fasi 1 lari iubile -...
Transcript of fasi 1 lari iubile -...
-
erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTierovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari#3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015 weli
CK
`RmerTo,`RmerTo,
samSoblo samSoblo
micocxle,micocxle,
mZinarecmZinarec
amas vduduneb!~amas vduduneb!~
***im elvas rad ar mohyevi
survilis mexTatexiTa,
rom Cemi nisla koSkebi
cidan xmliT CamogefliTa.
rad emag Senma TeTronma
zRva ver gadmovlo ngreviTa,
Sens lodinSi rom meTrTola,
iseTi sityvac ver miTxar...
is ki sul CoqviT movida,
karze gza amitalaxa,
axlodan iyo... Soridan
icis sofelmac, qalaqmac...
arc amirani yofila,
arc is, laRi da ukadri,
magram is iyo, vinc iyo
da sulze metad vuyvardi.
mzia Cxetiani
goCa xaranauli
roman zukakiSvili
gv. 4-6 gv. 6
Sexvedra SoTa niSnianiZesTan
iyo meocis 81.
viyav Tvrametis _ vglejdi avSarebs.
wamoimarTe bajaRlo mkerdiT
da mivxvdi _ dRemde
rad ver wagvSales!!!
rogorc mTakaci, rogorc zRvakaci,
mmzerdi da sityvis Tqma ar madrove,
`mTxove rac ginda!~
rogorc zRaprebSi sCveviaT xolme
keTil jadoqrebs!!!
... wyvdiads vuyef da naTels –
vugalob,
vkvdebi da Cems Tavs
vstiri Tavadve.
da me _ martosuls,
da me – ugvaros,
momexvie da gamaTamame!
wamoved fiqriT, moymeze, vefxvze,
sicocxle meqca Zvirfas samizned,
mtruli samyaro mekida fexze,
_ me Sevxvdi SoTa niSnianiZes! _
uzemoesiT xar cvarnamuli,
Sen _ xars,
aRniSnuls
niSniT RvTiuriT,
kiTxvas gibedavs xaranauli,
`ras niSnavs yofa
amqveyniuri~.
qarTvelo, dadeq qarTvelTan
me mkerdSi micems mamuli da sicocxliT var daWrili,
suli maqvs amoSanTuli wiwamuriT da apriliT.
mklavdnen martyofSi, krwanisSi, ra cecxlSi aRar mivlia,
guli ki misas ar iSlis, gadavrCi cotned, iliad,
hai dedasa, qarTvelo Se SesaSurad Wkviano,
Tundac tyviebiT gagTelon, mainc arwivi gqviano...
cixe Tu zogjer Signidan tydeba, mtero, nu gixaris,
ver Semarigeb sikvdilTan, var gorgasalis jilagis!
qarTvelo, dadeq qarTvelTan da veRar dagZlevs veravin,
kvali datova sanTlebad, dResac qris tatos merani.
RmerTo, momadle Cems mamuls misive Rirsi vardoba,
kvlavac geRirsos, luxumo, `laSaris gorze Sadgoma!~
iubile
iza jaWvaZe _ 70
zezva medulaSvili _ 75
-
2`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015
T v a l s a z r i s i
`dro mova da, Tavs aiSvebs, gmirTa gmiri~
zepirsityvierebis umniSvnelovanes Zeglad `amiranians~ Tvlian da iziareben zepirsityvierebis umniSvnelovanes Zeglad `amiranians~ Tvlian da iziareben
cnobili mklvevaris mixeil Ciqovanis azrs imis Sesaxeb, rom `mas qarTuli cnobili mklvevaris mixeil Ciqovanis azrs imis Sesaxeb, rom `mas qarTuli
zepirsityvierebisaTvis iseTive fasdaudebeli mniSvneloba aqvs, rogorc SoTa zepirsityvierebisaTvis iseTive fasdaudebeli mniSvneloba aqvs, rogorc SoTa
rusTavelis `vefxistyaosans~ Cveni mwerlobisaTvis~.rusTavelis `vefxistyaosans~ Cveni mwerlobisaTvis~.
avtorebi siRrmiseulad ganixilaven `amiranianis~ irgvliv arsebul samecniero avtorebi siRrmiseulad ganixilaven `amiranianis~ irgvliv arsebul samecniero
literaturas, rogorc misi Seswavlis saTaveebTan mdgomi mkvlevarebis (T. literaturas, rogorc misi Seswavlis saTaveebTan mdgomi mkvlevarebis (T.
batoniSvili, ilia WavWavaZe, akaki wereTeli, vaJa-fSavela da sxv.), aseve XX batoniSvili, ilia WavWavaZe, akaki wereTeli, vaJa-fSavela da sxv.), aseve XX
saukunis didi korifeebis (ivane javaxiSvilis, simon janaSias, Salva nucubiZis, saukunis didi korifeebis (ivane javaxiSvilis, simon janaSias, Salva nucubiZis,
mixeil Ciqovanis, demna Sengelaias da sxv.) mosazrebebs. samarTlianadaa aRniSnuli, mixeil Ciqovanis, demna Sengelaias da sxv.) mosazrebebs. samarTlianadaa aRniSnuli,
rom `amiranianis~ folkloristikis TvalsazrisiT Seswavlam droSic da rom `amiranianis~ folkloristikis TvalsazrisiT Seswavlam droSic da
Sinaarsobrivadac gaaswro misi istoriuli TvalsazrisiT gaanalizebas, rasac Sinaarsobrivadac gaaswro misi istoriuli TvalsazrisiT gaanalizebas, rasac
qarTuli civilizaciis saTaveebis warmoCinebisaTvis gansakuTrebuli datvirTva qarTuli civilizaciis saTaveebis warmoCinebisaTvis gansakuTrebuli datvirTva
gaaCnia. ara da, masSi Semonaxuli uZvelesi miTologemebis gamocalkavebasa da gaaCnia. ara da, masSi Semonaxuli uZvelesi miTologemebis gamocalkavebasa da
gaanalizebas gadamwyveti mniSvneloba aqvs am nimuSis istoriuli TvalsazrisiT gaanalizebas gadamwyveti mniSvneloba aqvs am nimuSis istoriuli TvalsazrisiT
ganxilvisaTvis.ganxilvisaTvis.
Telavis iakob gogebaSvilis saxelobis saxelmwifo universitetSi momzadda metad Telavis iakob gogebaSvilis saxelobis saxelmwifo universitetSi momzadda metad
saintereso monografia `qarTuli civilizaciis saTaveebTan _ `amiranianis~ axleburi saintereso monografia `qarTuli civilizaciis saTaveebTan _ `amiranianis~ axleburi
xedva~, romlis avtorebi arian istoriis mecnierebaTa doqtorebi xedva~, romlis avtorebi arian istoriis mecnierebaTa doqtorebi eTer jaWvaZe-eTer jaWvaZe-
xmalaZexmalaZe da da giorgi rCeuliSviligiorgi rCeuliSvili. naSromi Sesrulebulia maRal mecnierul . naSromi Sesrulebulia maRal mecnierul
doneze da sruliad pasuxobs Tanamedrove qarTuli istoriografiis moTxovnebs. doneze da sruliad pasuxobs Tanamedrove qarTuli istoriografiis moTxovnebs.
monografiis redaqtori filologiis mecnierebaTa doqtori monografiis redaqtori filologiis mecnierebaTa doqtori sofio arseniSvilisofio arseniSvili
Sesaval werilSi acxadebs, rom aRniSnuli monografia `miznad isaxavs folklorul, Sesaval werilSi acxadebs, rom aRniSnuli monografia `miznad isaxavs folklorul,
istoriul, arqeologiur da kulturologiur masalaze dayrdnobiT amiranianis eposis istoriul, arqeologiur da kulturologiur masalaze dayrdnobiT amiranianis eposis
mravalplanian gaazrebasa da miaxloebiT daTariRebas~. aseve xazgasmulia, rom amiranianis mravalplanian gaazrebasa da miaxloebiT daTariRebas~. aseve xazgasmulia, rom amiranianis
kvlevis magistralur xazad avtori ara berZnul promeTes Sesaxeb Tqmulebas, aramed kvlevis magistralur xazad avtori ara berZnul promeTes Sesaxeb Tqmulebas, aramed
Sumerul gilgameSians miiCnevs. redaqtoris azriT, `aRniSnuli naSromi aris kidev erTi Sumerul gilgameSians miiCnevs. redaqtoris azriT, `aRniSnuli naSromi aris kidev erTi
nabiji, romelmac stimuli unda misces amiranianis kvlevas axla ukve XXI saukuneSi~.nabiji, romelmac stimuli unda misces amiranianis kvlevas axla ukve XXI saukuneSi~.
avtorebi Tvlian, rom saqarTveloSi, iseve, rogorc msoflios sxva xalxebSi, avtorebi Tvlian, rom saqarTveloSi, iseve, rogorc msoflios sxva xalxebSi,
sazogadoebis yvelaze adrindeli rwmena-warmodgenebi da zepirsityvieri Semoqmedeba sazogadoebis yvelaze adrindeli rwmena-warmodgenebi da zepirsityvieri Semoqmedeba
dRemde SemorCenilia miTologiaSi. avtorebi, sruliad samarTlianad, qarTuli dRemde SemorCenilia miTologiaSi. avtorebi, sruliad samarTlianad, qarTuli
yvelasaTvis cnobilia, rom ̀ amiranianis~
TematikasTan dakavSirebuli sakiTxebi imde-
nad mravalferovani da umniSvnelovanesia,
rom erTi monografiis farglebSi misi
Cateva SeuZlebelia. Cven avtorTa damsax-
urebad migvaCnia is, rom friad mniSvnelovan
sakiTxebze maT gasces damajerebeli pasux-
ebi da monografiaSi Seitanes ramdenime
iseTic, romelic dRemde ar dasmula qar-
Tul istoriografiaSi. aseTTa Soris unda
movixsenioT `amiranianis~ eposis mimarTeba
qarTul civilizaciasTan, amiranis saxelis
etimologiis Sesaxeb, melamis sakiTxi ̀ amira-
nianis~ personaJTa Soris, okeaneTis cnobili
miTologiuri personaJis mauis mimarTeba
promeTesa da amiranTan, iamanisa da iaxsaris
raobis sakiTxi.
monografias axlavs ori damateba da
daskvna qarTul da inglisur enebze, rac
saSualebas miscemT ucxoel mkvlevarebs
gaecnon am mniSvnelovani miTologiuri Zeg-
lis Seswavlis Tanamedrove mdgomareobas,
rameTu igi msoflios arc erTi xalxis
msgavsi xasiaTis nawarmoebs ar Camouvardeba
Tavisi mniSvnelobiT.
avtorebi Tvlian, rom ̀ amiraniani~ miTo-
epikuri xasiaTis Zeglia. folkloruli
nimuSis mravalmxrivi analizis Semdeg na-
Teli xdeba, rom wyalsa da wylis stiqionis
miTologemas, romelic erT-erTi uZvelesi
unda iyos masSi, gansakuTrebuli datvirTva
gaaCnia. masSi wyali aRiarebulia yovelive
sicocxlisa da mzardis sawyisad, romelic
gavlenas axdens samyaros kosmiuri procesis
msvlelobaze (ix. jamebis sakiTxi).
sxva mravalTan erTad wyalTan aris
dakavSirebuli amiranis meored dabadebisa da
misi xtonuri bunebis sakiTxic, ris abso-
luturad marTebul gaazrebasac gvTavazoben
monografiis avtorebi.
naSromSi sainteresod aris dasmuli
RvTaebebis igrisaigrisa da ambrisambris kavSiris sak-
iTxi wyalTan da misi saSualebiT sarwyav
miwaTmoqmedebasTan. avtorebi exebian sxva
uZveles miTologemebsac (amiranis deda, misi
tragikuli bedi, amiranis dabadeba da misi
gamozrda xaris faSvSi, ambris deda da debi,
amiranis Zmebi da sxv.)
yovelive es afiqrebinebs mklvevarebs,
rom miTologemaTa SeTxzva eneoliTis xa-
nidan gvian brinjaos xanis periodSi unda
momxdariyo. esaa IV aTaswleulis bolo da
III aTaswleulis I naxevari. daaxloebiT amave
periodiT aTariReben avtorebi dabadebis
miTologebis SeTxzvasac.
gansakuTrebiT sainteresod gamoiyureba
avtorTa mosazreba amiranis saxelis eti-
mologiis Sesaxeb. qarTul-Sumerul urTier-
TobaTa analizs, romelsac amagrebs cnobebi
aRmosavleTis uZvelesi periodis xalxTa
migraciis Sesaxeb da rac ar gamoricxavs
qarTvelur tomTa da protoSumerTa
da SumerTa urTierTobasa da kultu-
rul zegavlenas, Sromis avtori
eTer jaWvaZe-xmalaZe mihyavs
Teoriis wamoyenebamde, rom-
lis mixedviT ̀ amar ani~ ni-
Snavs `xbo cisa~,
g a m o x m a u r e b a
eTer jaWvaZe-xmalaZis da giorgi rCeuliSvilis monografiaze: `qarTuli
civilizaciis saTaveebTan _ `amiranianis~ axleburi xedva.~
iseve, rogorc marduqi _ ̀ amaruTuq~ _ ̀ xbo
mzisas~, aqedan gamomdinare mas SesaZleblad
miaCnia rom amiranis Tavdapirveli saxeli
yofiliyo `amar-ani~, romelic saukuneTa
ganmavlobaSi iqca `amiranad~. es naSromSi
yvelaze Tamami Tezaa.
