Post on 28-Nov-2019
-UNlVERSlTETl ALEKSANDER MOISltJ
FSHPT
DEGA Administrim Publik
Tema MODELET E MBNJ Nit ORGANIZATAT
SHQIPTARE
(ltusti I kornpanive private dbe pnblikej
UDHEHOQI
Dr Fatbardha KADIU Dburata BRAmMAJ
Dh alimol
-
STRUKTURA
n_L ~mmiillrni n~OIiekli bull mIt lI3_lycid klrkimore (ftipoltgt1l() H_4Mnodologjio bull pftdorurnl JHll11m 115 RndegtTbullbull snli~
BIRlIEVE NffiRpoundWRE DtEBASHIregltOHOR
Npound TRAJ1t)IHN
bull IIhllrahJmaj
MCNAXHIMIT
Sl Zlwillimi okooomik i ioni t Durresit
Kllpitulli 5
Perfundlme
RekGmandlme
litera tum
Dh llruhfmuj
bull
-
-pnIS pi ~~ ow gtto 4jgtl ~ IgtfIgtlllllUltgtd OW [I 1 IP fwopu[OJ niljSOt(l f
llSllW 1 LtOwnd
ou 011PlT OltOUl~U 0[0 [l~ gtt r ~l[lIlaquo OI n1) qrmqd
OW OJ QJ~ qJIlP Jgtd mfSlllI gtlm=lt II wPUIJ r lt[p [rll~
Ul)PUllt 01 ~Il IflI Oii 11 u m11llPU W 1ltgtlt1 onuQ~lp OUllfli tlOO ul 0( 0 lqm ~ mv Il111
Wmp bull Sp l~wd ~ JltPlltl4 JJd PI m gtltl 1 ( 3 W~qsnyenOd
gtwgtb IlgtI=tli r0101ilo3ltpgtl lPY OTIfI [J(l~qlt irm gtrqcf fN
311l1Hlatlnvl) 31HOfN31ilW
Molklltt MIltNJ oyen~ Sqlprtue
UMm
Ilmimi j PiItur j ltem maSIltri ~ rohisulQ n fushtl e rnonaxhimit U
btlrirnOl njro dIgte bon objltkl tuciinti centjen 0 rlindisl dblt
dogtmOgtdulthmCri ~ ~imit U burlmogte liaftOtt d)o ntCIdolot G~ ~
n~u fmn ne mhimin 0 hurimlt Iirtzor
SInJogto it lob) puWT~ rloibcl ~je lib 1IlWimeh t erdl~ I
st qiptarc P vi 9Il
Ne en c me IDo tenda e Ilolt_ dccjl gJoboJlit kur
cionnhIe be~ domen domin ~ ontell hlIIimOl kolkltgtshy
ocialo Cltidontiml i n~ j J ~ m~ 0 qJm~ boqri 0 njohLIri JXIZltI rllla
~ jndaj MeseCd)emohimit til lij_
poundht~ rli~ihrn p(lr U gjithe ~igthl ~r mona q~ t lploho miff lelO dido qenhn q~ ta rrisin lthonsel bull uk~I neplmjd
=Bimovo m ddti
Reilizimi I ~ gtflducso nilja ltkonomillt sWgtililltl idobal dhlt
ltuscsi I blznogti~ do Ii va gjthnj~ 0 m~ toper n~ oxhim dbtl udhhcqja
~-Asht~ i~ dlhe~ Jod nt W cHin WpQlllI) OlWniwt ~ltht n
ndlt)-shim U~ dhe po bampoI gjitbnjeml i pop3lagthkuI~
Sektotl prl~ n~ okotgtJrnW qiptUl J zgI0ot 01 di~~ db klori
publil ~rdr gji~nje 0 m~ m pIaltHko molthimi kookumJlt me 010 W
dorit it GJli krtij ~si mb~lIcn rriiroh ltIho ristruk hume
ocI(lnnanjo duke ndilmiddotOf ne nII~lin c ptmiStmi1 nil t IDibO ltnltfuI
Db BrahlmoJ
=
MlIii hkn ~Ii~ vlIIhdon til mbetluLivht bull brt~ gJ~ q e b(
rqe Ie bU cjltjn 0 fuq~ pun~()IC nl IIquft purws OfPlIiLaUI ihqipWe
po ndergjeglrohltn sjithnj~ bull rn~ humlt p(r domodo~rin e mlimltle
punOnj~e m ~ill e acwjslua dlolt me molMmin e dubur No vcodl e
zhvnhw bo1t1mt f1ierl~ II clklonua rnitl dhe III motivoom
kODgtldltrohnoje bmltarUltSFndirmtnjltt
Ne mjediin konkurrue aktuul (~ bizneIt ka prl]c (~m~dhu pre]
1Il(11Mhltri1 te hurimev PiltQU dhe modeli i partnltri sttliIltampitk laquo monaIDeri I
burlrnOo njWzoro ~sht~ duke u brI hum popuUo nl orpntot liltIerikano
dhe rnlP Kyoo~ Ihkson ~ mltnoxhorl I burim~ IIilt_ Dul krym
vClm nj~1 mbtlhtole pm al pron I partnor i pl~le i otgniU dI1e
ndibmM nl anilj e iok gtIgjik bullbull M-Ieri j burlm 1Ii~
portner halsjik krij nj~ i p~r barlmet j~ dl1 I zblolon polili 0
i_ no m~ne Ie ~II~ ~ til ~ ogjin e biznltgtft
Plr reoliWnin Usaj ltm hk UD j p(rltjendruar konkrcli] l(l
lltonltcptl bull burimeve dho burlmve 110laquogt ne m~l1)re me speltifike
modele 10 mhimit til burimeY ~jefzore dhlt ~ fund nalir modolit
~ Ie lizIlI UI ptJnlm u gthli)~n nj sre
krimcsh n(il fum krkimllthkenoor
n 1 Oillimi i punimit
Qlllimi i kelij pun1mi MIl II idtoj~ modlIn ipu t1 cW realizoho1
funkgtioni I MPIMDNJ dbtllltsi qI I ~llSuojO m_ ~Iij funlesioni t1
DhBrahimaj
gjithohtu orlontuallpounda probkl1Ullib1laquoktuale dho ril~ nliushen rn=gtwirnit
II burimcvo njerjiw
Ne argumenlimin tim kjo_ nj~ rampiodhjo e ~rIalshmc e
jusii e dho ~ moren nl konoiltlerallto
o Iin r4lt pubike dhe bizovo private
D EkzilttcnCin e PWlImcve temhme mbi ~Ie me nil sImuClI e
klIiulaquo II fugthes slt menaxhimit
nl Obllnlomiddotnl nunlmll
Duke mbajturparasyh ~rln em kilij pllniml eildj I centrltIdruo
n rcalilmin 0 ktTlt objktiv
Rjhikimi I gjilh~ ilotallJe pllr I perl burirvlt njere dho
mockl qe pord=n pIr min e blm jertzOO
1K1)~ e oj p~ltIOsori Ill nlDl1 primiddot lttho Ooll klari publik per 1 ltvidCflluar
SO fori problemch km mo menahimin burlmeve nj~
IIIL llr~ImDJ roglt7
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
-
STRUKTURA
n_L ~mmiillrni n~OIiekli bull mIt lI3_lycid klrkimore (ftipoltgt1l() H_4Mnodologjio bull pftdorurnl JHll11m 115 RndegtTbullbull snli~
BIRlIEVE NffiRpoundWRE DtEBASHIregltOHOR
Npound TRAJ1t)IHN
bull IIhllrahJmaj
MCNAXHIMIT
Sl Zlwillimi okooomik i ioni t Durresit
Kllpitulli 5
Perfundlme
RekGmandlme
litera tum
Dh llruhfmuj
bull
-
-pnIS pi ~~ ow gtto 4jgtl ~ IgtfIgtlllllUltgtd OW [I 1 IP fwopu[OJ niljSOt(l f
llSllW 1 LtOwnd
ou 011PlT OltOUl~U 0[0 [l~ gtt r ~l[lIlaquo OI n1) qrmqd
OW OJ QJ~ qJIlP Jgtd mfSlllI gtlm=lt II wPUIJ r lt[p [rll~
Ul)PUllt 01 ~Il IflI Oii 11 u m11llPU W 1ltgtlt1 onuQ~lp OUllfli tlOO ul 0( 0 lqm ~ mv Il111
Wmp bull Sp l~wd ~ JltPlltl4 JJd PI m gtltl 1 ( 3 W~qsnyenOd
gtwgtb IlgtI=tli r0101ilo3ltpgtl lPY OTIfI [J(l~qlt irm gtrqcf fN
311l1Hlatlnvl) 31HOfN31ilW
Molklltt MIltNJ oyen~ Sqlprtue
UMm
Ilmimi j PiItur j ltem maSIltri ~ rohisulQ n fushtl e rnonaxhimit U
btlrirnOl njro dIgte bon objltkl tuciinti centjen 0 rlindisl dblt
dogtmOgtdulthmCri ~ ~imit U burlmogte liaftOtt d)o ntCIdolot G~ ~
n~u fmn ne mhimin 0 hurimlt Iirtzor
SInJogto it lob) puWT~ rloibcl ~je lib 1IlWimeh t erdl~ I
st qiptarc P vi 9Il
Ne en c me IDo tenda e Ilolt_ dccjl gJoboJlit kur
cionnhIe be~ domen domin ~ ontell hlIIimOl kolkltgtshy
ocialo Cltidontiml i n~ j J ~ m~ 0 qJm~ boqri 0 njohLIri JXIZltI rllla
~ jndaj MeseCd)emohimit til lij_
poundht~ rli~ihrn p(lr U gjithe ~igthl ~r mona q~ t lploho miff lelO dido qenhn q~ ta rrisin lthonsel bull uk~I neplmjd
=Bimovo m ddti
Reilizimi I ~ gtflducso nilja ltkonomillt sWgtililltl idobal dhlt
ltuscsi I blznogti~ do Ii va gjthnj~ 0 m~ toper n~ oxhim dbtl udhhcqja
~-Asht~ i~ dlhe~ Jod nt W cHin WpQlllI) OlWniwt ~ltht n
ndlt)-shim U~ dhe po bampoI gjitbnjeml i pop3lagthkuI~
Sektotl prl~ n~ okotgtJrnW qiptUl J zgI0ot 01 di~~ db klori
publil ~rdr gji~nje 0 m~ m pIaltHko molthimi kookumJlt me 010 W
dorit it GJli krtij ~si mb~lIcn rriiroh ltIho ristruk hume
ocI(lnnanjo duke ndilmiddotOf ne nII~lin c ptmiStmi1 nil t IDibO ltnltfuI
Db BrahlmoJ
=
MlIii hkn ~Ii~ vlIIhdon til mbetluLivht bull brt~ gJ~ q e b(
rqe Ie bU cjltjn 0 fuq~ pun~()IC nl IIquft purws OfPlIiLaUI ihqipWe
po ndergjeglrohltn sjithnj~ bull rn~ humlt p(r domodo~rin e mlimltle
punOnj~e m ~ill e acwjslua dlolt me molMmin e dubur No vcodl e
zhvnhw bo1t1mt f1ierl~ II clklonua rnitl dhe III motivoom
kODgtldltrohnoje bmltarUltSFndirmtnjltt
Ne mjediin konkurrue aktuul (~ bizneIt ka prl]c (~m~dhu pre]
1Il(11Mhltri1 te hurimev PiltQU dhe modeli i partnltri sttliIltampitk laquo monaIDeri I
burlrnOo njWzoro ~sht~ duke u brI hum popuUo nl orpntot liltIerikano
dhe rnlP Kyoo~ Ihkson ~ mltnoxhorl I burim~ IIilt_ Dul krym
vClm nj~1 mbtlhtole pm al pron I partnor i pl~le i otgniU dI1e
ndibmM nl anilj e iok gtIgjik bullbull M-Ieri j burlm 1Ii~
portner halsjik krij nj~ i p~r barlmet j~ dl1 I zblolon polili 0
i_ no m~ne Ie ~II~ ~ til ~ ogjin e biznltgtft
Plr reoliWnin Usaj ltm hk UD j p(rltjendruar konkrcli] l(l
lltonltcptl bull burimeve dho burlmve 110laquogt ne m~l1)re me speltifike
modele 10 mhimit til burimeY ~jefzore dhlt ~ fund nalir modolit
~ Ie lizIlI UI ptJnlm u gthli)~n nj sre
krimcsh n(il fum krkimllthkenoor
n 1 Oillimi i punimit
Qlllimi i kelij pun1mi MIl II idtoj~ modlIn ipu t1 cW realizoho1
funkgtioni I MPIMDNJ dbtllltsi qI I ~llSuojO m_ ~Iij funlesioni t1
DhBrahimaj
gjithohtu orlontuallpounda probkl1Ullib1laquoktuale dho ril~ nliushen rn=gtwirnit
II burimcvo njerjiw
Ne argumenlimin tim kjo_ nj~ rampiodhjo e ~rIalshmc e
jusii e dho ~ moren nl konoiltlerallto
o Iin r4lt pubike dhe bizovo private
D EkzilttcnCin e PWlImcve temhme mbi ~Ie me nil sImuClI e
klIiulaquo II fugthes slt menaxhimit
nl Obllnlomiddotnl nunlmll
Duke mbajturparasyh ~rln em kilij pllniml eildj I centrltIdruo
n rcalilmin 0 ktTlt objktiv
Rjhikimi I gjilh~ ilotallJe pllr I perl burirvlt njere dho
mockl qe pord=n pIr min e blm jertzOO
1K1)~ e oj p~ltIOsori Ill nlDl1 primiddot lttho Ooll klari publik per 1 ltvidCflluar
SO fori problemch km mo menahimin burlmeve nj~
IIIL llr~ImDJ roglt7
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
MCNAXHIMIT
Sl Zlwillimi okooomik i ioni t Durresit
Kllpitulli 5
Perfundlme
RekGmandlme
litera tum
Dh llruhfmuj
bull
-
-pnIS pi ~~ ow gtto 4jgtl ~ IgtfIgtlllllUltgtd OW [I 1 IP fwopu[OJ niljSOt(l f
llSllW 1 LtOwnd
ou 011PlT OltOUl~U 0[0 [l~ gtt r ~l[lIlaquo OI n1) qrmqd
OW OJ QJ~ qJIlP Jgtd mfSlllI gtlm=lt II wPUIJ r lt[p [rll~
Ul)PUllt 01 ~Il IflI Oii 11 u m11llPU W 1ltgtlt1 onuQ~lp OUllfli tlOO ul 0( 0 lqm ~ mv Il111
Wmp bull Sp l~wd ~ JltPlltl4 JJd PI m gtltl 1 ( 3 W~qsnyenOd
gtwgtb IlgtI=tli r0101ilo3ltpgtl lPY OTIfI [J(l~qlt irm gtrqcf fN
311l1Hlatlnvl) 31HOfN31ilW
Molklltt MIltNJ oyen~ Sqlprtue
UMm
Ilmimi j PiItur j ltem maSIltri ~ rohisulQ n fushtl e rnonaxhimit U
btlrirnOl njro dIgte bon objltkl tuciinti centjen 0 rlindisl dblt
dogtmOgtdulthmCri ~ ~imit U burlmogte liaftOtt d)o ntCIdolot G~ ~
n~u fmn ne mhimin 0 hurimlt Iirtzor
SInJogto it lob) puWT~ rloibcl ~je lib 1IlWimeh t erdl~ I
st qiptarc P vi 9Il
Ne en c me IDo tenda e Ilolt_ dccjl gJoboJlit kur
cionnhIe be~ domen domin ~ ontell hlIIimOl kolkltgtshy
ocialo Cltidontiml i n~ j J ~ m~ 0 qJm~ boqri 0 njohLIri JXIZltI rllla
~ jndaj MeseCd)emohimit til lij_
poundht~ rli~ihrn p(lr U gjithe ~igthl ~r mona q~ t lploho miff lelO dido qenhn q~ ta rrisin lthonsel bull uk~I neplmjd
=Bimovo m ddti
Reilizimi I ~ gtflducso nilja ltkonomillt sWgtililltl idobal dhlt
ltuscsi I blznogti~ do Ii va gjthnj~ 0 m~ toper n~ oxhim dbtl udhhcqja
~-Asht~ i~ dlhe~ Jod nt W cHin WpQlllI) OlWniwt ~ltht n
ndlt)-shim U~ dhe po bampoI gjitbnjeml i pop3lagthkuI~
Sektotl prl~ n~ okotgtJrnW qiptUl J zgI0ot 01 di~~ db klori
publil ~rdr gji~nje 0 m~ m pIaltHko molthimi kookumJlt me 010 W
dorit it GJli krtij ~si mb~lIcn rriiroh ltIho ristruk hume
ocI(lnnanjo duke ndilmiddotOf ne nII~lin c ptmiStmi1 nil t IDibO ltnltfuI
Db BrahlmoJ
=
MlIii hkn ~Ii~ vlIIhdon til mbetluLivht bull brt~ gJ~ q e b(
rqe Ie bU cjltjn 0 fuq~ pun~()IC nl IIquft purws OfPlIiLaUI ihqipWe
po ndergjeglrohltn sjithnj~ bull rn~ humlt p(r domodo~rin e mlimltle
punOnj~e m ~ill e acwjslua dlolt me molMmin e dubur No vcodl e
zhvnhw bo1t1mt f1ierl~ II clklonua rnitl dhe III motivoom
kODgtldltrohnoje bmltarUltSFndirmtnjltt
Ne mjediin konkurrue aktuul (~ bizneIt ka prl]c (~m~dhu pre]
1Il(11Mhltri1 te hurimev PiltQU dhe modeli i partnltri sttliIltampitk laquo monaIDeri I
burlrnOo njWzoro ~sht~ duke u brI hum popuUo nl orpntot liltIerikano
dhe rnlP Kyoo~ Ihkson ~ mltnoxhorl I burim~ IIilt_ Dul krym
vClm nj~1 mbtlhtole pm al pron I partnor i pl~le i otgniU dI1e
ndibmM nl anilj e iok gtIgjik bullbull M-Ieri j burlm 1Ii~
portner halsjik krij nj~ i p~r barlmet j~ dl1 I zblolon polili 0
i_ no m~ne Ie ~II~ ~ til ~ ogjin e biznltgtft
Plr reoliWnin Usaj ltm hk UD j p(rltjendruar konkrcli] l(l
lltonltcptl bull burimeve dho burlmve 110laquogt ne m~l1)re me speltifike
modele 10 mhimit til burimeY ~jefzore dhlt ~ fund nalir modolit
~ Ie lizIlI UI ptJnlm u gthli)~n nj sre
krimcsh n(il fum krkimllthkenoor
n 1 Oillimi i punimit
Qlllimi i kelij pun1mi MIl II idtoj~ modlIn ipu t1 cW realizoho1
funkgtioni I MPIMDNJ dbtllltsi qI I ~llSuojO m_ ~Iij funlesioni t1
DhBrahimaj
gjithohtu orlontuallpounda probkl1Ullib1laquoktuale dho ril~ nliushen rn=gtwirnit
II burimcvo njerjiw
Ne argumenlimin tim kjo_ nj~ rampiodhjo e ~rIalshmc e
jusii e dho ~ moren nl konoiltlerallto
o Iin r4lt pubike dhe bizovo private
D EkzilttcnCin e PWlImcve temhme mbi ~Ie me nil sImuClI e
klIiulaquo II fugthes slt menaxhimit
nl Obllnlomiddotnl nunlmll
Duke mbajturparasyh ~rln em kilij pllniml eildj I centrltIdruo
n rcalilmin 0 ktTlt objktiv
Rjhikimi I gjilh~ ilotallJe pllr I perl burirvlt njere dho
mockl qe pord=n pIr min e blm jertzOO
1K1)~ e oj p~ltIOsori Ill nlDl1 primiddot lttho Ooll klari publik per 1 ltvidCflluar
SO fori problemch km mo menahimin burlmeve nj~
IIIL llr~ImDJ roglt7
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
bull
-
-pnIS pi ~~ ow gtto 4jgtl ~ IgtfIgtlllllUltgtd OW [I 1 IP fwopu[OJ niljSOt(l f
llSllW 1 LtOwnd
ou 011PlT OltOUl~U 0[0 [l~ gtt r ~l[lIlaquo OI n1) qrmqd
OW OJ QJ~ qJIlP Jgtd mfSlllI gtlm=lt II wPUIJ r lt[p [rll~
Ul)PUllt 01 ~Il IflI Oii 11 u m11llPU W 1ltgtlt1 onuQ~lp OUllfli tlOO ul 0( 0 lqm ~ mv Il111
Wmp bull Sp l~wd ~ JltPlltl4 JJd PI m gtltl 1 ( 3 W~qsnyenOd
gtwgtb IlgtI=tli r0101ilo3ltpgtl lPY OTIfI [J(l~qlt irm gtrqcf fN
311l1Hlatlnvl) 31HOfN31ilW
Molklltt MIltNJ oyen~ Sqlprtue
UMm
Ilmimi j PiItur j ltem maSIltri ~ rohisulQ n fushtl e rnonaxhimit U
btlrirnOl njro dIgte bon objltkl tuciinti centjen 0 rlindisl dblt
