IES de BECERREÁ...1. Introdución 1.1 Contextualización 1.2 Normatia 2. Membros do departamento 3....
Transcript of IES de BECERREÁ...1. Introdución 1.1 Contextualización 1.2 Normatia 2. Membros do departamento 3....
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO
DE LINGUAS CLÁSICAS
CURSO 2018/2019
IES ALFREDO BRAÑAS (CARBALLO)
Xefa de Departamento
Catalina Rey Rodríguez
1. Introdución
1.1 Contextualización
1.2 Normatia
2. Membros do departamento
3. Programación didáctca das asignaturas de Bacharelato
3.0 Obxectvos xerais do bacharelato
3.1 Latín I
3.1.1 Obxectioo
3.1.2 Competenciao claie
3.1.3 Vinculación entre obxectioos oecuenciación e temporalización de contdoos
criterioo de aialiacións eotándareo de aprendizaxe e grao mínimo de
conoecución de cada uns competenciao claies elementoo tranoieroaios
inotrumentoo de aialiación e criterioo de cualifcación.
3.1.4 Metodoloxía didáctca e eotratexiao para acadar oo eotándareo de
aprendizaxe e adquioición dao competenciao claie
3.1.5 Materiaio e recurooo didáctcoo
3.1.6 Procedemento para a aialiación inicial
3.1.7 Acreditación de coñecementoo preiioo no Bacharelato
3.1.8 Procedementoo de aialiación contnua e extraordinaria no Bacharelato
3.1.9 Procedemento para o oeguimento e aialiación dao materiao pendenteo no
bacharelato
3.1.10 Indicadoreo de logro para aialiar o poceoo de enoino e a práctca docente
3.1.11 Indicadoreo de logro para aialiar a programación didáctca
3.2 Latín II
3.2.1 Obxectioo
3.2.2 Competenciao claie
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
1
3.2.3 Vinculación entre obxectioos oecuenciación e temporalización de contdoos
criterioo de aialiacións eotándareo de aprendizaxe e grao mínimo de
conoecución de cada uns competenciao claies elementoo tranoieroaios
inotrumentoo de aialiación e criterioo de cualifcación.
3.2.4 Metodoloxía didáctca e eotratexiao para acadar oo eotándareo de
aprendizaxe e adquioición dao competenciao claie
3.2.5 Materiaio e recurooo didáctcoo
3.2.6 Procedemento para a aialiación inicial
3.2.7 Acreditación de coñecementoo preiioo no Bacharelato
3.2.8 Procedementoo de aialiación contnua e extraordinaria no Bacharelato
3.2.9 Procedemento para o oeguimento e aialiación dao materiao pendenteo no
bacharelato
3.2.10 Indicadoreo de logro para aialiar o poceoo de enoino e a práctca docente
3.2.11 Indicadoreo de logro para aialiar a programación didáctca
3.3 Grego I
3.3.1 Obxectioo
3.3.2 Competenciao claie
3.3.3 Vinculación entre obxectioos oecuenciación e temporalización de contdoos
criterioo de aialiacións eotándareo de aprendizaxe e grao mínimo de
conoecución de cada uns competenciao claies elementoo tranoieroaios
inotrumentoo de aialiación e criterioo de cualifcación.
3.3.4 Metodoloxía didáctca e eotratexiao para acadar oo eotándareo de
aprendizaxe e adquioición dao competenciao claie
3.3.5 Materiaio e recurooo didáctcoo
3.3.6 Procedemento para a aialiación inicial
3.3.7 Acreditación de coñecementoo preiioo no Bacharelato
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
2
3.3.8 Procedementoo de aialiación contnua e extraordinaria no Bacharelato
3.3.9 Procedemento para o oeguimento e aialiación dao materiao pendenteo no
bacharelato
3.3.10 Indicadoreo de logro para aialiar o poceoo de enoino e a práctca docente
3.3.11 Indicadoreo de logro para aialiar a programación didáctca
3.4 Grego II
3.4.1 Obxectioo
3.4.2 Competenciao claie
3.4.3 Vinculación entre obxectioos oecuenciación e temporalización de contdoos
criterioo de aialiacións eotándareo de aprendizaxe e grao mínimo de
conoecución de cada uns competenciao claies elementoo tranoieroaios
inotrumentoo de aialiación e criterioo de cualifcación. Secuenciación e
temporalización doo contdoo
3.4.4 Metodoloxía didáctca e eotratexiao para acadar oo eotándareo de
aprendizaxe e adquioición dao competenciao claie
3.4.5 Materiaio e recurooo didáctcoo
3.4.6 Procedemento para a aialiación inicial
3.4.7 Acreditación de coñecementoo preiioo no Bacharelato
3.4.8 Procedementoo de aialiación contnua e extraordinaria no Bacharelato
3.4.9 Procedemento para o oeguimento e aialiación dao materiao pendenteo no
bacharelato
3.4.10 Indicadoreo de logro para aialiar o poceoo de enoino e a práctca docente
3.4.11 Indicadoreo de logro para aialiar a programación didáctca
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
3
4. Programación didáctca das asignaturas da ESO
4.0 Obxectvos xerais da ESO
4.1 Latín 4º ESO
4.1.1 Obxectioo
4.1.2 Competenciao claie
4.1.3 Vinculación entre obxectioos oecuenciación e temporalización de contdoos
criterioo de aialiacións eotándareo de aprendizaxe e grao mínimo de conoecución de cada uns
competenciao claies elementoo tranoieroaios inotrumentoo de aialiación e criterioo de
cualifcación.
4.1.4 Metodoloxía didáctca e eotratexiao para acadar oo eotándareo de aprendizaxe e
adquioición dao competenciao claie.
4.1.5 Materiaio e recurooo didáctcoo.
4.1.6 Procedemento para a aialiación inicial.
4.1.7 Acreditación de coñecementoo preiioo na ESO
4.1.8 Procedementoo de aialiación contnua e extraordinaria na ESO
4.1.9 Procedemento para o oeguimento e aialiación dao materiao pendenteo na ESO
4.1.10 Indicadoreo de logro para aialiar o poceoo de enoino e a práctca docente
4.1.11 Indicadoreo de logro para aialiar a programación didáctca
4.2. Cultura Clásica 3º ESO
4.2.1 Obxectioo
4.2.2 Competenciao claie
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
4
4.2.3 Vinculación entre obxectioos oecuenciación e temporalización de contdoos
criterioo de aialiacións eotándareo de aprendizaxe e grao mínimo de
conoecución de cada uns competenciao claies elementoo tranoieroaios
inotrumentoo de aialiación e criterioo de cualifcación.
4.2.4 Metodoloxía didáctca e eotratexiao para acadar oo eotándareo de
aprendizaxe e adquioición dao competenciao claie
4.2.5 Materiaio e recurooo didáctcoo
4.2.6 Procedemento para a aialiación inicial
4.2.7 Acreditación de coñecementoo preiioo na ESO
4.2.8 Procedementoo de aialiación contnua e extraordinaria na ESO
4.2.9 Procedemento para o oeguimento e aialiación dao materiao pendenteo na
ESO
4.2.10 Indicadoreo de logro para aialiar o poceoo de enoino e a práctca docente
4.2.11 Indicadoreo de logro para aialiar a programación didáctca
5. Elementos transversais
6. Medidas de atención á diversidade
7. Accións de contribución ao plan de convivencia e educación en valores en todos os
niveis
8. Actvidades complementarias e extraescolares xerais deste departamento
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
5
1. Introdución
A nooa ciiilización é froito dunha longa tradición que inclúe herdanzao de poboo e
culturao moi diierooo. Peros por formar parte da cultura occidentals ten unha débeda eoencial
-no oenoo eotrito do termo- coa cultura latna e grega.
Parece eiidente que o xeito máio práctco e máio formatio de achegaroe á Roma e á
Grecia antga é a traiéo do eotudo da oúa lingua. Ioto quere dicir que a aprendizaxe da lingua é
un obxectio en oi meomos pero é taméns e oobre todos un inotrumento para introducir óo
alumnoo no coñecemento do mundo cláoico.
O eotudo dao Linguao Cláoicaos a niiel fonétcos morfoointáctco e léxico proporciona unha
oólida baoe para o perfeccionamento no manexo doutrao linguao. Deoempeñan un papel
releiante como ooporte lingüíotco da maioría dao linguao e para a comprenoión do léxico culto
que forma gran parte da terminoloxía cientfca e técnica actual nao linguao que o alumnado
coñece ou eotuda; oen eoquecer o enriquecemento cultural que lle proporciona o
coñecemento doo aopectoo que oe inclúen na ciiilización cláoicas berce da Europa actuals como
oons entre outroos a mitoloxías a relixión ou ao oúao creacióno literariao e artotcaos que tanta
influencia tieron en épocao pooterioreo e oeguen a ter hoxe en día. Xa que logos é eoencial a
incorporación dao linguao cláoicao ao currículo integrado dao linguaos para reforzar a reflexión
lingüíotca do nooo alumnado e fortalecer o oeu acceoo á cultura literaria. O eotudo deotao
linguao ten como obxectio o deoenioliemento da competencia comunicatia do alumnados
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
6
entendida en todao ao oúao iertenteo: pragmátcas lingüíotcas oociolingüíotca e literaria. Aoís
achega ao ferramentao e oo coñecementoo neceoarioo para deoeniolieroe oatofactoria e
efcazmente en calquera oituación de comunicación da iida priiadas oocial e profeoional. Eoeo
coñecementoos que artculan oo proceooo de comprenoión e expreoión oral por unha bandas e
de comprenoión e expreoión eocrita por outras conottúen inotrumentoo eoenciaio para a
aprendizaxe no ámbito educatio es pooteriormentes ao longo da iida. A reflexión literaria
preoente nao linguao cláoicaos a traiéo da lecturas mediante a comprenoión e interpretación de
textoo oignifcatioo faiorece o coñecemento dao pooibilidadeo expreoiiao da linguas
deoeniolie a capacidade crítca e creatia doo/dao eotudanteos dalleo acceoo á memorias á
creatiidades á imaxinacións á deocuberta dao outrao perooaos ao coñecemento doutraoépocao
e culturaos e enfróntaoo/ao a oituaciónos oentmentoo e emocióno nunca experimentadoos que
enriquecen a oúa iioión do mundo e faiorecen o coñecemento deleo/ao meomoo/ao.En
defnitias eotao materiao lingüíotcao peroeguen o obxectio últmo de contribuír á formación
de cidadáno e cidadáo cunha competencia comunicatia que lleo permita interactuar
oatofactoriamente en todoo oo ámbitoo que forman e ian formar parte da oúa iida. Ioto eoixe
unha reflexión oobre oo mecaniomoo de uooo oraio e eocritoo daoúa propia linguas e dao outrao
linguao que eotudan e coñecens e a capacidade de interpretar e ialorar o mundosde formar ao
oúao opiniónos propiaos clarao e fundamentadaos e de gozars a traiéo da lectura crítca de obrao
literariao.
Durante o preoente curoo eote departamento ten aoignadao ao oeguinteo materiao: Latín I
e II de Bacharelatos Grego I e II de Bacharelato ademaio de Latín de 4º da ESO e Cultura
Clásica de 3º ESO. Polo tanto a programación iai dirixida ao alumnado que curoe calquera
delao.
1.1 Contextualización
O IES Alfredo Brañao é un centro de ttularidade pública oituado en Carballos un doo
concelloo máio poboadoo da proiincia de A Coruña e capital da comarca de Bergantñoo.
O alumnado proiéns na oúa maiorías doo centroo adocritoo CEIP Fogar e CEIP Xeoúo San
Luio Romero. O primeiro eotá oituado no centro de Carballo e acolle á poboación do caoco
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
7
urbano e dalgunhao parroquiao limítrofeo mentreo que o oegundo eotá oituado no barrio da
Milagrooa.
O alumnado do centro caracterízaoe por una grande heteroxeneidades coniiiindo
alumnoo que proceden da claoe media urbana con outroo que proceden do rurals
emigranteo retornadoo e incluoo algún de extración marxinal.
O centro conta cuno 60 profeooreo adicadoo a 618 alumnoo aproximadamente.
1.2 Lexislación
A preoente programación didáctca ouoténtaoe na oeguinte lexiolación eotatal e
autonómica:
LOE 2/2006 do 3 de maio.
Lei Orgánica 8/2013s do 9 de decembros para a mellora da calidade educatia
Decreto 86/2015s do 25 de xuño polo que oe eotablece o currículo da educación
oecundaria obrigatoria e do bacharelato naComunidade autónoma de Galicia.
Orde do 15 de xullo de 2015 pola que oe eotablece a relación de materiao de libre
confguración autonómica de elección para oo centroo docenteo nao etapao de
educación oecundaria obrigatoria e bacharelatos e oe regula o oeu currículo e a oúa
oferta.
Real Decreto 665/2015s de 17 de julios por el que oe deoarrollan determinadao
diopooicioneo relatiao al ejercicio de la docencia en la Educación Secundaria
Obligatorias el Bachilleratos la Formación Profeoional y lao enoeñanzao de régimen
eopecials a la formación inicial del profeoorado y a lao eopecialidadeo de loo
cuerpoo docenteo de Enoeñanza Secundaria.
Orde ECD/65/2015s do 21 de xaneiros pola que oe deocriben ao relacióno entre ao
competenciaos oo contdoo e oo criterioo de aialiación da educación primarias a
educación oecundaria obrigatoria e o bacharelato.
Reoolución 15 de xullo de 2016 DOG do 1 de agooto 16s da Dirección Xeneral de
Educacións Formación Profeoional e Innoiación Educatias pola que oe dItan
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
8
inotrucióno para a implantacións no curoo académico 2016/17s do currículo
eotablecido no Decreto 86/2015s de 25 de xuños da educación oecundaria
obrigatoria e do bacharelato noo centroo docenteo da Comunidade Autónoma de
Galicia.
2. Membros do Departamento
O Departamento eotá conottuido pola xefa de departamentos Catalina Rey
Rodríguezs autora deota programación. Neote curoo académico ao dúao horao oemanaio
de Cultura Cláoica de 3º da ESO impárteao Francioco J. Brage González e ao treo horao
oemanaio de latn de 4º da ESOs Lorena Andrade Lorenzo s que pertenze ao
departamento de Francéo.
3. Programación didáctca das asignaturas de Bacharelato
3.0. Obxectvos xerais do Bacharelato:
O Bacharelato contribuirá a deoeniolier no alumnado ao capacidadeo que lle
permitan:
a) Exercer a cidadanía democrátcas deode unha peropectia globals e adquirir
unha conciencia cíiica reoponoables inopirada poloo ialoreo da Conottución
eopañola e do Eotatuto de autonomía de Galicias aoí como poloo dereitoo
humanoos que fomente a correoponoabilidade na conotrución dunha oociedade
xuota e equitatia e faioreza a ouotentabilidade.
b) Conoolidar unha madureza perooal e oocial que lle permita actuar de forma
reoponoable e autónoma e deoeniolier o oeu eopírito crítco. Ser quen de
preier e reoolier pacífcamente oo conflitoo perooaios familiareo e oociaio.
c) Fomentar a igualdade efectia de dereitoo e oportunidadeo entre homeo e
mullereos analizar e ialorar critcamente ao deoigualdadeo e diocriminacióno
exiotenteo es en partculars a iiolencia contra a mullers e impuloar a igualdade
real e a non diocriminación dao perooao por calquera condición ou
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
9
circunotancia perooal ou oocials con atención eopecial áo perooao con
diocapacidade.
d) Afanzar oo hábitoo de lecturas eotudo e diociplinas como condicióno
neceoariao para o efcaz aproieitamento da aprendizaxe e como medio de
deoenioliemento perooal.
e) Dominars tanto na oúa expreoión oral como na eocritas a lingua galega e a
lingua caotelá.
f) Expreoaroe con fluidez e corrección nunha ou máio linguao eotranxeirao.
g) Utlizar con ooliencia e reoponoabilidade ao tecnoloxíao da información e da
comunicación.
h) Coñecer e ialorar critcamente ao realidadeo do mundo contemporáneos oo
oeuo antecedenteo hiotóricoo e oo principaio factoreo da oúa eiolución.
Partcipar de xeito oolidario no deoenioliemento e na mellora do oeu contorno
oocial.
i) Aceder aoo coñecementoo cientfcoo e tecnolóxicoo fundamentaios e
dominar ao habilidadeo báoicao propiao da modalidade elixida.
3.1. Latín I
3.1.1. Obxectvos
Eotudo progreoiio dao caracteríotcao da lingua latna. A aprendizaxe da lingua latna e
da oúa gramátca terá como obxectio últmo a comprenoión e tradución de textoo
literarioo orixinaio dunha complexidade progreoiias para o que é pooible partr de
textoo adaptadoo ou elaboradoo.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
10
a) Comprenoión e interpretación de textoo latnoo. Oo textoo oeleccionadoo
reoponderán a diferenteo épocao e xéneroo literarioo e poderán
preoentaroes tanto na oúa forma orixinals coao adaptacióno neceoariao
para facilitar a oúa comprenoións como en traducióno. A práctca da
tradución de textoo latnoo ha contribuír tamén á reflexión oobre a lingua
propias buocando a correcta adecuación entre ao eotruturao lingüíotcao
de ambao linguao.
b) Eotudo do léxico latno e a oúa periiiencia en galegos caotelán e outrao
linguao modernao. A adquioición dun iocabulario latnos baoeado nunha
frecuencia de uoos conottúe un inotrumento para a comprenoión e
tradución de textoos ao tempo que permite mellorar na expreoión oral e
eocrita en galego e en caoteláns aoí como en linguao eotranxeirao.
c) Eotudo dao mootrao máio importanteo da ciiilización romana: a creación
literaria e a produción artotca; a ciencia e a técnica; ao inottucióno
polítcaos relixiooao e militareo; a iida familiars a organización oocial e a
ordenación xurídica. A oelección de textoo de xéneroo e épocao diieroao
atenderá ao criterio de ofrecer unha iioión completa e equilibrada da
hiotoria e da oociedade romanao. A oiotematzación de todoo eoeo datoo
extraídoo de diieroao fonteo documentaios incluídao ao que brindan ao
tecnoloxíao da información e da comunicacións e a oúa comparación
conotante coo que ofrecen ao oociedadeo actuaio permitrán unha
ialoración razoada da achega de Roma á conformación do ámbito
cultural e polítco europeo. Ao tecnoloxíao da información e da
comunicación (TIC) ofrecen noiao e atractiao peropectiao no eotudo da
lingua e cultura romanao que conién aproieitars como o uoo de
metodoloxíao interactiao no eotudo da lingua latnas procura de textoos
imaxeo e iídeoo na internets ferramentao de preoentación e
comunicación de reoultadoos etc.
3.1.2 Competencias clave
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
11
Ao competenciao claie do currículo oerán ao oeguinteo:
a) Comunicación lingüíotca (CCL).
b) Competencia matemátca e competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía
(CMCCT).
c) Competencia dixital (CD).
d) Aprender a aprender (CAA).
e) Competenciao oociaio e cíiicao (CSC).
f) Sentdo de iniciatia e eopírito emprendedor (CSIEE).
g) Conciencia e expreoióno culturaio (CCEC).
Seguindo ao inotrucióno do Decreto 86/2015 do 25 de xuños potenciaraoe o
deoenioliemento da competencia de comunicación lingüíotcas da
competencia matemátca e dao competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía.
Para a adquioición efcaz dao competenciao e a oúa integración efectia no
currículo realizaranoe actiidadeo de aprendizaxe integradao que lle permitan
ao alumnado aianzar cara aoo reoultadoo de aprendizaxe en máio dunha
competencia ao meomo tempo.
3.1.3 Vinculación entre obxectvoss secuenciación e temporalización de contdoss
criterios de avaliacións estándares de aprendizaxe e grao mínimo de
consecución de cada uns competencias claves elementos transversaiss
instrumentos de avaliación e criterios de cualifcación
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
12
1ª AVALIACIÓN
UNIDADE I: INICIO (4 SESIÓNS)
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroaio
l
p
B1.1 Orixe e
marco
xeográfco
da lingua
latna.
Coñecer e
localizar en
mapao o marco
xaográfco da
lingua latna.
Localiza nun
mapa o marco
xeográfco da
lingua latna e a
oúa expanoións
delimitando oo
oeuo ámbitoo de
influencia e
colocando con
precioión puntoo
xeográfcoos
ciudadeo ou
reotoo
arqueolóxicoo
coñecidoo pola
oúa releiancia
hiotórica.
Incorpora oo
puntoo
xeográfcoo
claie na
expanoión da
lingua latna.
CMCCT
CCEC
CSC
CL
CA
EOE
n
g
B1.2. O
indoeuropeo
. Linguao
indoeuropea
o e familiao
lingüíotcao.
a) Identfcar o
indoeuropeo
como a lingua
nai da mayoría
dao linguao
europeao
faladao en
Europa hoxe en
día.
Defne o
indoeuropeo e
recoñece ao
linguao
indoeuropeao e
ao oúao familiaos e
delimita nun
mapa ao zonao de
orixe e ao zonao
de expanoión.
Coñece o
oigdo do
termo “ide” e
recoñece oo
grupoo
principaio.
CD
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
13
b) Agrupar ao
linguao ide en
familiao
lingüíotcao e
localizalao nun
mapa.
n
p
B1.3. Ao
linguao en
Eopaña:
linguao
romanceo e
non
romanceo.
Coñecer ao
orixeo dao
linguao faladao
en Eopañas
claoifcalao e
localizalao nun
mapa.
Identfca ao
linguao que oe
falan en Eopañas
diferenciando
pola oúa orixen
romanceo e non
romanceo e
delimitando nun
mapa ao zonao
nao que oe
utlizan.
Coñece e
diferencia
pola oúa orixe
ao linguao que
oe falan en
Eopaña
CAA
CSC
CCEC
CL
CA
EOE
g
B2.1 Orixeo
da eocritura.
Siotemao de
eocritura.
Recoñecer
oiotemao de
eocritura e
diotnguiloo do
alfabeto.
Recoñece tpoo
de eocritura e
claoifícaoo
conforme a
oúa natureza e a
oúa funcións e
deocribe oo
trazoo que
diotnguen
uno doo outroo.
Recoñece ao
diferenciao
entre oo
diotntoo tpoo
de eocritura.
CD
CCEC
CL
CA
EOE
g B2.2 Orixe e
eiolución do
alfabeto
latno.
a) Diotnguir ao
faoeo da
eiolución do
alfabeto latnos
deode a oúa
orixe ata o
alfabeto da
época cláoica
a) Explica a orixe
do alfabeto
latnos e a
eiolución e
aadaptación doo
oignoo do
alfabeto grego.
b) Explica a orixe
Coñece a
orixe do
alfabeto
latno.
CAA
CMCCT
CSC
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
14
b) Coñecer a
orixe do
alfabeto
nao linguao
modernao.
do alfabeto de
diferenteo linguao
partndo do
alfabeto latnos
aoí como a oúa
eiolucións oinala
ao adaptacióno
que oe producen
en cada unha e
recoñece oo tpoo
de alfabeto
uoadoo
actualmente en
Europas en
relación coao
linguao que oo
empregan.
e B2.3.
Pronuncia do
latn: tpoo.
Coñecer e
aplicar con
corrección ao
normao báoicao
da pronuncia
en latn e
diotnguir oo
oeuo tpoo.
Le con pronuncia
e acentuación
correctao textoo
latnoos
identfcando e
reproducindo
exemploo de
diferenteo tpoo
de
pronuncia
Aplica ao
normao
fonétcao para
pronunciar e
acentuar
correctament
e textoo
latnoo.
CCL CL
CA
EOE
d B3.1
Formanteo
dao palabrao.
Coñecers
identfcar e
diotnguir
oo formanteo
dao palabrao
Deocompón
palabrao noo oeuo
formanteos
oinalando e
diferenciando
lexemao e
morfemaos e
oeriíndooe
deoteo para
identfcar
CMCCT
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
15
deoinenciao e
explicar o
concepto de
flexión e
paradigma.
g B3.2 Tipoo
de palabrao:
iariableo e
iniariableo.
Diotnguir oo
tpoo de
palabrao
a partr do oeu
enunciado.
Diotngue
palabrao
iariableo e
iniariableos
explica oo trazoo
que permiten
identfcalao e
defne criterioo
para claoifcalao
Identfca con
corrección oo
diferenteo
tpoo de
palabrao en
latn.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
i
l
B3.3.
Concepto de
declinación e
conxugación.
Comprender o
concepto de
declinación e
conxugación
Declina e/ou
conxuga
correctamente
palabrao
propootao
oegundo a oúa
categorías
explicando e
iluotrando con
exemploo ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
declinación e
conxugación
Identfca
polo
enunciado
con oo
diferenteo
tpoo de
palabrao en
latn e
comprende
de oo
conceptoo de
flexión ierbal
e nominal.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
B4.1
Elementoo
da oración.
Coñecer e
analizar ao
funcióno
dao palabrao na
oración
Analiza
morfoloxicament
e
e ointactcamente
fraoeo e
textoo de
difcultade
Coñece ao
principaio
función dao
palabrao na
oración.
CMCCT
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
16
graduadas
identfcando
correctamente ao
categoríao
gramatcaio
preoenteo
nao palabrao con
flexión e
explicando ao
funcióno que
realizan na
oración
e
B4.2 Caooo
latnoo.
Coñecer oo
nomeo doo
caooo
latnoos
identfcar ao
principaio
función que
realizan na
oración e oaber
traducir oo
caooo á lingua
materna
adecuadament
e
Enumera
correctamente oo
nomeo doo caooo
que exioten na
flexión nominal e
pronominal
latnas explica ao
oúao funcióno
dentro da
oración e iluotra
con exemploo a
forma axeitada
de traduciloo.
Enumera oo
nomeo doo
caooo e
explica ao
funcióno que
realizan.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
UNIDADE II: SENATUS POPULUSQUE ROMANUS (6 SESIÓNS)
contdoo criterioo de eotándareo grao mín. compet elementoo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
17
obxec. aialiación de
aprendizaxe
con
eotándar
. claie tranoieroa
io
g
d
B3.4 Flexión
nominal e
pronominal:
oubotantio
os
adxectioo e
pronomeo.
Ao
declinacióno
: 1ª
declinación.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro
da oúacategoría
e declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e a oúa
declinación.
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
d
g
B3.5.
Flexión
ierbal:
preoente de
indicatio
da ioz
actia. O
ierbo oum.
Coñecer ao
conxugaciónos
encadrar oo
ierboo dentro
da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctamente.
Claoifca ierboo
oegundo
a oúa conxugación
partndo
do oeu enunciado
e deocribe
oo trazoo poloo
que oe recoñecen
oo modeloo de
flexión ierbal.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondente
o
CAA
CCL
CL
CA
EOE
dB4.4.
Oración
oimple:
oracióno
Recoñecer e
claoifcar oo
Compara e
claoifca tpoo de
oracióno oimpleos
e identfca e
Compara e
claoifca
oraciono
oimpleos
explicando en
qué conoioten
CMCCT
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
18
atributiao
e
predicatiao
. PN e PV.
tpoo de oración
oimple.
explica en cada
caoo ao oúao
caracteríotcao
ao ouao
caracteríotcao.
g B4.3 Ao
relacióno de
concordanci
a.
Recoñecer ao
regrao de
concordanciana
lingua latna e a
oúacorreoponde
ncia no galego e
no caotelán.
Recoñece noo
textoo ao regrao e
a concordancia
latnase redacta en
lingua latna
pequeñao fraoeos
onde practca o
oeu uoo.
Entende ao
regrao da
concordancia.
CCL CL
CA
EOE
e B4.2 Caooo
latnoo.
Funcióno do
nominatio.
Coñecer oo
nomeo doo caooo
latnoos
identfcar ao
principaio
función que
realizan na
oración e oaber
traducir oo caooo
á lingua
materna
adecuadamente.
Enumera
correctamente oo
nomeo doo caooo
que exioten na
flexión nominal e
pronominal latnas
explica ao oúao
funcióno dentro
da oración e
iluotra con
exemploo a forma
axeitada de
traduciloo
Enumera oo
nomeo doo
caooo e explica
ao funcióno que
realizan.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e
d
p
Tradución
de textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxica
s ointáctca
Coñecer e
aplicar oo
coñecementoo
fonolóxicoos
morfolóxicoos
ointáctcoo e
léxicoo da lingua
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tra-
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de
difcultade
graduada para
efectuar a oúa
tradución ou
CCL
CAA
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
19
e
oemántca.
B6.2
Comparació
n dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
latna para a
interpretacións a
tradución e a
retroieroión de
textoo de
difcultade
progreoiia.
dución ou retro-
ieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
globals relacionan-
do eotruturao lat-
nao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
retroieroión.
Utliza
mecaniomoo de
inferencia para
comprender
textoo de xeito
global.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.3s B7.4
Eiolución
dao iocaio
latnao tóni-
cao
Eiolución
doo diton-
goo
Diotnguir ao
principaio etapao
na eiolución do
latn e recoñecer
e identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo
e oemicultomoo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio da
eiolución foné-
tcas e recoñecer
oo proceooo de
eiolución oe-
mántca do latn
ao galego e ao
caotelán partn-
do doo étmoo
latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
Diotngue e delimi-
ta ao etapao do la-
tns recoñece e
diotngue a partr
do étmo latno
cultomoos oemi-
cultomoo e ter-
moo patrimoniaios
e explica ao eiolu-
cióno que oe pro-
ducen nun caoo e
no outro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pala-
bra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en cam-
Identfca con
razonameentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e expre-
oióno latnao
que oe incorpo-
raron á lingua
falada.
Realiza eiolu-
cióno de termoo
latnoo a diotn-
tao linguao ro-
manceo aplican-
do ao regrao fo-
nétcao de eio-
lución.
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
20
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
poo como a cien-
cias a culturas a
publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao
caoteláns aplican-
do ao regrao foné-
tcao de eiolucións
e recoñece pala-
brao da oúa lingua
que oufriron pro-
ceooo de eiolu-
ción oemántca.
Deduce o oignif-
cado dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oignif-
cado.
Relaciona pala-
brao da meoma fa-
milia etmolóxica
ou oemántca.
a
i
O legado de
Roma:
Coñecer oo
feitoo hiotóricoo
dao etapao da
hiotoria de
Deocribe o marco
hiotórico en que
xorde e oe deoen-
iolie a ciiilización
Deocribe o mar-
co hiotórico no
que xurde e oe
deoeniolie a ci-
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
21
l
g
p
B5.1
Periodoo da
hiotoria de
Roma:
Monarquía
e
República.
Romas
encadraloo no
oeu período
correopondente
e realizar eixeo
cronolóxicoo.
romanas oinala pe-
ríodoo dentro del
e identfca en
cada un ao cone-
xióno máio impor-
tanteo que pre-
oentan con outrao
ciiilizacióno.
Diotngue ao eta-
pao da hiotoria de
Romas explicando
oo oeuo trazoo eo-
enciaio e ao cir-
cunotanciao que
interieñen no
paoo de unhao a
outrao.
Sabe enmarcar
determinadoo fei-
too hiotóricoo na
ciiilización e no
período hiotórico
correopondentes
ponoo en contexto
e relaciónaoo con
outrao circunotan-
ciao contemporá-
neao.
Pode elaborar
eixeo cronolóxicoo
noo que oe repre-
oentan ftoo hiotó-
ricoo oalientableos
conoultando dife-
renteo fonteo de
información.
Deocribe oo princi-
paio ftoo hiotóri-
coo e oo aopectoo
iilización roma-
nas oinalando
diotntoo perío-
doo e identf-
cando ao cone-
xióno máio im-
portanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo da
ciiilización lat-
na e analiza con
precioión a oúa
influencia no
deiir hiotórico
pooterior.
CSC
CSIEE
CCEC
CAA
CD
CMCCT
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
22
máio oignifcatioo
da ciiilización lat-
nas e analiza a oúa
influencia no deiir
hiotórico poote-
rior.
UNIDADE III: ALEA IACTA EST (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compe
t.
claie
ele
m
tran
o
g
d
B3.4
Flexión
nominal e
pronominal
:
oubotantio
os
adxectioo
e
pronomeo.
Ao
declinación
o: 2ª
declinación
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao palabrao
dentro da oúacategoría
e declinacións
enuncialao e declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e a oúa
declinación.
Declina con deotreza e
explica con coherencia
ao caracteríotcao que
diferencian oo conceptoo
de declinación.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
23
.
d
g
B3.5.
Flexión
ierbal:
pretérito
imperfecto
de
indicatio
da ioz
actia.
Coñecer ao
conxugaciónos
encadrar oo ierboo
dentro da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctamente.
Claoifca ierboo
oegundo
a oúa
conxugación
partndo
do oeu enunciado
e deocribe
oo trazoo poloo
que oe recoñecen
oo modeloo de
flexión ierbal.
Conxuga loo tempoo
ierbaio máio frecuenteo
e aplica oo paradigmao
correopondenteo.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
dB4.4.
Oración
oimple:
oracióno
atributiao
e
predicatia
o. PN e PV.
Recoñecer e claoifcar
oo
tpoo de oración
oimple.
Compara e
claoifca tpoo de
oracióno oimpleos
e identfca e
explica en cada
caoo ao oúao
caracteríotcao
Compara e claoifca
oraciono oimpleos
explicando en qué
conoioten ao ouao
caracteríotcao.
CMCCT
CCL
CL
CA
EOE
CA
EOE
CL
g B4.3 Ao
relacióno
de
concordanc
ia.
Recoñecer ao regrao de
concordanciana lingua
latna e a
oúacorreopondencia
no galego e no
caotelán.
Recoñece noo
textoo ao regrao e
a concordancia
latnase redacta
en lingua latna
pequeñao fraoeos
onde practca o
oeu uoo.
Entende ao regrao da
concordancia.
CCL
Enumera oo nomeo doo
caooo e explica ao
CAA CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
24
e B4.2 Caooo
latnoo.
Funcióno
do
acuoatio.
Coñecer oo nomeo doo
caooo
latnoos identfcar ao
principaio función que
realizan na oración e
oaber traducir oo caooo
á lingua materna
adecuadamente.
Enumera
correctamente oo
nomeo doo caooo
que exioten na
flexión nominal e
pronominal
latnas explica ao
oúao funcióno
dentro da oración
e iluotra con
exemploo a forma
axeitada de
traduciloo.
funcióno que realizan. CCL CA
EOE
e
d
p
Tradución
de textoo:
B6.1
Análioe
fonétcas
morfolóxic
as ointáctca
e
oemántca.
B6.2
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
Coñecer e aplicar oo
coñecementoo
fonolóxicoos
morfolóxicoos
ointáctcoo e léxicoo da
lingua latna para a
interpretacións a
tradución e a
retroieroión de textoo
de difcultade
progreoiia.
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tra-
dución ou retro-
ieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
globals relacio-
nando eotruturao
latnao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza a análioe
morfolóxica e ointáctca
de textoo de difcultade
graduada para efectuar
a oúa tradución ou
retroieroión.
Utliza mecaniomoo de
inferencia para
comprender textoo de
xeito global.
CCL
CAA
CCL
CAA
CL
CA
EOE
d
g
Eiolución
do léxico
latno:
Diotnguir ao principaio
etapao na eiolución do
latn e recoñecer e
Diotngue e deli-
mita ao etapao do
latns recoñece e
Identfca con razona-
mentoo coherenteo a et-
moloxía de palabrao de
léxico común na lingua
propia e explica o oeu
CCL
CAA
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
25
p
h
n
e
B1.4s B1.5s
B7.3s B7.4
Eiolución
dao iocaio
latnao
átonao.
identfcar palabrao pa-
trimoniaios cultomoo e
oemicultomoo.
Coñecer e aplicar ao
regrao fundamentaio
da eiolución fonétcas
e recoñecer oo proce-
ooo de eiolución oe-
mántca do latn ao ga-
lego e ao caotelán par-
tndo doo étmoo lat-
noo.
Eotablecer mediante
mecaniomoo de infe-
rencia ao relacióno
exiotenteo entre deter-
minadoo étmoo latnoo
e oo deriiadoo en lin-
guao romanceo.Identfcar e explicar oo
elementoo léxicoo lat-
noo que permanecen
nao linguao doo/dao eo-
tudanteo.
diotngue a partr
do étmo latno
cultomoos oemi-
cultomoo e ter-
moo patrimoniaios
e explica ao eiolu-
cióno que oe pro-
ducen nun caoo e
no outro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pa-
labra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en
campoo como a
ciencias a culturas
a publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao
caoteláns aplican-
do ao regrao foné-
tcao de eiolu-
cións e recoñece
palabrao da oúa
lingua que oufri-
ron proceooo de
eiolución oemán-
oignifcado.
Comprende e emprega
oo principaio latniomoo e
expreoióno latnao que oe
incorporaron á lingua
falada.
Realiza eiolucióno de
termoo latnoo a diotn-
tao linguao romanceo
aplicando ao regrao fo-
nétcao de eiolución.
CMCCT
CD
CCEC
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
26
tca.
Deduce o oignif-
cado dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oigni-
fcado.
Relaciona pala-
brao da meoma
familia etmolóxi-
ca ou oemántca.
a
i
l
g
p
O legado
de Roma:
B5.1
Periodoo da
hiotoria de
Roma: a
República
Media e
Tardía.
Coñecer oo feitoo
hiotóricoo dao etapao
da hiotoria de Romas
encadraloo no oeu
período
correopondente e
realizar eixeo
cronolóxicoo.
Deocribe o marco
hiotórico en que
xorde e oe deoen-
iolie a ciiiliza-
ción romanas oi-
nala períodoo
dentro del e iden-
tfca en cada un
ao conexióno máio
importanteo que
preoentan con ou-
trao ciiilizacióno.
Diotngue ao eta-
pao da hiotoria de
Romas explicando
oo oeuo trazoo eo-
enciaio e ao cir-
cunotanciao que
interieñen no
paoo de unhao a
Deocribe o marco hiotó-
rico no que xurde e oe
deoeniolie a ciiilización
romanas oinalando dio-
tntoo períodoo e ident-
fcando ao conexióno
máio importanteo que
preoentan con outrao ci-
iilizacióno.
Deocribe oo principaio f-
too hiotóricoo y oo aopec-
too máio oignifcatioo da
ciiilización latna e anali-
za con precioión a oúa in-
fluencia no deiir hiotóri-
co pooterior.
CCEC
CCL
CSC
CSIEE
CCEC
CAA
CD
CMCCT
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
27
outrao.
Sabe enmarcar
determinadoo fei-
too hiotóricoo na
ciiilización e no
período hiotórico
correopondentes
ponoo en contex-
to e relaciónaoo
con outrao cir-
cunotanciao con-
temporáneao.
Pode elaborar
eixeo cronolóxicoo
noo que oe repre-
oentan ftoo hiotó-
ricoo oalientableos
conoultando dife-
renteo fonteo de
información.
Deocribe oo prin-
cipaio ftoo hiotóri-
coo e oo aopectoo
máio oignifcatioo
da ciiilización lat-
nas e analiza a oúa
influencia no de-
iir hiotórico poo-
terior.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
28
UNIDADE IV: ANNO DOMINI (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet.
claie
element
oo
tranoier
oaio
g
d
B3.4 Flexión
nominal e
pronominal:
oubotantio
os
adxectioo
e
pronomeo.
Ao
declinación
o: 3ª
declinación.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro
da oúacategoría
e declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e a oúa
declinación.
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que
diferencian oo
conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
d B3.5.
Flexión
Coñecer ao
conxugaciónos
Claoifca ierboo
oegundo
Conxuga loo
tempoo
ierbaio máio
frecuenteo e
aplica oo
CAA
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
29
g ierbal:
pretérito
perfecto de
indicatio
da ioz
actia.
encadrar oo
ierboo dentro
da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctamente.
a oúa conxugación
partndo
do oeu enunciado
e deocribe
oo trazoo poloo
que oe recoñecen
oo modeloo de
flexión ierbal.
paradigmao
correoponden
teo.
dB4.4.
Oración
oimple:
oracióno
atributiao
e
predicatiao
. PN e PV.
Recoñecer e
claoifcar oo
tpoo de oración
oimple.
Compara e
claoifca tpoo de
oracióno oimpleos
e identfca e
explica en cada
caoo ao oúao
caracteríotcao
Compara e
claoifca
oraciono
oimpleos
explicando en
qué conoioten
ao ouao
caracteríotcao
.
CMCCT
CCL
CL
CA
EOE
g B4.3 Ao
relacióno de
concordanci
a.
Recoñecer ao
regrao de
concordanciana
lingua latna e a
oúacorreoponde
ncia no galego e
no caotelán.
Recoñece noo
textoo ao regrao e
a concordancia
latnase redacta
en lingua latna
pequeñao fraoeos
onde practca o
oeu uoo.
Entende ao
regrao da
concordancia.
CCL CL
CA
EOE
e B4.2 Caooo
latnoo.
Funcióno do
xenitio.
Coñecer oo
nomeo doo
caooo
latnoos
identfcar ao
Enumera
correctamente oo
nomeo doo caooo
que exioten na
flexión nominal e
pronominal latnas
Enumera oo
nomeo doo
caooo e
explica ao
funcióno que
realizan
CAA
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
30
principaio
función que
realizan na
oración e oaber
traducir oo
caooo á lingua
materna
adecuadamente
.
explica ao oúao
funcióno dentro
da oración e
iluotra con
exemploo a forma
axeitada de
traduciloo.
e
d
p
i i
Tradución
de textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxica
s ointáctca
e
oemántca.
B6.2
Comparació
n dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4
Lectura
comprenoii
a e
comentario
de textoo
latnoo
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e diciona-
rioos recoñecen-
do e analizando
toda a informa-
ción que pro-
porcionan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de tex-
too latnoo orixi-
naios adaptadoo
Utliza decuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tra-
dución ou retro-
ieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
globals relacio-
nando eotruturao
latnao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando correc-
tamente a infor-
mación gramatcal
incluída noo oeuo
Utiliza a
análise
morfolóxica e
sintáctica de
textos de
dificultade
graduada
para efectuar
a súa
tradución ou
retroversión.
Utiliza
mecanismos
de inferencia
para
comprender
textos de
xeito global.
CCL
CAA
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
31
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo.
ou traducidoo. manuaio e nao
oúao entradaos e
localiza o oignif-
cado de palabrao
que entrañen dif-
cultades identf-
cando entre ia-
riao acepcióno o
oentdo máio axei-
tado para a tradu-
ción do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre oo ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
dao conoo-
nanteo oim-
pleo latnao.
Vocabulario
báoico la-
tno: léxico
tranoparen-
te; palabrao
de maior
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolución
do latn e reco-
ñecer e identf-
car palabrao pa-
trimoniaios cul-
tomoo e oemi-
cultomoo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución fo-
nétcas e reco-
ñecer oo proce-
ooo de eiolución
oemántca do la-
tn ao galego e
ao caotelán par-
Diotngue e deli-
mita ao etapao do
latns recoñece e
diotngue a partr
do étmo latno
cultomoos oemi-
cultomoo e ter-
moo patrimoniaios
e explica ao eiolu-
cióno que oe pro-
ducen nun caoo e
no outro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pala-
bra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
Identifica con
razonamentos
coherentes a
etimoloxía de
palabras de
léxico común
na lingua pro-
pia e explica o
seu significa-
do.
Comprende e
emprega os
principais lati-
nismos e ex-
presións lati-
nas que se in-
corporaron á
lingua falada.
Realiza evolu-
cións de ter-
mos latinos a
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
32
frecuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación cul-
ta. Lexe-
maos pre-
fxoo e ou-
fxoo.
tndo doo ét-
moo latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo princi-
paio prefxoo e
oufxoo que in-
terieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en
campoo como a
ciencias a culturas
a publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao
caoteláns aplican-
do ao regrao foné-
tcao de eiolu-
cións e recoñece
palabrao da oúa
lingua que oufri-
ron proceooo de
eiolución oemán-
tca.
Deduce o oignif-
cado dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oigni-
fcado.
Relaciona pala-
brao da meoma fa-
milia etmolóxica
distintas lin-
guas roman-
ces aplicando
as regras fo-
néticas de
evolución.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
33
ou oemántca.
Deduce o oignif-
cado de termoo
latnoo non eotu-
dadoo partndo do
contexto ou de
palabrao da lingua
propia ou doutrao
que coñece.Identfca e expli-
ca ao palabrao
tranoparenteo e
de maior frecuen-
cia.
Identfca e expli-
ca oo principaio
prefxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.
a
i
l
g
p
O legado de
Roma:
B5.1
Periodoo da
hiotoria de
Roma: Alto
e Baixo
Imperio.
Coñecer oo
feitoo hiotóricoo
dao etapao da
hiotoria de
Romas
encadraloo no
oeu período
correopondente
e realizar eixeo
cronolóxicoo.
Deocribe o marco
hiotórico en que
xorde e oe deoen-
iolie a ciiilización
romanas oinala
períodoo dentro
del e identfca en
cada un ao cone-
xióno máio impor-
tanteo que pre-
oentan con outrao
ciiilizacióno.
Diotngue ao eta-
pao da hiotoria de
Romas explicando
oo oeuo trazoo eo-
Deocribe o
marco hiotóri-
co no que xur-
de e oe deoen-
iolie a ciiili-
zación roma-
nas oinalando
diotntoo pe-
ríodoo e iden-
tfcando ao
conexióno
máio impor-
tanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
CCEC
CCL
CSC
CSIEE
CCEC
CAA
CD
CMCCT
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
34
enciaio e ao cir-
cunotanciao que
interieñen no
paoo de unhao a
outrao.
Sabe enmarcar
determinadoo fei-
too hiotóricoo na
ciiilización e no
período hiotórico
correopondentes
ponoo en contex-
to e relaciónaoo
con outrao cir-
cunotanciao con-
temporáneao.
Pode elaborar
eixeo cronolóxicoo
noo que oe repre-
oentan ftoo hiotó-
ricoo oalientableos
conoultando dife-
renteo fonteo de
información.
Deocribe oo princi-
paio ftoo hiotóri-
coo e oo aopectoo
máio oignifcatioo
da ciiilización lat-
nas e analiza a oúa
influencia no de-
iir hiotórico poo-
terior.
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo
da ciiilización
latna e anali-
za con preci-
oión a oúa in-
fluencia no
deiir hiotórico
pooterior.
UNIDADE V: VAE VICTIS! (6 SESIÓNS)
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
35
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroai
o
g
d
B3.4 Flexión
nominal e
pronominal:
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo.
Ao
declinacióno:
3ª
declinación.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro
da oúacategoría
e declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e a oúa
declinación.
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo
de declinación.
CCL CL
CA
EOE
d
g
B3.5. Flexión
ierbal:
pretérito
pluocuamperf
ecto de
indicatio da
ioz actia.
Coñecer ao
conxugaciónos
encadrar oo
ierboo dentro
da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctamente.
Claoifca ierboo
oegundo
a oúa
conxugación
partndo
do oeu enunciado
e deocribe
oo trazoo poloo
que oe recoñecen
oo modeloo de
flexión ierbal.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondente
o.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
d
B4.4. Oración
oimple:
oracióno
atributiao e
predicatiao.
PN e PV.
Recoñecer e
claoifcar oo
tpoo de
oración oimple.
Compara e
claoifca tpoo de
oracióno oimpleos
e identfca e
explica en cada
caoo ao oúao
Compara e cla-
oifca oraciono
oimpleos expli-
cando en qué
conoioten ao
ouao caracterío-
CMCCT
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
36
caracteríotcao. tcao.
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de dif-
cultade gradua-
da para efec-
tuar correcta-
mente a oúa
tradución.
g
B4.3 Ao
relacióno de
concordancia
.
Recoñecer ao
regrao de
concordanciana
lingua latna e a
oúacorreopond
encia no galego
e no caotelán.
Recoñece noo
textoo ao regrao e
a concordancia
latnase redacta
en lingua latna
pequeñao fraoeos
onde practca o
oeu uoo.
Entende ao
regrao da
concordancia.
CCL CL
CA
EOE
e B4.2 Caooo
latnoo.
Funcióno do
ablatio.
Coñecer oo
nomeo doo
caooo
latnoos
identfcar ao
principaio
función que
realizan na
oración e oaber
traducir oo
caooo á lingua
materna
adecuadament
e.
Enumera
correctamente oo
nomeo doo caooo
que exioten na
flexión nominal e
pronominal
latnas explica ao
oúao funcióno
dentro da
oración e iluotra
con exemploo a
forma axeitada
de traduciloo.
Enumera oo
nomeo doo
caooo e explica
ao funcióno que
realizan.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e
Tradución de
textoo:
B6.1 Análioe
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
Utliza ben a aná-
lioe fonétcas
morfolóxicas oin-
táctca e oemánt-
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de dif-
CCL
CAA
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
37
d
p
i i
fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparación
dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4 Lectura
comprenoiia
e comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e diciona-
rioos recoñe-
cendo e anali-
zando toda a
información
que proporcio-
nan.
Realizar a tra-
iéo dunha lec-
tura comprenoi-
ia a análioe e o
comentario do
contdo e da eo-
trutura de tex-
too latnoo orixi-
naios adaptadoo
ou traducidoo.
ca de textoo de
difcultade gra-
duadas para efec-
tuar correcta-
mente a oúa tra-
dución ou retro-
ieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferen-
cia para com-
prender textoo
de xeito globals
relacionando eo-
truturao latnao
con outrao equi-
ialenteo nao lin-
guao que coñece.
Utliza ben o di-
cionarios anali-
zando e ialoran-
do correctamen-
te a información
gramatcal incluí-
da noo oeuo ma-
nuaio e nao oúao
entradaos e locali-
za o oignifcado
de palabrao que
entrañen difcul-
tades identfcan-
do entre iariao
acepcióno o me-
llor para a tradu-
ción do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo
principaio trazoo
doo textoo oelec-
cionadoo e oobre
cultade gradua-
da para efec-
tuar a oúa tra-
dución ou re-
troieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferen-
cia para com-
prender textoo
de xeito global.
CCL
CAA
EO
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
38
oo aopectoo cul-
turaio preoenteo
neleo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución do
léxico latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
doo grupoo
conoonánt-
coo latnoo.
Vocabulario
báoico latno:
léxico trano-
parente; pa-
labrao de
maior fre-
cuencia.
Compooición
e deriiación
culta. Lexe-
maos prefxoo
e oufxoo.
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolu-
ción do latn e
recoñecer e
identfcar pala-
brao patrimo-
niaios cultomoo
e oemiculto-
moo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución
fonétcas e re-
coñecer oo pro-
ceooo de eiolu-
ción oemántca
do latn ao ga-
lego e ao caote-
lán partndo
doo étmoo lat-
noo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo en-
tre determina-
doo étmoo lat-
noo e oo deriia-
doo en linguao
romanceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
Diotngue e deli-
mita ao etapao do
latns recoñece e
diotngue a partr
do étmo latno
cultomoos oemi-
cultomoo e ter-
moo patrimo-
niaios e explica ao
eiolucióno que oe
producen nun
caoo e no outro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pa-
labra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en
campoo como a
ciencias a culturas
a publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolu-
cióno de termoo
latnoo ao galego
e ao caoteláns
aplicando ao re-
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e expre-
oióno latnao
que oe incorpo-
raron á lingua
falada.
Realiza
eiolucióno de
termoo latnoo
a diotntao lin-
guao romanceo
aplicando ao re-
grao fonétcao
de eiolución.
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EO
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
39
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir
o léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo princi-
paio prefxoo e
oufxoo que in-
terieñen na
compooición e
na deriiación
culta
grao fonétcao de
eiolucións e reco-
ñece palabrao da
oúa lingua que
oufriron proceooo
de eiolución oe-
mántca.
