Boleibola

DEBARROKO

EUSKARA ETA

KIROL ZERBITZUAK

Gipuzkoako ForuAldundia AURKIBIDEA

x

KK II RR OO LL AA EE UU SS KK AA RR AA ZZ

1. BOLEIBOLAREN HISTORIA

1.1 Sorrera eta eboluzioa1.2 Arautegiaren eboluzioa1.3 Gaur egungo egoera eta aldaerak

2. KIROLAREN EDUKIAK

2.1 Oinarrizko arautegia2.2 Oinarrizko alderdi taktikoa

Taldeko taktika eta joko sistemakBakarreko taktika

2.3 Oinarrizko alderdi teknikoaSakeaBeso ukituaEsku ukituaErremateaBlokeoa

2.4 Joko arauak eta hastapena2.5 Balioak, jarrerak eta jokaera arauak

3. IRAKASKUNTZA PROZESUA

3.1 Ikasketa etapakNorentzat da ikasketa prozesuaEtapen ikuspegi orokorra

3.2 Lehen ikaskuntza etapaLaburpen taulaAldaera metodologikoak eta ariketak

3.3 Bigarren ikaskuntza etapaLaburpen taulaAldaera metodologikoak eta ariketak

3.4 Hirugarren ikaskuntza etapaLaburpen taulaAldaera metodologikoak eta ariketak

4. BALIABIDEAK

4.1 Bibliografia4.2 Boleibola interneten

5. KREDITUAK

Eskura ezazu kirolari buruzko euskal bibliografia!

AURKIBIDEA

11..11 SSOORRRREERRAA EETTAA EEBBOOLLUUZZIIOOAAErdialdeko Amerikan, Latinoamerikan eta, agian,Asiako hego ekialdean boleibolaren antzeko jokoakehunka urte lehenago jokatzen ziren arren, kirolhori William G. Morgan-ek asmatu zuen 1895eanAmeriketako Estatu Batuetako Holyoke herrian,Massachusetts estatuan, negozio gizonentzakodibertimendu jarduera gisa.

Hasieran mintonette deitzu zion, baina 1896anSpringfield-eko (Massachusetts) Halsteaddoktoreak Volleyball izendatu zuen, jokoarenoinarrizko ideia baloia sarearen gainetik aireanerabiltzea baita. Jokoa azkar hedatu zen AEBetan,bereziki parkeetan eta udaldia igarotzekolekuetan.

YMCA Ipar Amerikako Gizon Gazteen KristauElkartea (Young Men’s Christian Association), izanzen zabaltzearen eragile nagusia. Badminton edoteniseko sare bat sei oin eta seihazbeteko altueran (1,99 m)jarrita jokatzen zen, baloi gisasaskibaloiko baloi baten ganberaerabiliz. Ez zen mugarikjokalariei eta ukitzeeidagokienez.

Erakunde horren bidez munduanzehar zabaltzen hasi zen, eta lehen arauak sortuziren. Lehenik Kanadara heldu zen 1900ean, urtehorretan bertan Indiara eta gero Filipinak, Perueta Kubara; Europara 1914an iritsi zen BritainiaHandian zehar; Espainian 1920an agertu zen etahasieran Kataluniako kostaldean jokatzen zen.Afrikarako hedapenaren lehen aipamena 1923koada.

Kalkuluen arabera, 1916an AEBetan bakarrik200.000 jokalari ziren, eta 1919an boleiboleko16.000 baloi banatu ziren AEBen indarespedizionarioen artean.

1 BOLEIBOLAREN HISTORIA

KK II RR OO LL AA EE UU SS KK AA RR AA ZZAURKIBIDEA

«Univesidad de Holyokeen Massachusetts

1896, primerequipo de

voleibol, HolyokeMA, con Morgan

William G.Morgan

30eko hamarkadaren hasiera arte olgeta jokoaizan zen batez ere, eta bada nazioarteko partidabaten berri: Txinak eta Filipinek 1913an jokatuzutenarena.

1947an Parisen egin zen lehen kongresuan ezarriziren jokoaren lehen arau ofizialak. Han izan zirenBelgika, Brasil, Portugal, Errumania, Uruguay,AEBak eta Jugoslavia.

1948an Erroman (Italia) Europako I. Lehiaketaegin zen, eta urtebete geroago Munduko I.Lehiaketa gauzatu zen Pragan (Txekoslovakia); bikategorietan SESBeko taldeak nagusitu ziren.

1960an, gizonezkoen kategorian, Erromako JokoOlinpikoetan “ erakusketa kirol ” izan zen, eta1964ko Tokioko Joko Olinpikoetan ofizialtasunaizan zuen, bai gizonezkoen kategorian, baiemakumezkoenean.

1968ko kongresuaren ondoren,Nazioarteko Boleibol Federazioak(FIVB) 103 federazio nazional zituenafiliaturik; 1970ean 108 afiliatu eta90 milioi jokalari baino gehiagozituen; munduko kirolen arteko lehenpostuan zegoen.

1988an 175 herrialde kide izatera iritsi zen,Nazioarteko Batzorde Olinpikoak (NBO) bainogehiago, eta jokalari kopurua 150 milioikoaizateraino hazi zen.

11..22 AARRAAUUTTEEGGIIAARREENN EEBBOOLLUUZZIIOOAAAraudiari buruz jasotako lehen datuak, AEBetanJ.Y. Cameronen arauen argitalpena eta 1897an,Official Handbook of the Athletic League of theY.M.C.A ak ataratako arauen lehen deskribapenakdira.

Boleiboleko aspektu tekniko eta taktikoenarautegiak etengabe aldatu eta egokitu dira gauregunera arte:

KK II RR OO LL AA EE UU SS KK AA RR AA ZZAURKIBIDEA « «


» 1917: Errotazioa sartu zen, sarearen altuera2,44 m-koa egin zen eta jokoak 15 puntukoakegin ziren. Urtebete geroago, taldeko seijokalari izatea erabaki zen.

» 1922: Baloia aurkako zelaira bidaltzekogehienez hiru aldiz ukitzeko muga ezarri zen.

» 1923: Zelaia gaur egungoaren antzeko neurriaizatera pasa zen (18,28 x 9,14 m).

Oro har, araudiaren aldaketa guztiek, jokoarenmuina aldatu gabe, jokaldien jarraitutasunhandiagoa eta, ondorioz, ikusgarritasunhandiagoa, ahalbidetzen dutela ikus daiteke.

Puntuazioaren gaineko azken aldaketak partidaktelebistaz ematea erraztera bideraturik daude,partiden iraupena bateratu egiten baitute.



» 1938: Blokeoa agertu zen eta zeinbaldintzatan eta zein jokalarik egin zezaketenzehaztu zuten.

» 1947: Europan eta Ameriketan ezberdinakziren joko arauak bateratu egin ziren.

» 1964: Blokeoarentzat arau berriak onartuziren: eskuak aurkariaren zelaian sartzea etablokeatu ondoren baloia ukitzea ahalbidetuziren. Halaber, gainditu gabe erdiko marrazapaltzea onartu zen.

» 1976: Blokeoko ukitua talde bakoitzak dituenhiruretako bat ez izatea onartu zen.Taldeakjoko bakoitzaren hasieran errotazio orriaematera behartu ziren.

» 1980: Partidaren aurreko beroketareniraupena eta ordena erregulatu ziren. Bai etajokamolde desegokiei zegozkien zigorrak ere.

» 1984: Talde baten lehen ukituan, hatzekinegiten ez bada, baloiak gorputzaren hainbatatal uki ditzakeela zehaztu zen.

» 1988: Bosgarren SETa puntuatzeko eratie-break (tanto zuzena) eran ipini zen.

» 1992: Baloia ukitzearekin zuzenean loturik ezdauden ekintzetan sareak eta inbasioak ezseinalatzea erabaki zen.

» 1995: Sake eremua handitu zen. Defentsanoinarekin baloia uki daiteke. SET guztiak tie-break eran jokatzera pasatu ziren. Liberoasartu zen.

Tokio, Japón 1964. 9x9

11..33 GGAAUURR EEGGUUNNGGOO EEGGOOEERRAA EETTAAAALLDDAAEERRAAKK

Gaur egun boleibol deitzen zaion jokoa, William G.Morgan-ek 1895ean asmatu zuenetik, negoziogizonen dibertimendurako eta erlaxaziorakoasmatutako jokoa izatetik munduan federatutakojokalari gehien dituzten kiroletako bat izatera igaroda.

Kontinente guztietan jokatzen den kirola izateazgain, behar duen eremu txikiak (18 x 9 m) iaedozein lekutan jokatzea ahalbidetzen du. Hareagainean, aretoetan, jolastokietan, belar gainean,espazio ireki zein itxietan jokatzen da.

Bestalde, era guztietako parte hartzaileentzat osozabalduta eta onartuta dago nazioartean.

