2015eko Etxebizitza Politikei buruzko Ebaluazio Integralaren ......Etxebizitzaren 3/2015 Legea 24...
Transcript of 2015eko Etxebizitza Politikei buruzko Ebaluazio Integralaren ......Etxebizitzaren 3/2015 Legea 24...
2015eko Etxebizitza Politikei buruzko Ebaluazio
Integralaren Txostena
2
3
Aurkibidea
Aurkezpena 9 Ebaluazio Txostenaren gida laburra 11 1. ATALA: Etxebizitza Politiken Ebaluazioaren laburpena 13 1. Metodologia 13 2. 2015eko testuingururako hurbilpena 17 2.1. Etxebizitzaren merkatuaren adierazle nagusiak 17 2.2. Etxebizitzaren arloko oinarrizko araudia eta politikak 24 2.2.1. Etxebizitzaren 3/2015 Legea 24 2.2.2. 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailea 26 2.2.3. EAEko etxebizitza-arloa aztertzeko interesgarriak diren beste plan batzuk 27
3. Sailak etxebizitzaren arloan egindako esku-hartzeen jarraipena 29 3.1. 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboen
betetze-mailaren ikuspegi orokorra 29 3.2. 2013-2016 aldirako EPZren garapena: ardatz bakoitzeko egikaritze-adierazleak 35 3.2.1. 1. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila 36 3.2.2. 2. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila 39 3.2.3. 3. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila 42 3.2.4. 4. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila 45 3.2.5. 5. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila 49 3.2.6. 6. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila 51 3.3. Programa eta esku-hartze nagusiak: ezaugarriak eta garapen-maila 54 3.3.1. Alokairuari buruzko programa eta esku-hartze nagusiak 54 3.3.2. Birgaikuntzari buruzko programa eta esku-hartze nagusiak (Birgaitzeko
Renove Plana) 62 3.3.3. Kolektiboen beharretara egokitzeko eta tresnak zein prozesuak hobetzeko
esku-hartze nagusiak 72
4. Etxebizitza-politiken finantziazioa 75 4.1. Etxebizitzan egindako gastuaren bilakaera 75 4.2. Lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko eta eraikinak egiteko kostuen azterketa 79 4.3. Alokairua sustatzeko politiken kostuen azterketa 81
5. Etxebizitza-politikei buruzko ebaluazio integrala 83 5.1. 2013-2016 aldirako EPZren egokitasuna eta koherentzia 83 5.2. EAEko etxebizitza-politiken eraginkortasuna 83 5.3. Etxebizitza-politiken efizientzia 85 5.4. Lurralde- eta gizarte-berdintasuna (estaldura) 86 5.5. Etxebizitza-politiken kalitatea (erabiltzaileen gogobetetze-maila) 87 5.6. Etxebizitza-politiken eragin ekonomikoa 92
6. Ebaluazioaren irakaspenak: balorazio integrala eta hobekuntza-proposamenak 95
2. ATALA: Informazio osagarria 99 7. Jarduketen zein programen eta adierazleen bilakaera xehatua 101
7.1. Etxebizitza Plan Zuzentzailearen ardatzen xehetasuna, programa eta zerbitzu nagusien bilakaera, eta betetze-adierazleen oinarrizko taula 101
7.2. Etxebizitza Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboen gauzatze- eta emaitza-adierazleak 138
8. Etxebizitza-politikei buruzko araudia 141
4
Taulen aurkibidea
1. taula: Alokairua sustatzeko formalizatutako maileguen bilakaera. 2013-2015 (milioi eurotan) .................. 55
2. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion dirulaguntzaren bilakaera. 2013-2015 ................................................................................................. 57
3. taula: Bizigune programako adierazle nagusiak, Lurralde Historikoen arabera. 2015 ................................ 58
4. taula: Sailak Bizigune programako etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako dirulaguntzaren kalkulua ....................................................................................................................... 59
5. taula: ASAP programako adierazle nagusiak, Lurralde Historikoen arabera. 2015 .................................... 59
6. taula: Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen hileko batez besteko kopuruaren eta prestazioaren guztizko zenbatekoaren bilakaera, Lurralde Historikoaren arabera. 2013-2015 ....................................................................................................... 60
7. taula: Alokairua ordaintzeko erabilitako Gizarte Larrialdietarako Laguntzei buruzko adierazle nagusiak. 2013-2015 ............................................................................................................................ 61
8. taula: Alokairua ordaintzeko erabilitako GLLen bilakaera. 2013-2015 ......................................................... 61
9. taula: Emantzipaziorako Oinarrizko Errentaren programarako zenbatekoaren kalkulua. 2013-2015 ....................................................................................................................................................... 62
10. taula: Etxebizitza birgaitzeko dirulaguntzak, birgaitze motaren arabera. 2013-2015 ....................................... 63
11. taula: Dirulaguntzak eta babestutako aurrekontua, birgaitze integratuko eta birgaitze isolatuko jarduketen arabera. 2015 ..................................................................................................................... 65
12. taula: 2015ean onartutako dirulaguntzak, lan-motaren eta laguntza-motaren arabera. ............................. 66
13. taula: Aitortutako laguntzen banaketa, elementu pribatiboak ala erkidegoak birgaitzeko diren aintzat hartuta. 2015 ............................................................................................................................. 67
14. taula: Etxebizitza birgaitzeko maileguak. 2013-2015 .................................................................................... 67
15. taula: 2015eko Irisgarritasun Programaren deialdiaren aurrekontuaren urtekako banaketa. 2015 .......... 68
16. taula: Udalei eta tokiko erakunde txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako dirulaguntzak. 2013-2015 ............................................................................................................................................. 68
17. taula: Udalei eta tokiko erakunde txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako dirulaguntzak. 2015ean onartutako jarduketak ............................................................................................................ 69
18. taula: 2015ean BIE-etarako eta BADetarako RENOVE Programaren esparruan aitortutako dirulaguntzak, Lurralde Historikoaren arabera .................................................................................... 69
19. taula: Etxebizitzen eta Eraikinen Birgaitze Eraginkorrerako Programaren 2015eko deialdiaren erabakia, Lurralde Historikoaren arabera ............................................................................................ 70
20. taula: 2015ean hiria berroneratzeko laguntzen Programaren esparruan aitortutako dirulaguntzak .......... 71
21. taula: Etxebidek zozketatutako etxebizitza babestuak. 2013-2015 .............................................................. 73
22. taula: Visesak eta Alokabidek etxebizitza-alorrean egindako gastua, jarduera-ildoaren arabera. 2013-2015 ............................................................................................................................................. 76
23. taula: Sailak etxebizitza-alorrean egindako gastua, jarduera-ildoaren arabera. 2013-2015....................... 77
24. taula: Etxebizitza Taldearen gastu kontsolidatua, etxebizitza bakoitzeko, jarduera-ildoaren arabera. 2013-2015 .............................................................................................................................. 78
25. taula: Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko kostuak. 2013-2015 ................................................................. 80
26. taula: Eraikitze-kostuak. 2013-2015 ............................................................................................................... 80
27. taula: Alokairuko etxebizitzak sustatzeko emandako laguntzen bilakaera. 2002-2015 .............................. 81
28. taula: Etxebizitza Sailak Alokabideri emandako dirulaguntza. 2013-2015 .................................................. 81
29. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion dirulaguntzaren bilakaera. 2013-2015 ................................................................................................. 81
30. taula: Ingurumen, Lurralde Politika eta Etxebizitza Sailak Bizigune programako etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako dirulaguntzaren kalkulua. 2013-2015 ......................................... 82
31. taula: EAEn diruz lagundutako alokairuko parkearen ehunekoaren zenbatespena, laguntza motaren eta gastu osoaren arabera. 2015 .......................................................................................... 85
32. taula: 2013-2015 aldian birgaitze-lanetarako emandako laguntzen eragin ekonomikoa. ........................... 92
33. taula: Eragin ekonomikoa, BPGd-aren osagaien arabera. 2015 .................................................................. 93
34. taula: Birgaitzerako laguntzen eragin ekonomikoa, Lurralde Historikoaren arabera. 2015 ........................ 94
35. taula: Jarduera-ildoa: 1.1. Alokairuko etxebizitza berriak sustatzea eta horiek eskuratzen laguntzea. ............................................................................................................................................101
36. taula: Jarduera-ildoa: 1.2. Partikularren alokairu-merkatuarentzako arau- eta zerga-marko egonkorra eta malgua eskaintzea. .....................................................................................................102
5
37. taula: Jarduera-ildoa: 1.3. Baliabideak bideratzea etxebizitza behar duten pertsonei gizarte-alokairua lortzen laguntzeko ...............................................................................................................102
38. taula: EAEko alokairu babestuko etxebizitzen parkearen tamaina. 2001-2015 ........................................104
39. taula: Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera. 2007-2015 ............................................106
40. taula: Alokabideren beste kudeaketa-datu batzuen bilakaera. 2013-2015 ................................................106
41. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion dirulaguntzaren bilakaera. 2006-2015 ...............................................................................................106
42. taula: Jarduera-ildoa: 2.1. Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroa berriz zehaztea ......................................107
43. taula: Jarduera-ildoa: 2.2. Etxebizitzen esleipenean, lehentasunezko taldeei mesede egiten dien sistema bat ezartzea. ..........................................................................................................................107
44. taula: Jarduera-ildoa: 2.3. Lan-programak garatzea, esleipenak kontrolatzeko eta esleitutako etxebizitzak ikuskatzeko .....................................................................................................................108
45. taula: Jarduera-ildoa: 2.4. Neurri berritzaileak sustatzea, biztanleen beharrei erantzuteko .....................108
46. taula: Jarduera-ildoa: 2.5. Gazteei etxebizitza lortzen laguntzeko ekintzak sustatzea .............................108
47. taula: Etxebiden baja hartzeko arrazoiak. 2013-2015 .................................................................................109
48. taula: Etxebizitza eskuratzeko eskatutako erregimena. Etxebiden izena emandako biztanleria. 2015 .....................................................................................................................................................110
49. taula: Etxebidek jasotako kontsulten bilakaera (Etxebideren webgunea). 2006-2015 ..............................110
50. taula: Etxebideren idatzizko jakinarazpenak. 2013-2015 ...........................................................................110
51. taula: Zuzenean zerbitzuaren telefono bidezko arreta eta arreta presentziala. 2015 ...............................110
52. taula: Webguneko bisitak. 2013-2015 ..........................................................................................................110
53. taula: Etxebidek 2010-2015 aldian zozketatutako etxebizitzak ..................................................................111
54. taula: 2010-2015 aldian zozketatutako etxebizitzen banaketa geografikoa ..............................................111
55. taula: 2015ean zozketatutako etxebizitza babestuak..................................................................................112
56. taula: 2015ean zozketatutako etxebizitza babestuak, udalerriaren eta erregimenaren arabera ..............112
57. taula: Alokairuko etxebizitza-parkean gertatutako etxegabetzeak. 2013-2015 .........................................114
58. taula: Jarduera-ildoa: 3.1. Etxebizitza-tipologiak egungo beharretara egokitzea ......................................115
59. taula: Jarduera-ildoa: 3.2. Babestutako etxebizitzen prozesu administratiboak gehiago malgutzea .......115
60. taula: Jarduera-ildoa: 3.3. Eskuragarri dauden lurzoruak aprobetxatzea etorkizunean lehentasunezko jarduerak sustatzeko. ..............................................................................................116
61. taula: Jarduera-ildoa: 3.4. Lurzoruaren prestaketa zein etxebizitzak eta horien tipologiak arautzen dituen lege-esparrua berrikustea .......................................................................................................116
62. taula: Sailaren lurzoru-ondarearen banaketa geografikoa ..........................................................................117
63. taula: 2015-2017 aldirako lurzoru-ondare erabilgarria, aurreikusitako etxebizitza-motaren arabera ................................................................................................................................................118
64. taula: Plangintza-aurreikuspenak. Udalplan. 2015 ......................................................................................118
65. taula: Jarduera-ildoa: 4.1. Irisgarritasun unibertsala bultzatzea................................................................119
66. taula: Jarduera-ildoa: 4.2. Eraikinak kontserbatzen eta mantentzen laguntzea ........................................120
67. taula: Jarduera-ildoa: 4.3. Birgaitzeetan kudeaketa integraleko eredu berria sustatzea ..........................121
68. taula: Jarduera-ildoa: 4.4. Enplegua sustatzeko modu berriak bultzatzea birgaitzearekin lotuta .............121
69. taula: Jarduera-ildoa: 4.5. Etxebizitzen kalitatea bultzatzea .......................................................................121
70. taula: Etxebizitza birgaitzeko dirulaguntzak, birgaitze motaren arabera. 2002-2015 .....................................122
71. taula: Birgaitzeko diru-laguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera. 2010-2015 .................................123
72. taula: Dirulaguntzak eta babestutako aurrekontua, birgaikuntza integratuko eta birgaikuntza isolatuko jarduketen arabera, eta Lurralde Historikoaren arabera. 2015 ........................................124
73. taula: Etxebizitza birgaitzeko maileguak. 2006-2015 ..................................................................................124
74. taula: Udalei eta tokiko erakunde txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako dirulaguntzak. 2002-2015 ...........................................................................................................................................125
75. taula: 2015ean BIE-etarako eta BADetarako RENOVE Programaren esparruan aitortutako dirulaguntzak, Lurralde Historikoaren arabera. .................................................................................125
76. taula: Jarduera-ildoa: 5.1. Jenderik gabeko etxebizitzak babes-alokairurako baliatzea. ..........................126
77. taula: Jarduera-ildoa: 5.2. Jenderik gabeko etxebizitzak detektatzeko eta identifikatzeko sistemak hobetzea ..............................................................................................................................................126
78. taula: Sailak Bizigune programako etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako dirulaguntzaren kalkulua. 2003-2015 ............................................................................................................................128
79. taula: Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen eta prestazioaren guztizko zenbatekoaren bilakaera. 2013-2015 .................................................................................128
6
80. taula: Alokairua ordaintzeko bideratutako Gizarte Larrialdietarako Laguntzei buruzko adierazle nagusiak. 2013-2015 ..........................................................................................................................129
81. taula: Alokairua ordaintzeko erabilitako GLLen bilakaera. 2011-2015 .......................................................129
82. taula: Emantzipaziorako Oinarrizko Errentaren programarako zenbatekoaren kalkulua, Lurralde Historikoaren arabera. 2008-2015 .....................................................................................................129
83. taula: Onartutako maileguak eta formalizatutako maileguak, finantzatutako jarduketa babestuen arabera. 2006-2015 ............................................................................................................................130
84. taula: Jarduera-ildoa: 6.1. Arloko politiketan koordinazioa indartzea .........................................................131
85. taula: Jarduera-ildoa: 6.2. Tresnak eta baliabideak optimizatzea, etxebizitza-politikan gobernantza berri baterantz jotzeko ..................................................................................................131
86. taula: Jarduera-ildoa: 6.3. Herritarren partaidetza sustatzea .....................................................................131
87. taula: Erositako lurzorua, jabetzako elementu-motaren arabera. 2010-2015 ............................................132
88. taula: Lurzorua salduz lortutako diru-sarrerak, guztira. 2010-2015 ............................................................132
89. taula: Lurzorua salduz lortutako diru-sarrerak guztira, elementu-motaren arabera. 2010-2015 ..............133
90. taula: Azalera-eskubidean eraikitako etxebizitzen lurzorua erosteko eskatutako finantziazioa, Lurralde Historikoaren arabera. 2010-2015 ......................................................................................133
91. taula: Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko kostuak. 2009-2015 ...............................................................135
92. taula: Eraikitze-kostuak. 2009-2015 .............................................................................................................136
93. taula: Alokairuko etxebizitzak sustatzeko emandako laguntzen bilakaera. 2002-2015 ............................136
94. taula: Etxebizitza Sailak Alokabideri emandako dirulaguntza. 2009-2015 ................................................137
95. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion dirulaguntzaren bilakaera. 2006-2015 ...............................................................................................137
96. taula: Etxebizitza Sailak Bizigune programako etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako dirulaguntzaren zenbatespena. 2003-2015 .......................................................................................137
7
Diagramen aurkibidea
1. diagrama: Etxebizitza-premia duten 18 eta 44 urte bitarteko pertsonak. ............................................................ 19
2. diagrama: Etxea eskuratzeko premia duten pertsonek aukeratutako edukitza-erregimena .............................. 19
3. diagrama: Etxebizitza-eskariaren banaketa diru-sarrera propioen mailaren arabera (nahikoak edo
ez nahikoak).......................................................................................................................................... 19
4. diagrama: Etxebiden eskatutako etxebizitza babestuak (eskaera-espedienteak). 2013-2015 .......................... 20
5. diagrama: Etxebiden eskatutako etxebizitza babestuak (eskaera-espedienteak). Alokairua eta
erosketa (%). 2013-2015 ...................................................................................................................... 20
6. diagrama: Etxebideko etxebizitza babestuen eskariaren bilakaera 2014 eta 2015 bitartean, lurralde
historikoaren eta edukitza-erregimenaren arabera ............................................................................. 20
7. diagrama: Etxebizitza-salerosketen bilakaera, etxebizitza motaren arabera ...................................................... 21
8. diagrama: Formalizatutako etxebizitza-salerosketak, Lurralde Historikoen arabera. 2015 ................................ 21
9. diagrama: Etxebizitza erabilien metro koadro eraikiaren prezioaren bilakaera EAEn ........................................ 22
10. diagrama: Etxebizitzak birgaitzeko premiaren kuantifikazioa .............................................................................. 22
11. diagrama: Etxebizitza birgaitzeko premiaren kuantifikazioa, premia gauzatzeko aurreikusten den
denboraren arabera .............................................................................................................................. 22
12. diagrama: Eratutako hipoteken kuotaren bilakaera, soldata-kostuarekiko (finantza-ahalegina). EAE
eta Estatua. ........................................................................................................................................... 23
13. diagrama: EAEko hipoteka-betearazteen kopurua ............................................................................................... 23
14. diagrama: EAEko Justizia Auzitegiek jasotako etxegabetze-kopurua ................................................................. 23
15. diagrama: Alokairu-erregimeneko etxebizitza babestuen eraikuntzaren bilakaera. Alokairurako
hasitako eta amaitutako etxebizitzak. 2013-2015 ............................................................................... 54
16. diagrama: Salmentarako eta alokairurako hasitako etxebizitzak. 2013-2015 ..................................................... 54
17. diagrama: Alokairurako hasitako etxebizitza babestuak, Lurralde Historikoaren arabera. ................................ 55
18. diagrama: Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera. 2013-2015 .............................................. 56
19. diagrama: Alokabideren etxebizitza-parke propioaren garapena. 2013-2015 .................................................... 56
20. diagrama: Alokabideren etxebizitza propioak dituzten udalerri nagusiak. 2015 ................................................. 56
21. diagrama: Alokabideren etxe propioetako batez besteko errentaren bilakaera. 2013-2015 .............................. 57
22. diagrama: Biziguneren etxebizitza-parkearen bilakaera. 2013-2015 .................................................................. 57
23. diagrama: Biziguneren etxebizitza gehien dituzten udalerriak. 2015 .................................................................. 58
24. diagrama: Bizigune programaren bidez alokatutako etxebizitzetako batez besteko errentaren
bilakaera. 2013-2015 ............................................................................................................................ 58
25. diagrama: ASAP programaren adierazle nagusien bilakaera. 2013-2015 .......................................................... 59
26. diagrama: EGPO jasotzen duten pertsonen banaketa Lurralde Historikoaren arabera. 2015 ........................... 60
27. diagrama: Etxebizitza-alokairuak GLLen guztizko gastuan duen eragina. 2015 ................................................ 61
28. diagrama: Emantzipaziorako Oinarrizko Errenta jaso duten pertsonen bilakaera, Lurralde
Historikoaren arabera. 2013-2015 ....................................................................................................... 62
29. diagrama: Birgaitutako etxebizitzen kopuruaren eta birgaitzeko laguntzen zenbateko osoaren bilakaera.
2013-2015 .............................................................................................................................................. 63
30. diagrama: Birgaitzeko dirulaguntzen batez besteko zenbatekoa, motaren arabera. 2013-2015 ...................... 64
31. diagrama: Laguntzen banaketa, esku hartzeko arearen arabera 2015 ............................................................ 64
32. diagrama: Dirulaguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera. 2013-2015 ....................................................... 64
33. diagrama: 2015ean aitortutako dirulaguntzen banaketa, lurralde historikoaren arabera eta birgaitze
motaren arabera .................................................................................................................................... 65
34. diagrama: Dirulaguntzen banaketa, obraren arabera. .......................................................................................... 66
35. diagrama: Onartutako maileguen zenbateko osoaren bilakaera. 2013-2015 ..................................................... 67
36. diagrama: Erakunde onuradunen lurraldekako banaketa eta aitortutako dirulaguntza. 2015 ............................ 69
37. diagrama: 2015ean diruz lagundutako proiektuen eta dirulaguntza hartu duten etxebizitzen
lurraldekako banaketa .......................................................................................................................... 71
38. diagrama: Etxebiden erregistratutako alokairuko etxebizitza babestuaren eskariaren eta eskari
osoaren bilakaera. 2013-2015.............................................................................................................. 72
39. diagrama: Sailak ikuskatutako etxebizitzen bilakaera (2004tik metatutakoa). 2013-2015 ................................. 74
40. diagrama: Eusko Jaurlaritzak babes ofizialeko etxebizitzetan egindako ikuskapenen emaitzak,
lurraldeka banatuta. 2004-2015 ........................................................................................................... 74
41. diagrama: Zigorren batez besteko zenbatekoa, Lurralde Historikoaren arabera. 2004-2015 ............................ 74
8
42. diagrama: Etxebizitzan guztira egindako gastuaren bilakaera. 2013-2015 ......................................................... 75
43. diagrama: Visesa eta Alokabide sozietateen gastuaren bilakaera. 2013-2015 .................................................. 76
44. diagrama: Sailaren guztizko gastuaren bilakaera. 2013-2015 ............................................................................. 76
45. diagrama: Etxebizitza Taldearen gastuaren bilakaera, jarduera-ildoaren arabera. 2013-2015 ......................... 79
46. diagrama: Alokairuko etxebizitzak sustatzeko emandako laguntzen bilakaera. 2013-2015 .............................. 81
47. diagrama: Etxebizitza Plan Zuzentzailearen oinarrizko helburuen betetze-maila. 2015 eta 2013-2015 .......... 84
48. diagrama: Etxebideren batez besteko balorazioaren bilakaera. 2011-2015 ....................................................... 87
49. diagrama: Etxebideren balorazioa izena emandako pertsonen aldetik, Lurralde Historikoaren arabera
eta eskatutako erregimenaren arabera. 2015 ..................................................................................... 88
50. diagrama: Etxebideren zerbitzuaren hainbat alderdiren batez besteko balorazioa ............................................ 88
51. diagrama: Etxebiden hobetu beharreko alderdi nagusiak. ................................................................................... 88
52. diagrama: Etxebizitza-politiketan proposatutako jarduera-ildoekiko adostasun-maila (oso ados edo
ados samar daudela adierazten duten pertsonak, %-tan) .................................................................. 90
53. diagrama: Etxebizitza-politiken lehentasunezko arreta behar duten taldeak (izena emandako
pertsonen ustez, %-tan). ...................................................................................................................... 90
54. diagrama: Eusko Jaurlaritzak etxebizitza-arloan izandako jardueraren batez besteko balorazioa. .................. 91
55. diagrama: Udalek etxebizitza-arloan izandako jardueraren batez besteko balorazioa. ..................................... 91
56. diagrama: Foru Aldundiek etxebizitza-arloan izandako jardueraren batez besteko balorazioa. ........................ 91
57. diagrama: Birgaitze-alorreko laguntzen eragina nabaritu duten sektore nagusien BPGd-aren
banaketa. 2015 ..................................................................................................................................... 93
58. diagrama: Zerga-bilketaren banaketa, zerga motaren arabera. 2015 ................................................................. 94
59. diagrama: Alokairu-erregimeneko etxebizitza babestuen eraikuntzaren bilakaera. Alokairurako
hasitako eta amaitutako etxebizitzak. 2000-2015 .............................................................................103
60. diagrama: Salmentarako eta alokairurako hasitako etxebizitzak. 2000-2015 ...................................................103
61. diagrama: Alokairurako hasitako etxebizitza babestuen banaketa, Lurralde Historikoaren arabera.
2010-2015 ...........................................................................................................................................103
62. diagrama: Alokairurako hasitako etxebizitza babestu publikoen banaketa, Lurralde Historikoaren
arabera. 2000-2015 ............................................................................................................................104
63. diagrama: Alokabideren etxebizitza-parke propioaren garapena. 2003-2015 ..................................................104
64. diagrama: Alokabideren etxebizitza propioen ezaugarriak. 2015 ......................................................................105
65. diagrama: Alokabideren etxe propioetako batez besteko errentaren bilakaera. 2004-2015 ............................105
66. diagrama: Kudeatutako etxebizitza propioen huts egindako esleipenen bilakaera. 2003-2015 ......................106
67. diagrama: Etxebiden erregistratutako alokairuko etxebizitza babestuaren eskariaren eta eskari
osoaren bilakaera. 2005-2015............................................................................................................109
68. diagrama: Etxebidek kudeatutako uko-egiteen bilakaera. 2000-2015...............................................................112
69. diagrama: Sailak ikuskatutako etxebizitzen bilakaera metatua. 2004-2015 ......................................................112
70. diagrama: Sailak ikuskatutako etxebizitzak eta zigorra eragin duten kasuak. 2004-2015 ...............................113
71. diagrama: Eusko Jaurlaritzak babes ofizialeko etxebizitzetan egindako ikuskapenen emaitzak,
lurraldeka banatuta. 2004-2015 .........................................................................................................113
72. diagrama: Zigorren batez besteko zenbatekoa, Lurralde Historikoaren arabera. 2004-2015 ..........................113
73. diagrama: Lehentasunez erositako etxebizitzak eta salmenta-eskaintzak. 2002-2015 ...................................113
74. diagrama: Birgaitutako etxebizitzen kopuruaren eta birgaitzeko laguntzen zenbateko osoaren bilakaera.
2006-2015 ............................................................................................................................................122
75. diagrama: Dirulaguntzen bilakaera, laguntza-motaren arabera. 2006-2015 .....................................................123
76. diagrama: Onartutako maileguen zenbateko osoaren bilakaera. 2006-2015 ...................................................124
77. diagrama: Biziguneren etxebizitza-parkearen bilakaera. 2003-2015 ................................................................127
78. diagrama: Bizigune programaren bidez alokatutako etxebizitzetako batez besteko errentaren
bilakaera. 2003-2015 ..........................................................................................................................127
79. diagrama: Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen kopuruaren hileko
bilakaera. 2012-2015 ..........................................................................................................................128
80. diagrama: Emantzipaziorako Oinarrizko Errenta jaso duten pertsonen bilakaera, Lurralde
Historikoaren arabera. 2008-2015 .....................................................................................................129
81. diagrama: Eraikuntzaren sektoreko laneko ezbehar-tasaren intzidentziaren indizea. 2005-2015 ..................132
82. diagrama: Etxebizitzan guztira egindako gastuaren bilakaera. 2001-2015 .......................................................133
83. diagrama: Sailaren guztizko gastuaren bilakaera. 2001-2015 ...........................................................................134
84. diagrama: Visesa eta Alokabide sozietateen gastuaren bilakaera. 2001-2015 ................................................134
85. diagrama: Etxebizitza Taldearen gastuaren bilakaera, jarduera-ildoaren arabera. 2001-2015 .......................134
86. diagrama: Alokairuko etxebizitzak sustatzeko emandako laguntzen bilakaera. 2002-2015 ............................136
9
Aurkezpena
Txosten honetan, EAEko 2015eko Etxebizitza Politikei buruzko Ebaluazio Integralaren emaitzak
aurkeztuko ditugu.
1986az geroztik, euskal administrazioak zenbait etxebizitza-plan zuzentzaile egin ditu, eskuarki
lau urtekoak. Haietan, etxebizitza-arloan lortu beharreko helburuak, lerro estrategikoak, esku-
hartzeak eta adierazleak adierazten ziren. Beraz, plan zuzentzailea erreferentzia-esparru
estrategikoa da, bai Sailaren eta haren sozietate publikoen eguneroko jardueran, bai etxebizitza-
arloan jarduten duten eragile publiko eta pribatu guztienean.
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzaileak jarraipenerako eta ebaluaziorako kapitulu bat
hartzen du barne. Jarraipen eta ebaluazio horiek gero eta zorrotzagoak eta osoagoak dira, batik
bat lehen Etxebizitza Plan Zuzentzailean kontuak emateko zegoen ikuspegi historikoarekin
alderatuta.
Beraz, 2013-2016 aldirako proposatzen den ebaluazio- eta jarraipen-sistemak elementu hauek
ditu:
Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatibo handien jarraipena eta ebaluazioa.
Plan Zuzentzaileak proposatutako ekintzen jarraipena eta ebaluazioa.
2013-2016 aldirako EPZren arabera, jarraipenaren eta ebaluazioaren helburu nagusiak honako
hauek dira:
Aurrerapen-maila edo emaitzarik eza adieraztea.
Emaitzak sistematikoki eta objektiboki ebaluatzea.
Lortutako informazioan oinarrituta, erabakiak hartzeko prozesua erraztea.
Orobat, 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzaileak aurreikusten duenaren arabera,
zenbait ebaluazio-txosten egin eta zabaldu behar dira; txosten horiek aldian zehar egin dira.
Etengabeko ebaluazio-lan horren ondorioz, gizarteari kontuak emateko eta etxebizitza-politiken
proposamen estrategikoak etengabe hobetzeko sistema bat lortu da. Hori bereziki garrantzitsua
da gaur egungo krisi ekonomikoaren testuinguruan.
Ekainaren 18ko Etxebizitzaren 3/2015 Legeak eragin handia izan du Euskadiko etxebizitza-
arloko estrategian. Alde batetik, 2013-2016 aldirako EPZren zenbait elementu berretsi ditu, eta,
beste batetik, arreta- eta ikerketa-gune berriak ere nabarmendu ditu. Gainera, beste eskakizun
eta betebehar batzuk zehaztu ditu, etxebizitzaren funtzio sozialaren ikuspegitik.
10
Halaber, Lege horrek lege-maila eman die plan zuzentzaileei, etxebizitza-arloko plangintza
estrategikorako tresna nagusi gisa; hain zuzen, plangintzarako tresnen artean, honako hau
ezartzen du berariaz:
“Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzaren plan zuzentzailea, etxebizitzei buruzko politika
publikoetarako gida- eta orientazio-izaerarekin. Jaurlaritzak hiru urtean behin bidali beharko dio
plan hori Eusko Legebiltzarrari, komunikazio gisa izapidetzeko”.
Hortaz, etxebizitza-politika publikoak egiteko eta ebaluatzeko eskakizun-maila handitu egiten da.
11
Ebaluazio Txostenaren gida laburra
Dokumentu hau arinago irakurtzeko, gida labur hau egin dugu, Sailaren Etxebizitza Politikei
buruzko Ebaluazio Integralaren Txostenaren edukiak non dauden eta zer helburu dituen hobeto
jakiteko. Dokumentu honek bi atal ditu. Lehen atalean, Ebaluazioaren eduki nagusiak azaltzen
dira, eta 2013-2015 aldiko datuak erabili ditugu. Bigarrenean, informazio osagarria ematen da,
taulen eta diagramen bidez, epe luzeagoko bilakaera-ikuspegi batekin.
Zer eduki lantzen da? Zer hartzen du barne? Non dago?
1. A
TALA
Lan-metodologia
Ebaluazioaren galdera nagusiak aurkezten dira. Ebaluazioaren oinarritzat erabili diren informazio-baliabideen eta haien esteken zerrenda dago.
Jo 1. kapitulura
Testuingurua Etxebizitzaren merkatuari buruzko adierazle nagusien eta araudiaren laburpen bat dago.
Jo 2. kapitulura
Betetze fisikoaren maila
Sailaren politiken jarraipena eta betetze fisikoaren maila aztertzen dira, eta, bereziki, honako hau:
● Helburu kuantitatiboei buruzko ikuspegi integrala.
● Betetze-maila, ardatz estrategiko bakoitzeko.
● Programak eta esku-hartzeak, alokairua sustatzeko, birgaikuntza sustatzeko, eta kolektiboen beharretara egokitzeko, eta tresnak zein prozesuak hobetzeko.
Jo 3. kapitulura
Betearazpen ekonomiko eta
finantzarioaren maila
Hauek hartzen ditu barne: 2013-2015 aldian etxebizitza-arloan egindako gastuak, lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko kostuen azterketa, eta eraikinak egiteko kostuen azterketa.
Jo 4. kapitulura
Ebaluazio integrala
Ebaluazioaren adierazle nagusiak aztertzen ditu: Egokitasuna eta koherentzia, Etxebizitza-politiken eraginkortasuna, Efizientzia, Lurralde- eta gizarte-berdintasuna (estaldura), Etxebizitza-politiken kalitatea (erabiltzaileen gogobetetasuna), Etxebizitza-politiken eragin ekonomikoa.
Jo 5. kapitulura
Ebaluazioaren irakaspenak
Ebaluazioaren amaierako ondorioak eta irakaspenak aurkezten ditu: balorazio integrala eta hobekuntza-proposamenak.
Jo 6. kapitulura
2. A
TALA
Informazio osagarria
EPZren jarduketen betetze-mailari buruzko informazio xehatua dauka, eta programa, esku-hartze eta zerbitzuei buruzko informazio osagarria. Gainera, betetze-adierazle kuantitatiboak ere azaltzen ditu.
Jo 7. kapitulura
EAEko etxebizitza-politikari buruzko araudia azaltzen du.
Jo 8. kapitulura
12
13
1. ATALA: Etxebizitza Politiken Ebaluazioaren laburpena
1. Metodologia
Eusko Jaurlaritza aitzindaria izan da bere eskumeneko sektore-politika nagusiak ebaluatzeko
tresnak eta prozesuak diseinatzen eta inplementatzen.
Etxebizitzaren Euskal Behatokia da Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailaren
etxebizitza-politikak ebaluatzen dituena, eta horretarako erabiltzen duen prozesua politika horien
hobetze- eta perfekzionatze-maila prozesuan (on going) etengabe ebaluatzeko tresna bakarra
da gaur egun Estatuan.
Txosten honetan, 2015eko etxebizitza-politiken eta, bereziki, 2013-2016 aldirako Etxebizitza
Plan Zuzentzailearen ebaluazio integralaren emaitzak aurkezten dira. Ebaluazio horrek hainbat
helburu aztertu ditu. Besteak beste, honako hauek azpimarra daitezke:
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailearen ardatzek eta neurriek 2015ean izandako
egokitasuna, efikazia, eraginkortasuna eta eraginak ebaluatzen ditu.
Eusko Jaurlaritzak sustatutako beste neurri eta jarduketa batzuk ebaluatzen ditu.
2013-2016 aldirako EPZren ardatzak inplementatzean lortutako emaitzen azterketa integrala
egiten du, arreta programak eta jarduketak hobetzeko garrantzitsuak diren irakaspenetan eta
alderdietan jarriz.
Horrenbestez, ebaluazio-prozesu horri esker, urtero, etxebizitza-politiken balantzea egiten da,
eta, emaitzak gardentasunez jakinaraziz, kontuak ematen zaizkie eragileei eta, oro har,
herritarrei.
2015eko etxebizitza-politikei buruzko txosten integral hau egiteko, Etxebizitzaren Euskal
Behatokiak ebaluazio-txosten tematikoak egiten ditu aldez aurretik. Horri esker, ebaluazio-
prozesuak oinarri sendoak izatea lortzen da. Ebaluazio-txosten tematiko horietatik, hauek dira
aipatzekoak:
Alokairuaren politikaren ebaluazio-txostena.
Birgaitze-politikari buruzko ebaluazio-txostena.
Zerbitzuari buruzko ebaluazio-txostena. 2015ean, Etxebide eta etxebizitza-politikak ebaluatu
zituen bereziki.
Urtean zehar egiten diren beste txosten espezifiko batzuk.
Halaber, etxebizitza-politikak testuinguruan jartzeko eta haien egokitasun-maila aztertzeko,
Etxebizitza Politikei buruzko Ebaluazio Integralaren Txostenak 2015eko etxebizitzaren
merkatuari buruzko txostenaren laburpen bat hartzen du barne.
14
Ebaluazio hau egiteko, metodologia zorrotza erabili behar da. Hurrengo orrialdeko eskeman
xehatuta azaltzen denez, askotariko lan-teknikak eta esku-hartzeak erabiltzen dira. Honako
hauek nabarmendu ditzakegu:
EAEko etxebizitza-politiken berritasunei dagozkien agiriak eta arauak aztertzea.
Estatistika-institutu nagusiek (Eustatek, EINek, Sustapen Ministerioak, etab.) etxebizitzarekin
lotuta egindako estatistika eta adierazle kuantitatibo nagusien azterketa.
Etxebideren datu-baseak aztertzea, bai eta, Etxebizitza Premiei eta Eskariari buruzko Inkestaren
eta Higiezinen Eskaintzari buruzko Inkestaren kasuan, Ingurumen, Lurralde Plangintza eta
Etxebizitza Sailaren estatistika-organoak sortutako fitxategi estatistikoak ere.
Saileko eta hark parte hartzen duen erakundeetako eta sozietateetako etxebizitza-arloko
arduradunei elkarrizketa sakonak egitea.
Saileko etxebizitza-arloko arduradunei eta udaletako zinegotziei eta etxebizitza-teknikariei
elkarrizketa sakonak egitea, bata politika hauen lehentasunezko helburuekin zuzeneko lotura
duten beste arlo batzuetakoei ere, hala nola Gizarte Zerbitzukoei.
Inkestak egitea. 2015ean, Etxebiden izena emandako 600 pertsonari baino gehiagori egin
zitzaien.
Esku-hartze horien inplementazioari eta Sailaren 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan
Zuzentzailearen jarraipen-sistemaren informazioari esker, hainbat adierazle azter daitezke.
Besteak beste, eskema honetan xehatutakoak azpimarra ditzakegu:
15
EBALUAZIO INTEGRALA LAN TEKNIKAK ADIERAZLE NAGUSIAK
2015. URTEKO BERRITASUNEI DAGOZKIEN ARAUAK ETA PROGRAMAK AZTERTZEA
KABINETE LANA, ETA EBALUAZIO TXOSTENEN
(ALOKAIRUA, BIRGAIKUNTZA ETA ZERBITZUAREN EBALUAZIOA) IKUSPEGI INTEGRATU BAT SORTZEKO PROZESUA
+ 2015. URTEKO ETXEBIZITZAREN MERKATUAREN
LABURPEN TXOSTENA
Ardatzen eta neurri nagusien betetze-maila.
Aurreikusitako helburuak betetzeko eraginkortasuna, esku-hartze, neurri eta ardatz bakoitzeko.
Efizientzia-maila eta kostua, emaitza bakoitzeko (etxebizitza, sustapena, onuraduna, etab.).
Ardatzen eta administrazio-mailen arteko koherentzia- eta osagarritasun-maila.
Aurreikusitako eraginen betetze-maila.
Aurreikusi gabeko eraginak eta ondorioak.
ALOKAIRU POLITIKAREN EBALUAZIOA (PLAN ZUZENTZAILEAREN 1. eta 5.
ardatzak)
BIRGAIKUNTZA POLITIKAREN EBALUAZIOA (PLAN ZUZENTZAILEAREN 4. ardatza)
ETXEBIDEREN ZERBITZUAREN EBALUAZIOA
PLAN ZUZENTZAILEAREN BESTE ARDATZ BATZUEN ETA GAINERAKO ESKU-HARTZEEN AZTERKETA ETA
EBALUAZIOA
LAN TEKNIKAK
DATU BASEEN ETA ADMINISTRAZIO ITURRIEN AZTERKETA: ETXEBIDE
ETXEBIZITZA BABESTUA ESKATZEN DUTENEI EGINDAKO INKESTA
ETXEBIZITZA-BEHARREI ETA -ESKARIARI BURUZKO INKESTA
HIGIEZINEN ESKAINTZARI BURUZKO INKESTA: SUSTATZAILEAK ETA HIGIEZINEN AGENTZIAK
TEKNIKA KUALITATIBOAK: ELKARRIZKETAK
DATU BASEEN ETA ADMINISTRAZIO ITURRIEN AZTERKETA: ETXEBIDE
ETXEBIZITZA BABESTUA ESKATZEN DUTENEI EGINDAKO
INKESTA
ETXEBIZITZA-BEHARREI ETA -ESKARIARI BURUZKO INKESTA
TEKNIKA KUALITATIBOAK: ELKARRIZKETAK
606 INKESTA 2015. URTEKO ABENDUAN IZENA EMANDA
ZEUDEN PERTSONEN ZORIZKO LAGIN BATI
ADIERAZLEEN AZTERKETA ETA KABINETE LANA
ADIERAZLE NAGUSIAK
● Alokairuko etxebizitzen sustapena o Mobilizazio-programak: BIZIGUNE, ASAP. o Sustapenerako laguntzak.
● Laguntzak eta prestazioak o EGPO o GLL o Etxebizitzaren ekainaren 3/2015 Legean
aurreikusitako prestazio ekonomiko berria. ● Etxebizitza-eskaria o Etxebiden erregistratutako etxebizitza-
eskaerak. o Pertsonak eta kolektiboak, profil
sozioekonomikoaren arabera. ● Etxebizitza babestuak alokairuan esleitzea
● Laguntzen egikaritze-adierazleak eta adierazle ekonomikoak: o Partikularrentzako eta auzokideen erkidegoentzako
laguntzak. o Irisgarritasunaren arloko laguntzak udalentzat eta tokiko
erakundeentzat. o Etxebizitzen eta eraikinen birgaitze eraginkorrerako
dirulaguntzak. o Hiri-berroneratzerako dirulaguntzak. o Partikularrentzako eta auzokideen erkidegoentzako
laguntzak. o Irisgarritasunaren arloko laguntzak udalentzat eta tokiko
erakundeentzat. ● Etxebizitza birgaitzeko premien eta eskariaren adierazleak:
o Premia duten familiak. o Premia-maila. o 1, 2 eta 4 urterako eskaria. o Kostu zenbatetsiak.
● Etxebideren balorazio orokorra ● Sustatutako jarduera-ildo
nagusiekiko adostasun-maila ● Izena emandako pertsona
emantzipatuen proportzioa
● Etxebideren kudeaketaren adierazleak: o Arreta-zerbitzua o Ikuskapenak eta zehapenak o Zozketak eta esleipenak o Izen-emateak eta uko egiteak.
● Beste jarduketa batzuen adierazleak: o Lurzoru-programa o Laneko segurtasuna o Eraikal o Azalera-eskubideko lurzoruaren
salmenta
16
Adierazle horiek 2015ean lortutako emaitzak aztertuz, eta kontsultatutako eragileek eta
herritarrek emandako balorazio eta diagnostiko kualitatiboak aintzat hartuz, etxebizitza-politikak
hobetzeko zenbat gomendio eta elementu egin dira, Sailaren etxebizitza-politiken egokitasun-,
efikazia- eta eraginkortasun-mailak zein eragina handitze aldera.
