ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP ·...
Transcript of ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP ·...
![Page 1: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/1.jpg)
ผศ.ดร. ตอพงศ กตตยานพงศ 1
![Page 2: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/2.jpg)
กฎหมายวาดวยความรบผดของฝายปกครองนนมความหมายครอบคลมถงความรบผดของฝายปกครองในการ
ชดใชคาเสยหายใหแกเอกชนในกรณท สทธของเอกชนนนถกกระทบจากการกระท าหรอการด าเนนการของฝาย
ปกครอง ซงอาจแบงออกไดเปน ๒ กรณใหญๆ ดวยกนไดแก
๑. ความรบผดของฝายปกครองในการกระท าอนไมชอบดวยกฎหมาย (ละเมด) ของฝายปกครอง
๒. ความรบผดอยางอนหรอความรบผดของฝายปกครองอนไมไดเกดจากการกระท าทเปนความผด (ละเมด)
ของฝายปกครอง
2
![Page 3: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/3.jpg)
ความรบผดของฝายปกครอง
ความรบผดทางละเมด (จงใจ
หรอประมาทเลนเลอ)
ความรบผดโดยปราศจาก
ความผด
3
![Page 4: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/4.jpg)
๑) ความรบผดทางละเมดของฝายปกครอง หมายถง ความรบผดของรฐหรอฝายปกครองในผลแหง
การกระท าของเจาหนาทของรฐหรอฝายปกครอง (จงใจหรอประมาทเลนเลอ) ในอนทกอใหเกดความ
เสยหายตอสทธหนาทของเอกชน และกอใหเกดสทธเรยกรองของเอกชนตอฝายปกครองเพอใหมการ
ชดใชคาเสยหายอนเปนผลจากการกระท าละเมดนน
๒) ความรบผดโดยปราศจากความผดของฝายปกครอง หมายถง ความรบผดของฝายปกครองตอ
เอกชนจากการกระท าการของฝายปกครอง ไมวาการกระท าของฝายปกครองจะไมเปนความผด
หรอไมเปนละเมด (จงใจหรอประมาทเลนเลอ) กตาม
4
![Page 5: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/5.jpg)
▪ ระบบกฎหมายปกครองของบางประเทศอาจก าหนดใหฝายปกครองตองรบผดตอเอกชนกตอเมอ เจาหนาทของ
รฐไดกระท าการในลกษณะทเปนละเมด (จงใจหรอประมาทเลนเลอ) ตอเอกชนเทานน โดยหากการกระท าของ
เจาหนาทของรฐไมเปนละเมดแลว ฝายปกครองกไมมความรบผดตอเอกชนแตอยางใด เราเรยกระบบความรบผด
เชนนวา “ความรบผดโดยออมของฝายปกครอง”
▪ ในระบบกฎหมายของบางประเทศนน ไดก าหนดใหการใชอ านาจรฐทกอใหเกดความเสยหายตอเอกชน ไมวาจะเปน
การกระท าทเปนละเมด (จงใจหรอประมาทเลนเลอ) หรอไมกตาม กใหเกดความรบผดของฝายปกครองตอเอกชน
เสมอ เราเรยกระบบเชนนวา “ความรบผดโดยตรงของฝายปกครอง” (กลาวคอรฐตองรบผดในผลแหงการ
กระท าของเจาหนาทเสมอ ไมวาการกระท านนจะเปนละเมดหรอไมกตาม)
5
![Page 6: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/6.jpg)
▪ เมอพจารณาจากระบบกฎหมายไทยในปจจบน โดยเฉพาะในพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท
พ.ศ. ๒๕๓๙ แลวจะพบวา ยนอยบนหลกเรองความรบผดโดยออมของฝายปกครอง
▪ ความรบผดโดยออมเชนวาน ยอมมความหมายวา ฝายปกครองจะตองรบผดตอเอกชนในความเสยหายทเกดขน
กเฉพาะในกรณทเปนความผดของฝายปกครอง (เจาหนาทของรฐกระท าการโดยจงใจหรอประมาทเลนเลอเปน
เหตใหเกดความเสยหายตอเอกชน)
▪ การกระท าทเปนละเมด จงเปน “เงอนไขความรบผด” ของฝายปกครอง
▪ และเอกชนทตองการฟองรองใหฝายปกครองชดใชคาเสยกจ าตองพสจนใหไดวา มการกระท าทเปนละเมดของ
ฝายปกครองดวย
6
![Page 7: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/7.jpg)
▪๑) สภาพการณกอนการประกาศใชพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของ
เจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙
▪๒) สภาพการณหลงการประกาศใชพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของ
เจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙
7
![Page 8: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/8.jpg)
๑. การกระท าละเมดตามมาตรา ๔๒๐ ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย
๒. การกระท าละเมดโดยเจาหนาทหรอผปฏบตงานใหแกหนวยงานของรฐ
ก. ขาราชการ
ข. ลกจาง
๓. ความรบผดทางละเมดของฝายปกครอง
8
![Page 9: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/9.jpg)
▪มาตรา ๔๒๐ ปพพ. บญญตวา
▪“ผ ใดจงใจหรอประมาทเลนเลอท าตอบคคลอนโดยผดกฎหมายใหเขา
เสยหายแกชวตกด อนามยกด เสรภาพกด ทรพยสนหรอสทธอยางหนง
อยางใดกด ทานวาผนนกระท าละเมด จ าตองชดใชคาสนไหมทดแทนเพอ
การนน”
9
![Page 10: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/10.jpg)
การกระท าละเมด
กรณขาราชการ
การ
มาตรา ๗๖ ปพพ. มาตรา ๔๒๗ ปพพ.
