A Idade Media
description
Transcript of A Idade Media
![Page 1: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/2.jpg)
IDADE MEDIA
ALTA IDADE MEDIA s. V – s.XI
BAIXA IDADE MEDIA s. XII – s.XV
Nacemento das linguas románicas
s. VIII-IX
Nacemento das literaturas románicas
s.XI-XII-XIII
![Page 3: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/3.jpg)
SOCIEDADE FEUDALO feudalismo presenta unha sociedade moi xerarquizada na que a nobreza señorial e eclesiástica posuía o poder mentres que o pobo debía pagarlles un FORO por cultivar as súas terras. Os artesáns e os comerciantes que vivían nos burgos opúñanse a estes privilexios.
![Page 4: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/4.jpg)
O PODER DA IGREXACompostela era o centro da cultura cristiá europea, a través do Camiño de Santiago.Peregrinaxes iniciadas a partir do s.IX, pola suposta descoberta do sartego do Apóstolo Santiago en Compostela. Nace así a Rota Xacobea ou Camiño de Santiago, como 1ª vía de comunicación, relación e constitución da Europa cristiá occidental.
A nobreza eclesiástica
Brasóns das casas nobiliares dos Traba e dos Castro.
O Arcebispo Xelmírez inicia
a construción da catedral
no s.XII. O Mestre Mateo
realiza o Pórtico da Gloria.
Compónse o Códice Calixtino.
![Page 5: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/5.jpg)
A GALIZA MEDIEVAL
(s. V – s. XV)
Mapa político do sureste europeo arredor do 600 dc
![Page 6: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/6.jpg)
REINO DE GALIZA
Mapa de Galicia a través do tempo (411-1833)
411
Nacemento do primeiro
reino cristián da Europa Occidental:
O reino suevo da Gallaecia romana.
O reino suevo estivo no noroeste peninsular
entre 411 e 585. Na imaxe a península ibérica
no ano 560.
![Page 7: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/7.jpg)
Crónica Albeldense, manoscrito medieval
que é unha crónica histórica que abrangue
desde o reino visigodo até o ano 833.
REINO DE GALIZA s. IX
![Page 8: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/8.jpg)
Mapa político do noroeste da Península Ibérica no ano 891 (s. IX)
REINO DE GALIZAs. IX
![Page 9: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/9.jpg)
Mappamundi do Beato de Burgo de Osma. Ano 1086. Na Península Ibérica apréciase na metade sur o nome "Span" (Hispania),
en todo o norte-noroeste o nome "Gallecia" e na súa franxa costeira norte "Asturias".
REINO DE GALIZA S. XI
![Page 10: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/10.jpg)
Mapa da disputa territorial por Castela entre os monarcas de Galiza e Navarra, a comezos do século XI.
REINO DE GALIZAS. XI
![Page 11: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/11.jpg)
(...)Los que escaparon desta rota fuerona llevar las tristes nuevas al Rey don Alonso,
que estava en Toledo;fuele dolorosa y amarga, porque no tenia otro hijo, lloróle como un David a Absalon; y en la lengua que se usaba dixo con dolor, y lagrimas
que quebrava el coraçon:
Ay meu fillo, Ay meu fillo, alegria de mi coraçon, et lume dos meos ollos, solaz de miña vellez;
Ay meu espello, en q me soya ver, et con quen tomavamoy gran prazer. Ay meu herdero mayor;
Estas palabras dizen que dezia el Rey, y otras tales diria, que la causa del dolor era grande (...)
Afonso VI, rei de Galiza e León (Castela aínda non era reino),Chora a morte de seu fillo en galego, porque era a súa lingua, a que se usaba.
REINO DE GALIZA
![Page 12: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/12.jpg)
REINO DE GALIZAAfonso Reimúndez (Afonso VII),
fillo de dona Urraca e neto de Afonso VI, é coroado rei de Galiza en Compostela,
polo conde de Traba e o arcebispo Xelmírez. Como rei de Galiza gobernou Toledo.
Cando en 1126 morre súa nai, herda os reinos de León e Castela,
afirmando así Gallaecia a súa hexemonía política na Península.
En 1135 é coroado Emperador en León, coa participación dos nobres e os bispos galegos.En 1143, Afonso Henriques (Afonso I de Portugal),
curmán de Afonso Reimúndez, fillo de dona Tereixa (irmá de dona Urraca)
e neto tamén de Afonso VI, proclama a indepenencia do Condado Portucalense,
que en 1174 é recoñecido como reino de seu polo papa de Roma.