Horretarako, zenbait galdera zehaztu dira, eta ebaluazio-irizpide batzuk, ibilbide-orri gisa,
galdera horiei erantzun biribila emateko, galderak eta irizpideak gurutzatuta ebaluazio-matrize
bat eratuz.
Esleipen-irizpideak Ebaluazioaren galderak
Egokitasuna
Etxebizitza-politikaren diseinua bat dator Euskadiko etxebizitzaren egoerarekin?
Helburuak eta lerro nagusiak bat datoz gobernuaren politikaren printzipio orokorrekin (gizarte-kohesioarekin, ongizatearekin…)?
Koherentzia
Aurreikusitako neurriek proposatutako helburuei erantzuten diete?
Helburuak eta neurriak elkarrekiko koherenteak dira? Eta planaren oinarri diren printzipioekin?
Osagarritasuna eta bateragarritasuna
Plan Zuzentzailean proposatutako neurriek eta 2010eko Etxebizitza Programan proposatutakoek elkar osatzen dute, helburu estrategikoak betetzeko? Estali gabeko arlorik geratzen da?
Neurriak elkarrekin bateragarriak dira edo haiek martxan jartzeak gatazka-elementurik dakar berekin?
Egikaritzapena / Eraginkortasuna
Bete dira 2015. urterako zehaztutako helburu orokorrak?
Baliabideak eraginkortasunez erabili dira?
Laguntzen banaketak lurralde-ekitatearen irizpidea errespetatu du?
Zein epe aurreikusi dira laguntzak inplementatzeko edota garatzeko?
Zailtasunik aurkitu da haiek ezartzeko?, Zein?, Nola aurreikusi da zailtasun horiek gainditzea?
Eraginak eta ondorioak
Etxebizitza-politika berdintasuna sustatzen ari da herritarrek etxebizitza eskuratzeko garaian? Zer premiari erantzuten die Sailaren etxebizitza-politikak?
Nola eragiten diete etxebizitza-politikek herritar guztiei, politika horien erabiltzaileak alde batera utzita? Eta zer-nolako eragina dute etxebizitza libreetan?
Zenbateraino hobetzen ari dira neurrien xede diren kolektiboek etxebizitza eskuratzeko dituzten aukerak, neurri horiei esker?
Etxebizitza-politika Euskadiko gizarte-kohesioa hobetzen laguntzen ari da?
17
2. 2015eko testuingururako hurbilpena
2.1. Etxebizitzaren merkatuaren adierazle nagusiak
EAEko testuinguru produktiboaren bilakaera
BPGd. 2015eko ekitaldiak berretsi egin du
EAEko ekonomia suspertze-bidean dagoela,
azken urteotako atzeraldi handiaren ondoren.
BPGd % 2,8 handitu zen; beraz, Euskadiko
ekonomiak 2014an izandako hazkunde-tasa
halako bi izan zen.
Barne-eskaria. Aurreko urteetan ez bezala,
barne-eskaria 2015. urteko BPGd-aren
hazkundearen eragile nagusia izan zen. Barne-
eskariaren hazkunde-tasa % 2,6koa izan zen;
2014ko % 1,1ekoa baino nabarmen handiagoa.
2014an, esportazioak izan ziren euskal
ekonomiaren eragile nagusiak, baina, 2015ean,
esportazioen ekarpena txikiagoa izan zen
(+% 0,1).
Sektorearen ikuspegia. Aipaturiko hazkundearen sendotasuna azpimarratu behar da. Izan ere,
hirugarren sektoreak (+% 3,0) nahiz industria-sektoreak (+% 2,7), biek ala biek bultzatu zuten
EAEko ekonomia, kasu batean eta bestean 2014ko hazkunde-tasa bikoiztuta. Esan behar da,
ordea, barne-eskariak eta jarduera ekonomikoak portaera positiboa izan arren, eraikuntza-
sektorean ez zela susperraldia hain garbi abiatu.
-5,5 -10,0
7,4
-2,6
1,5 2,7
-4,7 -3,2
0,0
-0,9
1,5
3,0
Nekazaritza eta arrantza
AGR
2013 2014 2015
Industria
AGR
2013 2014 2015
2013 2014 2015 2013 2014 2015
Eraikuntza
AGR
Zerbitzuak
AGR
-1,7
1,4
2,8
2013 2014 2015
-2,0
1,1
2,6
2013 2014 2015
18
Enpleguaren bilakaera, sektoreen arabera
Enplegu-sorrera. 2015ean, krisia hasi zenez
geroztik lehen aldiz, EAEko jarduera
ekonomikoaren susperraldiarekin batera etorri
zen enplegu gordinaren hazkunde nabarmena.
Eustaten datuen arabera, 2015ean EAEko
ekonomiak % 1,4ko enplegu garbi gehiago sortu
zuen.
Sektorearen ikuspegia. Zerbitzuena izan zen
Euskadin enplegu gehien berreskuratu duen
sektorea (+% 2,5). Gainerako sektoreek, berriz,
ez zuten enplegu garbia sortzea lortu. Industriak
ere ez zuen goranzko joera sendotu.
Bilakaeraren ikuspegia. Enpleguaren hobekuntza ez zen jarduera ekonomikoaren
susperraldiarekin bat etorri. 2015ean, ia-ia krisi aurreko produkzio-maila berreskuratu zuen EAEk
(2008ko BPGd-aren % 97,1); enpleguari dagokionez, ordea, 2008ko % 89,7an gaude.
93,2 94,4
97,1
88,0 88,2
89,7
2013 2014 2015 2013 2014 2015
BPGd
AGR
Enplegua
AGR
-1,6
-0,4
1,4
-19,2
1,5
-0,6
-6,7
-4,2 -2,4
1,6
0,7
2,5
2013 2014 2015
Industria
AGR
2013 2014 2015
2013 2014 2015
2013 2014 2015
Eraikuntza
AGR
Zerbitzuak
AGR
19
Etxebizitza-eskaria
72.000 pertsonak dute lehen etxebizitza
eskuratzeko premia. 2015eko Etxebizitza
Premiei eta Eskariari buruzko Inkestak
adierazitakoaren arabera, lehen etxebizitza
eskuratzeko premia zuten biztanleak % 11,5
gehitu ziren EAEn; hau da, guztira,
72.000 pertsona ziren. Alegia, krisia hasi zenetik
datu horrek zeukan bilakaera aldatu egin zen:
2009an, 125.514 pertsonak zuten premia hori,
eta, 2013an, 65.346 ziren.
Gogorarazi egin behar dugu lehenengo etxebizitza-premia duten pertsonen taldean sartzeko, diru-sarrera
propioak eta 18-44 urte bitartean izatea eskatzen duela inkesta horrek. Alabaina, 2015eko EPEIk beste
31.340 lagun ere hartu zituen aintzat, aipaturiko talde horretaz harago. Hau da, etxebizitza-premia zuten
arren, emantzipazio-prozesua abiarazteko diru-sarrera propiorik ez zuten pertsonak ere zenbatu zituen.
Alokairuaren eskariaren hazkundea.
2015ean, lehen etxebizitza eskuratzeko premiaz
galdetu zitzaien hainbat pertsonari, eta haien
erdiek baino gehiagok (% 52,2) alokairua euren
lehen aukera zela adierazi zuten. Erantzun hori
eman zuten pertsonen ehunekoa 13,5 puntu
handitu zen 2013. urteko datuekin alderatuta.
64.290 etxebizitza, eskariari erantzuteko.
Uste da 65.000 etxebizitza inguru behar direla
eskaria betetzeko. Premia horri erantzuteko
nahikoa diru-sarrera dituzten (euren
balorazioaren arabera) pertsonen kopurua
aztertuz gero (eskari “kaudimenduna”),
13.338 etxebizitza soilik behar direla
ondorioztatuko genuke.
125.514
65.346 72.836
%36,7 %26,5
%38,7 %52,2
%24,6 %22,4
Jabetza Alokairua Bata zein bestea
13.338
50.951
Nahikoa diru-sarrerekin Nahikoak ez diren edoirregularrak diren diru-
sarrerekin
1. diagrama: Etxebizitza-premia duten 18
eta 44 urte bitarteko pertsonak
2009 2013 2015
2. diagrama: Etxea eskuratzeko premia
duten pertsonek aukeratutako
edukitza-erregimena
2013 2015
%20,7
%79,3
3. diagrama: Etxebizitza-eskariaren banaketa
diru-sarrera propioen mailaren arabera
(nahikoak edo ez nahikoak)
Diru-sarrerak
guztira: 64.290
20
Gutxi gorabehera, 54.000 pertsonak eskatzen
dute etxebizitza babestua. 2015eko
abenduan, 53.620 eskaera daude Etxebiden.
2014an, antzeko eskaera-kopurua zegoen:
54.042. Bi urte horietan, nabarmen txikitu da
eskaera-kopurua; izan ere, 2013an,
86.659 pertsonak eskatzen zuten etxebizitza
babestu bat.
Etxebizitza babestuaren eskaria, alokatzeko
ala erosteko? Alokairuaren eskaria gero eta
handiagoa izan dela egiaztatu da 2015ean. Izan
ere, halako eskaerek % 6,5 egin dute gora
2015ean, eta etxea erosteko eskaerek, berriz,
% 20,8 egin dute behera. Horrenbestez,
2015ean, eskaeren % 78,7 alokairuaren
aldekoa izan da.
Erosteko etxebizitza babestuaren eskariari
dagokionez, minimo historikoan dago. 2015ean,
11.427 eskaera egin dira, eta 30.000 eskaeratik
gora ziren krisi-aurreko urteetan.
Eskari babestua, lurralde historikoaren
arabera. Nabarmentzekoa da Araban
etxebizitza babestuaren eskariak 2014 eta 2015
bitartean izan duen beherakada handia (-% 7,3),
batez ere erosteko etxebizitzen kasuan
(-% 37,4). Bizkaian eta Gipuzkoan, aldiz,
alokairuko etxebizitzaren eskariak gora egin du
(+% 8,9 eta +% 10,1 hurrenez hurren), nahiz eta
erosteko eskaerek nabarmen behera egin (% 20
inguru bi lurraldeotan).
86.659
54.042 53.620
%58,1 %73,3
%78,7
%41,9 %26,7 %21,3
Alokairua Erosketa
8,9
-20,4
Alokairua Salmenta
10,1
-19,9
Alokairua Salmenta
-7,3
-37,4 Alokairua Salmenta
4. diagrama: Etxebiden eskatutako etxebizitza
babestuak (eskaera-espedienteak). 2013-2015
2013 2014 2015
5. diagrama: Etxebiden eskatutako
etxebizitza babestuak (eskaera-
espedienteak). Alokairua eta erosketa (%).
2013-2015
2013 2014 2015
6. diagrama: Etxebideko etxebizitza babestuen
eskariaren bilakaera 2014 eta 2015 bitartean,
lurralde historikoaren eta edukitza-erregimenaren
arabera
Gipuzkoa Bizkaia
Araba
21
Higiezinen merkatuaren jarduera
Etxebizitzen salerosketaren bilakaera.
2015ean, 16.568 etxebizitza salerosi dira; hau
da, % 18,2ko hazkundea gertatu da 2014ko
datuekin alderatuta. Beraz, 2014an hasitako
susperraldia finkatu da 2015ean (hain zuzen,
2014an, salerosketa-kopurua % 30 handitu
zen).
Etxebizitza erabiliaren merkatuak
jardunaldiaren susperraldiari eusten dio.
Halako etxebizitzen salerosketek % 23,7 egin
dute gora 2015ean, 2014ko datuen aldean, eta
urte horretan izandako hazkundeari (+% 40,9)
jarraipena eman diote. Azpimarratu egin behar
da, halaber, etxebizitza babestuen salerosketek
EAEko higiezinen merkatuari egindako ekarpen
positiboa (+% 15,5).
Etxebizitza berrien merkatua. Etxebizitza libre
berrien merkatuaren jardunak, ordea, pixka bat
behera egin du (-% 1,9), eta 2014an izandako
gorakada apala (+% 4,1) eten du, beraz.
Azterketa Lurralde Historikoaren arabera.
Higiezinen merkatuaren bilakaera positiboa hiru
lurraldeetan gertatu da, nahiz eta Bizkaian
izandako salerosketen hazkundea nabarmendu
(% 25,2). Izan ere, Gipuzkoan eta Araban
salerosketek gora egin badute ere, hazkunde-
tasa apalagoa izan da: % 11,5 eta % 8,2
hurrenez hurren.
2.313 2.411 2.365 1.438 1.760 2.033
6.985 9.841
12.170
10.736
14.012 16.568
Libre berria Babestua
Erabilia Guztira
-41,3
4,1
-1,9
-60,3
22,4 15,5
-6,0
40,9 23,7
-28,4
30,5
18,2
Libre berria BabestuaErabilia Guztira
7. diagrama: Etxebizitza-salerosketen
bilakaera, etxebizitza motaren arabera
Egindako salerosketa-kopurua
AGR
2013 2014 2015
Urteko aldaketa-tasak
2013 2014 2015
Bizkaia
9.178 %25,2 Gipuzkoa
5.490
%11,5
Araba
1.900
%8,2
8. diagrama: Formalizatutako etxebizitza-
salerosketak, Lurralde Historikoen arabera.
2015
22
Etxebizitza librearen prezioaren bilakaera.
Ministerioaren Prezioen Estatistikatik ateratako
informazioaren arabera, 2015ean EAEko
etxebizitza erabilien metro koadro
erabilgarriaren batez besteko prezioa 2.372koa
izan da, 2014koa baino % 1,1 gutxiago.
Prezioak Lurralde Historikoaren arabera.
Gipuzkoan dago, argi eta garbi, etxebizitza
erabilien metro2 eraiki bakoitzeko batez besteko
preziorik altuena (2.660 euro). 2014tik 2015era
% 0,9ko beherakada txikia baino ez du izan.
Bizkaian, etxebizitza erabilien metro2 eraikiaren
batez besteko prezioa txikiagoa da (2.322 euro)
eta 2014tik 2015era % 1,4 merkatu da, gainera.
Araban, etxebizitza erabiliaren prezioa
2.000 eurotik behera dago (1.952 euro), eta
% 0,3 beheratu da 2014tik 2015era.
Birgaitze-lanak
Birgaitzeko premien kuantifikazioa.
Birgaitzeko eskaria nabarmen txikitu da
2015ean: hain zuzen ere, 58.017 etxebizitza
(Euskadiko etxebizitzen % 6,7) birgaitzeko
premia dagoela identifikatu da. Horrek esan
nahi du eskaria % 35,6 txikitu dela 2013ko
datuekin alderatuta.
Bilakaeraren ikuspegia. Etxebizitza birgaitzeko premia adierazten duten etxebizitzen kopurua
murrizteko joera egiturazkoa da. 2009az geroztik, beheranzko joera hori hauteman da, 2013an
salbu; urte hartan gertatu zen hazkundea. Dena dela, 2015ean erregistratu da segida historikoko
baliorik txikiena: 2015ean beharrizan hori adierazi duten 58.000 etxebizitza horiek 2009an
zenbatutako 142.000 etxebizitzen % 40 baino ez dira.
2015eko benetako birgaikuntza-eskaria aztertuz
gero, ikusiko dugu beherakada hori ez dela hain
nabarmena. Horrenbestez, 15.562
etxebizitzatan daukate datorren urtean birgaitze-
lanak egiteko asmoa. 2013an, 17.047 izan
ziren; beraz, % 8,7ko beherakada gertatu da.
2.4
35,9
2.3
99,1
2.3
72,2
2.0
44
,1
1.9
58,2
1.9
52,8
2.4
09,3
2.3
54,8
2.3
22,1
2.6
92,9
2.6
83,8
2.6
60
,4
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
142.099
90.139
58.017
90.139 58.017
45.286 39.227
33.958 34.129
17.047 15.562
Premia* Eskaria 4 urtera**
Eskaria 2 urtera** Eskaria urtebetera**
9. diagrama: Etxebizitza erabilien metro
koadro eraikiaren prezioaren bilakaera
EAEn
2013 2014 2015
10. diagrama: Etxebizitzak birgaitzeko
premiaren kuantifikazioa
2009 2013 2015
%16,9
%10,3
%6,7
2013 2015
11. diagrama: Etxebizitza birgaitzeko premiaren
kuantifikazioa, premia gauzatzeko aurreikusten
den denboraren arabera
(*) Familia guztiekiko %-a (**) Etxebizitza-premia duten familia guztiekiko %-a Epealdi bakoitzerako eskariaren kopuruek denbora laburragorako adierazitako
eskaria ere biltzen dute. Hau da, bi urterako eskarian sartu dira urtebeterako eskaria adierazi duten etxebizitzak ere. Ildo beretik, lau urterako eskaria adierazi dutenen barnean daude urtebeterako eta bi urterako eskaria adierazi duten etxebizitza guztiak ere.
23
Hipoteka-jarduera
Etxeen finantza-ahalegina eta zorpetzea.
2015ean EAEn kontratatutako hipoteketan
ordaindu beharreko batez besteko kuota hilean
619 eurokoa izan da, 2014an ordaindu
beharreko 634 eurokoa baino % 2,4 txikiagoa
(Erregistratzaileen Elkargoko Higiezinen
Erregistro Estatistika). Formalizatutako hipoteka
berrien kuotak ordaintzeko familiek egin
beharreko finantza-ahalegina (hileko hipoteka-
kuotaren eta soldata-kostuaren arteko erlazioa)
ehuneko 0,6 puntu murriztu da: % 28,3koa zen
2014an, eta % 27,7koa, 2015ean.
711 hipoteka-betearazte. 2009. urteaz
geroztik, Lehen Auzialdiko Epaitegietan
erregistratutako hipoteka-betearazteen kopurua
txikitzen ari da, eta, 2015ean, joera horrek bere
horretan jarraitu du (Botere Judizialaren
Kontseilu Nagusiaren informazioa). EAEn, 711
hipoteka-betearazte egin dira 2015ean, 2014.
urtean baino % 8,8 gutxiago.
1.922 etxegabetze judizial. Etxegabetze
judizialei dagokienez, 2015eko datuen arabera,
adierazle horrek hobera egin du EAEn. Hala,
etxegabetze judizialak % 3,4 gutxitu dira: 1.922
guztira. Aldaketa positiboa da, 2014an kaleratze
judizialek gora egin zutela kontuan hartuta.
29,7
28,3 27,7
1.255
817 780 711
1.838
1.989 1.922
12. diagrama: Eratutako hipoteken kuotaren bilakaera, soldata-kostuarekiko (finantza-
ahalegina). EAE eta Estatua
2013 2014 2015
EAE
AGR
13. diagrama: EAEko hipoteka-betearazteen
kopurua
2009 2013 2014 2015
14. diagrama: EAEko Justizia Auzitegiek jasotako
etxegabetze-kopurua
2013 2014 2015
24
2.2. Etxebizitzaren arloko oinarrizko araudia eta politikak
EAEn, hainbat dekretuk eta aginduk arautzen dute etxebizitzaren arloa. Haien bitartez,
birgaikuntza edo alokairua sustatzeko programak eta babes ofizialeko etxebizitzen erregimen
juridikoa garatzen dira, besteak beste. Kapitulu honetan, jarduketa horiek guztiak barne hartzen
dituen arau-esparruko arau nagusiak azalduko dira, labur-labur.
2.2.1. Etxebizitzaren 3/2015 Legea
2015eko irailaren 26an, Etxebizitzaren ekainaren 18ko 3/2015 Legea sartu zen indarrean. Hona
hemen Lege horren berritasun nagusiak:
A. Etxebizitza izateko eskubide subjektiboa
Administrazio-auzotasuna Euskal Autonomia Erkidegoko edozein udalerritan duen pertsona orok
eskubidea du etxebizitza duin, egoki eta irisgarria izateko. Etxebizitza izateko premia handitu
egiten da, eta eskubidea alokairuko etxebizitza baten bidez ere gauzatu ahal izango da, edo,
bestela, prestazio ekonomiko baten bidez. Gainera, auzitegiak arduratuko dira Legea betetzen
dela zaintzeaz eta exijitzeaz, eta eskubidea pixkanaka ezartzeko eta aplikatzeko behin-behineko
erregimen juridiko bat zehaztu da (etorkizunean egin daitekeen araudi baten zain).
3/2015 LEGEAREN BERRITASUNAK
A. Etxebizitza duina eta egokia legez okupatzeko eskubide subjektiboa.
B. Etxebizitzaren funtzio soziala
Apurka ezartzeko aldi baterako egutegia
● 2016: hiru kideko edo gehiagoko bizikidetza-unitateek izango dute eskubidea, baldin eta urteko 15.000 €-tik beherako diru-sarrerak badituzte eta Etxebiden izena emanda lau urte edo gehiago badaramatzate.
● 2017: aurrekoek eta bi kideko bizikidetza-unitateek izango dute eskubidea, baldin eta urteko 12.000 €-tik beherako diru-sarrerak badituzte eta izena emanda lau urte edo gehiago badaramatzate.
● 2018: aurrekoek eta kide bateko bizikidetza-unitateek izango dute eskubidea, baldin eta urteko 9.000 €-tik beherako diru-sarrerak badituzte eta izena emanda lau urte edo gehiago badaramatzate.
Etxebizitzarako eskubide subjektiboa izateko baldintzak
● Etxebizitzarik ez izatea, ezta ostatu egonkorrik eta egokirik ez.
● Urteko diru-sarrera jakin batzuk izatea, gutxienekoak zein gehienezkoak.
● Etxebizitza Babestuaren eta Zuzkidura Ostatuen Eskatzaileen Erregistroan behar bezala izena emanda egotea, alokairua soilik eskatuta, eta gutxieneko antzinatasun bat izatea. Lehendik dagoen antzinatasuna aintzat hartuko da.
25
B. Etxebizitzaren funtzio soziala
Etxebizitzak funtzio sozial handia du. Paradigma-aldaketa handi bat da. Etxebizitza-politika
gizarte-politiken baitan sartzean hasi zen aldaketa hori, Etxebizitzako Gastuetarako Prestazio
Osagarriaren bidez, eta Legean funtzio hori zehaztasun osoz definitzean amaitu da.
Alokairua eta birgaikuntza sustatzeko politikak. Alokairuaren aldeko apustua begien bistakoa
da: Etxebizitza-baliabideen % 80, birgaitzera bideratutako baliabideak salbuetsita, alokatze-
politiketara bideratuko dela (babes publikoko araubidean eraikitakoaren bolumena ez dela
ehuneko hori baino txikiagoa izango). Ehuneko hori % 100eraino handituko da Legea argitaratu
eta hurrengo bost urtean.
Jenderik gabeko etxebizitzen kanona. Etxebizitzaren funtzio soziala babesteko eta hura behar
bezala erabiltzen dela bermatzeko, Legeak zenbait ekintza egitea ahalbidetzen du. Hain zuzen
ere, haietako bat da eskari eta premia berezia dagoen lekuetan jenderik gabeko etxebizitzarik ez
onartzea. Etxebizitzak bi urtean baino gehiagoan hutsik jarraitzen badu, eta Legean argitzen
diren kausa justifikatuetako bat ez badago, jenderik gabeko etxebizitza deklaratu eta kanona ezar
daiteke. Kanon hori zergaz bestekoa izango da; hain zuzen, 10 €-koa izango da metro karratu
erabilgarri eta urte bakoitzeko, eta % 10 handituko da etxebizitzak aipatu den egoeran dirauen
urte bakoitzeko, hasierako zenbatekoaren hirukoitza gainditu gabe betiere.
Eroslehentasun-eskubidea eta atzera eskuratzeko eskubidea. Eusko Jaurlaritzak aspalditik
ditu eskubide horiek etxebizitza babestuei dagokienez. Orain, Legearen bidez, eskubide hori
etxebizitza libreetara luzatzen du: hipoteka betearazteko prozesuan dauden eta eskari handiko
lekuetan (eskari hori egiaztatuta badago) dauden etxebizitzen kasuan, Administrazioak
lehentasunez eros ditzake.
Hipoteka-exekuzioen ondoriozko etxegabetze-prozeduretan sartuta dauden etxebizitzen
aldi baterako erabileraren nahitaezko desjabetzea, eta alokairua ez ordaintzeak eragindako
etxegabetzeak. Etxebizitzaren erabilera kendu dakieke finantza-erakundeei eta beste edukitzaile
batzuei, hiru urtez gehienez ere, azken jabeei edo errentariei eskaintzeko. Kasu horretan,
ordaindu beharreko kuota familia-unitatearen diru-sarreren % 30ekoa edo txikiagoa izango da,
edo, diru-sarrerak lanbide arteko gutxieneko soldatatik beherakoak badira, % 15ekoa edo
txikiagoa.
Babes publikoko etxebizitzak arrazoi ekonomikoengatik nahitaez desjabetzea. Babes
publikoko etxebizitza baten titularrek hiru urtean jarraian % 50 baino gehiagoan gainditzen
badituzte etxebizitza babestu baten esleipendun izan ahal izateko ezarri diren gehieneko
kopuruak, desjabetu egin ahal izango da.
Lurzoru-ondare publikoa. EAEren Lurzoru Ondare Publikoa sortzen da, lurzoruaren eta
etxebizitzaren merkatua arautzeko asmoz, baita etxebizitza babestuak eraikitzeko ere.
Ondasunak eta baliabideak inbentariatu eta kudeatuko ditu, haien azken xedea zehaztuta.
Gainera, egiten dituen jarduketen bidez lortutako diru-sarrerak ere kudeatu beharko ditu, baita
jenderik gabeko etxebizitzen kanonetik lortutakoak (kudeatzailea Eusko Jaurlaritza denean) eta
hiri-finken errentamendu-kontratuen ondorioz jarritako fidantzen zenbatekoaren % 80 ere.
Erakunde autonomoa. Legeak ezarritakoaren arabera, etxebizitza-gaietan esku hartzen duten
enpresa publikoak eta erakundeak bilduko dituen erakunde autonomo bat sortuko da. Urtebeteko
epean sortu ez bada, lege bidez sortu ahal izango da, legebiltzar-taldeen ekimenez.
http://www.garraioak.ejgv.euskadi.eus/r41-ovad112x/es/
26
2.2.2. 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailea
Etxebizitza Plan Zuzentzailea Eusko Jaurlaritzaren etxebizitza-arloko plangintza- eta antolaketa-
tresna da, etxebizitzei buruzko politika publikoetarako gida- eta orientazio-izaera du. Gaur egun
indarrean dagoen plan zuzentzailea 2013ko abenduan onartu zen, eta 2013-2016 aldirako
helburuak zehazten ditu, etxebizitza-arloari dagokionez.
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzaileak 6 ardatz estrategiko eta 22 jarduera-ildo ditu;
guztira, 72 ekintza hartzen ditu barne.
3. kapituluan, 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailearen ardatzak, jarduera-ildoak eta
ekintzak sakon azalduko ditugu.
2013-2016 PLANAREN AURREIKUSPENA
Guztira, 460.0383.933 euroko aurrekontua
zenbatetsi da 2013-2016 aldirako
aurreikusitako helburuak eskuratzeko.
2013-2016 ALDIRAKO
ETXEBIZITZA
PLAN ZUZENTZAILEAREN
ARDATZ ESTRATEGIKOAK
1. ARDATZA. Alokairuko
etxebizitzak eskuratzeko
aukera irmoki sustatzea.
2. ARDATZA.
Lehentasunezko taldeei
etxebizitza eskuratzen
laguntzea.
3. ARDATZA.
Baliabideak etxebizitza-behar
berrietara bideratzea,
eraikinak egokitzeko
eta sustapenetarako
beharrezkoak diren lurzoruak
kudeatzeko.
4. ARDATZA. Iraunkorra,
soziala, ekonomikoa eta
parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria
sustatzea, europar
irizpideei jarraikiz.
5. ARDATZA. Jenderik
gabeko etxebizitzak
murriztea.
6. ARDATZA.
Administrazioen
arteko kudeaketa
eta koordinazioa.
27
2.2.3. EAEko etxebizitza-arloa aztertzeko interesgarriak diren beste plan batzuk
Enplegua Sustatzeko Plana
Eusko Jaurlaritzaren Enplegua Sustatzeko Plana Euskadiko egoera ekonomiko latza konpontzea
du helburu, sei programa operatiboren1 bidez. Haietako bat Etxebizitzak Birgaitzeko 2013-2016
aldirako RENOVE Plana da. Programa horrek helburu hauek ditu: etxebizitzen eta eraikinen
energia-eraginkortasuna handitzea, irisgarritasun-baldintzak hobetzea, gizarte-kohesioa
indartzea eta enplegua sustatzea. Plan hori 5 programaren bidez gauzatzen da. Hona hemen:
● Partikularrentzako eta jabekideen erkidegoentzako laguntza-programa, eraikinak eta etxebizitzak
birgaitzeko.
● Udalentzako eta tokiko erakunde txikientzako irisgarritasun arloko laguntzen programa.
● Birgaitze Integratuko Eremuetan (BIE) eta Bizitegi Area Degradatuetan (BAD) urbanizatutako eta
eraikitako ondarea birgaitzeko dirulaguntza-programa.
● Etxebizitza eta eraikinetako birgaikuntza eraginkorreko laguntzen programa, ondare eraikian esku
hartzeko proiektuak egiteko.
● Hiria zaharberritzeko diru-laguntzen programa.
Birgaitzeko Renove Planaren irismena
Plan horren baitan egingo diren jarduketen bidez, 52.000 etxebizitzatan esku
hartuko da, guztira. 81,5 milioi euroko dirulaguntzak emango dira 2013-2016
aldian.
Euskadi 2020 Estrategia Energetikoa (3E2020)
Euskadiko Estrategia Energetikoa 2020k zehazten ditu Eusko Jaurlaritzak energia-politikan
gauzatu asmo dituen helburu eta jarduera-ildo estrategikoak, 2011-2020 aldirako. Estrategia
horren helburuak Eusko Jaurlaritzaren beste politika batzuetan integratu dira, eta haiekin
koordinatu, garapen ekonomiko eta sozial egokia lortzen laguntze aldera. 3E2020 Estrategiak 9
helburu estrategiko hauek ditu:
1. Euskadi ekonomia berritzaile, lehiakor, eko-eraginkor eta ireki bihurtzea.
2. Euskadi guztiz integratzaile eta bateratua finkatzea, lanean, hezkuntzan, prebentzioan eta elkartasunean oinarrituta.
3. Babes sozialerako sistemak indartzea, pertsonentzat garapen harmoniko osasungarri eta parekatua bermatzen jarrai dezaten.
4. Gure baliabide naturalak eta biodibertsitatea babestea, lurraldearen, azpiegituren ekipamenduen eta etxebizitzen plangintza adeitsu eta orekatu batetik hasita.
5. Jatorri fosileko energiekiko mendekotasuna txikitzea, berotze-efektua eta klima-aldaketa handitzen dituzten gasen isuriak murriztuz.
6. Mugikortasun integratu baterako eredu berria garatzea, iraunkorragoa, lurraldearen barne-antolaketa bultzatzen duena eta kanpo-loturak bultzatzen dituena lehiakortasun baldintza hobeetan.
7. Eskola-arrakasta lortzera bideratutako balore- eta hezkuntza-sistema bat lantzea, malgua eta lan-merkatuak eta gizarteak bizitza osoan eskatuko dituzten gaitasunei zuzendutako heziketa- eta prestakuntza-edukiekin, eta iraunkortasunaren alderdi guztiak aintzat hartuta.
8. Herri Administrazioa eraginkorra, berritzailea, erabiltzeko erraza eta gizartearentzat gardena izan dadin lortzea.
9. Euskaditik Milurteko helburuak betetzen laguntzea, bai eta, orokorrean, naziorik txiroenei garapen iraunkorra izaten ere.
1 Gainerako programak hauek dira: ETEak eta autonomoak finantzatzeko programa; Ekintzailetza sustatzeko programa; Gazteen
enplegua sustatzeko programa; Enplegurako prestakuntza-programa; eta Enplegurako Elkartasun Funtsa.
28
Estrategia berriak Euskadirentzat: Euskadi 2030 Estrategia Energetikoa
(3E2030)
2016ko uztailean, Gobernu Kontseiluak Euskadi 2030 Estrategia Energetikoa
(3E2030) onetsi zuen. Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun Sailak energia-
estrategia berri baten prestaketa zuzendu du, 2020rako jarritako helburuak
berrikusi beharra baitzegoen haiek 2030era begira berriro zehazteko, horri
esker nazioarteko ekonomia- eta finantza-krisiagatik azken urteotan izandako
arau-esparruaren, teknologiaren, merkatuen zein energia-kontsumoaren
bilakaerak eragindako egoera berrira egokitu ahal izateko
Informazio gehiago
29
3. Sailak etxebizitzaren arloan egindako esku-hartzeen
jarraipena
Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailak Etxebizitza Plan Zuzentzailearen bidez
gauzatzen du bere etxebizitza-politika. Plana osatzen duten sei ardatz estrategikoei jarraituz
zehazten ditu jarduera-ildoak, eta plana garatzeko helburu kuantitatibo zein kualitatiboak eta
neurriak ezartzen ditu.
Kapitulu honetan, lehenik eta behin, Plan Zuzentzailean ezarritako helburu kuantitatibo nagusiak
zenbateraino gauzatu diren azalduko da, labur-labur. Ondoren, ardatz bakoitzean egindako
aurrerapenak eta identifikatutako erronkak xehatuko dira.
Azkenik, Sailak etxebizitza-arloko hiru ebaluazio-esparrutan dituen programa eta zerbitzu
nagusiak azalduko ditugu azaletik. Hauek dira ebaluazio-esparruok:
● Alokairua sustatzeko estrategia (Plan Zuzentzailearen 1. eta 5. ardatzak, eta haiek garatzeko
programak eta jarduketak).
● Birgaikuntza sustatzeko estrategia (4. ardatza eta Birgaitzeko Renove Plana).
● Kolektiboen beharretara egokitzeko eta etxebizitza-politikekin lotutako tresnak zein prozesuak
hobetzeko esku-hartze nagusiak (2., 3. eta 6. ardatzak).
Txosten honen 2. atalean, laburpen hau oinarri den informazio xehatua azalduko da (taulen eta
grafikoen bidez).
3.1. 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailearen helburu
kuantitatiboen betetze-mailaren ikuspegi orokorra
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzaile plan konplexua da, eta askotariko esku-hartzeak
jasotzen ditu. Planaren helburu kuantitatiboak aztertuz gero, haren ezaugarri nagusien ikuspegi
orokor bat lortuko dugu.
Helburu horietan, honako hauek kuantifikatzea lortu nahi da, besteak beste: alokatzeko eta
erosteko etxebizitza berriaren sustapena; hutsik dauden etxebizitzak mobilizatzeko eta merkatu
pribatuan bitartekotza-lana egiteko ezarritako neurriak (Bizigune eta ASAP, hurrenez hurren);
sustapenen bidez birgaitu nahi diren etxebizitzen kopurua; birgaitze-prozesuetan sortutako
etxebizitza berria; eta etxebizitza eskuratzeko zailtasunak dituzten pertsonei alokairua ordaintzeko
emandako laguntzak. Halaber, lurzoru-politikaren helburuei ere heltzen die.
Orain 2015ean (eta 2013-2015 aldian) etxebizitza-politiken esparru nagusi horietan
(dimentsioetan) egindako esku-hartzeen emaitza nagusiak laburbilduko ditugu.
30
DIMENTSIO BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK 1. dimentsioa: Etxebizitza berriaren sustapena. Oso ona erosteko etxebizitzari dagokionez,
eta zailtasun handiak alokatzeko etxebizitzaren kasuan.
A. GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
2015ean, alokairuko etxebizitza berriaren sustapenak defizit nabarmena du programatutako
helburuarekiko (% 17 soilik bete baita); horren ondorioz, aldiko lorpenak % 20koak baino ez dira
izan. Aitzitik, salmentarako etxebizitza berriak ia osorik bete du urte horretarako ezarritako helburua
(% 96). Gainera, Planaren iraunaldiko hiru urteetarako aurreikusitako helburuak gainditu dira
(% 130).
Visesa eta sustatzaile pribatuak dira, bereziki, aldirako ezarritako helburuak bete dituztenak.
2015ean, Visesak, lehenik, eta udalek eta udal-sozietateek aurreikusitako egikaritzearen % 60
gainditu dute.
B. LORTUTAKO EMAITZAK (2015eko ekitaldia eta EPZ)
2013-2016 aldirako EPZren
helburuak
2015ean
egindakoa
2015eko
helburuak
2015eko
betetze-maila
2013-2015
aldian
egindakoa
2013-2015
aldiko
helburuak
2013-2015
aldiko
betetze-maila
Sustapen berrien gaineko
helburuak guztira 1.102 2.050 53,8 4.715 5.650 83,4
Alokairua, guztira 185 1.100 16,8 481 2.400 20,0
Salmenta guztira 917 950 96,5 4.234 3.250 130,3
Sustatzailearen arabera 1.102 2.050 53,8 4.715 5.650 83,5
Saila 89 300 29,7 400 750 53,3
VISESA 437 650 67,2 1655 1.750 94,6
Udalak eta udal sozietateak
153 250 61,2 305 700 43,6
Pribatuak 423 850 49,8 2.355 2.450 96,1
%20,0
%130,3
Alokairua Salmenta
%16,8
%96,5
Alokairua Salmenta
2013-2015 2015
31
DIMENTSIO BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK 2. dimentsioa: Etxebizitza hutsak mobilizatzea. Bere horretan jarraitzen duen erreferentziazko
programa bat eta hasteko zailtasunak dituen jarduketa bat.
A. GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Bizigune programa erreferentziazkoa da Estatuan, eta helburu kuantitatiboak lortu ditu alokairu-
merkatua suspertzeari dagokionez. 2015ean, nolabaiteko geldialdia gertatu da. Hori dela eta,
ehuneko hogei puntu gutxiago lortu ditu Plan Zuzentzailean aurreikusitako helburua baino. Hala ere,
5.000 etxebizitza mobilizatu ditu, eta, beraz, bikaintzat har dezakegu esku-hartzea.
ASAP programari dagokionez, errentatzaileentzako aseguru baten bidez jardutea ahalegin
berritzailea da etxebizitza hutsen mobilizazioaren arloan. Dena den, garatzeko zailtasunak ditu
programa horrek. 2015ean, ezarritako helburuaren % 20,7 baino ez da lortu, eta, aldien, berriz,
metatutako helburuaren % 10,1 soilik bete da.
B. LORTUTAKO EMAITZAK (2015eko ekitaldia eta EPZ)
2013-2016 aldirako EPZren
helburuak
2015ean
egindakoa
2015 aldiko
helburuak
2015 aldiko
betetze-maila
2013-2015
aldian
egindakoa
2013-2015
aldiko
helburuak
2013-2015
aldiko
betetze-maila
Bizigune programa_
etxebizitza hutsen mobilizazioa 4.589 5.600 81,9 4.589 5.600 81,9
ASAP programa_alokairu-
bitartekaritzako programa
berria
145 700 20,7 145 1.330 10,9
%81,9
%10,1
Bizigune ASAP
%81,9
%20,7
Bizigune ASAP
2013-2015 2015
32
DIMENTSIO ADIERAZLEAK
3. dimentsioa: Birgaikuntza. Birgaikuntza integratuaren eta berroneratzerako prozesuetan
sortutako etxebizitza berrien garapen handia.
A. GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Birgaitzeko laguntzei dagokienez, birgaikuntza integratuaren arloko helburuak gainditu dira;
beharbada, eraikinik zaharrenetan EITak egin behar zirelako. Bestalde, birgaikuntza isolatuen edo
irisgarritasun-birgaikuntzen kasuan, garapen ertain-handia lortu da (azken horien kasuan, 2015ean
gutxiago aurreko urteetan baino). Oro har, aldiko birgaitze-helburuen % 73,1 bete da.
Hiriguneak birgaitzeko eta berroneratzerako prozesuetan, 2.216 etxebizitza sortu dira 2013az
geroztik; alegia, Plan Zuzentzailean jasotako itxaropenak gainditu egin dira. 2015ean, prozesu
horien egikaritze-maila apur txikiagoa izan da, baina, hala ere, aurreikusitako etxebizitzak baino
% 30,3 gehiago sortzea lortu da.
B. LORTUTAKO EMAITZAK (2015eko ekitaldia eta EPZ)
2013-2016 aldirako EPZren
helburuak
2015 aldian
egindakoa
2015 aldiko
helburuak
2015 aldiko
betetze-maila
2013-2015
aldian
egindakoa
2013-2015
aldiko
helburuak
2013-2015
aldiko betetze-
maila
Hiriguneak birgaitzeko eta
berroneratzerako
prozesuetan sortutako
etxebizitza berriak
883 1.000 88,3 2.216 1.700 130,3
BIRGAITZE JARDUKETAK
Birgaitzeko laguntzak 12.644 19.300 65,5 37.955 51.880 73,2
Birgaikuntza integratua 1.049 1.000 104,9 3.173 2.200 144,2
Birgaikuntza isolatua 11.461 18.000 63,7 34.378 49.000 70,2
Irisgarritasun-birgaikuntza 134 300 44,7 404 680 59,4
%130,4 %144,2
%70,2 %59,4
%88,3 %104,9
%63,7 %44,7
2013-2015
2015
33
DIMENTSIO ADIERAZLEAK 4. dimentsioa: Etxebizitza-gastuetarako prestazio osagarriak. Etxebizitza-premiei
erantzuteko gero eta gehiago erabiltzen den formula.
A. GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarriek (EGPO) goranzko joera izan dute EPZren
indarraldian, eta 2015erako zein 2013-2015 aldirako zehaztutako helburuak gainditu
dituzte.
2015eko azken hilabetean emandako prestazio-kopuruari erreparatuz gero (datu hori
erabiltzen da), ikusiko dugu helburua baino % 6 gehiago lortu dela. Urtean zehar EGPO bat
jaso zuten pertsonen guztizko kopurua aztertuz gero, helburuak ezarritakoa baino % 41
gainditu dela ikusiko dugu.
B. LORTUTAKO EMAITZAK (2015eko ekitaldia eta EPZ)
2013-2016 aldirako EPZren
helburuak
2015 aldian
egindakoa
2015 aldiko
helburuak
2015 aldiko
betetze-maila
2013-2015 aldian
egindakoa
2013-2015
aldiko
helburuak
2013-2015
aldiko
betetze-maila
Etxebizitza-gastuetarako
prestazio osagarria 29.154 27.000 108,0 83.733 79.100 105,8
%105,8
Azken hileko prestazioak
%108,0
%141,3
Azken hileko prestazioak Jasotzaileak, guztira
2013-2015 2015
34
DIMENTSIO ADIERAZLEAK 5. dimentsioa: Lurzoruaren gaineko jarduketak. Gero eta premia txikiagoa, esku-hartzea ere
pixkanaka txikiagoa izatea eragiten duena
A. GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Azken urteetan, Saila lurzoru erabilgarriaren erabilera maximizatzen saiatzen ari da. Hortaz, lurzoru
berriak erosi beharrean, aldez aurretiko eragiketen errentagarritasuna handitzea da helburua. Horren
ondorioz, lurzorua erosteko eragiketa bakarra egin da aldian, hain zuzen, Bilboko metropoli-barrutian
465 etxebizitza egiteko, 2013an.