dogtmOgtdulthmCri ~ ~imit U burlmogte liaftOtt d)o ntCIdolot G~ ~
n~u fmn ne mhimin 0 hurimlt Iirtzor
SInJogto it lob) puWT~ rloibcl ~je lib 1IlWimeh t erdl~ I
st qiptarc P vi 9Il
Ne en c me IDo tenda e Ilolt_ dccjl gJoboJlit kur
cionnhIe be~ domen domin ~ ontell hlIIimOl kolkltgtshy
ocialo Cltidontiml i n~ j J ~ m~ 0 qJm~ boqri 0 njohLIri JXIZltI rllla
~ jndaj MeseCd)emohimit til lij_
poundht~ rli~ihrn p(lr U gjithe ~igthl ~r mona q~ t lploho miff lelO dido qenhn q~ ta rrisin lthonsel bull uk~I neplmjd
=Bimovo m ddti
Reilizimi I ~ gtflducso nilja ltkonomillt sWgtililltl idobal dhlt
ltuscsi I blznogti~ do Ii va gjthnj~ 0 m~ toper n~ oxhim dbtl udhhcqja
~-Asht~ i~ dlhe~ Jod nt W cHin WpQlllI) OlWniwt ~ltht n
ndlt)-shim U~ dhe po bampoI gjitbnjeml i pop3lagthkuI~
Sektotl prl~ n~ okotgtJrnW qiptUl J zgI0ot 01 di~~ db klori
publil ~rdr gji~nje 0 m~ m pIaltHko molthimi kookumJlt me 010 W
dorit it GJli krtij ~si mb~lIcn rriiroh ltIho ristruk hume
ocI(lnnanjo duke ndilmiddotOf ne nII~lin c ptmiStmi1 nil t IDibO ltnltfuI
Db BrahlmoJ
=
MlIii hkn ~Ii~ vlIIhdon til mbetluLivht bull brt~ gJ~ q e b(
rqe Ie bU cjltjn 0 fuq~ pun~()IC nl IIquft purws OfPlIiLaUI ihqipWe
po ndergjeglrohltn sjithnj~ bull rn~ humlt p(r domodo~rin e mlimltle
punOnj~e m ~ill e acwjslua dlolt me molMmin e dubur No vcodl e
zhvnhw bo1t1mt f1ierl~ II clklonua rnitl dhe III motivoom
kODgtldltrohnoje bmltarUltSFndirmtnjltt
Ne mjediin konkurrue aktuul (~ bizneIt ka prl]c (~m~dhu pre]
1Il(11Mhltri1 te hurimev PiltQU dhe modeli i partnltri sttliIltampitk laquo monaIDeri I
burlrnOo njWzoro ~sht~ duke u brI hum popuUo nl orpntot liltIerikano
dhe rnlP Kyoo~ Ihkson ~ mltnoxhorl I burim~ IIilt_ Dul krym
vClm nj~1 mbtlhtole pm al pron I partnor i pl~le i otgniU dI1e
ndibmM nl anilj e iok gtIgjik bullbull M-Ieri j burlm 1Ii~
portner halsjik krij nj~ i p~r barlmet j~ dl1 I zblolon polili 0
i_ no m~ne Ie ~II~ ~ til ~ ogjin e biznltgtft
Plr reoliWnin Usaj ltm hk UD j p(rltjendruar konkrcli] l(l
lltonltcptl bull burimeve dho burlmve 110laquogt ne m~l1)re me speltifike
modele 10 mhimit til burimeY ~jefzore dhlt ~ fund nalir modolit
~ Ie lizIlI UI ptJnlm u gthli)~n nj sre
krimcsh n(il fum krkimllthkenoor
n 1 Oillimi i punimit
Qlllimi i kelij pun1mi MIl II idtoj~ modlIn ipu t1 cW realizoho1
funkgtioni I MPIMDNJ dbtllltsi qI I ~llSuojO m_ ~Iij funlesioni t1
DhBrahimaj
gjithohtu orlontuallpounda probkl1Ullib1laquoktuale dho ril~ nliushen rn=gtwirnit
II burimcvo njerjiw
Ne argumenlimin tim kjo_ nj~ rampiodhjo e ~rIalshmc e
jusii e dho ~ moren nl konoiltlerallto
o Iin r4lt pubike dhe bizovo private
D EkzilttcnCin e PWlImcve temhme mbi ~Ie me nil sImuClI e
klIiulaquo II fugthes slt menaxhimit
nl Obllnlomiddotnl nunlmll
Duke mbajturparasyh ~rln em kilij pllniml eildj I centrltIdruo
n rcalilmin 0 ktTlt objktiv
Rjhikimi I gjilh~ ilotallJe pllr I perl burirvlt njere dho
mockl qe pord=n pIr min e blm jertzOO
1K1)~ e oj p~ltIOsori Ill nlDl1 primiddot lttho Ooll klari publik per 1 ltvidCflluar
SO fori problemch km mo menahimin burlmeve nj~
IIIL llr~ImDJ roglt7
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Molklltt MIltNJ oyen~ Sqlprtue
UMm
Ilmimi j PiItur j ltem maSIltri ~ rohisulQ n fushtl e rnonaxhimit U
btlrirnOl njro dIgte bon objltkl tuciinti centjen 0 rlindisl dblt
dogtmOgtdulthmCri ~ ~imit U burlmogte liaftOtt d)o ntCIdolot G~ ~
n~u fmn ne mhimin 0 hurimlt Iirtzor
SInJogto it lob) puWT~ rloibcl ~je lib 1IlWimeh t erdl~ I
st qiptarc P vi 9Il
Ne en c me IDo tenda e Ilolt_ dccjl gJoboJlit kur
cionnhIe be~ domen domin ~ ontell hlIIimOl kolkltgtshy
ocialo Cltidontiml i n~ j J ~ m~ 0 qJm~ boqri 0 njohLIri JXIZltI rllla
~ jndaj MeseCd)emohimit til lij_
poundht~ rli~ihrn p(lr U gjithe ~igthl ~r mona q~ t lploho miff lelO dido qenhn q~ ta rrisin lthonsel bull uk~I neplmjd
=Bimovo m ddti
Reilizimi I ~ gtflducso nilja ltkonomillt sWgtililltl idobal dhlt
ltuscsi I blznogti~ do Ii va gjthnj~ 0 m~ toper n~ oxhim dbtl udhhcqja
~-Asht~ i~ dlhe~ Jod nt W cHin WpQlllI) OlWniwt ~ltht n
ndlt)-shim U~ dhe po bampoI gjitbnjeml i pop3lagthkuI~
Sektotl prl~ n~ okotgtJrnW qiptUl J zgI0ot 01 di~~ db klori
publil ~rdr gji~nje 0 m~ m pIaltHko molthimi kookumJlt me 010 W
dorit it GJli krtij ~si mb~lIcn rriiroh ltIho ristruk hume
ocI(lnnanjo duke ndilmiddotOf ne nII~lin c ptmiStmi1 nil t IDibO ltnltfuI
Db BrahlmoJ
=
MlIii hkn ~Ii~ vlIIhdon til mbetluLivht bull brt~ gJ~ q e b(
rqe Ie bU cjltjn 0 fuq~ pun~()IC nl IIquft purws OfPlIiLaUI ihqipWe
po ndergjeglrohltn sjithnj~ bull rn~ humlt p(r domodo~rin e mlimltle
punOnj~e m ~ill e acwjslua dlolt me molMmin e dubur No vcodl e
zhvnhw bo1t1mt f1ierl~ II clklonua rnitl dhe III motivoom
kODgtldltrohnoje bmltarUltSFndirmtnjltt
Ne mjediin konkurrue aktuul (~ bizneIt ka prl]c (~m~dhu pre]
1Il(11Mhltri1 te hurimev PiltQU dhe modeli i partnltri sttliIltampitk laquo monaIDeri I
burlrnOo njWzoro ~sht~ duke u brI hum popuUo nl orpntot liltIerikano
dhe rnlP Kyoo~ Ihkson ~ mltnoxhorl I burim~ IIilt_ Dul krym
vClm nj~1 mbtlhtole pm al pron I partnor i pl~le i otgniU dI1e
ndibmM nl anilj e iok gtIgjik bullbull M-Ieri j burlm 1Ii~
portner halsjik krij nj~ i p~r barlmet j~ dl1 I zblolon polili 0
i_ no m~ne Ie ~II~ ~ til ~ ogjin e biznltgtft
Plr reoliWnin Usaj ltm hk UD j p(rltjendruar konkrcli] l(l
lltonltcptl bull burimeve dho burlmve 110laquogt ne m~l1)re me speltifike
modele 10 mhimit til burimeY ~jefzore dhlt ~ fund nalir modolit
~ Ie lizIlI UI ptJnlm u gthli)~n nj sre
krimcsh n(il fum krkimllthkenoor
n 1 Oillimi i punimit
Qlllimi i kelij pun1mi MIl II idtoj~ modlIn ipu t1 cW realizoho1
funkgtioni I MPIMDNJ dbtllltsi qI I ~llSuojO m_ ~Iij funlesioni t1
DhBrahimaj
gjithohtu orlontuallpounda probkl1Ullib1laquoktuale dho ril~ nliushen rn=gtwirnit
II burimcvo njerjiw
Ne argumenlimin tim kjo_ nj~ rampiodhjo e ~rIalshmc e
jusii e dho ~ moren nl konoiltlerallto
o Iin r4lt pubike dhe bizovo private
D EkzilttcnCin e PWlImcve temhme mbi ~Ie me nil sImuClI e
klIiulaquo II fugthes slt menaxhimit
nl Obllnlomiddotnl nunlmll
Duke mbajturparasyh ~rln em kilij pllniml eildj I centrltIdruo
n rcalilmin 0 ktTlt objktiv
Rjhikimi I gjilh~ ilotallJe pllr I perl burirvlt njere dho
mockl qe pord=n pIr min e blm jertzOO
1K1)~ e oj p~ltIOsori Ill nlDl1 primiddot lttho Ooll klari publik per 1 ltvidCflluar
SO fori problemch km mo menahimin burlmeve nj~
IIIL llr~ImDJ roglt7
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
MlIii hkn ~Ii~ vlIIhdon til mbetluLivht bull brt~ gJ~ q e b(
rqe Ie bU cjltjn 0 fuq~ pun~()IC nl IIquft purws OfPlIiLaUI ihqipWe
po ndergjeglrohltn sjithnj~ bull rn~ humlt p(r domodo~rin e mlimltle
punOnj~e m ~ill e acwjslua dlolt me molMmin e dubur No vcodl e
zhvnhw bo1t1mt f1ierl~ II clklonua rnitl dhe III motivoom
kODgtldltrohnoje bmltarUltSFndirmtnjltt
Ne mjediin konkurrue aktuul (~ bizneIt ka prl]c (~m~dhu pre]
1Il(11Mhltri1 te hurimev PiltQU dhe modeli i partnltri sttliIltampitk laquo monaIDeri I
burlrnOo njWzoro ~sht~ duke u brI hum popuUo nl orpntot liltIerikano
dhe rnlP Kyoo~ Ihkson ~ mltnoxhorl I burim~ IIilt_ Dul krym
vClm nj~1 mbtlhtole pm al pron I partnor i pl~le i otgniU dI1e
ndibmM nl anilj e iok gtIgjik bullbull M-Ieri j burlm 1Ii~
portner halsjik krij nj~ i p~r barlmet j~ dl1 I zblolon polili 0
i_ no m~ne Ie ~II~ ~ til ~ ogjin e biznltgtft
Plr reoliWnin Usaj ltm hk UD j p(rltjendruar konkrcli] l(l
lltonltcptl bull burimeve dho burlmve 110laquogt ne m~l1)re me speltifike
modele 10 mhimit til burimeY ~jefzore dhlt ~ fund nalir modolit
~ Ie lizIlI UI ptJnlm u gthli)~n nj sre
krimcsh n(il fum krkimllthkenoor
n 1 Oillimi i punimit
Qlllimi i kelij pun1mi MIl II idtoj~ modlIn ipu t1 cW realizoho1
funkgtioni I MPIMDNJ dbtllltsi qI I ~llSuojO m_ ~Iij funlesioni t1
DhBrahimaj
gjithohtu orlontuallpounda probkl1Ullib1laquoktuale dho ril~ nliushen rn=gtwirnit
II burimcvo njerjiw
Ne argumenlimin tim kjo_ nj~ rampiodhjo e ~rIalshmc e
jusii e dho ~ moren nl konoiltlerallto
o Iin r4lt pubike dhe bizovo private
D EkzilttcnCin e PWlImcve temhme mbi ~Ie me nil sImuClI e
klIiulaquo II fugthes slt menaxhimit
nl Obllnlomiddotnl nunlmll
Duke mbajturparasyh ~rln em kilij pllniml eildj I centrltIdruo
n rcalilmin 0 ktTlt objktiv
Rjhikimi I gjilh~ ilotallJe pllr I perl burirvlt njere dho
mockl qe pord=n pIr min e blm jertzOO
1K1)~ e oj p~ltIOsori Ill nlDl1 primiddot lttho Ooll klari publik per 1 ltvidCflluar
SO fori problemch km mo menahimin burlmeve nj~
IIIL llr~ImDJ roglt7
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
gjithohtu orlontuallpounda probkl1Ullib1laquoktuale dho ril~ nliushen rn=gtwirnit
II burimcvo njerjiw
Ne argumenlimin tim kjo_ nj~ rampiodhjo e ~rIalshmc e
jusii e dho ~ moren nl konoiltlerallto
o Iin r4lt pubike dhe bizovo private
D EkzilttcnCin e PWlImcve temhme mbi ~Ie me nil sImuClI e
klIiulaquo II fugthes slt menaxhimit
nl Obllnlomiddotnl nunlmll
Duke mbajturparasyh ~rln em kilij pllniml eildj I centrltIdruo
n rcalilmin 0 ktTlt objktiv
Rjhikimi I gjilh~ ilotallJe pllr I perl burirvlt njere dho
mockl qe pord=n pIr min e blm jertzOO
1K1)~ e oj p~ltIOsori Ill nlDl1 primiddot lttho Ooll klari publik per 1 ltvidCflluar
SO fori problemch km mo menahimin burlmeve nj~
IIIL llr~ImDJ roglt7
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Rrye(i c nj~ nTi dMnah bozu no onrltlnMcionin cil~ dhe
mtiikor du kbinuar motooUt lt noIiU tatistik lthe asj
lti~
1 i1itiu lt nj ~r~ p~rfimdimh U Pllnimit duk dhn disgt shpjogim
rrufionale plr ~sh~ct 0 b bjb srudimi iii k punim
113 elk khkimore (Hlpnl=t)
(ljillX pnimi dhlt centibtl c kffkim~ I~ cvidCllI _ sb~cU~
_iu ltatollt dhe diullm i ~ ruicntohcn dho rojDi dishiw
Illpoteza1
~A~oma nuk IemllXlergjogjoltmin e duhurtl movt p(r~ne
lt funki MIl~J
Kjo hipote7l ~~I slrtyll homo lttil ~ cili ~ lliZll punimi ~~
pur q m~5htrut dIgt alP hiplt tjellr
Hlpot_2
MOIltli m~ i prhpUI n ~rjOJlizatt shqirLllre pritet tl Jltce _11
trndkiOtLUladrninislnlti
Dil ~imal
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
middot
iIfu I1mq [WltIII Id ~w ppmu IIIOGl rmlS ru lrp od ~hrl u ~r)
-1 1 10100gtlt10 ill bull f~ n 11 pltlgtA 1lWt~ =f OAq ( Otilgt id ill rJOopmnm pl1j U1IlptI
~od ~tw U d ~plt1Il i1qgtl ~b [0IW 11POIlt P1)P ~J
fIll (fl lP ~lqu )ultIfIS n 11JTIlP [lI1d
a uuU ~ =I ~iJgtAd ln211 gtUWld1~ au m~iIltl
o IP ~ms fll ffiIt[ll imrOJ11iIA wd 01 b l=lOdq ~ f 0)1
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
KAPITULLIl
11 HyJc
Hislit tltrm Ibme jeezun ehll po=ktuor ruqi pwgtnon
dhe 1010 radhiur midi klir aktore krltore te prodhim toka fgiu
FunflOrc kapili dbe koo~ K) trajlim j PlIDOj sj nj~ burim fiSbtu 1
burim financhrc pogt _0 fozike ~ kit zoml~n k polili e punonjese mOO revoloioni i~L him i bllrim i_NO ltrohi r~~ljl fuktit g
ll-nizatal i kerionin punolihve punoRin db Ie (IOdilonin mo hwn~~
hlilIin (Aprlbollm E Hiley 1 2000) Kumimi i Durim jer~r
n~)llOi me blimi gtit p~r shhl konccpti Gon UgtIerna llc
ptlii fill U trnjtchogtI1 in m~ tqIft i q-nilt n]ltffzm Jo si mlItrn1lt Ii
Ilial to PO i oBnizionuio (risher D 1989) Huimltt njorere fLlluan U
hihcllin bLllim flkJblc db dillilmike k(hw q llnWlol filluan I~
~rkin m~ny Lo dryhme mo qellim q~ n mivonn 0 011lt j io
pltrfnltlin kjo ~ ltF Ii ishin kMimlt nl fidlfn burin rUoWore lt1lu
kohtl Cfim~l me infoe dhe niO gtbkmeOi bull pgtilokogji o1oo00mi
ltlh irollOllli5elliljke (Fisher D 19R9)
bullDh_himoi
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
(]I)Ol tIOIIS r) -~~~
~I1IJl$ W MllqO ltUl JrIqqw Ql d llI-uo IP 11
~ t gtltI if )lt firw oqp 1D1II~ ~ 1gt q ml(l1WII~ UOnA1I1Olbd 11rOil ~qln 1 wjztinld ~rN
(~
stIlll~ 1iI~iIl1unh1 ~ 1 Jgd IlJSlUI U~fIWII dr ill h I lIlXU JIJd ~ Ql oudl~ OIJP]PIAP P~ ttlfUlIJilIW ~uJlltldrefooJd iIlqbullbullq~~
~ bullbullb ltslfuound ltgtuLfZ t lP [-11 )Ib iIlll r9 JDlll~ udo ~rr
UUII )lt1lt ~w Jgd OlltmltI iltIlf21O(Ild mIdn1xud ~ 1ll[XNgtW
bull ld Or ~Ul IH1IDltIOd WlqlIgtJI UOIIn1 ill1 Jgd 111 ill UIIJlQC ~lt dl
_Wbull ~II iU I ld )I ~W[lltIIIOIlI lfIll1 )lII0I QIJ ~ wlIIltlDli
llJdr ill ~b mrllib ow ~ S iil bull lI]mrm3I II _f IO1
IgtIu~ ~lU ll000Jd bull gtOflt 1IIS am Ul 1mlqlII
(ooo~ ~S n Z HolD OIlfUM 1111U ill I)su iW raquolt10111 _ if I JI1IIl)J q ~b 11IS OIlJtIl qP WIIq lIIlll t nud ifm rq q _[0 mq IlIfXIIU1I ~ lt11=1 ~ [ ltId JJIlofuad
101lt1 0lfIl Jd 0JAj Uiurul rnZJl 1 illtf o[OASfuourul odo b ll~lI
IP Ugt[IgtlqltJltjw ow aIlI ) I lO 21f jDlQ ill WIIAI lU ~[u
lU 1 wiA [lllll Su liZ ~~ 1l~ W)mq )ldootKIJI
bull
bull
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
-
gtIDJl1~l ~IIn~ IIllaJIl
II Wil~PUi fI~I~ II P~oqlgtJ PUIIW w~nq of w~(pu
rl 111 IPI w~l~ OIl iu~w m -oW ii~ql oqwnl iI~
In ~ =~IIlfTll ~llOj=lll iJ11 PllIflsrpu OK lgt[u ~ ottIJlIIq
l UfOJ~U01 ~p ~IWJ ~ U)1Qlw oct lIdrutUI oro ~OJO~ ll1lJI iJd oW ~~o unqw~ gt1d illlJ1llllI oon ~~lod illr~n1 ~u cd
~ iJ11 OlllII~td bull i1IISl ljnII r~ bull ~llUljSql iP UlJq if bull MIA