Deduce o oignif-
cado dao pala-
brao dao linguao
de Eopaña a par-
tr doo étmoo la-
tnoo.
Identfca a et-
moloxía de pala-
brao de léxico co-
mún da lingua
propia e explica a
partr deota o oeu
oignifcado.
Relaciona pala-
brao da meoma
familia etmolóxi-
ca ou oemántca.
Deduce o oignif-
cado de termoo
latnoo non eotu-
dadoo partndo
do contexto ou
de palabrao da
lingua propia ou
doutrao que co-
ñece.Identfca e expli-
ca ao palabrao
tranoparenteo e
de maior fre-
cuencia.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
40
Identfca e expli-
ca oo principaio
prefxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.
a
O legado de
Roma:
B5.7 O
exército.
Deocribir a
eotrutura e o
funcionamento
do exército
romanos e
diotnguir ao
etapao na oúa
eiolución.
Enumera oo
elementoo que
compoñen a
eotrutura do
exército romano
e explica o oeu
funcionamentos
atendendo á oúa
eiolución ao
longo doo
períodoo
hiotóricoo.
Deocribe o mar-
co hiotórico no
que xurde e oe
deoeniolie a ci-
iilización roma-
nas oinalando
diotntoo perío-
doo e identf-
cando ao cone-
xióno máio im-
portanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo da
ciiilización lat-
na e analiza con
precioión a oúa
influencia no
deiir hiotórico.
CSC
CMCCT
CL
CA
EOE
ECC
E
UNIDADE VI: FESTINA LENTE (6 SESIÓNS)
contdo criterioo eotándareo grao mín. compe elementoo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
41
obxec. o de
aialiación
de
aprendizax
e
con eotándar t. claie tranoieroaio
g
d
B3.4
Flexión
nominal e
pronominal
:
oubotantio
os
adxectioo
e
pronomeo.
Ao
declinación
o: 4ª e 5ª
declinación
o.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao
dentro da
oúacategoría e
declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente
.
Enuncia e
declina
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e a
oúa declinación.
Declina con
deotreza e explica
con coherencia ao
caracteríotcao que
diferencian oo
conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
d
g
B3.5.
Flexión
ierbal:
futuroo
imperfecto
e perfecto
de
indicatio.
Coñecer ao
conxugaciónos
encadrar oo
ierboo dentro
da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctamente
.
Claoifca ierboo
oegundo
a oúa
conxugación
partndo
do oeu
enunciado e
deocribe
oo trazoo poloo
que oe
recoñecen
oo modeloo de
flexión ierbal.
Conxuga oo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
correopondenteo.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
d B4.4. Recoñecer e Compara e Compara e claoif- CMCCT CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
42
Oración
oimple:
oracióno
atributiao
e
predicatia
o. PN e PV.
claoifcar oo
tpoo de
oración oimple.
claoifca tpoo de
oracióno
oimpleos e
identfca e
explica en cada
caoo ao oúao
caracteríotcao.
ca oraciono oim-
pleos explicando
en qué conoioten
ao ouao caracterío-
tcao.
Utliza a análioe
morfolóxica e oin-
táctca de textoo
de difcultade gra-
duada para efec-
tuar correctamen-
te a oúa tradución.
CCL CA
EOE
g B4.3 Ao
relacióno
de
concordanc
ia.
Recoñecer ao
regrao de
concordancian
a lingua latna
e a
oúacorreopond
encia no
galego e no
caotelán.
Recoñece noo
textoo ao regrao
e a
concordancia
latnase redacta
en lingua latna
pequeñao
fraoeos onde
practca o oeu
uoo.
Entende ao regrao
da concordancia.
CCL CL
CA
EOE
e B4.2 Caooo
latnoo.
Funcióno
do datio.
Coñecer oo
nomeo doo
caooo
latnoos
identfcar ao
principaio
función que
realizan na
oración e oaber
traducir oo
caooo á lingua
materna
adecuadament
e.
Enumera
correctamente
oo nomeo doo
caooo que
exioten na
flexión nominal
e pronominal
latnas explica ao
oúao funcióno
dentro da
oración e iluotra
con exemploo a
forma axeitada
de traduciloo.
Enumera oo
nomeo doo caooo e
explica ao funcióno
que realizan.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e Tradución Coñecer e apli- Utliza adecua- Utliza a análioe CCL CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
43
d
p
i i
de textoo:
B6.1
Análioe
fonétcas
morfolóxic
as
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4
Lectura
comprenoii
a e
comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo.
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a inter-
pretacións a
tradución e a
retroieroión de
textoo de dif-
cultade progre-
oiia.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e dicio-
narioos recoñe-
cendo e anali-
zando toda a
información
que proporcio-
nan.
Realizar a tra-
iéo dunha lec-
tura compren-
oiia a análioe e
o comentario
do contdo e
da eotrutura de
textoo latnoo
orixinaios adap-
tadoo ou tradu-
cidoo.
damente a aná-
lioe fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e oe-
mántca de tex-
too de difculta-
de graduadas
para efectuar
correctamente
a oúa tradución
ou retroieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferen-
cia para com-
prender textoo
de xeito globals
relacionando
eotruturao lat-
nao con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
Utliza correcta-
mente o dicio-
narios analizan-
do e ialorando
correctamente
a información
gramatcal in-
cluída noo oeuo
manuaio e nao
oúao entradaos e
localiza o oignif-
cado de pala-
brao que entra-
ñen difcultades
identfcando
entre iariao
acepcióno o
morfolóxica e oin-
táctca de textoo
de difcultade gra-
duada para efec-
tuar a oúa tradu-
ción ou retroier-
oión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
global.
CAA
CCL
CAA
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
44
oentdo máio
axeitado para a
tradución do
texto.
Realiza comen-
tarioo oobre oo
principaio trazoo
doo textoo oe-
leccionadoo e
oobre oo aopec-
too culturaio
preoenteo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
iocálica e
conoonán-
tca.
Vocabula-
rio báoico
latno: léxi-
co tranopa-
rente; pala-
brao de
maior fre-
cuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación cul-
ta. Lexe-
maos pre-
fxoo e ou-
fxoo.
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolu-
ción do latn e
recoñecer e
identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo
e oemiculto-
moo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución
fonétcas e re-
coñecer oo
proceooo de
eiolución oe-
mántca do la-
tn ao galego e
ao caotelán
partndo doo
étmoo latnoo.
Eotablecer me-
diante meca-
niomoo de infe-
rencia ao rela-
Diotngue e deli-
mita ao etapao
do latns recoñe-
ce e diotngue a
partr do étmo
latno cultomoos
oemicultomoo e
termoo patrimo-
niaios e explica
ao eiolucióno
que oe produ-
cen nun caoo e
no outro.
Coñece exem-
ploo de termoo
latnoo que de-
ron orixe tanto
a unha palabra
patrimonial
como a un cul-
tomos e oinala
ao diferenzao de
uoo e oignifca-
do entre amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn
no oéculo XXI en
Identfca con ra-
zonamentoo cohe-
renteo a etmolo-
xía de palabrao de
léxico común na
lingua propia e ex-
plica o oeu oignif-
cado.
Comprende e em-
prega oo principaio
latniomoo e expre-
oióno latnao que
oe incorporaron á
lingua falada.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
a diotntao linguao
romanceo aplican-
do ao regrao foné-
tcao de eiolución.
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
45
cióno exioten-
teo entre de-
terminadoo ét-
moo latnoo e
oo deriiadoo
en linguao ro-
manceo.Identfcar e
explicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que
permanecen
nao linguao
doo/dao eotu-
danteo.
Coñecers iden-
tfcar e tradu-
cir o léxico la-
tno tranopa-
rente e ao pala-
brao de maior
frecuencia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo prin-
cipaio prefxoo
e oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
campoo como a
ciencias a cultu-
ras a publicida-
des oo medioo
de comunica-
cións internet e
ao redeo oociaio.
Realiza eiolu-
cióno de termoo
latnoo ao gale-
go e ao caote-
láns aplicando
ao regrao fonét-
cao de eiolu-
cións e recoñece
palabrao da oúa
lingua que oufri-
ron proceooo de
eiolución oe-
mántca.
Deduce o oigni-
fcado dao pala-
brao dao linguao
de Eopaña a
partr doo ét-
moo latnoo.
Identfca a et-
moloxía de pa-
labrao de léxico
común da lin-
gua propia e ex-
plica a partr
deota o oeu oig-
nifcado.
Relaciona pala-
brao da meoma
familia etmol-
óxica ou oemán-
tca.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
46
Deduce o oigni-
fcado de ter-
moo latnoo non
eotudadoo par-
tndo do contex-
to ou de pala-
brao da lingua
propia ou dou-
trao que coñe-
ce.Identfca e ex-
plica ao palabrao
tranoparenteo e
de maior fre-
cuencia.
Identfca e ex-
plica oo princi-
paio prefxoo e
oufxoos anali-
zando o oeu
mantemento na
propia lingua.
n
p
O legado
de Roma:
B5.2 A
romanizaci
ón da
Penínoula
Ibérica:
Hiopania e
Gallaecia.
Recoñecer ao
pegadao da
romanización
noo principaio
depóoitoo
arqueolóxicoo
e muoeoo.
Identfca e
oinala nun mapa
oo reotoo
arqueolóxicoo
máio
oalientableo da
romanización
de Hiopania e da
Gallaeciase
deocobre e
relaciona ao
pezao
arqueolóxicao
Deocribe o marco
hiotórico no que
xurde e oe deoen-
iolie a ciiilización
romanas oinalando
diotntoo períodoo
e identfcando ao
conexióno máio
importanteo que
preoentan con ou-
trao ciiilizacióno.
Deocribe oo princi-
paio ftoo hiotóri-
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
47
romanao doo
muoeoo coo
coñecementoo
adquiridoo.
coo y oo aopectoo
máio oignifcatioo
da ciiilización lat-
na e analiza con
precioión a oúa in-
fluencia no deiir
hiotórico poote-
rior.
2ª AVALIACIÓN
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
48
UNIDADE VII: PAX DEORUM (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compe
t.
claie
elementoo
tranoieroai
o
d
g
B3.5.
Flexión
ierbal:
Modo
imperatio.
Coñecer ao co-
nxugaciónos en-
cadrar oo ier-
boo dentro da
oúa conxuga-
cións enuncia-
loo e conxuga-
loo correcta-
mente.
Analizar o fun-
cionamento
doo temao ier-
baio latnoo de
preoente e de
perfectos reco-
ñecendo ao for-
mao doo tem-
poo ierbaio for-
madoo a partr
deleo.
Claoifca ierboo
oegundo a oúa
conxugación par-
tndo do oeu
enunciado e deo-
cribe oo trazoo
poloo que oe re-
coñecen oo mo-
deloo de flexión
ierbal.
Explica o uoo doo
temao ierbaio la-
tnoos identf-
cando correcta-
mente ao formao
deriiadao de
cada un.
Coñece e ident-
fca ao formao
que compoñen o
enunciado doo
ierboo de para-
digmao regulareo
e recoñece a
partr deotao oo
modeloo de con-
xugación.
Conxuga oo tem-
poo ierbaio máio
frecuenteo en
Conxuga oo
tempoo ierbaio
máio
frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
correopondent
eo.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
49
ioz actia apli-
cando correcta-
mente oo para-
digmao correo-
pondenteo.
g B4.5.
Oración
compoota:
A
coordinació
n.
Diotnguir ao
oracióno
oimpleo
dao compootao
es dentro
deotao últmaos
ao coordinadao.
Diotngue ao
oracióno oimpleo
dao compootao es
dentro deotao
últmaos ao
coordinadaos oo
oeuo tpooe oo
nexoo que ao
caracterizans
eoinala exemploo
que expliquen en
cada caoo ao
oúao
caracteríotcao.
Compara e
claoifca
diferenteo
tpoo de
oracióno
compootao
diferenciándoa
o dao oracióno
oimpleo e
explicando
mediante
criterioo xeraio
en cada caoo ao
oúao
caracteríotcao.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e B4.2 Caooo
latnoo.
Funcióno
do
iocatio.
Coñecer oo
nomeo doo
caooo
latnoos
identfcar ao
principaio
función que
realizan na
oración e oaber
traducir oo
caooo á lingua
materna
adecuadament
e.
Enumera
correctamente
oo nomeo doo
caooo que
exioten na
flexión nominal e
pronominal
latnas explica ao
oúao funcióno
dentro da
oración e iluotra
con exemploo a
forma axeitada
de traduciloo.
Enumera oo
nomeo doo
caooo e explica
ao funcióno
que realizan.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e
d
Tradución
de textoo:
B6.1
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
CCL
CAA
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
50
p
i i
Análioe
fonétcas
morfolóxic
as
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4
Lectura
comprenoii
a e
comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo.
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a inter-
pretacións a
tradución e a
retroieroión de
textoo de dif-
cultade progre-
oiia.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e dicio-
narioos recoñe-
cendo e anali-
zando toda a
información
que proporcio-
nan.
Realizar a tra-
iéo dunha lec-
tura compren-
oiia a análioe e
o comentario
do contdo e da
eotrutura de
textoo latnoo
orixinaios adap-
tadoo ou tradu-
cidoo.
óxicas ointáctca
e oemántca de
textoo de difcul-
tade graduadas
para efectuar co-
rrectamente a
oúa tradución ou
retroieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferen-
cia para com-
prender textoo
de xeito globals
relacionando eo-
truturao latnao
con outrao equi-
ialenteo nao lin-
guao que coñece.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando co-
rrectamente a
información gra-
matcal incluída
noo oeuo ma-
nuaio e nao oúao
entradaos e loca-
liza o oignifcado
de palabrao que
entrañen difcul-
tades identfcan-
do entre iariao
acepcióno o oen-
tdo máio axeita-
do para a tradu-
ción do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo
textoo de dif-
cultade gradua-
da para efec-
tuar a oúa tra-
dución ou re-
troieroión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de xeito
global.
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
51
principaio trazoo
doo textoo oelec-
cionadoo e oobre
oo aopectoo cul-
turaio preoenteo
neleos aplicando
para ioo oo coñe-
cementoo adqui-
ridoo preiiamen-
te neota ou nou-
trao materiao.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
dao con-
xuncióno
coordinan-
teo.Voca-
bulario bá-
oico latno:
léxico
tranoparen-
te; pala-
brao de
maior fre-
cuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación cul-
ta. Lexe-
maos pre-
fxoo e ou-
fxoo.
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolu-
ción do latn e
recoñecer e
identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo
e oemiculto-
moo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución
fonétcas e re-
coñecer oo pro-
ceooo de eiolu-
ción oemántca
do latn ao ga-
lego e ao cao-
telán partndo
doo étmoo lat-
noo.
Eotablecer me-
diante meca-
niomoo de infe-
rencia ao rela-
cióno exioten-
Diotngue e deli-
mita ao etapao
do latns recoñe-
ce e diotngue a
partr do étmo
latno cultomoos
oemicultomoo e
termoo patrimo-
niaios e explica ao
eiolucióno que
oe producen nun
caoo e no outro.
Coñece exem-
ploo de termoo
latnoo que de-
ron orixe tanto a
unha palabra pa-
trimonial como a
un cultomos e oi-
nala ao diferen-
zao de uoo e oig-
nifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en
campoo como a
ciencias a cultu-
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno latnao
que oe incorpo-
raron á lingua
falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao romanceo
aplicando ao
regrao fonét-
cao de eiolu-
ción
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
52
teo entre de-
terminadoo ét-
moo latnoo e
oo deriiadoo
en linguao ro-
manceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que
permanecen
nao linguao
doo/dao eotu-
danteo.
Coñecers iden-
tfcar e tradu-
cir o léxico la-
tno tranopa-
rente e ao pala-
brao de maior
frecuencia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo prin-
cipaio prefxoo
e oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta
ras a publicidades
oo medioo de co-
municacións in-
ternet e ao redeo
oociaio.
Realiza eiolu-
cióno de termoo
latnoo ao galego
e ao caoteláns
aplicando ao re-
grao fonétcao de
eiolucións e re-
coñece palabrao
da oúa lingua
que oufriron pro-
ceooo de eiolu-
ción oemántca.
Deduce o oignif-
cado dao pala-
brao dao linguao
de Eopaña a par-
tr doo étmoo la-
tnoo.
Identfca a et-
moloxía de pala-
brao de léxico co-
mún da lingua
propia e explica
a partr deota o
oeu oignifcado.
Relaciona pala-
brao da meoma
familia etmol-
óxica ou oemán-
tca.
Deduce o oignif-
cado de termoo
latnoo non eotu-
dadoo partndo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
53
do contexto ou
de palabrao da
lingua propia ou
doutrao que co-
ñece.Identfca e expli-
ca ao palabrao
tranoparenteo e
de maior fre-
cuencia.
Identfca e expli-
ca oo principaio
prefxoo e ou-
fxoos analizando
o oeu mante-
mento na propia
lingua.
n O legado
de Roma:
B5.4.
Mitoloxía e
relixión.
Ritoo
funerarioo.
Coñecer oo
deuoeos oo
mitoos
oo heroeo e ao
lendao latnao
principaios e
eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
entre oo mitoo
e oo héroeo
antgoo e oo
actuáio.
Recoñece e
iluotra con
exemploo o
mantemento do
mito e da fgura
do heroe na
nooa culturas
analizando a
influencia da
tradición cláoica
neote fenómenos
oinalando ao
oemellanzao e ao
principaio
diferenzao entre
amboo
tratamentoos e
aoociándoao a
outroo trazoo
Deocribe o
marco hiotórico
no que xurde e
oe deoeniolie
a ciiilización
romanas oina-
lando diotntoo
períodoo e
identfcando
ao conexióno
máio importan-
teo que preoen-
tan con outrao
ciiilizacióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo
CSC
CMCCT
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
54
culturaio propioo
de cada época.
Sinala
oemellanzao e
diferenzao entre
oo mitoo e ao
lendao da
antgüidade
cláoica e oo
pertencenteo a
outrao culturaos
comparando o
oeu tratamento
na literatura ou
na tradición
relixiooas e
ialorando a oúa
influenza na arte
e na literatura
pooterior a
traiéo de
exemploo.
Diotngue a
relixión ofcial de
Roma doo cultoo
priiadoos
explicando oo
trazoo que lleo
oon propioo.
da ciiilización
latna e analiza
con precioión a
oúa influencia
no deiir hiotó-
rico pooterior.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
55
UNIDADE VIII: SIT TIBI TERRA LEVIS (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compe
tclaie
elementoo
tranoieroai
o
d
g
B3.4.
Flexión
pronominal
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro
da oúa categoría
e declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
pronomeo en
latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo o oeu
tpo.
Claoifca
pronomeo
oegundo o oeu
enunciado e
coñece a oúa
declinación.
CCL CL
CA
EOE
e
d
p
i i
Tradución
de textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparació
n dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utlizar correcta-
mente manuaio
e dicionarioos re-
coñecendo e
analizando toda
a información
que proporcio-
nan.
Realizar a traiéo
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tra-
dución ou retro-
ieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
globals relacionan-
do eotruturao lat-
nao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza correcta-
Utliza a análi-
oe morfolóxica
e ointáctca de
textoo de dif-
cultade gra-
duada para
efectuar a oúa
tradución ou
retroieroión.
Utliza meca-
niomoo de in-
ferencia para
comprender
textoo de xeito
global.
CCL CL
CA
EOE
CAA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
56
B6.4 Lectura
comprenoii
a e
comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo.
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de tex-
too latnoo orixi-
naios adaptadoo
ou traducidoo.
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando correc-
tamente a infor-
mación gramatcal
incluída noo oeuo
manuaio e nao
oúao entradaos e
localiza o oignifca-
do de palabrao
que entrañen dif-
cultades identf-
cando entre iariao
acepcióno o oent-
do máio axeitado
para a tradución
do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre oo ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
doo prono-
meo.
Vocabulario
báoico la-
tno: léxico
tranoparen-
te; palabrao
Diotnguir ao
principaio etapao
na eiolución do
latn e recoñecer
e identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo
e oemicultomoo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio da
eiolución foné-
tcas e recoñecer
oo proceooo de
eiolución oe-
Diotngue e delimi-
ta ao etapao do la-
tns recoñece e
diotngue a partr
do étmo latno
cultomoos oemi-
cultomoo e ter-
moo patrimoniaios
e explica ao eiolu-
cióno que oe pro-
ducen nun caoo e
no outro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia
e explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno lat-
nao que oe in-
CCL CL
CA
EOE
CAA
CMCCT
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
57
de maior
frecuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación culta.
Lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
mántca do latn
ao galego e ao
caotelán partn-
do doo étmoo
latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo princi-
paio prefxoo e
oufxoo que in-
terieñen na
compooición e
na deriiación
tanto a unha pala-
bra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en cam-
poo como a cien-
cias a culturas a
publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao
caoteláns aplican-
do ao regrao foné-
tcao de eiolucións
e recoñece pala-
brao da oúa lingua
que oufriron pro-
ceooo de eiolución
oemántca.
Deduce o oignifca-
do dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oignif-
cado.
corporaron á
lingua falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao roman-
ceo aplicando
ao regrao foné-
tcao de eiolu-
ción.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
58
culta. Relaciona palabrao
da meoma familia
etmolóxica ou oe-
mántca.
Deduce o oignifca-
do de termoo lat-
noo non eotudadoo
partndo do con-
texto ou de pala-
brao da lingua pro-
pia ou doutrao que
coñece.Identfca e explica
ao palabrao trano-
parenteo e de
maior frecuencia.
Identfca e explica
oo principaio pre-
fxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.
nO legado de
Roma:
B5.4.
Mitoloxía e
relixión.
Ritoo
funerarioo.
Coñecer e
comparar coao
actuaio ao
caracteríotcao
da
relixiooidadee
da relixión
latnaos oo cultoo
priiadoo e oo
ritoo funerarioo.
Deocribe ao
principaio
caracteríotcao doo
ritoo funerarioo
romanoos
diotnguindo ao
oemellanzao e ao
diferenzao que
preoentan coo de
hoxe en día.
Deocribe o
marco hiotóri-
co no que xur-
de e oe deoen-
iolie a ciiili-
zación roma-
nas oinalando
diotntoo pe-
ríodoo e iden-
tfcando ao
conexióno
máio impor-
tanteo que
preoentan con
CSC
CMCCT
CCL
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
59
outrao ciiiliza-
cióno.Deocribe
oo principaio
ftoo hiotóricoo
y oo aopectoo
máio oignifca-
tioo da ciiili-
zación latna e
analiza con
precioión a oúa
influencia no
deiir hiotórico
pooterior.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
60
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet. claie
elementoo
tranoier.
d
g
B3.4. Flexión
pronominal:
Pronomeo e
adxectioo
demootrati
oo.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro
da oúa categoría
e declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
pronomeo en
latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo o oeu
tpo.
Claoifca
pronomeo
oegundo o oeu
enunciado e
coñece a oúa
declinación.
CCL CL
CA
EOE
e
d
p
i i
Tradución
de textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparació
n dao
eotruturao
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tra-
dución ou retro-
ieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
Utliza a análi-
oe morfolóxica
e ointáctca de
textoo de dif-
cultade gra-
duada para
efectuar a oúa
tradución ou
retroieroión.
Utliza meca-
niomoo de in-
ferencia para
comprender
CCL
CAA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
61
UNIDADE IX: UBI TU GAIUS EGO GAIA (6 SESIÓNS)
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4 Lectura
comprenoiia
e
comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo.
B6.5.
Lectura
comparada
e
comentario
de textoo en
lingua latna
e lingua
propia.
B6.6.
Produción
de
pequenoo
textoo en
lingua latna.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e diciona-
rioos recoñecen-
do e analizando
toda a informa-
ción que pro-
porcionan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de tex-
too latnoo orixi-
naios adaptadoo
ou tra
Redactar en lin-
gua latna pe-
quenoo textoo
de producción
propia.
Realizar peque-
noo coloquioo
en latn con fra-
oeo oinxelao e de
difcultade
progreoiia.
para comprender
textoo de xeito
globals relacionan-
do eotruturao lat-
nao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando correc-
tamente a infor-
mación gramatcal
incluída noo oeuo
manuaio e nao
oúao entradaos e
localiza o oignifca-
do de palabrao
que entrañen dif-
cultades identf-
cando entre iariao
acepcióno o oent-
do máio axeitado
para a tradución
do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre oo ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
textoo de xeito
global.
d
g
p
Eiolución do
léxico latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolu-
ción do latn e
Diotngue e delimi-
ta ao etapao do la-
tns recoñece e dio-
tngue a partr do
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
CCL CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
62
h
n
e
B7.3s B7.4
Eiolución
doo prono-
meo.
Vocabulario
báoico la-
tno: léxico
tranoparen-
te; palabrao
de maior
frecuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación culta.
Lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
recoñecer e
identfcar pala-
brao patrimo-
niaios cultomoo
e oemiculto-
moo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución fo-
nétcas e reco-
ñecer oo proce-
ooo de eiolu-
ción oemántca
do latn ao gale-
go e ao caotelán
partndo doo
étmoo latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir
o léxico latno
tranoparente e
étmo latno culto-
moos oemiculto-
moo e termoo pa-
trimoniaios e expli-
ca ao eiolucióno
que oe producen
nun caoo e no ou-
tro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pala-
bra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en cam-
poo como a cien-
cias a culturas a
publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao cao-
teláns aplicando ao
regrao fonétcao
de eiolucións e re-
coñece palabrao
da oúa lingua que
oufriron proceooo
de eiolución oe-
mántca.
Deduce o oignifca-
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia
e explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno lat-
nao que oe in-
corporaron á
lingua falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao roman-
ceo aplicando
ao regrao foné-
tcao de eiolu-
ción.
EOE
CAA
CMCCT
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
63
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo princi-
paio prefxoo e
oufxoo que in-
terieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
do dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oignif-
cado.
Relaciona palabrao
da meoma familia
etmolóxica ou oe-
mántca.
Deduce o oignifca-
do de termoo lat-
noo non eotudadoo
partndo do con-
texto ou de pala-
brao da lingua pro-
pia ou doutrao que
coñece.Identfca e explica
ao palabrao trano-
parenteo e de
maior frecuencia.
Identfca e explica
oo principaio pre-
fxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.Elabora mapao
conceptuaio
e eotruturaio doo
textoo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
64
propootoos
localizando o tema
principal e
diotnguindo ao
oúao
Redacta fraoeo
oinxelao
ou pequenoo
textoo en latn
oobre un tema
propooto. parteo.
Mantén un oinxelo
diálogo en latn
oobre a baoe dun
tema preiiamente
acordado.
a
c
O legado de
Roma:
B5.3. Organizació
n polítca e
oocial de
Roma: a
familia e ao
claoeo
oociaio.
Coñecer a
organización
polí-
tca e oocial de
Roma e
recoñecer o oeu
mantemento
actual.
Deocribe a
organización e a
eiolución da
oociedade
romanas
explicando ao
caracteríotcao dao
claoeo oociaio e oo
papeio aoignadoo a
cada unhas
relacionando eoteo
aopectoo coo
ialoreo cíiicoo
exiotenteo na
época e
comparándooo coo
actuáio.
Deocribe o
marco hiotóri-
co no que xur-
de e oe deoen-
iolie a ciiili-
zación roma-
nas oinalando
diotntoo pe-
ríodoo e iden-
tfcando ao
conexióno
máio impor-
tanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
CSIEE CL
CA
EOE
CD
CSC
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
65
oignifcatioo
da ciiilización
latna e anali-
za con preci-
oión a oúa in-
fluencia no
deienir hiotó-
rico pooterior.
UNIDADE X: AB OVO USQUE MALA (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
com
pet.
clai
e
eleme
ntoo
tranoi
eroaio
d B3.2. Tipoo Diotnguir Diotngue palabrao Identfca e CCL CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
66
g de palabrao:
iariableo e
iniariableo:
prepooicióno
s adierbioo e
numeraio.
adierbioos
prepooicióno e
numeraio.
iariableo e
iniariableos explica
oo trazoo que
permiten
identfcalao e
defne criterioo
para claoifcalao.
diotngue con
baotante
correción e
exacttude en
palabrao
propootao oo
oeuo
formanteos
oinalando e
diferenciando
con un
razoamento
coherente
lexemao e
afxoo e
buocando con
certa
autonomía
exemploo de
outroo termoo
noo que
eotean
preoenteo.
CAA CA
EOE
e
d
p
i i
Tradución
de textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparació
n dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
Coñecer e aplicar
oo coñecemen-
too fonolóxicoos
morfolóxicoos
ointáctcoo e léxi-
coo da lingua lat-
na para a inter-
pretacións a tra-
dución e a retro-
ieroión de textoo
de difcultade
progreoiia.
Utlizar correcta-
mente manuaio e
dicionarioos reco-
ñecendo e anali-
Utliza adecuada-
mente a análioe fo-
nétcas morfolóxi-
cas ointáctca e oe-
mántca de textoo
de difcultade gra-
duadas para efec-
tuar correctamen-
te a oúa tradución
ou retroieroión.
Utliza mecaniomoo
de inferencia para
comprender textoo
de xeito globals re-
lacionando eotru-
turao latnao con
Utliza a análi-
oe morfolóxica
e ointáctca de
textoo de dif-
cultade gra-
duada para
efectuar a oúa
tradución ou
retroieroión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de xeito
global.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
67
B6.3
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4 Lectura
comprenoiia
e
comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo.
B6.5.
Lectura
comparada
e
comentario
de textoo en
lingua latna
e lingua
propia.
B6.6.
Produción
de
pequenoo
textoo en
lingua
latna.
zando toda a in-
formación que
proporcionan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do con-
tdo e da eotrutu-
ra de textoo lat-
noo orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
Redactar en lin-
gua latna peque-
noo textoo de
producción pro-
pia.
Realizar peque-
noo coloquioo en
latn con fraoeo
oinxelao e de dif-
cultade
progreoiia.
outrao equiialen-
teo nao linguao que
coñece.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando correc-
tamente a infor-
mación gramatcal
incluída noo oeuo
manuaio e nao oúao
entradaos e localiza
o oignifcado de
palabrao que en-
trañen difcultades
identfcando entre
iariao acepcióno o
oentdo máio axei-
tado para a tradu-
ción do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre oo ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
d
g
p
h
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Diotnguir ao
principaio etapao
na eiolución do
latn e recoñecer
e identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo e
Diotngue e delimi-
ta ao etapao do la-
tns recoñece e dio-
tngue a partr do
étmo latno culto-
moos oemiculto-
moo e termoo pa-
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
CCL
CAA
CMCC
T
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
68
n
e
Eiolución
doo nume-
raio e dao
prepooi-
cióno.
Vocabulario
báoico la-
tno: léxico
tranoparen-
te; palabrao
de maior
frecuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación culta.
Lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
oemicultomoo.
Coñecer e aplicar
ao regrao funda-
mentaio da eio-
lución fonétcas e
recoñecer oo
proceooo de eio-
lución oemántca
do latn ao gale-
go e ao caotelán
partndo doo ét-
moo latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo elemen-
too léxicoo lat-
noo que perma-
necen nao lin-
guao doo/dao eo-
tudanteo.
Coñecers identf-
car e traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignifca-
trimoniaios e expli-
ca ao eiolucióno
que oe producen
nun caoo e no ou-
tro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pala-
bra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en cam-
poo como a cien-
cias a culturas a pu-
blicidades oo me-
dioo de comunica-
cións internet e ao
redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao cao-
teláns aplicando ao
regrao fonétcao de
eiolucións e reco-
ñece palabrao da
oúa lingua que ou-
friron proceooo de
eiolución oemánt-
ca.
Deduce o oignifca-
do dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno lat-
nao que oe in-
corporaron á
lingua falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao romanceo
aplicando ao
regrao fonét-
cao de eiolu-
ción.
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
69
do doo principaio
prefxoo e oufxoo
que interieñen
na compooición
e na deriiación
culta.
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oignif-
cado.
Relaciona palabrao
da meoma familia
etmolóxica ou oe-
mántca.
Deduce o oignifca-
do de termoo lat-
noo non eotudadoo
partndo do con-
texto ou de pala-
brao da lingua pro-
pia ou doutrao que
coñece.Identfca e explica
ao palabrao trano-
parenteo e de
maior frecuencia.
Identfca e explica
oo principaio pre-
fxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.Elabora mapao
conceptuaio
e eotruturaio doo
textoo
propootoos
localizando o tema
principal e
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
70
diotnguindo ao
oúao
Redacta fraoeo
oinxelao
ou pequenoo
textoo en latn
oobre un tema
propooto. parteo.
Mantén un oinxelo
diálogo en latn
oobre a baoe dun
tema preiiamente
acordado.
a
c
O legado de
Roma:
B5.3. Organizació
n polítca e
oocial de
Roma: o
calendario
romano.
Coñecer e
comparar coao
actuaio ao
caracteríotcao da
relixiooidadee da
relixión latnaos
oo cultoo
priiadoo e oo
ritoo funerarioo.
Deocribe a
organización e a
eiolución da
oociedade romanas
explicando ao
caracteríotcao dao
claoeo oociaio e oo
papeio aoignadoo a
cada unhas
relacionando eoteo
aopectoo coo
ialoreo cíiicoo
exiotenteo na
época e
comparándooo coo
actuáio.
Deocribe o
marco hiotóri-
co no que xur-
de e oe deoen-
iolie a ciiiliza-
ción romanas
oinalando dio-
tntoo períodoo
e identfcando
ao conexióno
máio importan-
teo que pre-
oentan con ou-
trao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo
da ciiilización
latna e analiza
CSC
CSIEE
CCL
CD
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
71
con precioión a
oúa influencia
no deiir hiotó-
rico pooterior.
UNIDADE XI: ROMA CAPUT MUNDI (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
com
pet.
clai
e
eleme
ntoo
tranoi
eroaio
d
g
B3.4.
Flexión
nominal e
pronominal:
graoo doo
adxectioo.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro
da oúa categoría
e declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en latns
diotnguíndooo
a partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e a oúa
declinación.
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que
diferencian oo
conceptoo de
declinación.
CCL
CL
CA
EOE
e
d
p
Tradución
de textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonolóxi-
coos morfolóxi-
coos ointáctcoo e
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
Utliza a análi-
oe morfolóxica
e ointáctca de
textoo de dif-
cultade gra-
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
72
i i morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparació
n dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4 Lectura
comprenoii
a e
comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo.
B6.5.
Lectura
comparada
e
comentario
de textoo en
lingua latna
e lingua
propia.
B6.6.
Produción
de
léxicoo da lingua
latna para a in-
terpretacións a
tradución e a re-
troieroión de
textoo de difcul-
tade progreoiia.
Utlizar correcta-
mente manuaio
e dicionarioos re-
coñecendo e
analizando toda
a información
que proporcio-
nan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de textoo
latnoo orixinaios
adaptadoo ou tra
Redactar en lin-
gua latna pe-
quenoo textoo de
producción pro-
pia.
Realizar peque-
noo coloquioo en
latn con fraoeo
oinxelao e de dif-
cultade
progreoiia.
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tradu-
ción ou retroier-
oión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
globals relacionan-
do eotruturao lat-
nao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios e localiza o oig-
nifcado de pala-
brao que entrañen
difcultades ident-
fcando entre ia-
riao acepcióno o
oentdo máio axei-
tado para a tradu-
ción do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre oo ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
duada para
efectuar a oúa
tradución ou
retroieroión.
Utliza meca-
niomoo de in-
ferencia para
comprender
textoo de xeito
global.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
73
pequenoo
textoo en
lingua
latna.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
doo graoo
do adxect-
io.
Vocabulario
báoico la-
tno: léxico
tranoparen-
te; palabrao
de maior
frecuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación culta.
Lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir ao
principaio etapao
na eiolución do
latn e recoñecer
e identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo e
oemicultomoo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio da
eiolución fonét-
cas e recoñecer
oo proceooo de
eiolución oe-
mántca do latn
ao galego e ao
caotelán partn-
do doo étmoo la-
tnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo elemen-
too léxicoo lat-
noo que perma-
Diotngue e delimi-
ta ao etapao do la-
tns recoñece e dio-
tngue a partr do
étmo latno culto-
moos oemiculto-
moo e termoo pa-
trimoniaios e expli-
ca ao eiolucióno
que oe producen
nun caoo e no ou-
tro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pala-
bra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en cam-
poo como a cien-
cias a culturas a pu-
blicidades oo me-
dioo de comunica-
cións internet e ao
redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao cao-
teláns aplicando ao
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno lat-
nao que oe in-
corporaron á
lingua falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao romanceo
aplicando ao
regrao fonét-
cao de eiolu-
ción.
CCL
CAA
CMCC
T
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
74
necen nao lin-
guao doo/dao eo-
tudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignifca-
do doo principaio
prefxoo e ou-
fxoo que inter-
ieñen na com-
pooición e na de-
riiación culta.
regrao fonétcao de
eiolucións e reco-
ñece palabrao da
oúa lingua que ou-
friron proceooo de
eiolución oemánt-
ca.
Deduce o oignifca-
do dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oignif-
cado.
Relaciona palabrao
da meoma familia
etmolóxica ou oe-
mántca.
Deduce o oignifca-
do de termoo lat-
noo non eotudadoo
partndo do con-
texto ou de pala-
brao da lingua pro-
pia ou doutrao que
coñece.Identfca e explica
ao palabrao trano-
parenteo e de
maior frecuencia.
Identfca e explica
oo principaio pre-
fxoo e oufxoos
analizando o oeu
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
75
mantemento na
propia lingua.Elabora mapao
conceptuaio e eo-
truturaio doo tex-
too propootoos lo-
calizando o tema
principal e diotn-
guindo ao oúao
Redacta fraoeo
oinxelao ou
pequenoo textoo
en latn oobre un
tema propooto.
parteo.
Mantén un oinxelo
diálogo en latn
oobre a baoe dun
tema preiiamente
acordado.
i O legado de
Roma:
B5.6. Obrao
públicao e
urbaniomo.
Identfcar oo
trazoo máio
deotacadoo dao
edifcacióno
públicao e do
urbaniomo
romanos e
oinalar a oúa
preoenza dentro
do patrimonio
hiotórico de
Eopaña e Europa.
Deocribe ao
caracteríotcaos oo
principaio
elementoo e a
función dao
grandeo obrao
públicao romanaos
explicando e
iluotrando con
exemploo a oúa
importancia para o
deoenioliemento
do Imperio e a oúa
influencia en
modeloo
urbaníotcoo
Deocribe o
marco hiotóri-
co no que xur-
de e oe deoen-
iolie a ciiiliza-
ción romanas
oinalando dio-
tntoo períodoo
e identfcando
ao conexióno
máio impor-
tanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
CSC
CMCC
TC
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
76
pooterioreo. principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo
da ciiilización
latna e analiza
con precioión a
oúa influencia
no deiir hiotó-
rico pooterior.
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
co
mp
et.
cla
ie
elemento
o
tranoieroa
io
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
77
UNIDADE XII: CIVIS ROMANUS SUM (6 UNIDADES)
d
g
B3.4.
Flexión
nominal e
pronomin
al: o
pronome
relatio;
oo
pronomeo
e
adxectioo
interrogat
ioo e
indefnido
o.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao
dentro da oúa
categoría e
declinacións
enuncialao e
declinalao
correctamente.
Enuncia e declina
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotnguíndooo a
partr do oeu
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e a oúa
declinación.
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo
de declinación.
CCL CL
CA
EOE
g B4.5.
Oración
compoota:
oubordina
ción.
Diotnguir ao
oracióno
oimpleo
dao compootao
es dentro
deotao últmaos
ao coordinadao
dao
oubordinadao.
Diotngue ao
oracióno oimpleo
dao compootao es
dentro deotao
últmaos ao
coordinadao dao
oubordinadaos oo
oeuo tpoo e oo
nexoo que ao
caracterizans e
oinala exemploo
que expliquen en
cada caoo ao oúao
caracteríotcao
Compara e
claoifca
diferenteo tpoo
de oracióno
compootao
diferenciándoa
o dao oracióno
oimpleo e
explicando
mediante
criterioo xeraio
en cada caoo ao
oúao
caracteríotcao.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e
d
p
i i
Tradución
de textoo:
B6.1
Análioe
fonétcas
morfolóxic
as
ointáctca
e
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca
e oemántca de
textoo de difcul-
tade graduadas
para efectuar co-
rrectamente a
oúa tradución ou
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de dif-
cultade gradua-
da para efec-
tuar a oúa tra-
dución ou re-
troieroión.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
78
oemántca.
B6.2
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
B6.3
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4
Lectura
comprenoi
ia e
comentari
o de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
B6.5.
Lectura
comparad
a e
comentari
o de
textoo en
lingua
latna e
lingua
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e diciona-
rioos recoñe-
cendo e anali-
zando toda a
información
que proporcio-
nan.
Realizar a tra-
iéo dunha lec-
tura compren-
oiia a análioe e
o comentario
do contdo e da
eotrutura de
textoo latnoo
orixinaios adap-
tadoo ou tra
Redactar en
lingua latna
pequenoo tex-
too de produc-
ción propia.
Realizar peque-
noo coloquioo
en latn con
fraoeo oinxelao
e de difcultade
progreoiia.
retroieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferen-
cia para com-
prender textoo
de xeito globals
relacionando eo-
truturao latnao
con outrao equi-
ialenteo nao lin-
guao que coñece.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando co-
rrectamente a in-
formación gra-
matcal incluída
noo oeuo ma-
nuaio e nao oúao
entradaos e loca-
liza o oignifcado
de palabrao que
entrañen difcul-
tades identfcan-
do entre iariao
acepcióno o oen-
tdo máio axeita-
do para a tradu-
ción do texto.
Realiza comenta-
rioo oobre oo
principaio trazoo
doo textoo oelec-
cionadoo e oobre
oo aopectoo cul-
turaio preoenteo
neleo.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de xeito
global.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
79
propia.
B6.6.
Produción
de
pequenoo
textoo en
lingua
latna.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
do relat-
ios inte-
rrogatioo
e indefni-
doo.
Vocabula-
rio báoico
latno: lé-
xico trano-
parente;
palabrao
de maior
frecuen-
cia.
Compooi-
ción e de-
riiación
culta.
Lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolu-
ción do latn e
recoñecer e
identfcar pala-
brao patrimo-
niaios cultomoo
e oemiculto-
moo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución
fonétcas e re-
coñecer oo pro-
ceooo de eiolu-
ción oemántca
do latn ao ga-
lego e ao caote-
lán partndo
doo étmoo lat-
noo.
Eotablecer me-
diante meca-
niomoo de infe-
rencia ao rela-
cióno exioten-
teo entre de-
terminadoo ét-
Diotngue e deli-
mita ao etapao
do latns recoñe-
ce e diotngue a
partr do étmo
latno cultomoos
oemicultomoo e
termoo patrimo-
niaios e explica ao
eiolucióno que
oe producen nun
caoo e no outro.
Coñece exem-
ploo de termoo
latnoo que de-
ron orixe tanto a
unha palabra pa-
trimonial como a
un cultomos e oi-
nala ao diferen-
zao de uoo e oig-
nifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en
campoo como a
ciencias a culturas
a publicidades oo
medioo de comu-
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno latnao
que oe incorpo-
raron á lingua
falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao romanceo
aplicando ao
regrao fonét-
cao de eiolu-
ción.
CCL
CAA
CMC
CT
CD
CCE
C
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
80
moo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que
permanecen
nao linguao
doo/dao eotu-
danteo.
Coñecers iden-
tfcar e tradu-
cir o léxico la-
tno tranopa-
rente e ao pala-
brao de maior
frecuencia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo prin-
cipaio prefxoo
e oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
nicacións inter-
net e ao redeo
oociaio.
Realiza eiolu-
cióno de termoo
latnoo ao galego
e ao caoteláns
aplicando ao re-
grao fonétcao de
eiolucións e re-
coñece palabrao
da oúa lingua que
oufriron proceooo
de eiolución oe-
mántca.
Deduce o oignif-
cado dao pala-
brao dao linguao
de Eopaña a par-
tr doo étmoo la-
tnoo.
Identfca a et-
moloxía de pala-
brao de léxico co-
mún da lingua
propia e explica a
partr deota o oeu
oignifcado.
Relaciona pala-
brao da meoma
familia etmolóxi-
ca ou oemántca.
Deduce o oignif-
cado de termoo
latnoo non eotu-
dadoo partndo
do contexto ou
de palabrao da
lingua propia ou
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
81
doutrao que co-
ñece.Identfca e expli-
ca ao palabrao
tranoparenteo e
de maior fre-
cuencia.
Identfca e expli-
ca oo principaio
prefxoo e ou-
fxoos analizando
o oeu mante-
mento na propia
lingua.Elabora mapao
conceptuaio
e eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal.
Redacta fraoeo
oinxelao ou
pequenoo textoo
en latn oobre un
tema propooto.
parteo.
Mantén un
oinxelo
diálogo en latn
oobre a baoe dun
tema
preiiamente
acordado.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
82
i O legado
de Roma:
B5.6.
Obrao
públicao e
urbaniomo
: a cidade
romana.
Identfcar oo
trazoo máio
deotacadoo dao
edifcacióno
públicao e do
urbaniomo
romanos e
oinalar a oúa
preoenza
dentro do
patrimonio
hiotórico de
Eopaña e
Europa.
Deocribe ao
caracteríotcaos
oo principaio
elementoo e a
función dao
grandeo obrao
públicao
romanaos
explicando e
iluotrando con
exemploo a oúa
importancia para
o
deoenioliement
o do Imperio e a
oúa influencia en
modeloo
urbaníotcoo
pooterioreo.
Deocribe o
marco hiotórico
no que xurde e
oe deoeniolie
a ciiilización
romanas oina-
lando diotntoo
períodoo e
identfcando
ao conexióno
máio importan-
teo que preoen-
tan con outrao
ciiilizacióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo
da ciiilización
latna e analiza
con precioión a
oúa influencia
no deiir hiotó-
rico.
CSC
CMC
CTC
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
83
obxec
. obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet. claie
elem. trano
g B3.5. Flexión
ierbal: o
infnitio e o
partcipio.
Oo ierboo
irregulareo.
Diferenciar for-
mao perooaio e
non perooaio do
ierbos e recoñe-
cer ao categoríao
gramatcaio pre-
oenteo en cada
unha.
Traducir ao gale-
go e ao caotelán
ao formao ier-
baio latnaos e
comparar oo oio-
temao ierbaio.
Diotngue formao
perooaio e non
perooaio doo ier-
boos explica oo tra-
zoo que permiten
identfcalao e def-
ne criterioo para
claoifcalao.
Traduce correcta-
mente ao galego e
ao caotelán formao
ierbaio latnaos e
compara oo tem-
poo e oo modoo
ierbaio preoenteo
no latn coo do ga-
Conxuga oo
tempoo
ierbaio máio
frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
correopondent
eo.
CCL
CAA
C
L
C
A
E
O
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
84
3ª AVALIACIÓN
legoe oo do caote-
lán.
e
d
p
i i
Tradución de
textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparación
dao eotruturao
latnao coao dao
linguao propiao.
B6.3 Iniciación
áo técnicao de
tradución.
B6.4 Lectura
comprenoiia e
comentario de
textoo latnoo
orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
B6.5. Lectura
comparada e
comentario de
textoo en lingua
latna e lingua
propia.
B6.6. Produción
de pequenoo
textoo en lingua
latna.
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonolóxi-
coos morfolóxi-
coos ointáctcoo e
léxicoo da lingua
latna para a in-
terpretacións a
tradución e a re-
troieroión de
textoo de difcul-
tade progreoiia.
Utlizar correcta-
mente manuaio
e dicionarioos re-
coñecendo e
analizando toda
a información
que proporcio-
nan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de textoo
latnoo orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
Redactar en lin-
gua latna pe-
quenoo textoo de
producción pro-
pia.
Realizar peque-
noo coloquioo en
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tradu-
ción ou retroier-
oión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
globals relacionan-
do eotruturao lat-
nao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando correc-
tamente a infor-
mación gramatcal
incluída noo oeuo
manuaio e nao
oúao entradaos e
localiza o oignifca-
do de palabrao que
entrañen difculta-
des identfcando
entre iariao acep-
cióno o oentdo
máio axeitado para
Utliza a análi-
oe morfolóxica
e ointáctca de
textoo de dif-
cultade gra-
duada para
efectuar a oúa
tradución ou
retroieroión.
Utliza meca-
niomoo de in-
ferencia para
comprender
textoo de xeito
global.
CCL
CAA
C
L
C
A
E
O
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
85
latn con fraoeo
oinxelao e de dif-
cultade progreoi-
ia.
a tradución do tex-
to.
Realiza comenta-
rioo oobre oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre oo ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución do
léxico latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución do
partcipio de
preoente.
Vocabulario bá-
oico latno: léxi-
co tranoparen-
te; palabrao de
maior frecuen-
cia.
Compooición e
deriiación cul-
ta. Lexemaos
prefxoo e ou-
fxoo.
Diotnguir ao
principaio etapao
na eiolución do
latn e recoñecer
e identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo e
oemicultomoo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio da
eiolución fonét-
cas e recoñecer
oo proceooo de
eiolución oe-
mántca do latn
ao galego e ao
caotelán partn-
do doo étmoo la-
tnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
Diotngue e delimi-
ta ao etapao do la-
tns recoñece e dio-
tngue a partr do
étmo latno culto-
moos oemiculto-
moo e termoo pa-
trimoniaios e expli-
ca ao eiolucióno
que oe producen
nun caoo e no ou-
tro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pala-
bra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en cam-
poo como a cien-
cias a culturas a pu-
blicidades oo me-
dioo de comunica-
cións internet e ao
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno lat-
nao que oe in-
corporaron á
lingua falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao romanceo
aplicando ao
regrao fonét-
cao de eiolu-
ción.
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
C
L
C
A
E
O
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
86
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo elemen-
too léxicoo lat-
noo que perma-
necen nao lin-
guao doo/dao eo-
tudanteo. Coñe-
cers identfcar e
traducir o léxico
latno tranopa-
rente e ao pala-
brao de maior
frecuencia.Diotnguir e co-
ñecer o oignifca-
do doo principaio
prefxoo e ou-
fxoo que inter-
ieñen na com-
pooición e na de-
riiación culta.
redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao cao-
teláns aplicando ao
regrao fonétcao de
eiolucións e reco-
ñece palabrao da
oúa lingua que ou-
friron proceooo de
eiolución oemánt-
ca.
Deduce o oignifca-
do dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oignif-
cado.
Relaciona palabrao
da meoma familia
etmolóxica ou oe-
mántca.
Deduce o oignifca-
do de termoo lat-
noo non eotudadoo
partndo do con-
texto ou de pala-
brao da lingua pro-
pia ou doutrao que
coñece.Identfca e explica
ao palabrao trano-
parenteo e de
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
87
maior frecuencia.
Identfca e explica
oo principaio pre-
fxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.Elabora mapao
conceptuaio e eo-
truturaio doo tex-
too
propootoos
localizando o tema
principal e
diotnguindo ao
oúao
Redacta fraoeo
oinxelao ou
pequenoo textoo
en latn oobre un
tema propooto.
parteo.
Mantén un oinxelo
diálogo en latn
oobre a baoe dun
tema preiiamente
acordado.
i O legado de
Roma:
B5.6. Obrao
públicao e
urbaniomo: a
cidade romana.
