FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 ›...

18
FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018 TERRY O’NEILL. Rostres de llegendes MATERIAL DIDÀCTIC ELABORAT PER #FilmotecaEscoles Dossier Educació Secundària

Transcript of FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 ›...

Page 1: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018

TERRYO’NEILL.Rostresdellegendes

MATERIAL DIDÀCTIC ELABORAT PER #FilmotecaEscoles

Dossier Educació Secundària

Page 2: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

«Lafotografiapotserunafinestra:hiveuselqueestàpassant,

ihoenregistresamblacàmera.Peròtambépotserunmirall,ont’hireflecteixesamballò

queexpliques.»(1)

1. Juan Manuel Castro Prieto (Madrid, 1958) fotògraf.

Page 3: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

ÍNDEX 1.Elretratcomagènerefotogràfic.........................................................................................Pàg.2Quèéslafotografiaderetrat?ElretratdeTerryO’Neill

2.Glossariambimatges..........................................................................................................Pàg.3LlumLocalització..............................................................................................................................Pàg.4EnquadramentPuntdevista............................................................................................................................Pàg.5ComposicióColoroblancinegre?.............................................................................................................Pàg.6CàmeradeplaquesCàmerade35mm..................................................................................................................Pàg.7

3.Lecturainarracióvisual.......................................................................................................Pàg.8

4.Visitaitalleral’exposiciótemporal.....................................................................................Pàg.9

5.Materialeducatiupertreballaraclasse..............................................................................Pàg.10Proposta01detreballambelretratal’escolaENSFEMAUTORETRATS?RETRATEM-NOS!...................................................................................................................Pàg.11FEMUNMURALD’IMATGES!Proposta02detreballambelretratal’escola........................................................................Pàg.12LLEGIMFOTOGRAFIES?EXPLIQUEMUNAIMATGE?Proposta03detreballambelretratal’escola........................................................................Pàg.13FEMUNÀLBUMDERETRATS!

6.ReferènciesdelesfotografiesdeTerryO’Neill..................................................................Pàg.14

7.Recursosenxarxa..............................................................................................................Pàg.15

Contacte...................................................................................................................................Pàg.16

1

Page 4: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

2

1. El retrat com a gènere fotogràfic

Què és la fotografia de retrat?

Elretratesconsideraungènereensimateixdinslafotografia(entenimdediferents:lafotografia

depaisatge,lafotografiadecarrer,lafotografiadebodegó,lafotografiad’arquitectura,etc.)

La paraula “retrat” prové del Renaixement, que en italià era ‘’RITARRE’’: re-presentar les co-

ses tal com les veus, és a dir fer les coses tal com les veus, treure’n el doble, re-presentar.

Enl’exposicióquevindreuaveurealaFilmoteca,veuremcomlaparaularetratevoluciona,més

enllàdelasevapròpiadefinició,nonomésrepresentemambelretratsinóqueparlem,definim,ex-

pliquem,narrem,construïmunrelatamblesimatgesqueparlendenosaltresmateixosidelsaltres.

Aixídoncspodríemafirmarque:

LES IMATGES SÓN EINES PER DEFINIR-NOS, MOSTRAR-NOS I COMUNICAR-NOS,només

destaquenaquellesquehansabuttraduirgràciesaunapeculiarcombinaciódellum,espaiicom-

posició,algunaveritatdelapersona.

Elretratatcercatransmetreundeterminatmissatgepersonalen la imatge,mentrequel’objectiu

delretratista,enmoltscasos,ésensenyarallòqueamagaaquellqueestàdavantlacàmera.En

qualsevolcasésunjocdemiralls,queacopsresponalanecessitatd’explorarlaidentitatpròpiai

aliena.

Quinéselrepted’unfotògrafperaconseguirunbonretrat?

EXPRESSARamb l’enquadrament ielpuntdevista.Observar la llum i l‘ombra,enrelacióamb

l’espaiielsubjecteretratat,quinarelaciós’estableixentreelprotagonista,lallumil’ombra.

Aconseguir lamillor LLUM, LOCALITZACIÓ, ENQUADRAMENT, PUNT DE VISTA I COMPOSI-

CIÓ, permostrarelsubjecteosubjectesretratats.

