Controles coñe

Avaliación inicial

Nome Data

Escribe en orde o nome das etapas da vida das persoas. 1

1.º 2.º

3.º 4.º

Completa a táboa. 2

Que parte do ollo capta a luz? Escribe. 3

Escribe o nome das partes do oído que están numeradas. 4

3 1.

2.

3.

4. 4

2 1

8 Material fotocopiable © 2012 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Para que as necesitamos? Un alimento en que se

encontran

Proteínas

Vitaminas

Hidratos

de carbono

Graxas

AVALIACIÓN INICIAL

Escribe o significado das seguintes palabras. 5

• Carnívoro:

• Herbívoro:

• Omnívoro:

Explica como se alimentan as plantas. 6

En que se diferencia un animal vertebrado dun animal invertebrado? Explica. 7

En que grupos se dividen os animais vertebrados? Escribe os seus nomes. 8

Completa. 9

• No movemento de a Terra xira sobre si mesma.

Tarda en dar unha volta completa.

• No movemento de a Terra xira arredor do Sol. Tarda

en dar unha volta completa.


Avaliación inicial

Nome Data

Completa o esquema coas palabras dos recadros. 10

evaporación condensación fusión solidificación

calor calor

sólido líquido gas frío frío

11 Explica como se forma a chuvia.

Que diferenza hai entre tempo atmosférico e clima? Explica. 12

Le o texto e escribe cada número no seu lugar.

«O río Fluvio nace na Montaña

Beanca. Ten un afluente,

o Neves.

Cerca do río Fluvio encóntrase

a lagoa Fría.»

13

1

2

3

Río Fluvio

Afluente Neves

Lagoa Fría


AVALIACIÓN INICIAL

Observa e completa cos puntos cardinais. 14

• O estadio está ao

do aeroporto.

• O aeroporto está ao

do teatro.

• O teatro está ao

da biblioteca.

Risca a palabra que non corresponda. 15

• O concello / municipio goberna a localidade.

• O carpinteiro / agricultor obtén recursos da natureza.

• O pescadeiro / pescador proporciona servizos aos demais.

• O panadeiro / agricultor fabrica produtos elaborados.

Escribe aldea, vila ou cidade segundo corresponda. 16

• Son localidades pequenas onde viven poucas persoas.

• Os edificios teñen pouca altura e as rúas son curtas.

• Hai barrios modernos, os ensanches, que rodean o centro.

17 Ordena as palabras desde a que indica menos tempo á que indica máis.

milenio – ano – semana – década – século – mes

1.º 2.º

3.º 4.º

5.º 6.º


aeroporto

N

O L

S

teatro

biblioteca

estadio

Criterios de avaliación AVALIACIÓN INICIAL

as respostas de forma ordenada.

polo nome doutras partes do ollo.

coas partes do ollo ou da lingua.

aos alumnos que expliquen os conceptos ovíparo

alimento, a diferenza dos animais.

de cada categoría.

de cada categoría.

para ilustrar cada movemento.

de cada cambio de estado.

cos alumnos.

con todas as formas do relevo que se lles

correctamente un plano e usar os puntos

e pescador.

(aldea, vila ou cidade) e que xustifiquen

do tempo da súa vida.


Criterios Actividades Observacións e suxestións

• Enumera de forma ordenada

as distintas etapas da vida

das persoas.

1

É fundamental que os alumnos dean

• Sabe o que achegan

os distintos nutrientes

e dá exemplos.

2

É unha actividade de dificultade alta.

• Coñece as funcións das partes do ollo.

3

Poderíase continuar a actividade preguntando

• Localiza as partes do oído.

4

Pódese propoñer unha actividade similar

• Diferencia os distintos tipos

de nutrición animal.

5

Poderíase ampliar a actividade pedindo

e vivíparo.

• Describe a función de nutrición

nas plantas.

6

Insistir en que as plantas fabrican o seu propio

• Diferencia os conceptos

de vertebrado e invertebrado.

7

Podería pedir aos alumnos que poñan exemplos

• Coñece os grupos de animais

vertebrados.

8


• Diferencia os movementos de rotación e translación.

9

Os alumnos poderían facer un debuxo

• Identifica os principais cambios

de estado.

10


• Coñece o ciclo da auga.

11

Pida aos alumnos que describan a historia

dunha pinga de auga desde que se evapora

no mar.

• Distingue os conceptos

de tempo e clima.

12

Leve á clase mapas do tempo e analíceos

• Identifica accidentes

da paisaxe.

13

Propoña aos alumnos que fagan un debuxo

ocorran.

• Usa os puntos cardinais para

localizar lugares.

14

A actividade supón dúas habilidades: ler

cardinais.

• Explica conceptos relacionados

coa poboación.

15

Insista na diferenza entre as palabras pescadeiro

• Distingue aldeas, vilas

e cidades.

16

Pregunte aos alumnos o que é a súa localidade

a resposta.

• Coñece as principais

unidades de medida

do tempo histórico.

17

Pida aos alumnos que elaboren unha liña

AVALIACIÓN INICIAL

Solucións

1. 1.º Infancia.

2.º Adolescencia.

3.º Idade adulta.

4.º Ancianidade.

2. Resposta Modelo (R. M.). Proteínas: son necesarias para medrar adecuadamente.

Encóntranse na carne, o peixe, os produtos lácteos e os legumes.

Vitaminas: son fundamentais para estar sans e evitar moitas enfermidades.

Abundan nas froitas e as verduras.

Hidratos de carbono: achégannos enerxía. Encóntranse no azucre, o pan, a pasta,

o arroz, as patacas, os legumes…

Graxas: achégannos enerxía. Encóntranse nos embutidos, a carne, os doces…

3. A retina.

4. 1. Orella. 2. Tímpano. 3. Osiños. 4. Caracol.

5. Carnívoro: animal que se alimenta doutros animais.

Herbívoro: animal que se alimenta de plantas.

Omnívoro: animal que se alimenta tanto de animais coma de plantas.

6. R. M. As plantas fabrican os seus propios alimentos. Para facelo, necesitan: auga e sales minerais,

que toman do solo pola raíz; dióxido de carbono, que toman do aire polas follas, e luz do sol.

7. R. M. Os animais vertebrados teñen ósos no seu interior e os animais invertebrados

non os teñen.

8. Mamíferos, aves, réptiles, anfibios e peixes.

9. Rotación; 24 horas.

Translación; 365 días.

10. De arriba abaixo e de esquerda a dereita: fusión, solidificación, evaporación, condensación.

11. R. M. A auga do mar e dos ríos evapórase, sobe, arrefríase e condénsase. Fórmanse gotiñas

de auga que dan lugar ás nubes. Cando as gotiñas que forman as nubes se unen unhas a outras,

fórmanse gotas máis grandes que caen á terra.

12. R. M. O tempo reflicte como está a atmósfera nun lugar e nun momento determinados.

Os distintos tipos de tempo que vai nun lugar ao longo de varios anos indícannos

como é o clima dese lugar.

Resposta gráfica (R. G.).

Norte; sur; oeste.

13.

14.

15. As palabras que deben riscar son: municipio, carpinteiro, pescador, agricultor.

16. Aldea; vila; cidade.

17. 1.º semana. 2.º mes. 3.º ano. 4.º década. 5.º século. 6.º milenio.


UNIDADE

1 A nutrición Control

Nome Data

Escribe unha oración coa palabra nutrición e outra coa palabra dixestión. 1

Observa o debuxo

e rotula nel

as seguintes partes.

2

pulmón

traquea

intestino

estómago

esófago

bronquios

Escribe o nome de dous órganos do aparello excretor. 3

4 A seguinte oración é falsa, escríbea correctamente.

A función de nutrición consiste en conseguir osíxeno e alimentos, transportalos

polo corpo e aproveitar os refugos.

5 Escribe un consello que darías a un amigo para manter san o aparello dixestivo.


Control UNIDADE 1

Explica para que serven os riles. 6

Contesta. 7

• Onde está o corazón: no tórax ou no abdome?

• Explica que é a circulación do sangue.

Contesta. 8

• De que está formada a urina?

• En que órgano se acumula a urina?

Observa as viñetas e explica que aparello se coida en cada caso. 9

A B C

A.

B.

C.

10 Explica que é a respiración e onde ocorre.


UNIDADE

1 A nutrición Test

Nome Data

1. O movemento de entrada de aire na respiración chámase…

a. inspiración. b. expiración. c. respiración.

2. A función de nutrición consiste en…

a. alimentarse adecuadamente e expulsar os refugos a través das feces.

b. tomar alimentos e respirar.

c. conseguir nutrientes e osíxeno, transportalos polo corpo e eliminar os refugos.

3. Os vasos sanguíneos máis finos chámanse…

a. veas. b. arterias. c. capilares.

4. Non é un hábito saudable…

a. visitar o dentista só cada tres anos.

b. ter unha alimentación variada con pouca graxa e suficiente fibra.

c. facer exercicio habitualmente.

5. Os aparellos que interveñen na función de nutrición son…

a. dixestivo e excretor. b. dixestivo, excretor, circulatorio e respiratorio. c. dixestivo.

6. Na excreción expúlsanse…

a. feces. b. substancias de refugo do sangue. c. alimentos innecesarios.

7. Na dixestión obtéñense…

a. nutrientes que pasan ao sangue.

b. osíxeno que pasa ao sangue.

c. alimentos que pasan ao sangue.

8. É incorrecto que no aparello circulatorio o sangue…

a. sae dos vasos sanguíneos e chega a todas as partes do corpo.

b. forma parte do aparello circulatorio.

c. é bombeada polo corazón.

9. Na respiración…

a. conséguese o osíxeno que o corpo necesita e que pasa ao sangue.

b. interveñen os pulmóns, o esófago e a traquea.

c. interveñen o aparello circulatorio e respiratorio.

10. Un hábito saudable é…

a. beber refrescos sempre que teñamos sede.

b. beber auga cando facemos deporte.

c. non beber auga cando vai calor para evitar a evaporación.


Criterios de avaliación e solucións UNIDADE 1

C: Control; T: Proba tipo test.

Test

1. a.

2. c.

3. c.

4. a.

5. b.

6. b.

7. a.

8. a.

9. a.

10. b.

Control

1. R. M. A nutrición é necesaria para que o noso corpo obteña a enerxía

e os materiais que necesita. A dixestión serve para obter

os nutrientes dos alimentos.

2. R. G. Esquerda, de arriba abaixo: traquea, pulmón, intestinos.

Dereita, de arriba abaixo: esófago, bronquios, estómago.

3. Riles e vexiga.

4. A función de nutrición consiste en conseguir osíxeno e nutrientes,

transportalos polo corpo e eliminar os refugos.

5. R. M. Poden escoller un entre os seguintes: ter unha dieta saudable

en que non se coman moitas graxas. Cepillar os dentes despois

de cada comida. Gardar o tempo de dixestión antes de facer exercicio.

6. R. M. Os riles serven para limpar o sangue das substancias

de refugo.

7. O corazón está no tórax. A circulación é o percorrido que realiza

o sangue por todo o corpo.

8. A urina está formada polos refugos que tiña o sangue.

A urina acumúlase nun órgano do aparello excretor chamado vexiga.

9. A. Coida o aparello dixestivo.

B. Coida o aparello circulatorio.

C. Coida o aparello excretor.

10. A respiración consiste en obter o osíxeno que necesitamos para vivir.

Ocorre no aparello respiratorio.


Criterios de avaliación

Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2 Comprende o que é a función de nutrición

e coñece os aparellos implicados no proceso.

C T

C

C

T

2

Identifica as partes do aparello dixestivo

e coñece a súa relación coa función

de nutrición.

C

C

T

2 Identifica as partes do aparello respiratorio e comprende a súa función.

T

C

T

C

1, 2 Coñece as partes do aparello circulatorio

e explica a súa función.

T

C

T

2 Enumera as partes do aparello excretor e coñece a súa función.

C T

C

C

2

Coñece cales son os principais hábitos

saudables relacionados cos aparellos

implicados na nutrición.

T

C

C

T

UNIDADE

2 A relación Control

Nome Data

Observa as imaxes. Explica cal delas é correcta e por que. 1

A B

Completa a ficha sobre a función de relación. 2

3 Escribe a diferenza entre ligamento e tendón.

Observa o esquema e completa o texto. 4

Os envían información información

ao a través dos

. O cerebro recibe e analiza

ordes a información e envía ordes a través dos nervios

para que os se movan.


músculos

cerebro

órganos

dos sentidos

Función de relación

• Órganos dos sentidos:

• Sistema:

• Aparello:

Control UNIDADE 2

Explica que se ve nestas imaxes e en que se diferencia unha doutra. 5

A B

Observa a imaxe e di se está ben ou mal, e explica por que. 6

Explica cal é a función da medula espiñal. 7

Escribe dúas razóns polas que é beneficioso realizar exercicio físico. 8

9 Completa o seguinte texto.

As costas están sostidas pola , que á súa vez protexe a

. O cerebro encóntrase na protexido polo

. Os esténdense por todo o corpo.

Que é o que fai que se movan os ósos? Explica. 10


UNIDADE

2 A relación Test

Nome Data

1. Unha vez que o cerebro analiza a información recibida a través dos nervios…

a. o aparello locomotor realiza os movementos.

b. o cerebro decide o que hai que facer e envía ordes.

c. a medula espiñal encárgase de dirixir os movementos.

2. O que sostén e dá forma ao corpo é…

a. o aparello muscular. b. o aparello locomotor. c. o esqueleto.

