ALdAiZe

SANTIAGO BIDEA HERRIKO

KALTZADETATIKBARRENA

ELKARRIZKETAAgustina Mujika:“Hasi ginenetik nabari dudan alderik nabarmenena, orduanzegoen elkartasuna da”.

5

ILLATIREN EGUNAEuskara Elkartearenlehendabiziko jai egunak herritarrenbabesa izan du.

7

ALdAiZeALdAiZeIzalgo herri aldizkarie 4. alea 2004ko uztaila

Illati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3Iritzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4Hizketan

Agustina Mujika . . . . . . . . . . . . . . . . .5Ze berri? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6

Herriko plaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7Erreportajea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8

KolaborazioakAita Iparragirre herri eskola . . . . .10Gaztetxea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11

Ertzetik ertzea

Argentinatik . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12Izal ezautuz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13

KirolakXakea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

Saski-Naski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16Zaharrak berri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17Iparrorratza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18Zeasma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19

ALDAIZEIdiazabalgo Herri Aldizkaria

Argitaratzailea:Illati Euskara ElkarteaKultur Etxea20213 Idiazabal

Tfnoa:943 18 72 08

e-maila:aldaize@euskalerria.org

Erredakzio taldea:Eider Alustiza, Iñaki Arriaran, Eu-nate Elio, Maddi Garcia, Itziar

Mujika, Ion Telleria, Irune Urtea-ga eta Xabier Urteaga.

Ale honetako laguntzaileak:Beñat Oiarbide, Jose Luis Elio, EliInsausti,Ana Mari Ansalas, AitaIparragirre herri eskola, Gazte-txea, Jose Maria Paz Institutokoikasleak, Anttonio Berasategi etaMiel Mari Imaz.

Diseinua eta maketazioa:ZUM Edizioak.

Inpimaketa:Gráficas Ona.

Tirada:1.000 ale.

Lege gordailua:SS-0151/04

ISSN:1697-512X

Aldaizek ez du bere gain hartzenaldizkarian adierazitako esaneneta iritzien erantzukizunik.

Idiazabalgo Udalak diruz lagun-dutako aldizkaria.

ALdAiZe 4 • 3

ZER NUN ILLATIREN TXOKOA

HEZKUNTZA EREDUAK

Illati

Ikasturte amaiera uste baino azkarra-go heldu zen ekainean eta sinestezinabada ere, hilabete eta erdi barru gutxigora-behera berriro zabalduko dituateak Herri Eskolak. 2004-2005ean 157ume izango dira bertan. Horietatik he-meretzi bi urtekoak dira.

1979-1980 ikasturtean Eskola Nazio-nalak eta Ikastola elkartu zirenean sortuzen Herri Eskola eta harrezkero, IzalenD ereduan, euskaraz alegia, ikastekobermea daukagu. Ez dago,ordea, aukeraberdina Euskal Herriko bazter guztie-tan. Erkidegoan, esan daiteke, aukeraegon badagoela; baina ezin dugu horre-lakorik egin Iparraldea eta Nafarroariburuz. Eskaintza da bata eta bestea au-keratzea. Euskaraz ikasteko eskaintzarizenbatek heltzen diogu aukera dauka-gunean?

2003ko datuek* diotenez, Euskal He-rrian unibertsitate aurreko ikasketetan%35’8 daude D ereduan matrikulatuta;Gipuzkoan berriz,%60’9. Ereduen “alfa-betuari” jarraitzen badiogu, A, B, G…ereduak aurkituko ditugu.Gure herrial-dean, esaterako, B ereduan (ikasgai ba-tzuk euskaraz eta beste batzuk gaztela-niaz) ikasleen %24’3 daude.

Egoera diglosikoa dauka, erabat, eus-karak.Alegia, euskara talkan dago berabaino askoz ere indartsuago diren fran-tsesa eta gaztelaniarekin. Euskara gara-tuko bada,ahalik eta esparru gehienetanegon behar du, hezkuntza sistemanbarne. Kalean, komunikabideetan, lane-an eta abar eta abar hizkuntza minoriza-

tu eta minoritario den aldetik,beste bieiaurre egiteko jakintza eskuratzen dengunean, eskolan, nahi eta nahi ez izanbehar du nagusi. Bestela, nekez aurreegin ahal izango die beste esparruetan.

Eskolan euskaraz ikasteko aukeraarrakastatzat jotzen dute, baina gauregun jakina den bezala,eskolan euskarazikasteak ez du ziurtatzen haurrek kale-an euskaraz egingo dutenik.

Horrenbeste ikasketa eredu edukibeharrean, aproposena litzateke oina-rrian euskara duen sistema izatea, bainainguruan ditugun beste hainbat hizkun-tzen jabe ere egingo gintuzkeena: gazte-lania, frantsesa, ingelesa…

Euskarak hiztunak behar dituela argidago, baina hiztunok hizkuntzak beharditugu eta ez gurea bakarrik. Bermatudezagun euskararen garapena eta bizi-raupena, beste hizkuntzak ere ikasi etahitz eginez.

*Iturria: Euskal Herria datuen talaiatik,Udalbiltza,2003/01

- Juan Mª, euskaraz hitz egi-dazu!

- Mª Karmen, akta hau egin-go al dugu ?

- Jeru, gaur ere berandu jo-ango naiz, eskolan bilera dut-eta.

Gaur ez dut uste, berrogeiurte pasa ondoren, gaztetanIruñatik Eibarko San Joanetarajoateko Idiazabaldik pasatzennintzenean, bertakoa izangonintzela pentsatzen nuenik.Zenbait urte beranduago, Gi-puzkoako irakaskuntzan lane-an hastean, ia egunero Idiaza-baldik igarotzen nintzen ka-mioien artean. Gutxi ezagutuarren, lan egiteko herri ona etalasaia izango zela pentsatzennuen beti.Horregatik, lehenda-biziko aukera izan nueneanIdiazabala etorri nintzen lane-ra. Zenbat aldiz galdetu otenion nire buruari: gai izango alzara hau dena aurrera erama-teko? onartua izango al da eus-karaz ez dakien pertsona batproiektu berri hau egiteko? zersentituko dute horrelako ego-era baten aurrean ikasle, ira-kasle eta gurasoek, herriakazken batean?

Laster, guraso euskaldunaketa euskaraz ez zekitenak ere,eskolaren inguruan elkartuziren lanerako prest. Lanerakogiroa ezin hobea genuen etahori,bertan gelditzeko pisuzkoarrazoi bihurtu zen. Eskolakobilerez gain, afariak eta poteo-ak ere sarri antolatu genituen,lana eta aisia uztartuz.Guztienlaguntza ezinbestekoa izan zeneuskaraz ikasi eta nire familiaherrikoa sentitzeko.

Laurogeigarren hamarkada-ren hasieran herriak ereinzuen eskola berriaren hazia au-rrera doa. Guraso, ikasle etairakasleak, denon artean, Idia-zabalgo Herri Eskola herrikoa,onartua eta errespetagarriaizatea lortu genuela iruditzenzait. Eta horren fruitua, XXI.mendeko Idiazabal herri bake-tsua eta etorkizun handikoaizatea da.Horregatik, eta den-bora gutxi barru gure eskolakhogeita bost urte bete behardituenez, bere urtebetetzeaHerri Eskolak merezi duen be-zala ospatu beharko dugu. Es-kola,lagunak,familia.Horixe da,azken batean,euskaraz bizitzenlagundu didan hirukotea.

HEMENDIK Idiazabal

Bizimodu tradizionala etamodernoa zein gailenduko le-hian ari direla esan liteke Piri-niotako bazter hauetan; besteera batera esanda, abeltzantzaeta turismoa elkar uztartu ezi-nik gabiltzala.Faktore asko dirakontuan hartu beharrekoak gaihorri buruz hitz egiterakoan.Lehenik, jakina den bezala,geo-grafia eta populazioari dagoz-kionak;hau da,haran hauek lu-rrez oso zabalak dira,baina biz-tanlez urriak, finko edo iraun-korrez behintzat. Bigarrenik,bertako mendi-sailak direla etabetiko bizimodua abeltzaintzanoinarritua egon da.

Gauzak aldatuz joan dira,ordea, azkeneko urte hauetaneta aldaketa bortitzagoa izanda azken hiru-lautan. Eraikun-tzak indar ikaragarria hartu du.Bazter guztietan etxeak, apar-tamentuak eta turismora zu-zendutako eraikuntzak egitenari dira.Eraikitzen ari den guz-tiaren ia gehiena kanpoko jen-deak erosten du.

Bestalde, bizi naizen haranhonetan,Valle de Tenan, eskiakgarrantzia handia du, eta ikusibesterik ez dago zenbat jende

erakartzen duen negu partean.Orain Formigalgo mendietaneski pistak handitzeari ekindiote, lur-mugimendu ikaraga-rriak eginez.

Horren aurrean,bertako be-tiko biztanleek, bi sentimendudituztela esango nuke.Batetik,pena eta amorrua ganaduamantentzeko geroz eta arazogehiago daudelako (mendieta-ko lanengatik eta batik bat,herri inguruetan jasotzen di-tuzten kexu eta salaketengatik,simaurra eta abar direla-eta).Bestetik, poza. Hemen ez dafamiliarik ia kideetakoren batturismotik bizi ez denik.

Bertako jende gehienakpentsatzen duen bezala,bi bizi-modu horiek beren tokia dau-kate Pirinioetan eta biek aurre-ra jarraitu behar dute orekamantenduz.Baina azken aldianoreka hori galtzen ari ote denirudipena ere badago.Gauzakez dira behar bezala egiten ari,diote askok.