Page 5: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

3

El retrat de Terry O’Neill

L’estilnaturaliinconfusibled’aquestfotògrafneixdelaconjunciódedosfactors:l’úsdelacàmera

de35mm.,moltmés lleugera icòmodad’utilitzarque leshabitualsde l’època(càmeresgrans i

pesadesdeplaques), i l’accésexcepcionalals fotografiats,ambelsqualspassavadiessencers

comsifosund’ells:“totselsfotògrafsutilitzavenencarapesadescàmeresambgransplaques.Jo

anavaamblamevapetitacàmerade35mm.quemoltpocsconeixien.Aquestacàmera,queem

permetiaprendrelesfotosdemaneramésespontània,discretaidirecta,vasercomunaportade

benvingudaalafama”.(2)

SegonsO’Neill,hihatresreglesimprescindiblesperserungranfotògraf:serelmésinvisiblepossi-

ble,tenirunagranpaciènciaisabercombinarunagrandiscrecióambunsgransdotsderelacions

públiques.

2. Glossari amb imatges

Llum.Com és la llum? Hi ha prou llum? És suau o dura? Artificial o natural? D’on ve?

Aquestaqüestióimplicaobservaridecidirsiunelementformaliexpressiubàsic,coméslallum

d’unaescena,jaensfuncionaohemd’esperar,tornarenunaltremomentdeldiamésomenys

lluminós,alterar-la,reforçar-la,filtrar-la...Siescollimunallumnaturalperlanostrafotografiaopel

contrarimillorartificial.Lallumpotserduraosuauidifosa,aixòtéunaclarainfluènciaenl’ullila

percepciódel’escena.Hemd’observar-laidecidir-ho.

fotografia1fotografia2

2. Cita del fotògraf Terry O’Neill, Londres 1938

Page 6: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

4

Localització. Hem trobat una bona localització on farem la fotografia? Hi hem pensat?

Pottractar-sed’unlloctrobatocercatprèviament.Unespaidónamoltainformaciónostraodelque

hipassa,pensar-hiésimportant:noéselmateixferunretratambunfonsdepaisatgequeenun

interior.Elsentitilainformacióqueensproporcionenésbendiferent.Caldecidirquèaportamésa

lanostraimatge,quinalocalitzaciótransmetmillorelquevolemexpressar.

fotografia5fotografia6

Enquadrament. Quin enquadrament volem per la imatge?

Aquestaésunadelesdecisionsméssignificativesperqualsevolfotògraf:quèdeixemadinsia

foradel’escena?Quèmostremiqueno?Téunesimplicacionsbàsiquesenlacomunicaciódela

imatge,implicaunaintencióclaraperpartdelfotògraf.Unenquadramentpotsermoltexplícitopel

contrarimoltsubtil,moltamplicomunplageneral,oconcretipetitcomunpladedetall.Encada

cas,elqueensmostraicomhomostraésdiferent.Enunretratpodemmostrarundetalldelacara

només,fer-lodecossencer,ofragmentar-lo.Comméstancatsiguil’enquadrament,méspropers

estemdelsubjectefotografiat.Podemferunenquadramentdel’escenaenverticaloenhoritzontal,

elqueproporcionatambéunasensaciódiferentenl’espectador.

fotografia5fotografia6

Page 7: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

5

Punt de vista. Com ens posicionem quan fotografiem? Ho fem sempre igual?

Quanfotografiemhemd’escollirunpuntdevistarespecteal’escenaielsubjecteprincipal,itambé

unangledevisió.Desd’onmirem?Picat(dedaltabaix),contrapicat(debaixadalt),anivell,frontal,

lateral,dedarrere.Elquetriemprovocaràinequívocamentuntipusd’apropamentoallunyament

versl’escena,ountipusdesensaciórespectealaimatge.

fotografia7fotografia8

Composició. Ens fixem si hem fet una bona composició de l’escena. Està en equilibri? Hi ha

línies de fuga? Hi ha línies verticals, horitzontals o diagonals?

Lacomposicióésl’artd’organitzarelselementsquecontélaimatge,línies,objectes,llum...Com-

ponemquanenquadrem.També,isiéspossible,podemmoureelselementsquehihaenescenai

organitzant-loscercantl’equilibriidestacantelselementsquevolemfermésvisibles.

fotografia9fotografia10

Page 8: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

Color o blanc i negre?

Elcolorestableixl’atmosferamésràpidamentquequalsevolaltreelementqueespuguicol·locaren

unaimatge.Ésclarqueelcolortransmetdiferentssentimentsoemocions,isabercomactuaenles

nostresfotografiesfaràquesapiguemcomusar-hopertransmetreallòquevolemexplicar.