3. Para coidar as nosas costas…

a. é conveniente durmir boca abaixo e coas pernas flexionadas.

b. é recomendable sentarse para calzarse e vestirse.

c. non hai que apoiar nunca as costas no respaldo.

4. Grazas á función de relación movémonos e reaccionamos…

a. só se queremos. b. cando ocorre algún cambio. c. só se durmimos.

5. O aparello locomotor funciona grazas a que os músculos…

a. se poden contraer e relaxar.

b. están conectados entre si por articulacións.

c. reciben a orde a través dos tendóns.

6. Os ósos do cranio teñen unha articulación…

a. indefinida. b. fixa. c. móbil.

7. O cerebro envía ordes a través dos…

a. músculos. b. nervios. c. órganos dos sentidos.

8. Todos os ósos do corpo forman…

a. o aparello locomotor. b. a musculatura. c. o esqueleto.

9. Para levantar obxectos do chan correctamente hai que ter…

a. as costas rectas. b. as pernas moi estiradas. c. os cóbados estirados.

10. O exercicio físico é beneficioso porque…

a. se nos adestramos moito poderemos gañar medallas nas competicións.

b. afrouxa os músculos permitindo que se alonguen máis.

c. fai que nos sintamos sans, fortes e seguros e axúdanos a durmir ben.



C


Control

1. É correcta a A, xa que mantén as costas sempre rectas, impedindo

que estas se arqueen e fagan esforzos inadecuados.

2. Órganos dos sentidos: vista, oído, gusto, tacto e olfacto.

Sistema: nervioso. Aparello: locomotor.

3. R. M. Os ligamentos permiten que os ósos que forman

unha articulación permanezan unidos. Os tendóns son cordóns

moi resistentes que unen os músculos aos ósos.

4. Órganos dos sentidos – cerebro – nervios – músculos.

5. R. M. As dúas imaxes son articulacións, a A do cranio e a B do xeonllo.

A A é unha articulación fixa cuns ósos que non se poden mover

e a B é unha articulación móbil.

6. R. M. Está mal, porque se debe evitar levar moito peso ás costas.

A mochila debe sosterse ben sobre os dous ombreiros e non sobre un só.

Desta maneira sofren menos as costas.

7. R. M. A medula espiñal colabora co cerebro en dirixir algúns movementos

e parte do funcionamento do corpo.

8. R. M. Poden elixir dúas destas: fortalece os músculos, axúdanos

a manter un peso adecuado, activa o sistema circulatorio, mellora

o funcionamento dos pulmóns, etcétera.

9. Columna vertebral – medula espiñal – cabeza – cranio – nervios.

10. R. M. Como os ósos están conectados aos músculos, cando estes

se contraen ou se estenden tiran dos ósos, e desta maneira móvense.

Test

1. b.

2. c.

3. b.

4. b.

5. a.

6. b.

7. b.

8. c.

9. a.

10. c.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2

Explica que é a función de relación

e identifica que sistemas, aparellos

e órganos están implicados nela.

C

T

2 Comprende a estrutura básica e a función

do sistema nervioso.

T C

T

C

2 Explica como se produce o movemento e de que maneira se conectan ósos e músculos.

T

C C

T

T

T

C

2 Coñece a importancia de manter posturas

correctas para evitar problemas nas costas.

C

T

C

T

2 Sabe por que é bo realizar exercicio físico e describe os beneficios que achega.

C

T

UNIDADE

3 Os vertebrados Control

Nome Data

Escribe de que grupo de vertebrados se trata en cada caso. 1

• Teñen plumas, pulmóns e son ovíparos:

• Teñen escamas, poñen ovos e respiran por branquias:

• Teñen pelo, son vivíparos e respiran por pulmóns:

• Teñen escamas, poñen ovos e respiran por pulmóns:

• Teñen a pel espida e son ovíparos:

As seguintes oracións teñen unha palabra equivocada.

Ríscaa e escribe a correcta a continuación.

2

• Os ungulados son mamíferos que teñen cinco dedos nas mans

e nos pés.

• Os peixes teñen aletas, escamas e respiran por pulmóns.

• Os réptiles teñen a pel cuberta de pelo.

• Os anfibios son animais vivíparos que non incuban os seus ovos.

Ordena os seguintes debuxos sobre a metamorfose. 3

Contesta as seguintes preguntas sobre a actividade anterior. 4

• Que grupo de vertebrados ten metamorfose?

• No debuxo 5, o animal respira por branquias ou por pulmóns?

• No debuxo 2, o animal respira por branquias ou por pulmóns?

• Describe como é o animal no debuxo 3.


1

Control UNIDADE 3

Contesta as seguintes preguntas sobre os peixes. 5

• Que utilizan os peixes para nadar?

• Que diferenza hai entre un peixe óseo e un peixe cartilaxinoso?

6 Cales son as características principais dun mamífero? E dunha ave?

• Mamífero:

• Ave:

7 Que significa que un mamífero é ungulado? Escribe dous exemplos.

8 Escribe polo menos unha característica destes tipos de aves.

• Paxaro:

• Rapaz:

• Nadadora:

• Corredora:

Que mamíferos non teñen pelo e son acuáticos? 9

Escribe o nome do grupo ao que pertence

este animal e describe o seu corpo.

10


UNIDADE

3 Os vertebrados Test

Nome Data

1. Os réptiles…

a. teñen a pel espida e son ovíparos. b. teñen escamas. c. son vivíparos.

2. As aves…

a. teñen plumas e son vivíparas. b. incuban os seus ovos. c. teñen escamas.

3. Os grupos de vertebrados son…

a. mamíferos, réptiles, aves, peixes e moluscos.

b. réptiles, aves, peixes, anfibios e mamíferos.

c. aves, peixes, carnívoros, anfibios e réptiles.

4. Os anfibios…

a. teñen a pel espida. b. son as ras e as lagartas. c. teñen escamas.

5. Os carnívoros son mamíferos…

a. con cinco dedos nas mans e nos pés.

b. con pezuños e xeralmente cornos.

c. cazadores e teñen afiados cairos e fortes garras nas patas.

6. Os peixes…

a. respiran por pulmóns.

b. teñen escamas, aletas e branquias.

c. óseos son vertebrados e os cartilaxinosos, invertebrados.

7. Os mamíferos…

a. teñen catro extremidades, son vivíparos e aleitan as súas crías.

b. teñen pelo, son ovíparos e aleitan as súas crías.

c. teñen catro patas, cola, son vivíparos e non aleitan as súas crías.

8. Os réptiles…

a. teñen crías con branquias e tras a metamorfose teñen pulmóns.

b. son de moitos tipos diferentes, como as ras, as lagartas e os crocodilos.

c. son de moitos tipos: algúns andan, outros reptan e outros nadan.

9. Os anfibios cando nacen chámanse…

a. larvas. b. cágados. c. crías.

10. Son peixes cartilaxinosos…

a. os salmonetes e as troitas. b. os tiburóns e as raias. c. os golfiños.




Control

1. Aves. Peixes. Mamíferos. Réptiles. Anfibios.

2. Deben riscar ungulado e escribir primates. Deben riscar pulmóns

e escribir branquias. Deben riscar pelo e escribir escamas. Deben riscar

vivíparos e escribir ovíparos.

3. 4, 1, 5, 2, 3.

4. Os anfibios. Por pulmóns. Por branquias. R. M. É un cágado

con patas e rabo que vive na auga e respira por branquias.

5. As aletas. O esqueleto do peixe óseo é de óso e o do peixe cartilaxinoso,

de cartilaxe.

6. R. M. Os mamíferos teñen pelo e pulmóns e son vivíparos. As aves teñen

plumas, ás, peteiro e pulmóns, e son ovíparos.

7. Significa que teñen as patas con pezuños. R. M. Un cabalo e unha cabra.

8. R. M. Paxaro: son pequenos, cantan e teñen o peteiro curto. Rapaz:

teñen o peteiro e as garras fortes e son carnívoras. Nadadora: teñen

os dedos unidos por unha membrana. Corredora: non poden voar

e teñen as patas fortes.

9. Os cetáceos.

10. É un réptil. R. M. Ten o corpo alongado e cuberto de escamas,

catro extremidades en forma de patas e un rabo longo.

Test

1. b.

2. b.

3. b.

4. a.

5. c.

6. b.

7. a.

8. c.

9. b.

10. b.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

4

Distingue os principais grupos de animais

vertebrados e coñece as súas características

comúns e as súas diferenzas.

C

C

T

4

Coñece as principais características

dos mamíferos e distingue algúns grupos

polas súas características.

T

C

C

T

C

4 Coñece as principais características dos réptiles e describe o seu corpo.

T

T

C

4

Coñece as principais características

das aves e clasifícaas atendendo a criterios

anatómicos.

T

C

C

4 Identifica características propias dos anfibios e explica o proceso da metamorfose.

C C

T

T

4

Identifica as principais características

dos peixes e distingue entre peixes óseos

e cartilaxinosos.

C

T

T

UNIDADE

4 Os invertebrados Control

Nome Data

Risca o animal que sobra en cada grupo e explica por que. 1

• Gamba – abella – esponxa – cempés

• Sambesuga – caracol – miñoca – tenia

Observa as imaxes e contesta as seguintes preguntas. 2

A • A que grupo de invertebrados pertencen?

• Cal deles ten valvas?

• Algún deles é terrestre? B

• Como se reproducen?

Marca a opción incorrecta para os artrópodos, e escribe por que. 3

Teñen un esqueleto externo articulado.

Os insectos son os artrópodos máis abundantes.

Os arácnidos non son artrópodos, porque teñen oito patas.

Explica cal é a principal característica dos animais invertebrados. Despois,

escribe os grupos en que se dividen.

4


Control UNIDADE 4

Relaciona mediante frechas cada animal co grupo a que pertence. 5

6 Risca as palabras do texto que non sexan correctas.

«Os insectos son vivíparos / ovíparos. Cando saen do ovo chámaselles

vermes / larvas. Co paso do tempo van cambiando de aspecto ata

que se transforman en eirugas / adultos. Este proceso chámase maduración /

metamorfose.»

Escribe a que grupo se refire esta descrición: «teñen dez ou máis patas,

a maioría vive no mar e adoitan ter antenas». Pon un exemplo.

7

Escribe as partes do corpo a que corresponde cada cadro. 8

Escribe unha oración coas seguintes palabras: larva, eiruga, ovo e adulto. 9

Explica a que grupo pertencen os ourizos de mar e como se desprazan. 10


medusa verme equinodermo esponxa

UNIDADE

4 Os invertebrados Test

Nome Data

1. Os invertebrados caracterízanse por…

a. ter un esqueleto externo con pezas articuladas.

b. ter o corpo brando cuberto por unha cuncha.

c. non ter ósos.

2. Un animal de corpo brando, sen patas e alongado é…

a. unha medusa. b. un molusco. c. un verme.

3. O proceso ordenado da metamorfose é…

a. ovo, crisálida, eiruga e adulto.

b. ovo, eiruga, crisálida e adulto.

c. adulto, ovo, crisálida e eiruga.

4. Un animal con corpo de saco e cuberto de poros é…

a. unha esponxa. b. unha medusa. c. un ourizo de mar.

5. Os arácnidos teñen…

a. oito patas e carecen de antenas.

b. unha cuncha ou caparazón que os protexe.

c. o corpo nú sen protección ningunha.

6. As dúas pezas da cuncha dunha ameixa chámanse…

a. larvas. b. valvas. c. barbas.

7. Se teñen un esqueleto con placas duras e algúns teñen pugas ou espiñas son…

a. artrópodos. b. crustáceos. c. equinodermos.

8. Os insectos caracterízanse por ter…

a. seis patas. b. oito patas. c. dez patas.

9. Os invertebrados que teñen cabeza, tórax e abdome son…

a. os crustáceos. b. todos os artrópodos. c. só os insectos.

10. Un caracol é un molusco…

a. terrestre cunha soa cuncha enrolada en espiral.

b. mariño cunha cuncha formada por dúas valvas.

c. mariño cunha cuncha formada por unha única peza.



T


Control Test

1. c.

2. c.

3. b.

4. a.

5. a.

6. b.

7. c.

8. a.

9. c.

1. No primeiro grupo sobra a esponxa porque os demais son artrópodos.

No segundo sobra o caracol porque os demais son vermes.

Son moluscos. O B. Ningún. Reprodúcense por ovos (son ovíparos).

A opción incorrecta é: os arácnidos non son artrópodos, porque teñen

oito patas. Os artrópodos poden ter seis, oito, dez ou máis patas.

A principal característica dos invertebrados é que non teñen ósos. Divídense en seis grupos: esponxas, medusas, equinodermos, moluscos,

vermes e artrópodos.

De esquerda a dereita, as imaxes representan: medusa – verme –

esponxa – equinodermo.

Deben riscar: vivíparos – vermes – eirugas – maduración. Refírese

aos crustáceos, como as gambas ou os cangrexos. Esquerda, de

arriba abaixo: antena, cabeza, tórax. Dereita, de arriba

abaixo: pata, á, abdome.

R. M. Os insectos saen de ovos en forma de eiruga ou larva. Cando

medran cambian moito ata converterse en adultos.

R. M. Son equinodermos e desprázanse lentamente polo fondo mariño

axudados polas súas pugas ou espiñas.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

10. a.

9.

10.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

4 Distingue os invertebrados do resto

dos animais a partir das súas características.

T

C

4

Coñece os seis grupos en que se clasifican

os animais invertebrados, explica

as súas características e cita exemplos

de cada un deles.