monografiaSi xazgasmulia, rom `amira-
nianis~ siRrmiseul Seswavlas qarTveluri
tomebis istoriis mraval sakiTxze SeuZlia
pasuxis gacema. maTgan umniSvnelovanesia maTi
kavSiris sakiTxi maxlobeli aRmosavleTisa
da SuamdinareTis xalxebTan. avtorebi weren:
`gamokvlevis Sedegebma saSualeba mogvca
vivaraudoT, rom qarTvel da SuamdinareTel
tomTa gzebi uZveles epoqaSi sadRac ikveT-
eboda. isini erT teritoriaze Tu ara, mezo-
blad mainc cxovrobdnen, monaTesave xalxebi
iyvnen, magram es gzebi uZveles epoqaSive
gaiyo~ (1.230.) mtkvararaqsis xanaSi mecnier-
ebi adastureben kavkasielTa ekonomikur da
kulturul kavSirs SuamdinareTTan. igives
savaraudod miiCneven elamTan, huri-miTanis
xalxebTan, frigielebTan, urartuelebTan.
aqame Tu amaze Tamamad ver saubrobdnen, am
bolo dros mklvevari k. ficxelaurisk. ficxelauris mier
gamoqveynebulma naSromebma da gansakuTrebiT
statiam `uruqeli migrantebi kavkasiaSi~,
es ufro naTeli gaxada. misi mixedviT das-
turdeba kavSiris arseboba SuamdinareTsa da
kavkasiur samyaros Soris Zv. w. V aTaswleu-
lis bolosa da IV aTaswleulis Semdgom pe-
riodSi, Tvlian monografiis avtorebi. isic
gasaTvaliswinebelia, rom migracia ar iyo
erTjeradi da xanmokle
procesi. uruqeli migran-
tebi dasaxldnen kavka-
siaSi, SeeCvivnen adgilo-
briv pirobebs, Seerivnen
adgilobriv mosaxleobas
da mis kulturul ganvi-
Tarebas misces ̀ feTqebadi~
xasiaTi.
aSkaraa, kavkasiaSi
aRmosavleTidan mosul-
ma tomebma (migrantebma)
enasTan erTad moitanes
xalxuri zepirsityvier-
ebis nimuSebic. eseni unda
yofiliyo xalxSi gab-
neuli miTologiuri
Tqmulebebi, romlebmac
saukuneTa ganmavlobaSi
mniSvnelovanwilad Si-
naarsic Seicvales, Seegu-
vnen adgilobriv pirobebs.
monografiis avtorebs
aseT TqmulebaTa Soris
samarTlianad ̀ amiranianic~
miaCniaT. amis dasturi
gaxlavT isic, rom igi
farTod iyo gavrcelebuli
mTels kavkasiaSi ukve uZ-
velesi periodidan.
axla ukve gamoricx-
uli ar aris is, rom
mravali Tanamedrove mec-
nieri fiqrobdes, rom
`amiranianSi~ axali sulis
Cadgmaa aucilebeli. veTanxmebi eTer jaWvaZe-eTer jaWvaZe-
xmalaZesaxmalaZesa da giorgi rCeuliSvilsgiorgi rCeuliSvils imaSi, rom
axleburi xedva gulisxmobs mis Sepirisp-
irebas qarTuli civilizaciis saTaveebTan.
am sakiTxSi mkiTxvelis ukeT informirebis
mizniT naSromSi calkea ganxiluli Taname-
drove civilizaciebis raoba, romlis mixed-
viTac qarTuli civilizacia periferiul
civilizaciaTa tips ganekuTvneba da erTad-
erTia sasazRvro Tu ganapira kulturaTagan.
maTi mdebareoba dasavlur da aRmosavlur
civilizaciaTa gzajvaredinze saqarTvelos
mTeli istoriis ganmsazRvreli faqtoria.
monografiaSi miTiTebulia, rom qarTuli
civilizaciis saTaveebi droSi gansazRvrisas
tols ar udeben maxlobeli aRmosavleTis
xalxTa civilizaciebis warmoSobis asaks.
mklvevarebs miaCniaT, rom Zv.w. IV aTaswleu-
lis bolosa da III aTaswleulSi qarTveli
tomebi ukve civilizacis saTaveebTan idgnen.
kidev erTi sakiTxi, romelic wamoWril-
ia monografiaSi, gaxlavT melamis Sesaxeb,
romliTac dRemde arc erTi mkvlevari ar
dainteresebula da, Sesabamisad, arc dasmula
qarTul istoriografiaSi. melami aris gan-
sakuTrebuli saxis brwyinvaleba, romelic
Sumerul miTologiaSi axlavs astralursa
Tu zoomorfulad dabadebul yvela RvTaebas.
melami TviTon uxilavi iyo, xiluli iyo
misi mravalmxrivi gamovlinebani da efeqtebi.
gamoqveynebuli naSromis avtorebi Tvlian,
rom qarTul sinamdvileSi Saravandedi, rom-
liTac mosilia feodalur saqarTveloSi
mravali mefe da wmindani, igive melamia.
umravles SemTxvevaSi melamis uxilavi
kera Tavze adgas RvTaebas. qalRvTaebebSi
melami umetes SemTxvevaSi daunjebuli iyo
TmebSi. `amiranianis~ personaJebs gaaCndaT
melami. amitom iyo, rom Tqmulebis personaJ
qalRvTaebebTan Tmis SekreWa maT dauZlure-
basTan iyo gaigivebuli. mkvlevarebi fiqro-
ben, rom melami aqvT amirans, romelmac is
dedisgan miiRo, ambris, ambris dedas, mis das,
yamars, amiranis Zmebs da a.S. melamis sakiTxi
sxva xalxTa miTologiaSic specialur kv-
levas moiTxovs.
monografiis avtorebs Zalian sain-
teresod miaCniaT iaman-iaxsaris sakiTxi.
cnobilia, rom samecniero literaturaSi
xSirad ̀ iamani~ gaigivebulia fSav-xevsurul
RvTaeba iaxsarTan (mix. Ciqovani), rasac moce-
muli monografiis avtorebi ar iziareben.
maTi funqciebis Sedarebis Semdeg daaskvnes,
rom iamani erT-erTi uZvelesi personaJia.
igi RmerTkacia, an RmerTic ki. Semdgomi
kvlevis mixedviT SeiZleba is erTaderT
RvTisSvilad CaiTvalos, magram ar unda
gavaigivoT iaxsarTan.
sainteresoa amiranisa da promeTes ur-
TierTmimarTebis sakiTxi. monografiaSi gad-
mocemulia is msgavseba-gansxvavebebi, romelic
am or gmirs Soris arsebobs. avtori (g.
rCeuliSvili) miiCnevs, rom didi gansxvave-
baa promeTesa da amirans Soris (ix. 1. 182).
amirani Sors dgas promeTesagan _ varaudobs
mklevari, masve miaCnia, rom `amiraniani~
qronologiurad win unda uswrebdes pro-
meTeoss. amdenad amiranis eposi ar SeiZleba
warmoSobili iyos promeTes miTis gavleniT.
amiranis da promeTes msgavsi persona-
Jebis arseboba sxva xalxebis miTologiaSic
dasturdeba. TavSi `maui _ okeaneTis prom-
eTe Tu amirani~ ganxilulia polinezielTa
popularuli miTologiuri saxe maui da misi
mimarTeba zemoTdasaxelebul personaJebTan.
mkvlevari eTer jaWvaZe-xmalaZeeTer jaWvaZe-xmalaZe im daskvnamde
midis, rom msoflios xalxTa miTologiuri
warmodgenebis Seswavla naTels xdis, rom
yvela xalxs hyavs Tavisi amirani, promeTe,
herakle, gilgameSi, maui da sxv. gmirebi mo-
qmedeben ise, rogorc mSobliuri tradiciebi
karnaxoben.
aseTia gamocemuli monografiis Sinaarsi
zogadad. ver vityviT, rom man moicva am
uZvirfases miTologiur wyarosTan dakavS-
irebuli yvela sakiTxi. amis gakeTeba erTi
monografiis farglebSi SeuZlebelia, ma-
gram misasalmebelia, rom es iyo mcdeloba
`amiranianis axleburi gaazrebisa~, rac arc
Tu ise warumateblad ganxorcielda. eposis
mecnierulad Seswavla sxva mkvlevarebsac
ucdis. rogorc monografiis avtorebi
acxadeben Cven yvelani xom amiranis Svil-
TaSvilebi varT da Tavaweuli vixedebiT
momavlisaken. imedi gvaqvs, mova dro da Tavs
aiSvebs gmirTa gmiri!
valerian elaniZe valerian elaniZe
istoriis mecnierebaTa doqtori, istoriis mecnierebaTa doqtori,
profesori.profesori.
-
3`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015
d r o i s l a b i r i n T id r o i s l a b i r i n T i
mogonebani Cems pirvel Jurnalistur nabijebze
xangrZlivi da mZime avadmyofobis Sem-
deg gardaicvala Cveni Taobis SesaniSnavi
warmomadgeneli, kulturis damsaxurebuli
moRvawe, uniWieresi pirovneba, mTisa da
baris qomagi, patrioti, didi mamuliSvili
– mixa arabulimixa arabuli, romelmac ganuzomeli
Rvawli dasdo xevsureTs da mTlianad
saqarTvelos.
gasuli saukunis 80-ian wlebSi xevs-
ureTis saTemo sabWos gamgeblobidan,
barisaxos skola-internatis direqtoro-
bidan gadmoinacvla ivane javaxiSvilis
saxelobis Tbilisis saxelmwifo univer-
sitetSi, sadac didi enTuziazmiT emsax-
ureboda axalgazrda Taobis aRzrdas. is
iyo folkloris SesaniSnavi mcodne da
mkvlevari.
moRvaweobis bolo periodi man axlad
Camoyalibebul rusTavelis sazogadoebaSi
dahyo. igi am sazogadoebis Tavmjdomaris _
baton akaki baqraZisakaki baqraZis moadgile iyo.
S e m d e g
bedisweram, es
SesaniSnavi va-
J k a c i b olo
20 weliwadi
lo g i n s m i a -
jaWva... da ase,
sarecelze mwo-
liare iziareb-
da Cveni eris
t k i v ils a d a
sixaruls.
mixa arabu-
lis axloble-
bi da sulieri
megobrebi xSirad
daiarebodnen am
Cinebuli xevs-
uri v aJk acis
saxlSi, guls
u x a r e b d n e n
da arTobdnen
gangebisagan gan-
wirul am gulmtkivan, bedkrul xevsurs
da didi siyvaruliT umsubuqebdnen dards
Tu varams...
XXX
xevsureTSi mogzaurobis dros, Tan
maxlda Cemi erT-erTi megobari, Tbilisis
ivane javaxiSvilis saxelobis saxelmwifo
universitetis Jurnalistikis fakultetis
kursdamTavrebuli naTela oTiaSvili.naTela oTiaSvili.
barisaxodan korSaSi rom CamovqveiT-
diT, Cveni megzuri mixa arabulimixa arabuli iyo da
gzis piras, sadac kldidan wyaro moCux-
Cuxebda, iq SevCerdiT. male barisaxos
skolis qarTuli enisa da literaturis
maswavlebeli, saswavlo nawilis gamge da
poeti giorgi liqokelicgiorgi liqokelic SemogvierTda.
rogorc iqna did bortebiani, gadauxu-
ravi manqana movida da didi sixaruliT
gavemgzavreT samoTxisdar da Jruantelis
momgvrel piriqiTa xevsureTisaken.
mixa arabuli da giorgi liqokeli
mTeli gza gvacnobdnen xevsureTis isto-
rias, iqauri mosaxleobis imdroindeli
cxovrebis pirobebs da ambebs.
es iyo Cemi pirveli mogzauroba de-
dasamSoblos, am wminda da samoTxisdar
kuTxeSi...
bolos SatilSi SevCerdiT...bolos SatilSi SevCerdiT...
mis iqiT sofeli fiWvnia, mdinare ar-
Runis mopirdapire mxares maRla mTaze,
istoriulad, ufro iqiT gzas, Svid
kilometramde, xevsurebi flobdnen. ruseT-
CeCneTis omis cnobili movlenebis dros
ruseTma sazRvari gadmoswia da nasoflar
fiWvnSi dabanakda. xeobas dResac zemodan
dahyurebs ruseTis saguSago... vidre mar-
jvniv gzas gadauxvevT, iqvea meoce saukunis
dasawyisSi Savi WiriT daRupuli mosax-
leobis akldamebi.
XXX
Cven Satilis Zveli koSkebis mopir-
daprie mxares arsebul vagonSi davbanakdiT.
cecxli da-
vanTeT da gvi-
anobamde mov-
ilxineT. iqve
axlos xevs-
urebis ramden-
ime ojaxi iyo
SemorCenili.
daaxloe-
biT ormoci-
o d e w l i s
win, Satil-
i s m a R a l
borcvze, sa-
dac xevsure-
b i s p at ar a
s a s a fl ao a ,
arcerTi sax-
li ar idga.
is kopwia binebi ki, romelic SemdgomSi
eduard SevardnaZis mTavrobam auSena
Satilionebs, dResac Tavze dahyurebs
mimsvlel-momsvlelebs.
im pirveli mogzaurobis dros, batonma
giorgi liqokelma da mixa arabulma xevs-
ureTis mTeli istoria Tvalwin gadagvi-
Sales, ramac waruSleli kvali damitova.
mas Semdeg, ganuyreli gaxda CemTvis
xevsureTi da xevsurebi da saerTod,
mTianeTi...
mas Semdeg, mTa Cemi Jurnalisturi
moRvaweobis mTavari Tema da ganuyofeli
nawilia...
mas Semdeg, xSirad daviarebi xevs-
ureTSi da ara marto iq. dalaSqruli
maqvs aRmosavleT saqarTvelos mTianeTi:
fSavi, gudamayari, mTiuleTis mxolod
erTi monakveTi, xevi, dasavleT saqarT-
veloSi svaneTi... saakaSvilis xelisuflebam
ise Caabara svaneTis ganuyofeli da Cveni
samSoblosaTvis metad mniSvnelovani da
sxvaTagan gagonili Tvalwarmtaci dalis,
anu kodoris xeoba, rom ver movaswari
mexila igi.