Identfcar oo
trazoo máio
deotacadoo dao
edifcacióno
públicao e do
urbaniomo
romanos e
Deocribe ao
caracteríotcaos oo
principaio
elementoo e a
función dao
grandeo obrao
públicao romanaos
Deocribe o
marco hiotóri-
co no que xur-
de e oe deoen-
iolie a ciiiliza-
ción romanas
oinalando dio-
CSC CMCCTC C
L
C
A
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
88
oinalar a oúa
preoenza dentro
do patrimonio
hiotórico de
Eopaña e Europa.
explicando e
iluotrando con
exemploo a oúa
importancia para o
deoenioliemento
do Imperio e a oúa
influencia en
modeloo
urbaníotcoo
pooterioreo.
tntoo períodoo
e identfcando
ao conexióno
máio impor-
tanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo
da ciiilización
latna e analiza
con precioión a
oúa influencia
no deiir hiotó-
rico pooterior.
O
E
E
C
C
E
UNIDADE XIV: PANEM ET CIRCENSES (6 SESIÓNS)
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
89
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
elem.tranoie
roaio
d
i
B3.5.
Flexión
ierbal: o
modo
oubxuncti
o. Tempoo
de
infectum.
Analizar o
funcionamento
doo
temao ierbaio
latnoo de
preoente e de
perfectosrecoñe
cer ao formao
doo tempoo
ierbaio
formadoo a
partr deleo en
ioz actia.
Explica o
uoo doo
temao
ierbaio
latnoos
identfcand
o
correctame
nte ao
formao
deriiadao de
cada un.
Conxuga oo
tempoo
ierbaio máio
frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
correoponden
teo.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
g B4.5.
Oración
compoota:
oubordinaci
ón.
Diotnguir ao
oracióno oimpleo
dao compootao
es dentro deotao
últmaos ao
coordinadao dao
oubordinadao.
Diotngue ao
oracióno
oimpleo dao
compootao
es dentro
deotao
últmaos ao
coordinadao
dao
oubordinada
os oo oeuo
tpoo e oo
nexoo que
ao
caracterizan
s e oinala
exemploo
Compara e
claoifca
diferenteo
tpoo de
oracióno
compootao
diferenciándo
ao dao
oracióno
oimpleo e
explicando
mediante
criterioo
xeraio en cada
caoo ao oúao
caracteríotcao
CAA
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
90
que
expliquen
en cada
caoo ao oúao
caracteríotc
ao.
.
e
d
p
i i
Tradución
de textoo:
B6.1
Análioe
fonétcas
morfolóxica
s ointáctca
e
oemántca.
B6.2
Comparació
n dao
eotruturao
latnao coao
dao linguao
propiao.
B6.3
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4
Lectura
comprenoii
a e
comentario
de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e diciona-
rioos recoñecen-
do e analizando
toda a informa-
ción que pro-
porcionan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de tex-
too latnoo orixi-
naios adaptadoo
ou tra
Redactar en lin-
gua latna pe-
Utliza ade-
cuadamente
a análioe fo-
nétcas mor-
folóxicas oin-
táctca e oe-
mántca de
textoo de di-
fcultade
graduadas
para efec-
tuar correc-
tamente a
oúa tradu-
ción ou re-
troieroión.
Utliza me-
caniomoo de
inferencia
para com-
prender tex-
too de xeito
globals rela-
cionando eo-
truturao lat-
nao con ou-
trao equiia-
lenteo nao
linguao que
coñece.
Utliza co-
rrectamente
o dicionarios
Utliza a análi-
oe morfolóxi-
ca e ointáctca
de textoo de
difcultade
graduada
para efectuar
a oúa tradu-
ción ou retro-
ieroión.
Utliza meca-
niomoo de in-
ferencia para
comprender
textoo de xei-
to global.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
91
ou
traducidoo.
B6.5.
Lectura
comparada
e
comentario
de textoo
en lingua
latna e
lingua
propia.
B6.6.
Produción
de
pequenoo
textoo en
lingua
latna.
quenoo textoo
de producción
propia.
Realizar peque-
noo coloquioo
en latn con fra-
oeo oinxelao e de
difcultade pro-
greoiia.
analizando e
ialorando a
información
e localiza o
oignifcado
de palabrao
que entra-
ñen difcul-
tades ident-
fcando en-
tre iariao
acepcióno o
oentdo máio
axeitado
para a tra-
dución do
texto.
Realiza co-
mentarioo
oobre oo
principaio
trazoo doo
textoo oelec-
cionadoo e
oobre oo ao-
pectoo cul-
turaio pre-
oenteo ne-
leo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
do relatios
interrogat-
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolución
do latn e reco-
ñecer e identf-
car palabrao pa-
trimoniaios cul-
tomoo e oemi-
cultomoo.
Coñecer e apli-
Diotngue e
delimita ao
etapao do
latns reco-
ñece e dio-
tngue a par-
tr do étmo
latno culto-
moos oemi-
cultomoo e
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de
léxico común
na lingua pro-
pia e explica o
oeu oignifca-
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
92
ioo e inde-
fnidoo.
Vocabulario
báoico la-
tno: léxico
tranoparen-
te; palabrao
de maior
frecuencia.
Compooi-
ción e deri-
iación cul-
ta. Lexe-
maos pre-
fxoo e ou-
fxoo.
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución fo-
nétcas e reco-
ñecer oo proce-
ooo de eiolución
oemántca do la-
tn ao galego e
ao caotelán par-
tndo doo ét-
moo latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo princi-
termoo pa-
trimoniaios e
explica ao
eiolucióno
que oe pro-
ducen nun
caoo e no
outro.
Coñece
exemploo de
termoo lat-
noo que de-
ron orixe
tanto a
unha pala-
bra patrimo-
nial como a
un cultomos
e oinala ao
diferenzao
de uoo e oig-
nifcado en-
tre amboo.
Demootra a
preoenza do
latn no oé-
culo XXI en
campoo
como a
ciencias a
culturas a
publicidades
oo medioo
de comuni-
cacións in-
ternet e ao
redeo oo-
ciaio.
Realiza eio-
do.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e ex-
preoióno lat-
nao que oe in-
corporaron á
lingua falada.
Realiza eiolu-
cióno de ter-
moo latnoo a
diotntao lin-
guao roman-
ceo aplicando
ao regrao fo-
nétcao de
eiolución.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
93
paio prefxoo e
oufxoo que in-
terieñen na
compooición e
na deriiación
culta
lucióno de
termoo lat-
noo ao gale-
go e ao cao-
teláns apli-
cando ao re-
grao fonét-
cao de eio-
lucións e re-
coñece pala-
brao da oúa
lingua que
oufriron pro-
ceooo de
eiolución
oemántca.
Deduce o
oignifcado
dao palabrao
dao linguao
de Eopaña a
partr doo
étmoo lat-
noo.
Identfca a
etmoloxía
de palabrao
de léxico co-
mún da lin-
gua propia e
explica a
partr deota
o oeu oignif-
cado.
Relaciona
palabrao da
meoma fa-
milia etmol-
óxica ou oe-
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
94
mántca.
Deduce o
oignifcado
de termoo
latnoo non
eotudadoo
partndo do
contexto ou
de palabrao
da lingua
propia ou
doutrao que
coñece.Identfca e
explica ao
palabrao
tranoparen-
teo e de
maior fre-
cuencia.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos ana-
lizando o
oeu mante-
mento na
propia lin-
gua.Elabora ma-
pao concep-
tuaio e eo-
truturaio
doo textoo
propootoos
localizando
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
95
o tema
principal e
diotnguindo
ao oúao
Redacta fra-
oeo oinxelao
ou peque-
noo textoo
en latn oo-
bre un tema
propooto.
parteo.
Mantén un
oinxelo
diálogo en
latn oobre a
baoe dun
tema
preiiament
e acordado.
i O legado de
Roma:
B5.3.
Organizació
n polítca e
oocial de
Roma: oo
eopectáculo
o públicoo.
Coñecer a
organización
polí-
tca e oocial de
Roma e
recoñecer o oeu
mantemento
actual.
Deocribe a
organización
e a
eiolución da
oociedade
romanas
explicando
ao
caracteríotc
ao ao claoeo
oociaio e oo
papeio
aoignadoo a
cada unhas
relacionand
o eoteo
Deocribe o
marco hiotóri-
co no que xur-
de e oe deoen-
iolie a ciiili-
zación roma-
nas oinalando
diotntoo pe-
ríodoo e iden-
tfcando ao
conexióno
máio impor-
tanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio f-
CSIEE
CD
CSC
CCL
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
96
aopectoo coo
ialoreo
cíiicoo
exiotenteo
na época e
comparándo
oo coo
actuaio.
too hiotóricoo
y oo aopectoo
máio oignifca-
tioo da ciiili-
zación latna e
analiza con
precioión a
oúa influencia
no deienir
hiotórico.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
97
obxec.
contdo
o
criterioo de
aialiación
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
elementoo
tranoieroaio
d
g
B3.5.
Flexión
ierbal: o
modo
oubxuncti
o. Tempoo
de
perfectum.
Analizar o
funcionamento
doo temao
ierbaio latnoo
de preoente e de
perfectos
recoñecer ao
formao
doo tempoo
ierbaio
formadoo a
Explica o uoo
doo temao
ierbaio
latnoos
identfcand
o
correctamen
te ao formao
deriiadao de
cada un.
Conxuga oo
tempoo
ierbaio máio
frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
correoponde
nte
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
98
UNIDADE XV: DOMUS AUREA (6 SESIÓNS)
partr deleo en
ioz actia.
B3.2. Tipoo
de
palabrao:
iariableo e
iniariableo
: cum, ut e
ne.
Diotnguir oo
tpoo de
palabrao a partr
do oeu
enunciado.
Diotngue
palabrao
iariableo e
iniariableos
explica oo
trazoo que
permiten
identfcalao
e defne
criterioo
para
claoifcalao.
Identfca e
diotngue
con baotante
correción e
exacttude
en palabrao
propootao oo
oeuo
formanteos
oinalando e
diferenciand
o con un
razoamento
coherente
lexemao e
afxoo e
buocando
con certa
autonomía
exemploo de
outroo
termoo noo
que eotean
preoenteo.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e
d
p
i i
Tradución
de textoo:
B6.1
Análioe
fonétcas
morfolóxic
as
ointáctca
e
oemántca.
B6.2
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonolóxi-
coos morfolóxi-
coos ointáctcoo e
léxicoo da lingua
latna para a in-
terpretacións a
tradución e a re-
troieroión de
textoo de difcul-
tade progreoiia.
Utlizar correcta-
Utliza ade-
cuadamente
a análioe fo-
nétcas mor-
folóxicas oin-
táctca e oe-
mántca de
textoo de di-
fcultade
graduadas
para efec-
tuar correc-
tamente a
Utliza a aná-
lioe morfol-
óxica e oin-
táctca de
textoo de di-
fcultade gra-
duada para
efectuar a
oúa tradu-
ción ou re-
troieroión.
Utliza meca-
niomoo de
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
99
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
B6.3
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4
Lectura
comprenoi
ia e
comentari
o de textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
B6.5.
Lectura
comparad
a e
comentari
o de textoo
en lingua
latna e
lingua
propia.
B6.6.
Produción
de
mente manuaio
e dicionarioos re-
coñecendo e
analizando toda
a información
que proporcio-
nan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de textoo
latnoo orixinaios
adaptadoo ou
tra
Redactar en lin-
gua latna pe-
quenoo textoo
de producción
propia.
Realizar peque-
noo coloquioo en
latn con fraoeo
oinxelao e de di-
fcultade
progr
eoiia.
oúa tradu-
ción ou re-
troieroión.
Utliza meca-
niomoo de
inferencia
para com-
prender tex-
too de xeito
globals rela-
cionando eo-
truturao lat-
nao con ou-
trao equiia-
lenteo nao
linguao que
coñece.
Utliza ben o
dicionarios
analizando e
ialorando
ben a infor-
mación gra-
matcal in-
cluída noo
oeuo ma-
nuaio e nao
oúao entra-
daos e locali-
za o oignif-
cado de pa-
labrao que
entrañen di-
fcultades
identfcan-
do entre ia-
riao acep-
cióno o oen-
tdo máio
inferencia
para com-
prender tex-
too de xeito
global.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
100
pequenoo
textoo en
lingua
latna.
axeitado
para a tra-
dución do
texto.
Realiza co-
mentarioo
oobre oo
principaio
trazoo doo
textoo e oo-
bre oo ao-
pectoo cul-
turaio pre-
oenteo neleo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución
do léxico
latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución
do ierbo
latno
Vocabula-
rio báoico
latno: léxi-
co trano-
parente;
palabrao
de maior
frecuencia.
Compooi-
ción e de-
riiación
culta.
Lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir ao
principaio etapao
na eiolución do
latn e recoñecer
e identfcar pa-
labrao patrimo-
niaios cultomoo e
oemicultomoo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio da
eiolución fonét-
cas e recoñecer
oo proceooo de
eiolución oe-
mántca do latn
ao galego e ao
caotelán partn-
do doo étmoo
latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
Diotngue e
delimita ao
etapao do la-
tns recoñe-
ce e diotn-
gue a partr
do étmo la-
tno culto-
moos oemi-
cultomoo e
termoo pa-
trimoniaios e
explica ao
eiolucióno
que oe pro-
ducen nun
caoo e no
outro.
Coñece
exemploo de
termoo lat-
noo que de-
ron orixe
tanto a unha
palabra pa-
Identfca
con razona-
mentoo co-
herenteo a
etmoloxía
de palabrao
de léxico co-
mún na lin-
gua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende
e emprega
oo principaio
latniomoo e
expreoióno
latnao que
oe incorpora-
ron á lingua
falada.
Realiza eio-
lucióno de
termoo lat-
noo a diotn-
tao linguao
CCL
CAA
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
101
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao lin-
guao doo/dao eo-
tudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignifca-
do doo principaio
prefxoo e ou-
fxoo que inter-
ieñen na com-
pooición e na de-
riiación culta.
trimonial
como a un
cultomos e
oinala ao di-
ferenzao de
uoo e oignif-
cado entre
amboo.
Demootra a
preoenza do
latn no oé-
culo XXI en
campoo
como a cien-
cias a cultu-
ras a publici-
dades oo me-
dioo de co-
municacións
internet e ao
redeo oo-
ciaio.
Realiza eio-
lucióno de
termoo lat-
noo ao gale-
go e ao cao-
teláns apli-
cando ao re-
grao fonét-
cao de eio-
lucións e re-
coñece pala-
brao da oúa
lingua que
oufriron pro-
ceooo de
eiolución
oemántca.
romanceo
aplicando ao
regrao foné-
tcao de eio-
lución.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
102
Deduce o
oignifcado
dao palabrao
dao linguao
de Eopaña a
partr doo
étmoo lat-
noo.
Identfca a
etmoloxía
de palabrao
de léxico co-
mún da lin-
gua propia e
explica a
partr deota
o oeu oignif-
cado.
Relaciona
palabrao da
meoma fa-
milia etmol-
óxica ou oe-
mántca.
Deduce o
oignifcado
de termoo
latnoo non
eotudadoo
partndo do
contexto ou
de palabrao
da lingua
propia ou
doutrao que
coñece.Identfca e
explica ao
palabrao
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
103
tranoparen-
teo e de
maior fre-
cuencia.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos ana-
lizando o
oeu mante-
mento na
propia lin-
gua.Elabora ma-
pao concep-
tuaio e eo-
truturaio doo
textoo
propootoos
localizando
o tema
principal e
diotnguindo
ao oúao
Redacta fra-
oeo oinxelao
ou
pequenoo
textoo en
latn oobre
un tema
propooto.
parteo.
Mantén un
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
104
oinxelo
diálogo en
latn oobre a
baoe dun
tema
preiiamente
acordado.
i O legado
de Roma:
B5.5. Arte
romana.
Coñecer ao
caracteríotcao
fundamentaio da
arte romana e
deocribir
algunhao dao
oúao
manifeotacióno
máio
importanteo.
Deocribe ao
principaio
manifeotació
no
eocultóricao
e pictóricao
da arte
romanas
identfcand
o a partr de
elementoo
concretoo o
oeu eotlo e
a oúa
cronoloxía
aproximada.
Deocribe o
marco hiotó-
rico no que
xurde e oe
deoeniolie a
ciiilización
romanas oi-
nalando dio-
tntoo perío-
doo e ident-
fcando ao
conexióno
máio impor-
tanteo que
preoentan
con outrao
ciiilizacióno.
Deocribe oo
principaio f-
too hiotóri-
coo y oo ao-
pectoo máio
oignifcatioo
da ciiiliza-
ción latna e
analiza con
precioión a
oúa influen-
cia no deiir
hiotórico
pooterior.
CCEC
CD
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
105
UNIDADE XVI: DO UT DES (6 SESIÓNS)
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
106
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
com
clai
e
elem. trano.
d
i
B3.5. Flexión
ierbal: a ioz
paoiia.
Analizar o
funcionamento
doo
temao ierbaio
latnoo de
preoente e de
perfectos e
recoñecer ao
formao doo
tempoo ierbaio
formadoo a
partr deleos
tanto en ioz
actia como en
ioz paoiia.
Cambia de ioz ao
formao ierbaio
identfcando e
manexando con
oeguridade oo
formanteo que
expreoan eote
accidente ierbal.
Conxuga oo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondente
.
CCL
CD
CL
CA
EOE
e
d
p
i i
Tradución de
textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparación
dao eotruturao
latnao coao
dao linguao
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utlizar correc-
Utliza adecuada-
mente a análioe
fonétcas morfol-
óxicas ointáctca e
oemántca de tex-
too de difcultade
graduadas para
efectuar correcta-
mente a oúa tra-
dución ou retro-
ieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de dif-
cultade gradua-
da para efec-
tuar a oúa tra-
dución ou re-
troieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferen-
cia para com-
prender textoo
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
107
propiao.
B6.3 Iniciación
áo técnicao de
tradución.
B6.4 Lectura
comprenoiia e
comentario de
textoo latnoo
orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
B6.5. Lectura
comparada e
comentario de
textoo en
lingua latna e
lingua propia.
B6.6.
Produción de
pequenoo
textoo en
lingua latna.
tamente ma-
nuaio e diciona-
rioos recoñecen-
do e analizando
toda a informa-
ción que pro-
porcionan.
Realizar a traiéo
dunha lectura
comprenoiia a
análioe e o co-
mentario do
contdo e da eo-
trutura de tex-
too latnoo orixi-
naios adaptadoo
ou traducidoo.
Redactar en lin-
gua latna pe-
quenoo textoo
de producción
propia.
Realizar peque-
noo coloquioo
en latn con fra-
oeo oinxelao e de
difcultade pro-
greoiia.
textoo de xeito
globals relacio-
nando eotruturao
latnao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza correcta-
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando correc-
tamente a infor-
mación gramat-
cal incluída noo
oeuo manuaio e
nao oúao entra-
daos e localiza o
oignifcado de pa-
labrao que entra-
ñen difcultades
identfcando en-
tre iariao acep-
cióno o oentdo
máio axeitado
para a tradución
do texto.
Comenta oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
de xeito global.
d
g
p
h
Eiolución do
léxico latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Neoloxiomoo e
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolu-
ción do latn e
recoñecer e
identfcar pala-
brao patrimo-
Diotngue e deli-
mita ao etapao do
latns recoñece e
diotngue a partr
do étmo latno
cultomoos oemi-
cultomoo e ter-
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
CCL
CAA
CMCC
T
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
108
n
e
extranxeirio-
moo.
Vocabulario
báoico latno:
léxico tranopa-
rente; palabrao
de maior fre-
cuencia.
Compooición e
deriiación cul-
ta. Lexemaos
prefxoo e ou-
fxoo.
niaios cultomoo
e oemiculto-
moo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución fo-
nétcas e reco-
ñecer oo proce-
ooo de eiolu-
ción oemántca
do latn ao gale-
go e ao caotelán
partndo doo
étmoo latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo entre
determinadoo
étmoo latnoo e
oo deriiadoo en
linguao roman-
ceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir
o léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
moo patrimoniaios
e explica ao eiolu-
cióno que oe pro-
ducen nun caoo e
no outro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
tanto a unha pa-
labra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en
campoo como a
ciencias a culturas
a publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolucióno
de termoo latnoo
ao galego e ao
caoteláns aplican-
do ao regrao foné-
tcao de eiolu-
cións e recoñece
palabrao da oúa
lingua que oufri-
ron proceooo de
eiolución oemán-
tca.
Deduce o oignif-
cado dao palabrao
dao linguao de Eo-
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e expre-
oióno latnao
que oe incorpo-
raron á lingua
falada.Realiza
eiolucióno de
termoo latnoo a
diotntao linguao
romanceo apli-
cando ao regrao
fonétcao de
eiolución.
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
109
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo princi-
paio prefxoo e
oufxoo que in-
terieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a etmo-
loxía de palabrao
de léxico común
da lingua propia e
explica a partr
deota o oeu oigni-
fcado.
Relaciona pala-
brao da meoma
familia etmolóxi-
ca ou oemántca.
Deduce o oignif-
cado de termoo
latnoo non eotu-
dadoo partndo
do contexto ou de
palabrao da lingua
propia ou doutrao
que coñece.Identfca e expli-
ca ao palabrao
tranoparenteo e
de maior frecuen-
cia.
Identfca e expli-
ca oo principaio
prefxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.Elabora mapao
conceptuaio e eo-
truturaio doo tex-
too propootoos lo-
calizando o tema
principal e diotn-
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
110
guindo ao oúao
parteo.
Redacta fraoeo oi-
nxelao
ou pequenoo
textoo en latn
oobre un tema
propooto.
Mantén un oinxe-
lo
diálogo en latn
oobre a baoe dun
tema
preiiamente
acordado.
i O legado de
Roma:
B5.3
Organización
polítca e
oocial de
Roma.
Coñecer a
organización
polí-
tca e oocial de
Roma e
recoñecer o oeu
mantemento
actual.
Deocribe a
organización e a
eiolución da
oociedade
romanas
explicando ao
caracteríotcao dao
claoeo oociaio e oo
papeio aoignadoo
a cada unhas
relacionando
eoteo aopectoo
coo
ialoreo cíiicoo
exiotenteo na
época e
comparándooo
coo actuáio.
Deocribe o mar-
co hiotórico no
que xurde e oe
deoeniolie a ci-
iilización roma-
nas oinalando
diotntoo perío-
doo e identf-
cando ao cone-
xióno máio im-
portanteo que
preoentan con
outrao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo da
ciiilización lat-
na e analiza con
precioión a oúa
CSIEE
CD
CSC
CCL
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
111
influencia no
deiir hiotórico
pooterior.
UNIDADE XVII: SUUM CUIQUE (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
com
clai
e
elementoo
tranoieroaio
d
g
B3.5 Flexión
ierbal. A ioz
paoiia. Tempoo
de perfecto.
Analizar o
funcionamento
doo
temao ierbaio
latnoo de
preoente e de
perfectos e
recoñecer ao
formao doo
tempoo ierbaio
formadoo a
partr deleos
tanto en ioz
actia como en
ioz paoiia.
Cambia de ioz ao
formao ierbaio
identfcando e
manexando con
oeguridade oo
formanteo que
expreoan eote
accidente ierbal
Conxuga oo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondente
o.
CCL
CD
CL
CA
EOE
e
B4.6.
Conotrucióno de
infnitio e de
partcipio.
Coñecer ao fun-
cióno dao for-
mao non per-
ooaio nao ora-
Identfca ao fun-
ción que realizan
ao formao non
perooaio (infnit-
Compara e
claoifca
diferenteo tpoo
de oracióno
CAA
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
112
cióno: infnitio
e partcipio.
Identfcars dio-
tnguir e tradu-
cir correcta-
mente ao cono-
trucióno de
infnitio e
partcipio máio
frecuenteo.
io e partcipio)
dentro da oración
e compara exem-
ploo do oeu uoo.
Recoñeces analiza
e traduce correc-
tamente ao cono-
trucióno
de infnitio e
partcipio máio
frecuenteos en
relación con
conotrucióno
análogao noutrao
linguao que
coñece.
compootao
diferenciándoao
dao oracióno
oimpleo e
explicando
mediante
criterioo xeraio
en cada caoo ao
oúao
caracteríotcao.
CCL EOE
e
d
p
i i
Tradución de
textoo:
B6.1 Análioe
fonétcas
morfolóxicas
ointáctca e
oemántca.
B6.2
Comparación
dao eotruturao
latnao coao dao
linguao propiao.
B6.3 Iniciación
áo técnicao de
tradución.
B6.4 Lectura
comprenoiia e
comentario de
Coñecer e apli-
car oo coñece-
mentoo fonol-
óxicoos morfol-
óxicoos ointáct-
coo e léxicoo da
lingua latna
para a interpre-
tacións a tradu-
ción e a retro-
ieroión de tex-
too de difculta-
de progreoiia.
Utlizar correc-
tamente ma-
nuaio e diciona-
rioos recoñecen-
do e analizando
toda a informa-
ción que pro-
porcionan.
Utliza ben a aná-
lioe fonétcas
morfolóxicas oin-
táctca e oemánt-
ca de textoo de
difcultade gra-
duadas para efec-
tuar ben a oúa
tradución ou re-
troieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferencia
para comprender
textoo de xeito
globals relacio-
nando eotruturao
latnao con outrao
equiialenteo nao
linguao que coñe-
ce.
Utliza correcta-
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de dif-
cultade gradua-
da para efec-
tuar a oúa tra-
dución ou re-
troieroión.
Utliza mecanio-
moo de inferen-
cia para com-
prender textoo
de xeito global.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
113
textoo latnoo
orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
B6.5. Lectura
comparada e
comentario de
textoo en lingua
latna e lingua
propia.
B6.6. Produción
de pequenoo
textoo en lingua
latna.
Realizar a análi-
oe e o comenta-
rio do contdo e
da eotrutura de
textoo latnoo
orixinaio ou
adaptadoo.
Redactar en lin-
gua latna pe-
quenoo textoo
de producción
propia.
Realizar peque-
noo coloquioo
en latn con fra-
oeo oinxelao e
de difcultade
progreoiia.
mente o diciona-
rios analizando e
ialorando correc-
tamente a infor-
mación gramat-
cal incluída noo
oeuo manuaio e
nao oúao entra-
daos e localiza o
oignifcado de pa-
labrao que entra-
ñen difcultades
identfcando en-
tre iariao acep-
cióno o oentdo
máio axeitado
para a tradución
do texto.
Comenta oo prin-
cipaio trazoo doo
textoo oelecciona-
doo e oobre oo ao-
pectoo culturaio
preoenteo neleo.
d
g
p
h
n
e
Eiolución do
léxico latno:
B1.4s B1.5s
B7.1s B7.2s
B7.3s B7.4
Eiolución do
partcipio de
perfecto.
Vocabulario bá-
oico latno: léxi-
co tranoparen-
te; palabrao de
maior frecuen-
cia.
Diotnguir ao
principaio eta-
pao na eiolu-
ción do latn e
recoñecer e
identfcar pala-
brao patrimo-
niaios cultomoo
e oemiculto-
moo.
Coñecer e apli-
car ao regrao
fundamentaio
da eiolución fo-
nétcas e reco-
Diotngue e deli-
mita ao etapao do
latns recoñece e
diotngue a partr
do étmo latno
cultomoos oemi-
cultomoo e ter-
moo patrimo-
niaios e explica ao
eiolucióno que oe
producen nun
caoo e no outro.
Coñece exemploo
de termoo latnoo
que deron orixe
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de lé-
xico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
Comprende e
emprega oo
principaio lat-
niomoo e expre-
oióno latnao
que oe incorpo-
CCL
CAA
CMCC
T
CD
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
114
Compooición e
deriiación cul-
ta. Lexemaos
prefxoo e ou-
fxoo.
ñecer oo proce-
ooo de eiolu-
ción oemántca
do latn ao gale-
go e ao caotelán
partndo doo
étmoo latnoo.
Eotablecer me-
diante mecanio-
moo de inferen-
cia ao relacióno
exiotenteo en-
tre determina-
doo étmoo lat-
noo e oo deriia-
doo en linguao
romanceo.Identfcar e ex-
plicar oo ele-
mentoo léxicoo
latnoo que per-
manecen nao
linguao doo/dao
eotudanteo.
Coñecers ident-
fcar e traducir
o léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior frecuen-
cia.Diotnguir e co-
ñecer o oignif-
cado doo princi-
paio prefxoo e
oufxoo que in-
terieñen na
compooición e
tanto a unha pa-
labra patrimonial
como a un culto-
mos e oinala ao di-
ferenzao de uoo e
oignifcado entre
amboo.
Demootra a pre-
oenza do latn no
oéculo XXI en
campoo como a
ciencias a culturas
a publicidades oo
medioo de comu-
nicacións internet
e ao redeo oociaio.
Realiza eiolu-
cióno de termoo
latnoo ao galego
e ao caoteláns
aplicando ao re-
grao fonétcao de
eiolucións e reco-
ñece palabrao da
oúa lingua que
oufriron proceooo
de eiolución oe-
mántca.
Deduce o oignif-
cado dao palabrao
dao linguao de Eo-
paña a partr doo
étmoo latnoo.
Identfca a et-
moloxía de pala-
brao de léxico co-
mún da lingua
propia e explica a
partr deota o oeu
raron á lingua
falada.
Realiza eiolu-
cióno de termoo
latnoo a diotn-
tao linguao ro-
manceo aplican-
do ao regrao fo-
nétcao de eio-
lución.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
115
na deriiación
culta.
oignifcado.
Relaciona pala-
brao da meoma
familia etmolóxi-
ca ou oemántca.
Deduce o oignif-
cado de termoo
latnoo non eotu-
dadoo partndo
do contexto ou
de palabrao da
lingua propia ou
doutrao que co-
ñece.Identfca e expli-
ca ao palabrao
tranoparenteo e
de maior fre-
cuencia.
Identfca e expli-
ca oo principaio
prefxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na
propia lingua.Elabora mapao
conceptuaio e eo-
truturaio doo tex-
too propootoos lo-
calizando o tema
principal e diotn-
guindo ao oúao
parteo.
Redacta fraoeo oi-
nxelao ou peque-
noo textoo en la-
tn oobre un tema
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
116
propooto.
Mantén un oinxe-
lo
diálogo en latn
oobre a baoe dun
tema
preiiamente
acordado.
a
c
O legado de
Roma:
B5.3.
Organización
polítca e oocial
de Roma: o
Dereito
Romano.
Coñecer a
organización
polí-
tca e oocial de
Roma e
recoñecer o oeu
mantemento
actual.
Deocribe oo ele-
mentoo que ca-
racterizan ao ou-
ceoiiao formao de
organización do
oiotema polítco
romano.
Deocribe a orga-
nización e a eio-
lución da oocie-
dade romanas ex-
plicando ao carac-
teríotcao dao cla-
oeo oociaio e oo
papeio aoignadoo
a cada unhas rela-
cionando eoteo
aopectoo coo
ialoreo cíiicoo
exiotenteo na
época e
comparándooo
coo actuáio.
Deocribe o mar-
co hiotórico no
que xurde e oe
deoeniolie a ci-
iilización roma-
nas oinalando
diotntoo perío-
doo e identf-
cando ao cone-
xióno que pre-
oentan con ou-
trao ciiiliza-
cióno.
Deocribe oo
principaio ftoo
hiotóricoo y oo
aopectoo máio
oignifcatioo da
ciiilización lat-
na e analiza con
precioión a oúa
influencia no
deiir hiotórico.
CSIEE
CD
CSC
CCL
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
117
Oo Instrumentos de avaliación que oe empregarán para aialiar eota aoignatura oerán:
probao eocritaos dúao por aialiacións que conterán cueotón oobre cada un doo bloqueo de
contdoo de que conota o curriculum da aoignatura: morfoloxías ointaxes léxico latno e legado
de Roma. Cada unha deotao probao ialerá un 40% da nota fnal da aialiación; o 20% reotante
acadaraoe cun traballo eocrito de inieotgación oobre un tema incluído noo contdoo da
aoigntura. Un punto doo que correoponderían a eote traballos eotará iinculado á aoiotencia á
claoes aoís un 10% de faltao oen xuotfcars ouporá a perda deote punto.
3.1.4 Metodoloxía didáctca e estratexias para acadar os estándares de
aprendizaxe e adquisición das competencias clave.
O enfoque metodolóxico deberá faiorecer a capacidade de autoaprendizaxes de
traballar en equipo e aplicar oo métodoo apropiadoo de inieotgación para oeguir
aprendendo ao longo da iida.
Oo textoo conierteranoe no punto de partda para traballar oimultaneamente oo
aopectoo morfoointáctcoo da lingua latnas o oeu léxico e a oúa relación co galego e co
caoteláns aoí como oo aopectoo culturaio relacionadoo coo textoo traballadoo.
Proporaoe unha oecuencia de traballo axeitada e graduada por medio dunha
metodoloxía actias preferentemente de tpo indutio-contextuals na que ao normao oe
coniertan en pooeoión permanente e en automatomo lingüíotco. O enfoque irá
dirixido a que o alumnado deoeniolia e afance ao oúao propiao técnicao de traballo
mediante diieroao eotratexiao.
O profeoor explicará durante non máio de 15 minutoo por claoe oo conceptoo recollidoo
en cada unidade didáctca da programacións oexan eoteo de calquera doo bloqueo do
currículo da aoignatura. O reoto do período lectio adicarao a comprobar o
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
118
aproieitamento deota explicación por parte do alumnado e a reforzaloo mediante
exercicioo diierooo. Oo alumnoo deberán realizar na caoa unha pequena tarefa que
demootre oe indiiidualmente oon capaceo de aplicar o aprendido. Ao fnal de cada
unidade didáctca oo alumnoo leiarán a cabo indiiidualmente e na aula unha proba de
aialiación e oínteoe que entregarán ao profeoor para correxir. O reoultado obtdo
oumará dentro doo douo puntoo por traballo que oe contemplan na aialiación.
A adquioición dao competenciao claie s oobre todo a CCL e a adquioición doo eotándareo
mínimoo de aprendizaxe oon douo obxectioo deota aoignatura aoo que contribuirá a
metodoloxía expoota anteriormente.
Procuraraoe xerar un clima na aula co que ao alumnao e alumnoo ointan a neceoidade
de partcipar actiamente no proceoo de enoino-aprendizaxes aoegurándonoo de que
eoeo intentoos meomo oe oon erróneoos oirian de eotmulo para intentalo de noio.
Neote oenoos crearanoe contextoo de aprendizaxe e aialiación que comprometan o
alumnado e que o leien a planifcar e aialiar ao oúao realizaciónos identfcando oo
aianceo e ao difcultadeos de cara a autorregular o oeu propio e oingular proceoo de
aprender a aprender. Promoieraoe a partcipación do alumnado en pequenoo traballoo
de inieotgacións coa orientación precioa para que poida acadar a capacidade de
realizar un proxecto de inieotgación eocolar de forma autónoma. Haberá que
diotnguir niieio de difcultade no contdo e nao actiidadeo para cubrir ao diieroao
neceoidadeo educatiao do alumnado.
Promoieraoe a utlización dao TIC para informaroes aprender e comunicaroe e para
utlizar con oentdo crítcos como recuroo formatios materiaio de procedencia diieroa.
3.1.5 Materiais e recursos didáctcos
En canto óo materiaios o libro de texto eote curoo oerá Latín I de Editorial EDEBÉs que
oeriirá como conductor e reforzó doo conceptoo explicadoo na claoe; empregaranoes
ademáios textoo adaptadoo polo profeoor es en canto oexa pooibles textoo latnoo
orixinaio. Como gramátca de referencia uoaraoe a de Valent Fiols aoí como libroo de
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
119
conoultas dicionarioo de mitoloxías ou oelecióno de expreoióno latnao aínda en uoo.
Empregaraoe o dicionario Vox. Latno-Eopañols Eopañol-Latno dende o oegundo
trimeotre.
Vioualizaraoe alomenoo una película ou documental por trimeotre que eocollerá o
profeoor e iluotrará oo aopectoo de cultura e iida cotá que oe traballen na claoe.
A obra de referencia da que leeremoo oo capítuloo que oexan neceoarioo e que oeriirá
de punto de partda para traballoo de inieotgacións oerá a Historia de Roma de Indro
Montanelli.
3.1.6 Procedementos para a avaliación inicial
Tendo en conta que o alumnado de Latn I non tén porqué ter ningún coñecemento
preiio da aoignaturas poio poido curoalo ou non en 4º da ESOs a aialiación inicial
conoiotrá s mediante ao actiidadeo deocritao máio abaixos en conotatar oo
coñecementoo linguíotcoo que pooúe o alumno do galego e do caotelán;
coñecementoo polo demáio comúno a todao ao linguao.
3.1.7 Acreditación de coñecementos previos no Bacharelato
A acreditación de coñecementoo preiioo non é neceoarias neote niiels polo dito
anteriormente. Oo coñecementoo preiioo requeridoo oon oo correopondenteo dao linguao
eotudadao na ESO.
3.1.8 Procedemento de avaliación contnua e extraordinaria no bacharelato
Ao longo de cada trimeotres leiaranoe a cabo dúao probao eocritao que abranguerán ao
unidadeo didáctcao marcadao para cada aialiación. Cada unha deotao aialiará aopectoo
doo oete bloqueo noo que oe diiide o currículo da aoignatura. A media dao dúao probaos
cualifcadao oobre oito máio oo puntoo acadadoo polo traballo perooals até douos dará
lugar a cualifcación obtda en cada aialiación.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
120
Ao oer o Latn unha aoignatura de aialiación contnuas o aprobado na terceira aialiación
ouporá a aialiación pooitia da aoignatura.
A aialiación extraordinaria faraoe en baoe a un exames do tpo doo realizadoo durante o
curoo pero que inclúa a totalidade da materia iiota durante o curoos dando eopecial
releiancia a oo mínimoo eoixibleo.
3.1.9 Procedemento para o seguimento e avaliación das materias pendentes no
bacharelato. O oeguimento dao materiao pendenteo conoiotrá ao oeguinteo
interiencióno:
Realización de dúao probao ao longo do curoos nao datao que marque a dirección do
centro e unha fnal para quen non acade o aprobado.
Traballo na aula de xeito indiiidualizados tanto coo alumnoo pendenteos como con
aqueleo que preoenten algunha difcultade ou preoenten oobredotación.
Elaboración por parte do profeoors de materiaio de reforzo e ampliación.
Control do traballo oemanal doo alumnoo pendenteo.
Entreiiotao periodicao coo alumnoo con difcultadeo e coo alumnoo pendenteo.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
121
3.1.10 Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e práctca docente
Oo indicadoreo de logro para aialiación do proceoo de enoino e práctca docente
baoearanoe na conoecución doo oeguinteo ítemo:
a. Sobre oo materiaio empregadoo: oe oon acceoibleo para oo alumnoos
oufcienteos atractioo...
b. Sobre a planifcación: oe foi axeitada en canto a cantdade de actiidadeos niiel
de difcultades interéo para oo alumnoo con obxectioo ben defnidoo e
colaboratiao.
c. Sobre a motiación do alumnado: oobre deopertar a oúa curiooidades a oúa
partcipación actias a conoecución máxima de deoenioliemento...
d. Sobre a incluoión de temao tranoieroaios uoo de TICs actiidadeo
interdiociplinareo...
3.1.11 Indicadores de logro para avaliar a programación didáctca
A aialiación da programación como proceoo de enoino-aprendizaxe baoearaoe noo
oeguinteo criterioo e a oúa conoecución:
A adecuación de obxectioo e contdoo áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado.
A adecuación doo criterioo de aialiación áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado
Ao aprendizaxeo acadadao polo alumnado
A programación didáctca o oeu deoenioliemento
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
122
Oo procedementoo de aialiación do alumnado
3.2 Latín II
3.2.1 Obxectvos
Iniciaroe na lecturas interpretación e tradución de textoo de difcultade progreoiias
utlizandos para eote fns o coñecemento doo elementoo morfolóxicoos ointáctcoo e
léxicoo báoicoo da lingua latna.
Reflexionar oobre oo elementoo oubotanciaio que conforman ao linguao e recoñecer
compoñenteo oignifcatiooda flexión nominals pronominal e ierbal latna nao linguao
modernao deriiadao do latn ou influídao por el.
Achegaroe a textoo latnoo diierooos orixinaios adaptadoo e traducidoos mediante unha
lectura comprenoiia e diotnguir ao oúao caracteríotcao eoenciaio e o xénero literario ao
que pertencen.
Recoñecer elementoo da lingua latna que eiolucionaron ou quepermanecen nao nooao
linguao e aprecialoo como claie para a oúa interpretación.
Buocar información oobre aopectoo releianteo da ciiilización romanas indagando en
documentoo e en fonteo iariadaos analizaloo critcamente e conotatar a oúa preoenza
ao longo da hiotoria.
Identfcar e ialorar ao principaio achegao da ciiilización romana no nooo contorno e
apreciar a lingua latna como inotrumento tranomioor de cultura.
Valorar a contribución do mundo romano na oúa calidade de oiotema integrador de
diferenteo correnteo de penoamento e acttudeo (étcao e eotétcao) que conforman o
ámbito cultural europeo.
3.2.2 Competencias clave
Ao competenciao claie do currículo oerán ao oeguinteo:
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
123
h) Comunicación lingüíotca (CCL).
i) Competencia matemátca e competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía
(CMCCT).
j) Competencia dixital (CD).
k) Aprender a aprender (CAA).
l) Competenciao oociaio e cíiicao (CSC).
m) Sentdo de iniciatia e eopírito emprendedor (CSIEE).
n) Conciencia e expreoióno culturaio (CCEC).
Seguindo ao inotrucióno do Decreto 86/2015 do 25 de xuños potenciaraoe o
deoenioliemento da competencia de comunicación lingüíotcas da competencia
matemátca e dao competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía.
Para a adquioición efcaz dao competenciao e a oúa integración efectia no currículo
realizaranoe actiidadeo de aprendizaxe integradao que lle permitan ao alumnado aianzar
cara aoo reoultadoo de aprendizaxe en máio dunha competencia ao meomo tempo.
3.2.3 Vinculación entre obxectvoss secuenciación e temporalización de contdoss
criterios de avaliacións estándares de aprendizaxe e grao mínimo de
consecución de cada uns competencias claves elementos transversaiss
instrumentos de avaliación e criterios de cualifcación
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
124
O
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiació
n
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
element
oo
tranoier
oaio
inotrume
ntoo de
aialiació
n
criterioo
de
cualifca
ción
UNIDADE I: A ÉPICA (15 oeoióno)
Aialiación 1ª
l
d
B1.1.
Mantemen
to de
elementoo
lingüíotcoo
latnoo nao
linguao
modernao:
palabrao
patrimonia
ios
cultomoo e
oemiculto
moo.
Diotnguir e
identfcar
palabrao
patrimoniaio
s cultomoo e
oemicultom
oo.
Recoñece e
diotngue a
partr do
étmo latno
termoo
patrimoniai
os
oemicultom
oo e
cultomoos e
explica ao
eiolucióno
que oe
producen
nun e
noutro
caoo.
Diotngue termoo
patrimoniaios
oemicultomoo e
cultomoo.
CCL
CAA
CCEC
CL
CA
EOE
Proba eocrita 100%
d
g
p
B1.2.
Eiolución
fonétcas
morfolóxic
a e
oemántca
do latn ao
Coñecer e
aplicar ao
regrao da
eiolución
fonétca e
recoñecer
oo proceooo
Realiza
eiolucióno
de termoo
latnoo ao
galego e ao
caoteláns
aplicando
Coñece ao reglao
de eiolución
fonétca do latn
á oúa lingua e
relaciona oo
oignifcadoo.
CCL
CMCCT
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
125
galego e
ao
caotelán.
de
eiolución
oemántca
do latn ao
galego e ao
caoteláns
partndo
doo étmoo
latnoo.
ao regrao
fonétcao de
eiolucións e
recoñece
palabrao da
oúa lingua
que oufriron
proceooo de
eiolución
oemántcas
ialorando a
relación co
oignifcado
orixinal do
étmo
latno.
i
d
B2.1.
Morfoloxía
nominal e
pronomina
l: formao
menoo
uouaio e
irregulareo
.
Pronomeo
interrogat
ioo e
indefnidoo
.
Coñecer ao
categoríao
gramatcaio.
Coñecers
identfcar e
diotnguir oo
formanteo
dao
palabrao.
Nomea e
deocribe ao
categoríaos
e oinala oo
trazoo que
ao
diotnguen.
Identfca e
diotngue en
palabrao
propootao
oo oeuo
formanteos
diferencian
do lexemao
e
morfemaos
e
procurando
exemploo
noutroo
termoo noo
Diferencia ao
categoríao
gramatcaio.
Coñece ao
diferenciao entre
lexemao e
morfemao e oo
diotngue.
CAA
CCL
CMCCT
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
126
que eotean
preoenteo.
e
B3.1.
Eotudo
pormenori
zado da
ointaxe
nominal e
pronomina
l.
B3.2. Tipoo
de
oracióno e
conotrució
no
ointáctcao:
B3.3.
Oración
compoota:
coordinaci
ón.
Coñecer e
aplicar oo
coñecement
oo da
ointaxe
nominal e
pronominal
para a
tradución
de textoo
latnoo.
Recoñecer e
claoifcar ao
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnao.
Defnirs
comprender
e recoñecer
ao oracióno
coordinadao
.
Utliza
axeitadame
nte a
análioe da
ointaxe
nominal e
pronominal
dun texto
para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Recoñeces
diotngue e
claoifca oo
tpoo de
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnaos e
relaciónaao
con
conotrución
o análogao
exiotenteo
noutrao
linguao que
coñeza.
Coñece ao
funcióno
ointáctcao de
nomeo e
pronomeo.
coñece oo tpoo
de oracióno e
conotrucióno
ointáctcao
traballadoo na
unidade.
CCL
CA
CL
CA
EOE
B4.1.
Tranomioió
n literaria
e xéneroo
literarioo
latnoo:
Enumerar
oo principaio
factoreo da
tranomioión
da literatura
latna ao
Nomea oo
aopectoo
máio
oalientableo
referenteo á
tranomioión
Coñece ao
caracteríotcao
da épica latnos
oo oeuo autoreos
ao obrao máio
repreoentatiao
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
127
épica. longo doo
períodoo
hiotóricoos e
deocribir oo
ooporteo da
eocritura na
Antgüidade
e a oúa
eiolución.
Coñecer ao
caracteríotc
ao doo
xéneroo
literarioo
latnoos oo
oeuo
autoreos ao
obrao máio
repreoentat
iao e ao
oúao
influenciao
na literatura
pooterior.
doo textoo
cláoicoo ao
longo do
tempo.
Deocribe ao
caracteríotc
ao eoenciaio
doo xéneroo
literarioo
latnoos e
identfca e
oinala a oúa
preoenza en
textoo
propootoo.
e ao oúao
influenciao
e
d
B5.1.
Tradución
e
interpretac
ión de
textoo
latnoo.
Xulio Céoar
B5.2.
Comentari
o e análioe
hiotóricas
lingüíotca
e literaria
Realizar a
tradución e
interpretaci
ón de textoo
latnoo
orixinaio.
Utlizar o
dicionarios
analizar e
ialorar
correctame
nte a
información
gramatcal
Utliza
adecuadam
ente a
análioe
morfolóxica
e ointáctca
de textoo
latnoo para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Utliza con
oeguridade
É capaz de
analizar
morfoointáctca
mentes e
comentar
hiotóricamentes
textoo orixinaio
de Xulio Céoar
de difcultade
correopondente
ao explicado na
claoe.
Utliza con
ooltura o
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
128
de textoo
latnoo
orixinaio.
que
proporciona
e procurar o
termo máio
acaído na
lingua
propia para
a tradución
do texto.
Realizar
comentarioo
lingüíotcoos
hiotóricoo e
literarioo de
textoo de
autoreo
latnoo.
e
autonomía
o
dicionarios
analizando
e ialorando
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
s e identfca
en cada
caoo o
termo máio
acaído na
lingua
propias en
función do
contexto e
do eotlo
empregado
polo autors
para unha
correcta
tradución
do texto.
diccionario
d
e
g
B6.1.
Ampliación
de
iocabulari
o báoico
Coñecers
identfcar e
traducir
termoo
latnoo
Identfca e
explica
termoo do
léxico
literarios
Coñece o
iocabulario
correopondente
á unidade
didáctca; explica
CMCCT
CSC
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
129
h
p
latno:
léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
B6.2.
Etmoloxía
e orixe dao
palabrao
da propia
lingua.
B6.3.
Locucióno
e
expreoióno
latnao
incorporad
ao á lingua
coloquial e
á literaria.
B6.4.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo de
orixe latna
e grega.
pertencente
o ao
iocabulario
eopecializad
o: léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
Recoñecer
oo
elementoo
léxicoo
latnoo que
permanece
n nao
linguao
doo/dao
eotudanteo.
Coñecer o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de
uoo actual e
oaber
empregalao
nun
contexto
axeitado.
Recoñecer a
preoenza de
latniomoo e
heleniomoo
na linguaxe
cientfca e
na fala
cientfco e
flooófcos e
tradúceoo
correctame
nte ao
galego e ao
caotelán.
Deduce o
oignifcado
de palabrao
e
expreoióno
latnao non
eotudadao a
partr do
contextos
ou de
palabrao ou
expreoióno
da oúa
lingua ou
doutrao
linguao que
coñeza.
Identfca a
etmoloxía e
coñece o
oignifcado
de palabrao
de léxico
común e
eopecializad
o do galego
e do
caotelán.
Comprende
s explica e
ao locucióno
latnao
traballadao aoí
coma doo
heleniomoo e
latniomoo de
uoo corrente e a
oúa etmoloxía.
CCEC
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
130
cultas e
deducir o
oeu
oignifcado a
partr doo
correopond
enteo
termoo
latnoo e
gregoo.
emprega na
lingua
propia e no
contexto
axeitado
locucióno e
expreoióno
latnao que
oe
mantieron
na linguaxe
literarias
xurídicas
flooófcas
técnicas
relixiooas
médica e
cientfca.
Recoñece e
explica o
oignifcado
doo
heleniomoo
e doo
latniomoo
máio
frecuenteo
utlizadoo
no léxico
dao linguao
faladao en
Eopañas e
explica o
oeu
oignifcado
a partr do
termo de
orixe.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
131
O
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiació
n
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
element
oo
tranoier
oaio
inotrume
ntoo de
aialiació
n
criterioo
de
cualifca
ción
UNIDADE II: A HISTORIOGRAFÍA (15 oeoióno)
Aialiación 1ª
l
d
B1.1.
Mantemen
to de
elementoo
lingüíotcoo
latnoo nao
linguao
modernao:
palabrao
patrimonia
ios
cultomoo e
oemiculto
Diotnguir e
identfcar
palabrao
patrimoniaio
s cultomoo e
oemicultom
oo.
Recoñece e
diotngue a
partr do
étmo latno
termoo
patrimoniai
os
oemicultom
oo e
cultomoos e
explica ao
eiolucióno
que oe
Diotngue termoo
patrimoniaios
oemicultomoo e
cultomoo.
CCL
CAA
CCEC
CL
CA
EOE
Proba eocrita 100%
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
132
moo. producen
nun e
noutro
caoo.
d
g
p
B1.2.
Eiolución
fonétcas
morfolóxic
a e
oemántca
do latn ao
galego e
ao
caotelán.
Coñecer e
aplicar ao
regrao da
eiolución
fonétca e
recoñecer
oo proceooo
de
eiolución
oemántca
do latn ao
galego e ao
caoteláns
partndo
doo étmoo
latnoo.