C

C

T

C

T

C

T

C

C

C

4

Recoñece a que grupo de invertebrados pertence un animal a partir de fotografías

ou descricións.

C

T

T

C

T

4 Identifica as partes dun insecto e distingue

a estes de calquera outro artrópodo.

C

T

T

UNIDADE

5 Os ecosistemas Control

Nome Data

Explica que é unha cadea alimentaria. 1

Imaxina o ecosistema dun bosque e contesta. 2

• Que seres vivos pode haber no ecosistema?

• Di tres elementos do medio físico.

Di que tipo de ecosistema é e escribe unha característica en cada caso. 3

• Un arrecife de coral:

• Un deserto:

Na foto vese a relación de cooperación entre unha garza e un búfalo.

Marca a opción que explica esta relación.

4

A garza picotea o búfalo e faille feridas.

A garza come os insectos da pel do búfalo

e, así, á vez que come limpa o búfalo.

5 Describe o que ves neste debuxo.

Escribe cal é o produtor,

cal é herbívoro e cal carnívoro.

herba coello lobo


Control UNIDADE 5

Encontra os erros nas seguintes oracións e escríbeas correctamente. 6

• A contaminación é a perda dos bosques ao cortar as árbores.

• A sobreexplotación dun tipo de animal non pon en perigo a súa supervivencia.

• Os fumes dunha fábrica e a corta de árbores son exemplos de contaminación.

Explica coas túas palabras que é un espazo protexido. 7

Pon un exemplo de relación de competencia entre dous seres vivos. 8

Nun espazo protexido colocouse

o seguinte cartel.

9

Prohibido levar cans soltos.

Prohibido cortar árbores.

Prohibido facer lume.

Prohibido cazar e pescar.

Prohibido arrincar plantas.

Prohibido deixar lixo.

• Subliña de vermello as normas que eviten

a deforestación.

Subliña de azul as normas que eviten

a contaminación.

Subliña de amarelo as normas que eviten

a sobreexplotación.

Subliña de verde as normas que eviten

molestar ou danar os seres vivos.

•

•

•

10 Que dúas cousas importantes se protexen nos Parques Nacionais?


UNIDADE

5 Os ecosistemas Test

Nome Data

1. O medio físico dun ecosistema…

a. é o solo onde habitan os animais.

b. é o lugar onde habitan os seres vivos e as condicións dese lugar.

c. son os ríos e as montañas.

2. Nunha cadea alimentaria…

a. o primeiro ser vivo que aparece é un produtor.

b. o último ser vivo que aparece é unha planta.

c. só se representan os consumidores.

3. Os compoñentes dun ecosistema son…

a. animais e plantas.

b. medio físico e seres vivos.

c. seres vivos e seres inertes.

4. Cando dous animais teñen a mesma necesidade, entre eles a relación é de…

a. cadea alimentaria. b. cooperación. c. competencia.

5. A deforestación é…

a. a perda dos bosques. b. a erosión. c. a contaminación do bosque.

6. Os seres vivos…

a. poden vivir en calquera lugar do mundo.

b. se son animais non poden vivir en calquera sitio, pero se son plantas, si.

c. habitan no lugar onde poden satisfacer as súas necesidades.

7. Cando se recollen máis animais ou plantas dos que se poden

producir falamos de…

a. deforestación. b. contaminación. c. sobreexplotación.

8. Os produtores nun ecosistema son…

a. as plantas. b. os animais. c. os animais microscópicos.

9. Un animal está extinguido cando…

a. está protexido. b. está sobreexplotado. c. desapareceu.

10. Dáse cooperación entre seres vivos cando…

a. os cervos machos pelexan polas femias.

b. as abellas dun panal axúdanse para conseguir alimento.

c. as hienas loitan pola comida.




Control

1. R. M. Unha cadea alimentaria é un esquema que representa a forma

en que se alimentan os seres vivos nun ecosistema.

2. R. M. Seres vivos: árbores, herba, un paxaro, un esquío, un raposo,

un saltón... Medio físico: rochas, un río, o aire...

3. R. M. Un arrecife de coral é un ecosistema acuático de auga salgada.

Nel viven moitos seres vivos distintos. Un deserto é un ecosistema

terrestre. Ten pouca auga líquida.

4. Deben marcar: a garza come os insectos da pel do búfalo e, así,

á vez que come limpa o búfalo.

5. R. M. No debuxo vese unha cadea alimentaria. O coello come

a herba e o lobo come o coello. O produtor é a herba.

O animal herbívoro é o coello. O animal carnívoro é o lobo.

6. A deforestación é a perda dos bosques ao cortar as árbores.

A sobreexplotación dun animal pon en perigo a súa supervivencia.

Os fumes dunha fábrica e tirar lixo son exemplos de contaminación.

7. R. M. Son espazos naturais valiosos e importantes que se protexen

para evitar a súa deterioración.

8. R. M. Cando os animais loitan por conseguir o mesmo tipo de alimento.

9. De cor vermella: prohibido facer lume e prohibido cortar árbores.

De cor azul: prohibido deixar lixo.

De cor amarela: prohibido cazar e pescar.

De cor verde: prohibido levar cans soltos e prohibido arrincar plantas.

10. R. M. Nun Parque Nacional protéxese a natureza e as actividades

tradicionais que realizan as persoas e que respectan o contorno.

Test

1. b.

2. a.

3. b.

4. c.

5. a.

6. c.

7. c.

8. a.

9. c.

10. b.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

3

Coñece os compoñentes dun ecosistema

e distingue os principais tipos, e comprende

que os seres vivos só poden vivir

en determinados lugares.

T

C

C

T

T

3, 4,

12

Define que é unha cadea alimentaria

e distingue os seus compoñentes.

C

T

C

T

3, 4 Recoñece relacións de cooperación e competencia entre seres vivos.

C

T

C

T

3

Distingue entre deforestación,

sobreexplotación e contaminación,

e recoñéceos como accións humanas

que deterioran os ecosistemas. Comprende

cando un ser vivo se extinguiu.

T

C

T

T

3

Explica que é un espazo protexido e coñece as principais características dun Parque

Nacional.

C

C

C

TRIMESTRE

1 Avaliación trimestral Control

Nome Data

Risca a palabra equivocada en cada oración e escribe a correcta

a continuación.

1

• Os ungulados son mamíferos que teñen dedos nas mans.

• Os peixes teñen aletas, escamas e respiran por pulmóns.

• Os anfibios son animais vivíparos que non incuban os seus ovos.

Une cada oración co animal a que se refire e pon un exemplo de cada un. 2

Teñen o corpo cuberto de plumas e

son ovíparos.

Non incuban os seus ovos e son

todos acuáticos.

Teñen a pel espida e sofren

metamorfose.

Respiran por pulmóns e teñen

escamas.

•

•

•

•

•

•

•

•

réptiles

anfibios

aves

peixes

Escribe a que grupo pertencen os seguintes animais invertebrados. 3

4 Escolle tres seres vivos da lista e completa a cadea trófica.

raposo – medusa – coello – pingüín – herba – alga – árbore


Control TRIMESTRE 1

Explica cales son os compoñentes dun ecosistema e pon un exemplo

de ecosistema terrestre e outro de ecosistema acuático.

5

Adiviña polas súas características que tipo de invertebrado é. 6

• Ten o corpo brando, alongado e sen patas.

• O seu corpo é brando, son ovíparos e moitos teñen cuncha.

• O seu corpo está cuberto de placas duras e espiñas.

• Ten un esqueleto externo articulado.

Numera por orde as partes dos seguintes aparellos. 7

Dixestivo estómago boca ano esófago intestino

Respiratorio pulmóns traquea nariz bronquios

Explica que é a relación e que órganos, sistemas e aparellos están implicados. 8

Describe como se produce o movemento do brazo para levantar unha pesa. 9

Explica para que serve a función de nutrición e que aparellos están implicados. 10


4

1

TRIMESTRE

1 Avaliación trimestral Test

Nome Data

1. Son accións humanas que deterioran os ecosistemas…

a. a deforestación e a contaminación.

b. a sobreexplotación e a creación de parques.

c. a contaminación, os incendios e a educación ambiental.

2. No proceso de nutrición obtéñense…

a. alimentos e residuos.

b. aire e enerxía.

c. nutrientes e osíxeno.

3. Os animais vertebrados con metamorfose son…

a. os mamíferos. b. as aves. c. os anfibios.

4. Os insectos…

a. teñen oito patas no tórax e moitos teñen ás.

b. teñen o corpo dividido en cabeza, tórax e abdome, e seis patas.

c. pertencen ao grupo dos miriápodos porque teñen moitas patas.

5. Non están implicados na función de relación…

a. os sentidos. b. os intestinos. c. os músculos.

6. Non é un ecosistema de auga doce…

a. un lago.

b. un arrecife de coral.

c. un regato.

7. Os cordóns que unen os músculos aos ósos chámanse…

a. ligamentos. b. nervios. c. tendóns.

8. O órgano do aparello excretor encargado de limpar o sangue chámase…

a. vexiga. b. ano. c. ril.

9. Os animais carnívoros…

a. pertencen ao grupo dos réptiles.

b. son produtores que fabrican o seu propio alimento.

c. colócanse os últimos nunha cadea alimentaria.

10. Entre un boi e a ave que come os seus parasitos hai unha relación de…

a. competencia. b. cooperación. c. amizade.


Criterios de avaliación e solucións TRIMESTRE 1


Control

1. Deben riscar ungulados e escribir primates. Deben riscar pulmóns

e escribir branquias. Deben riscar vivíparos e escribir ovíparos.

2. Teñen o corpo cuberto de plumas e son ovíparos – aves – canario.

Non incuban os seus ovos e son todos acuáticos – peixes – tiburón.

Teñen a pel espida e sofren metamorfose – anfibios – ra.

Respiran por pulmóns e teñen escamas – réptiles – crocodilo.

3. De esquerda a dereita: esponxa – equinodermo – verme – molusco – artrópodo.

4. R. M. Herba – coello – raposo.

5. R. M. Os compoñentes dun ecosistema son os seres vivos que viven

nel e o medio físico en que habitan, por exemplo, o solo, a auga, o aire, etc.

Un exemplo de ecosistema terrestre son os bosques, e de acuático, os ríos.

6. Verme. Molusco. Equinodermo. Artrópodo.

7. Dixestivo: 3, 1, 5, 2, 4. Respiratorio: 4, 2, 1, 3.

8. R. M. A función de relación permítenos percibir todo o que ocorre ao noso

arredor e reaccionar dunha forma adecuada. Ten lugar grazas á interacción

dos órganos dos sentidos, o sistema nervioso e o aparello locomotor.

9. R. M. Se o brazo está extendido, o bíceps está estirado. Cando contraemos

o bíceps, os tendóns tiran dos ósos do antebrazo (cúbito e radio)

e este levántase coa pesa agarrada coa man.

10. Grazas á función de nutrición podemos obter enerxía e os nutrientes

necesarios para construír e manter o corpo. Os aparellos implicados son:

dixestivo, excretor, circulatorio e respiratorio.

Test

1. a.

2. c.

3. c.

4. b.

5. b.

6. b.

7. c.

8. c.

9. c.

10. b.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2

Comprende que é a función de nutrición,

coñece as principais partes do proceso

e os aparellos implicados nel.

T

C

T

C

2

Coñece para que serve a función de relación,

que órganos, sistemas e aparellos están

implicados, e explica como se produce

o movemento.

T

T

C

C

4

Distingue os principais grupos de animais vertebrados, coñece as súas características

comúns e as súas diferenzas, e cita exemplos.

C

C

T

4

Coñece os seis grupos en que se clasifican os

animais invertebrados, identifícaos polas súas

principais características e cita exemplos de

cada un deles.

C

T

C

3

Coñece os componentes dun ecosistema e distingue algunhas accións humanas

que os deterioran ou os protexen.

T

C

T

3, 4,

12

Interpreta cadeas tróficas e recoñece

relacións de competencia e cooperación

entre seres vivos.

C

T

T

UNIDADE

6 O territorio onde vivimos Control

Nome Data

Escribe o nome dos territorios que forman España. 1

Completa o texto. 2

España está formada por Comunidades Autónomas e as

Cidades Autónomas de e . Cada

Comunidade ten unha autonómica, que é a cidade onde están

as de goberno da Comunidade.

Que é unha provincia? Explica. 3

Escribe os seguintes datos da Comunidade Autónoma onde vives. 4

Nome:

Número de provincias:

Límites:

Marca os aspectos que establece o Estatuto de Autonomía. 5

O Presidente de Galicia.

As institucións de goberno.

A bandeira, o escudo e o himno.

Os límites.

Os alcaldes e alcaldesas.

Os deputados autonómicos.


Control UNIDADE 6

Que institución representa os habitantes de Galicia?

Explica as súas funcións principais.

6

Corrixe o seguinte texto para que sexa verdadeiro. 7

«O Goberno de Galicia é a institución que se ocupa de aprobar

os orzamentos. Está formado polo Presidente e os deputados elixidos por el.»

Relaciona. 8

Municipio • • Territorio formado por varios municipios

cunha paisaxe parecida.

• Agrupación de municipios que comparten

servizos.

• Territorio formado por varias localidades

e un concello.

Mancomunidade •

Comarca •

Explica como son os municipios de Galicia. 9

Por que se agrupan os municipios en mancomunidades? 10


UNIDADE

6 O territorio onde vivimos Test

Nome Data

1. O territorio de España está formado por…

a. a península Ibérica e dous arquipélagos.

b. case toda a península Ibérica, dous arquipélagos e dúas cidades en África.

c. case toda a península Ibérica e dúas cidades en África.