-wqb~PilIIP~ 011 IIjpW~ q ~ ill iIUI[OiII
ll ifni iu- ~ ~oo ~ (1660 kin[ ltIJs 7~lIIyenqop bull ilfliwt(J gtIIJI nom O~_p ~iltI uI awl _ru JUlzg~l )JrntOU oqp ilSiII ollllt ir=d 0luoIisggt ill IP
lqop ill ltPtA ill iltlaquof IIlP ill OJOIUltIl Of _Ill ~ WJll~
Ji N 1IJ1 I~ W1q pf(d ~ qOl middot~f 1f oqp Wi ill flJnw 010laquo
wmq II iIL middotw~1Inrw ill I u ~r lpuoll poundP q ITOWQ od II 1~01fIlod f~ il ilt om od Wiltlqop ~p WiIII5jI
l~ laquoI Wlq ~[Ilgttlnb ~l pun l1J1III l ~rr yenpOJd IInql101fllll
1 off [lJalti ~ II P~ lq~J- pWl Il~r iI~ ~N1
_0 l =JTllt bull WIIIO~ R~ W~gtlqop 0 lit IP lmsodrI bull i~iI ill ~gtiA ~ru ~ ib i~ op~ iWfogtdrul i OP wfII ow i=j wJIid iII milS
-)10111 udSSQO)l tI
- ~ - -- shy
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
pfr obmbulJ Ill shum~ end molthrne hqim gjy~ IS ~wm
vlrthon ohWIll duke qeoi at je mjfi Ie Lhjhll p2r lu jUr ltIIu pr
tu ~Uru
Nga nn IJolS nt shum vendo llMiciue I ~ hnbull III di ht
W AzI~ Jugo njrlzi uk i prefmjoi uhqime Ie lillo 1 I~gtltjn Jhlt
pllIloin $I pIrmi -limo Ilt tngtklt1a VlOIlI dhe dobishmeibullbull IiIl bwlmllnUIld
U ndlhoJe d~o qne so ojat 0 njrtzIlt nuk qlndroJnI (~ njjt pljjot
koh~ GJte Rogtoluoionit Industrial bucimot mood Ii Ihin II sjilhonMm oi
dobllhmlrirgti bull I)re Klshtu -imel noIron i pjol opo burlmol ]orgt mUlld
plrdomhin do hljstik ii burilno qe permbllshnln njat e
njaezgt per uj~dbc ushqim bull
foq n uhdim d6 e ltkmcostrttin~ j k ndryslur kuptimi dblt
qllIimll burirn irIzore Pfjte pltrinu ~ ndI 1 oi hi_
bull bii~
13 Punonjisit I nl~ Burim
lUIIOJ1I~lt kOnlliderohen bm p lila i plooj~ Il IIIILh~ kritcrct pi
Ie qonll Ie tmli Ala kanI vier dhe oobilthmtri dub qns ndihmojn n1
pin 0 pmdhimil po ndihrnojue n~ zlnxhirin 0 vlolt pI te shrld(Jruar
mteli1et ljlO iJlputele tj=O pu Ii hijlgtIm Ah1 dh burlm tim
Dhl1T1gthlmoJ
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
vi dh dobi~ria e burimltvc njerliZOlc ko p~ 1II~ ndl)gthim pltrgjulti
koh~
qllI cpokl inltiUSlriale burime jerlrore karn pau II~ rol to 11iiMm me
mlltril kapoalin PO mint~_ M ndl)hlmln bull kndvlhtrimit t~
laktorlivo ~ ndJ)gth~m qe ndikonin td pmonn 0 inltiilltle ndryshua dh
mnyro 0 mcnllllthim~ tl pueonjsve
M ICj me rU1jn epol lltkrugtlogjie e InRlmucloni dho
~lobali1imit o~ mlt qruim q~ ti ish lonJurNltgtlt rgtI nj mjodi amplobal
bimlt~ filloi j traj_ burimet njen= 1 nJ~ alalv e vlefsbem Ie 5Oj
rrITIl9~ Wrlghl dblt Me Mabo ~rgtI se burim njltreJor mWld t jlttl
buriml m I rm i irompc1ocagtlt ~ U cU und I~ fCjn~ no ~antazbe - N~ Olhdim do t demonjm~ i ka ndrygth lwptim dho qoUmi i
burimevc nJltr~zo peJxj~ porlodha rl ndryhm kohn n btori~ lt
hlL
-= DII Braillmo
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
15 IYInPti Iburltneve njeamprore db lmrjWe mrrldMnjove njerlm
TrnjtinU i PIIj~-lt no ~ nj~JUn IIIlDyrl 1 lKltrimet e 1) ohkoklml
pakI~si~ madtoc mWil0nj1sgte Koncqnll ~ j lthillto ptlQOllj~il
t siith bwi_ 0 ~ora du i ttajtua1 mokloori q1 duhi t bIlnin 11 j~jt1n
putgt siithlllOn~ dho duke limit tI kItl m~nyr~ qlIimin bull tyro fgt1 rrl~o dh
mOttjo t ioiclltuM
Kjo gj~ Oi n~ gorjon e punonjo m elm dO n~ ndrpn III pe lt
maJdnori~o e lie nlvd t1 ltaktulr studi_ It ohumti ndlrmorlD kerlltime II
slnnn centr 1l zbuh Olraquo-ct qi nda]onin rrlltrn bull PllDi dho sbbkIonin
paictnqi midiI)1lt
Kltgtnklioni I ty llthtc q~ punonjlaquoit prmndonin t trjluhhin n~ nj~ m(ln)Tl
mo joltl AUllrlkonin t1 dhOohl I pJese eDje grupi d1 tl nxlteln
dbe nO men II Ij dho jo 1lli1 1110 jde mo
Novo) lt ie ~ I 1l penntMj ndikonio shume ~ gtjltnjen
c ]XOlORjei1 ~ SOirnl (lurtor ct aL 2003~
M hyrj nil (oJ~ III die t till i Mlow HerLberg Vroom fillu ii
zhvillohoshin 1lt U reja t~ mcngthimi~ 5 runonjhve tr cilo NvltgtlIin
no pkolosj io c punoqieoit
K(to toori lIi=nin motivimin c burim njcrezoro nepennjet
pambugtlgtjolte diohYe ltlillt nxi(jltvlt III punonjiltVt Ky koocqll i mlmit II
burim_ njoe dblt lrajtimit tl ptUI(UIje= u hi urn i prefcruesbim n
fillim III shokullilli 20 dh den nlgtita ~(I60
Ai ~oohi thomclet 0 moimit II oh~m modem I em bazobet Ill lidhipin
ltlillt motivirnin 0 IInl nlpIrmi ft~i q ~IIj
Dh him
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
16 Zhvl1Iiml I burimev nJcrlznrc Dlmonsronel e dyanhm ~ te kftij zbgtillimi
Zhvilllmi I burlmeve JOlt ehl~ koocpUmr hum n~ teoricicne
ndrygtbltm ltIll Ii~ 1lt~gtBj Iltohe ~sh~ gttn gjltlwbru no funlltsiOli _ Sizata
It ndr)5hmo MgiitMsc k nj~ mallfbjt no oIgtjektivin 0 gjn Ie mllIim~ II
brlmove njcrl7ore I ClII ko I qltllim lo~ hvil1tm dho perfOmtaooen
indlidoalo ltIIOStDaIJhj pflqltnltlrohen 00 mjOlct ~ kttlj ~lfunltltml Sipas
~ (2005) zhillimi I btllimeve Ilicrf tnbcc nje koncepl I nderliTltwr dhc
I dlkutGoshem Zhviltimi i lrurimev njcrfzor prfshln hume dllpli pr
gthImbull Itmorni _Iologji dhc plkol~l dhc b pallt bull sInon lidUo ltbe
IIITeJhn dltckt mo njI same II gpo Id dh fWIkgt sh mOTImiddotmi Ffr ~mbuU h iml strategjik uh(ilioq1a dbc zlIilllml I burimovo njertzoro
Akivitttct bull ~bvillimil Ie bunm nj-lzo j kllflkuor
trdicionilllsl en kJyltim e trjniwlt Ihvumlt ~If lt~ilimlt Tjnimi tlh1~ lje
klJoitct i plonifilruar i kJ)= mbl IennIn afolsh~r ~r II ox]mltgt nO pah
ojII pccifi~ W Ildhra Ino ponen q~ndrimtt ltIho ofteiltl Eltiuldml esh~ nje
PflJlt me ftillo duke batuar nJOhUriLe e pr~ithshmbullbull dh shpoh)o liltlllj
punc n dyj mund~ lonlgtuojn DC zhIUimln individI pI~iml ltThe
ri~bullbull centrili1hhme e UtII t uje indlVid ~permjltl11 me koshionl dhojo
kol (Buekioy JIo caplo 20(4)
Gjllhsesi tgjile 0 sofiltlauarn t zlNillimi t~ buritnel-o njolfztm 7Jieroben
m~ tcentr n~ iltto nktivite Pltndrln I IshW me lltpIr II t m~Jario indigt iclTIe
n Imjolm dh woklm II till perfljn lthjhI oj pjes III oJcentl U mumle~~
ii II II mesurit
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
1~ JtipUltIAl gJ JId UI1- II QUlJooqgtl ~ U I
0fltT1IJfPU IJ~ q~ ~ll1lIo
1rqn om o[q~I ~ ~ud [Jqlid qlIn~ l0IU U t
sund Ul)AIOl1 oqp Il QJIl1li1ltl ~l gtiiI ~S01~1Ugt1l U t
19 filii it iIU11UIgtIl ~ 1OpGl iIU
~ lJ lJ ilRl i1 I om QJ3[u IOJ1W i1 01[11 l0IlP0(z U
lu[qJId n PlP OIJOfu 1 n liWIIl~z 41 01~
or iI l0I i1 Id li1l~ In (~llhqyw 11 uoUIIU
=d iIU JEd J F-1liQd
1 raquo(1 iIS~_~JlI1gt i11W-1npu 11M _J
IU~urell11ll IiIlOld u iIlgtIW10l ill m[oltll WfgtJ)II QII1
~ IJ lound uWWiZ ~Uo(bIi1I il ~~IOl~ U ill bull Iil1lOwppbullbullb ot[IJ rUnW illW III[f U bull
-bullpoII sllIId IUIMWOJgtd I ~IfIIq11 ill lGW U bull
nnc[lUIolJW ~Ihi iwpJO)JaII ~ru ~rl1l U
111 am I t~11 (6661) IltI lTnqwgtI Id filLd I OIOZJlu
ffiltI WI1llf I i1 PAlI A01uvIo I 0 (oAgtu
MIJgtIISDI 11 lJ 1I[RJd iIU OJlQJOfu oFI 0 lU qnp
UgtfObn pi pom _[trOAouqmq lW III bull liIw W JIII
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Zbomi I m-UUonit dblt ~
Te idaltifikosh late Itgtjnimil
n l~ trajnimin pamp If ~rminlsuor Irfonn1 pn~ dho I
101=1gt hmi individuallt
n i5h mnd~i centr zhvillimin individual dhe lTi(lltn porsonol n
nil ihm Ipampi Ie rnltnagthojne klllTkrfn 0 tn
n Inkmjosh n~pu~i -njn~ nd)himin i oj nnrm illt i nj~
mond(s
Plunflil i punJgtimil
dh rltrJgt1i 010 p1oifIkojne _gj~ rdrulrni 1nIjnimi~ zhvillimil promovimil
db 1nIfcrimillll ~rputhj me viziWlin e ~ithlthlmU~Kao~~
oJrimd jenlzOrlt njhpamp rriljltn e shi~eve rritl opo pltrmimin e ltil- Iro
puneimi t1conimi dhe trjoimi behagt nCprmjet 1gt- =iliko
Jomullilltlmi WIt pUJI(mjislt
MOltkI Inuliciool llt funiltsionil te Indit 0 kon~ 1nlWll
omniimln m Iiit i nje marnehje ttotogjiko p~r monoxhoret 0
persolllliL MMOldloo1ve tradkioI JgtiflOI u Mohoj II nlltoin gull U
min~llj lthe paqe mid pujo gtlt Ii zgiidhni kooflikltt mlll Igtunolllgt h mill iIlJJ~gtIO dhe organizm~s si dhctr Idalonin fu1i 0 orgMlzgt~ nI ndonj ~
problom 0011 000 ligjor Mahone) dbe [)ekop pobUll n to 0rampitIWI ku roli i
mbon II P kih degt~ e tij lormmikiml Igtrbenl p(r te hdu or
dUimrt moah M~ CpltJroIlOlit nuk c lthob kOIl11l11iklmln sllII~ dot)~
koldtl Iern sIl~~ pMllpjen e poIiltil= dhe pilt qiidtltj en e Icmflikw-1
pj~ bull shoIIin njO plaquohgtllje lndiidiSOle me punonjiL Kjo do I _ qi
Pjej Jon Ii lift lthfoqm newjc Ilte LndividiSOl dbo IIICRgtllthcreljane~ lin ti
pennb-lhin kao voj sipos fINs
e tyTc Komunikimi ne kltt~ rast fsht mf i drejtplrdrtjot dht Ia mo nun~
ndIrprim ptmmal
Dh ilItZhmal
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
bull
Hg kjo muud tI Idemlfikobon ~poret oJ tl 7hilIimil tl burin
nJorezore SIt potl U b3ruzooII zlmimin bun ~ tnojoimin biolf
~jlt lonltqgtI Iqgtir I kun pltnIori ndCrh)-jct ~ tI m_ dhlt t~ zhrilJimi
gthfoqon ~ UIIIll mloyra Per sbcmbwl~ ndJysbosb dizeojirnin e punls pr I
~ j~ autonoml II 4rejlo pt opuIl~i If rut nj me oMtti
dhe m okporinclt milo Ii klaquoi siillbullbull paoojal zhilJ ~ nep~il dblt
orguni7~ lithe ttoinimJ ~hte pa dyhim nj~ pen i rind~iWm
zhillit ~ blm nJ~ ~sllbl ~~m nj~ Pkt sl d)ti centelt Klshillit
II Sltorile AM( wwllirTmgi-minl-uk) qo iJlilikon lttltlIim ky~
Ie hilIimil us buri nj_ j II igthto zhvillimi i potCIlOjlit nj~ZOf plr te
ndihmt OllnlI1 dho Jndlld~t JrU itu objektva e tyre ~htt e mundo
W gjoh l~ Jldl~o midi novojov oalive dhe my inddual p~
hmbull SlI ppkli bull oSizat~lt lI hgtilIoh bwimet bull Ei- do l~
(hObl qe 10 Ilh tu q piltgttgtJjne m kesat lt or~ws Kjo lt00 ne ~parin
o 1nW W mimlt W burimollt ojrnltOIO 1m aktivitttet bull U msuarit nuk joI t~
lidhuro II zlwUlhnln burlJlle njerfrore q~ plrflthin inveltlimin ~ njortz
~ zllvilllmUt buimv nj~ duk usjeruar koltl(]ndho Minii lt )Jlt
DhBmhlmoJ
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
JIlIO- shy
OIl 1IAllfII bull 1gt10 O[p WlgtoUpu Ol ppom ~I ~ Ol~)
TlifIIUd ~Alodm )=aw
q~ ~t au~ IP ~ Rltl wq~ UItf$UOl(IZ
iI ~~ UQl[l~ _ PI~ ~f [SO l~ l Il Itl~
~ )JIll ~[u 1rpU3lq ~Ifl 11 lJUIIMo 3 ~mn 0l1~ onnm Imom gtltda DQgt 10lt1 1 motApod m ~ =l[u fIII 1 II I lgt1~W [141 ~ JOd OIllllAqz iUOJ I IUOl(IZ
r bull uwUOId iu[ollm ilb rrgtt[XltUw w OTIJgt[u Ow I IWlIn1ji
~l iIl I Jdi It~lO ~ru _ 1IZDItIq _01J I UpOIl
AItCOIO ill ffliZUJ1O JIlOSillll n~ lUI iIlbull ltx middotI111)f-OEd ill Iq 1 nm1jZ lfOhO U nw q~ iIiJIJild
ltold liP I pr~ Ill lOI[X1lm ~~ ~llW ~IIiW
IOZilJfU bullbullbullwnq ~ 11mIIlAtI IWuoJQS IHf OM[
u[tIfliJid I IP 101111 1 b AUW =lJo I ~ II
mItp=Oll I qmow ltfpO1Od ~ iIJIfu OMI1IIfIQ 1 1IIq
~ 1= ~ I ~ f Illiu 1Ii~4Ill 111011
middot~~I~_WOl1~~lJW
iI~ lIIJo au WUf lion 1~-1TI iJ -1 lf0gtlll
Ii ~ noId _lttWJ~~ tI l1WI iltu ~ iltlltI oqpror ~
[ ro 001lt101 OICQIgtfu WfI1 J ~UIfII J I ~ _L[XIKI
Uluoll ofu q ~ 1IlliIIA~ ~ qtP il pmAl~
_I I- ill 3 oqp Oozfu WfInq 1 fIIIllnI ~1 fltIUgt Wq5~P W[ZltnllO ~f IS1l lOIIPflI JIlllIn1l 1 IPJI~
middotIuoo 1of1W il illJSi IJN fIlI Juop1l n_l111ll1
ilII qod~ qp d-ilPtmll TI ill Ull mu IP IIIll
~q1~PN middotOZilOf OtIIJmq ~l llnAIfZ bull PI IIlP
Id I~ iI[odJild ll OJOo[o IIIf11 il ~llmI[ ~W ~n tI ilfu 2 Iq]JO_ llf$lq~ ~P l0I01[
01[ ~I il ~IIIUI il O1llIfPU ~1gt1
IIiJfSmmrurw Oft nisVI _IV
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
)illimil I~ burime njerizore bojnt p~r t ilutruar disa nB dimenionet
danrltho t~ zjillimj brimo lljerlzore ~ praktik MOUoli
i t m~j i 1uni~u mund ttl fllrbej~1 Ii m~O i tlIlusil OrglUlizativ
doihere I ii~hor me I~ m~arin e njn~om i oili Jidlt zbuiimin dhe
krrigjimin 0 dovinof n~ Frformnce l norm orgnithc tf VCndOSlllll
(collins 2003) Modelet mo1 i ltltgtrganizu dh jo i ollanLzu zalmnib
dehtojnf q~ W arru mjufcuhnl edhc km N~a ana e kundM mddi
m~uarit Drganiotiv rodt nd)himin dhe FtEiJ lunizatio rul bza ttl
hdhmt Juke inkllrajUr ijimlatin Jho tiin~ Kjo fht~ c lidhur me W
munn 0 J)nhfm i cili studio nO[T1lR to cill plrcakojnt pcrformanCltln
ofcktilt (Collins 2UUJ)
to bmimcye lljerezore e q ht~ trnrcglik orwmiiv alatgigtIe Il dho i
fok 11lt nd[)shim
Lehtia m anon 0 dies profeionitcl e hillimit e bonmoyo
nj muod W Un~ ll~ krl~ ideal due pltirOT modolin c I~ m~unt
orlniztiv bnda olllizm llt )TO yo1 ng nieli knlal i ofisrikimit Sa
mr i ul~ t~ jelO io1i I m~ lt 1~1 (hI di=noa P u -ilu ltIho mo 0
~lthll dot)nl per ttl Mru1r lijendja e hllim ~mWa nje orgnizatc eshtl c
pct rrga nj~ nm~r i fukio p~rforu rcdprokisnt duke Frfshirl
zhvillimin menhu ~o nj~ flozofi zilvillnese kultura dhe mntcedhoma 0
organ dhc nesc ndikojn~ n~ zllvillm dblt to morin burimct 0 cakluara
Ii zhvillim~ W buruneve ~ ltlho qo[](lrirnct c n~plln~= lldaj zlvilimi dhe
t~ mn Kla filtLi~ to t~ cilet pfeltionist e lt11lIi rimo
nje-e duhot shq)TtojIK
o llritjen e k liteti~ fltduktimin lt kosro dh Igtirirlimin e perRm I rimi
~ph kompctiti ~p1rmjet to ofitikimi
lrulolii~ biznit me ~j zhvillm bni gjore dh akiircttt c
burirncvc njcJjzare
o Krijimi j oj ofW) W tt olliarit
L Gj~alt ndryshlrn Ofwrnizae
Dh Brnhlmoj
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Efil=illtli i pfesiltu1e I~ zhYillimit II burimC nJ_ mu II
pCreI~bct Ill lgtue It jhum aflki dho qliodrlmcvlt I komideruanl ~
Oojslun plf Ii I~ mban kll 101lt Ra (1995) 1101 nje kontroSI