XXX
samwuxarod, dRes aRarc Cemi Tanamo-
azre xevsureTis gvirginebi da ukeTilSo-
bilesi adamianebi – aRarc batoni giorgi giorgi
liqokelialiqokelia, aRarc mixa arabulimixa arabuli. aseTi
pirovnebebi didxans unda cocxlobdnen,
Tumca batoni giorgi liqokeli ukve
asakovani gaxldaT, mixa arabuli ki jer
kidev axalgazrda. oci wlis ganmavlobaSi
sarecels mijaWvuli, ganawamebi, sicocx-
lis trfiali.
gana aseTi adamianebi da samSoblos
erTguli Svilebi bevri gvyavs? isini didx-
ans unda cocxlobdnen, magram ra vuyoT
bedisweras?..
iza jaWvaZeiza jaWvaZe
revaz xosikuriZes marad eamayeboda
TuSeTis cnobili gmirebis _ zezva gafrin-zezva gafrin-
daulis, SeTe guluxaiZis, Tinasidaulis, SeTe guluxaiZis, Tinasi Tu Tavisi
winapris xosikisxosikis Tavdadeba TuSeTisa da kax-
eTis gadarCenaSi. gulwrfelia da sulSi Cam-
wvdomi misi striqonebi. noyieri da saimedo
gamodga ̀ oboli fiWvis fesvi da Crdili~`oboli fiWvis fesvi da Crdili~. da
daibada misi axali wigni ̀ alaznis simRera~`alaznis simRera~.
aq Cveni saTayvanebeli gmirebi cocx-
ldebian da gvaswavlian samSoblos
usazRvro siyvarulsa da misTvis
Tavdadebas.
nazi xapriZenazi xapriZe
gTavazobT ramdenime leqss misi po-
eturi krebulidan
gamoTxovebapapav, berdedav, mSvidobiT iyvenT,
dRes ueWvelad unda gadavyv faras
saCqaroic maqv qaCus gadavid,
Tvarm bilikebs Tovl-janR dafaravs.
ar mind am gzebze avqar dameces,
isic aras mind idardoT Cemze,
gazafxulamdis verc aras gigebT,
ragver gadaval daquSrul mTebze.
vic bevr swuxdebiT patar ro var,
arafer miSav Cem papa, berde,
me awac maqvis sisxl Zvel TuSebis,
ar gamiZneldeb gadaval mTebze.
nu SeswuxdebiT, mov gazafxulid
yizlariT moval, Tqven axlos viqneb,
meta gTxov, berde, damiqsoidiR
TuSura windaebid da lamaz CiTeb.
uars nu metyviTvic yizlarisak wasvlad vgvianob
mTebo, jer gzebiR ar CamiketoT,
erT saTxovar maqv, iqneb gamigoT,
uars nu metyviT, genacvleT mTebo.
me aq mrCebian usayvarlesen
jangatexileb papaid, bebo
ar SemicioT farsmas damrCalebs
kalTa daxureT yinvaSi mTebo.
zamTar gavalis, mov gazafxulid,
pirvel gadmoval qaCus napralebs,
jer Tqven daglocavT sikeTisaTvis,
memr bebo-papas lodniT daRlilebs.
Sen getrfis mravali
vaJkaci
loyebi wiTlad gielavs,
Tvalebi mayvlis ferada,
tuCebs Rimili gimSvenebs
naToben alisferada.
eg yornisferi wamwamni
Subls gadakvria Savada,
brolis yels Savi mZivebi
SemogWdobian xalada.
Sen getrfis mraval vaJkaci
lamazs da lerwams tanada,
yvela gimzadebs siurprizs
dagisvas dedofalada.
rogor lamazad dgananrogor lamazad dganan
kavkasionis mTebi,
gadmohyureben kaxeTs
WaRara mwvervalebi.
iq ukve civa, hyinavs,
CamoTovlilan gzani
da mainc mxneda dganan
mTani, maRalni mTani.
barad mze isev mzeobs
da yvavilnarobs mdelo,
RmerTma daloca, vinac
giwoda saqarTvelo.
Cemo kopwia TuSeTo
Cemo kopwia TuSeTo,
kargi xar sanaxavada,
vinc gnaxavs ar aviwydebi,
mihyvebi natvris Tvalada.
marTlac da Seni mSvenebiT
Seudarebi mxare xar,
zafxulSi amsvlel-Camsvlelis
yvelasi mze da mTvare xar!
heRos ceridan
nayaviComdis
heRos ceridan nayaviComdis
elvam RrubelTa mkerdi gaxia,
mexi Camoswyda cis gaelvebas
da yvelaferi cecxlSi gaxvia.
gaRm-gamoRmidan aRmuvldnen mTebi,
cis quxils ahyva mTeli xeoba,
bnels, wyvidads hkveTda
cecxli RrubelTa
m T i s m g o s a n isamocdaaT wels gadacilebul TuS saxalxo mTqmels samocdaaT wels gadacilebul TuS saxalxo mTqmels revaz xosikuriZesrevaz xosikuriZes
gauxareli bavSvoba hqonda. meore msoflio omis dawyebisTanave mamamisi frontze gauxareli bavSvoba hqonda. meore msoflio omis dawyebisTanave mamamisi frontze
wavida da aRar dabrunebula. axmetis raionis sofel zemo alvanSi oTxi wavida da aRar dabrunebula. axmetis raionis sofel zemo alvanSi oTxi
mcirewlovani Svili avadmyofi meuRlis amara datova. omisa da omis Semdgom wlebSi mcirewlovani Svili avadmyofi meuRlis amara datova. omisa da omis Semdgom wlebSi
am ojaxis da ara marto maTi gausaZlisi yofa kargad Cans poetis mier dedisadmi am ojaxis da ara marto maTi gausaZlisi yofa kargad Cans poetis mier dedisadmi
miZRvnil gulsaklavad mkvnesar leqsSi.miZRvnil gulsaklavad mkvnesar leqsSi.
warmoudgeneli gaWirvebis Semyure niWieri ymawvili iZulebuli gaxda oTxi warmoudgeneli gaWirvebis Semyure niWieri ymawvili iZulebuli gaxda oTxi
klasis dasrulebis Semdeg mietovebina skola da mamapapur saqmes rogorc TuSebi klasis dasrulebis Semdeg mietovebina skola da mamapapur saqmes rogorc TuSebi
amboben, `sakaco saqmes~ Sesdgomoda – man mwemsis kombali aiRo xelSi da pirvelive amboben, `sakaco saqmes~ Sesdgomoda – man mwemsis kombali aiRo xelSi da pirvelive
wels Soreuli wels Soreuli noRaeTisnoRaeTis da da yizlarisyizlaris sazamTro saZovrebisken mimaval gzas daadga. sazamTro saZovrebisken mimaval gzas daadga.
rogorc Cans, saxalxo mTqmelma poeziis `ekliani gzac~ am droidan daiwyo, rameTu rogorc Cans, saxalxo mTqmelma poeziis `ekliani gzac~ am droidan daiwyo, rameTu
misi pirveli leqsi 1951 wliT aris daTariRebuli.misi pirveli leqsi 1951 wliT aris daTariRebuli.
revaz xosikuriZis leqsebi Tematurad mravalferovania _ samSoblo, mSobliuri revaz xosikuriZis leqsebi Tematurad mravalferovania _ samSoblo, mSobliuri
kuTxe, winaprebi, siyvaruli...kuTxe, winaprebi, siyvaruli...
sxvafriv ki, mkacrad nurvin gansjis mis leqsebs, radganac yoveli striqoni sxvafriv ki, mkacrad nurvin gansjis mis leqsebs, radganac yoveli striqoni
wrfelia, gulisgulidan `amoTqmuli~ da mkiTxvelamde imediT mitanili...wrfelia, gulisgulidan `amoTqmuli~ da mkiTxvelamde imediT mitanili...
daviT iukuriZedaviT iukuriZe
mTebidan _ mTebze monacvleobda.
Tenebis xanze delgma miwynarda,
daRlili mTebi Zils miscemodnen
da Rrublebi ki fTileb-fTilebad
mwvervalebs qveviT miuyvebodnen.
-
4`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015
i u b i l e
*** fericvalebis dro dadga karSi,
foTlebi neli taatiT cviva,
beRurasaviT erTgulad SevrCi
zamTars, uSenod rarigad mciva,
fericvalebis dro dadga karSi,
dRe fermixdili Ramis piria,
ca tiris uxmod, swored imgvarad
qalebi warsuls rom mistirian.
*** gulmkerdgaSlili, naqargi
miwa – zurmuxtis feri var,
am mTaTa niavqari da
zed monavarde Sveli var.
xeobebs Sua Camdgari
mTis mobibine veli var,
mudam amayad mzirali
alaverdi da gremi var.
muxlCauxreli mwyemsi da
keTili saqmis mqneli var,
xmalSemarTuli guSagi,
simarTlis pirSi mTqmeli var,
mamulo, SeniT mSveni var,
gana sxvisi var, Seni var!
deda
bilikebi, bilikebi dakiduli,
ZeZviani, Releebi, tye da –
saRamoJams Tbil buxarTan miyuJuli,
mowyenili, sevdiani deda.
ver gaveqec im Soreul mogonebebs,
vcade, magram ver gaveqec versad,
cxadi iyo Tu sizmari _ Camesmoda
zvarlis molze Rameuli kvnesa.
melandeba is zamTari, is zRapari,
xuTkunWulas SeWideba devTan,
menatreba SoTi puris sasesxeblad
mezoblisas rom mgzavnidi, deda!
minda vicode!
cisartyelebi ferad-feradi,
Tbili zafxuli, Zveli droeba,
amzevebuli fSavelis ferdi,
xoxbebis Wala da myudroeba...
yanis ubeSi iwvis yayaCo,
vardic mkaTaTvis cxeli cremlia,
saiT waiRo cerceta qarma,
mindvris baiav, rac gimReria?
iza jaWvaZe _ 70 70 wlisa Sesrulda cnobili qarTveli mwerali 70 wlisa Sesrulda cnobili qarTveli mwerali
da sazogado moRvawe iza zaqarias asuli jaWvaZe. da sazogado moRvawe iza zaqarias asuli jaWvaZe.
saqarTvelos mweralTa kavSirma iubilars misalmeba saqarTvelos mweralTa kavSirma iubilars misalmeba
gaugzavna, sadac naTqvamia:gaugzavna, sadac naTqvamia:
Cveno Zvirfaso da sayvarelo iza! Cveno Zvirfaso da sayvarelo iza!
saqarTvelos mweralTa kavSiri, Tqveni megobari saqarTvelos mweralTa kavSiri, Tqveni megobari
qarTveli mwerlebi wrfeli pativiscemiT mogesalmebian qarTveli mwerlebi wrfeli pativiscemiT mogesalmebian
Cvens erTgulsa da nacad Tanamokalmes da gilocaven Cvens erTgulsa da nacad Tanamokalmes da gilocaven
RirsSesaniSnav TariRs, literaturul-SemoqmedebiTi RirsSesaniSnav TariRs, literaturul-SemoqmedebiTi
moRvaweobis 40 wlisTavs.moRvaweobis 40 wlisTavs.
ra dro gasula Tqveni literaturuli debiutidan, ra dro gasula Tqveni literaturuli debiutidan,
1975 wlidan, rodesac Jurnal `nobaTSi~ gamoaqveyneT 1975 wlidan, rodesac Jurnal `nobaTSi~ gamoaqveyneT
pirveli leqsebi. mas Semdeg Tqveni leqsebi, mxatvruli pirveli leqsebi. mas Semdeg Tqveni leqsebi, mxatvruli
narkvevebi, publicisturi werilebi periodulad qveyndeba narkvevebi, publicisturi werilebi periodulad qveyndeba
qarTul Jurnal-gazeTebSi, gamodis calke wignebad. Tqveni qarTul Jurnal-gazeTebSi, gamodis calke wignebad. Tqveni
Semoqmedeba is patara, TiTqosda, SeumCneveli nakadulia, Semoqmedeba is patara, TiTqosda, SeumCneveli nakadulia,
romelic Cumad da uxmaurod erTvis dedamdinares, magram romelic Cumad da uxmaurod erTvis dedamdinares, magram
im wminda da ankara nakadulTagani, uromlisodac mdinares im wminda da ankara nakadulTagani, uromlisodac mdinares
mdinare aRar hqvia.mdinare aRar hqvia.
