Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.
-
Upload
jaime-venegas-silva -
Category
Documents
-
view
229 -
download
0
Transcript of Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.
![Page 1: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/1.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA
2015eko urtarrila
![Page 2: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/2.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
Aurkibidea• SARRERA• NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA
BAT? • NORI EZARRI BEHAR ZAIO TRATAERA
FARMAKOLOGIKOA?• NOLA TRATATU MENOPAUSIA OSTEKO
OSTEOPOROSIA?• OPOR TERAPEUTIKOAK BISFOSFONATOEKIN• TRATAMENDUAREN URTEKO KOSTUA,
AUKERA BAKOITZAREN KASUAN
![Page 3: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/3.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
SARRERA• Osteoporosis, hauskortasunagatik
hausturak jasateko arrisku-faktorea.• Osasun publikoko arazoa: prebalentzia
handia eta ondorio soziosanitarioak eta ekonomikoak.
• Biztanleriaren zahartzeagatik hurrengo urteetan prebalentzia hori areagotzen joango da.
![Page 4: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/4.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
SARRERA• Aldakortasun handia dago berau nola erabili
behar den aholkatzen duten gida desberdinetan.
• Trataera farmakologiko okerra askotan :– ez emateagatik, haustura-arrisku handia duten
emakumeei on egingo lieke emateak (batez ere bigarren mailako prebentzioan).
– gehiegi emateagatik, batez ere lehen mailako prebentzioan, haustura-arrisku baxua duten emakumeak medikatzen direnean, onura argirik gabe eta bigarren mailako ondorio larriak jasateko arriskua hartuz.
![Page 5: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/5.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
• Jarrera terapeutiko bat baldintzatzen denean. • Baheketa dentsitometrikoa ez da hartzen
kostua-eraginkortasuntzat .• Eskaera irizpide klinikoak oinarrituta.• Maneiu klinikoa banakakoa .• (HDM) neurtzeko erreferentziazko teknika:
energia bikoitzeko absortziometria erradiografikoa (DXA) aldakan eta bizkarrezurrean .
![Page 6: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/6.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
Irizpideak
• Hauskortasunagatik aldez aurreko haustura duten pazienteak (ornoa, aldaka, eskumuturra edo besahezurraren heren proximala)*
• Bi arrisku-faktore handi egotea. • Arrisku-faktore handi bat eta bi arrisku-faktore
txiki egotea. * Ornoen eta aldakaren hausturen kasuan, trataera hasteko DXA
egitea ez da beharrezkoa, baina egitea gomendatzen da tratamenduaren eraginkortasuna ebaluatzeko.
![Page 7: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/7.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
Arrisku faktoreak
![Page 8: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/8.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
Jarraipen-dentsitometriak
• Trataeraren erantzuna monitorizatzeko: minimo, terapia hasi eta bi urtera egin.
• Trataerarik jasotzen ez duten pazienteei dagokienez, T-scorearen balio basala, hausturaren arrisku-faktoreen balorazioarekin batera oinarritu: 2-15 urtean behin.
![Page 9: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/9.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NORI EZARRI BEHAR ZAIO TRATAERA FARMAKOLOGIKOA?
![Page 10: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/10.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Neurri ez-farmakologikoak
• ERORKETEN PREBENTZIOA https://www.euskadi.eus/r85-cksalu01/eu/contenidos/noticia/nosk_caidaspersonasmayores/eu_def/adjuntos/guiaMayoresEu.pdf
• Kaltzio eta D bitamina egoki hartzea, dietaren bidez.
• Ariketa fisikoa, astean hirutan 30 minutuz gutxienez egitea
• Tabakoa erretzeari uztea.• Alkoholaren kontsumoa gutxitzea (3 U/eguneko
baino gutxiago)
![Page 11: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/11.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoaKaltzio eta D bitamina osagarriak
• Kaltzio eta D bitamina osagarriak eman dietarekin gomendatutako kopuruak lortzen ez badira (1.000-1.200 mg/eguneko kaltzioari dagokionez, eta 800 UI/eguneko D bitaminari dagokionez ).
• 500 mg baino altuagoak diren dosiak saihestu hartze bakoitzean (arrisku kardiobaskularraren arriskuarengatik).
• D bitamina emateko zalantzaren aurrean, 25-hidroxi-D bitaminako determinazioa egin eta urritasun-kasuetan soilik eman.
![Page 12: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/12.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
![Page 13: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/13.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Bisfosfonatoak
• Hautazko trataerak: alendronatoa, risedronatoa eta azido zoledronikoa.
• Alendronatoa da kostu-eraginkortasun handiena daukana.
• Azido zoledronikoa: alternatiba izan daiteke tratamenduarekiko atxikidura-arazoak dituzten pazienteentzat .