millis pror lie II zhvillimj t burimevc njtrfU) iI oricnlimi tt lyre
drojl ~himi ~tiv ooe jtics organlzativo Moucsl( dhe NmiltOlteL
ndiljn II njjtlo ltIre)tim nlthgthimn organiwi ndoa kujdc~ dh
u-ilillrtltmiddot mltmdohcn t~ mbaj in orgruiZOliv K~hLU dimensio
d~nfoltho I~ ylllim~ It hurimovc nj_re n pmllke mLind 1 pIymhen n~
rolot 0 plnhwungt nga profusioni e Jwlilimit It bim jlt~ Pettigmv ct
01(11192) Idnlmoi po~ role tl ndYbmo ltIhlt keto bullbullMojn I~ igurojn~ nj~
slstemgttike t dobihmlt
AajOll i noI)himj (i eili mund t lidbol mo modelln plrete t~
hlJimj II bo zute) fitultsj ~~bc II mamplaiil CWWn174UV
pound]~adltt~-
Fumizuosi (i pIa(ot me mltKlclin bull inveil) ron nje obpenid
dinjiOZe bull cia gt)flII oe ruaJtj e fgt1 Wg3lintwe
rumiztgte~ piy (nje ~jbullbull mool II inMkIonolEz lthe i)
nd~tprere plrkohf~shl) ~~ gjihashtu i lidhur me TWljlj pcrfonnano po
~hVll1~ I pallt If( pk i rltFIua tlhe 11 posh ~~tW lk me humlt so
~iU~miniiv
Mcnh ~jnuoo MIt plrgjesJ plt~ koordinimin bull limklnit IfIljnu
Roli ni ndYhTm tenton t~ I~viz OS mil I Fumlzuet n~ at~
Aifctttitt~ ttdr)ohimit
KO1Sulentl i Iillimi II buttm njcrezon perplqltt t bijltgtie nj~
orpninle e ~ e pari endos [ Ilt lorta ~ ntnn indirid l e d)ti
ndilunoltgt pInbimin e plot til til gjilhe _ial~ indiiduol dbbull e gnqgt pIr II
mro dhe pIMtaljon n~ m~ ql tl ba-koje oIgtjeti ~ dhe ne
m~ qe It plrmhuh novojat tlh pirimot c tgtepmlltYo ~ tnIibullbull1Iduk
pcDjlUOlt e ~ m~ri dbe i dvendEson 0 nj itltm mbebtltl~ pI It
mtsUBrin bull vazMuesMm krijm j~ tmoltfre nltlihmu per II tnUBrin 0
DIL IJrfIhlm PltgtJlt 11
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
IIllKIucshen olbe pltnnirfgtimin ~ i mild teo qlIime kImet c
lIIimiL ~ b~ JliltrIzore du Ie ~iben dulo nden_ b4o til fuqWmte
du~ perd oWoi dhe dijouie~ politike duk ugthtruor Influ~ db It foWgth
midi beohteLtsve ~I= n~ U liith~ noLct c ottanlzlmlL lttI 1 nje seri
LlltlllXhereih ( rho jo mcmtxh_ nO II gj~l) rI eil do Ii mjnll ohblrun e L
m~L Modell 1 koruuli zhmiddotillitn~ t~ burimbullbullbull tfowo i kttoo
gjlonwu profii L zlmlojf U withlt pltgtlit~n c buim Ii~ dhe W
oIl1U1ohct e gjiLh pengsa P ]illimin dh t~ muun lne zhdulrur
l(Jhu Ilijim i ptJIl~ ora mganizative polilka c JlUmbullimit ltthe
lltkimi~ ~bullbull dolt planiJikuese munJ~IW 0 boroblm menm i
porl_~ ltthe lInilogjirl ihgtrnIy duhclll Jen U pound)itll U njeLioJonc me
nj=ljctren dhc ndihmucse lie IruTt bull 1lt Idli~ Kja pMbin w~ hemol noluptimet bull bl to Ilia- dbe jo In no lnIjnirnltllidhur DO punn
dhe ngtit oje ofrimUt t toae-lt n zhmim ciJeI njeh dho 1 ~jet dhe PO
meJQtL te po~m obwnilgt in dhc cbjeklimiddot lliIuIi dhc
individualbull 7j1Wlii C ollizata k~to ivi do U ne niciin c
tlnihm e oofhtikImi poktilc 51 orwmilJlli ti hvH te burimOe
njltnlzoro MoSi muod III joU m~ _Sn~ qe L~ ndleUoh m~ pore t
m(sIwin bull CltSIu- W m1suarin Ilbtiv
Cikl Itfajnlmi lltoq nj~ POgt istematik 1lik to pIMlflku petti
ldtnLi fiu dho p~gi ipoundiur ojo1lt zlIvillim~ dl ltrojnimlL nil ~orlm mood
U hlkohct j~ ofrimitet i ngjWm me natyrtn ltmodollt to Jnvit III
zhvillimI~ burimeve njerorc duke u perpjek U llIIOje ~hyrj ~
zhvlUiml1 dl Injnmit ~ ltiljM lido mO bjeklilII e ~imosi1
Dh Dnlhl1
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Trajtime dhe modele ti menaxhlmlt te bllrimeve njerezore
Qollimi dh bull -km bull funlbull O JlIIllOlljfraquogthi dtlgtanm ltllie k nil
prof ~ hm~ ne gjitbmonl i hop njij dlgtatneth Vj I dahlhmeri d~montit tradidon1 ~ huriutovo jeolzore dh ~kutlmet
kane gene lidllur me ~~sh~cn n~ dUbrl te vnzhdojrul organLwM t~ kcn~
ltkpartsmcotlt to till bmtd organizat tyre
SIl~ us kfto k_janol ~r duke bull komidcruar menubimin
burim njezon oi nj~ Ell i cili nuk Urton nJob poaMlt Ii Y=tda Kjo
pikepamjbullbull funkionit II buMrn nJortzo eben rolin cnvnaxhori t~
personlili plirlohshlm gonizate plr i roerkltl kcntribuit t~ 1 ne
perlOrmwtc~n kcmJlli~ p c lyre nuk kihllt lidbjc ffi drejtplrdrtJto mo
ltIIlizirnin 0 fitiml Ii rltihshlm dbe ffi arill1urut bull t)Tlt uk mund tlt centrcaktohcshln nl
vartgti ffi miriqltni oG POjsve
Gjilhscsl me ldIraquohirnct oe kohl wooi 1pome u~ m~ dimrni dhe me I gjoll~ ~ljltdi ljgthlfm i blznit bi me konkumo db ~ fiU II
konsideronin rcn punl nji aaGtazh ko Meoaxhimi i njeriL u be
m~ vigtb~ duk q~ njcrtlzit vii nS kuhu ttl ndryhmo he klhln
mltIltalitctc II dlraquohmo
Men~imll burim Jerezon ngodal finnl t~ sIUld~j n~ nj [he t~
-peciaizulr q~ u ibIJronte OfJlanizaa drltjimlll c pol dhe vcpcimcvlt t
njen=e IC j M~ OJ dtlIe qenO njltrWI tilluan Ilt koruidaobcshin i nj~ np
lrutimolme Ie rtdI~m te mganiza1fs menahiali j pc iIOi lit fotoi m~ ttpr
mulesi dlbullbull ~ui nj~ pozicion tmgjik n~ orsi bull a~ Nedi indu$lrl ky
ndoyhim hllt m~ I duksMm n~di Wtobullbull jD ~ aq
Gjithagtht ndi)sltlmi ~qIlimin dbe oli bull mnmllcrit f Ieii ~a rdhur I posoj~
bull vizn tlt oriiUllzltOlt1 jo tltr~ dloc n~ p~ulU me proccsin f
00 t protW~ dhe mltnagtdoaCve icr)sool Kerhl til ndi1_ on prOV
~ gjejn mood mth asaJ ~dublaquo Ie ~j mnuhltri i pclt5DJidi III oopna1
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
kush ~lthto qelJlml1 t~ ~h ku lfndron oi n~ 11lt1110 me menllllth liore dJC me
epatlllmtct bull ~om1 oil madltctingut klrkmi OIJ
Zb-I1I1m1Itmlml
Modd i Maboncyfdhc Ikltlropthel_qe punanj oo-gaoizalfSduhOl La
lnojtohltfi nj burim r~atMho1jo duhct poltq)rohot n~ tIlljnimin db
zhvillimin lij ~nimi nuk duhj Ie ishte tbJh Ii~ (Irlirim oftfish P
rcaliztmin ltJ~VC t~ dljhtll por dube) kLmidcroocj i nj plan hlIIimi q~
fukuhoj nil modiflklin jclljcve dl1e ltJIimovc It punonj mo q~lltm q 014
Il1 )umonin afti arampita J(jo Ii shml1 qkJ Ulmer e 1 Ie puDOIljesbullbull db I
hlto ken punonjgt La pftiushnoar ndaj ~S otflt c shobin 51 afujjgt
puIgtfsirnn lyre iii ll dblt muodai t mMho perpedirime dho my iii
karrior
Mhorll 0 burm njortwro gJiLhohlu miihmojnl mnoh1
linear n liJbj mo momin e pUIlnj duke u ltihcn lyre mbChlltltjo
krijueseltil1lt ili MOltk~ i bull jnjegt ~ i mmberjlta JIOISDltlil alb nW ijep njl
rnl =ltciill mOMJltbcrh bme gcxfgtOrt bull noo aC nI nj ion krillk
n~ 0flnat~ SIl1ajle W poq Ill QIlioW dho hpmdaj Ie anihmvc
t Pulieo mh~l burim~ j~OlI kol~ njl ltlal umll ttl rtnd~ihem
no organiz1tt Rolli )TO ~~Il1ziieruJuko perfJtln dho~ t~ mamldhOni
njOItbull Jr gj ithi i okom perl5hin detyruwm inistmtive e rutin fltgjlaimlml
i1J_
DIL_~lmaj Iagzs
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Novojol ~ zhvillimft dhc Irlljnimit nmrtd te _ nO laquopnrti ni1ltt
~ pone diu didual duJ is= nje lrukillril per Iiim c oj to
IrOjnimil (ANT) 1Im1 0 molOOo dblt dataVO oj ilin Ill dJygtboje pak
10 mund I Iune III b~jne me m~nyn Ietiv klu Megjith ANT ht~
~tPC~ IUdirvprue poundI nj~ porfonnanlte rrihmo duhol gji(hIIhLU qe li
pd1 pIl tJ okgtlrur ITug~t 0 penni~imi( (~pcrfonnnc nil prgjitMi
gl ithashru dhc pIr DCVojat e ardhshme
F~ bull PiUl 0 ANT poraqt lokksion1l bull t~ dJl t~ tl kilprullXit
pori 11pound1 ambint jashtm dhe Ioonkuto dhe d~tI ~G ltgtrganizimi i
ombt~ brendsrrn ltltateiJjia SItuIduni olosl 11 10 bullbull lullura
dho kushte1 e ponilt gjithagtlrJu db infmmimi hi ospirlmot c nepuoem
njoln oM ofIeilll ne 1ldIilt rolltl e l II morniL NdoslltllJwimi m~ i
pmtf I III ~ do II i~ _ lIS- oepunesi dblt ~hgimrl 1rrVshyinrltIrrnueso ~ dllthWmltt no grupo dhc Pl~ je diso nsa odol III cial
momd OJ penor-n ktnr Per rru teper shumo tnfo=io me Yien LgtIIrm do ti
jltne te poundgttshmo bnm OWal~ cilO orrojne nj6 piU ngo ~ I mood Ii
oItlkoJm oi1 lt p rorm~ okt10 dh oMlW 0 Oliint~bull ~Io
pfhijn~ dokmontot c pbnifikimi SlJatosiik W blzotbullbulli duke plrthirl dh
plnet 0 burill~ human dle t~ nj~paltjho Ii nnltli~ te InfOTTl1lCio
te mOl11l bronda im mformuciooOllt III rruIloxhimi~ shI~ct Mimi i flgu It pune )mundjct dhlt mung e re~iiotrlev Mumt dh ngtlyre
ksidontv ltho cil~lt-i e mgtlje ~it bull klinit dhlt ~umhjoL
Ifoi namp- ii i dgtptrtizes ~ pltrlormooa~ lshikimot 0 ts dho
~ dole mund II ndihmojne oa vitiilonlaquo W oj~ IMilal eslt ~
gnop Ktoo fJgura jan gttudinar plr dbullbullijgtltal dhe oriimltl no kohi pltr
zbuIdoWtnltfn pctf c diWruor OSlt III IiMmc
K~ njowi ~ komb1nu= me ~ If ombiltnli~ of jclt pir
DOojat pcrforIDlDCfs bime~ akrual If onlIulJltm no liMn ono dhe nO gtnampr
~U nivelo e oMsisl lt111 perfcrnnnoeaktuallt~ nile indiilt1ua1 lPinltibullbull
Ii PUl1e Duke kar ~ III dja ndihmon ~ idontifokimln dho peoaklimiIl c
DlLl1N1hlmol PoyeZ6
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
plaquoI_dhom=co-
MI Ie dentifikuar lPIo r IJ_ ehoe a pfnWolth ntgto gtiIltbyljltf c trajlmL dh zhYillimit muro 1 ad=ohontyro n men~ri r~tive ~r
munS bull Irfds ~h Outivo ~ m~Sl I njohur omr db
qfndlimo K~ nukgtnl gjiLhmone rasti I problmiL q gthhlct nil pcrf()rlllalld
raquoDr II mund oe gtllhilil gjithandej n ku firiko It pllJt (1 d~~ILI I I
p~IoJoyc) fktortltt Cillpsikologjillt (sj mlthe 1ltuI~Nhtorli mTltihIniltt bull
ne~ne) dholo ntyra e Iktmjltgt tlt pun~im (j ~puniiL q ouhot U
jIIljnl on U poundiatura per Iilt pog ~ ul~ 1 pim ltIho n tkunjo W
pMohsIuno) Ne ~o - zgjidhjltt jo trajnuese munJ oe ofrojne ~idhje rI- Diztnjimll (hljna
N~ djjimot e Zltiidhje U jnim ~bU biile Ii identifIkohon
jdi~l ~ qllll Ie -lJltvlt If ~oimit lIi_ (1980) ofrta aje-oe
thjcsItIl 1 W dobisluno n~ Ii lt~ It dri itndjbullbull~uolo dhe ampidj c
d~hiNll 0 nxlgtIo ~eod fsbUl c petcaktunr e oil perlaq~n ITjn e
kerlwr lt110 bull 01 fOJlllOll hazrn e dizenjimiL U Inltjoimt~ duke InformUllt dvjol lt
~ridho ndimd o~l~ dukrcentrfihiJf
J l~rmbJ~ rul~ot ~ traj nimit (~r ltgthill p~r U m~suor)
I SrkulIl ivilet f W mEsi CnB igtltgtljiLhhmJ tltk 0 anta
toni dt igtstrakte ll Mot lgtj W rncd3ri~
CJ Vndi (~I jo ~ ptln~)
II TTIIjnultgtit (tora radha thore)
[1 KolNo(kur dot~zhil1on tilitbYQltI 0 InIjnimit dhe sa do Ii gt~n)
C Modi (traji I bozuar DC kompjuter ~ideo) dhc mltlOdt (lobione
di5iulimeIlO grup)
Pkfjlllmjltl moo tJ3jnimin mund Ilt hibcn n~ V3ZIIdm~ol N~ njmn
pertitndim ~balllzhim~ pfrofrim IndidonaL lltu nj~ stIIIburo bull nj
dhe an~i pccifilre q mltgtobert esh~ p3r0piULIW me ~jdlt5 IglI
rgorUut 01gt pwum i trjnimit lsht i difyenu no m~)TIl fonnalo DSshy
d~IItt onihI jo nl punf Nsa ana IjlOt bull prfundlml l~ pollttrumil N
Db Srahfmal Ioglt 21
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
(nil oj dbo m_~) sosa nj tutor m IIi diblum MidI dy
ekstrtm jonl Die rodhe c gjithl metoda 10 ItOjnimil d1o plrfire lioo
Ir3jnimin biv1JW ne kompjlIler paroq~ltt projcktct d1 dltlyrullndigtiIIul db~
Grulgt dikutimo ru grupe studimo t~ centh~e Objeklivul nd~)ljo W
~nim~ Jan~ kooltl_ W kur metodot iclrngto5O J~ lidlur me vendml
nse nderh~ojltl lrajnimit do t ndh nil osoJo nil p1n db DN knWl
hvillimlt I~ brim bull nje~ Ie jht~m db II brentlkem do 1~ monadgtojnl
dizcnJot dbose dSltgtat te htuquajtura uimot mok Ol bay Nj~ seri
fuktore~ do II inRunjn Iklim duke centrfih~ korlktriltlw1 0 01)- ~
mjnf motivirnin dbe hrtn 1)0 W mesojnl dhe Hin preCormlr W
p(r u iguruar 50 1Iald c te mlS j i mUIr prIllltii~t bull
hvi1limit W butimeve nj~ kani nevoj per nje vl~sim i njrezit
ml50jn ume trori t~ m~_~ jone Ie mOlIa gjiLhondtj (rtr hembulL
II 200$ oso Rid et ol2004) Nj11l1 DW m me nJUn 1l IUadh (sin n~
puno 0 Kolb (11) Koib bull quan procesin e II eoriI slllll ollctllntet Clth ne Ie
0111 Indivld~t Jrul t~ ekp02illlt mlj okspcrev to roj illhglljn~ dho
ntoJe cent oto mltgcltgtjno ezllgiInet e tyre ni opO dh o~ dblt nil pas
tlvl1 Ie 1Jn olD ne jrum Ie roj ltluke ~u n II okJ1Cino~ II dhlt
dllke ml uar ~ gjllhe cikl~ tt tt mrit
17 Prirjet e (undit n menamlmln e butimtlc pler~on bull
JlltNJltlimj noJltrombetar j _ ~ dho roW e
-re wburirnltgt aue
Me Mltmin lt milcnlumit pni nj mj ~ transftrimltt prooo laquoh
oneill pmdh90S0 W nj~ bini no Dje bizncs ~ctor
Oh_hlmj
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Trn-feriml P sI 1~ levije q~ rcduktonte k~1 dtlo jcpte me
lnune mU~e OIglniz4llto qe ~ fukusohi tgtI ~jIltlJo OIltllli Ie 1gtimosil
5i laquozultat i transferimi ~ _ ve dhe jIOJ~himi rri lim ne nivcl
nltlas ~ka kfkon mvum Il pj=hem W burim Mcnaxher~ U
pr5OllOHt It crpnjzatM mfm~ nu u ~ q Ie momn Illlt lhotmjn e
pltgtitJ db praktikllmin e proccduJave fII~n1 njee~ ~
onddlw ~ h rcrulll imhi e gtoj (FWlot 1989)
Ate duhltl til mon nknnimin n nibullbull1 ~~ nhimn e
mIUTMMni nj~ Ie Of1lUni7al~ dhe U konlJlt)liojne IllCna~himi e
borderove dhe Ie kompcltiln bullbulli ltlho ttl sbpjgojn~ ltt~ botoJIIf pojitikaL
)jOlt koh ~~ zbotlml prolltl I politikavo tI burimO licrezore Iihe
mltll3Xherle VltIIltW = aIDlaquo Ie jashtme hjml clho zhvllmj i
politikaO bltIwt alotJI3 orpmimla Im M~ 0 burimeYe oj
dLlhot ttl pltrgalisio pltgt1ito q tu plnlttetltn nquH _hltun dhe
njikohesisbt II pbushIn kfrUltaI 0 oj bull l~~ spelai
nltiMombaar 1Ihlml U buimevlt njOltzoro i krolour rncnaxIleri e
burimeve jeeltlto n poI strnltgjire ltthlt liilhohw ka b~ltt qe
mbaj boslH mo enh~1 1_ dl nUl pacioMi~ barltn e i De njltgtfIe 0hu1i otgIln jgtlIl