Bi sektoreen arteko orekabehar bezala mantenduko denesperantzan geratzen gara,mendi hauetako haran eta he-rritarrek merezi dute.

HANDIK Biescas

@

4 • ALdAiZe 4

Jose Luis ElioBeñat Oiarbide

TRADIZIOA ETA MODERNITATEA

OROITZAPENAK

iritzie

EUSKALTOKIA IZALEN

Lehenik eta behin zorionak!Izalgo herriak behar baitzuen Eus-kara Elkarte bat.Bejoindeizuela!

Lehengoan ezagutu nuen Uda-letxeak Kultur Etxea desagertze-ko duen proiektua. Nire ustez,herri guztiek behar dute kulturetxe bat, kultur mugimendu ez-berdinak sortu eta biziraun deza-ten.Baina hori ez zen aipatu nahinuena. Nire gutunaren arrazoia,Udaletxeak utzi nahi dizuen lokal

berria da.Ikusi dut “gazta”ren inguruan

Udaletxeak egin duen lokal doto-rea. Idiazabalentzat eta herrita-rrentzat hainbeste garrantzia aldu “gaztaiak” hainbeste inbertsioegiteko? Hala bada,“euskara”reninguruan ere egin dezala. Nireproposamena EUSKAL TOKI bategitea da.

Ideia hori Gasteizko BagareEUSKAL TOKIA ikusita etorrizait burura.Ondo egongo litzate-ke euskarazko toki bat Idiazaba-len. Ze txokantea eh! Bada, guk

uste baino erdaldunduago dagogure herria. Bestela ikusi herritarberriak, generazio berriak etagure euskararen eboluzioa.

Ez da inolako astakeria Idiaza-balen EUSKAL TOKIA egitea:euskarazko prentsa, irrati nahiztelebista euskalduna, jende eus-kalduna... bilduko dituen tokia;hizkuntza eskubideen urraketasalatzeko tokia Izalen.Gasteizenproiektu handi hau ekonomikokiaurrera eramateko bazkideakdaude eta tabernaren itxura du.

Proiektu hau Idiazabalgo Uda-

laren eta bertako herritarren la-guntzaz aurrera eraman daiteke-ela uste dut.Eta Kultur Etxea des-agertzean toki estrategikoa izan-go da EUSKAL TOKIA, gure he-rrian kultura zabaltzeko.

Espero dut nire proposamenakontuan hartuko duzuela Udalarilokal berria eskatzerakoan.Uda-lak ez du inoiz egin apustu ga-rrantzitsu bat euskara eta kultu-raren inguruan, eta bada garaiaapustu hori egiteko.

Jon Urteaga (Idiazabal)

Gutunek gehienez 25 lerro izan behar dituzte, makinaz idatziak eta sinadurarekin.Emailez: aldaize@euskalerria.com Betiko postaz: Aldaize herri aldizkaria, Kultur Etxea, 20213 Idiazabal

ALdAiZe 4 • 5

hizketan

E lkarrizketa egitera joan garenean,ohiturazko diosalaren ondotikhauek izan dira bere lehen hitzak:

“Oraintxe bukatu dugu bazkarikoa ema-ten. Horietxei eman eta arropak zabaldueta patatak biharko prestatu…” eta egite-ko dituenak gogoratu dizkigu.Bizi osoa ta-bernara ezkonduta.

Tabernak,gizonaren ezizena dara-ma; bertsoari oso lotutaegon den jatetxea izan dahau.

Beno, beno… makina batfarre egin zuen jendeak bertso-ak adituz.Bertsolariak ere askoizaten ziren,bere lagunak ziren-eta. Herrira etortzen zirenean,hona etortzen ziren bazkaltze-ra,bai festetan edo pasaran iza-nez gero ere bai. Pasaran zenjende asko izaten genuen, fran-tsesak ere hasi ziren etortzen.Guk frantsesez, berriz, batereez. Lagun batek esan zion, or-duan:“hi Zepai, jarri ezak letre-roa, oraintxe duk-eta momen-tua, jarri ezak frantsesez uler-tzen dezula”, eta horrela “Onparle française” jarri genuen,balkoian.

Jende askoz gehiago etor-tzen hasi zen. Behin, lagun batetorri zen tabernara, hartuzuen edateko zerbait eta irtenegin zen; hor ikusten du letre-roa balkoiean “On parle fran-çaise”: “Aiba! Galdetu eginbehar zioat Zepairi ia hemenzeinek egiten duen frantsesez,berak ez zekik-eta, andreakjakin beharko dik!” Atzera ta-bernara etorri da eta:“hi Zepai,hemen zeinek egiten dik frantsesez?”

Eta honek,“aiba! Eurak etortzen dire-nean!”

Halako ateraldiak,asko izango zi-tuen.Edari berriak,nahasketadunaketa, sortzen hasi zirenean ere,betiomen zuen hauen gainean zerbaitesateko.

Bai, berari ez zitzaion asko gustatzenbarran egotea bere lagunekin ez bazen,garagardoa edo baxoerdia edaten zuenjendearekin bakarrik egoten zen. Bestela-ko edaria eskatzen zutenentzako bazuenbeti zerbait. Behin, Gasteizko bi neska

gazte, pinpirin horietakoak, zapatu bateanetorri ziren eta neska hoiek:“bi butano,mesedez” eta gure horrek erantzun:“pixka batean itxoin egin beharko duzuetxabolan daude-ta”.

Halakoak gehiago ere entzun di-tugu,gogoan al duzu kubata-rena?

Bai,“ardoarentzat ala sagardoarentzat?”esan zien orduan.

[Barrez pare bat segundo egonostean…]

Usotara joanda, uso batekin omen ze-torren menditik. Bidean ikusi zuen beste-ren batek pentsatu omen zuen: “Hara!Zepai zetorrek, adarra jo behar zioat! HiZepai! Uso asko pasa al duk?” eta honek:“Bai,hau ez beste denak!”

[Barreari utzi gabe] Beste behinere,Benta Txikiko Norberto zena-rekin ere izan zuen halako istorioxelebreren bat.

Mezetara bidean, Zelaako pare hartan,oinez gurea eta Norberto bizikletan.

Hark ikusmena ere hala moduzkoa eta,sartu ez dio ba gurpila bi hanken erdian!Han joan ziren biak aldapan behera.

Aspaldiko kontu horietako mo-menturik barregarrienak izan ditu-gu gogoan. Baina, Franco zen, or-duan agintari, eta horrekin erearazo bat baino gehiago izan zuenZepaik.

Tolosan izan zuen. Bertsola-rien txapelketa prestatu zuten.Gure honek sumatu zueneanpolitika kontua zegoela gauzabakarra eskatu zuen,berari poli-tikarik ez aitatzeko. Baina, ber-tsotan hasi eta Francotaz galde-tu zioten. Honek, orduan, bianaia zituela gerran hildakoaketa hark ezer onik ezin zuelaesan Francotaz bota zuen.Gero,egundoko iskanbila izan omenzen frontoiean.Azkenean,txape-la eman omen zioten eta gureakamorrazioarekin hartu txapelaeta teilatura bota! Hura hartuzuten okerren. Sentimendua ba-rruan zeramala esan zuen, etaFrancorekin ez zuela ezer jakinnahi. Eurek, euskara defenditzenzutela bakarrik, ez zutela beste-rik egiten. Baina gero, ikaraga-rrizko kritikak izan zituen hare-kin.

Tabernari izena ematendiona gogoratuta, tabernabera gogoratu behar dugu.Zenbat urte hau abiatu ze-nutenetik?

Esateak ere lotsa ematen dit,inor ez da egongo tabernanhainbeste urtean lanean egondenik:58 urte,ezkondu eta bere-

hala ireki genuen hau.Atera kontuak,garaihartan kamioirik ere ez zela ibiltzen erre-pidean.

Zer da,ordutik hona nabari dezunalderik nabarmenena?

Orduko alaitasuna eta elkartasuna.Or-duan beti, lagun bila ibiltzen ziren bazkal-tzeko eta lasai bazkaltzen zuten. Lasai, ezorain bezalako espriñean.Orduko bizimo-dua zen, lasaia, gaur ez dagoena. Asko al-datu da. Nik nabari dudan faltarik nabar-menena elkartasun hura da.Denak lagun,orain berriz, bi sartzen badira eta beste bisartzen badira,badoaz ttottoa bezala.

AGUSTINA MUJIKA: “Hasi ginenetik nabari dudanalderik nabarmenena, orduan zegoen elkartasuna da”

Agustina Mujika -58 urtetik gora “Zepai” gobernatzen-

Jeronimoreneatik hasieta Segurara bitartekobidea berritzeko lanakdatorren urtean hasikodira. Gipuzkoako Dipu-tazioak proiektua buka-tuta dauka. Bertan jaso-takoaren arabera, erre-pidea zabaldu egingodute eta zati berrituanbi errotonda egingo di-tuzte. Bidearen alboan,Segura eta Idiazabal lo-tuko dituen bide gorriajarriko dute.

Segura alderako bidea berritzeko lane-kin, azkenaldian Kateko bidegurutzeansortutako arazoak bukatuko dira. Behekobidea eta errepide nagusia lotzeko sarreraeta irteera karrilak egingo dituzte.Horre-tarako Kaminpe etxea bota egingo duteeta Kateko zubiari zabalera gehiagoemango diote. Bolatoki zaharra ere des-agertu egingo da. Mitizarrerako sarrerariere eragingo dio proiektuak,orain dagoensarrera itxi eta goiko bidetik berria jarri-ko baitute.