Beraz, errealitatea aldatzen ari da, eta etxebizitza-politikek horretara egokitu behar dute. Hori dela
eta, helburu horren betetze-maila oso txikia da: 0koa izan da 2015ean, eta, 2013-2015 aldian,
aurreikusitako helburuaren bostenekoa (% 20,7).
B. LORTUTAKO EMAITZAK (2015eko ekitaldia eta EPZ)
2013-2016 aldirako
EPZren helburuak
2015 aldian
egindakoa
2015
aldiko
helburuak
2015 aldiko
betetze-maila
2013-2015 aldian
egindakoa
2013-2015
aldiko
helburuak
2013-2015
aldiko
betetze-maila
Lurzoruaren gaineko
helburuak guztira 0 750 0,0 465 2.250 20,7
Saila 0 500 0,0 412 1.500 27,5
VISESA 0 250 0,0 53 750 7,1
%20,7
%27,5
%7,1
Guztira erositako lurzorua Sailak erositako lurzorua Visesak erositako lurzorua
2013-2015
35
3.2. 2013-2016 aldirako EPZren garapena: ardatz bakoitzeko egikaritze-
adierazleak
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailea osatzen duten sei ardatz estrategikoak zenbait
jarduera-ildotan egituratzen dira, eta jarduera-ildo horiek hainbat neurri hartzen dituzte barne,
baita haien egikaritze-maila baloratzeko gauzatze-adierazleak ere.
Atal honetan, ardatz bakoitzeko jarduera-ildoen eta neurrien ezaugarri nagusiak jaso ditugu
laburpen-fitxa batzuetan. Gainera, fitxa horietan, aurreikusitako jarduketen betetze-maila ere
adierazi dugu. EPZn, askotariko esku-hartzeak proposatzen dira, eta neurri bera baloratzeko
adierazle bat baino gehiago daude. Hortaz, betetze-maila orokorrean nahiz jarduketen
ezaugarrien arabera baloratu behar izan dugu, EPZren ardatz estrategiko bakoitzaren egikaritze-
mailari buruzko ikuspegirik argigarriena emate aldera.
36
3.2.1. 1. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila
ARDATZ BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK 1. ARDATZA: Alokairuko etxebizitzak eskuratzeko aukera irmoki sustatzea
A. ARDATZAREN GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Alokairuko etxebizitza berria sustatzeko, neurri hauek proposatu dira, besteak beste: etxebizitza erosteko aukerako alokairua sustatzea, programa berriak ezartzea (alokairu-kooperatibak) eta lurzoru-erreserbak handitzea. Halaber, zergekin eta arau-esparruarekin lotutako neurriak ere proposatu dira. Bestalde, alokairu soziala ere sustatu nahi da, lehentasunezko maizterrentzako ostatu publikoen (ADAk) sare bat sortuz edo irabazi-asmorik gabeko erakundeek etxebizitzak kudeatuz.
Esku-hartze horietan, neurriek % 74ko egikaritze-maila lortu dute oro har2.
Planaren neurriekin batera, etxebizitza berria sustatzeko helburua –neurriek lortzen laguntzen dutena– espezifikoki baloratzen da. 2015eko erronka kuantitatibo nagusia zuzkidura-ostatuak (ADAk) sustatzea da, ez baitute ekitaldian laguntzarik jaso.
B. ARDATZ BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK
2 Partzialki egindako neurriei 0,5 puntu eman zaie, eta ez puntu bat.
%75,0 %50,0
%100,0 %100,0 %88,9
%0,0
Araudia Azterketak etaikerketak
Koordinazioa Prozesuak Jarduketak Beste batzuk
Ardatzaren ezaugarriak:
Helburu kuantitatibo nagusia: Alokairuko parke publikoaren (20.000 etxebizitza)
% 26 lortzea.
3 jarduera-ildo: alokairuko etxebizitza berria sustatzea; arauak eta zergak
egokitzea; eta alokairu sozialeko baliabideak etxebizitza-premia duten pertsonei
laguntzeko erabiltzea.
12 neurri
24 jarraipen-adierazle: 14 kuantitatibo eta 10 kualitatibo.
B.1. Neurrien egikaritze-
maila: % 75
Guztira: 8 neurri
Partzialki: 2 neurri
Egikaritu gabe: 2 neurri
B.2. Neurrien egikaritze-
maila, motaren arabera
1. ARDATZA
Guztira %67
Parzialki %16
Egikaritu gabe %17
37
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
B.3. Helburu kuantitatiboen egikaritze-maila eta jarduketa nagusien garapen kuantitatiboa
C. ILDO/NEURRI BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK
Jarduera-ildoa: 1.1. Alokairuko etxebizitza berriak sustatzea eta horiek eskuratzen laguntzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Etxebizitzak eskuratzeko modu berrietan sakontzea: erosteko aukera ematen duen alokairua, ordainketa geroratua
duen salerosketa.
Erosteko aukera duen alokairuaren araudiari buruzko azterketa? Bai
Araudi berriaren mende egiteko kontratu-kopurua 426 kontratu
Ordainketa geroratua duen salerosketaren araudiari buruzko azterketa? Bai (instrukzioa garatuta)
Neurria: Etxebizitza eskuratzeko modu berriak aztertzea, hala nola alokairu-kooperatibak eta erabilera-lagapena.
Araudia onartzea Bai
Horren gainean egindako txostenak 1
Laurtekoan hasitako etxebizitzen kopurua 0
Neurria: Jarduera-nitxo berriak aztertzea: partikularrek BOEak erostea, gero alokatzeko.
Programa berria diseinatu eta ezarri da? Ez
Neurria: Erakunde pribatuekiko lankidetza bultzatzea, alokairuko etxebizitza babestuak eraikitzeko eta kudeatzeko.
Egindako arau-ikuskapenen kopurua 1
Erakunde pribatuekin lortutako akordioak 2
Neurria: Prezioak eta errentak ezartzeko aukera aztertzea, eta finantza-erakundeekin hitzarmenak sinatzea.
Azterketa egin da? Bai/Ez Ez
Finantza-erakundeekin egindako hitzarmenak Bai
Araudia onartzea Ez
Neurria: Udalekin hitzarmenak sinatzea, alokairuko etxebizitzak sustatzeko lurzoru-erreserbak handitzeko.
Alokairuko etxebizitzak egiteko lurzoru erabilgarria, etxebizitza-kopurutan 2.247
Urteko sinatutako hitzarmenak 6
Bildutako lurzoru egokia, etxebizitza-kopurutan 445
Neurria: Udalekin batera lan egitea, udalerri guztietan alokairuko gizarte-etxebizitzen gutxieneko parke bat eratzeko.
Sinatutako hitzarmen-kopurua 6
Neurria: Alokairuko etxebizitzen sustapena lehenestea horren gaineko eskaera dagoen lekuetan.
Alokairu-eskariari buruzko mapa bat egitea Bai Irizpidea aplikatuta
13-16 aldirako helburua: 20.000 etxebizitza,
% 26 alokairuan
13-16 aldirako lorpena: 17.504 etxebizitza,
% 22,6 alokairuan
Alokairuko 1.100 etxebizitzaren
sustapena: % 16,8 eginda 2015ean
1. ARDATZA
38
Jarduera-ildoa: 1.2. Partikularren alokairu-merkatuarentzako arau- eta zerga-marko egonkorra
eta malgua eskaintzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Lurralde Historikoekin batera, alokairua sustatzen duten zerga-pizgarriak eta arau-esparrua eskaintzea.
Aldundiekin egindako harremanak
Bai (alokairu-programa publikoetan Ondasun Higiezinen gaineko Zergaren salbuespenari buruzko proposamena eginda)
Neurria: Alokairuaren segurtasuna eta bermeak hobetzeko aukera aztertzea, errentatzaileentzat zein maizterrentzat.
Azterketa egin da? Ez
Jarduera-ildoa: 1.3. Baliabideak bideratzea etxebizitza behar duten pertsonei gizarte-alokairua lortzen laguntzeko
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Alokairuko ostatu publikoez osatutako sarea sortzea lehentasunezko taldeei zuzenduta.
Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako ADA kopurua 326
Parkeko ADA kopurua, guztira 653
Urteko sustatutako/alokatutako ADA kopurua 58 ADA
Neurria: Gizarte-alokairuko etxebizitzen kudeaketa sustatzea, irabazi-asmorik gabeko erakundeekin hitzarmenak eginda.
Irabazi-asmorik gabeko erakundeek kudeatutako alokairuko etxebizitzen kopurua 12
Irabazi-asmorik gabeko erakundeekin sinatutako hitzarmenak 6
1. ARDATZA
39
3.2.2. 2. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila
ARDATZ BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK 2. ARDATZA: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
A. ARDATZAREN GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Aldian zehar, etxebizitza babestuaren benetako eskaria hobeto identifikatzeko, eskatzaile-erregistroa
egokitu egin da, baita esleipen-sistemaren kontrola eta ikuskapena ere.
Ez da jarduketarik garatu lehentasunezko taldeek etxebizitza eskuratzeko arazoa konpontzeko neurri
berritzaileak bilatzeko (baina aurretiko azterketak egin dira). Dena den, lehentasunezko taldeei
etxebizitzak esleitzearekin lotutako neurriak martxan daude.
Oro har, neurrien % 46,7 egin da. Egite-bolumen kuantitatiborik handiena duten jarduketak koordinazioari,
hedapenari eta eskatzaileen erregistroari buruzkoak dira.
B. ARDATZ BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK
%0,0
%66,7
%0,0
%66,7 %42,8
%100,0
Araudia Azterketak etaikerketak
Koordinazioa Prozesuak Jarduketak Beste batzuk
Ardatzaren ezaugarriak:
Helburu nagusia: Lehentasunezko taldeek etxebizitza eskuratzen dutela
bermatzea.
5 jarduera-ildo: Eskatzaileen Erregistroa egokitzea; esleipen-sistema hobetzea,
baita haren kontrola eta ikuskapena ere; etxebizitza lortzeko konponbide
berritzaileak sortzea; eta gazteen emantzipazioa laguntzea.
15 neurri
30 jarraipen-adierazle: 16 kuantitatibo eta 14 kualitatibo.
2. ARDATZA
B.1. Neurrien egikaritze-
maila: % 46,7
Guztira: 4 neurri
Partzialki: 6 neurri
Egikaritu gabe: 5 neurri
B.2. Neurrien egikaritze-
maila, motaren arabera
Guztira %27
Partzialki %40
Egikaritu gabe %33
40
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
B.3. Helburu kuantitatiboen egikaritze-maila eta jarduketa nagusien garapen kuantitatiboa
C. ILDO/NEURRI BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK Jarduera-ildoa: 2.1. Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroa berriz zehaztea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroan izena emateko baldintzak premia-egoerei egokitzea.
Izena emandako pertsonen kopurua 53.620
Esleitutako etxebizitzaren esleipenari uko egin dioten pertsonen kopurua 7.452
Neurria: Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroan izena emateko zerbitzua balioztatzea.
Araudia onartzea Ez
Datuak eguneratuta dituzten pertsonak (%) % 64
Neurria: Beste Sailetako informazioa biltzea, lehentasunezko taldeak egiaztatzeko.
Eusko Jaurlaritzako beste sail batzuek egindako informazio-transmisioen kopurua Aribidean
Neurria: Babes-etxebizitzak eskuratzeko zerrendak Udalekin bateratzea.
Integrazio-hitzarmenak 1
Esleipenerako lankidetza-hitzarmenak 1
Leihatila bakarreko hitzarmenak 0
Neurria: Etxebideren kudeaketa hobetzeko aukera aztertzea.
ETXEBIDEren erabiltzaileen gogobetetasunaren hobekuntza 5,79tik 5,93ra
Hobetzeko proposamenak Bai
31.600 ikuskapen aldian 3 zigor baimendu gabeko
salerosketagatik
Etxebiderekiko gogobetetze-maila: 5,9.
53.620 pertsona erregistratuta 2015ean
2. ARDATZA
41
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
Jarduera-ildoa: 2.2. Etxebizitzen esleipenean, lehentasunezko taldeei mesede egiten dien
sistema bat ezartzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian lortutakoa
Neurria: Etxebizitza publikoa esleitzeko prozesuak berrikustea.
Azterketa egitea Bai
Hobetzeko proposamenak Aribidean
Neurria: Esleipenetan lehentasunezko beste talde batzuk txertatzea.
Azterketa egitea Aribidean
Identifikatutako talde berriak Aribidean
Neurria: BPEak esleitzeko irizpideei buruz hausnartzea eta haiek berrikustea.
Azterketa egitea. Identifikatutako talde berriak Aribidean
Horri buruzko araudi berria egitea Aribidean
Jarduera-ildoa: 2.3. Lan-programak garatzea, esleipenak kontrolatzeko eta esleitutako
etxebizitzak ikuskatzeko
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Babes-etxebizitzen parkea ikuskatzea, zuzen erabiltzen dela bermatzeko.
Egindako ikuskapen-kopurua 31.600
Ikuskapenetan jarduteko protokoloa egitea Ez
Neurria: Koordinazioa indartzea, babestutako etxebizitzak iruzurrez erabili eta transmititzen direla ekiditeko.
Etxebizitzen gainean egindako erregistro-eragiketak 7
Iruzurrez erabili diren etxebizitzak 3
Jarduera-ildoa: 2.4. Neurri berritzaileak sustatzea, biztanleen beharrei erantzuteko
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Nazioartean jabetza partekatuaren arloan garatu diren esperientzietan oinarritutako eredu berriak ezartzeko aukera
aztertzea.
Azterketa egitea Bai
Emaitzen berri ematea Bai
Modalitate honen bidez eskura daitezkeen etxebizitzak Aribidean
Neurria: BPEen kasuan, alderantzizko hipoteka ezartzeko aukera aztertzea.
Azterketa egitea Bai
Emandako alderantzizko hipotekak (azterketa-emaitzen ondorioz ezabatua) ..
Jarduera-ildoa: 2.5. Gazteei etxebizitza lortzen laguntzeko ekintzak sustatzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Tutoretzapeko apartamentuak gazteentzat.
Gazteek okupatutako tutoretzapeko apartamentuak Aribidean
Programa honi atxikitako gazteak Aribidean
Neurria: Emantzipazioa laguntzeko estrategia berri bat aztertzea.
Azterketa egitea Bai
Neurri horiek lagundutako gazteak Aribidean
Neurria: Finantza-erakundeekin elkarlanean aritzea hipoteka-kredituak errazteko, gazteek etxebizitza eros dezaten.
Finantza-erakundeekin egindako hitzarmenak Aribidean
2. ARDATZA
42
3.2.3. 3. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila
ARDATZ BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK 3. ARDATZA: Baliabideak etxebizitza-behar berrietara bideratzea (eraikinak egokitzea eta
sustapenetarako beharrezkoak diren lurzoruak kudeatzea)
A. ARDATZAREN GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Ardatz honetan, jarduera-ildo guztiek ez dute garapen-maila bera izan. Etorkizuneko lehentasunezko
jarduketetarako lurzoru erabilgarrien aprobetxamenduarekin eta lurzoruaren prestaketa zein etxebizitzak
eta horien tipologiak arautzen dituen lege-esparruaren berrikuspenarekin lotutako jarduera-ildoak osorik
garatu dira.
Bestalde, etxebizitza-tipologiak gaur egungo beharretara egokitzeko jarduera-ildoa ez da asko garatu, eta
administrazio-prozesuak malgutzearekin lotutakoak ez du aurreikusitako jarduketa bat ere egin orain arte.
Oro har, neurrien % 50 egin da. Egite-bolumen kuantitatiborik handiena duten jarduketak koordinazioari
buruzkoak dira.
B. ARDATZ BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK
%28,6 %37,5
%100,0 %66,7
%0,0
Araudia Azterketak etaikerketak
Koordinazioa Prozesuak Jarduketak Beste batzuk
Ardatzaren ezaugarriak:
Helburu nagusia: Eraikitzeko eta sustapenetarako beharrezkoak diren lurzoruak
kudeatzeko premia berrietara egokitzea.
4 jarduera-ildo: etxebizitza-tipologiak egungo beharretara egokitzea; etxebizitza
babestuei dagozkien administrazio-prozesuak malgutzea; lurzoru erabilgarriak
lehentasunezko jarduketetarako erabiltzea; eta arau-esparrua berrikustea.
12 neurri
20 jarraipen-adierazle: 3 kuantitatibo eta 17 kualitatibo.
3. ARDATZA
B.1. Neurrien egikaritze-
maila: % 50
Guztiz egikarituta: 5 neurri
Partzialki: 2 neurri
Egikaritu gabe: 5 neurri
B.2. Neurrien egikaritze-
maila, motaren arabera
Guztiz egik. %41
Partzialki %17
Egikaritu gabe %42
43
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
B.3. Helburu kuantitatiboen egikaritze-maila eta jarduketa nagusien garapen kuantitatiboa
C. ILDO/NEURRI BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK Jarduera-ildoa: 3.1. Etxebizitza-tipologiak egungo beharretara egokitzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Etxebizitzen txandaketa eta aldaketa malgutzea eta sustatzea.
Araudia onartzea Aribidean
Urteko truke, txandaketa eta aldaketak 36
Neurria: Etxebizitzak sustatzeko kooperatibak bultzatzea.
Programa diseinatzea eta ezartzea Aribidean
Kooperatibek sustatutako etxebizitzak, urteko 160
Neurria: Pribatuentzako gizarte-etxebizitzen eta alokairuzko zuzkidura-ostatuen ekoizpenaren errentagarritasuna hobetzea.
Aukerak aztertzea eta diseinu ekonomikoa egitea Aribidean
Neurria: BPEen diseinu-ordenantzen analisian herritarrek parte hartzeko aukera aztertzea.
Azterketa egitea Ez
Herritarren parte-hartzeak 0
BOEak diseinatzeko ordenantzak aldatzea Ez
Jarduera-ildoa: 3.2. Babestutako etxebizitzen prozesu administratiboak gehiago malgutzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Lursail berean BOE tipologia desberdinak konbinatzeko baimena ematea.
Aukerak aztertzea Aribidean
Araudia onartzea eta argitaratzea Aribidean
Neurria: BOE kalifikatzeko izapide administratiboak sinplifikatzea eta arintzea, baliabideen eraginkortasuna handitzeko.
Izapideak bizkortzeko azterketa egitea Aribidean
Araudia onartzea eta argitaratzea Aribidean
Neurria: BOE-en baldintza administratiboak pertsonen bizitza-ibilbideari egokitzea.
Baldintzak erregulatzeko azterketa egitea Aribidean
Araudia onartzea eta argitaratzea Aribidean
36 etxebizitza-truke egin dira (2015ean, 18)
Kooperatibek 160 etxebizitza sustatu dituzte (2015ean, 80)
3. ARDATZA
44
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
Jarduera-ildoa: 3.3. Eskuragarri dauden lurzoruak aprobetxatzea etorkizunean lehentasunezko
jarduerak sustatzeko
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa
Neurria: Etorkizuneko jardueretan lehentasuna duten kokapenak zehaztea.
Lehentasunen lurralde-mapa egitea Bai
Neurria: Baliabideak aplikatzea lehentasunezko kokapenetan titulartasun publikoko lurzoruak prestatzeko.
Lehentasunezko lurzoruaren lurralde-mapa egitea Bai
Neurria: Udalekin eta aldundiekin elkarlanean aritzea, desjabetzeen eta lurzoruaren kudeaketa hobetzeko.
Laguntza teknikoa ematea Bai
Jarduera-ildoa: 3.4. Lurzoruaren prestaketa zein etxebizitzak eta horien tipologiak arautzen
dituen lege-esparrua berrikustea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Etxebizitza tasatuen erabilgarritasuna aztertzea.
Azterketa egitea Bai
Araudia aldatzea Bai
Neurria: Lurzorua etxebizitza publikoetarako prestatzeko jarduerak arautzen dituen legedian aldaketak eragitea.
Araudia aldatzea Bai
3. ARDATZA
45
3.2.4. 4. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila
ARDATZ BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK 4. ARDATZA: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den birgaitze-eredu
berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
A. ARDATZAREN GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Ardatz hau osatzen duten jarduera-ildoetan aurreikusitako neurriek garapen-maila handia edo oso handia
izan dute. Besteak beste, eraikinen kalitatea indartzearekin (araudia onartuta) eta enplegua sustatzearekin
(azterketa eginda) lotutako neurriak bete dira oso-osorik.
Eraikinak kontserbatzen eta mantentzen laguntzeko jarduera-ildoko neurriei (besteak beste, EITari
dagozkionak) eta irisgarritasun unibertsala sustatzeko jarduera-ildokoei (irisgarritasunaren arloko
jarduerak, igogailuak jartzeko laguntzak…) dagokienez, Etxebizitza Plan Zuzentzailean aurreikusitako ia
jarduera guztiak inplementatu dira.
Kudeaketa integralerako eredu berria bultzatzeko jarduera-ildoan, ia neurri guztiak gauzatu dira, baina ez
dira esku-hartze guztiak egin (beste laguntza-lerro bat txertatzeko programa diseinatzea, laguntza-
izapideak errazteko hobekuntzak aztertzea, etab.).
Oro har, neurrien % 78,1 egin da.
B. ARDATZ BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK
%66,7 %60,0
%100,0 %90,9
%50,0
Araudia Azterketak etaikerketak
Koordinazioa Prozesuak Jarduketak Beste batzuk
Ardatzaren ezaugarriak:
Helburu nagusia: Lehentasunezko taldeek etxebizitza eskuratzen dutela
bermatzea.
5 jarduera-ildo: irisgarritasun unibertsala bultzatzea; eraikinak kontserbatzen
laguntzea; birgaitzeetan kudeaketa integraleko eredu berria sustatzea;
birgaikuntzarekin lotutako enplegua sustatzea; eta eraikinen kalitatea sustatzea.
16 neurri
26 jarraipen-adierazle: 11 kuantitatibo eta 15 kualitatibo.
4. ARDATZA
B.1. Neurrien egikaritze-
maila: % 78,1
Guztiz egikarituta: 11 neurri
Partzialki: 3 neurri
Egikaritu gabe: 2 neurri
B.2. Neurrien egikaritze-
maila, motaren arabera
Guztira %69
Partzialki %19
Egikaritu gabe %12
46
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
B.3. Helburu kuantitatiboen egikaritze-maila eta jarduketa nagusien garapen kuantitatiboa
C. ILDO/NEURRI BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK Jarduera-ildoa: 4.1. Irisgarritasun unibertsala bultzatzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Irisgarritasun-alorreko jarduketak lehenestea, eraikinen eta hiriguneen beharrizanen diagnostikoan oinarrituta.
Hartzaileek irisgarritasun-alorrean egindako jarduketak 285
Planetan eta obretan onartutako proiektuak 404
Irisgarritasun-alorreko jarduketetara bideratutako aurrekontua 4.308.464
Neurria: Igogailuak ezartzeko bultzada sendoa.
Igogailuak ezartzeko aitortutako laguntzak 1.322 laguntza
Neurria: Mendetasuna duten pertsonen etxebizitzak egokitzeko bultzada.
Ezarri beharreko neurriak eta laguntzak aztertzeko lanak egitea Ez
Neurria: Irisgarritasun-alorreko lanak egiteko arau-esparru egokia sortzea.
Azterketa egitea Bai
Araudia onartzea Bai
4. ARDATZA
3.521 EIT erregistratu dira Efizientzia-jarduketak 1.582 etxebizitzatan
285 irisgarritasun-jarduketa; 1.322 laguntza igogailuak jartzeko,
4.296 etxebizitzatan igogailua 2015ean
47
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
Jarduera-ildoa: 4.2. Eraikinak kontserbatzen eta mantentzen laguntzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Eraikinen Ikuskapen teknikoak bultzatzea, irisgarritasuna, segurtasuna eta energia-eraginkortasunaren ziurtagiria barne
hartuta.
Egindako EITen kopurua 3.521 EIT erregistratu
EITei buruzko plataforma informatikoaren erabileraren indizea: EuskoRegite 18.493 erabiltzaile
Neurria: «Karbono gutxiko ekonomian» aurrera egitea, energia-kontsumo handiko etxebizitzetan esku hartuz eta bizitegi-
parkearen eraginkortasuna hobetuz.
Programa burutzea Bai
Energia-eraginkortasunaren alorrean egindako jarduketak 1.582 etxebizitza
Zabalkunde-kanpaina egitea: Ez
Neurria: Hiriguneak berroneratzeko jarduera berriak bultzatzea. Berregokipenerako Hirigintza Sozietateekiko eta udalekiko lankidetza-harremanen adierazlea Bai
Identifikatutako eta lehenetsitako jarduketen kopurua 8
Jarduera-ildoa: 4.3. Birgaitzeetan kudeaketa integraleko eredu berria sustatzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: VISESAren gaitasunak bultzatzea, hiriguneak birgaitzeari, zaharberritzeari eta berroneratzeari dagokionez.
VISESAk alor horretan dituen proiektu estrategikoen burutze-maila3 % 60
VISESAren zorroan birgaitzearen eta hiri-berroneratzearen alorrean dauden proiektuak 10 proiektu
Neurria: Birgaitzeko Renove Planaren laguntza-programen izapideak arintzea.
Izapideak arintzeko ezarri behar diren hobekuntzak aztertzea Ez
Neurria: Birgaitzearen eta hiri-berroneratzearen alorreko lanak burutzeko zerga-pizgarriak bultzatzea.
Aldundiekin harremanak ezartzea
Bai (etxebizitza hutsen OHZn onurak ezartzeko proposamena zerga-koordinaziorako batzordeari)
Neurria: Birgaitzeko eta energia-eraginkortasuna handitzeko lanak egiteko laguntzak daudela jakinaraztea.
Dibulgazioko materiala argitaratzea, hitzaldiak ematea… Bai
Eskatutako laguntzen kopurua handitzea Ez
Neurria: Berregokipenerako Hirigintza Sozietateen (BHS) eginkizuna indartzea.
BHSen eginkizuna indartzera bideratutako harremanak 1
Neurria: Planaren hiru ardatz nagusietan laguntza-ildo bat ezartzeko aukera aztertzea: etxebizitza hutsak birgaitu eta
alokatzeko erabiltzea.
Programa diseinatzea Ez
Neurria: Azterketa xehatua egitea.
Azterketa egitea Bai
Araudia onartzea Ez
3 Bolueta, Vega-Galindo, Zorrotzaurre eta Koroatze.
4. ARDATZA
48
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
Jarduera-ildoa: 4.4. Enplegua sustatzeko modu berriak bultzatzea birgaitzearekin lotuta
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Etxebizitzak birgaitzeko lanei lotutako enplegu-era berriak bultzatzeko modua aztertzea. Azterketa egitea Bai
Jarduera-ildoa: 4.5. Etxebizitzen kalitatea bultzatzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Eraikuntza-kalitatearen politikari eustea.
Araudia egokitzea eta onartzea Bai
4. ARDATZA
49
3.2.5. 5. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila
ARDATZ BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK
5. ARDATZA: Jenderik gabeko etxebizitzak murriztea
A. ARDATZAREN GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Ardatz honen bi jarduera-ildoetan aurreikusitako neurri guztiak Etxebizitza Plan Zuzentzailearen
indarraldian garatu dira. Etxebizitza hutsen erabileraren alorrean, Biziguneren araudia aldatu da, programa
eraginkorragoa izan dadin; ASAP programaren araudia aldatu eta hartan etxebizitzak biltzen hasi da; eta
harremanak eta hitzarmenak sortu dira sustatzaileekin eta finantza-erakundeekin.
Jenderik gabeko etxebizitzak hautemateko sistemei dagokienez, metodologia bat diseinatu da,
etxebizitzen ezaugarriak hobeto zehaztu dira, eta etxebizitza hutsen okupazioarekiko sentsibilizatzeko
materiala diseinatu eta hedatu da.
Hortaz, Etxebizitza Plan Zuzentzailean aurreikusitako neurri guztiak egikaritu dira.
B. ARDATZ BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK
%100,0 %100,0 %100,0 %100,0 %100,0 %100,0
Araudia Azterketak etaikerketak:
Prozedurakhobetzea
Koordinazioa Prozesuak Jarduketak Beste batzuk
Ardatzaren ezaugarriak:
Helburu nagusia: Ardatz honek helburu kuantitatiboa du: 2016an alokairu-
erregimeneko parkean 8.080 etxebizitza egotea.
2 jarduera-ildo: etxebizitza hutsak babeseko alokairurako erabiltzea; eta jenderik
gabeko etxebizitzak hautemateko eta identifikatzeko mekanismoak hobetzea.
6 neurri
31 jarraipen-adierazle: 17 kuantitatibo eta 14 kualitatibo.
5. ARDATZA
B.1. Neurrien egikaritze-
maila: % 100
Guztiz egikarituta: 6 neurri
B.2. Neurrien egikaritze-
maila, motaren arabera
Guztiz egikarituta
%100
50
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
B.3. Helburu kuantitatiboen egikaritze-maila eta jarduketa nagusien garapen kuantitatiboa
C. ILDO/NEURRI BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK Jarduera-ildoa: 5.1. Jenderik gabeko etxebizitzak babes-alokairurako baliatzea
Adierazlea/Helburua Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Bizigune Programaren eraginkortasuna hobetzea.
Programaren araudia aldatzea Bai
Neurria: ASAP Programa aztertzea eta horren gainean hausnartzea.
ASAP programaren araudia aldatzea Bai
ASAP programa berriaren baitan egindako alokairu-kontratuak 145 kontratu aktibo
Neurria: Sustatzaileen eta finantza-erakundeen eskuetan dauden jenderik gabeko etxebizitzak atzematea.
Sustatzaileekin eta finantza-erakundeekin izandako harremanak 1
Sustatzaileekin eta finantza-erakundeekin egindako hitzarmenak 2
Jarduera-ildoa: 5.2. Jenderik gabeko etxebizitzak detektatzeko eta identifikatzeko sistemak
hobetzea
Adierazlea/Helburua Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Jenderik gabeko etxebizitzak detektatzeko ekintzak garatzea.
Etxebizitza hutsak detektatzeko metodologia diseinatzea Bai
Udalekin eta aldundiekin izandako bilerak 8
Neurria: Jenderik gabeko etxebizitzen ezaugarriak hobeto zehaztea.
Sistema diseinatzea Bai
Neurria: Gizartea kontzientziatzeko programak, jenderik gabeko etxebizitzak okupatzea beharrezkoa dela ohartarazteko.
Dibulgazio-materiala diseinatzea Bai (hiru kanpaina 2015ean)
5. ARDATZA
Bi hitzarmen finantza-erakundeekin Hiru hedapen-kanpaina 2015ean
4.589 etxebizitza Bizigunen: helburuaren % 81,9 bete da 2015ean
145 etxebizitza ASAPen (helburuaren % 21),
223 etxebizitza mobilizatuta
51
3.2.6. 6. Ardatz Estrategikoaren egikaritze-maila
ARDATZ BAKOITZEKO EGIKARITZE ADIERAZLEAK
6. ARDATZA: Administrazioen arteko kudeaketa eta koordinazioa
A. ARDATZAREN GARAPEN MAILAREN BALORAZIOA
Ardatz honetako jarduera-ildoek garapen mugatua izan dute; gainera, ez dira denak berdin garatu. Honako
hau egin da: erakundeen arteko koordinazio-bilerak egin; beste zerga-sistema bati bultzada ematea
aztertu, zenbait bileratan; hitzarmenak sinatu, babeseko etxebizitzetarako izena emateko, eta haiek
esleitzeko eta mantentzeko prozesuak hobeto kudeatzeko eta koordinatzeko; eta herritarrak jakinaren
gainean jartzeko saioak egin.
Hala ere, orain arte ez da herritarrek parteko hartzeko kanal anitzeko sistemarik diseinatu, eta ez da
aldaketarik egin alokairuaren zerga-tratamenduan. Bestalde, ORUBIDE ez da VISESAn integratu. Oro har,
neurrien % 30 egin da.
B. ARDATZ BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK
%0,0 %0,0
%75,0
%33,0
%100,0
%0,0
Araudia Azterketak etaikerketak
Koordinazioa Prozesuak Jarduketak Beste batzuk
Ardatzaren ezaugarriak:
Helburu nagusia: Administrazioen arteko koordinazioa hobetzea eta herritarrei
etxebizitza-politiketan parte hartzeko aukera ematea.
3 jarduera-ildo: sektoreko eta erakunde arteko koordinazioa hobetzea; tresnak
eta baliabideak optimizatzea; eta herritarren parte-hartzea sustatzea.
10 neurri
16 jarraipen-adierazle: 5 kuantitatibo eta 11 kualitatibo.
6. ARDATZA
B.1. Neurrien egikaritze-
maila: % 30
Guztiz egikarituta: 3 neurri
Partzialki: 2 neurri
Egikaritu gabe: 5 neurri
B.2. Neurrien egikaritze-
maila, motaren arabera
Guztiz egik. %20
Partzialki %20 Egikaritu
gabe %60
52
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
B.3. Helburu kuantitatiboen egikaritze-maila eta jarduketa nagusien garapen kuantitatiboa
C. ILDO/NEURRI BAKOITZEAN LORTUTAKO EMAITZAK Jarduera-ildoa: 6.1. Arloko politiketan koordinazioa indartzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Erakundeen artean jarduera-esparru komuna ezartzea.
Koordinazio-bilerak egitea Bai
Neurria: Etxebizitza-politika beste gizarte-politika batzuekin koordinatzea.
Koordinazio-bilerak egitea Aribidean
Neurria: Foru Aldundiekin koordinatuta, etxebizitza lortzen laguntzeko zerga-eredu berria sustatzea.
Bilerak egitea Bai
Hartu beharreko zerga-neurriak aztertzea Aribidean
Alokairuaren zerga-tratamendua aldatzea Ez
Neurria: Erakundeen informazio estatistikoa homogeneizatzea eta hobetzea.
Azterketa egitea Aribidean
Informazioa batera biltzeko eta eguneratzeko sistema diseinatzea Ez
6. ARDATZA
2 hitzarmen sinatu dira erakundeekin
5 saio egin dira herritarrekin
53
Legenda (tipologia):
Araudia: Azterketak eta ikerketak: Prozesuen hobekuntza:
Koordinazioa: Jarduketak: Beste batzuk:
Jarduera-ildoa: 6.2. Tresnak eta baliabideak optimizatzea, etxebizitza-politikan gobernantza
berri baterantz jotzeko
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: ORUBIDE zentroa VISESAn sartzea.
Integrazioa egitea Ez
Neurria: Finantzazioa bultzatzea nazioarteko organismoen eta finantza-erakundeen bitartez.
Aukerak aztertzea Ez
Egindako bilerak 0
Neurria: Babestutako etxebizitzen inskripzio-, esleipen- eta mantentze-prozesuetan parte hartzen duten sail eta administrazio
guztien kudeaketa eta koordinazioa hobetzea.
Prozesuak eta fluxuak aztertzea Ez
Sinatutako hitzarmenak 2
Jarduera-ildoa: 6.3. Herritarren partaidetza sustatzea
Gauzatze-adierazleak Tipologia 2013-2015 aldian
lortutakoa Neurria: Elkarguneak sortzea herritarrak hobeto informatzeko.
Egindako topaketa-bilerak 5
Saioetan parte hartutako pertsonak Zehaztu gabe
Neurria: Herritarrek parte hartzeko jardunbide berritzaileetan sakontzea.
Kanal anitzeko partaidetza-sistema diseinatzea Aribidean
Neurria: Etxebizitza Sailburuordetzak garatutako zerbitzuak eta jarduerak argitaratzea eta hedatzea.
Jendearen esku jarritako argitalpenak (formatu digitalean edo paperean) Aribidean
6. ARDATZA
54
3.3. Programa eta esku-hartze nagusiak: ezaugarriak eta garapen-maila
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan
Zuzentzailearen neurrien eta ardatzen
helburu kuantitatiboekin eta gauzatze-
adierazleekin batera, etxebizitza-politikak
osatzen dituzten programa eta esku-hartze
nagusien garapen-maila aztertuz, hau jakin
dezakegu, besteak beste: lurraldea eta
biztanleria zenbateraino estaltzen dituzten,
kostuak nola aldatzen diren eta zerbitzuak
nola kudeatzen diren. Informazio horri esker,
2013-2016 aldirako EPZren eraginkortasuna,
efizientzia, berdintasuna eta kalitatea azter
daitezke. Azterketa hori 5. Kapituluko
balorazio integraletan txertatu dugu.
3.3.1. Alokairuari buruzko programa eta esku-hartze nagusiak
Programa eta esku-hartzeak oinarrizko bloke
hauetan antolatzen dira:
a) Alokairurako etxebizitza berriak sustatzea,
zuzeneko sustapenen bidez edo beste
eragileei sustapenerako laguntzak emanez.
b) Alokairuko etxebizitza eskuragarriak
eskaintzea, bai etxebizitza publikoaren
bidez –Alokabide, Sailaren etxebizitzak,
udalen etxebizitzak…– edo etxebizitza
pribatuaren bidez, etxebizitza hutsak
baliatuz eta jendearen eskura baldintza
onetan (Bizigune, ASAP).
c) Alokairua ordaintzeko laguntzak.
a) Etxebizitza berriaren sustapena:
alokairuko etxebizitzak
sustatzeko zailtasunak
2013-2016 aldirako EPZaren indarraldian,
2013an baino alokairuko etxebizitza gehiago
hasi dira 2015ean, eta 2014an baino
gutxiago. Hain zuzen, urtean hasitako
etxebizitza babestu guztien % 16,8 dira.
1.953 1.336
917
79
217
185
3,9
14 16,8
0
5
10
15
20
0
1.000
2.000
3.000
Alo
ka
iru
are
n %
-a
gu
zti
zk
oa
rek
iko
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
Salmenta Alokairua
15. diagrama: Alokairu-erregimeneko
etxebizitza babestuen eraikuntzaren bilakaera.
Alokairurako hasitako eta amaitutako
etxebizitzak. 2013-2015
2013 2014 2015
16. diagrama: Salmentarako eta alokairurako
hasitako etxebizitzak. 2013-2015
2013 2014 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza
eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Informazioa, labur-labur aurkeztua, hiru
esparruren inguruan antolatzen da. Hona
hemen: alokairuaren sustapena;
birgaitzeko laguntzak (Birgaitzeko
Renove Planean aurreikusitako esku-
hartzeak barne hartuta); eta eskari berrira
egokitzeko eta kudeaketa zein
koordinazioa hobetzeko esku-hartzeak.
417
633
124 79
217 185
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
Amaitutakoak Hasitakoak
55
Eskuarki, babeseko etxebizitza gehien
Araban egin dira, baina, 2015ean, datu hori
lurralde-mailan orekatzeko asmoz, Bizkaian
hasi dira babeseko etxebizitza gehien.
b) Alokabidek kudeatutako alokairuko etxebizitzen parkea: Egonkortasuna
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailearen hiru urteko
indarraldian.
Alokabidek kudeatzen duen alokairu-parkean, bere etxebizitzak daude, baita beste programa
batzuetako etxebizitzak ere, alokairua sustatzeko politiketan integratuak. 2015ean, Alokabidek
11.767 etxebizitza kudeatzen zituen (2014an baino % 4,3 gehiago). Alokabidek kudeatzen duen
etxebizitza-parke garrantzitsu horretan, zenbait programatako eta zenbait erakunderen
etxebizitzak daude. Hona hemen:
Bizigune (parkearen % 39,0)
Alokabideren parke propioa (% 31,6)
Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak (% 26,9)
ASAP (% 1,2)
Udalak (% 1,2)
Araba %36,7
Bizkaia %28,7
Gipuzkoa %34,6
Bizkaia %48,8 Gipuzkoa
%51,2
2000-2012 aldian metatua
2013-2015 aldian metatua
17. diagrama: Alokairurako hasitako etxebizitza babestuak, Lurralde Historikoaren
arabera
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Ingurumen, Lurralde Plangintza eta
Etxebizitza Sailak, babeseko etxebizitzak
zuzenean sustatzeaz gain, laguntzak ematen
dizkie beste eragile publiko eta pribatu
batzuei, alokairuko erregimeneko
etxebizitzak sustatzeko. 2015ean, ez da
dirulaguntzarik eman, proiekturik egon ez
delako. Hala ere, alokairuko etxebizitza
babestu berriak sustatzeko maileguak
formalizatu ditu, 3,7 milioi eurokoak, guztira.
1. taula: Alokairua sustatzeko formalizatutako maileguen bilakaera. 2013-2015 (milioi
eurotan)
2013 2014 2015
Alokairurako
sustapen berria 7.700 0 3.740
Zuzkidura-
ostatuak 5.125 0 0
Alokairu
babesturako
erostea
-- 0 0
Guztira 12.825 0 3.740
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
56
18. diagrama: Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
PIXKA BAT HANDITZEN DA ALOKABIDEREN ETXEBIZITZA PROPIOEN PARKEA, ETA ERRENTAK GUTXITU EGITEN DIRA.
2015aren amaieran, Alokabideren etxebizitza-
parke propioan, 3.720 etxebizitza zeuden; hau
da, 2014an baino % 5,1 gehiago (3.540
etxebizitza gehiago).
Parke horretako etxebizitza gehienak Araban daude, eta Bizkaian dago, argi eta garbi,
etxebizitzen ehunekorik txikiena.
20. diagrama: Alokabideren etxebizitza propioak dituzten udalerri nagusiak. 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
3.280 3.540 3.720 E
txeb
izit
za
-ko
p.
Alokabide 3.720
Eusko Jaurlaritza
3.170
Bizigune 4.589
Udalak 143 ASAP
145
11.442 11.281 11.767
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
Bizkaia
375
%10,1 Gipuzkoa
804
%21,6
Araba
2.541
%68,3
Arrasate: 235
Donostia: 190
Mutriku: 75
Gasteiz: 2.290
Bilbo: 160
Muskiz: 80
Parkearen 2015eko banaketa 2013 2014 2015
19. diagrama: Alokabideren etxebizitza-parke
propioaren garapena. 2013-2015
2013 2014 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
57
Alokabideren parkeko etxebizitzetako batez
besteko errentak gorabehera txikiak izan ditu
urteetan zehar (2015eko batez besteko
errenta 2004koaren oso antzekoa da). 2013-
2016 aldirako Etxebizitza Plan
Zuzentzailearen indarraldian, batez besteko
errenta % 5 txikitu da, batik bat azken urtean
gertatutako beherakadaren ondorioz.
Ingurumen, Lurralde Plangintza eta
Etxebizitza Sailak dirulaguntza bat ematen
dio Alokabideri, Eusko Jaurlaritzaren
etxebizitzak kudeatzeagatik. 2015ean,
dirulaguntza hori 2,2 milioi eurokoa izan da.
Kudeatutako etxebizitza-kopurua handitu
denez, etxebizitza bakoitzeko dirulaguntza
txikitu egin da; hain zuzen, urteko
710 eurokoa izan da (2014an, 745 eurokoa).