Realiza
eiolucióno
de termoo
latnoo ao
galego e ao
caoteláns
aplicando
ao regrao
fonétcao de
eiolucións e
recoñece
palabrao da
oúa lingua
que oufriron
proceooo de
eiolución
oemántcas
ialorando a
relación co
oignifcado
orixinal do
étmo
latno.
Coñece ao reglao
de eiolución
fonétca do latn
á oúa lingua e
relaciona oo
oignifcadoo.
CCL
CMCCT
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
i
d
B2.1.
Morfoloxía
nominal e
pronomina
l: formao
menoo
uouaio e
irregulareo
Coñecer ao
categoríao
gramatcaio.
Coñecers
identfcar e
diotnguir oo
formanteo
Nomea e
deocribe ao
categoríaos
e oinala oo
trazoo que
ao
diotnguen.
Diferencia ao
categoríao
gramatcaio.
Coñece ao
diferenciao entre
lexemao e
morfemao e oo
CAA
CCL
CMCCT
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
133
. Graoo doo
adxectioo.
dao
palabrao.
Identfca e
diotngue en
palabrao
propootao
oo oeuo
formanteos
diferencian
do lexemao
e
morfemaos
e
procurando
exemploo
noutroo
termoo noo
que eotean
preoenteo.
diotngue.
e
B3.1.
Eotudo
pormenori
zado da
ointaxe
nominal e
pronomina
l. Ao
función
doo caooo.
B3.2. Tipoo
de
oracióno e
conotrució
no
ointáctcao:
B3.3.
Oración
compoota:
oubordinac
ión.
Coñecer e
aplicar oo
coñecement
oo da
ointaxe
nominal e
pronominal
para a
tradución
de textoo
latnoo.
Recoñecer e
claoifcar ao
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnao.
Defnirs
comprender
e recoñecer
Utliza
axeitadame
nte a
análioe da
ointaxe
nominal e
pronominal
dun texto
para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Recoñeces
diotngue e
claoifca oo
tpoo de
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
Coñece ao
funcióno
ointáctcao de
nomeo e
pronomeo.
coñece oo tpoo
de oracióno e
conotrucióno
ointáctcao
traballadoo na
unidade.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
134
Oracióno
interrogat
iao.
ao oracióno
introducidao
por cum.
latnaos e
relaciónaao
con
conotrución
o análogao
exiotenteo
noutrao
linguao que
coñeza.
B4.1.
Tranomioió
n literaria
e xéneroo
literarioo
latnoo:
hiotoriogra
fía.
Enumerar
oo principaio
factoreo da
tranomioión
da literatura
latna ao
longo doo
períodoo
hiotóricoos e
deocribir oo
ooporteo da
eocritura na
Antgüidade
e a oúa
eiolución.
Coñecer ao
caracteríotc
ao doo
xéneroo
literarioo
latnoos oo
oeuo
autoreos ao
obrao máio
repreoentat
iao e ao
oúao
influenciao
na literatura
Nomea oo
aopectoo
máio
oalientableo
referenteo á
tranomioión
doo textoo
cláoicoo ao
longo do
tempo.
Deocribe ao
caracteríotc
ao eoenciaio
doo xéneroo
literarioo
latnoos e
identfca e
oinala a oúa
preoenza en
textoo
propootoo.
Coñece ao
caracteríotcao
da hiotoriografía
latnas oo oeuo
autoreos ao obrao
máio
repreoentatiao
e ao oúao
influenciao
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
135
pooterior.
e
d
B5.1.
Tradución
e
interpretac
ión de
textoo
latnoo.
Eutropio.
B5.2.
Comentari
o e análioe
hiotóricas
lingüíotca
e literaria
de textoo
latnoo
orixinaio.
Realizar a
tradución e
interpretaci
ón de textoo
latnoo
orixinaio.
Utlizar o
dicionarios
analizar e
ialorar
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
e procurar o
termo máio
acaído na
lingua
propia para
a tradución
do texto.
Realizar
comentarioo
lingüíotcoos
hiotóricoo e
literarioo de
textoo de
autoreo
latnoo.
Utliza
adecuadam
ente a
análioe
morfolóxica
e ointáctca
de textoo
latnoo para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Utliza con
oeguridade
e
autonomía
o
dicionarios
analizando
e ialorando
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
s e identfca
en cada
caoo o
termo máio
acaído na
lingua
propias en
función do
contexto e
do eotlo
empregado
É capaz de
analizar
morfoointáctca
mentes e
comentar
hiotóricamentes
textoo orixinaio
de Eutropio de
difcultade
correopondente
ao explicado na
claoe.
Utliza con
ooltura o
diccionario
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
136
polo autors
para unha
correcta
tradución
do texto.
d
e
g
h
p
B6.1.
Ampliación
de
iocabulari
o báoico
latno:
léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
B6.2.
Etmoloxía
e orixe dao
palabrao
da propia
lingua.
B6.3.
Locucióno
e
expreoióno
latnao
incorporad
ao á lingua
coloquial e
á literaria.
B6.4.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
Coñecers
identfcar e
traducir
termoo
latnoo
pertencente
o ao
iocabulario
eopecializad
o: léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
Recoñecer
oo
elementoo
léxicoo
latnoo que
permanece
n nao
linguao
doo/dao
eotudanteo.
Coñecer o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de
uoo actual e
oaber
Identfca e
explica
termoo do
léxico
literarios
cientfco e
flooófcos e
tradúceoo
correctame
nte ao
galego e ao
caotelán.
Deduce o
oignifcado
de palabrao
e
expreoióno
latnao non
eotudadao a
partr do
contextos
ou de
palabrao ou
expreoióno
da oúa
lingua ou
doutrao
linguao que
coñeza.
Identfca a
etmoloxía e
Coñece o
iocabulario
correopondente
á unidade
didáctca; explica
ao locucióno
latnao
traballadao aoí
coma doo
heleniomoo e
latniomoo de
uoo corrente e a
oúa etmoloxía.
CMCCT
CSC
CD
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
137
lexemaos
prefxoo e
oufxoo de
orixe latna
e grega.
empregalao
nun
contexto
axeitado.
Recoñecer a
preoenza de
latniomoo e
heleniomoo
na linguaxe
cientfca e
na fala
cultas e
deducir o
oeu
oignifcado a
partr doo
correopond
enteo
termoo
latnoo e
gregoo.
coñece o
oignifcado
de palabrao
de léxico
común e
eopecializad
o do galego
e do
caotelán.
Comprende
s explica e
emprega na
lingua
propia e no
contexto
axeitado
locucióno e
expreoióno
latnao que
oe
mantieron
na linguaxe
literarias
xurídicas
flooófcas
técnicas
relixiooas
médica e
cientfca.
Recoñece e
explica o
oignifcado
doo
heleniomoo
e doo
latniomoo
máio
frecuenteo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
138
utlizadoo
no léxico
dao linguao
faladao en
Eopañas e
explica o
oeu
oignifcado
a partr do
termo de
orixe.
O
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiació
n
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
element
oo
tranoier
oaio
inotrume
ntoo de
aialiació
n
criterioo
de
cualifca
ción
UNIDADE III: A LÍRICA(15 oeoióno)
Aialiación 2ª
l
d
B1.1.
Mantemen
to de
elementoo
lingüíotcoo
latnoo nao
linguao
modernao:
palabrao
patrimonia
ios
cultomoo e
oemiculto
moo.
Diotnguir e
identfcar
palabrao
patrimoniaio
s cultomoo e
oemicultom
oo.
Recoñece e
diotngue a
partr do
étmo latno
termoo
patrimoniai
os
oemicultom
oo e
cultomoos e
explica ao
eiolucióno
que oe
producen
nun e
Diotngue termoo
patrimoniaios
oemicultomoo e
cultomoo.
CCL
CAA
CCEC
CL
CA
EOE
Proba eocrita 100%
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
139
noutro
caoo.
d
g
p
B1.2.
Eiolución
fonétcas
morfolóxic
a e
oemántca
do latn ao
galego e
ao
caotelán.
Coñecer e
aplicar ao
regrao da
eiolución
fonétca e
recoñecer
oo proceooo
de
eiolución
oemántca
do latn ao
galego e ao
caoteláns
partndo
doo étmoo
latnoo.
Realiza
eiolucióno
de termoo
latnoo ao
galego e ao
caoteláns
aplicando
ao regrao
fonétcao de
eiolucións e
recoñece
palabrao da
oúa lingua
que oufriron
proceooo de
eiolución
oemántcas
ialorando a
relación co
oignifcado
orixinal do
étmo
latno.
Coñece ao reglao
de eiolución
fonétca do latn
á oúa lingua e
relaciona oo
oignifcadoo.
CCL
CMCCT
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
i
d
B2.1.
Morfoloxía
nominal e
pronomina
l: formao
menoo
uouaio e
irregulareo
na
declinació
Coñecer ao
categoríao
gramatcaio.
Coñecers
identfcar e
diotnguir oo
formanteo
dao
Nomea e
deocribe ao
categoríaos
e oinala oo
trazoo que
ao
diotnguen.
Identfca e
diotngue en
Diferencia ao
categoríao
gramatcaio.
Coñece ao
diferenciao entre
lexemao e
morfemao e oo
diotngue.
CAA
CCL
CMCCT
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
140
n de
adxectioos
ouotantioo
e
pronomeo.
palabrao. palabrao
propootao
oo oeuo
formanteos
diferencian
do lexemao
e
morfemaos
e
procurando
exemploo
noutroo
termoo noo
que eotean
preoenteo.
e
B3.1.
Eotudo
pormenori
zado da
ointaxe
nominal e
pronomina
l. Ao
función
doo caooo.
B3.2. Tipoo
de
oracióno e
conotrució
no
ointáctcao:
B3.3.
Oración
compoota:
oubordinac
ión
introducid
a por
Coñecer e
aplicar oo
coñecement
oo da
ointaxe
nominal e
pronominal
para a
tradución
de textoo
latnoo.
Recoñecer e
claoifcar ao
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnao.
Defnirs
comprender
e recoñecer
ao oracióno
introducidao
Utliza
axeitadame
nte a
análioe da
ointaxe
nominal e
pronominal
dun texto
para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Recoñeces
diotngue e
claoifca oo
tpoo de
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnaos e
relaciónaao
Coñece ao
funcióno
ointáctcao de
nomeo e
pronomeo.
coñece oo tpoo
de oracióno e
conotrucióno
ointáctcao
traballadoo na
unidade.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
141
conxunció
n.
por ut e ne. con
conotrución
o análogao
exiotenteo
noutrao
linguao que
coñeza.
B4.1.
Tranomioió
n literaria
e xéneroo
literarioo
latnoo:
lírica.
Enumerar
oo principaio
factoreo da
tranomioión
da literatura
latna ao
longo doo
períodoo
hiotóricoos e
deocribir oo
ooporteo da
eocritura na
Antgüidade
e a oúa
eiolución.
Coñecer ao
caracteríotc
ao doo
xéneroo
literarioo
latnoos oo
oeuo
autoreos ao
obrao máio
repreoentat
iao e ao
oúao
influenciao
na literatura
pooterior.
Nomea oo
aopectoo
máio
oalientableo
referenteo á
tranomioión
doo textoo
cláoicoo ao
longo do
tempo.
Deocribe ao
caracteríotc
ao eoenciaio
doo xéneroo
literarioo
latnoos e
identfca e
oinala a oúa
preoenza en
textoo
propootoo.
Coñece ao
caracteríotcao
da lírica latnas
oo oeuo autoreos
ao obrao máio
repreoentatiao
e ao oúao
influenciao
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
142
e
d
B5.1.
Tradución
e
interpretac
ión de
textoo
latnoo.
Eutropio.
B5.2.
Comentari
o e análioe
hiotóricas
lingüíotca
e literaria
de textoo
latnoo
orixinaio.
Realizar a
tradución e
interpretaci
ón de textoo
latnoo
orixinaio.
Utlizar o
dicionarios
analizar e
ialorar
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
e procurar o
termo máio
acaído na
lingua
propia para
a tradución
do texto.
Realizar
comentarioo
lingüíotcoos
hiotóricoo e
literarioo de
textoo de
autoreo
latnoo.
Utliza
adecuadam
ente a
análioe
morfolóxica
e ointáctca
de textoo
latnoo para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Utliza con
oeguridade
e
autonomía
o
dicionarios
analizando
e ialorando
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
s e identfca
en cada
caoo o
termo máio
acaído na
lingua
propias en
función do
contexto e
do eotlo
empregado
polo autors
para unha
É capaz de
analizar
morfoointáctca
mentes e
comentar
hiotóricamentes
textoo orixinaio
de Eutropio de
difcultade
correopondente
ao explicado na
claoe.
Utliza con
ooltura o
diccionario
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
143
correcta
tradución
do texto.
d
e
g
h
p
B6.1.
Ampliación
de
iocabulari
o báoico
latno:
léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
B6.2.
Etmoloxía
e orixe dao
palabrao
da propia
lingua.
Topónimoo
.
B6.3.
Locucióno
e
expreoióno
latnao
incorporad
ao á lingua
coloquial e
á literaria.
B6.4.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
Coñecers
identfcar e
traducir
termoo
latnoo
pertencente
o ao
iocabulario
eopecializad
o: léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
Recoñecer
oo
elementoo
léxicoo
latnoo que
permanece
n nao
linguao
doo/dao
eotudanteo.
Coñecer o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de
uoo actual e
oaber
empregalao
nun
Identfca e
explica
termoo do
léxico
literarios
cientfco e
flooófcos e
tradúceoo
correctame
nte ao
galego e ao
caotelán.
Deduce o
oignifcado
de palabrao
e
expreoióno
latnao non
eotudadao a
partr do
contextos
ou de
palabrao ou
expreoióno
da oúa
lingua ou
doutrao
linguao que
coñeza.
Identfca a
etmoloxía e
coñece o
oignifcado
Coñece o
iocabulario
correopondente
á unidade
didáctcas a
orixe doo
topónimoo
eotudadoo.
Explica ao
locucióno latnao
traballadao aoí
coma oo
heleniomoo e
latniomoo de
uoo corrente e a
oúa etmoloxía.
CMCCT
CSC
CD
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
144
lexemaos
prefxoo e
oufxoo de
orixe latna
e grega.
contexto
axeitado.
Recoñecer a
preoenza de
latniomoo e
heleniomoo
na linguaxe
cientfca e
na fala
cultas e
deducir o
oeu
oignifcado a
partr doo
correopond
enteo
termoo
latnoo e
gregoo.
de palabrao
de léxico
común e
eopecializad
o do galego
e do
caotelán.
Comprende
s explica e
emprega na
lingua
propia e no
contexto
axeitado
locucióno e
expreoióno
latnao que
oe
mantieron
na linguaxe
literarias
xurídicas
flooófcas
técnicas
relixiooas
médica e
cientfca.
Recoñece e
explica o
oignifcado
doo
heleniomoo
e doo
latniomoo
máio
frecuenteo
utlizadoo
no léxico
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
145
dao linguao
faladao en
Eopañas e
explica o
oeu
oignifcado
a partr do
termo de
orixe.
O
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiació
n
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
element
oo
tranoier
oaio
inotrume
ntoo de
aialiación
criterioo
de
cualifcac
ión
UNIDADE IV: A FÁBULA(15 oeoióno)
Aialiación 2ª
l
d
B1.1.
Manteme
nto de
elementoo
lingüíotco
o latnoo
nao
linguao
modernao:
palabrao
patrimoni
aios
cultomoo
e
oemiculto
Diotnguir e
identfcar
palabrao
patrimoniaio
s cultomoo e
oemicultom
oo.
Recoñece e
diotngue a
partr do
étmo latno
termoo
patrimoniai
os
oemicultom
oo e
cultomoos e
explica ao
eiolucióno
que oe
producen
nun e
noutro
Diotngue termoo
patrimoniaios
oemicultomoo e
cultomoo.
CCL
CAA
CCEC
CL
CA
EOE
Proba eocrita 100%
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
146
moo. caoo.
d
g
p
B1.2.
Eiolución
fonétcas
morfolóxic
a e
oemántca
do latn ao
galego e
ao
caotelán.
Coñecer e
aplicar ao
regrao da
eiolución
fonétca e
recoñecer
oo proceooo
de
eiolución
oemántca
do latn ao
galego e ao
caoteláns
partndo
doo étmoo
latnoo.
Realiza
eiolucióno
de termoo
latnoo ao
galego e ao
caoteláns
aplicando ao
regrao
fonétcao de
eiolucións e
recoñece
palabrao da
oúa lingua
que oufriron
proceooo de
eiolución
oemántcas
ialorando a
relación co
oignifcado
orixinal do
étmo
latno.
Coñece ao reglao
de eiolución
fonétca do latn
á oúa lingua e
relaciona oo
oignifcadoo.
CCL
CMCCT
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
i
d
B2.2.
Morfoloxí
a ierbal:
ierboo
irregulareo
e
defectioo
Identfcars
conxugars
traducir e
efectuar a
retroieroión
de todao ao
formao
ierbaio.
Identfca
con
oeguridade
e
axudándooe
co
dicionario
calquera
Identfca
calquera forma
ierbal
incorporandoo
ao pertencenteo
aoo ierboo
irregulareo e
CD
CAA
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
147
tpo de
formao
ierbaios
conxúgaao e
oinala o oeu
equiialente
en galego e
en caotelán.
Aplica oo
oeuo
coñecemen
too da
morfoloxía
ierbal latna
para
realizar
traducióno e
retroieroión
os
axudándooe
do
dicionario.
defectioo.
e
B3.2. Tipoo
de
oracióno e
conotrució
no
ointáctcao
: B3.3.
Oración
compoota:
oubordina
ción. Ao
oracióno
oubordina
dao de
relatio.
Recoñecer e
claoifcar ao
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnao.
Defnirs
comprender
e recoñecer
ao oracióno
oubordinada
o de
relatio.
Recoñeces
diotngue e
claoifca oo
tpoo de
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnaos e
relaciónaao
con
conotrución
o análogao
exiotenteo
noutrao
linguao que
Coñece oo tpoo
de oracióno e
conotrucióno
ointáctcao
traballadoo na
unidade.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
148
coñeza.
B4.1.
Tranomioió
n literaria
e xéneroo
literarioo
latnoo:
fábula e
literatura
didáctca.
Enumerar
oo principaio
factoreo da
tranomioión
da literatura
latna ao
longo doo
períodoo
hiotóricoos e
deocribir oo
ooporteo da
eocritura na
Antgüidade
e a oúa
eiolución.
Coñecer ao
caracteríotc
ao doo
xéneroo
literarioo
latnoos oo
oeuo
autoreos ao
obrao máio
repreoentat
iao e ao
oúao
influenciao
na literatura
pooterior.
Nomea oo
aopectoo
máio
oalientableo
referenteo á
tranomioión
doo textoo
cláoicoo ao
longo do
tempo.
Deocribe ao
caracteríotc
ao eoenciaio
doo xéneroo
literarioo
latnoos e
identfca e
oinala a oúa
preoenza en
textoo
propootoo.
Coñece ao
caracteríotcao
da fábula latnas
oo oeuo autoreos
ao obrao máio
repreoentatiao
e ao oúao
influenciao
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
e
d
B5.1.
Tradución
e
interpreta
ción de
textoo
latnoo.
Realizar a
tradución e
interpretaci
ón de textoo
latnoo
orixinaio.
Utliza
adecuadam
ente a
análioe
morfolóxica
e ointáctca
de textoo
É capaz de
analizar
morfoointáctca
mentes e
comentar
hiotóricamentes
textoo orixinaio
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
149
Fedro.
B5.2.
Comentari
o e análioe
hiotóricas
lingüíotca
e literaria
de textoo
latnoo
orixinaio.
Utlizar o
dicionarios
analizar e
ialorar
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
e procurar o
termo máio
acaído na
lingua
propia para
a tradución
do texto.
Realizar
comentarioo
lingüíotcoos
hiotóricoo e
literarioo de
textoo de
autoreo
latnoo.
latnoo para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Utliza con
oeguridade
e
autonomía
o
dicionarios
analizando
e ialorando
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
s e identfca
en cada
caoo o
termo máio
acaído na
lingua
propias en
función do
contexto e
do eotlo
empregado
polo autors
para unha
correcta
tradución
do texto.
de Fedro de
difcultade
correopondente
ao explicado na
claoe.
Utliza con
ooltura o
diccionario
d B6.1.
Ampliació
Coñecers
identfcar e
Identfca e
explica
Coñece o
iocabulario
CMCCT CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
150
e
g
h
p
n de
iocabulari
o báoico
latno:
léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
B6.2.
Etmoloxía
e orixe dao
palabrao
da propia
lingua.
Topónimo
o.
B6.3.
Locucióno
e
expreoióno
latnao
incorpora
dao á
lingua
coloquial e
á literaria.
B6.4.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo de
orixe
latna e
grega.
traducir
termoo
latnoo
pertencente
o ao
iocabulario
eopecializad
o: léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
Recoñecer
oo
elementoo
léxicoo
latnoo que
permanecen
nao linguao
doo/dao
eotudanteo.
Coñecer o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de
uoo actual e
oaber
empregalao
nun
contexto
axeitado.
Recoñecer a
preoenza de
latniomoo e
heleniomoo
na linguaxe
termoo do
léxico
literarios
cientfco e
flooófcos e
tradúceoo
correctame
nte ao
galego e ao
caotelán.
Deduce o
oignifcado
de palabrao
e
expreoióno
latnao non
eotudadao a
partr do
contextos
ou de
palabrao ou
expreoióno
da oúa
lingua ou
doutrao
linguao que
coñeza.
Identfca a
etmoloxía e
coñece o
oignifcado
de palabrao
de léxico
común e
eopecializad
o do galego
e do
correopondente
á unidade
didáctcas a
orixe doo
topónimoo
eotudadoo.
Explica ao
locucióno latnao
traballadao aoí
coma oo
heleniomoo e
latniomoo de
uoo corrente e a
oúa etmoloxía.
CSC
CD
CCEC
CCL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
151
cientfca e
na fala
cultas e
deducir o
oeu
oignifcado a
partr doo
correopond
enteo
termoo
latnoo e
gregoo.
caotelán.
Comprendes
explica e
emprega na
lingua
propia e no
contexto
axeitado
locucióno e
expreoióno
latnao que
oe
mantieron
na linguaxe
literarias
xurídicas
flooófcas
técnicas
relixiooas
médica e
cientfca.
Recoñece e
explica o
oignifcado
doo
heleniomoo
e doo
latniomoo
máio
frecuenteo
utlizadoo
no léxico
dao linguao
faladao en
Eopañas e
explica o
oeu
oignifcado a
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
152
partr do
termo de
orixe.
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiació
n
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
element
oo
tranoier
oaio
inotrume
ntoo de
aialiació
n
criterioo
de
cualifca
ción
UNIDADE V: A ORATORIA (15 oeoióno)
Aialiación 3ª
l
d
B1.1.
Manteme
nto de
elementoo
lingüíotco
o latnoo
nao
linguao
modernao:
palabrao
patrimoni
aios
Diotnguir e
identfcar
palabrao
patrimoniaio
s cultomoo e
oemicultom
oo.
Recoñece e
diotngue a
partr do
étmo latno
termoo
patrimoniai
os
oemicultom
oo e
cultomoos e
explica ao
eiolucióno
Diotngue
termoo
patrimoniaios
oemicultomoo e
cultomoo.
CCL
CAA
CCEC
CL
CA
EOE
Proba eocrita 100%
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
153
cultomoo
e
oemiculto
moo.
que oe
producen
nun e
noutro
caoo.
d
g
p
B1.2.
Eiolución
fonétcas
morfolóxic
a e
oemántca
do latn ao
galego e
ao
caotelán.
Coñecer e
aplicar ao
regrao da
eiolución
fonétca e
recoñecer
oo proceooo
de
eiolución
oemántca
do latn ao
galego e ao
caoteláns
partndo
doo étmoo
latnoo.
Realiza
eiolucióno
de termoo
latnoo ao
galego e ao
caoteláns
aplicando
ao regrao
fonétcao de
eiolucións e
recoñece
palabrao da
oúa lingua
que oufriron
proceooo de
eiolución
oemántcas
ialorando a
relación co
oignifcado
orixinal do
étmo
latno.
Coñece ao reglao
de eiolución
fonétca do latn
á oúa lingua e
relaciona oo
oignifcadoo.
CCL
CMCCT
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
i
B2.2.
Morfoloxí
a ierbal:
ierboo
irregulareo
Identfcars
conxugars
traducir e
efectuar a
retroieroión
Identfca
con
oeguridade
e
axudándooe
Identfca
calquera forma
ierbal incluidao
ao pertencenteo
aoo ierboo
CD
CAA
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
154
d e
defectioo.
Formao
nominaio
do ierbo:
xerundios
xerundiio
e oupino.
Conxugaci
ón
perifráotc
a.
de todao ao
formao
ierbaio.
co
dicionario
calquera
tpo de
formao
ierbaios
conxúgaao e
oinala o oeu
equiialente
en galego e
en caotelán.
Aplica oo
oeuo
coñecemen
too da
morfoloxía
ierbal latna
para
realizar
traducióno
e
retroieroión
os
axudándooe
do
dicionario.
irregulareo e
defectioo e ao
non perooaio.
e
B3.2.
Tipoo de
oracióno e
conotrució
no
ointáctcao
: B3.3.
Oración
compoota:
oubordina
ción.
Recoñecer e
claoifcar ao
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnao.
Defnirs
comprender
e recoñecer
ao oracióno
de infnitios
Recoñeces
diotngue e
claoifca oo
tpoo de
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnaos e
relaciónaao
con
conotrución
Coñece oo tpoo
de oracióno e
conotrucióno
ointáctcao
traballadoo na
unidade.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
155
B3.4.
Conotrució
no de
infnitios
partcipios
xerundios
xerundiio
e oupino.
partcipios
xerundios
xerundiio e
oupino.
o análogao
exiotenteo
noutrao
linguao que
coñeza.
B4.1.
Tranomioió
n literaria
e xéneroo
literarioo
latnoo:
oratoria.
Enumerar
oo principaio
factoreo da
tranomioión
da literatura
latna ao
longo doo
períodoo
hiotóricoos e
deocribir oo
ooporteo da
eocritura na
Antgüidade
e a oúa
eiolución.
Coñecer ao
caracteríotc
ao doo
xéneroo
literarioo
latnoos oo
oeuo
autoreos ao
obrao máio
repreoentat
iao e ao
oúao
influenciao
na literatura
pooterior.
Nomea oo
aopectoo
máio
oalientableo
referenteo á
tranomioión
doo textoo
cláoicoo ao
longo do
tempo.
Deocribe ao
caracteríotc
ao eoenciaio
doo xéneroo
literarioo
latnoos e
identfca e
oinala a oúa
preoenza en
textoo
propootoo.
Coñece ao
caracteríotcao
da oratoria
latnas oo oeuo
autoreos ao
obrao máio
repreoentatiao
e ao oúao
influenciao
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
156
e
d
B5.1.
Tradución
e
interpreta
ción de
textoo
latnoo.
Fedro..
B5.2.
Comentari
o e análioe
hiotóricas
lingüíotca
e literaria
de textoo
latnoo
orixinaio.
Realizar a
tradución e
interpretaci
ón de textoo
latnoo
orixinaio.
Utlizar o
dicionarios
analizar e
ialorar
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
e procurar o
termo máio
acaído na
lingua
propia para
a tradución
do texto.
Realizar
comentarioo
lingüíotcoos
hiotóricoo e
literarioo de
textoo de
autoreo
latnoo.
Utliza
adecuadam
ente a
análioe
morfolóxica
e ointáctca
de textoo
latnoo para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Utliza con
oeguridade
e
autonomía
o
dicionarios
analizando
e ialorando
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
s e identfca
en cada
caoo o
termo máio
acaído na
lingua
propias en
función do
contexto e
do eotlo
empregado
polo autors
para unha
É capaz de
analizar
morfoointáctca
mentes e
comentar
hiotóricamentes
textoo orixinaio
de Fedro de
difcultade
correopondente
ao explicado na
claoe.
Utliza con
ooltura o
diccionario
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
157
correcta
tradución
do texto.
d
e
g
h
p
B6.1.
Ampliació
n de
iocabulari
o báoico
latno:
léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
B6.2.
Etmoloxía
e orixe dao
palabrao
da propia
lingua.
Topónimo
o.
B6.3.
Locucióno
e
expreoióno
latnao
incorpora
dao á
lingua
coloquial e
á literaria.
B6.4.
Compooici
ón e
deriiación
Coñecers
identfcar e
traducir
termoo
latnoo
pertencente
o ao
iocabulario
eopecializad
o: léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
Recoñecer
oo
elementoo
léxicoo
latnoo que
permanece
n nao
linguao
doo/dao
eotudanteo.
Coñecer o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de
uoo actual e
oaber
empregalao
nun
Identfca e
explica
termoo do
léxico
literarios
cientfco e
flooófcos e
tradúceoo
correctame
nte ao
galego e ao
caotelán.
Deduce o
oignifcado
de palabrao
e
expreoióno
latnao non
eotudadao a
partr do
contextos
ou de
palabrao ou
expreoióno
da oúa
lingua ou
doutrao
linguao que
coñeza.
Identfca a
etmoloxía e
coñece o
oignifcado
Coñece o
iocabulario
correopondente
á unidade
didáctcas a
orixe doo
topónimoo
eotudadoo.
Explica ao
locucióno latnao
traballadao aoí
coma oo
heleniomoo e
latniomoo de
uoo corrente e a
oúa etmoloxía.
CMCCT
CSC
CD
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
158
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo de
orixe
latna e
grega.
contexto
axeitado.
Recoñecer a
preoenza de
latniomoo e
heleniomoo
na linguaxe
cientfca e
na fala
cultas e
deducir o
oeu
oignifcado a
partr doo
correopond
enteo
termoo
latnoo e
gregoo.
de palabrao
de léxico
común e
eopecializad
o do galego
e do
caotelán.
Comprendes
explica e
emprega na
lingua
propia e no
contexto
axeitado
locucióno e
expreoióno
latnao que
oe
mantieron
na linguaxe
literarias
xurídicas
flooófcas
técnicas
relixiooas
médica e
cientfca.
Recoñece e
explica o
oignifcado
doo
heleniomoo
e doo
latniomoo
máio
frecuenteo
utlizadoo
no léxico
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
159
dao linguao
faladao en
Eopañas e
explica o
oeu
oignifcado
a partr do
termo de
orixe.
O
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiació
n
eotándar
eo de
aprendiz
axe
grao mín.
con
eotándar
comp
et.
claie
element
oo
tranoier
oaio
inotrume
ntoo de
aialiación
criterioo
de
cualifcac
ión
UNIDADE VI: A COMEDIA(15 oeoióno)
Aialiación 3ª
d
g
p
B1.2.
Eiolución
fonétcas
morfolóxic
a e
oemántca
do latn ao
galego e
ao
caotelán.
Coñecer e
aplicar ao
regrao da
eiolución
fonétca e
recoñecer
oo proceooo
de
eiolución
oemántca
do latn ao
galego e ao
Realiza
eiolucióno
de termoo
latnoo ao
galego e ao
caoteláns
aplicando ao
regrao
fonétcao de
eiolucións e
recoñece
palabrao da
Coñece ao reglao
de eiolución
fonétca do latn
á oúa lingua e
relaciona oo
oignifcadoo.
CCL
CMCCT
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
160
caoteláns
partndo
doo étmoo
latnoo.
oúa lingua
que oufriron
proceooo de
eiolución
oemántcas
ialorando a
relación co
oignifcado
orixinal do
étmo
latno.
i
d
B2.2.
Morfoloxí
a ierbal:
ierboo
irregulareo
e
defectioo.
Formao
nominaio
do ierbo:
xerundios
xerundiio
e oupino.
Conxugaci
ón
perifráotc
a.
Identfcars
conxugars
traducir e
efectuar a
retroieroión
de todao ao
formao
ierbaio.
Identfca
con
oeguridade
e
axudándooe
co
dicionario
calquera
tpo de
formao
ierbaios
conxúgaao e
oinala o oeu
equiialente
en galego e
en caotelán.
Aplica oo
oeuo
coñecemen
too da
morfoloxía
ierbal latna
para
realizar
traducióno e
retroieroión
os
Identfca
calquera forma
ierbal incluidao
ao pertencenteo
aoo ierboo
irregulareo e
defectioo e ao
non perooaio.
CD
CAA
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
161
axudándooe
do
dicionario.
e
B3.2. Tipoo
de
oracióno e
conotrució
no
ointáctcao
: B3.3.
Oración
compoota:
oubordina
ción.
Oración
oubordina
dao
adierbiaio.
Recoñecer e
claoifcar ao
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnao.
Defnirs
comprender
e recoñecer
ao oracióno
oubordinada
o de
relatio.
Recoñeces
diotngue e
claoifca oo
tpoo de
oracióno e
ao
conotrución
o ointáctcao
latnaos e
relaciónaao
con
conotrución
o análogao
exiotenteo
noutrao
linguao que
coñeza.
Coñece oo tpoo
de oracióno e
conotrucióno
ointáctcao
traballadoo na
unidade.
CCL
CA
CL
CA
EOE
B4.1.
Tranomioió
n literaria
e xéneroo
literarioo
latnoo:
oratoria.
Enumerar
oo principaio
factoreo da
tranomioión
da literatura
latna ao
longo doo
períodoo
hiotóricoos e
deocribir oo
ooporteo da
eocritura na
Antgüidade
e a oúa
eiolución.
Coñecer ao
caracteríotc
ao doo
Nomea oo
aopectoo
máio
oalientableo
referenteo á
tranomioión
doo textoo
cláoicoo ao
longo do
tempo.
Deocribe ao
caracteríotc
ao eoenciaio
doo xéneroo
literarioo
latnoos e
identfca e
oinala a oúa
Coñece ao
caracteríotcao
da oratoria
latnas oo oeuo
autoreos ao obrao
máio
repreoentatiao
e ao oúao
influenciao
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
162
xéneroo
literarioo
latnoos oo
oeuo
autoreos ao
obrao máio
repreoentat
iao e ao
oúao
influenciao
na literatura
pooterior.
preoenza en
textoo
propootoo.
e
d
B5.1.
Tradución
e
interpreta
ción de
textoo
latnoo.
Fedro..
B5.2.
Comentari
o e análioe
hiotóricas
lingüíotca
e literaria
de textoo
latnoo
orixinaio.
Realizar a
tradución e
interpretaci
ón de textoo
latnoo
orixinaio.
Utlizar o
dicionarios
analizar e
ialorar
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
e procurar o
termo máio
acaído na
lingua
propia para
a tradución
do texto.
Realizar
comentarioo
lingüíotcoos
Utliza
adecuadam
ente a
análioe
morfolóxica
e ointáctca
de textoo
latnoo para
efectuar
correctame
nte a oúa
tradución.
Utliza con
oeguridade
e
autonomía
o
dicionarios
analizando
e ialorando
correctame
nte a
información
gramatcal
que
proporciona
É capaz de
analizar
morfoointáctca
mentes e
comentar
hiotóricamentes
textoo orixinaio
de Fedro de
difcultade
correopondente
ao explicado na
claoe.
Utliza con
ooltura o
diccionario
CCL
CAA
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
163
hiotóricoo e
literarioo de
textoo de
autoreo
latnoo.
s e identfca
en cada
caoo o
termo máio
acaído na
lingua
propias en
función do
contexto e
do eotlo
empregado
polo autors
para unha
correcta
tradución
do texto.
d
e
g
h
p
B6.1.
Ampliació
n de
iocabulari
o báoico
latno:
léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
B6.2.
Etmoloxía
e orixe dao
palabrao
da propia
lingua.
Topónimo
o.
B6.3.
Locucióno
Coñecers
identfcar e
traducir
termoo
latnoo
pertencente
o ao
iocabulario
eopecializad
o: léxico
literarios
cientfco e
flooófco.
Recoñecer
oo
elementoo
léxicoo
latnoo que
permanecen
nao linguao
doo/dao
Identfca e
explica
termoo do
léxico
literarios
cientfco e
flooófcos e
tradúceoo
correctame
nte ao
galego e ao
caotelán.
Deduce o
oignifcado
de palabrao
e
expreoióno
latnao non
eotudadao a
partr do
contextos
Coñece o
iocabulario
correopondente
á unidade
didáctcas a
orixe doo
topónimoo
eotudadoo.
Explica ao
locucióno latnao
traballadao aoí
coma oo
heleniomoo e
latniomoo de
uoo corrente e a
oúa etmoloxía.
CMCCT
CSC
CD
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
164
e
expreoióno
latnao
incorpora
dao á
lingua
coloquial e
á literaria.
B6.4.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo de
orixe
latna e
grega.
eotudanteo.
Coñecer o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de
uoo actual e
oaber
empregalao
nun
contexto
axeitado.
Recoñecer a
preoenza de
latniomoo e
heleniomoo
na linguaxe
cientfca e
na fala
cultas e
deducir o
oeu
oignifcado a
partr doo
correopond
enteo
termoo
latnoo e
gregoo.
ou de
palabrao ou
expreoióno
da oúa
lingua ou
doutrao
linguao que
coñeza.
Identfca a
etmoloxía e
coñece o
oignifcado
de palabrao
de léxico
común e
eopecializad
o do galego
e do
caotelán.
Comprendes
explica e
emprega na
lingua
propia e no
contexto
axeitado
locucióno e
expreoióno
latnao que
oe
mantieron
na linguaxe
literarias
xurídicas
flooófcas
técnicas
relixiooas
médica e
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
165
cientfca.
Recoñece e
explica o
oignifcado
doo
heleniomoo
e doo
latniomoo
máio
frecuenteo
utlizadoo
no léxico
dao linguao
faladao en
Eopañas e
explica o
oeu
oignifcado a
partr do
termo de
orixe.
3.2.4 Metodoloxía didáctca e estratexias para acadar os estándares de aprendizaxe e
adquisición das competencias clave
A partr de textoo orixinaios fundamentalmente en prooas o profeoors motiando ao alumnado a
que expreoe oo oeuo coñecementoos adquiridoo en Latn Is comentará e explicará
morfoointáctcamente ao conotrucióno que aparezans aoí coma o léxicos poñéndoo en relación
coa propia lingua; a contextualización da obra á que pertencen oo extractoo de texto
traducidoo e o comentario literario completarán o comentario flolóxico.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
166
Para eote traballos ao que oe adicará a metade da claoes aproximadamentes requíreoe que o
alumno traballe mínimamente o texto pola oúa conta feito que leiará a cabo na oegunda parte
do período lectios guiado polo profeoors en aopectoo coma o uoo do dicionario e completará
na caoas procurando ter preparadao aproximadamente treo líneao diariao do texto propooto e
proporcionado polo profeoor. O fn últmo deote traballo é obter unha tradución orixinal e
correcta do texto propootos entendendo a oúa eotrutura.
O modelo de exame oerá o que noo propoñan para a ABAUs mantendo oo meomoo criterioo de
cualifcación e inotrumentoo de aialiación.
Procuraremoo crear un clima pooitio cara á aoignatura non traducindo textoo illladoos oenón
contextualizadoo na época e na oociedade na que oe eocribiron e incidindo noo aopectoo
actuáio dao cueotón que dirimen.
Tódalao oemanaos oo alumnoo traducirán na claoes coa axuda do material que o profeoor
decidas e oempre con dicionario un texto inédito para eleos que o profeoor correxirá
indiiidualmente e cuxa ialoración non repercutrá na nota de aialiación. A fnalidade deote
traballo é oabers en todo momentos o aproieitamento doo alumnoo do traballo de aula.
A adquioición dao competenciao claie s oobre todo a CCL e a adquioición doo eotándareo
mínimoo de aprendizaxe oon douo obxectioo deota aoignatura aoo que contribuirá a
metodoloxía expoota anteriormente.
Procuraraoe xerar un clima na aula co que ao alumnao e alumnoo ointan a neceoidade de
partcipar actiamente no proceoo de enoino-aprendizaxes aoegurándonoo de que eoeo
intentoos meomo oe oon erróneoos oirian de eotmulo para intentalo de noio.
Neote oenoos crearanoe contextoo de aprendizaxe e aialiación que comprometan o alumnado e
que o leien a planifcar e aialiar ao oúao realizaciónos identfcando oo aianceo e ao difcultadeos
de cara a autorregular o oeu propio e oingular proceoo de aprender a aprender. Promoieraoe a
partcipación do alumnado en pequenoo traballoo de inieotgacións coa orientación precioa
para que poida acadar a capacidade de realizar un proxecto de inieotgación eocolar de forma
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
167
autónoma. Haberá que diotnguir niieio de difcultade no contdo e nao actiidadeo para cubrir
ao diieroao neceoidadeo educatiao do alumnado.
Promoieraoe a utlización dao TIC para informaroes aprender e comunicaroe e para utlizar con
oentdo crítcos como recuroo formatios materiaio de procedencia diieroa.
3.2.5 Materiais e recursos didáctcos
Non empregaremoo en eote niiel libro de texto. Aproieitaremoo o empregado en Latn I para a
morfoloxía e a ointaxe caoual. O profeoor entregará ao alumnado todo o material neceoario
para curoar oo contdoo de Latn II.
Dende o primeiro momentos o alumno empregará o diccionario Vox latn-eopañols para
adquirir deotrezao á hora de interpretar o oignifcado doo textoo.
Oo temao de literatura iluotraranoe mediante a lectura de traducióno de fragmentoo e obrao de
referencia de cada xénero literario elexidao e proporcionadao polo profeoor.
Como gramátca de referencia uoaráoe a de Valent Fiols aoí como libroo de conoulta como o
diccionarioo de mitoloxías ou oelecciono de expreoióno latnao aínda en uoo. Durante todo o
curoo empregaraoe o dicionario Vox Latno-Eopañols Eopañol-Latno. Vioualizaraoe a película
Golfuo de Roma de Richard Leoter recomendada pola CIUG para traballar o tema de literatura
adicado á comedia de Plauto.
3.2.6 Procedementos para a avaliación inicial
A aialiación inicial de 2º Bacharelato conoiotrá na reoolucións na claoes de exercicioo de
morfoointaxio do curriculum de Latn de 1º de Bacharelato.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
168
Eoteo exercicioo non computarán para a nota da aialiación e oeriirán para conotatar tanto por
parte do alumno coma do profeoor doo coñecementoo adquiridoo no curoo precedente.
O profeoor reforzará oo conceptoo que non eotean aoimiladoo polo alumno anteo de comenzar
coa explicación de conceptoo morfoointáctcoo noioo.
3.2.7 Acreditación de coñecementos previos no Bacharelato
Oo alumnoo de Latn II teñen que ter curoado Latn Is polo que oe aprobaron eota aoignaturas
ouponoe que dominan oo coñecementoo mínimoo eoixibleo para unha aialiación pooitia da
aoignatura.
No caoo de exiotr algún alumno/a que cambie de modalidades terá que curoar Latn I coma
materia pendente e facer oo exameo correopondenteo.
3.2.8 Procedemento de avaliación contnua e extraordinaria no bacharelatos criterios de
cualifcación e instrumentos de avaliación.
Durante cada aialiación leiaranoe a cabo dúao probao eocritao que abranguerán contdoo doo
oeio bloqueo do currículo da aoignatura con eopecial preoenza da materia explicada noo
períodoo lectioo preiioo ao exame.
Na aialiación ordinaria o oiotema de cualifcación terá en conta todoo eotoo parámetroo e oerá
o oeguinte oegundo ao normao da CIUG: 6 puntoo para a tradución dun doo autoreo citadoo
anteriormente; 0.5 puntoo para análioe morfolóxica dunha oracións 0.5 para a análioe
ointáctca da meoma; 1.5 puntoo para o tema de literatura; 1.5 para ao cueotón do mundo
cláoico.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
169
Para acadar unha aialiación pooitia oo alumnoo deberán obter como mínimo un 50% en
todoloo apartadoo anterioreos entendendo que ó longo do curoo o proceoo de aialiación
tenderá a correxir oo erroo e a mellorar o proceoo de enoino-aprendizaxe.
Ao notao acadadao neotao probao farán media e oerán o 100% da nota da aialiación.
Ao oer o Latn unha aoignatura de aialiación contnuas o aprobado na terceira aialiación
ouporá a aialiación pooitia da aoignatura.
A aialiación extraordinaria faraoe en baoe a un exames do tpo doo realizadoo durante o curoo
pero que inclúa a totalidade da materia iiota durante o curoos dando eopecial releiancia a oo
mínimoo eoixibleo.
O alumnado que aoiota ao reforzo de Latn IIs poderá acadar até 2 puntoo en función do
aproieitamento que oe medirá pola aoiotencia á claoe e o traballo fóra da aula que conotatará
o profeoor no oeu cuaderno unha iez por oemana.
3.2.9 Procedemento para o seguimento e avaliación das materias pendentes no bacharelato
O oeguimento dao materiao pendenteo conoiotrá ao oeguinteo interiencióno:
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
170
a) Traballo na aula de xeito indiiidualizados tanto coo alumnoo pendenteos como con aqueleo
que preoenten algunha difcultade ou preoenten oobredotación.
b) Elaboración por parte do profeoors de materiaio de reforzo e ampliación.
c) Control do traballo oemanal doo alumnoo pendenteo.
d) Entreiiotao periodicao coo alumnoo con difcultadeo e coo alumnoo pendenteo.
A aialiación faraoe en baoe a dúao probao que oe realizarán ao longo do curoo nao datao que
fxe a direción do centro ou nunha proba fnal para quen non acade o aprobado nao dúao
anterioreo.
3.2.10 Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e páctca docente
Oo indicadoreo de logro para aialiación do proceoo de enoino e práctca docente baoearanoe na
conoecución doo oeguinteo ítemo:
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
171
a) Sobre oo materiaio empregadoo: oe oon acceoibleo para oo alumnoos oufcienteos atractioo...
b) Sobre a planifcación: oe foi axeitada en canto a cantdade de actiidadeos niiel de difcultades
interéo para oo alumnoo con obxectioo ben defnidoo e colaboratiao.
c) Sobre a motiación do alumnado: oobre deopertar a oúa curiooidades a oúa partcipación actias
a conoecución máxima de deoenioliemento...
d) Sobre a incluoión de temao tranoieroaios uoo de TICs actiidadeo interdiociplinareo...
3.2.11 Criterios para avaliar a propia programación
A aialiación da programación como proceoo de enoino-aprendizaxe baoearaoe noo oeguinteo
criterioo e a oúa conoecución:
1) A adecuación de obxectioo e contdoo áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado
2) A adecuación doo criterioo de aialiación áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado
3) Ao aprendizaxeo acadadao polo alumnado
4) A programación didáctca o oeu deoenioliemento.
5) Oo procedementoo de aialiación do alumnado
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
172
3.3. Grego I
3.3.1 Obxectvos
Iniciaroe na comprenoións interpretación e tradución de textoo de difcultade progreoiias
utlizando para eote fn o coñecemento doo elementoo morfolóxicoos ointáctcoo e léxicoo
báoicoo da lingua grega.
Reflexionar oobre o léxico de orixe grega preoente na linguaxe cotá e na terminoloxía
cientfcas identfcando étmoos prefxoo e oufxoo gregoo que axuden a unha mellor
comprenoión dao linguao modernao.
Ler textoo gregoo tanto orixinaio como adaptadoo ou traducidoos realizando unha lectura
comprenoiia e crítcas diotnguindo ao caracteríotcao principaio e o xénero literario a que
pertencen.
Coñecers na medida en que oexa pooibles ao máio importanteo manifeotacióno culturaio da
Grecia antga e recoñecer e ialorar a oúa contribución e contnuidade ao longo da hiotoria no
mundo actual.
Utlizar de maneira crítca fonteo de información iariadaos obtendo delao datoo releianteo para
o coñecemento da lingua e a cultura eotudadao.
3.3.2 Competencias clave
Ao competenciao claie do currículo oerán ao oeguinteo:
o) Comunicación lingüíotca (CCL).
p) Competencia matemátca e competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía (CMCCT).
q) Competencia dixital (CD).
r) Aprender a aprender (CAA).
s) Competenciao oociaio e cíiicao (CSC).
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
173
t) Sentdo de iniciatia e eopírito emprendedor (CSIEE).
u) Conciencia e expreoióno culturaio (CCEC).
Seguindo ao inotrucióno do Decreto 86/2015 do 25 de xuño s potenciaraoe o deoenioliemento
da competencia de comunicación lingüíotcas da competencia matemátca e dao competenciao
báoicao en ciencia e tecnoloxía.
Para a adquioición efcaz dao competenciao e a oúa integración efectia no currículo
realizaranoe actiidadeo de aprendizaxe integradao que lle permitan ao alumnado aianzar cara
aoo reoultadoo de aprendizaxe en máio dunha competencia ao meomo tempo.
3.3.3 Vinculación entre obxectvoss secuenciación e temporalización de contdoss criterios de
avaliacións estándares de aprendizaxe e grao mínimo de consecución de cada uns
competencias claves elementos transversaiss instrumentos de avaliación e criterios de
cualifcación
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo de aprendizaxe grao mín.
con
eotándar
compet
.
claie
elem.
trano
UNIDADE I: A LINGUA GREGA (10 oeoióno)Aialiación 1ª
a
g
h
B1.3.Hiotoria da lingua
grega: deode o micénico ata
o grego moderno. Marco
xeográfco.
Coñecer ao etapao da
hiotoria da lingua grega.
Identfcarexemploo de
eocritura micénica e
alfabétca.
Recoñecer a eiolución da
Coñece o oigdo do termo
“ide” e recoñece oo
grupoo principaio.
Coñece o oigdo do
termo “ide” e recoñece
oo grupoo principaio.
CD
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
174
lingua grega ata chegar ao
momento actual.
Recoñecer a diiioión
dialectal da lingua grega e
identfcar a oúa
expanoión xeográfca.a
d
g
h
n
B2.1./B2.2/B2.3/B2.4/B2.5
Orixeo da eocritura. Siotemao
de eocritura.
Eiolución do alfabeto.
Coñecer diferenteo
oiotemao de eocritura e
diotnguiloo do alfabeto.
Coñecer a orixe do
alfabeto gregos a oúa
influencia e a oúa relación
con outroo oiotemao de
eocritura uoadoo na
actualidade.
Coñecer oo caractereo do
alfabeto grego na oúa
forma minúocula e
maiúoculas eocribiloo e
leloo coa pronuncia
correcta.
Recoñecer o cadro
claoifcatorio doo fonemao
da lingua grega xunto coa
oúa pronuncia.
Coñecer e aplicar ao
normao de tranocrición
para tranocribir termoo
gregoo ao abecedario
galego e caotelán.
Recoñece
diferenteo
tpoo de
eocritura
oegundo a oúa
orixe e
tpoloxía e
deocribindo oo
trazoo que
diotnguen a
uno doutroo.
Explica a orixe
do alfabeto
grego e
deocribe a
eiolución doo
oeuo oignoo a
partr da
adaptación doo
oignoo do
alfabeto
fenicio.
Explica a orixe
e aeiolución
doo oiotemao
de eocritura de
diferenteo
linguaos
partndo do
alfabeto gregos
e oinala ao
adaptacióno
que oe
producen en
Coñece a orixe do
alfabeto grego.
CCL CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
175
cada unha
delao.
Identfca e
nomea
correctamente
oo caractereo
que forman o
alfabeto gregos
na oúa forma
minúocula e
maiúoculas e
eocríbeoo
e leoo
correctamente
.
Sitúa todoo oo
fonemao
da lingua grega
no cadro
claoifcatorio
doo fonemao e
oabe
deocribiloo
deode o punto
e o modo de
artculación.
Coñece ao
normao de
tranocrición e
aplícaao con
corrección na
tranocrición de
termoo gregoo
ao galego e ao
caotelán.
d
e
f
B2.6. Signoo diacrítcoo e de
puntuación.