Katetik Segura alderako bidean,San Ina-zio ermita pasatu ondoren egongo da le-hendabiziko errotonda. Barianterako da-goen sarrera parean hain zuzen ere. Biga-rren errotonda, Segura aldera goazelaGoardiko industri gunea baino lehen egin-go dute. Guardirako sarrera-irteerak erehobetu egingo dituzte.

Bidea berritzeko obrekin batera, bidegorria eraikiko dute Idiazabal eta Seguraartean. Segurara goazela, ezkerreko alde-an egongo da bizikletentzako ibilbidea.

6 • ALdAiZe 4

Bidegurutzean sortzen dira arazoak

SEGURAKO BIDEA BERRITU EGINGO DUTEObrak Kateko bidegurutzeko arazoak konponduko ditu

TRIKUHARRIAKIdiazabalgo trikuharriak aztertzen eta

garai bateko eraikinen aztarna bila arituda Euskal Herriko Unibertsitateko ikasletalde bat.Historia ikasleak dira eta bi asteegin dituzte herrian.Kultur Etxean molda-tu dute lo egiteko lekua. Lanera berriz,mendi aldera joan dira.

Ez da Idiazabalen indusketak egitendiren lehendabiziko aldia. Aurreko urtee-tan ere egin dituzte antzeko lanak. He-rrian dauden trikuharriak aurkitu eta txu-kundu dituzte aurreko urteetan. Aurten,garai batean batetik bestera bizitzekoleku jakinik gabe bizi zirenek egiten zituz-ten etxeen aztarnak bilatzen aritu dira.

MUJIKA HARATEGIA39 urtetan, Mujika harategian lanean

aritu ondoren erretiroa hartu dute Joxeketa Maribelek. Harategiak, ordea zabalikjarraituko du, ordezkoa aurkitu baitutehainbeste urtean herriari eskainitako zer-bitzuarekin jarraitu dezan.

BIELORRUSIAKO SEINESKA HERRIAN

Ekainaren 22an iritsi ziren Bielorrusiakohaurrak Goierrira.Aurten hamasei hauretorri dira, horietatik sei, guztiak neskak,Idiazabalen ari dira uda pasatzen.Beraiekinbatera Maria monitorea etorri da.

Idiazabalen dauden haurrak, Euskal He-rrira etorri diren gainerako bielorrusia-rrekin elkartuko dira hemen dauden bi-tartean. Irteerak eta otorduak egingo di-tuzte elkarrekin.Aurten, besteak beste,Cabarcenoko zoologikora, Eltziegora,Aguraina eta Plentziara joango dira bisi-tan. Azken urteetako ohiturari eutsiz,Arabako lautadan dauden haurrak Idiaza-bala etorriko dira egun pasa. Abuztuaren3an bueltatuko dira Bielorrusiara.

JUBILATUEN ELKARTEAZuzendaritza taldea berritu du Jubila-

tuen Elkarteak. Seberiano Ariztimuñoizango da aurrerantzean elkarteko presi-dentea. Idazkari lanetan Inazio Arrondoarituko da eta diruzain Juan Arribas.

ZUBI BERRIABi Kabiko zubia bota eta berria egiteko

asmoa du Eusko Jaurlaritzak. Plazako etaToki Txokoko zubiak berritzen hasi ondo-ren hartu dute erabakia. Bi zubietakolanak bukatu aurretik hasiko dira lanak BiKabikoan. Pasabide berria egiteko, zubia-ren alboan dagoen errementariaren txa-bola bota egingo dute.

ELIZAKO ATARIA HONDATZEN ARI DAArazoari irtenbidea nola eman aztertzen ari dira

Hezetasuna, eguzkia eta tenperatura al-daketak elizako ataria hondatzen ari dirapixkanaka-pixkanaka.Hori da Diputazioa-ren eskariz teknikariek egin duten azter-

ketaren ondorio nagusia.Euria egiten due-nean, atarian dagoen aterpeak ez dio uraribehar bezala eusten. Elizako sarrera nagu-sia sartaldera begira egoteak ere ez diomesede egiten XIII.mendeko atariari.

Ataria erabat hondatu ez dadin, arazoarinola aurre egin aztertzen ari dira teknika-riak.Horretarako, ekainaz geroztik klima-faktoreak sarrerari nola eragiten dionikertzen ari dira. Besteak beste, eguzkiakzuzenean noiz ematen dion neurtukodute.

Datuak bildutakoan arazoari erreme-dioa aurkituko diote. Oraindik zehaztugabe dago zer egingo duten. Hala ere, Di-putazioak gaiari buruz egindako txostenakerremedio batzuk aurreikusten ditu.Esatebaterako, eguzkiaren kaltea gutxitzeko ar-bolak landatzea, edota ura atarira sartu ezdadin, garai batean elizak zuen aterpe han-dia berreskuratzea. Horretarako, txoste-nak dio lehengo ataritik kendu eta orainTxomenaneko parkean dauden hiru zuta-beak erabili litezkeela. Obrak, dena dendatorren urtean hasiko dira.

ze berri?

ZUBITAN EITTEN AI DIEN OBRAKTRABA ASKO SORTU AL DIZKIZU?

JOXE EZIOLAZAErretiratuaObrak ez dijozte motzakneetzako. Lehen plazatik juten nitzen ur-bila ta uain Bi Kabiko aldapatik bueltea eman beharra dauket. Denbora asko da ta ia bukatzeko gogokin nau.

JULEN IPARRAGIRREIkasleaPixkat leheno bukatzen baittue hobe izangoa,ze buelta osoa daukeu ein beharren da.

XABIER INTXAUSTIIrakasleaNik jun behar deten tokirajuteko zubik bauzket, ohittutanau frontoiko zubie ebaltzenta arazoik eztauket, nei trabaik eztie ai eitten. Luze aidie juten, baño holako obrakhola juten die.

UXUNE ALUSTIZAIkasleaFrontoiko zubikin moldatzennaiz, baño Gaztetxea-ta jutekobuelta luzegoa eman behar da,baño bestela Bi Kabikokinmoldatzen gea, baño nola tenporala dan horrenbestekoarazoa´re ezta. Grebakatikluzau ein da, baño ean eskubi-dea´re bada. Igual Arrasateneoten naizelako izangoa, bañonei etzat luzea eitten ai.

ALdAiZe 4 • 7

herriko plazaILLATIREN LEHEN EGUNA OSPATU DAEuskara Elkartearen festan herritar askok

parte hartu zuen

Ekainaren 26an, larunbata,ospatu zen Illati euskara el-kartearen lehendabizikoeguna. Giro paregabean, he-rritar askok parte hartuzuten goiz eta eguerdi parte-an plazan antolatutako ekital-dietan. Berrogeita hamarume baino gehiago aritu zirenmarrazkiak eta idazlanak egi-ten (egun horretan egindakolanak ale honetan –atzekoazalean– irakurri daitezke).Bitartean,Arretxe eta Axarielkarteetako bazkideek baz-karia prestatu zuten. Itzalean.Eguzkiak eta bazkaria egitekopiztutako suak izerdia botaarazi zien ala ere. Eguzkipean,margoak hartuta aritu zirenera berean graffiti egileak. Illa-tiren logotipo berria irudika-tu zuten.Eta ikur berria zera-maten kamixetak airean salduziren horretarako jarritakopostuan. Kamixetak herrikotabernetan egongo dira salgaidatozen asteetan.

Arkupeko itzalean, 60lagun eseri ziren mahai buel-tan herri bazkaria egiteko.Dotorea elkarteetako bazki-deek prestatutako otordua.Eta ondoren musika, Ziburu-ko Unama taldeak girotuzuen bazkal ondoa.

Iazko azaroan sortu zene-tik Illatik herrian egindako le-hendabiziko ekitaldia izan zenekainekoa.Dena den,EuskaraElkartea bestelako lanetan

ere ari da. Udazkenean argiaikusiko duen Goierriko Hitzaegunkariari babesa emangodio Illati euskara elkarteak.

Aldaize Aldizkaria herritik kanporajasotzeko modua egongo daaurrerantzean. Idiazabaldikkanpora aldizkaria norbaitibidaltzeko, haren datuak(izen abizenak, helbidea, tele-fonoa eta kontu korronteko20 zenbakiak) helarazi behardituzue aldizkarira. Udale-txean ere utzi daitezke.Aldizkaria herritik kanporajasotzeko 10 euro ordaindubeharko dira urtean.

Logotipo berriaEuskara Elkartearen eguneanaurkeztu zen Illatiren logoti-po berria. Aurrerantzean,Illatiren gutun azal eta agirie-tan erabiliko da ikur hau.Kamixetetan ere irudi beraikusiko duzue.

8 • ALdAiZe 4

Abiapuntua:Oiarbide baserria.

U da hasierako goiz eguzkitsua da.Esku artean,Gipuzkoako Santia-go bideei buruz Jaurlaritzak argi-

taratutako gida eta Pedro Mari Mugika he-rritarrak Idiazabalgo Santiago bideei buruzegindako azterketa. Idiazabaldik barrenaegin beharreko ibilbidea,Beasain-Zalduon-do etaparen barruan dago gida ofizialean.Horrela dio “herriko sarreran balizaje zurieta horiari jarraituz Oiarbide baserrira irit-siko gara”.Aurkitu dugu seinalea. Bideariekitean lehendabiziko kezka:Oiarbide ba-serri aurrekoa ala beherago dagoena dabide zaharragoa? Baserrian esan digute be-raien ataritik pasatzen dena berriagoa dela.Bestea aukeratu dugu.