2. As Comunidades Autónomas de España son…

a. dezasete. b. dezanove. c. dezaseis.

3. Cada Comunidade Autónoma está formada por…

a. dúas provincias. b. unha ou máis provincias. c. catro provincias.

4. O Estatuto de Autonomía establece…

a. os límites, o nome e as institucións de goberno.

b. o Presidente ou Presidenta de Galicia.

c. os deputados e deputadas.

5. Os orzamentos de Galicia apróbaos o…

a. Parlamento ou Asemblea. b. goberno. c. Presidente.

6. O Presidente de Galicia e os conselleiros forman…

a. a presidencia. b. o concello. c. o Goberno Autonómico.

7. A función do Goberno Autonómico é…

a. tomar decisións para o funcionamento de Galicia.

b. elaborar as leis autonómicas.

c. elixir os deputados e deputadas.

8. Un municipio está gobernado por…

a. unha deputación. b. unha consellería. c. un concello.

9. Os municipios agrúpanse en mancomunidades para compartir…

a. servizos. b. alcalde. c. territorios.

10. Unha comarca é un territorio formado por…

a. municipios próximos de tradicións e paisaxes parecidas.

b. provincias que comparten o territorio.

c. municipios de paisaxes parecidas.



T

T


Control

1. R. M. A maior parte da península Ibérica, dous arquipélagos (Baleares

e Canarias) e dúas cidades no norte de África (Ceuta e Melilla).

2. Dezasete – Ceuta – Melilla – capital – institucións.

3. R. M. Unha provincia é o territorio formado por varios municipios

próximos. Cada provincia ten unha capital provincial.

4. Galicia. Catro provincias: A Coruña, Lugo, Ourense e Pontevedra. Limita

polo norte co mar Cantábrico e polo oeste, co océano Atlántico. Polo

leste, limita co Principado de Asturias e coa Comunidade de Castela e

León. Polo sur limita con Portugal.

5. As institucións de goberno. A bandeira, o escudo e o himno.

Os límites.

6. R. M. O Parlamento Autonómico, que se ocupa de elixir

o Presidente, elaborar as leis e aprobar os orzamentos autonómicos.

7. R. M. O Goberno Autonómico é a institución que se ocupa de tomar

decisións para o funcionamento de Galicia. Está formado

polo Presidente e os conselleiros.

8. Municipio – Territorio formado por varias localidades e un concello.

Mancomunidade – Agrupación de municipios que comparten servizos.

Comarca – Territorio formado por varios municipios cunha paisaxe

parecida.

9. O de máis poboación é o de Vigo, seguido da Coruña. Algúns municipios

son moi extensos, como Lalín, e tamén hai municipios moi pequenos,

como A Illa de Arousa. Os municipios de Galicia, sobre todo os rurais,

divídense en territorios máis pequenos, chamados parroquias, que

agrupan varias aldeas próximas.

10. R. M. Porque desta maneira comparten servizos, que doutra forma serían

moi custosos.

Test

1. b.

2. a.

3. b.

4. a.

5. a.

6. c.

7. a.

8. c.

9. a.

10. a.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

6 Coñece o nome dos territorios de España

e a súa organización administrativa.

C

T

C

T

C

T

T

6

Sitúa o territorio de Galicia.

C

6

Sabe o nome das principais institucións

de Galicia e explica como funcionan.

C

T

C

T

C

6

Define que é un municipio. C

T

C

6 Explica que son as mancomunidades e as comarcas.

C

T C

UNIDADE

7 A paisaxe de Galicia Control

Nome Data

Nomea as diferentes zonas do relevo de Galicia e os puntos cardinais en que se

encontra cada unha delas.

1

Completa o texto. 2

• As zonas elevadas máis importantes de Galicia son:

• A montaña máis alta é e localízase

en

Como son as paisaxes de zonas baixas de Galicia? E as da costa? 3

Escribe o nome e algún dato de dous ríos importantes de Galicia. 4

Para que se utiliza a auga dos encoros de Galicia? 5


Ríos de Galicia

Nome Características

Control UNIDADE 7

Completa as fichas sobre os climas de Galicia. 6

A que están adaptadas a fauna e a vexetación de Galicia? 7

Escribe dous nomes en cada caso. 8

• Fauna das montañas:

• Fauna das zonas baixas:

• Fauna da costa:

Que diferenza hai entre a vexetación das montañas, a das zonas baixas

e a de costa?

9

Nomea un espazo protexido de Galicia e explica cal é o seu valor. 10


Clima:

Temperatura:

Precipitacións:

Clima:

Temperatura:

Precipitacións:

Clima:

Temperatura:

Precipitacións:

Clima:

Temperatura:

Precipitacións:

UNIDADE

7 A paisaxe de Galicia Test

Nome Data

1. As zonas de montaña de Galicia están formadas por…

a. acantilados. b. veigas e campiñas. c. serras e picos.

2. A maioría dos ríos galegos son…

a. curtos e caudalosos. b. longos. c. curtos e con pouco caudal.

3. As zonas máis fértiles de Galicia encóntranse…

a. nas serras máis elevadas. b. nas praias. c. nas zonas baixas xunto aos ríos.

4. Os afluentes de Galicia desembocan…

a. no mar. b. nas montañas. c. en ríos principais.

5. No curso alto dun río o leito é…

a. estreito. b. moi largo. c. plano.

6. O caudal dun río aumenta no curso medio porque…

a. se fai máis largo. b. se fai máis estreito c. recibe as augas dos afluentes.

7. Nos encoros…

a. almacénase auga do mar. b. almacénase auga dos ríos. c. hai acuíferos.

8. Para saber como é o clima dun lugar necesitamos coñecer…

a. como son as temperaturas, as precipitacións e os ventos.

b. a cantidade de chuvia que cae ao ano.

c. cando son máis baixas as temperaturas.

9. A vexetación das zonas baixas é máis escasa porque…

a. hai edificios.

b. chove pouco.

c. chove menos ca nas zonas altas e hai máis cultivos.

10. Un espazo protexido é valioso por…

a. ter moitos animais raros.

b. a súa vexetación, o seu relevo ou a súa fauna.

c. ter moitas plantas en perigo de extinción.



T

T

T


Control

1. En Galicia pódense diferenciar tres zonas pola altitude, de leste a oeste:

As zonas altas ou montañas no leste e no sur. Arredor das montañas hai zonas de media altura. As zonas baixas, son as chairas do centro, os

vales dos ríos e as terras máis próximas ao mar. A zona da costa, bañada

polo mar Cantábrico e o océano Atlántico. Galicia ten 1.309 km de costa.

2. As serras que forman o Macizo Galaico. A montaña máis alta é Pena

Trevinca, con 2.124 metros. Localízase en Ourense, na serra do Eixe.

3. Os vales foron orixinados polos ríos no seu percorrido cara ao mar.

Son moi abundantes por todo o territorio galego. As chairas son zonas

aplanadas pola erosión. Tamén hai terras afundidas, como a Depresión

Meridiana. A costa galega é extensa e recortada. Nela alternan zonas

de praia, e zonas de acantilado. Tamén hai numerosas illas e rías.

4. R. M. Miño: é o río máis longo, xa que percorre 350 km ao longo

de Lugo, Ourense e Pontevedra. Desemboca no océano Atlántico.

Ulla: Nace na provincia de Lugo e desemboca na ría de Arousa.

Nel construíuse o encoro de Portodemouros.

5. R. M. Para producir electricidade e para consumo humano.

6. Clima das montañas: Inverno moi frío e verán, suave. Ten abundantes

precipitacións, en forma de neve no inverno. Clima de interior. O inverno é

frío e o verán é caloroso. As precipitacións son abundantes. Clima dos vales

dos ríos Miño e Sil. O inverno é frío e o verán moi caloroso. As chuvias son

escasas todo o ano. Clima das zonas próximas á costa. As temperaturas

son suaves ao longo de todo o ano. As chuvias son moi abundantes.

7. R. M. Están adaptadas ao relevo e o clima de cada lugar.

8. R. M. Lobo e miñato. Xabaril e vacaloura. Corvos mariños e mexillóns.

9. Nas zonas máis altas e frías só medran arbustos como o toxo,

a xesta e o piorno, nas zonas baixas abundan as pradarías e na beira

do mar medran especies como a herba de namorar e a camariña.

10. R. M. Fragas do Eume. Hai bosques de amieiros, abeleiras, castiñeiros

e carballos. Nela viven animais como xabarís, teixugos, esquíos e picapeixes.

Test

1. c.

2. a.

3. c.

4. c.

5. a.

6. c.

7. b.

8. a.

9. c.

10. b.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

8

Sitúa os diferentes tipos de paisaxe de Galicia.

C

3 Identifica as características das diferentes

paisaxes de Galicia.

T C

T

C

3

Coñece os principais ríos que percorren

Galicia e localiza os principais encoros.

C

T

C

T

T

T

3

Define as características do clima de Galicia.

C

T

4 Explica algúns trazos da flora

e da fauna de Galicia.

C

C C

5

Describe algúns espazos protexidos de Galicia.

C

UNIDADE

8 A poboación de Galicia Control

Nome Data

Contesta as preguntas. 1

• Que é a poboación de Galicia?

• Cantos habitantes ten a Comunidade?

Define. 2

• O crecemento natural é

• O crecemento migratorio é

Relaciona. 3

poboación nova • • máis de 65 anos

poboación adulta • • menos de 15 anos

poboación anciá • • entre 15 e 65 anos

Define estes conceptos. 4

• Inmigrante:

• Emigrante:

5 Aumenta ou diminúe a poboación de Galicia? Por que?


Control UNIDADE 8

Se dúas poboacións teñen o mesmo número de habitantes pero unha ten máis

territorio ca a outra, cal se considera que está máis poboada? Por que?

6

Cales son as zonas máis poboadas e menos poboadas

de Galicia?

7

8 Define.

• Poboación rural:

• Poboación urbana:

Describe brevemente como son as aldeas e as vilas de Galicia. 9

Escribe o nome dos barrios desta cidade. 10

A.

B

B.

A

C

C.


UNIDADE

8 A poboación de Galicia Test

Nome Data

1. O conxunto de persoas que vive nun territorio é…

a. o municipio. b. a xente. c. a poboación.

2. A diferenza entre o número de persoas que nacen e as que morren é o…

a. crecemento migratorio. b. crecemento natural. c. aumento da poboación.

3. O crecemento migratorio é a diferenza entre…

a. os que van e os que volven.

b. o número de emigrantes e inmigrantes.

c. o crecemento natural e os emigrantes.

4. Dicimos que o crecemento natural é positivo cando hai…

a. máis mortes ca nacementos.

b. máis nacementos ca mortes.

c. o mesmo número de nacementos ca de mortes.

5. Unha persoa de 44 anos de idade pertence á poboación…

a. nova. b. adulta. c. anciá.

6. Para saber se un territorio está moi poboado debemos coñecer…

a. o número de habitantes.

b. a superficie do territorio e o número de habitantes.

c. se a poboación medrou.

7. A poboación de Galicia distribúese…

a. desigualmente. b. igualmente. c. desordenadamente.

8. As persoas que viven nas aldeas e nas vilas pequenas forman a poboación…

a. rural. b. urbana. c. interurbana.

9. A maioría da poboación urbana traballa no sector…

a. primario. b. secundario. c. terciario.

10. O barrio máis antigo dunha cidade é…

a. o centro. b. o ensanche. c. a periferia.



T

T


Control

1. R. M. A poboación é o conxunto de persoas que vive nun territorio.

Dous millóns oitocentas mil persoas.

2. R. M. O crecemento natural é a diferenza entre as persoas que nacen

e as que morren nun ano. O crecemento migratorio é a diferenza entre o

número de emigrantes e o de inmigrantes.

3. Poboación nova – menos de 15 anos.

Poboación adulta – entre 15 e 65 anos.

Poboación anciá – máis de 65 anos.

4. R. M. Inmigrante: persoa que vén vivir a unha localidade.

Emigrante: persoa que vai vivir dunha localidade a outra.

5. A poboación aumenta pouco porque o crecemento natural é negativo

e o crecemento migratorio é positivo.

6. R. M. A que ten menos territorio, porque nunha superficie menor vive

o mesmo número de persoas.

7. As zonas máis poboadas son boa parte da costa e as cidades: Vigo, A

Coruña, Ourense, Santiago, Lugo, Pontevedra e Ferrol. Tamén hai moita

concentración nas vilas próximas ás cidades como Narón e Cangas, e

nalgunhas cabeceiras de comarca, como O Carballiño, O Barco… As zonas

menos poboadas son as grandes áreas do leste, nas provincias de Lugo

e Ourense, e tamén nalgunhas grandes áreas de Pontevedra e A Coruña.

8. R. M. Poboación rural: o conxunto de persoas que vive nas aldeas

e nas vilas pequenas. Poboación urbana: o conxunto de persoas que vive

nas cidades e nas vilas grandes.

9. As aldeas son lugares pequenos. As casas tradicionais adoitan ser de

pedra con cubertas de lousa ou tella, segundo a zona. Arredor das aldeas

hai campos de cultivo e prados. As vilas son localidades máis grandes

ca as aldeas. As casas agrúpanse arredor dunha praza, un camiño ou un

porto pesqueiro. Nas vilas hai algunhas oficinas e pequenos comercios.

10. A. Ensanche. B. Periferia. C. Centro.

Test

1. c.

2. b.

3. b.

4. b.

5. b.

6. b.

7. a.

8. a.

9. c.