`saxlobanas TamaSi~, `gvedreb~, `cremlis yelsabami~ `saxlobanas TamaSi~, `gvedreb~, `cremlis yelsabami~
_ ai, is poeturi krebulebi, romlebmac Tqveni ocnebebi, _ ai, is poeturi krebulebi, romlebmac Tqveni ocnebebi,
zmanebebi, sanatrioni daitia. am krebulebis miRma dgas, zmanebebi, sanatrioni daitia. am krebulebis miRma dgas,
erTi SexedviT, lerwamiviT susti da sifrifana qalbatoni, erTi SexedviT, lerwamiviT susti da sifrifana qalbatoni,
romelic umal ZelqvasaviT mtkice da Seuval arsebad romelic umal ZelqvasaviT mtkice da Seuval arsebad
gadaiqceva xolme, roca saqme mSobeli qveynis sasicocxlo gadaiqceva xolme, roca saqme mSobeli qveynis sasicocxlo
interesebs exeba. qarTuli mwerlobis niavqalad gixmoben interesebs exeba. qarTuli mwerlobis niavqalad gixmoben
da Tqvenc niaviviT elamunebiT saqarTvelos mTa-vels, mis da Tqvenc niaviviT elamunebiT saqarTvelos mTa-vels, mis
warsulsa da momavals. marTlac rom cremlis yelsabami gkidiaT da Tavadac cremlad warsulsa da momavals. marTlac rom cremlis yelsabami gkidiaT da Tavadac cremlad
iRvrebiT, roca xedavT Tqvens saTayvano mamulSi ra daJinebiT Semodis daisis feri, iRvrebiT, roca xedavT Tqvens saTayvano mamulSi ra daJinebiT Semodis daisis feri,
rogor upirebs yvelas da yvelafers wabilwvasa da iavarqmnas...rogor upirebs yvelas da yvelafers wabilwvasa da iavarqmnas...
erTgulad mihyvebiT qarTuli poeziis tradiciebs, erTgulad mihyvebiT qarTuli poeziis tradiciebs,
Cinebulad iyenebT Cvens amouwurav, zogjer mxolod Cinebulad iyenebT Cvens amouwurav, zogjer mxolod
mTaSi SemorCenil leqsikas, folklorul nimuSebs...mTaSi SemorCenil leqsikas, folklorul nimuSebs...
Tqveni saukeTeso leqsebi Targmnilia ucxour Tqveni saukeTeso leqsebi Targmnilia ucxour
enebze da Setanilia rusul da somxur enebze gamocemul enebze da Setanilia rusul da somxur enebze gamocemul
qarTuli poeziis anTologiebSi.qarTuli poeziis anTologiebSi.
Tqveni poeziis organul gagrZelebas warmoadgens Tqveni poeziis organul gagrZelebas warmoadgens
publicistika. Tqveni publicisturi krebulebi publicistika. Tqveni publicisturi krebulebi
`miyvarxar, mTao tialo~, mTaSi daisis Semodis feri~, `miyvarxar, mTao tialo~, mTaSi daisis Semodis feri~,
`nisliviT mTasa vkidivar~ aqtiuri moqalaqeobrivi `nisliviT mTasa vkidivar~ aqtiuri moqalaqeobrivi
poziciis dasturia.poziciis dasturia.
Tqveni kinoscenarebis mixedviT gadaRebulia iseTi Tqveni kinoscenarebis mixedviT gadaRebulia iseTi
satelevizio filmebi, rogoricaa `storis xeoba~, satelevizio filmebi, rogoricaa `storis xeoba~,
`pankiseli qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~...`pankiseli qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~...
sxvadasxva dros muSaobdiT gazeTebis `axalgazrda sxvadasxva dros muSaobdiT gazeTebis `axalgazrda
komunistis~, `komunistis~, `saqarTvelos respublikis~ komunistis~, `komunistis~, `saqarTvelos respublikis~
redaqciebSi. damfuZnebeli, gamomcemeli da mTavari redaqciebSi. damfuZnebeli, gamomcemeli da mTavari
redaqtori xarT gazeT `kavkasiisa~.redaqtori xarT gazeT `kavkasiisa~.
Tqveni mravalwliani moRvaweoba saTanadod dafasda. Tqveni mravalwliani moRvaweoba saTanadod dafasda.
moniWebuli gaqvT vaJa-fSavelas, niko nikolaZis, gabriel moniWebuli gaqvT vaJa-fSavelas, niko nikolaZis, gabriel
jabuSanuris saxelobis, gazeT `saqarTvelos respublikis~ jabuSanuris saxelobis, gazeT `saqarTvelos respublikis~
premiebi; saqarTvelos sazRvris dacvis saxelmwifo premiebi; saqarTvelos sazRvris dacvis saxelmwifo
departamentisa da qalTa sabWos sapatio sigelebi, departamentisa da qalTa sabWos sapatio sigelebi,
saqarTvelos damsaxurebuli Jurnalistis wodeba. arCeuli saqarTvelos damsaxurebuli Jurnalistis wodeba. arCeuli
xarT Carglisa da pankisis xeobis sapatio moqalaqed.xarT Carglisa da pankisis xeobis sapatio moqalaqed.
Cveno iza!Cveno iza!
kidev erTxel guliTadad gilocavT saiubileo kidev erTxel guliTadad gilocavT saiubileo
TariRs Cvens Zvirfas kolegas, gisurvebT didxans sicocxles, janmrTelobas da TariRs Cvens Zvirfas kolegas, gisurvebT didxans sicocxles, janmrTelobas da
sruliad daxarjvas Tqveni saTayvanebeli samSoblos samsaxurSi.sruliad daxarjvas Tqveni saTayvanebeli samSoblos samsaxurSi.
saqarTvelos mweralTa kavSirisaqarTvelos mweralTa kavSiri
gilocav!..Seni qveynis movla-patronobaSi, Wiux-
ebze aRma-daRma SeWirvebulTa gamosarCleba-
xsnisTvis gamarTul rbolaSi, mTis bilike-
bze qarsa Tu wvimaSi muxlCauxrel kveTebaSi,
isedac gamxdarsa da sifrifanas xorci lamis
Semogacvda da marto guliRa darCi.
yovlis damtevi, momTmeni, mimtevebeli,
uSiSari guli.
mikvirs ise daukvneseblad zide umZi-
mesi sazogado tvirTi, rom bevr vaJkacs
SeSurdeboda.
mSvenieri poetisa da erTguli dedis
am lamaz asakSic Seucvleli iza jaWvaZe
xar, Cveni imedi da dasayrdeni.
gilocav da yvela piradi Tu saqveyno
natvris asrulebas gisurveb.
revaz miSvelaZerevaz miSvelaZe
gazeT `kavkasias~
adre `literaturuli saqarTvelos~
gamosvlas dResaswauliviT velodebodi,
madloba RmerTs isev ganaxlda... axla,
miuxedavad dRevandeli sagazeTo bumisa,
`kavkasiis~ yoveli nomeria CemTvis erT-
gvari sixarulis da siaxlis momtani.
is CemTvis arc mxolod gazeTia da arc
mxolod informaciis wyaro. iqidan Cemi
bebia-babuebi, Cemi winaprebi melaparakebian...
`kavkasia~ Cemi mTianeTis, Cemi mTielebis
sulis anareklia. ase mgonia es gazeTi
gazeTi ki ara, samSobloSi samSoblos
monatrebuli adamianebis sulisTqmaa,
siyvaruliT darwylulebaa...
roca axal nomers viReb, sulze vdga-
var rodis mival saxlSi, rodis ganvmar-
tovdebi da gadavSli... ra mniSvneloba aqvs
vin, an visze iqneba _ goCa xaranauligoCa xaranauli Tu
tariel xarxelauri, Temur CalabaSvilitariel xarxelauri, Temur CalabaSvili
Tu koba arabuli, manana CitiSvilikoba arabuli, manana CitiSvili Tu
eldino saRaraZe... baRaTer arabulieldino saRaraZe... baRaTer arabuli Tu...
murRva ardoteli...murRva ardoteli... Tu mzia xeTagurze, mzia xeTagurze,
Tu manana dangaZezemanana dangaZeze, Tu, Tu, Tu... vinc an
viszec ar unda iyos statia, werili, vici
suliT xorcamde mamulze Seyvarebuli,
kavkasiis RviZli Svilia is...
gaaxaros RmerTma iza jaWvaZe, ra gaaxaros RmerTma iza jaWvaZe, ra
madlian Temebs exeba, ramdeni znekeTili da madlian Temebs exeba, ramdeni znekeTili da
rainduli sulis adamiani gavicani am marT-rainduli sulis adamiani gavicani am marT-
lac saocari gazeTis furclebze... jer lac saocari gazeTis furclebze... jer
marto gvarebi naxeT, ra gvarebia – sufTa, marto gvarebi naxeT, ra gvarebia – sufTa,
naTeli, cota ucnauri da sakraluri naTeli, cota ucnauri da sakraluri
gvarebi... am WuWySi, am bazar-qalaqSi suli gvarebi... am WuWySi, am bazar-qalaqSi suli
gexuTeba, presac, televiziac gaxrCobs, gexuTeba, presac, televiziac gaxrCobs,
grgyvnis... `kavkasiasTan~ ki TiTqos mTaSi grgyvnis... `kavkasiasTan~ ki TiTqos mTaSi
xar, casTan, ufalTan axlos xar, TiTqos xar, casTan, ufalTan axlos xar, TiTqos
zeciuri saqarTvelos bebiebi gadmosulan zeciuri saqarTvelos bebiebi gadmosulan
gazeTis furclebze da gviyvebian rogorebi gazeTis furclebze da gviyvebian rogorebi
iyvnen, rogor ibrZodnen, rogor iRwvodnen iyvnen, rogor ibrZodnen, rogor iRwvodnen
da rogorebi unda viyoT Cven, rogor unda da rogorebi unda viyoT Cven, rogor unda
gviyvardes erTmaneTi, gvaxseneben `visi gviyvardes erTmaneTi, gvaxseneben `visi
gorisani varT~...gorisani varT~...
`kavkasia~ ar aris marto mTis da `kavkasia~ ar aris marto mTis da
mTielebis gazeTi, aq mTeli saqarTveloa, mTielebis gazeTi, aq mTeli saqarTveloa,
metic mTeli kavkasiaa _ CeCneTi, inguSeTi, metic mTeli kavkasiaa _ CeCneTi, inguSeTi,
CerqezeTi, daRestani...CerqezeTi, daRestani... kavkasia miliardi
wlisaa, aqedan waiRes berZnebma sibrZne
(`oqros sawmisi~), aq, fazisis mTazeafazisis mTazea mi-
jaWvuli amirani (promeTe)...
`kavkasia~ jer 15 wlisaa, ukve bevri
Tqva da kidev bevrs ityvis...
gilocavT iubiles! kvlav mraval
warmatebas gisurvebT SemoqmedebiT gzaze
– poeziasa da Jurnalistur moRvaweobaSi!
jumber gogriWianijumber gogriWiani
qalbatono iza!gilocav dabadebis dRes, did iubiles.
ixare da ibedniere Sens erTaderT
vaJiSvilTan _ laSa giorgi kraveiSvil-laSa giorgi kraveiSvil-
TanTan, da-ZmebTan: irakli, reno, zoia, anzor irakli, reno, zoia, anzor
jaWvaZeebTanjaWvaZeebTan erTad ojaxebiT, naTesavebiT,
megobrebiT, SenTvis metad Zvirfasi de-
dasaqarTveloTi.
mravali SemoqmedebiTi warmatebebiT
gagexarebinos samSoblo, romelic ase Tav-
daviwyebiT giyvars da erTgulob, uSiSrad
ebrZvi ukeTurebas.
roman zukakiSviliroman zukakiSvili
mTidan modis misi fesvebi, mTaSia
misi suli, mTaa misi safiqrali da sa-
patronebi. amitomacaa, rom es niavqali
(poetTa saZmom siyvaruliT rom Searqva iza
jaWvaZes) mTaze fiqrSi aTen-aRamebs. fSavi,
xevsureTi, TuSeTi, xevi gamxdara misi
sadardeli, daclili soflebi, mxolod
qarisa da arwivTa samflobelod rom
qceula saqarTvelos es ulamazesi kuTxe.
igi ormoci weli qarTul sityvaka-
zmul mwerlobas efereba dawyebuli ̀ no-
baTSi~ gamoqveynebuli pirveli leqsidan
da mosuli dRemde _ saqarTvelos
damsaxurebul Jurnalistamde,
mweralTa kavSiris wevrobamde,
vaJa-fSavelas, niko nikolaZisa vaJa-fSavelas, niko nikolaZisa
da gabriel jabuSanuris gabriel jabuSanuris
saxelobis saxelobis premiebamde.
misTvis yvelaze didi
mitovebul sofelTa dardis mesaidumlepremia da jildo im fSavelTa da xevs-
urTa Zmoba, ficvercxlianoba da Rimilia,
romelic jer kidev SemorCenilan mTasa
da romelTac eimedebaT iza jaWvaZe.
publicisturi narkvevebiT, mTisaTvis
sakadris leqsebze rom araferi vTqvaT,
exmianeboda da exmianeba imaT satkivars,
rkinis qalamnebamocmuli Cveni fSaveli
daiko mudam maTi satkivriT cocxlobs
da axsenebs ZlierTa ama qveynisaT, rom
mTaa saqarTvelos gadamrCeni.
marTlac gulSi Camwvdomia Cveno iza,
Seni scenarebiT gadaRebuli satelevizio
filmebi: `storis xeoba~, `pankiseli `storis xeoba~, `pankiseli
qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~; publi-
cisturi krebulebi, `miyvarxar, mTao `miyvarxar, mTao
tialo~, `mTaSi daisis Semodis feri~, tialo~, `mTaSi daisis Semodis feri~,
`nisliviT mTasa vkidivar~`nisliviT mTasa vkidivar~ da sxva.
vusurvebT poetsa da kolegas bed-
nierebas, janis simrTeles, kidev didx-
ans mdgariyos Tavisi erTgulebiTa da
gamtanobiT, Tavisi saqmiTa da kalmiT
mSobeli miwisa da xalxis keTildReo-
bisaTvis. Cvens milocvas ki SesaniSnavi
poetis alaza xaiauris qalbaton izasa-
dmi miZRvnili leqsidan erTi strofiT
davamTavrebT:
`gaqvs energia mTebis mdinaris
suli rCeuli, _ guli grZneuli,
da qalbatoni kidev vin aris
iyos mflobeli am ganZeulis?!~
ixare, Cveno iza!