Coñecer oo acentoos eopíritoo e
demaio oignoo diacrítcoo e de
puntuacións o oeu ialor e a oúa
colocación.
Coñece o ialor e
colocación
doo acentoos eopíritoo e
demaio
Coñece o ialor doo
oignoo diacrítcoo e de
puntuación.
CCL CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
176
oignoo diacrítcoo e de
puntuación.
d
e
f
i
B3.1. O gregos lingua flexiia.
Tipoo de palabrao: iariableo
e iniariableo.
Coñecer o concepto de
flexión lingüíotca.
Diotnguir e claoifcar ao
categoríao de palabrao a
partr do oeu enunciado.
Coñecers identfcar e
diotnguir oo formanteo
dao palabrao.
Comprender o concepto
de declinación/flexión.
Diotngue unha
lingua flexiia
doutra non
flexiia.
Diotngue
palabrao
iariableo e
iniariableos
explica ao
caracteríotcao
que permiten
identfcalao e
defne criterioo
para
claoifcalao.
Identfca e
diotngue en
palabrao
propootao oo
oeuo
formanteos
oinalando e
diferenciando
lexemao e
afxoos e
buocando
exemploo
doutroo
termoo noo
que eotean
preoenteo.
Enuncia
correctamente
diierooo tpoo
de palabrao en
gregos
diotnguíndooo
a partr do oeu
Identfca con corrección
oo diferenteo tpoo de
palabrao en grego.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
177
enunciado e
claoifcándooo
oegundo a oúa
categoría e
declinación.d
e
f
B2.5. Tranocrición de termoo
doo caractereo gregoo: oo
nomeo propioo.
Coñecer e aplicar ao normao
de tranocrición para tranocribir termo
gregoo ao abecedario galego e
caotelán.
Coñece ao normao de
tranocrición e aplícaao con
corrección na tranocrición
de termoo gregoo ao
galego e ao caotelán.
Aplica ao normao de
tranocripción con
corrección.
CCL
c
h
ñ
B5.5. Pegadao helenao:
Mitoloxía e relixión: O rapto
de Europa.
Coñecer oo deuoeos oo mitoo
e oo heroeo gregoos e eotablecer
oemellanzao e diferenzao entre oo
mitoo e oo heroeo antgoo e oo
actuáio.
Recoñece e iluotra con
exemploo o mantemento
do mítco e da fgura do
heroe na nooa culturas
analizando a influencia da
tradición cláoica neote
fenómeno e oinalando ao
oemellanzao e ao
principaio diferenzao entre
amboo oo tratamentoos
aoociándoao a outrao
caracteríotcao culturaio
propiao de cada época.
Coñece oo principaio
mitoo cláoicoo.
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
ECC
O obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compet
. claie
elem.
trano
UNIDADE II: O mundo para os gregos (6 oeoióno)Aialiación 1ª
d
e
B3.3. Concepto de
declinación: declinacióno
gregao. Enunciado e
Comprender o concepto de
declinación/flexión.
Coñecer ao declinaciónos
Declina palabrao e ointagmao en
concordancias aplicando
correctamente para cada
Declina con
deotreza e explica
con coherencia ao
CCL CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
178
f paradigmao.1ª
declinación.
Adxectioo da 1ª claoe.
B3.4. Flexión nominal e
pronominal.
encadrar ao palabrao dentro
da oúa declinacións declinalao
correctamentes e analizar e
traducir formao nominaio e
pronominaio.
palabra o paradigma de flexión
correopondente.
caracteríotcao que
diferencian oo
conceptoo de
declinación.
EOE
d
e
f
B3.5. Siotema ierbal
grego. Verboo temátcoo e
atemátcoo.
Conxugar correctamente ao
formao ierbaio eotudadaos
analizalao morfoloxicamente e
traducilao
Declina e/ou conxuga
correctamente palabrao
propootao oegundo a oúa
categorías e explica e iluotra con
exemploo ao caracteríotcao que
diferencian oo conceptoo de
conxugación e declinación.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
correopondenteo
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
h
i
B4.1. Caooo gregoo. Coñecer e analizar ao función
dao palabrao na oración.
Coñecer e identfcar oo
nomeo doo caooo gregoo e ao
oúao funcióno na oracións e
oaber traducir adecuadamente
oo caooo á lingua materna.
Analiza morfolóxica e
ointactcamente fraoeo e textoo
oinxeloo identfcando
correctamente ao categoríao
gramatcaio áo que pertencen
ao diferenteo palabrao e
explicando ao funcióno que
realizan no contexto.
Enumera correctamente oo
nomeo doo caooo que exioten na
flexión nominal gregas explica
ao
oúao funcióno dentro da oración
e iluotra con exemploo a forma
adecuada de traduciloo
Enumera oo
nomeo doo caooo e
explica ao funcióno
que realizan.
CCL CL
CA
EOE
e
f
B4.3. Elementoo da
oración.
B4.4. Oración oimple:
oracióno atributiao e
predicatiao.
Recoñecer oo elementoo da
oración: ouxeitos predicados
atributos complementoos etc
Recoñecer e claoifcar oo tpoo
de oración oimple.
Analiza correctamente caooo e
funcióno para poder recoñecer
cada elemento da oración.
Compara e
claoifca oraciono
oimpleos
explicando en qué
conoioten ao ouao
caracteríotcao.
CCL
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe e tradución
de fraoeo e textoo.
B6.1. Iniciación áo técnicao
de tradución.
B6.4. Lectura comprenoiia
de textoo traducidoo.
Coñecers comprender e
utlizar oo elementoo
morfolóxicoo da lingua gregas
e iniciaroe na interpretación e
na tradución de textoo de
difcultade progreoiia.
Realizars a traiéo dunha
Identfca e relaciona elementoo
morfolóxicoo da lingua grega
para realizar a análioe e a
tradución de textoo oinxeloo.
Elabora mapao conceptuaio e
eotruturaio doo textoo
propootoos localizando o tema
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de
difcultade
graduada para
efectuar a oúa
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
179
lectura comprenoiias análioe e
comentario do contdo e da
eotrutura de textoo gregoo
orixinaios adaptadoo ou
traducidoo.
principal e diotnguindo ao oúao
parteo.
tradución ou
retroieroión.
Utliza
mecaniomoo de
inferencia para
comprender
textoo de xeito
global.
g
h
B5.1. Períodoo da hiotoria
de Grecia: Épocao arcaica
e cláoica.
Coñecer oo feitoo hiotóricoo
doo períodoo da hiotoria de
Grecias encadraloo no oeu
período correopondente e
realizar eixeo cronolóxicoo.
Deocribe o marco hiotórico no
que xorde e oe deoeniolie a
ciiilización gregas oinalando
diotntoo períodoo dentro del e
identfcando en cada un ao
conexión máio importanteo con
outrao ciiilizacióno.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo na
ciiilización
e no período
hiotórico
correopondentes
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao.
CD
CSC
CCEC
CL
CA
EOE
ECC
e
f
B7.1. Vocabulario báoico
grego: léxico de uoo
frecuente e principaio
prefxoo e oufxoo.
B7.1. Coñecers identfcar e
traducir o léxico grego: ao
palabrao de maior frecuencia
e oo principaio prefxoo e
oufxoo.
Deduce o oignifcado de
palabrao gregao non eotudadao
a partr de palabrao da oúa
propia lingua ou do contexto
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de léxico
común na lingua
propia e explica o
oeu oignifcado.
CCL CL
CA
EOE
c
h
ñ
B5.5. Mitoloxía e relixión:
Principaio deuoeo gregoo.
Coñecer oo principaio deuoeo
da mitoloxía.
Coñecer e comparar ao
caracteríotcao da relixiooidade
e relixión grega coao actuaio.
Pode nomear coa oúa
denominación grega e latna oo
principaio deuoeo e heroeo da
mitoloxía grecolatnas e oinalar
oo trazoo que oo caracterizans
oo oeuo atributoo e o oeu
ámbito de influencia.
Pode nomear coa
oúa denominación
grega oo
principaio deuoeo e
heroeo da
mitoloxía
gregas e oinalar
oo oeuo atributoo
e o oeu ámbito de
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
180
influencia.
UNIDADE III: DA ÉPOCA CLÁSICA AO HELENISMO (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroai
o
d
e
f
B3.4. Flexión
nominal e
pronominal: 2ª
declinación.
Adxectioo 1ª
claoe.
Comprender o
concepto de
declinación/flexión
.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro da
oúa declinacións
declinalao
correctamentes e
analizar e traducir
formao nominaio e
pronominaio.
Declina palabrao
e ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada
palabra o
paradigma de
flexión
correopondente.
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
Siotema ierbal
grego. Verboo
temátcoo:
preoente de
indicatio.
Conxugar
correctamente ao
formao ierbaio
eotudadaos
analizalao
morfoloxicamente
e traducilao
Declina e/ou
conxuga
correctamente
palabrao
propootao
oegundo a oúa
categorías e
explica e iluotra
con exemploo ao
caracteríotcao
que diferencian
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondenteo
.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
181
oo conceptoo de
conxugación e
declinación.
d
B4.1. Caooo
gregoo:
nominatio.
Coñecer e
identfcar oo
nomeo
doo caooo gregoo e
ao oúao
funcióno na
oracións e oaber
traducir
adecuadamente oo
caooo á lingua
materna.
Enumera
correctamente
oo nomeo doo
caooo que
exioten
na flexión
nominal gregas
explica ao oúao
funcióno dentro
da oración e
iluotra con
exemploo a
forma adecuada
de traduciloo.
Enumera oo
nomeo doo caooo
e explica ao
funcióno que
realizan.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe e
tradución de
fraoeo e textoo.
B6.1. Iniciación
áo técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia de
textoo
traducidoo.
Coñecers
comprender e
utlizar oo
elementoo
morfolóxicoo da
lingua gregas e
iniciaroe na
interpretación e na
tradución de textoo
de difcultade
progreoiia.
Realizars a traiéo
dunha lectura
comprenoiias
análioe e
comentario do
contdo e da
eotrutura de textoo
gregoo orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega
para realizar a
análioe e a
tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo
propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
Utliza a análioe
morfolóxica e
ointáctca de
textoo de
difcultade
graduada para
efectuar a oúa
tradución ou
retroieroión.
Utliza
mecaniomoo de
inferencia para
comprender
textoo de xeito
global.
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
182
g
h
B5.1. Períodoo
da hiotoria de
Grecia: Época
Heleníotca.
Coñecer oo feitoo
hiotóricoo
doo períodoo da
hiotoria de Grecias
encadraloo no oeu
período
correopondente e
realizar eixeo
cronolóxicoo.
Deocribe o
marco hiotórico
no que xorde e
oe deoeniolie a
ciiilización
gregas oinalando
diotntoo
períodoo dentro
del e
identfcando en
cada un ao
conexión máio
importanteo con
outrao
ciiilizacióno.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
na ciiilización
e no período
hiotórico
correopondentes
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao
.
CD
CSC
CCEC
CL
CA
EOE
ECC
e
f
B7.2.
Deocompooició
n de palabrao
noo oeuo
formanteo.
Deocompor unha
palabra noo
oeuo formanteos e
coñecer o oeu
oignifcado en
grego para
aumentar o caudal
léxico e o
coñecemento da
lingua propia.
Deocompón oo
formanteo dao
palabrao e
recoñece o
oignifcado
doo elementoo
de orixe grega.
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de
léxico común na
lingua propia e
explica o oeu
oignifcado.
CCL CL
CA
EOE
ñ
B5.5. Mitoloxía
e relixión.
Coñecer oo deuoeos
oo mitoo
e oo heroeo gregoos
e eotablecer
oemellanzao e
diferenzao entre oo
mitoo e oo heroeo
antgoo e oo
actuaio.
Recoñece
referenciao
mitolóxicao
directao ou
indirectao
en diferenteo
manifeotacióno
artotcaos e
deocribes a
traiéo do uoo
que oe fai
deotaos oo
aopectoo
Pode nomear
coa oúa
denominación
grega oo
principaio deuoeo
e heroeo da
mitoloxía
gregas e oinalar
oo oeuo atributoo
e o oeu ámbito
de influencia.
CCEC CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
183
báoicoo que en
cada caoo oe
aoocian á
tradición
grecolatna.
O obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo
de aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compet.
claie
elementoo
tranoieroaio
UNIDADE IV: Clases sociais (6 oeoióno)Aialiación 1ª
d
e
f
B3.4. Flexión
nominal e
pronominal: 1ª
e 2ª
declinaciónospar
tcularidadeo.
Adxectioo 1ª
claoe de dúao
terminacióno.
Comprender o concepto de
declinación/flexión.
Coñecer ao declinaciónos
encadrar ao palabrao dentro da
oúa declinacións declinalao
correctamentes e analizar e
traducir formao nominaio e
pronominaio.
Declina palabrao e
ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente para
cada palabra o
paradigma de flexión
correopondente.
Declina con deotreza e explica con
coherencia ao caracteríotcao que
diferencian oo conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
Siotema ierbal
grego. Verboo
temátcoo:
imperfecto de
indicatio.
Conxugar correctamente ao
formao ierbaio eotudadaos
analizalao morfoloxicamente e
traducilao
Declina e/ou conxuga
correctamente
palabrao propootao
oegundo a oúa
categorías e explica e
iluotra con exemploo
ao caracteríotcao que
diferencian oo
conceptoo de
Conxuga loo tempoo ierbaio máio
frecuenteo e aplica oo paradigmao
correopondenteo
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
184
conxugación e
declinación.
e d
E e
f
i
B3.1. O gregos
lingua flexiia.
Tipoo de
palabrao:
iariableo e
iniariableo:
adierbioo.
.
Recoñecer adierbioo. Diotngue palabrao
iariableo e iniariableos
explica ao
caracteríotcao que
permiten identfcalao
e defne criterioo para
claoifcalao.
Diotngue palabrao iariableo e
iniariableo.
CCL CL
CA
EOE
d B4.1. Caooo
gregoo:
nominatio:
iocatio e
acuoatio.
Complementoo
circunotanciaio.
.
Coñecer e identfcar oo nomeo
doo caooo gregoo e ao oúao
funcióno na oracións e oaber
traducir adecuadamente oo
caooo á lingua materna.
.
Enumera
correctamente oo
nomeo doo caooo que
exioten
na flexión nominal
gregas explica ao oúao
funcióno dentro da
oración e iluotra con
exemploo a forma
adecuada de
traduciloo.
Enumera oo nomeo doo caooo e explica
ao funcióno que realizan.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe e
tradución de
fraoeo e textoo.
B6.1. Iniciación
áo técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia de
textoo
traducidoo.
Coñecers comprender e utlizar
oo elementoo morfolóxicoo da
lingua gregas e iniciaroe na
interpretación e na tradución
de textoo de difcultade
progreoiia.
Realizars a traiéo dunha lectura
comprenoiias análioe e
comentario do contdo e da
eotrutura de textoo gregoo
orixinaios adaptadoo ou
traducidoo.
Identfca e relaciona
elementoo
morfolóxicoo da lingua
grega para realizar a
análioe e a tradución
de textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo textoo
propootoos localizando
o tema principal e
diotnguindo ao oúao
parteo.
Identfca e relaciona elementoo
morfolóxicoo da lingua grega para
realizar a análioe e a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao conceptuaio e
eotruturaio doo textoo propootoos
localizando o tema principal e
diotnguindo ao oúao parteo.
CCL
CCEC
CL
CA
EOE
a
b
B5.2.
Organización
polítca e oocial
Coñecer e comparar ao
principaio formao de
organización polítca e oocial
Deocribe a
organización da
oociedade gregas
Sabe enmarcar determinadoo feitoo
hiotóricoo na ciiilización
e no período hiotórico
CSC CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
185
h
m
de Grecia. da antga Grecia. explica ao
caracteríotcao dao
claoeo oociaio e oo
papeio aoignadoo a
cada unhas relaciona
eoteo aopectoo coo
ialoreo cíiicoo da
época e compáraoo
coo actuaio.
correopondentes
póndooo en contexto e relacionándooo
con outrao circunotanciao
contemporáneao.
ECC
e
f
B7.2.
Deocompooició
n de palabrao
noo oeuo
formanteo.
Deocompor unha palabra noo
oeuo formanteos e coñecer o
oeu oignifcado en grego para
aumentar o caudal léxico e o
coñecemento da lingua propia
Deocompón oo
formanteo dao
palabrao e recoñece o
oignifcado doo
elementoo de orixe
grega.
Identfca con razonamentoo
coherenteo a etmoloxía de palabrao
de léxico común na lingua propia e
explica o oeu oignifcado.
CCL CL
CA
EOE
c
h
ñ
B5.5. Mitoloxía
e relixión.
Relacionar e eotablecer
oemellanzao e diferenzao entre
ao manifeotacióno deportiao
da Grecia cláoica e ao actuaio.
Deocribe e analiza oo
aopectoo relixioooo e
culturaio que
ouotentan oo certameo
deportioo da antga
Grecia e a preoenza ou
auoencia deoteo noo
oeuo correlatoo
actuaio.
Pode nomear coa oúa denominación
grega oo
principaio deuoeo e heroeo da
mitoloxía
gregas e oinalar
oo oeuo atributoo
e o oeu ámbito de influencia.
CCEC CL
CA
EOE
ECC
UNIDADE V: POLÍTICA (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
d B3.4. Flexión Comprender o Declina palabrao Declina con CCL CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
186
e
f
nominal e
pronominal:
3ª
declinación.
Temao en
ocluoiia.
concepto de
declinación/flexión
.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro da
oúa declinacións
declinalao
correctamentes e
analizar e traducir
formao nominaio e
pronominaio.
e ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada
palabra o
paradigma de
flexión
correopondente.
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
declinación.
CA
EOE
d
e
f
B3.6. Formao
ierbaio
perooaio e
non perooaio:
o infnitio de
preoente.
Diferenciar entre
formao perooaio e
non perooaio do
ierbo e recoñecer
ao categoríao
gramatcaio
preoenteo en cada
unha delao.
Diotngue
formao perooaio
e non perooaio
doo ierboos
explica oo trazoo
que permiten
identfcalao e
defne criterioo
para ao
claoifcar.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondenteo
.
CCL CL
CA
EOE
d
B4.1. Caooo
gregoo:
nominatio:
xenitio e
datio. Datio
pooeoiio.
Coñecer e
identfcar oo
nomeo doo caooo
gregoo e ao oúao
funcióno na
oracións e oaber
traducir
adecuadamente oo
caooo á lingua
materna.
Enumera
correctamente
oo nomeo doo
caooo que
exioten
na flexión
nominal gregas
explica ao oúao
funcióno dentro
da oración e
iluotra con
exemploo a
forma adecuada
de traduciloo.
Diotngue
palabrao
iariableo e
iniariableo.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
187
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe
e tradución
de fraoeo e
textoo.
B6.1.
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia
de textoo
traducidoo.
Coñecers
comprender e
utlizar oo
elementoo
morfolóxicoo da
lingua gregas e
iniciaroe na
interpretación e na
tradución de textoo
de difcultade
progreoiia.
Realizars a traiéo
dunha lectura
comprenoiias
análioe e
comentario do
contdo e da
eotrutura de textoo
gregoo orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega
para realizar a
análioe e a
tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo
propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe
e a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
CCL CL
CA
EOE
a
b
h
m
B5.2.
Organización
polítca e
oocial de
Grecia.
Coñecer e
comparar ao
principaio formao
de organización
polí- tca e oocial da
antga Grecia.
Deocribe oo
principaio
oiotemao
polítcoo da
antga Grecia e
compáraoo
entre eleos
eotablecendo
oemellanzao e
diferenzaos e coo
actuaio
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
na ciiilización
e no período
hiotórico
correopondentes
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao
.
CSC CL
CA
EOE
e e
B7.3.
Heleniomoo
máio
Recoñecer oo
heleniomoo máio
frecuenteo do
Identfca oo
heleniomoo máio
frecuenteo do
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
188
f frecuenteo do
iocabulario
común e do
léxico
eopecializado
s e o oeu
mantemento:
termoo
patrimoniaios
cultomoo e
neoloxiomoo.
iocabulario común
e remontaloo aoo
étmoo gregoo
orixinaio.
iocabulario
común e explica
o oeu oignifcado
remitndooe aoo
étmoo gregoo
orixinaio.
etmoloxía de
palabrao de
léxico común na
lingua propia e
explica o
oeu oignifcado.
c
h
ñ
B5.5.
Mitoloxía e
relixión.
Coñecer oo deuoeos
oo mitoo e oo
heroeo gregoos e
eotablecer
oemellanzao e
diferenzao entre oo
mitoo e oo heroeo
antgoo e oo
actuaio.
Identfca
dentro do
imaxinario
mítco deuoeos
oemideuoeo e
heroeos e
explica oo
principaio
aopectoo que oo
diferencian.
Pode nomear
coa oúa
denominación
grega oo
principaio deuoeo
e heroeo da
mitoloxía
gregas e oinalar
oo oeuo atributoo
e o oeu ámbito
de influencia.
CCEC CL
CA
EOE
ECC
UNIDADE VI: FAMILIA (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
d
e
f
B3.4. Flexión
nominal e
pronominal:
3ª
declinación.
Temao en
Comprender o
concepto de
declinación/flexión
.
Coñecer ao
declinaciónos
Declina palabrao
e ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que diferencian
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
189
líquidas naoal
e oigma.
encadrar ao
palabrao dentro da
oúa declinacións
declinalao
correctamentes e
analizar e traducir
formao nominaio e
pronominaio.
palabra o
paradigma de
flexión
correopondente.
oo conceptoo de
declinación.
d
e
f
Siotema
ierbal grego.
Verboo
temátcoo:
futuro e
aorioto de
indicatio.
Conxugar
correctamente ao
formao ierbaio
eotudadaos
analizalao
morfoloxicamente
e traducilao.
Declina e/ou
conxuga
correctamente
palabrao
propootao
oegundo a oúa
categorías e
explica e iluotra
con exemploo ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
conxugación e
declinación.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondenteo
.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
B3.4. Flexión
nominal e
pronominal:
pronomeo
demootratio
o e perooaio.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro da
oúa declinacións
declinalao
correctamentes e
analizar e traducir
formao nominaio e
pronominaio.
Analiza deode o
punto de iiota
morfolóxico
oubotantioos
adxectioos
determinanteo e
ointagmao de
concordancias e
tradú- ceoo
correctamente
ao galego e/ou
ao caotelán.
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
doo pronomeo.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
g
B4.8. Análioe
e tradución
de fraoeo e
textoo.
B6.1.
Coñecers
comprender e
utlizar oo
elementoo
morfolóxicoo da
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
CCL CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
190
i Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia
de textoo
traducidoo.
B6.2.
Iniciación áo
técnicao de
retroieroión e
comentario
de textoo.
lingua gregas e
iniciaroe na
interpretación e na
tradución de textoo
de difcultade
progreoiia.
Realizars a traiéo
dunha lectura
comprenoiias
análioe e
comentario do
contdo e da
eotrutura de textoo
gregoo orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
para realizar a
análioe e a
tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo
propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
realizar a análioe
e a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
c
h
B5.3. A
familia.
Coñecer a
compooición da
familia e oo papeio
aoignadoo aoo oeuo
membroo.
Identfca e
explica oo
papeio que
deoempeña
dentro da
familia cada un
doo oeuo
membroos
analizando a
traiéo deleo
eotereotpoo
culturaio da
época e
comparándooo
coo actuaio.
Coñecer a
compooición da
familia en Grecia.
CSC CL
CA
EOE
ECC
e
f
B7.4.
Identfcación
de lexemaos
oufxoo e
prefxoo
helénicoo
uoadoo na
Identfcar e
coñecer oo
elementoo léxicoo
e oo
procedementoo de
formación do
léxico grego
Identfca a
etmoloxía e
coñece o
oignifcado dao
palabrao de
léxico común da
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de
léxico común na
lingua propia e
CCL CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
191
lingua propia. (deriiación e
compooición) para
entender mellor oo
procedementoo de
formación de
palabrao nao
linguao actuáio.
lingua propia. explica o
oeu oignifcado.
O obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroaio
UNIDADE VII: Traballo (6 oeoióno)Aialiación 2ª
d
e
f
B3.4. Flexión nominal e
pronominal: 3ª
declinación. Temao en
oilbante.
Comprender o concepto de
declinación/flexión.
Coñecer ao declinaciónos
encadrar ao palabrao dentro
da oúa declinacións declinalao
correctamentes e analizar e
traducir formao nominaio e
pronominaio.
Declina palabrao e ointagmao en
concordancias aplicando
correctamente para cada
palabra o paradigma de flexión
correopondente.
Declina con
deotreza e explica
con coherencia ao
caracteríotcao que
diferencian oo
conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
B3.6. Formao ierbaio
perooaio e non perooaio: o
partcipio de preoente.
Verboo contractoo.
Diferenciar entre formao
perooaio e non perooaio do
ierbo e recoñecer ao
categoríao gramatcaio
preoenteo en cada unha delao.
Diotngue formao perooaio e non
perooaio doo ierboos explica oo
trazoo que permiten
identfcalao e defne criterioo
para ao claoifcar.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
192
correopondenteo.
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe e tradución
de fraoeo e textoo.
B6.1. Iniciación áo técnicao
de tradución.
B6.4.Lectura comprenoiia
de textoo traducidoo.
B6.2. Iniciación áo técnicao
de retroieroión e
comentario de textoo.
Coñecers comprender e
utlizar oo elementoo
morfolóxicoo da lingua gregas
e iniciaroe na interpretación e
na tradución de textoo de
difcultade progreoiia.
Realizars a traiéo dunha
lectura comprenoiias análioe e
comentario do contdo e da
eotrutura de textoo gregoo
orixinaios adaptadoo ou
traducidoo.
Identfca e relaciona elementoo
morfolóxicoo da lingua grega
para realizar a análioe e a
tradución de textoo oinxeloo.
Elabora mapao conceptuaio e
eotruturaio doo textoo
propootoos localizando o tema
principal e diotnguindo ao oúao
parteo.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe e
a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o tema
principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
CCL CL
CA
EOE
ECC
c
h
l
B5.4. Traballo e lecer:
ofcioos ciencia e técnica.
Feotao e eopectáculoo.
Identfcar ao principaio
formao de traballo e de lecer
da antgüidade.
Identfca e deocribe formao de
traballo e relaciónaao coo
coñecementoo cientfcoo e
técnicoo da épocas explicando a
oúa influencia no progreoo da
cultura occidental.
Deocribe ao principaio formao
de lecer da oociedade grega e
analiza a oúa fnalidades oo
grupoo aoo que ian dirixidao e a
oúa función no
deoenioliemento da
identdade oocial.
Identfcar ao
principaio formao
de traballo e de
lecer da
antgüidade.
CMCCT
CSC CSIEE
CL
CA
EOE
ECC
e
f
B7.5. Familiao etmolóxicao
e oemántcao.
Relacionar palabrao da meoma
familia etmolóxica ou
oemántca
Relaciona diotntao palabrao da
meoma familia etmolóxica ou
oemántca.
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
palabrao de léxico
común na lingua
CCL CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
193
propia e explica o
oeu oignifcado.
UNIDADE VIII: LECER (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
d
e
f
B3.4. Flexión
nominal e
pronominal: 3ª
declinación.
Temao en iocal e
diptongo.
Comprender o
concepto de
declinación/flexión
.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro da
oúa declinacións
declinalao
correctamentes e
analizar e traducir
formao nominaio e
pronominaio.
Declina palabrao e
ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada palabra
o paradigma de
flexión
correopondente.
Declina con deotreza
e explica con
coherencia ao
caracteríotcao que
diferencian oo
conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
d
e
Siotema ierbal
grego. Verboo
temátcoo:
perfecto e
pluocuamperfecto
de indicatio.
B3.6. Formao
ierbaio perooaio e
non perooaio: o
partcipio
abooluto.
Conxugar
correctamente ao
formao ierbaio
eotudadaos
analizalao
morfoloxicamente
e traducilao.
Diferenciar entre
formao perooaio e
non perooaio do
ierbo e recoñecer
ao categoríao
gramatcaio
preoenteo en cada
unha delao.
Declina e/ou
conxuga
correctamente
palabrao propootao
oegundo a oúa
categorías e explica
e iluotra con
exemploo ao
caracteríotcao que
diferencian oo
conceptoo de
conxugación e
declinación.
Diotngue formao
Conxuga loo tempoo
ierbaio máio
frecuenteo e aplica oo
paradigmao
correopondenteo.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
194
perooaio e non
perooaio doo
ierboos explica oo
trazoo que
permiten
identfcalao e
defne criterioo
para ao claoifcar.
e
f
B4.6. Conotrucióno
de infnitio.
B4.7. Conotrucióno
de partcipio.
Coñecer ao
funcióno dao
formao de infnitio
nao oracióno.
Coñecer ao
funcióno dao
formao de
partcipio nao
oracióno.
Identfca ao
funcióno dao
formao de infnitio
dentro da oracións
comparando
exemploo do oeu
uoo.
Identfca ao
funcióno dao
formao de
partcipio dentro
da oracións
comparando
exemploo do oeu
uoo.
CCL
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe e
tradución de
fraoeo e textoo.
B6.1. Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia de
textoo traducidoo.
B6.2. Iniciación áo
técnicao de
retroieroión e
comentario de
textoo.
Coñecers
comprender e
utlizar oo
elementoo
morfolóxicoo da
lingua gregas e
iniciaroe na
interpretación e na
tradución de textoo
de difcultade
progreoiia.
Realizars a traiéo
dunha lectura
comprenoiias
análioe e
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe e
a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o tema
principal e
diotnguindo ao
Identfca e relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe e a
tradución de textoo
oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo textoo
propootoos
localizando o tema
principal e
diotnguindo ao oúao
parteo.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
195
. comentario do
contdo e da
eotrutura de textoo
gregoo orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
oúao parteo.
c
h
l
B5.4. Traballo e
lecer: ofcioos
ciencia e técnica.
Feotao e
eopectáculoo.
Identfcar ao
principaio formao
de traballo e de
lecer da
antgüidade
Identfca e
deocribe formao de
traballo e
relaciónaao coo
coñecementoo
cientfcoo e
técnicoo da épocas
explicando a oúa
influencia no
progreoo da
cultura occidental.
Deocribe ao
principaio formao
de lecer da
oociedade grega e
analiza a oúa
fnalidades oo
grupoo aoo que ian
dirixidao e a oúa
función no
deoenioliemento
da identdade
oocial.
Identfcar ao
principaio formao de
traballo e de lecer da
antgüidade.
CMCCT
CSC CSIEE
CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
196
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compet.
claie
elementoo tranoieroaio
d
e
f
B3.4. Flexión
nominal e
pronominal:
adxectio-
pronome
interrogatio
indefnido.
Coñecer ao declinaciónos
encadrar ao palabrao
dentro da oúa declinacións
declinalao correctamentes
e analizar e traducir
formao nominaio e
pronominaio.
Declina palabrao
e ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada palabra
o paradigma de
flexión
correopondente.
Analiza deode o
punto de iiota
morfolóxico
oubotantioos
adxectioos
determinanteo e
ointagmao de
concordancias e
tradú- ceoo
correctamente ao
Declina con
deotreza e explica
con coherencia
ao caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
197
UNIDADE IX: CRONOS DEVORANDO A SEUS FILLOS (6 SESIÓNS)
galego e/ou ao
caotelán.
d
e
B3.5. Siotema
ierbal grego.
Verboo
atemátcoo.
Conxugar correctamente
ao
formao ierbaio eotudadaos
analizalao
morfoloxicamente e
traducilao
.Declina e/ou
conxuga
correctamente
palabrao
propootao
oegundo a oúa
categorías e
explica e iluotra
con exemploo ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
conxugación e
declinación.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo e
aplica oo
paradigmao
correopondenteo
CCL CL
CA
EOE
e
f
B4.6.
Conotrucióno de
infnitio.
B4.7.
Conotrucióno de
partcipio.
Identfcar ao conotrucióno
de infnitio concertado e
non concertado.
Identfcar ao conotrucióno
de partcipio concertado e
non concertado.
Recoñeces analiza
e traduce
correctamente ao
conotrucióno de
infnitio
concertado e non
concertados
relacionándoao
con conotrucióno
análogao noutrao
linguao que
coñece.
Recoñeces analiza
e traduce
correctamente ao
conotrucióno de
partcipio
concertado e non
concertados
relacionándoao
con conotrucióno
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
198
análogao noutrao
linguao que
coñece.
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe e
tradución de
fraoeo e textoo.
B6.1. Iniciación
áo técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia de
textoo
traducidoo.
B6.5. Lectura
comparada e
comentario de
textoo en lingua
grega e na
lingua propia.
B6.2. Iniciación
áo técnicao de
retroieroión e
comentario de
textoo.
B6.6. Produción
de textoo
propioo breieo
en lingua grega.
Coñecers comprender e
utlizar oo elementoo
morfolóxicoo da lingua
gregas e iniciaroe na
interpretación e na
tradución de textoo de
difcultade progreoiia.
Realizars a traiéo dunha
lectura comprenoiias
análioe e comentario do
contdo e da eotrutura de
textoo gregoo orixinaios
adaptadoo ou traducidoo.
Redactar pequenoo textoo
en lingua grega de
produción propia.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe
e a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe
e a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
CCL CL
CA
EOE
ECC
c
h
ñ
B5.5. Mitoloxía
e relixión.
Coñecer oo deuoeos oo
mitoo e oo heroeo gregoos
e eotablecer oemellanzao
e diferenzao entre oo
mitoo e oo heroeo antgoo
e oo actuaio.
Recoñece e
iluotra con
exemploo o
mantemento do
mítco e da fgura
do heroe na nooa
culturas
analizando a
influencia da
tradición cláoica
Pode nomear coa
oúa
denominación
grega oo
principaio deuoeo
e heroeo da
mitoloxía
gregas e oinalar
oo oeuo atributoo
e o oeu ámbito de
CCEC CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
199
neote fenómeno
e oinalando ao
oemellanzao e ao
principaio
diferenzao entre
amboo oo
tratamentoos
aoociándoao a
outrao
caracteríotcao
culturaio propiao
de cada época
influencia.
UNIDADE X: TESEO E O MINOTAURO(6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
d
e
f
B3.5.
Siotema
ierbal
grego.
Verboo
temátcoo e
atemátcoo:
ao ioceo
media e
paoiia.
Conxugar
correctamente ao
formao ierbaio
eotudadaos
analizalao
morfoloxicament
e e traducilao.
Conxuga oo
tempoo ierbaio
en ioz actia e
medio paoiias
aplicando
correctamente
oo paradigmao
correopondenteo
.
Conxuga loo
tempoo ierbaio
máio frecuenteo
e aplica oo
paradigmao
correopondenteo
.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
B3.4.
Flexión
nominal e
pronominal.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao dentro
da oúa
declinacións
declinalao
correctamentes e
Declina palabrao
e ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada
palabra o
paradigma de
Declina con
deotreza e
explica con
coherencia ao
caracteríotcao
que diferencian
oo conceptoo de
declinación.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
200
analizar e traducir
formao nominaio
e pronominaio.
flexión
correopondente.
d
e
f
g
i
B4.8.
Análioe e
tradución de
fraoeo e
textoo.
B6.1.
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoii
a de textoo
traducidoo.
B6.5.
Lectura
comparada
e
comentario
de textoo en
lingua grega
e na lingua
propia.
B6.2.
Iniciación áo
técnicao de
retroieroión
e
comentario
de textoo.
B6.6.
Produción
de textoo
propioo
breieo en
lingua
grega.
Coñecers
comprender e
utlizar oo
elementoo
morfolóxicoo da
lingua gregas e
iniciaroe na
interpretación e
na tradución de
textoo de
difcultade
progreoiia.
Realizars a traiéo
dunha lectura
comprenoiias
análioe e
comentario do
contdo e da
eotrutura de
textoo gregoo
orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
Redactar
pequenoo textoo
en lingua grega de
produción propia.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe
e a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe
e a tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
201
c
h
ñ
B5.5.
Mitoloxía e
relixión.
Coñecer oo
deuoeos oo mitoo e
oo heroeo gregoos
e eotablecer
oemellanzao e
diferenzao entre
oo mitoo e oo
heroeo antgoo e
oo actuaio.
Recoñece e
iluotra con
exemploo o
mantemento do
mítco e da fgura
do heroe na nooa
culturas
analizando a
influencia da
tradición cláoica
neote fenómeno
e oinalando ao
oemellanzao e ao
principaio
diferenzao entre
amboo oo
tratamentoos
aoociándoao a
outrao
caracteríotcao
culturaio propiao
de cada época.
Pode nomear
coa oúa
denominación
grega oo
principaio deuoeo
e heroeo da
mitoloxía
gregas e oinalar
oo oeuo atributoo
e o oeu ámbito
de influencia.
CCEC CL
CA
EOE
ECC
UNIDADE XI: AQUILES E HÉCTOR (6 SESIÓNS)
obxec.
contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
e
f
B7.4.
Identfcació
n de
lexemaos
Identfcar e
coñecer oo
elementoo
léxicoo e oo
Identfca a
etmoloxía e
coñece o
oignifcado dao
Identfca con
razonamentoo
coherenteo a
etmoloxía de
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
202
oufxoo e
prefxoo
helénicoo
uoadoo na
lingua
propia.
procedementoo
de formación
do léxico grego
(deriiación e
compooición)
para entender
mellor oo
procedementoo
de formación
de palabrao nao
linguao actuaio.
palabrao de
léxico común da
lingua propia.
palabrao de
léxico común
na lingua
propia e
explica o
oeu
oignifcado.
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe
e tradución
de fraoeo e
textoo.
B6.1.
Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia
de textoo
traducidoo.
B6.5. Lectura
comparada e
comentario
de textoo en
lingua grega
e na lingua
propia.
B6.2.
Iniciación áo
técnicao de
retroieroión
e comentario
de textoo.
B6.6.
Produción de
textoo
Coñecers
comprender e
utlizar oo
elementoo
morfolóxicoo da
lingua gregas e
iniciaroe na
interpretación
e na tradución
de textoo de
difcultade
progreoiia.
Realizars a
traiéo dunha
lectura
comprenoiias
análioe e
comentario do
contdo e da
eotrutura de
textoo gregoo
orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
Redactar
pequenoo
textoo en lingua
grega de
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega
para realizar a
análioe e a
tradución de
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo
propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo
da lingua
grega para
realizar a
análioe e a
tradución de
textoo
oinxeloo.
Elabora
mapao
conceptuaio e
eotruturaio
doo textoo
propootoos
localizando o
tema principal
e diotnguindo
ao oúao
parteo.
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
203
propioo
breieo en
lingua grega.
produción
propia.
c
h
ñ
B5.5.
Mitoloxía e
relixión.
Coñecer oo
deuoeos oo
mitoo e oo
heroeo gregoos
e eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
entre oo mitoo
e oo heroeo
antgoo e oo
actuaio.
Recoñece e
iluotra con
exemploo o
mantemento do
mítco e da
fgura do heroe
na nooa culturas
analizando a
influencia da
tradición cláoica
neote fenómeno
e oinalando ao
oemellanzao e ao
principaio
diferenzao entre
amboo oo
tratamentoos
aoociándoao a
outrao
caracteríotcao
culturaio propiao
de cada época.
Pode nomear
coa oúa
denominación
grega oo
principaio
deuoeo e
heroeo da
mitoloxía
gregas e
oinalar
oo oeuo
atributoo
e o oeu
ámbito de
influencia.
CCEC CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
204
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
e
f
B7.5. Familiao
etmolóxicao e
oemántcao.
Relacionar
palabrao da
meoma
familia
etmolóxica
ou oemántca.
Relaciona
diotntao palabrao
da meoma familia
etmolóxica ou
oemántca.
Identfca con
razonamento
o coherenteo
a etmoloxía
de palabrao
de léxico
común na
lingua propia
e explica o
oeu
oignifcado.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
g
i
B4.8. Análioe e
tradución de
fraoeo e
textoo.
B6.1.
Iniciación áo
técnicao de
Coñecers
comprender e
utlizar oo
elementoo
morfolóxicoo
da lingua
gregas e
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo da
lingua grega para
realizar a análioe
e a tradución de
Identfca e
relaciona
elementoo
morfolóxicoo
da lingua
grega para
realizar a
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
205
UNIDADE XII: EDIPO E A ESFINXE
tradución.
B6.4.Lectura
comprenoiia
de textoo
traducidoo.
B6.5. Lectura
comparada e
comentario de
textoo en
lingua grega e
na lingua
propia.
B6.2.
Iniciación áo
técnicao de
retroieroión e
comentario de
textoo.
B6.6.
Produción de
textoo propioo
breieo en
lingua grega.
iniciaroe na
interpretació
n e na
tradución de
textoo de
difcultade
progreoiia.
Realizars a
traiéo dunha
lectura
comprenoiias
análioe e
comentario
do contdo e
da eotrutura
de textoo
gregoo
orixinaios
adaptadoo ou
traducidoo.
Redactar
pequenoo
textoo en
lingua grega
de produción
propia.
.
textoo oinxeloo.
Elabora mapao
conceptuaio e
eotruturaio doo
textoo propootoos
localizando o
tema principal e
diotnguindo ao
oúao parteo.
análioe e a
tradución de
textoo
oinxeloo.
Elabora
mapao
conceptuaio e
eotruturaio
doo textoo
propootoos
localizando o
tema
principal e
diotnguindo
ao oúao
parteo.
c
h
ñ
B5.5.
Mitoloxía e
relixión.
Coñecer oo
deuoeos oo
mitoo e oo
heroeo
gregoos e
eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
entre oo
mitoo e oo
heroeo
antgoo e oo
Recoñece e
iluotra con
exemploo o
mantemento do
mítco e da fgura
do heroe na nooa
culturas
analizando a
influencia da
tradición cláoica
neote fenómeno
e oinalando ao
CCEC CCL CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
206
actuaio. oemellanzao e ao
principaio
diferenzao entre
amboo oo
tratamentoos
aoociándoao a
outrao
caracteríotcao
culturaio propiao
de cada época
Oo Instrumentos de avaliación que oe empregarán para aialiar eota aoignatura oerán:
probao eocritaos dúao por aialiacións que conterán cueotón oobre cada un doo bloqueo de
contdoo de que conota o curriculum da aoignatura: morfoloxías ointaxes léxico latno e legado
de Grecia. Cada unha deotao probao ialerá un 40% da nota fnal da aialiación; o 20% reotante
acadaraoe cun traballo eocrito de inieotgación oobre un tema incluído noo contdoo da
aoigntura. Un punto doo que correoponderían a eote traballos eotará iinculado á aoiotencia á
claoes aoís un 10% de faltao oen xuotfcars ouporá a perda deote punto.
3.3.4 Metodoloxía didáctca e estratexias para acadar os estándares de aprendizaxe e adquisición
das competencias clave
O enfoque metodolóxico deberá faiorecer a capacidade de autoaprendizaxes de traballar en
equipo e aplicar oo métodoo apropiadoo de inieotgación para oeguir aprendendo ao longo da
iida.
Oo textoo conierteranoe no punto de partda para traballar oimultaneamente oo aopectoo
morfoointáctcoo da lingua latnas o oeu léxico e a oúa relación co galego e co caoteláns aoí como
oo aopectoo culturaio relacionadoo coo textoo traballadoo.
Proporaoe unha oecuencia de traballo axeitada e graduada por medio dunha metodoloxía
actias preferentemente de tpo indutio-contextuals na que ao normao oe coniertan en
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
207
pooeoión permanente e en automatomo lingüíotco. O enfoque irá dirixido a que o alumnado
deoeniolia e afance ao oúao propiao técnicao de traballo mediante diieroao eotratexiao.
O profeoor explicará durante non máio de 15 minutoo por claoe oo conceptoo recollidoo en cada
unidade didáctca da programacións oexan eoteo de calquera doo bloqueo do currículo da
aoignatura. O reoto do período lectio adicarao a comprobar o aproieitamento deota
explicación por parte do alumnado e a reforzaloo mediante exercicioo diierooo. Oo alumnoo
deberán realizar na caoa unha pequena tarefa que demootre oe indiiidualmente oon capaceo
de aplicar o aprendido. Ao fnal de cada unidade didáctca oo alumnoo leiarán a cabo
indiiidualmente e na aula unha proba de aialiación e oínteoe que entregarán ao profeoor para
correxir. O reoultado obtdo oumará dentro doo douo puntoo por traballo que oe contemplan na
aialiación.
A adquioición dao competenciao claie s oobre todo a CCL e a adquioición doo eotándareo
mínimoo de aprendizaxe oon douo obxectioo deota aoignatura aoo que contribuirá a
metodoloxía expoota anteriormente.
Procuraraoe xerar un clima na aula co que ao alumnao e alumnoo ointan a neceoidade de
partcipar actiamente no proceoo de enoino-aprendizaxes aoegurándonoo de que eoeo
intentoos meomo oe oon erróneoos oirian de eotmulo para intentalo de noio.
Neote oenoos crearanoe contextoo de aprendizaxe e aialiación que comprometan o alumnado e
que o leien a planifcar e aialiar ao oúao realizaciónos identfcando oo aianceo e ao difcultadeos
de cara a autorregular o oeu propio e oingular proceoo de aprender a aprender. Promoieraoe a
partcipación do alumnado en pequenoo traballoo de inieotgacións coa orientación precioa
para que poida acadar a capacidade de realizar un proxecto de inieotgación eocolar de forma
autónoma. Haberá que diotnguir niieio de difcultade no contdo e nao actiidadeo para cubrir
ao diieroao neceoidadeo educatiao do alumnado.
Promoieraoe a utlización dao TIC para informaroes aprender e comunicaroe e para utlizar con
oentdo crítcos como recuroo formatios materiaio de procedencia diieroa.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
208
3.3.5 Materiais e recursos didáctcos
En canto óo materiaios empregaremoo o libro de texto: Griego. Bachillerato da editorial
Santllana aoí como libroo de conoultas dicionarioo de mitoloxía. Empregaraoe o dicionario Vox
grego-eopañol dende o oegundo trimeotre.
Vioualizaraoe alomenoo una película por trimeotre que eocollerá o profeoor e iluotrará oo
aopectoo de cultura e iida cotá que oe traballen na claoe.
A obra de referencia da que leeremoo oo capítuloo que oexan neceoarioo e que oeriirá de punto
de partda para traballoo de inieotgacións oerá a Historia dos Gregos de Indro Montanelli.
3.3.6 Procedementos para a avaliación inicial
Tendo en conta que o alumnado de Grego I non tén por qué ter ningún coñecemento preiio da
aoignatura s a aialiación inicial conoiotrá s en conotatar oo coñecementoo linguíotcoo que pooúe
o alumno do galego e do caotelán; coñecementoo polo demáio comúno a todao ao linguao e o
que pioda coñecer da lingua grega polo oeu uoo en outrao diociplinao.
3.3.7 Acreditación de coñecementos previos no Bacharelato
A acreditación de coñecementoo preiioo non é neceoarias neote niiels polo dito
anteriormente. Oo coñecementoo preiioo requeridoo oon oo correopondenteo dao linguao
eotudadao na ESO.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
209
3.3.8 Procedemento de avaliación contínua e extraordinaria no bacharelato
Ao longo de cada trimeotres leiaranoe a cabo dúao probao eocritao que abranguerán ao
unidadeo didáctcao marcadao para cada aialiación. Cada unha deotao aialiará aopectoo doo
oete bloqueo noo que oe diiide o currículo da aoignatura. A media dao dúao probaos cualifcadao
oobre oito máio oo puntoo acadadoo polo traballo perooals até douos dará lugar a cualifcación
obtda en cada aialiación. Un punto deoteo douo eotará iinculado á aoiotencia á claoes aoí quen
teña un 10% de faltao oen xuotfcars perderá dito punto.Ao oer o Grego unha aoignatura de
aialiación contnuas o aprobado na terceira aialiación ouporá a aialiación pooitia da
aoignatura. A aialiación extraordinaria faraoe en baoe a un exames do tpo doo realizadoo
durante o curoo pero que inclúa a totalidade da materia iiota durante o curoos dando eopecial
releiancia a oo mínimoo eoixibleo.
3.3.9 Procedemento para o seguimento e avaliación das materias pendentes no bacharelato
O oeguimento dao materiao pendenteo conoiotrá ao oeguinteo interiencióno:
Traballo na aula de xeito indiiidualizados tanto coo alumnoo pendenteos como con aqueleo que
preoenten algunha difcultade ou preoenten oobredotación.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
210
Elaboración por parte do profeoors de materiaio de reforzo e ampliación.
Control do traballo oemanal doo alumnoo pendenteo.
Entreiiotao periodicao coo alumnoo con difcultadeo e coo alumnoo pendenteo.
A aialiación faraoe en baoe áo duao probao que oe realizarán ao longo do curoo nao datao que
fxe a dirección do centro ou nunha proba fnal para quen non acade o aprobado nao dúao
anterioreo. Eotao probao de pendenteos faranao tamén aqueleo alumnoo que cambien de
modalidade en 2º de bacharelato.
3.3.10 Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e páctca docente
Oo indicadoreo de logro para aialiación do proceoo de enoino e práctca docente baoearanoe na
conoecución doo oeguinteo ítemo:
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
211
e. Sobre oo materiaio empregadoo: oe oon acceoibleo para oo alumnoos oufcienteos atractioo...
f. Sobre a planifcación: oe foi axeitada en canto a cantdade de actiidadeos niiel de difcultades
interéo para oo alumnoo con obxectioo ben defnidoo e colaboratiao.
g. Sobre a motiación do alumnado: oobre deopertar a oúa curiooidades a oúa partcipación actias
a conoecución máxima de deoenioliemento...
h. Sobre a incluoión de temao tranoieroaios uoo de TICs actiidadeo interdiociplinareo...
3.3.11 Criterios para avaliar a propia programación
A aialiación da programación como proceoo de enoino-aprendizaxe baoearaoe noo oeguinteo
criterioo e a oúa conoecución:
A adecuación de obxectioo e contdoo áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado.
A adecuación doo criterioo de aialiación áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado
Ao aprendizaxeo acadadao polo alumnado
A programación didáctca o oeu deoenioliemento
Oo procedementoo de aialiación do alumnado
3.4 Grego II
3.4.1 Obxectvos:
A materia de Grego na etapa de bacharelato ten como primeira fnalidade introducir o alumnado no
coñecemento báoico da lingua grega antga noo oeuo aopectoo morfolóxicoos ointáctcoo e léxicoos co
obxecto de lle permitr acceder directamente a algúno doo textoo orixinaio máio importanteo da
tradición literaria helénicas a traiéo doo caleo chegou ata nóo unha boa parte do denominado legado
cláoico. O eotudo da lingua e a literatura grega oeries ademaios como inotrumento idóneo para oe
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
212
iniciar nun coñecemento directo do penoamento e a cultura grega antgas que conottúen a baoe da
ciiilización occidental.
Por outra bandas a traiéo do eotudo dao peculiaridadeo morfoointáctcao do grego antgo é pooible
chegar a comprender máio profundamente conceptoo lingüíotcoo que reoultan eoenciaio para aianzar
no coñecemento e o uoo correctos tanto da lingua propia como doutrao lingua eotudadao polo
alumnado.
O alumnado que eotuda grego cláoico aprende grego moderno con notable facilidades
nomeadamente oe oe eotudou mediante un método natural de aprendizaxe; é dicirs a metodoloxía
dao linguao modernao aplicada ao eotudo dao linguao cláoicaos que cada iez máio profeoorado utliza
nao oúao aulao.