กรณลกจาง
หนวยงานของรฐ
มาตรา ๔๒๕
ประกอบ ๔๒๖
ปพพฝ10
![Page 11: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/11.jpg)
▪ ถาการกระท าตามหนาทของผแทนของนตบคคลหรอผมอ านาจท าการแทนนตบคคล เปน
เหตใหเกดความเสยหายแกบคคลอน นตบคคลนนตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนเพอความ
เสยหายนน แตไมสญเสยสทธทจะไลเบยเอาแกผกอความเสยหาย
▪ ถาความเสยหายแกบคคลอนเกดจากการกระท าทไมอยในขอบวตถประสงคหรออ านาจ
หนาทของนตบคคล บรรดาบคคลดงกลาวตามวรรคหนงทไดเหนชอบใหกระท าการนนหรอได
เปนผกระท าการดงกลาว ตองรวมกนรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนแกผทไดรบความเสยหายนน
11
![Page 12: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/12.jpg)
▪บทบญญตในมาตราทงสองกอนนน (มาตรา ๔๒๕, มาตรา ๔๒๖ ปพพ.) ทานใหใช
บงคบแกตวการและตวแทนดวยโดยอนโลม
12
![Page 13: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/13.jpg)
▪มาตรา ๔๒๕ ปพพ. “นายจางตองรวมรบผดกบลกจางในผลแหงละเมดซงลกจางได
กระท าในทางการทจางนน”
▪มาตรา ๔๒๖ ปพพ. “นายจางซงไดใชคาสนไหมทดแทนใหแกบคคลภายนอก เพอ
ละเมดอนลกจางไดท านน ชอบทจะไดชดใชจากลกจางนน”
13
![Page 14: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/14.jpg)
▪ในทกกรณ เมอหนวยงานของรฐฝายปกครองไดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแก
บคคลภายนอกผไดรบความเสยหายจากการปฏบตงานของเจาหนาท (ขาราชการ,
ลกจาง) ไปแลว ฝายปกคครองสามารถไลเบยเอากบเจาหนาทของรฐผกอใหเกด
ความเสยหายไดจนเตมจ านวนความเสยหาย
14
![Page 15: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/15.jpg)
๑) เมอการปฏบตงานของเจาหนาทของรฐทงหลายนนเปนไปเพอประโยชนของรฐหรอหนวยงานทางปกครอง และ
ไมใชการกระท าไปเพอประโยชนแกเจาหนาททงหลายเปนสวนตว การใหเจาหนาททงหลายตองรบผดในผลแหง
ละเมดตอบคคลภายนอกอนเกดจากการปฏบตหนาทนน ยอมท าใหเจาหนาททงหลายเกดความรสกวาไมไดรบ
ความเปนธรรม
๒) เจาหนาทไมมความมนใจในการตดสนใจใชอ านาจทอาจกอใหเกดความเสยหายแกบคคลภายนอกได ท าใหเกด
กรณทเจาหนาทของรฐไมกลาทจะตดสนใจใชอ านาจ และอาจยงผลใหการจดท าบรการสาธารณะทงหลายของรฐ
เกดความเสยหาย
15
![Page 16: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/16.jpg)
▪ หมายเหตทายพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙
▪ เหตผลของการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ การทเจาหนาทด าเนนกจการตางๆ ของหนวยงานของรฐนน หาไดเปนไปเพอ
ประโยชนอนเปนการเฉพาะตวไม การปลอยใหความรบผดทางละเมดของเจาหนาท ในกรณทปฏบตงานในหนาทและเกดความเสยหายแก
เอกชนเปนไปตามหลกกฎหมายเอกชนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยจงเปนการไมเหมาะสม กอใหเกดความเขาใจผดวา
เจาหนาทจะตองรบผดในการกระท าตางๆ เปนการเฉพาะตวเสมอไปเพอการทท าไปท าใหหนวยงานของรฐตองรบผดตอบคคลภายนอก
เพยงใดกจะมการฟองไลเบยเอาจากเจาหนาทเตมจ านวนนน ทงทบางกรณเกดขนโดยความไมตงใจหรอความผดพลาดเพยงเลกนอยใน