BIZIGUNE: 2015. URTEAN JARRAITU DUEN PROGRAMA BITXI BAT
Bizigune programak etxebizitzak alokatzeko
aukera ematen du, jabeei ordaindu behar
zaiena baino errenta txikiagoan. 2015eko
abenduan, programa horrek 4.589 etxebizitza
kudeatzen zituen (2014an, berriz, 4.590).
2015eko etxebizitza-kopurua eta 2014koa oso
antzekoak izan dira, baina 2014koa 2013koa
baino txikiagoa izan zen (% 11 gutxiago). Hain
zuzen, 2014an, hileko 450 €-ko errenta
maximoa ezarri zen programan sartzen ziren
jabeentzat; programan lehenago sartu
zirenentzat, errenta maximoa hileko 600 €-koa
zen.
5.174
4.590 4.589
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
21. diagrama: Alokabideren etxe propioetako
batez besteko errentaren bilakaera. 2013-2015
235,7 233,8 223,8
Bate
z b
este
ko
err
en
ta
(eru
o/h
il)
2013 2014 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion dirulaguntzaren bilakaera.
2013-2015
Sailaren dirulaguntza
(eurotan)
Sailaren etxebizitzak
Batez besteko dirulaguntza
kudeatzeagatik
2013 2.049.506,66 2.817 727,5
2014 2.186.437,02 2.935 744,9
2015 2.251.908,94 3.170 710,4
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
22. diagrama: Biziguneren etxebizitza-
parkearen bilakaera. 2013-2015
2013 2014 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
58
Lurralde-ikuspegitik, Biziguneren etxebizitza gehienak Bizkaian daude; han daude
10 etxebizitzatik 6 baino gehiago. Gipuzkoan, etxebizitzen % 26,3 dago, eta, Araban, azkenik,
% 12,6. Bilbo da Biziguneren etxebizitza gehien dituen hiriburua (792 etxebizitza). Ondoren,
Gasteizek 423 etxebizitza ditu. Donostian, 106 etxebizitza daude, beste bietan baino gutxiago,
alegia, bai kopuru absolutuetan, bai Lurralde bakoitzeko etxebizitza-kopuruekin alderatuta.
23. diagrama: Biziguneren etxebizitza gehien dituzten udalerriak. 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2015ean, Bizigune programan parte hartzen duten errentatzaileek hileko 527 €-ko errenta jaso
dute batez beste (2014an baino 30 € gutxiago). Bizigune programako errentariek hileko 261 €-ko
kuota ordaindu dute batez beste 2015ean. Batez besteko kuotarik handiena Gipuzkoakoa da
(274 €-koa).
3. taula: Bizigune programako adierazle nagusiak, Lurralde Historikoen arabera. 2015
Alokairu-errenta Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
Jabeen alokairu-errenta** 556,5 526,5 515,0 527,1
Errentarien alokairu-errenta 247,0 258,9 273,8 261,4
Errentarien errentaren %-a jabeen errentarekiko 44,4 49,2 53,2 49,6
** Kontuan izan behar da lehen errenta maximoa hileko 600 €-koa zela, eta, lehenago, 750 €-koa. 2013ko abenduan onartutako araudiaren arabera, errentaren muga maximoa hileko 450 €-koa zen (indarrean 2015ean), eta, 2017an, berriro igo da: 525 €.
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
24. diagrama: Bizigune programaren bidez alokatutako etxebizitzetako batez besteko
errentaren bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
256,77 270,5 261,4
600,8 557,7
527,1
eu
ro/h
il
Errentariaren errenta Jabearen errenta
Bizkaia 2.807 %61,2 Gipuzkoa
1.206 %26,3
Araba 576
%12,6
Donostia: 106
Eibar: 100
Arrasate: 76
Errenteria: 74
Irun: 71
Gasteiz: 423
Bilbo: 792
Barakaldo: 381
Santurtzi: 131
Portugalete: 103
2013 2014 2015
59
Eusko Jaurlaritzak Bizigune programari guztira eman dion dirulaguntza 19,3 milioi eurokoa izan
da 2015ean. Etxebizitza bakoitzeko, 4.200 €-koa izan da (350 €/hil), 2014an eman zionaren
antzekoa.
4. taula: Sailak Bizigune programako etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako dirulaguntzaren kalkulua
Erakarritako etxebizitzak
Sailaren dirulaguntza (milioi
eurotan)
Sailak etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako dirulaguntza
(eurotan)
2013 5.174 20,49 3.959,6
2014 4.590 19,27 4.199,0
2015 4.589 19,27 4.199,9
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
ASAP, EKIMEN INTERESGARRIA, MARTXAN JARTZEKO ZAILTASUNAK DITUENA
2012an, Eusko Jaurlaritzak ASAP izeneko bitartekotza-programa bat jarri zuen martxan alokairu
libreko merkatuan. Programa horrek haren baitan alokairuan jartzen diren etxebizitzetarako
aseguru bat ematen du. 2015ean, 233 etxebizitza zeuden programan, eta 145 alokairu-kontratu
sinatu ziren. Sailak 21 mila euro bideratu ditu ASAP programara, errenta ez ordaintzeen eta
kalteen aseguru-polizak ordaintzeko. Beraz, batez besteko kostua 145 eurokoa izan da
etxebizitza bakoitzeko.
5. taula: ASAP programako adierazle nagusiak, Lurralde Historikoen arabera. 2015
Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
Programaren parkea guztira 27 144 62 233
Indarrean dauden alokairu-kontratuak 7 96 42 145
Okupatuta dauden etxebizitzen %-a, erakarritako
etxebizitzekiko 26 67 68 62
Batez besteko alokairu-errenta (eurotan) 490,0 493,8 505,0 497,4
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
25. diagrama: ASAP programaren adierazle nagusien bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
54 23
110
68
233
145
Erregistratutako etxebizitzak Sinatutako alokairu-kontratuak
2013 2014 2015
60
c) Alokairua ordaintzeko laguntzak: aldaketak programetan.
Alokairua ordaintzeko laguntzak ez dagozkie 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailean
aurreikusitako jarduketei. Dena dela, plan horren helburu kuantitatibo nagusietan sartzen dira,
eta oso esku-hartze garrantzitsua dira EAEko etxebizitza-politiketan. Arlo horretan, honako
hauek dira laguntza nagusiak: Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria, Gizarte
Larrialdietarako Laguntzak (aurrekoekin bateraezinak) eta Emantzipaziorako Oinarrizko Errenta
(apurka-apurka kentzen ari dira).
ETXEBIZITZA GASTUETARAKO PRESTAZIO OSAGARRIA, 2013-2016 ALDIAN GORA EGIN DUEN PRESTAZIOA Prestazio hori 2013-2016 aldirako EPZren helburu kuantitatiboetan dago. Haien egikaritzea
lehenago baloratu dugu. 2015eko datuek adierazten dute batez beste jasotako prestazioen
kopuruak gora egin duela (% 4,6 gehiago), baita zenbateko orokorrak ere (% 5 gehiago); hain
zuzen, 88,5 milioi eurotik gorakoa izan da 2015ean.
6. taula: Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen hileko batez
besteko kopuruaren eta prestazioaren guztizko zenbatekoaren bilakaera, Lurralde Historikoaren arabera. 2013-2015
2013 2014 2015
Hartzaileen kopurua (batez beste hilean)
Zenbateko osoa
(eurotan)
Hartzaileen kopurua (batez beste hilean)
Zenbateko osoa (eurotan)
Hartzaileen kopurua (batez beste hilean)
Zenbateko osoa
(eurotan)
Araba 4.110 13.332.058 4.703 14.592.961 4.811 14.878.754
Bizkaia 14.385 45.703.297 16.475 50.087.376 17.183 52.811.994
Gipuzkoa 5.490 16.991.884 6.475 19.596.927 6.941 20.837.074
EAE 23.985 76.027.239 27.653 84.277.264 28.935 88.527.824
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2015. urtean, 38.154 pertsonak jaso zuten
Etxebizitza Gastuetarako Prestazio
Osagarria (9.000 pertsona baino gehiago
hileko batez bestekoaren gainetik). Horrek
zehaztasun handiagoz adierazten du zer-
nolako estaldura-maila du programak. Urteko
edozein unetako jasotzaileen guztizko
kopurua aintzat hartuta, prestazioaren
lurralde-banaketa aurreko taulako hileko
batez bestekoak adierazten duenaren oso
antzekoa da.
26. diagrama: EGPO jasotzen duten pertsonen
banaketa Lurralde Historikoaren arabera. 2015
Bizkaia
22.518 Gipuzkoa
9.300
Araba
6.336
5
EAE: 38.154
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
61
ALOKAIRUA ORDAINTZEA, GIZARTE LARRIALDIETARAKO LAGUNTZEN ZATI ADIERAZGARRI GISA (% 27)
Gizarte Larrialdietarako Laguntzak (GLL)
unean uneko prestazioak dira (ez dira
aldizkakoak), ohiko edo ohiz kanpoko gastu
espezifikoei aurre egiteko. Laguntza horiek
alokairua ordaintzeko ere erabiltzen dira. Lau
eurotik bat baino apur bat gehiago (% 27)
etxebizitza-gastuak ordaintzeko erabiltzen
da; hain zuzen, laguntza hori jasotzen
dutenen % 17k horretarako erabiltzen dute.
2015ean, 7,9 milioi euro eman zitzaizkien 7.245 jasotzaileei. Lurralde-banaketari dagokionez,
Gipuzkoa nabarmentzen da; lurralde horretan, gehiago dira laguntza horiek jasotzen dituzten
pertsonak, eta, bestalde, handiagoa da batez besteko zenbatekoa.
7. taula: Alokairua ordaintzeko erabilitako Gizarte Larrialdietarako Laguntzei buruzko adierazle
nagusiak. 2013-2015
2013 2014 2015
Laguntza-kopurua
Zenbatekoa (eurotan)
Laguntzen batez besteko
zenbatekoa (eurotan)
Laguntza-kopurua
Zenbatekoa (eurotan)
Laguntzen batez
besteko zenbatekoa
(eurotan)
Laguntza-kopurua
Zenbatekoa (eurotan)
Laguntzen batez
besteko zenbatekoa (eurotan)
Araba 1.057 1.127.743 1.067 1.171 1.294.963 1.106 1.369 1.561.326 1.140
Bizkaia 2.641 2.839.490 1.075 2.634 2.571.077 976 2.629 2.734.155 1.040
Gipuzkoa 2.360 2.608.817 1.105 2.933 3.165.496 1.079 3.247 3.637.783 1.120
EAE 6.058 6.576.050 1.085 6.738 7.031.536 1.044 7.245 7.933.266 1.095
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2015ean, laguntza hori jasotzen duten
pertsonen kopuruak handitzen jarraitu du
(+% 7,5), baita guztizko laguntza-kopuruak
ere (+% 12,8). Hazkunderako joera hori
homogeneoa da; alegia, GLL osoei zein
zuzenean etxebizitza-gastuak ordaintzeko
laguntzei dagokie. Laguntzen batez besteko
zenbatekoa aurreko ekitaldietakoaren oso
antzekoa da; hain zuzen, 1.100 euro baino
pixka bat gutxiago ematen zaizkio jasotzaile
bakoitzari, batez beste.
Etxebizitza-alokairua
%27
Gainerakoa
%73
27. diagrama: Etxebizitza-alokairuak GLLen
guztizko gastuan duen eragina. 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza
eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
8. taula: Alokairua ordaintzeko erabilitako
GLLen bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza
eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2013 2014 2015
Laguntza-kopurua 6.058 6.738 7.245
Zenbatekoa (mila eurotan)
6,58 7,03 7,93
Batez besteko zenbatekoa (eurotan)
1.085 1.044 1.095
62
EMANTZIPAZIORAKO OINARRIZKO ERRENTA, DESAGERTZEN ARI DEN LAGUNTZA BAT
2011ko abenduan, bertan behera utzi zuten
Emantzipaziorako Oinarrizko Errentaren
programa. Ordura arte eskatuta zeukatenek
eutsi egin zioten. Hala ere, emandako
zenbatekoa txikitu egin zen (210 €-koa zen
hileko, eta 147 €-ra jaitsi zen). Programa
alokairu-erregimeneko etxebizitza bat
eskuratu zuten 22 eta 30 urte bitarteko
gazteentzat zen, baldin eta urteko 22.000 €-
tik beherako diru-sarrerak bazituzten.
28. diagrama: Emantzipaziorako Oinarrizko Errenta jaso duten pertsonen bilakaera,
Lurralde Historikoaren arabera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
9. taula: Emantzipaziorako Oinarrizko Errentaren programarako zenbatekoaren kalkulua. 2013-2015
Euros Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
2013*** 876.708 1.726.956 1.116.612 3.720.276
2014*** 393.372 659.736 455.112 1.508.220
2015*** 100.548 146.412 112.896 359.856
*** Kalkulua egiteko, kasu guztietan hileko 147 €-ko laguntza eman dela jo dugu. Beraz, ez dugu kontuan hartu jasotzaileaz gain etxebizitzaren alokairu-kontratuan beste titularrik dagoen ala ez (izan ere, kasu horretan, prestazioa alokairu-kontratuko titularren artean banatzen da), edo prestazioa urte osoan jaso ez dutenen kasua.
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
3.3.2. Birgaikuntzari buruzko programa eta esku-hartze nagusiak
(Birgaitzeko Renove Plana)
Birgaikuntzari dagokionez, Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailaren estrategia
Birgaitzeko Renove programaren bidez antolatzen da, eta bost programa espezifiko ditu,
Etxebizitza Plan Zuzentzailean aztertutako neurriak (4. Ardatzekoak) osatzen dituztenak.
Programa espezifiko horien helburua EAEko parke eraikia zaharberritzea da, energia-
eraginkortasunaren, irisgarritasunaren eta iraunkortasunaren irizpideak aintzat hartuta.
497
223 57
979
374
83
633
258 64
2.109
855
204
13-abe 14-abe 15-abe
Jaso
tzail
e-k
op
uru
a
Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
2015ean, programa ia guztiz desagertu
da. Gero eta gazte gutxiagok jasotzen
dute errenta hori (204 gaztek jaso dute
2015ean, eta, 2008an, berriz, ia 5.000).
Beraz, laguntza horretarako aurrekontua
txikitu egin da (2015ean, ia 360.000
eurokoa izan da).
63
2.0
55
Jarraian, labur-labur azalduko ditugu programa horiek. Honako helburu hauek dituzte:
a) Oro har, herritarrei laguntzea (gizabanakoei eta jabekideen erkidegoei dirulaguntzen eta
maileguen bidez);
b) Irisgarritasuna erraztea, tokiko erakundeei –udalei eta udalez peko erakundeei– laguntzak
emanez;
c) Birgaikuntza Integratuko Eremuetan eta Area Degradatuetan birgaikuntza sustatzea (udalen eta
Birgaitzeko Hirigintzako Sozietateen azterketak eta planak);
d) Etxebizitzak eta eraikinak eraginkortasunez birgaitzea (udalak eta jabekideen erkidegoak);
e) Hiriak berroneratzea (dirulaguntzak hiri-berroneratzeko proiektuei).
a) Partikularrei eta jabekide-erkidegoei zuzendutako birgaitze-laguntzak:
bilakaera mugatua, baina handitzeko aukerak dituena. Birgaitzerako laguntzak dirulaguntzak eta maileguak dira. 2013-2016 aldirako EPZren
indarraldian, dirulaguntza-kopurua askoz handiagoa izan da maileguena baino; hain zuzen,
mailegu-kopurua txikitu egin da.
EGONKORTASUN ESPARRU BATEAN EMANDAKO DIRULAGUNTZAK
Dirulaguntzen helburua zera da:
bizigarritasuna hobetzeko, pertsona
desgaituen irisgarritasuna ahalbidetzeko eta
energia-kontsumoa murrizteko partikularrek
eta jabekideen erkidegoek egiten dituzten
birgaitze-lanetan laguntzea. 2015ean
programa horren esparruan emandako
laguntzei esker, EAEko 12.510 etxebizitza
birgaitzeko lanei lagundu zaie. 14,58 milioi
euro banatu dira guztira dirulaguntzetan
(erreserbatutako dirulaguntza) eta, ondorioz,
batez beste 1.165 euro eman zaizkio
etxebizitza bakoitzari.
2015ean, BIE-etan (Birgaitze Integratuko Eremuak) zeuden etxebizitzak etxebizitza guztien
% 8,4 ziren. Bestalde, esparru horietara bideratutako zenbatekoak guztizkoaren % 18,8 izan
ziren (BIE-etan birgaitze isolatuetan baino laguntza handiagoak ematen dira).
10. taula: Etxebizitza birgaitzeko dirulaguntzak, birgaitze motaren arabera. 2013-2015
Birgaikuntza isolatua
Birgaikuntza
integratua Birgaikuntza guztira
Kop. Mila € Kop. Mila € Kop. Mila €
2013 12.208 12.168 1.201 2.364 13.409 14.532
2014 10.709 11.082 923 2.370 11.632 13.452
2015 11.461 11.834 1.049 2.741 12.510 14.575
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
14,5 13,5 14,6
13.409 11.632 12.510
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
0
5
10
15
20
25
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
Mil
ioi eu
ro
Milioi euro
29. diagrama: Birgaitutako etxebizitzen
kopuruaren eta birgaitzeko laguntzen
zenbateko osoaren bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza
eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2013 2014 2015
64
2015ean, birgaitze integratuko esparruetan
2.613 €-ko laguntzak esleitu zaizkio, batez
beste, etxebizitza bakoitzari; birgaitze
isolatuen kasuan, ordea, 1.033 €-koak batez
beste etxebizitza bakoitzari. Batezbesteko
horiek 2014koak baino handixeagoak dira
BIE-etan emandako dirulaguntzen kasuan,
eta ia-ia berdinak birgaitze isolatuen kasuan.
31. diagrama: Laguntzen banaketa, esku hartzeko arearen arabera 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Laguntza-eskaera jabeek banaka nahiz jabekideen erkidegoek egin dezakete. Laguntza
banaka eskatuz gero, etxebizitzako elementu pribatiboak nahiz elementu erkideak birgaitzeko
laguntzak eska daitezke. Halere, etxebizitzetako elementu pribatiboak birgaitzeko laguntzak ez
dira oso ohikoak izaten, eta elementu erkideak birgaitzeko laguntzek osatzen dute, 2015ean,
dirulaguntza guztien ia % 98.
32. diagrama: Dirulaguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
997 1.035 1.033 1.968
2.568 2.613
Eu
ro/e
txeb
izit
za
Isolatua Integratua
30. diagrama: Birgaitzeko dirulaguntzen batez
besteko zenbatekoa, motaren arabera.
2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza
eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2013 2014 2015
BIE-etako birgaikuntza
%8,4
Birgaikuntza isolatua %91,6
Laguntza-kopurua
BIE-etako birgaikuntza
%18,8 Birgaikuntza
isolatua %81,2
Laguntzen zenbatekoa
46,2 48,7 50,5
50,3 48,8 47,3
3,5 2,5 2,2
Jabekide-erkidegoentzako laguntzak Laguntza partikularrak. Birg. erkideak
Laguntza partikularrak. Birg. indibidualak
2013 2014 2015
65
Dirulaguntzen banaketa geografikoa: birgaikuntza integratuaren eragina handiagoa da
Gipuzkoan
Birgaitutako etxebizitzei dagokienez, laguntza gehienak Bizkaian eman dira (laguntza guztien
% 57); guztira, emandako zenbatekoaren % 50 erabili da. Gipuzkoan kontrakoa gertatzen da:
birgaitutako etxebizitzen ehunekoa txikiagoa da (EAEko etxebizitza guztien % 25), baina eragin
handiagoa dute dirulaguntzen aurrekontu osoan (% 35).
33. diagrama: 2015ean aitortutako dirulaguntzen banaketa, lurralde historikoaren arabera eta birgaitze motaren arabera
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
11. taula: Dirulaguntzak eta babestutako aurrekontua, birgaitze integratuko eta birgaitze isolatuko jarduketen arabera. 2015
Lurralde Historikoa Etxebizitza
kopurua Dirulaguntzak
guztira Babestutako aurrekontua
Elementu erkideak birgaitzeko
Araba 2.121 2.082.302 40.310.014
Bizkaia 6.893 7.130.934 115.048.841
Gipuzkoa 3.028 5.041.570 75.655.554
Guztira 12.042 14.254.806 231.014.409
Elementu pribatiboak birgaitzeko
Araba 120 92.293 668.535
Bizkaia 220 159.835 1.228.632
Gipuzkoa 127 68.285 545.631
Guztira 467 320.413 2.442.528
BIRGAIKUNTZA GUZTIRA4 12.510 14.575.218 233.457.367
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
4 Arabako kasu batek elementu erkideen nahiz pribatiboen birgaitzea hartzen du, eta ez da sailkapen bakar batean ere sartu.
17,9 18,5 11,8
56,9 57,8 46,2
25,2 23,7 41,9
Birgaikuntzaguztira
Birgaikuntzaisolatua
Birgaikuntzaintegratua
Banaketa etxebizitza-kopuruaren arabera
Araba Bizkaia Gipuzkoa
14,9 16,4 8,6
50,0 49,0 54,3
35,1 34,6 37,1
Birgaikuntzaguztira
Birgaikuntzaisolatua
Birgaikuntzaintegratua
Banaketa dirulaguntzen zenbatekoaren arabera
Araba Bizkaia Gipuzkoa
66
Birgaitze-motak: egokitzeko lanak nagusi dira
Partikularrentzako eta jabekideen erkidegoentzako laguntzen programen esparruan babestu
daitezkeen birgaitze-jarduketek zenbateko desberdinak jasotzen dituzte, lan horien
interesaren eta izaeraren arabera. Programak sei birgaitze-mota bereizten ditu:
Eraikinaren egitura eta eraikuntza egokitzeko lanak: 1. mota.
Bizigarritasun-baldintzak egokitzeko lanak: 2. mota.
Etxebizitzak eta sarbideak desgaitasuna duten pertsonei buruzko araudira egokitzeko lanak: 3. mota.
Eraikuntzaren akabera orokorra egokitzeko lanak, eta etxebizitzak eraikuntza onaren printzipioetara egokitzeko lanak: 4. mota.
Inguratzaile termikoan esku hartzea, energia-eraginkortasuna hobetu eta energia aurrezteko.
Eraikinen eta eraikuntzen aldizkako ikuskapenaren ondoriozko txosten teknikoak prestatzea.
Emandako dirulaguntzen erdia baino gehiago (7,7 milioi euro), eraikinen egitura eta eraikuntza
egokitzeko lanetan bildu dira. Bigarren zenbatekorik handiena irisgarritasuna hobetzeko
egokitze-lanetara bideratu da (3,4 milioi euro), eta ia horren parean, azken urteetan goraka
datorren birgaitze-lan batera: inguratzailean esku hartuz eraikinen energia-eraginkortasuna
hobetzeko lanetara. 2015ean, 2,3 milioi euro bideratu dira halako lanetara.
34. diagrama: Dirulaguntzen banaketa, obraren arabera
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
12. taula: 2015ean onartutako dirulaguntzak, lan-motaren eta laguntza-motaren arabera
Lan-mota
Birgaitze-mota
Elementu
erkideak
birgaitzeko
Elementu
pribatiboak
birgaitzeko
Birgaitzea
guztira
1. mota. Egitura eta eraikuntza egokitzea 7.525.370 143.956 7.669.326
2. mota. Bizigarritasun-baldintzak egokitzea 16.128 -- 16.128
3. mota. Etxebizitzak irisgarritasuna hobetzeko egokitzea 3.338.121 114.752 3.452.873
4. mota. Akabera 59.253 61.704 120.957
Inguratzailea 2.305.610 -- 2.305.610
Eraikinen Ikuskapen teknikoen (EIT) ordainsariak 1.010.326 -- 1.010.326
Dirulaguntzak guztira 14.254.808 320.412 14.575.218
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Inguratzailea %15,8
EITak %6,9
Gainerakoak %1,0
Egitura egokitzea
%52,6
Irisgarrit. egokitzea
%23,7
67
13. taula: Aitortutako laguntzen banaketa, elementu pribatiboak ala erkidegoak birgaitzeko diren
aintzat hartuta. 2015
BIRGAITZE MOTA Dirulaguntzak guztira
%
Birgaikuntza isolatua
Jabekideen erkidegoentzako laguntzak 5.692.478 51,9
Partikularrentzako laguntzak. Elementu erkideak birgaitzeko
5.521.510 46,7
Partikularrentzako laguntzak. Elementu pribatiboak birgaitzeko
170.968 1,4
Birgaitze isolatua, guztira 11.834.147 100,0
Birgaikuntza integratua
Jabekideen erkidegoentzako laguntzak 1.220.117 44,5
Partikularrentzako laguntzak. Elementu erkideak birgaitzeko
1.371.510 50,0
Partikularrentzako laguntzak. Elementu pribatiboak birgaitzeko
149.444 5,5
Birgaitze integratua, guztira 2.741.071 100,0
BIRGAIKUNTZA GUZTIRA 14.575.218 Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
BIRGAITZEKO MAILEGUAK: GAINBEHERA DAUDEN LAGUNTZAK
Birgaitze-lanek mailegu kualifikatuak eskuratzeko aukera dute, aurrekontu osoaren zenbatekoan,
behin dirulaguntza kenduta. 2015ean 192 mailegu onartu dira, 1,3 milioi euro guztira. Elementu
pribatiboak birgaitzeko eragiketak (175) 1,2 milioi euroko maileguak hartu dituzte, eta birgaitze
integratuko areetan egindakoek (askoz ere gutxiago) 0,1 milioi hartu dituzte guztira.
14. taula: Etxebizitza birgaitzeko maileguak. 2013-2015
2013 2014 2015
Kop. m € Kop.
m € Kop. m €
Birgaikuntza isolatua 214 1.642 175 1.225 175 1.204
Birgaikuntza integratua 30 222 23 259 17 137
Birgaikuntza guztira 244 1.864 198 1.484 192 1.341
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Onartutako maileguen batez besteko zenbatekoa ere gero eta txikiagoa da, eta egungo
Etxebizitza Plan Zuzentzailearen indarraldia gainditzen du. Esaterako, 2010ean, maileguak
6.000 eurokoak ziren batez beste, eta 2015ean, berriz, 1.400 eurotik beherakoak dira.
35. diagrama: Onartutako maileguen zenbateko osoaren bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
1.864 1.484
1.341
Mil
a e
uro
2013 2014 2015
68
b) Irisgarritasun-alorreko laguntzak Udalentzat eta tokiko erakunde txikientzat.
Tokiko erakundeetan egiten diren jarduketek hau dute helburu: pertsona guztiak berdintasunez
eta ahalik eta independentziarik handienaz moldatzea errazten duten hiri-ingurunean eta gune
publikoak sortzea. Programa horrek pertsonen premia guztiak hartzen ditu aintzat,
Irisgarritasunaren Europako Kontzeptuan zehaztutako diseinu unibertsalari erantzungo dioten
instalazio irisgarrien bidez.
2015eko deialdiaren arabera, 3 milioi euroko dirulaguntza emango da 2015-2017 aldirako, urte
askotako banaketa batean, lanak egin ahala.
15. taula: 2015eko Irisgarritasun Programaren deialdiaren aurrekontuaren urtekako banaketa. 2015
Urtea Zenbatekoa (eurotan)
2015 150.000 2016 1.850.000 2017 1.000.000 Total 3.000.000
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Laguntza horiek goranzko bilakaera izan dute 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan
Zuzentzailea indarrean egon den hiru urteetan. Hala ere, programaren bidez diruz lagundutako
planen eta lanen kopurua txikitu egin da, batik bat 2014an.
16. taula: Udalei eta tokiko erakunde txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako dirulaguntzak.
2013-2015
2013 2014 2015
Kop. m € Ko
p. m €
Kop. m €
Planak 37 407 24 249 32 300
Obrak 152 1.393 57 2.251 102 2.700
Guztira 189 1.800 81 2.500 134 3.000
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Laguntza horien lurraldekako banaketari dagokionez, 2015ean orekatu egin zen Bizkaian eta
Gipuzkoan babestutako erakundeen kopurua. Alabaina, aitortutako zenbatekoei dagokienez
aldea handiagoa da, Bizkaian kopuru handiagoa aitortu baita. Guztira 96 tokiko erakunde txikik
eta udalek jaso dituzte laguntza horiek; 3 milioi euro guztira.
69
17. taula: Udalei eta tokiko erakunde txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako dirulaguntzak.
2015ean onartutako jarduketak
Onartutako
erakundeen
kopurua
Planak Obrak
Dirulaguntzak
guztira Kopurua Dirulaguntza
(€) Kopurua
Dirulaguntza
(€)
Araba 21 7 72.272 17 411.872 484.144 Bizkaia 38 16 147.529 42 1.265.858 1.413.387 Gipuzkoa 37 9 80.272 43 1.022.197 1.102.469 EAE 96 32 300.073 102 2.699.927 3.000.000
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
36. diagrama: Erakunde onuradunen lurraldekako banaketa eta aitortutako dirulaguntza. 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Programa hori udalentzat eta Birgaitzeko Hirigintzako Sozietateentzat da,
birgaikuntzarako azterketak eta planak egin ditzaten. Programa Enplegu eta Gizarte
Politiketako sailburuaren 2013ko urriaren 23ko Aginduaren bidez dago araututa.
Etxebizitza Sailburuordearen 2015eko irailaren 15eko Ebazpenean 368.260 euro
bideratu ziren programa horretara; aurreko urtean baino % 15 gehiago. Aurkeztutako
20 proiektuetatik, 11 udalen 16 proiektu onartu ziren.
18. taula: 2015ean BIE-etarako eta BADetarako RENOVE Programaren esparruan aitortutako dirulaguntzak, Lurralde Historikoaren arabera
Aurkeztutako
proiektuak
Diruz
lagundutako
proiektuak
Guztira
aitortutako
dirulaguntza (€)
Araba 5 4 127.474
Bizkaia 4 3 86.632
Gipuzkoa 11 9 154.154
EAE 20 16 368.260
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Araba %21,9
Bizkaia %39,6
Gipuzkoa %38,5
Erakunde onuradunen banaketa: 96
Araba %16,1
Bizkaia %47,1
Gipuzkoa %36,7
Aitortutako dirulaguntza: 3 milioi euro
70
d) Etxebizitza eta eraikinetako birgaikuntza eraginkorreko laguntzen
programa, ondare eraikian esku hartzeko proiektuak egiteko
Herri Lan eta Garraioetako Sailburuaren 2014ko abenduaren 17ko Aginduak arautzen du
Etxebizitzak eta Eraikinak Birgaitzeko RENOVE Planaren laguntza-programaren deialdia,
Euskadiko Autonomia Erkidegoan eraikitako ondarean esku hartzeko proiektuak prestatzeko eta
ondoriozko lanak burutzeko.
Udalak, udalez peko erakundeak, etxebizitzaren alorreko sozietate publikoak eta sustatzaile
publikoak izan daitezke dirulaguntza horien onuradunak, baldin eta jarduketen esparruko
eraikinen jabetza osoa edo partziala badute eta horien helburua etxebizitzak alokatzea bada.
2015ean, programa horretarako 5,5, milioi euroko aurrekontua onartu da, 2015-2018 aldi osoan
gauzatzeko.
19. taula: Etxebizitzen eta Eraikinen Birgaitze Eraginkorrerako Programaren 2015eko deialdiaren
erabakia, Lurralde Historikoaren arabera
Aurrekontua (€)
Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE guztira
2015 8.182 60.269 31.549 100.000
2016 147.273 1.084.848 567.879 1.800.000
2017 147.273 1.084.848 567.879 1.800.000
2018 147.272 1.084.848 567.879 1.800.000
Guztira 450.000 3.314.814 1.735.186 5.500.000
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Dirulaguntza horien bidez, guztira 550 etxebizitza hartzen dituzten 15 eraikin birgaitu dira goitik
behera. Diruz lagundutako proiektuen lurraldekako banaketari erreparatuta, Gipuzkoan erlatiboki
gehiago dira, eta oso gutxi dira Araban egin diren proiektuak. Eragindako etxebizitza-kopurua
aintzat hartuta, Bizkaian, oso pisu handia izan du programak: kopuru osoaren % 70.
Aurrekontuak lurraldearen arabera nola banatzen diren aztertuz gero, lurraldeek pisu erlatibo
orekatua dutela ikusiko dugu: % 60 Bizkaian eta % 31,5 Gipuzkoan. Araban, ordea, programak
oso eragin txikia izan du 2015ean, baita aurrekontuari dagokionean ere (% 8).
71
37. diagrama: 2015ean diruz lagundutako proiektuen eta dirulaguntza hartu duten etxebizitzen lurraldekako banaketa
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
e) Hiria berroneratzeko dirulaguntzen programa
2014an bezala, 2015ean ere bi laguntza zuzen aitortu dira hiria berroneratzeko bi
programatarako. Aurten, Sestao Berri sozietateari eman zaizkio biak, Abenduaren 25 kalean eta
Txabarri kaleko 37, 43 eta 57 zenbakietan birgaitze-jarduketak egiteko.. Taula honetan, 2015.,
2016. eta 2017. urteetan emandako dirulaguntzen zenbatekoa ageri da. Guztira, 1.160.000 euroko
dirulaguntza eman da, eta haren % 44 2015ean eman da.
20. taula: 2015ean hiria berroneratzeko laguntzen Programaren esparruan aitortutako dirulaguntzak
Proiektuak 2015 2016 2017
Sestao Berri. Abenduaren
25a kalea 310.000 250.000
Sestao Berri. Txabarri 200.000 200.000 200.000
Guztira 510.000 450.000 200.000
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
f) Birgaikuntzari buruzko beste datu adierazgarri batzuk: igogailuen
instalazioa eta EITak
Igogailuak jartzen laguntzea da etxebizitzen irisgarritasunaren arloko oinarrizko helburuetako
bat. Hain zuzen, EAEko etxebizitza-parkeak arlo horretan ditu gabeziarik handienak, 1.132
diru-laguntzak eman dira igogailuak jartzeko eta aldatzeko. Laguntza horri esker,
4.296 etxebizitzatan igogailuak instalatzea edo aldatzea lortu da. Datu horri erreparatuta, ikus
dezakegu 2015ean hazkunde handia gertatu dela, 2013-2014 aldian 1.556 etxebizitzatan egin
baitzen jarduketa hori.
Eraikinen Ikuskapen Teknikoen (EIT) kopuruan izandako hazkundea izango da, ziurrenik,
2015ean birgaitze-alorrean egindako lanaren ezaugarririk handienetako bat. 2015ean 3.310
ikuskapen burutu dira, eta, 2013-2014an, berriz, 211 baino ez ziren izan. Zalantzarik gabe,
araudiak badu zerikusia hazkunde horretan (eraikuntzen antzinatasunaren arabera ikuskapena
egiteko betebeharra dela eta), eta aurreikusten da datozen urteetan joera horrek bere horretan
jarraituko duela.
Araba %6,7
Bizkaia %53,3
Gipuzkoa %40,0
Diruz lagundutako proiektuen banaketa: 15
Araba %5,4
Bizkaia %70,2
Gipuzkoa %24,4
Dirulaguntza hartu duten etxebizitzen
banaketa: 550
72
3.3.3. Kolektiboen beharretara egokitzeko eta tresnak zein prozesuak hobetzeko
esku-hartze nagusiak
Lehenago adierazi dugunez, Etxebizitza Plan Zuzentzailearen hiru ardatzen jarduera-ildoek eta
neurriek hau dute helburu: prozedurak eta baliabideak lehentasunezko taldeen premietara
egokitzea (2. Ardatza); baliabideak bideratzea, eraikinak premia berrietara egokitu eta lurzoruen
kudeaketa hobetu dadin (3. Ardatza); eta administrazioen arteko kudeaketa eta koordinazioa
ahalbidetzea, etxebizitza-politikak sektore askotan eragiten baitu eta herri-administrazioetako
hainbat esparruri baitagokie (6. Ardatza).
Ardatz horietan aurreikusitako neurriek askotariko esku-hartzeak hartzen dituzte barne. Eragin-
maila desberdineko esku-hartzeak dira, hobekuntza-ikuspegi batetik (prozedurak, araudia,
eragileen arteko koordinazioa…) programa nagusiak garatzen lagundu nahi dutenak. Gainera,
premiarik garrantzitsuenak estaltzea lehenesten dute.
Neurri asko dira, eta txosten honetako 2. atalean azalduko ditugu zehaztasun osoz. Haietatik,
hauek dira aipatzekoak ebaluazio honetan:
Etxebideko eskatzaileen erregistroa: eskariaren errealitate berrira egokitzea
Ingurumen, Lurralde Politika eta Etxebizitza Sailak egiaztatu du Etxebiden izena emandako
pertsona guztiek ez dutela etxebizitza behar; ez, behintzat, eskaera egin zuten garaiko
terminoetan (zailtasuna esleipenetan). Hori dela eta, aldaketak egin dira erregistro-
prozeduretan, haiek egokitze aldera: eskari-espedienteen guztizko kopurua txikitu egin da,
eta, 2013az geroztik, alokairuarekin lotutako eskari gehiago egiten dira salmentarekin
lotutakoak baino. 2015ean, etxebizitza babestua eskatzeko 53.620 espediente zeuden, eta,
haietatik, 42.193 espediente alokairu-erregimeneko etxebizitza eskatzeko ziren.
38. diagrama: Etxebiden erregistratutako alokairuko etxebizitza babestuaren eskariaren eta eskari
osoaren bilakaera. 2013-2015
Iturria: Etxebide. Etxebizitza Sailburuordetza. Eusko Jaurlaritza
50.359 39.623 42.193
86.616
54.042 53.620
Eskaera
-ko
pu
rua
Alokairua soilik Eskari osoa
2013 2014 2015
73
2015ean, erregistroa eguneratuta izateko helburuari dagokionez, erregistroaren % 64
zegoen eguneratuta; alegia, aurreikusitako helburuaren (% 75) % 85 lortu da.
2015eko datuek jakitera ematen dutenaren arabera, erregistroko bajen erdiak baino zerbait
gutxiago inskripzioa berritzen ez duten pertsonenak dira, eta % 28, beharrezko
dokumentuak eramaten ez dituztenenak. Zenbait irizpide gerora ez betetzeaz gain, hauek
dira baja eragiteko beste kausa garrantzitsu batzuk: etxebizitza esleitua izatea (% 8,5) edo
etxebizitza bat erosteko kontratua sinatzea (% 2,3).
2015. URTEAN ETXEBIDEREN ERREGISTROTIK IRTETEKO ZENBAIT ARRAZOI
774 pertsonak esleitutako etxebizitzari uko egin diote.
1.495 pertsonari etxebizitza esleitu zaie, eta, beraz, Etxebideren
erregistrotik irten dira.
405 pertsonak etxebizitza bat erosteko kontratua sinatu dute.
Erosteko eta alokatzeko etxebizitzen zozketak eta esleipenak
Erosteko etxebizitzak zozketa bidez esleitzen dira, eta alokatzekoak, berriz, baremazio
bidez. 2015ean, 278 etxebizitza esleitu dira guztira, eta haien % 43,9 alokairuan esleitu dira.
Erosteko etxebizitza gehienak azalera-eskubidean zozketatu dira. Araban, ez da
etxebizitzarik esleitu, eta Bizkaian eta Gipuzkoan, berriz, 206 eta 72 esleitu dira, hurrenez
hurren.
21. taula: Etxebidek zozketatutako etxebizitza babestuak. 2013-2015
2103 2014 2015
Alokairua 281 346 122
Azalera-eskubidea 399 141
Jabetza 383 32 15
Guztira 1.063 378 278
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2015ean, udalek 222 etxebizitza zozketatu dituzte, eta eragile
pribatuek, 30.
1.002 pertsonak uko egin diete Etxebidek kudeatutako etxebizitzei
(2014an, 2.962 izan ziren).
2015eko eroslehentasunak eta atzera eskuratzeak: 66 kasu.
74
Ikuskapen- eta kontrol-funtzioa etxebizitza-politiketan
2013-2016 aldirako EPZren arabera, etxebizitzen esleipenen ikuskapenak eta kontrolak
garrantzi handiko faktoreak dira; alde batetik, herritarrei kontu-arrazoiak emateko, eta, beste
batetik, prozesuak gardenak izateko.
2013tik 2015era bitartean 15.562 etxebizitza ikuskatu dira 5 ; hain zuzen, 2015ean,
4.747 ikuskapen egin dira. Guztira, 244 zigor jarri dira (2015ean, 37); hau da, aldian
ikuskatutako etxebizitzen % 1,6an jarri dira (2015ean, ehunekoa txikiagoa izan da: % 0,5).
EAEn, 2015ean, zigorren zenbatekoa 2.259 €-koa izan da, batez beste.
39. diagrama: Sailak ikuskatutako etxebizitzen bilakaera (2004tik metatutakoa). 2013-2015
2015ean, 116 etxegabetze egin dira alokairuko etxebizitzen
parkean, ez-ordaintzeen ondorioz (2014an, 126 izan ziren). Urte
horretan, 157 demanda aurkeztu dira guztira.
5 Egindako ikuskapenen kopurua (ikuskapen-fitxak) handiagoa da ikuskatutako etxebizitzen kopurua baino.
83.567 94.369
107.781
63.015 67.880 73.901
Ikuskapen-fitxak Ikuskatutako etxebizitzak
26,8 33,0 37,0 32,7
44,2 38,6 35,2 41,9
29,0 28,4 27,8 25,4
Ikuskapen-fitxak
Ikuskatutakoetxebizitzak
Zigor- kasuak Zigorrenzenbatekoa
1.995
2.685
2.068 2.259
Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
40. diagrama: Zigorren batez besteko
zenbatekoa, Lurralde Historikoaren arabera.
2004-2015
41. diagrama: Eusko Jaurlaritzak babes ofizialeko
etxebizitzetan egindako ikuskapenen emaitzak,
lurraldeka banatuta. 2004-2015
2013 2014 2015
75
4. Etxebizitza-politiken finantziazioa
4.1. Etxebizitzan egindako gastuaren bilakaera
2015ean, lehen aldiz 2010az geroztik,
etxebizitzarako gastu kontsolidatuaren
aurrekontua pixka bat handitu da (+% 1)
2014koaren aldean. Gainera, aurreko bost
urteetako aurrekontu-ekitaldietan, aurrekontu
horrek beherakadak izan zituen.
2015ean, Eusko Jaurlaritzak Etxebizitza
Taldean guztira bideratutako gastu
kontsolidatua –hau da, Ingurumen, Lurralde
Politika eta Etxebizitza Sailak eta VISESA
eta Alokabide haren sozietateek
etxebizitzaren alorrean egindako gastu
guztiak– 184,6 milioi eurokoa izan. 2014an,
berriz, 182,4 milioi eurokoa izan zen.
Hainbat partida aztertu ondoren ikus
daitekeenez, Kapitaleko Transferentziak eta
Dirulaguntzak partida apur bat handitu da:
20,9 milioi eurokoa izan zen 2014an, eta
22,8 milioi eurokoa 2015ean.