Herrialde askotan jokatzen duteminusbaliotasunak dituzten pertsonek, delagurpil-aulkian, dela lurrean eserita, dela zutik.Alemanian eta beste hainbat herrialdetanfamilia-kirol hedatua da eta baterako heziketan,bai eskolan, bai pertsona helduen artean edo

hirugarren adinekoen artean, gehien egiten denkirola da.

Guztientzako, eskolako, unibertsitateko,olgetarako, aisialdiko eta oporretako kirolmodalitateen artean duen garrantzi handiaz gain,ikuskizuna eskaini nahi duen masa-kirola izateraere iritsi da; ikusleak dibertitzen jarraitzeko,entrenamenduko zein lehiaketako lan-metodoengarapena bilatu du bere eboluzioari ekarpenakegin ziezazkioketen zientzietan.

Nazioarteko lehiaketa handi guztietan izaten daboleibola: joko olinpikoetan, unibertsitateetan,munduko txapelketetan, kontinente artekotxapelketetan... Jokalari kopurua oso aldakorra da:badira lehiaketa ofizialak 2, 3, 4, 6 eta 9jokalariko taldeentzat.

Hondartza-boleibol profesionalean 2k 2ren aurkajokatzen dute; arautuago eta zabalduago dago 6k6ren aurka jokatzen dutena; tartean, 3na eta 4najokalariko miniboleibola; azkenik, langilejaponiarren artean oso hedatuta dagoen 9nakakoMama-san izenekoa dugu.



Areto barruko boleibolaz gain, azken urteotan geroeta indar handiagoa hartzen ari da hondartzakoboleibola.

Batez ere udan zale asko erakartzen ari den kirolabihurtu da hondartzako boleibola. Gurean ere,neska-mutil asko ikus ditzakegu hondarretanboleibolean jokatzen garai horretan.

Kirol honen jatorria finkatzea zaila bada ere,askok diote Kaliforniako hondartzetan sortu zela1920ko hamarkadan, hondartzako beste hainbatkirol bezala.

Espainian, 1980ko hamarkadaren amaieran hasiziren lehen txapelketa garrantzitsuak antolatzen,eta egun, hainbat lekutan jokatzen da. Hondartzanez ezik, hareazko jokaleku artifizialetan egiten dirapartidak; bikoteka egiten dira neurketak, eta ezdago ordezko jokalaririk. Halakoak dira txapelketaofizialak, baina herrietako lehiaketa askotan laulagunek beste lauren kontra jokatzen dute.

1970eko hamarkadan, babesleak sartzen hasiziren hondartzako boleibolean. Lehen diru-sariakematen hasi ziren txapelketetan, eta pixkanakaprofesionalizatzeko bidea hartu zuen. 1986an,Boleiboleko Nazioarteko Federazioaren barruansartu zen, eta 1996. urtetik aurrera, kirololinpikoa da.

Boleibolaren beste aldaera bat da eseritakoboleibola, baina kasu honetan gutxitu fisikoeizuzendutako modalitatea da. Jokoaren egituraboleibolaren antzekoa da, baina aldaketahandiena jokalarien mugikortasunean datza. Hala,jokalariei ezintasun gradu minimo batzuk eskatzenzaizkie; eserita egon behar dute pelbisarekin lurraukituz betiere, eta baloia jokatzeko orduanpelbisak gora egiten badu, falta adierazten zaiojokalari horri.



Modalitate honetan, kantxa 10 metro luze da eta6 metroko zabalera du; sarea, berriz, 1,15metroko altueran dagogizonezkoen kasuaneta 1,05 metrotan,emakumezkoetan.

KK II RR OO LL AA EE UU SS KK AA RR AA ZZAURKIBIDEA «


22..11 OOIINNAARRRRIIZZKKOO AARRAAUUTTEEGGIIAA

JJOOKKOOAARREENN AAZZAALLPPEENNAA6 jokalariko 2 taldek jokatzen dute elkarren aurka18x9 m-ko zelai batean. Zelai erdiko sareak bitaldeak banatzen ditu.

Sake batez ematen zaio hasiera jokoari. Baloia,sake eremutik jaurti eta sare gainetik pasaondoren beste taldearen zelaira sartu behar dugu.

Bi taldeek 3 ukitu izango dituzte baloia bestealdera pasatzeko. Jokalari batek ezin du bi biderjarraian ukitu baloia, baina 3 ukituen barruan 2egin ditzake (1. eta 3. ukituak adibidez).

Bi taldeenestrategiabaloia bestetaldearenzelaian lurrajotzea etanorberareneanhori ekiditeandatza.

JJOOKKOOAARREENN BBEERREEZZIITTAASSUUNNAAKKBoleibolak, beste kiroletatik bereizten dutenezaugarri propioak ditu:

1. Zelai erdiko sareak bi taldeak banatzen ditu.Beraz, ez dago kontaktu fisikorik.

2. Jokalariek errotazioa egin behar dute, zelaianduten posizioa aldatuz, sakea berreskuratzenduten bakoitzean. Beraz, posizio guztietanjokatzen jakin behar dute.

3. Taldeak 3 ukitu ditu baloia sarearen bestealdera botatzeko. Beraz, baloia ezin daeskuekin hartu.

4. Ukituak oso zehatzak izango dira baloialurrera erortzea nahi ez badugu. Beraz, baloiaairean mantendu behar dugu.

Ezaugarri horiek guztiek, egoki bideratuta,boleibolean aritzendirenen alderdifisikoa, motorea,teknikoa, taktikoa,psikologikoa etasoziala garatukodute.

2 KIROLAREN EDUKIAK

KK II RR OO LL AA EE UU SS KK AA RR AA ZZAURKIBIDEA

«

ZZEELLAAIIAA EETTAA MMAATTEERRIIAALLAARREENN EEZZAAUUGGAARRRRIIAAKK

11.. ZZEELLAAIIAA

Zelaiak 18 m-ko luzera eta 9 m-ko zabalera ditu.Sarearekin bananduta 9x9 m-ko bi zelai lortzenditugu.

Zelai hauek mugatzen dituzten marren arteanalboko marrak, atzeko marrak, erdiko marra etasakerako marratxoak daude.

Joko akzioen arabera zelaiaren 3 eremu bereizikoditugu: sake eremua, defentsa eremua eta erasoeremua.

Bestalde, jokalarien aldaketa egiteko esparrua erezehazten du arautegiak.

22.. SSAARREEAA

Sareak 9,5 m-ko luzera eta 1m-ko zabalera ditu.Sarearen altuera, berriz, jokalarien adin mailarieta sexuari egokitua da:

Zelaiko alboko marrak eta sareak bat egiten dutenlekuan, alboko bi banda zuri ipintzen zaizkiosareari.


2 KIROLAREN EDUKIAK

18 m

9 m

Atzeko marra

Alboko marrak

Eraso marra

Aldaketagunea

ZELAIPOSIZIOAK

Sake gunea

Defentsa gunea

Eraso gunea

MAILA

Benjaminak

Alebinak

Infantilak

Kadeteak

JubenilakNagusiak

ADINA

9-10 urte

11-12 urte

13-14 urte

15-16 urte

17tik aurrera

MUTILAK

2,00 m

2,10 m

2,24 m

2,37 m

2,43 m

NESKAK

2, 00 m

2,10 m

2,10 m

2,18 m

2,24 m

Banda horietan jokoaren zabalera mugatuko dutenbi antenak jarriko ditugu (Ikusi irudia).

33.. BBAALLOOIIAA

Boleiboleko baloiaren ezaugarri garrantzitsuenakpisua eta presioa izango dira. Eskuekin etabesoekin jokatzeko kirola izanda, baloiaren pisuaketa presioak minik egin gabe erraz altxatzekomodukoak izan behar dute.

Txapelketa ofizialetan baloiaren pisua 260 - 280g-tan dabil. Presioa berriz, 0,30 eta 0,325 kg/cm²bitartean eta tamaina (zirkunferentziaren luzera)65-67 cm-koa da.

Bestalde, boleiboleanlehen pausoakematen dituztenumeekin pilotahandiagoak eta pisugutxikoak erabilikoditugu.

44.. JJAANNTTZZIIAAKK

Boleibolerako derrigorrezko jantziak, kamiseta,praka motzak, galtzerdiak eta oinetakoak dira.Hauek guztiak, oinetakoak izan ezik, koloreberdinekoak izango dira jokalari guztientzat (liberojokalaria izan ezik).

Kamisetak 1etik 18ra arteko zenbakiak eramanditzakete; beti zentratuta, papar eta atzealdean.

Partida batean, bi taldeek kamiseta kolore berdinaizango balute, etxeko taldeak aldatu beharko lukekamiseta.

2 KIROLAREN EDUKIAK


JJOOKKAALLAARRIIAAKK

11.. TTAALLDDEEAARREENN OOSSAAKKEETTAA

Talde bat, gehienez, 12 jokalariz osatua dago.Horietatik 6 hasiko dira jokatzen, 3 aurrelari gisaeta beste 3rak atzelari. Horietako bat kapitainaizango da.