การปฏบตหนาท นอกจากนน ยงมการน าหลกเรองลกหนรวมในระบบกฎหมายแพงมาใชบงคบ ใหเจาหนาทตองรวมรบผดในการ
กระท าของเจาหนาทผอนดวย ซงระบบนนมงหมายแตจะไดเงนครบโดยไมค านงถงความเปนธรรมแกเจาหนาทและยงเปนการบนทอน
ก าลงขวญในการท างานของเจาหนาทดวย จนบางครงกลายเปนปญหาในการบรหารเพราะเจาหนาทไมกลาตดสนใจด าเนนงาน
เทาทควร เพราะเกรงความรบผดชอบทจะเกดแกตน อนง การใหคณใหโทษแก -
16
![Page 17: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/17.jpg)
เจาหนาทเพอควบคมการท างานของเจาหนาทยงมวธการในการบรหารงานบคคลและการด าเนนงานทางวนยก ากบอยอกสวนหนง อน
เปนหลกประกนมใหเจาหนาทท าการใดๆ โดยไมรอบคอบอยแลว ดงนน จงสมควรก าหนดใหเจาหนาทตองรบผดทางละเมดในการ
ปฏบตงานในหนาทเฉพาะเมอเปนการจงใจกระท าเพอการเฉพาะตว หรอจงใจใหเกดความเสยหายหรอประมาทเลนเลออยางรายแรงเทานน
และเพอใหแบงแยกความรบผดของแตละคนมใหน าหลกเรองลกหนรวมมาใชบงคบ ทงนเพอใหเกดความเปนธรรมและเพมพนประสทธภาพ
ในการปฏบตงานของรฐ จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน
17
![Page 18: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/18.jpg)
▪๑. ขอบเขตในแงหนวยงานและเจาหนาททตกอยภายใตบงคบของพระราชบญญต
ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙
▪๒. ขอบเขตในทางเนอหา
18
![Page 19: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/19.jpg)
▪ มาตรา ๔
▪ “เจาหนาท” หมายความวา ขาราชการ พนกงาน ลกจางหรอผปฏบตงานอน ไมวาจะแตงตงในฐานะกรรมการ
หรอฐานะอนใด
▪ “หนวยงานของรฐ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม หรอสวนราชการทเรยกชออยางอนและมฐานะเปน
กรม ราชการสวนภมภาค ราชการสวนทองถน และรฐวสาหกจทจดตงขนโดยพระราชบญญตหรอพระราช
กฤษฎกา และใหหมายความรวมถงหนวยงานอนของรฐทมพระราชกฤษฎกาก าหนดใหเปนหนวยงานของรฐตาม
พระราชบญญตนดวย
19
![Page 20: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/20.jpg)
▪ ขอสงเกต
▪ พระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ ไมไดมเนอหาก าหนดไวเปนการเฉพาะวา “ละเมด
ตามพระราชบญญตน” มความหมายเฉพาะอยางไร แตมเนอหาเปนเรองทเกยวกบการก าหนดความรบผดทาง
ละเมดตอผไดรบความเสยหายระหวางเจาหนาททกระท าละเมดกบหนวยงานทางปกครองเทานน ดงนน ในการ
วนจฉยวาเปนละเมดหรอไม จงตองเปนไปตามมาตรา ๔๒๐ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย
▪ พระราชบญญตความรบผดทางละเมดไมไดก าหนดไวโดยตรงซงศาลทมอ านาจในการวนจฉยคดละเมดของ
เจาหนาท ดงนนในการวนจฉยวาผฟองคดจะฟองเรยกคาเสยหายทางละเมดตอศาลใดนน จงตองพจารณาจาก
กฎหมายอน โดยเฉพาะจากพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒
20
![Page 21: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/21.jpg)
การกระท าละเมดของเจาหนาท
(พจารณาจากผเสยหาย)
การกระท าละเมดตอ
บคคลภายนอก
การกระท าละเมดตอหนวยงาน
ของรฐ
21
![Page 22: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/22.jpg)