Elblancinegresimplifica,ésméssimbòlic,jaqueeliminalavariabledelcolordelesfotografies.

Eneliminarelcolorsecentramésl’atencióenaltreselementscomperexemplelatextura.Ésper

aixòquefuncionabélafotografiaenblancinegresobreelrostre,perexemple,depersonesgrans.

Eneliminarelcolorcobrenprotagonismelesformesqueapareixenal’interiordelafotografia.En

absènciadecolor,elcontrastcobraprotagonismeentreleszonesclaresifosques.

fotografia10fotografia11

Càmera de plaques

Lesprimerescàmeresdegranformatconsistienenuncosenormeounamanxaqueunial’objectiu

ielpla,onesdisposavengransplaquesdefustaquedesprésseriendemetall,enlesqualsadins

esdisposavenelsvidrespintatsambunaemulsiófotosensible.Totiaixò,vananarevolucionanti

cadavegadaforenméspetitesiassequibles,seguienessentcàmerescomplexes.El1924apareix

laprimeracàmeraderodeti,apocapocesdeixariend’utilitzarlescàmeresdeplaques.

CàmeradeplaquesdefustaElfotògrafWeegeeamblasevacàmeradeplaques 6

Page 9: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

7

Càmera de 35 mm.

Fareferènciaal formatdepel·lículaqueutilitzavenaquestescàmeres,35mmtambééselnom

comúperaunformatdepel·lículaoformatdelsensord’imatge(enelcasdelescàmeresdigitals)

de24×36mmutilitzatenfotografia.Lapel·lículafotogràficaésunaemulsióquecontéunasubs-

tànciasensiblealallumcomelnitratdeplatasobreunacapaplàstica.Lesmésmodernescapes

fotosensiblessóndesalsd’argent,ambunmidavariabledelvidrequeafectalasensibilitatdela

pel·lícula.Quanaquestaemulsióéssotmesaaunaexposiciócontroladadellum,laimatgequeda

gravadaalapel·lícula.Perobtenirunaimatgefinal,inalterableenfuturesexposicionsalallum,se

liapliquenalapel·lículaunasèriedeprocessosquímics,enunprocésanomenatrevelatfotogràfic.

Acausadelasevarapidesad’accióimanejabilitat,lacàmeraLeicavaserconsideradaunaveri-

tablereferènciaiunsímbold’adaptacióatoteslesexigènciesdinsdelmónfotogràfic.Reportersi

fotògrafsdepremsalavandonaraconèixeraescalamundial,jaquelasevafacilitatd’ús,ilaseva

manejabilitatfeiendelaLeicaunacàmeratotterrenyambunaaltíssimaqualitatd’imatge.

Lasevagrandàrialafeiamoltdiscreta,cosaquevaafavorirelseuúsensituacionsconflictives,o

quanesrequeriapassardesapercebut.FotògrafsifotògrafesreconegudescomGerdaTaro,Se-

bastiãoSalgado,DianeArbus,Cartier-Bresson,RobertCapa,oTerryO’NeillvanferdelaLeicaun

delsseussegellsd’identitatimoltesdelesfotografiesquehanpassatalahistòrias’handisparat

ambaquestescàmeres.

CàmeraLEICAde35mmRodetdePel·lículade35mmPel·lículade35mm

Page 10: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

3. Lectura i narració visual

Què mostren les imatges? Què amaguen? Les podem llegir?

Llegirunafotografiasignificamirar-laambdeteniment,escoltar-lavisualment,analitzarcadascun

delsdetallsquelaformen,estudiar-lapertreure-lielmàximd’informaciópossibleidescobrircoses

queenunavistaméssuperficialensamagava.

Llegirunafotografiaianalitzar-lasóndosprocessosqueestanmoltpropers,perònosónelmateix.

Llegirunaimatgesignificaobservar-la,estudiar-la,mirar-laatentament.Analitzar-la,peraltraban-

da,comportareflexionarsobretotelquehàgimllegitperextreure’nconclusions.

Deixardeveurefotografiespercomençarallegir-lesianalitzar-les,ensacostaràmésal’univers

fotogràficiaixòtindràconseqüènciesenlesnostresimatges,aprendremafermillorsfotografies.