Beste 6ak ordezko jokalariak dira eta ordezkoenaulkian itxoin behar dute.

Talde bakoitzak 6 jokalari izan beharko ditu betijokoan. Horrela ez denean, partida edo seta

galdutzatematen zaiotaldeosatugabeari.

22.. AALLDDAAKKEETTAAKK

Talde bakoitzak 6 aldaketa egin ditzake setbakoitzean. Aldaketa hauek egiteko, epaimahaiaurrean dagoen aldaketa eremua erabili behar da.

Aldatua izan den jokalari bat berriro zelairatzeko,bi baldintza bete behar dira:

1.- Set bakoitzean behin egitea.

2.- Jokalaria kaleratu edo lesionatzen deneanbakarrik egin daiteke beste aldaketa bat.

3.- Ordezkatu duen jokalariaren partezzelairatzea.


2 KIROLAREN EDUKIAK

Jokalari berenartean soilik egin

ditzakegualdaketak(5-2 / 2-5)

Aldaketa eremua erabiliko dugu

33.. KKAAPPIITTAAIINNAA

Taldeko kapitainak marra berezi bat daramapaparreko zenbakiaren azpian. Bere ardurakizango dira:

1.- Partidaren akta sinatzea partida aurretik etabukaeran.

2.- Zelaia eta sakea aukeratzeko zozketetanparte hartzea.

3.- Epailearekin hitz egiteko eta azalpenakeskatzeko aukera duen jokalari bakarraizatea.

4.- Baloia, sarea, zelaia eta jokalarien posizioakikusteko baimena eskatzea.

44.. LLIIBBEERROOAA

Defentsa lanerako dohain bereziak dituen jokalariada eta, batez ere, defentsa eremuan jokatukoduena.

Arautegi berezia jarraitu behar du:

1.- Kamiseta ezberdina eramango du.

2.- Ezin du sakerik egin.

3.- Ezin du blokeora joan.

4.- Ezin du eraso ukiturik egin (pilota bestezelaira bota) pilota sarea baino goragodagoenean.

5.- Nahi beste aldaketa aukera ditu.

2 KIROLAREN EDUKIAK


PPUUNNTTUUAAZZIIOOAA ((PPuunnttuuaa,, SSeettaa,, PPaarrttiiddaa))

11.. PPUUNNTTUUAA NNOOLLAA IIRRAABBAAZZII

Boleibolean puntu zuzenera jokatzen da. Jokaldiguztietan egin daiteke punturen bat. Puntuaegiteko era ezberdinak daude, ia guztiakarautegiari lotuak:

1.- Baloia zelai eremutik kanpora bota, sarerabota, sareko barailatxoa ukitu eta lurraukitzen duenean (baloia eta esparrua).

2.- Baloia ukitzerakoan araua betetzen ezdenean (jokalaria eta baloia).

3.- Jokalariak sarea ukitu, beste taldearenzelaira sartzen denean edo errotazioan bereposiziotik kanpo dagoenean (esparrua etajokalaria).


2 KIROLAREN EDUKIAK

Sakea dugunean eta beste taldekoekarau apurtze bat egin edo baloia

bueltatzen ez dutenean PUNTU BATlortzen dugu

Sake bat defendatzen dugunean etabeste taldekoek arau apurtze bat egin

edo baloia bueltatzen ez duteneanSAKEA berreskuratzen dugu eta

PUNTU BAT lortu.

22.. SSEETT BBAATT EETTAA PPAARRTTIIDDAA NNOOLLAA IIRRAABBAAZZII

Boleibolean 25 puntu lortzen dituen taldeak setbat irabazten du. Horrez gain, 2 puntukoaldearekin irabazi behar da (25-23 adibidez).

24-24 puntuko berdinketagertatuko balitz, partidak aurrerajarraituko luke 2 tantoko aldeatalde batek lortu arte (30-28adibidez).

Partida batek 5 set ditu gehienez. Partida batirabazteko, talde batek hiru set irabazi behar ditu(3-1 adibidez).

Bina seteko berdinketa (2-2) dagoenean, azkenseta (bosgarrena) 15 puntutara jokatuko da eta,beste setetan bezala, 2 puntuko aldearekin irabazibehar da.

PPAARRTTIIDDAARREENN PPRREESSTTAAKKEETTAA EETTAA JJOOKKOOAARREENN EEGGIITTUURRAA

11.. BBEERROOKKEETTAA EETTAA ZZOOZZKKEETTAA

Bi taldeetakojokalariakzelairatu etaberehala,beroketaorokorrari ekitendiote. Korrika, giltzadurak mugiarazi, luzaketaketa baloiarekin egindako ariketak egiten dituztenormalean.

Partidako beroketa berezitua hasi orduko,epaileak, bi kapitainekin batera, zelaia eta sakeaaukeratzeko zozketa egiten du.

2na seteko berdinketa (2-2) dagoenean, berriroegiten da zozketa azken set erabakigarrian sakea

eta zelaia aukeratzeko.

Partidako beroketaberezituan, bi taldeek,bakoitza bere zelaianbaina elkarri erasotzen,erremate ariketak etasakeak egiten dituzte.

2 KIROLAREN EDUKIAK


22.. AAGGUURRRRAA

Partidako beroketa berezitua bukatu etaentrenatzaileak azken aginduak eman eta gero, bitaldeen agurra egiten da sare ondoan. Jokalariekzorte ona ematen diote elkarri.

Partida bukatzean ere berriro egiten da agurra.Oraingo honetan irabazleari zorionak emateko etagaltzaileari ahalegina baloratzeko helburua izangodu.

33.. ZZEELLAAIIKKOO PPOOSSIIZZIIOOAAKK

Zelaia sei posiziotan banatzen da: II-III-IVposizioak aurrelarienak dira, I-VI-V posizioak,berriz, atzelarienak.

Sakea egingo duen jokalariaren posizioari Iposizioa deituko diogu, bere aurrekoari II etahorrela laukia zarratu arte (III-IV-V-VI).

44.. JJOOKKAALLAARRIIEENN PPOOSSIIZZIIOOAA ZZEELLAAIIAANN

Entrenatzaileak, set hasiera bakoitzean, jokalariekizango dituzten hasiera posizioen berri emanbehar dio mahaiko epaileari. Horretarako berezikidagoen orritxoa bete behar du. Posizio horiek setguztirako errotazio ordena zehaztuko dute.


2 KIROLAREN EDUKIAK

Sake bat dagoenean, bi taldeetako jokalariak sakeposizioan jarriko dira, errotazio ordena egokiaaldatu barik. Bestela, puntu bat galduko dute(ikusi sake posizioko faltak).

Sakea egin eta gero, jokalariek beraien posizioakalda ditzakete, beraien joko posizioak hartuz,baina aurrelari edo atzelari izaten jarraituko dute.

55.. EERRRROOTTAAZZIIOOAA

Jokalariak, sakea berreskuratzen dutenbakoitzean, zelaian duten posizio bat aldatu behardute erlojuaren orratzen norabidean eta errotazioordena apurtu barik. Posizio aldaketa honierrotazioa deituko diogu.

Errotazioa falta, jokalarien posizio aldaketa txartoeginda edo egin gabe duen taldeari seinalatukodiote epaileek. Sakea egiten duen momentuanhain zuzen ere.

Errotazio sistema hau duen kirol bakarra boleiboladugu. Arau honek, posizio guztietan jokatzekoaukera ematen die jokalariei.

2 KIROLAREN EDUKIAK


Posizioan dagoen jokalaria posiziora doa;

posizioan dagoena berriz, posiziora eta horrela beste

guztiak

II I

V

VI

66.. SSAAKKEE PPOOSSIIZZIIOOKKOO FFAALLTTAAKK

Sakea defendatu behar duen taldeak sistemaezberdinak erabiltzen ditu, harrera sistemamoduan ezagutzen direnak, baloia altxa eta bestezelaira bidaltzeko.

Sistema hauetan, jokalariek, zelaia defendatzekoposizio ezberdinak hartzen dituzte errotazioordena apurtu barik.

Harrera sistema hauetan, arautegia ondoezagutzen ez bada, sake posizioko faltak eginditzakegu; ia denak errotazio ordena errespetatzenez delako.

Atzeko jokalariek ezin izango duteberaien lerroko aurrelarien aurrean edoparean egon.

Erdiko jokalariek ezin izango dutealboko ezker eta eskumako jokalariakbaino kanporago edo parean egon.

Egoera hauetan, posizioa zuzenduko da eta bestetaldeak puntu bat lortuko du.

KK II RR OO LL AA EE UU SS KK AA RR AA ZZ« «

2 KIROLAREN EDUKIAK

"W" SISTEMA

ATZEKO JOKALARIEN AURREKOEKIKO FALTAOinak, bere lerroko aurrelariaren parean edo

aurretik ipintzen dituen atzelariak egindako falta.