Kjo roaim ~ctU llnlruforimi tl funkov 0 J menaxhimit
intemacional t~ Imrim njcrCzruc ~ltht~ l Inojnimi dhe iIIimi dublt ~
Ia)bltn Ill Z= e l~ 51 IIuoJ lu lImm fltnllll funks bull
saj Kjo 1011oD di problemo dcpn bull plttgtOIIO~ II Olllizm
bozl oepgto ulBi bimo ltlhe material 1gtOj duhet II iSu
dh Ie ~mdah n mltyn stmdaramp go ky d~mnl ku ITjnmi
~hct ttl krj1 nS mmrCi 0dil orgmllzat~ kpri
bull
bullDII Brohlmuj
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Ujilhushtu punonj endbullbull II j~~ duhet j 1umlkohct
knltura elonIzot~ Io2t _ nga IIDt ~_ dulcn IkrwtrndrynOnc1)TC
si_lIjesbttl~
I(f Oltpkt I m01allhiit nd~dltombi i jop soxh pirsigj~
IDenIeri ~ bun njorlzoro sep uw dLihot W jo tl kujoO$shmlf
Mhj mo l(Sh~ II kultltrrf gjt~ ltrojnimj~ VOI~Ihl kur trajnimi Ijdh m6
ku~n dhe Id bimc~t
GjjuJrtu dubot q~ ilfibullbull Iktikave Ii ~it mlkpl me rnkosat
_ltl1iike ltgtrgIni~~ n poalcligtlJt Mhcren II IlIlIlTfdhampIie
Ii_ u l~hct qe re hpl1ine oielljot lt punonj~Odgt-lt kuodnjt
cjl1io si Dd~lttiegjmerlne dhe anllhimin C 1)TC rmh moltklit toe citLSi
Rio i ndilimon tIl q II krijojn~ P1lDIe rnO qlIim ~~ II ndihmoj~ forcen lt
jIUIlf lokale nl 11lt11110 me vizonin dbe slrntegj in bull linizat~ rreth cilEI~
m Jgtltrrulhje me proS 0 trninim it lthe Ii zhvlllirn It oj it1 nje
lgtltlancim i tl~ Iktc t~ ti II mltntltllimll t~ burimc njerl
Fnnloiooi im~~ju_e~ S pil~punjeqOlIimil dhc
apli~ Si lij 5ql5Cm=herae~itgt-e njduhotu
mminnl kom~ lilllpgt =td=~dlI pfrshtltloJroampgtldho
Irompe bullp0111~ me Slrnlegj in bull pergjilhshm 11 kPnigt
Tnfltrimll funkinnovo ngll nj~ra tgt1l1 b(n t~ mUlldur oriln~ ~
bijimin 0 fIII PO jointve_ m OLllMlzLtot nd pox nguM
t i sh~klOn Olyn q~mc antagoni 11 indjhtat dhe aIDit bull
pun ndoso N~ di hide ~~rin nli verIolte dhe laquonOin
ndihjan orne U myan dbo usbrOjn prcion U madh mbi
~cvln q ~ ~ltm negnlluo rrcpta nI lilthj m organiza1ate ~j q
tronforojn~ fLUticsinnd 0 1) nI kto htto Mnaxhim roiirkombetar J
burirncv njeriz i ogrkon mbcr~t mridh~niltyenc njcrezore mlt
dtyrln e ruojljobullbull1 mOiltiheniove 1q10 db miq~o nltffij
punonjiltvlt ~risl1l o htltlltte huo)
Db BrohIi
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
~bill~i~1~
~Ifl ill~_~In~ ~r iU rI)AOIIOOl _ l~owtlOJd ~ofl11 1 ih ~l~ n oW ~p iUnd OAltIf_ bull fiflw ~_OJ ill gum
I raquogtJlJU gtAOttI)llIq bull ~l01II ~rd is IlIIZ)1IJ sWIlO~I
of W ~rl1lt)I b qNIU ~ Un ~f~l ~nw I 0fI~
11 ilIZuelJro q iufoIL]lt iIlu oq 1lAllt d
wlom lP ilId lllllr Wu[ 1UlUOgtI 1~ruOlld
ow IPff mlll ill l Id wt(SlIllYld m -14 ~ 11~)(tIq ill 09
-O~ qlW UrolflWll ill punw loMJo ~b 1lt12gt1 wrp 1 ~)I(
OiLmJ ill OJ ilS 1 ~ ~fq oqp Ufamplltuf U oWill_q lplt1Il ~l )Sld ~r iU [01 CMJ gtf Pu lilli iilo nl~fllfa
ltundo pu ra[ltllipu
illluotmd iiigt Jgt1IIpunJ =1 I )ond 11 0 ad JI
lP 1Ilu 1gt=1gt ifltgt- S ~lJCZUgtfuo il(lJgtuUlS l[gtlunl 1 ill II[lt~ iUgtf ill iib IP =_ ~ ~ w1(I2d ~ OIlgt ~
o JUl j i1lIN ~ __non III (IIlIfUgtW
gtWZ~ro m ~l w flt)d l El 1IlII lP ~Ior- ib oqp ~m~Rp
bull illlau q ltlfmrrnd ~b W01lOJnJ fII l~np lt1 Wnq 0 liI~m
d Iflo~II Will (il 11101 iJiltI ~1jS~ lw_UOI 110 mIJnp
bull II)Jgtfu I OIIP JltI111 ~l Jld ~SilA QI w onll owq
~ gttpreI 3 Dnd 0)lt1 bull ~~dso om tP ~uosoJOJd lgtruouod
~01 OJ gtw ow laltound olI~ -- fj~d iIltI WI(rpu 41
i)lqtIOJOJd im OIIP mnoliul I iftII~[lagtund JlUfl
I ~d OhlSO IT 0gtJJn1O~ n oflf fu OJ ~b nJ clu Pw
I ~U II w ltaltI url]God ~) u~rrn~llIlgt In ~1 lltlw ~b _
Iqw ql I Hq oJ ~fl llltlll~ ~w)lltlpn oqp lUOIliO~
II -q oJoA1jl JOtI _~omd is [Za] fillS OJIl
tuna ~Il auo~~a ulIw ~~P 11 IllIliUlU0X
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Teknolnglia dh cnuhlmll bllrl njerezore
rdmoloall ka ndrybuaT ~i funksln tradioionaI o burlmee
njltrezore i rrlcrtt1Unin laquoleksiim mhioilit e herd maOj dht
ve dho _ obullbullbulle licra telltnologjlko 111R SAP i eili ndihmon p(r
konlroUin bull II dkeno t punonjesvc dho mhimm e PII ~ho bordctOVlt
Ie tyrlt on-lino tsht~ hM dctyrulaquohmo per lnelin lt marrtldhlni
njcnlzore qi tilJen mujomprcht nI lidhjo mo tcialologjin
K J rri~ n~ toknologjme c komunilcimit dhe pH trojnlmln
puoonjls Jlhl luj Kicografiko Ne k~l~ ralt prilot ogo menaxherfl e
hurlmove qjltri q~ je ltkspltrt III Lmjniin e poncrnj ~pinnjl
intemetl dho mtodmiddoto clcbooiIlt
Gjithrnlth( rtnd~i [gtQ i jopct dho hvlUilnit t 011lt onmiddotUn dill
trajnimil p(r zalldfUon lt problom g)~ qIi ldkon lttl mcnoxhrit e IMJrimiddoto
njortzore I laquoin m hap llt)TC meLltKIv knolo~k P(rlorlmln I
intranet dhc I i~ ndrysMm ku punolllti mLmd t~ krijojne Ie
mNI l UrIlton ql -IhclfI t Inl njolrurit oj5limo per 1
dbamp ndilnn~ dIIe mhlgtbllttjagt DegtOjlthme punoojllte
Kri globaledhe moaxblmll burl~ IIjr
Krizbullbullkonomi kobvo Ii fndi q~ lao pnu disa rajo II hote klI
nEnvizuar dhe middotmi oilurn ndltgtine bull bim~ tI burl III~ Mcent
nlth)gthimd qe po ndodhin ~ i pamptt rltnitgte Ii rtimi~ mbyIIj io njci dbc
PIlhi ~ runs kMOOa qO rim nj~ U mcnoxholven n~ oje mlJl~
me _teWo Krlzo 1(tUlllt globill i kn lyre mnIlt 0 burimcvlt ojo
q~ tl nltlltmnuTIn 116 pozioion m~ tog) ih duico qtn~ tit dullet tl pJttI I
DILBsuhmaj
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
-lqO[ft ~OltI U lA01luiUO~ ptIgtJI~~ i rlfU ~r I I gtillitgtJ~ld lqltAljlu ~) (lOOt ~OJ01SJ ~1lt1 ~l W)~X11ll1lW
OUOltip ~ OU~ _in OlI wI=III 08 Iraquo_ I
IOZ1uju OOWiJnq wpuUllm~nU1-
0 ~p i- owI 0 ~woIltI J~ a iPP fu ~qs~ ID il ~ llW DgtmmWOvltl
lIUrugt ~ id IW 1 IP WallS~ ~ l~fUd IIm 1
-) ill O)Ilhocrgt il IIl~ [1= OW) ~P i I ilWn~ iUf 1111 -11 bull 1ilIDIOZlP uob Inp o~~d IlA~ [P IfllJl iid lIll oli ll1 _unw _~r) =ltL[St(IRrd ~I gtUIOIrofiI[
n II bull UI ~ n qI IU~ n pqnp ~r
OWfll llxnq lIquo -i1ltI OUlZJn~ 1P Po ~r I r~ rJW0tID~
IU ill1 ~ n~ Igtl~d f WlI ~1Igtllillttdop 011 Ipa
UOfZo ~ nPItmsd OlII
IlI n 1IOofnp ~ttt)lJgttp ~Ulr bullbull1lt nnrmPfl -I rlt QgtampgtJ
Ql1I ~ UI 01fP ro ow fl iI 1 f iIUO 1 IOflP ~
Olll~nq 10lOI(llOlltO)II ~f11 If~~ -Inq~1 I od omqlId
~I LU unff ~ auno bull nplltIJ [1 01 IgtLfT1Il m OJoi Ofl I
w~i1 U U4 ilIld ~~N oil ~11~~jlt ill ~~Jnl 1IdJo
ib fIIllnlgtq Irn _1 lIol Wi~~~o~llIsu
ttmd ~ wfd ~q il Old ~iiIJo ~fltnloVpt ~l uobwiid l(mond
b LliA iIJSJ llOUq bull lP~ mtll~ 0 fl~SIId )II middot1OIjID ill lt[LtOUnd
~llimAlm 0 u~llII o~r INom ltIla ~l ~llttqW ~l If f_l1lobltl
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Mod eM1JNJ eoflo_SIlqlp bull
Sub shum kompoolvlt mfdh lp kltport maltrabullbull
porerno ma1clnt opo poijot elkrmikc rul vito 10middot~O em befoI
~um kompan ~ndlm= (bganitata( jl lIgtk5onin ttnltlltsiDf q~ kW
mcngtXhimi crkIly i pomoniiltlt ptr llIUlltgjioe kook a bmu StIdime Ircgltmin qe punOjo jpontll kishin plt1r~ mi Ie Ian
n produkti dhc ~ Iovadon lt P 50 punonjgti prnmdimQtf
Cole i k~ijk1 qendrontek prOktikfi pIt mono~hmin c burimbullbullo
nj te hm ngo kompani te ~lIa I TO)QIB ltbeMai
KPto pnkUka rul Ii shfuqegtlin dhc ~ 1lt1lt1 pOftnd duko qn
jpeln llihl flllu Slli bull )lll m Iioropfn dI AmeriJdn 0 Voriut
rrakikot pt moolmin e owimove njrezorlt q nil JJgtOl1i khn prq
hm~ ukse filllWl I~ gtbohclthn dh no vende te lj=l be lWlo proktik
ptnntan clcmme~
Rdmrum d~o cltkm SIrikt ltIhlt rlgoroz Q
Tnljnimo ti ivel tl l11U1
C Gr c puni
l Afti giilhanshme
n KonnmIkim mete Ire ~js o IIJdorim i l1Illhl III ciifis dhlt njo ~ndegti c madhe i jlj cilisl sI lan(
11 ilmjimi i rUIlOnj q t~ jcpnin ilorime dfgte idlt te rojbull
CJ SlmhltgtTlt Ie anw 0 pOroos~kw ltlho uiform e pUllOIiillt
lulja ~ kltylte fI1Iktikave e j u bo m~ qellinl q~ punocifsj O
Idclllirkin subesin 01) nI llt organlUltgt ira latlrum e llz be
~i elomont i r~d1~n n~ kOnkurcHC 0 uksoltShme t r~ dh ~llt tem
kryo e lteorvlt Ill vile( c pra Wvi 80middot~
J~to ~gtkltik III tnhimitt burimlIler dbo rI~ qe atgt j dh
krljlmll Ie Irulruri ~ Oltgltl~ qon no ku modh pitpamjct e
llltJWltoiollt te _Ill qe dole ne pah n mcgt Ie hllit III 20-tlbull
bull Oh Brr1~m fc903
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
-
KAPITULLI2
Dimcnsionct dhe strategjia c burimcvc njerezore
21 Slraltgjill db burimo ~rlwre
iIkaltlemilet dltt profoO jon (Uk ~guar nj n~ rrilj
lund] _stngtIltgjis~ burim njortzore dhe m~dhelt sa] mo
pcrforrt1illlCOIl no kokkliv Ir U dzw donj deltnid spccitik per kote
IJdhje E ~ne dljclnc Kilo c bunm bull njen eshl~ hpj1
Qll1imltl e oj orcmIzgt kundnj Ielolaquovlt to j Ie shptltlou ~plrmJL
m~ Ij~ dhl~ (lraquoon1i9~)
Ndrsa 1I01jl dhe PeUigrcw (J96) kImo bere mundur oJ ltioJinlolon
me 0 ampiltrlt duke onyctuar pok trntcgtiik i mrnalthlmi burinlto
nj~ brenda OIinlzgte komislon 4 clomeole kryesoflt tfIltJ janeshy
perdorimi i planlfikimillljl molodo ne ndaj djtirnil to nj~c to
mbehlot ru nj~ filozfi e p~rlliithhmomiddot lidhj oktlvltcle dho politik4
miliirnit I borimove njortzore m disgt wagji hopoltIho kiderlm I
111m j nj~ burim irlltClliIllt pa I~ omlur pjrpari tonk Sigtlltmll
HndltJ dhc Peni~ SIlrultltOIl SO Ii cUI j_ pltrampj1ie JT mvlliimin
fHti to _giive burimc- njltritltgtTO dhe per Ie bashkunr lao IIllt strntogjit(
bull bwitouho( tlt dplojmt j~ motQd SA mlt 1lt kupruhmo d reteklti per
kctll )I1im T 0 nj~ Iltgj i tlt burime $a me tlt piltIIIlt DO
OIP~ null do Ii IhocI unI Iiamp diso tcknita JIum rrcgulb
t thjltgthteuara lOll) proee OOp0 nul 10 utenyra oktua ose =guU
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
bull
bull
mKiik p~ II 1 no k1t~ p Ie monoxllmil to stratoliivlt Ie hurl
oj Ne fok III kftkuoit asbtu ltdho ~t drejlltlbrn ltlrejt di jtlmcve Ie
ndJyhmo ltllic sbpe~ koollikmale
EmIl ltIrIlqji dhe mbi stratelllil penDIlJl metiltlsht no
fjiorin e biJII~ no doti 0bim~t dho n Ie folurIn e himlt K~lht
kemi WuleiJln kltgtoroW pTirklmto lttrllIik stratcgji blzni
monoxhlm lttrOle~ik mndim tgil lie rttcgjike objolttl
sitko mOUXhiml gjil i buim ojortzore gtIloKi II bum
njrtrore oil hi ~CllI pit ltmri $tratolidhe mbtmrin
___ogjikGjill$csl _ DC oj ILotl)li imuili nq(ojme Ill do Ilt
nlt Ie -do=gt qWime dlle Ie gjcsh m~ pLr Ii =Iizuar atonu~ cllt
nj~ doron koneltpt I p ~riI i Ketij IInnl ~ di prctagtdlrne
til vehpUUIIl ns 8ru If meooxhimi~ Nc fk -hlu iI kit dokl
hillington (20011f)Ilk ka bumo mrrcvoshJl mhl strntcgii~ dh tratgjl
nuk ~JI1 lhOl nd~ Mltjd (200011) k ritur n~ Pfndimo ne
ilij nuk dimt ~rnshU _gii 5O i to hillojme nj~ strollii laquo mi~ PIlI Gii lt biznesi klI ltkzisIuar tlilthm_ por tIlIdiciolbht me ~OIlSidcruar to j j~ PfOClt TlIltionaI 1ogjiknO qdlim centtfi dbo qc d~
qarte A ole cd1 fidrnti i Gererul mOlm p3IiIqlt1 no ulOOiotrOfine tij
4Il vilt 100 pOlO (~ILIIIll 196J9) Qe1l1 eflii~ i njo biznesi ~hti ti
fitim S knpilall dhe rlq~ltsc n~ ndoli_ TOsI 10 an filimot per II_ Ie
ardIL I ILlI1I~1 nllk J~ Ie k~IhmbullbullilIit dllhe1 laquo ndlOltlot 0klivilaquo
dublt1- Ie ndtpilaquo Po disa wdlmc 10 kohlt Ie fimdit 1w1 lt101lt no
pltdmdimin kgiigtn ~ lsht~ kaq bull hjohIo kio (De wil dbc ~gt
1999)
Pro I _011 nj~ im laq i Indh mlLllj dhe nj obion per
dimeoit ttJlj illte ~ m~)T~ se olgltlllzlml ne b izoegt no sMrbim U1 publik
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
bull
dhc no sckIara tUI1na= 5lll Ilho ~Oro _ Ie kuJCobltt mo strqji no Dic bull
kobo post mooomo ~il ~~llt skcprike ndi IIICiolllllitetit milrtiR lIdol
indjidul iOJllit 0111 left ~shtj lobi ~rdlamplbullbull P)jos 51 pa~ qendton
ne globolirimln rI ltlho natyrn ndrybuo W kom~ e botts m~yr~ P
mo hWlll kFornl 1rans-lom~ dh imr1i 10 kIiloj te informio] dh
komUllikimi no boton e pODf dhe iLern] OIJIlIlimes ne 20 vlot c shlwIrn
Prgjigja c pyctj IIlt ltIyIo mund Ie londot ~ ~ltrlWnin per stralegji ngo
mlt1lo1Xbn m Ie lIlini nj~ kwd~1iIIli ndoj kompleksitltti no nilj
mjodiit oo~~~ko to himcit Kjo perrhin d1hirln per nitje ollie UUen pa~Buri~ 0 troSU ne njo trcg te Ii ltIh dlnomit ekonomia nd~rkombet
(Fomhm 2(05)
InInuk kzlSlOO nj~ mod1 i ~ CI1ampIi~ pur per shbk tbullbullhtimi
lron~om~ no tnliot e produllo tIC klltlrin priva dhe p1rampiigj~
msdbe dhc konkumnltllt so sekron publikl~ mo miIC janl dule
Idrtuar per matolll Ie centrgthtatshme no m~yre qe igurojD~ jtIllOllin
orsanirimit dn gtltgtit to _onjbullbull no gjndjo dryshimIturhulliroc rOgut
ltiho JlI~shmri no rritj te kli~yc to InnJIO ndl~hme plr Ie Tilur kcW
qcllim NJi lOmo 0 ~dltihmc ne debi ptrcaktimille trnlegii hi ne
udhOhlail pro Simlorc jan~ nI kontroll to perdim~ ttl organizimi I~ I)TO
Ilt ~h~ mjodi Maori pltrcaktulto TCltlri e joncigtlhumlQ1ctnRonoe
5IIlttoJiia dho shttnbujle gtqgtrlm ltItampiml n)ltdhif dtsbinI dbe alIhiLf
inteTekualc d ILIlministtatiy e udbtheq~IL KdcrshtiLf deLnnin Ie
kgii 01 I ktmdrt fokugtobcn nI pnktimin e strukturnv 0IlPIIiz brend oilbullbullo udh1bcq~il lt binil j~ 10 kufizua pr morro vendimlt
ltIroIegiiko (IIrnm2Il05~
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Keto Pltgtkli 00 trod I oIrolltgjisl hh uk jon - t qtm
f_ polt am jan ITIIgI gtlllrurtn drojl ltpil ~ dIv pltr Ii btro
gjet nl m~nyri to ersoizu per III~ kenim m~ ~ u1hem per ~s