10. a.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

3

Define que é a poboación e explica aspectos

relacionados co seu estudo: cambios, grupos

de idade, censos…

C

T

C

T

C

T

C

T

C

T

T

C

3 Describe a distribución da poboación

en Galicia.

C C

3 Explica que é a poboación rural e os tipos de poboacións que existen en Galicia.

T

C

3 Coñece as características principais

da poboación urbana de Galicia.

T

3

Recoñece as principais zonas dunha cidade.

C

8 Sabe interpretar un plano.

C

UNIDADE

9 Os traballos de Galicia Control

Nome Data

Cales son as principais actividades do sector primario? 1

2 Explica, por orde, cales son os principais traballos dos agricultores.

Completa cales son os cultivos máis importantes e cales son os produtos

resultantes.

3

• Cultivos forraxeiros:

• Cultivo de vide:

• Outros cultivos:


Indica cales son os principais tipos de gando de Galicia e en que zonas se crían. 5


Lugar onde se cría

Tipo de alimentación

Gandaría extensiva

Gandaría intensiva

Control UNIDADE 9

Ademais da agricultura e a gandaría, que outros traballos

do sector primario se realizan en Galicia?

6

Completa. 7

O sector secundario agrupa as actividades que

.

En Galicia traballan de cada cen traballadores neste sector.

Escribe o nome dos tipos de industria máis destacados de Galicia. 8

9 A que sector pertencen? Escribe no seu lugar.

pastor – artesán – ovino – traballador industrial – albanel – forraxeiros – operario –

pescador – produto elaborado

• Sector primario:

• Sector secundario:

Explica a importancia da construción en Galicia. 10


UNIDADE

9 Os traballos de Galicia Test

Nome Data

1. O sector primario agrupa todos os traballos que obteñen produtos…

a. elaborados. b. da natureza. c. da horta.

2. Os principais cultivos de Galicia son os forraxeiros, a pataca, as hortalizas e…

a. a vide. b. a laranxeira. c. os kiwis.

3. A primeira tarefa dun agricultor é…

a. sementar. b. fertilizar. c. arar.

4. Os gandeiros crían animais…

a. salvaxes. b. domésticos. c. en perigo de extinción.

5. Cando os animais se crían en granxas ou cortes é gandaría…

a. extensiva. b. intensiva. c. estabular.

6. As uvas para producir viño obtéñense…

a. no cultivo de vide. b. no cultivo de froitas. c. nos cultivos forraxeiros.

7. O gando extensivo aliméntase de…

a. pensos. b. pastos naturais. c. follas das árbores.

8. O sector secundario agrupa os traballos que transforman…

a. as materias primas en produtos elaborados.

b. os produtos elaborados en materias primas.

c. as materias elaboradas en produtos primos.

9. Un produto elaborado é algo…

a. listo para consumir. b. listo para elaborar. c. feito de metal.

10. As principais actividades da construción son…

a. edificar vivendas e pontes.

b. edificar vivendas e obras públicas.

c. construír estradas e casas.




Control

1. A agricultura, a gandaría, a pesca e a minaría.

2. R. M. Primeiro, árase e fertilízase o solo. Despois, seméntase

e nalgunhas terras bótanlle produtos para evitar que os insectos poidan

danar as plantas. Por último, recóllese a colleita.

3. Cultivos forraxeiros. Son plantas que se cultivan para alimentar o gando.

Por exemplo, o millo, os nabos e a herba das pradarías. Cultivo de vide.

As uvas para producir viño cultívanse en zonas como O Ribeiro, O Condado,

O Salnés e O Rosal. Outros cultivos. Cultívanse patacas, trigo, centeo,

produtos da horta como o tomate, os feixóns, cebolas, pementos, repolos...

4. R. M. Gandaría extensiva: ao aire libre – pastos naturais. Gandaría

intensiva: granxas ou cortes – aliméntaos o gandeiro con penso.

5. Gando bovino. Abundan as vacas para aproveitamento de leite e carne.

En Galicia hai razas autóctonas de vacas como a rubia galega

e a cachena. Gando porcino. A maioría dos porcos críanse para carne

de maneira intensiva en granxas. En cambio o porco celta, a raza

autóctona, críase de xeito extensivo. Gando avícola. Moitas aves

críanse de maneira intensiva en granxas para producir ovos e carne.

6. O traballo no bosque. Do bosque obténse madeira de calidade

dos carballos e dos castiñeiros. Tamén hai eucaliptos e piñeiros para

producir madeira para a fabricación de mobles e de papel. A pesca, tanto

a de altura coma a de baixura. Das canteiras extráense granito e lousa.

7. R. M. O sector secundario agrupa as actividades que transforman

as materias primas en produtos elaborados. Vinte e oito.

8. As principais actividades industriais de Galicia son a industria

do automóbil, a téxtil, a naval e a alimentaria.

9. Sector primario: pastor, ovino, forraxeiros, pescador. Sector secundario:

artesán, traballador industrial, albanel, operario, produto elaborado.

10. Céntrase na edificación de vivendas e na construción de obras públicas.

Está moi relacionada co crecemento das cidades e das vilas. Axuda

a desenvolver outras industrias e servizos.

Test

1. b.

2. a.

3. c.

4. b.

5. b.

6. a.

7. b.

8. a.

9. a.

10. b.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

5

Recoñece as actividades do sector primario

e explica as principais tarefas agrícolas.

C

T

C

T

T

C

5

Nomea os principais cultivos de Galicia.

C

T

5 Explica os traballos da gandaría

e os principais tipos de gando de Galicia.

C

T

C

T

T

5 Describe outras actividades do sector primario en Galicia.

C

5

Define as actividades do sector secundario.

C

T C

T

T

5 Explica as principais características do sector secundario en Galicia.

C

C

C

UNIDADE

10 Outros traballos de Galicia Control

Nome Data

Completa. 1

O sector terciario agrupa as actividades que ou dan

ás persoas. Por iso, tamén se coñecen como o sector

. En Galicia, traballan neste sector de cada cen

traballadores.

Que é o comercio? Escribe o nome dos elementos que interveñen. 2

Describe brevemente os tipos de comercio de Galicia. 3

• Comercio polo miúdo:

• Comercio por xunto:

Define. 4

• Medios de transporte:

• Vías de comunicación:

Describe como é o transporte de Galicia. 5


Control UNIDADE 10

Viaxar ás montañas para esquiar é facer turismo? Por que? 6

Relaciona cada frase cun tipo de turismo. 7

A. Turismo de costa.

B. Turismo relacionado coa natureza.

C. Turismo para a saúde.

D. Turismo cultural.

monumento

albergue rural

baño termal

xogos de praia

praias

balneario

museo

esquí

Describe os principais tipos de turismo de Galicia. 8

Para que serven os medios de comunicación? Como poden ser? 9

Explica que é a Internet. Utilizas algún dos seus servizos? Cal? 10


UNIDADE

10 Outros traballos de Galicia Test

Nome Data

1. O sector terciario ofrece…

a. produtos elaborados. b. servizos. c. produtos naturais.

2. O intercambio de mercadorías por diñeiro chámase…

a. comercio. b. consumo. c. produción.

3. O comercio que vende directamente aos consumidores chámase…

a. por xunto. b. polo miúdo. c. tenda.

4. Os medios de transporte poden ser…

a. terrestres, marítimos e aéreos.

b. autocares, barcos e aeroplanos.

c. de persoas e mercadorías.

5. Un ferrocarril utiliza como vía de comunicación…

a. as vías. b. os carrís. c. a estrada.

6. Cando unha persoa se despraza a un lugar para visitar un museo fai…

a. turismo rural. b. turismo cultural. c. turismo de costa.

7. Non fai turismo a persoa que viaxa…

a. para traballar noutra cidade.

b. para visitar un monumento.

c. para descansar nun hotel rural.

8. A televisión é…

a. un medio de comunicación individual.

b. un medio de comunicación social.

c. unha nova tecnoloxía.

9. Se queres mandar un correo electrónico utilizas…

a. o vídeo. b. a caixa de correo. c. o ordenador.

10. A rede mundial de comunicación dixital chámase…

a. A Internet.

b. A Intranet.

c. correo electrónico.



T

T

T


Control

1. Atenden – servizos – servizos – Sesenta e catro.

2. R. M. É o intercambio de mercadorías e servizos por diñeiro. Os elementos

que o compoñen son produtores, consumidores e comerciantes.

3. Galicia é un dos principais centros de comercio por xunto de España en

pesca e gando. Na pesca, son os portos grandes os que distribúen o peixe

a todo o Estado. Para o gando, hai mercados que teñen feiras periódicas

onde se xuntan os gandeiros. No comercio polo miúdo, distínguense

os pequenos comercios e as grandes superficies e centros comerciais.

4. R. M. Medios de transporte: son os vehículos que trasladan persoas

e mercadorías. Vías de comunicación: son as construcións necesarias

para que se despracen os medios de transporte.

5. Galicia ten unha importante rede de transporte terrestre, por estrada e por

ferrocarril; marítimo, a través de portos; e aéreo, con avións e helicópteros.

6. R. M. Si, porque se vai a un lugar para divertirse e practicar deporte.

7. A: xogos de praia, praias. B: albergue rural, esquí. C: baño termal,

balneario. D: Monumento, museo.

8. En Galicia os tipos de turismo máis importantes son o cultural, o de costa

ou natureza e o gastronómico.

9. R. M. Serven para transmitir información a distancia. Poden ser

individuais ou de comunicación social.

10. R. M. É unha rede mundial de comunicación pola que circulan textos,

imaxes, sons, etc. R. L.

Test

1. b.

2. a.

3. b.

4. a.

5. a.

6. b.

7. a.

8. b.

9. c.

10. a.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

5

Define as actividades do sector terciario. C

5

Explica que é o comercio e cales son

os seus elementos, e relaciónaos co comercio

en Galicia.

C

T

C

5

Relaciona a actividade do transporte cos medios de transporte e as vías

de comunicación.

C

T

T

5

Define que é o turismo, os seus principais

tipos e relaciónaos co turismo de Galicia.

C

T

C

T

C

5 Describe as características principais

do transporte en Galicia.

C

5 Coñece a relación entre as novas tecnoloxías e os medios de comunicación.

T C

T C

TRIMESTRE


Nome Data

Completa o texto. 1

O territorio de España está formado pola maior parte da

Ibérica, os arquipélagos de e , e as

cidades de e .

O territorio organízase en Comunidades Autónomas e dúas Cidades

.

2 Escribe o nome da institución de Galicia que corresponda.

• Elabora as leis de Galicia:

• Toma decisións para o funcionamento de Galicia:

• Aproba os orzamentos de Galicia:

• Está formado polo Presidente e os conselleiros:

Nomea as principais paisaxes de Galicia e descríbeas. 3

Contesta as preguntas. 4

• Que climas se dan en Galicia?

• En que zonas do territorio se localizan?


Control TRIMESTRE 2

Define. 5

• Crecemento natural:

• Crecemento migratorio:

• Poboación:

6 Nomea as zonas máis poboadas de Galicia.

Completa a ficha sobre o sector primario en Galicia. 7

O sector primario en Galicia

Explica o que produce o sector secundario en Galicia. 8

9 Describe brevemente os tipos de comercio que se dan en Galicia.

10 Indica cales son os principais tipos de turismo de Galicia.


• Cultivos principais:

• Tipos de gando:

• Outras actividades do sector:

TRIMESTRE


Nome Data

1. As Comunidades Autónomas están formadas por…

a. unha ou varias provincias.

b. dúas provincias.

c. varias provincias.

2. Os límites, o nome e as institucións de Galicia establéceos…

a. o Estatuto de Autonomía. b. o Presidente. c. as Cortes.

3. As paisaxes de Galicia cun gran valor natural son…

a. parques naturais.

b. espazos protexidos.

c. paisaxes de montaña.

4. A vexetación de Galicia está adaptada…

a. ao clima. b. ao terreo. c. ao relevo e ao clima.

5. Os habitantes de Galicia forman…

a. a poboación.

b. os inmigrantes.

c. os votantes.

6. A relación entre o número de habitantes e o territorio indica…

a. a poboación. b. o espazo libre. c. a distribución da poboación.

7. A gandaría que se realiza nunha granxa é…

a. intensiva. b. extensiva. c. granxeira.

8. A actividade do sector secundario que fai as estradas é…

a. a industria. b. a construción. c. os transportes.

9. Unha actividade do sector terciario que traslada persoas e mercadorías é…

a. o transporte. b. o camión. c. o autobús.

10. A información da Internet está organizada en…

a. correos electrónicos. b. chats. c. páxinas web.



T

T

T

T

T

T


Control

1. Península – Canarias – Baleares – Ceuta – Melilla – dezasete – Autónomas.

2. Parlamento. Xunta de Galicia. Parlamento. Xunta de Galicia.

3. Galicia ten un relevo moi variado. No relevo de interior destacan

as montañas no leste e no sur; os vales fluviais en todo o territorio;

e as chairas, no centro. No relevo de costa destacan as rías.

4. Distínguese entre o clima de montaña, o de interior, o dos vales dos ríos

Miño e Sil, e o das zonas próximas á costa.

5. R. M. Crecemento natural: a diferenza entre o número de nacidos

e o de falecidos. Crecemento migratorio: a diferenza entre o número

de inmigrantes e o de emigrantes. Poboación: o conxunto de persoas

que viven nun territorio.

6. As cidades Vigo, A Coruña, Ourense, Santiago, Lugo, Pontevedra e Ferrol e a

costa. Tamén as vilas próximas ás cidades e algunhas cabeceiras de comarca.