1. ARAUA

2. ARAUA

AURRELARIEN ARTEKO FALTAOinak alboko ezker edo eskumako jokalarienparean edo kanporago ipintzen dituen erdiko

jokalariak egindako falta.

AURKIBIDEA

JJOOKKOO EEKKIINNTTZZAAKK EETTAA FFAALLTTAA EEGGOOEERRAAKK

11.. SSAAKKEEAA

Jokoari hasiera ematen dion ekintza da sakea.

Zelaiko posizioan dagoen jokalariak egiten dusakea (eskumako atzelariak). Jokalari hau sakeeremuan jarriko da eta, epailearen sake baimenajaso eta gero, baloiari esku batekin eta aireandagoela emango dio.

Sakea ona izateko, baloiak sarea gainditu behardu, nahiz eta sarea ukitu, eta beste zelai barrurasartu.

2 KIROLAREN EDUKIAK


Oinak alboko ezker edo eskumako jokalarienparean edo kanporago ipintzen dituen erdiko

jokalariak egindako falta.

ATZELARIEN ARTEKO FALTA

I

1. SAKE UNEAN» Sakea egitea errotazioa

txarto egin ostean.

» Sake eremutik kanpo egitea.

» Zelaiko marra zapaltzea.

» Baloia jotzerakoan eskuekinhartzea berriro.

» Eskua eta besoaren ordez,beste gorputzeko atal batezateratzea.

» 8 segundo baino gehiagoerabiltzea.

2. SAKEA ETA GERO» Baloiak taldeko bat jotzen

du.

» Ez du sarea gainditzen.

» Baloia zelai eremutik kanpodoa.

» Baloiak jokalarien pantailabat zeharkatzen du.

SAKE FALTAK

SAKEA GALDU ETA PUNTUA BESTE TALDEARENTZAT

PANTAILA bat, sakea duen taldeko aurrelariek(sarean daudenek) beste taldekoei baloia edosakea egiten doan jokalaria ikusten uzten ezdietenean gertatzen da.

22.. BBAALLOOIIAA KKAANNPPOORRAA eeddoo BBAARRRRUURRAA JJOOAATTEEAA


2 KIROLAREN EDUKIAK

BANAKAKO PANTAILABaloia sarean dagoenarengainetik pasatzen denean

eta hori saltoka edo besoakmugitzen ari denean.

Zelai barruan edomarretan jotzen

duenean

BALOIA BARRUAN

TALDEKO PANTAILASakean dagoena bere

taldeko aurrelarien atzeanezkutatu eta baloia haiengainetik pasatzen denean.

2 KIROLAREN EDUKIAK


Zelai eremutikkanpora doanean.

BALOIA KANPOAN

Zelai eremutikkanpo dagoenmateriala edo

norbait ukitzenduenean.

Sarearen posteak,tentsoreak edoantenak ukitzen

dituenean.

Sarearen antenetatikkanpora pasatzen denean

33.. BBAALLOOII--UUKKIITTUUAAKK

Baloia gorputzeko edozein atalez uki dezakegu.Hona hemen aholku batzuk:


2 KIROLAREN EDUKIAK

Baloiari ezin zaio ez helduez lagundu eskuekin

Taldeak hiru ukitu ditu baloia sarearenbeste aldera botatzeko

Defentsaren lehenengoukituan, baloiak

gorputzeko atal bat bainogehiago jo dezake

BALOI-UKITUEN FALTAK

Ezin dataldekokide batberma

gune lezerabili

Ezin da baloia bi biderjarraian ukitu, ez badablokeoan eta 1. ukituan

Taldeak ezin ditulau ukitu egin

Baloiari ezin zaio ez heldu ez lagundu

KASU GUZTIETAN PUNTUA BESTE TALDEARENTZAT

44.. BBAALLOOIIAA EETTAA SSAARREEAA 55.. JJOOKKAALLAARRIIAA EETTAA SSAARREEAA

2 KIROLAREN EDUKIAK


Baloia sare gainetik etaantenen barrutik pasa behar da

Erdiko marra, oinarekinedo eskuarekin zapaldudezakegu, marra osorik

gainditzen ez bada.

Sare azpitik gorputzeko atalenbat sartzea posible da; bestetaldekoei oztopo egin barik

Sakea ontzat emango da baloia sareaukituta beste aldera pasatzen denean.

Baloiak sarea jotzenbadu, jokaldia jarraitudezakegu; beti ere hiru

ukituen barruan

EGIN DAITEKE

66.. EERRAASSOO--UUKKIITTUUAAKK

Beste zelaira, sare gainetik, botatzekohelburuarekin egiten diren jaurtiketa guztiakeraso-ukituak dira, blokeoa eta sakea izan ezik.

Zalantza handiak sortzen dituzten hiru egoeraazalduko ditugu era laburrean:


2 KIROLAREN EDUKIAK

FALTA DA

Oina edo eskua osorik sartzea

Beste taldearenzelaia, eskua edooina ez den bestegorputzeko atalbatez ukitzea

Sarea ukitzea pilotajotzen edo jotzeko

saiakera egiten duzunean

Erasoko eskuaeta besoa

sarearen bestealdera pasa

daitezkeerremate ostean

Atzelari batek erasoeremutik egindezake erasoa,baloia sarearen

goiko zatia bainobeherago dagoenean

Atzelari batek baloiasare gainetik

dagoenean erasotzeanahi badu, defentsa

eremutik eginbeharko du salto

77.. BBLLOOKKEEOOAA

Blokeoa, beste taldekoen erasoa sare ertzarengainetik oztopatzeko defentsa keinua da.

2 KIROLAREN EDUKIAK


» Beste zelaian dagoen baloia erasotzea.

» Baloiari laguntzea eraso-ukituan.

» Baloia zelaiaren eremutik kanpora bidaltzea.

» Atzeko jokalari batek, eraso eremutik etabaloia sarea baino gorago dagoeneanerrematatzea.

» Beste taldearen sakea erasotzea baloia sareabaino gorago dagoenean.

ERASOKO FALTAK

» Beste zelaian dagoen baloia blokeatu ahal da,baina beste taldeko jokalariak erasoa egin etagero.

» Blokeoa egiten duen jokalariak beste ukitu bategin dezake jarraian.

» Blokeoa ez da defentsan dagoen taldearenlehenengo ukitu lez hartzen. Beraz, hiru ukitugehiago izango ditu baloia bueltatzeko.

EGIN DAITEKE

Esku-ukitu batblokeatzea

Sarearen antenenkanpotik

blokeatzea

Beste taldearensakea blokeatzea

FALTA DA

EEPPAAIILLEE TTAALLDDEEAA EETTAA AARRDDUURRAAKKEpaile nagusiak, bigarren epaileak, mahaikoepaileak eta alboko epaileek osatzen dute partidabateko epaile taldea. Zelaian duten kokapenahurrengo irudian ikus daiteke:

- Epaile nagusia: sareko jokoa ikusteko aulkiberezian egongo da. Haren erabakiak diragarrantzitsuenak, bera baita partidako epailenagusia.

Partida aurretik zelaia, sarea eta baloiaikuskatuko ditu, alde batetik, eta kapitainekinzozketa egin eta beroketa zainduko du, bestetik.

Partidan zehar, gertatzen diren faltak seinalatukoditu bigarren epailearen laguntzarekin. Batez ere

sakea duen taldearen faltak eta sare aldeanegiten diren ukituak zainduko ditu.

- Bigarren epailea: set hasiera bakoitzeanjokalariek zelaian duten posizioa begiztatzen du.Epaile nagusiaren parean kokatzen da.

Partidan zehar, defentsan dagoen taldearenfalten ardura izango du. Horrez gain, sare azpikoinbasioak, aldaketak eta atsedenak kontrolatukoditu.

- Mahaiko epailea: partidako datu guztiakerregistratzen ditu partidako aktan,markagailuaren ardura du eta bigarren epailearilaguntza ematen dio.

- Alboko epaileak: baloiak barruan edo kanpoanjotzen duen seinalatuko dute.