Seni kolegebis saxeliTSeni kolegebis saxeliT
mamuka vaSakiZemamuka vaSakiZe
`saqarTvelos respublika~`saqarTvelos respublika~
-
5`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015
i u b i l e
iza jaWvaZes
warwera mis wignze `nisliviT warwera mis wignze `nisliviT
mTasa vkidivar~mTasa vkidivar~
Cvens mTebs, lamazi miwis mayrions,
amSvenebs Tovli, wvima da qari,
maT yvavilebad gulze ayriaT
leqsi Cargleli did winaparis.
vinc STagvagonebs, mkerdiT davicavT
qarTuli miwa, qarTuli zeca,
Senc mis kvals misdev,
Senc misebr iwvi,
Senc siyvarulis bilikebs kecav...
Sen daamSveneb jixvTa sauflos,
rogorc cis nami, cis stiqioni,
daekideba mTas nislze ufro
Seni sityva da Seni striqoni.
xvTisavar arCemaSvilixvTisavar arCemaSvili
... gvari jaWvaZe galavnad gakravs!!!
(eqspromtad Jurnalistsa da poets (eqspromtad Jurnalistsa da poets
– iza jaWvaZes)– iza jaWvaZes)
_ iza, gilocav!.. Semokra zenam!..
ha, Seni 70 weli! _
oTxmocis Semdeg,.. asis Semdegac
kvlav gaxarebdes _
sicocxlis veli!!!
... gvari jaWvaZe galavnad gakravs! _
miyvebi guTans da kvalic gagyavs!..
... deda tyvilad ar girwevda
akvans! _
vaJa-fSavelas umcroso dao
Semoqmedebis iarliy-damRiT
cxovrebis Carxis trialze daob! _
rom ver wagvRliton
deda-samSoblo
ismis Rmuili gamoRma-gaRma! _
iqiT mglebis da aqeT lomebis! _
ar frTxebi! _
utev niskarta RalRa!!!
_ ra vqnaT?!
samSoblo sad gadavmaloT?!
Zmobil lebardes tye-naZvnarebSi
Tu Wiuxebis sxva sagalavnos?!
_ gvari _ jaWvaZe
galavnad gakravs!...
ha, Seni 70 weli,
... oTxmocis Semdeg, asis Semdegac
mwvane gqonodes sicocxlis veli!!!
lida stvilialida stvilia
iza jaWvaZes
mTidan baramde, baridan mTamde
Sen daatareb mamulis naRvels,
Turme vaJais leqsiviT Tan gvdev,
Tavs gvevlebi da Tavs ki ar amxel.
cvar-nami cremlad Tu ar gdenia,
Tvli, rom verc dilas Sveni sruliad,
Tu cisartyela Jruantelia,
zeca saTuTi Seni sulia.
Cemi saTqmelic bevr aprils uTqvams,
erT fiqrTan Segvyris
erTi elvis gza...
eg Seni leqsi _ yvavilTa sunTqva
arwivis frTaTa niavs esizmra.
jiSi iqms, moyvasT rom iZen uxvad,
kvlav ausruldi natvrad, dae, mTebs!
sxvaTa trfialSi mimokargulxar,
da sakuTar Tavs ase daeZeb.
sagzlad ikmareb imeds da Rimils,
sivrces winapris mzeriT gahyureb,
Sens gulSi aris gza gamovlili,
yvela mTa, qveynis moWirnaxule...
roman zukakiSviliroman zukakiSvili
izas
iseTi gulmarTalobiT
icxovra Cvenma izamo,
Sexedav, gagixardeba,
Seaqeb, ma ras izamo,
mze unda genTos sanTlada
qveyana taZrad iwamo,
unda SegakrTos CurCulma
cvriani balaxisamo.
mTebma Zmad Seficulebma
erTxmad rom giTxran bania
sulmokleebs da gulgrilebs
ar misce gasaqania.
tanT gecvas jaWvis perangi
fexT-rkinis qalamania.
wadi da kvali sikeTis
kvlav Zebne, didi xania...
es gazafxulic movida,
qaluri sinarnariTa,
mzem rom ara Tqvas saTqmeli,
guli sityviTac gamiTba.
gviyvarxar, gveamayebi,
amaze meti ra giTxra
sul ia-vardi gekrifos,
gaRimebuli saxiTa.
roman zukakiSviliroman zukakiSvili
aqvT sibnele da skami
izas!
aqvT sibnele da skami,
aqvT saWmeli da fuli,
Sen xar, mamulo Cemo,
maTTvis mewveli furi,
aqvT Rababi da Ripi,
mimoxvra pirutyvuli,
yvelaferi aqvT, magram
ar aqvT suli da guli.
Sen ar gaqvs dao skami,
ar gaqvs oqro da fuli,
Sen gaqvs cisferi frTebi...
da madliani guli...
irakli vaSaymaZeirakli vaSaymaZe
Sen xar pirveli
zogi leqss dawers, zogi dabaravs,
zogi suls ivsebs, dekiT, ieliT
vinc efereba Tavis mTas da bars,
maT Soris mainc Sen xar pirveli!..
dadixar fexiT, cviTav qalamnebs,
gulis ficariT kortni Wiuxebs,
darubandidan darialamde,
vefsistyaviviT gadaWimulebs!..
dadixar, Tvlema RmerTma gaSoros,
wminda ninoviT sul fexSiSveli...
vinc efereba ase samSoblos,
maT Soris mainc Sen xar pirveli! _
giyvars Seni ca, Seni venaxi,
oqroc ar ginda gadamTielis,
vinc dedul-mamuls ase Sehxaris,
maT Soris mainc Sen xar pirveli!..
xar erTguli da xar uRalato
am yvelafrisTvis RmerTic giSvelis,
vinc qarTveloba unda ataros,
maT Soris, iza Sen xar pirveli!..
iza jaWvaZes
didi da-Zmobis niSnad didi da-Zmobis niSnad
dao, iza!dao, iza!
xar WeSmaritad siRrmiseuli,
madlis mTesveli, qali grZneuli,
nugeSiscema – nugeSZleulis,
xmis amoReba _ xmawarTmeulis,
gafxianeba _ fxagaleulis,
gafrTianeba _ frTadamsxvreulis,
gaguladeba _ guliT sneulis,
gamuxladeba _ muxlwaqceulis,
dapuradeba _ purdaleulis,
gamofxizleba _ Rvinosmeulis,
Tu vinmes axrCobs Suri wyeuli
kacad moqceva _ Surmoreulis,
daaxloeba _ sul Soreulis,
gamzianeba _ sulmTvareulis,
dawmindaveba _ wyalamRvreulis,
gzaze dadgoma _ gzaareulis,
ra madl-sikeTes fxiT SeneuliT
asxiveb goniT, mTeli sxeuliT.
mwams ver daitevs wignic vrceuli
da, miTumetes, mcire rveuli...
gaqvs energia mTebis mdinaris _
suli rCeuli, _ guli grZneuli,
da qalbatoni kidev vin aris
iyos mflobeli am ganZeulis?!
alaza xaiaurialaza xaiauri
***
mTaTa momReralsa da motrfi-mTaTa momReralsa da motrfi-
ales, Cems axlobel megobarsa ales, Cems axlobel megobarsa
da poets _ iza jaWvaZesda poets _ iza jaWvaZes
roca momijris zamTari karebs,
roca Rrublebi fifqebs bardnian,
vkiTxulob leqsebs _
Sens cisfer bwkarebs,
mamulze ase rom gidardia!
an poezia raa, Tu bwkarTa
ar idaves da marTla ar ibWes?
anatoridan Rrublebis farda,
ukve movSaleT fxovis karibWes.
xan Semodgomis ferebi Toven,
xan gazafxulis mTaTa serebi.
aprilis mTebi simReras gTxoven,
keselos wvimebs aemRerebi.
mzeras mogtacebs arRunis yefa,
qurana cxenis gadanafreni.
darTlos qedebze yvavilTa krefa,
lurji sajixve _ nislis safeni.
xan Cagafiqrebs mimwuxri mTaTa,
soflis saydarTan yornebis yefa.
xan gariJraJze mzes gadahkocni,
sicocxle ise geamayeba.
devebi roca mRerian, zeca
iqufreba da amoireva,
SenTan mova da frTebs daikecavs
SenTan, daRlili Rrublebis rema.
xan genatreba storis napirTan
Seni sofeli, mamis keria.
jaWvisferia Seni sulis ca
da Seni gvaric jaWvisferia.
murRva ardotelimurRva ardoteli
iza jaWvaZes
erTgulo cis da erTgulo miwis,
poeto dao, iqneb dedaoc,
boboqar suliT sibneles ebrZvi
da miaWeneb cisken bedaurs.
SaveTs damrCala yvela ufskruli
da maRla asvla Tuki gaWirda,
mec Seneburad aRmafrenisTvis
xorcs gamoviWri albaT kanWidan
da gadavrCebiT, Cemo faskunjo,
mere koWlobiT roca gavivli,
frTas momisvam da kanWs gamimTeleb,
yvela iarac TiTqmis gamivlis
da uxvad SevsvamT leqsis wyaroebs,
ocnebiT savse Rvinis maTaras,
daqancul sxeuls CanCqeri gagbans,
daRaluli xar albaT radganac.
guls amoiglej moyvasisaTvis,
Sens klanWebs mteri ver daurCeba,
amayi frTebiT, zRapruli suliT,
xar siyvarulis afaskunjeba!
qeTevan doliZeqeTevan doliZe
iza jaWvaZes
Casaxutebi, mosaferebi,
mamulis gamo mters rom abrazebs,
roca Sevxvdebi, aTas ferebiT
gaiCiraRdnebs sulis darbazebs,
patara, celqi, es stiqioni
mudam uxilav xmals da fars iqnevs,
uceb Tavisi brolis striqoniT
irgvliv yvelafers gaafaqizebs!
moufereblad xars ar gauvlis,
guls moimarTavs mTaTa majaze,
Cemi da aris xaranaulis,
mosiyvarule iza jaWvaZe!!!
goCa goCa
xaranaulixaranauli
-
6`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015
i u b i l e
miuxedavad imisa, rom azer-
baijanuli literatura, azer-
baijanis istoria, misi kultura
saerTaSoriso masStabiT ufro
met cnobadobas imsaxurebs, ara-
visTvisaa saidumlo, rom mravali
mizezis gamoisobiT, am sferos
saTanado yuradReba dRemde ver
mieqca. amitomacaa, rom msoflios
sxvadasxva wamyvan saxelmwifoSi
ara mxolod Cveni kulinaria,
simRerebi, genialuri
literaturuli Sedevre-
bi, istoriuli Zeglebi,
aramed, terito-
riebis garkveu-
l i n a w i l i c
da Cveni eris
didi warmomadgenlebic
ki, sxvaTa kuTvnilebad
arian warmoCinebulni.
sasixaruloa, rom bolo
wlebSi azerbaijanis
respublikis mier am
sakiTxTan dakavSire-
biT saxelmwifo doneze
warmarTulma, mizan-
mimarTulma politikam
mraval sasikeTo saqmes
Cauyara safuZveli ,
ris Sedegadac am er-
Tob aramdgrad droSi,
roca yvela sakuTari
Tavis Sesaxeb ufro
mets gahkivis, Cvens
folklors, klasiko-
sebs daviwyebis mtveri
nel-nela eclebaT da
sinaTleze gamotanilni gac-
ilebiT meti brwyinvalebiT
imosebian. es procesi TandaTan
ikrebs Zalas, raSic udidesi wv-
lili, Cveni didi xnis megobars,
azerbaijanuli folkloruli
nimuSebis, klasikosebis, Tu
Tanamedrove mwerlebisa da po-
etebis qarTulad sworupovar
mTargmnels _ baton zezva medu-
laSvils miuZRvis.
zezvam pirveli Targmanebi
azerbaijanuli literaturidan
1965 wels gamoaqveyna da mas
aqeT 50 welia dauRalavad eweva
am metad sapasuxismgeblo Wapans.
specialistebi miiCnevven, rom
zezva ara marto
ubadlo mTargmne-
lia, aramed igi up-
irveles yovlisa,
namdvili da fsev-
do-literaturis
erTimeorisgan gam-
mijnavi esTetikosia,
Tavadac niWieri po-
eti, mecnieri, mTeli
Tavisi Segnebuli
cxovreba mxatvru-
li sityvis madliT
STagonebuli naTeli
sulis pirovneba.
nasimi, fizuli,
vagifi, aSuRi alesk-
eri, s. vurRuni, r.
rza, s. rusTami, i.
huseinovi (`muRa-
nas~ fsevdonimiT),
i. maliqzade, f. qa-
rimzade, m. arazi,
i. ismailzade, a.
salahzade, v. nasibi,
anari. a. ailisli, v.
samadoRlu, f. goja,
a. abdula, q. ab-
dula, v. hajilari,
nurafizi, T. iol-
Cu, i. mamedli.. .
ai, im klasikosTa
Tu TanamedroveTa
saxelebi, romelTa
Semoqmedebac zezvas
gadmoqarTulebiT
mesaxeba rogorc
azerbaijanuli da
qarTuli sulis
faqizad urTierT-
Serwymul sityvaTa
didebuli mxatvru-
li galerea. zezvas
erTi unikaluro-
bac axasiaTebs: man
azerbaijanuli epo-
sis mwvervali _
`qoroRli~ didi
ostatobiT Targmna
vulocavT!..