▪ มาตรา ๕ “หนวยงานของรฐตองรบผดตอผเสยหายในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระท าในการปฏบต
หนาท ในกรณนผเสยหายอาจฟองหนวยงานของรฐดงกลาวไดโดยตรง แตจะฟองเจาหนาทไมได
▪ ถาการละเมดเกดจากเจาหนาทซงไมไดสงกดหนวยงานของรฐแหงใดใหถอวากระทรวงการคลงเปนหนวยงานท
ตองรบผดตามวรรคหนง
▪ มาตรา ๖ “ถาในการกระท าละเมดของเจาหนาทมใชการกระท าในการปฏบตหนาท เจาหนาทตองรบผดในการนน
เปนการเฉพาะตว แตจะฟองหนวยงานของรฐไมได
22
![Page 23: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/23.jpg)
▪๑) ละเมดทเกดจากการปฏบตหนาท - ผเสยหายตองฟองหนวยงานของรฐโดยตรง จะฟอง
เจาหนาทไมได
▪๒) ละเมดทไมไดเกดจากการปฏบตหนาท - ผเสยหายตองฟองเจาหนาทโดยตรง จะฟอง
หนวยงานของรฐไมได
▪ ๓) การกระท าละเมดใดเกดจากการปฏบตหนาทหรอไมไดเกดจากการปฏบตหนาท จงเปนตวช
ขาดวา ใครจะตองตกเปนผถกฟองคดในคดละเมด
23
![Page 24: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/24.jpg)
▪ หมายถง การกระท าละเมดทเกดจากการด าเนนชวตสวนตวของเจาหนาท ไมไดเกยวของกบหนวยงานของรฐทตนสงกดหรอทตน
ปฏบตงานใหแตอยางใด หรอแมละเมดนนเกดขนในระหวางเวลาการปฏบตหนาท แตไมเกยวของอยางใดกบหนาททตองปฏบ ต
เนองจากกระท าไปโดยมเหตผลสวนตว
▪ ยกตวอยางเชน จ าเลยเปนขาราชการสงกดกรมไปรษณย จอดรถเกบไปรษณยตรงตไปรษณย จ าเลยดาเจาพนกงานต ารวจจราจรทสง
ใหจ าเลยจอดรถใหถกท เจาพนกงานต ารวจชะโงกศรษะเขาไปในรถแลวแจงขอหาฐานดใหมเจาพนกงาน จ าเลยขบรถไปโดยเรว แลวผลก
ต ารวจตกลงจากรถ การดาและการขดขวางเปนเรองสวนตว ตองฟองเจาหนาทโดยตรง จะฟองหนวยงานไมได
24
![Page 25: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/25.jpg)
▪ การกระท าละเมดในการปฏบตหนาทอนเปนเหตใหผฟองคดตองฟองหนวยงานของรฐนน อาจเกดขนไดจากการกระท าของเจาหนาทใน
หลายลกษณะดวยกน เชน การออกค าสงทางปกครอง การออกกฎ การใชก าลงทางกายภาพด าเนนงานทางปกครอง การละเลยตอ
หนาททตองปฏบตเปนตน
▪ เชน เจาหนาทของรฐขบรถไปในทางราชการไปตดตองานในราชการแลวไปชนรถเอกชนเสยหาย หรอเจาหนาทไลจบผราย เกดการยง
ตอสกน เจาหนาทยงพลาดไปถกประชาชนไดรบบาดเจบ ในกรณเชนน หนวยงานของรฐทเจาหนาทนนสงกดอยจะตองเปนผรบผดชอบ
โดยตรงในผลแหงละเมดนน และผเสยหายตองฟองรองใหหนวยงานของรฐเปนผรบผดโดยตรง จะฟองเจาหนาทไมได และในกรณท
เจาหนาทนนไมไดสงกดหนวยงานใด ผเสยหายกจะฟองเจาหนาทโดยตรงไมได แตจะตองฟองกระทรวงการคลงเปนจ าเลยในคดละเมด
นน
25
![Page 26: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/26.jpg)
▪ มาตรา ๑๑ “ในกรณทผเสยหายเหนวา หนวยงานของรฐตองรบผดตามมาตรา ๕ ผเสยหายจะยนค าขอตอหนวยงานของรฐใหพจารณา
ชดใชคาสนไหมทดแทนส าหรบความเสยหายทเกดแกตนกได ในการน หนวยงานของรฐจะตองออกใบรบค าขอใหไวเปนหลกฐานและ
พจารณาค าขอนนโดยไมชกชา เมอหนวยงานของรฐมค าสงเชนใดแลวหากผเสยหายยงไมพอใจผลการวนจฉยของหนวยงานของรฐกให
มสทธรองทกขตอคณะกรรมการวนจฉยรองทกขตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการกฤษฎกาได ภายในเกาสบวนนบแตวนทตนไดรบ