2 KIROLAREN EDUKIAK

EEPPAAIILLEEAARREENN KKEEIINNUUEENN EESSAANNAAHHIIAA

2 KIROLAREN EDUKIAK


1

SAKEBAIMENA

5

ALDAKETA

2

PUNTUANORI

6

SETBUKAERA

3

ZELAIAALDATU

7

SAKEANBALOIARI

EUTSI

4

ATSEDENDENBORA

8

SAKEDENBORAAGORTU

9

FALTABLOKEOAN

10

ERROTAZIOFALTA

11

BALOIABARRUAN

12

BALOIAKANPORA

13

BALOIARILAGUNDU

14

BI UKITUJARRAIAN

15

4 UKITU

16

UKITUTXARRA

17

SAREAUKITU

18

SAREGAINETIK

BARNERATU

19

ATZELARIBATEN

ERASO FALTA

20

BESTEENZELAIRASARTU

21

JOKALDIAERREPIKATU

22

BALOIA UKITU

23

JARRERADESEGOKIA

24

KANPORATUA

22..22.. OOIINNAARRRRIIZZKKOO AALLDDEERRDDII TTAAKKTTIIKKOOAATTAALLDDEEKKOO TTAAKKTTIIKKAA EETTAA JJOOKKOO SSIISSTTEEMMAAKKBoleibolean jokatzen hasten garenean galdera pilasortzen zaigu; nola kokatuko gara zelaian sakeahartzeko?, nori egingo diot harrera pasea?, norkjarriko du baloia erasotzeko?, nork erasoko du?,nork blokeatuko? Galdera hauei erantzuna ematenzein talde taktika erabiliko dugun definituko dugu.

Taldeko taktika: jokalariek, helburu jakin batlortzeko, jokoaren egoera bakoitzean zelaian hartubehar dituzten posizio eta betebeharrak zeintzukdiren definitzean datza.

Boleibolean 6nakako joko taktika azaltzen danagusiki, hori baita azken finean boleibol jokoa,baina horrek ez du esan nahi hastapen etapetan(3 3ren aurka edo 4 4ren aurka) ez denik taldekotaktikarik erabiltzen. Ondorengo fitxetan6nakakoan erabiltzen den talde taktika azaldukodugu, baina tartean hastapenean erabildaitezkeenen aipamen txiki bat egingo dugu.

Jokalariaren betebeharrak eta taldearen helburuakbaloiaren jabetzaren arabera desberdinak izangodira. Ondorengo grafikoan boleiboleko jokoprozesuan betebehar eta helburu hauek zeintzukdiren azaltzen da.


2 KIROLAREN EDUKIAK

Talde taktikako joko sistemak osatzerakoan kontuan izan behar ditugu bi aspektu nagusiki: erabiliko ditugunjoko sistema hauek jokalari unibertsalak erabiliz osatuko ditugun, edo jokalari espezializatuekin osatukoditugun. Bi hauen arteko desberdintasunak ondorengo taulan daude azalduak:

2 KIROLAREN EDUKIAK


» JOKALARI UNIBERTSALAK: Jokalari guztiekbete beharko dituzte errotazio posizio bakoitzeko:

- Betebehar funtzionalak.

- Betebehar posizionalak.

LIBURU HONEN HELBURUA BOLEIBOLA GAZTETXO MAILARAINO EDO HASIBERRIEN OINARRIRA ARTE HELTZEADA, HORREGATIK JOKALARI UNIBERTSALEN JOKO SISTEMAK SAKONDUKO DITUGU ETA JOKALARIESPEZIALIZATUEN JOKO SISTEMAK GAINETIK AZALDU.

6 – 6

Jartzailea txandakatuz. Jokalari guztiak pasatzendira postu guztietatik eta betebehar guztiak bete

behar dituzte taldeak errotazioa egiten duenbakoitzean. Taldekako taktika hastapenean

erabiltzen da, jokalari bakoitzak denetatik egitenikasi behar du, hartzen, jartzen, eraso egiten...

4H – 2K

Jokalari mota bakoitzak posizionalki bere lekuahartu behar du behin baloia jokoan jarrita eta

gune horri dagozkion betebeharrak bete.Jartzailea II gunean eta bi erasotzaile izango

ditugu.

» JOKALARI ESPEZIFIKOAK: Jokalari bakoitzakbetebehar espezifiko bat izango du eta zelaianhorren arabera kokatuko da baloia jokoan jartzendenean.

- Jartzailea (2 gune taktikoa)

- Hartzaile - erasotzailea (4 gune taktikoa)

- Erdiko erasotzailea (3 gune taktikoa)

- Liberoa

IIKKUURRRRAAKK EETTAA ZZEELLAAIIAARREENN AANNTTOOLLAAKKEETTAA


2 KIROLAREN EDUKIAK

IKURRAK ZELAIKO POSIZIOAK

Boleiboleko zelaia VIposiziotan banatzen daeta jokalariek errotazioaegiten duten bakoitzeanposizioz aldatzen dira.I, VI, V posizioak atzekojokalarienak dira eta II,III, IV posizioak aurrekojokalarienak.

JOKALARIEN POSIZIOTAKTIKOAK ZELAIAN,

JOKALARIESPEZIALIZATUEKIN

Jokalariespezializatuekinjokatzen hastengarenean zelaia 3posiziotan banatzen da,posizio bakoitzakjokalariarenespezializazioaadierazten duelarik.

J1 Hasierako errotazioan 1eko jokalaria

Gure eraso aukerak

Blokeoa

Aurkakoen erasoa

Hartzailea (atzean)

Hartzaile + erasotzailea (aurrean)

Jartzailea (aurrean)

Hasierako errotazioan 2ko jokalaria



Hasierako errotazioan 5eko jokalaria


J2

J3

J4

J5

J6

LLEEHHEENNEENNGGOO EEGGOOEERRAA // DDEEFFEENNTTSSAA –– BBaallooiirriikk eezz dduueenn ttaallddeeaa

Boleibolean, baloia aurkako taldeak kontrolatzenduenean (defentsan), taldearen helburuak baloiakontrolatzea lortzea izan behar du, gero, ondokojokaldietan, puntuak egiten saiatzeko.

Etapa horretan kontuan hartu beharreko funtsezkoelementuak honako hauek dira:

- Aurkako sakearen kontrako defentsa - KI(Harrera sistemak)

- Zelaia bete (“W” edo “U – V” Harrerasistemak)

- Bigarren paseaz arduratzen den jokalariari(jartzaileari) era egokian bidali baloia

- Aurkako erasoaren kontrako defentsa – KII(Defentsa sistemak)

- Zelaia bete (Bukaerako defentsa sistemaegokitu).

- Bigarren paseaz arduratzen den jokalariari(jartzaileari) ahal den neurrian era egokianbidali baloia.

- Ondorengo grafikoan azaltzen da laburbildutabaloia aurkako taldeak duenean zein aukeraditugun (1.EGOERA).

2 KIROLAREN EDUKIAK


LLEEHHEENNEENNGGOO EEGGOOEERRAA ((DDEEFFEENNTTSSAA)) –– HHaarrrreerraa ssiisstteemmaakkBaloia sakean aurkariak duenean gure taldearen helburua baloia modu egoki batean jartzaileari bidaltzeaizango da. Horretarako taldeko jokalari bakoitzak zelai eremu bat defendatu beharko du, jartzaileak izan ezik.Jartzaileari defentsa lanak kentzen zaizkio, gero defentsatik erasorako trantsizioa egoki burutu ahal izateko.Hau guztia harrera sistemen bidez egingo dugu, non jokalarien betebehar posizionalak eta funtzionalakdefinitzen diren.

“W” harrera sistema (Harreran 5: 3+ 2) Harrera sistema hau “W” deitzen da, jokalariak zelaian kokatzerakoan taldeak hizki honen itxurako formazioaosatzen duelako. Bost jokalarik egingo dute sakearen harrera, eta geratzen den jokalariak jartzaile lanakegingo ditu. Harrera egiten duten jokalariek errotazio faltarik egin gabe kokatu beharko dute “W” formazioan,eta jartzaileak ere arau hau errespetatu beharko du. Hastapenean harrera sistema honekin hasiko gara.

JARTZAILEA III EDO II ZELAI POSIZIOTIK: Jartzailearen posizioa zein izango den zelaian erabakigarriaizango da bi aspektu nagusitan; ” W ” formazioaren konfigurazioan (errotazio faltarik ez egiteko) etaerasorako trantsizioan izango ditugun eraso aukeretan. Hasiera batean jartzailea III zelai posizioan jarrikodugu talde lana errazteko. Joko maila eta talde mugimenduak hobetzen direnean, jartzailea II zelai posizioanjar dezakegu eraso aukerak zabaltzeko.


2 KIROLAREN EDUKIAK

III ZELAI POSIZIOTIK- Hasierako zelai posizioetatik

jokalariek gutxi desplazatu behardute harrera sistema osatzeko,eta horrek errotazio falta egitekoarazoak gutxituko ditu.

- Eraso aukerak bi izan arren,hastapenean atzerantz jartzea ezda lantzen, beraz eraso aukerabakarrarekin geratuko garagehienetan.

II ZELAI POSIZIOTIK- Hasierako zelai posizioetatik

jokalariek asko desplazatu behardute harrera sistema osatzeko;beraz, kontu handia izan errotaziofaltarik ez egiteko.

- Eraso aukera bi izango ditugu;jartzaileak aurrean izango ditu bierasotzaileak, nahiz eta bietakobat urrun egon eta horrek baloialuze eta altu bideratzea eskatukodion.