Jendea paseoan, baina erromes itxura-ko inor ez. Oiarbide saletxean, BernardoOiarbidek azaldu digu ekainean “motxilahandiekin zihoazen erromes itxurakohiru edo lau” pasatzen ikusi zituela.“San-tiago bidea egiten ari den norbait pasa-tzen denean segituan nabaritzen zaie”,gehitu du. Hainbestean. Oiarbidetik be-hera abiatuta Pedro Mari Mugikarenikerketan aipatutakoa datorkigu gogora.Egiten ari garen ibilbidea Bide zaharraizenekoa da. Mugikaren esanetan, XII.mendea baino lehenagokoa da.Guk auke-ratutakoa bide zaharra baldin bada, be-rriagoa ere badagoen seinale.

Buruhaustea:bi Santiago bide?Bide berriari, Errege bidea ere esaten

zaio. Ihurreko lautadatik barrena sartzenda Idiazabalen,eta Oria ibaiaren albotik ja-rraitzen du. San Inazioren ermita ondotik

pasatzen da, eta gaur egun Segurara doanbidearekin bat egiten du ondoren.

Orduan, Idiazabalen bi Santiago bide aldaude? Gida ofizialak dio, gu egiten ari ga-rena dela Santiago bidea. Erantzuna Mugi-karen azterketan aurkitu dugu,“1200. ur-tean Gipuzkoak Nafarroarena izateariutzi eta Gaztelarekin bat egin zuen.Nafa-rroako erregeak Gaztelakoari galaraziegin zion bide zaharrean ibiltzea. Gazte-lak, merkantzia garraioa egin ahal izatekoNafarroa zeharkatzen ez zuen bide batbehar zuen. Orduan hasi zen indartzenbide berria, Ihurretik Segurara doana”.

Zalantzak argituta, Nafarrasagasti base-rrira iritsi gara.Orain arte asfalto gaineanegin dugu Santiago bidea.Beste zerbait es-pero genuen: kaltzada zaharren arrasto-ren bat edo... eskuetan dugun gidak hona-koa dio:“pistatik jarraituko dugu, zenbaitbaserriren albotik. Ondoren gurdi-bidebatetik jarraituko dugu Kurutzetako er-mitara iritsi arte”. Nafarrasagastin ezke-rrerako bidea hartu dugu, hau izango dagidak aipatzen duen gurdi-bidea. Begi au-rrean gure hurrengo jomuga,Kurutzetakoermita.

Ezustekoa eta kondaira:Artsuga-ratseko zubia

Ermitara iritsi aurretik, lehendabizi be-hera eta ondoren gora egin behar da.Artsugarats errekatxoak sortutako hara-netik barrena doa bidea.Errekatxora iritsigara, batean eta bestean aipatzen den

zubia ikusi nahi dugu.Ez da lan erraza.Ha-rrizko zubi gotikoa han dago baina bela-rrez eta sasiz estalita.Hari argazkia egitensaiatu gara,baina,alferrik,kamera aurrera-tuenak ere ez luke harrizko egiturarenerretraturik aterako.Antzinako bidearenlehendabiziko aztarna da zubi hau. Horipasatuta Kurutzetarako malda hasten da.Bidea harrizkoa da.

Aldapan gora goazela Pedro Mari Mugi-kak kontatutako beste pasadizo bat etorrizaigu burura.Kurutzetako ermitan dagoenSantiagoren irudia Masukako errekatxorajaisten zutenekoa. Mugikak bildu duenez“duela 40 bat urtera arte, auzoko emaku-meek Kurutzetan dagoen Santiagoren iru-dia errekatxora eramaten zuten euria eginzezala eskatzeko.Santua uretara begira ja-rrita, serorak santuaren aurpegia bustitzenzuen.Otoitz egiten zuten eta santuari euriabidaltzeko eskatzen zioten”.

Zigilua eta Santiago:Kurutzetakoermita.

Aldapa bukatuta Antia baserrira iritsigara. Baserrira joateko bidearen ezker al-dean,eskailera batzuk daude.Handik goraigo eta berehala Kurutzetako ermita dugubegi aurrean. Ermita baino beherago da-goen zuhaitzean, Santiago bidea egiten ari

IDIAZABALDIK... SANTIAGORA ?ANTZINAKO KALTZADETATIK BARRENA EGIN DAITEKE SANTIAGO BIDEA HERRIAN

erreportajea

Ibilbidearen hasiera

2004.urtea Donejakue urtea da.Santiago bidea egite-ko aitzakia askorentzat. Galiziara joateko,Orreagatikabiatzen den bidea aukeratzen dute erromes gehienek.Beste batzuek, gutxienek, gainerako bideetatik ekitendiote Santiagorantz.Horietako bat,Arabako bidea da.Irundik abiatuta Gipuzkoa zeharkatzen du eta Idiazaba-

len sartu-irtena egiten du.Batzuek Santiago bidea dei-tzen diote, beste batzuentzat garai bateko kaltzadakdira besterik gabe.Kaltzada ala Santiago bide,gauza da,bide ofiziala ez bezala,Arabakoa erromesentzat presta-tu gabe dagoela. Idiazabaldik pasatzen den bide zatiaegin du ALDAIZEk.

Kaltzadaren lehen aztarna

… eta zubia duela hamarkada bat

Artsugaratseko zubia gaur egun…

ALdAiZe 4 • 9

garela esateko lehendabiziko aztarna ikusidugu. Erromesentzat oharra: Erromes agi-rian zigilua jarri nahi duenak baselizan duhorretarako aukera.

Ermitako atean giltza jarrita dago.Barru-ra sartu gara.Mahai baten gainean aurkitudugu zigilua eta bisitariek idazteko liburua.Aldarearen eskuineko aldean santu batenirudia.Santiago dela esan digu Joxepa Elor-zak.Berak ere gogoan du irudiari, ermita-tik atera gabe,arpegia bustitzen aritu zirenazkeneko aldia. Handik gutxira euria eginomen zuen.

Eskailerak eta Uzkanga:Elizarakobidea

Kurutzetako ermitan denbora erraz pa-satzen da.Atsedenerako leku egokia da.Bidea,dena den ez da amaitu.Gidaren ara-bera, Beasain-Zalduondo ibilbideko seiga-rren kilometroan gaude, zazpigarreneanIdiazabalgo eliza dago. Kurutzetatik,Alta-mira aldera joan, eta elizarako bidea kal-tzadatik barrena egingo dugu eskailera itxuran jarritako harrietatik. Itzalean.Ez dadenbora asko behar Uzkanga errekatxorairisteko.

Odramuñon bildutakoaren arabera Mu-gikak dio 50.hamarkadan atzerritarrak pa-satzen zirela inguru honetatik. HemenOiarbiden bezala marra zuri eta horiakikusi ditugu zuhaitz batean. UzkangatikOtezabal aldera, erromesek Idiazabal lehendabizikoz ikusten duten moduandugu begi aurrean. Eliza parez pare. Horida erromesen helmuga,baita gurea ere.

Zalantza gehiago:Ursuaranera alaSegurara ?

Elizara iritsita berriro ere kezka sortuzaigu. Esku artean dugun gidak honela dio:“behin parrokia pasatu ondoren, N-1errepidearen saihesbiderantz abiatukogara bere azpitik gurutzatzeko. Pare batbaserrirako bidean gora egingo dugu, etaatzean utziko ditugu. Beste batera iristengarenean, bidea pinudi baterantz desbide-ratzen da, San Blas granjara iritsiz”. PedroMari Mugikaren esanetan bide zaharrak

Bikuña kaletik jarraitzen du. Kalbariokoermita ondotik Ursuaran aldera doa.Horikaltzada zaharraren berezko ibilbidea da.Baina gidak zergatik aukeratzen du bestebide bat ?

Bide zaharra eta Errege bidea lotzen di-tuen hirugarren kaltzada bat dagoela dioMugikak “Mikel deunaren parrokiatik abia-tu eta kaltzada gogorretik gora Akotaingainera doa, eta Agerreko ermitatik 200bat metrora Segura aldera jarraitzen du”.Honenbestez, Idiazabalen dauden bi San-tiago bideak lotzen dituen hirugarren pa-sabidea dagoela jakin dugu.

Helmuga:UrsuaranOrain arte gidak esandako bideari ja-

rraitu diogu.Puntu honetan,ordea,elizatikaurrera, Bide zaharraren jatorrizko ibilbi-dea aukeratzea erabaki dugu.Ursuarandikbarrena Etxegaratera doan kaltzada 1406.urtean aipatzen da lehendabizikoz agirie-tan. Ikertzaile batzuen arabera erromata-rren garaikoa da.

Zalantza handirik ez dago bide hori Idia-zabaldik Araba aldera joateko berezkobidea zela.N-1 errepidea kaltzada zaharraardatz hartuta egin zuten. Gaur egun kal-tzadaren zati batzuk garbituta daude. Idia-zabalgo Mendi Elkarteak bultzatuta, duelaurte batzuk Ursuarango kanposantutikgertu bide zati bat txukundu zuten. Denaden, Santiago bidea egiten duten errome-sak ez dira hemendik joaten.

Bukatu da ibilbidea. Erromes espiriturikgabe. Idiazabalen beste ikuspegi bat ezagu-tu dugulakoan gaude.Kaltzada zati batzue-tan, bide haietan barrena ibiltzen zirenaknolakoak izango zire irudikatzen ere saiatugara. Orain dela mende batzuk Santiagobidea egiten ote zuen inork? Eta egiten ha-sita nor etorriko zen guretik?

erreportajea

Balizaje zuri horia: bidea adie-razten duen lehen aztarna da.Oiarbi-de baserritik gertu dago.