7. Forraxeiro, de vide e outros. Bovino, porcino e avícola. O bosque, a pesca

e a minaría.

8. Coches, roupa, barcos e produtos da industria alimentaria.

9. Galicia é un dos principais centros de comercio por xunto de España

en pesca e gando. No comercio polo miúdo, distínguense os pequenos

comercios e as grandes superficies e centros comerciais.

10. O cultural, o de costa ou natureza e o gastronómico.

Test

1. a.

2. a.

3. b.

4. c.

5. a.

6. c.

7. a.

8. b.

9. a.

10. c.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

6 Coñece o nome dos territorios de España

e a súa organización administrativa. C

6 Sabe o nome das principais institucións

de Galicia e explica como funcionan.

C

3 Identifica as características das diferentes paisaxes de Galicia.

C

3

Relaciona o clima coas distintas paisaxes

de Galicia.

C

3 Define que é a poboación e explica aspectos

relacionados con ela.

C

T

T

3

Describe a distribución da poboación en Galicia.

C

5 Coñece as actividades do sector primario en Galicia.

C

5 Define as actividades do sector secundario

de Galicia.

C

5 Describe actividades do sector terciario de Galicia.

C

T

C

5 Identifica aspectos relacionados coas novas

tecnoloxías.

T

UNIDADE

11 A Historia Control

Nome Data

Para que medimos o tempo? Explica e di un exemplo. 1

Cantos anos son? 2

• 2 lustros = • 3 décadas =

• 4 séculos = • 5 milenios =

Escribe as datas e os séculos. 3

• Un feito que sucedeu cinco anos antes de nacer Cristo:

• Un feito que sucedeu dez anos despois de nacer Cristo:

• O ano 520 a. C. pertence ao século:

• O ano 1023 pertence ao século:

Que é a Historia? Que persoas a estudan? 4

Explica que proporcionan estes científicos aos historiadores. 5

• Arqueólogo:

• Xeógrafo:


Control UNIDADE 11

Que son as fontes históricas? 6

Escribe dous exemplos de cada tipo de fonte histórica. 7

Define. 8

• Prehistoria:

• Historia:

Completa. 9

A. Hai uns 500 anos descubriuse América Idade

B. Hai máis de 5.000 anos inventouse a escritura Idade

C. Hai máis de 1.000 anos desapareceu o Imperio romano Idade

D. Hai uns 200 anos ocurreu a Revolución francesa Idade

Sitúa os feitos anteriores escribindo a letra que lles corresponde

na liña do tempo.

10

3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 1 500 1000 1500 2000


d.C. a.C. Anos

Feitos

Fontes históricas

escritas orais gráficas materiais

UNIDADE

11 A Historia Test

Nome Data

1. Un século é o mesmo que…

a. 10 décadas. b. 5 lustros. c. 8 décadas.

2. Catro lustros son o mesmo que…

a. 15 anos. b. 12 anos. c. 20 anos.

3. Todo o que sucedeu antes do ano 1 dicimos que pasou…

a. antes de Xesús. b. despois de Cristo. c. antes de Cristo.

4. A Historia é…

a. o que ocorreu xusto antes do teu nacemento.

b. a ciencia que estuda o pasado.

c. as batallas do pasado.

5. Os arqueólogos encontran os restos do pasado…

a. nos museos. b. nos xacementos. c. na rúa.

6. Os xeógrafos estudan…

a. as palabras. b. as épocas. c. os lugares.

7. Unha Biblia antiga é unha fonte…

a. oral. b. gráfica. c. escrita.

8. É unha fonte oral…

a. unha espada cunha lenda.

b. unha canción de amor antiga.

c. unha boneca exipcia.

9. A Historia comeza coa…

a. invención da escritura.

b. Revolución francesa.

c. aparición do ser humano.

10. Co descubrimento de América comezou…

a. a Idade Media.

b. a Idade Moderna.

c. a Idade Contemporánea.



T


Test

1. a.

2. c.

3. c.

4. b.

5. b.

6. c.

7. c.

8. b.

9. a.

Control

1. R. M. As persoas medimos o tempo para saber que ocorre en cada

momento da nosa vida. R. M. Por exemplo, para saber canto falta

para o meu próximo aniversario.

2. 2 lustros: dez anos; 4 séculos: 400 anos; 3 décadas: 30 anos;

5 milenios: 5.000 anos.

3. Ano 5 a.C. Ano 10 d.C. ou ano 10. Século VI a.C. Século XI d.C.

ou século XI.

4. R. M. A Historia é a ciencia que estuda e nos explica como vivían

e que fixeron as persoas no pasado. Estúdana os historiadores.

5. R. M. Arqueólogo: proporciona aos historiadores información sobre

restos materiais elaborados polos seres humanos.

Xeógrafo: proporciona información sobre os lugares onde viviron

os seres humanos.

6. R. M. Son os restos dos nosos antepasados que estudan os historiadores.

7. R. L.

8. R. M. Prehistoria: período que comeza coa aparición dos primeiros seres

humanos e remata coa invención da escritura.

Historia: comeza coa invención da escritura e chega ata os nosos días.

9. Moderna – Antiga – Media – Contemporánea.

10. De esquerda a dereita: B – C – A – D.

10. b.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9 Explica para que medimos o tempo e coñece

as principais unidades de tempo.

C

T

C

T

C

9 Sitúa personaxes e acontecementos

nunha liña do tempo.

C

9 Define que é a Historia e coñece os que a estudan.

C

T

C

T

T

9

Identifica e clasifica as fontes historiográficas

máis importantes.

C

C

T

T

9 Diferencia os conceptos de Prehistoria

e Historia.

C

T

9

Distingue as diferentes etapas da Historia.

C

T

UNIDADE

12 Os primeiros seres humanos Control

Nome Data

Por que eran nómades os nosos primeiros antepasados? Explica. 1

Completa.

Os primeiros seres humanos vivían ao libre, en

2

ou en . Establecíanse preto dos

porque nas súas beiras obtiñan para beber, medraban máis

e era máis fácil animais.

Describe brevemente como era a vida no tempo dos cazadores. 3

Marca as ferramentas que se utilizaban hai máis de 10.000 anos. 4

aixada

agulla

cunca

fouce

coitelo

arpón

leiteira

punta de frecha

Observa esta imaxe e completa a ficha. 5


Que é?

Época:

Tema:

Control UNIDADE 12

Que beneficios achegou o desenvolvemento da gandaría

e da agricultura? Explica.

6

Explica o significado desta oración.

«A agricultura e a gandaría deron lugar á aparición das aldeas.»

7

Por que xurdiu o comercio hai 5.000 anos? Explica. 8

Clasifica estes materiais na época en que se comezaron a utilizar. 9

óso – pedra tallada – pedra puída – barro cocido – la – madeira

Cazadores Primeiros agricultores

O lume e a roda son dous descubrimientos esenciais para a humanidade.

Escribe dúas aplicacións actuais de cada un deles.

10


UNIDADE

12 Os primeiros seres humanos Test

Nome Data

1. Os primeiros seres humanos eran nómades porque…

a. non vivían nun sitio fixo.

b. fuxían dos animais perigosos.

c. lles gustaba viaxar.

2. Estas persoas vivían...

a. en aldeas. b. en chozas e covas. c. en hoteis.

3. Os primeiros seres humanos desprazábanse…

a. a pé. b. en burro. c. en veleiros.

4. Agrupábanse en tribos para…

a. organizar xogos colectivos.

b. comerciar.

c. axudarse uns a outros a sobrevivir.

5. Cando se descubriu o lume utilizouse para...

a. cocer barro. b. iluminarse e cociñar. c. puír pedra.

6. A agricultura e a gandaría naceron hai…

a. 5.000 anos. b. 8.000 anos. c. 10.000 anos.

7. As persoas fixéronse sedentarias e xurdiron…

a. as aldeas. b. as chozas. c. as cidades.

8. Hai 5.000 anos descubríronse…

a. o lume e a roda.

b. a roda e a vela.

c. a roda e a sandalia.

9. Grazas ao desenvolvemento dos medios de transporte hai 5.000 anos…

a. xurdiron as axencias de viaxes.

b. xurdiron os camiños.

c. xurdiu o comercio.

10. Dous inventos da época dos primeiros agricultores son…

a. a cerámica e os tecidos.

b. os coitelos de pedra e o lume.

c. a decoración de covas e a vela.



T

T


Test

1. a.

2. b.

3. a.

4. c.

5. b.

6. c.

7. a.

8. b.

9. c.

10. a.

Control

1. R. M. Porque tiñan que desprazarse para encontrar caza, pesca e froitos

silvestres.

2. Aire – covas – chozas – ríos – auga – plantas – cazar.

3. R. M. Era unha vida moi dura porque pasaban fame nas épocas

de frío e podían morrer a causa de feridas causadas por animais.

Apenas vivían uns 20 anos.

4. Coitelo – agulla – arpón – punta de frecha.

5. R. M. Que é? Unha pintura prehistórica, feita sobre a rocha.

Época: hai máis de 10.000 anos. Tema: representa un cervo.

6. R. M. O poder conseguir alimento sen ter que desprazarse.

7. R. M. Significa que as persoas se fixeron sedentarias para coidar

dos seus animais e dos seus cultivos.

8. R. M. Porque se inventaron a roda e a vela e se desenvolveron

os transportes.

9. Cazadores: óso, pedra tallada, madeira.

Primeiros agricultores: pedra puída, barro cocido, la.

10. R. L.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9 Comprende a forma de vida dos seres

humanos no Paleolítico.

C

T

C

T

C

T

T

9

Clasifica diferentes elementos por épocas.

C

C

9 Obtén e interpreta a información dunha imaxe.

C

9

Explica os beneficios que achegaron

a agricultura e a gandaría, e sitúa

o nacemento de ambas.

C

T

C

9 Relaciona o desenvolvemento dos transportes co desenvolvemento do comercio.

C

T

9

Sitúa por épocas inventos e descubrimentos

e recoñece a súa importancia

para as persoas.

T

T

C

UNIDADE

13 Exipcios e romanos Control

Nome Data

Describe como vivía a maioría da poboación no antigo Exipto. 1

Corrixe as seguintes oracións sobre o antigo Exipto. 2

• Os máis ricos residían en grandes casas feitas con adobe.

• O comercio realizábase mediante o pago con moedas.

• A principal vía de comunicación era o camiño do deserto.

Cales foron as principais tumbas exipcias? Describe como eran

e para que se utilizaban.

3

4 Define as seguintes palabras relacionadas co antigo Exipto.

• Xeroglífico:

• Escriba:

• Papiro:

Explica brevemente que facían os exipcios co corpo dos defuntos. 5


Control UNIDADE 13

Observa estas casas romanas. Escribe o seu nome e descríbeas. 6

A B C

A.

B.

C.

Completa o seguinte texto. 7

As cidades romanas estaban protexidas por unha . No centro

da cidade estaba o , que era unha gran praza. As cidades

comunicábanse entre si por medio de . Nas cidades costeiras

construíronse , a onde chegaban a maior parte das mercadorías.

Cita dous exemplos de construcións romanas e explica a súa función. 8

Explica o que saibas sobre a lingua e as leis dos romanos. 9

En canto á vida no campo, en que se parecían Exipto e Roma? 10


UNIDADE

13 Exipcios e romanos Test

Nome Data

1. A civilización do antigo Exipto desenvolveuse hai uns…

a. 2.000 anos. b. 500 anos. c. 5.000 anos.

2. Nas terras do faraón e dos nobres exipcios traballaban…

a. os comerciantes. b. os escravos e os campesiños. c. os artesáns.

3. A vía de comunicación máis importante en Exipto era…

a. o camiño do deserto. b. o río Nilo. c. as calzadas.

4. Os xeroglíficos eran…

a. debuxos que representaban ideas, palabras ou sons.

b. as letras do abecedario.

c. decoracións das pirámides.

5. Un sarcófago servía para que un cadáver fose…

a. momificado. b. adorado. c. enterrado.

6. A civilización romana desenvolveuse hai uns…


7. Nas cidades romanas as persoas vivían…

a. no foro. b. na muralla. c. en ínsulas e domus.

8. Os romanos comunicaban as cidades mediante…

a. calzadas e pontes.

b. termas e anfiteatros.

c. pontes e acuedutos.

9. O conxunto das leis romanas chámase…

a. dereito latino.

b. constitución romana.

c. dereito romano.

10. A lingua que falaban os romanos era…

a. o castelán.

b. o romanés.

c. o latín.




Control Test

1. c.

2. b.

3. b.

4. a.

5. c.

6. a.

7. c.

8. a.

9. c.

10. c.

1. R. M. A maioría da poboación vivía no campo. Levaba unha vida moi dura.

Toda a familia traballaba. Vivía en casas de adobe.

Os máis ricos residían en grandes casas de ladrillo e madeira. O comercio

realizábase mediante troco. A principal vía de comunicación era o río Nilo.

R. M. As principais tumbas eran as pirámides. As pirámides eran as tumbas dos faraóns. Construíanse en pedra e tiñan grandes dimensións.

R. M. Xeroglífico: debuxo que representa palabras, ideas e sons. Escriba:

persoa dedicada a escribir. Papiro: planta que utilizaban para fabricar follas

para escribir.

R. M. Os exipcios momificaban os cadáveres para conservalos. Cubrían a momia con máscaras e adornos e enterrábana dentro dun sarcófago.

A. Domus, as habitacións organízanse arredor do patio. B. Villa, gran casa

de campo. C. Ínsula, edificio de varios pisos sen comodidades.