“U-V” Harrera sistema (Harreran 4: 2+ 2)

Harrera sistema hau “U – V ” deitzen da jokalariak zelaian kokatzerakoan taldeakhizki hauen itxuradun formazioa irudikatzen duelako. Kasu honetan 4 jokalarikegingo dute sakearen harrera eta geratzen den jokalarietako batek jartzaile lanakegingo ditu, besteak erasorako prestatu beharko du, behin harrera burutu ondoren.Harrera egiten duten jokalariek errotazio faltarik egin gabe kokatu behar dute U - Vformazioan eta jartzaile eta erasotzaileak ere arau hau errespetatu behar dute.

W hastapenetako harrera sistematik U-V-ra pasako gara. Harrera sistema honetan 2zelai gunean kokatuko dugu jartzailea, horrela libre daukagun beste jokalariarekinerasoari abiadura eman geniezaioke eta bigarren eraso aukerarekin konbinatu.

JOKALARIEN ESPEZIFIKOTASUNA - Beste harrera sistema batzuk

Erabiliko ditugun joko sistemak, jokalari espezifikoz osatutako taldean, askoz erekonplexuagoak dira eta liburu honetan ez gara hauek sakontzera sartuko. Jokalaribakoitzak betebehar espezifiko bat izango du eta joko mota batean espezialistaizango da. Zelaia 3 gunetan bereiziko da ; 2 gune taktikoa, 3 gune taktikoa eta 4gune taktikoa. Zelaiko gune bakoitzak jokalariaren betebeharrak definituko dizkigu;2ko jokalariak jartzaileak izango dira, 3ko jokalariak eraso azkarreko jokalariak izangodira eta 4ko jokalariak eraso nagusiaz arduratuko dira. Errotazioa osatzerakoanjokalari desberdindez osatutako bi lerro izango ditugu, horrela errotazio bakoitzeaneraso gunean 3 jokalari espezialista desberdin izango ditugu. Jokalari espezifikoberdinak direnak errotazioan elkarren aurka jarriko dira irudian agertzen den bezala,eta behin baloia jokoan jartzen denean bakoitza bere joko gunera desplazatu beharko da.

Gauzak horrela harrera eta eraso sistemak osatzerakoan kontu handia hartu behar da errotazio faltarik ezegiteko eta eraso azkar eta konbinatu desberdinak ondo egiteko. Honetan ez dugu gehiago sakonduko.

2 KIROLAREN EDUKIAK


Zelaiko guneakJokalari espezifiko

errotazioan

LLEEHHEENNEENNGGOO EEGGOOEERRAA ((DDEEFFEENNTTSSAA)) –– DDeeffeennttssaa ssiisstteemmaakk

Baloia aurkako taldeak kontrolatuta duenean guri eraso egiteko prestatuko dira; gure helburua orduan eraso hau ekiditeaedo baloia gure kontrolpera bueltaraztea izango da. Horretarako defentsako hasierako posizio batetik defentsarenbukaerako posiziora trantsizioa egin beharko dugu. Trantsizio hau aurkariaren erasoko posizioak baldintzatuko digu, hauda, blokeoa eta defentsaren kokapena aurkariak nondik erasoko duen irakurri ondoren egin beharko da (bakarkakotaktika kasu honetan garrantzitsua da defendatzeko orduan).

Baloia aurkariak duen bitartean jokalariak hasierako defentsa sisteman kokatuak egongo dira 3-2-1 edo 3-1-2. Gurebukaerako defentsa sistemaren araberakoa izango da hasierakoa; jokalariek ahalik eta azkarren eta desplazamendu

gutxien eginda hartu behar dituzte lekuak.

Aurkako taldeak erasoa nondik egingo duen irakurriaz batera jokalariek definitutakodefentsa sisteman kokatu behar dute. Hastapen sasoian lehen lerroan blokeobakarrarekin jokatuko dugu, blokeoa sasoi honetan ez baita oso eragonkorra izaten etazelaia babestuko duten jokalari gehiago izatea interesgarriagoa da. Ondorengo irudietaneraso eremu desberdinen defentsa sistema posibleak planteatzen dira, hauez gain besteasko plantea ditzakegu, baina hastapenean uste dugu hauek egokiak direla.


2 KIROLAREN EDUKIAK

HASIERAKODEFENTSA SISTEMA BUKAERAKO DEFENTSA SISTEMA

BBIIGGAARRRREENN EEGGOOEERRAA // EERRAASSOOAA –– BBaallooiiaa ttaallddeeaakk dduueenneeaann

Baloia gure taldeak dueneko boleibol-jokoan,taldearen helburuak behin betiko eraso batenbidez puntu bat lortzea izan behar du.

Kontuan hartu beharreko funtsezko elementuakhonako hauek izango dira:

- Sake hobezina egin (aurkariek eraso egin ahalizatea zaildu)

- Eremu libreetara bidali.

- Baloia interferentzia-eremuetara eta aurkakohartzaile txarrengana bidali.

- Defentsatik erasora iragateko pentsamoldea

- Pentsamendu aldakorra eta joko-egoeraposibleetara irekia sortu.

Ondorengo grafikoan azaltzen da laburbildutabaloia aurkako taldeak duenean zeintzuk izangodiren gure aukerak (LEHENENGO EGOERA).

2 KIROLAREN EDUKIAK


BBIIGGAARRRREENN EEGGOOEERRAA ((EERRAASSOOAA)) –– HHaarrrreerraa oonnddoorreennggoo eerraassoo ssiisstteemmaa

Aurkariak sakea atera eta guk harrera egin ondoren, eraso sistema sartzen da jokoan. Harrera egiteak baloiagure kontrolpean izatea esan nahi du, eta, jartzaileari ahalik eta egokien bideratu ondoren pasea, eraso egiteageratzen zaigu. Arautegian azaldu den bezala, erasoa aurreko jokalariek bakarrik egin dezakete, berazjartzailea aurreko jokalaria denez, bi erasotzaile geratuko dira erasoa egin ahal izateko. Aukeratutako harrerasistemak eraso mota eta aukerak baldintzatuko dizkigu. Ondorengo irudietan aurreko atalean azaldu ditugunharrera sistemen eraso antolaketa azalduko da.

Erasoa nondik joko dugun jartzaileak hautatu beharko du ikusten duen egoeraren arabera (bakarkako taktika).Eraso sistemak erasoa babestea ere eskatzen digu eta jokalariek erasotzaileari lagundu behar diote blokeoposible baten aurrean. Ondorengo irudietan azaltzen den bezala babestuko ditugu erasoak, hiru eraso guneposibleak kontuan izanda.


2 KIROLAREN EDUKIAK

DEFENTSA BURUTUONDOREN, ERASO

AUKERAK HARRERASISTEMAN ERABILITAKOBERDINAK IZANGO DIRA.

BBAAKKAARRKKAAKKOO TTAAKKTTIIKKAABakarkako taktikari dagokionez, jokalariek jokoaren bitartez ikasiko dute jokoa irakurtzen eta jokoak exijitzendituen teknika trebetasunak asimilatzen eta hobetzen. Hastapenetan planteatuko ditugun joko lehiakorretanirabazten saiatuko dira, 1 1en aurkakoetan batez ere (eta horretarako originala izan beharko du, estrategiaksortu beharko ditu, aurkaria engainatu egin beharko du eta eskura dituen baliabide guztiak erabili beharkoditu). Ardurak banatzeko jokoetan, hala nola ‘1 eta 1 alde’, ‘2 eta 2 alde’ eta baita ‘2 eta 2 aurka’ egoeretanere, lankidetzan ahaleginduko dira, bi jokalarik lankidetzan jarduten baitute bi aurkariri irabazteko. Horrelakolankidetzako joko-egoeretan teknikak ere garrantzi handia du; izan ere, keinuak zenbat eta egokiago egin,aurrera egiteko eta arrakasta izateko hainbat eta aukera gehiago izango du jarduerak eta, ‘2 2ren aurka’ eta‘2 2ren aurka gehi 1’ kasuetan, talde-taktikak.

Norbanakoen taktika horren oinarrizko alderdiak honako hauek izango dira:

2 KIROLAREN EDUKIAK


22..33.. OOIINNAARRRRIIZZKKOO AALLDDEERRDDII TTEEKKNNIIKKOOAA

SSaakkeeaa

BBeehheekkoo ssaakkeeaa

OINARRIZKO POSIZIOA ETA UKITUAREN AZALPENA


2 KIROLAREN EDUKIAK

1. Ukitu aurretik

Gorputza zelaira orientatuta

Baloia eutsi sakea egingo dugunbesoaren kontrako eskuan, gerriarenaltueran eta sakea egiteko erabilikodugun besoaren aurrean.

Hankak apur batflexionatuak.

Baloiagutxijaurtiz.

Sakea egingoduen besoarenkontrako oinaaurreratua.

Sakea egitekoerabiliko dugunbesoa guztizzabaldua etagorputzarenatzealdean.