Lingua galega: normalidade e conflito. (Ed. Laiovento, 1997).
X. R. Freixeiro Mato
Contemplando á luz desta perspectiva histórica a esgrevieza e dignidade de que entón gozaba
a lingua galega, fica un, máis que doído, abraiado de que a esa mesma lingua,
pervivente ao longo dos séculos, pretenda negárselle hoxe,
por algúns moito menos outos varóns, o pan e o sal, e poda
ser tida por outros como “pouco fina”.
Presencia da lingua galega. (Ed. Do Castro, 1973)
Sebastián Martínez-Risco
1111
![Page 13: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/13.jpg)
Mapa político dos reinos do Norte da Península Ibérica. Fins do século XII
REINO DE GALIZAS. XII
![Page 14: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/14.jpg)
s. XIII REINO DE GALIZA
Miniaturas medievais de Fernando II e
Afonso VIII. Derradeiros reis
de Galiza e León.
Tumbo de Toxosoutos. s.XIII.
![Page 15: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/15.jpg)
Foro do Burgo de Castro Caldelas,
privilexio rodado do rei Afonso VIII.
Primeiro documento real conservado
en lingua galega. Allariz, 1228.
s. XIII
REINO DE GALIZA
![Page 16: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/16.jpg)
s. XIII REINO DE GALIZA
Período Afonsino
Afonso X, rei de Castelafillo de Fernando III
Afonso III, rei de Portugal,Pai de Don Dinís
Afonso X de Castela, Toledo e León. O Rei Sabio
![Page 17: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/17.jpg)
s. XIV
As guerras dinásticas pola coroa de Castela
(FACTORES SOCIO-POLÍTICOS)
levarán o Reino de Galiza
á primeirasubstitución nobiliar
REINO DE
GALIZA
Henrique de TrastamaraPedro I, o Cru
![Page 18: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/18.jpg)
REINO DE GALIZA
s. XV
A REVOLTA DOS IRMANDIÑOS. A mediados do s. XV, os burgueses e os labradores,
levantáronse contra a violencia e os abusos dos señores, derrotando parte das fortalezas e castelos señoriais.
Entre 1461 e 1467 os Irmandiños queimaronarredor de 130 castelos.
Os nobres, desposuídos dos seus castelos buscaron refuxio en Castela. Atopárono na raíña Isabel I
reorganizáronse, derrotaron aos Irmandiños e recuperaron as súas posesións.
![Page 19: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/19.jpg)
A revolta dos Irmandiños
Castelo de Sandiás, destruído polos irmandiños
no 1467.
REINO DE GALIZAs. XV
![Page 20: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/20.jpg)
REINO DE GALIZAs. XV
Xoana a Beltranexa Isabel, a Católica
Nova guerradinástica
pola coroa de Castela. FACTORES
SOCIOPO-LÍTICOS levarán o
Reino de Galiza á segunda
substitución nobiliar. Finalizada, Galiza
ficará sometidaa Castela.
Ao ganar Isabel a Católica, suprimiu o reino de Galiza, o seu dereito a voto nas cortes e implantou un novo sistema administrativo. A partir desa época, só se imprimiron escritos en castelan e en latín, o galego quedou reducido a un ámbito coloquial, apartado do ensino, só se mantivo como lingua oral. Galego: Lingua do pobo
![Page 21: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/21.jpg)
REINO DE GALIZAs. XV
Resistencia dos nobres galegos ós Reis Católicos
Artigo principal: Doma y castración
del Reino de Galicia.
“En aquel tiempo se comenzó a domar aquella tierra de Galicia,
porque no sólo los señores y caballeros della
pero todas las gentes de aquella nación
eran unos contra otros muy arriscados y guerreros
(cronista aragonés, Jerónimo de Zurita)
![Page 22: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/22.jpg)
Lingua de reis
O GALEGO NA IDADE MEDIA
Lingua do pobo
Séculos IX-XV700 anos de Normalidadelingüística
Galego: idioma para a educación dos reis
Galego: lingua lírica de poetas non galegos
Sociedade galega medieval:monolingüe en galego
![Page 23: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/23.jpg)
O GALEGO NA IDADE MEDIA
Do monolingüismo á substitución lingüística
s.IX – s.XI Galego: lingua oralGaliza: monolingüe en galego
s.XII – s.XV
s.XIIGalego: lingua oral e lingua escrita(Primeiros textos literarios: 1196)
s.XIIIGalego: lingua literaria da PI
(Inicio da castelanización do poder:Fernando III e Afonso X)
s.XIV
s.XV
Galego: comeza a súa decadencia. Galiza: sen corte e sen chancelería.