TvalsaCino qarTvel mwer-
als, poetsa da mTargmnels zez-
va medulaSvils dabadebidan
75 weli Seusrulda. amasTan dakav-
SirebiT da Turqmeni klasikosis
_ maxTumyulis (me-18 saukune)
poeziis qarTul enaze Targmanebi-
saTvis, TurqmeneTis respublikis
prezidentis yurbanyuli berdi
muxamedovis brZanebulebiT igi
dajildovda maxTumyuli firalis
saxelobis medliT.
gazeT `kavkasiis~ redaqcia
didi sixaruliT ulocavs zezva
medulaSvils iubiles da am maRal
jildos.
vusurvebT janmrTelobas
da kvlav axal-axal SemoqmedebiT
warmatebebs.
vulocavT!..
TvalsaCino qarTvel mwer-
als, poetsa da mTargmnels zez-
va medulaSvils dabadebidan
75 weli Seusrulda. amasTan dakav-
SirebiT da Turqmeni klasikosis
_ maxTumyulis (me-18 saukune)
poeziis qarTul enaze Targmanebi-
saTvis, TurqmeneTis respublikis
prezidentis yurbanyuli berdi
muxamedovis brZanebulebiT igi
dajildovda maxTumyuli firalis
saxelobis medliT.
gazeT `kavkasiis~ redaqcia
didi sixaruliT ulocavs zezva
medulaSvils iubiles da am maRal
jildos.
vusurvebT janmrTelobas
da kvlav axal-axal SemoqmedebiT
warmatebebs.
seriiT `kavkasiis xalxTa folklori~ ubixuri, adiRuri, seriiT `kavkasiis xalxTa folklori~ ubixuri, adiRuri,
yaraCai-balyaruli folkloris Semdeg `kavkasiur saxls~ 1996 yaraCai-balyaruli folkloris Semdeg `kavkasiur saxls~ 1996
wlis bolosTvis dagegmili hqonda CeCnur-inguSuri folkloris wlis bolosTvis dagegmili hqonda CeCnur-inguSuri folkloris
gamocema. magram CeCneTSi datrialebulma ubedurebam gagviCina gamocema. magram CeCneTSi datrialebulma ubedurebam gagviCina
survili, dagveCqarebina am wignis miwodeba sazogadoebisaTvis. survili, dagveCqarebina am wignis miwodeba sazogadoebisaTvis.
radgan es swrafad ver moxerxda, calke gamovcemT CeCnuri radgan es swrafad ver moxerxda, calke gamovcemT CeCnuri
zepirsityvierebis nimuSTa am patara krebuls. `CeCnur-inguSuri zepirsityvierebis nimuSTa am patara krebuls. `CeCnur-inguSuri
folklori~ ki Tavisi wesiT gamova.folklori~ ki Tavisi wesiT gamova.
sizustis SenarCunebis mizniT, CeCnuri foklkoric Targmnilia sizustis SenarCunebis mizniT, CeCnuri foklkoric Targmnilia
e.w. informaciuli anu filologiuri Targmanis principiT, e.w. informaciuli anu filologiuri Targmanis principiT,
romelic warmoadgens Sualedur formas pwkaredulsa da mxatvrul romelic warmoadgens Sualedur formas pwkaredulsa da mxatvrul
Targmans Soris.Targmans Soris.
sabWos Tavmjdomaris mzeqala mzeqala
SaniZisSaniZis saxeliT gadasca saqarT-saqarT-
velos qalTa sabWos sapatio velos qalTa sabWos sapatio
sigeli.sigeli.
STambeWdavi sityva warmoTqva
mweralma da sazogado
moRvawem, wm. giorgis
oqros ordenis mflo-
belma mzia xeTagurma,
iubilari, gansakuTre-
buli RvawlisaTvis
daajildova saxelo-
biTi premiiT: ̀ pirovne-
ba~, aseve man isaubra
iza jaWvaZis Seupovar,
principul Tvisebebze,
lirikul leqsebsa da
Cvens rTul droSi
misi rogorc damsax-
urebuli Jurnalistis
did yuradRebasa da
Rvawlze mTiani re-
gionebis problemebis mimarT.
kolegebma waikiTxes iubilar-
isadmi miZRvnili leqsebi.
qalbatoni iza Tavisi qveynis
uerTgulesi Svilia. igi kvlav
axalgazrduli SemarTebiT ebr-
Zvis usamarTlobas. yovelTvis iq
aris, sadac mis qveyanas sWirdeba,
mas gansakuTrebiT mTis prob-
lemebi awuxebs. Tavad daiareba
soflidan-sofelSi, xevidan-xevSi
da marcval-marcval agrovebs mi-
tovebul soflebSi kanti-kuntad
darCenili adamianebis tkivilsa
da sixaruls, Seulamazeblad
mogviTxrobs maTi yofa-cxovrebis
Sesaxeb.
nisliviT mTasa vkidivar~ _
ase hqvia mis erT-erT krebuls...
SemTxveviTi ar aris es saTauri.
rom ara mTis ganuzomeli siyvaru-
li, es qalbatoni ver dawerda
aseT mniSvnelovan da alalmarTal
striqonebs:
`me miyvars Seni Sexsnili mkerdi,
Tbili mklavebi, camde maRali,
mzeze naTeli Rimili Seni,
ise lamazi, rogorc Tamari~...
Tavis qveyanas erTgulebas
imiT umtkicebs, rom SeuZlebels
akeTebs gazeT `kavkasiis~ arsebo-
bisaTvis. man kargad uwyis, ras
niSnavs mTis kenweroze SemorCe-
nili adamianisTvis gazeTi, sadac
misi saTqmeli da sad-
ardelia moTavsebuli.
es moRvawe qal-
batoni kavkasiuri si-
jiutiT da erTgule-
biT dadis saqarTvelos
mTianeTSi da agrovebs
gazeTisTvis saWiro
unikalur masalebs. es
mousvenari qalbatoni
`imedis gmiris~ Rirse-
biT atarebs umZimes
moralur tvirTs... igi
Tavs valdebulad Tvlis
imedis puriviT Camoari-
gos gazeTi ̀ kavkasia~ da
kidev erTxel Seaxsenos
adamianebs valdebuleba erisa da
qveynis winaSe.
gilocavT, qalbatono iza
saiubileo TariRs!@ CvenTvis
gadamdebia Tqveni SemarTeba, en-
Tuziazmi...
sanam kavkasioni dgas, gazeT
`kavkasiasac~ earsebos, Tqven ki _
maradiulad misi sulisCamdgmeli
yofiliyaviT!
cicino babuciZecicino babuciZe
`nisliviT mTasa vkidivar~
da misi sazogado moRvaweobis
Sesaxeb.
iubiles uZRveboda mwer-
alTa kavSiris Tavmjdomaris
moadgile, TvalsaCino poeti
da sazogado moRvawe baRaTer baRaTer
arabuliarabuli. iza jaWvaZis Sesaxeb
isaubra sworupovarma mTargm-
nelma da mravalmxrivma moRvawem
zezva medulaSvilmazezva medulaSvilma, poetma lida lida
stviliamstviliam, mweralma zaal botkov-zaal botkov-
elmaelma, saqarTvelos qalTa sabWos
Tavmjdomaris moadgilem qeTevan qeTevan
gabroSvilmagabroSvilma, iza jaWvaZes amave
saqarTvelos mweralTa sasax-
leSi poetis, TvalsaCino Jur-
nalistis, sazogado moRvawis
da gazeT `kavkasiis~ mTavari
redaqtoris iza jaWvaZisiza jaWvaZis saiu-
bileo saRamo gaimarTa, romelic
gaxsna mweralTa kavSiris Tavm-
jdomarem, meoce – ocdameerTe
saukunis brwyinvale novelistma
da klasikosma mweralma revaz revaz
miSvelaZemmiSvelaZem. man STambeWdavi sityva
warmoTqva da isaubra iza jaWvaZis
gansakuTrebul Rvawlze Jurnal-
istikis sferoSi, aseve poeziisa
batono baRaTer!
napoleoni ambobda: niWierebasa da
Zlierebas sWirdeba daxmareba, Torem uniWoebi
da mliqvnelebi Tavadac gaikvleven gzaso,
didi madloba mweralTa kavSiris liderebs
baton revaz miSvelaZes, qalbaton mayvala
gonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguas,
piradad Tqven, vinc dauviwyar saRamoebs
uwyobT iseT poetebs rogoric iza jaWvaZea.
pativiscemiT
nana WiWinaZe
batono baRaTer!
napoleoni ambobda: niWierebasa da
Zlierebas sWirdeba daxmareba, Torem uniWoebi
da mliqvnelebi Tavadac gaikvleven gzaso,
didi madloba mweralTa kavSiris liderebs
baton revaz miSvelaZesrevaz miSvelaZes, qalbaton mayvala mayvala
gonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguasgonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguasgonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguasonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguas,
piradad Tqven, vinc dauviwyar saRamoebs
uwyobT iseT poetebs rogoric iza jaWvaZea.
pativiscemiT
nana WiWinaZenana WiWinaZe
da gamosca qarTulad. Tumca
zezvas Semoqmedeba verc amiT
da verc im nawarmoebebiT amoi-
wureba, romelTac axla Cam-
ovTvliT _ azrbaijanuli anda-
zebis, gamocanebisa da zRaprebis,
baiaTebis Targmani; aseve missave
kalams ekuTvnis TbilisSi moR-
vawe aSuRisa da poetis _ saiaT-
novas azerbaijanulad dawerili
leqsebis Targmanic.
2006 wlis gazafxulze
`kavkasiur saxlSi~ zezvas ini-
ciativiT ̀ azerbaijanuli baiaTis
saRamo~ gaimarTa. saRamoze, zezva
orive enaze kiTxulobda baiaTebs
da msmeneli aRtacebaSi mohyavda,
rac Canda Tundac iqidan, rom bev-
rs Targmanebi misi originaluri
Semoqmedebis nimuSi egona...
eqvsi welia, rac Cveni
wardgenis safuZvelze zezva azer-
baijanis mweralTa kavSiris wevri
gaxda da samiode wlis winaT am
kavSiris mier dawesebuli najaf
najafovis saxelobisa da sazoga-
doeba ̀ borCalo~-s sagangebo pre-
miebiT dajildovda kidec.
dae, fexbednieri yofil-
iyos msoflio poeziis margal-
itTa krebulis _ `1001 baiaTis~
saqarTvelos kazmul sityvier-
ebaSi Tavaweuli SemobrZandeba.
ragif gumbaTiragif gumbaTi
poeti, mTargmneli, poeti, mTargmneli,
azerbaijanis mweralTa azerbaijanis mweralTa
kavSiris saqarTvelos kavSiris saqarTvelos
filialis xelmZRvaneli. filialis xelmZRvaneli.
azerbaijanis kulturis azerbaijanis kulturis
centr `vargilis~ centr `vargilis~
direqtori;direqtori;
guri otobaiaguri otobaiamwerali, saqarTvelos mwerali, saqarTvelos
mweralTa erovnuli akademiis mweralTa erovnuli akademiis
gamomcemloba `iberiis~ mT. gamomcemloba `iberiis~ mT.
redaqtori, saqvelmoqmedo fond redaqtori, saqvelmoqmedo fond
`paladiumis~ Tavmjdomare.`paladiumis~ Tavmjdomare.
Targmanis didostati
-
7`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015
w i g n i s T a r o
`jamaz wereTelijamaz wereTeli daibada daibada
1961 wlis 13 ivniss, ganaTlebiT _ 1961 wlis 13 ivniss, ganaTlebiT _
xelovnebaTmcodnea. muSaobda Tbilisis xelovnebaTmcodnea. muSaobda Tbilisis
centralur xelovnebis saxlSi (yofil centralur xelovnebis saxlSi (yofil
maxaraZis quCaze) reJisoris TanaSemwed...maxaraZis quCaze) reJisoris TanaSemwed...
jamaz wereTelma pirveli leqsi jamaz wereTelma pirveli leqsi
gazeT `norCi leninelis~ furclebze gazeT `norCi leninelis~ furclebze
dabeWda... jerac mesameklaselma. am dabeWda... jerac mesameklaselma. am
gazeTis `bavSvkoric~ gaxldaT... gazeTis `bavSvkoric~ gaxldaT...
dajildoebulia am gazeTis `sapatio dajildoebulia am gazeTis `sapatio
sigelebiT~. damwyebi poeti ibeWdeboda sigelebiT~. damwyebi poeti ibeWdeboda
Jurnal `dilaSi~, `ai-iaSi~, revaz Jurnal `dilaSi~, `ai-iaSi~, revaz
miSvelaZis Jurnal `RimilSi~, miSvelaZis Jurnal `RimilSi~,
baRaTer arabulis `ciskris~ damateba baRaTer arabulis `ciskris~ damateba
`nobaTSi~. 1995 wels gamomcemloba `nobaTSi~. 1995 wels gamomcemloba
`gulanma~ gamosca poetis leqsebis `gulanma~ gamosca poetis leqsebis
pirveli krebuli _ `me Sen miyvarxar~, pirveli krebuli _ `me Sen miyvarxar~,
periodulad ibeWdeboda `mwerlis periodulad ibeWdeboda `mwerlis
gazeTis~ furclebze, ... es krebulic gazeTis~ furclebze, ... es krebulic
saxelwodebiT _ `leqsebi~ gamomcemloba saxelwodebiT _ `leqsebi~ gamomcemloba
`meranis~ gamosacem profilidan `meranis~ gamosacem profilidan
ibeWdeba~.ibeWdeba~.
marTlac da cnobili poetebis marTlac da cnobili poetebis
giorgi wereTlisa da lida stvilias giorgi wereTlisa da lida stvilias
Svili ar aris gasakviri _ werdes Svili ar aris gasakviri _ werdes
leqsebs! poetis leqsebi germaniaSi leqsebs! poetis leqsebi germaniaSi
axalgazrda qarTvel mwerlebTan axalgazrda qarTvel mwerlebTan
erTad germanul enaze gamocemul erTad germanul enaze gamocemul
enciklopediaSic aris Setanili. jamaz enciklopediaSic aris Setanili. jamaz
wereTeli saqarTvelos mweralTa wereTeli saqarTvelos mweralTa
kavSiris wevria 2005 wlidan, romlis kavSiris wevria 2005 wlidan, romlis
rekomendatorebi marika baraTaSvili da rekomendatorebi marika baraTaSvili da
qeTevan quCukaSvili gaxlavT: jamazi qeTevan quCukaSvili gaxlavT: jamazi
bavSvobaSi xatavda _ mamis, dedis bavSvobaSi xatavda _ mamis, dedis
leqsebis krebulebs aformebda... `norCi leqsebis krebulebs aformebda... `norCi
leninelma~ dabeWda misi naxati _ mamis leninelma~ dabeWda misi naxati _ mamis
_ giorgi wereTlis leqsis _ `gmiri _ giorgi wereTlis leqsis _ `gmiri
kvercxis cixidan~. dedis wigni liriuli kvercxis cixidan~. dedis wigni liriuli
leqsebisa _ `cxra sixaruls mogitan~. leqsebisa _ `cxra sixaruls mogitan~.