2015ean etxebizitzaren alorreko gastu
kontsolidatuan izandako gorakada txiki hori
sozietate publikoen (Visesa eta Alokabide)
aurrekontuaren bilakaeraren ondorio da; izan
ere, haien aurrekontua 2014koa baino % 3
handiagoa izan zen 2015ean (118,8 milioi
euro, eta, 2014an, 115,7 milioi euro). Gastu
korrontearen partida izan da 2015ean gehien
handitu dena: 30,7 milioi euro (2014. urtean,
ordea, 24,2 milioi eurokoa izan zen).
102,3 78,0 75,2
18,1 20,9 22,8
89,4 83,6 86,7
209,8 182,5 184,6
Zuzeneko Inb. Kap. Tr. eta Dir.
Gastu Korrontea Guztizko gastua
Gastu Korrontea partida ere zertxobait
handitu zen: 83,6 milioi eurokoa izan zen
2014an, eta, 2015ean, berriz, 86,7 milioi
eurokoa. Zuzeneko Inbertsioak partida,
ordea, pixka bat txikitu da azken urtean:
2014an, 78,0 milioi eurokoa izan zen, eta,
2015ean, 75,1 milioi eurokoa.
Epe ertaineko ikuspegi batetik,
etxebizitzarako gastu kontsolidatuaren
beherakadarik handiena Zuzeneko
Inbertsioak eta Kapitaleko
Transferentziak eta Dirulaguntzak
partidetan gertatu dela ondoriozta
dezakegu; hain zuzen, 2010ean,
202 milioi eurokoak eta 74 milioi
eurokoak izan ziren hurrenez hurren.
42. diagrama: Etxebizitzan guztira egindako
gastuaren bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2013 2014 2015
2015ean, Sailaren aurrekontua aurreko
urtekoa baino % 7 txikiagoa izan da,
batez ere Kapitaleko Transferentziak eta
Dirulaguntzak partidan izandako
beherakadaren ondorioz; hain zuzen,
2014an, 107,1 milioi eurokoa izan zen,
eta, 2015ean, 99,8 milioi eurokoa.
76
Etxebizitza Taldearen guztizko gastua osatzen duten jarduera-ildoak aztertuz gero, ikusiko dugu
2015eko partidarik garrantzitsuenak honako hauek izan direla, ordena honetan:
Etxebizitzak eraikitzea. 2015ean, 45,4 milioi euroko gastu kontsolidatua bideratu da partida
horretara; 2014 baino % 19,6 gutxiago.
Bizigune programa, 32 milioi euroko gastu kontsolidatuarekin.
Funtzionamendu-gastuak, 2015ean 22 milioi eurokoak izan direnak.
Familientzako dirulaguntzak eta subsidioak. 2015ean partida hori apur bat handiagoa izan da
2014koa baino: 15,3 milioi eurokoa izan zen 2014an, eta 16,2 milioi eurokoa 2015ean.
22. taula: Visesak eta Alokabidek etxebizitza-alorrean egindako gastua, jarduera-ildoaren arabera.
2013-2015
2013 2014 2015
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
ZUZENEKO INBERTSIOAK
Lurzorua erostea 3,54 % 2,5 3,04 % 2,6 5,35 % 4,5
Etxebizitzak eraikitzea 39,26 % 27,5 41,34 % 35,7 33,24 % 28,0
Gainerako inbertsioak 38,39 % 26,9 12,01 % 10,4 16,62 % 14,0
Zuzeneko inbertsioak, guztizko partziala 81,19 % 56,8 56,39 % 48,7 55,21 % 46,5
KAPITALEKO TRANSFERENTZIAK ETA DIRULAGUNTZAK
Epe luzeko finantza-inbertsioak eta kredituak
0,02 % 0,0 0,00 % 0,0 0,54 % 0,5
Bizigune programa 37,78 % 26,4 34,83 % 30,1 32,13 % 27,0
Eroslehentasuna eta atzerako erostea 0,23 % 0,2 0,28 % 0,2 0,18 % 0,2
Kapitaleko Transferentziak eta Dirulaguntzak, guztizko partziala
38,03 % 26,6 35,11 % 30,3 32,85 % 27,7
GASTU KORRONTEA
Pertsonal-gastuak 6,18 % 4,3 6,51 % 5,6 7,99 % 6,7
Funtzionamendu-gastuak 10,15 % 7,1 10,52 % 9,1 15,20 % 12,8
Finantza-gastuak 7,36 % 5,2 7,2 % 6,2 7,55 % 6,4
Gastu Korrontea, guztizko partziala 23,69 % 16,6 24,23 % 20,9 30,74 % 25,9
GASTUA GUZTIRA 142,91 % 100,0 115,73 % 100,0 118,80 % 100,0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
21,2 21,6 19,9
56,1 41,7 33,2
48,4 43,8
46,7
125,6 107,1
99,8
Zuzeneko inb. Kap. Tr. eta Dir.
Gastu korrontea Guztizko gastua
81,2 56,4 55,2
38,0 35,1 32,9
23,7 24,2 30,7
142,9 115,7 118,8
Zuzeneko inb. Kap. Tr. eta Dir.
Gastu korrontea Guztizko gastua
44. diagrama: Sailaren guztizko gastuaren
bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
43. diagrama: Visesa eta Alokabide
sozietateen gastuaren bilakaera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2013 2014 2015 2013 2014 2015
77
23. taula: Sailak etxebizitza-alorrean egindako gastua, jarduera-ildoaren arabera. 2013-2015
2013 2014 2015
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
ZUZENEKO INBERTSIOAK
Lurzorua erostea 0,39 % 0,3 2,70 % 2,5 3,29 % 3,3
Urbanizatzea 2,79 % 2,2 3,44 % 3,2 4,39 % 4,4
Etxebizitzak eraikitzea 14,42 % 11,5 15,44 % 14,4 12,16 % 12,2
Laborategirako ibilgetua erostea 0,11 % 0,1 0,01 % 0,0 0,09 % 0,1
Gainerako inbertsioak 3,44 % 2,7 0,05 % 0,0 0,01 % 0,0
Zuzeneko inbertsioak, guztizko partziala 21,15 % 16,8 21,64 % 20,2 19,94 % 20,0
KAPITALEKO TRANSFERENTZIAK ETA DIRULAGUNTZAK
VISESAren etxebizitza-sustapenetarako dirulaguntzak
0,10 % 0,1 3,26 % 3,0 2,53 % 2,5
VISESAren kapital-gehikuntza 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Visesari kapitala transferitzea, inbertsioak egiteko
0,00 % 0,0 8,30 % 7,7 0,00 % 0,0
Itundutako sustapenetarako dirulaguntzak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Familientzako dirulaguntzak eta subsidioak
16,78 % 13,4 15,39 % 14,4 16,25 % 16,3
Kalitate Programa-Eraikal 0,31 % 0,2 0,00 % 0,0 0,10 % 0,1
Kapitaleko gainerako transferentziak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko dirulaguntzak
0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Alokairuko sustapenetarako dirulaguntzak 0,08 % 0,1 2,28 % 2,1 1,12 % 1,1
Area degradatuak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Irisgarritasuna. 0,00 % 0,0 1,20 % 1,1 0,54 % 0,5
Alokabiderentzako dirulaguntzak, sustapenak erosteko
0,00 % 0,0 8,35 % 7,8 8,08 % 8,1
Alokabideri kapitala transferitzea, inbertsioak egiteko
38,15 % 30,4 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
EJSPentzako dirulaguntzak % 0,0 % 0,0 % 0,0
Orubiderentzako dirulaguntzak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Epe luzeko finantza-inbertsioak eta kredituak
0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 % 0,0
Eroslehentasuna eta atzerako erostea 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Iraunkortasuna 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Hiriber Programa 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 % 0,0
Auzoak zaharberritzea eta hiri-berroneratzea
0,64 % 0,5 2,91 % 2,7 4,58 % 4,6
Kapitaleko Transferentziak eta Dirulaguntzak, guztizko partziala
56,06 % 44,6 41,68 % 38,9 33,20 % 33,3
GASTU KORRONTEA
Pertsonal-gastuak 9,4 % 7,5 9,59 % 9,0 9,87 % 9,9
Funtzionamendu-gastuak 8,17 % 6,5 7,5 % 7,0 6,87 % 6,9
Finantza-gastuak 3,01 % 2,4 0,37 % 0,3 0,30 % 0,3
Laborategia kudeatzeko dirulaguntza korronteak 0,30 % 0,2 0,33 % 0,3 0,52 % 0,5
Sestao Berri 2010rentzako dirulaguntza korronteak 1,11 % 0,9 1,00 % 0,9 0,80 % 0,8
Bizigune programa 20,49 % 16,3 19,27 % 18,0 19,27 % 19,3
BEZ ez-kengarriaren ohiz kanpoko erregularizazioa 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Gainerako dirulaguntza korronteak 0,32 % 0,3 0,24 % 0,2 3,84 % 3,8
Etxebizitza CAPS 5,63 % 4,5 5,48 % 5,1 5,20 % 5,2
Gastu Korrontea, guztizko partziala 48,43 % 38,5 43,78 % 40,9 46,67 % 46,8
GASTUA GUZTIRA 125,64 % 100,0 107,10 % 100,0 99,80 % 100,0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
78
24. taula: Etxebizitza Taldearen gastu kontsolidatua, etxebizitza bakoitzeko, jarduera-ildoaren
arabera. 2013-2015
2013 2014 2015
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
Zenbatekoa (milioi €-tan)
Gastuaren banaketa
(%)
ZUZENEKO INBERTSIOAK Lurzorua erostea 3,93 % 1,9 5,74 % 3,1 8,64 % 4,7 Urbanizatzea 2,79 % 1,3 3,44 % 1,9 4,39 % 2,4 Etxebizitzak eraikitzea 53,68 % 25,6 56,78 % 31,1 45,40 % 24,6 Laborategirako ibilgetua erostea 0,11 % 0,1 0,01 % 0,0 0,09 % 0,0 Gainerako inbertsioak 41,83 % 19,9 12,06 % 6,6 16,63 % 9,0
Zuzeneko inbertsioak, guztizko partziala 102,34 % 48,8 78,03 % 42,8 75,15 % 40,7
KAPITALEKO TRANSFERENTZIAK ETA DIRULAGUNTZAK
VISESAren etxebizitza-sustapenetarako dirulaguntzak
0,10 % 0,0 3,26 % 1,8 2,53 % 1,4
VISESAren kapital-gehikuntza 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 Visesari kapitala transferitzea, inbertsioak
egiteko 0,00 % 0,0 8,30 % 4,5 0,00 % 0,0
Itundutako sustapenetarako dirulaguntzak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Familientzako dirulaguntzak eta subsidioak 16,78 % 8,0 15,39 % 8,4 16,25 % 8,8
Kalitate Programa-Eraikal 0,31 % 0,1 0,00 % 0,0 0,10 % 0,1
Kapitaleko gainerako transferentziak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko
dirulaguntzak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Alokairuko sustapenetarako dirulaguntzak 0,08 % 0,0 2,28 % 1,2 1,12 % 0,6
Area degradatuak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Irisgarritasuna 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,54 % 0,3 Alokabiderentzako dirulaguntzak, sustapenak
erosteko 0,00 % 0,0 8,35 % 4,6 8,08 % 4,4
Alokabideri kapitala transferitzea, inbertsioak egiteko
38,15 % 18,2 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
EJSPentzako dirulaguntzak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Orubiderentzako dirulaguntzak 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Epe luzeko finantza-inbertsioak eta kredituak 0,02 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Eroslehentasuna eta atzerako erostea 0,23 % 0,1 0,28 % 0,2 0,18 % 0,1
Iraunkortasuna 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
HIRIBER programa 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0 0,00 % 0,0
Auzoak zaharberritzea eta hiri-berroneratzea 0,64 % 0,3 2,91 % 1,6 4,58 % 2,5 Visesari eta Alokabideri kapitaleko
dirulaguntzak kentzea -38,25 -% 18,2 -19,91 -% 10,9 -10,61 -% 5,7
Kapitaleko Transferentziak eta Dirulaguntzak, guztizko partziala
18,06 % 8,6 20,86 % 11,4 22,77 % 12,3
GASTU KORRONTEA
Pertsonal-gastuak 15,58 % 7,4 16,10 % 8,8 17,86 % 9,7
Funtzionamendu-gastuak 18,32 % 8,7 18,02 % 9,9 22,07 % 12,0
Finantza-gastuak 10,37 % 4,9 7,57 % 4,1 7,85 % 4,3 Laborategia kudeatzeko dirulaguntza
korronteak 0,3 % 0,1 0,33 % 0,2 0,52 % 0,3
SESTAO BERRI 2010rentzako dirulaguntza korronteak
1,11 % 0,5 1 % 0,5 0,8 % 0,4
Bizigune programa 58,27 % 27,8 54,10 % 29,7 51,40 % 27,8 BEZ ez-kengarriaren ohiz kanpoko
erregularizazioa 0 % 0,0 0 % 0,0 0 % 0,0
Gainerako dirulaguntza korronteak 0,32 % 0,2 0,24 % 0,1 3,84 % 2,1
Etxebizitza CAPS 5,63 % 2,7 5,477 % 3,0 5,2 % 2,8 Biziguneren finkapena eta eroslehentasunak
kentzea -20,49 -% 9,8 -19,27 -% 10,6 -22,85 -% 12,4
Gastu Korrontea, guztizko partziala 89,41 % 42,6 83,56 % 45,8 86,69 % 47,0
GASTUA GUZTIRA 209,81 % 100,0 182,45 % 100,0 184,60 % 100,0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
79
45. diagrama: Etxebizitza Taldearen gastuaren bilakaera, jarduera-ildoaren arabera. 2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
4.2. Lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko eta eraikinak egiteko kostuen
azterketa
Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko batez besteko kostuak asko aldatu dira urte batetik bestera.
Esate baterako, 2015ean, batez besteko kostu hori nabarmen handitu da; izan ere,
18.640 eurokoa zen 2014, eta, 2015ean, berriz, 27.694 eurokoa.
Etxebizitza-mota eta etxebizitza eskuratzeko erregimena kontuan hartuta, ikus daiteke
etxebizitza sozialen sustapenek eragin dutela kostu hori handitzea, neurri handi batean.
2015ean, alokairu-erregimeneko etxebizitzei dagokienez, lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko
kostua 60.235 eurokoa da etxebizitza bakoitzeko; oro har, etxebizitza sozial guztien kasuan,
kostua oso antzekoa izan da (61.199 euro).
Sailak berak (63.915 euro) eta, neurri txikiago batean, VISESAk (44.427 euro) izan dituzte
lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko kosturik handiena zeukaten sustapenak.
53,7 56,8 45,4
6,7 9,2
13,0 41,9
12,1 16,6
Zuzeneko inbertsioak
Eraikinak eta etxebizitzak
Lurzorua erostea eta urbanizatzea
Gainerako inbertsioak
16,8 15,4 16,3
0,1 2,9 4,6
0,6
2,3 1,1 0 0 0
Kapitaleko transferentziak eta dirulaguntzak
Familientzako dirulaguntzak eta subsidioak
Hiria zarberritzeko eta berroneratzeko prog.
Alokairuko sustapenak
Itundutako sustapenak
37,8 34,8
32,2
15,6
7,6
7,8
15,6 16,1
17,9
18,3
18 22
10,4 7,6 6,8
Gastu korronteak
Bizigune programa Finantza-gastuak
Pertsonal-gastuak Funtzionamendu-gastuak
2013 2014 2015
2013 2014 2015
2013 2014 2015
80
25. taula: Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko kostuak. 2013-2015 Etxebizitzaren batez
besteko kostua 2013 2014 2015
Sozialak 6.905,50 7.343,09 61.199,20
Babes Ofizialeko Etxebizitzak
6.151,84 22.264,58 19.139,88
Alokairua 6.027,36 8.572,06 60.235,47
Erosketa 7.444,35 21.291,27 21.946,31
Saila, itunpekoak 10.750,63 35.770,51 2.537,32
Saila 17.158,70 - 63.915,17
Saila, Visesa 3.832,19 16.790,28 44.427,10
Batez besteko kostua, oro har
6.444,30 18.657,05 27.694,32
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Orobat, 2015ean, etxebizitza bakoitza egiteko batez besteko kostuak ere gora egin du (126 mila
euro, eta 105 mila euro 2014an), baina hazkundea neurrizkoagoa da. Eraikitzeko batez besteko
kostuak etxebizitza-motaren arabera aztertzen baditugu, ikusiko dugu etxebizitza sozialen batez
besteko kostua 106 mila eurokoa dela etxebizitza bakoitzeko; babes ofizialeko etxebizitzen
kasuan, batez besteko kostua 136 mila eurokoa da.
Sailak sustatutako etxebizitzen eraikitze-kostua handiagoa da (203 mila euro), VISESAk
sustatutako etxebizitzena eta itundutako etxebizitzena baino (hurrenez hurren, 118 mila euro eta
141 mila euro). Azkenik, etxebizitza eskuratzeko erregimenaren arabera, erosketa-erregimeneko
etxebizitzen batez besteko kostua alokairu-erregimeneko etxebizitzena halako bi da (144 mila
euro eta 71 mila euro).
26. taula: Eraikitze-kostuak. 2013-2015 Etxebizitzaren batez
besteko kostua 2013 2014 2015
Babes Ofizialeko Etxebizitzak
124.275,16 115.112,37 136.719,83
Etxebizitza Sozialak 89.613,94 75.593,21 106.287,33
Alokairua 103.972,52 75.280,41 71.858,25
Erosketa 130.331,51 113.393,19 144.082,08
Saila, itunpekoak 115.728,36 105.672,08 141.576,52
Saila 113.500,06 - 203.314,74
Saila, Visesa 104.435,71 105.155,10 118.544,67
Batez besteko kostua, oro har
108.464,78 105.223,72 126.925,46
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
81
4.3. Alokairua sustatzeko politiken kostuen azterketa
Urtero, alokairua sustatzeko politikaren
baitan, laguntzak eman zaizkie beste eragile
publiko eta pribatu batzuei, alokairu-
erregimeneko etxebizitza babestuak egin
ditzaten. 2015. ekitaldian, ez da jarduerarik
egon jarduera-ildo horretan. 2014. urtean,
ordea, 8,5 milioi euroko baino gehiagoko
dirulaguntzak eta subsidioak eman ziren.
Hala ere, azken hamarkadako datuak
aztertuz gero, ohartuko gara urte batetik
bestera gorabehera handiak gertatu direla
arlo horretan.
2015ean, alokairua sustatzeko maileguak
eman dira. Hain zuzen, 3,7 milioi euro
bideratu dira alokairuko etxebizitza berriak
sustatzeko. Oso aldaketa ona da 2014.
urtearekiko, ekitaldi hartan ez baitzen
zenbatekorik bideratu helburu horretara.
Bestalde, Sailak Alokabideri eman dizkion
laguntzen zenbatekoa (alokairurako
etxebizitzak eros ditzan) 2014koen
antzekoak dira:
Etxebizitzak erosteko eta alokairu
babestuan eskaintzeko laguntzak
8,1 milioi euro ingurukoak dira.
Sailaren 3.170 etxebizitzak kudeatzeko
dirulaguntza 2,25 milioi eurokoa izan da
(2,19 milioi euro 2014an); hortaz,
kudeatutako etxebizitza bakoitzeko,
710 euroko laguntza jaso du (2014an,
laguntza hori 745 eurokoa izan zen).
880.000 5.159.000
0
916.957
3.361.788
0
Eu
ro
Dirulaguntzak Subsidioak
2013 2014 2015
46. diagrama: Alokairuko etxebizitzak
sustatzeko emandako laguntzen bilakaera.
2013-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta
Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
27. taula: Alokairuko etxebizitzak sustatzeko
emandako laguntzen bilakaera. 2002-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta
Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza.
(eurotan) Dirulaguntzak Subsidioak Laguntzak
guztira 2013 880.000 916.957 1.796.957 2014 5.159.000 3.361.788 8.520.788
2015 0 0 0
28. taula: Etxebizitza Sailak Alokabideri
emandako dirulaguntza. 2013-2015
KONTZEPTUA 2013 2014 2015
Alokabide 38,2 8,4 8,1
29. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren
etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion dirulaguntzaren bilakaera. 2013-2015
Sailaren dirulaguntzak
Sailaren etxebizitzak
Batez besteko dirulaguntza
kudeatzeagatik
2013 2.049.506,66 2.817 727,5
2014 2.186.437,02 2.935 744,9
2015 2.251.908,94 3.170 710,4
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta
Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
82
Azkenik, Sailak Bizigune Programarako emandako dirulaguntza 19,27 milioi eurokoa izan da,
2014an bezalaxe. Hain zuzen, programak erakarritako 4.598 etxebizitzak kontuan hartuta,
4.199 euroko batez besteko dirulaguntza eman da etxebizitza bakoitzeko.
30. taula: Ingurumen, Lurralde Politika eta Etxebizitza Sailak Bizigune programako etxebizitza
bakoitzeko batez beste emandako dirulaguntzaren kalkulua. 2013-2015
Erakarritako etxebizitzak
Sailaren dirulaguntza
(milioi eurotan)
Sailak etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako
dirulaguntza (eurotan)
2013 5.174 20,5 3.959,6
2014 4.590 19,3 4.199,0
2015 4.598 19,3 4.199,9
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
83
5. Etxebizitza-politikei buruzko ebaluazio integrala
Kapitulu honetan, ebaluazioko galderei erantzuten zaie. Galderak antolatzeko, irizpide hauek
baliatu ditugu, betiere, 2015eko ikuspegi espezifikoan eta 2013-2015 aldiaren berrikuspenean
oinarrituta: eraginkortasuna (helburuen lorpena), efizientzia (kostua/lorpenak), berdintasuna
(lurraldeen artekoa eta diru-sarreren arabera) eta gogobetetasuna (kalitatea, erabiltzaileei
egindako inkestetan lortutako adierazleak). Halaber, planaren egokitasunari eta koherentziari
buruzko erreferentzia txiki bat ere sartu dugu.
5.1. 2013-2016 aldirako EPZren egokitasuna eta koherentzia
2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailea diseinatu aurretik egindako ebaluazioak
honako hau kontuan hartuko zela bermatu zuen: herritarren erronka eta zailtasun nagusiak, bai
etxebizitza eskuratzeko, bai etxebizitza-parke eraiki egoki, eraginkor, iraunkor eta irisgarri bat
mantentzeko.
EPZ egin zenean, krisia iritsia zen EAEra, eta horrek zenbait ondorio ekarri zituen besteak beste:
etxebizitza eskuratzeko zailtasunak zituzten pertsonen kopurua handitzea, bazterkeria arriskuan
zeuden talde berriak sortzea, zaharkitutako etxebizitza-parke bat hobetu behar izatea eta
alokairuko etxebizitza gutxi egotea.
Beharrizan horiei heltzeko prestatutako estrategiak behar bezala orientatuta daude, eta
identifikatutako premiei erantzuten die, betiere, etxebizitzaren alorreko aurreko planetan lortutako
irakaspenak oinarri hartuta.
En esta valoración global positiva de la pertinencia y coherencia del Plan Director de Vivienda,
debe tenerse en cuenta que la prolongación e intensidad de la crisis ha llevado no solo a la
dificultad de ejecutar algunas de las actuaciones previstas más costosas, sino que también ha
influido en la posibilidad de desarrollar intervenciones de colaboración público-privadas, y ha
generado aún más demanda social.
2013-2014 aldirako EPZn proposatutako neurriak elkarrekiko koherenteak ziren, eta beste
eragile batzuen neurriekiko osagarriak eta sinergikoak izatea zen helburua; gainera,
bateragarriak ziren, eta zehaztutako lehentasunetan eta printzipio nagusietan (alokairua
lehenestea, lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea, etxebizitzak
ekoeraginkortasunez birgaitzea, irisgarritasuna sustatzea…) oinarritzen ziren.
5.2. EAEko etxebizitza-politiken eraginkortasuna
Krisia luzea eta gogorra izan da, eta horrek eragin du Etxebizitza Plan Zuzentzailean 2015erako
eta ebaluatutako aldi osorako aurreikusitako zenbait jarduera-ildotan oso lorpen eskasak lortzea.
Izan ere, etxebizitza eskuratzeko laguntza behar zuten herritarren kopuruak gora egin zuen, eta,
gainera, Ingurumen, Lurralde Politika eta Etxebizitza Sailaren, beste herri-administrazio batzuen
eta etxebizitza-politiketan jarduten zuten eragileen aurrekontuak asko murriztu ziren.
84
Beraz, etxebizitza-programarako bideratutako aurrekontu-baliabideak ez dira nahikoak izan aldi
osoan, eta, horren ondorioz, jarduera-ildo batzuk ere ez dira batere nahikoak izan; esate
baterako, alokairu-erregimeneko etxebizitza berrien sustapena eta ADAk. 2015. ekitaldiaren
amaieran, egikaritze-maila metatua % 20koa izan da esparru horretan; argi eta garbi, oso
eskasa.
Planean itxaropen handiz txertatu ziren beste programa batzuek ere –hala nola ASAP
programak– oso garapen eskasa izan dute, eta zenbait jarduera-ildo ez dira ezarri ere egin;
besteak beste: alokatzeko etxebizitza babestuak erosteko programa berriak (2015. urtearen
amaierarako 250 etxebizitza erosteko helburua), eta alokatzeko etxebizitza babestuak erosteko
eta birgaitzeko programa berria (2015. urtearen amaierarako 250 etxebizitza erosteko eta
birgaitzeko helburua).
Beste jarduera-ildo batzuek, ordea, garapen nabarmena izan dute; hots, aipatutako defizitak
partzialki konpentsatu dituzte. Esaterako, 2015ean Etxebizitza Gastuetarako Prestazio
Osagarriaren bidez emandako laguntzak % 41 handiagoak izan dira urterako aurreikusitakoa
baino; hain zuzen, 38.154 pertsonak jaso dute. Horrez gain, Bizigune Programaren
eraginkortasuna ere positiboa izan da. 5.600 etxebizitza mobilizatzeko helburua zeukan eta
4.589 etxebizitza mobilizatu ditu; hau da, ezarritako helburuaren % 82 lortu du.
Birgaikuntzaren kasuan, helburu orokorrak kontuan hartuta, lorpen positiboak izan dira
birgaitutako etxebizitzen kopuruari dagokionez, bai 2015ean, bai 2013-2015 aldian. Eta,
bestalde, salmentarako etxebizitzen sustapenen helburuak gainditu egin dira (% 130).
47. diagrama: Etxebizitza Plan Zuzentzailearen oinarrizko helburuen betetze-maila. 2015 eta 2013-
2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
38,5
5,0
10,9
82
105,8
96,5
65,5
20,7
26,4
0
20,7
82
108,0 130,3
73,1
0
Alokairuko etxeb. sust.(BOE+sozialak)
ADAk
ASAP programa
Bizigune programa
Prestazio osagarria
Salm. sust.
Birgaikuntza
Lurzorua
2013-2015 aldiko betetze-maila
2015eko betetze-maila
85
2013-2016 aldirako EPZaren lorpen eta puntu nagusien balorazio orokor honetan, adierazi behar
da alokairurako laguntzak ia 100 milioi eurokoak izan direla 2015ean; guztira, 45.603 pertsonak
jaso dituzte laguntza horiek. 2015ean, Etxebizitza Premiei eta Eskariari buruzko Inkestak
adierazten du EAEko alokairurako etxebizitzen parkean 86.800 etxebizitza zeudela. Datu hori ez
da asko aldatu azken urteetan, 2011ko Etxebizitza Erroldan 87.200 etxebizitza baitzeuden.
Programa guztietan alokairurako emandako laguntzak eta alokairuko etxebizitzen parkea
(aipatutako 86.800 etxebizitza) erlazionatuz gero, ikus dezakegu EAEko alokairuko etxebizitzen
erdietan baino gehiagotan dirulaguntzaren bat jaso dela 2015ean, alokairu-errenta ordaintzeko.
31. taula: EAEn diruz lagundutako alokairuko parkearen ehunekoaren zenbatespena, laguntza
motaren eta gastu osoaren arabera. 2015
Laguntzen
hartzaileak
Alokairuko parke
osoaren %-a
Guztizko gastua
(eurotan)
Emantzipaziorako Oinarrizko Errenta 204 0,2 359.856
Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria 38.154 44,0 88.527.824
Gizarte Larrialdiko Laguntzak 7.245 8,3 7.933.266
Guztira 45.603 52,5 96.820.946
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
5.3. Etxebizitza-politiken efizientzia
Etxebizitza-politiken lorpenen eta kostuen arteko erlazioa positibotzat hartzen du ebaluazioak,
bai 2015ean, bai 2013-2015 aldian. Efizientzia handia dute, neurri handi batean, honako arrazoi
hauengatik: jarduera-ildorik garestienek (besteak beste, alokairurako etxebizitza berrien
sustapena) garapen-maila txikia izan dutelako, eta pertsona bakoitzeko kostu txikiagoa zuten
jarduera-ildoen garapen-maila handitu delako; eta zenbait programaren –hala nola Biziguneren–
batez besteko kostuak txikitu egin direlako, jabeei errenta txikiagoak ordaindu baitzaizkie.
Hala, alokairuko etxebizitza sozialen sustapenetan, etxebizitza bakoitzak 89 mila euroko kostua
izan du, batez beste; eta Bizigune programak eta beste programa batzuek 4.200 euro inguruko
dirulaguntza eman diote batez beste etxebizitza bakoitzari. Gainera, Etxebizitza Gastuetarako
Prestakuntza Osagarrirako aurrekontua 88,5 milioi eurokoa izan denez, laguntza hori jaso duen
pertsona bakoitzak 2.320 euroko zenbatekoa jaso du batez beste, gutxi gorabehera.
Bestalde, Alokabidek 2,2 milioi euro jaso ditu Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeko.
2015ean, erakunde horrek 3.170 etxebizitza kudeatu ditu, gutxi gorabehera. Hortaz, kudeatzeko
batez besteko dirulaguntza 710 eurokoa izan da etxebizitza bakoitzeko; hau da, Alokabidek
aurreko urtean baino efizientzia handiagoa izan du (745 euro/etxebizitza 2014an).
86
2015ean, birgaitzearen arloan, aitortutako laguntzen batez besteko zenbatekoa 1.003 €-koa izan
da birgaitze isolatuen kasuan (2012az geroztik antzeko balioak izaten dira), eta 2.613 €-koa
birgaitze integratuen kasuan. Birgaitze-politiken efizientzia aztertzeko kostua/etekina ratioa
erabiltzen badugu, azpimarratu behar da dirulaguntzetako euro bakoitzak 35 € sortzen dituela
produkzio-jardueran, eta suspertze horrek itzulkin nabarmena dakarkiola, halaber, altxor
publikoari (36 milioi eurotik gora).
5.4. Lurralde- eta gizarte-berdintasuna (estaldura)
Etxebizitza-politikak lurralde-berdintasunaren ikuspegitik garatzen ote diren aztertuta, erantzun
orokorra baiezkoa da. Zenbait estrategiatan eta jarduera-ildotan, esku-hartzeen banaketa bat
dator biztanleriaren banaketarekin, neurri handi batean; izan ere, oso alde txikiak daude. Hala da
birgaitzerako laguntzen eta prestazio ekonomikoen kasuan, esaterako.
Beste jarduera-ildo batzuk, bereziki area degradatuen birgaitzeari dagokionez, unean-unekoak
eta tokikoak dira, eta haien banaketa asko alda daiteke urte batetik bestera. Hala ere, aldi
luzeagoak aztertuz gero, oreka moduko bat dagoela ikusiko dugu.
Hain zuzen, alokairuko parke babestuaren (Alokabideren etxebizitza-parkea) kasuan, banaketa
oso desberdina da lurraldeen artean: parke horretako etxebizitza gehienak Araban daude, eta
askoz gutxiago dira Gipuzkoan eta, batik, bat Bizkaian. Azken urteetan, Etxebizitza Plan
Zuzentzailea desoreka hori konpontzen ahalegindu da. Izan ere, 2013-2015 aldian, etxebizitza
guztiak Gipuzkoan eta Bizkaian sustatu dira. 2015ean, hasitako 185 etxebizitzak Bizkaian daude.
Berdintasuna diru-sarreren arabera
2012ko urriaren 15ko Aginduak aldatu zuenetik, baremazio-sistema bat erabiltzen da alokairuko
etxebizitza babestuak esleitzeko. Baremazio horretan, irizpide hauek hartzen dira aintzat: diru-
sarrerak, bizikidetza-unitateko kide-kopurua, eskatzaile-erregistroko antzinatasuna, erroldatzea
eta etxebizitza-premia berezia duten taldeetan dauden pertsonen kopurua.
Sistema horrek bermatzen du etxebizitza babestuak baliabide ekonomiko txikiak dituzten
biztanleentzat direla. Izan ere, etxebizitza horiek eskatzen dituzten pertsonen batez besteko diru-
sarrerak urteko 12.300 € ingurukoak dira, 2014koak baino zertxobait txikiagoak.
87
Birgaitzeari dagokionez, laguntzak jaso dituzten etxeen % 56,2k 15.000 €-tik beherako diru-
sarrera gordinak ditu, eta % 23,6k, 9.000 €-tik beherakoak. Emakumeek jaso dute laguntzen
% 576, eta % 44 pertsona bakarreko familietan bizi da. Laguntzen araudiak dakar errenta-maila
txikietan biltzea diru-laguntzak, premia handiena duten pertsonei laguntzea baita asmoa.
Bestalde, prestazio ekonomikoen helburu nagusia gizarte-egoerarik ahulenean dauden eta diru-
sarrerarik txikienak dituzten taldeei laguntzea da.
Alegia, Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailak Etxebizitza Plan Zuzentzailearen
bidez egin dituen etxebizitza-politikek beharrizanik handiena duten pertsonei laguntzea izan dute
helburu.
5.5. Etxebizitza-politiken kalitatea (erabiltzaileen gogobetetze-maila)
Etxebizitza-politiken kalitateari buruzko ebaluazioan, politika horien eta Ingurumen, Lurralde
Plangintza eta Etxebizitza Sailak Etxebideren bidez ematen dituen zerbitzuen balorazioari
buruzko informazioa hartu da aintzat. Informazio hori 2015eko abenduan Etxebiden izena
emandako 600 pertsonari baino gehiagori egindako inkesta batetik dator.
Inkesta horretan, etxebizitza-politikak diseinatzeko eta kudeatzeko interesgarriak izan daitezkeen
hainbat alderdi aztertu dira. Duela gutxi, ebaluazio horren emaitza zehaztasunez azaltzen dituen
txosten bat argitaratu da. Hortaz, txosten integral honetan, haren alderdirik garrantzitsuenen
laburpen bat jasotzen da.
Etxebideren zerbitzuaren ebaluazioa
Etxebideren zerbitzuaren batez besteko
balorazioa positiboa da (59,3 puntu, batez
beste, 0tik 100era bitarteko eskala batean).
Gainera, aurreko urteetan izandakoa baino
hobea da.
Halaber, aipagarria da balorazio positibo hori
hauetan gertatzen dela:
Hiru lurralde historikoetan: hiru lurraldeetan erregistratutako pertsonek balorazio positiboa
ematen diote Etxebideri. Aipatzekoa da Araban erregistratutako pertsonek dutela gogobetetasun-
mailarik handiena (63,4 puntu 0tik 100era bitarteko eskalan). Gipuzkoan eta Bizkaian, 60,8 eta
57,5 da, hurrenez hurren.
Bi eskari-erregimenetan. Hala ere, erosketa-erregimenean erregistratutako pertsonek pixka bat
hobeto baloratzen dute (61,3) alokairu-erregimenean erregistratutakoek baino (58,9).
6 Titularraren sexua identifikatuta dagoen guztizko kopuruarekiko.
55,5
56,3
57,9 59,3
2011 2012 2013 2015
48. diagrama: Etxebideren batez besteko
balorazioaren bilakaera. 2011-2015
88
49. diagrama: Etxebideren balorazioa izena emandako pertsonen aldetik, Lurralde Historikoaren
arabera eta eskatutako erregimenaren arabera. 2015
Etxebideren zerbitzuak estaltzen dituen esparru guztiek lortu dute aldeko balorazioa (50 puntutik
gora, 0tik 100era bitarteko eskalan). Etxebizitza-eskaintzaren balorazioa soilik izan da zertxobait
negatiboagoa (47 puntu).
50. diagrama: Etxebideren zerbitzuaren hainbat alderdiren batez besteko balorazioa
Emaitza horiekin bat etorriz, etxebizitza-
eskaintza da Etxebiden izena emandako
pertsonen ustez etorkizunera begira hobetu
beharreko alderdi nagusia (horixe adierazi dute
erregistratutako hiru pertsonatik bik). Hobetu
beharreko hurrengo alderdia esleipen-
prozesuak dira (erregistratutako pertsonen
% 54,5ek identifikatu dute alderdi hori).
58,9
61,3
Alokairua Erosketa
47,1
50,2
54,0
58,9
59,3
59,6
67,5
71,4
Etxebizitza-eskaintza
Esleitutako etxebizitzen kontrola
Esleipen-prozedura
Informazioa eta komunikazioa
On line arreta (webgunea)
E-mezuen bidez jakinaraztekoprozedura
Izena emateko edota berritzekoprozedura
Langileen arreta
1,6
2,5
4,5
4,6
4,7
30,9
31,8
54,5
64,9
Langileen arreta
E-mezuen bidez jakinaraztekoprozedura
Izena emateko edota berritzekoprozedura
On line arreta (webgunea)
Beste batzuk
Esleitutako etxebizitzen kontrola
Informazioa eta komunikazioa
Esleipen-prozedura
Etxebizitza-eskaintza
Eskuratzeko erregimena
Bizkaia
57,5 Gipuzkoa
60,8
Araba
63,4
Lurralde Historikoa
51. diagrama: Etxebiden hobetu beharreko
alderdi nagusiak
89
Emaitza horiek 2013an egindako ebaluazio-prozesuak emandakoekin alderatuz, zenbait joera
nabarmendu ditzakegu. Laburpen-taula honetan adierazita daude:
Etxebideren ebaluazioaren joerak, aztertutako alderdien
arabera
a. Etxebideren arreta-zerbitzuarekiko hurbiltasun-maila oso handia da, baita
arreta presentzialaren balorazioa ere, nahiz eta 2013koak baino txikiagoak dira.
- Erregistratutako pertsonen % 69,3k gestio presentzialen bat egin du Etxebizitza
Ordezkaritzetan; hau da, 2013an baino gehiagok (% 55).
- Ordezkaritzetan jasotako arretarekiko gogobetetasun-maila handia izan da
(68,4 puntu 0tik 100era bitarteko eskalan), baina balorazio positibo hori 3,1 puntu
txikiagoa da 2013an lortutakoa baino.
b. Izena emateko prozesuaren balorazioak hobera egin du 2013koaren aldean;
67,5 puntu lortu ditu batez beste, eta, 2013an, berriz, 63,3.
c. Etxebidek ematen dituen informazioaren eta komunikazioaren balorazioa ere
2013koa baino hobea da: izena emandako pertsonen % 41,6k uste du bere eskaera-
espedientearen egoerari buruzko nahikoa informazio jasotzen duela (2013an lortutako
% 28,5 baino nabarmen handiagoa).
d. Etxebiden izena emandako pertsonek oso ondo ezagutzen dute webgunea, eta
asko erabiltzen dute: izena emandako pertsonen % 63,9k adierazi du noiz edo noiz
webgunean sartu dela. Dena den, 2013ko datua apur bat hobea izan zen (% 68,2).
Etxebideren webgunearen balorazioa pixka bat hobetu da aurreko urteetan
lortutakoarekin alderatuta (66,9 puntu lortu zituen 2013an, eta, 2015ean, berriz,
67,2).
e. Pertsona erabiltzaileek esleipen-prozesuekiko duten konfiantza-maila handitu
egin da: 46,1 puntu lortu ditu batez beste, eta 44,3 puntu 2013an. Halere, Etxebiden
izena emandako pertsonen % 29,3k adierazi du ez dela prozesu horiekin fidatzen.
Etxebizitza-politikaren ebaluazio orokorra
2015. urtea bereziki garrantzitsua izan da politika horiei dagokienez, Etxebizitzaren ekainaren
18ko 3/2015 Legea promulgatu baitzen. Etxebiden izena emandako pertsonek adostasun-maila
handia dute Lege horren jarduera-ildo nagusiekiko. Besteak beste, aipatzekoa da Lege horrek
aurreikusten duen eskubide subjektiboarekiko dagoen adostasun-maila handia (Etxebiden izena
emandako hamar pertsonatik bederatzi baino gehiago bat datoz harekin). Orobat, beste neurri
batzuek ere atxikipen-maila handia dute (% 80tik gorakoa). Hona hemen zenbait adibide:
● Jenderik gabeko etxebizitzen erregistro bat sortzea.
● Erakundeen arteko koordinazioa hobetzeko jarduketak sustatzea.
● Eskatzaile-erregistro guztiak bateratzea.
Eskuarki, proposatutako jarduketa guztiek oso babes handia jasotzen dute, % 74tik gorakoa
kasu guztietan. Hala ere, bada atxikipen-maila hori lortzen ez duen neurri bat: merkatuan jartzen
ez diren etxebizitza hutsen aldi baterako erabileraren desjabetzea; alabaina, erregistratutako
pertsonen % 60,4 neurri horren alde dago.
90
52. diagrama: Etxebizitza-politiketan proposatutako jarduera-ildoekiko adostasun-maila (oso ados edo ados samar daudela adierazten duten pertsonak, %-tan)
Etxebiden izena emandako pertsonek etxebizitza-politiketan identifikatzen dituzten lehentasunei
dagokienez, baliabiderik gutxien dituzten pertsonekiko sentsibilitate berezia hautematen da.
Beraz, erregistratutako pertsona gehienen ustez, haiei lagundu behar zaie lehentasunez. Hori
adierazi du Etxebiden erregistratutako pertsonen % 49,6k.
Lehentasunezko arreta behar duten taldeen zerrendako bigarren mailan, lau talde hauek
identifikatu dira:
● Etxebiden denbora gehien daramaten eskatzaileak (4 urte baino gehiago), izena emandako
pertsonen % 28ren iritziz.
● Desgaitasunen bat duten pertsonak (% 26,3).
● 35 urtez beherako pertsonak (% 23,6).
● Etxebizitza galdu duten familiak (% 23,5).