Erromesentzat oharra: Kuru-tzetako ermitatik gertu zuhaitz bate-an erantsita.

Kurutzetako atea: barnean aur-kituko dugunaren aurrerapena da.Santiagoren irudi bat, Donejakueurtea dela adieraziz.

Zigilua: Santiago Bidea egitenduten erromesek, bidea egin dutelaadierazteko agiria eramaten dute.Idiazabalen egon direla frogatzeko zi-gilua baseliza barruan dago.

Antia pareko eskailerak

SANTIAGO BIDEA-REN AZTARNAK

Kurutzetako ermita

10 • ALdAiZe 4

Agian pentsatuko duzu atalez aldatutaagertzen dela idatzi hau. Ez, ez... ondo ko-katurik dago eta Eskolako txokoa irakur-tzen ari zara. Gertatzen dena zera da, Es-kolaren txokoan, gaur, gure WEB orriaaurkeztu nahi dizuegula irakurle zaituzte-gun denei:www.aitaiparragirre.net.

Egia esan, aurretik Herri Eskolak ba-zuen web orria, baina doanekoek izatendituzten ezaugarriekin, eta ez zituen gurebeharrak asetzen (oso espazio murritza).Bere antzeko beste zazpi web gune, baila-rako zortzi herri eskola eta institutuenproiektu komunaren ekoizpenak dira.Orain dela bi urte,Ormaiztegi,Zaldibi etaIdiazabalgo eskolek, posta elektronikoa-ren erabileran oinarrituriko berrikuntzaproiektu baten balorazioa egin genuen.Aurrera begira zer galderari erantzutera-koan, sortutako ideia da. Proiektu harenpartaideok,konturatu ginen Goierriko es-kola gehienek ez zutela web orririk. Zin-tzilikaturik genuenok berriz, oso leku txi-kia genuela eta horrek, asko baldintzatzenzuela gure web guneen eduki eta garape-na.Web-ak, geroz eta tresna indartsuago-ak zirela ere uste genuen eskola osatzenduten estamentuen arteko komunikazioagauzatzeko.

Ondorio horiek ikusirik, eta asko ezta-baidatu ondoren, formakuntza teknikosaio amaitezinei ekin genien (irakasleok,ikasle bihurturik! Ez gintuzten gure ikasle-ek ikusten). Ibilbidearen azken urratsa,oraingoz,“ESKOLAK” izeneko zerbitzaribirtuala alokatzea izan da, 2004ko mar-txoan, Goierriko zortzi eskolen artean.Bertan gure web orriak zintzilikatuko di-

tugu eta baita beste zenbait zerbitzu es-kaini ere. Hala nola, FTP zerbitzua, postaelektroniko pertsonalizatua, nahiko tokiagure web-arentzat…

Data horretatik aurrera, www.aitaipa-rragirre.net -en aurkitu dezakezue gureeskola, gure ikastaldeak, gure herriko zen-bat txoko, eskolako kirola, urtean zeharegiten ditugun zenbait ekintza osagarrieta nola ez, ikasleen lanak.Bai,bai, ikasleekekoizturiko testuak, web orriaren barne-an mugitzeko gaztak eramango zaitu au-rreraka eta azeriak, berriz, atzeraka.Atalbat ere badugu, zure idazlanak, edo ikus-puntuak edo... argitaratu nahi badituzu la-guntzeko; gurekin harremanetan jartzekoere badago posta elektroniko helbide bat.Zuk idatzi, zer iruditu zaizun, zer hobetu-ko zenukeen, ... www.aitaiparragirre.netherrira ireki eta guraso eta herritarren-tzat zerbitzu bat izatea nahi genuke.Hori-

xe da gure helburu nagusia eta gure eskudago horixe lortzea.

Konektatu gurekin!

LABURRAK• 2004-2005 ikasturtea irailaren 8an ha-

siko da.• Bi urteko gelan 19 haur matrikulatu

dira.• D.B.H.ko ikasketak egitera 13 ikasle

joan zaigu,denak Loinazpe Institutura.

www.aitaiparragirre.netGOIERRIKO ZORTZI ESKOLAK ELKARLANEAN WEB ORRIAK

GARATU DITUZTE

kolaborazioak

OKERRAK ZUZENDUZ:Aurreko alean, atal honetan jarritako

titularraren hasierako zatia “IhauteriakIdiazabalgo eskolan” ez zetorren bat ar-gitaratutako albistearekin. Izenburuakhonela behar zuen “Elkarbizitza-biziki-detza curriculuma eskolan,etxean…”.

SAN INAZIO JAIAKBadira urte batzuk Katea auzoan ospa-

tzen ziren San Inazio jaiak galdu zirela.Festarako herritar ugari pronto egonaga-tik, lanerako oso jende gutxi zegoen presteta pena handiz bertan behera geratu zenospakizun hura.

San Inazioek zuten arrakasta gogoan,gazte asanbladakook aspalditik genuen jaihura berpizteko gogoa, eta aurtengoanekin diogu lanari. Honetarako, azkenekohilabetean festa komisio bat eratu dugu.Egia esan, aurrekoei gertatu zitzaien beragertatu zaigu guri ere, ez baitzaigu jendeasko hurbildu, dena den hel bekie lerrohauen bitartez gure eskerrona interesaazaldu duten herritarrar apur horiei.

Gure lehen saiakera izanik, ez duguaparteko ezer prestatu San Inazioetarako,lehen egiten ziren ekitaldiei heldu eta biegunetako jaia prestatu dugu. Dena denhaur,gazte,heldu eta zaharrentzako ekint-zak antolatzeko ahalegina egin dugu,berazez dago aitzakiarik etxean geratzeko. Eagarai batean bezala Katea auzoan jendezgainezka ikusteko paradarik dugun aur-tengoan, zu behintzat han izango zarela-koan gaude.

Uztailak 30, ostirala19:00 Presoen aldeko bilkura plazan19:30 Kalejira Katea auzora herriko

plazatik abiatutaOndoren Pregoia

20:00 SAGARDO DASTAKETA23:00 Kontzertua Apartheid hil! eta

EAK

Uztailak 31, larunbata12:00 Hamaiketakoa bertsolariek

alaiturik16:30 Mus txapelketa19:00ASTO KARRERA21:00Afaria (txartelak salgai daude

herriko tabernetan)23:00 Dantzaldia00:00 Play back txapelketa

GAZTE EGUNABosgarren aldiz ospatuko da aurten

Gazte Eguna, eta abuztuaren 13 eta 14adira horretarako hautaturiko datak.Oraindik egitaraua osatzeko lanean baga-biltza ere, afaria,musika eta jolasak ez dirafaltako.

Uda honetan ez daaspertzeko aukerarik

izango

kolaborazioak

ALdAiZe 4 • 11

MENDI IRTEERAKUztailean zehar, astearte eta ostegu-

netan mendi irteerak antolatu dituguIGAko kideok.Ibilaldi hauen asmoa,kirolpiska bat egin eta ongi pasatzeaz gain,gure ingurua hobeto ezagutzea izan da.Ibilaldi bakoitza inguru bat ezagutzekoprestatua zegoen; esaterako lehenengo-an,Atxurbira egindakoan, hilarriak, kalt-zadak eta garai batean idiazabaldarreketa ataundarrek Irumugaeta mendi ingu-ruan egiten zituzten erromerien guneaezagutzeko aukera izan genuen.

Horrez gain,eta mendi ibilaldiak uztai-lean bukatu arren,gai horri loturik badu-gu asmo berri bat: Oregiko txabolatxukuntzea. Izan ere,Atxurbiko tonto-rretik gertu,edonorentzat zabalik dago-en abaro hau,zaborrez betea eta oso ut-zita dago azkenaldian.

12 • ALdAiZe 4

erk bultzatu zintuen alkate-tzara aurkeztera?

Ez nengoen ados aurretik karguan zeu-denek herria kudeatzeko zuten moduare-kin. Gauza asko zeuden hobetu beharre-an, eta neure burua aurkeztea erabakinuen, ahal den heinean hau dena bere le-kuan jartzeko.

Zer moduzkoa izan da hilabetehauetako esperientzia herriko Uda-laren buru gisa?

Nahiko emankorra izan da. Adoreaematen du jendeak babesa ematen dizulasumatzeak,zergak ordaintzeko prest azal-du dira-eta herritarrak.

Alkatearen egitekoak horrelako-ak espero al zenituen?

Ez (barreak). Ez nuen sekula nire burualan honetan imajinatu.Baina gustuko ditutegiteko publikoak. Lan bat gogotsu egitendenean atsegina izaten da.

Alkatetzan daramazun denboran,zein obra egin ahal izan dituzu?

Batetik, finantzak ordenatzen jardunnuen, ez baitzeuden oso egoera onean,eta horrek kolokan jar baitzezakeen di-ruaren kudeaketa.

Auto eta motorrentzako aparkalekuarierabilpena eman diogu.

Berriro zolatzeari ere ekin genion.Mo-mentu oro laguntzeko prest agertu direnherritar jatorren diru-laguntzei esker au-rrera eraman da,probintziatik ez baitzaigusosik iritsi.