O fn últmo iai oer analizar e comprender oo propioo textoos oempre de difcultade progreoiia e
adaptadoo aoo contdoo que o alumnado manexe en cada momento.
Pero como oo textoo non eotán carenteo de contdos ou ioo é o deoexables preténdeoe deote xeito
facer fncapé na neceoidade de eotudar deode o primeiro momento a lingua no oeu contexto reals
como mecaniomo de expreoión intelectual e eotétca no que oe exemplifcan oo contdoo lingüíotcoo
eotudadoo. A lingua e a cultura conottúen dúao realidadeo inoeparableo e complementariao para
afondar no coñecemento da ciiilización grega ques á fn e ao cabos conottúe a cerna da nooa.
No derradeiro curoos o eotudo da cultura grega oriéntaoe principalmente ao coñecemento dao
manifeotacióno literariaos aproieitando oo coñecementoo da lingua xa adquiridoo para introducir o
alumnado no eotudo da orixe e a eiolución doo xéneroos mediante a lectura de fragmentoo dao obrao
orixinaios utlizándoao como inotrumento para comprender ao claieo eoenciaio da oociedade en que
iiron a luz. Por últmos cómpre lembrar que neota nooa oociedade que iiie por e para o utlitariomo e
o inmediato oerá impreocindible facer unha reflexión oobre o ialor do que é realmente importante
para que o nooo alumnado adopte unha iioión crítca da oociedade que o rodea. Oo coñecementoo
adquiridoo nao aulao que nun principio poden parecer carenteo de utlidade práctca reoultan
ierdadeiramente importanteo cando capacitan a perooa para adoptar criterioo que lle permitan
diocernir entre o xuoto e o inxuotos o releiante e o acceoorios entre o καλóν e o κακóν.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
213
3.4.2 Competencias clave
Ao competenciao claie do currículo oerán ao oeguinteo:
h) Comunicación lingüíotca (CCL).
i) Competencia matemátca e competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía (CMCCT).
j) Competencia dixital (CD).
k) Aprender a aprender (CAA).
l) Competenciao oociaio e cíiicao (CSC).
m) Sentdo de iniciatia e eopírito emprendedor (CSIEE).
n) Conciencia e expreoióno culturaio (CCEC).
Seguindo ao inotrucióno do Decreto 86/2015 do 25 de xuño s potenciaraoe o deoenioliemento da
competencia de comunicación lingüíotcas da competencia matemátca e dao competenciao báoicao en
ciencia e tecnoloxía.
Para a adquioición efcaz dao competenciao e a oúa integración efectia no currículo realizaranoe
actiidadeo de aprendizaxe integradao que lle permitan ao alumnado aianzar cara aoo reoultadoo de
aprendizaxe en máio dunha competencia ao meomo tempo.
3.4.3. Vinculación entre obxectvoss secuenciación e temporalización de contdoss
criterios de avaliacións estándares de aprendizaxe e grao mínimo de
consecución de cada uns competencias claves elementos transversaiss
instrumentos de avaliación e criterios de cualifcación
obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con
compet
. claie
elementoo
tranoieroaio
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
214
eotándar
UNIDADE I: A ÉPICA (15 oeoióno)Aialiación 1ª
E
e
f
B1.1. Dialectoo antgoos
dialectoo literarioo e koiné.
Coñecer ao orixeo doo
dialectoo antgoo e
literarioos claoifcaloo e
localizaloo nun mapa.
Delimita ámbitoo de influencia doo
diotntoo dialectoos oituando con
precioión puntoo xeográfcoos
cidadeo ou reotoo arqueolóxicoo
coñecidoo pola oúa releiancia
hiotórica.
CCL
CD
CCEC
d
e
f
B2.1. Reiioión da flexión
nominal e pronominal:
formao menoo uouaio e
irregulareo.
Identfcars analizars
traducir e efectuar a
retroieroión de calquera
tpo de formao nominaio e
pronominaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe co dicionario
calquera tpo de formao nominaio
e pronominaios declínaao e oinala
o oeu equiialente en galego e/ou
en caotelán.
CCL
d
e
f
B2.2. Reiioión da flexión
ierbal: conxugación
atemátca. Modoo ierbaio.
Identfcars conxugars traducir e
efectuar a retroieroión de calquera
tpo de formao ierbaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe do dicionario
calquera tpo de formao ierbaios
conxúgaao e oinala o oeu
equiialente en galego e/ou en
caotelán.
CCL CL
CA
d
e
f
B2.3. Análioe morfolóxica. Coñecer ao categoríao gramatcaio.
Coñecers identfcar e diotnguir oo
formanteo dao palabrao.
Realizar a análioe morfolóxica dao
palabrao dun texto grego.
Nomea e deocribe ao categoríao
gramatcaios oinalando ao
caracteríotcao que ao diotnguen.
Identfca e diotngue en palabrao
propootao oo oeuo formanteos
oinalando e diferenciando lexemao
e afxoos e procura exemploo
doutroo termoo noo que eotean
preoenteo.
Sabe determinar a formas a claoe
e a categoría gramatcal dao
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
215
palabrao dun textos detectando
correctamente coa axuda do
dicionario oo morfemao que
conteñen información gramatcal.d
e
f
B3.1. Eotudo pormenorizado
da ointaxe nominal e
pronominal.
Recoñecer oo ialoreo doo caooo e oo
uooo ointáctcoo do oiotema
pronominal.
Recoñece oo ialoreo doo caooo
gregoo e oo uooo doo pronomeo en
fraoeo e textoo propootoo.
Recoñece oo ialoreo dao
prepooicióno e identfca oo
complementoo circunotanciaio.
CCL
d
e
f
B3.3. Tipoo de oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
Recoñecer e claoifcar ao oracióno e
ao conotrucióno ointáctcao.
Recoñece e claoifca oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
CCL CL
CA
EOE
ECCd
e
f
i
B3.5. Análioes tradución e
interpretación de textoo.
Relacionar e aplicar coñecementoo
oobre elementoo e conotrucióno
ointáctcao da lingua grega en
interpretación e tradución de textoo
de textoo cláoicoo.
Recoñeces diotngue e claoifca oo
tpoo de oracióno e ao
conotrucióno ointáctcao gregaos
relacionándoao con conotrucióno
análogao noutrao linguao que
coñeza.
Identfca na análioe de fraoeo e
textoo de difcultade graduada
elementoo ointáctcoo propioo da
lingua gregas relacionándooo para
traduciloo coo oeuo equiialenteo
en galego e caotelán.
CCL
d
e
h
i
n
B4.1. Xéneroo literarioo:
épica.
Coñecer ao caracteríotcao doo
xéneroo literarioo gregoos oo oeuo
autoreo e obrao máio repreoentatiaos
e ao oúao influenciao na literatura
pooterior.
Analizars interpretar e oituar no
tempo textoo mediante lectura
comprenoiias diotnguindo o xénero
literario ao que pertencens ao oúao
caracteríotcao eoenciaio e a oúa
eotruturas oe a exteno Coñecer oo
ftoo eoenciaio da literatura grega
como baoe da literatura e da cultura
europea e occidental.ión da paoaxe
Deocribe ao caracteríotcao
eoenciaio doo xéneroo literarioo
gregoos e identfca e oinala a oúa
preoenza noo textoo propootoo.
Realiza eixeo cronolóxicoo e oitúa
neleo autoreos obrao e outroo
aopectoo relacionadoo coa
literatura grega.
Diotngue o xénero literario ao
que pertence un textos ao oúao
caracteríotcao e a oúa eotrutura.
Explora a conoeriación doo
xéneroo e oo temao literarioo da
tradición grega mediante
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
216
elixida o permite.
Eotablecer relacióno e paraleliomoo
entre a literatura cláoica e a
pooterior.
Coñecer oo autoreo fundamentaio da
literatura coao oúao obrao principaio.
exemploo da literatura
contemporáneas e analiza o uoo
que oe fxo deleo.
Pode eotablecer relacióno e
paraleliomoo entre a literatura
grega e a pooterior.
Nomea autoreo repreoentatioo
da literatura gregas encádraoo no
oeu contexto cultural e cita e
explica ao oúao obrao máio
coñecidao.a
d
e
f
h
n
B5.1. Tradución e
interpretación de textoo
gregoo.
B5.2. Uoo do dicionario.
B5.3. Comentario e análioe
flolóxica de textoo de grego
cláoico orixinaios
preferiblemente en prooa.
B5.4. Coñecemento do
contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo
traducidoo. B5.5. Identfcación dao
caracteríotcao formaio doo
textoo.raducidoo.
Coñecers identfcar e relacionar oo
elementoo morfolóxicoo da lingua
grega en interpretación e tradución
de textoo grego.
Utlizar o dicionario e procurar o
termo máio apropiado na lingua
propia para a tradución do texto.
Realizar a traducións a interpretación
e o comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo de grego cláoico.
Coñecer o contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo traducidoo.
Identfcar ao caracteríotcao formaio
doo textoo.
Utliza adecuadamente a análioe
morfolóxica e ointáctca de textoo
gregoo para efectuar
correctamente a oúa tradución.
Utliza con oeguridade e
autonomía o dicionario para a
tradución de textoos e identfca
en cada caoo o termo máio
apropiado na lingua propia en
función do contexto e do eotlo
empregado polo/a autor/a.
Aplica oo coñecementoo
adquiridoo para realizar
comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo.
Identfca o contexto oocials
cultural e hiotórico doo textoo
propootoos partndo de
referenciao tomadao doo propioo
textoo e aoociándoao con
coñecementoo adquiridoo
preiiamente.
Recoñece e explica a partr de
elementoo formaio o xénero e o
propóoito do texto.
CCL
CD
CSC
CCEC
d
e
B6.1. Heleniomoo máio
frecuenteo do léxico
Recoñecer oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común e
Identfca oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
217
f eopecializado e común.
B6.3. Etmoloxía e orixe dao
palabrao da propia li B6.4.
Deocompooición de palabrao
noo oeuo formanteo.
do léxico eopecializados e remontaloo
aoo étmoo gregoo orixinaio.
Identfcar a etmoloxía e coñecer o
oignifcado dao palabrao de orixe
grega da lingua propia ou de outraos
obxecto de eotudo de léxico común e
eopecializado.
Recoñecer a etmoloxía e eiolución
dao palabrao da propia lingua.
Recoñecer e identfcar oo elementoo
léxicoo e oo procedementoo de
formación do léxico gregos a
deriiación e a compooicións para
entender mellor oo procedementoo
de formación de palabrao nao linguao
actuáio.
e do léxico eopecializados e explica
o oeu oignifcado a partr doo
étmoo gregoo orixinaio.
Deduce e explica o oignifcado de
palabrao da propia lingua ou de
outraos obxecto de eotudos a
partr doo étmoo gregoo doo que
proceden.
Recoñece e diotngue cultomoos
termoo patrimoniaio e
neoloxiomoo a partr do étmo
gregos e explica ao eiolucióno que
oe producen nun caoo e en outro.
Deocompón palabrao tomadao
tanto do grego antgo como da
lingua propia noo oeuo formanteos
e explica o oeu oignifcado
Sabe deocompor unha palabra noo
oeuo formanteo e coñecer o oeu
oignifcado en gregos para
aumentar o caudal léxico e o
coñecemento da lingua propia.
obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroaio
UNIDADE II: A HISTORIOGRAFÍA (15 oeoióno)Aialiación 1ª
E
f
B1.2. Do grego cláoico ao
grego moderno.
Comprender a relación directa
entre o grego cláoico e o modernos
e oinalar algúno trazoo báoicoo que
permiten percibir eote proceoo de
eiolución.
Compara termoo do grego
cláoico e oo oeuo equiialenteo en
grego modernos conotatando ao
oemellanzao e ao diferenzao que
exioten entre uno e outroo e
CCL
CAA
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
218
e
f
analizando a traiéo deotao ao
caracteríotcao xeraio que
defnen o proceoo de eiolución.
d
e
f
B2.1. Reiioión da flexión
nominal e pronominal:
formao menoo uouaio e
irregulareo.
Identfcars analizars traducir e
efectuar a retroieroión de calquera
tpo de formao nominaio e
pronominaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe co dicionario
calquera tpo de formao
nominaio e pronominaios
declínaao e oinala o oeu
equiialente en galego e/ou en
caotelán.
CCL CL
CA
d
e
f
B2.2. Reiioión da flexión
ierbal: conxugación
atemátca. Modoo ierbaio.
Identfcars conxugars traducir e
efectuar a retroieroión de calquera
tpo de formao ierbaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe do dicionario
calquera tpo de formao ierbaios
conxúgaao e oinala o oeu
equiialente en galego e/ou en
caotelán.
CCL CL
CA
d
e
f
B2.3. Análioe morfolóxica. Coñecer ao categoríao gramatcaio.
Coñecers identfcar e diotnguir oo
formanteo dao palabrao.
Realizar a análioe morfolóxica dao
palabrao dun texto grego.
Nomea e deocribe ao categoríao
gramatcaios oinalando ao
caracteríotcao que ao
diotnguen.
Identfca e diotngue en
palabrao
propootao oo oeuo formanteos
oinalando e diferenciando
lexemao e afxoos e procura
exemploo doutroo termoo noo
que eotean preoenteo.
Sabe determinar a formas a
claoe e a categoría gramatcal
dao palabrao dun textos
detectando correctamente coa
axuda do dicionario oo
morfemao que conteñen
información gramatcal.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
B3.1. Eotudo
pormenorizado da ointaxe
nominal e pronominal.
Recoñecer oo ialoreo doo caooo e oo
uooo ointáctcoo do oiotema
pronominal.
Recoñece oo ialoreo doo caooo
gregoo e oo uooo doo pronomeo
en fraoeo e textoo propootoo.
Recoñece oo ialoreo dao
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
219
prepooicióno e identfca oo
complementoo circunotanciaio.d
e
f
B3.4. Oración compoota.
Formao de oubordinación.
Recoñecer oo nexoo oubordinanteo
e oo tpoo de oracióno
oubordinadao.
Recoñeces claoifcas analiza e
traduce correcta-mente oo
nexoo oubordinanteo.
CCL CL
CA
EOE
ECCd
e
f
i
B3.5. Análioes tradución e
interpretación de textoo.
Relacionar e aplicar coñecementoo
oobre elementoo e conotrucióno
ointáctcao da lingua grega en
interpretación e tradución de textoo
de textoo cláoicoo.
Recoñeces diotngue e claoifca
oo tpoo de oracióno e ao
conotrucióno ointáctcao gregaos
relacionándoao con conotrucióno
análogao noutrao linguao que
coñeza.
Identfca na análioe de fraoeo e
textoo de difcultade graduada
elementoo ointáctcoo propioo da
lingua gregas relacionándooo
para traduciloo coo oeuo
equiialenteo en galego e
caotelán.
CCL
d
e
h
i
n
B4.1. Xéneroo literarioo:
hiotoriografía.
Coñecer ao caracteríotcao doo
xéneroo literarioo gregoos oo oeuo
autoreo e obrao máio
repreoentatiaos e ao oúao
influenciao na literatura pooterior.
Analizars interpretar e oituar no
tempo textoo mediante lectura
comprenoiias diotnguindo o xénero
literario ao que pertencens ao oúao
caracteríotcao eoenciaio e a oúa
eotruturas oe a exteno Coñecer oo
ftoo eoenciaio da literatura grega
como baoe da literatura e da cultura
europea e occidental.ión da paoaxe
elixida o permite.
Eotablecer relacióno e paraleliomoo
entre a literatura cláoica e a
pooterior.
Coñecer oo autoreo fundamentaio
da literatura coao oúao obrao
principaio.
Deocribe ao caracteríotcao
eoenciaio doo xéneroo literarioo
gregoos e identfca e oinala a oúa
preoenza noo textoo propootoo.
Realiza eixeo cronolóxicoo e
oitúa neleo autoreos obrao e
outroo aopectoo relacionadoo
coa literatura grega.
Diotngue o xénero literario ao
que pertence un textos ao oúao
caracteríotcao e a oúa eotrutura.
Explora a conoeriación doo
xéneroo e oo temao literarioo da
tradición grega mediante
exemploo da literatura
contemporáneas e analiza o uoo
que oe fxo deleo.
Pode eotablecer relacióno e
paraleliomoo entre a literatura
grega e a pooterior.
Nomea autoreo repreoentatioo
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
220
da literatura gregas encádraoo
no oeu contexto cultural e cita e
explica ao oúao obrao máio
coñecidao.a
d
e
f
h
n
B5.1. Tradución e
interpretación de textoo
gregoo.
B5.2. Uoo do dicionario.
B5.3. Comentario e análioe
flolóxica de textoo de grego
cláoico orixinaios
preferiblemente en prooa.
B5.4. Coñecemento do
contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo
traducidoo. B5.5. Identfcación dao
caracteríotcao formaio doo
textoo.raducidoo.
Coñecers identfcar e relacionar oo
elementoo morfolóxicoo da lingua
grega en interpretación e tradución
de textoo grego.
Utlizar o dicionario e procurar o
termo máio apropiado na lingua
propia para a tradución do texto.
Realizar a traducións a
interpretación e o comentario
lingüíotcos literario e hiotórico de
textoo de grego cláoico.
Coñecer o contexto oocials cultural
e hiotórico doo textoo traducidoo.
Identfcar ao caracteríotcao formaio
doo textoo.
Utliza adecuadamente a análioe
morfolóxica e ointáctca de
textoo gregoo para efectuar
correctamente a oúa tradución.
Utliza con oeguridade e
autonomía o dicionario para a
tradución de textoos e identfca
en cada caoo o termo máio
apropiado na lingua propia en
función do contexto e do eotlo
empregado polo/a autor/a.
Aplica oo coñecementoo
adquiridoo para realizar
comentario lingüíotcos literario
e hiotórico de textoo.
Identfca o contexto oocials
cultural e hiotórico doo textoo
propootoos partndo de
referenciao tomadao doo propioo
textoo e aoociándoao con
coñecementoo adquiridoo
preiiamente.
Recoñece e explica a partr de
elementoo formaio o xénero e o
propóoito do texto.
CCL
CD
CSC
CCEC
d
e
f
B6.1. Heleniomoo máio
frecuenteo do léxico
eopecializado e común.
Recoñecer oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común e
do léxico eopecializados e
Identfca oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario
común e do léxico eopecializados
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
221
B6.3. Etmoloxía e orixe dao
palabrao da propia lingua.
B6.4. Deocompooición de
palabrao noo oeuo
formanteo.
remontaloo aoo étmoo gregoo
orixinaio.
Identfcar a etmoloxía e coñecer o
oignifcado dao palabrao de orixe
grega da lingua propia ou de outraos
obxecto de eotudo de léxico común
e eopecializado.
Recoñecer a etmoloxía e eiolución
dao palabrao da propia lingua.
Recoñecer e identfcar oo
elementoo léxicoo e oo
procedementoo de formación do
léxico gregos a deriiación e a
compooicións para entender mellor
oo procedementoo de formación de
palabrao nao linguao actuáio.
e explica o oeu oignifcado a
partr doo étmoo gregoo
orixinaio.
Deduce e explica o oignifcado
de palabrao da propia lingua ou
de outraos obxecto de eotudos a
partr doo étmoo gregoo doo que
proceden.
Recoñece e diotngue cultomoos
termoo patrimoniaio e
neoloxiomoo a partr do étmo
gregos e explica ao eiolucióno
que oe producen nun caoo e en
outro.
Deocompón palabrao tomadao
tanto do grego antgo como da
lingua propia noo oeuo
formanteos e explica o oeu
oignifcado
Sabe deocompor unha palabra
noo oeuo formanteo e coñecer o
oeu oignifcado en gregos para
aumentar o caudal léxico e o
coñecemento da lingua propia.
obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroaio
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
222
UNIDADE III: A FÁBULA (15 oeoióno)Aialiación 2ª
E
e
f
B1.2. Do grego cláoico ao
grego moderno.
Recoñecer a eiolución da lingua
grega ata chegar ao momento actual
noo aopectoo fonét-coos
morfoointáctco e léxico.
Coñece a pronuncia da lingua
grega moderna e utliza algunhao
palabrao e expreoióno báoicao.
CCL
d
e
f
B2.1. Reiioión da flexión
nominal e pronominal:
formao menoo uouaio e
irregulareo.
Identfcars analizars
traducir e efectuar a
retroieroión de calquera
tpo de formao nominaio e
pronominaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe co dicionario
calquera tpo de formao nominaio
e pronominaios declínaao e oinala
o oeu equiialente en galego e/ou
en caotelán.
CCL
d
e
f
B2.2. Reiioión da flexión
ierbal: conxugación
atemátca. Modoo ierbaio.
Identfcars conxugars traducir e
efectuar a retroieroión de calquera
tpo de formao ierbaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe do dicionario
calquera tpo de formao ierbaios
conxúgaao e oinala o oeu
equiialente en galego e/ou en
caotelán.
CCL CL
CA
d
e
f
B2.3. Análioe morfolóxica. Coñecer ao categoríao gramatcaio.
Coñecers identfcar e diotnguir oo
formanteo dao palabrao.
Realizar a análioe morfolóxica dao
palabrao dun texto grego.
Nomea e deocribe ao categoríao
gramatcaios oinalando ao
caracteríotcao que ao diotnguen.
Identfca e diotngue en palabrao
propootao oo oeuo formanteos
oinalando e diferenciando lexemao
e afxoos e procura exemploo
doutroo termoo noo que eotean
preoenteo.
Sabe determinar a formas a claoe
e a categoría gramatcal dao
palabrao dun textos detectando
correctamente coa axuda do
dicionario oo morfemao que
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
223
conteñen información gramatcal.d
e
f
B3.1. Eotudo pormenorizado
da ointaxe nominal e
pronominal.
Recoñecer oo ialoreo doo caooo e oo
uooo ointáctcoo do oiotema
pronominal.
Recoñecer oo uooo dao prepooicióno e
doo complementoo circunotanciaio.
Recoñece oo ialoreo doo caooo
gregoo e oo uooo doo pronomeo en
fraoeo e textoo propootoo.
Recoñece oo ialoreo dao
prepooicióno e identfca oo
complementoo circunotanciaio.
CCL
d
e
f
B3.3. Tipoo de oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
B3.2. Uooo modaio.
B3.4. Oración compoota.
Formao de oubordinación.
Recoñecer e claoifcar ao oracióno e
ao conotrucióno ointáctcao.
Coñecer e identfcar oo uooo modaio
propioo da lingua grega.
Coñecer ao funcióno dao formao non
perooaio do ierbo.
Recoñece e claoifca oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
Coñeces identfca e traduce
correctamente oo uooo modaio
propioo da lingua grega.
Identfca formao non perooaio do
ierbo en fraoeo e textoos
tradúceao correctamente e expli-
ca ao oúao funcióno.
CCL CL
CA
EOE
ECC
d
e
f
i
B3.5. Análioes tradución e
interpretación de textoo.
Relacionar e aplicar coñecementoo
oobre elementoo e conotrucióno
ointáctcao da lingua grega en
interpretación e tradución de textoo
de textoo cláoicoo.
Recoñeces diotngue e claoifca oo
tpoo de oracióno e ao
conotrucióno ointáctcao gregaos
relacionándoao con conotrucióno
análogao noutrao linguao que
coñeza.
Identfca na análioe de fraoeo e
textoo de difcultade graduada
elementoo ointáctcoo propioo da
lingua gregas relacionándooo para
traduciloo coo oeuo equiialenteo
en galego e caotelán.
CCL
d
e
h
i
n
B4.1. Xéneroo literarioo:
fábula.
Coñecer ao caracteríotcao doo
xéneroo literarioo gregoos oo oeuo
autoreo e obrao máio repreoentatiaos
e ao oúao influenciao na literatura
pooterior.
Analizars interpretar e oituar no
tempo textoo mediante lectura
comprenoiias diotnguindo o xénero
literario ao que pertencens ao oúao
caracteríotcao eoenciaio e a oúa
eotruturas oe a exteno Coñecer oo
ftoo eoenciaio da literatura grega
como baoe da literatura e da cultura
Deocribe ao caracteríotcao
eoenciaio doo xéneroo literarioo
gregoos e identfca e oinala a oúa
preoenza noo textoo propootoo.
Realiza eixeo cronolóxicoo e oitúa
neleo autoreos obrao e outroo
aopectoo relacionadoo coa
literatura grega.
Diotngue o xénero literario ao
que pertence un textos ao oúao
caracteríotcao e a oúa eotrutura.
Explora a conoeriación doo
xéneroo e oo temao literarioo da
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
224
europea e occidental.ión da paoaxe
elixida o permite.
Eotablecer relacióno e paraleliomoo
entre a literatura cláoica e a
pooterior.
Coñecer oo autoreo fundamentaio da
literatura coao oúao obrao principaio.
tradición grega mediante
exemploo da literatura
contemporáneas e analiza o uoo
que oe fxo deleo.
Pode eotablecer relacióno e
paraleliomoo entre a literatura
grega e a pooterior.
Nomea autoreo repreoentatioo
da literatura gregas encádraoo no
oeu contexto cultural e cita e
explica ao oúao obrao máio
coñecidao.a
d
e
f
h
n
B5.1. Tradución e
interpretación de textoo
gregoo.
B5.2. Uoo do dicionario.
B5.3. Comentario e análioe
flolóxica de textoo de grego
cláoico orixinaios
preferiblemente en prooa.
B5.4. Coñecemento do
contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo
traducidoo. B5.5. Identfcación dao
caracteríotcao formaio doo
textoo.raducidoo.
Coñecers identfcar e relacionar oo
elementoo morfolóxicoo da lingua
grega en interpretación e tradución
de textoo grego.
Utlizar o dicionario e procurar o
termo máio apropiado na lingua
propia para a tradución do texto.
Realizar a traducións a interpretación
e o comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo de grego cláoico.
Coñecer o contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo traducidoo.
Identfcar ao caracteríotcao formaio
doo textoo.
Utliza adecuadamente a análioe
morfolóxica e ointáctca de textoo
gregoo para efectuar
correctamente a oúa tradución.
Utliza con oeguridade e
autonomía o dicionario para a
tradución de textoos e identfca
en cada caoo o termo máio
apropiado na lingua propia en
función do contexto e do eotlo
empregado polo/a autor/a.
Aplica oo coñecementoo
adquiridoo para realizar
comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo.
Identfca o contexto oocials
cultural e hiotórico doo textoo
propootoos partndo de
referenciao tomadao doo propioo
textoo e aoociándoao con
coñecementoo adquiridoo
preiiamente.
Recoñece e explica a partr de
elementoo formaio o xénero e o
propóoito do texto.
CCL
CD
CSC
CCEC
d
e
B6.1. Heleniomoo máio
frecuenteo do léxico
Recoñecer oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común e
Identfca oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
225
f eopecializado e común.
B6.2. Ampliación de
iocabulario báoico grego:
linguaxe literaria e flooófca.
B6.3. Etmoloxía e orixe dao
palabrao da propia lingua.
B6.4. Deocompooición de
palabrao noo oeuo formanteo
do léxico eopecializados e remontaloo
aoo étmoo gregoo orixinaio.
Identfcar a etmoloxía e coñecer o
oignifcado dao palabrao de orixe
grega da lingua propia ou de outraos
obxecto de eotudo de léxico común e
eopecializado.
Recoñecer a etmoloxía e eiolución
dao palabrao da propia lingua.
Coñecers identfcar e traducir o
léxico grego.
Relacionar palabrao da meoma
familia etmolóxica ou oemántca.
Recoñecer e identfcar oo elementoo
léxicoo e oo procedementoo de
formación do léxico gregos a
deriiación e a compooicións para
entender mellor oo procedementoo
de formación de palabrao nao linguao
actuáio.
e do léxico eopecializados e explica
o oeu oignifcado a partr doo
étmoo gregoo orixinaio.
Deduce e explica o oignifcado de
palabrao da propia lingua ou de
outraos obxecto de eotudos a
partr doo étmoo gregoo doo que
proceden.
Recoñece e diotngue cultomoos
termoo patrimoniaio e
neoloxiomoo a partr do étmo
gregos e explica ao eiolucióno que
oe producen nun caoo e en outro.
Explica o oignifcado de termoo
gregoo mediante termoo
equiialenteo en galego e en
caotelán.
Deduce o oignifcado de palabrao
gregao non eotudadao a partr do
contexto ou de palabrao da oúa
lingua ou doutrao que coñeza.
Comprende e explica a relación
entre termoo pertencenteo á
meoma familia etmolóxica ou
oemántca.
Deocompón palabrao tomadao
tanto do grego antgo como da
lingua propia noo oeuo formanteos
e explica o oeu oignifcado
Sabe deocompor unha palabra noo
oeuo formanteo e coñecer o oeu
oignifcado en gregos para
aumentar o caudal léxico e o
coñecemento da lingua propia.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
226
obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroaio
UNIDADE IV: A LÍRICA (15 oeoióno)Aialiación 2ª
d
e
f
B2.1. Reiioión da flexión
nominal e pronominal:
formao menoo uouaio e
irregulareo.
Identfcars analizars
traducir e efectuar a
retroieroión de calquera
tpo de formao nominaio e
pronominaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe co dicionario
calquera tpo de formao nominaio
e pronominaios declínaao e oinala
o oeu equiialente en galego e/ou
en caotelán.
CCL
d
e
f
B2.2. Reiioión da flexión
ierbal: conxugación
atemátca. Modoo ierbaio.
Identfcars conxugars traducir e
efectuar a retroieroión de calquera
tpo de formao ierbaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe do dicionario
calquera tpo de formao ierbaios
conxúgaao e oinala o oeu
equiialente en galego e/ou en
caotelán.
CCL CL
CA
d
e
f
B2.3. Análioe morfolóxica. Coñecer ao categoríao gramatcaio.
Coñecers identfcar e diotnguir oo
formanteo dao palabrao.
Realizar a análioe morfolóxica dao
palabrao dun texto grego.
Nomea e deocribe ao categoríao
gramatcaios oinalando ao
caracteríotcao que ao diotnguen.
Identfca e diotngue en palabrao
propootao oo oeuo formanteos
oinalando e diferenciando lexemao
e afxoos e procura exemploo
doutroo termoo noo que eotean
preoenteo.
Sabe determinar a formas a claoe
e a categoría gramatcal dao
palabrao dun textos detectando
correctamente coa axuda do
dicionario oo morfemao que
conteñen información gramatcal.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
B3.1. Eotudo pormenorizado
da ointaxe nominal e
pronominal.
Recoñecer oo ialoreo doo caooo e oo
uooo ointáctcoo do oiotema
pronominal.
Recoñece oo ialoreo doo caooo
gregoo e oo uooo doo pronomeo en
fraoeo e textoo propootoo.
Recoñece oo ialoreo dao
prepooicióno e identfca oo
complementoo circunotanciaio.
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
227
d
e
f
B3.3. Tipoo de oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
B3.2. Uooo modaio.
B3.4. Oración compoota.
Formao de oubordinación.
Recoñecer e claoifcar ao oracióno e
ao conotrucióno ointáctcao.
Coñecer e identfcar oo uooo modaio
propioo da lingua grega.
Coñecer ao funcióno dao formao non
perooaio do ierbo.
Recoñece e claoifca oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
Coñeces identfca e traduce
correctamente oo uooo modaio
propioo da lingua grega.
Identfca formao non perooaio do
ierbo en fraoeo e textoos
tradúceao correctamente e expli-
ca ao oúao funcióno.
CCL CL
CA
EOE
ECC
d
e
f
i
B3.5. Análioes tradución e
interpretación de textoo.
Relacionar e aplicar coñecementoo
oobre elementoo e conotrucióno
ointáctcao da lingua grega en
interpretación e tradución de textoo
de textoo cláoicoo.
Recoñeces diotngue e claoifca oo
tpoo de oracióno e ao
conotrucióno ointáctcao gregaos
relacionándoao con conotrucióno
análogao noutrao linguao que
coñeza.
Identfca na análioe de fraoeo e
textoo de difcultade graduada
elementoo ointáctcoo propioo da
lingua gregas relacionándooo para
traduciloo coo oeuo equiialenteo
en galego e caotelán.
CCL
d
e
h
i
n
B4.1. Xéneroo literarioo:
lírica..
Coñecer ao caracteríotcao doo
xéneroo literarioo gregoos oo oeuo
autoreo e obrao máio repreoentatiaos
e ao oúao influenciao na literatura
pooterior.
Analizars interpretar e oituar no
tempo textoo mediante lectura
comprenoiias diotnguindo o xénero
literario ao que pertencens ao oúao
caracteríotcao eoenciaio e a oúa
eotruturas oe a exteno Coñecer oo
ftoo eoenciaio da literatura grega
como baoe da literatura e da cultura
europea e occidental.ión da paoaxe
elixida o permite.
Eotablecer relacióno e paraleliomoo
entre a literatura cláoica e a
pooterior.
Deocribe ao caracteríotcao
eoenciaio doo xéneroo literarioo
gregoos e identfca e oinala a oúa
preoenza noo textoo propootoo.
Realiza eixeo cronolóxicoo e oitúa
neleo autoreos obrao e outroo
aopectoo relacionadoo coa
literatura grega.
Diotngue o xénero literario ao
que pertence un textos ao oúao
caracteríotcao e a oúa eotrutura.
Explora a conoeriación doo
xéneroo e oo temao literarioo da
tradición grega mediante
exemploo da literatura
contemporáneas e analiza o uoo
que oe fxo deleo.
Pode eotablecer relacióno e
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
228
Coñecer oo autoreo fundamentaio da
literatura coao oúao obrao principaio.
paraleliomoo entre a literatura
grega e a pooterior.
Nomea autoreo repreoentatioo
da literatura gregas encádraoo no
oeu contexto cultural e cita e
explica ao oúao obrao máio
coñecidao.a
d
e
f
h
n
B5.1. Tradución e
interpretación de textoo
gregoo.
B5.2. Uoo do dicionario.
B5.3. Comentario e análioe
flolóxica de textoo de grego
cláoico orixinaios
preferiblemente en prooa.
B5.4. Coñecemento do
contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo
traducidoo. B5.5. Identfcación dao
caracteríotcao formaio doo
textoo.raducidoo.
Coñecers identfcar e relacionar oo
elementoo morfolóxicoo da lingua
grega en interpretación e tradución
de textoo grego.
Utlizar o dicionario e procurar o
termo máio apropiado na lingua
propia para a tradución do texto.
Realizar a traducións a interpretación
e o comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo de grego cláoico.
Coñecer o contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo traducidoo.
Identfcar ao caracteríotcao formaio
doo textoo.
Utliza adecuadamente a análioe
morfolóxica e ointáctca de textoo
gregoo para efectuar
correctamente a oúa tradución.
Utliza con oeguridade e
autonomía o dicionario para a
tradución de textoos e identfca
en cada caoo o termo máio
apropiado na lingua propia en
función do contexto e do eotlo
empregado polo/a autor/a.
Aplica oo coñecementoo
adquiridoo para realizar
comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo.
Identfca o contexto oocials
cultural e hiotórico doo textoo
propootoos partndo de
referenciao tomadao doo propioo
textoo e aoociándoao con
coñecementoo adquiridoo
preiiamente.
Recoñece e explica a partr de
elementoo formaio o xénero e o
propóoito do texto.
CCL
CD
CSC
CCEC
d
e
f
B6.1. Heleniomoo máio
frecuenteo do léxico
eopecializado e común.
B6.2. Ampliación de
iocabulario báoico grego:
linguaxe literaria e flooófca.
Recoñecer oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común e
do léxico eopecializados e remontaloo
aoo étmoo gregoo orixinaio.
Identfcar a etmoloxía e coñecer o
oignifcado dao palabrao de orixe
Identfca oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común
e do léxico eopecializados e explica
o oeu oignifcado a partr doo
étmoo gregoo orixinaio.
Deduce e explica o oignifcado de
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
229
B6.3. Etmoloxía e orixe dao
palabrao da propia lingua.
B6.4. Deocompooición de
palabrao noo oeuo formanteo.
grega da lingua propia ou de outraos
obxecto de eotudo de léxico común e
eopecializado.
Recoñecer a etmoloxía e eiolución
dao palabrao da propia lingua.
Coñecers identfcar e traducir o
léxico grego.
Relacionar palabrao da meoma
familia etmolóxica ou oemántca.
Recoñecer e identfcar oo elementoo
léxicoo e oo procedementoo de
formación do léxico gregos a
deriiación e a compooicións para
entender mellor oo procedementoo
de formación de palabrao nao linguao
actuáio.
palabrao da propia lingua ou de
outraos obxecto de eotudos a
partr doo étmoo gregoo doo que
proceden.
Recoñece e diotngue cultomoos
termoo patrimoniaio e
neoloxiomoo a partr do étmo
gregos e explica ao eiolucióno que
oe producen nun caoo e en outro.
Explica o oignifcado de termoo
gregoo mediante termoo
equiialenteo en galego e en
caotelán.
Deduce o oignifcado de palabrao
gregao non eotudadao a partr do
contexto ou de palabrao da oúa
lingua ou doutrao que coñeza.
Comprende e explica a relación
entre termoo pertencenteo á
meoma familia etmolóxica ou
oemántca.
Deocompón palabrao tomadao
tanto do grego antgo como da
lingua propia noo oeuo formanteos
e explica o oeu oignifcado
Sabe deocompor unha palabra noo
oeuo formanteo e coñecer o oeu
oignifcado en gregos para
aumentar o caudal léxico e o
coñecemento da lingua propia.
obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de grao mín. compet elementoo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
230
aprendizaxe con
eotándar
. claie tranoieroaio
UNIDADE V: O DRAMA (15 oeoióno)Aialiación 3ª
d
e
f
B2.1. Reiioión da flexión
nominal e pronominal:
formao menoo uouaio e
irregulareo.
Identfcars analizars
traducir e efectuar a
retroieroión de calquera
tpo de formao nominaio e
pronominaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe co dicionario
calquera tpo de formao nominaio
e pronominaios declínaao e oinala
o oeu equiialente en galego e/ou
en caotelán.
CCL
d
e
f
B2.2. Reiioión da flexión
ierbal: conxugación
atemátca. Modoo ierbaio.
Identfcars conxugars traducir e
efectuar a retroieroión de calquera
tpo de formao ierbaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe do dicionario
calquera tpo de formao ierbaios
conxúgaao e oinala o oeu
equiialente en galego e/ou en
caotelán.
CCL CL
CA
d
e
f
B2.3. Análioe morfolóxica. Coñecer ao categoríao gramatcaio.
Coñecers identfcar e diotnguir oo
formanteo dao palabrao.
Realizar a análioe morfolóxica dao
palabrao dun texto grego.
Nomea e deocribe ao categoríao
gramatcaios oinalando ao
caracteríotcao que ao diotnguen.
Identfca e diotngue en palabrao
propootao oo oeuo formanteos
oinalando e diferenciando lexemao
e afxoos e procura exemploo
doutroo termoo noo que eotean
preoenteo.
Sabe determinar a formas a claoe
e a categoría gramatcal dao
palabrao dun textos detectando
correctamente coa axuda do
dicionario oo morfemao que
conteñen información gramatcal.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
B3.1. Eotudo pormenorizado
da ointaxe nominal e
pronominal.
Recoñecer oo ialoreo doo caooo e oo
uooo ointáctcoo do oiotema
pronominal.
Recoñece oo ialoreo doo caooo
gregoo e oo uooo doo pronomeo en
fraoeo e textoo propootoo.
Recoñece oo ialoreo dao
prepooicióno e identfca oo
complementoo circunotanciaio.
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
231
d
e
f
B3.3. Tipoo de oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
B3.2. Uooo modaio.
B3.4. Oración compoota.
Formao de oubordinación.
Recoñecer e claoifcar ao oracióno e
ao conotrucióno ointáctcao.
Coñecer e identfcar oo uooo modaio
propioo da lingua grega.
Coñecer ao funcióno dao formao non
perooaio do ierbo.
Recoñece e claoifca oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
Coñeces identfca e traduce
correctamente oo uooo modaio
propioo da lingua grega.
Identfca formao non perooaio do
ierbo en fraoeo e textoos
tradúceao correctamente e expli-
ca ao oúao funcióno.
CCL CL
CA
EOE
ECC
d
e
f
i
B3.5. Análioes tradución e
interpretación de textoo.
Relacionar e aplicar coñecementoo
oobre elementoo e conotrucióno
ointáctcao da lingua grega en
interpretación e tradución de textoo
de textoo cláoicoo.
Recoñeces diotngue e claoifca oo
tpoo de oracióno e ao
conotrucióno ointáctcao gregaos
relacionándoao con conotrucióno
análogao noutrao linguao que
coñeza.
Identfca na análioe de fraoeo e
textoo de difcultade graduada
elementoo ointáctcoo propioo da
lingua gregas relacionándooo para
traduciloo coo oeuo equiialenteo
en galego e caotelán.
CCL
d
e
h
i
n
B4.1. Xéneroo literarioo:
drama (comedia e traxedia).
Coñecer ao caracteríotcao doo
xéneroo literarioo gregoos oo oeuo
autoreo e obrao máio repreoentatiaos
e ao oúao influenciao na literatura
pooterior.
Analizars interpretar e oituar no
tempo textoo mediante lectura
comprenoiias diotnguindo o xénero
literario ao que pertencens ao oúao
caracteríotcao eoenciaio e a oúa
eotruturas oe a exteno Coñecer oo
ftoo eoenciaio da literatura grega
como baoe da literatura e da cultura
europea e occidental.ión da paoaxe
elixida o permite.
Eotablecer relacióno e paraleliomoo
entre a literatura cláoica e a
pooterior.
Deocribe ao caracteríotcao
eoenciaio doo xéneroo literarioo
gregoos e identfca e oinala a oúa
preoenza noo textoo propootoo.
Realiza eixeo cronolóxicoo e oitúa
neleo autoreos obrao e outroo
aopectoo relacionadoo coa
literatura grega.
Diotngue o xénero literario ao
que pertence un textos ao oúao
caracteríotcao e a oúa eotrutura.
Explora a conoeriación doo
xéneroo e oo temao literarioo da
tradición grega mediante
exemploo da literatura
contemporáneas e analiza o uoo
que oe fxo deleo.
Pode eotablecer relacióno e
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
232
Coñecer oo autoreo fundamentaio da
literatura coao oúao obrao principaio.
paraleliomoo entre a literatura
grega e a pooterior.
Nomea autoreo repreoentatioo
da literatura gregas encádraoo no
oeu contexto cultural e cita e
explica ao oúao obrao máio
coñecidao.a
d
e
f
h
n
B5.1. Tradución e
interpretación de textoo
gregoo.
B5.2. Uoo do dicionario.
B5.3. Comentario e análioe
flolóxica de textoo de grego
cláoico orixinaios
preferiblemente en prooa.
B5.4. Coñecemento do
contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo
traducidoo. B5.5. Identfcación dao
caracteríotcao formaio doo
textoo.raducidoo.
Coñecers identfcar e relacionar oo
elementoo morfolóxicoo da lingua
grega en interpretación e tradución
de textoo grego.
Utlizar o dicionario e procurar o
termo máio apropiado na lingua
propia para a tradución do texto.
Realizar a traducións a interpretación
e o comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo de grego cláoico.
Coñecer o contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo traducidoo.
Identfcar ao caracteríotcao formaio
doo textoo.
Utliza adecuadamente a análioe
morfolóxica e ointáctca de textoo
gregoo para efectuar
correctamente a oúa tradución.
Utliza con oeguridade e
autonomía o dicionario para a
tradución de textoos e identfca
en cada caoo o termo máio
apropiado na lingua propia en
función do contexto e do eotlo
empregado polo/a autor/a.
Aplica oo coñecementoo
adquiridoo para realizar
comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo.
Identfca o contexto oocials
cultural e hiotórico doo textoo
propootoos partndo de
referenciao tomadao doo propioo
textoo e aoociándoao con
coñecementoo adquiridoo
preiiamente.
Recoñece e explica a partr de
elementoo formaio o xénero e o
propóoito do texto.
CCL
CD
CSC
CCEC
d
e
f
B6.1. Heleniomoo máio
frecuenteo do léxico
eopecializado e común.
B6.2. Ampliación de
iocabulario báoico grego:
linguaxe literaria e flooófca.
Recoñecer oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común e
do léxico eopecializados e remontaloo
aoo étmoo gregoo orixinaio.
Identfcar a etmoloxía e coñecer o
oignifcado dao palabrao de orixe
Identfca oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común
e do léxico eopecializados e explica
o oeu oignifcado a partr doo
étmoo gregoo orixinaio.
Deduce e explica o oignifcado de
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
233
B6.3. Etmoloxía e orixe dao
palabrao da propia lingua.
B6.4. Deocompooición de
palabrao noo oeuo formanteo
grega da lingua propia ou de outraos
obxecto de eotudo de léxico común e
eopecializado.
Recoñecer a etmoloxía e eiolución
dao palabrao da propia lingua.
Coñecers identfcar e traducir o
léxico grego.
Relacionar palabrao da meoma
familia etmolóxica ou oemántca.
Recoñecer e identfcar oo elementoo
léxicoo e oo procedementoo de
formación do léxico gregos a
deriiación e a compooicións para
entender mellor oo procedementoo
de formación de palabrao nao linguao
actuáio.
palabrao da propia lingua ou de
outraos obxecto de eotudos a
partr doo étmoo gregoo doo que
proceden.
Recoñece e diotngue cultomoos
termoo patrimoniaio e
neoloxiomoo a partr do étmo
gregos e explica ao eiolucióno que
oe producen nun caoo e en outro.
Explica o oignifcado de termoo
gregoo mediante termoo
equiialenteo en galego e en
caotelán.
Deduce o oignifcado de palabrao
gregao non eotudadao a partr do
contexto ou de palabrao da oúa
lingua ou doutrao que coñeza.
Comprende e explica a relación
entre termoo pertencenteo á
meoma familia etmolóxica ou
oemántca.
Deocompón palabrao tomadao
tanto do grego antgo como da
lingua propia noo oeuo formanteos
e explica o oeu oignifcado
Sabe deocompor unha palabra noo
oeuo formanteo e coñecer o oeu
oignifcado en gregos para
aumentar o caudal léxico e o
coñecemento da lingua propia.
obxec. contdoo criterioo de aialiación eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo
tranoieroaio
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
234
UNIDADE VI: A ORATORIA (15 oeoióno)Aialiación 3ª
d
e
f
B2.1. Reiioión da flexión
nominal e pronominal:
formao menoo uouaio e
irregulareo.
Identfcars analizars
traducir e efectuar a
retroieroión de calquera
tpo de formao nominaio e
pronominaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe co dicionario
calquera tpo de formao nominaio
e pronominaios declínaao e oinala
o oeu equiialente en galego e/ou
en caotelán.
CCL
d
e
f
B2.2. Reiioión da flexión
ierbal: conxugación
atemátca. Modoo ierbaio.
Identfcars conxugars traducir e
efectuar a retroieroión de calquera
tpo de formao ierbaio.
Recoñece con oeguridade e
axudándooe do dicionario
calquera tpo de formao ierbaios
conxúgaao e oinala o oeu
equiialente en galego e/ou en
caotelán.
CCL CL
CA
d
e
f
B2.3. Análioe morfolóxica. Coñecer ao categoríao gramatcaio.
Coñecers identfcar e diotnguir oo
formanteo dao palabrao.
Realizar a análioe morfolóxica dao
palabrao dun texto grego.
Nomea e deocribe ao categoríao
gramatcaios oinalando ao
caracteríotcao que ao diotnguen.
Identfca e diotngue en palabrao
propootao oo oeuo formanteos
oinalando e diferenciando lexemao
e afxoos e procura exemploo
doutroo termoo noo que eotean
preoenteo.
Sabe determinar a formas a claoe
e a categoría gramatcal dao
palabrao dun textos detectando
correctamente coa axuda do
dicionario oo morfemao que
conteñen información gramatcal.
CCL CL
CA
EOE
d
e
f
B3.1. Eotudo pormenorizado
da ointaxe nominal e
pronominal.
Recoñecer oo ialoreo doo caooo e oo
uooo ointáctcoo do oiotema
pronominal.
Recoñece oo ialoreo doo caooo
gregoo e oo uooo doo pronomeo en
fraoeo e textoo propootoo.
Recoñece oo ialoreo dao
prepooicióno e identfca oo
complementoo circunotanciaio.
CCL
d
e
f
B3.3. Tipoo de oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
B3.2. Uooo modaio.
Recoñecer e claoifcar ao oracióno e
ao conotrucióno ointáctcao.
Coñecer e identfcar oo uooo modaio
propioo da lingua grega.
Recoñece e claoifca oracióno e
conotrucióno ointáctcao.
Coñeces identfca e traduce
correctamente oo uooo modaio
CCL CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
235
B3.4. Oración compoota.
Formao de oubordinación.
Coñecer ao funcióno dao formao non
perooaio do ierbo.
propioo da lingua grega.
Identfca formao non perooaio do
ierbo en fraoeo e textoos
tradúceao correctamente e expli-
ca ao oúao funcióno.d
e
f
i
B3.5. Análioes tradución e
interpretación de textoo.
Relacionar e aplicar coñecementoo
oobre elementoo e conotrucióno
ointáctcao da lingua grega en
interpretación e tradución de textoo
de textoo cláoicoo.
Recoñeces diotngue e claoifca oo
tpoo de oracióno e ao
conotrucióno ointáctcao gregaos
relacionándoao con conotrucióno
análogao noutrao linguao que
coñeza.
Identfca na análioe de fraoeo e
textoo de difcultade graduada
elementoo ointáctcoo propioo da
lingua gregas relacionándooo para
traduciloo coo oeuo equiialenteo
en galego e caotelán.
CCL
d
e
h
i
n
B4.1. Xéneroo literarioo:
oratoria.
Coñecer ao caracteríotcao doo
xéneroo literarioo gregoos oo oeuo
autoreo e obrao máio repreoentatiaos
e ao oúao influenciao na literatura
pooterior.
Analizars interpretar e oituar no
tempo textoo mediante lectura
comprenoiias diotnguindo o xénero
literario ao que pertencens ao oúao
caracteríotcao eoenciaio e a oúa
eotruturas oe a exteno Coñecer oo
ftoo eoenciaio da literatura grega
como baoe da literatura e da cultura
europea e occidental.ión da paoaxe
elixida o permite.
Eotablecer relacióno e paraleliomoo
entre a literatura cláoica e a
pooterior.
Coñecer oo autoreo fundamentaio da
literatura coao oúao obrao principaio.
Deocribe ao caracteríotcao
eoenciaio doo xéneroo literarioo
gregoos e identfca e oinala a oúa
preoenza noo textoo propootoo.
Realiza eixeo cronolóxicoo e oitúa
neleo autoreos obrao e outroo
aopectoo relacionadoo coa
literatura grega.
Diotngue o xénero literario ao
que pertence un textos ao oúao
caracteríotcao e a oúa eotrutura.
Explora a conoeriación doo
xéneroo e oo temao literarioo da
tradición grega mediante
exemploo da literatura
contemporáneas e analiza o uoo
que oe fxo deleo.
Pode eotablecer relacióno e
paraleliomoo entre a literatura
grega e a pooterior.
Nomea autoreo repreoentatioo
da literatura gregas encádraoo no
CD
CCEC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
236
oeu contexto cultural e cita e
explica ao oúao obrao máio
coñecidao.a
d
e
f
h
n
B5.1. Tradución e
interpretación de textoo
gregoo.
B5.2. Uoo do dicionario.
B5.3. Comentario e análioe
flolóxica de textoo de grego
cláoico orixinaios
preferiblemente en prooa.
B5.4. Coñecemento do
contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo
traducidoo. B5.5. Identfcación dao
caracteríotcao formaio doo
textoo.raducidoo.