Morte do Conde de Barcelos en1350.Fin da escola trobadoreca gal-port.
Galego: lingua do pobo. Castelán: lingua do poder.
Galiza: sometida á coroa de Castela.
![Page 24: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/24.jpg)
SÉCULOS
ESCUROS
XVI-XVII
Mapa dos reinos e territorios gobernados polos Reis Católicos arredor do ano 1500.
A dúas cores os reinos que foron sometidosno seu mandato: Galicia, Navarra e Granada.
![Page 25: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/25.jpg)
Mapa cartográfico do Reino de Galiza. s.XVI. Feito por Ioannes Baptista Vrints.
S. XVI
![Page 26: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/26.jpg)
Portada da obra "Descripción de la costa
del reyno de Galizia", cartografía da costa do reino,
realizada por Pedro de Teixeira Albernas arredor de 1625
De mîn a triste Frouseyra,que por treyçon foy vendida,
derribada na ribeyra,ca jamais se veo vencida.
Por treyçon tamben vindidoJesus nosso redentor,
e por aqueestes tredores,Pero Pardo meu señor.
Pranto da Frouseira, século XV-XVI. Anónimo
s.XVI s.XVII
![Page 27: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/27.jpg)
Mapa do reino de Galiza elaborado por Gérard Mercator
e Jodocus Hondius, cun detalle do mesmo no que aínda se situaba a Ponferrada como entrada do reino. 1619.
O reino de Galiza …borrado da Historia.
S.XVII
![Page 28: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/28.jpg)
Desprezo dos galegos na literatura castelá
dos Séculos de Ouro (XVI-XVII)O pobo galego foi obxecto
dun proceso secular de desprestixio etno-cultural por parte da cultura rival de Castela. O poder cultural tratou de asoballar
a cultura e a lingua galegas porque éstas cuestionaban coa súa existencia
a unidade da patria. A lingua castelá tiña o privilexio
do control ideolóxico e social na Coroa de Castela. Numerosos exemplos
nos proporcionan os escritores casteláns, principalmente do Século de Ouro español, para demostrar a proceso de desprestixio
dos galegos e das galegas, e da súa cultura minorizada...
Xabier Lago Mestre,presidente da Asociación Fala Ceibe do Bierzo
![Page 29: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/29.jpg)
Desprezo dos galegos na literatura castelá
dos Séculos de Ouro (XVI-XVII)
"Gallegos. Gente non sancta. Esto el vulgo que los nobles es de lo mejor de España".
Lope de VegaGalicia, nunca fértil de poetas
mas si de casas noblesilustres capitanes y letrados
Hay gallega, rolliza como un naboentre puerca y mujer, que baja al río y lava más gualdrapas que un esclavocantando como un carro en el estío".
Porque han de ser los criados(salvo en todo los gallegos)obedientes como ciegos, y, como mudos, callados
Quevedo
Con un cuerto de turróny con agua y con gragea,
goza un Píramo barataCualquier Tisbe Gallega ()�
(Clara referencia ás criadas galegas, das cales os satíricos ríanse delas
por sucias e estúpidas)
Corita en cogote,y Gallega en ancas;
Gran mujer de pullaspara los que pasan ()�
Novo exemplo da burla pola fealdade das galegas.
Quixote de Avellaneda
"No le faltará una moza gallega que le quite los zapatos,
que aunque tiene las tetas grandes, es ya cerrada de años,
y como vuesa merced no cierre la bolsa, no haya miedo que cierre los brazos".
![Page 30: A Idade Media](https://reader031.fdocuments.co/reader031/viewer/2022013111/55874e66d8b42a99468b45e5/html5/thumbnails/30.jpg)
FONTES1. Material das presentacións feitas polo alumnado de 3º
ESO PDC, durante o curso 2008-09, no CPI Viaño Pequeno de Trazo.
-Manuel Parente, -Motserrat Rodríguez, -Noelia Mosquera, -Vanesa Louzán,-Verónica Añón.
2. Material das presentacións de Román Landín e Mosteiro García, aloxadas no “slideshare”.
3. Lingua galega: normalidade e conflito. X. R. Freixeiro Mato. (Laiovento, 97).
4. Páxina web “wikipedia” (“galipedia”).
5. Artigos da prensa cotiá.
6. Libro de apoio (Consorcio Editorial)