Demaneraquelafotografiaésundiàleg,nounmonòleg.Lalecturafotogràficamaiésunaactivitat

passiva.Defetformapartdelseupropiprocéscreatiuperquèlibrindainspiracióimodelsaseguir.

Com construïm una història dins d’una imatge? O com fem una narració visual?

Allòqueensmostraunafotografiaéselqueelfotògrafofotògrafahadeciditenquadrar,incloure

dinsdelseuquadrevisual,construït imostrat talcoml’haescollit.Llegir lessevesdecisionsés

fonamentalperentendrequè,comiperquèensmostra,siguienunretrat,enunpaisatgeoenun

bodegó.Sianemmésenllà,podemferunanarracióvisual,construirunahistòriaambimatges,jux-

taposant-lesocomponentunrelatambunseguitd’imatgesqueensexpliquenunfet.

L’elecciódelaimatged’oberturadelanostranarració,laselecciódeseqüències,lesdoblespàgines

oestructurad’unfotollibre,lapautairitme,sóningredientsindispensablesal’horadeconstruirna-

rrativesambimatges.Cadafotografiaaportasignificatalasuma,ielsignificatfinalpotanarfinsitot

mésenllàdecadascunadelesimatgesquehocomponen.S’estableixunarelaciónarrativaentre

lesfotografies.Elsignificatd’unaimatgenoestrobanomésdinsdesimateixa,sinóenlarelació

queestableixiamblesaltres.

Hihaalgunesqüestionsquepodenajudar-nosaentendreaquesteshistòriescontingudesenuna

solaimatgesoendiverses,ipertantaconstruirelnostrerelatfotogràfic:

8

Page 11: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

Queveiemalaimatge?Quènohiveiem?

Creusquehihaalgunarelacióentreelfotògrafielqueharetratat?Comladefiniries?

Creusqueelpuntdevistaésinteressant?Ensaportaalgunainformacióaddicionaloespecial?

Enunasèrie,enquinordremostremlesfotografies?Sónseqüènciesdeduesomésimatges?

Quinaéslaprimera?Perquècreusqueésaixí?Composicionemlesnostres?

Ambquinafinalitzemlanarració?Perquè?

Posemonountítolalaimatgeoalasèriefotogràfica?Posemonopeusdefoto?

Finalmentquinaformalidonemalanostrafotonarració?

4. Visita i taller a l’exposició temporal

A. PART TEÒRICA:

Apartirdel’observaciódelesfotografies,analitzaremambelsnoisinoiesconceptesfotogràfics

tanttècnicscomestètics:color,blancinegre,puntdevista,enquadrament,composició,gest,ac-

titud,etc.Faremqueellssiguinelsprotagonistesenlessevesopinionsielsdirigiremcapauna

lecturadelesimatgesmésprofundaiadequadaperalasevaedat,plantejantpreguntesobertes.

Analitzarem les fotografies i farem un debat:

.Comsóntoteslesimatges,enb/noencolor?Quincreusqueéselllenguatgemésabstracte,o

mésexpressiuamblesllumsicontrastos?Quinetresultamésatractiu?Perquè?

.Coméslallumenaquestafotografia?Elpuntdevista?Il’enquadrament?

.Quinacreieuqueéslarelacióentreelfotògrafilapersonaqueretrata?

.Quèexpressalaimatge:soledat,fragilitat,alegria,melangia,vitalitat,vellesa...?

.Quèenssuggereixaquestretrat?Pensemenelquevoltransmetreelfotògraf.

.Penseuquelafotografiaestàplanejadaoqueésespontània?

.Ensexpliquenhistòriesaquestesimatges?Imaginemlahistòriaquehihaaldarrere?

.Ensparlendecomsónelsmodels?Idecomestanenaquestmoment?

.Podemsentirunafotografia?

.Veieurelacionsentrelespersonesdelafotografiainosaltres?Veussemblancesodiferències?

Les respostes a aquestes preguntes ens donen pistes de qui hi ha darrere de cada fotogra-fia i què volia transmetre el fotògraf. Ens permetran endinsar-nos i parlar de les nostres sen-sacions envers les imatges, què ens diuen les fotografies i quines emocions ens provoquen.

9

Page 12: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

B. PART PRÀCTICA:

Proposemquecadaalumne/afaciunadescripcióescritad’unaimatgeescollida,apartirdelesre-flexionsiobservacionsderivadesdelessegüentspreguntesqueelsplantegem,plasmadesenunsenzillqüestionariqueelsrepartirem.D’aquestamaneraaconseguimqueelsalumness’apropinalesimatgesilesobservind’unaaltramanera,ambunaintenciómésanalíticaicrítica.