SemoqmedebiT programaSi udevs _ SemoqmedebiT programaSi udevs _
mxatvrulad gaformebuli.mxatvrulad gaformebuli.
hyavs meuRle _ hyavs meuRle _ sofio kereseliZesofio kereseliZe, ,
romelic qarTuli presis erTguli romelic qarTuli presis erTguli
msaxuria da ojaxis _ jariskaci! (es msaxuria da ojaxis _ jariskaci! (es
daimsaxura sofiom daimsaxura sofiom deda-dedamTilisdeda-dedamTilis, ,
poetis, lida stviliaspoetis, lida stvilias TvalSi). jamaz TvalSi). jamaz
wereTlis Svilebi: wereTlis Svilebi: medea wereTeli medea wereTeli
da lidia wereTelida lidia wereTeli Rirseuli Rirseuli
Jurnalistebi gaxlavan... poeti 17 wlisa Jurnalistebi gaxlavan... poeti 17 wlisa
daqorwinda. SviliSvilebi giorgi da daqorwinda. SviliSvilebi giorgi da
vaxo kotoraSvilebi skolaSi dadian, vaxo kotoraSvilebi skolaSi dadian,
luka xubua sabavSvo baRis aRsazrdelia.luka xubua sabavSvo baRis aRsazrdelia.
XXXdRevandeli qarTuli poeziis erT-erT
niWier, saimedo Zalis mqone jamaz wer-jamaz wer-
eTelseTels vusurvoT janmrTeloba, axal-axali
warmatebebi... eRvawos... eRvawos male wel-
gamarTul mis saTayvanebel saqarTveloSi...
sulamaRlebuls da mwvervalebiT savse
poeziis gzebze.
j a m a z w e r e T e l i
Svilo jamaz!
...am axal krebuls da...
...am axal 2015 wels iseTi axali janm-
rTeli suli STaeberos... axali sicocxle,
Zala, Caumqrali xalisi, Sno da lazaTi
moeces SenTvis, rogoric siWabukeSi gqon-
da, rom myavdi sulgaxarebuli, mokaSkaS-
moelvare, is sxivosnoba dagbrunebodes,
Cemo vaJkaco Svilo!...
...mraval axal wels – saqarTvelosTan,
mweralTa kavSirTan, am krebulis redaqto-
ris _ saqarTvelos mweralTa kavSiris
pirveli Tavmjdomare qalis – poet poet
mayvala gonaSvilTan erTad!mayvala gonaSvilTan erTad! Sen tkbil
col-SvilTan, SviliSvilebTan, naTesav-
megobrebTan, moyvrebTan, mezoblebTan, Tan-
amokalmeebTan... CemTan erTad ganuyrelad!!!
_ aba, Sen da Seneburma jamaz wereT-
lobam! am axali wlidan!
lida stvilialida stvilia
***varskvlavebis mitingze...
... mzis da mTvaris mindvrebze:
varskvavebis mitingi!..
... mistiuri bodvebi!
... mistiuri brifingi!...
_ varskvlavebo! yvelani
mTvarisa da mzis irgvliv!...
... varskvlavebis mitingze
RrubeliviT mivfrindi...
rogorc dedamiwaze –
Zovs batkani migvrili...
. . .
RvTisgan ar uweria
saqarTvelos _ sikvdili!
`simRerebad
qceuli
siyvarulis
wigni~
domenti sozaSvilisdomenti sozaSvilis saxeli saxeli
da gvari am ormociode wlis win da gvari am ormociode wlis win
gamoCnda qarTueli presis furclebze.gamoCnda qarTueli presis furclebze.
gamoCnda da yuradRebac miipyro gamoCnda da yuradRebac miipyro
saqarTvelos bedze dafiqrebuli kacis saqarTvelos bedze dafiqrebuli kacis
sialaliTa da gulmarTalobiT.sialaliTa da gulmarTalobiT.
igi kaxeTis erTi umSvenieresi igi kaxeTis erTi umSvenieresi
soflidan _ soflidan _ Zveli anagidanZveli anagidan gaxlavT. gaxlavT.
mezvrem da mevenaxem ara marto vazis mezvrem da mevenaxem ara marto vazis
saidumlo icis, aramed soflis Wir-saidumlo icis, aramed soflis Wir-
varamic mSvenivrad moexseneba da, rac varamic mSvenivrad moexseneba da, rac
mTavaria, misi Tanamedrovis sulsac mTavaria, misi Tanamedrovis sulsac
Rrmad wvdeba.Rrmad wvdeba.
zemoT naTqvamSi am wignSi Sesuli zemoT naTqvamSi am wignSi Sesuli
publicisturi werilebi, moTxrobebi da publicisturi werilebi, moTxrobebi da
narkvevebic dagarwmunebT.narkvevebic dagarwmunebT.
wigni, romelic win gidevT, domenti wigni, romelic win gidevT, domenti
sozaSvilis pirveli wignia.sozaSvilis pirveli wignia.
isRa damrCenia, gza davuloco am isRa damrCenia, gza davuloco am
marTal wigns da mis avtors axali marTal wigns da mis avtors axali
SemoqmedebiTi warmatebebi vusurvo.SemoqmedebiTi warmatebebi vusurvo.
revaz miSvelaZerevaz miSvelaZe
saqarTvelos mweralTa kavSiris saqarTvelos mweralTa kavSiris
TavmjdomareTavmjdomare
domenti sozaSvilidomenti sozaSvili daibada 1949
wels, maSindeli siRnaRis raionis sof.
ZvelanagaSi, maswavleblis ojaxSi. saSu-
alo skolis damTavrebis Semdeg Sevida
saqarTvelos politeqnikur institutSi
da saavtomobilo transportis inJinris
diplomiT dabrunda Tavis raionSi. muSao-
bda wnoris avtomeurneobebSi. maSindel
uZraobis droSi, uRmerTod mowyobil
ekonomikur sistemaSi moxvedrili, erT-
Tavad konfliqtebSi xvdeboda samsaxuris
bobola ufrosebTan, romlebTanac mxolod
erTxel gamovida gamarjvebuli – ssrk-is
daSlis dasawyisSi, roca daiwyo mraval
da mraval usamarTlobisaTvis pasuxis
gacema; xalxTan yofna, maTi cxovrebiT
cxovreba misTvis bunebrivi gaxldaT.
rogorc publicisti, is raionul
gazeTSi gamoqveynebuli werilebidan
gaicnes. garda imisa, rom usamarTlobis
winaaRmdeg xmas imaRlebda, is yovelT-
vis Tavis xalxze, bunebaze, samSobloze
Seyvarebul sityvis mTqmelad gvevline-
boda...
respublikur presaSi pirvelad pirvelad
1981 w. 30 martis `saqarTvelos qalSi~ 1981 w. 30 martis `saqarTvelos qalSi~
gamoCndagamoCnda; maSin aq poetma nazi kilasoniam nazi kilasoniam
misi, yvelasaTvis ucnobi avtoris `Ta-
mara babo~ dabeWda. SemdgomSi amas mohyva
dabeWdili moTxrobebi `saqarTvelos
bunebaSi~, romelsac b-ni oTar WeliZe oTar WeliZe
redaqtorobda. domenti sozaSvilis mw-
erali SesaZleblobis namdvil aRiarebad
misi patara moTxrobis `Sen xar venaxis~
dabeWdva gadaiqca `ciskris~ damateba
`nobaTSi~, misi redaqtoris, poet baRaTer baRaTer
arabulisarabulis mier. amas mohyva publikacia
TviT `ciskarSi~, b-n zaur kalandias zaur kalandias
redaqtorobiT.
qveynisTvis mZime wlebis mere, 2010
wels bedma is TviT baton revaz miSve-
laZes Seaxvedra; saqarTvelos saxalxo
mweralma naxa misi nawerebi da imaTgan
ramodenime umaRles saliteraturo reit-
ingis mqone gazeT ̀ mwerlis gazeTSi~ gamo-
aqveyna. aseTi warmatebis Semdeg mweralma
bunebrivad ifiqra wignis gamocemaze...
domenti sozaSvils hyavs: meuRle
dali da ori qaliSvili – dianadiana da ninonino.
mas gansakuTrebuli sixaruliT
avsebs pirveli SviliSvilis,
giorgis giorgis dabadeba...
wignidan wignidan
`siyvaruli Cveni~`siyvaruli Cveni~
`mamao Tavmas!~baiam momitana Tqveni krebuli. mad-
lobas gixdiT yuradRebisTvis!
Tavidanve gadaWrilad getyviT: _ gamax-
ara Tqvenma samyarom! gamaxara da gamaxsena,
rom gudamayris vali maqvs dRemde. iq
sadac `TeTri aragvi Sav aragvs erTvis~, `TeTri aragvi Sav aragvs erTvis~,
fasanaurTan, ̀ poSpitelSi~,fasanaurTan, ̀ poSpitelSi~, xuTi zafxuli
maqvs gatarebuli Cems bavSvobaSi. mamaCemi
Coxelebis saxls qiraobda zed aragvis
piras saagarakod. ezoSi uSvelebeli cacxvi
idga. me ivnisSi var dabadebuli da swored
maSin yvavilobs cacxvi. dRemde maxsovs,
rogor gugunebda Sua dRisas futkriT
Seseuli es saocreba, romlis surnelic
dRemde maxsovs da mesizmreba aragvis Sx-
uili, romlis wyalsac xSirad vsvamdiT,
radgan sufTa iyo da ankara.
paraskevobiT xevsurebi Camodiodnen
bazrobaze fasanaurSi da dedaCemi bueras
foTlebSi gaxveul karaqs yidulobda maT-
gan. maSin qarTveli qarTvels hgavda da me
qveSecneulad mixaroda maTi samosis, maTi
momcro cxenebis, satevriani kacebis da
qerad daRebili qalebis yureba!
wyaros tuCiviT alalia Tqveni wigni
da kacma rom Tqvas, meti arc ra moeTxoveba!
kidev erTxel madlobas gixdiT.
uflis kurTxeva ar mogakloT wuTi-
sofelma!
pativiscemiT
rezo amaSukelirezo amaSukeli
mama Tavmasis poezias rom gavecani,
megona _ wyaros kamkama wyalSi vicqire-
bodi. es aris namdvili, sufTa, didi
siyvaruliT da patriotizmiT gajerebuli
leqsebi. maxarebs is faqtic, rom Cveni
SemoqmedebiTi tandemi Sedga da momavalSic
vapireb mamaos poeziasTan Sexebas. CemTvis
rogorc kompozitorisaTvis, namdvili
aRmoCena iyo. mamaos yvela leqsi mReris,
marTlac rom mReris......
amisTvis didi madloba.
pativiscemiT
kompozitorikompozitori qeTi gabisiani qeTi gabisiani
`mamis iavnana~
me Tqven miyvarxarTme Tqven miyvarxarT
madlobas vwirav ufals imisaTvis,
rom am sawuTros movevline. madloba
imisaTvis rom am qveyanaSi, saqarTvveloSi
davibade. madloba gamCens, rom RvTis
siyvaruli da madlierebis niWi gadmomca.
winamdebare wigni meore gamocemaa
Cems SemoqmedebaSi. Zveli da axali
leqsebi erTad Sevkribe, davurTe yvela
is amRerebuli leqsic, romelic xSirad
ismis radiosa da televiziis eTerSi. Cemi
yvela leqsi da simRera mokrZalebuli
saCuqaria Cemi sulieri SvilebisaTvis
da im WeSmariti marTlmadideblebisaT-
vis, romlebsac gulmxurvaled uyvars
macxovari.
davibade 1967 wlis23 dekembers davibade 1967 wlis23 dekembers
TianeTis raionis ulamazes sofel ar-TianeTis raionis ulamazes sofel ar-
tanSi, ivris xeobaSi.tanSi, ivris xeobaSi. Zlian miyvars Cemi
gvari. Coxlebi warmoSobiT Savi aragvis
xeobidan varT. sofeli Coxi gudama-
yarSia. orive kuTxes mivuZRveni leqsi,
`gudamayreli~ da `fSavlebi~. Cems bavS-
vobaSi sasuliero literatura mTaSi
xelmisawvdomi ar iyo, magram dedaCemi
cdilobda, RvTismoSiSebi gavezardeT.
deda Zalian miyvarda, gansakuTrebulad
keTili da mosiyvarule adamiani iyo. al-
baT misi madli Semewia, sasuliero piri
rom gavxdi. dedisadmi miZRvnili leqsi,
`dedis monatreba~, daTo arCvaZemdaTo arCvaZem aamRera.
sevdiani simRera gamovida, adamianebs am
simReris mosmenisas cremli erevaT.
rodesac wamovizarde, xSirad davdi-
odi taZrebSi. sicocxlis bolomde
memaxsovreba: erTxel, samTavros dedaTa
monasterSi erTma monazonma 50-e fsal-
muni maCuqa da mTxova, zepirad meswavla.