onitlaquo dh prfillm Alj 1m gtmendj 0 strategil p~cndrohet 10k
p~lIdimet fitimu~ dhc procI qlIimbmebullbullt~heli kem mld~n
~like to stratgji to biznlt~ kJo foruoiol mF plfiklnl dhc
drojtim nl foUim dhc ltahmibl hikoht 1t lruIugttritl mlUml 1IlI bpitnllO
konsIdruebem q bJgt tendo monllizoben 0 10 oligopolimben no
Mbretlqo c bohkLlllf no Shtelet bull Bshlruara tlhe no Austml Metod
-olucio ndoj ltrnlcgjisl baihot IlC Jgtrl~min fitimpnort dho prtJCltSC
rgjnre dh huozohtt pft 10 mbojllll _OIl e prodllimil IbullbullIot dbe te mio
Itopur muntl_ e bigtic Zakoohht lthilltob tel [rmOl vogl no oougttrii e
roj dho n kongiem Illllo) 0
Metoo 0 proo1 no tratollil ~non ~ltfundim I lthumIllojlthm dOt
prdor pu omegjltJIIbullbull Kjo ~oo qendrm lembo Ill tokl ion mhon
nymen dbe zakoni ampindet n bUlltlbuI mbrojtur dbe n firm me bu~ njohuritl Metndt ~ istomft n _gil b ~be nl poJfuodimo tI shumUojlthmo
4 prolaquo Ie q~lllmhmo dh luan mo rrgulla lokulzlmnisht gjen~ n
Dizne ~h firm rmiljorc anSIo dhlt nl nd(nnrrj hid no
f GjcmJoni dho nI ~ e IRlj 011 brga lltoiojmn 7001)
22 StrategJla perlormanea e bimlt
dhe bllrlmet njerizon
Velllthraquoj c lidbje midi SIJatellji tolJlOfl1S db s1nncsjllte
burimltIo njrnzore ~W probkmatlk plI gtembull no sdttorln bull ltIermljo Ie oSI doc tI mo nk muod til kW lidtij mi tralcgjis ktl~dIlo
DhlJrtfhlma 038
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
1IrIeliie 5lt buri njrnzlt thjht P strategji c krntlt de to
jOllt ~ 10lt dho nuk tIUIIIl _ fun 511ategj Ii burtmcvc
njohore to qarIO No sekto Ii tj~SIIOllttiia e 1mIp1~ d t~ udh~hQl
tIttOtotii burim njlOft oso mUJ strntetiia 0 ~UrilllOVO jrzo
drejtoje rgjiJ~ I0r~ Mhbullbull di as to Y tlttiitlt e tl~
dhlt ltcgjit bull burl) njeri mllld Ie Jon Ii lwhl= te dial oJ~
_oWi bull rete pOrfslUn j~ nn poundtrgttegjish du1lt perfshlri laquoIblt ~tj Ie
burlm njortZOtC KJn mlttodo bomhd no idml bullbull ulegjia lt burim
nJere ~shtl kiliko ndaj fiti diu ltlilmtoi bii dhlt gtbtl nJ~
pfrfundim orili 110 _e (Bogtltail 9J~)
VlaquoIbjbullbull lidbj mruhme midis _gjmo Ie horimltvc n~n
flioDit ltfbs to biznltslt ~nli pngtblc (ijilhI i~ ka otuor TOfington et1 (OOl )0 ) okaiston oj lob i forte q prltll pikIpami
burlmet jotwIlt JO~ nJ~ buriml i 4it lronlrunult per bi Jrylthc
SO Cjta mbi pitolin OSlt perduriml [totnokiSii BoltalJ dIgte S1d Ian
onI)CUar jithahtuocrltdubhmcllesiacWiebwirn
nJoltmte ltshte oj Mitim birik mbi rLmksionin firma dho rnenhimin
rao Studimi Y p~r hcmhull dolie prLllldirnin i firma e
uthme nxjin tIto ltgji te burim 0 jnzorlt oH hnnndlltoinlt tIto
pltr te mbijetwr ewe _ to Ind esc orr Ii tyn irioriotl
_tesjillt JliIt ot qo drcjtojn ~liitclot me_hu te bri
l1IlIlriJTO duhet t jto iguria se molltXhimi rnerr~ ~rltjlJr)1 to prim to
burimc njlIl1ore qo Jan jet~ pfr mbnlttjen db ilUlt~meri lt fllTn~
Iwr jQ fiidltllld one foda ndrpIune dhlt lonIutmncfn n Uorin saj AU
mutqjon bull iter te 08Wmil ltIIle te pu_ 01 nj prohlom to
pfrhoshket nI mnmlJheiot e hilll~ tc 10 S~ d)tl dot)flt me 0 ltgthtiro
ew per t~ prcauJLr dh nxj_ 1ltpound11 burimco nJ~re ~o round
krijoj nj~ Hoj tuhI kon per bIZllnEkzj~ erlt mdod
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
te oilot Y0jnlt to bhkltgtjn~ trolegjin fuwll)ltimin 0 ointl dho trotcgjive
bimeve njltrezore MIi ithlte b nderllklmlt In btcgmi kl) j~
modi1d prakIika mo C mire mltgtltloU pftslja c miredho IIIOdoLm n t no
bLllim Hat hpjogoh mo hU
M9dcll Pmklik~ m~ II mili
N yile 0 fundi~ b PltSIII oh intemc no koocopt modelebullbull JnaI1ika m bull
bull mire otnokdr Ie burimmiddote nj=rc I n Mbmorino Iltuodho
noUS
Ke oltonjh= qllhen ileme plillO lt 1110 prtoe 1o oslt
borlme )~me pltrfhi~ Ie Iaroo (Appolbgtun d oJ 2000) burim nj me
gogtJim Iatte (a 2(1[11)
0 burilll nj=orc m rltrfgthirjete lOrlt (Wood 99)
Kryi~ I~oj hIe ~e Ii~ et i vltoo I pruklikavo t~ hurimovo
njorell1lt porei por t~ p1~ portIllCI n jIj iIe 0lP- TO tilla
gtlUdimo ougjenn crumblti Ie prnkbb~ Ie boj m-IHoobibQio pltr Ii penni_qcndrlmd dhe sj Uje e punctorit Ie Ill nimiddot1in
bull mn~=dh OOretunln e rWl~ nil kohe dh to sn 1m 0 IfOdhm Ie
oiWgtil dhe gtherbbui to klienti
Melml c prtnritlil
Sindik kanI diso lili ion ~ nj ti~r m~ l~ prnbikilt m~ II mtrl KJo hhW metod 0 pru1ntritolit cil ka goo no ~hd~R gji~ ~
burimtbullbull njlttfzOIlt pltr diM gtjo-_Modoli j porLrIefiIotit ~shti adaruar nga disa Il1I
Lnttmi Ie ndryWno sI Illii i iutJ1rnlcl~ tndusLrio1 [1m] bull
DolflBDlcnti TiIllle doe ndugtlrio 1997 dhlt Kons I Slndi=lmiddot 1999
0 ketu roli i inkoll ~h pok i plqon~ cshlc middotcanrnh 0 diiltlJtueImr
0partneritetl ne tbclb e marrrdhio midil 0 ltthe lndi-iti apo midigt
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
=bull
ihttes dblt siodikaegt
Wuk ogzieon oje dfinicion i vmm per potIlltritdin per ka 6 pripo
1~ eliot mbosh I~
U lltlgtsagthlm to perbbkct per lues ~ olJUIlizat duke porfshire
mbhllt1icn pet Ilhlbllitetin diu rendtj ordhencwte pnnltI
mndn~me_~
n 2 prooJ gt intO bull partnerev (pubullbulldhnoi dhe Idit 0
punedhOTI= dhe fit) mun Ie drysfloj n go na liru0
f 3 tllwile puno du peIfshire m PO mimi bull pltgtim~ te
tofuIliedhopet te limit ihlturWDio e dltI)JUltt
a 4 ltndj cilitgt oJ puno
I I npoundlIZhm per tponnccn e mhont IIrl perte dislrutua rln tc se
ardhm konsultim dbe clcshre por t morre ndime per traltgjil c
mUDOslune rebizncsit
r1 6 I sbtngtril hn duI bfiyte buriIne Ie JPlckwo m ~
Me pJk ijule mod]i I prnk(il$m Ie mire t pur1neriroti hl~menlXhimi
konLompOl1ln i bunmov njorerorlt 1kombl ua me rIolti~lm koloktivlt dhe
indjdua1e If zerit t plorit me 0 po lndiUl
24 S tlb e burim Djframpnre dhe plamklmi i burimcv~ njeri7Qre
Moqn ptmoimi i njul1 dubur n ODeIlbullbull dubdho n kahrn dubur ~hIe
Iindflthme plOt fdo laquorn hopi Jd~ no zhiUimin e iii ~ II
burimO njot igtht pli~mi i plan ifikimU Ie burimevo qjcr= me qcllim
llfll~ido e gtave por ~urime ojOIO duke fill me plonln b= te
OIpoundOOlZill saOo afuclthkurll 0 lim OJllti dhe duke pedoro nj~_
teknil JruaSh
KJo DdiJ- uglI planifilimi bnri 11lt- _ ne~jot
Tron1ttgtIti avbullbull1vLII fuqi PUl1Ore Kjo UrlLon evidntirnin
bull
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
flM P~~e tnwfomhol 00nda pamp ~dcs bltOkl SMi~ Ky
prooO ~kOJl t~ Iroordino k~rkesn m oforlaquolo NgaJjo nj alio lt tholle
bulm njlt~ muod to jed dbc t~ ihikobcn 0liooltl 0 palilikv t ndjok KItltgt ld~ i= kan neltlje t~ 1 me If dhe die
Ih tom It fi~ preflt=llltO dho II hniIes Ie m neprmjet
doJcuntOl1acionit Ie bnordMm ooiru kur oi egth~ III amppltYIidon
F=t e ~jhmc to ploni rkimit mil to rim njegtm Jn~ me
to Ithln per tu qarU- dhc me to lltha IgtI I n~ n~ veprim Iltgtr ~ Ilt
0Itraquoh~ tbokYojno tCDdilt1t1 ~vizion~ dho -miioni ~ no
doJon db zgj db]en Wibullbull Ilt ~oa no politikot dhe praktikat e
buri m njcrlrore (COInICgtCh1991) Kto kerkoj n Ie bahkoj~ ltire]mi Ilt
eilin OIllniZlla ka mar me olicidival bull jo kye obJektiat burl Ililtrezore
obe pollu c _tiibullbull jl burlm nJltrem dhc jl burlmo~ njonzore
Ndooj_ JltIhoIsclldrylthimi i kultutgt ma=ltimit ~ cjithgtshtu oj bull
bull 1ltIIImjefsot kur rlr-lIIojm~ nje -iii i burimtslt njltrUorlt to to N~~gthlrni i
kutrurs Iiltbe mo fgtlrpjkjeo pli hlJltrtimin bull lgtombuj sjellj PLlnitovlt
Ie ellat nd~ohen mb lo1Cltplct e lidhura t miioni~Inwoorntjmt to
klit~o_m~lcltilsisldhef~~
FlCt11oti I nmit dublaquo mm P) no zljtljmin ltnje rlllltrjio
burimh nj~re emiinle ~htlt intgrlml Ky k~rkon itogrim horizot
()O to brmdshm) to polltlkavlt dho praktikovlt dzistuese Ilt burlmeve 0 je
Aln JljilMshor llCIOjo per inncentm rrtiW Ie pusbt~ ~r f iguruar qI
~~ltburirne-njezorj_le~ me sjioic bimcsit
Dlt11rltIhillUlj
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
WIWP
Ol III~P oso IutlJO irW)O~ 0111 PIOA on Im
U lotIPJd Ow 0) ITtll~n =IJ pcmlTI 1]lt)U4WUnd
lilb Iro w lP n~ 111$0 ilud N 1_ lJl~ qltJ~ 0 ~pOIlllfPl-ltl I~lod P Ormoprtl~ o~gtJOJ bull I IJd
ofX bull~~Roo 1ld llEw 0 IP OJltgtIlr ~I ~~Id II 3I02)l OWJlnq - _f3 1M ~fu IP IS
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
KAPlTULLI3 Performanca dhe sfidat
e vlcresbnit til saj
Shume lne ohkronr dhc folur P mcnoxhimin 0 IgtOrfoJm~ dhe per amp
kp m~ hume km hLe 0 rfndlIhmo qf Wjotl c qn~ dre do ~ lhoW
1lty Lorm Ndolr perkllflZimei ml tI nJi~hm ~perfOI1ll0ll0 rMshihen
Nj~ P I oill kotltnwm nI lthim e dkIsbem ~ indi~~ dhe
ltluadnwe n m~ q~ mill ni01 ~ 1gt1 pcrlonn 1Inizati Sj bull
tllll jo do Impim t barahortl rTctl Ili ~ dow I onihO ltth nj~ [Iltnjasj nil
t~ dh~hcquril dho ztwlllit e njrezvc q~ do Ie oiauroJne muon y (AnMrong ltbell 2(04)
Nj plaquoqagtje siltlltmoOikc pir pinn~~ individwdlt dho
lLtOd$~ mnyr1 q II onihen qellimot osanh~ plttqJ ~~ d~rmerr Oct lIJ vo ngll Olganim)t jrul c ~ m~dhcien pun] J lkgtjOl
pun q~ato bijnl (HcndIy dol 1997)
rlr centrm~ ~rqendmin suolltKiik dbe rkigtilctin orgtdlitoliv
plmlegt permi~mO Ii BIhiIu~ U slgurlgt nil ~ e indi-idlY dhe
~ (PhipoIIdh Shcppaitl 1992)
Qiid-t BOICI (1996) bin J~ osim intcreS3n opa 51 ciTh
performanlta k ka j per menaxhi J(a eJje per Inkujim zhYmim
m~ db guximw Keto pMrufitlmo prannj~ q~ prltgt=ltI e m ill
IfooE1 duh II ioohcn dbo bate bronda kontkil I~ strukt~ dh
kuhurll ltgtTg8nizali nd~rlrob q~ njih Ii i rindiljl(m J villimit dh
moIiimit ~ ri k~tkll fitIlarit I nilozhimit rltlllOtl~ I oili Ilslltl
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
F bull
Q~dn~ ~ Iy c IC2llUlltvlt pOzll Oli t~ til I ltillibullbull huW lt
milltac dIIe gthltirult~ ~ ilitjaN O qltnru- t~ porbmoncllt orpIIIiuti
(G1losr 200) Ka dl r q~ doh ndjokur pt II iguruar nje pro Ie
ofcklsMm dhc ilttomik II monaxhimllllj pcrformanoa por ok klllIi~ gil ~
dullur K=p i mc=h imil U perrnce mod 1~ kptohe1 m]lthltr~ U
njihet I drej~ dbo t sill oj mn)1l ~ ~ e mnalthirnl II njnln bull
no miJ)~ ~ hmlt poe sOd btoihltn n hvillimin 0 lftIOOil 1lt
mmhimit to perform Q funks]n no pmli Armni dh On
(2001) n to tjere UoksoJne nodcsiDe bull pltcltttlj dbo Utgtimit gttmeGi db
njodhimlslltmnwmi i pcrforrn duhot to perf5Jtijc=hti Gicno
dho ~llim ofgira hlu i dbe bhktmin to giitl ~Ikve biil
Pltrt~ qe i SLtkshoro himi j performances doltlt~ fokhot edhlt
pftmirNmin e njlttenlt edbo DO zhillimio e tyro
Pregtnliml t UC0i to mCll3xhimi to perfomanobullbull ehto Dje Iomon ne
fflviilim i bull lwltures lte ]lltlIorm P kken qe punonjosit dombo]
azhdimihl proceoltt bllneo W~ no mrnJ q II rrigtln ltilesioo joshtmo
dbo rlshikojru IDOgIIlHlrIlrompltt e Iyn pe prcoktuar YOjo c
zhvillimlt P MongtltUnl prfOlmncos i b3hkngiitcr nJn rnirtl oj
qjj boshkekeh liRM bull mcnaxhi mi W jen ~limlt plr
ime~ menoxhin e Igturimcvlt nj_ dI stntltji bshktpnue=
Jtluhlmt 1Jfformct nuk I1t~ II MgjuQe vjetOIC MrtI nj p i al~ltm
rrgrei i monahim ti rfomtanOOl
MtAAimi i f Mtwllja rro= 11eibel dhe lilion ne ram til
-~ Sl Iri plrcalon Igtttltiobl q~IH ruganitr rrr te ~tllf
njilSine vcndosjegt objol~v e lodrt IndividUll (ose regit
pcrfunn) S dytl momvshja Irojnli dbo zlwiltii I pi p~r
~TU q~ I IIlTlhen njolllgt lthe rriia 0 o~jltltillVe pIrltvoj~nli ~-
eo
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
S~ tk~ Dje proce vi= por Ie inlrurajUT nje hk=bim to bpu Ie
pikltpamj dho dititD Ogtegte moth oms opo Jet e jokli pO Itjalimit
Ie (j= SI lorIi ovojiltt fidbck i guilt p te fIe lrdiiJin ope ~uadCll
~ to vl=IbullbullblaUbullbull ne te dlon ambon olik(ivat S pern hpltrblirnet
fimncj apo jo dubec te vendo5cn 1 Ie iolluojuar n]ernll te VIlIbdojne 1lt
pcrformojnbull SI fundml pj mund 00 vij j nje rrth i plot mo ne te
InkUfajimit Lo indivdit per llt rlwillLllll planot 0 karTiltroslndmiddotjdoalo Ie cilat
marriD ISlh igtjonid Arolgjztte dho pikat e rona dhc Ie dab dbo ma bull
Pj Ie orsnnizates
VIr~lmL hbullbulllmet dh vi omnizative
Mnaim i prfOTlll filion me nje p h1rim te q to 100 dhe
besTe Ie OfWUIizate PC to m beohlro loKufiztmln e vizj iI organtv dhc 1
Ie m_utr nje kanstnWjon te jgtbom pot lulturm k per to
orritD objltkuat e biznciC Vizion i olloniDites hte nje kpun i
rondojbem J stratgjilO bohkpunu ne kikimin Q_ruJnltcshom uhe t
qane pltt piosit ltbe 111 kllu dhc ksimc 4njtojn b~ PlgtbTikimi i
nj vjzioni no vcrvte uk h fundi Komuniklmi i fetlthom dh ~kroimi I
illonit dho icm 1gt bhnIDH J kritike 1oltJ pranirni I Pjos hu
tbemdor p zhUimin c plaquorshitios dho onWlhimil
Shpeoh p~rkrahl dll dltk1obiL SIlks pennes nj P mund ~
01 vellln negte njcrltrlt e bosojnl diu I=hIJjne JIlt1 to ani 1Itl J~
ilion i cili on middotolCm ne fjldc to bukuradot ltkgtJrtoje
SmI1ltllJi bosbIJpunucse duhC ~ nclaoj vtonIn dho Ie RIIu~ 8Iy
ku po hko or1mllZlltllllo i ~o to nnijlt lI1jo Nu eshte j kliit I 1ltm
par lie proc 1 1l2hdm I citi pennblidbetdhlt iliet no gtii ndraquohlrntle
btadltlmo ~bo toi_ to koneli~ I)ub Ie no konslk_ fioI
Dh BrM
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
TUI om troJlgtltl bull 1XIOld itI gtyengt~l~ fiJIII fill W l lI ucll n qsJIlt b _raquoltI Ill oru