Qüestionari per al dia de l’exposició:

1.Quinafotot’haagradatmésiperquè(posartítol/autor/any).2.Quinéselgestdelprotagonistaoprotagonistes?3.Comésl’enquadrament?Ieltipusdepla?(Obert,tancat...).4.Quinéselpuntdevista?(Picat,contrapicat,anivell,lateral,posterior...)Perquè?5.Comdescriurieslallumenlaimatgetriada?6.Ésunafotografiaplanejadaoespontània?7.Quintítolliposariestu?Mentreunsalumnes fan ladescripcióescrita,ambelsaltresmuntaremunset fotogràficperquèvaginpassantenpetitsgrupsifacinunretratdelscompanys,segonslespautestreballades,quedesprésimprimirem.Aniremcanviantladisposiciódellumspercrearefectesdiferentsencadare-trat,iperquèpuguinobservar-losdeformaactiva.Utilitzaremfiltresdecolorsitreballaremelblancinegreielcolor.

5. Material educatiu per treballar a l’aula

Proposta 01 de treball amb el retrat a l’escola:

Perparellesopetitsgrups,usproposaremferuntreballderetratal’airelliure,al’escola.Podeuferlestrespropostesolesqueconsidereuconvenients.

ENS FEM AUTORETRATS? (Quan un es fotografia a si mateix, avui conegut com a “selfie”)

1.Femunautoretratdelanostraombra!Observemlesformesidecidimunenquadramentipuntdevistainteressants.Ensdefineixlanostraombra?2.Femunautoretratonnosortimperòqueparlidenosaltres.Podemdefinir-nospermitjàd’unob-jecte,unpaisatge,unespaiouncolor?3.Femunautoretratdelanostracara.Comlamostrem?Comenstrobemavui?Quèexpressemamblanostragestualitat?Lamostremol’amaguem?

1.Quèhiveusiquèt’impactamés?Ésadir,laprimeraimpressióquet’hacausatquanl’hasvist.2.Quèt’hatransmès?Quinahistòriacreusqueexplica?3.Ésunafotografiaenblancinegreoencolor?Creusqueelfetdeserd’unamaneraoaltraafectalaimatgeresultant?4.Lalocalitzacióquehatriatelfotògrafésimportantperlaimatge?Ésadir,ensajudaaentendreelcontingutdelaimatge,elllocescollit?.5.Quinaéslallumdelafotografia,naturaloartificial?Suauodura?

12

10

Page 13: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

RETRATEM-NOS! (Quan fotografiem els altres)

1.Uncompanyocompanyaensfaunretrat.Deixemqueunamicoamigaqueensconeguibéensretrati:Ell/adecidiràcomenshatrobatavuiiensfaràlafotografia.Desprésintercanviemlacàmerainosaltreslifemaell/a.2.Busquemunfonsqueparlid’algúiel/laretratemadavant.Unescenari,uncartell,unespaina-tural,algunfonsqueensremetialapersonaquefotografiarem.3.Femunretratd’ungestenuncompany/a.Posemdavantdelacàmera.Quinéselgestqueheutriat?Ensmovem?Estemquiets?4.Busquemunfonsquefaciressaltarlafiguraifemunretratd’esquenaauncompany/a.Creusqueeldescriu?Quinasensacióensdónaunretratfetd’esquenes?5.Femunretratacontrallum.Cerquemunllocipuntdevistaonelsolestiguidarreredelretratat.Quinasensacióustransmetaquestaimatge?6.Femunretratonnoapareguilapersonaretratadaperòladescrigui.Apartird’unobjecte,lloc,dibuixopaisatgequefotografiarem,presentemcomelveiemnosaltres.7.Ensretratemdemoltaprop?Atansem-nosaquivolemretrataricopsem-nedetalls:untrosdelacara,unamà,unbraç,elspeus...Quinessensacionsensprovoquenaquestesimatges?

RECORDEU!!! Abans de retratar-vos:

. Cerquem una bona localització. A on farem la fotografia i a on col·locarem el/la model?

. Té una bona il·luminació? Hi ha prou llum? És suau o dura? Artificial o natural? D’on ve?

. Volem disparar en B/N o en color? En fem una de cada manera i veiem què passa?