แจงผลการวนจฉย
▪ ใหหนวยงานของรฐพจารณาค าขอทไดรบตามวรรคหนงใหแลวเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน หากเรองใดไมอาจพจารณาไดทนใน
ก าหนดนน จะตองรายงานปญหาและอปสรรคใหรฐมนตรเจาสงกดหรอก ากบหรอควบคมดแลหนวยงานของรฐแหงนนทราบและขอ
อนมตขยายระยะเวลาออกไปได แตรฐมนตรดงกลาวจะพจารณาอนมตขยายระยะเวลาใหอกไดไมเกนหนงรอยแปดสบวน”
26
![Page 27: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/27.jpg)
มาตรา ๘ “ในกรณทหนวยงานของรฐตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนแกผเสยหายเพอละเมดของเจาหนาท ใหหนวยงานของรฐมสทธ
เรยกใหเจาหนาทผกระท าละเมดชดใชคาสนไหมทดแทนดงกลาวแกหนวยงานของรฐได ถาเจาหนาทไดกระท าการนนไปดวยความจงใจหรอ
ประมาทเลนเลออยางรายแรง
สทธเรยกใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามวรรคหนงจะมไดเพยงใดใหค านงถงระดบความรายแรงแหงการกระท าและความเปน
ธรรมในแตละกรณเปนเกณฑโดยมตองใหใชเตมจ านวนความเสยหายกได
ถาการละเมดเกดจากความผดหรอบกพรองของหนวยงานของรฐหรอระบบการด าเนนงานของสวนรวม ใหหกสวนความรบ
ผดดงกลาวออกดวย
ในกรณทการละเมดเกดจากเจาหนาทหลายคน มใหน าหลกเรองลกหนรวมมาใชบงคบและใหเจาหนาทแตละคนตองรบผด
ชดใชคาสนไหมทดแทนเฉพาะสวนของตนเทานน
27
![Page 28: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/28.jpg)
▪ ๑. หนวยงานของรฐไดรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหกบบคคลภายนอกเพอการละเมดของเจาหนาทนน
ไปแลว
▪ ๒. เจาหนาทนนไดกระท าละเมดไปโดยความจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง
▪ ๓. ในการใชสทธไลเบยจะท าไดเพยงใดใหค านงถงระดบความรายแรงแหงการกระท า และความเปนธรรม
ในแตละกรณเปนเกณฑ โดยไมตองใหชดใชคาเสยหายเตมจ านวนความเสยหายกได
▪ ๔. ถาการละเมดเกดจากความผดพลาดหรอความบกพรองของหนวยงานของรฐหรอระบบการ
ด าเนนงานโดยสวนรวม ใหหกสวนแหงความรบผดดงกลาวออกดวย
▪ ๕. ไมใหน าหลกเรองลกหนรวมมาใช
28
![Page 29: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/29.jpg)
มาตรา ๑๐ ”ในกรณทเจาหนาทเปนผกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐไมวาจะเปนหนวยงานของรฐทผนนสงกด
หรอไม ถาเปนการกระท าในระหวางการปฏบตหนาท การเรยกรองคาสนไหมทดแทนจากเจาหนาทใหน าบทบญญต
มาตรา ๘ มาใชบงคบโดยอนโลม แตถาไมใชการกระท าในการปฏบตหนาทใหบงคบตามบทบญญตแหงประมวล
กฎหมายแพงและพาณชย
สทธเรยกรองคาสนไหมทดแทนจากเจาหนาททงสองประการตามวรรคหนง ใหมก าหนดอายความสองป
นบแตวนทหนวยงานของรฐรถงการละเมดและรตวเจาหนาท ผจะพงตองชดใชคาสนไหมทดแทน และกรณท
หนวยงานของรฐเหนวาเจาหนาทผนนไมตองรบผด แตกระทรวงการคลงตรวจสอบแลวเหนวาตองรบผด ใหสทธ
เรยกรองคาสนไหมทดแทนนนมก าหนดอายความหนงปนบแตวนทหนวยงานของรฐมค าสงตามความเหนของ
กระทรวงการคลง”
29
![Page 30: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/30.jpg)
๑. กรณเจาหนาทกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐในการปฏบตหนาท
ใหน าหลกเรองการเรยกรองสทธไลเบยตามมาตรา ๘ มาใชบงคบโดยอนโลม ซงหมายความวา กรณทเจาหนาท
กระท าละเมดตอหนวยงานในขณะปฏบตหนาทนน หนวยงานจะเรยกใหเจาหนาทชดใชคาเสยหายไดกตอเมอ ได
กระท าไปโดยจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง เทานน
๒. กรณเจาหนาทกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐอนไมไดเกดจากการปฏบตหนาท
ใหบงคบตามบทบญญตในประมวลกฎหมายแพงและพาณชยในเรองละเมด กลาวคอ เจาหนาทตองรบผดเสมอหาก
ไดกระท าไปโดยจงใจหรอประมาทเลนเลอ และจะตองรบผดจนเตมจ านวนความเสยหาย
๓. การเปนการละเมดในการปฏบตหนาทจงเปนตวชขาดหลกกฎหมายทจะมาปรบใชกบขอเทจจรง
30
![Page 31: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/31.jpg)
๑) กรณทผเสยหายทเปนเอกชนเปนผใชสทธเรยกรอง
ก. ยนฟองหนวยงานของรฐทเจาหนาทนนสงกดอยหรอยนฟองกระทรวงการคลง กรณทเจาหนาทนนไมมสงกด หรอยน
ฟองเจาหนาทนนเปนการสวนตว กรณทการกระท าละเมดนนไมไดเกดจากการปฏบตหนาท
ข. ยนค ารองตอหนวยงานของรฐทเจาหนาทผนนสงกดอยหรอตอกระทรวงการคลงกรณทเจาหนาทผนนไมไดสงกดใน
หนวยงานใด เพอพจารณาชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกตน
๒) กรณทหนวยงานของรฐเปนผใชสทธเรยกรองจากการทเจาหนาทของรฐกระท าละเมดตอหนวยงาน
ก. กรณทละเมดนนไมไดเกดจากการปฏบตหนาท หนวยงานตองใชสทธฟองเจาหนาทนนตอศาลใหชดใชคาสนไหมทดแทน
ข. กรณทละเมดนนเกดจากการปฏบตหนาท หนวยงานอาจออกค าสงใหเจาหนาทผนนชดใชคาสนไหมทดแทนได
31
![Page 32: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/32.jpg)
-ศาลยตธรรม
-ศาลปกครอง
32
![Page 33: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/33.jpg)
▪ มาตรา ๙ วรรค ๑ (๓) แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒
▪ “คดเกยวกบการกระท าละเมดหรอความรบผดอยางอนของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐอนเกด
จากการใชอ านาจหนาทตามกฎหมาย หรอจากกฎ ค าสงทางปกครอง หรอค าสงอน หรอจากการละเลยตอหนาท
ตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร”
33
![Page 34: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/34.jpg)
๑) ละเมดทเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมาย หรอมลกษณะเปนการใชอ านาจทางปกครอง
๒) เปนกรณของการออกกฎหรอค าสงทางปกครอง
๓) เปนกรณละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร
34
![Page 35: ผศ.ดร. ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ - OAP · 2019-08-17 · ความรับผิดของฝ่ายปกครองในการกระท](https://reader035.fdocuments.co/reader035/viewer/2022062414/5f1caf6d95cecc08452997a3/html5/thumbnails/35.jpg)
▪ ๑. การกระท าละเมดในทางสวนตวของเจาหนาท ทไมไดเกดจากการปฏบตหนาท
▪ ๒. การกระท าละเมดทเกดจากการปฏบตหนาท แตการละเมดนนเปนการกระท าทไมไดเกดจากการใชอ านาจตาม
กฎหมาย ไมใชการออกกฎ หรอค าสงทางปกครอง หรอไมใชการงดเวนการปฏบตหนาทหรอปฏบตหนาทลาชา
เกนสมควร
35