• Ibandronato ez du frogatu haustura ez-bertebralak eta aldakakoak murrizten dituenik .
• Kontrako erreakzio larriak : baraila osteonekrosia eta femurreko haustura atipikoak (maiztasun oso txikia).
![Page 14: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/14.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Denosumaba• Bigarren mailan hautatzeko trataera.• Frogatu du haustura bertebralak, ez-bertebralak eta
aldakako hausturak prebenitzen dituela .• Ez da erabat ezagutzen horren segurtasun-profila .• Kontrako erreakzio larriak: baraila osteonekrosia eta
femurreko haustura atipikoak (maiztasun oso txikia).• Administrazioa: 6 hilabetean behin ematen da,
larruazalaren azpitik injekzioa, eta erraz dezake tratamendua betetzea.
• Bisfosfonatoak baino garestiagoa da.
![Page 15: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/15.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
SERM (raloxifenoa, bazedoxifenoa)
• Hirugarren tratamendu-lerroa.• Frogatu dute haustura bertebralak, prebenitzen
dituztela, baina ez dute prebenitzen haustura ez-bertebralak eta aldakako hausturak.
• Haustura-arrisku handia duten eta estrogeno-hartzaile positiboko bularreko minbizi-arriskua duten emakumeei eman dakieke
• Kontrako erreakzio larriak: tronboenbolismoa.• Raloxifenoa erabiltzea gomendatzen da bazedoxifenoa
baino, epe luzera segurtasun-datu gehiago izateagatik eta kostu gutxiago izateagatik.
![Page 16: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/16.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Teriparatida• Frogatu du eraginkorra dela haustura bertebralen eta ez-
bertebralen murrizketan; hala ere, ez du frogatu eragin hori aldakako hausturetan
• Kontrako erreakzioak: hiperkaltzemia, goragaleak eta buruko mina.
• Menopausia osteko osteoporosi larria duten , auskortasunagatik gutxienez hausturaren bat izan duten eta beste trataera batzuk toleratu ez dituzten edo eraginkortasunik izan ez duten emakumeentzat, izan daiteke.
• Trataeraren gehienezko iraupena: bi urte.• Oso garestia da.
![Page 17: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/17.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Estrontzio-ranelatoa• Frogatu du haustura bertebralak eta ez-bertebralak
prebenitzen dituela, baina ez aldakakoak.• Kontrako erreakzio larriak: larruazaleko erreakzioak,
tronboenbolismo benosoak eta miokardioko infartuak. Alertas de seguridad.
• Osteoporosi larria duten, haustura-arrisku handia duten, beste alternatiba terapeutikorik erabili ezin duten eta kardiopatia iskemikoaren, gaixotasun arterial periferikoaren edo patologia zerebrobaskularraren aurrekaririk ez duten pazienteetara mugatu behar da. Ez da erabili behar kontrolatu gabeko hipertentsio arteriala duten pazienteetan.
![Page 18: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/18.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
• Bisfosfonatoak hezurretan metatzen dira eta trataera bertan behera utzi ondoren iraun dezakeen babes-efektua egiten dute. Hau eta denbora luzez erabiltzeari lotutako kontrako efektuei buruzko kezkak eragiten dute haustura-arrisku baxua duten pazienteetan zentzuzkoa izatea trataeran atsedenaldia egitea.
• FLEX entsegua (alendronatoa), HORIZON entsegua (azido zoledronikoa) eta VERT entsegua (risedronatoa)– Alendronatoa eta risedronatoa: zentzuzkoa da 5 urteko
trataeraren ondoren kentzea – Azido zoledronikoa: zentzuzkoa da 3 urteko trataeraren
ondoren kentzea • Opor terapeutikoen iraupena??? (HDM, arrisku faktoreak,
pazientearen lehentasunak , hezur-ordezkoen markatzaileak, balioztatu).
![Page 19: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/19.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
![Page 20: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/20.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
![Page 21: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/21.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
![Page 22: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/22.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
TRATAMENDUAREN URTEKO KOSTUA
![Page 23: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/23.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
Ideas clave
Erorikoak dira hauskortasunagatiko hausturen arrisku-faktore nagusia, eta ez osteoporosia.
Alendronatoa da kostu-eraginkortasun handiena duen tratamendua.
![Page 24: Http:// EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA 2015eko urtarrila.](https://reader036.fdocuments.co/reader036/viewer/2022081505/5665b4eb1a28abb57c94c7ce/html5/thumbnails/24.jpg)
http://www.osakidetza.euskadi.net
Informazio gehiago eta bibliografia…
Eskerrik asko!!
INFAC 2015; 23 LIB, 4. zk.