Muralla − foro − calzadas − portos.

R. M. Os acuedutos servían para levar auga ás cidades.

As termas eran os baños públicos.

R. M. A lingua dos romanos era o latín. O conxunto de leis chamábase

dereito romano e regulaban a convivencia.

R. M. Parecíanse en que os campesiños traballaban as terras dos ricos e nalgúns dos produtos que recollían.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9 Sitúa cronoloxicamente as civilizacións

exipcia e romana.

T

T

9

Coñece e explica aspectos relacionados coa

forma de vida e organización social

dos antigos exipcios e os romanos.

C

C

T

C

C

9 Recoñece os diferentes tipos de vivenda en Exipto e Roma.

C

C

T

9 Identifica as principais vías e medios

de comunicación.

C

T

C

T

9

Coñece e describe as principais construcións

exipcias e romanas.

C

C

9 Explica diferentes aspectos relacionados coa cultura exipcia e a romana.

C

T

C

T

C

T

T

UNIDADE

14 Cabaleiros e navegantes Control

Nome Data

Describe a que se dedicaban estas persoas en tempos dos castelos. 1

• Os campesiños

• Os cabaleiros

• Os monxes

Como se chamaban os habitantes das cidades na época dos castelos? En que

traballaban a maioría deles?

2

3 Describe estas partes dun castelo.

• Patio de armas:

• Torre da homenaxe:

Que estilos artísticos xurdiron hai uns 1.000 anos? Explica en que

se diferencian.

4

5 Corrixe esta oración.

«Hai mil anos, a escultura e a pintura utilizábanse nas igrexas só para decorar.»


Control UNIDADE 14

Completa este texto. 6

Hai 500 anos, nas cidades vivían e ,

que residían en luxosos ; , que traballaban

en obradoiros; e , que comerciaban con produtos que

chegaban en de carros ou en .

7 Explica en que cambiou a vida dos campesiños hai 500 anos.

Relaciona e escribe unha oración con cada parella. 8

compás •

astrolabio •

• astros

puntos cardinais •

Indica por que feito son coñecidos estes navegantes. 9

• Cristovo Colón:

• Xoán Sebastián Elcano:

• Vasco de Gama:

10 Contesta estas preguntas.

• Que é un mecenas?

• Quen inventou a imprenta?


UNIDADE

14 Cabaleiros e navegantes Test

Nome Data

1. Hai mil anos, moitos campesiños traballaban gratis porque eran…

a. autónomos. b. servos. c. propietarios.

2. Na época dos castelos os habitantes das cidades chamábanse…

a. mercadores. b. artesáns. c. burgueses.

3. Os castelos eran…

a. cuarteis. b. residencias fortificadas. c. villas.

4. Hai uns 1.000 anos xurdiron…

a. o gótico e os mecenas.

b. o renacemento e o gótico.

c. o románico e o gótico.

5. A ensinanza nas universidades hai mil anos facíanse en…

a. latín. b. inglés. c. castelán.

6. Hai 500 anos, as cidades marítimas tiñan…

a. fábricas. b. grandes portos e estaleiros. c. foxos.

7. As principais novidades na agricultura hai 500 anos foron…

a. menos servos, novas máquinas e os mesmos cultivos.

b. máis servos e novos cultivos.

c. menos servos, máquinas novas e cultivos novos.

8. Hai 500 anos os principais avances na navegación foron…

a. a vela, os mapas e o astrolabio.

b. a carabela, o compás, o astrolabio e mellores mapas.

c. o barco de vapor, os estaleiros e os grandes portos.

9. Hai 500 anos as artes…

a. tiveron un gran desenvolvemento.

b. desapareceron.

c. foron creadas polos mecenas.

10. A imprenta de Gutenberg axudou a…

a. estender a cultura. b. gañar máis diñeiro. c. ensinar a ler aos reis.



T

T


Control

1. Os campesiños dedicábanse a cultivar a terra. Os cabaleiros dedicábanse

á guerra. Os monxes dedicábanse a rezar e a traballar.

2. Os habitantes das cidades chamábanse burgueses. A maioría

eran comerciantes e artesáns.

3. R. M. Patio de armas: patio central onde estaban os almacéns,

a ferreiría, as cortes, a capela e os cuartos dos soldados.

Torre da homenaxe: era a casa do señor. Alí celebraba banquetes

e recibía a persoas ilustres.

4. R. M. O románico e o gótico. As igrexas románicas tiñan poucas ventás

e, polo tanto, pouca luz. As igrexas góticas eran máis altas e tiñan numerosas ventás cubertas con vidros de cores.

5. Hai mil anos, a escultura e a pintura utilizábanse nas igrexas

para decorar e educar as persoas.

6. Reis – nobres – palacios – artesáns – mercadores – caravanas – barcos.

7. R. M. Moitos campesiños deixaron de ser servos, utilizaron novas

máquinas e cultivaron novas plantas.

8. R. M. O compás servía para orientarse polos puntos cardinais.

O astrolabio servía para orientarse polos astros.

9. Cristovo Colón: foi o primeiro en chegar a América.

Xoán Sebastián Elcano: deu a primeira volta ao mundo.

Vasco da Gama: chegou á India bordeando África.

10. R. M. Unha persoa que protexía os artistas e que lles encargaba obras.

Johannes Gutenberg.

Test

1. b.

2. c.

3. b.

4. c.

5. a.

6. b.

7. c.

8. b.

9. a.

10. a.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9 Coñece e explica aspectos relacionados

coa forma de vida e a organización social.

C

T

C

T

C

T

C C

9 Diferencia os estilos románico e gótico

e explica as súas características.

C

T

C

9

Sitúa a fundación das primeiras universidades

e coñece algunha das súas características.

T

9

Identifica os avances na navegación

e relaciónaos coas grandes viaxes

e cos cambios nas cidades marítimas.

T

C

T

C

9

Explica a importancia das artes

e da imprenta de Gutenberg para a cultura.

T

C

UNIDADE

15 A historia recente Control

Nome Data

Describe como era a vida no campo hai 200 anos. 1

Completa este texto sobre a vida hai 200 anos. 2

As substituíron os pequenos obradoiros artesanais, e nelas

traballaban . A produción das fábricas aumentou grazas

á de .

Escribe en cada caso o nome de dous avances que se produciron

hai uns 200 anos.

3

• Medios de comunicación:

• Medicina:

Contesta. 4

• Que máquinas se comezaron a utilizar no campo hai 200 anos?

• Por que emigraban os campesiños á cidade hai 200 anos?

Que tipo de motores substituíron a máquina de vapor?

Pon dous exemplos en que se aplicase o seu uso.

5


Control UNIDADE 15

Como eran os edificios hai 200 anos? 6

Escribe os principais avances da nosa época. 7

• Transportes:

• Medios de comunicación:

• Medicina:

8 Explica por que, actualmente, se está desenvolvendo o turismo nas aldeas

e vilas pequenas.

Clasifica. 9

farois eléctricos – rúas empedradas – barrio residencial na periferia –

rúas asfaltadas – barrios obreiros – avenidas amplas

De que forma mellorou o transporte na nosa época? 10


Cidade de hai 200 anos Cidade da nosa época

UNIDADE

15 A historia recente Test

Nome Data

1. Hai 200 anos inventouse…

a. o arado de ferro. b. a colleitadora. c. a sementadora.

2. O ferrocarril xurdiu grazas a que se inventou…

a. o motor eléctrico. b. as vías. c. a máquina de vapor.

3. Os traballadores das primeiras fábricas chamábanse…

a. campesiños. b. obreiros. c. fabricantes.

4. Nas cidades de hai 200 anos había…

a. rúas asfaltadas e barrios residenciais.

b. barrios obreiros ao lado das fábricas.

c. iluminación eléctrica, tranvías e metro.

5. Coa aparición dos motores eléctricos e de gasolina desenvolvéronse…

a. os petroleiros. b. os barcos de vapor. c. os automóbiles e avións.

6. Hai 200 anos descubríronse…

a. as vacinas. b. as ecografías. c. os escáneres.

7. É unha afirmación verdadeira que…

a. primeiro se inventou o teléfono e despois o telégrafo.

b. a prensa apareceu antes ca a radio e a televisión.

c. a Internet xurdiu hai 100 anos.

8. Na nosa época, a maioría das persoas vive…

a. no campo. b. na cidade. c. en barrios residenciais.

9. Na nosa época, a maior parte dos habitantes das cidades…

a. traballa no sector primario.

b. traballa no sector secundario.

c. traballa no sector terciario.

10. É unha oración verdadeira que…

a. hoxe en día, se benefician máis persoas dos avances que hai 100 anos.

b. hai 100 anos as persoas vivían mellor.

c. os inventos de hai 100 anos utilizábaos todo o mundo.




Test

1. a.

2. c.

3. b.

4. b.

5. c.

6. a.

7. b.

8. b.

9. c.

Control

1. R. M. A vida no campo comezou a mellorar: inventáronse novas máquinas

e ferramentas que facilitaban o traballo.

2. Fábricas – obreiros – máquina – vapor.

3. R. M. Medios de comunicación: prensa e telégrafo.

Medicina: vacinas, aspirina e fonendoscopio.

4. R. M. Apareceron o arado de ferro e o tractor de vapor. Marchaban

ás cidades porque alí podían encontrar traballo máis facilmente.

5. Os motores eléctricos e de gasolina, que se aplicaron aos automóbiles

e aos avións.

6. R. M. Construíanse con materiais como o ferro, o cemento

ou o formigón armado. Isto permitía facelos cada vez máis altos.

7. Transportes: construíronse autoestradas e autovías, trens de alta

velocidade, avións e naves espaciais. Medios de comunicación: apareceron a televisión por satélite, a Internet

e o teléfono móbil.

Medicina: desenvolvéronse novas técnicas, como a ecografía,

o transplante de órganos e o escáner.

8. R. M. Porque cada vez se necesita menos xente nas aldeas e nas

pequenas vilas para os labores agrícolas.

9. Cidade de hai 200 anos: farois eléctricos, rúas empedradas,

barrios obreiros.

Cidade actual: barrio residencial na periferia, rúas asfaltadas, avenidas

amplas.

10. R. M. Melloraron as vías de comunicación, coas autovías

e autoestradas; os medios de transporte son máis rápidos, como o tren

de alta velocidade e o avión, e apareceron outros novos, como as naves espaciais.

10. a.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9 Describe os principais cambios sociais

e económicos do século XIX.

C

C

T

C

9 Identifica algúns inventos e descubrimentos

do século XIX.

T

T

C

9 Explica os cambios socioeconómicos máis importantes do século XX.

T

9

Nomea os avances tecnolóxicos e científicos

transcendentais do século XX.

C

T

C

T

T

9 Recoñece os aspectos sociais e económicos

da nosa época.

C

T

T

T

9 Identifica os principais avances técnicos e científicos actuais.

C

C

C

TRIMESTRE


Nome Data

Que é a Historia? Que persoas a estudan? Escribe. 1

2 Completa o esquema.

O tempo pasado

divídese en

Idade Contemporánea

3 Por que as persoas se fixeron sedentarias hai 10.000 anos? Explica.

Explica o significado da seguinte oración.

«O comercio desenvolveuse grazas ao invento da roda e da vela.»

4

Define os seguintes conceptos relacionados co antigo Exipto. 5

• Pirámide:

• Xeroglífico:

• Momia:


Control TRIMESTRE 3

Explica o que saibas sobre a lingua e as leis da antiga Roma. 6

Escribe as características principais da vida no campo. 7

• Hai 1.000 anos:

• Hai 500 anos:

Indica cales foron os principais avances na navegación hai 500 anos. 8

Explica que significou a creación da máquina de vapor hai 200 anos. 9

10 Explica as características principais dunha cidade actual.


TRIMESTRE


Nome Data

1. O século III comeza…

a. no ano 300 e acaba no 400.

b. no ano 201 e termina no 300.

c. no ano 200 e termina no 199.

2. O retrato dun rei é un tipo de fonte…

a. escrita. b. material. c. gráfica.

3. Os primeiros seres humanos vivían…

a. da caza e da recolección.

b. da agricultura e a gandaría.

c. da industria e os servizos.

4. Hai 10.000 anos xurdiron…

a. a cerámica e os tecidos.

b. os instrumentos de óso.

c. as ferramentas de pedra.

5. No antigo Exipto, a principal vía de comunicación era…

a. o deserto.

b. o mar Mediterráneo.

c. o río Nilo.

6. As grandes fincas dos antigos romanos chamábanse…

a. ínsulas. b. domus. c. villas.

7. Os cabaleiros e os reis de hai 1.000 anos vivían…

a. nos castelos. b. nos mosteiros. c. na catedral.

8. Hai 1.000 anos xurdiu un estilo artístico chamado…

a. renacemento. b. romántico. c. gótico.

9. O automóbil xurdiu hai…

a. 2.000 anos. b. 100 anos. c. 50 anos.

10. Actualmente, as comunicacións desenvolvéronse…

a. grazas á Internet. b. grazas á informática. c. grazas aos satélites.



T

T

T

T

T

T


Test

1. b.

2. c.

3. a.

4. a.

5. c.

6. c.

7. a.

8. c.

9. b.

10. b.

Control

1. R. M. A Historia é a ciencia que estuda e explica como vivían e que fixeron

as persoas no pasado. Estúdana os historiadores.

2. Prehistoria. Historia: Idade Antiga, Idade Media, Idade Moderna.

3. R. M. Polo descubrimento da agricultura e a gandaría.

4. R. M. A partir da roda e a vela nacen novos medios de transporte

que favorecen o desenvolvemento do comercio, como o carro e o barco de vela.