Zabortegiaren kokapen aldaketaegiten ari da une honetan.Gaur egunherriaren erdialdean kokatzen da etakutsadura iturri garrantzitsua da.He-rritik bi kilometrora eramatea hi-tzartua dago. Han hondakinei beha-

rrezko tratamendua emango zaie.Herri osoa zolatuko dela uste al

duzu?Herritarren eskakizunak ditut.Pixkanaka

egingo den lana izango da.Helburu nagusiaberriro zolatzea da, eta jendea gusturaagertzen bada,orduan zehaztuko da bestekoadroen zolatzea egiteko prozesua.

Zein beste lan egiteko asmoa dagoepe motz edo ertainean?

Merkatal funtzioa duten zentroetara do-azen errepideak trinkotzeko asmoa dago.Idiazabal erregio mailan garrantzitsuakdiren enpresen kokalekuetako bat izanik,ezinbestekoa da hau berritzea.Ehun pro-duktiboan ez ezik, hirigintzan ere emaitzabaikorrak ekarriko ditu. Isurbideak zabal-duko dira uholdeak ekiditeko,eta urak zu-zenean errekara bideratuko dira.Une ho-netan erreka ubidetzeko lanak egiten di-hardugu.

Errepideei dagokienean,kamioiak herri-tik pasatzean sortutako arazoei irtenbideabilatu nahian, hastekotan dira herriaren in-guraldeetan dauden kaminoak konpontze-ko lanak.Honetarako lurzorua zolatzeansoberan geratutako materiala erabilikodugu.

Egiten ari garen elakarrizketa haugure komunikazio proiektuaren atalbat da,eta ALDAIZE aldizkarira bi-daliko dugu. Adiskidetzearekin ja-rraitzea pentsatzen al duzue?

Hori espero dut. Adiskidetzearen kontuhau ezagutzen nuen eta beti pentsatu izandut oso garrantzitsua dela.

Herriaren nahiak asetzen ari zare-lakoan al zaude?

Hori ezin dut nik erantzun. Herrita-rrengandik aldeko erantzunak jasotzeak,zure eginkizunak ongi betetzen ari zarelapentsatzera eramaten zaitu.

Zure lanbideak denbora asko es-katzen du:baita alkatetzak ere.Bie-takoren bati denbora gutxi eskain-tzen ote diozun irudipenik ez alduzu?

Ez. Medikuntzan alkate izan aurretikadina denbora jarduten dut.Gainera alka-tearen lana ez da 24 ordutan bulegoansartuta egotea, baizik eta ateak zabaldueta helburuak lortzeko bideak topatzea.Taldekideen babesa eta lan ona asko es-kertzen ditut.

Zure bizimodua aldatu al da alka-te zarenetik?

Ez, nire bizitza berbera da. Lehengo la-nean jarraitzen dut eta betebeharraklehen bezalaxe egin behar izaten ditut.

Beste epealdi batetan berriz erehautatua izango zarelakoan alzaude?

Ez.Gainera nire osasun baldintzak balo-ratu beharko nituzke, hau da, nire egoerafisiko eta animikoa. Hautatua izateko au-kerak ere kontuan hartu behar dira.

Fernanda Berruhet, Estefanía Fenoglio,Anahí Pierigé (Jose Maria Paz institutoko 6.mailako ikasleak), Pablo Britos, Carolina Ricci(5.mailako ikasleak) eta Marta M.Montive-ro, Historia eta Geografia irakasleak egindute elkarrizketa.

(Erredakzioan itzulia)

ARGENTINATIK

ertzetikEliverto Favalli, Idiazabalgo alkatea:

“HOBETZEKO GAUZA ASKO ZEGOELAKO AURKEZTU NINTZEN ALKATETZARA”.

ELIVERTO FAVALLI• Mediku orokorra da.• Kordobako Unibertsitate Nazionalean

graduatu zen 1972an.• Idiazabalen ez zegoenez medikurik

bertaratu egin zen.• Ezkondua eta hiru seme-alaba ditu.• Idiazabalgo alkatea da pasa den

abenduaren 10etik.

Z

IZAL EZAUTUZ: Maugigoena

A urrekoan aitatutako Maugize-laetarenean esan bezala, Mau-giako ordeka zabalean etxe

bat baino gehiago egin zen bere garaian;behe aldean, Maugizelaeta bera eta, “-goen” osagarriak garbi erakusten duenez,goi aldeko lurretan,Maugigoena.

Hura bezala, Maugigoena ere XVI.mendetik, behintzat, badaukagu doku-mentatuta (1584:“casa de Mauguia y mo-lino que tenemos junto a la casa. 1592:

“Mauguia de suso con su molino”).XVIII. mendearen azken aldean, gaurkoegunean hizketakoan ahoskatu ohi dugun“Ma(u)(b)igoen”en tankerakoak ere ezdira falta dokumentuetan.

Maugigoeneko etxea ez zen nolanahi-koa (“Mauguia la mayor” zioten 1633an);baserri handia genuen,bi bizitzakoa azkenaldian. Baserriaren historia ikertu dute-nek diotenez,XVII-XVIII.mendeetan, biz-tanleria ugaldu zen neurrian, lurren gaine-

ko prezioa ere handitu egin zen eta nagu-siek bere irabaziak handitzeko aprobetxa-tu zuten egoera. Bere baserrietan familiagehiago sartu eta maizter jarri zituzten;hortik etorri zen oinetxeen erdibitzea.

Herrigunearen hazkundeak irentsita,1970-1971 aldera bota zuten Maugigoenzaharra. Ez erabat galtzeko,ordea. Lehen-go lekuan ez, baina bai beraren lurretan,“goenago” oraindik, Maugigoen berriaeraiki zuten.

ertzeaAnttonio Berasategi

ALdAiZe 4 • 13

Maugigoen zaharra 1971an bota zuten

X akea kirola da. Hori esatendute behintzat herrikoXake Taldeko partaideek.

Idiazabalgo Xake Sailak, kirol honenizaeraren inguruan sortu den polemikaXake Federazioa, jokalari eta hiritar uga-rirekin bat egin du Eusko Jaurlaritzarendekretu proposamena salatuz. Xake Fe-derazioak antolatutako ekimenetanparte hartu dute, bai sinadurak bilduz,baita Donostiako Boulevard-eko ager-pen publikoan beraien iritzia aditzeraemanez ere. Dekretu hau onartuz gero,hain zuzen, xakea trebetasun mentalekoedo estrategiako joko izendatuko litza-teke eta ez kirol gisa orain arte bezala.Horrek Euskal Xake Federazioa des-agertaraziko luke.

Xakeak Idiazabalen tradizio oso luzeaez badu ere, bete dira ia 50 bat urte taulazuri-beltzak herriko zenbait txokoetanikusten hasi zirenetik. Herriko xake joka-larien esanetan, 1956koak dira kirol hauherrian jolasten hasi zireneko lehen albis-teak, Jose Felix del Hoyo maisuak bere in-guruko zenbait lagunei jokatzen erakus-ten hasi zenekoak. Ikasketak kanpoan eginzituzten zenbait herritarrek (Pako Alda-nondo, Jose Luis Alustiza...) eta Iturralde-ko Justino Pelaezek ere egin zuten beraienekarpena hurrengo urteetan.Denen arte-

an, Idiazabalen xakea ezagutu zedin ahale-gindu ziren.

1984-85 ikasturtera arte, ordea, ez zenegitura formalik sortu. Urte horretan,Kirol Elkartearen baitan futbolaz gainbeste zenbait sail sortzea erabaki zen.Xa-keko Saila martxan jartzea proposatu zen.Izan ere, xakeak bazuen nahikoa zale he-rrian garai horretarako. Bi lan esparrulantzea zuen helburu taldeak: alde batetik,xakea jendearen artean gehiago zabaltzea,batez ere, herriko haurrei erakutsiz; etabestetik, denbora-pasa izateaz gain, lehia-keta mailara salto egitearena zegoen.

Gaur egun, bere horretan diraute bihelburuok. Herri Eskolan urtero antola-tzen da xake ikastaroa. 6.mailako haurrekparte hartzen dute, hiruhilabete bateanastean ordu betez. Arauak,mugimenduaketa estrategiak erakusteko denbora nahi-koa ez bada ere, gazteenen artean kirolhonekiko hurbilpena bultzatu eta jokatze-ko grina pizteko balio du.

Helduen taldeak ere lanean jarraitzendu, 12 bat lagun inguru elkartzen dira as-tero Kultur Etxean. Bi talde osatu dituzteeta Taldekako Gipuzkoako Txapelketanparte hartzen dute.

Gutxika-gutxika, partidaz partida, jakezeta matez 20 urte beteko ditu Xake Sailakdatorren ikasturtean.

Hika-mikakTirabira hau xake partida baten bidez

horrela irudika daiteke. Testua irakur-tzerakoan, piezak xakean nola mugitzendiren kontuan hartu behar da.

Apirila. Eusko Jaurlaritzak eman zionhasiera jokoari: errege mugitu zuen.Kirol legea aldatzeko asmoa zuen etahorren arabera xakea ez litzateke kirolaizango, trebetasun mentaleko edo estra-tegiako jokoa baizik. Gainera, EuskalXake Federazioak desagertu egin behar-ko luke.Errege aurrera.

Eusko Jaurlaritzako kirol sailak erron-ka bota zien:errege _ Lege proiektua-rekin aurrera jarraitzeko prest zegoeneta Federazioari helegitea aurkezteko 15eguneko tartea eman zion.

Federazioko lehendakariak egitasmoagauzatzeko beraien hitza kontuan hartuez izana, helegitea aurkezteko denboralaburra eta inolako txosten eta azterketaberezirik gabe xakea kanpoan uztea sala-tu zuen.Dama erasoan.