r ponm =11 1gtlt1 bull ofIfplqgtd -11lt d ~q JJgtd
qttl Ill~unt 111l I q ob ~olpu IIJlllO~ fl OlfIIP [uoUt1d
Ipw d~ gtdltrgtl ponmltjp nlJ [~w 9 =JraquoltI
gtI I 1ll foood ob -luowop W~1 ~)I 1)1 lIQ
lfOAI~IW 0JIgtltl~ 111~m IIOIgtOJd wll(p 011 A
IIlIfIfiI IP ~PII =w OIl JId~ OJ ~Il
OOJ( bullU1111IJIP 1gtlt1 rpAd~d (IOO I lqs)
WInd llltllJlll IOWTP IgtlII1ll UIPPtII woJld lJ~~u 0I1~d 01 w)IIbgt ~ SOfuound pWrsolgtlgt ==qA
01 gtltI lm~~I odR l~n lIJIundllq [uound lllq~IUO~
01 ~A 1tI1P o~unw o~ II OIl[OIlnliu1 punm 0Jfti
bull IgtfIIfI ~ [oIreoI- [0111 no lSiI lI
gtI punul ll of) ~bullbulluw UIlIIII~ gtltI m~II ofu lBd Ill~
ltWO)I 11l(XttIw u~ Jgtd I1lfIll 1gt011 ttl I1fil~ p lPndofX~ ~lgtjgtugtw fP I Iii tgtd Il1
lfiu oin lOl1gtAN uOJ-lod gtl1ll1 gtl Ol IIU]IIIl d 1ll~tlI bull OltSqwII 01fIIld ~mrop Oltirnampo bull lI u[OldlI[1OInd
IP[ru ~ru ru ~fonqlOlli pumn ~[ ~tJ)mq ~lJ l[llgtl
~f~ Wo[umiddotoUlIIInIPIn O1gt1AI ow llq ~ UIWillU 0lt1 V[OM OlIP
~ D1b ~ tIgt~um U J=und ~ flIII ~jIII 0 1If ill
ltgtZjll0IU R1[ Il ~laJjlJI 3l-gll[[Aqz u
und~-q
il fl~ ~ l)11t1ldn~ oj OIl lfuoond gttmIlroJlod I llIU01II
~ JII1[1 0 ufd ql Inp ~~os~ ill t1fJj ilOll[lI UI)W9UPI 01
fSIItOJ ~ IP If bull ~rillll 11 ~d nw il iO
l mIqillpu u 01 fltl0Jll IP
lUI~pOJd IP MJnd lOllgtJl leuU 1IlU ~ [ltqojll olupu
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
=ullotct dukelt u i oo me h punonjogt-vlt dhe fatle( ogleJ pjoltIm)o n~ pnnblbullbullHIn bull periolllWlCe mtmd (~ rrio gIlhimin e
punonj~ Ky tMm Ibobon mgttl~silgtl If llZhtIIWi If perrnbTjts oI
p~ mtxIrimi ( pcrforman= per t illll ohdimi phtilaquo
Iy me oj 0 bilDeit
Si Ij egthtt bull renolltgtibm l proccsi I monoxhimit Ie porlltgt=DCltS Ie
UIld Ie njch 0 tu pergjigjd mjodibullbull Ie bredhm j bull htmo
mWc~ duh ruhn n~j lTeZqollt Ie ilill 0 to ktlteho no lrcmt Ie
ooryshimeloC me shu s fc Pltr lIIIQhimin bull prtxlaquoi1 to perfntXS
Rose vazhdon 1oj m oUtuninimin e btrUjes nlt oilrn do Ie ihle me [
phtlllsM pltr orflJlLz1lII njo JgtlOC I vozhdum porm imit JJooc pltr
pltrmiim to hooMm h iltktjfo~lml i trtgu gto to perfo
lthe plttJIjolJ pet ti nitut kLO per cndorur shenjltgtlro Ie o~ b1oIIltn ne
porforma to bluara Kjo ben organzateo qe Ie 11oj PltIIdh t rri
nohibmio no procein 0 mailiimlt Ie porlormonc
Plane 1lnmidhtzhlnimi
VenOosj dlo momveshja bull objektiva do 10 nltvojiton 10 gtoqhon nga ojlt iltroim
llogtmpcteJ individi pC 11 orritur ato PO q-toslsht muoIlsa 0 1e1 ltgthie oj
ptTlgt bull mliolho pol pe1rorm= Ie ofektslune Nojat pu trajnim dbe hmiID
munlt lte Iitchn brrmd kuadiit Ie objektivnc dh pion to mru to
vltoooum PO pfjminmiddotc fteivoto jit pertt performOll e- Mmhimll pelf mLmd to proj i njo kaH~ Ie identilikoLlrit dIbullbull1guroalit c trajniminl
me to plthtoth=
dhe zhvillimlt to aktjittll pe organiaton dho pC individin
bull~ i mollOLklumit It pltrl0lIIIlUl0e0 ijop 1 InIjoimft oli
i ~i objektiva organizaltpo I 50 Wjnimi QO punOlljosit vlcreojno pC zhjI)imin
individual To pelIiturit dh to
kcshilluoit bile nj~ rol q po rritct ne 1 avancuah ~ 10 mcsuari dho DC pennimine
perform_os dhe ~Jltgtch bull dukshm no
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
oj person no menJTC qe puna prfoIm= ~ tnllohet dk no
orrl~ 00jeii II henJ pctfOJm3nCefl bull lute dh=
pCmlT=imT no plll~
32 V1eM1ml i performam1
VI I 10=0 ebIO njo dment krilik no ptOltin bull
menagthlmlt pctfurrnantes per hllk ltShte Ole pngtltesl I mrnaxhlmt tlt
perronn~ VIimi I (ltgtf0JIll0ll emtlt njo oen-VltIlIlo5le 0 mcnraquohimit t
porfonno_ dho lidh me pmon [lie vlcxcsimil dho to mljeo
pelfltr1IlltDClt1l pnnonjo~ mbj oIgtjcldM Ie boshlondOSllla Vtresm
roJ ndoJh mglIisb~ okOIli~t oJo vIr dllhate mund te dodh odho mo
shpesh VIim I perr kerkoo nj jete peliiWsh Ie pIIrIOIlive
go oojltlio ltIc nj bumbje lobc~ ndjnj a dna to dl po
Irporoj Njo OIbgim II Neale (1991) azMWI toJete dcpcrtUe
V1simi gtbIt je IIme kllllihI bull dlttyngteshmo e mbush me
p01odo dllO morreltlhltnJo dalthori urreiiltj
Nj lttcllim primar i ltlimltnltionlt Ie vimit Ie ~
mimil performhu I=so]e 0 to rna 1llTiIi e indivldit fl
to siollltros n~ objdnio tc -10_- Kjo ]1100 ushtimin ~ilkimil
rnenobucs IIlt pamb1laquolllio Ie objckli ctksott dJu 5altioo dho me gjtim
~j pnltJ1I per bjclctlikt dhe i MOljn bull perfonnIlClt pqot fid
dho PrltIClt i vle=imit ~I dllhel to oj fcjt e 1laquogtltlt dhe
Iliqot Ii dnjtoje keto no dizcnjimin bull rroocslt GJi1hses~ nuk ka
dyhbn so 11OMXheci I m0lihmhem ltshtc hfkh pcicJonin me mire P
vi perl0ltnIBDIlt e punanJesit
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
J3 IJdbla r htgtrblimltgt me perf~rmncin
Dnda Iiproci m=hlmi lidhj m rerfim1lllCelt PJlIOlliOi( d10
ptfblimitj Ie ~rgtllua posh ~ lIOOJmc pot h Dje OfampWIImI
P~ ndareprocjn [=1 IOTOu ngo Yrndimlt1 0 pgu ilgumcntJ pol
ndjon ltgthie qe lidhj mltpiIlen mund Ie pre ndrnhmno C 01ltgt-oklml1
dO Ic ndcrtl)Jo mo ohjektivat bull twillimil to fltJcltlt Ioreuo dullaquo c
lrMsfmnuar orkliisht mltr=herin iO nje i e Kblltulaquo PLlIlOIi 1 mo
pollt Ic Dgj Ic jete ~itik Ie ltI_i ampbesioe ~at lwilIucse
ne do to 1lt10 impak( n no1Jejn lt gthperoliil moncrnr Gjithsc MO proktike
h lthi Ie oohigtb raquoIOOio fundlllt vJeres im iIllgt-enJirnct lt__
Shperblimi M~ nj~ imp Il poundj~ ka t~ bltje mO pien 0 puonj~- pltr run~n e
kryor j dho pIli(imct bull ~= q~ oIlo marrill MHo lanl ~ t lI~n jmi
punlt=ir A1mIishr I ~im bull lIltkIon njjtim m~ diounil m~
lIksibi1 N k~ndvltgthtrtmln e OOlIlm shp~limi centrfhin Ie poundjth to q
pnnltlld~m me 1m si dho PCkle jo rni dho 1l ltgtIimll plik-4~ nje
koncht~IO~1tZOn
PS Pbin votm n~ pJelt e ~ tfugt W shrorolimij LOW Jl~ pik~shj
ihperblimrtjo ro lttJ bljdifu
NdMm i 1Ii~ Ilttemi Ie drltJte shcenttbllmi do II ihl i gaooar po t~ m i kushtohej
Gi~ vtmenJj q( i rakon pogrs pitnjeJC5h
S~ pari kostoJo 0 punl nj~ ~indjo tI kondmbmo nil p1ltlj t~Iolttolt
e produld~ktimjl P1lI shum~tlt larla do ill oonto n mUm c mim W
produlegt- lthe njedboj e u1cjn hkall~ kompetiilltli~ tl iomlnise DI
reg Irrcaktiml pag j~ ulet1I ongt ljol~r do I1 rristo din trosue1
Wqirullimit j~ pUOOIlj~ ljen mmalit j~ty dbc aliimin e nj~prodhimi
ci~i relatiisht~uIa
~ dyti nj jjm j lengtqoMm hpebllmido letlthiqtc nI ounizat PU1Ii~
mo kuotlifikim tI ~ jl cile do II ishin m~ t motivuar dhlt do tI pmm
m1TO
-Db BrahlmuJ
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Modlel ltMBNJ no fgtIglt1 ShqipJo
se Ii I ne t~ kaiuorn ~dbe no kushllaquo aktuIbullbull paruJa eshU c
rendeihm JQ Om So pikpamja etonomike pOr edlgtlt ng pikpamjo
i~olliikcJ~ shkak I ~sI e ltaj joreF Irn~ t~ n~jltsMm jd
O~m ndaj tnadh~islt 51 Ill 51 )oN JOf cdho U punonjSsy to ljete brtJlda ope
Jhl~ orognlZf Pt punonjej eshtl I Ilindlh](lm tillltti q~leI marn
perIllim qamp u lWm pClt ptmIn pltrpJkjet dho nJllaltt bull mlQlL
QlIirni e q~ tI orrijm~ objektivnl orpnizative dh 010 funinl~ j lttho
prdorimj i JIOShnjmjel pI U51nru4rlion mbi ~~
N~ kru kontht oc me shume me [1WO ndrtimi ltI funksiOl1lmi i iLOm te drojl
hp~blimi egtllW nj~ DgII dltLYrIl m te ~ht po dho ~ II d~sishmo ~ menahimil
b~njerono
tle kftlt kontdgt me ~ me pore ndmi1dJoo Iimhimi i oj
ikm dJt~ hperbiiml e-ht~ nj n~ dety mI~ eolltira pu dh m~ til
~L-hmc ti mrnaxrumil ~ uriv nJetizoo
ell 1lt ndmyj mlt obJeUigt bull hvillimil 0 pro1 vibullbull dollto 0
nrann Co)cri OIltbcin n~ oje rrai ne gjylwe~ IwlOnjesl 1gt0 me
pU i Ie jlttc ltIO-kriIlk dhlt eksporojo lt10_ dhlt jot z)-illucse
no do kelo Impokt n vdo~on bull hportlimt mOllCttlr Cijifhscsi lktike
~lo bullveshti 1 ndah proclaquo _I vlemmil IlglI venJim e paS
Sbprtgtlmi n j~ lruptim I~ Ilif~ b laquo bio m PS~ bull pu_ifo Jgtlr rU~n e
kr)ltr i dhe plrfilm bullbull ~ra q~ mmn 80 orWUI~ll n1 Ii om Janf
potDesuar Akm3Ii5lll termi gtlplrbl M rellltkloa ojangtim ~ dinaotil dhc m~
fleksiboeL l ~odgtblrlmj bull SOtm shporblinii plrfhln U RiM om qe
pampmndem m IIIrt j dlbullbullopctre jn 1Ioanc~ dllI W motiviml Ie opliku3nt ~ nj~
konkst 1clIltIohor butImegte oi_
PI] plmen vct~m nj~ rJogt e ((re W shp(rtgtlim~ KIIOI Jane pllllltisIrt
shpfblimrtjo fi_ IG qI bfjne dlra
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
KAPITULLI4
Durresi rut studimi mbi pllrdorimln e metodave U ndrysbmc ttl menaxhimlt te burimevc njerczore
51 ZlniUlme ckonowlM n~ raJanln e Du~sll
Rftdsia e =ole c burimltgte nj_ jo m ~ lllIe polt dhe ne kuadrio
malrokonomik h b~~ q~ qOgtOfiU vend ~ ndJ-hm Ie prlaquogtkllpohltn pft
rrogmme ~ wategji Iflsi iii bvillirnit II burt njertlmc me v[ It-= Tnguj I hvjllm~ t butim njaholt Wn~ konoJorcl( nj~ Indihtor
ttemativ mltlM pit II hrakteriW hkI]ltn zhvillimit tl rU~ VltIldL
IMltlsilI e ZlIill imiI )ltrem (1m) shle nic pennblalbjo e c1~i ~ bull ejla mll orriJjet
mes Ii nj~ vendi n~ trl ~Pltktc b ~ ~ zbvillimit njOllzor ocietin njohurit ~h
1~ ardhUrnI Ai u PfC7IntUII j nj~ Itmtiv~ per m1 kmnclono III zlIvillimil Ie
njOvcnd~ IllilT si nwlIl Ie ordh dhe Willa bull rriliogt cknnomiLo
rndcksI i11lvill1mj Njrn Uluiju ptr Ie tlIckswlr ~ q~ njerzj dh aflltil~ bull lyre
LLhelt Ii Jon kri_ per I~simln fundit te hvlllimi( to 111 vend dhoJo Um
mfjaoionomikc
Iruloksi I ZIIVIIlimi 1 mund Ii perloret gj~hhtu pO ~~tje 0 politi
Immbetan du pn I 0) do mo til njjtin nl~1 to rdln per frm~ mund tl
hoe =w Ie ndyshrno Iellimit til niltgtlt= Par lIhombul nhtma dhe 1~11lltb e
Ito ltani ni I If ogjoshm Ie tl ardhtmlVC pamp p= pOl j~IgtI dhe vitot lt
prillthmc tl h1ltQllimi ndlshojn no mo dh mlo d ok duke =Iar
~ zlt~ bull Ito indltksi Jzhvillimi oj=lt ka nje vlcre shome mI Ie Imlt ne
-~
bull Ky middotustl madb mund (~ stiruuloje djtp~rdrcjtll nj~ ltlob rmh pdmitotot
bull
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
lIli ~u PP lIIlaquoJlUOO lI i orouolp ii olll~)Us(lI ~_ iIlPJgtd iIIl[V
1lPil 11 1 - Olt[Jgt mampgtt bull iIllII Wqmd
Olll- llIP~A ~ -661 IlIA miN -ll~-l ~ lI10U1 4pn1d shy
-o~lUl1jnp IOOll bull II
~ n lP IUJigtqltn lP iIlIPI III -1ll1IZ n 6pound6-n~ lA nof)
WlId lI 1J1 lWiP IS d~ 0 lPfId bull
1OIIIlOW ofl[ ~IounltiIld Us ~_ 1[ irOn 09 blp 006 II
lIqru 111I_ 0 w oN 1lIlP 1lt11[ m lWI(A1IZ Idshyrnltoi[ ~W I f m1I Ipl1lJltJ uIt ~Wpu ill I Ol(jgt un~l7P
~lll2lrj IP IIP 1 0J0lI0UI i1 U Il 1~TI(( 0Il111 1 ll1~17
m t01 il lw UIlm-1j2 0 IPI ~~
opTI(( bullj[ - u _r wIJllq 1WI11( o~p JS~lID~ i[ ~u ~ -O[w(ol =-
fIJ~lbqs ll1SO(gtdgt n[1IjgtNS LlO 01161 11gt0 ~l-II Q aof oru
~3 lP -10 _IV Ill[ llIll-[ lIilW ill ow P 691 ~U
191lt00 lJP drlll1 I ~ILO lI~~ IPl1dbqS OIJO=[ liwIII I l~P
middot1UM[pBIilqp I~
1lIIlt ~lWIIlqz ill ~=t IgtIlIulP1 01 0Plltt~ ~ru _n31 il1 lP
Oib)lfltll ill iJ[1i il1 ~w IJlWd ~fI J~ of ~fu boo IQ [ Ol[IUlou1
[ll 0[1 IP lt[lUI ~l~I l il lplgtA ill p1I1IIf il 01middot11
= i-_IIilfo lII1bom1 0I1fgt HP IU( l~ wlmAlZ bull ~~ I Olf ~fN ~wlTI lZ I JlIOdl OMI ~l 09 ~b l 1
IUllIlPl1n ~ OlUI- mio v9u IIP on ~urQl IP JPI
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
1990middot91 Dm u hnd~rnI n~ nj~ ltj)tltl Upik indugt1rla1 ocioliSt
IWimi oI ckooominl e tftgIlI ~ shoqauu rioronlzimin ~ Ii
doomi~ ~ t~ Riturimi 1 n~rmTjlt W dh
~_meme~ ni ~to~ trodioi0n3l~ ndihmoi niS krijimin enJe sllrl
nd~~ laquoIgIo priwto
MIHIamp~W roj p~ z[willtJlll ~~rmonj W)i0 pritc niten nojcshfJn rjNmnjCll bull
ubjet dJte iodividive 1 nd1)Shlm pel1~ oI okonoml do konlribWlr ~ lindjn
bull tori priOI Rajoni i DiJmsk non _ ie 11lt8= la)tht 1110 -
]ltmitsi K~ MaIlonL Greqi Ttali ltIi duke c1sporltllll gjithau lend~
drusore PrQllhim II mobllerM Vlt~l) bilU~ mjliort dlontivlt 01
Mogjithati ptltIltlhlmi CDdas~w coo i kurdhe mjol pltltluJate
~ilOil muod IIIdimben nhud ni Ie ~olt impoI1ltJlon idomos 010 IgtuJ~
N~ pall~l m~ienn u oviiJltIIIla 7~iIIlmll nt I qytlaquo mo
liai ekonomik dhe un i mbltshtcturS burimeI hitorike dblt rutljoTOre_
Nje (_)em f~ gj ilhclUl stkallbullbull nd~rruKi~similli hiltmso bull Iidhur me
ndikimin vltrrimtari~ e tyro okltgtnomiko mbi rnjdin k~ ndikim ul(on I ul~l
Vrojtimi 1 bimcill~on bimi i madh Q oj nderxioilsion mc Ii modh rr ~~lttcmjedhi~ por mqjlIPIl infltnmacJonl i ~j mbcte jd i Imfin
Ne II ojjt~ 100M coho zbaLUshm~ri c OrmO (0 dctyruhmo nga
oklivilotltt kooomiko nuk ~nw n~ nililllt dLJhur N~ Jin ktualpirvoJ
instiruci vendorc eshli ~lll1ivilth c re RQli db nlvell Lkoordinimi
ntlermjltt1yrO 06 rLlllksion Ii bilmi( Llt njeliltdii ~ fuvorlthm Xr zhvji ~
hiit ~htJl n~ ltvolim 1~ valthltiucsMm n~ plrpulUo dbo no v~1 t~
1ItltI1 in3noi dbo lipoundj
VitlttcfundiL Boshkl Done kgt~dennam ni kanknIl amprjm ~ fordoni ~
bhkOpnimil duke plrIhi~ sektorin plU Ii biit n~ vonJimmlllTj
inltikml~ dc gttrItltSiiko Nisma II 1m jone proto Indllnnarri hitin
2000 p~ hanimi 0 ni pi strolltsJ~ Ii gtlilim~ clronomik dbo harlimln 0 program
bull
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
~ ~
per pfmt~m bull kmtgt 51 binL N~ v~n 2004 amphki~ pjegtEmanjrn eJljli tl
ilIP to intcrcu dhe komomitrnt n~~ nd~mtorln ~ P plllikimi re
pirgji~m per hartlmin c strategjisl aktUltlk dbe dy pll1ocvlt PI l tl Zhvim mil Elonom IIlt