Hanken luzapenakoordinatu bihanken apoioamantenduz.

Baloiaren ukituaatzealdean etaazpian egingo dugu,esku betez.

Hanken luzapenajarraituz atzeratutakohankatik aurreratutakohankara pasatugorputzaren pisua.

Besoak bereibilbidependularrajarraituko du.

Besoa ibilbideosoan guztizzabaldua eramanbehar da.

2. Ukitzerakoan 3. Ukitu ostean

BEHEKO SAKEAREN ERABILERA

Beheko sakea baloia jokoan jartzeko erabiltzen da,sake gabe ez baitago pilota jokoan jartzerik.Hasiera batean beheko sakea irakasten da, bestesake motak konplexuagoak baitira.

BEHEKO SAKEKO EBALUAZIO FITXA

HUTSEGITE NABARIENAK

2 KIROLAREN EDUKIAK


AKATSA BAI EZ

Sarearekiko orientazioa ona da

Sakea egiteko besoaren aurkako hankaaurreratuta dago

Sake aurreko baloi-altxatzea altuegia da

Besoa flexionatuta jotzen du baloia

Sakea egin ondoren besoa albora doa

Baloia esku betez jotzen du

AKATSA ONDORIOA KONPONBIDEA

Ez da sareraorientatuta

ipintzen

Sakeak ez dira heldukoedo ez dira zelaian

sartuko

Sakeak egin zelairabegira

Okerreko hankaaurreratuta

Desoreka sakeaegiterakoan; baloiak

desbideratuta;bizkarreko arazoak

Hanka egokiaaurreratuta egin

sakeak

Sake aurrekobaloi-altxatzea

altuegia

Baloia jotzerakoankontaktua ez da esku

betez egingo

Baloia altxa gabesakea hormara egin

(distantzia laburretik)

Besoaflexionatuta

Ez dute sareagaindituko

Sakeak egin distantziaoso laburretatik

Besoarenibilbidea albora

Baloiak desbideratutaaterako dira

Sakeak hormara egin,bertan seinalatutako

gune batera

Baloia eskubetez jo

Baloiak desbideratutaaterako dira, kontrolik

gabe

Sake kolpetxoakemanez baloia airean

mantendu

GGooiikkoo ssaakkeeaa

OINARRIZKO POSIZIOA ETA UKITUAREN AZALPENA


2 KIROLAREN EDUKIAK

1. Ukitu aurretik 2. Ukitzerakoan

3. Ukitu ostean

Sakea egiteko erabilikodugun besoa prestatu:sorbalda atzeratuz etaukondoa gorantzbegira.

Sakea egingo duenbesoaren kontrakooina aurreratua.

Baloia gorantz jaurti, sakeaegingo duen besoarenkontrako eskuarekin (edo bieskuekin).

Baloiajaurtikitzekoerabili dugunbesoabeherantzjaitsi.

Ukituaren atzetik aurrerakomugimenduarekin jarraitu.

Ukitua baloiaren atzealdean etaazpian egingo da esku betez.

Prestatuta dugun besoaatzetik aurrera ekarrikodugu ukondoaluzatzearekin batera.

Ukitua altura maximoanegingo da, besoa guztizluzatua eta sorbalda ahaliketa gorena dugularik.

Gorputza zelaira orientatuta

GOIKO SAKEAREN ERABILERA

Hasieratik saiatuko gara sake kontrolatua,potentzian baino gehiago norabidean oinarrituaeta segurtasuna ematen diguten ibilbideakdituena, izan dadin. Jokoa hasteaz gain,errematerako progresio gisa balioko digu.

GOIKO SAKEAREN EBALUAZIO FITXA


2 KIROLAREN EDUKIAK


AKATSA BAI EZ

Zelaira begira jartzen da

Sakea egiteko besoaren beste aldeko hanka aurreratuta dago

Sakeari begira geratzea, zelaian sartu gabe

Besoa flexionatuta jotzen du baloia

Sakea egin ondoren besoa albora doa

Baloia esku betez jotzen du


Ez da sareraorientatuta

ipintzen

Sakeak ez dira heldukoedo ez dira zelaian

sartuko

Sakeak egin zelairabegira

Okerreko hankaaurreratuta

Desoreka sakeaegiterakoan; baloiak

desbideratuta;bizkarreko arazoak

Hanka egokiaaurreratuta egin

sakeak

Sakeari begirageratzen da,zelaian sartu

gabe

Jokoan ez sartzea,denbora gehiegizelaitik kanpogeratzeagatik

Hartu ondoren, sakeaegin duen jokalariakbere eremuan libre

utzi duen lekura jaurti

Besoaflexionatuta

Sakean, baloiak ez dusarea gaindituko

Bideo behaketa.Norbaitek baloia altudaukala sake keinua

egin

Besoarenibilbidea albora

Baloiak desbideratutaaterako dira

Sakeak hormara egin,bertan seinalatutako

gune batera

Baloia eskubetez jo

Baloiak desbideratutaaterako dira, kontrolik

gabe

Sake kolpetxoakemanez baloia airean

mantendu

BBeessoo uukkiittuuaaOINARRIZKO POSIZIOA ETA UKITUAREN AZALPENA


2 KIROLAREN EDUKIAK

1. Ukitu aurretik

2. Oinarrizko posizioa

3. Ukitzerakoan

4. Ukitu ostean

Desplazatu, gelditu eta baloia bidali nahiden norabidera begira jarri.Oinarrizko posizioa: erdi makurtuta.

Besaurreak batera,altuera berdinean etaeskuak helduta.

Sorbaldakgorputzetikaldenduta.

Baloia, besaurreenerdiko aldearekinukituko dugu.

Baloia gorputzarenaurrean eta gerrialtueran dago.

Besoakbaloiarennorabideandoaz.

Oinak etabelaunakluzatzenjarraitzendute.

Gorputzaren pisuabi hanketan,bereziki oinpuntetan.

Belaunak erdiflexionatuak, 90º-tangehienez.

Besoak luzatutaenborrarekin 90ºeta lurrarekin45º eratuz.

Besaurre ukitua(biekin batera),ukondoakflexionatu barik.

Gorputz enborrarekin,hankekin eta besoekinaurrera eta gorantzegin.

Oinak, sorbaldenzabaleran jarrita etabaloia bidali nahi dennorabidera begira.

BESO-UKITUAREN ERABILERA

Beso-ukitua, baloia bular aldera edo beheragodatozen baloiak altxatzeko keinu egokiena izangoda. Beheko ukituetan eta baloi harrerakokeinuetan erabiliena da, zalantzarik gabe.

Harrera, jokoan dauzkagun hiru ukitu aukeretatiklehena izaten da eta aurkakoen sakea altxatzekoedo errematea defendatzeko erabili ohi da.

1960. urtean Asiako taldeek erabili arte ez zenezagutzen. Urte gutxira, 1966ko MundukoTxapelketan, %93 sake-harrera beso-ukituz egin ziren.

BESO-UKITUAREN EBALUAZIO FITXA


2 KIROLAREN EDUKIAK


AKATSA BAI EZ

Eskuak ondo lotzen ditu

Belaunak erdi flexioan eta sorbalden zabaleran ditu

Sorbaldak gorputzetik urruntzen ditu

Besoak gerri altueran eta izterren paraleloan ditu

Ukitu orduko geldiunea egiten du

Ukitzerakoan baloia gorputzaren aurrean etagerri altueran izaten du

Besoekin egiten du ukitua (biekin batera),ukondoak flexionatu barik

Ukitua egiteko besoen eta hanken laguntzaerabiltzen du


Hankak gehiegielkartuta eta

belaunak zuzen

Oreka gutxi etadesplazamendu

laburrak

Baloi zailagoak bota,mugitzeko beharra

ikusteko

Besoak gerrialtueran etaizterrekin

paralelo ezedukitzea

Baloiak ez du norabideeta altuera egokia

hartuko

Behaketak (bideoa etakideena)

Eskuak txartolotuta edukitzea

Baloiak ez du norabideegokia hartuko

Ukitu + askatu eskuak+ ukitu ariketak

proposatu

Ukituaeskumutur edohatzekin egitea


Ukondoak etaeskumuturrak ez

flexionatu

Ukitzerakoanukondoakflexionatu


(atzerantz)


Ukitzerakoanlekuan geldirik

ez egotea


Desplazamendua +geldiunea + ukitua

dela gogoratu

EEsskkuu uukkiittuuaaOINARRIZKO POSIZIOA ETA UKITUAREN AZALPENA


2 KIROLAREN EDUKIAK

1. Ukitu aurretik

2. Oinarrizko posizioa

3. Ukitzerakoan

4. Ukitu ostean

Desplazatu, gelditu eta baloia bidali nahiden norabidera begira jarri.Oinarrizko posizioa, erdi makurtuta.

Gorputzenborrabertikal. Eskuak buruaren aurrean

ongi kokatuak.