Maiatza. Errege . Gasteiztik le-hengoan zeudela berresten zuten ahot-sak zetozen. AEB, Frantzia eta Italiakoolinpiar batzordeek ere ez dutela kirol-tzat hartzen argudiatzen zuten.Amorruasortu zen xakearen etorkizuna kili-kolo-an ikusten zutenen artean. Errege .Hilaren 17an helegiteak aurkeztu zituz-ten. Xakeari buruz eginiko mediku-az-terketak eta sinadura ugari eraman zi-tuzten.

Kirol-Sailak 0-0 (enroke) erako de-fentsa itxia egin zuen. Bateko eta beste-ko iritzi zaparradaren artean emaitzakhonakoak izan ziren:zirriborroko kirola-ren definizioa onartzea, baina hiru kirolhauek ere kontuan hartuz.

Ekaina. Xake Federazioak errege mugitu du. Ez ditu uxatu kezka guztiak.Partida ez da amaitu eta beldur da gau-zak okertuko ote diren. Euskal klubakdesegin eta elkarte pribatuak soilik ego-teko ideiak ikaratzen du,euskal liga bate-ratu bakarraren amaiera irudikatzeaktristatzen du.

XAKEA KIROLA OTE?HERRIKO XAKE TALDEAK 20 URTE BETEKO DITU LASTER

14 • ALdAiZe 4

kirolak

Herriko Xake Taldea

kirolak

ALdAiZe 4 • 15

EUSKAL JOLAS, JOKO ETAKIROLEN TOPAGUNEAN

IDIAZABALGOAK PROTA-GONISTA

Aurreko urteko udan, gaueko ordu txi-kitan izaten ditugun elkarrizketa xelebrehorietako batekin hasi zen IdiazabalgoHerri Kirol Taldearen ibilbidea, Izalgo mutilkoadrila batek Orendaingo taldearenaurka herri kiroletako apustua egin zuene-an. Norgehiagoka Sanblasetako larunbatgauean izan zen eta, egun horretan irabaziez bazuten ere,argi gelditu zen Idiazabalekbazuela herri kirolekiko grina. Frontoikogiro aparta ikustea baino ez zegoen. Ho-rregatik, apustu batekin hasitakoa aurrerajarraitzeko erronka bihurtu zen eta ondo-ren, talde formala.Gaur egun, festetatik 6hilabete baino ez direnean igaro, Idiazabal-go Herri Kirol Taldeak emaitza ezin hobe-ak izan ditu: Xiba Elkarteak antolatutako

Euskal Joko, Jolas eta KirolenTopagunean garaile izan zenGipuzkoako kanporaketan etabigarren postua lortu zuenEuskal Herriko txapelketan.

12 pertsonek osatzen dutetaldea: Lorea Katarain,UxuneAlustiza, Eider Alustiza, LoinazUrrestarazu eta Eider Kata-rain (Tolosan parte hartuzuen Loinaz ordezkatuz), Lur-des Intxausti, Jaione Munarriz,Aritz Iparragirre, XabierAranburu, Iker Oiarbide,Anartz Prados,Andoni Katali-na eta Jon Mujika. Mikel Gar-mendia, urteetan herri kirole-

tan aritua, da entrenatzailea.Artzain Gaz-taren ondoan Udalak utzi dien lokal bate-an entrenatzen dute.

Taldearen aurkezpena Andoainen izanzen,maiatzean.Baina eguraldiak traba egineta ekitaldia bertan behera utzi behar izanzuten.Horrela,Gipuzkoako Txapelketa ekai-naren 6an ospatu zen,Anoetan. Idiazabaldarikusle ugari egon ziren.Taldeak maila bikainaerakutsi eta lehen postua lortu zuen.

Euskal Herriko Txapelketa,aldiz,Tolosa-ko Illarramendi frontoian izan zen ekaina-ren 19an. Herrialdekako txapelketetansailkatu ziren 20 taldek parte hartu zuten.Xiba Elkartearen helburua euskal jolas,joko eta kirolen berreskuratze integralalortzea da, horregatik, lehiaketa bietanegin dituzten probak ugariak eta mota as-kotarikoak izan dira: auzolana (oskol-bil-tzea, jende-zama, zaku-proba eta txingak),harri-jasotzea, sokatira, lasto-altxatzea,

toka, dantza (fandangoa eta arin-arina),trontza eta ingudea.Tolosan Zizurkil izanzen garaile eta izaldarrak txapeldunorde;sokatirako proba bat izan zen erabakiga-rria.Dena dela,pozik dago Herri Kirol Tal-dea, urte erdiaren bueltan lortutakoa ezbaita gutxi izan.Zorionik beroena taldekokide guztiei Aldaizeren partez!

MIKEL ARANBURURI SARIAIdiazabalgo Errealaren Lagunak peñak,

Mikel Aranbururi eman dio denboraldikojokalari onenaren saria. Uztailaren 16eanegindako ekitaldian Aranburu eta Errea-leko zuzendaritzako ordezkariek partehartu zuten.

Errealaren Lagunak taldeak jakiteraeman duenez, datorren urtean, denboral-di bukaeran, Idiazabalen egingo da Errea-laren peñen urteko batzarra. Euskal He-rrian eta hemendik kanpo dauden peñe-tako ordezkariak etorriko dira herrira .

Eguraldi onarekin batera eta urterolegez, iritsi da Idiazabala udako kanpaina.Urtez urte ekintzak ugarituz doaz eta aur-ten aukeratzeko asko izan dugu herrita-rrok. Gazteenak hilabete hasieratik ibilidira goizero jolasean udaleku irekietan.Maddi, Sara,Maider,Oihane, Joana,Maidereta Ainara izan dira aurtengo dinamizatzai-leak; parte hartu duten haurrak, aldiz, 83

inguru.Adinari egokitutakoak izan direndenbora-pasa, joko eta kirol berriez goza-tzeko aukeratu izan dute.Kiroldegia, plazaedo igerilekua, edozein toki izan da onahaurrek goiz entretenigarriak igarotzeko.

Erabat arrakastatsua izan den masajeikastaroa ere antolatu da aurtengo uztaile-an. 22 izan dira bizkarrarentzako masajeaikasteko saioetan izena eman dutenak.

Parte hartu dutenen esanetan,oso gusturaibili dira, oraindik gehiago ikasteko gogoa-rekin,gainera.

Gazte Asanbladak ere bere ekarpenaegin du eskalada ikastaro bat antolatuz. As-telehenetan eta ostegunetan biltzen diraherriko gazteak arratsaldeko 6etatik au-rrera kiroldegiko rokodromoan.

UDA KANPAINA

Basurto Aranbururi saria ematen

Herriko taldea sokatiran

16 • ALdAiZe 4

Aimar

Alazne

Ane

Ane

Ion

Iker

Irati

Irene

Ivan

Maite

Nagore

Oier

Olaia

Ugaitz

RZ

INTSUSASambucus nigra

Erreka bazterrak maitedituen zuhaixka da. Han-ditzen uzten bazaio, 5metrokoa ere egin daiteke.Intsusa oso ezaguna da gureartean, eta gaixotasun askoeta asko sendatzeko erabiliizan da: erreuma, diabetea,sinusitisa… eta baita erredu-ra ete herpesari aurre egite-ko ere. Gure herrian makinabat lekutan topatuko dugu.Loraldian egon da apirila-maiatza aldera eta ekainarenbukaeratik aurrera fruitabeltz bitxia eman du.

Zornea eta infekzioak gar-bitzeko eta sinusitisa etaanginak gainditzeko ukenduaaipatuko dugu gaurkoan.Ukendu hau, udaberrian eginbehar da.

Bildu udaberrian intsusaadar gazte eta berdeak.Erditik ebaki adar horiek.Barruan saretxo modukoaaurkituko dugu. Saretxo ho-rren ahur bat behar dugu.

Jarri sutan eta uringezataneta gehitu berbena (naturalazein lehortutakoa), 2 koilara-kada. Gehitu pasmobelarralorarik gabe (hostoa, zurtoi-

na eta zuztarrak), txakurra-ren-mihia (3 hosto) etaalmorrana-belarra (12 hos-to). Bota guzti horri birrin-dutako limoi erdi bat, letxugahosto berde bat (eskuekinpixka bat txikituta) eta aze-nario baten hostoak. Az-kenik, gehitu perrexila, ahurbat.

Utzi su-eztian 30 minutuz.Kendu olioa belarrei eta bota3-7 arrautza zuringo eta koi-larakada bat ezti.Ondo-ondonahastu eta bero dagoelajarri trapuan. Katarroari,sinusitisari edo anginei aurreegiteko bada, jarri eskumutu-rretan eta eduki 8 orduz.Zauria sendatzeko bada, zau-rian bertan jarri; 3 orduznahikoa izango da.

LILI-MALLUAna Mari AnsalasEli Insausti

ALKATXOFA FRIJITUAK

saski-naski

OSAGAIAK:• 8 alkatxofa• 100 gr.urdaiazpiko • Limoi bat• 2 baratzuri buru• 250 ml.oliba olioa• Gatza• Ilar pote bat• Patata egosiak

Moztu alkatxofak kanpotik etazuritu. Kendu kanpoko orriguztiak berde argiak azalduarte.Ondoren,moztu eta limoierdi batekin igurtzi. Hori egineta gero, jarri sutan gatz-uretanondo egosi arte.Patatak

ere bertan egosi daitezke.Kendu ura, baina hori gerorakoerabili dezakegunez, gorde. Ba-ratzuriak zuritu eta gero, txiki-txiki egin eta berotu urdaiazpi-ko zati batzuekin zartaginanoliba-olio pixka batekin. Jarrisutan 5 minutu inguru irabiatuz.Ondoren alkatxofak, lehengorde dugun saltsa, patata ego-siak eta ilarrak zartaginara bo-tako ditugu. Sutan 10 minutuzeduki zartagina tapatuta etanoiz behinka irabiatu.Azkenikmahaira eramateko, jarri alka-txofak bandeja batean eta botasaltsa gainera.