(10 shumic 0 blznei (mbl 7S 10 bimoo tl nkeniar)rlivillimi ktij procJ
dhe b~ Mhegtht~~ iniiooa dcritonihmo per blznein nil di prcj ingtliwcioruvebull
kreSltd pOrrllhirl Boshklnl vlnsoblt elmjaftuoshme V~~ nj~bak~m
me akti euroh1~ i ojm ndltrmjltt bie dhe Dhomf e Trogtis ~e n~nkurn
krijimibullbull moOUhi reclprob pMei ~OI)lUnitt1 blmcslt cent onebrtSlm
N~prirnl byesm- i Dbomlts ~ Trewio Uvilloheloamlib me blzneltin
rnodh centr shltok (~ n~taJimi Ill U lagtt( t~ tii (RIl) p~ftdjt vclaquom 6 te
blnos~t~ SI ~naJlu nI Dhome
51 Plje inlltrelc krnj pjl~ rndislun Ie ekltlnomiaJane te
pophlqe= Pordm 1 buhk11nirnlt n km drijtim kLlZhtlzohlaquo oS
moge e ~ITsevo ligJore dho shkall bullbull hvillimit lI bitnosj tl o~~J Si
njodhim gil JDhom ~ T~1se Je~hOl sI hum _po ltI rltn~ishem vel
go pallt me shume 00 bull b~
lJlIBrallimaj ~
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
bull
KAPITULLI5
Perfundlme
Mrum lluril= oj ew j~ fimhion bozI OIgMtzIDV qe Jop nj~ konlribut til rindCsIsMm no ~ ubjekti )0 ct~m fu~ bull
blIUi~ pm edb nil f e r ( ilttyitetj _jlt~zorCIleia e kapholiL
IItreor dhe inteloklU1l qe ZltJt~rojrll OTilnlztal JOrKiithllsht lgt1Ijtobcj i nj
futor kyo P difCfultimin bull 1)te ~i rivl dblt ~r OITiUen c rezuJlnCltO
ltillsisn te ~(AngtIrmg dhe lIn2(01)
[l ClJfe epoko inustrlle pUIlOi~iL konidorohehin1 II~ OS faktOriL
prltgtdhlmlt bhku mlt material db kopirarn Ojat klaquoqj kohc tcoricien I
Toyllaquo- Fayol db Wbor hodhen idClt pltT muon e fi~ dhe t~ jmJltIJlimll
n~l ltprclallzlmil U pmft- dhi moti~irn~ anl U mj~ mODltlari
dhe mlllY~ ~ pune Ie _)
II N~ pcrllldMn bull Il1IIrrNhnicve nJer1mro JHlonj fillm LO konsidcrohlthin
1 ~ic njerilorc me dlhiral dhe ~imot 0 t)_Gjotll khJ penohc II bna
sbumlnjobwalltOOlf omotNimdhe ~se~~
o Me rUljrn G1obo1izim~ dho Idrnoloampji-e informocionil qollirni i funksioni
II burlm njcr~zorc fiLltJi ~i db pari oj lUI me tlltltgjik Pun~iL
1ll1bullbulln konsidorohlt-Ihin i avonwh konkuru dh i dlw hume oo11 II~
1nIIlaquo Ie till OIllllfltzaoiODac qr promt bosnikrinl ~ tyrc
n Menaxhimi inlmllCIClltIal C ltriti Aloma rIhe me shum~ mxI~sinl bull
mlltaxlto Ie burlm DjcrorltqgtSC ~ u dltrhcj t koonlinonlo Irultu
o orgit~ bu mo JrulrurlOgt lt vondo ku oporonte kju OJSiztil GJt~
krle JctLillie 810010 mltret bull bunmcve je duhe til pergtil
rfn e p q~ Il Jete dstiklt dbbullbull Chme per muOO1i mf Ie mim q
mUDd tl l3qltu Ill IardhmerL
bullDhB--aJ
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
I -ApOk nd~rkombNlIll menuhimli e bLIrim njerl= i ka 005
~ e bmimove njltlhore nO poUdoolt stmCpoundi~ dbo gjitthtu ka
brl q a4le mbojnl blishkI me merwhenllinon fie la 01nloiQ1lal~
bm k~ nI jlti~ hilaj tltl Ol1Inilutes
G EhUle nisllm q Ul me KiithnJ~ sperin m~ 0 min vendove
zhilluaro r gjitllmon~ 1110 e liuhLlr me khtct ampI f01llRetin hqlp1gt ~u
opcrojnl firmn e biInosl~ p lnizn 5hqiptare kjo __bull dlaquoit
maonlthim iii te burlmo njltriOICbetlt njl ltlid um~ bull he plr 11 ordIImen ~mfll)rll qe lito U jon~ sa ml Ii kshmo n(l punn 0 lyre
mfinoxhclak ne plrampiiLhu dhe nI mhlmin burimove njlt1ZOlO nilshyu Modlot 0 MIDeri Ul burinIe Jltzoro njm~ ne dy grupO US mIdha
Nj ~Q1I ltvoluimin e roli t~ mril Ii bune nj_1e Prgj
~oblmiddot db1jlttri ka tl bltje oh)5hlrnin Iolal n pe=pWnin e maxherit
buri ~Iorl= K~10 modele Iwgtohcshn n loktin 4lt ndrylimi i
1rltopIimil Wpuoonj Ii burimo ne llIi orohl i ~50j~ bull shruqJ 51
fobrik1lte pj i pjt e ioduWWmit dhe shbkn i fundil hilI
gIobairArni Gj1luilthio modd til 1nJeolgthlm to modlew traaciotull Ii
moxhcr~ve burlrn nJltlzorojUnIl moltkli i mhimi tf pd~ i
Iaq[ ReiDy (1000) dhe modoli i Muhodoy dblt Dcdop (19amp6) Keto d y mod limbullbullI lhcl=jn fonkslonellnulioionalo q~ SUjXlQblti1l kI)~je trIIlUXh-i
i bnnm nJe~(Nj~ dryhim n~ (unhio dhe ~obhmr~ c
mtoreve blJrimove j~ illII l Jl- c d mood US nj til
nsodisa-li
(I K~o mltk ishi MJheri i bulmo njerln I protunIJl (Ii
DhlrQhJmoj lt
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
1977) Modell I manheril ~ burlm njChore j m~ I kOlll0ve
pltikoloWIllte nd_jel pnj~jlle orcanW (lImot dhc rmlgtltl1on
I9lS) Modcli i mn dhe kereal ~ ~ II burimcve
ojltitre (proffer 19114) 4 ma~lot mhrit tl b~mevo ~lmEo
(Log~) TI gjltha keto model rokUoIolthi ne ndr)shi01 db prgjegjilaquo
enia to ~ til btJrimegt niltr= dhe ne _ ~prillti pq Ij
o ~ mjodilo lltonkur okIu1 te biEnit ka pti~ t~ rnidha lJ mna~ti~ u buriotn~ njorzcre dh~ modeli Jpottnerit _oW~ U manaxheril te
burlm njorfzore eh1~ duke ~ ~tj h~ pptdlor ne 0l0t
am)umo dtle TOpi Ky modl hokson q~ mnllltheri borilneve
nj_ nk lumiddoton tIm nj~rol mhMlt~pltnai Ironfii par1nlt Jplclllt
organizmt dhe nofilunon n~ omljcn e oIojoktivmiddotbull gjik Mnogtlthltri i
bn ove rIIlt= i PO slrnteiik hU OJ ni~ ion per b6mltl fIioot ltlhc i zb~m poliukm bull punonj ~ meyrc ~ till~ 4~ If manirlt(oj~
Giinl _L o lrirjol Lktule Oe prtktlkot ltlhc POPlimin e funkioneve tI rime
oj hrgto odQ-luliithashu Toli diik dbe Ill m~ ~ prJlaquot Ie
kr1oot ngam burlrn ni_ Stahlit diu pozicioni i lone qe loy
llliItuh oru]gtO ne OIll)W dho drllrtimcrttl bull brimove njerllwro b~
ni rlndesl Ii on~ ~k=ine iiztlt~s
n Ng rudlm i aliz ~ IcttI punim ~ modele e mnuxhimr te burimo
j~ qe perdorin finnat Pv do pub)k ~ rrehn 0 Ju kIn Our ne konllllZionin q~ pjesa ml e madho Iltloyre finna qofsh klIO
prlIIC dh bull bullto publik pnfcrojn moddin taltliolongtl (464 Ill klorin
pImiddot ltlila 4Il ne klltgtrin publik) il Molo (19n) A)middotoj by
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
q~ llta ltal dhc akom po kalOO Shqlribull Fiuot till~ 51 Vbtire1 iii
mung=- e kgjisolonit koolwrenco e panltlltnlitn mungesa e mfurmocuut
Ie ojhCJn per bizrlostl munge bull lion l~ e 1m1 ifik uo p~r hinosct
mung alevc merial ctJ j_ ltvidltmo cdo di t~ Cmtltper nlt
IIHttOio lthqiplar dbo ndtkoj ~ IIi~ dhe _lwillimin ltketyre f~
II Ko dhe fa1lt ( pollI to modkve t~ tje ~meoohhnt II burl
~Ioro ol mltgtddi j cill prirltt m~ Iper tgtI Jlllnin kontlUeve Ill
ndermjtlCim dho zgjldhje problemOlh _Ii N~ 11O firma villet ~ pCIdOIiml i nje
oli t oj 1I~ie 010 t~ 14It~ J~o J~ qnUrim pltIgtiLiv ndaj ~~ pr nj pol
me gjikM ~mNJ Ky rkllidh m kooceptio odJ qe bno monllhera
drojw te UI) finn (n~ pIltgjitMsI jan III hUj) p~r r~ndeme ltII dhmMn~ bull m~lm Illlt burlm njcrtzltJr
[l N~ studi] layero konmlomn q mgjitW od)shimet bull nooohu kto
YiIct funditn5hqpcri Imm IIIlk koml nj nd~rgie~sim ~ ldubullbull plr rfnd~tn bull funhionlt II menoxhlmi] Ie bmimogto njcnlUlro
I lte konkIuAoa ljetltgtb~ I nltRsi~ mblttlt1 Wltti q~ si mltnaxlHrfte
~rrulhgthlm II W) orSniZlltave oro t~ huri nj i ilt41 p~r
II IIfltlhmen koiocrojni t~nim in l~ zhvi1lmin 0 m~ibom te PWlonj ~
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
nj_ dho ~ min)1 Ie Ill Soh i eili bon fuklm I Trajnlmi
~iht~ b1ri 1Il~ OS aktivltet m~ t dllshirnaOl dho mi k~kuam tI cUln
orpnizata e Wnsidltron II dobi~ plr lltrobnteraquo e I SclJuicr 01
1992rmiddotPm mhore mendojlll duko I bM PUonj~it pilaquo Ie
problm t~ humta qe Ita ollania(a dhe du i ans-lth= ne ~IO
probo atgt mLmd H ndjcbon m1 tI moti per oj_ishLmend 1mol e
tyro mund lijjCll~ t~ bull Iorme (IIir gtgi id11011 C~tuJIli1vlt ttl ndrymc me lilt
perboIIltn ~
CJ Rultatct bull ketij studim mendoJ qJ nj~ mtribtlt modgt pe I oon
Usai fut tI gjri Ie 5hl mltnnhtmi i burlm njon dhe mUM tl
YUol n~ ndihme manoxhehlt II UWlt fLIIIRoltu_ Uti] ltIllllimljool
ufo ojunga kfndMltrimi i pJot~imh te IIYltltlTlIO me Ii dhlml
nevojshme dbe ~ muncrsae letyrt 101 dheol nil H gthumlne rnstovc
Magtdltgtjme Qe tct Ill orgumenUll 0kIU diml mlt1 dhe dubd Iei one
subJekt i dobltllltvc dbe oiiouve m1~lthmo ~ kt1llilsb
SI plrfundirn mund t thorn mlS q~ nacgtjne fie pampdorimln IllO cfclcti
moroday t~ mn_lthimil t~ burim njenlJoro 1 n rermat priuto lthe ~iIIo
pub1iilaquo jan bindj dhe oduIlm i rnl _rho drejtueo Ii k~ r~ 1 rin~ dhod_fri~c Utij runks monnherinJ
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Rekomnndime
Ne ~ SWdim blinn j~ e bull 11 e Iev
burl Illerl ne thtsL M~ shllt
Jomod tm I Ie tugtr problem ~ idenlUanl
CJ Fokuimin e plljk~bIsyc n lJhlln flaquoifiko LI mon1lXhimit l~
buriIncvlt njmmro duke Joh~1IW Igthtu punoln mo drjctueJ I~
innabullbull nfOIIdin LIlnf
l Autorilt1ltt drejngtlt- II r pri00 dho ayre blike doh U~gurOjn
proronirt~ dllo rnab kopetenO i db puno1ls ~ nile dho laquo
inu pIr W lttil llt ft~ ~ nltflhoj~ nCrIll ~ pereaktoj~ dbt I
Iizojnl objokU t q ptt amp4O~D
n Filma puhlile dLlbd II manudgtobon mo mgnIlat e knpi(al~ pival N~
ltIIi rot qovcritare jllll~ gt m bull ~nd~ishm per tlt
pbmiresuar perfo=- 0 fUlll3Ve Ibltkc bull
r I Rl~ e Padil U blriroevo njc~n mnd to bOhct n~p~ejt
Irljoimit
-AsIltu eU idontuar nga ltIimi )lli inIrn1 mblltt Ii~ ndOr
tid m~U flndigtlshm per fumat pimiddotoIe dh publike pr itO bull ordlInlt
bullMondjm~ se du CIlJlOI1luarso 1~ firm pblik 011lt private rrosrumo
trtUnlmJ pe rnltn1Xhiin bull bulme nj__
~61
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
REFERENCAT
bull Appolboum E bull Boil) T Blaquog P ltmol lWkbcrgA (2000) Mllnufooturlng oilnl1tll vhy high perfbI1ruInce work l payoff Comel I UnilCTgtiy Prtld NY
AFP 2009 Glob eoonomic ori far from or lMf ohld relrioOIl Oom hnplWWglxglocOlll1losted~rrlmcJclALqMlhDklKwW011Sh rlAlylMgqSIFzTQ
lost M (1990) The new CDmlIWmiddotnnilUtlo of IOdultrlol ogtrultUrinll PolLty Preraquo LoooolL
noSoti Sr (002) Webc~ Rau1 BuucY Rtlrited from hnplwwmayticecb02IIburoa~Dl
bull Botl P Fehld A Ashton D Fncr- A Leo T Unwin L rmd Walen 5 (ZOM) Wgb perf magmcm IlIol3lWe rew eeu for LIDoor Mrht Studies Jnigt ergtity f1~
t1sllltr D 1989 Conent oro Rlaquour=Jt OI1Slaquo in HRM JOl1ItIgtI of M=somern Vol ISpgI51_11ll
rrfod Ybull tz Ferris Go R (1987) Tho 1i~ty of the Job Ch3toctrnslie MOilo A ~icwMId m=_ol)5ldasonn1 yboloD 40(2~287_Jll
OCgt~ D (1981) Humon relOlllU OIIIIcmont and inltui1 reloushyJOL) Q[MIlnaBltmrnl Studios 245 5OJmiddot~21
bull Ot D Conway N Md Do P 2004 Ihinl Soquenti1 Tree An]yi to SOKh for Bnd] ofllR Plto Hum Ru MllmnUUT1IIOUOO4 Vol 14 1 p711l1i
Hm I ~ 1 lliurington 20Mmiddot HR lto1o I Soly Complico pgl far Re=h vaitohl lin II httpwkronoomIAboutiHR_Rolc~Srb_OIymiddotrdr
bull Kylo Broobullbull -I-Ienl S DenniQ Ill Moyo and 11= Relation hitorioSlhy- in Maorncnt amp 0llin~1 HItoty 2006 I 177_
lltpgtk D arid S A Sud 1998 Virtual HR StrLSic IIRM in the 21~ Cmruryll_Rnoo=~err Rcvkw Vol ZIp 91_91
middot MacDuffIltJr oniI Kochgtn TA (199S) Do US rnn OS bs inlnt=n relaquorur= TIBiniDg tIIo _rld auto induY Indri1 Rllrtio l4a 147_163
bull Ouih~ WG (191D Thltoxy ZAvoo Books NewYltrl
DhlrQhImDI
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
Pet Tl and W RIi Jr (l982~ In =h of n ielson from Arne bc5I nm compooiltllJVltt and Row N Yorllt
1orIrlt l B~Ilty ( and 51 It (l00J) MlIIi1IIl1lD and bcoltorioo laquolilian Now Y Tho McampaIlmiddotlrn ponie Inoo
Ri1wd C S Tnthiir Elton Myo The lumn1 Temper T~on Publishers us 2005
middot ampahiidi~ Aa and J Bolt (2008)poundmployee pj trinln cffitivltn tionh1 to cmplo) oltitud Journal r EUJOPOIO Industrial fJiin~ Volu 32 Jraquouct llgtp 63 _76
middot Spn~ 1 Cbullbull~ Kijne H 1996 SCIlirManagcmcnt Frltdrilt middot Winslow Thyl Gill the WOlId
bull S1alttRlOO6 Soltiology JOEdiIiod en QnPllt L=ning
bull 5trolgt L K ODd 1 M Caligiorl J9amp Scic Hum R A fir CoInpoliie4d_ in he (1obtI An= Intltrnatiunal JowtIIII fHuman Rt Manasnn~ Vo~ 9 p 1middot17
Wallon RE (J9RS) From lt=1101 to oomilmc in ~O wkplo Hom ilI Re-iew 632 nmiddot84
middot Viltkon~ r (19~7) Tho road ro Ni MacMilln Lltmdon
Altwthpp bullbull K (2002) II Rose Ik Ponal MaJ1S (3~ edilion)TMH39-50
BoDll 1 d iurtlt1I 1 2003 SIrIl0W ond hum m~ot BasingltlOlt PnJsrno Mattnilloo
middot Brown 0 R Colddl and K WI1i1O 1004) Bsint poutnaing bull new direltion ror HIt A guide London Clutrtcd Institute ofll and Dlopmont A lIIbbl ill hUp)~i pdto ~kguides
middot Goringr J Mbull1 FrIllDe C A (1990) Ilumon Rurco Manasmo and Intemoion1 Joillt vlu Control A Porm Company PeIoctlmiddot Mragltmont IntcmgtllJ Review 30 Spltij Iue IOJ_21l
Hrniot P ooil C 1ombe-t1ltm (1996) Conlrl1Cling Carlteroumal ~f H Rdatiltcls Vol 49 No 6 751_190
lIuobon Illi 2009 Buiness PaM Model IIR aallahl onli III hIlp1I~buampoa-ImOOdcasplSlo-7190
uggc K 191a Powr oVlion and ProhlmSo1villl i PoOllOI MlIIlIIgOmcnt McGmw-liill Loodvnbull
Le~ K 2005 Hm Resoolt Muuo~m Rblttori nd RoliLi 2nd
lhIIrltIhbnaj
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-
116t Wi ltWnorlWWgt~11 gtumll 1)Om lUOltJgtd JO AlltP LI tu~
jO UWlU bull auruo~1mIIru 1000000d J lfOli (661 )1 ~Iltll-l
It~-mtl ~~ jO l=no 1 0= utIlIIljfUOlGlIIWP louuo=d ul ~ pUll )dgt01IOO 10 UIIM (9~61) liT ~~a puumiddotVmiddot1 Amoql-J
111lt1 lt~
IUOI[L(01~~ I UO I oIlrO 1 1WlUI gtiQMN ITtrfuuol1
mili OYU IDJ ~d iupfltoA middotRU1~)JO Iqncol Ildd II
ur ~Id ll WH m on 1bullbull (0661) tIgt~J pu-oM 1
-