Ukituabekokiarenaurrean.

Baloiaren ukituairudian bezala.Triangelu itxuradunforma eginezatzamarrekin.

Eskuturrakapur bataurrerantzokertu.Besoeiparalelo gutxigora behera.

Hankak eta besoakluzatuko ditugugorantz eta aurrera.

Burua baloiari begira.

Besoak erdi flexionatuta,ukondoak zertxobait zabaliksorbalden altueran.

Oinak, sorbalden zabaleranjarrita eta baloia bidali nahiden norabidera begira.

Belaunak erdi flexionatuak

Gorputzaren pisua bi hanketan,bereziki oin puntetan.

ESKU-UKITUAREN ERABILERA

Esku-ukitua, oro har, erasoa prestatzeko erabiltzenden ukitua da, nahiz eta egoeraren arabera pasebat egiteko edo baloia beste zelaira pasatzeko ereerabili dezakegun.

Erasoa ondo egiteko oso garrantzitsua da esku-ukitua ondo egitea, baloiari ematen diogunaltuera, sarerako distantzia….

ESKU-UKITUKO EBALUAZIO FITXA


2 KIROLAREN EDUKIAK


AKATSA BAI EZ

Baloiaren azpian jartzen da

Hankak gehiegi elkartuta eta zuzen ditu

Eskuak gaizki kokatzen ditu

Ukituaren amaieran eskuturrak asko jiratzen ditu

Ukitzerakoan ukondoak eta hankak luzatzen ditu

Ukitu aurretik geldiunea egiten du

Ukitua egiteko besoen eta hanken laguntzaerabiltzen du


Hankak gehiegielkartuta eta

belaunak zuzen

Oreka gutxi etadesplazamendu

laburrak

Baloi zailagoak bota,mugitzeko beharra

ikusteko

Eskuak gaizkikokatutaedukitzea

Baloiak ez du altueraegokia hartuko

Ukituak eginbeharrean baloia

eskuetan sartzen utzi

Amaieraneskuturrak asko

jiratzea

Baloiak ez du norabideegokia hartuko, ezta

altuera ere

Ukituak eginnorberaren gainean,gune batetik atera

gabe

Ukitzerakoanukondoak eta

hankak luzatzea

Baloiak ez du altueraegokia hartuko


Ukitzerakoanlekuan geldirik

ez egotea


Desplazamendua +geldiunea + ukitua

dela gogoratu

EErrrreemmaatteeaaUKITUAREN AZALPENA


2 KIROLAREN EDUKIAK

Pausoak egiterakoan bultzadaemateko besoak atzera.

Errematatzekoerabiliko dugunbesoaren kontrakooina aurreratua.Ezker hanka.

Eskuin hankarekinjauzi eran pausoluze bat eman.

Aldi berean ezkerhanka zertxobaitaurrerago ekarri.

Jauzi egin ahalik etabertikalen; apur bataurrerantz joateanormala da.

Jo ondoren bihanken gaineanorekatuta lurreratu.

Jauzia baloiaren atzean.

Errematea egin aurretik saretik distantziajakin batera kokatuta egon behar dugu (3komarra baino atzerago, gutxi gorabehera).

1. Errematea prestatzen 2. Ukitu aurretik

3. Ukitzerakoan

Bi besoakjauziegitean aldiberean altxa

Ukondoa altueta besoa etaeskua atzean

Besoa guztiz luzatu Baloia ahalik etaaltuen jo, atzealdeaneta goian. Eskumuturrajira azken unean.

ERREMATEAREN ERABILERA

Errematea puntua lortzeko eraso bezala erabiltzenda. Aurkariari baloia defendatu ezin duen lekurabideratzea eta horrela puntua norbereganatzea duhelburu.

Erremate on bat esku-ukituaren bitartez egiteajartzaileak ipinitako baloiaren araberakoa izatenda sarritan. Era desberdinetako erremateak daudekolokatzaileak jarritako baloiaren arabera. Horiguztia erremateak aurrean izango duen blokeoagainditzeko erabiltzen da.

ERREMATERAKO EBALUAZIO FITXA


2 KIROLAREN EDUKIAK


AKATSA BAI EZ

Errematerako saretik ateratzen da

Errematerako pausoak ondo egiten ditu

Gorantz jauzi egiten du

Jauzia baloia baino aurrerago egiten du

Berandu jauzi egiten du

Errematatzerakoan eskumuturra jiratzen du

Baloia ahalik eta altuen jotzen du


Saretik ez daateratzen

Eraso jauzia ondoegiteko zailtasunak

izango ditu

Saretik kanporadagoen zerbait ukitu

eta gero baloiraabiatzera behartu

Pausoak ez dituondo egiten

Jauzia egiterakoanarazoak izango ditu

(desoreka…)

Pausoak errepikatu,lurrean pauso bakoitza

marraztuz

Ez du gorantzjauzi egiten

Ez du distantzi egokiaizango baloia eta

sarearekin

Jauzi egin duen lekuberean erori

Jauzia baloiabaino aurrerago

egiten du

Errematea kanpora,lurreratze desorekatua,

bizkarreko arazoak

Baloia, pausoak emaneta gero jauzi egin etaeskuak luzatuta, buru

aurrean hartu

Jauzia beranduegiten du

Ez du besoa luzatutaerrematatzen

Baloi azpian ahalik etaazkarren jartzera

behartu

Eskumuturra ezdu jiratzen Erremateak kanpora

Hormaren kontraerremate ukitua egin,

jauzi gabe

BBllookkeeooaaUKITUAREN AZALPENA


2 KIROLAREN EDUKIAK

1. Blokeoa prestatzen 2. Blokeatzerakoan 2. Blokeatzerakoan

Besoak flexionatuta eta eskuakirekita, sorbalden parean sarearibegira.

Besoak nahiz eskuakbananduak baloiapasatu ez dadin adina.

Atzamarrak guztizzabaldurik etatentsioan. Zelaierdira orientatu.

Hankak apurtxo bat flexionatutaizango ditugu(itxarotean/desplazatzerakoan).

90º-raino hankakflexionatu ondoreneta blokeo posizioahartuta jauzi egin.

Gorputza eta besoakguztiz luzatu. Besoakapur bat aurreratukoditugu, sarea ukitugabe, hankekin ereberdin egingo duguoreka konpentsatzeko.

Bi hanken gaineanorekatuta erori hankakapur bat flexionatuzerorketa malgutzeko.

Besoak azkar batu,sarea ez ukitzeko.Blokeoa egin aurretik garrantzitsua da

aurkariaren jokoa irakurtzea. Blokeoaegin behar dugun lekura desplazatu.

BLOKEOAREN ERABILERA

Blokeoa aurkariaren erasoa oztopatzeko edoekiditeko erabiltzen da. Blokeoak zelaiaren gunebat defendatzen du, erremateak oro har ezinizango baitu blokeoaren gainetik eraso egin.Horrela beste jokalariek zelaiaren beste gunebatzuk defenda ditzakete.

Blokeoa, aurreko jokalariek bakarrik egin dezaketeeta banakako, binakako edo hirunakako blokeoakerabili daitezke taldearen mailaren arabera.Erasotzailearen errematea blokeatuz gero, etabaloia blokeatzailearen zelaian geratzen bada,honek baloia berriz uki dezake eta taldeak 3 ukituizango ditu jokaldia egiteko.

BLOKEOKO EBALUAZIO FITXA


2 KIROLAREN EDUKIAK


AKATSA BAI EZ

Aurrerantz jauzi egiten du

Desorekatuta jauzi egiten du

Eskuak sorbalden parean ditu jauzi egin aurretik

Begiak itxi egiten ditu blokeoan

Besoen arteko distantzia handia dablokeatzerakoan

Eskuak elkarren gainean jartzen ditublokeatzerakoan

AKATSA ONDORIOA KONPONBIDEADesorekatuta

jauzi egiten du;aurrerantz jauzi

egiten du

Sarea ukitzen du, ezda guztiz luzatzen

Keinua pareta batenaurrean egin, besoakparetaren paraleloan

igo daitezen

Begiak ixtenditu blokeoan

Ez du baloia ikusten;bigarren baloiak galdu

egiten ditu

Jokalariari galdetunondik pasa den

errematatzailearenbaloia. Aurkakoen

iskin-ekintza eragin,blokeatzailea jabetudadin jokaldiari eta

baloiari begiradarekinjarraitu behar diela

Besoen artekodistantzia

handiegia da /Eskuak elkarrengainean jartzen

ditu

Baloiak errazgainditzen du blokeoa;baloia erraz pasatzen

da

Eskuan luzera egokikoobjekturen bat

eraman, bi besoakaltxatzean goian bi

eskuekin heldu beharizan dezan; horrela,

besoen gutxieneko etagehieneko tartea

ziurtatuko du

Boleibola

Documents

Transcript of Boleibola