Bidali zuen agurrak gurera. aldaize@euskalerria.org Aldaize herri aldizkaria. Kultur Etxea. 20213 Idiazabal

ZORION -AGURRAK

Zorionak guztioi!!

�

Axari dantza taldeko dantzariak1980ko San Blasetan ateratako ar-gazkia da. 1967-1973 urteetan jaio-tako herritarrak dira gehienak.Guz-tien izenak idaztea ezinezkoa da,baina lehenengo ilarakoak hauekdira (ezkerretik,eskubira):

Aitor Begiristain, Eneko eta Xa-bier Iparragirre,Asier Oiarbide,Ain-hoa Iparragirre, Estitxu Imaz (atze-rago Amaia Iparragirre, AitziberUrkia eta Estitxu Urkia),Egoitz Zufi-ria (atzerago Xabier Mintegi etaMiel Mari Imaz), Josu Telleria eta IgorIriondo.

Atzeko aldean dantza erakustenaritzen zirenak daude: Iñaki Etxebe-rria, Antton Irizar eta “Zeama”.

Katea auzoko festak ospatu ez direnetikurte batzuk pasa diren arren, idizabaldaraskok ondo gogoan ditu han bizitako zen-bait pasadizo. Festa herrikoiak zirelakohaiek, zahar zein gazteentzako antolatuak.Auzokoek,Udalak emandako diru laguntzeiesker, makina bat lan egin behar izatenzuten dena espero bezain ondo atera zedin.Baina denborarekin Kateako bizimodua erealdatzen joan zen: batzuk kanpora joanziren, besteak adinean sartu... eta geroz etajende gutxiago zegoen lan egin eta festaprestatzeko.Azkenik, bertakoek lan gehiegizela eta, penaz prestaketak egiteari uztekoerabaki gogorra hartu zuten.

San Inazioren omenez ospatzen zirenegun hauek. Hori dela eta, meza ezinbeste-koa zen.Festarik jada ospatzen ez bada ere,San Inazio ermitak ez du izan mezarik gabe-ko uztailaren 31rik.Herritarrez gain,kanpo-tik ere jende asko etortzen zen.Azpiegituraeskasia saihesteko txosnak jarri ohi zituz-ten eta musikariak eroso sentitzeko ohol-tzak. Festa bi lekutan banatzen zela esandaiteke, bai behintzat ospatu zen azken ur-teetan. Batetik Jeronimoene inguruan. Ber-tan taberna zegoen eta jendea erakartzen

zuen hark. Eszenatokia eta txosnaren batere jarri zituzten noiz edo noiz. Bestetik,behean, bolatokiaren inguruan, ospatzenzen festa.Bertan izaten ziren gehienetan an-tolatutako ekintza garrantzitsuenak. Ber-tsolariak, mus txapelketa, sagardo dastake-ta, txirrindu lasterketa, afaria, musika... ezzen ezer falta izaten.Asto-karrera ere ego-ten zen, bertakoen artean ikusmen handiasortuz.Trikitixak alaitu ohi zuen giroa egu-

nean zehar. Bertara hurbiltzen zenak ezzuen aspertzeko betarik topatuko, egitaraubete-betea aurkituko baitzuen.

Hamaika bitxikeria eta gertaera utzi ziz-kiguten festa haiek. Urte batean esaterako,sega apustua jokatu zuten bi herritarrek:Auzokalte Manolitoren aurka. Gaur mirazbegiratzen ditugun festa haietako kontaki-zun eta gertakizunen lekuko izan zen Katea.

Eguzkiak doon onena, itzala

ARGAZKI ZAHARRA: Axari dantza taldea

zaharrak berri

San Inazioak

ALdAiZe 4 • 17

OHARRA:Herriko baserriei buruzko atala eta ar-

gazki zaharrari eskainitakoa osatzeko ar-gazki bila gabiltza. Edozein garai eta gairi

buruzko argazkiak hartzeko prest gaude.Haren kopia egin eta itzuli egingo dizuegu.Argazkiak, erredakzio taldekoren batieman edo Udaletxean utzi ditzakezue.

Asto karrera San Inazioetan

Esaera

18 • ALdAiZe 4

iparrorratza

BardeaBaserri zuria Txindokiren magalean:

hori da ziurrenik Euskal Herria adierazte-ko gehien erabili den argazkia. Gure lu-rraldeak baditu, ordea, aurrekoarekin al-deratuz erabat bitxi eta ezezagun zaizki-gun parajeak eta Bardea da ezbairik gabe,kontraste gehien eragiten duen lurraldea.Nafarroaren hegoaldean kokatzen daBardea Parke Naturala eta bi lurralde ga-

rrantzitsutan bereizten da:Bardea Beltza eta BardeaZuria.Azken hori da berezienaeta horren inguruan arikogara.

Bardea Zuriko paisaiak Eus-kal Herriarena baino ilargia-ren itxura du. Dena den, lekuidor eta bakartia dirudienarren, bertako flora eta faunaaberatsak dira oso. Gatz etabuztin lurrezko itsasoan harroaltxatzen da haizeak eta higa-durak orraztutako marradunmendixkatxo eta bailaratxolabirintikoen paraje irreala.Oinez nahiz bizikletaz,naturaz

gozatu eta bertan galtzeko aukera ezinhobe eskaintzen digu,beraz, Bardeak.

Sendaviva parkeaPaseoan ibiltzeaz gain, bestelako ekin-

tzak egiteko aukera ere badugu paraje ho-netan. Bardearen sarreran, oraindik nahi-ko ezezaguna den Sendaviva izeneko na-turaren parkea aurki dezakegu. Duelagutxi irekitako parke hau naturari eta XX.

mende hasierako Nafarroari eskainiadago.3,5 kilometroko ibilbidean zehar etabost gunetan banaturik, besteak beste,tren bat, 50 espezietako animaliak, kontu-kontalariak, atrakzioak, ikuskizunak…aurki daitezke. Parke hau Argetas herriankokatzen da eta herriaren irteeran dago-en bidegurutzean oso ongi adierazitadago. Irailaren amaiera arte egunero dagoirekita.

Balterrako kobakBertan lo egin edo egun batzuk pasatu

nahi izanez gero,Argetasetik oso hurbil,Balterran,herria inguratzen duten ehunkakobetako batzuetan egokitze-lanak egineta landa-turismoa jarri dute. Duela lauhamarkada arte Balterrako biztanle ugarikobetan bizi zen, aberatsenek baitzutenetxe batean bizitzeko aukera. Proiektuhorrek sei koba egokitu ditu guztira eta43 leku eskaintzen dituzte.Nabarmen ho-betu dira koba horiek bertakoak bertanbizi ziren garaietatik; gaur egun, argia, itu-rriko ura edota telefonoa dituzte. Erre-serbak internet bidez egin daitezkewww.cuevasdevaltierra.com web gunean.

EUSKAL BASAMORTUA

Liburuak“Gartxot”

Egileak:Asisko Urmeneta,Marko Armspache eta Jokin Larrea

Argitaratzailea: ArgiaPrezioa: 15 €

XII. mendeko pertsonaia batean oina-rritutako komikia da. Gartxot EuskalHerriko historian pertsonaia esangura-tsua izan da eta bere inguruan gertatu-tako kontakizunekin Euskal Herriko his-toriaren ataltxo bat ezagutzeko aukeraematen du. Irakurterreza eta entreteni-garria da.

Web guneahttp://www.idiazabal.info/

eusk/index.asp

Gure herriak badauka web gunea.Euskaraz eta gaztelaniaz dago eta infor-mazio erabilgarri ugari topatuko dugubertan: udal-instalazioak, Udaletxekoantolakuntza, proiektuak, aurrekontua,tasak, albisteak, urteko ekintzak, Idia-zabal Gazta, ibilaldiak... informazio ugariazken finean.

Diskoa Epelde eta Larrañaga

“Agur”

Argitaratzailea: ElkarPrezioa: 13,45 €

Ez al da disko hau azkena izango!“Agur” izena jarri izanak hori pentsara-zi diezaguke,baina ez omen da agur esa-teko diskoa. Trikiti kantu ugarirekindator berriro aspaldiko bikote hau. He-rriko tarbenetan giro aparta jarrikoduela seguru egon.

ALdAiZe 4 • 19

Noren gustoko gerta daiteke

eguneroko jarduna?

nahiz batzuentzat arina izan

gehienentzako astuna;

lan egun emankorrak,

nik nahiago oporrak;

hain motz egiten zaiguna,

aurrez irrifar sortzaile eta

gero tristetzen gaituna.

Beraz oraingoz aurpegietan

irrifarraren jolasa,

batzuk besteak kontrastatuaz

beste batzuk beren kasa;

nahiz gabiltzan gustora,

ez gehiegi aztora;

ta hartu lasai arnasa,

ondorenean estutu eta

bitartean ondo pasa.

zeasmaNEURTITZ

OPORRALDIAKDoinua: Iparragirrerena

Egilea:Miel Mari Imaz

BILATU BOST AKATSAK

AURREKOAREN ERANTZUNAK