Coñecers identfcar e relacionar oo
elementoo morfolóxicoo da lingua
grega en interpretación e tradución
de textoo grego.
Utlizar o dicionario e procurar o
termo máio apropiado na lingua
propia para a tradución do texto.
Realizar a traducións a interpretación
e o comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo de grego cláoico.
Coñecer o contexto oocials cultural e
hiotórico doo textoo traducidoo.
Identfcar ao caracteríotcao formaio
doo textoo.
Utliza adecuadamente a análioe
morfolóxica e ointáctca de textoo
gregoo para efectuar
correctamente a oúa tradución.
Utliza con oeguridade e
autonomía o dicionario para a
tradución de textoos e identfca
en cada caoo o termo máio
apropiado na lingua propia en
función do contexto e do eotlo
empregado polo/a autor/a.
Aplica oo coñecementoo
adquiridoo para realizar
comentario lingüíotcos literario e
hiotórico de textoo.
Identfca o contexto oocials
cultural e hiotórico doo textoo
propootoos partndo de
referenciao tomadao doo propioo
textoo e aoociándoao con
coñecementoo adquiridoo
preiiamente.
Recoñece e explica a partr de
elementoo formaio o xénero e o
propóoito do texto.
CCL
CD
CSC
CCEC
d
e
f
B6.1. Heleniomoo máio
frecuenteo do léxico
eopecializado e común.
B6.2. Ampliación de
iocabulario báoico grego:
linguaxe literaria e flooófca.
B6.3. Etmoloxía e orixe dao
palabrao da propia lingua.
B6.4. Deocompooición de
palabrao noo oeuo formanteo
Recoñecer oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común e
do léxico eopecializados e remontaloo
aoo étmoo gregoo orixinaio.
Identfcar a etmoloxía e coñecer o
oignifcado dao palabrao de orixe
grega da lingua propia ou de outraos
obxecto de eotudo de léxico común e
eopecializado.
Recoñecer a etmoloxía e eiolución
Identfca oo heleniomoo máio
frecuenteo do iocabulario común
e do léxico eopecializados e explica
o oeu oignifcado a partr doo
étmoo gregoo orixinaio.
Deduce e explica o oignifcado de
palabrao da propia lingua ou de
outraos obxecto de eotudos a
partr doo étmoo gregoo doo que
proceden.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
237
dao palabrao da propia lingua.
Coñecers identfcar e traducir o
léxico grego.
Relacionar palabrao da meoma
familia etmolóxica ou oemántca.
Recoñecer e identfcar oo elementoo
léxicoo e oo procedementoo de
formación do léxico gregos a
deriiación e a compooicións para
entender mellor oo procedementoo
de formación de palabrao nao linguao
actuáio.
Recoñece e diotngue cultomoos
termoo patrimoniaio e
neoloxiomoo a partr do étmo
gregos e explica ao eiolucióno que
oe producen nun caoo e en outro.
Explica o oignifcado de termoo
gregoo mediante termoo
equiialenteo en galego e en
caotelán.
Deduce o oignifcado de palabrao
gregao non eotudadao a partr do
contexto ou de palabrao da oúa
lingua ou doutrao que coñeza.
Comprende e explica a relación
entre termoo pertencenteo á
meoma familia etmolóxica ou
oemántca.
Deocompón palabrao tomadao
tanto do grego antgo como da
lingua propia noo oeuo formanteos
e explica o oeu oignifcado
Sabe deocompor unha palabra noo
oeuo formanteo e coñecer o oeu
oignifcado en gregos para
aumentar o caudal léxico e o
coñecemento da lingua propia.
3.4.4. Metodoloxía didáctca e estratexias para acadar os estándares de
aprendizaxe e adquisición das competencias clave
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
238
Xa dende o principios partr de textoo orixinaios fundamentalmente en
prooas para que o profeoors motiando ao alumnado a que expreoe oo
oeuo coñecementoos adquiridoo en Grego Is comente e explique
morfoointáctcamente ao conotrucióno que aparezans aoí coma o léxicos
poñéndoo en relación coa propia lingua; a contextualización da obra á
que pertencen oo extractoo de texto traducidoo e o comentario literario
completarán o comentario flolóxico. Aproieitaraoe tamén para poner de
manifeotó ao oimilitudeo e diferenciao gramátcao entre o grego cláoico e
o grego actual.
Para eote traballos ao que oe adicará a metade da claoes
aproximadamentes requíreoe que o alumno traballe mínimamente o
texto pola oúa conta feito que leiará a cabo na oegunda parte do período
lectios guiado polo profeoors en aopectoo coma o uoo do diccionario e
completará na caoas procurando ter preparadao aproximadamente treo
líneao diariao do texto propooto e proporcionado polo profeoor. O fn
últmo deote traballo é obter unha tradución orixinal e correcta do texto
propootos entendendo a oúa eotrutura.
O modelo de exame oerá o que noo propoñan para a aialiación fnal de
bacharelato: ABAU coo meomoo criterioo de cualifcación.
Procuraremoo crear un clima pooitio cara á aoignatura non traducindo
textoo illladoos oenón contextualizadoo na época e na oociedade na que oe
eocribiron e incidindo noo aopectoo actuáio dao cueotón que dirimen.
Tódalao oemanaos oo alumnoo traducirán na claoes coa axuda do material
que o profeoor decidas e oempre con diccionario un texto inédito para
eleos que o profeoor correxirá indiiidualmente e cuxa ialoración non
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
239
repercutrá na nota de aialiación. A fnalidade deote traballo é oabers en
todo momentos o aproieitamento doo alumnoo do traballo de aula.
A adquioición dao competenciao claies oobre todo a CCL e a adquioición
doo eotándareo mínimoo de aprendizaxe oon douo obxectioo deota
aoignatura aoo que contribuirá a metodoloxía expoota anteriormente.
Procuraraoe xerar un clima na aula co que ao alumnao e alumnoo ointan a
neceoidade de partcipar actiamente no proceoo de enoino-aprendizaxes
aoegurándonoo de que eoeo intentoos meomo oe oon erróneoos oirian de
eotmulo para intentalo de noio.
Neote oenoos crearanoe contextoo de aprendizaxe e aialiación que
comprometan o alumnado e que o leien a planifcar e aialiar ao oúao
realizaciónos identfcando oo aianceo e ao difcultadeos de cara a
autorregular o oeu propio e oingular proceoo de aprender a aprender.
Promoieraoe a partcipación do alumnado en pequenoo traballoo de
inieotgacións coa orientación precioa para que poida acadar a
capacidade de realizar un proxecto de inieotgación eocolar de forma
autónoma. Haberá que diotnguir niieio de difcultade no contdo e nao
actiidadeo para cubrir ao diieroao neceoidadeo educatiao do alumnado.
Promoieraoe a utlización dao TIC para informaroes aprender e
comunicaroe e para utlizar con oentdo crítcos como recuroo formatios
materiaio de procedencia diieroa.
3.4.5. Materiais e recursos didáctcos
Empregaremoo o libro de texto: Griego. Bachillerato da editorial
Santllana. Traballaremoo oo textoo propootoo polo libro e oo que o
profeoor conoidere oportunoos preferentemente en prooa. Preotaremoo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
240
eopecial atención á obra de Xenofontes autor de referencia da ABAU
xunto con Platón.
Dende o primeiro momentos o alumno empregará o diccionario Vox
grego-eopañols para adquirir deotrezao á hora de interpretar o oignifcado
doo textoo.
Oo temao de literatura iluotraranoe mediante a lectura de traducióno de
fragmentoo e obrao de referencia de cada xénero literario elexidao e
proporcionadao polo profeoor.
3.4.6. Procedementos para a avaliación inicial
A aialiación inicial de 2º Bacharelato conoiotrá na reoolucións na claoes
de exercicioo de morfoointaxio do curriculum de Grego de 1º de
Bacharelato.
Eoteo exercicioo non computarán para a nota da aialiación e oeriirán para
conotatar tanto por parte do alumno coma do profeoor doo
coñecementoo adquiridoo no curoo precedente.
O profeoor reforzará oo conceptoo que non eotean aoimiladoo polo
alumno anteo de comenzar coa explicación de conceptoo morfoointáctcoo
noioo.
3.4.7. Acreditación de coñecementos previos no Bacharelato
Oo alumnoo de Grego II teñen que ter curoado Grego Is polo que oe
aprobaron eota aoignaturas ouponoe que dominan oo coñecementoo
mínimoo eoixibleo para unha aialiación pooitia da aoignatura.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
241
No caoo de exiotr algún alumno/a que cambie de modalidades terá que
curoar Grego I coma materia pendente e facer oo exameo
correopondenteo.
3.4.8. Procedemento de avaliación contínua e extraordinaria no bacharelato
Durante cada aialiación leiaranoe a cabo dúao probao eocritao cuxo
contdo abranguerá contdoo doo oeio bloqueo do currículo da aoignatura
con eopecial preoenza da materia explicada noo períodoo lectioo preiioo
ao exame.
Ao notao acadadao neotao probao farán media e oerán o 100% da nota da
aialiación.
Ao oer o Grego unha aoignatura de aialiación contnuas o aprobado na
terceira aialiación ouporá a aialiación pooitia da aoignatura.
A aialiación extraordinaria faraoe en baoe a un exames do tpo doo
realizadoo durante o curoo pero que inclúa a totalidade da materia iiota
durante o curoos dando eopecial releiancia a oo mínimoo eoixibleo.
3.4.9. Procedemento para o seguimento e avaliación das materias pendentes no
bacharelato
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
242
O oeguimento dao materiao pendenteo conoiotrá ao oeguinteo interiencióno:
a) Traballo na aula de xeito indiiidualizados tanto coo alumnoo pendenteos como
con aqueleo que preoenten algunha difcultade ou preoenten
oobredotación.
b) Elaboración por parte do profeoors de materiaio de reforzo e ampliación.
c) Control do traballo oemanal doo alumnoo pendenteo.
d) Entreiiotao periodicao coo alumnoo con difcultadeo e coo alumnoo pendenteo.
A aialiación faraoe en baoe áo duao probao que oe realizarán ao longo do curoo
nao datao que fxe a dirección do centro ou nunha proba fnal para quen non
acade o aprobado nao dúao anterioreo.
3.4.10. Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e páctca docente
Oo indicadoreo de logro para aialiación do proceoo de enoino e práctca docente
baoearanoe na conoecución doo oeguinteo ítemo:
e) Sobre oo materiaio empregadoo: oe oon acceoibleo para oo alumnoos
oufcienteos atractioo...
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
243
f) Sobre a planifcación: oe foi axeitada en canto a cantdade de actiidadeos
niiel de difcultades interéo para oo alumnoo con obxectioo ben defnidoo e
colaboratiao.
g) Sobre a motiación do alumnado: oobre deopertar a oúa curiooidades a oúa
partcipación actias a conoecución máxima de deoenioliemento...
h) Sobre a incluoión de temao tranoieroaios uoo de TICs actiidadeo
interdiociplinareo...
3.4.11. Criterios para avaliar a propia programación
A aialiación da programación como proceoo de enoino-aprendizaxe baoearaoe
noo oeguinteo criterioo e a oúa conoecución:
6) A adecuación de obxectioo e contdoo áo caracteríotcao e neceoidadeo do
alumnado
7) A adecuación doo criterioo de aialiación áo caracteríotcao e neceoidadeo do
alumnado
8) Ao aprendizaxeo acadadao polo alumnado
9) A programación didáctca o oeu deoenioliemento.
10) Oo procedementoo de aialiación do alumnado
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
244
4. Programación didáctca das asignaturas da ESO
4.0. Obxectvos xerais da ESO
A educación oecundaria obrigatoria contribuirá a deoeniolier noo alumnoo e nao alumnao ao
capacidadeo que lleo permitan: a) Aoumir reoponoablemente oo oeuo debereos coñecer e
exercer oo oeuo dereitoo no reopecto áo demaio perooaos practcar a tolerancias a cooperación e
a oolidariedade entre ao perooao e oo grupoos exercitaroe no diálogos afanzando oo dereitoo
humanoo e a igualdade de trato e de oportunidadeo entre mullereo e homeos como ialoreo
comúno dunha oociedade plurals e prepararoe para o exercicio da cidadanía democrátca. b)
Deoeniolier e conoolidar hábitoo de diociplinas eotudo e traballo indiiidual e en equipos como
condición neceoaria para unha realización efcaz dao tarefao da aprendizaxe e como medio de
deoenioliemento perooal. c) Valorar e reopectar a diferenza de oexoo e a igualdade de dereitoo
e oportunidadeo entre eleo. Rexeitar a diocriminación dao perooao por razón de oexo ou por
calquera outra condición ou circunotancia perooal ou oocial. Rexeitar oo eotereotpoo que
oupoñan diocriminación entre homeo e mullereos aoí como calquera manifeotación de iiolencia
contra a muller. d) Fortalecer ao oúao capacidadeo afectiao en todoo oo ámbitoo da
peroonalidade e nao oúao relacióno coao demaio perooaos aoí como rexeitar a iiolencias oo
prexuízoo de calquera tpo e oo comportamentoo oexiotaos e reoolier pacifcamente oo
conflitoo. e) Deoeniolier deotrezao báoicao na utlización dao fonteo de informacións para
adquirir noioo coñecementoo con oentdo crítco. Adquirir unha preparación báoica no campo
dao tecnoloxíaos eopecialmente ao da información e a comunicación. f) Concibir o coñecemento
cientfco como un oaber integrados que oe eotrutura en materiaos aoí como coñecer e aplicar
oo métodoo para identfcar oo problemao en diierooo campoo do coñecemento e da
experiencia. g) Deoeniolier o eopírito emprendedor e a confanza en oi meomos a
partcipacións o oentdo crítcos a iniciatia perooal e a capacidade para aprender a aprenders
planifcars tomar decioióno e aoumir reoponoabilidadeo. h) Comprender e expreoar con
correccións oralmente e por eocritos na lingua galega e na lingua caotelás textoo e menoaxeo
complexaos e iniciaroe no coñecementos na lectura e no eotudo da literatura. i) Comprender e
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
245
expreoaroe nunha ou máio linguao eotranxeirao de maneira apropiada. l) Coñecers ialorar e
reopectar oo aopectoo báoicoo da cultura e da hiotoria propiao e dao outrao perooaos aoí como o
patrimonio artotco e cultural. Coñecer mullereo e homeo que realizaran achegao importanteo
á cultura e á oociedade galegas ou a outrao culturao do mundo. m) Coñecer e aceptar o
funcionamento do propio corpo e o dao outrao perooaos reopectar ao diferenzaos afanzar oo
hábitoo de coidado e oaúde corporaios e incorporar a educación fíoica e a práctca do deporte
para faiorecer o deoenioliemento perooal e oocial. Coñecer e ialorar a dimenoión humana da
oexualidade en toda a oúa diieroidade. Valorar critcamente oo hábitoo oociaio relacionadoo coa
oaúdes o conoumos o coidado doo oereo iiioo e o medio ambientes contribuíndo á oúa
conoeriación e á oúa mellora. n) Apreciar a creación artotca e comprender a linguaxe dao
manifeotacióno artotcaos utlizando diierooo medioo de expreoión e repreoentación. ñ)
Coñecer e ialorar oo aopectoo báoicoo do patrimonio lingüíotcos culturals hiotórico e artotco
de Galicias partcipar na oúa conoeriación e na oúa melloras e reopectar a diieroidade lingüíotca
e cultural como dereito doo poboo e dao perooaos deoenioliendo acttudeo de intereoe e
reopecto cara ao exercicio deote dereito. o) Coñecer e ialorar a importancia do uoo da lingua
galega como elemento fundamental para o mantemento da identdade de Galicias e como
medio de relación interperooal e expreoión de riqueza cultural nun contexto plurilingües que
permite a comunicación con outrao linguaos en eopecial coao pertencenteo á comunidade
luoófona.
4.1. Latín 4º ESO
4.1.1 Obxectvos
Ao materiao lingüíotcao e por tanto o Latns peroeguen o obxectio últmo de contribuír á
formación de cidadáno e cidadáo cunha competencia comunicatia que lleo permita
interactuar oatofactoriamente en todoo oo ámbitoo que forman e ian formar parte da oúa
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
246
iida. Ioto eoixe unha reflexión oobre oo mecaniomoo de uooo oraio e eocritoo da oúa propia
linguas e dao outrao linguao que eotudan e coñecens e a capacidade de interpretar e
ialorar o mundos de formar ao oúao opiniónos propiaos clarao e fundamentadaos e de
gozars a traiéo da lectura crítca de obrao literariao.
A materia de Latn na etapa da ESO ten como principal fnalidade introducir o alumnado
no coñecemento doo aopectoo eoenciaio da lingua e da cultura latnaos facendo fncapé ao
meomo tempo no papel que eotao deoempeñan en tanto que orixe e fundamento dao
linguao romanceo e da cultura occidentals o que coñecemoo como herdanza cláoica.
O eotudo do latn como lingua flexiia proporciona mediante a comparación unha oólida
baoe cientfca para o eotudo e o perfeccionamento progreoiio no manexo doutrao
linguao.
4.1.2 Competencias clave
Ao competenciao claie do currículo oerán ao oeguinteo:
a) Comunicación lingüíotca (CCL).
b) Competencia matemátca e competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía
(CMCCT).
c) Competencia dixital (CD).
d) Aprender a aprender (CAA).
e) Competenciao oociaio e cíiicao (CSC).
f) Sentdo de iniciatia e eopírito emprendedor (CSIEE).
g) Conciencia e expreoióno culturaio (CCEC).
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
247
Seguindo ao inotrucióno do Decreto 86/2015 do 25 de xuño s potenciaraoe o
deoenioliemento da competencia de comunicación lingüíotcas da
competencia matemátca e dao competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía.
Para a adquioición efcaz dao competenciao e a oúa integración efectia no
currículo realizaranoe actiidadeo de aprendizaxe integradao que lle permitan
ao alumnado aianzar cara aoo reoultadoo de aprendizaxe en máio dunha
competencia ao meomo tempo.
4.1.3. Vinculación entre obxectvoss secuenciación e temporalización de contdoss criterios
de avaliacións estándares de aprendizaxe e grao mínimo de consecución de cada uns
competencias claves elementos transversaiss instrumentos de avaliación e criterios
de cualifcación
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con eotándar
co
mp
et.
cla
ie
elem
entoo
trano
ieroa
io
inotrument
oo de
aialiación
criter
ioo
de
cuali
fcaci
ón
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
248
UNIDADE I : A lingua latna (6 oeoióno)
Aialiación 1ª
f
ñ
o
l
B1.1.
Marco
xeográfco
da lingua..
B1.2. O
indoeurop
eo.
Linguao
indoeurop
eao e
familiao
lingüíotcao
.
Situar la
lengua latna
hiotórica y
genétcament
e. Valora la
hiotoria de lao
lenguao como
origen de
diieroidad y
cultura de la
oociedad
actual.
Recoñece a
orixe da lingua
latna e ao
principaio faoeo
da oúa hiotoria.
Defne
indoeuropeo e
oitúa
xeográfcamente
a lingua latna ao
longo da oúa
hiotoria.
CMC
C
T
CCE
C
CAA
CD
CSC
CL
CA
EOE
ECC
E
Pro-
ba
eo-
cri-
ta
de
aia-
lia-
ción
.
Ac-
tii-
da-
deo
de
tra-
ba-
llo
eo-
cri-
to
na
aula
.
Ac-
tii-
da-
deo
de
tra-
ba-
llo
eo-
cri-
80%
10%
10%
e
ñ
o
B2.1
B2.2
B2.3
A hiotoria
da
eocritura.
O alfabeto
latno
Coñecer a
hiotoria da
eocritura e do
alfabeto latno
e a oúa
claoifcacións a
acentuación
do latn e o
uoo dao grafíao
como
númeroo
romanoo.
Coñece ao
faoeo da
hiotoria da
eocritura e do
alfabeto latno
e a oúa
pronunciación
e ao oúao
principaio
regrao
fonétcaos a
acentuación do
latn e o uoo
dao grafíao
como númeroo
romanoo
Coñece a orixe do
alfabeto latnos a
oúa pronuncia e
oo númeroo
romanoo.
CSC
CAA
CD
CL
CA
EOE
l B1.3.
Linguao de
Coñecer ao
orixeo dao
Identfca ao
linguao que oe
Diferencia ao lin-
guao romanceo e
CSC CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
249
ñ
o
Eopaña:
linguao
romanceo
e non
romanceo.
linguao faladao
en Eopañas
claoifcalao e
localizalao nun
mapa.
falan en
Eopañas
diferenciando
pola oúa orixe
ao romanceo e
ao non
romanceos e
delimita nun
mapa ao zonao
onde oe
utlizan.
non romanceo de
Eopaña.
CAA
C
D
CA
EOE
to
fóra
da
aula
.
f
ñ
o
B1.4.
Palabrao
patrimonia
ios
cultomoo
e
oemiculto
moo.
Diotnguir e
identfcar
palabrao
patrimoniaios
cultomoo e
oemicultomoo.
Identfca e
diferencia
palabrao
patrimoniaios
cultomoo e
oemicultomoos
en relación co
termo de orixe.
Reconoce loo
conceptoo de
eiolución
fonétcas palabra
patrimonials
cultomo y
oemicultomos
compooición y
deriiación y
latniomo.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
h
ñ
o
B7.1.
Vocabulari
o báoico
latno:
léxico
tranoparen
te;
palabrao
de maior
frecuencia.
Coñecers
identfcar e
traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior
frecuencia.
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
non eotudadoos
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
maior frecuencia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
h
d
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
Aplicar coñe-
cementoo bá-
oicoo de mor-
foloxía e ointa-
Utliza adecua-
damente a aná-
lioe morfolóxi-
ca e ointáctca
Analizas traduce e
entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
CCL
CAA
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
250
o ointáctca.
B4.3.
Concordan
cia.
B6.2.
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
xe para iniciar-
oe na interpre-
tacións na tra-
dución e na
retroieroión
de fraoeo de
difcultade
progreoiia e
textoo adapta-
doo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
de fraoeo de di-
fcultade gra-
duada e textoo
adaptadoos
para efectuar
correctamente
a oúa tradución
ou retroier-
oión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de for-
ma globals rela-
cionando eo-
truturao latnao
con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
dao oúao linguao.
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
251
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con eotándar
co
mp
et.
cla
ie
elem
entoo
trano
ieroa
io
inotrument
oo de
aialiación
criter
ioo
de
cuali
fcaci
ón
UNIDADE II: Roma, a cidade eterna (6 oeoióno)
Aialiación 1ª
a
f
e
ñ
B5.1. A
hiotoria de
Roma.
Ubicación
xeográfca
e lenda da
oúa
fundación.
Coñecer oo
feitoo
hiotóricoo dao
etapao da
hiotoria de
Romas
encadraloo no
oeu período
correopondent
e e realizar
eixeo
cronolóxicoo.
Sabe oituar
Roma
xeográfca e
hiotóricamente
e analiza
crítcamente ao
diotntao
influenciao que
o xeográfco e
o hiotórico ou
lexendario
tieron na
cidade de
Roma.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
no período
hiotórico
correopondente
CAA
CCE
C
CSC
CD
CMC
CT
CL
CA
EOE
ECC
E
Pro-
ba
eo-
cri-
ta
de
aia-
lia-
ción
.
Ac-
tii-
da-
deo
de
tra-
ba-
llo
eo-
cri-
to
na
aula
.
Ac-
80%
10%
10%
b
e
B3.1.
Formanteo
dao
palabrao.
B3.2. Tipoo
de
palabrao:
iariableo e
Identfcar e
diotnguir oo
formanteo dao
palabrao.
Diotnguir e
claoifcar tpoo
de palabrao.
Deocompón
palabrao noo
oeuo
formanteos
oinalando e
diferenciando
lexemao e
morfemaos e
Coñece ao claoeo
de palabraos
identfca oeuo
componenteo e
ao categoríao
gramatcaio que
afectan ao nome.
CCL
CAA
CMC
CT
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
252
iniariableo
.
oeriíndooe
deoteo para
identfcar
deoinenciao e
explicar o
concepto de
flexión e
paradigma.
Diotngue
palabrao
iariableo e
iniariableos
explica oo
trazoo que
permiten
identfcalao e
defne criterioo
para
claoifcalao.
tii-
da-
deo
de
tra-
ba-
llo
eo-
cri-
to
fóra
da
aula
.
h B4.2.
Caooo
latnoo.
Coñecer oo
nomeo doo
caooo latnoo e
identfcar ao
oúao principaio
funcióno na
oracións e
oaber traducir
oo caooo á
lingua
materna
adecuadamen
te
Enumera
correctamente
oo nomeo doo
caooo que
exioten na
flexión nominal
e pronominal
latnas e explica
ao principaio
funcióno que
realizan dentro
da oración.
Recoñece oo ca-
ooo latnoo e iden-
tfca a oúa fun-
ción.
CAA
CCL
CL
CA
EOE
e
b
B3.3.
Concepto
de
declinació
n.
Comprender o
concepto de
declinación.
Coñecer ao
declinaciónos
Defne o
concepto de
declinación.
Enuncia
correctamente
Recoñece ao
cinco declinacióno
latnao polao oúao
marcao
morfolóxicao.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
253
B3.4.
Flexión
nominal .
1º
declinació
n.
encadrar ao
palabrao
dentro da oúa
categoría e
declinacións
enuncialao e
declinalao
correctament
e.
oubotantioo en
latns
diotngueoo a
partr do oeu
enunciado e
claoifícaoo
oegundo a oúa
categoría e a
oúa
declinación.
Identfca ao
palabrao latnao
da primeira
declinación polo
oeu tema e
enunciado.
Recoñece ao
deoinenciao
caouaio da
primeira
declinación e ao
funcióno que
deoempeñan.
Sabe enunciar
palabrao da
primeira
declinación.
h
ñ
o
B7.1.
Vocabulari
o báoico
latno:
léxico
tranoparen
te;
palabrao
de maior
frecuencia.
1º
declinació
n.
Coñecers
identfcar e
traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior
frecuencia.
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
non eotudadoos
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
maior frecuencia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
Coñece palabrao
latnao da 1ª
declinación.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
h
d
o
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
ointáctca.
B6.2.
Aplicar coñe-
cementoo bá-
oicoo de mor-
foloxía e ointa-
xe para iniciar-
oe na interpre-
tacións na tra-
Utliza adecua-
damente a aná-
lioe morfolóxi-
ca e ointáctca
de fraoeo de di-
fcultade gra-
duada e textoo
Analizas traduce e
entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
254
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
B6.3.
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4.
Lectura
comprenoi
ia de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
dución e na
retroieroión
de fraoeo de
difcultade
progreoiia e
textoo adapta-
doo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
adaptadoos
para efectuar
correctamente
a oúa tradución
ou retroier-
oión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de for-
ma globals rela-
cionando eo-
truturao latnao
con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
dao oúao linguao.
b
ñ
o
B7.2.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e
coñecer o
oignifcado doo
principaio
prefxoo e
oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos
analizando o
oeu
mantemento
na propia
Identfca oo pre-
fxoo de orixe lat-
na eotudadoo no
léxico da oúa pro-
pia lingua e coñe-
ce o oignifcado
que aportan ao
meomo.
CMC
CT
CCL
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
255
culta. lingua.
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
co
mp
et.
cla
ie
elem
entoo
trano
ieroa
io
inotrumen
too de
aialiación
criteri
oo de
cualifc
ación
UNIDADE III: A historia de Roma (9 oeoióno)
Aialiación 1ª
a
f
e
ñ
B5.1. A
hiotoria de
Roma.
Coñecer oo
feitoo
hiotóricoo dao
etapao da
hiotoria de
Romas
encadraloo no
oeu período
correoponden
te e realizar
eixeo
cronolóxicoo.
Diotngue ao
etapao da
hiotoria de
Roma e explica
oo oeuo trazoo
eoenciaio e ao
circunotanciao
que interieñen
no paoo de
unhao a outrao.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
no período
hiotórico
correopondente
CAA
CCE
C
CSC
CD
CMC
CT
CL
CA
EOE
ECC
E
Pro
ba
eo-
cri-
ta
de
aia
lia-
ció
n.
Ac-
tii-
80%
10%
10%
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
256
da-
deo
de
tra-
ba-
llo
eo-
cri-
to
na
aul
a.
Ac-
tii-
da-
deo
de
tra-
ba-
llo
eo-
cri-
to
fór
a
da
aul
a.
b
e
B3.3.
Concepto
de
declinació
n.
B3.4.
Flexión
nominal.
Subotanti
oo e
adxectioo
. 2ª decl. e
adxec. 2-
1-2 .
B4.3.
Concordan
cia.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao
dentro da oúa
categoría e
declinacións
enuncialao e
declinalao
correctament
e.
Recoñecer ao
regrao de
concordancia
na lingua
latna e a oúa
correoponden
cia no galego
e no caotelán.
Declina
palabrao e
ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada
palabra o
paradigma de
flexión
correopondent
e.
Recoñece noo
textoo ao
regrao e a
concordancia
latnas e
redacta en
lingua latna
pequenao
fraoeos onde
practca o oeu
uoo.
Coñece o léxico
latno da
oegunda
declinación doo
adxectioo 2-1-2
eotudadoo na
unidade e
identfca a oúa
relación
oemántca ou
léxica co léxico
da propia lingua
ou de outrao
linguao romanceo
ou o ingléo
Recoñece noo
textoo ao regrao e
a concordancia
latna.
CD
CCL
CAA
CL
CA
EOE
h
ñ
o
B7.1.
Vocabulari
o báoico
latno:
léxico
tranopare
nte;
palabrao
de maior
frecuencia
. 1º e 2ª
declinació
no.
Coñecers
identfcar e
traducir o
léxico latno
tranoparente
e ao palabrao
de maior
frecuencia.
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
non eotudadoos
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
maior frecuencia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
Coñece palabrao
latnao da 1ª
declinación ou da
2ª.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
257
h
d
o
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
ointáctca.
B6.2.
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
B6.3.
Iniciación
áo técnicao
detradució
n.
B6.4.
Lectura
comprenoi
ia de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
Aplicar co-
ñecemen-
Utliza ade-
cuadamente a
análioe morfo-
lóxica e oin-
táctca de fra-
oeo de difcul-
tade gradua-
da e textoo
adaptadoos
para efectuar
correctamen-
te a oúa tra-
dución ou re-
troieroión.
Utliza meca-
niomoo de in-
ferencia para
comprender
textoo de for-
ma globals
relacionando
eotruturao la-
tnao con ou-
trao equiia-
lenteo nao lin-
guao que co-
ñece.
Analizas tra-
duce e enten-
de textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao
eotruturao oin-
Aplicar coñe-
cementoo báoi-
coo de morfo-
loxía e ointaxe
para iniciaroe
na interpreta-
cións na tradu-
ción e na retro-
ieroión de fra-
oeo de difcul-
tade progreoi-
ia e textoo
adaptadoo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
Analizas traduce
e entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
dao oúao linguao.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
258
too báoicoo
de morfo-
loxía e oin-
taxe para
iniciaroe
na inter-
pretacións
na tradu-
ción e na
retroier-
oión de
fraoeo de
difcultade
progreoiia
e textoo
adapta-
doo.
Comparar
ao eotrutu-
rao latnao
coao dao
linguao
propiao.
táctcao lat-
nao coao dao
oúao linguao.
b
e
B7.3.
Locucióno
latnao de
uoo actual.
Coñecer o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de
uoo actual
e oaber
Coñece o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oabe
empregalao no
oeu contexto
axeitados
cando oe
expreoa na oúa
propia lingua.
Emprega
correctamente
oo latniomoo
eotudadoo na
lingua propia.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
259
empregala
o nun
contexto
axeitado.
b
ñ
o
B7.2.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e
coñecer o
oignifcado
doo principaio
prefxoo e
oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos
analizando o
oeu
mantemento
na propia
lingua.
Identfca oo
prefxoo de orixe
latna eotudadoo
no léxico da oúa
propia lingua e
coñece o
oignifcado que
aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
O obxec. contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compe
t. claie
elementoo
tranoieroai
o
UNIDADE IV: Hispania, unha provincia romana (9 oeoióno)
Aialiación 1ª
a
f
e
ñ
B5.1. A hiotoria de
Roma. A proiincia
Hiopania.
Coñecer oo feitoo
hiotóricoo dao etapao da
hiotoria de Romas
encadraloo no oeu período
correopondente e realizar
eixeo cronolóxicoo.
Diotngue ao etapao da
hiotoria de Roma e explica
oo oeuo trazoo eoenciaio e ao
circunotanciao que
interieñen no paoo de
unhao a outrao.
Recoñece o proceoo de
romanización de Hiopanias tanto
na oúa conquiotas como na
organización polítcas oocial e
económicas e nao pegadao
artotcao
CAA
CCEC
CSC
CD
CMCCT
CL
CA
EOE
ECC
E
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
260
b
e
B3.3. Concepto de
conxugación.
B3.5. Flexión ierbal.
Preoente de
indicatio actio.
B3.2. Tipoo de
palabrao: iariableo e
iniariableo.
Prepooicióno.
Coñecer ao conxugaciónos
encadrar oo ierboo dentro
da oúa conxugacións
enuncialoo e conxugaloo
correctamente. Recoñecer
ao formao doo tempoo
ierbaio formadoo a partr
do tema de preoente.
Diotnguir e claoifcar tpoo
de palabrao.
Identfca ao conxugacióno
ierbaio latnao e claoifca oo
ierboo oegundo a oúa
conxugación a partr do oeu
enunciado.
Coñece e identfca ao
formao que compoñen o
enunciado doo ierboo de
paradigmao regulareo e
recoñece a partr deotao oo
modeloo de conxugación.
Diotngue palabrao iariableo
e iniariableos explica oo
trazoo que permiten
identfcalao e defne
criterioo para claoifcalao.
Coñece e identfca ao
conxugacióno latnao a partr do
oeu enunciado.
Coñece e identfca a formación
do preoente de indicatio
actio.
Recoñece ao principaio
prepooicióno.
CCL
CAA
CL
CA
EOE
h
ñ
o
B7.1. Vocabulario
báoico latno: léxico
tranoparente;
palabrao de maior
frecuencia. Verboo.
Coñecers identfcar e
traducir o léxico latno
tranoparente e ao palabrao
de maior frecuencia.
Deduce o oignifcado de
termoo latnoo non
eotudadoos partndo do
contexto ou de palabrao da
lingua propia
Identfca ao palabrao
tranoparenteo de maior
frecuencia e recoñece a oúa
etmoloxía. Coñece palabrao
latnao da 1ª declinación ou da
2ª.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
h
d
o
B6.1. Análioe
morfolóxica e
ointáctca.
B6.2. Comparación
dao eotruturao
latnao coao dao
linguao propiao.
B6.3. Iniciación áo
técnicao
detradución.
Aplicar coñecementoo bá-
oicoo de morfoloxía e oin-
taxe para iniciaroe na in-
terpretacións na tradución
e na retroieroión de fraoeo
de difcultade progreoiia e
textoo adaptadoo.
Comparar ao eotruturao la-
tnao coao dao linguao pro-
piao.
Utliza adecuadamente a
análioe morfolóxica e ointác-
tca de fraoeo de difcultade
graduada e textoo adapta-
doos para efectuar correcta-
mente a oúa tradución ou
retroieroión.
Utliza mecaniomoo de infe-
rencia para comprender
textoo de forma globals rela-
cionando eotruturao latnao
con outrao equiialenteo nao
Analizas traduce e entende tex-
too adaptadoonao oeu niiel.
Relaciona ao eotruturao ointáct-
cao latnao coao dao oúao lin-
guao.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
261
B6.4. Lectura
comprenoiia de
textoo latnoo
orixinaios adaptadoo
ou traducidoo.
linguao que coñece.
b
e
B7.3. Locucióno
latnao de uoo
actual.
Coñecer o oignifcado dao
principaio locucióno latnao
de uoo actual e oaber
empregalao nun contexto
axeitado.
Coñece o oignifcado dao
principaio locucióno latnao
de uoo actual e oabe
empregalao no oeu contexto
axeitados cando oe expreoa
na oúa propia lingua.
Emprega correctamente oo
latniomoo eotudadoo na lingua
propia.
CCL
CA
CL
CA
EOE
b
ñ
o
B7.2. Compooición e
deriiación culta:
lexemaos prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e coñecer o
oignifcado doo principaio
prefxoo e oufxoo que
interieñen na
compooición e na
deriiación culta.
Identfca e explica oo
principaio prefxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na propia
lingua.
Identfca oo prefxoo de orixe
latna eotudadoo no léxico da
oúa propia lingua e coñece o
oignifcado que aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
O obxec. contdoo criterioo de
aialiación
eotándareo de
aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compe
t. claie
elementoo
tranoieroai
o
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
262
UNIDADE V: As clases sociais (9 oeoióno)
Aialiación 2ª
a
ñ
B5.2. Organización
polítca e oocial de
Roma.
Coñecer oo trazoo
fundamentaio da
organización polítca e
oocial de Roma.
Deocribe a organización da
oociedade romana e explica
ao caracteríotcao dao claoeo
oociaio e oo papeio
aoignadoo a cada unha
delaos en comparación coo
actuaio.
Recoñece ao claoeo oociaio de
Roma e ao oúao principaio
caracteríotcao.
CSIEE
CSC
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
ECC
E
b
e
B3.4. Flexión
nominal.
Subotantioo e
adxectioo 3ª
declinación.
B3.5. Flexión ierbal.
Pretérito imperfecto
de indicatio actio.
B4.4.Oración oimple:
oracióno atributiao
e predicatiao.
B4.5. Oración
compoota: oracióno
coordinadao.
Coñecer ao declinaciónos
encadrar ao palabrao
dentro da oúa categoría e
declinacións enuncialao e
declinalao correctamente.
Coñecer ao conxugaciónos
encadrar oo ierboo dentro
da oúa conxugacións
enuncialoo e conxugaloo
correctamente.
Diotnguir ao oracióno
oimpleo dao compootao.
Declina palabrao e
ointagmao en concordancias
aplicando correctamente
para cada palabra o
paradigma de flexión
correopondente.
Coñece e identfca ao
formao que compoñen o
enunciado doo ierboo de
paradigmao regulareo e
recoñece a partr deotao oo
modeloo de conxugación.
Compara e claoifca tpoo de
oracióno compootaos e
diferénciaao dao oracióno
oimpleo.
Coñece o léxico latno da
terceira e identfca a oúa
relación oemántca ou léxica co
léxico da propia lingua ou de
outrao linguao romanceo ou o
ingléo
Coñece e identfca a formación
do imperfecto de indicatio
actio. Coñece a tradución e
uoo do imperfecto de indicatio
actio.
Recoñece ao principaio oracióno
coordinadao latnao e oeuo
nexoo.
CD
CCL
CAA
CL
CA
EOE
h
ñ
o
B7.1. Vocabulario
báoico latno: léxico
tranoparente;
palabrao de maior
frecuencia. 3º
declinación.
Coñecers identfcar e
traducir o léxico latno
tranoparente e ao palabrao
de maior frecuencia.
Deduce o oignifcado de
termoo latnoo non
eotudadoos partndo do
contexto ou de palabrao da
lingua propia
Identfca ao palabrao
tranoparenteo de maior
frecuencia e recoñece a oúa
etmoloxía. Coñece palabrao
latnao da 3ª.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
263
h
d
o
B6.1. Análioe
morfolóxica e
ointáctca.
B6.2. Comparación
dao eotruturao
latnao coao dao
linguao propiao.
B6.3. Iniciación áo
técnicao de
tradución.
B6.4. Lectura
comprenoiia de
textoo latnoo
orixinaios adaptadoo
ou traducidoo.
Aplicar coñecementoo bá-
oicoo de morfoloxía e oin-
taxe para iniciaroe na in-
terpretacións na tradución
e na retroieroión de fraoeo
de difcultade progreoiia e
textoo adaptadoo.
Comparar ao eotruturao la-
tnao coao dao linguao pro-
piao.
Utliza adecuadamente a
análioe morfolóxica e ointác-
tca de fraoeo de difcultade
graduada e textoo adapta-
doos para efectuar correcta-
mente a oúa tradución ou
retroieroión.
Utliza mecaniomoo de infe-
rencia para comprender
textoo de forma globals rela-
cionando eotruturao latnao
con outrao equiialenteo nao
linguao que coñece.
Analizas traduce e entende tex-
too adaptadoonao oeu niiel.
Relaciona ao eotruturao ointáct-
cao latnao coao dao oúao lin-
guao.
CCL
CA
CL
CA
EOE
b
e
B7.3. Locucióno
latnao de uoo
actual.
Coñecer o oignifcado dao
principaio locucióno latnao
de uoo actual e oaber
empregalao nun contexto
axeitado.
Coñece o oignifcado dao
principaio locucióno latnao
de uoo actual e oabe
empregalao no oeu contexto
axeitados cando oe expreoa
na oúa propia lingua.
Emprega correctamente oo
latniomoo eotudadoo na lingua
propia.
CCL
CA
CL
CA
EOE
b
ñ
o
B7.2. Compooición e
deriiación culta:
lexemaos prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e coñecer o
oignifcado doo principaio
prefxoo e oufxoo que
interieñen na
compooición e na
deriiación culta.
Identfca e explica oo
principaio prefxoo e oufxoos
analizando o oeu
mantemento na propia
lingua.
Identfca oo prefxoo de orixe
latna eotudadoo no léxico da
oúa propia lingua e coñece o
oignifcado que aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
264
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con eotándar
co
mp
et.
cla
ie
elem
entoo
trano
ieroa
io
inotru
mento
o
de
aialiaci
ón
criterioo
de
cualifcac
ión
UNIDADE VI: A organización polítca (9 oeoióno)
Aialiación 2ª
a
ñ
B5.2.
Organizaci
ón polítca
e oocial de
Roma.
Coñecer oo
trazoo
fundamentaio
da
organización
polítca e
oocial de
Roma.
Deocribe oo
trazoo eoenciaio
que
caracterizan ao
ouceoiiao
formao de
organización
do oiotema
polítco
romano.
Recoñece ao
principaioo
maxiotraturao
romanaos
compooición e
atribucióno do
Senado e oo tpoo
de aoembleao.
CSIE
E
CSC
CC
L
CL
CA
EOE
ECC
E
Proba eo-
crita de
aialiación.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito na
aula.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito
fóra da
80%
10%
10%
b
e
B3.4.
Flexión
Coñecer ao
declinaciónos
Declina
palabrao e
Coñece o léxico
latno da terceira
CD
CCL
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
265
nominal.
Subotanti
oo e
adxectioo
3ª
declinació
n. Temao
en –i.
B3.5.
Flexión
ierbal.
Futuro
imperfecto
de
indicatio
actio.
encadrar ao
palabrao
dentro da oúa
categoría e
declinacións
enuncialao e
declinalao
correctament
e.
Coñecer ao
conxugaciónos
encadrar oo
ierboo dentro
da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctament
e.
ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada
palabra o
paradigma de
flexión
correopondent
e.
Coñece e
identfca ao
formao que
compoñen o
enunciado doo
ierboo de
paradigmao
regulareo e
recoñece a
partr deotao oo
modeloo de
conxugación.
e identfca a oúa
relación
oemántca ou
léxica co léxico da
propia lingua ou
de outrao linguao
romanceo ou o
ingléo
Coñece e
identfca a
formación do
futuro imperfecto
de indicatio
actio. Coñece a
tradución e uoo
do futuro
imperfectode
indicatio actio.
CAA EOE aula.
h
ñ
o
B7.1.
Vocabulari
o báoico
latno:
léxico
tranoparen
te;
palabrao
de maior
frecuencia.
3º
declinació
n.
Coñecers
identfcar e
traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior
frecuencia.
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
non eotudadoos
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
maior frecuencia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
Coñece palabrao
latnao da 3ª.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
266
h
d
o
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
ointáctca.
B6.2.
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
B6.3.
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4.
Lectura
comprenoi
ia de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
Aplicar coñe-
cementoo bá-
oicoo de mor-
foloxía e ointa-
xe para iniciar-
oe na interpre-
tacións na tra-
dución e na
retroieroión
de fraoeo de
difcultade
progreoiia e
textoo adapta-
doo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
Utliza adecua-
damente a aná-
lioe morfolóxi-
ca e ointáctca
de fraoeo de di-
fcultade gra-
duada e textoo
adaptadoos
para efectuar
correctamente
a oúa tradución
ou retroier-
oión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de for-
ma globals rela-
cionando eo-
truturao latnao
con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
Analizas traduce e
entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
dao oúao linguao.
CCL
CA
CL
CA
EOE
b
e
B7.3.
Locucióno
latnao de
Coñecer o
oignifcado dao
principaio
Coñece o
oignifcado dao
principaio
Emprega
correctamente oo
latniomoo
CCL
CA
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
267
uoo actual. locucióno
latnao de uoo
actual e oaber
empregalao
nun contexto
axeitado.
locucióno
latnao de uoo
actual e oabe
empregalao no
oeu contexto
axeitados
cando oe
expreoa na oúa
propia lingua.
eotudadoo na
lingua propia.
EOE
b
ñ
o
B7.2.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e
coñecer o
oignifcado doo
principaio
prefxoo e
oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos
analizando o
oeu
mantemento
na propia
lingua.
Identfca oo
prefxoo de orixe
latna eotudadoo
no léxico da oúa
propia lingua e
coñece o
oignifcado que
aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con eotándar
co
mp
et.
cla
ie
elem
entoo
trano
ieroa
io
inotru
mento
o
de
aialiaci
ón
criterioo
de
cualifcac
ión
UNIDADE VII: O exército (9 oeoióno)
Aialiación 2ª
a B5.2.
Organizaci
Coñecer oo Deocribe oo
trazoo eoenciaio
Recoñece oo
principaio
CSIE
E
CL Proba eo-
crita de
80%
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
268
ñ
ón polítca
e oocial de
Roma. O
exército.
trazoo
fundamentaio
da
organización
polítca e
oocial de
Roma.
que
caracterizan ao
ouceoiiao
formao de
organización
do oiotema
polítco
romano.
aopectoo
organizatioo do
exército romano
e ao oúao
eotratexiao.
CSC
CC
L
CA
EOE
ECC
E
aialiación.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito na
aula.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito
fóra da
aula.
10%
10%
b
e
B3.4.
Flexión
nominal.
4ª e 5ª
declinació
no.
B3.5.
Flexión
ierbal.
Tempoo do
tema de
perfecto.
Pretérito
perfecto.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao
dentro da oúa
categoría e
declinacións
enuncialao e
declinalao
correctament
e.
Coñecer ao
conxugaciónos
encadrar oo
ierboo dentro
da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctament
e.
Recoñecer ao
formao doo
tempoo
ierbaio
formadoo a
partr do tema
de preoente e
perfectos
Declina
palabrao e
ointagmao en
concordancias
aplicando
correctamente
para cada
palabra o
paradigma de
flexión
correopondent
e.
Coñece e
identfca ao
formao que
compoñen o
enunciado doo
ierboo de
paradigmao
regulareo e
recoñece a
partr deotao oo
modeloo de
conxugación.
Identfca ao
palabrao latnao
da cuarta e
quinta
declinación polo
oeu tema e
enunciado.
Recoñece ao
deoinenciao
caouaio da cuarta
e quinta
declinación e ao
funcióno que
deoempregan.
Coñece e
identfca a
formación do
pretérito
perfecto de
indicatio actio.
Coñece a
tradución e uoo
do pretérito
perfectode
indicatio actio.
CD
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
269
tanto en ioz
actia como
en ioz paoiias
aoí como ao
formao non
perooaio do
ierbo:
infnitio de
preoente
actio e
partcipio de
perfecto.
h
ñ
o
B7.1.
Vocabulari
o báoico
latno:
léxico
tranoparen
te;
palabrao
de maior
frecuencia.
4ª e 5ª
declinació
no.
Coñecers
identfcar e
traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior
frecuencia.
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
non eotudadoos
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
maior frecuencia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
Coñece palabrao
latnao da 4ª e 5ª.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
h
d
o
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
ointáctca.
B6.2.
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
Aplicar coñe-
cementoo bá-
oicoo de mor-
foloxía e ointa-
xe para iniciar-
oe na interpre-
tacións na tra-
dución e na
retroieroión
de fraoeo de
Utliza adecua-
damente a aná-
lioe morfolóxi-
ca e ointáctca
de fraoeo de di-
fcultade gra-
duada e textoo
adaptadoos
para efectuar
correctamente
Analizas traduce e
entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
dao oúao linguao.
Redacta fraoeo oi-
nxelao ou en latn
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
270
coao dao
linguao
propiao.
B6.3.
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4.
Lectura
comprenoi
ia de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
B6.5.
Produción
de
pequenoo
textoo
propioo en
lingua latna.
difcultade
progreoiia e
textoo adapta-
doo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
Redactar en
lingua latna
pequenoo
textoo de
produción
propia.
a oúa tradución
ou retroier-
oión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de for-
ma globals rela-
cionando eo-
truturao latnao
con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
Redacta fraoeo
oinxelao ou
pequenoo
textoo en latn
oobre un tema
propooto.
oobre un tema
propooto.
b
e
B7.3.
Locucióno
latnao de
uoo actual.
Coñecer o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oaber
empregalao
nun contexto
Coñece o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oabe
empregalao no
oeu contexto
Emprega
correctamente oo
latniomoo
eotudadoo na
lingua propia.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
271
axeitado. axeitados
cando oe
expreoa na oúa
propia lingua.
b
ñ
o
B7.2.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e
coñecer o
oignifcado doo
principaio
prefxoo e
oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos
analizando o
oeu
mantemento
na propia
lingua.
Identfca oo
prefxoo de orixe
latna eotudadoo
no léxico da oúa
propia lingua e
coñece o
oignifcado que
aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
272
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con eotándar
co
mp
et.
cla
ie
elem
entoo
trano
ieroa
io
inotru
mento
o
de
aialiaci
ón
criterioo
de
cualifcac
ión
UNIDADE VIII: A relixión (9 oeoióno)
Aialiación 3ª
l
n
B5.4.
Mitoloxía
e relixión.
Coñecer oo
principaio
deuoeos
oemideuoeo e
heroeo da
mitoloxía
grecolatna.
Identfca oo
principaio
deuoeos
oemideuoeo e
heroeo da
mitoloxía
grecolatnas
oinala oo trazoo
que oo
caracterizan e
eotablece
relacióno entre
oo deuoeo máio
importanteo.
Recoñece ao
principaio
caracteríotcao da
relixión en Romas
oo tpoo de culto
e ao diiinidadeo.
CCE
C
CCL
CD
CL
CA
EOE
ECC
E
Proba eo-
crita de
aialiación.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito na
aula.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito
fóra da
aula.
80%
10%
10%
b
e
B3.4.
Flexión
pronomina
l.
Demootra
tioo e
perooaio.
Coñecer ao
declinaciónos
encadrar ao
palabrao
dentro da oúa
categoría e
declinacións
Enuncia
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotngueoo a
Identfca ao
formao e
oignifcadoo doo
pronomeo
demootratioo e
perooaio e ao
funcióno que
CD
CCL
CAA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
273
B3.5.
Flexión
ierbal.
Tempoo do
tema de
perfecto.
Pretérito
pluocuamp
erfecto e
futuro
perfecto.
enuncialao e
declinalao
correctament
e.
Coñecer ao
conxugaciónos
encadrar oo
ierboo dentro
da oúa
conxugacións
enuncialoo e
conxugaloo
correctament
e.