21-22 wlis win Sio mRvimis monasterSic
vcxovrobdi. Semdgom Cavabare sasuli-
ero seminariaSi, studentobis dros
vmuSaobdi sanTlis, jvrebis saamqroSi.
TbilisSi saxli ar mqonda da sapatriar-
qos erT patara oTaxSi vcxovrobdi. is
pawawina oTaxi CemTvis yvela sasaxleze
Zvirfasia dRemde. es iyo bednieri dro
Cems cxovrebaSi. dReSi ramdenimejer vx-
vdebodi patriarqs da misgan bevri kargi
ram viswavle. misma uwmindesobam diakvnad
makurTxa da wilknis eparqiaSiwilknis eparqiaSi warmgza-
vna, Semdeg mRvdlad makurTxes da Tian-
eTSi moZRvrad ganmaweses. komunistebis
Semdgom epoqaSi TianeTis pirveli moZ-
Rvari viyavi. iq moqmedi eklesia ar iyo
da locvebs vatarebdi stambis SenobaSi,
zamTar-zafxuls _ Ria cis qveS, yvelgan,
sadac eklesia-monastris nangrevebi iyo.
TianeTSi xuTi weli vimsaxure, sanam
ar ineba RmerTma Cvens mier dawyebuli
eklesiis mSeneblobis dasruleba. axla,
roca TianeTSi Cavdivar, am eklesiis da-
naxva ise mixaria, rogorc Cemi ojaxis
wevris. mas Semdeg dedaqalaqSi, jvaris mas Semdeg dedaqalaqSi, jvaris
mamaSi vmsaxurob.mamaSi vmsaxurob.
gagrZeleba bolo gverdze
-
rtoebi
reno jaWvaZes
lurjkabians da
lurjTvala ias
vin migixura karebi
Ria,
me moval SenTan
adre Tu gvian,
Tund mTebma nisli
xevebs Cahkidos,
kriaxis biliks
daviar marto,
rom fiqri
macned gamogakido.
Zalian didxans,
didxans gvtovebdi,
CvenTvis gaTeTrdi
vercxlis rtoebiT,
vifiqre bevri,
vifiqre bevri,
vercxlisfer nislze
davawye frTebi,
rom mometana
SenTvis sinaze,
da mziT damwvari
gaSlili Tmebi!
iza jaWvaZeiza jaWvaZe
1978 weli1978 weli
b o l o g v e r d i
CK
damfuZnebeli, gamomcemeli
da mTavari redaqtori
iza jaWvaZe
redaqtori
laSagiorgi
kraveiSvili
saredaqcio kolegia: diana gigiaZe, ivane wiklauri, jumber gogriWiani, rezo kobiaSvili, giorgi iCuaiZe, nugzar idoiZe, levan
caluRelaSvili, marine TeqTumaniZe, nata borCaSvili, leila arCemaSvili,
gulo kobiaSvili, goCa xaranauli, mzia xeTaguri, omar maruqaSvili.
gazeTi ar gamoxatavs arc erTi politikuri partiis interess, avtorebi Tavad ageben pasuxs masalebSi Setanili faqtebis sisworeze, avtorTa mosazrebebi SesaZloa ar eTanxmebodes redaqciis pozicias. gazeTidan
masalis gadabeWdva redaqciasTan SeuTanxmeblad dauSvebelia
misamarTi:
kostavas q.#14
tel: 599-79-76-13
dakabadonda
koba bedoiZis
dizaincentrSi
www.bedoidze.site.ge
reno, Cveni ojaxis _ jaWvaZeebis
niWiT, swavliT, SromiT da keTilSo-
bilebiT gamorCeulo legendarulo
dao!...
bavSvobidanve Senze gadaiara mZime
Sromam da marjvena Seni ar gaCer-
ebula. Telavis raionis fSavlis
saSualo skola warCinebiT daamTavre
da imave wels Tbilisis ucxo enaTa
institutis inglisuri enis fakulte-
tis saRamos daswrebulze Cairicxe.
swavlis paralelurad msaxurobdi da
gvarCendi...
wlevandeli 13 maisi CvenTvis
Tavzardamcemi aRmoCnda. xuTi da-
Zmidan gangebam Sen SegarCia pirveli.
Cveni saamayo mSoblebi: mama – poeti
Jurnalisti, pedagogi, raionis kul-
turis ZeglTa dacvis Tavjdomare da
sazogado moRvawe gaxldaT. deda –
nato (nataSa) diasaxlisi. Sromisgan
ganawamebni, imedebi da sixarulebi
amJamad iq, storis xeobaSi, fSavlis
wminda miwaze ganisveneben.
ase mokle sicocxle sawuTrom
ratom ineba SenTvis Cveno daiko _
reno. vidre iyavi, drom vera dagaklo
ra... waxvedi da Tan waiRe dardiani, natanji da keTili guli, ganuxorcielebeli
ocnebebi, Canafiqrebi... Cveni siyvarulic Tan gaiyole maradiuli cxovrebis sagzlad.
ar dagvaviwydeba Seni lamazi, didroni da mzrunveli Tvalebis siTbo.
Sen storis, fSavlis wminda miwa unda dagyroda, magram mizezTa gamo ra dasanania,
rom ase ar moxda...
didi siyvarulis miuxval Cvens dedas natos da mamas – zaqarias, papa-bebiebs, dei-
debs, mamida marTas da fati mamidas, biZebs, biZaSvilebs... deidaSvilebs... sanaTesaos...
vis aRar da... rogor gaixarebT!
maradiuli naTeli gefinos Cveno ulamazeso da moamage dao, reno!...
irakli, anzor, zoia, iza jaWvaZeebiirakli, anzor, zoia, iza jaWvaZeebi
myavs meuRle qeTevan (dali) zura-myavs meuRle qeTevan (dali) zura-
biSvili da ori Svili mariami da vaJa.biSvili da ori Svili mariami da vaJa.
mariami 15 wlisaa, xatavs, leqsebs wers,
mReris, ukravs fandurze. vaJa 8 wlisaa,
avadmyofobis gamo mxedveloba dakarga.
rodesac Cems Svils, vaJikas, gulSi
Cavikrav da TvalebSi Cavxedav, guli
mtkiva, is me ver mxedavs. es Cems gulSi
Ria Wrilobaa. am WrilobiT davdivar
da davatareb Cem gulistkivils. sul
mindoda, misTvis raRac gansakuTrebuli
gamekeTebina, romelic dros gauZlebda, am
survilma damawerina ̀ mamis iavnana~, sadac
mama umReris Svils. didad vemadlierebi
arCvaZes, rom es leqsi aamRera. es sim-
Rera yvela Svils eZRvneba mamisgan. mamebs
SeuZliaT umReron Svilebs.
leqsebs bavSvobidan vwerdi, magram
seriozulad arasodes aRviqvamdi. 2010
wlis 29 maiss patriarqi patriarqi brZandeboda
jvaris mamaSi. rodesac xatweris oTaxs
aTvalierebda, mkiTxa: ̀ Sen xatav?~ me ara,
Cemi qaliSvili xatavs meTqi, moridebiT
vupasuxe. iq sami moZRvari viyaviT da
gviTxra: `Tqven unda daxatoT, daweroT,
SeqmnaT ara marto sasuliero sferoSi,
aramed saeroSic~, _ TiTqos kurTxeva
mogvca. madloba mis uwmindesobas amisaT-
vis, man icis, rogor gaaRvivos adamianSi
is niWi, rac adamians gaaCnia. ramdenime
dRis Semdeg davwere Cemi pirveli leqsi
`gudamayreli~, romelic maleve amRerda.
giorgi Citauri giorgi Citauri gaxlavT is pirveli
adamiani, romelmac Cems leqsebSi sim-
Rera aRmoaCina, xolo kaxa mangoSvilma kaxa mangoSvilma
Seasrula.
mokrZalebulad gTavazobT Cem mier
daweril leqsebs.
da-Zmebi: irakli, iza, zoia, an-irakli, iza, zoia, an-
zor jaWvaZeebizor jaWvaZeebi, disSvili _ laSa laSa
giorgi kraveiSviligiorgi kraveiSvili, ZmisSvilebi:
nino, nato, eka, zaqro, mari jaWva-nino, nato, eka, zaqro, mari jaWva-
Zeebi, Zeebi, Zmis SviliSvilebi: valeri, valeri,
Tamuna, maTe, gabrieli Tamuna, maTe, gabrieli da giorgigiorgi,
uaxloesi naTesavebi: sula (giorgi) sula (giorgi)
iordaniSvili, lela iordaniSvili, lela da goCa SaTi-goCa SaTi-
riSvilebi riSvilebi
didi mwuxarebiT iuwyebian, rom
gardaicvala uniWieresi da ukeTil-
Sobilesi pirovneba, Cveni gvaris
saamayo Svili
reno zaqarias asuli reno zaqarias asuli
jaWvaZejaWvaZe
gazeT `saqarTvelos respub-
likis~ redaqciis TanamSromlebi
TanaugrZnoben kolegasa da megobars
iza jaWvaZes dis
reno jaWvaZis reno jaWvaZis
gardacvalebis gamo da aseve Tan-
augrZnoben gansvenebulis axloblebs.
saqarTvelos mweralTa kavSiri
da `mwerlis gazeTi~ TanaugrZno-
ben mweralsa da Jurnalists iza
jaWvaZes dis
reno jaWvaZis reno jaWvaZis
gardacvalebis gamo
C v e n o s a a m a y o d a l e g e n d a r u l o d a o ! . .
`mamis iavnana~
me-7 gverdidan
madloba RmerTs yvelafrisaTvis!..
uRrmesi madloba mis uwmindesobas,
Cvens kaTolikos-patriarqs, ilia meoreskaTolikos-patriarqs, ilia meores
im stimulisaTvis, leqsebis wera rom
damawyebina. ubednieresi adamiani viyavi,
roca man Cemi leqsebi waikiTxa da poeti
miwoda.
sabednierod, qveyanaze sikeTe ar
daileva. madlierebiT vlocav yvela im
keTil, niWier dawarmatebul adamians,
visi wyalobiTac Cemi leqsebi amRerda.
daTo arCvaZe, giorgi Citauri, kaxa daTo arCvaZe, giorgi Citauri, kaxa
mangoSvili, daTo kenWiaSvili, ansambli mangoSvili, daTo kenWiaSvili, ansambli
`faetoni~, sapatriarqosTan arsebuli `faetoni~, sapatriarqosTan arsebuli
ansambli `debi gogoWurebi~, daviT ki-ansambli `debi gogoWurebi~, daviT ki-
kabiZe, `qarTuli xmebi~, `Teatraluri kabiZe, `qarTuli xmebi~, `Teatraluri
kvarteti~, qeTevan gabisiani, Sorena kvarteti~, qeTevan gabisiani, Sorena
Cologauri, zurab daTikaSvili, marika Cologauri, zurab daTikaSvili, marika
kvaliaSvili, macaco sefiskveraZe, nunu kvaliaSvili, macaco sefiskveraZe, nunu
gabunia, miSa zaqareiSvili, Temur wiklau-gabunia, miSa zaqareiSvili, Temur wiklau-
ri, gundi `moZaxili~, amiran Coxeli da ri, gundi `moZaxili~, amiran Coxeli da
ansambli `qaldea~, debi WoxoneliZeebi, ansambli `qaldea~, debi WoxoneliZeebi,
ansambli `inana~, nana abSilava, sofi ansambli `inana~, nana abSilava, sofi
rafaela, eTi brolaZe, marika qacarava, rafaela, eTi brolaZe, marika qacarava,
ansambli `ananuri~, kvarteti `hangebi~ansambli `ananuri~, kvarteti `hangebi~ _
am adamianebma gaacxoveles Cemi leqsebi,
am adamianebis uangaro daxmarebiT mois-
mina Cems teqstze dawerili simRerebi
sruliad saqarTvelom. maTi yuradReba da
Tbili damokidebuleba mTeli cxovreba
memaxsovreba.
TanadgomisTvis madlobas movaxseneb
sikeTis mkeTebel, mowyale qristianebs:
maka SauTiZes, daviT xazaraZes, daviT maka SauTiZes, daviT xazaraZes, daviT
miqelaZes, goCa xandoliSvils da levan miqelaZes, goCa xandoliSvils da levan
wiklaurs.wiklaurs.
me Tqven miyvarxarT, Cemo mkiTxvelo
da msmenelo!..
qristesmieri siyvaruliT,
dekanozidekanozi Tavmas Coxeli. Tavmas Coxeli.
Cveni samSoblo
mdinare stori