Goyahttp://www.josenavarro.net/goya.html

Francisco Goya (1746-1828)

•Lekuko aparta izan zen Espainia Erregimen Zaharraren amaierara eta modernotasunera eraman zuten aldaketetan. Guztiz artista berezia izan zen eta bere lana ezin daiteke osoan sartu denbora hartako mugimendu batean ere.

•Estilo guztiz pertsonala landu zuen eta estilo batzuen aintzindaritzat har daiteke

•Oso artista emankorra eta gai anitzeko lanak ditu

Bilakaera artistikoa:

Hiru garai:

1. XVIII mendea• Neoklasizismoan oinarritua

• Tapiz-kartoiak eta erretartuak egin zituen.

• Argitasun handiko konposizioak, kolore argitsuak eta marrazkia asko zaindu zuen.

2. XVIII. Mendearen bukaera• Perfekzionismotik urrundu zen, pintzelkadak askeagoak eta

azkarragoak .

• Kolore biziak

• Gorteko erretratuak

3. XIX. Mendearen hasiera• Tono ilunak eta fantasia izugarrizko pintura lanak.

• Kritika soziala

• Grabatu eta pintura beltzak

Goyaren lanak gaien arabera

1. Tapiz-kartoiak:

• Gai herrikoiak

• “Eguzkitakoa”, “Itsumandoka”, “Mahats bilketa”,..

2. Erretratuak:

• Nobleziako pertsonaiak, erregearen familiakoak, intelektualak,..

• Oso ondo irudikatu zituen euren nortasunak

• Jovellanos, Albako dukesa, Chinchoneko condesa, Karlos IVren familia,…

3. Gai erlijiosoak

• Kristo gurutzefikatua, Floridako San Antonioko kupula

4. Genero pinturak:• Bere sormen artistikoa agerian utzi zuen • “San Isidroren erromeria”, “Sardinaren ehorzketa”, Bordeleko esne saltzailea”, …

5. Independentzia gerrako pinturak:• Madrilgo 1808ko maiatzaren 2 eta 3an gertaturikoa errepresentatzen dute“Mamelukoen kontrako borroka” eta “Pio Printze mendiko fusilamenduak”

6. Pintura beltzak•Pintoreak sentitzen zuen samintasunaren adierazpena•“Akelarrea”, Agureak zopa jaten”,”Saturnok bere semea jaten”,”San Isidroko erromeria”…

7. Grabatuak:•“Apetak”, Gerrako hondamendiak”, “Tauromakia” eta “Zentzugabekeriak”,…

Bere pinturaren lehenengo etapan ohituren irudiak eta giro atseginak erakutsi zituen. Tapizetarako kartoiak

Eguzkitakoa (El quitasol), 1777

Oleo mihise gainean 104 x 152 zmMadril. Pradoko Museoan

Mahats-bilketa edo Udazkena,

1786-1787

Oleo mihise gainean 275 x

190 zm

Madril. Pradoko Museoa

Tapizetarako kartoiak

                               

Itsumandoka

Pradoko Museoa, Madril

Tapizetarako kartoiak

Carlos IVaren familia, 1800-1801

Oleo mihisean 280 x 336

zm

Madril. Pradoko Museoan

ERRETRATOAK

Garaiko gizarte ilustratua

erretratatu zuen

Chinchoneko Kondesa, 1800

Oleo mihisean 216 x 144 zm

Madril. Suecako dukeen bilduma.

Gaspar Melchor de Jovellanos, 1798

Oleo mihisean 204 x 133 zm

Madril. Pradoko Museoan

Albako dukesaren erretratua

Kristo guretzefikatua

Floridako San Antonioko Kupula

La pradera de San Isidro, 1788. Goya. Museo del Prado

Sardinaren ehorzketa

Maja biluzik, 1797-1800Oleo mihise gainean 97 x 190 cm

Bordeleko esne saltzailea

1808ko maiatzaren 3a, 1814Oleo mihise gainean Madril. Pradoko Museoa

Akelarrea (1821-22)

Hormako pinturak mihisera eramanak

140 x 438

Madril. Pradoko Museoan

Pintura beltzak

Pintura beltzak

Agure zaharrak zopa jaten (1821-22)

Hormako pintura mihisera eramanda. 144x 66 zm

Madril. Pradoko Museoa

Saturno, 1820-1823

Oleo horma pintura mihisera eramanda

143,5 x 81,4 zmMadril. Pradoko

Museoan

Arrazoiaren ametsak mustroak sortzen ditu, Kapritxoak (grabatu

43), 1799

Akuaforte eta urtinta 21,5 x 15 zm

Madrid. Biblioteca Nacional

Kronista satiriko gisa aritu zen, politika bidegabearen eta gizartearen aurkaGRABATUAK

Apetak Izaera kostumbristako lan moralizanteak

Grabatuak: “Gerraren hondamendia” “Grande hazaña.Con muertos”.Urtinta 1812-13

Independentzia gerrako izugarrikeriak adierazi zituzten

Tauromakia: Zezen-jokoen inguruko gaiak agertzen dira

Pintura Beltzen garaikoak dira eta ezezkortasunez beteak, amets-gaiztoak balira bezala

Goyak iragarri zuen artearen modernotasuna, bere atzetik etorri ziren pintore errealista, inpresionista eta surrealisteei ondare garrantzitsua utzi zien