. Decidim quin és el nostre punt de vista. Des d’on mirem? (Picat, contrapicat, a nivell,frontal, lateral, de darrere…).. Quin enquadrament volem per a la imatge? Volem estar a prop o lluny? A l’esquerra oa la dreta? Què introduïm en la imatge i què deixem fora?. Ens fixem si hem fet una bona composició del retrat... Està en equilibri?. Quina actitud té el model? Li diem què ens agradaria que fes? Volem que ens miri o no?Volem que es mogui? El deixem posar com vulgui?

FEM UN MURAL D’IMATGES!

Confeccionemungranmuralal’aulaambelsretratsiautoretratsdetotsitotes.Pensemladisposicióiestablimrelacionsentrecolors,formes,gestosoexpressions.Juguemacompondreunagranimatgecol·lectivaambelsretratsdetots.Provemdeferfoto-collage?Femunmuraldedíptics,trípticsod’imatgessoltes?Hihaalgunfilargumental?Busquemexplicaralgunahistòriacol·lectiva?

11

Page 14: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

Proposta 02 de treball amb el retrat a l’escola

LLEGIM FOTOGRAFIES?

Perarealitzarbonsretratshemdesercapaçosdellegirimatges,perextreure’nconclusionsque

desprésaplicaremalarealitzaciódelesnostresfotografies.Llegirunafotografiademanamirar-la

ambdeteniment,escoltar-lavisualment,analitzarcadascundelsdetallsquelaformen,estudiar-la

pertreure-lielmàximd’informaciópossibleidescobrircosesque,enunavistaméssuperficialno

hemvist.

Llegirunafotografiaianalitzar-lasóndosprocessosqueestanmoltpropers,perònosónelmateix:

llegirunaimatgesignifica,doncs,observar-la,estudiar-la,mirar-laatentament.Analitzar-lacompor-

tareflexionarsobretotelquehem“llegit”,perextreure’nconclusions.

Mostreu-losdiferentsretratsextretsdel’exposiciópertald’aprendreallegir-los.

EXPLIQUEM UNA IMATGE?

Ussuggerimqueelsalumnesescriguinunanarraciódescriptivad’unaimatgeescollidadel’exposi-

cióapartirdelesrespostesquedonaranalessegüentsqüestions.Podeuescollir:

1.Quèhiveusiquèt’impactamés?Ésadir,laprimeraimpressióquet’hacausatquanl’hasvist.

2.Quèt’hatransmès?Quinahistòriacreusqueexplica?

3.Ésunafotografiaenblancinegreoencolor?Creusqueelfetdeserd’unamaneraoaltra

afectalaimatgeresultant?

4.Lalocalitzacióquehatriatelfotògrafésimportantperalaimatge?Ésadir,ensajudaaenten-

dreelcontingutdelaimatge,elllocescollit?

5.Quinaéslallumdelafotografia:naturaloartificial?Suauodura?

6.Comestanorganitzatselselementsenl’escena?Estanreordenatsopenseuqueelfotògrafha

trobataixíl’escena?

7.El/lamodelestanposantoésunafotografiaespontània?

8.Quinaimatget’agradamés?Perquè?

9.Ésunafotografiaplanificadaoespontània?Encaraquedevegadesésdifícildedir,laresposta

aaquestapreguntaensdonaràmoltíssimainformaciósobrelafotografiaqueestemllegint.

Page 15: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

10.Elfotògrafutilitzaalgunestilomanierismepropis?Aixòpotserqualsevolcosa:desd’unama-

neramoltoriginald’enquadrarfinsal’habilitatdeprémereldisparadorenelmomentmésoportú,

untipusdecolorollumdeterminatsounacàmerafotogràficadeterminada,quefacinquelaimatge

resultanttinguiquelcomdesingular.

11.Podemdesxifraraonestrobaelfotògraf?

12.Quineraelpropòsitdelafoto?Ésadir,quinaeralafinalitatdelfotògraf?Aquesta,evident-

ment,ésunadelespreguntesmésimportantsqueenshemdeferal’horadellegirunafotografia.

13.Perquèpensemqueelfotògrafvaferaquestafotografiainounaaltra?

14.Funcionalaimatge?Ésadir,vatenirèxitelfotògrafenrealitzar-la?

Si som capaços d’extreure la informació necessària, per respondre a totes aquestes preguntes,

estarem preparats per decidir per nosaltres mateixos si una fotografia és bona, interessant i si ens

captiva o no i, el més important, el perquè.