53. diagrama: Etxebizitza-politiken lehentasunezko arreta behar duten taldeak (izena emandako pertsonen ustez, %-tan)
60,4
74,7
78,5
80,4
83,1
84,9
86,3
88,0
93,5
Merkatuan sartzen ez diren etxebizitza hutsen erabileraren aldi baterakodesjabetzea (halakotzat izendatu eta bi urtera)
Jenderik gabeko etxebizitzen gaineko kanon bat ezartzea
Etxebizitza babestuaren prezioa eskatzaileen diru-sarreren araberakoa izatea
Babeseko alokairuan bizi diren pertsonek ordaindu beharreko kuota urteroeguneratzea, diru-sarreren arabera
Eraikitzen diren etxebizitza babestu gehienak alokairukoak izatea
Udaletan eta Eusko Jaurlaritzan etxebizitza babestua eskatzeko daudenerregistroak bateratzea
Etxebizitza-arloko politikak eta programak hobeto koordinatzea herriadministrazioen artean
Euskadiko etxebizitza hutsen erregistro bat sortzea (Etxebizitzaren Legeakere aurreikusten du)
Etxebiden gutxieneko antzinatasuna eta diru-sarrera jakin batzuetatik beheradituzten pertsonek etxebizitza duina alokairuan lortzeko edo prestazio
ekonomiko bat izateko eskubidea izatea
3,0
3,9
5,1
10,4
13,2
13,5
23,5
23,6
26,3
28,0
49,6
Beste arrazoi bat
65 urtetik gorakoak (ez mendekoak)
Banandutako/dibortziatutako pertsonak
Genero-indarkeriaren biktimak
Guraso bakarreko familiak
Familia ugariak
Etxebizitza galdu duten familiak (etxegabetzeak)
35 urtez beherako pertsonak
Desgaitasunen bat duten pertsonak
Etxebiden 4 urte baino gehiago daramatenak
Diru-sarrera txikiko pertsonak (baliabide gutxikoak)
91
Azkenik, erakundeen balorazioak ez du nahiko bat lortzen, oso gutxigatik, etxebizitza-alorrari
dagokionez, eta, halere, 2013koa baino pixka bat hobea da. Hain zuzen, Eusko Jaurlaritzak eta
udalek etxebizitza-arloan egindako jarduketen batez besteko balioak 47,5 eta 46,5 dira, hurrenez
hurren.
Foru-aldundiei dagokienez (etxebizitzei dagokien zerga-politikaren arduradunak dira, PFEZren
eta beste zerga batzuen bidez), batez besteko balorazioa apur bat handiagoa da (50,5). Hain
zuzen ere, Arabako pertsonen eta alokairua eskatzen duten pertsonen artean, batez besteko
balorazioa hobea da.
54. diagrama: Eusko Jaurlaritzak etxebizitza-arloan izandako jardueraren batez besteko balorazioa
55. diagrama: Udalek etxebizitza-arloan izandako jardueraren batez besteko balorazioa
56. diagrama: Foru Aldundiek etxebizitza-arloan izandako jardueraren batez besteko balorazioa
50,2 45,3
Gizonak Emakumeak
47,7 47,4
Alokairua Erosketa
48,4 45,0
Gizonak Emakumeak
46,7 46,3
Alokairua Erosketa
51,4 49,8
Gizonak Emakumeak
52,3 41,0
Alokairua Erosketa
Eskuratzeko erregimena
Bizkaia
49,7 Gipuzkoa
41,0
Araba
52,9
Lurralde Historikoa
EAE: 47,6
Generoa
Eskuratzeko erregimena
Bizkaia
47,3 Gipuzkoa
42,2
Araba
54,0
Lurralde Historikoa
EAE: 46,5
Generoa
Eskuratzeko erregimena
Bizkaia
49,7 Gipuzkoa
51,1
Araba
52,7
Lurralde Historikoa
EAE: 50,5
Generoa
92
5.6. Etxebizitza-politiken eragin ekonomikoa
Etxebizitzak birgaitzeko laguntzek eragin ekonomiko nabarmena dute, eraikuntza-jarduera
biderkatzea dakarten heinean. Emandako laguntzen bultzadak laguntzen kopuruaz harago
doan zenbatekoa mugiarazten du birgaitze-jardunean. Hala, 2015ean, birgaitze-lanetarako
emandako 14,6 milioi euroko dirulaguntzek 252,5 milioi euroko inbertsioa eragin dute.
Inbertsio guztiek sortzen dituzten inpaktu zuzenek, baina, zeharkako beste inpaktu batzuk ere
eragiten dituzte, era berean (azken eskaera haztearen ondorioz sortzen diren bitarteko
kontsumoak). Gaur egun, kalkulu ekonomiko horiek modelizatuta daude 7 , eta, 2015ean
izandako inpaktu zuzenak eta zeharkakoak bilduz gero, 497 milioi euro ekarri dituzte,
Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailak egindako zenbatespenen arabera.
Inbertsio horiek BPGd-a 170,3 milioi handitzea eragin dute (93,5 milioi eragin zuzenagatik, eta
76,8 milioi zeharkako eraginagatik). Hau da, EAEko BPGd-aren % 0,26 hartu dute.
Birgaitze-lanetara bideratzen den dirulaguntzetako euro bakoitzak 34 euro sortu ditu produkzio-
jardueran, eta 12 € EAEko BPGd-a handitzeari lotuta.
32. taula: 2013-2015 aldian birgaitze-lanetarako emandako laguntzen eragin ekonomikoa
2013 2014 2015
Onartutako laguntzak 14.532.145 13.452.132 14.575.218
Produkzioan izan duen eragina
563.080.396 530.036.731 497.008.867
Eragin zuzena 286.028.935 269.243.687 252.466.465
Zeharkako eragina 277.051.461 260.793.044 244.542.402
BPGd-an izan duen eragina 192.978.305 181.653.616 170.334.342
Eragin zuzena 105.970.424 99.751.683 93.535.916
Zeharkako eragina 87.007.881 81.901.933 76.798.427
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Logikoki, laguntza horiek eraikuntzaren alorrean dute inpakturik handiena, eta txikiagoa
gainerako sektoreetan. 2015ean, eraikuntza-alorraren BPGd-a 105 milioi euro hazi da (% 62ko
hazkundea). Handizkako merkataritza (8,44 milioi) dago bigarren lekuan, baina dezente
atzerago. Azpimarragarria da, gainera, beste enpresa-jardueren BPGd-an eta diruzkoetan edo
bankari lotuta ez daudenetan sortu duen inpaktua.
7 Etxebizitza Sailak bultzatutako birgaitzeko eta hiria berroneratzeko jarduketen inpaktu ekonomikoaren modeloa. Eusko Jaurlaritza.
2011.
93
57. diagrama: Birgaitze-alorreko laguntzen eragina nabaritu duten sektore nagusien BPGd-aren
banaketa. 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Politika horien eragina sentitzen duten osagaiak xehakatzean, soldatak eta ordainsari gordinak
nabarmentzen dira (74 milioi baino gehiago, guztizkoaren % 44). Ustiapenaren soberakin
gordinak hartzen du % 34, Gizarte Segurantzaren kotizazioek % 12, kapital finkoaren
kontsumoak % 7 eta ekoizpenaren eta inportazioen gaineko zergak gainerako % 4a.
Jarduketa horiei esker mantendutako/sortutako enplegua 3.079 lanpostutan zenbatets daiteke,
hau da, 2015ean EAEn lana zuten herritarren % 0,35, batez beste urtean 24.224 euroko
ordainsari gordinarekin langile bakoitzeko.
33. taula: Eragin ekonomikoa, BPGd-aren osagaien arabera. 2015
BPGd-aren osagaiak BPGd (€) Banaketa (%)
Soldatapekoen ordainsaria 74.645.949 43,8
Kotizazio sozialak 20.781.921 12,2
Ustiapeneko soberakin garbia 57.182.088 33,6
Kapital finkoaren kontsumoa 11.495.058 6,7
Ekoizpenaren eta inportazioen gaineko zergak 6.229.326 3,7
Guztira 170.334.342 100,0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Era berean, politika horien ondorioz, 3,6 milioi euro itzuli dira EAEko Ogasunetara 2015ean.
Zenbateko horretatik, BEZak % 44,5 hartzen du eta PFEZk % 39. Gainerako %16,5a
Sozietateen gaineko Zergak hartzen du.
38,83
5,39
6,09
6,19
8,44
105,39
170,33
Gainerako sektoreak
Bankuak
Beste batzuk, ez diruzkoak
Beste enpresa-jarduera batzuk
Handizkako merkataritza
Eraikuntza
Guztira
Ekarpena BPGd-an milioi eurotan
Gainerako sektoreak
%22,8
Bankuak %3,2
Beste batzuk, ez diruzkoak
%3,6
Beste enpresa-jarduera batzuk %3,6
Handizkako merkataritza
%5,0
Eraikuntza %61,9
Ekarpena BPGd-an %-tan
94
58. diagrama: Zerga-bilketaren banaketa, zerga motaren arabera. 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
Lurraldekako azterketari dagokionez, ekoizpenean, BPGd-an eta enpleguan duen eraginari
erreparatuz gero, dirulaguntzen eragina amandako dirulaguntzekiko proportzionalki banatzen da
Araban (% 15 inguru). Gipuzkoan, laguntzen ehunekoa zertxobait handiagoa izan da (% 35)
BPGd-an izan duen eragina baino (% 30); eta Bizkaian, laguntzen % 50 jasota, eragina
zertxobait handiagoa izan da 2015ean (% 55). Kontuan izan behar dugu jarduera mota bakoitzak
inpaktu bereizia izaten duela (elementu erkideak birgaitzen direnean, obra bolumen handiagoa
sortzen da).
34. taula: Birgaitzerako laguntzen eragin ekonomikoa, Lurralde Historikoaren arabera. 2015
Sailaren dirulaguntza
Produkzioan izan
duen eragina
BPGd-an izan
duen eragina Enplegua
Araba 2.174.595 74.551.330 25.550.151 462
Bizkaia 7.290.769 273.354.877 96.683.888 1.694
Gipuzkoa 5.109.855 149.102.660 51.100.003 924
EAE 14.575.218 497.008.867 170.334.342 3.079
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
BEZ 16.319.390
%44,5
PFEZ 14.299.480
%39,0
SG 6.040.666
%16,5
Zerga-bilketa guztira:
36.659.536
95
6. Ebaluazioaren irakaspenak: balorazio integrala eta
hobekuntza-proposamenak
Kapitulu honetan, etxebizitza-politiken garapenari eta irakaspenei buruzko hausnarketa orokor
batzuk egingo ditugu, etorkizunean egin daitekeen etxebizitza-plan zuzentzailea prestatzeko
baliagarriak.
1. 3/2015 Legea, ekainaren 18koa, Etxebizitzarena, erreferentzia-esparru komun gisa
Lehen aldiz, EAEk etxebizitzaren alorreko oinarrizko arau bat du, eragile publikoek eta pribatuek
arlo horretan sustatzen dituzten politikak eta programak antolatzeko. Ildo horretan, Legeak
aitortzen duen etxebizitzarekiko eskubide subjektiboa elementu nagusietako bat da, herri-
administrazioek etxebizitza-arloko politikak eta programak diseinatzerakoan aintzat hartu
beharko luketena.
Lege horrek denbora gutxi darama indarrean, eta, beraz, goiz da oraindik ere haren balantze bat
egiteko. 2016ko ebaluazio-prozesuan, Lege horren arau- eta programa-garapenaren emaitzen
lehen balantzea egingo da. Kontuan izan behar da Espainiako Gobernuak aurkeztutako
helegiteak moteldu egin duela Legea martxan jartzea. Gainera, eragile pribatuek eta publikoek
adostasun-maila handia lortu beharko dute Legeak haien esku jartzen dituen tresnak eta
jarduera-ildoak inplementatzeko.
2. Baliabide mugatuak eta erronka gero eta konplexuagoak
Eragile publiko eta pribatuentzat, sektorearen egoera nabarmen konplexuagoa da pasa den
hamarkadakoa baino. Atzeraldiaren urterik gogorrenak igaro eta 2015ean testuinguru
makroekonomikoa nolabait hobetu bada ere, krisiak eragindako joerek euren horretan jarraituko
dute, etxebizitzaren arloko politiken eta programen diseinua oztopatzen:
Herri-administrazioen baliabide ekonomikoak 2012koak baino nabarmen txikiagoak izango dira
oraindik ere. Horrek ohiko jarduera-ildoen (besteak beste, etxebizitza babestuen sustapena8)
potentziala mugatuko dute.
2015ean, etxebizitzaren alorrerako gastu kontsolidatuaren aurrekontua lehen aldiz handitu da
2010az geroztik. 2014koa baino pixka bat hobetu da (+% 1), eta, hala ere, Etxebizitza Plan
Zuzentzailean inbertsiorako bideratutako aurrekontuaren ia erdia da.
Krisiaren eraginez, biztanle askok –bereziki, gazteek– zailtasun handiagoak dituzte euren
baliabide propioekin etxebizitza bat eskuratzeko. Hori itzelezko erronka bat da etxebizitza-
politikentzat.
Hortaz, gutxiagorekin gehiago lortzea da kontua, edo, behintzat, baliabideak arazorik larrienetara
bideratzea. Horrez gain, etxebizitza-arloko esku-hartzeak eta jarduketak diseinatzerakoan,
beharrezkoa da errealismo- eta iraunkortasun-irizpideak aintza hartzea.
8
Espainiako Gobernuaren 2/2012 Lege Organikoak (2012ko apirilaren 27koa, Aurrekontu Egonkortasunari eta Finantza Iraunkortasunari buruzkoa) Estatuko administrazioen gehienezko gastua eta zorpetze-mailak mugatu zituen. Horrez gain, krisi ekonomikoaren ondorioz zergen bidezko diru-sarreretan gertatutako beherakada ere hartu behar da kontuan.
96
3. Garrantzitsua da baterako diagnostiko bat egitea, etxebizitza-politikak koordinatzeko
Epe ertaineko eta luzeko programak hobeto diseinatzeko, nolabaiteko adostasuna lortu behar da
atzealdeko joera nagusiei eta etxebizitza babestua eskatzen duten taldeetan azken urteetan
gertatutako aldaketei buruz. Izan ere, baliabide erabilgarri gutxiago daudenez, jarduera-ildo
berrien eta indarrean dauden programen diseinua hobetu beharra dago.
Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitzaren Euskal Behatokia horretan laguntzen ahalegintzen ari da.
Bereziki interesgarriak dira duela gutxi egin dituen azterketak eta ebaluazio-txostenak; haietan,
oso joera garrantzitsu batzuk hauteman dira, baterako diagnostikoaren oinarria izan beharko
luketenak. Hona hemen:
3.1. Atzeraldi handiaren ondorioz, aldaketa nabarmenak gertatu dira etxebizitza babestua
eskatzen duten pertsonen profilean, Etxebizitzaren Euskal Behatokiak Etxebiden izena
emanda dauden pertsonei buruzko txostenean deskribatzen duenaren arabera9. Eskari
hori osatzen duten taldeen ehuneko adierazgarri batek gero eta izaera “sozialagoa”
duela ikus daiteke:
Etxebiden izena emandako pertsonen % 80k alokairu babestua eskatzen du, eta batez beste
12.000 euroko sarrera-maila haztatua du. Pertsona horietako askoren enplegua ezegonkorra
edo aldi baterakoa da.
Ohiko taldeekin (enplegu nolabait egonkorra izan arren emantzipatu behar duten gazteak)
batera, adin ertaineko edo aurreratuko gero eta pertsona gehiago daude, arazo
sozioekonomikoak dituztenak eta etorkizunean egoera hobetzeko aukera konplexuagoak
dituztenak.
3.2. 2015ean izena emandako pertsonen % 60 emantzipatuta zegoen alokairu libreko
erregimenean, baina Etxebiden erregistratuta jarraitzen zuen, etxebizitza babestu bat
eskatzeko. Etxebizitzen sustapenak moteldu egin dira, alde batetik, eta, beste batetik,
kredituak lortzeko zailtasun handiak daude. Hori dela eta, etxebizitza babestua eskatzen
duten pertsona askok alokairuko merkatu librera jo behar izan dute, zenbait kasutan
EAEn indarrean dagoen laguntza- eta kenkari-sistemaren babesarekin; izan ere, horri
esker, etxebizitza eskuratzeko kostua txikitu ahal izan dute.
3.3. Azkenik, Eusko Jaurlaritzak 2015ean argitaratutako Etxebizitza Premiei buruzko
Txostenak adierazten duenaren arabera, lehen etxebizitza eskuratzeko premia duten
65.000 pertsonen edo familien % 83k diru-sarrera egonkorrak edo oso txikiak ditu, eta
% 17k soilik adierazten du diru-sarrera egonkorrak dituela. Egoera hori aintzat hartuta,
beharrezkoa da iraunkortasun- eta errealismo-irizpideak kontuan hartzea programa
berriak martxan jarri aurretik.
9 http://www.garraioak.ejgv.euskadi.eus/r41-
ovpe03/es/contenidos/informacion/ovv_per_demandaetxebide2015/es_ovv_opi/index.shtml
97
4. Beharrizan espezifikoak dituzten taldeentzat egokiagoak diren programak eta
erantzunak
Atzeraldiko urteetan ohartu garenez, garrantzitsua da diagnostiko segmentatuagoetan
sakontzea, eta batez besteko profiletan eta irakurketa orokorretan oinarritutako ikuspegi
tradizionaletatik harago joatea.
Gero eta funtsezkoagoa izango da laguntzen programen eta sistemen irizpideak eta baldintzak
hobeto zehaztea, haien eraginkortasuna eta eragina handitze aldera. Ildo horretan, aintzat hartu
behar da Eusko Jaurlaritzako Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila dela Estatu
osoan etxebizitza-politikak ebaluatzeko sistema finkatu bat duen erakunde bakarra, eta sistema
hori etengabe hobetzeko helburua duela erronka horiei guztiei erantzuteko 10.
5. EAEko etxebizitza-merkatuaren lurralde- eta espazio-aniztasuna
Etxebizitza-politikak hobetzeko ildo horretan, agerian geratu da etxebizitza babestuen eskaintza
eta programak egokitu egin behar direla, etxebizitza-merkatua ez baita berdina lurralde historiko
guztietan, ezta lurralde historiko bakoitzeko leku guztietan ere. Etxebizitza hutsak baliatzeko
programak aitzindariak izan dira eskaintza eta programak egokitzeko beharrari erantzuteko, hain
zuzen ere haiek egokiagoak izan daitezen.
5.1. Azalera-eskubideko etxebizitzak sustatzeko politikari dagokionez, etxebizitza librearen
prezioetan izan diren beherakada handien ondorioz, etxebizitza libreek eta babestuek ia
prezio bera izan dute EAEko eskualde eta udalerri askotan. Horrez gain, etxebizitza-
eskaria ez da berdina eskualde eta udalerri guztietan11. Eusko Jaurlaritza, egoera horri
aurre egiteko, etxebizitza babestuaren prezioa doitu behar ote den aztertzen ari da
dagoeneko.
5.2. Alokairu-politikaren kasuan, Etxebizitzaren ekainaren 18ko 3/2015 Legearen baitan
sortutako Fidantza Gordailuari esker, gero eta informazio fidagarriagoa lortuko da tokiko
etxebizitza-merkatu bakoitzeko alokairuaren prezioari buruz, beste autonomia-erkidego
batzuetan bezala (esaterako, Katalunian, Incasol-en bidez). Informazio horrek Bizigune
eta ASAP programen jarraipen hobea egiteko aukera emango du, eta udalerri
bakoitzean egokiak diren ala ez ebaluatzeko.
10
Esate baterako, alokairuaren sustapenaren esparruan, Eusko Jaurlaritza laguntza-sistema guztien (Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria, prestazio ekonomiko berria, Bizigune Programa, etab.) lortzeko prozeduren koherentziari buruzko azterketa integrala egiten ari da. 11
Esate baterako, Arabako etxebizitza-merkatuaren (funtsean, Gasteiz) eta EAEko gainerako etxebizitza-merkatuen arteko aldea gero eta handiagoa da, iraganean etxebizitza babestu asko sustatu baitzen han. Orobat, euskal hiriburu bakoitzeko metropoli-barrutiak bere dinamikak ditu; alde batetik, etxebizitza-eskariaren intentsitateari edo presioari dagokienez, eta, beste batetik, etxebizitza librearen prezioari, alokairu-errentei edo baliatzeko kudea daitezkeen etxebizitzen eraginari dagokienez.
98
6. Birgaitze-politikan geratzen diren erronkak, EITen lehen bultzadaren ondoren
Birgaitzeko politiken eta programen kasuan, Etxebizitzaren ekainaren 18ko 3/2015 Legeak
ondare eraikia kontserbatu beharra arautu du, eta behar hori EITekin lotu. Horrek nabarmen
handitu du birgaitze-jarduera EAEn.
Eragile gehienek uste dute EITek, 3/2015 Legeak emandako babesaren ondorioz, gero eta
birgaitze-eskari handiagoa ekarriko dutela, eraikin asko zaharrak baitira eta birgaitzeko premia
handia baitute. Hala ere, zenbait erronka eta aukera sortzen dira etxebizitza-politikentzat:
Laguntzen kudeaketa eta haiek ezagutzeko zein lortzeko kudeaketa eta prozedurak hobetzea,
eta, horretarako, erakundeen arteko koordinazioa sustatzea.
Energia-eraginkortasuna eta irisgarritasuna sustatzen dituzten lanak eta hobekuntzak gehiago
sustatzea, Euskadiko biztanleen zahartzearen erronka handiari begira.
Hiriak berroneratzeko proiektuetako (EAEko zenbait lekutan eta auzotan bereziki larriak diren
hiri-, gizarte- eta ekonomia arazoei heltzen dietenak) jarduera-ildoak integratzea.
7. Baterako ibilbide-orri bat sortzea, etxebizitza-politiken kudeaketa, koordinazioa eta
eragina hobeak izan daitezen
Etxebizitza-politiken kasuan, askotariko eragile publikoak eta pribatuak daude. Horrek
kudeaketa-zailtasunak sortzen ditu itxuraz, baina, bestalde, aukera bat ere bada epe ertaineko
eta luzeko erakunde arteko eredu bat eratzeko; alegia, jarduera-ildoen eta laguntza-sistemen
arteko sinergiak, koherentzia eta osagarritasuna bideratuko dituen eredu bat.
Ikerketa-/gastu-politikari dagokionez, Eusko Jaurlaritza da pisu espezifikorik handieneko
erakundea. Hala ere, zenbait udalen eta berregokipenerako hirigintza sozietateen (BHS) eta
beste erakunde batzuen lana funtsezkoa da programak eta laguntzak aplikatzeko,
herritarrengandik hurbil baitaude. Alderdi pribatua (partikularrak eta jabekideen erkidegoak)
funtsezkoa duten birgaitze-politikak hedatuago daude, eta, beraz, beharrezkoa izango da,
oraindik ere, jabekideen erkidegoei laguntzen berri ematea, haiei buruz dakitena hobetzea eta
aholku ematea, baita birgaitze-proiektu horien kudeaketa ekonomikoa egitea ere.
Gainera, foru-aldundien zeregina oharkabean geratzen da askotan, nahiz eta zeregin hori
funtsezkoa izan erosketa versus alokairua sustatzeko sisteman. Hala, Estatuko gainerako
autonomia-erkidegoek ez bezala, EAEk etxebizitzak erosteko, birgaitzeko eta alokatzeko zerga-
pizgarriei eutsi die. Horrek zerga-gastua dakar, hain zuzen gastu- eta inbertsio-politiken
aurrekontu agregatua baino handiagoa. Indarrean dagoen Etxebizitza Plan Zuzentzailean
proposatzen denez, beharrezkoa da pizgarri-sistema hori sakonago aztertzea eta oro har
etxebizitza-politikarekiko koherentea den ala ez egiaztatzea.
99
2. ATALA: Informazio osagarria
Txostenaren atal honetan, hiru azpiatal daude: 2013-2015 aldirako EPZren gauzatze-mailari
buruzko informazio xehatua; gauzatze-adierazle kuantitatiboen banakapena; eta EAEko
etxebizitza-politikak erregulatzen dituen araudia. Lehen biak kapitulu batean daude bilduta, eta,
txostena amaitzeko, araudiari buruzko kapitulua dago.
A. Plan Zuzentzailearen neurrien jarraipen xehatua, jarduera-ildoen eta ardatz
estrategikoen arabera, eta ardatz horiekin lotutako programa eta etxebizitza-
zerbitzu nagusien ezaugarriak eta bilakaera.
Atal honetan, 2013-2015 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailean aurreikusitako neurri
guztien gauzatze-maila azaltzen da zehatz-mehatz, baita Planaren ardatzekin lotutako
programen eta zerbitzuen bilakaera eta ezaugarriak ere.
Amaieran, Sailaren beste jarduketa batzuei (eraikuntzako lan-segurtasuna eta azalera-
eskubideko lurzoruaren salmenta) eta etxebizitza-politiken finantziazioari buruzko
informazio garrantzitsua gehitu da.
B. Gauzatze-adierazle kuantitatiboak.
C. Etxebizitza-politikei buruzko araudia.
100
101
7. Jarduketen zein programen eta adierazleen bilakaera xehatua
7.1. Etxebizitza Plan Zuzentzailearen ardatzen xehetasuna, programa eta
zerbitzu nagusien bilakaera, eta betetze-adierazleen oinarrizko taula
1. Ardatza: Alokairuko etxebizitzak eskuratzeko aukera irmoki
sustatzea
Helburua: Lehentasunezko taldeek etxebizitza eskuratzen dutela bermatzea
Ardatzeko neurriak:
35. taula: Jarduera-ildoa: 1.1. Alokairuko etxebizitza berriak sustatzea eta horiek eskuratzen laguntzea Helburu berezia: 2013tik 2016ra bitartean alokairuko 3.950 etxebizitza sustatzea. 2015eko helburu berezia: Alokairuko 1.100 etxebizitza sustatzea (2.400 etxebizitza 2013-2015 aldian). Nomen-
klatura eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Burutzearen adierazleak (ekintzak/neurriak bete
direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
1.1.A. Etxebizitzak eskuratzeko modu berrietan sakontzea: erosteko aukera ematen duen alokairua, ordainketa geroratua duen salerosketa.
Erosteko aukera duen alokairuari buruzko araudia malgutzea eta sustatzea.
Erosteko aukera duen alokairuaren araudiari buruzko azterketa? Bai/Ez
Araudi berriaren mende egiteko kontratu-kopurua
Ordainketa geroratua duen salerosketaren araudiari buruzko azterketa? Bai/Ez
Bai Erosteko aukera duten
426 alokairu-kontratu Bai. Instrukzioa
garatuta.
1.1.B. Etxebizitza eskuratzeko modu berriak aztertzea, hala nola alokairu-kooperatibak eta erabilera-lagapena.
Alokairu-kooperatiben proiektu pilotuak diseinatzea eta garatzea.
Araudia onartzea Bai/Ez Horren gainean egindako
txostenak Laurtekoan hasitako
etxebizitzen kopurua
Bai 1
0
1.1.C Jarduera-nitxo berriak aztertzea: partikularrek BOEak erostea, gero alokatzeko.
Partikularrek alokatzeko BOE-en beste programa bat diseinatzea eta inplementatzea.
Programa berria diseinatu eta ezarri da? Bai/Ez
Ez
1.1.D Erakunde pribatuekiko lankidetza bultzatzea, alokairuko etxebizitza babestuak eraikitzeko eta kudeatzeko.
Sustapen pribatuko etxebizitza babestua sortzea eta alokairuan jartzea.
Egindako arau-ikuskapenen kopurua
Erakunde pribatuekin lortutako akordioak
1 2
1.1.E Prezioak eta errentak ezartzeko aukera aztertzea, eta finantza-erakundeekin hitzarmenak sinatzea.
Sustapen pribatuko etxebizitza babestua sortzea eta alokairuan jartzea.
Azterketa egin da? Bai/Ez Finantza-erakundeekin
egindako hitzarmenak. Araudia onartzea Bai/Ez
Ez Bai Ez
1.1.F Udalekin hitzarmenak sinatzea, alokairuko etxebizitzak sustatzeko lurzorua jar dezaten.
Alokairuko etxebizitzak sustatzeko lurzoru-erreserbak handitzea.
Alokairuko etxebizitzak egiteko lurzoru erabilgarria, etxebizitza-kopurutan
Urteko sinatutako hitzarmenak
Bildutako lurzoru egokia, etxebizitza-kopurutan
2.247 6 445
1.1.G Udalekin batera lan egitea, gizarte-etxebizitzen gutxieneko parke bat eratzeko.
EAEko udalerrietan alokairuko etxebizitza publikoaren parkea handitzea.
Sinatutako hitzarmen-kopurua
6
1.1.H Alokairuko etxebizitzen sustapena lehenestea horren gaineko eskaera dagoen lekuetan.
Alokairuko etxebizitzak sustatzea eskaera dagoen lekuetan.
Alokairu-eskariari buruzko mapa bat egitea Bai/Ez
Bai. Irizpidea aplikatuta
I.1.
102
1. Ardatza: Alokairuko etxebizitzak eskuratzeko aukera irmoki sustatzea
36. taula: Jarduera-ildoa: 1.2. Partikularren alokairu-merkatuarentzako arau- eta zerga-marko egonkorra eta malgua eskaintzea
Nomen-klatura eta
neurria Neurrien izena Helburu orokorra Adierazlea/Helburua
Lorpenak 2013-2015
1.2.A. Lurralde Historikoekin batera, alokairua sustatzen duten zerga-pizgarriak eta arau-esparrua eskaintzea.
Alokairuko etxebizitzen kopurua handitzea.
Aldundiekin egindako harremanak
Bai (alokairu-programa publikoetan Ondasun Higiezinen gaineko Zergaren salbuespenari buruzko proposamena eginda)
1.2.B Alokairuaren segurtasuna eta bermeak hobetzeko aukera aztertzea, errentatzaileentzat zein maizterrentzat.
Alokairu pribatua handitzea. Azterketa egin da? Bai/Ez Ez
37. taula: Jarduera-ildoa: 1.3. Baliabideak bideratzea etxebizitza behar duten pertsonei gizarte-alokairua lortzen laguntzeko
Nomen-klatura eta
neurria Neurrien izena Helburu orokorra Adierazlea/Helburua
Lorpenak 2013-2015
1.3.A. Alokairuko ostatu publikoez osatutako sarea sortzea lehentasunezko taldeei zuzenduta.
Zuzkidura-ostatuen kopurua handitzea.
Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako ADA kopurua
Parkeko ADA kopurua, guztira
Urteko sustatutako/alokatutako ADA kopurua
326
653
58 ADA
1.3.B Gizarte-alokairuko etxebizitzen kudeaketa sustatzea, irabazi-asmorik gabeko erakundeekin hitzarmenak eginda.
Gizarte-alokairuko etxebizitzen kopurua handitzea.
Irabazi-asmorik gabeko erakundeek kudeatutako alokairuko etxebizitzen kopurua
Irabazi-asmorik gabeko erakundeekin sinatutako hitzarmenak
12
6
I.1.
103
1. Ardatza: Alokairuko etxebizitzak eskuratzeko aukera irmoki sustatzea
Lotutako programak eta zerbitzuak
A. ALOKAIRURAKO HASITAKO ETA AMAITUTAKO ETXEBIZITZAK
59. diagrama: Alokairu-erregimeneko etxebizitza babestuen eraikuntzaren bilakaera. Alokairurako hasitako eta amaitutako etxebizitzak. 2000-2015
VIVIENDAS INICIADAS EN COMPRA Y EN ALQUILER 1998-2014
60. diagrama: Salmentarako eta alokairurako hasitako etxebizitzak. 2000-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
61. diagrama: Alokairurako hasitako etxebizitza babestuen banaketa, Lurralde Historikoaren arabera. 2010-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
47 191
364 409
255
969
1.290
1.090
1.559
682
732
1.117
502 417 633
124
638 604
1.097 1.181
454
1.431
687
1.812
2.276
176
952
780
111 79 217 185
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
Amaitutakoak Hasitakoak
2.1
35
3.6
80
3.9
57
5.4
44
3.9
73
3.2
25
4.6
52
5.4
98
3.9
83
3.0
20
4.0
14
3.7
60
2.3
09
1.9
53
1.3
36
917
638
604 1.0
97 1.1
81
454
1.4
31
687 1.8
12
2.2
76
176 952
780
111
79
217
185
23,0
14,1
21,7 17,8
10,3
30,7
12,9
24,8
36,4
5,5
19,2 17,2
4,6 3,9
14
16,8
0
5
10
15
20
25
30
35
40
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
8.000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Alo
kair
uare
n %
, g
uzti
zko
are
kik
o
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
Erosketa Alokairua Alokairuaren %
I.1.
Araba %29,4
Bizkaia %39,9
Gipuzkoa %30,7
2010-2012 aldian metatua
Bizkaia %48,8 Gipuzkoa
%51,2
2013-2015 aldian metatua
104
1. Ardatza: Alokairuko etxebizitzak eskuratzeko aukera irmoki sustatzea
62. diagrama: Alokairurako hasitako etxebizitza babestu publikoen banaketa, Lurralde
Historikoaren arabera. 2000-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
B. ALOKAIRUKO PARKE PUBLIKOAREN TAMAINA
38. taula: EAEko alokairu babestuko etxebizitzen parkearen tamaina. 2001-2015
Alokairu babestuko
etxebizitzen parkea
Etxebizitza babestuen
parkea
Alokairuko
parkearen kuota
(%)
2001 740 36.029 2,1
2005 7.660 49.679 15,4
2010 19.595 63.103 31,1
2011 20.513 70.067 29,3
2012* 18.445 74.019 24,9
2013* 18.129 74.480 24,3
2014* 17.770 77.468 22,9
2015 * 17.504 77.399 22,6
* Datu horietan, alokairuko etxebizitza sozialak, babes ofizialekoak eta Biziguneko etxebizitzak daude.
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
C. ALOKABIDEREN ALOKAIRUKO ETXEBIZITZA PARKE PROPIOA
63. diagrama: Alokabideren etxebizitza-parke propioaren garapena. 2003-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Araba 90 336 598 649 42 1098 0 591 532 0 262 189 91 0 0 0
Bizkaia 237 143 393 235 127 145 438 225 821 0 330 405 0 32 11 185
Gipuzkoa 311 125 106 297 285 188 249 996 923 176 360 186 20 47 206 0
0
200
400
600
800
1000
1200
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
I.1.
230 482
643 703
1.364 1.665
1.979
2.452 2.677
3.070 3.280
3.540 3.720
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
105
1. Ardatza: Alokairuko etxebizitzak eskuratzeko aukera irmoki sustatzea
64. diagrama: Alokabideren etxebizitza propioen ezaugarriak. 2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza *Grafikoan adierazitako errenten banaketa Alokabideren tarte bakoitzak alokairuko etxebizitza-parke babestu osoan
duen ehunekoari dagokio.
65. diagrama: Alokabideren etxe propioetako batez besteko errentaren bilakaera. 2004-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
220,9 214,8 224,8
239,1 241,5 250,5 244,2 243,7 241,2 235,7 233,8
223,8
0
50
100
150
200
250
300
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bate
z b
este
ko
err
en
ta
(eru
o/h
il)
I.1.
Logela bat %7
Bi logela %44
Hiru edo gehiago
%49
Logela-kop.
%1,6
%20,0
%28,0
%5,5
%0,8 %0,2 %0,0 0%
4%
8%
12%
16%
20%
24%
28%
0-100 100-200 200-300 300-400 400-500 500-600 600-700
Hileko errenta (eurotan)*
Batez besteko errenta: 223,8 euro/hil
%1,5
%7,9
%18,2 %14,5
%27,4 %30,5
-5%
5%
15%
25%
35%
40-50 50-60 60-70 70-80 80-90 >90
Azalera erabilgarria (m2)
Batez besteko azalera: 79 m2
106
1. Ardatza: Alokairuko etxebizitzak eskuratzeko aukera irmoki sustatzea
39. taula: Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera. 2007-2015
Etxebizitza kopurua 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Alokabideren etxebizitzak 1.364 1.670 1.984 2.452 2.677 3.070 3.280 3.540 3.720
EJren etxebizitzak 1.973 2.179 2.231 2.257 2.577 2.697 2.817 2.935 3.170
Biziguneren etxebizitzak 3.144 4.053 4.510 4.573 4.840 5.150 5.174 4.590 4.589
Udalen etxebizitzak 111 111 133 57 78 156 148 148 143
ASAPen etxebizitzak -- --- -- -- -- -- 23 68 145
Etxebizitzak guztira 6.592 8.013 8.858 9.339 10.172 11.073 11.442 11.281 11.767
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
66. diagrama: Kudeatutako etxebizitza propioen huts egindako esleipenen bilakaera. 2003-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
40. taula: Alokabideren beste kudeaketa-datu batzuen bilakaera. 2013-2015
2013 2014 2015
Jasotako deien kopurua 90.954 83.198 75.765
Jasotako kexen kopurua 296 596 120
Kudeatutako konponketen kopurua 4.585 6.133 6.457
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
41. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion
dirulaguntzaren bilakaera. 2006-2015
Sailaren dirulaguntza (eurotan)
Sailaren etxebizitzak
Batez besteko dirulaguntza
kudeatzeagatik
2006 487.140,33 1.435 339,5
2007 935.747,13 1.973 474,3
2008 1.318.740,57 2.179 605,2
2009 1.756.871,87 2.231 787,5
2010 1.701.962,47 2.257 754,1
2011 1.900.000,00 2.577 737,3
2012 1.989.336,57 2.697 737,6
2013 2.049.506,66 2.817 727,5
2014 2.186.437,02 2.935 744,9
2015 2.251.908,94 3.170 710,4
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Uko egiteen kopurua 18 218 159 410 563 327 526 825 623 521 632 458 152
%-a, kudeatutako parkearekiko 7,8 45,2 24,7 58,3 41,3 19,6 26,6 33,6 23,3 17,0 19,3 12,9 4,3
0
10
20
30
40
50
60
70
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
%-a
, ku
de
atu
tako
pa
rke
os
oare
kik
o
Uko
eg
iteen
ko
p.
I.1.
107
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen
laguntzea
Helburua: Lehentasunezko taldeek etxebizitza eskuratzen dutela bermatzea
Ardatzeko neurriak:
42. taula: Jarduera-ildoa: 2.1. Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroa berriz zehaztea
Helburu berezia: Etxebizitza babestuaren eskaria zehaztasunez definitzea. Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak
(ekintzak/neurriak bete direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
2.1.A. Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroan izena emateko baldintzak premia-egoerei egokitzea.
Etxebizitza-eskariaren erregistro araztua eta erreala izatea.
Izena emandako pertsonen kopurua
Esleitutako etxebizitzaren esleipenari uko egin dioten pertsonen kopurua
53.620
7.452
2.1.B Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroan izena emateko zerbitzua balioztatzea.
Etxebizitza-eskatzaileen datu eguneratuak izatea.
Araudia onartzea
Datuak eguneratuta dituzten pertsonak (%)
Ez
% 64
2.1.C. Beste Sailetako informazioa biltzea, lehentasunezko taldeak egiaztatzeko.
Erregistro fidagarria, eguneratua eta erreala izatea.
Eusko Jaurlaritzako beste sail batzuek egindako informazio-transmisioen kopurua
Aribidean
2.1.D. Babes-etxebizitzak eskuratzeko zerrendak Udalekin bateratzea.
Etxebizitza babestua eskuratu nahi dutenen zerrenda bakarra izatea.
Integrazio-hitzarmenak
Esleipenerako lankidetza-hitzarmenak
Leihatila bakarreko hitzarmenak
1
1
0
2.1.E. Etxebideren kudeaketa hobetzeko aukera aztertzea.
Etxebizitzaren Euskal Zerbitzuaren gardentasuna eta bizkortasuna hobetzea.
ETXEBIDEren erabiltzaileen gogobetetasunaren hobekuntza
Hobetzeko proposamenak
5,79tik 5,93ra
Bai
43. taula: Jarduera-ildoa: 2.2. Etxebizitzen esleipenean, lehentasunezko taldeei mesede egiten dien sistema bat ezartzea
Helburu berezia: Etxebizitza babestuak esleitzeko sistema hobetzea. Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak
(ekintzak/neurriak bete direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
2.2.A. Etxebizitza publikoa esleitzeko prozesuak berrikustea.
Lehentasunezko taldeetako esleipendunen kopurua handitzea.
Azterketa egitea
Hobetzeko proposamenak
Bai
Aribidean
2.2.B. Esleipenetan lehentasunezko beste talde batzuk txertatzea.
Talde berriak identifikatzea.
Azterketa egitea
Identifikatutako talde berriak
Aribidean
Aribidean
2.2.C. BPEak esleitzeko irizpideei buruz hausnartzea eta haiek berrikustea.
BPEak esleitzeko beste irizpide batzuk gehitzea.
Azterketa egitea. Identifikatutako talde berriak
Horri buruzko araudi berria egitea
Aribidean
Aribidean
I.2.
108
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
44. taula: Jarduera-ildoa: 2.3. Lan-programak garatzea, esleipenak kontrolatzeko eta esleitutako etxebizitzak ikuskatzeko
Helburu berezia: Etxebizitza babestuen parkearen funtzio soziala bermatzea. 2013ko helburu berezia: 7.500 etxebizitza ikuskatzea.
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak
(ekintzak/neurriak bete direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
2.3.A. Babes-etxebizitzen parkea ikuskatzea, zuzen erabiltzen dela bermatzeko.
Esleitutako etxebizitzen erabilera-baldintzen betetze-maila hobetzea.
Egindako ikuskapen-kopurua
Ikuskapenetan jarduteko protokoloa egitea
4.680
Ez
2.3.B. Koordinazioa indartzea, babestutako etxebizitzak iruzurrez erabili eta transmititzen direla ekiditeko.
Etxebizitza babestuen iruzurrezko erabilerak eta transmisioak gutxitzea.
Etxebizitzen gainean egindako erregistro-eragiketak
Iruzurrez erabili diren etxebizitzen kopurua
7
3
45. taula: Jarduera-ildoa: 2.4. Neurri berritzaileak sustatzea, biztanleen beharrei erantzuteko Helburu berezia: Lehentasunezko taldeek etxebizitza eskuratzeko beste eredu batzuk ezartzea.
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak
(ekintzak/neurriak bete direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
2.4.A. Nazioartean jabetza partekatuaren arloan garatu diren esperientzietan oinarritutako eredu berriak ezartzeko aukera aztertzea.
Jabetza partekatuaren beste eredu bat ezartzea.
Azterketa egitea
Emaitzen berri ematea
Modalitate honen bidez eskura daitezkeen etxebizitzak
Bai
Bai
Aribidean
2.4.B. BPEen kasuan, alderantzizko hipoteka ezartzeko aukera aztertzea.
Alderantzizko hipoteka ezartzea.
Azterketa egitea
Emandako alderantzizko hipoteken kopurua
Bai
…
46. taula: Jarduera-ildoa: 2.5. Gazteei etxebizitza lortzen laguntzeko ekintzak sustatzea Helburu berezia: Gazteen emantzipazio-maila handitzea.
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak
(ekintzak/neurriak bete direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
2.5.A. Tutoretzapeko apartamentuak gazteentzat.
Gazteei tutoretzapeko apartamentuak erabiltzen laguntzea.
Gazteek okupatutako tutoretzapeko apartamentuak
Programa honi atxikitako gazteak
Aribidean
Aribidean
2.5.B. Emantzipazioa laguntzeko estrategia berri bat aztertzea.
Gazteei etxebizitza eskuratzen laguntzea.
Azterketa egitea
Neurri horiek lagundutako gazteak
Bai
Aribidean
2.5.C. Finantza-erakundeekin elkarlanean aritzea hipoteka-kredituak errazteko, gazteek etxebizitza eros dezaten.