5. R. M. Pirámide: tumba dun faraón. Xeroglífico: sistema de escritura exipcio

por medio de debuxos. Momia: cadáver seco e cuberto de vendas.

6. R. M. O idioma oficial era o latín, que se estendeu por todo o seu Imperio.

O dereito romano eran as leis que regulaban a convivencia no Imperio.

7. R. M. Hai 1.000 anos: as terras pertencían aos cabaleiros e moitos campesiños

eran servos.

Hai 500 anos: moitos campesiños deixaron de ser servos, convertéronse

en propietarios e cultivaron novas plantas.

8. R. M. Apareceron novos tipos de embarcación, como a carabela; melloraron

os mapas; utilizáronse novos instrumentos de orientación, como o compás

e o astrolabio.

9. R. M. A máquina de vapor favoreceu a aparición das primeiras fábricas

e mellorou os medios de transporte.

10. R. M. As cidades medraron moito. Teñen amplas avenidas, rúas asfaltadas,

modernos sistemas de iluminación e sumidoiros, transporte público e barrios

residenciais nas aforas. As persoas traballan no sector terciario.



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9 Explica que é a Historia e coñece

as súas fontes.

C

T

9 Coñece os períodos en que se divide

o pasado e manexa as unidades de tempo.

T

C

9 Identifica as características do Paleolítico.

T

9

Recoñece as características do Neolítico.

C C

9 Coñece e explica aspectos relacionados coa cultura dos antigos exipcios e romanos.

C

T C

9 Recoñece aspectos relacionados coa vida

na Idade Media.

C

9 Identifica as características da Idade Moderna.

C C

9 Sitúa e valora a importancia dos inventos

da Idade Contemporánea.

C

9 Recoñece as características da sociedade

actual.

C

Avaliación final Control

Nome Data

Explica en que consiste cada un destes procesos. 1

• Dixestión:

• Respiración:

• Circulación:

• Excreción:

• Agora, escribe en cada órgano a letra correspondente ao aparello a que pertenza.

dixestivo respiratorio circulatorio excretor

boca intestino nariz estómago

ril corazón vea vexiga

pulmón esófago traquea bronquio

uréter ano arteria uretra

Explica a función destes órganos e di a que sistema ou aparello pertencen. 2

• Cerebro:

• Ósos:


E C R D

Control AVALIACIÓN FINAL

• Nervios:

• Músculos:

Observa as imaxes e contesta. 3

A

B

• Que representan estes esquemas?

• A que tipo de ecosistema, terrestre ou acuático, pertence cada esquema?

• Clasifica os animais que aparecen nas imaxes:

vertebrados:

invertebrados:

• Completa a táboa sobre os animais que clasificaches.


Nome

Grupo a que

pertence

Aspecto físico

Características

Avaliación final Control

Nome Data

Marca que tipos de paisaxes hai en Galicia. Despois,

explica como é cada un deles.

4

zonas altas zonas baixas zonas de costa

Define estes termos e di como son en Galicia. 5

• Poboación rural:

• Poboación urbana:



O clima de Galicia

Clima de

Clima de

Clima de

Clima de

temperaturas

precipitacións

Control AVALIACIÓN FINAL

Completa o esquema. 7

Institucións

de Galicia

Risca a palabra que non corresponde en cada caso. 8

nómade – caza – agricultura – tribos – cova

sedentario – aldeas – agricultura – gandaría – cova

Escribe cada palabra onde corresponda. 9

arado romano – ínsula – faraón – foro – pirámide – papiro –

xeroglífico – domus – momia – acueduto

Exipto Roma

Que grandes avances se produciron na navegación hai 500 anos? 10


Avaliación final Test

Nome Data

1. É unha opción incorrecta que…

a.

b.

c.

a nutrición serve para proporcionarnos enerxía e materiais de construción.

a nutrición é o mesmo ca a alimentación.

na nutrición interveñen catro aparellos do noso corpo.

2. Os pasos ordenados que ocorren na función de relación son…

a.

b.

c.

órganos dos sentidos – sistema nervioso – aparello locomotor.

sistema nervioso – órganos dos sentidos – aparello locomotor.

aparello locomotor – órganos dos sentidos – sistema nervioso.

3. Os primates son…

a.

b.

c.

mamíferos acuáticos que non teñen pelo.

réptiles con fortes escudos formados por escamas.

mamíferos terrestres con cinco dedos nas mans e nos pés.

4. Os ourizos e as estrelas de mar son…

a. artrópodos. b. equinodermos. c. crustáceos.

5. Un ecosistema está formado por…

a. animais e plantas. b. medio físico e seres vivos. c. seres vivos e seres inertes.

6. O territorio de España organízase en…

a.

b.

c.

17 Comunidades Autónomas e 2 arquipélagos.

17 Comunidades Autónomas e 2 Cidades Autónomas.

17 Comunidades Autónomas e 2 Provincias Autónomas.

7. Os municipios son…

a.

b.

c.

comarcas moi pequenas.

territorios máis pequenos ca as provincias gobernados por un concello.

as reunións dos membros do concello.

8. Para saber como é o clima dun lugar debemos coñecer…

a.

b.

c.

as precipitacións, o relevo e a fauna.

as temperaturas, as precipitacións e o relevo.

as temperaturas, as precipitacións e os ventos.

9. A diferenza entre o número de persoas que nacen e as que morren é o…

a. crecemento migratorio. b. crecemento natural. c. aumento.


Test AVALIACIÓN FINAL

10. A cría de animais en granxas e cortes é gandaría…

a. intensiva. b. extensiva. c. de secaño.

11. O sector primario agrupa os traballos que…

a.

b.

c.

obteñen materias primas da industria.

fabrican materias primas para a agricultura.

obteñen produtos da natureza.

12. A construción encárgase de…

a.

b.

c.

edificar vivendas e pontes.

edificar vivendas e realizar obras públicas.

facer estradas e casas.

13. Os medios de transporte poden ser…

a.

b.

c.

terrestres, marítimos e aéreos.

autocares, barcos e aeroplanos.

de persoas e de mercadorías.

14. O sector terciario ofrece…

a. produtos elaborados. b. servizos. c. produtos naturais.

15. A Historia é…

a. a ciencia que estuda o pasado. b. un feito do pasado. c. unha fonte oral.

16. Co nacemento da agricultura as persoas fixéronse…

a. nómades. b. comerciantes. c. sedentarias.

17. O antigo Exipto desenvolveuse hai uns…

a. 2.000 anos. b. 500 anos. c. 5.000 anos.

18. A época romana desenvolveuse hai uns…


19. Hai 1.000 anos a maioría das persoas vivían...

a. no campo. b. na cidade. c. nos seus castelos.

20. Hai 200 anos…

a.

b.

c.

inventáronse os aeroplanos.

as persoas foron vivir ao campo.

apareceron as fábricas e os barrios obreiros.


Criterios de avaliación e solucións AVALIACIÓN FINAL

T

T

T



Actividades

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2

Comprende que é a función de nutrición,

coñece as principais partes do proceso

e os aparellos implicados nel.

C

1, 2

Coñece para que serve a función de relación,

que órganos, sistemas e aparellos están

implicados, e explica como se produce

o movemento.

C

4

Distingue os principais grupos de animais vertebrados, coñece as súas características

comúns e as súas diferenzas.

C

4

Coñece os grupos en que se clasifican

os animais invertebrados

e identifícaos polas súas principais

características.

C

T

3

Coñece os compoñentes dun ecosistema e distingue algunhas accións humanas

que os deterioran ou os protexen.

C

T

3, 4,

12

Interpreta cadeas tróficas e recoñece

relacións de competencia e cooperación

entre seres vivos.

C

6

Coñece o nome dos territorios de España e a súa organización

administrativa.

T

6 Sabe o nome das principais institucións

de Galicia.

C

3

Identifica as características dos diferentes

paisaxes de Galicia.

C

3

Define as características do clima

de Galicia.

C

T

3 Define que é un municipio.

T

3 Coñece aspectos relacionados co estudo

da poboación.

T

3 Explica que é a poboación rural e que é a

poboación urbana.

C

5 Coñece as actividades do sector

primario.

T

9 Identifica as características do Paleolítico

e diferénciaas das do Neolítico.

C

9 Coñece aspectos relacionados cos antigos exipcios e os romanos.

C

9 Identifica os avances na navegación que se

produciron hai 500 anos.

C


Control

1. Dixestión: serve para obter os nutrientes que conteñen os alimentos.

Respiración: a súa función é a obtención do osíxeno que necesitamos para

vivir. Circulación: consiste no transporte de substancias por todo o corpo. Excreción: serve para eliminar as substancias de refugo que hai no sangue.

D: boca – intestino – esófago – ano – estómago. R: pulmón – nariz – traquea

– bronquio. C: corazón – vea – arteria. E: ril – uréter – vexiga – uretra.

2. Cerebro: dirixe o funcionamento do corpo. Ósos: sosteñen e dan forma

ao corpo. Nervios: levan información desde os sentidos ao cerebro e

transmiten as ordes do cerebro ao aparello locomotor. Músculos: son

os encargados de mover os ósos. O cerebro e os nervios: pertencen ao

sistema nervioso. Os ósos e os músculos pertencen ao aparello locomotor.

3. Representan cadeas alimentarias. A: terrestre. B: acuático. Vertebrados:

ra e balea. Invertebrados: bolboreta e gamba. R. L.

4. R. M. Deben marcar as tres. No relevo de interior distínguense tres paisaxes:

montañas, vales e chairas. No relevo de costa destacan as rías.

5. A poboación rural é a que vive no campo. A urbana é a que vive

nas cidades. R. L.

6. Montaña: inverno moi frío e verán suave. Abundantes precipitacións, neva

no inverno. Interior: inverno frío e verán caloroso. Precipitacións

abundantes. Vales: inverno frío e verán moi caloroso. Chuvias escasas

todo o ano. Costa: temperaturas suaves todo o ano. Chuvias abundantes.

7. Parlamento de Galicia e Xunta de Galicia.

8. Deben riscar: agricultura no primeiro e cova no segundo.

9. Exipto: faraón – pirámide – papiro – xeroglífico – momia.

Roma: arado romano – ínsula – foro – domus – acueduto.

10. R. M. Apareceron novos tipos de embarcacións, como a nao

e a carabela. Tamén se perfeccionaron os mapas e utilizáronse

instrumentos de navegación modernos, como o compás e o astrolabio.

Test

1. b.

2. a.

3. c.

4. b.

5. b.

6. b.

7. b.

8. c.

9. b.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

a.

c.

b.

a.

b.

a.

c.

c.

a.

a.

c.



Actividades

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

5 Coñece as actividades do sector primario. T

5 Identifica as actividades do sector secundario.

T

5 Define o sector terciario.

T

5 Coñece cales son os medios de transporte.

T

9 Sabe que é a Historia.

T

9 Identifica as características do Paleolítico e diferénciaas das do Neolítico.

T

9 Coñece aspectos relacionados cos antigos

exipcios e os romanos.

T

T

9 Recoñece aspectos relacionados coa vida na Idade Media.

T

9 Identifica as características da Idade

Contemporánea.

T

e aparellos están


ALUMNOS/AS

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

Comprende que é

a función de nutrición

e coñece os procesos

e os aparellos implicados

nela.

Coñece para que serve

a función de relación,

que órganos, sistemas

implicados, e explica como

se produce o movemento.

PRIMEIRO TRIMESTRE



Distingue os principais

grupos de animais

vertebrados, coñece

as súas características

comúns e as súas diferenzas

e cita exemplos.

Coñece os seis grupos

en que se clasifican

os invertebrados, identifícaos

polas súas características

e cita exemplos de cada

un deles.

Coñece os compoñentes

dun ecosistema e distingue

algunhas accións humanas

que os deterioran

ou os protexen.

Interpreta cadeas tróficas

e recoñece relacións

de competencia

e cooperación entre seres

vivos.


ALUMNOS/AS


Coñece o nome

dos territorios de España

e a súa organización

administrativa, e sitúa

o territorio da propia

Comunidade Autónoma.

Sabe o nome das principais

institucións de Galicia

e explica como funcionan.

SEGUNDO TRIMESTRE



Identifica as características

e os elementos das paisaxes

de Galicia, relaciona o

clima con estas paisaxes

e describe algúns espazos

protexidos.

Define que é a poboación,

explica aspectos

relacionados con ela

e describe a distribución

da poboación en Galicia.

Coñece as actividades

dos sectores primario,

secundario e terciario,

e describe as súas

características principais

en Galicia.

Identifica aspectos

relacionados coas novas

tecnoloxías.

para a evolución do ser


ALUMNOS/AS


Coñece as principais

unidades utilizadas para

medir o tempo, diferencia

entre Prehistoria e Historia

e distingue as distintas

etapas da Historia.

Identifica como se vivía

durante a Prehistoria e

comprende a importancia

humano do nacemento

da agricultura e a gandaría.

TERCEIRO TRIMESTRE



Coñece e explica

os principais aspectos

relacionados coa forma

de vida, a organización

social e a cultura dos antigos

exipcios e romanos.

Coñece e explica

os principais aspectos

relacionados coa forma

de vida, a organización social

e a cultura das Idades Media

e Moderna.

Coñece os principais

cambios socioeconómicos

e culturais que tiveron lugar

na Idade Contemporánea.

Identifica os principais

inventos e avances

tecnolóxicos e científicos

da Idade Contemporánea.

Controles coñe

Documents

Transcript of Controles coñe