1ºgaia asier a
Transcript of 1ºgaia asier a
DIGESTINO APARATUA DIGESTINO PROSESUA:Digestinoa harzten dogezan elikagaiak
deskonposatu egiten dira AHOA:Elikagaiak mastekatu egiten dogu eta xehastu egiten dogu.
FARINGEA ETA HESTE GORRIA:Elikadura boloa urdailera heltzen da.
URDAILA:Kimo izeneko substantzia oretsua bihurtzen da.
HESTE MEHARRA:Heste meharrean kilo sortzen da, eta
mantenugaiak xurgatzen dau.
HESTE LODIA:Gure gorputz ez dauzan elikadurak uzkitik kanporatzen
da.
ARNAS APARATUA ARNASBIDEA:Aireak zikulatzen dauan gorputzeko eta
aterateko hodiak dira.
SUDUR HOBIAK:Aire sartzeko eta kanporztzeko hodiak dira.
FARINGEA:Dgestino aparatuaren eta arnas aparatua osagaia
da.
LARINGEA:Farringearen eta trakea lotzen dauzan hodiak diak
dira eta barruan ahots kordak dagoz.
TRAKEA:Bronkio izeneko hodi bitan banadutako hodiak dira.
BRONKIOAK:Birikietara heltzen diran hodi bi dira
BIRIKIAK:Larrosa koloreko organo arol bi dira
ARNASKETA PROSESUA ARNAKETA MOGIMENDUA:Arnasgora eta arnasbera gure
birikietara sartzeko edo kanporatzeko mogimenduak dira.
GASEN TRUKEA:Biriki albelogoetan gertatzen da airearen eta
oxigenoaren odolera doa eta odola daroan kabono dioxidoa
kanporatu egiten da
ZIRKULAZINO APARATUA
Zirkulazino aparatua hiru elementuz osotuta dago:biotza, odol basoak, eta
odola
Balbula trikuspideak eskumako aurikulea eta eskumakobentrikulua
bereizten dauz balbula mitrala ezkerreko aurlikulea eta ezkerreko
bentrikulua banatzen dauz.
ODOL BASOA:Askotako lodierea daukieen hodiak dira eta hiru mota
dagoz arteria, benak eta kapilarrak.
ARTERIA:Odola bihotzetik gorputzeko organo guztietara zabaltzen
da
KAPILARRAK:Oso mehenak dira eta arteriak eta zainak lortzen
dabez.
BENAK:Arnasa gorputz atal guztietatik bihotzera daroe.
ODOLA:Bultzatuta odol basoetra zehar zihurkatzen dauan likidoa da
eta han Plasmea likido horretan flotatzen dagoz odol zelulak.
ODOL ZELULAREN ATALAK:
Globulu gorria, globulu zuria, plasmea eta plaketak.
ODOL ZIRKULAZIOA
Odol zirkulazinoa zirkuitu bereiztu biren bidez egiten da Zirkulazio txikia,
birikietakoak, zirkulazino nagusia eta orokorra
ZIRKULAZINO TXIKIA EDO BIRIKIETAKOAK:Bihotzetik birikietara doa
eta bihotzera itzultzen da. Ezkumako bentrikulutik karbono dioxidoz
betetako odol biriki arteriaren bidez ateraten da.
ZIRKULAZINO NAGUSIA EDO OROKORRA:Bihotzetik veste
organoetara doa eta bihotzera itzultzen da.Ezkerreko bentrikulutik
odol oxigenatuak aorta arteriaren bidez urtenten dau.
SISTOLEA : Bihotza uzkurtu egiten da eta odola arterietara bultzatzen
dau.
DIASTOLEA:Erlazatuegiten da eta benetatik datorren odolez beteten
da.
IRAITZ APARATUA GERNU SISTEMA: Gorputza arnasberearen bidez karbono dioxidoa
botaten dau eta modu beherberean.
KUNTZURRUNAK:Baba formako organo bi dira.
URETERRAK:Gernu kuntzurrunetatik hartu eta gernu maskuria eroaten da.
GERNU MASKURIA:Zaku formako organo gihartsu bat da eta zakuan
gordeta egoten da gernua.
URETRA:Hodiaren bidez gernu maskuria gordetako gernua kanporatu
egiten da.
IZERDI GURUINAK
IZERDI GURUINA:Azala gure gorputzako hedadura handieneko organoa da
eta hesi babesle moduko bat osotzen da.
Izerdi guruinaren bidez horretatik hur dagozan kapilarretako subtatzia
toxikoa ezabatzen dira
Izer guruina esker gorputzaren tenperatureakontrolatzen da izerdi
lurrundu egiten dalako azalaren beroa handia egiten da