
-200
620
06-2
007
2007
-200
820
08-2
009
2009
-201
020
10-2
011
2011
-201
220
12-2
013
2013
-201
420
14-2
015
Med
ia 20
05-1
4
Nocontinuación
Repetición
Acreditación
Resultados de final de 4º de ESO (%)
Distribución lineal del % de participantes que promocionan 4ºESO
1,5% mejora media de acreditaciones por año
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
2005
-2006
2006
-2007
2007
-2008
2008
-2009
2009
-2010
2010
-2011
2011
-2012
2012
-2013
2013
-2014
2014
-2015
Media
No sabe
Desocupación
Trabajo
No reglada
Acceso CF
Orientación abandono escolar al final de ESO.
Presupuestoanual:Total50millones€
713€/año yniño
1.157€/añoyfamilia
Serviciosdirectosaniñosyniñas- Refuerzoeducativo:18.000niños- TiempoLibre:13.500niños- Colonias/campamentos:17.500niños- Atenciónpsicoterapéutica:6.500niños
Apoyodirectoalafamilia- Equipoescolar:28.000ayudas- Alimentación/higieneinfantil:33.000ayudas- Gafasyaudífonos:1.700ayudas- Competenciasparentales:2.000familias.- Terapiafamiliar:2.400familias.- Acciónsocialintensiva:8.000familias
Fondosdeayudadirectosniños.
AsesoramientoyevaluaciónComitéCientífico.
Importegestiónentidades.
Otras(emisióncheques,aplicativoinformático,actividadesymateriales,difusión.
REDES CAIXAPROINFANCIA
19
AcciónSocialcomo“eje”centralparaunaacciónintegral
Acompañamientoyacciónsocioeducativa
Desarrolloplandetrabajo
Saludrelacional
Educaciónfueradelaescuela
Éxitoescolar Apoyoeducativo0-3
Educacióndepadres
- Detección de necesidades- Evaluación preliminar (valoración social y educativa)- Programación del PLAN DE TRABAJO
Modelo(1):clavesdelaacción
Evaluación final
Procesosistemático
Alimentaciónehigiene
Escuela,Salud,Otros
recursosdel
territorio
CAIXAPROINFANCIA
MENORES EN SITUACIÓN DE
VULNERABILIDAD
DE A
Comunidad
ENFOQUE HOLÍSTICO Y PROMOTOR DEL TRABAJO COMUNITARIO
Modelo(2):acción socioeducativaenred
Entidades CaixaProinfancia
Salud
Servicios sociales Escuelas
Niños/as y sus
familias
AUTONOMÍA PERSONAL Y PROCESO DE DESARROLLO
RED LOCAL
Refuerzoescolar,logopedia,apoyopsicopedagógico,psicomotricidad,materialescolar,acompañamientoalaescolaridad...)
Higiene,cuidado,alimentación...
Psicoterapiaindividualyfamiliar,
acompañamientopsicosocial,...
Espaciosfamiliares0-3
Centrosabiertos,coloniasurbanas,campamentos
SaludrelacionalEducaciónparentalEducaciónfueradelaescuela
Saludpersonal Éxitoescolar
0-3años
4- 6años
7- 12años
13- 16años
Programasdeinnovación
hábitossaludyprevención
Talleresfamiliayredes
familiares
P.inno-vación:ocioenfamiliayredesfami-liares
Bilbao- Rekalde
Madrid- Carabanchel- Vallecas- Puente de Vallecas- Usera
Sevilla- Distrito Cerro/Amate- Polígono Sur- Distrito Este /Alcosa /Torreblanca- San Pablo
Las Palmas- Vegueta/Cono Sur- Ciudad Alta
Málaga- Asperones- La Corta- S. Andrés Dos Hermanas/ Ctra, Cádiz
Zaragoza- Arrabal- Utebo- Casco Histórico
Palma de Mallorca- S’ Arenal
Valencia- Benimaclet- Salvador Allende- Malvarrosa- Sant Marcel.lí
Murcia y Lorca- Cabeza de Torres- Santiago y Zaraiche- Santa Maria de Gracia
Santa Cruz de Tenerife- Centro /Gladiolos- Ofra
Algunos resultados
Barcelona- Nou Barris (2)- Sant Martí- Gótico
30 redes con diferente grado de desarrollo
• Reducción abandono escolar en 20 puntos.
• Incremento en 25 puntos la acreditación en secundaria.
• Mejora de la salud relacional en la familia.
COLABORACIÓN
TRANSVERSALIDAD
CONSTRUCCIÓN DE CONOCIMIENTO
CONFIANZA
SINAPSIS POSITIVAS
CONECTIVIDAD
RECONOCIMIENTO
LOGROS SOCIOEDUCATIVOS
«Funciones»delliderazgoderedes.COORDINAR
FACILITARCATALIZAR
- Identificar actores e incitarlos- Clarificar roles y procesos- Animar participación e intercambio- Asegurar apoyo político- Orientar a innovación y equilibrar
- Facilitar comunicación (reducir costos transacción)- Cultivar la confianza- Desarrollar marco común de entendimiento- Resolver conflictos- Restar obstáculos a la colaboración
- Construir narrativa (relato)- Ampliar perspectivas (evitar el «túnel»)- Generar apertura y creatividad- Favorecer sinergias y evitar solapamientos- Distribuir rol «embajador»- Legitimar
BIBLIOGRAFÍA
Diaz-Gibson,J.,Longás,J.,Ojando,E.,Prats,MA.YRiera,J.(2016).Alhilodeléxitoeducativo:revisióndefactorespresentesenlaliteraturaenelperíodo2000-2015.Pendientedeedición.Civís,M.yLongás,J.(2015).Lacolaboracióninterinstitucionalcomorespuestaaldesafíodelainclusiónsocioeducativa.Análisisde4experienciasdetrabajoenredanivellocalenCataluña.EducaciónXX1:RevistadelaFacultaddeEducación18(1),213-236.Longás,J.(coord.)(2016).MonográficoRedesTerritorialesdeAcciónSocioeducativa.SIPSPedagogia SocialRevistaInteruniversitaria28.Longás,J.yRiera,J.(2016).ResultadosdelObservatorioTransiciónEscuela-TrabajoymonitoreodelaredSocioeducativadeSant Vicenç dels Horts paraeléxitoescolaryelempoderamientodelosjóvenes.BordónRevistadePedagogía68(4),103-120.