Gazteei etxebizitza erosteko hipoteka-kredituak lortzen laguntzea.
Finantza-erakundeekin egindako hitzarmenak
Aribidean
I.2.
109
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
Lotutako programak eta zerbitzuak
A. ETXEBIDE–ETXEBIZITZAREN EUSKAL ZERBITZUAREN JARDUERA
A.1. Etxebizitza babestua eskatzeko espedienteen kudeaketa
67. diagrama: Etxebiden erregistratutako alokairuko etxebizitza babestuaren eskariaren eta eskari osoaren bilakaera. 2005-2015
2012. urtera arte, bi edukitza-erregimenak eska zitezkeen. Beltzez, alokairu- eta erosketa-espedienteak daude adierazita
Iturria: Etxebide. Etxebizitza Sailburuordetza. Eusko Jaurlaritza
47. taula: Etxebiden baja hartzeko arrazoiak. 2013-2015
2013 2014 2015
Kopurua* % Kopurua* % Kopurua* %
Eskatzailearen eskaera 484 3,28 321 0,7 212 1,2
Etxebizitzaren esleipena 2.106 14,28 2.258 4,7 1.495 8,5
Heriotza 19 0,13 14 0,0 6 0,0
Esleitutako etxebizitzari uko egitea 2.075 14,07 2.280 4,7 774 4,4
Inskripzioa ez berritzea 1 0,01 36.352 75,6 8.483 48,2
EAEn erroldatuta egotea ez akreditatzea 26 0,18 7 0,0 8 0,0
Iraupen luzeko baimena izatea gerora ez betetzea 1 0,0 2 0,0
Epean eskatutako dokumentazioa ez ematea 2.901 19,67 2.440 5,1 4.919 28,0
Etxebizitzarik ez izateko baldintza gerora ez betetzea 136 0,92 304 0,6 209 1,2
Diru-sarreren baldintza gerora ez betetzea 10 0,07 173 0,4 611 3,5
Diru-sarreren baldintza gerora ez betetzea. Gehienezko diru-sarrerak gainditzea
31 0,21 28 0,1 112 0,6
Erosteko gutxieneko diru-sarreren baldintza gerora ez betetzea 7 0,05 6 0,0 15 0,1
Inskripzioa baliogabetzea, baldintzak ez betetzeagatik
15 0,1
Etxebizitza erosteko kontratua sinatzea 21 0,0 405 2,3
Datu okerrak edo faltsuak ematea, edo datu guztiak ez ematea 13 0,09 8 0,0 10 0,1
Etxebizitza babestuaren alokairua. Kontratua amaitu baino sei hilabete lehenago eman daiteke izena
2.242 15,2 504 1,0 315 1,8
EAEn egiazko bizilekua izateko baldintza gerora ez betetzea 4 0,03 5 0,0 5 0,0
Beste arrazoi batzuk 4.692
3.339
Guztira 14.747 100 48.061 100 17.596 100
* Bajen guztizko kopurua txikiagoa da, baja batzuk arrazoi baten baino gehiagoren ondorio baitira; alegia, taulan, zenbait baja bi aldiz ageri dira.
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.2.
16.9
17
20.1
14
20.1
46
20.8
75
23.5
03
26.6
95
32.2
61
36.9
47
50.3
59
39.6
23
42.1
93
80.0
10
84.6
95
87.2
43
89.1
76
92.0
84
86.8
96
84.3
76
84.7
80
86.6
16
54
.04
2
53
.62
0
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Eskari
-ko
p.
Alokairua soilik Eskari osoa
110
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
48. taula: Etxebizitza eskuratzeko eskatutako erregimena. Etxebiden izena emandako biztanleria. 2015
Erosketa Alokairua Guztira
Kopurua Biz. (%) Kopurua Biz. (%)
Araba 291 4,5 6.158 95,5 6.449
Bizkaia 6.336 20,8 24.057 79,2 30.393
Gipuzkoa 4.800 28,6 11.978 71,4 16.778
EAE 11.427 21,3 42.193 78,7 53.620
49. taula: Etxebidek jasotako kontsulten bilakaera (Etxebideren webgunea). 2006-2015
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Kontsultak guztira 8.812 10.142 13.218 13.561 8.166 8.043 7.692 6.462 5.717 8.892
Webeko bisitak 652.958 643.663 575.537 585.573 551.073 498.698 513.693 769.067 849.340 753.897
Idatzizko jakinarazpenak, guztira
147.837 155.214 183.884 164.154 146.411 172.092 98.096 110.514 161.358 74.574
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
50. taula: Etxebideren idatzizko jakinarazpenak. 2013-2015
Jakinarazpen-mota 2013 2014 2015
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Bi urtean behin berritzeko abisua 156 0,1 51.373 31,8 7.538 10,1
Inskripzio-epearen hasiera 60.273 54,5 46.192 28,6 14.526 19,5
Espedienteren baja edo artxiboa 11.696 10,6 32.512 20,1 10.778 14,5
Dokumentazioa zuzentzea 22.396 20,3 16.662 10,3 23.245 31,2
Alta 7.049 6,4 5.719 3,5 9.168 12,3
Inskripzioa ukatzea edo artxibatzea 5.741 5,2 4.598 2,8 5.584 7,5
Sustapenetan onartzea edo ez onartzea
2.774 2,5 4.302 2,7 3.735 5,0
Zozketara gonbidatzea 379 0,3 -- --
Guztira 110.514 100,0 161.358 100,0 74.574 100,0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
51. taula: Zuzenean zerbitzuaren telefono bidezko arreta eta arreta presentziala. 2015
Kontsulta mota Arreta presentziala Telefono bidezko arreta
Kopurua % Kopurua %
Etxebiden izena ematea 44.993 31,7 12.281 39,7
Espedientea kontsultatzea 27.321 19,2 9.823 31,8
Espedientea aldatzea 13.887 9,8 869 2,8
Zuzenketak eta berritzea 44.567 31,4 2.857 9,2
BPPen zozketak 6.006 4,2 3.295 10,7
BOE baten esleipenduna 5.240 3,7 1.784 5,8
Guztira 142.014 100,0 30.909 100,0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
52. taula: Webguneko bisitak. 2013-2015
2013 2014 2015
Etxebide 769.067 849.340 753.897
Etxebizitza Saila 177.306 194.763 135.139
Bizilagun 43.442 65.363 35.197
Etxebizitzaren Euskal Behatokia 18.359 24.682 14.219
Eraikal 17.072 16.767 14.615
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.2.
111
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
A.2. Zozketak eta esleipenak
53. taula: Etxebidek 2010-2015 aldian zozketatutako etxebizitzak
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Alokairua 742 392 90 281 346 122
Azalera-eskubidea 599 924 427 399 0 141
Jabetza 93 6 0 383 32 15
Guztira 1.434 1.322 517 1.063 378 278
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza..
54. taula: 2010-2015 aldian zozketatutako etxebizitzen banaketa geografikoa Udalerria/Lurraldea 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Iruña Oka 20 12
Legutio 0 36 16
Laudio 24
Gasteiz 735 164 250
ARABA GUZTIRA 779 200 -- 16 262 --
Abadiño 54
Basauri 54 32 54 99
Barakaldo 92 115
Bilbo 200 177 298 53
Derio 77
Durango 26 170
Elorrio 24
Ermua 57
Gernika 52 0
Leioa 90 193
Muskiz 40
Portugalete 25
Ortuella 0 74
Santurtzi 16
Sestao 270 29
Sondika 88
BIZKAIA GUZTIRA 524 719 362 663 -- 206
Anoeta 26
Arrasate 140
Beasain 13 38 25
Donostia 23
Eibar 59
Elgoibar 70 15
Errenteria 30
Hernani 24 172 27 88 53 34
Hondarribia 25 32
Irun 46
Mutriku 75
Pasaia 143 31
Tolosa 37
Zestoa 35
GIPUZKOA GUZTIRA 131 403 155 384 116 72
GUZTIRA 1.434 1.322 517 1.063 378 278
I.2.
112
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
55. taula: 2015ean zozketatutako etxebizitza babestuak
Zozketatutako etxebizitza babestuak Araba Bizkaia Gipuzkoa GUZTIRA Etxebideko eskatzaileen artean zozketatutako etxebizitzak 0 453 75 528
Etxebidek zozketatuak, hasiera-aginduarekin 0 206 72 278
Udalek zozketatuak, Etxebideren zerrendak erabiliz 0 217 3 220
Pribatuek zozketatuak 0 30 0 30
Udalek zozketatuak, euren zerrendak erabiliz 0 0 2 2
Guztira 0 453 77 530
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
56. taula: 2015ean zozketatutako etxebizitza babestuak, udalerriaren eta erregimenaren arabera Udalerria Etxebizitza-
kopurua Mota Erregimena
Basauri 65 BOE Azalera-eskubidea
Basauri 90 ES Alokairua
Bilbo 53 BOE Azalera-eskubidea
Portugalete 32 ES Alokairua
Santurtzi 32 BOE Alokairua
Donostia 70 ES Alokairua
Elgoibar 16 BOE Jabetza
Hernani 34 ES Alokairua
68. diagrama: Etxebidek kudeatutako uko-egiteen bilakaera. 2000-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
B. BIZILAGUNEN JARDUERA
B.1. Iruzurrak ikuskatzea eta zigortzea
69. diagrama: Sailak ikuskatutako etxebizitzen bilakaera metatua. 2004-2015
3.610 8.204
20.701
33.373 41.636
46.991 53.384
65.108
74.495 83.567
94.369 107.781
3.563 8.035 19.573
31.029
38.574 43.302
47.959 54.525
58.341 63.015 67.880 73.901
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ikuskapen-fitxak Ikuskatutako etxebizitzak
3 1 47 159 614 774 1.072
1.712 2.503
5.612 5.788 5.346
4.692
3.487 2.962
1.002
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
I.2.
113
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
70. diagrama: Sailak ikuskatutako etxebizitzak eta zigorra eragin duten kasuak. 2004-2015
71. diagrama: Eusko Jaurlaritzak babes ofizialeko etxebizitzetan egindako ikuskapenen emaitzak, lurraldeka banatuta. 2004-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
72. diagrama: Zigorren batez besteko zenbatekoa, Lurralde Historikoaren arabera. 2004-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
73. diagrama: Lehentasunez erositako etxebizitzak eta salmenta-eskaintzak. 2002-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.2.
3.5
63
4.4
72
11.5
38
11.4
56
7.5
45
4.7
28
4.6
57
6.5
66
3.8
16
4.6
74
4.8
65
4.7
47
52
94
184 174
94
55
89
121
101 81
65
37
0
50
100
150
200
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Zig
orr
a iza
n d
ute
n k
as
ua
k
Iku
skatu
tako
etx
eb
izit
zak
Ikuskatutako etxebizitzak Zigorra izan duten kasuak
1.995
2.685
2.068 2.259
0
1.000
2.000
3.000
Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
26,8 33,0 37,0 32,7
44,2 38,6 35,2 41,9
29,0 28,4 27,8 25,4
0
50
100
150
Ikuskapen-fitxak Ikuskatutako etxeb. Zigor-kasuak Zigorren zengatekoa
Araba Bizkaia Gipuzkoa
61 78 92 123 123
158 187
287 288 274
169 151
95
66
0
100
200
300
400
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
114
2. Ardatza: Lehentasunezko taldeei etxebizitza eskuratzen laguntzea
B.2. Alokairuko etxebizitza babestuen parkean gertatutako etxegabetzeak
57. taula: Alokairuko etxebizitza-parkean gertatutako etxegabetzeak. 2013-2015
2013 2014 2015
Aurkeztutako
demandak Etxegabetzeak
Aurkeztutako
demandak Etxegabetzeak
Aurkeztutako
demandak Etxegabetzeak
Alokabideren parkea 97 35 122 54 62 60
Biziguneren parkea 111 38 91 66 61 31
Gobernuaren parkea 18 2 21 6 34 25
Guztira 226 75 234 126 157 116
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.2.
115
3. Ardatza: Baliabideak etxebizitza-behar berrietara bideratzea,
eraikinak egokitzeko eta sustapenetarako beharrezkoak diren
lurzoruak kudeatzeko
Helburua: Baliabideak jarduketarik premiazkoetara bideratzea
Ardatzeko neurriak:
58. taula: Jarduera-ildoa: 3.1. Etxebizitza-tipologiak egungo beharretara egokitzea Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete
direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
3.1.A. Etxebizitzen txandaketa eta aldaketa malgutzea eta sustatzea.
Etxebizitzen txandaketa eta aldaketa ahalbidetzea, beharrak aldatzean.
Araudia onartzea
Urteko truke, txandaketa eta aldaketak
Aribidean
36
3.1.B Etxebizitzak sustatzeko kooperatibak bultzatzea.
Kooperatibek sustatutako etxebizitza-kopurua handitzea.
Programa diseinatzea eta ezartzea
Kooperatibek sustatutako etxebizitzak, urteko
Aribidean
160
3.1.C. Pribatuentzako gizarte-etxebizitzen eta alokairuzko zuzkidura-ostatuen ekoizpenaren errentagarritasuna hobetzea.
Pribatuek alokairu solairuko etxebizitza eta zuzkidura-ostatu gehiago egitea.
Aukerak aztertzea eta diseinu ekonomikoa egitea
Aribidean
3.1.D. BPEen diseinu-ordenantzen analisian herritarrek parte hartzeko aukera aztertzea.
BOEak diseinatzeko ordenantzak aldatzerakoan, herritarrei parte hartzeko aukera ematea.
Azterketa egitea
Herritarren parte-hartzeak
BOEak diseinatzeko ordenantzak aldatzea
Ez
0
Ez
59. taula: Jarduera-ildoa: 3.2. Babestutako etxebizitzen prozesu administratiboak gehiago malgutzea
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete
direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
3.2.A. Lursail berean BOE tipologia desberdinak konbinatzeko baimena ematea.
Etxebizitza-tipologia desberdinen malgutasuna eta bateragarritasuna hobetzea.
Aukerak aztertzea
Araudia onartzea eta argitaratzea
Aribidean
Aribidean
3.2.B. BOE kalifikatzeko izapide administratiboak sinplifikatzea eta arintzea, baliabideen eraginkortasuna handitzeko.
BOE-en izapide administratiboak arintzea.
Izapideak bizkortzeko azterketa egitea
Araudia onartzea eta argitaratzea
Aribidean
Aribidean
3.2.C. BOE-en baldintza administratiboak pertsonen bizitza-ibilbideari egokitzea.
BOE-en baldintza administratiboak pertsona esleipendunen eta haien bizikidetza-unitateen bizitza-ibilbideari egokitzea.
Baldintzak erregulatzeko azterketa egitea
Araudia onartzea eta argitaratzea
Aribidean
Aribidean
I.3.
116
3. Ardatza: Baliabideak etxebizitza-behar berrietara bideratzea,
eraikinak egokitzeko eta sustapenetarako beharrezkoak diren
lurzoruak kudeatzeko
60. taula: Jarduera-ildoa: 3.3. Eskuragarri dauden lurzoruak aprobetxatzea etorkizunean lehentasunezko jarduerak sustatzeko
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete
direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
3.3.A Etorkizuneko jardueretan lehentasuna duten kokapenak zehaztea.
Lehentasuna duten kokapenak zehaztea, zenbait irizpidetan oinarrituta (eskaria, area estrategikoak, area degradatuak…).
Lehentasunen lurralde-mapa egitea
Bai
3.3.B Baliabideak aplikatzea lehentasunezko kokapenetan titulartasun publikoko lurzoruak prestatzeko.
Baliabideak bideratzea, zehaztutako lehentasunezko kokapenetan lurzoruak prestatzeko.
Lehentasunezko lurzoruaren lurralde-mapa egitea
Bai
3.3.C Udalekin eta aldundiekin elkarlanean aritzea, desjabetzeen eta lurzoruaren kudeaketa hobetzeko.
Udalekin eta foru-aldundiekin alor horretan lankidetzan aritzea.
Laguntza teknikoa ematea Bai
61. taula: Jarduera-ildoa: 3.4. Lurzoruaren prestaketa zein etxebizitzak eta horien tipologiak arautzen dituen lege-esparrua berrikustea
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete
direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
3.4.A. Etxebizitza tasatuen erabilgarritasuna aztertzea.
Etxebizitza tasatuen erabilgarritasuna aztertzea.
Azterketa egitea
Araudia aldatzea
Bai
Bai
3.4.B. Lurzorua etxebizitza publikoetarako prestatzeko jarduerak arautzen dituen legedian aldaketak eragitea.
Lurzorua prestatzeko araudia aldatzea.
Araudia aldatzea Bai
I.3.
117
3. Ardatza: Baliabideak etxebizitza-behar berrietara bideratzea,
eraikinak egokitzeko eta sustapenetarako beharrezkoak diren
lurzoruak kudeatzeko
Lotutako programak eta zerbitzuak
A. SAILAREN LURZORU ONDAREA
62. taula: Sailaren lurzoru-ondarearen banaketa geografikoa
Erabilgarritasuna 2015-2017, guztira
2015 2016 2017 Etxebizitza-
kopurua
Etxebizitzen
%
EAE guztira 489 2.060 4.014 6.563
Araba 0 0 376 376 5,7
Amurrio 28 28 0,4
Gasteiz 348 348 5,3
Bizkaia 341 1.141 1.380 2.862 43,6
Basauri 30 30 0,5
Bilbo 50 821 151 1.022 15,6
Durango 102 102 1,6
Leioa 80 80 1,2
Lekeitio 192 192 2,9
Muskiz 90 90 1,4
Portugalete 100 79 179 2,7
Santurtzi 56 53 85 194 3,0
Sestao 105 18 780 903 13,8
Sopuerta 70 70 1,1
Gipuzkoa 148 919 2.258 3.325 50,7
Alegia 18 18 0,3
Azkoitia 130 130 2,0
Bergara 104 104 1,6
Donostia 1.500 1.500 22,9
Irun 785 785 12,0
Oiartzun 212 212 3,2
Ordizia 30 30 0,5
Pasaia 73 73 1,1
Tolosa 150 150 2,3
Zarautz 130 103 233 3,6
Zestoa 90 90 1,4
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.3.
118
3. Ardatza: Baliabideak etxebizitza-behar berrietara bideratzea,
eraikinak egokitzeko eta sustapenetarako beharrezkoak diren
lurzoruak kudeatzeko
63. taula: 2015-2017 aldirako lurzoru-ondare erabilgarria, aurreikusitako etxebizitza-motaren arabera
Etxebizitza-kopurua, guztira
ETXEBIZITZA-MOTAK
SOZIALAK ADA BOE TASATUAK LIBREAK
EAE guztira 6.563 1.406 2.370 6.824 1.090 1.436
Araba 376 0 0 376 0 0
Amurrio 28 28
Gasteiz 348 348
Bizkaia 2.862 85 252 1,802 155 568
Basauri 30 30
Bilbo 1.022 85 66 553 155 163
Durango 102 102
Leioa 80 80
Lekeitio 192 192
Muskiz 90 90
Portugalete 179 100 79
Santurtzi 194 56 138
Sestao 903 498 405
Sopuerta 70
70 Gipuzkoa 3.325 618 933 1,234 390 150
Alegia 18 18
Azkotia 130 130
Bergara 104 104
Donostia 1500 540 600 360
Irun 785 785
Oiartzun 212 48 164
Ordizia 30 30
Pasaia 73 73
Tolosa 150 150
Zarautz 233 130 103
Zestoa 90 30 30 30
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
64. taula: Plangintza-aurreikuspenak. Udalplan. 2015
Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
Bizitegirako hiri-lurzorua
Etxebizitza libreak 9.969 15.817 10.442 36.228
BPE 891 5.147 5.067 11.105
Bizitegirako lurzoru urbanizagarria
Etxebizitza libreak 12.235 18.097 8.714 39.046
BPE 13.528 11.886 14.125 39.539
Bizitegirako lurzorua, guztira
Etxebizitza libreak 25.839 55.401 34.720 115.960
BPE 23.532 29.537 26.824 79.893
Iturria: Udalplanen webgunea
I.3.
119
4. Ardatza: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
Helburua: Irisgarritasun unibertsala bermatzea eta auzo, eraikin eta
etxebizitzen egoera orokorra hobetzea. 2013-2016 aldiko lau urteetan
birgaitze-alorreko 50.000 jarduketa burutzea
Ardatzeko neurriak:
65. taula: Jarduera-ildoa: 4.1. Irisgarritasun unibertsala bultzatzea
Nomen- klatura eta
neurria Neurrien izena
Neurrien deskribapen kualitatiboa
Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete direla
egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
4.1.A.
Irisgarritasun-alorreko jarduketak lehenestea, eraikinen eta hiriguneen beharrizanen diagnostikoan oinarrituta.
Irisgarritasun-alorreko jarduketen kopurua handitzea.
Hartzaileek irisgarritasun-alorrean egindako jarduketak
Planetan eta obretan onartutako proiektuak
Irisgarritasun-alorreko jarduketetara bideratutako aurrekontua
285
404
4.308.464
4.1.B. Igogailuak ezartzeko bultzada sendoa.
EAEko eraikinetako igogailuen kopurua handitzea.
Igogailuak ezartzeko aitortutako laguntzak
1.32212
4.1.C
Mendetasuna duten pertsonen etxebizitzak egokitzeko bultzada.
Mendetasuna duten pertsonen etxebizitzen egokitasuna hobetzeko jarduketen kopurua handitzea.
Ezarri beharreko neurri eta laguntzak aztertzeko lanak egitea: Bai/Ez
Ez
4.1.D
Irisgarritasun-alorreko lanak egiteko arau-esparru egokia sortzea.
Irisgarritasun-alorreko jarduketak sustatzeko araudi egokia onartzea.
Azterketa egitea
Arau-esparrua onartzea
Bai.
Araudia onartuta
13
12
2016ko lehen seihilekoa ere hartzen du. 13
Irisgarritasun-alorreko proiektuen kontrol-fitxak azken arau-testuen arabera eguneratzea (Irisgarritasuna sustatzeko Euskal Kontseiluarentzako laguntza teknikoa); turismo-ostatuetako irisgarritasun-arautegia prestatzeko aholkularitza (Eusko Jaurlaritzako Turismo Zuzendaritzari); eraikuntza publikoen irisgarritasun-fitxen proposamena, erakundeen webguneetan txertatzeko (garapen bidean); Udalentzako, tokiko erakunde txikientzako eta irabazi-asmorik gabeko erakunde pribatuentzako dirulaguntza, irisgarritasun-planak prestatu edo eguneratzeko eta hiri-eremuan eta eraikuntzetan irisgarritasuna bermatzeko hobekuntza-lanak burutzeko (2015eko uztailaren 28ko Agindua, 2015eko irailaren 1eko 165. BOEa).
I.4.
120
4. Ardatza: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
66. taula: Jarduera-ildoa: 4.2. Eraikinak kontserbatzen eta mantentzen laguntzea Nomen-
klatura eta neurria
Neurrien izena Neurrien deskribapen
kualitatiboa
Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete direla
egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
4.2.A.
Eraikinen Ikuskapen teknikoak bultzatzea, irisgarritasuna, segurtasuna eta energia-eraginkortasunaren ziurtagiria barne hartuta.
Egindako EITen kopurua handitzea.
Egindako EITen kopurua
EITei buruzko plataforma informatikoaren erabileraren indizea: EuskoRegite
3.521 EIT erregistratu dira
18.493 erabiltzaile
4.2.B.
«Karbono gutxiko ekonomian» aurrera egitea, energia-kontsumo handiko etxebizitzetan esku hartuz eta bizitegi-parkearen eraginkortasuna hobetuz.
Eraginkortasun energetikoaren arloko jarduketen kopurua handitzea.
Programa burutzea
Energia-eraginkortasunaren alorrean egindako jarduketen kopurua, tipologiaren arabera
Zabalkunde-kanpaina egitea: Bai/Ez
Bai
1.582 etxebizitza
Ez
4.2.C. Hiriguneak berroneratzeko jarduera berriak bultzatzea.
Hiri-berroneratzearen alorrean egindako jarduketen kopurua handitzea.
Berregokipenerako Hirigintza Sozietateekiko eta Udalekiko lankidetza-harremanen adierazlea
Identifikatutako eta lehenetsitako jarduketen kopurua
Bai
8
I.4.
121
4. Ardatza: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
67. taula: Jarduera-ildoa: 4.3. Birgaitzeetan kudeaketa integraleko eredu berria sustatzea Nomen-
klatura eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak
(ekintzak/neurriak bete direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
4.3.A.
VISESAren gaitasunak bultzatzea, hiriguneak birgaitzeari, zaharberritzeari eta berroneratzeari dagokionez.
VISESAren jarduerak birgaitzearen eta hiri-berroneratzearen alorrera zabaltzea.
VISESAk alor horretan dituen proiektu estrategikoen burutze-maila
14
VISESAren zorroan birgaitzearen eta hiri-berroneratzearen alorrean dauden proiektuak
% 60
10 proiektu
4.3.B.
Birgaitzeko Renove Planaren laguntza-programen izapideak arintzea.
Birgaitzearen eta hiri-berroneratzearen alorreko informazioa eta laguntzak eskuratzeko kudeaketa-sistema bakarra ezartzea.
Tramiteak arintzeko ezarri behar diren hobekuntzak aztertzea: Bai/Ez
Ez
4.3.C.
Birgaitzearen eta hiri-berroneratzearen alorreko lanak burutzeko zerga-pizgarriak bultzatzea.
Birgaitzeko zerga-onurak areagotzea.
Aldundiekin harremanak lotzea: Bai/Ez
Bai (etxebizitza hutsen OHZn onurak ezartzeko proposamena zerga-koordinaziorako batzordeari)
68. taula: Jarduera-ildoa: 4.4. Enplegua sustatzeko modu berriak bultzatzea birgaitzearekin lotuta
Nomen-klatura eta
neurria Neurrien izena Helburu orokorra
Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete direla
egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
4.4.A. Etxebizitzak birgaitzeko lanei lotutako enplegu-era berriak bultzatzeko modua aztertzea.
Enplegagarritasun-formula berriei buruzko azterketa egitea.
Azterketa egitea Bai
69. taula: Jarduera-ildoa: 4.5. Etxebizitzen kalitatea bultzatzea
Nomen-klatura eta
neurria Neurrien izena Helburu orokorra
Gauzatze-adierazleak (ekintzak/neurriak bete
direla egiaztatzeko)
Lorpenak 2013-2015
4.5.A. Eraikuntza-kalitatearen politikari eustea.
Araudi berria prestatu eta onartzea.
Araudia egokitzea eta onartzea Bai
14
Bolueta, Vega-Galindo, Zorrotzaurre eta Koroatze.
I.4.
122
4. Ardatza: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
Lotutako programak eta zerbitzuak
A. LAGUNTZAK PARTIKULARRENTZAT ETA JABEKIDE ERKIDEGOENTZAT
74. diagrama: Birgaitutako etxebizitzen kopuruaren eta birgaitzeko laguntzen zenbateko osoaren
bilakaera. 2006-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
70. taula: Etxebizitza birgaitzeko dirulaguntzak, birgaitze motaren arabera. 2002-2015
Birgaikuntza isolatua
Birgaikuntza integratua
Birgaikuntza guztira
Kop. Mila € Kop. Mila € Kop. Mila €
2002-2005 aldiko batez bestekoa
10.909 7.707 1.521 2.871 12.430 10.578
2006-2009 aldiko batez bestekoa
16.061 13.175 1.769 3.408 17.829 16.583
2010-2012 aldiko batez bestekoa
15.495 14.527 1.624 3.269 17.120 17.797
2010 17.736 17.395 1.761 3.252 19.497 20.647
2011 14.563 11.975 1.770 3.783 16.333 15.758
2012 14.187 14.212 1.342 2.773 15.529 16.985
2013 12.208 12.168 1.201 2.364 13.409 14.532
2014 10.709 11.082 923 2.370 11.632 13.452
2015 11.461 11.834 1.049 2.741 12.510 14.575
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
15,2 14,1 14,6 22,4 20,7 15,8 17,0 14,5 13,5 14,6
17.899 16.857
16.027
20.534 19.497
16.333 15.529
13.409 11.632
12.510
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
Mil
ioi eu
ro
Milioi euro Etxebizitza-kop.
I.4.
123
4. Ardatza: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
71. taula: Birgaitzeko diru-laguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera. 2010-2015
Espediente-
kopurua
Etxebizitza-
kopurua
Dirulaguntzak,
guztira (€)
Babestutako
aurrekontua (€)
Erkidegoentzako laguntzak
2010 764 -- 5.799.855 206.087.937
2011 764 -- 5.830.890 227.947.174
2012 789 -- 7.144.156 260.585.401
2013 681 -- 6.713.355 200.838.358
2014 509 -- 6.559.006 185.716.144
2015 179 -- 7.361.786 190.215.446
Partikularrentzat, elem.
erkideak birgaitzeko
2010 3.516 18.506 13.702.657 61.499.858
2011 3.332 15.665 9.091.447 50.438.863
2012 3.241 14.966 9.244.080 51.864.975
2013 3.098 12.926 7.304.496 41.093.418
2014 2.645 11.255 6.562.337 38.375.620
2015 1.359 12.042 6.893.020 40.798.962
Partikularrentzat, elem.
pribatiboak birgaitzeko
2010 991 991 1.144.320 9.814.217
2011 668 668 835.768 9.933.675
2012 564 563 597.282 8.373.254
2013 483 483 514.294 6.005.093
2014 377 377 330.789 2.924.830
2015 469 467 320.412 2.442.529
Birgaitzeko laguntzak, guztira
2010 5.271 19.497 20.646.832 277.402.012
2011 4.764 16.333 15.758.105 288.319.712
2012 4.774 15.529 16.985.518 320.823.630
2013 4.262 13.409 14.532.145 247.936.869
2014 3.531 11.632 13.452.132 226.823.523
201515
2.008 12.510 14.575.218 233.457.367
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
75. diagrama: Dirulaguntzen bilakaera, laguntza-motaren arabera. 2006-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
15
Dirulaguntza batean, zenbait motatako laguntzak ematen dira, eta guztizkoan soilik batu da.
I.4.
25,9 28,8 33,9 30,2 28,1 37,0 42,0 46,2
48,7 50,5
63,2 62,3 59,3 62,8 66,4 57,7 54,0 50,3 48,8 47,3
10,9 9,0 6,8 7,0 5,5 5,3 4,0 3,5 2,5 2,2
%0
%20
%40
%60
%80
%100
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Jabekide-erkidegoentzat Partikularrentzat. Elem. erkideak birgaitzeko
Partikularrentzat. Elem. pribatiboak birgaitzeko
124
4. Ardatza: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
72. taula: Dirulaguntzak eta babestutako aurrekontua, birgaikuntza integratuko eta birgaikuntza isolatuko jarduketen arabera, eta Lurralde Historikoaren arabera. 2015
Lurralde Historikoa Etxebizitza-
kopurua Dirulaguntzak
guztira Babestutako aurrekontua
Elementu erkideak birgaitzeko
Araba 2.121 2.082.302 40.310.014
Bizkaia 6.893 7.130.934 115.048.841
Gipuzkoa 3.028 5.041.570 75.655.554
GUZTIRA 12.042 14.254.806 231.014.409
Elementu pribatiboak birgaitzeko
Araba 120 92.293 668.535
Bizkaia 220 159.835 1.228.632
Gipuzkoa 127 68.285 545.631
GUZTIRA 467 320.413 2.442.528
BIRGAIKUNTZA GUZTIRA 12.510 14.575.218 233.457.367 Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
73. taula: Etxebizitza birgaitzeko maileguak. 2006-2015
2006-09 aldiko batez bestekoa
2010-12 aldiko batez bestekoa
2012 2013 2014 2015
Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m €
Birgaikuntza isolatua
845 6.035 450 3.220 246 1.694 214 1.642 175 1.225 175 1.204
Birgaikuntza integratua
118 1.174 67 694 45 512 30 222 23 259 17 137
Birgaikuntza guztira
963 7.209 517 3.914 291 2.206 244 1.864 198 1.484 192 1.341
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
76. diagrama: Onartutako maileguen zenbateko osoaren bilakaera. 2006-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
7.846 8.360
6.846
5.782 5.988
3.548
2.206 1.864
1.484 1.341
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Mil
a e
uro
I.4.
125
4. Ardatza: Iraunkorra, soziala, ekonomikoa eta parte-hartzailea den
birgaitze-eredu berria sustatzea, europar irizpideei jarraikiz
B. IRISGARRITASUN ALORREKO LAGUNTZAK UDALENTZAT ETA TOKIKO ERAKUNDE TXIKIENTZAT
74. taula: Udalei eta tokiko erakunde txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako dirulaguntzak.
2002-2015
2002-2005 aldiko batez bestekoa
2006-2009 aldiko batez bestekoa
2010-2012 aldiko batez bestekoa
2013 2014 2015
Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m €
Planak 19 268 23 267 22 150 37 407 24 249 32 300
Obrak 153 2.467 132 3.034 147 2.521 152 1.393 57 2.251 102 2.700
Guztira 172 2.735 155 3.301 169 2.670 189 1.800 81 2.500 134 3.000
* 2011ko deialdia, 2012an erabaki zena
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
C. BIRGAITZE INTEGRATUKO EREMUETAN (BIE) ETA BIZITEGI AREA DEGRADATUETAN (BAD) ONDARE URBANIZATUA ETA ERAIKIA BIRGAITZEKO DIRULAGUNTZA PROGRAMA
75. taula: 2015ean BIE-etarako eta BADetarako RENOVE Programaren esparruan aitortutako
dirulaguntzak, Lurralde Historikoaren arabera
Lurraldea Aurkeztutako
proiektuak Diruz lagundutako
proiektuak Guztira aitortutako
dirulaguntza (€)
Araba 5 4 127.474
Bizkaia 4 3 86.632
Gipuzkoa 11 9 154.154
EAE 20 16 368.260
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.4.
126
5. Ardatza: Jenderik gabeko etxebizitzak murriztea
Helburua: EAEn hutsik dauden etxebizitzen kopurua txikitzea
Ardatzeko neurriak:
76. taula: Jarduera-ildoa: 5.1. Jenderik gabeko etxebizitzak babes-alokairurako baliatzea Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Adierazlea/Helburua Lorpenak 2013-2015
5.1.A. Bizigune Programaren eraginkortasuna hobetzea.
Programaren eraginkortasuna handitzea.
Programaren araudia aldatzea: Bai/Ez
Bai
5.1.B. ASAP Programa aztertzea eta horren gainean hausnartzea.
ASAP programaren emaitzak hobetzea.
ASAP programaren araudia aldatzea: Bai/Ez
ASAP programa berriaren baitan egindako alokairu-kontratuak
Bai
145
5.1.C. Sustatzaileen eta finantza-erakundeen eskuetan dauden jenderik gabeko etxebizitzak atzematea.
Jenderik gabeko etxebizitza gehiago atzematea.
Sustatzaileekin eta finantza-erakundeekin izandako harremanak
Sustatzaileekin eta finantza-erakundeekin egindako hitzarmenak
1
2
77. taula: Jarduera-ildoa: 5.2. Jenderik gabeko etxebizitzak detektatzeko eta identifikatzeko sistemak hobetzea
Nomen-klatura eta
neurria Neurrien izena Helburu orokorra Adierazlea/Helburua
Lorpenak 2013-2015
5.2.A. Jenderik gabeko etxebizitzak detektatzeko ekintzak garatzea.
Kudea daitezkeen etxebizitzen kopurua handitzea.
Etxebizitza hutsak detektatzeko metodologia diseinatzea: Bai/Ez
Udalekin eta aldundiekin izandako bilerak
Bai
8
5.2.B. Jenderik gabeko etxebizitzen ezaugarriak hobeto zehaztea.
Etxebizitzen ezaugarriak hobetzea.
Sistema diseinatzea: Bai/Ez Bai
5.2.C. Gizartea kontzientziatzeko programak, jenderik gabeko etxebizitzak okupatzea beharrezkoa dela ohartarazteko.
Jenderik gabeko etxebizitzak murriztea.
Dibulgazio-materiala diseinatzea
Bai
I.5.
127
5. Ardatza: Jenderik gabeko etxebizitzak murriztea
Lotutako programak eta zerbitzuak
A. ETXEBIZITZA HUTSAK ATZEMATEA: BIZIGUNE PROGRAMA
77. diagrama: Biziguneren etxebizitza-parkearen bilakaera. 2003-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
78. diagrama: Bizigune programaren bidez alokatutako etxebizitzetako batez besteko errentaren
bilakaera. 2003-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.5.
531 1.132
1.400
2.431
3.219
4.053
4.557 4.741 4.802 5.102 5.174
4.590 4.589
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Etx
eb
izit
za
-ko
p.
246,4
254,1
253,0
265,7
274,4
289,3
293,0
304,7
302,9
297,2
256,8
270,5
261,4
555,0 557,7 578,3 547,8 560,7 579,3 579,9 580,3 597,5 569,7 600,8 557,7 527,1
0
100
200
300
400
500
600
700
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
eu
ro/h
il
Maizterraren errenta Jabearen errenta
128
5. Ardatza: Jenderik gabeko etxebizitzak murriztea
78. taula: Sailak Bizigune programako etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako
dirulaguntzaren kalkulua. 2003-2015
Urtea Erakarritako etxebizitzak
Sailaren dirulaguntza (milioi
eurotan)
Sailak etxebizitzako batez beste emandako dirulaguntza (eurotan)
2003 531 2,0 3.766,5
2004 1.132 4,5 3.975,3
2005 1.908 8,0 4.192,9
2006 2.605 10,0 3.838,8
2007 3.446 14,38 4.173,0
2008 4.215 21,59 5.122,2
2009 4.557 21,19 4.650,0
2010 4.741 22,29 4.701,5
2011 4.802 23,15 4.820,9
2012 5.102 23,02 4.511,7
2013 5.174 20,49 3.959,6
2014 4.590 19,27 4.199,0
2015 4.589 19,27 4.199,9
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
B. ALOKAIRUA ORDAINTZEKO LAGUNTZAK
79. diagrama: Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen kopuruaren
hileko bilakaera. 2012-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
79. taula: Etxebizitza Gastuetarako Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen eta prestazioaren guztizko zenbatekoaren bilakaera. 2013-2015
2013 2014 2015
Hartzaileen kopurua
(batez beste hilean)
Zenbateko osoa
(eurotan)
Hartzaileen kopurua (batez beste hilean)
Zenbateko osoa (eurotan)
Hartzaileen kopurua (batez beste hilean)
Zenbateko osoa (eurotan)
Araba 4.110 13.332.058 4.703 14.592.961 4.811 14.878.754
Bizkaia 14.385 45.703.297 16.475 50.087.376 17.183 52.811.994
Gipuzkoa 5.490 16.991.884 6.475 19.596.927 6.941 20.837.074
EAE 23.985 76.027.239 27.653 84.277.264 28.935 88.527.824
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.5.
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
12-u
rt
12
-ma
r
12-m
ai
12-u
zt
12-ira
12-a
za
13
-urt
13
-ma
r
13-m
ai
13-u
zt
13-ira
13-a
za
14-u
rt
14
-ma
r
14-m
ai
14-a
bu
14-u
rr
14-a
be
15-o
ts
15-a
pi
15-e
ka
15-a
bu
15-u
rr
15-a
be
Hart
zail
e-k
op
.
2014ko abe 28.683
2013ko abe 25.897
2015eko abe 29.154
129
5. Ardatza: Jenderik gabeko etxebizitzak murriztea
80. taula: Alokairua ordaintzeko bideratutako Gizarte Larrialdietarako Laguntzei buruzko adierazle
nagusiak. 2013-2015
2013 2014 2015
Laguntz
a-kopurua
Zenbatekoa (eurotan)
Laguntzen batez
besteko zenbatekoa
(eurotan)
Laguntza-kopurua
Zenbatekoa (eurotan)
Laguntzen batez
besteko zenbatekoa (eurotan)
Laguntza-
kopurua
Zenbatekoa (eurotan)
Laguntzen batez
besteko zenbatekoa (eurotan)
Araba 1.057 1.127.743 1.067 1.171 1.294.963 1.106 1.369 1.561.326 1,140
Bizkaia 2.641 2.839.490 1.075 2.634 2.571.077 976 2.629 2.734.155 1,040
Gipuzkoa 2.360 2.608.817 1.105 2.933 3.165.496 1.079 3.247 3.637.783 1,120
EAE 6.058 6.576.050 1.085 6.738 7.031.536 1.044 7.245 7.933.264 1.095
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
81. taula: Alokairua ordaintzeko erabilitako GLLen bilakaera. 2011-2015
2011 2012 2013 2014 2015
Laguntza-kop. 3.543 4.819 6.058 6.738 7.245
Zenbatekoa (mila eurotan) 3,69 4,78 6,58 7,03 7,93
Batez besteko zenbatekoa (eurotan) 1.041 991 1.085 1.044 1.095
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
80. diagrama: Emantzipaziorako Oinarrizko Errenta jaso duten pertsonen bilakaera, Lurralde Historikoaren arabera. 2008-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
82. taula: Emantzipaziorako Oinarrizko Errentaren programarako zenbatekoaren kalkulua, Lurralde Historikoaren arabera. 2008-2015
Eurotan Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
2008* 947.520 2.634.660 1.991.430 5.573.610
2009 2.323.440 6.690.600 4.905.180 13.919.220
2010 3.083.850 7.806.960 5.510.610 16.401.420
2011 3.396.960 7.668.360 5.506.200 16.571.520
2012** 1.803.564 4.108.356 2.649.654 8.561.574
2013*** 876.708 1.726.956 1.116.612 3.720.276
2014*** 393.372 659.736 455.112 1.508.220
2015*** 100.548 146.412 112.896 359.856 * 2008. ekitaldian, urteko azken bi hiruhilekoetako laguntzak adierazi dira. ** 2012. uztailean, dirulaguntza txikitu egin zen: hileko 210 €-koa zen eta hileko 147 €-koa izan zen ordutik
aurrera. *** Kalkulua egiteko, kasu guztietan hileko 147 €-ko laguntza eman dela jo dugu. Beraz, ez dugu kontuan hartu
jasotzaileaz gain etxebizitzaren alokairu-kontratuan beste titularrik dagoen ala ez (izan ere, kasu horretan, prestazioa alokairu-kontratuko titularren artean banatzen da), edo prestazioa urte osoan jaso ez dutenen kasua.
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.5.
854
1.0
18
1.2
94
1.3
48
842
497
223
57
2.3
30
2.9
50
3.1
09
3.0
43
1.9
18
979
374
83
1.7
55
2.0
53
2.1
57
2.1
85
1.2
37
633
258
64
4.9
39
6.0
21
6.5
60
6.5
76
3.9
97
2.1
09
855
204
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
08-IV 09-abe 10-abe 11-abe 12-abe 13-abe 14-abe 15-abe
Hart
zail
e-k
op
.
Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE
130
5. Ardatza: Jenderik gabeko etxebizitzak murriztea
83. taula: Onartutako maileguak eta formalizatutako maileguak, finantzatutako jarduketa babestuen
arabera. 2006-2015
Mila eurotan
ONARTUTAKO
MAILEGUAK
2006-09 aldiko batez
bestekoa
2010-12 aldiko batez
bestekoa 2013 2014 2015
Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m €
Sustatzaileak 48 307.360 15 98.829 3 31.031 3 12.707 6 35.161
Birgaikuntza 976 7.347 536 4.064 244 1.864 198 1.484 192 1.340
Etxebizitza sozialak
erosteko
7 257 -- -- -- -- -- --
BOEak erosteko 1.115 108.348 319 31.923 257 27.267 285 28.609 61 6.014
Udalen etxebizitza
tasatuak erosteko
-- -- -- -- -- -- 7 940
Erabilitako etxebizitzak
erosteko
70 6.540 38 3.976 45 4.644 49 4.848 29 2.668
Alokatzeko etxebizitzak
erosteko
11 19.063 8 18.798 -- -- -- -- 1 3.740
Zuzkidura-ostatuak 4 16.650 2 11.007 2 5.125 -- --
Oro har, lurzoru
urbanizagarria
2 6.935 2 13.065 -- -- -- --
Maileguak guztira 2.226 456.531 918 169.969 551 69.931 542 48.588 289 48.923
FORMALIZATUTAKO
MAILEGUAK
2006-09 aldiko batez
bestekoa
2010-12 aldiko batez
bestekoa 2013 2014 2015
Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m € Kop. m €
Sustatzaileak 48 302.702 12 83.553 4 38.731 3 12.707 6 35.161
Birgaikuntza 899 6.717 504 3.873 231 1.919 196 1.392 171 1.176
Etxebizitza sozialak
erosteko
11 386 -- -- -- -- -- -- -- --
BOEak erosteko 1.086 102.836 381 38.863 273 28.825 277 27.660 29 2.878
Udalen etxebizitza
tasatuak erosteko
-- -- -- -- -- -- 7 940 - --
Erabilitako etxebizitzak
erosteko
65 6.023 37 3.882 45 4.688 50 4.927 24 2.168
Alokatzeko etxebizitzak
erosteko
11 22.158 7 18.798 -- -- -- -- 1 3.740
Zuzkidura-ostatuak 4 16.650 1 2.019 2 5.125 -- -- --
Oro har, lurzoru
urbanizagarria
3 13.839 2 8.710 -- -- -- -- --
Maileguak guztira 2.115 448.251 944 159.698 555 79.287 533 47.627 231 45.123
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.5.
131
6. Ardatza: Administrazioen arteko kudeaketa eta koordinazioa
Helburua: Administrazioen arteko kudeaketa eta koordinazioa hobetzea
Ardatzeko neurriak:
84. taula: Jarduera-ildoa: 6.1. Arloko politiketan koordinazioa indartzea
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak Lorpenak 2013-2015
6.1.A. Erakundeen artean jarduera-esparru komuna ezartzea.
EPZn ezarritako helburuen betetze-maila hobetzea eta gastu publikoa txikitzea.
Koordinazio-bilerak egitea Bai
6.1.B. Etxebizitza-politika beste gizarte-politika batzuekin koordinatzea.
Beste gizarte-politika batzuekiko koordinazioa hobetzea.
Koordinazio-bilerak egitea Aribidean
6.1.C. Foru Aldundiekin koordinatuta, etxebizitza lortzen laguntzeko zerga-eredu berria sustatzea.
Zerga-abantaila gehiago sortzea. Bilerak egitea
Hartu beharreko zerga-neurriak aztertzea
Alokairuaren zerga-tratamendua aldatzea
Bai
Aribidean
Ez
6.1.D. Erakundeen informazio estatistikoa homogeneizatzea eta hobetzea.
Informazioa eta datuen homogeneotasuna hobetzea.
Azterketa egitea
Informazioa batera biltzeko eta eguneratzeko sistema diseinatzea
Aribidean
Ez
85. taula: Jarduera-ildoa: 6.2. Tresnak eta baliabideak optimizatzea, etxebizitza-politikan gobernantza berri baterantz jotzeko
Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak Lorpenak 2013-2015
6.2.A. ORUBIDE zentroa VISESAn sartzea.
VISESA eta ORUBIDE sozietateak batzea.
Integrazioa egitea Ez
6.2.B. Finantzazioa bultzatzea nazioarteko organismoen eta finantza-erakundeen bitartez.
Europako finantziazioa lortzea. Aukerak aztertzea
Egindako bilerak
Ez
0
6.2.C. Babestutako etxebizitzen inskripzio-, esleipen- eta mantentze-prozesuetan parte hartzen duten sail eta administrazio guztien kudeaketa eta koordinazioa hobetzea.
Prozesua erraztea, administrazioentzat eta herritarrentzat.
Prozesuak eta fluxuak aztertzea
Sinatutako hitzarmenak
Ez
2
86. taula: Jarduera-ildoa: 6.3. Herritarren partaidetza sustatzea Nomen-klatura
eta neurria
Neurrien izena Helburu orokorra Gauzatze-adierazleak Lorpenak 2013-2015
6.3.A. Elkarguneak sortzea herritarrak hobeto informatzeko.
Herritarrekiko komunikazioa hobetzea.
Egindako topaketa-bilerak
Saioetan parte hartutako pertsonak
5
Zehaztu gabe
6.3.B. Herritarrek parte hartzeko jardunbide berritzaileetan sakontzea.
Herritarren partaidetza hobetzea. Kanal anitzeko partaidetza-sistema diseinatzea
Aribidean
6.3.C. Etxebizitza Sailburuordetzak garatutako zerbitzuak eta jarduerak argitaratzea eta hedatzea.
Herritarrei informazio hobea ematea. Jendearen esku jarritako argitalpenak (formatu digitalean edo paperean)
Aribidean
I.6.
132
Sailaren beste jarduketa batzuk
A. LANEKO SEGURTASUNA ERAIKUNTZAN
81. diagrama: Eraikuntzaren sektoreko laneko ezbehar-tasaren intzidentziaren indizea. 2005-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
B. AZALERA ESKUBIDEA DUEN LURZORUA SALTZEA
87. taula: Erositako lurzorua, jabetzako elementu-motaren arabera. 2010-2015
Guztira
Kop. %
Etxebizitzak 2.987 68,5
Garajeak 1.026 23,5
Trastelekuak 67 1,5
Lokalak 282 6,5
Elementuak guztira 4.362 100,0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
88. taula: Lurzorua salduz lortutako diru-sarrerak, guztira. 2010-2015
Lurzoruaren prezioa BEZ Prezioa+BEZ Gastuak
I. fasea 14.788.667,5 2.526.253,5 17.314.921,0 1.733.414,2
II. fasea 14.009.193,2 2.521.654,7 16.530.847,9 1.427.496,1
III. fasea 8.675.877,2 1.704.939,7 10.380.816,9 792.730,7
IV. fasea 4.135.728,9 839.021,0 4.974.749,9 339.398,5
V. fasea 2.043.446 ,4 418.976,2 2.462.422,6 191.385,0
Guztira 43.652.913,2 8.010.845,1 51.663.758,3 4.484.424,5
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
I.7.
63,9 62,1
42,7 49,9 40,5
28,4
44,5 37,2
30,3 32,0 31,1
142,7 141,0
126,3 126,7
108,4 108,0
90,7 76,5
73,4 76,2 78,1
0
20
40
60
80
100
120
140
160
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Eragina hitzarmeneko obretan Eragina EAEko obretan
133
89. taula: Lurzorua salduz lortutako diru-sarrerak guztira, elementu-motaren arabera. 2010-2015
Salerosketa-kop. Lurzoruaren prezioa Prezioa+BEZ Gastuak
Etxebizitza 2.987 38.299.616 45.297.855 3.631.116
Garajea 1.026 1.985.071 2.353.862 624.158
Trastelekua 67 51.620 61.496 53.337
Lokala 282 3.316.606 3.950.545 3.631.116
Guztira 4.362 43.652.913 51.663.758 4.484.424
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
90. taula: Azalera-eskubidean eraikitako etxebizitzen lurzorua erosteko eskatutako finantziazioa,
Lurralde Historikoaren arabera. 2010-2015
Salerosketa-kopurua Zenbateko osoa: lurzoruaren prezioa + BEZ +Gastuak
Egindako
salerosketak
Finantziazio
a eskatu dute Biz. (%)
Egindako
salerosketak
Finantziazioa eskatu
dute Biz. (%)
Araba 497 239 48,1 7.646.563,0 3.729.338,2 48,8
Bizkaia 1.338 736 55,0 21.269.383,0 11.915.674,2 56,0
Gipuzkoa 1.152 687 59,6 20.013.025,1 12.076.620,3 60,3
Guztira 2.987 1.662 55,6 48.928.971,2 27.721.632,7 56,7
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
C. ETXEBIZITZA POLITIKEN FINANTZIAZIOA
82. diagrama: Etxebizitzan guztira egindako gastuaren bilakaera. 2001-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
85,2 113,0
147,1 169,3 191,9
221,9 220,0 194,6
184,3 203,4
114,7 109,2 102,3 78,0 75,2
19,0
37,1
50,9 54,0
40,2
59,7 65,8 65,9 83,7
73,7
43,3 30,4
18,1 20,9 22,8
12,9
22,1
24,2
32,7 41,6
47,5 58,5 72,4
79,4 85,5
85,0 91,7
89,4 83,6 86,7
117,0
172,1
222,2 255,9
273,7
329,0 344,3 332,8
347,4 362,7
243,0
231,2 209,8
182,5 184,6
0
100
200
300
400
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Zuzeneko inbertsioak Kap. transf. eta dirul. Gastu korrontea Guztizko gastua
134
83. diagrama: Sailaren guztizko gastuaren bilakaera. 2001-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
84. diagrama: Visesa eta Alokabide sozietateen gastuaren bilakaera. 2001-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
85. diagrama: Etxebizitza Taldearen gastuaren bilakaera, jarduera-ildoaren arabera. 2001-2015
54,3 57,1 57,5 64,4 67,9 71,9 77,8 62,6 57,1 51,6
33,0 33,2 21,2 21,6 19,9
22,2 44,3 58,2
63,4 55,2 64,0 71,3 92,0 105,8
82,7
40,3 63,9
56,1 41,7 33,2
9,8
17,8 21,0 26,5 34,3
35,7 39,8 44,3
44,5
48,3
49,7
49,3 48,4
43,8 46,7
86,3
119,2 136,7
154,3 157,4 171,6
188,9 199,8 207,4
182,5
123,0 146,3
125,6 107,1
99,8
0
100
200
300
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Zuzeneko inbertsioak Kap. transf. eta dirul. Gastu korrontea Guztizko gastua
30,9 55,9
89,6 104,9 124,0
150,0 142,2 132,0 127,2
151,8
81,8 76,0 81,2 56,4 55,2 2,5
3,3
6,4 9,6
13,2
35,8 44,5 31,5 42,9
44,1
35,0 36,7 38,0
35,1 32,9
3,0
4,5
5,2
6,6
7,2
8,2 13,4 23,5
23,3
24,7
31,6 30,9 23,7
24,2 30,7
36,4
63,7
101,2
121,0
144,5
193,9 200,0
187,0 193,3
220,6
148,4 143,7 142,9
115,7 118,8
0
100
200
300
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Zuzeneko inbertsioak Kap. transf. eta dirul. Gastu korrontea Guztizko gastua
60,2
129,1 131,5
94,4
53,7 56,8 45,4
23,8 24,5
68,1
24,9 6,7 9,2 13,0
1,2 1,7 5,6
23,2
41,9
12,1 16,6 0
20
40
60
80
100
120
140
160
2001 2002-2005 2006-2009 2010-2012 2013 2014 2015
Zuzeneko inbertsioak
Eraikinak eta etxebizitzak Lurzorua erostea eta urbanizatzea Gainerako inbertsioak
135
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
91. taula: Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko kostuak. 2009-2015
Etxebizitzaren batez besteko
kostua 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Sozialak 17.557,52 2.924,52 5.793,74 8.414,16 6.905,50 7.343,09 61.199,20
BOE 10.894,52 6.521,87 8.080,92 16.852,93 6.151,84 22.264,58 19.139,88
Alokairua 18.617,84 2.103,58 2.804,52 7.873,39 6.027,36 8.572,06 60.235,47
Erosketa 10.889,66 6.933,30 9.075,28 16.727,59 7.444,35 21.291,27 21.946,31
Saila, itunpekoak 26.301,68 11.185,35 12.139,86 - 10.750,63 35.770,51 2.537,32
Saila 18.272,53 12.421,56 16.783,99 7.211,34 17.158,70 - 63.915,17
Saila, Visesa 6.061,51 2.410,86 6.006,02 17.782,24 3.832,19 16.790,28 44.427,10
Batez besteko kostua, oro har
11.684,00 4.624,31 7.417,86 12.838,74 6.444,30 18.657,05 27.694,32
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
10,0
22,2
26,1 22,9
16,8 15,4 16,3
3,6
8,8 6,8
11,4
0,1 2,9
4,6
0,8
2,9
13,8
6,3
0,6 2,3 1,1 1,3
5,4 5,4 1,4
0 0 0 0
5
10
15
20
25
30
2001 2002-2005 2006-2009 2010-2012 2013 2014 2015
Kapitaleko transferentziak eta
Dirulaguntzak eta subsidioak familientzat Hiriak berroneratzeko programak
Alokairuko etxebizitzen sustapenak Itundutako sustapenak
0,0
8,3
23,1
32,5
37,8 34,8
32,2
2,0
2,1
6,7
9,0
15,6
7,6 7,8
5,3 6
12,7 15
15,6 16,1
17,9
4,2
9,2
12,7
22,5
18,3 18
22
0,0
8,3
6,7 9,0
10,4
7,6 6,8
0
5
10
15
20
25
30
35
40
2001 2002-2005 2006-2009 2010-2012 2013 2014 2015
Gastu korrontea
Bizigune programa Finantza-gastuakPertsonal-gastuak Funtzionamendu-gastuakGainerako gastu korronteak
136
92. taula: Eraikitze-kostuak. 2009-2015 Etxebizitzaren batez besteko
kostua
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
BOE 94.236,73 122.110,43 122.809,83 114.604,82 124.275,16 115.112,37 136.719,83
ES 115.449,18 107.432,94 98.873,98 110.956,08 89.613,94 75.593,21 106.287,33
Alokairua 104.744,17 101.664,04 92.477,49 104.865,07 103.972,52 75.280,41 71.858,25
Erosketa 95.834,34 126.005,28 124.275,19 119.137,97 130.331,51 113.393,19 144.082,08
Saila, itunpekoak
94.047,47 126.763,17 120.443,01 122.829,81 115.728,36 105.672,08 141.576,52
Saila 149.372,89 152.281,94 162.671,42 142.648,95 113.500,06 - 203.314,74
Saila, Visesa 94.798,50 107.847,03 111.807,05 99.264,07 104.435,71 105.155,10 118.544,67
Batez besteko kostua, oro har
96.750,13 114.368,23 115.870,77 112.869,18 108.464,78 105.223,72 126.925,46
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
86. diagrama: Alokairuko etxebizitzak sustatzeko emandako laguntzen bilakaera. 2002-2015
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
93. taula: Alokairuko etxebizitzak sustatzeko emandako laguntzen bilakaera. 2002-2015
(eurotan)
Dirulaguntzak Subsidioak Laguntzak guztira
2002 2.209.729 4.173.100 6.382.829
2003 6.480.567 7.220.467 13.701.034
2004 4.091.788 9.716.718 13.808.506
2005 11.050.084 11.990.384 23.040.468
2006 12.392.494 24.949.288 37.341.782
2007 5.134.697 16.302.564 21.437.261
2008 28.080.658 38.801.526 66.882.184
2009 27.441.995 21.782.975 49.224.970
2010 17.489.000 11.872.821 29.361.821
2011 3.177.000 942.117 4.119.117
2012 19.014.000 14.101.675 33.115.675
2013 880.000 916.957 1.796.957 2014 5.159.000 3.361.788 8.520.788
2015 0 0 0
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Subsidioak 4.173.100 7.220.467 9.716.718 11.990.384 24.949.288 16.302.564 38.801.526 21.782.975 11.872.821 942.117 14.101.675 916.957 3.361.788 0
Dirulaguntzak 2.209.729 6.480.567 4.091.788 11.050.084 12.392.494 5.134.697 28.080.658 27.441.995 17.489.000 3.177.000 19.014.000 880.000 5.159.000 0
0
20.000.000
40.000.000
60.000.000
80.000.000
137
94. taula: Etxebizitza Sailak Alokabideri emandako dirulaguntza. 2009-2015
KONTZEPTUA
2002-2005
aldiko batez
bestekoa
2006-2009
aldiko batez
bestekoa
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Alokabide 1,5 6,5 5,9 2,8 4,8 5,3 38,2 8,4 8,1
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
95. taula: Sailak Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Alokabideri ematen dion
dirulaguntzaren bilakaera. 2006-2015
Sailaren
dirulaguntzak Sailaren
etxebizitzak
Batez besteko dirulaguntza
kudeatzeagatik
2006 487.140,33 1.435 339,5
2007 935.747,13 1.973 474,3
2008 1.318.740,57 2.179 605,2
2009 1.756.871,87 2.231 787,5
2010 1.701.962,47 2.257 754,1
2011 1.900.000,00 2.577 737,3
2012 1.989.336,57 2.697 737,6
2013 2.049.506,66 2.817 727,5
2014 2.186.437,02 2.935 744,9
2015 2.251.908,94 3.170 710,4
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
96. taula: Etxebizitza Sailak Bizigune programako etxebizitza bakoitzeko batez beste emandako
dirulaguntzaren zenbatespena. 2003-2015
Erakarritako etxebizitzak
Sailaren dirulaguntza (milioi eurotan)
Sailak etxebizitzako batez beste emandako
dirulaguntza (eurotan)
2003 531 2,0 3.766,5
2004 1.132 4,5 3.975,3
2005 1.908 8,0 4.192,9
2006 2.605 10,0 3.838,8
2007 3.446 14,4 4.173,0
2008 4.215 21,6 5.122,2
2009 4.557 21,2 4.650,0
2010 4.741 22,3 4.701,5
2011 4.802 23,2 4.820,9
2012 5.102 23,0 4.511,9
2013 5.174 20,5 3.959,6
2014 4.590 19,3 4.199,0
2015 4.598 19,3 4.199,9
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
138
7.2. Etxebizitza Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboen gauzatze- eta
emaitza-adierazleak
Taulan, 2013-2016 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailearen esparruan etxebizitzaren arloan
dauden adierazle nagusien laburpen bat dago, baita 2010-2012 aldirako planarekiko
konparazio bat ere.
Adierazlea 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Hasitako etxebizitza babestuak guztira (etxebizitza-kopurua) 4.950 4.540 2.420 2.032 1.581 1.102
Alokairuan hasitako etxebizitzak 952 780 111 79 217 185
Salerosketan/azalera-eskubidean hasitako etxebizitzak 3.998 3.760 2.309 1.953 1.364 917
Alokairua sustatzeko dirulaguntzak (etxebizitza-kopurua) 701 117 638 22 229 0
Alokairuko etxebizitzak 666 96 398 22 218
ADAk 32 21 240 11
Landa-alokairua 3
Alokairua sustatzeko dirulaguntzak (milioi eurotan) 17,49 3,18 19,01 0,88 5,16 15,3
Alokairuko etxebizitzak 17,13 2,89 9,41 0,88 4,98 15,3
ADAk 0,16 0,29 9,60 0,18
Landa-alokairua 0,20
Alokairua sustatzeko subsidioak (milioi eurotan) 11,87 0,94 14,10 3,36
JARDUKETA BABESTUETARAKO EMANDAKO MAILEGUAK
Mailegu-kopurua 1.621 631 605 555 533 231
BOEak eta udal-etxebizitza tasatuak erostea 745 149 273 273 277 29
Etxebizitzak birgaitzea 780 440 306 231 196 171
Erabilitako etxebizitzak erostea 64 17 31 45 50 24
Udalen etxebizitza tasatuak erostea -- -- -- -- 7 -
Etxebizitzen sustapena 21 16 0 4 3 6
Alokairu babesturako erostea 8 5 10 0 0 1
Zuzkidura-ostatuak 2 0 0 2 0
Lurzorua eta urbanizazioa 1 4 0 0 0
Maileguen zenbatekoa (milioi eurotan) 287,39 143,57 49,07 79,29 47,63 45,12
BOEak eta udal-etxebizitza tasatuak erostea 78,37 14,52 28,83 28,83 27,66 2,87
Etxebizitzen sustapena 130,25 120,41 0,00 38,73 12,71 35,16
Erabilitako etxebizitzak erostea 6,61 1,90 3,14 4,69 4,93 2,17
Etxebizitzak birgaitzea 6,15 3,26 2,31 1,92 1,39 1,18
Udalen etxebizitza tasatuak erostea -- -- -- -- 0,94 -
Alokairu babesturako erostea 34,86 2,35 19,18 3,74
Zuzkidura-ostatuak 6,06 5,13
Lurzorua eta urbanizazioa 25,00 1,13
Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkea (etxebizitza-kopurua) 9.339 10.172 11.073 11.442 11.281 11.767
Parke propioa 2.452 2.677 3.070 3.280 3.540 3.720
Eusko Jaurlaritzaren etxebizitza-parkea 2.257 2.577 2.697 2.817 2.935 3.170
Biziguneren etxebizitza-parkea 4.576 4.840 5.150 5.174 4.590 4.589
Udalen etxebizitza-parkea 57 78 156 148 148 143
ASAP -- -- -- 23 68 145
Bizigune programa
Erakarritako etxebizitzak (etxebizitza-kopurua) 4.741 4.802 5.102 5.174 4.590 4.589
Maizterrekin formalizatutako kontratuak (etxebizitza-kopurua) 4.347 4.506 4.661 4.561 4.279 4.092
Jabeei ordaindutako alokairu-errenta (€/hil) 580,3 597,5 596,7 600,8 557,7 528,0
Maizterrek ordaindutako alokairu-errenta (€/hil) 304,7 302,9 297,2 256,8 270,5 216,0
Sailak programarako bideratutako dirulaguntza (milioi eurotan) 22,29 23,15 23,02 20,49 19,27 19,27
Emantzipaziorako Oinarrizko Errenta (hartzaile-kopurua) 6.560 6.576 3.997 2.109 855 204
Etxebizitza babestuak egiteko erositako lurzorua (etxebizitza-kop.) 1.398 677 269 465 0 0
Etxebizitza babestuei egindako ikuskapenak
Bisitatutako etxebizitzen kopurua 4.657 6.566 3.816 4.674 4.865 4.747
Zigorra izan duten kasuen kopurua 89 121 101 81 65 37
Zigorren batez besteko zenbatekoa (eurotan) 1.873 2.459 3.383 2.444 1.883 1.782
Eroslehentasunak eta atzera eskuratzeak (etxebizitza-kopurua) 288 274 169 151 95 66
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
139
Adierazlea 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ERAIKINEN ETA ETXEBIZITZEN BIRGAIKUNTZA (etxebizitza-kopurua)
19.947 16.333 15.529 13.409 11.632 12.510
Birgaitzeko dirulaguntzen guztizko zenbatekoa (milioi eurotan)
20,65 15,76 16,98 14,53 13,45 14.57
Partikularrentzako laguntzak elementu erkideak birgaitzeko 13,70 9,09 9,24 7,30 6,56 6,89
Partikularrentzako laguntzak elementu pribatiboak birgaitzeko
1,14 0,84 0,60 0,51 0,33 0,32
Jabekideen erkidegoentzako laguntzak 5,80 5,83 7,14 6,71 6,56 7,36
Dirulaguntzen zenbatekoa, obra-motaren arabera (milioi eurotan)
1. motako obrak Egitura eta eraikuntza egokitzea 14,66 10,81 9,79 7,77 7,11 7,67
2. motako obrak Bizigarritasun-baldintzak egokitzea 0,03 0,04 0,02 0,00 0,01 0,02
3. motako obrak Etxebizitzak irisgarritasuna hobetzeko egokitzea
5,32 4,66 5,60 4,53 3,71 3,45
4. motako obrak Akabera 0,43 0,25 0,16 0,15 0,13 0,12
Inguratzailea -- -- 0,41 1,31 1,79 2,3
Eraikinen Ikuskapen teknikoen (EIT) ordainsariak -- -- 0,99 0,77 0,70 1,01
Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko maileguak
Mailegu-kopurua 785 475 291 231 198 192
Emandako maileguen zenbatekoa (milioi eurotan) 5,99 3,55 2,21 1,92 1,48 1,34
HIRIA BERRONERATZEKO PROGRAMAK
Irisgarritasunerako programa
Diruz lagundutako proiektu-kopurua 147 -- 190 189 81 134
Dirulaguntzen guztizko zenbatekoa (milioi eurotan) 2,16 -- 3,18 1,80 2,50 3,0
Zuzeneko dirulaguntzak udalentzat, hiri-berroneratzerako (milioi eurotan)
7,58 0,70 -- -- 0,49
Hiriber programa (2010) eta REVIVE programa (2012) --
Diruz lagundutako proiektu-kopurua 45 -- 7 --
Dirulaguntzen guztizko zenbatekoa (milioi eurotan) 15,0 -- 5,12 --
Birgaikuntza Integratuko Eremuen eta Area Degradatuen programa
--
Diruz lagundutako proiektu-kopurua -- -- -- -- 17 16
Dirulaguntzen guztizko zenbatekoa (milioi eurotan) -- -- -- -- 0,32 0,37
Etxebizitzen eta Eraikinen Birgaikuntza Eraginkorrerako Programa
--
Eraikin-kopurua -- -- -- -- 6 15
Etxebizitza-kopurua -- -- -- -- 690 550
Dirulaguntzen guztizko zenbatekoa (milioi eurotan) -- -- -- -- 6,06 5,5
ETXEBIDE: ETXEBIZITZAREN EUSKAL ZERBITZUA --
Etxebizitza babestua eskatzeko espedienteen kopurua 86.896 84.376 84.780 86.616 54.042 53.620
Alokairuan soilik inskribatutakoak (%) % 30,7 % 38,2 % 43,6 % 58,1 % 73,3 % 78,7
Alokairua onartzen dutenen ehunekoa (alokairua soilik + bereizi gabe)
% 69,7 % 75,0 % 78,4 -- -- --
Alta berriak (espediente-kopurua) 14.976 19.061 13.672 12.947 10.174 14.241
Bajak (espediente-kopurua) 19.137 20.921 16.794 11.696 48.061 17.596
Herritarren arreta
Jasotako kontsulten kopurua 8.166 8.043 7.692 6.462 5.717 8.892
Etxebideren webguneko bisita-kopurua 551.073 498.698 513.693 769.067 849.340 753.897
Sailaren webguneko bisita-kopurua 154.692 233.749 167.121 177.306 194.763 135.139
Bizilagunen webguneko bisita-kopurua 47.913 44.065 35.208 43.442 65.363 35.197
Etxebizitzaren Euskal Behatokiaren webguneko bisita-kopurua
5.640 13.563 16.091 18.359 24.682 14.219
Idatzizko jakinarazpenen kopurua 146.411 172.092 98.096 110.514 161.358 74.574
Zuzenean: jasotako deien kopurua 32.252 48.435 35.875 37.666 38.360 30.909
Zozketatutako etxebizitzak (etxebizitza-kopurua) 2.252 2.546 1.265 2.200 863 530
Etxebideren bidez zozketatuak 1.434 1.322 517 1.063 378 278
Udalek edo pribatuek zozketatuak, Etxebideren zerrendak erabiliz
694 750 503 574 479 250
Udalek zozketatuak, euren zerrendak erabiliz 124 474 245 563 6 2
Uko egindako etxebizitza babestuen etxebizitzak 5.788 5.346 4.692 3.484 2.962 1.002
Iturria: Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saila. Eusko Jaurlaritza
140
141
8. Etxebizitza-politikei buruzko araudia
Araudia
Etxebizitzaren Legea 3/2015 Legea, ekainaren 18koa, Etxebizitzarena (119. zk.-ko EHAA, 2015eko
ekainaren 26koa).
Babes ofizialeko
etxebizitzen erregimen
juridikoa
39/2008 Dekretua, martxoaren 4koa, babes publikoko etxebizitzen erregimen
juridikoari eta etxebizitza eta lurzoruaren esparruko finantza-neurriei buruzkoa (59 zk.-
ko EHAA, 2008ko martxoaren 28koa).
Etxebizitza-
eskatzaileen
erregistroa
Agindua, 2012ko urriaren 15ekoa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailburuarena,
etxebizitza-eskatzaileen erregistroa nahiz erregimen autonomikoko babes ofizialeko
etxebizitzak eta zuzkidura-bizitokiak esleitzeko prozedura arautzen duena (211. zk.-ko
EHAA, 2012ko urriaren 31koa).
Agindua, 2012ko abenduaren 12koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraioetako
sailburuarena, honako agindu honetako akatsak zuzentzeko dena: 2012ko urriaren
15eko Agindua (251. zk.-ko EHAA, 2012ko urriaren 28koa).
Babes ofizialeko
etxebizitza
eskuratzeko
gehieneko diru-
sarrerak
Agindua, 2011ko irailaren 14koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
babes ofizialeko etxebizitza eskuratzeko ziurtatu beharreko urteko diru-sarrera
haztatuen mugak aldatzen dituena (187 zk.-ko EHAA, 2011ko irailaren 30ekoa).
Babes ofizialeko
etxebizitzen
gehienezko prezioa
Agindua, 2010eko azaroaren 3koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
babes ofizialeko etxebizitzen gehieneko prezioak zehazteari buruzkoa (222 zk.-ko
EHAA, 2010eko azaroaren 18koa).
Babes Ofizialeko
Etxebizitzak eta
bigarren eskuko
etxebizitza libreak
erosteko finantza-
neurriak
Agindua, 2010eko urriaren 6koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
etxebizitzak erosteko finantza-neurriei buruzkoa (203 zk.-ko EHAA, 2012ko urriaren
21ekoa).
Alokabideren
publifikazioa eta
hedapena
65/2011 Dekretua, martxoaren 29koa, Alokabide SA sozietatearen partaidetzak erosi,
eta sozietate publikoa sortzea erabakitzen duena.
111/2011 Dekretua, ekainaren 7koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailera
atxikitako Alokabide SA sozietate publikoaren zuzendaritza-taldekideen zerrenda
onartzeko dena.
181/2011 Dekretua, uztailaren 26koa, Alokabide SA eta Sociedad Pública de Gestión
de Viviendas en Alquiler / Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa SA sozietate
publikoen bat egitea onartu, Sociedad Pública de Gestión de Viviendas en Alquiler /
Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa SA sozietatea azkendu eta Alokabide
SAren estatutuak aldatzeko dena.
Alokairua sustatzea
Agindua, 2008ko azaroaren 7koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena,
babes ofizialeko etxebizitzak sustatzeko laguntzei eta alokairua bultzatzeko neurriei
buruzkoa (222 zk.-ko EHAA, 2008ko azaroaren 19koa).
268/2011 Dekretua, abenduaren 20koa, kreditu-erakundeen eta Euskal Autonomia
Erkidegoko Administrazioaren arteko finantza-lankidetzari buruzkoa, etxebizitzaren
eta lurzoruaren arloan (247 zk.-ko EHAA, 2011ko abenduaren 30ekoa).
Alokairu-kontratuen fidantzaren gordailua arautzen duen dekretua (Gobernu
Kontseilua, 2016ko martxoaren 15ekoa).
Alokairuko merkatuko
bitartekaritza-
programa (ASAP)
43/2012 Dekretua, martxoaren 27koa, merkatu libreko etxebizitzen alokairurako
bitartekaritzako ASAP programa sortzeko dena (Alokairu Segurua, Arrazoizko Prezioa).
(66 zk. EHAA, 2012ko martxoaren 30ekoa).
2014/180 Dekretua, 2014ko irailaren 23koa, merkatu libreko etxebizitzen alokairurako
bitartekaritzako ASAP (alokairu segurua, arrazoizko prezioa) programa sortzeko den
Dekretua aldatzen duena.
142
Araudia
Azalera-eskubidea
saltzea
Agindua, 2010eko uztailaren 21ekoa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
babes ofizialeko hainbat etxebizitza azalera-eskubidean eraikita dauden Euskal
Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren jabetzako lurzorua erosteko
eskakizunak ezartzen dituena.
Agindua, 2011ko maiatzaren 18koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
babes ofizialeko hainbat etxebizitza azalera-eskubidean eraikita dauden Euskal
Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren jabetzako lurzorua erosteko
eskakizunak ezartzen dituena.
Agindua, 2012ko uztailaren 26koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
babes ofizialeko hainbat etxebizitza azalera-eskubidean eraikita dauden Euskal
Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren jabetzako lurzorua erosteko
eskakizunak ezartzen dituena.
Agindua, 2013ko azaroaren 20koa, Enplegu eta Gizarte Politiketako sailburuarena,
babes ofizialeko hainbat etxebizitza azalera-eskubidean eraikita dauden Euskal
Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren jabetzako lurzorua erosteko
eskakizunak ezartzen dituena.
Agindua, 2014ko otsailaren 7koa, Enplegu eta Gizarte Politiketako sailburuarena,
babes ofizialeko hainbat etxebizitza azalera-eskubidean eraikita dauden Euskal
Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren jabetzako lurzorua erosteko epea
luzatzeko dena.
Bizigune – Etxebizitza
Hutsen Programa
316/2002 Dekretua, abenduaren 30ekoa, “Etxebizitza Hutsen Programa” sustatu eta
bultzatzen duena, programa horren araubide juridikoa ezartzen duena eta “Vivienda y
Suelo de Euskadi S.A./Euskadiko Etxebizitza eta Lurra EA” (VISESA) Baltzu
Publikoari programa kudeatzeko ardura ematen diona (249. zk.-ko EHAA, 2002ko
abenduaren 31koa).
100/2004 Dekretua, ekainaren 1ekoa, “Etxebizitza Hutsen Programa” sustatu eta
bultzatzen duen, programa horren araubide juridikoa ezartzen duen eta “Vivienda y
Suelo de Euskadi S.A./Euskadiko Etxebizitza eta Lurra EA” (VISESA) Baltzu
Publikoari programa kudeatzeko ardura ematen dion Dekretua aldatzen duena 110
zk.-ko EHAA, 2004ko ekainaren 11koa).
61/2009 Dekretua, martxoaren 10ekoa, 316/2002 Dekretua, abenduaren 30ekoa,
hirugarrenez aldatzeko dena. Dekretu horrek «Etxebizitza Hutsaren Programa»
sustatu eta bultzatzen du, programa horren araubide juridikoa ezartzen du eta
Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa SAri baltzu publikoari programa
kudeatzeko ardura ematen dio (59 zk.-ko EHAA, 2009ko martxoaren 26koa).
268/2011 Dekretua, abenduaren 20koa, kreditu-erakundeen eta Euskal Autonomia
Erkidegoko Administrazioaren arteko finantza-lankidetzari buruzkoa, etxebizitzaren eta
lurzoruaren arloan (247 zk.-ko EHAA, 2011ko abenduaren 30ekoa).
Agindua, 2003ko apirilaren 22koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena,
"Etxebizitza Hutsaren Programaren" lagapen-baldintzei eta esleipen-prozedurari
buruzkoa (96 zk.-ko EHAA, 2003ko maiatzaren 19koa).
Agindua, 2004ko azaroaren 26koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena,
«Etxebizitza Hutsen Programa» esleitzeko baldintzei eta prozedurari buruzko
aginduaren bigarren aldaketarena (239 zk.-ko EHAA, 2004ko abenduaren 16koa).
Agindua, 2009ko azaroaren 4koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
«Etxebizitza Hutsaren Programaren» lagapen-baldintzei eta esleipen-prozedurari
buruzko Aginduaren hirugarren aldaketa egiteko dena (225 zk. EHAA, 2009ko
azaroaren 23koa).
143
Araudia
Bizigune – Etxebizitza
Hutsen Programa
Agindua, 2009ko irailaren 24koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
sustatzaile pribatuen titulartasunpeko etxebizitza libre berriak mobilizatzeko finantza-
neurriei buruzkoa (194 zk.-ko EHAA, 2009ko urriaren 8koa).
466/2013 Dekretua, abenduaren 23koa, «Bizigune» Etxebizitza Hutsen Programa
arautzen duena.
Etxebizitzak birgaitzea
Agindua, 2006ko abenduaren 29koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Sailburuarena,
etxebizitza birgaitzeko finantza-neurriei buruzkoa (18 zk.-ko EHAA, 2007ko urtarrilaren
25ekoa).
Agindua, 2007ko martxoaren 8koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena,
etxebizitza birgaitzeko finantza-laguntzei buruzko 2006ko abenduaren 29ko Aginduko
errakuntzak zuzentzen dituena (86 zk.-ko EHAA, 2007ko maiatzaren 7koa).
Agindua, 2011ko azaroaren 23koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraioetako
Sailburuarena, etxebizitza birgaitzeko finantza-neurriei buruzko agindua aldatzen
duena (226. zk.-ko EHAA, 2011ko azaroaren 29koa).
317/2002 Dekretua, abenduaren 30ekoa, urbanizatutako eta eraikitako ondarea
birgaitzeko jarduketa babestuei buruzkoa (249. zk.-ko EHAA, 2002ko abenduaren
31koa).
317/2002 Dekretuan, abenduaren 30ekoan, urbanizatutako eta eraikitako ondarea
birgaitzeko jarduketa babestuei buruzkoan, aurkitutako hutsen zuzenketa (69 zk.-ko
EHAA, 2003ko apirilaren 7koa).
Agindua, 2013ko uztailaren 31koa, Herri Lan eta Garraioetako Sailburuarena,
Etxebizitzak eta Eraikinak Birgaitzearen alorreko Renove Planaren laguntza-
programarako deialdia egin eta hura arautzen duena, EAEn eraikitako ondarean esku
hartzeko proiektuak prestatzeko eta ondoriozko lanak burutzeko (157. zk.-ko EHAA,
2013ko abuztuaren 20koa.)
AGINDUA, 2014ko azaroaren 26koa, Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailburuarena . Honen bidez, birgaitze integratuko areatan edo bizitegi area degradatuetan ondare
urbanizatua eta eraikia birgaitzeko diru-laguntzak ematea arautzen duen Etxebizitza
eta Gizarte Gaietako sailburuaren Agindua aldatzen da.
241/2012 Dekretua, azaroaren 21ekoa, Euskadiko Autonomia Erkidegoko eraikinen
ikuskapen teknikoa arautzen duena (241. zk.-ko EHAA, 2012ko abenduaren 14koa).
80/2014 Dekretua, maiatzaren 20koa, Euskadiko Autonomia Erkidegoko eraikinen
ikuskapen teknikoa arautzen duen Dekretua aldatzen duena (101. zk.-ko EHAA,
2014ko maiatzaren 30ekoa).
REVIVE Programa
Agindua, 2012ko uztailaren 18koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko REVIVE (Rehabilitación de Viviendas y Edificios)
laguntza-programa arautzen duena, Euskal Autonomia Erkidegoko eraikin-ondarean
esku hartzeko proiektuak lantzeko eta horiek sorrarazitako lanak gauzatzeko (146 zk.-
ko EHAA, 2012ko uztailaren 27koa).
Finantza-
erakundeekiko
lankidetza-
hitzarmenak
Kreditu-establezimenduekiko finantza-lankidetzako hitzarmena, 2011. urterako,
etxebizitzaren eta lurzoruaren arloan babes daitezkeen jardunei dagokienez.
Mailegu
kualifikatuetarako
interes-tasa
228/2012 Dekretua, urriaren 30ekoa. Honen bidez, aldatu egiten da kreditu-
erakundeen eta EAEko Administrazioaren arteko finantza-lankidetzari buruzko
dekretua, etxebizitzaren eta lurzoruaren arlokoa (221. zk.-ko EHAA, 2015eko
azaroaren 15ekoa).
144
Araudia
Babes ofizialeko
etxebizitzara
zuzenduko diren
ondare publikoak
sortzeko lurzorua
kostu bidez
eskuratzeko finantza-
neurriak
Agindua, 2006ko abenduaren 29koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena,
lehentasunez erregimen orokorreko zein erregimen bereziko babes ofizialeko
etxebizitzak sustatzera bideratutako lurzoru-ondare publikoak osatzeko lurzorua kostu
bidez eskuratzeari dagozkion lurzoruaren inguruko finantza-neurriei buruzkoa (18 zk.-
ko EHAA, 2007ko urtarrilaren 25ekoa).
Agindua, 2010eko otsailaren 3koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
berehala eraikitzeko den lurzoruaren urbanizazioari aplikatzeko finantza-neurriei
buruzkoa, babes publikoko etxebizitzak lehentasunez sustatzeko (39 zk.-ko EHAA,
2010eko otsailaren 26koa).
Hiriber programa
Agindua, 2010eko otsailaren 24koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena,
lehentasunez esku hartzeko auzoak eta hiri-eremuak hobetzeko diru-laguntzen Hiriber
programa arautzen duena.
Irisgarritasunerako
programa
20/1997 Legea, abenduaren 4koa, irisgarritasuna sustatzekoa.
68/2000 Dekretua, apirilaren 11koa, hiri-inguruneen, espazio publikoen, eraikinen eta
informazio eta komunikazioko sistemen irisgarritasun-baldintzei buruzko arau
teknikoak onartzen dituena.
2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen
dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, 2009ko abenduaren 31n argitaratutakoan,
2010eko deialdiaren aurrekontu-estaldurarako beharrezko ordainketa-kredituen eta
konpromisoen zuzkidura hartzen da aintzat.
Agindua, 2011ko uztailaren 27koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena.
154 zk.-ko EHAAn argitaratua, 2011ko abuztuaren 16an. Agindu horrek irisgarritasun-
planak egiteko eta eguneratzeko, hobekuntza obrak burutzeko eta hiri -ingurunean
zein eraikinetan irisgarritasuna bermatzeko beharrezkoak diren ekipamenduak
erosteko udalentzat eta toki-erakunde txikientzat 2011rako diru-laguntzak arautu eta
horietarako deialdia egiten du.
Eraikal programa
2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen
dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, 2009ko abenduaren 31n argitaratutakoan,
2010eko deialdiaren aurrekontu-estaldurarako beharrezko ordainketa-kredituen eta
konpromisoen zuzkidura hartzen da aintzat.
Agindua, 2010eko irailaren 15ekoa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena
(194 zk.-ko EHAA, 2010eko urriaren 7koa).
Eraikuntzaren
kalitatea
kontrolatzeko
laborategia
2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen
dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, dagokion esleipen izenduna islatu da.
Agindua, 2010eko apirilaren 26koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena.
Agindua, 2010eko apirilaren 27koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena.
Beste dirulaguntza
izendun batzuk
2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen
dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, dagokion esleipen izenduna islatu da.
Agindua, 2010eko maiatzaren 14koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena.
Beste arau batzuk 123/2012 Dekretua, uztailaren 3koa, hirigintzako estandarrei buruzkoa (143 zk.-ko
EHAA, 2012ko uztailaren 23koa).