Proposta 03 de treball amb el retrat a l’escola

FEM UN ALBUM DE RETRATS!

Usproposemlacreaciód’unàlbum,enformatdefotollibre,ambelsretratsdelgrup-classe.Unfo-

tollibreésunacompilaciód’imatgesimpresesquemostraunanarracióvisualnoexemptadetítolo

detext,peròquebasalasevacapacitatexpressivainarrativaenlaimatge,noenlalletraimpresa.

Ésunexerciciinteressantpertreballarlacapacitatnarrativaiexpressivavisual.

Haventfetl’anàlisiprèviadelesimatgesal’exposició,aixícomlapràcticaderetratengrup,im-

primireulesimatgesal’escola,disposant8ó9retratsperaunDINA4ifentunacòpiaperacada

alumne.D’aquestamanera,cadaalumnepottenirelsretratsdelseugrupimuntarunfotollibreen

formadedesplegable,disposantlesimatgesenl’ordrequedesitgi,donant-liuntítol,intervenintles

imatges,fentcollage,anotacions,etc.creantunfotollibreúnicdelseugrupdetreball.

13

Page 16: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

6. Referències de les fotografies de Terry O’Neill:

1.AvaGardneralrodatgedeThe life and times of Judge Roy Bean.Arizona,1973.

2.RomySchneider.StTropez,1982.

3.RichardBurtonalrodatgedeStaircase.París,1970.

4.JaneFondaenundescansdelrodatgedeJulia.Norkflok,1977.

5.UrsulaAndressalrodatgedeShe. La diosa del fuego.Londres,1965.

6.TomJones.Pontypridd,Gales,1974.

7.TheRollingStonesaHanoverSquare.Londres,1964.

8.PeterCookiDudleyMoore.BeverlyHills,1975.

9.FayeDunawayaldiasegüentderebrel’Oscar.BeverlyHills,1977.

10.SeanConneryenundecoratdeDiamonds Are Forever.LasVegas,1971.

11.TheRollingStonesTinPanAlley.Londres,1963.

12.AudreyHepburn.París,1966.

14

Page 17: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

7. Recursos en xarxa

Entrevista a l’autor:

http://www.rtve.es/alacarta/videos/uned/uned-terry-oneill-rostro-leyendas-10-01-14/2322287/

Programa de ràdio on parlen de Terry O’Neill i el seu treball:

https://www.ivoox.com/vida-otros-terry-o-neill-audios-mp3_rf_16894757_1.html

Nota de premsa en la inauguració de l’exposició a la Fundació Telefònica:

https://espacio.fundaciontelefonica.com/wp-content/uploads/2013/09/Terry_ONeill_NP.pdf

Interessantíssima entrevista a Terry O’Neill (anglès):

https://www.youtube.com/watch?v=G18uSINBZN4

Enllaços a les xarxes socials de Terry O’Neill:

Terry O’Neill a Instagram:http://www.instagram.com/terryoneillofficial

Terry O’Neill a Twitter:www.twitter.com/terry_oneill

Terry O’Neill a Facebook:www.facebook.com/terryoneill

Pàgina a pàgina d’un fotollibre sobre Terry O’Neill:

https://www.youtube.com/watch?v=0WuwP1v0kj8

15

Page 18: FILMOTECA A LES ESCOLES 2017-2018clicme.es › wp-content › uploads › 2018 › 02 › DOSSIER-ESO.pdf · contrari millor artificial.La llum pot ser dura o suau i difosa, això

Contacte

Si voleu aprofundir en aquest o en altres aspectes del cinema, els docents disposen d’accés gra-

tuït a la Biblioteca del Cinema de la Filmoteca de Catalunya, amb tot tipus de recursos i bibliografia

sobre cinema i cultura audiovisual.

Filmoteca de Catalunya

Filmoteca per a les escoles

[email protected]

http://filmotecaescoles.blog.gencat.cat

http://www.filmoteca.cat/web/serveis-educatius/filmoteca-per-a-les-escoles

Telèfons: 935565195/ 935565198

CliCme

Petites ExperiènciesFotogràfiques

www.clicme.es

www.clicmeblog.blogspot.com

www.facebook.com/PetitesExperienciesFotografiques

Telèfons: Eugènia Ortiz 699350848/ Mon Casas 600259084

16