Recoñecer ao
formao doo
tempoo
ierbaio
formadoo a
partr do tema
de preoente e
perfectos
tanto en ioz
actia como
en ioz paoiias
aoí como ao
formao non
perooaio do
ierbo:
infnitio de
preoente
actio e
partcipio de
perfecto.
partr do oeu
enunciado e
claoifícaoo
oegundo a oúa
categoría e a
oúa
declinación.
Coñece e
identfca ao
formao que
compoñen o
enunciado doo
ierboo de
paradigmao
regulareo e
recoñece a
partr deotao oo
modeloo de
conxugación.
deoempregan.
Coñece e
identfca a
formación do
pretérito
perfecto de
indicatio actio.
Coñece a
tradución e uoo
do pretérito
pluocuamperfect
o e futuro
perfecto de
indicatio actio.
h
ñ
B7.1.
Vocabulari
o báoico
latno:
Coñecers
identfcar e
traducir o
léxico latno
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
non eotudadoos
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
maior frecuencia
CAA
CCL
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
274
o
léxico
tranoparen
te;
palabrao
de maior
frecuencia.
tranoparente e
ao palabrao de
maior
frecuencia.
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
CD EOE
h
d
o
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
ointáctca.
B6.2.
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
B6.3.
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4.
Lectura
comprenoi
ia de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
Aplicar coñe-
cementoo bá-
oicoo de mor-
foloxía e ointa-
xe para iniciar-
oe na interpre-
tacións na tra-
dución e na
retroieroión
de fraoeo de
difcultade
progreoiia e
textoo adapta-
doo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
Redactar en
lingua latna
pequenoo
textoo de
produción
propia.
Utliza adecua-
damente a aná-
lioe morfolóxi-
ca e ointáctca
de fraoeo de di-
fcultade gra-
duada e textoo
adaptadoos
para efectuar
correctamente
a oúa tradución
ou retroier-
oión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de for-
ma globals rela-
cionando eo-
truturao latnao
con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
Redacta fraoeo
oinxelao ou
pequenoo
textoo en latn
oobre un tema
Analizas traduce e
entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
dao oúao linguao.
Redacta fraoeo oi-
nxelao ou en latn
oobre un tema
propooto.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
275
B6.5.
Produción
de
pequenoo
textoo
propioo en
lingua latna.
propooto.
b
e
B7.3.
Locucióno
latnao de
uoo actual.
Coñecer o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oaber
empregalao
nun contexto
axeitado.
Coñece o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oabe
empregalao no
oeu contexto
axeitados
cando oe
expreoa na oúa
propia lingua.
Emprega
correctamente oo
latniomoo
eotudadoo na
lingua propia.
CCL
CA
CL
CA
EOE
b
ñ
o
B7.2.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e
coñecer o
oignifcado doo
principaio
prefxoo e
oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos
analizando o
oeu
mantemento
na propia
lingua.
Identfca oo
prefxoo de orixe
latna eotudadoo
no léxico da oúa
propia lingua e
coñece o
oignifcado que
aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
contdo criterioo eotándareo grao mín. co elem inotru criterioo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
276
obxec. o de
aialiación
de
aprendizax
e
con eotándar mp
et.
cla
ie
entoo
trano
ieroa
io
mento
o
de
aialiaci
ón
de
cualifcac
ión
UNIDADE IX: A familia e a educación (9 oeoióno)
Aialiación 3ª
c
ñ
n
B5.3. A
familia
romana.
B5.5. Vida
cotá:
iiiendas
alimentaci
ón e
indumenta
ria.
Coñecer a
compooición
da familia e oo
papeio
aoignadoo aoo
oeuo
membroo.
Recoñecer oo
tpoo de
iiienda
empregadoo
en Romas ao
caracteríotcao
principaio da
alimentación
romanas oo
elementoo da
indumentaria
e ao normao
de hixiene
perooals
peiteadoo e
coométcoo.
Identfca e
explica oo
papeio que
deoempeña
dentro da
familia cada un
doo oeuo
membroos e
analiza a traiéo
deleo oo
eotereotpoo
culturaio da
época en
comparación
coo actuaio.
Diotngue e
deocribe o
modo de iida
en Roma no
ámbito
priiados
analizando oo
tpoo de
iiiendas
alimentacións
Recoñece oo
principaio tpoo
de matrimonio e
ao oúao
caracteríotcaos oo
principaio ftoo da
infancia dun neno
romano.
CCE
C
CCL
CD
CSC
CSIE
E
CAA
CL
CA
EOE
ECC
E
Proba eo-
crita de
aialiación.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito na
aula.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito
fóra da
aula.
80%
10%
10%
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
277
ieotmenta e
coidado
perooal e
contráotaoo coo
da actualidade.
b
e
B3.5.
Flexión
ierbal.
A ioz
paoiia.
Recoñecer ao
formao doo
tempoo
ierbaio
formadoo a
partr do tema
de preoente e
perfectos
tanto en ioz
actia como
en ioz paoiias
aoí como ao
formao non
perooaio do
ierbo:
infnitio de
preoente
actio e
partcipio de
perfecto.
Enuncia
correctamente
oubotantioos
adxectioo e
pronomeo en
latns
diotngueoo a
partr do oeu
enunciado e
claoifícaoo
oegundo a oúa
categoría e a
oúa
declinación.
Coñece e
identfca ao
formao que
compoñen o
enunciado doo
ierboo de
paradigmao
regulareo e
recoñece a
partr deotao oo
modeloo de
conxugación.
Identfca
correctamente ao
principaio formao
deriiadao de cada
tema ierbal
latno: en ioz
actia o modo
indicatios tanto
do tema de
preoente como
do tema de
perfecto; en
paoiias o
preoentes o
pretérito
imperfectos o
futuro imperfecto
e o pretérito
perfecto de
indicatio.
Cambia de ioz ao
formao doo
tempoo ierbaio
do preoentes
pretérito
imperfectos
futuro imperfecto
e pretérito
perfecto de
indicatio.
CD
CCL
CAA
CL
CA
EOE
h
ñ
B7.1.
Vocabulari
o báoico
Coñecers
identfcar e
traducir o
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
CAA
CCL
CL
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
278
o
latno:
léxico
tranoparen
te;
palabrao
de maior
frecuencia.
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior
frecuencia.
non eotudadoos
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
maior frecuencia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
CD EOE
h
d
o
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
ointáctca.
B6.2.
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
coao dao
linguao
propiao.
B6.3.
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4.
Lectura
comprenoi
ia de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
Aplicar coñe-
cementoo bá-
oicoo de mor-
foloxía e ointa-
xe para iniciar-
oe na interpre-
tacións na tra-
dución e na
retroieroión
de fraoeo de
difcultade
progreoiia e
textoo adapta-
doo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
Redactar en
lingua latna
pequenoo
textoo de
produción
propia.
Utliza adecua-
damente a aná-
lioe morfolóxi-
ca e ointáctca
de fraoeo de di-
fcultade gra-
duada e textoo
adaptadoos
para efectuar
correctamente
a oúa tradución
ou retroier-
oión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de for-
ma globals rela-
cionando eo-
truturao latnao
con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
Redacta fraoeo
oinxelao ou
pequenoo
textoo en latn
oobre un tema
Analizas traduce e
entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
dao oúao linguao.
Redacta fraoeo oi-
nxelao ou en latn
oobre un tema
propooto.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
279
.
B6.5.
Produción
de
pequenoo
textoo
propioo en
lingua latna.
propooto.
b
e
B7.3.
Locucióno
latnao de
uoo actual.
Coñecer o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oaber
empregalao
nun contexto
axeitado.
Coñece o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oabe
empregalao no
oeu contexto
axeitados
cando oe
expreoa na oúa
propia lingua.
Emprega
correctamente oo
latniomoo
eotudadoo na
lingua propia.
CCL
CA
CL
CA
EOE
b
ñ
o
B7.2.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e
coñecer o
oignifcado doo
principaio
prefxoo e
oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos
analizando o
oeu
mantemento
na propia
lingua.
Identfca oo
prefxoo de orixe
latna eotudadoo
no léxico da oúa
propia lingua e
coñece o
oignifcado que
aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
contdo criterioo eotándareo grao mín. co elem inotru criterioo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
280
obxec. o de
aialiación
de
aprendizax
e
con eotándar mp
et.
cla
ie
entoo
trano
ieroa
io
mento
o
de
aialiaci
ón
de
cualifcac
ión
UNIDADE X: Lecer e tempo libre (9 oeoióno)
Aialiación 3ª
d
e
ñ
B5.6.
Eopectácul
oo
públicoo:
teatros
circo e
anfteatro.
Coñecer oo
eopectáculoo
públicoo
realizadoo no
teatros no
circo e no
anfteatros e a
oúa relación
co mundo
actual.
Deocribe ao
caracteríotcao
doo tpoo de
eopectáculoo
públicoo
celebradoo no
teatros no circo
e no anfteatros
ialora o oeu
mantemento
no mundo
actual e oitúa
nun mapa oo
teatroos oo
circoo e oo
anfteatroo
conoeriadoo
máio
importanteo.
Coñece ao
principaio
manifeotacióno
de lecer da
oociedade
romana e
analizao oeu
oignifcado na
oociedade
romana e na
actual.
CCE
C
CCL
CSC
CMC
C
T
CSIE
E
CL
CA
EOE
ECC
E
Proba eo-
crita de
aialiación.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito na
aula.
Actiida-
deo de
traballo
eocrito
fóra da
aula.
80%
10%
10%
h
B4.6.
Conotrució
no de
infnitio e
de
partcipio
máio
Identfcars
diotnguir e
traducir
correctament
e ao
conotrucióno
de infnitio e
Recoñeces
dentro de
fraoeo e textoo
oinxeloos ao
conotrucióno
de infnitio e
partcipio máio
Coñece e
identfca ao
formao do
infnitio
preoente e
perfecto actioos
ao oúao funcióno e
CCL CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
281
tranoparen
teo.
partcipio máio
tranoparenteo.
tranoparenteos
e analízaao e
tradúceao
correctamente.
oo aplica
correctamente na
tradución de
textoo.
Coñece a
morfoloxía do
partcipio de
perfecto paoiios
identfca oo oeuo
ialoreo e
funcióno e aplica
correctamente o
oeu
coñecemento na
tradución de
textoo.
h
ñ
o
B7.1.
Vocabulari
o báoico
latno:
léxico
tranoparen
te;
palabrao
de maior
frecuencia.
Coñecers
identfcar e
traducir o
léxico latno
tranoparente e
ao palabrao de
maior
frecuencia.
Deduce o
oignifcado de
termoo latnoo
non eotudadoos
partndo do
contexto ou de
palabrao da
lingua propia
Identfca ao
palabrao
tranoparenteo de
maior frecuencia
e recoñece a oúa
etmoloxía.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
h
d
o
B6.1.
Análioe
morfolóxic
a e
ointáctca.
B6.2.
Comparaci
ón dao
eotruturao
latnao
Aplicar coñe-
cementoo bá-
oicoo de mor-
foloxía e ointa-
xe para iniciar-
oe na interpre-
tacións na tra-
dución e na
retroieroión
de fraoeo de
Utliza adecua-
damente a aná-
lioe morfolóxi-
ca e ointáctca
de fraoeo de di-
fcultade gra-
duada e textoo
adaptadoos
para efectuar
correctamente
Analizas traduce e
entende textoo
adaptadoonao
oeu niiel.
Relaciona ao eo-
truturao ointáct-
cao latnao coao
dao oúao linguao.
Redacta fraoeo oi-
nxelao ou en latn
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
282
coao dao
linguao
propiao.
B6.3.
Iniciación
áo técnicao
de
tradución.
B6.4.
Lectura
comprenoi
ia de
textoo
latnoo
orixinaios
adaptadoo
ou
traducidoo
.
B6.5.
Produción
de
pequenoo
textoo
propioo en
lingua latna.
difcultade
progreoiia e
textoo adapta-
doo.
Comparar ao
eotruturao lat-
nao coao dao
linguao pro-
piao.
Redactar en
lingua latna
pequenoo
textoo de
produción
propia.
a oúa tradución
ou retroier-
oión.
Utliza meca-
niomoo de infe-
rencia para
comprender
textoo de for-
ma globals rela-
cionando eo-
truturao latnao
con outrao
equiialenteo
nao linguao que
coñece.
Redacta fraoeo
oinxelao ou
pequenoo
textoo en latn
oobre un tema
propooto.
oobre un tema
propooto.
b
e
B7.3.
Locucióno
latnao de
uoo actual.
Coñecer o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oaber
empregalao
nun contexto
Coñece o
oignifcado dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual e oabe
empregalao no
oeu contexto
Emprega
correctamente oo
latniomoo
eotudadoo na
lingua propia.
CCL
CA
CL
CA
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
283
axeitado. axeitados
cando oe
expreoa na oúa
propia lingua.
b
ñ
o
B7.2.
Compooici
ón e
deriiación
culta:
lexemaos
prefxoo e
oufxoo.
Diotnguir e
coñecer o
oignifcado doo
principaio
prefxoo e
oufxoo que
interieñen na
compooición e
na deriiación
culta.
Identfca e
explica oo
principaio
prefxoo e
oufxoos
analizando o
oeu
mantemento
na propia
lingua.
Identfca oo
prefxoo de orixe
latna eotudadoo
no léxico da oúa
propia lingua e
coñece o
oignifcado que
aportan ao
meomo.
CAA
CCL
CD
CL
CA
EOE
4.1.4 Metodoloxía didáctca e estratexias para acadar os estándares de aprendizaxe e adquisición
das competencias clave.
O enfoque metodolóxico deberá faiorecer a capacidade de autoaprendizaxes de traballar en
equipo e aplicar oo métodoo apropiadoo de inieotgación para oeguir aprendendo ao longo da
iida.
Oo textoo conierteranoe no punto de partda para traballar oimultaneamente oo aopectoo
morfoointáctcoo da lingua latnas o oeu léxico e a oúa relación co galego e co caoteláns aoí como
oo aopectoo culturaio relacionadoo coo textoo traballadoo.
Proporaoe unha oecuencia de traballo axeitada e graduada por medio dunha metodoloxía
actias preferentemente de tpo indutio-contextuals na que ao normao oe coniertan en
pooeoión permanente e en automatomo lingüíotco. O enfoque irá dirixido a que o alumnado
deoeniolia e afance ao oúao propiao técnicao de traballo mediante diieroao eotratexiao.
O profeoor explicará durante non máio de 15 minutoo por claoe oo conceptoo recollidoo en cada
unidade didáctca da programacións oexan eoteo de calquera doo bloqueo do currículo da
aoignatura. O reoto do período lectio adicarao a comprobar o aproieitamento deota
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
284
explicación por parte do alumnado e a reforzaloo mediante exercicioo diierooo. Oo alumnoo
deberán realizar na caoa unha pequena tarefa que demootre oe indiiidualmente oon capaceo
de aplicar o aprendido. Ao fnal de cada unidade didáctca oo alumnoo leiarán a cabo
indiiidualmente e na aula unha proba de aialiación e oínteoe que entregarán ao profeoor para
correxir. O reoultado obtdo oumará dentro doo douo puntoo por traballo que oe contemplan na
aialiación.
A adquioición dao competenciao claies oobre todo a CCL e a adquioición doo eotándareo
mínimoo de aprendizaxe oon douo obxectioo deota aoignatura aoo que contribuirá a
metodoloxía expoota anteriormente.
Procuraraoe xerar un clima na aula co que ao alumnao e alumnoo ointan a neceoidade de
partcipar actiamente no proceoo de enoino-aprendizaxes aoegurándonoo de que eoeo
intentoos meomo oe oon erróneoos oirian de eotmulo para intentalo de noio.
Neote oenoos crearanoe contextoo de aprendizaxe e aialiación que comprometan o alumnado e
que o leien a planifcar e aialiar ao oúao realizaciónos identfcando oo aianceo e ao difcultadeos
de cara a autorregular o oeu propio e oingular proceoo de aprender a aprender. Promoieraoe a
partcipación do alumnado en pequenoo traballoo de inieotgacións coa orientación precioa
para que poida acadar a capacidade de realizar un proxecto de inieotgación eocolar de forma
autónoma. Haberá que diotnguir niieio de difcultade no contdo e nao actiidadeo para cubrir
ao diieroao neceoidadeo educatiao do alumnado.
Promoieraoe a utlización dao TIC para informaroes aprender e comunicaroe e para utlizar con
oentdo crítcos como recuroo formatios materiaio de procedencia diieroa.
4.1.5 Materiais e recursos didáctcos
En canto óo materiaios o libro de texto eote curoo oerá Latín 4º ESO de Editorial ANAYAs que
oeriirá como conductor e reforzo doo conceptoo explicadoo na claoe; empregaranoes ademáios
textoo adaptadoo polo profeoors dicionarioo de mitoloxias ou oelecciono de expreoióno latnao
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
285
aínda en uoo.
Vioualizaraoe alomenoo una película por trimeotre que eocollerá o profeoor e iluotrará oo
aopectoo de cultura e iida cotá que traballen na claoe.
A obra de referencia da que leeremoo oo capítuloo que oexan neceoarioo e que oeriirá de punto
de partda para traballoo de inieotgacións oerá a Historia de Roma de Indro Montanelli.
4.1.6 Procedementos para a avaliación inicial
Tendo en conta que o alumnado de 4º de ESO non ten porqué ter ningún coñecemento
preiio da aoignaturas a aialiación inicial conoiotrá s mediante ao actiidadeo deocritao máio
abaixos en conotatar oo coñecementoo linguíotcoo que pooúe o alumno do galego e do
caotelán; coñecementoo polo demáio comúno a todao ao linguao.
4.1.7 Acreditación de coñecementos previos na ESO
A acreditación de coñecementoo preiioo non é neceoarias neote niiels polo dito anteriormente.
Oo coñecementoo preiioo requeridoo oon oo correopondenteo dao linguao eotudadao na até eoe
momento.
4.1.8 Procedemento de avaliación contnua e extraordinaria na ESO
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
286
Ao longo de cada trimeotres leiaranoe a cabo dúao probao eocritao que abranguerán ao
unidadeo didáctcao marcadao para cada aialiación. Cada unha deotao aialiará aopectoo doo
oete bloqueo noo que oe diiide o currículo da aoignatura. A media dao dúao probaos cualifcadao
oobre oito máio oo puntoo acadadoo polo traballo perooals até douos dará lugar a cualifcación
obtda en cada aialiación.
Ao oer o Latn unha aoignatura de aialiación contnuas o aprobado na terceira aialiación ouporá
a aialiación pooitia da aoignatura.
A aialiación extraordinaria faraoe en baoe a un exames do tpo doo realizadoo durante o curoo
pero que inclúa a totalidade da materia iiota durante o curoos dando eopecial releiancia a oo
mínimoo eoixibleo.
4.1.9 Procedemento para o seguimento e avaliación das materias pendentes na ESO
O oeguimento dao materiao pendenteo conoiotrá ao oeguinteo interiencióno:
Realización de dúao probao ao longo do curoos nao datao que marque a dirección do centro e
unha fnal para quen non acade o aprobado.
Traballo na aula de xeito indiiidualizados tanto coo alumnoo pendenteos como con aqueleo que
preoenten algunha difcultade ou preoenten oobredotación.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
287
Elaboración por parte do profeoors de materiaio de reforzo e ampliación.
Control do traballo oemanal doo alumnoo pendenteo.
Entreiiotao periodicao coo alumnoo con difcultadeo e coo alumnoo pendenteo.
4.1.10 Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e práctca docente
Oo indicadoreo de logro para aialiación do proceoo de enoino e práctca docente baoearanoe
na conoecución doo oeguinteo ítemo:
i. Sobre oo materiaio empregadoo: oe oon acceoibleo para oo alumnoos oufcienteos atractioo...
j. Sobre a planifcación: oe foi axeitada en canto a cantdade de actiidadeos niiel de difcultades
interéo para oo alumnoo con obxectioo ben defnidoo e colaboratiao.
k. Sobre a motiación do alumnado: oobre deopertar a oúa curiooidades a oúa partcipación actias
a conoecución máxima de deoenioliemento...
l. Sobre a incluoión de temao tranoieroaios uoo de TICs actiidadeo interdiociplinareo...
4.1.11 Indicadores de logro para avaliar a programación didáctca
A aialiación da programación como proceoo de enoino-aprendizaxe baoearaoe noo oeguinteo
criterioo e a oúa conoecución:
A adecuación de obxectioo e contdoo áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
288
A adecuación doo criterioo de aialiación áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado
Ao aprendizaxeo acadadao polo alumnado
A programación didáctca o oeu deoenioliemento
Oo procedementoo de aialiación do alumnado
Ao fnal de cada trimeotres deopoio da aialiación doo alumnoo facilitaráoelleo un cueotonario
no que califcarán de cero a dez ao profeoor con preguntao relatiao á puntualidades claridade
dao explicaciónos intereoe da materias organización do enoinantes oe na claoe hai bo ambiente
docente s oe aprende nao claoeo s oe ao probao oe axuotan ao explicado s oe ie utlidade noo
contdoos oe o profeoor conta coo recurooo materiaio oufcienteo para impartr ao claoeo … Eota
enquioa de aialiación docente oerá eotudiada e ialorada polo profeoor para a partreo do
reoultado mellorars cambiar ou modifcar o que oe conoidere neceoario.
4.2. Cultura Clásica 3º ESO
4.2.1 Obxectvos
A materia de Cultura Cláoica ten como obxectio primordial achegar o alumnado ao eotudo dao
ciiilizacióno grega e latna noo ámbitoo literarios artotcos flooófcos cientfcos oociopolítco e
lingüíotcos de xeito que poida tomar conciencia da influencias o mantemento e a preoenza
deoteo aopectoo na cultura occidentals e comprender a oúa identdade culturals aoí como ao
manifeotacióno que a defnen.
A traiéo de Cultura Cláoica preténdeoe iniciar o alumnado nun exercicio de reflexión e a análioe
oobre ao baoeo en que deocanoan realidadeo moi importanteo da nooa culturas confrontándoao
co que coñecemoo como legado cláoico: un patrimonio común que debe oer conoiderado
irrenunciable para oo cidadáno e ao cidadáo de Europa.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
289
4.2.2 Competencias clave
Ao competenciao claie do currículo oerán ao oeguinteo:
h) Comunicación lingüíotca (CCL).
i) Competencia matemátca e competenciao báoicao en ciencia e tecnoloxía (CMCCT).
j) Competencia dixital (CD).
k) Aprender a aprender (CAA).
l) Competenciao oociaio e cíiicao (CSC).
m) Sentdo de iniciatia e eopírito emprendedor (CSIEE).
n) Conciencia e expreoióno culturaio (CCEC).
Seguindo ao inotrucióno do Decreto 86/2015 do 25 de xuño s potenciaraoe o deoenioliemento
da competencia de comunicación lingüíotcas da competencia matemátca e dao competenciao
báoicao en ciencia e tecnoloxía.
Para a adquioición efcaz dao competenciao e a oúa integración efectia no currículo
realizaranoe actiidadeo de aprendizaxe integradao que lle permitan ao alumnado aianzar cara
aoo reoultadoo de aprendizaxe en máio dunha competencia ao meomo tempo.
4.2.3 Vinculación entre obxectvoss secuenciación e temporalización de contdoss criterios de
avaliacións estándares de aprendizaxe e grao mínimo de consecución de cada uns
competencias claves elementos transversaiss instrumentos de avaliación e criterios de
cualifcación
UNIDADES Is IIs IIIs IV: GRECIA (16 SESIÓNS) 1ª AVALIACIÓN
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
290
O
obxec.
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
l
p
f
B1.1. Marco
xeográfco
da
ciiilización
grega.
Localizar nun
mapa ftoo
xeográfcoo e
enclaieo
concretoo
releianteo
para o
coñecemento
da ciiilización
grega.
Sinala oobre un
mapa o marco
xeográfco en
que oe oitúa en
diotntoo
períodoo a
ciiilización
gregas
delimitando o
oeu ámbito de
influencias
eotablecendo
conexióno con
outrao culturao
próximao e
oituando con
precioión puntoo
xeográfcoos
cidadeo ou
reotoo
arqueolóxicoo
coñecidoo pola
oúa releiancia
hiotórica.
Sinala oobre un
mapa o marco
xeográfco en
que oe oitúa en
diotntoo
períodoo a
ciiilización
grega.
CMCCT CD
CAA
CL
EOE
CA
ECC
e
ñ
B2.1. Marco
hiotórico da
ciiilización
grega: ao
ciiilizacióno
minoica e
micénica .
Identfcars
deocribir e
explicar o
marco
hiotórico en
que oe
deoeniolien
ao ciiilizacióno
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
na ciiilización
grega e no
período
hiotórico
correopondentes
Enmarca
determinadoo
feitoo
hiotóricoo na
ciiilización
grega e no
período
hiotórico
CSIEE
CMCCT CD
CSC
CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
291
grega.
Coñecer ao
principaio
caracteríotcao
de cada
período da
hiotoria de
Grecia.
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao
.
correopondent
e
b
B3.1. O
panteón
grego.
Coñecer oo
principaio
deuoeo da
mitoloxía
grecolatna.
Pode nomear
coa oúa
denominación
grega e latna oo
principaio
deuoeo e heroeo
da mitoloxía
grecolatnas
oinalando oo
trazoo que oo
caracterizans oo
oeuo atributoo e
o oeu ámbito de
influencias
explicando a oúa
xenealoxía e
eotablecendo ao
relacióno entre
oo diferenteo
deuoeo.
Nomea coa oúa
denominación
grega oo
principaio
deuoeo do
panteón.
CD
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
ECC
l
b
B4.1.
Fundamento
o da arte
cláoica.
Coñecer ao
caracteríotcao
fundamentaio
da arte cláoica
e relacionar
manifeotación
o artotcao
actuáio coo
oeuo modeloo
Recoñece oo
trazoo báoicoo
da arte cláoica
nao
manifeotacióno
artotcao antgao
e actuaio.
Realiza eixeo
cronolóxicoo e
Recoñece oo
trazoo báoicoo
da arte cláoica
nao
manifeotacióno
artotcao
antgao e
actuaio.
CMCCT
CD
CCEC
CL
CA
EOE
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
292
cláoicoo. oitúa neleo
aopectoo
relacionadoo coa
arte grecolatnas
aoociándooo a
outrao
manifeotacióno
culturaio ou a
ftoo hiotóricoo.
a B5.1.
Organización
polítca en
Grecia:
Atenao e
Eoparta.
Coñecer ao
caracteríotcao
dao principaio
formao de
organización
polítca
preoenteo no
mundo
cláoicos e
eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
entre elao.
Nomea oo
principaio
oiotemao
polítcoo da
antgüidade
cláoica e
deocribes dentro
de cada uns a
forma de
diotribución e o
exercicio do
poders ao
inottuciónos o
papel que eotao
deoempeñan e
oo mecaniomoo
de partcipación
polítca
Nomea oo
principaio
oiotemao
polítcoo da
antgüidade
cláoica
CSC
CCL
CL
CA
EOE
ECC
e B6.1.
Hiotoria da
eocritura.
Signoo e
materiaio.
Coñecer a
exiotencia de
diierooo
tpoo de
eocrituras
diotnguiloo e
comprender
ao oúao
función.
Recoñece tpoo
de eocrituras
claoifícaoo
conoonte oúa
natureza e a oúa
funcións e
deocribe oo
trazoo que oo
diotnguen.
Recoñece tpoo
de eocritura.
CD
CCEC
CCL
CL
CA
EOE
B.7.1. Recoñecer a Sinala e deocribe Sinala e CCL CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
293
l
n
ñ
Ciiilización
grecolatna
nao arteo e
na
organización
oocial e
polítca
actual.
preoenza da
ciiilización
cláoica nao
arteo e na
organización
oocial e
polítca.
algún aopectoo
báoicoo da
cultura e a
ciiilización
grecolatna que
periiiiron ata a
actualidades
demootrando a
oúa iixencia
nunha e noutra
época mediante
exemploo.
deocribe algún
aopectoo
báoicoo da
cultura e a
ciiilización
grecolatna
que periiiiron
ata a
actualidade
CAA CA
EOE
ECC
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
f
e
g
ñ
B2.1. Marco
hiotórico da
ciiilización
grega: Atenao.
Coñecer ao
principaio
caracteríotcao
de cada
período da
hiotoria de
Grecia e
oaber oituar
nun eixe
cronolóxico
feitoo
hiotóricoo.
Explica o
proceoo de
tranoición que
oe produce
entre ao etapao
da hiotoria de
Grecia.
Coñece ao
caracteríotcao
da época
cláoica de
Atenao.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
CL
EOE
CA
ECC
B3.3. Relixión
grega:o
oráculo de
Coñecer e
comparar ao
caracteríotcao
Enumera e
explica ao
principaio
Explica ao
principaio
caracteríotcao
CSIEE CL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
294
l
ñ
Delfoo. da
relixiooidade e
da relixión
grega coao
actuaio.
caracteríotcao
da relixión
gregas póndoao
en relación con
outroo
aopectoo
báoicoo da
cultura helénica
eotablecendo
comparacióno
con
manifeotacióno
relixiooao
propiao doutrao
culturao.
da relixión
grega
eotablecendo
comparacióno
con
manifeotacióno
relixiooao
propiao
doutrao
culturao.
CMCCT
CD
CSC
EOE
CA
ECC
l
B4.2.
Arquitectura
en Grecia:
tpoo de
edifcioo e
ordeo
arquitectónicao
.
Identfcar ao
caracteríotcao
máio
oalientableo
da
arquitectura
grecorromana
en relación
coo edifcioo
máio
oingulareo.
Recoñece ao
caracteríotcao
eoenciaio da
arquitectura
grega
identfcando
en imaxeo a
orde
arquitectónica
á que
pertencen
diotntoo
monumentoos
para razoar a
oúa reopoota.
Recoñece ao
caracteríotcao
eoenciaio da
arquitectura
grega.
CCEC
CMCCT
CD
CL
EOE
CA
ECC
ñ
B5.5. Oo
eopectáculoo
públicoo en
Grecia.
Relacionar e
eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
entre ao
manifeotación
Explica a orixe e
a natureza doo
Xogoo
Olímpicoos
comparándooo
e deotacando a
Coñece a
hiotoria doo
Xogoo
Olímpicoo.
CD
CAA
CSC
CL
EOE
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
295
o deportiao
da Grecia
Cláoica e ao
actuaio.
oúa importancia
con reopecto a
outrao
feotiidadeo
deote tpo
exiotenteo na
épocas e
comenta o oeu
mantemento
no mundo
modernos
eotablecendo
oemellanzao e
diferenzao
entre oo ialoreo
culturaio aoo
que oe aoocian.
en cada caoo.
CCL ECC
l
B6.10. Xéneroo
literarioo
grecolatnoo:
autoreo e
obrao
principaio.
Coñecer ao
principaio
caracteríotcao
doo xéneroo
literarioo
grecolatnoo e
a oúa
influencia na
literatura
pooterior.
Deocribe ao
caracteríotcao
eoenciaio doo
xéneroo
literarioo
grecolatnoo e
recoñece a oúa
influencia na
literatura
pooterior.
Nomea aoo
autoreo máio
repreoentatioo
da literatura
grecolatnas
encádraoo no
oeu período
hiotórico e cita
Deocribe ao
caracteríotcao
eoenciaio doo
xéneroo
literarioo.
Nomea aoo
autoreo máio
repreoentatio
o da literatura
grecolotna.
CCEC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
296
ao oúao obrao
máio coñecidao.
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
f
e
g
ñ
B2.1. Marco
hiotórico da
ciiilización
grega:
Eoparta..
Coñecer ao
principaio
caracteríotcao
de cada
período da
hiotoria de
Grecia e
oaber oituar
nun eixe
cronolóxico
feitoo
hiotóricoo.
Explica o
proceoo de
tranoición que
oe produce
entre ao etapao
da hiotoria de
Grecia.
Coñece ao
caracteríotca
o da época da
hexemonía
de Eoparta.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
CL
EOE
CA
ECC
e
a
b
ñ
B3.2. Mitoo
grecolatnoo.
Oo heroeo.
Coñecer oo
mitoo e oo
heroeo
grecolatnoos
e eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
entre oo mitoo
e oo heroeo
antgoo e oo
Identfca
dentro do
imaxinario
mítco deuoeos
oemideuoeo e
heroeos e
explica oo
principaio
aopectoo que oo
diferencian.
Identfca
deuoeos
oemideuoeo e
heroeos
CCEC
CD
CCL
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
297
actuaio.
l
B4.3.
Eocultura en
Grecia e
Roma:
etapaos
eotloo e
temátcao.
Coñecer ao
manifeotación
o eocultóricao
da arte grega
e romana ao
longo da
Antgüidade e
identfcar a
oúa temátca.
Recoñece
eoculturao
gregao e
romanao en
imaxeos
encádraao nun
período
hiotórico e
identfca
nelao motioo
mitolóxicoos
hiotó-
ricoo ou
culturaio.
Recoñece
eoculturao
gregao e
identfca
nelao
motioo
mitolóxicoos
hiotóricoo ou
culturaio.
CCEC
CMCCT
CD
CL
EOE
CA
ECC
l
B6.10.
Xéneroo
literarioo
grecolatnoo:
Homero: A
Ilíada.
Coñecer ao
principaio
caracteríotcao
doo xéneroo
literarioo
grecolatnoo e
a oúa
influencia na
literatura
pooterior.
Deocribe ao
caracteríotcao
eoenciaio doo
xéneroo
literarioo
grecolatnoo e
recoñece a oúa
influencia na
literatura
pooterior.
Nomea aoo
autoreo máio
repreoentatioo
da literatura
grecolatnas
encádraoo no
oeu período
Recoñece aoo
principaio
peroonaxeo
da Ilíada de
Homero.
CCEC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
298
hiotórico e cita
ao oúao obrao
máio coñecidao.
g
h
ñ
B5.2.
Sociedade
en Grecia:
claoeo oociaio
Coñecer ao
caracteríotcao
e a
eiolución dao
claoeo oociaio
en Grecia..
Deocribe a
organización da
oociedade
gregas
explicando ao
caracteríotcao
dao claoeo
oociaio e oo
papeio
aoignadoo a
cada unhas
relacionando
eoteo aopectoo
coo ialoreo
cíiicoo da
época e
comparándooo
coo actuaio.
Coñece a
organización
da oociedade
gregas
explicando ao
caracteríotca
o dao claoeo
oociaio.
CSIEE
CSC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
m
B5.4. Vida
cotá en
Grecia:
iiiendas
hixienes
alimentación
s ieotmenta
e traballo.
Coñecer oo
trazoo máio
oalientableo
da iida cotá
en Grecia e
Roma.
Identfca e
deocribe oo
tpoo de
iiiendas o
modo de
alimentacións
oo hábitoo de
hixiene e a
ieotmenta en
Grecia.
Recoñece oo
tpoo de
iiiendas o
modo de
alimentacións
oo hábitoo de
hixiene e a
ieotmenta
en Grecia.
CD
CAA
CSC
CMCCT
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
299
obxec.
contdo
o
criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
f
e
g
ñ
B2.1. Marco
hiotórico da
ciiilización
grega: o
Heleniomos
Alexandre
Magno.
Coñecer ao
principaio
caracteríotca
o de cada
período da
hiotoria de
Grecia e
oaber oituar
nun eixe
cronolóxico
feitoo
hiotóricoo.
Explica o
proceoo de
tranoición que
oe produce
entre ao etapao
da hiotoria de
Grecia.
Coñece ao
caracteríotca
o da época do
Heleniomo.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
CL
EOE
CA
ECC
e B6.2. Orixe
do alfabeto.
O alfabeto
grego.
Coñecer a
orixe do
alfabeto e
diotnguir oo
tpoo de
alfabetoo
uoadoo na
actualidade.
Nomea e
deocribe oo
trazoo
principaio doo
alfabetoo máio
utlizadoo no
mundo
occidentals
diferenciándooo
doutroo tpoo
de eocrituraos e
explica a oúa
orixe.
Diotngue oo
diotntoo
tpoo de
alfabetoo.
CAA
CCEC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
l
B.7.1.
Ciiilización
grecolatna
nao arteo e
na
organización
Recoñecer a
preoenza da
ciiilización
cláoica nao
arteo e na
organización
Sinala e
deocribe algún
aopectoo
báoicoo da
cultura e a
ciiilización
Pon
exemploo doo
aopectoo
báoicoo da
ciiilización
grecolatna
CCL
CAA
CL
EOE
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
300
n
ñ
oocial e
polítca
actual.
.
oocial e
polítca.
grecolatna que
periiiiron ata a
actualidades
demootrando a
oúa iixencia
nunha e noutra
época
mediante
exemploo.
que
periiiiron
ata a
actualidade.
ECC
b
e
B7.4.
Traballoo de
inieotgación
oobre a
ciiilización
cláoica na
nooa cultura.
Realizar
traballoo de
inieotgación
oobre a
periiiencia
da ciiilización
cláoica na
contornas
utlizando ao
tecnoloxíao
da
información e
a
comunicación
.
Utliza ao
tecnoloxíao da
información e a
comunicación
para
recabar
información e
realizar
traballoo de
inieotgación
acerca da
periiiencia da
ciiilización
cláoica na nooa
cultura.
Sabe utlizar
ao TIC para
recabar
información.
CD
CAA
CL
EOE
CA
UNIDADES Vs VIs VIIs VIII: ROMA (16 SESIÓNS) 2ª AVALIACIÓN
obxec.
contdoo criterioo
de
eotándareo
de
grao mín. compet elementoo tranoieroaio
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
301
aialiación aprendizaxe con
eotándar
. claie
f
o
B1.1. Marco
xeográfco
da
ciiilización
romana.
Deocribir oo
marcoo
xeográfcoo
en que oe
deoeniolie a
ciiilización
romana ao
longo da oúa
hiotoria.
Enumera
aopectoo do
marco
xeográfco que
poden oe
conoideradoo
determinanteo
no
deoenioliement
o da ciiilización
latnas e achega
exemploo para
iluotrar e
xuotfcar ao oúao
formulacióno.
Localiza oo
lugareo máio
oalientableo
da ciiilización
romana.
CMCCT
CD
CAA
CSC
CL
EOE
CA
ñ e
ñ
B2.2. Marco
hiotórico da
ciiilización
romana:
Monarquía.
Roma
Identfcars
deocribir e
explicar
o marco
hiotórico en
que oe
deoeniolien
a ciiilización
romana.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
na ciiilización
romana e no
período hiotórico
correopondentes
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao
.
Elabora eixeo
cronolóxicoo en
que oe
repreoenten ftoo
hiotóricoo
oalientableos
Enmarca
determinadoo
feitoo
hiotóricoo na
ciiilización
romana.
Elabora eixeo
cronolóxicoo
en que oe
repreoenten
ftoo
hiotóricoo.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
CL
EOE
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
302
conoultando ou
non fonteo de
información.
l
ñ
B4.4.
Enxeñería
romana:
obrao
públicao e
urbaniomo.
Víao
romanao.
Coñecer ao
creacióno
urbaníotcao
romanaos aoí
como a oúa
rede iiaria.
Deocribe ao
caracteríotcaos
oo principaio
elementoo e a
función dao
grandeo obrao
públicao
romanaos
explicando e
iluotrando con
exemploo a oúa
importancia para
o
deoenioliement
o do Imperio e a
oúa influencia en
modeloo
urbaníotcoo
pooterioreo.
Coñece ao
caracteríotcao
s oo principaio
elementoo e a
función dao
grandeo obrao
públicao
romanao.
CSC
CMCCT
CD
CCEC
CL
EOE
CA
ECC
a
B5.1.
Organizació
n polítca en
Roma.
Coñecer ao
caracteríotca
o dao
principaio
formao de
organización
polítca
preoenteo no
mundo
cláoicos e
eotablecer
oemellanzao
e diferenzao
entre elao.
Nomea oo
principaio
oiotemao
polítcoo da
antgüidade
cláoica e
deocribes dentro
de cada uns a
forma de
diotribución e o
exercicio do
poders ao
inottuciónos o
papel que eotao
deoempeñan e
oo mecaniomoo
de partcipación
Nomea oo
principaio
oiotemao
polítcoo de
Roma.
CSC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
303
polítca.
f
B6.2. Orixe
do alfabeto.
O alfabeto
romano.
Recoñecer a
preoenza de
elementoo do
alfabeto
latno
noo alfabetoo
actuaio.
Explica a
influencia do
alfabeto latno
na formación
doo alfabetoo
actuaios e oinala
neoteo últmoo a
preoenza de
determinadoo
elementoo
tomadoo doo
primeiroo.
Explica a
influencia do
alfabeto
latno na
formación doo
alfabetoo
actuáio.
CD
CMCCT
CCEC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
h
ñ
B2.2. Marco
hiotórico da
ciiilización
romana:
República.
Guerrao
Púnicao.
Identfcars
deocribir e
explicar o
marco
hiotórico en
que oe
deoeniolien
a ciiilización
romana.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
na ciiilización
romana e no
período hiotórico
correopondentes
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao
.
Enmarca
determinadoo
feitoo
hiotóricoo na
ciiilización
romana.
Elabora eixeo
cronolóxicoo
en que oe
repreoenten
ftoo
hiotóricoo.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
CL
EOE
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
304
Elabora eixeo
cronolóxicoo en
que oe
repreoenten ftoo
hiotóricoo
oalientableos
conoultando ou
non fonteo de
información.
g
h
ñ
B5.2.
Sociedade
en Roma:
claoeo
oociaio.
Coñecer ao
caracteríotca
o e a
eiolución dao
claoeo oociaio
en Roma.
Deocribe ao
principaio
caracteríotcao e
a eiolución doo
grupoo que
compoñen a
oociedade
romana.
Coñece oo
diotntoo
grupoo oociaio
que
compoñen a
oociedade
romana.
CCL
CSC
CL
EOE
ECC
i
B4.2.
Arquitectur
a en Roma:
tpoo de
edifcioo. O
anfteatro.
Identfcar ao
caracteríotca
o máio
oalientableo
da
arquitectura
grecorroman
a en relación
coo edifcioo
máio
oingulareo.
Recoñece ao
caracteríotcao
eoenciaio da
arquitectura
romana.
Coñece ao
caracteríotcao
e
funcionalidad
e doo
diotntoo
edifcioo
romanoo.
CCEC
CMCCT
CD
CL
EOE
CA
ECC
d
B5.5
Eopectáculo
o públicoo
en
Identfcar ao
principaio
formao de
lecer da
Deocribe ao
principaio formao
de lecer dao
oociedadeo grega
e romanas
Deocribe oo
ludi
gladiatorum.
CSIEE
CAA
CSC
CL
EOE
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
305
Grecia e
Roma.
Gladiadoreo
.
antgüidade. analizando a oúa
fnalidades oo
grupoo aoo que
ian dirixidao e a
oúa función no
deoenioliement
o
da identdade
oocial.
CCL ECC
f
ñ
o
B6.3. Ao
linguao do
mundo. O
indoeurope
o e ao oúao
familiao
lingüíotcao.
Coñecer a
orixe común
dao
linguao
indoeuropeao
.
Deocribe a
eiolución dao
linguao
romanceo a
partr do latn
como un proceoo
hiotóricos
explicando e
iluotrando con
exemploo oo
elementoo que
eiidencian do
xeito máio iioible
a oúa orixe
común e o
parenteoco
exiotente entre
elao.
Coñece a
eiolución dao
linguao
romanceo a
partr do latn.
CCL CCEC CL
EOE
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
306
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
e
ñ
B2.2. Marco
hiotórico da
ciiilización
romana:
República.
Xulio Céoar.
Identfcars
deocribir e
explicar o
marco
hiotórico en
que oe
deoeniolien
a ciiilización
romana.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
na ciiilización
romana e no
período
hiotórico
correopondentes
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao
.
Enmarca
determinadoo
feitoo
hiotóricoo na
ciiilización
romana.
Elabora eixeo
cronolóxicoo
en que oe
repreoenten
ftoo
hiotóricoo.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
CL
EOE
CA
ECC
g
h
ñ
B5.2.
Sociedade
en Roma:
oo eocraioo.
Coñecer ao
caracteríotca
o e a
eiolución dao
claoeo oociaio
en Roma.
Deocribe ao
principaio
caracteríotcao e
a eiolución doo
grupoo que
compoñen a
oociedade
romana.
Coñece oo
diotntoo
grupoo oociaio
que
compoñen a
oociedade
romana.
CCL
CSC
CL
EOE
CA
ECC
B4.2.
Arquitectur
a en Roma:
Identfcar ao
caracteríotca
o máio
Recoñece ao
caracteríotcao
eoenciaio da
Coñece ao
caracteríotcao
e
CCEC
CMCCT
CD
CL
EOE
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
307
i tpoo de
edifcioo. O
teatro.
oalientableo
da
arquitectura
grecorroman
a en relación
coo edifcioo
máio
oingulareo.
arquitectura
romana.
funcionalidad
e doo
diotntoo
edifcioo
romanoo.
CA
ECC
l
ñ
o
B6.4. Ao
linguao
romanceo.
Identfcar ao
linguao
europeao
romanceo e
non
romanceos e
localizalao
nun mapa.
Identfca ao
linguao que oe
falan en Europa
e en Eopañas
diferenciando
pola oúa orixe ao
romanceo e ao
non romanceos e
delimita nun
mapa ao zonao
onde oe utlizan.
Delimita nun
mapa ao
zonao onde oe
utlizan ao
linguao
romanceo.
CSC
CD
CCL
CCA
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
308
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizaxe
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
e
ñ
B2.2. Marco
hiotórico da
ciiilización
romana: o
Imperio.
Identfcars
deocribir e
explicar o
marco
hiotórico en
que oe
deoeniolien
a ciiilización
romana.
Sabe enmarcar
determinadoo
feitoo hiotóricoo
na ciiilización
romana e no
período
hiotórico
correopondentes
póndooo en
contexto e
relacionándooo
con outrao
circunotanciao
contemporáneao
.
Enmarca
determinadoo
feitoo
hiotóricoo na
ciiilización
romana.
Elabora eixeo
cronolóxicoo
en que oe
repreoenten
ftoo
hiotóricoo.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
CL
EOE
CA
ECC
m
B5.4. Vida
cotá en
Roma:
Pompeia.
Coñecer oo
trazoo máio
oalientableo
da iida cotá
en Grecia e
Roma.
Identfca e
deocribe oo tpoo
de iiiendas o
modo de
alimentacións oo
hábitoo de
hixiene e a
ieotmenta en
Roma.
Identfca e
deocribe oo
tpoo de
iiiendas o
modo de
alimentacións
oo hábitoo de
hixiene e a
ieotmenta en
Roma
baoeándooe
no que oabe
oobre
Pompeia.
CD
CAA
CSC
CMCCT
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
309
i
B4.2.
Arquitectura
en Roma:
tpoo de
edifcioo. Ao
termao.
Identfcar ao
caracteríotca
o máio
oalientableo
da
arquitectura
grecorroman
a en relación
coo edifcioo
máio
oingulareo.
Recoñece ao
caracteríotcao
eoenciaio da
arquitectura
romana.
Coñece ao
caracteríotcao
e
funcionalidad
e doo
diotntoo
edifcioo
romanoo.
CCEC
CMCCT
CD
CL
EOE
CA
ECC
e
ñ
o
B6.6.
Latniomoos
palabrao
patrimoniaios
cultomoo e
oemicultomoo
.
Diotnguir e
identfcar
latniomoos
cultomoos
oemicultomo
o e termoo
patrimoniaio.
Identfca e
diferencia con
oeguridade
cultomoos
oemicultomoo e
termoo
patrimoniaios en
relación co
termo de orixe
oens neceoidade
de conoultar
dicionarioo nin
outrao fonteo de
información.
Coñece o
oignifcado
dao
principaio
locucióno
latnao de uoo
actual.
CCA
CCL
CL
EOE
CA
h
ñ
o
B6.9.
Preoenza dao
linguao
cláoicao nao
linguao
modernao.
Conotatar o
influxo dao
linguao
cláoicao en
linguao non
deriiadao
delao.
Demootra o
influxo do latn e
o grego oobre ao
linguao
modernao
oeriíndooe de
exemploo para
iluotrar o
mantemento
neotao de
Coñece o
influxo do
latn oobre ao
linguao
modernao.
CCL
CCA
CL
EOE
CA
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
310
elementoo
léxicoo
morfolóxicoo e
ointáctcoo
herdadoo dao
primeirao.
UNIDADES IXs Xs XIs XII: MÉRIDA (16 SESIÓNS) 3ª AVALIACIÓN
O obxec.
contdoo
criterioo de aialiación
eotándareo de aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compet. claie
elementoo tranoieroaio
l
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
311
ñ
B4.4. Enxeñería romana: obrao públicao e urbaniomo. Víao romanao.
Coñecer ao creacióno urbaníotcao romanaos aoí como
a oúa rede iiaria.
Deocribe ao caracteríotcaos oo principaio elementoo e a función dao grandeo obrao públicao romanaos explicando e iluotrando con
exemploo a oúa importancia para o deoenioliemento do Imperio e a oúa influencia en modeloo urbaníotcoo pooterioreo
Coñece a función dao grandeo obrao públicao romanao.
CSC CMCCT
CD
CCEC
CL
EOE
CA
ECC
e
ñ
B4.5. Herdanza cláoica no patrimonio artotco: Mérida e Lugo.
Coñecer e oaber localizar oo principaio monumentoo cláoicoo do patrimonio eopañol e europeo.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
312
Localiza nun mapa oo principaio monumentoo cláoicoo do patrimonio eopañol e europeos identfcando a partr de elementoo
concretoo o oeu eotlo e oúa cronoloxía.
Localiza nun mapa oo principaio monumentoo cláoicoo dao ciudadeo traballadao.
CAA
CD
CCEC CMCCT
CL
EOE
CA
ECC
e
ñ
o
B6.6. Latniomoos palabrao patrimoniaios cultomoo e oemicultomoo.
Diotnguir e identfcar latniomoos
cultomoos oemicultomoo e termoo patrimoniaio.
Identfca e diferencia con oeguridade cultomoos oemicultomoo
e termoo patrimoniaios en relación co termo de orixe oens neceoidade de conoultar dicionarioo nin outrao fonteo de información.
Diferencia cultomoos oemicultomoo e termoo patrimoniaio.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
313
CCA
CCL
CL
EOE
CA
ñ
B7.3. Hiotoria de Roma e a oúa preoenza no nooo paío.
Identfcar oo aopectoo máio importanteo da hiotoria de Roma e a oúa preoenza no nooo paío e recoñecer ao pegadao da cultura
romana en diierooo aopectoo da ciiilización actual.
Enumera e explica algúno exemploo concretoo noo que oe pon demanifeoto a influencia que o mundo cláoico tio na hiotoria e ao
tradicióno do nooo paío.
Explica algún exemplo da influencia que o mundo cláoico tio na hiotoria e ao tradicióno do nooo paío.
CSC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
314
ECC
O obxec.
contdoo
criterioo de aialiación
eotándareo de aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
compet. claie
elementoo tranoieroaio
ñ
o
B2.2. Marco hiotórico da ciiilización romana: Monarquías República e Imperio.
Coñecer ao caracteríotcao fundamentaio da romanización de Hiopania e Gallaecia.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
315
Explica a romanización de Hiopania e Gallaecias deocribindo ao oúao cauoao e delimitando ao oúao faoeo.
Coñece ao principaio coloniao do Imperio.
CCEC
CAA
CSC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
c
ñ
B5.3. A familia en Roma.
Coñecer a compooición da familia e oo papeio aoignadoo aoo oeuo membroo.
Identfca e explica oo papeio que deoempeña dentro da familia cada un doo oeuo membroos identfcando e explicando a traiéo
deleo eotereotpoo culturaio e comparándooo coo actuaio.
Explica oo papeio que deoempeña dentro da familia cada un doo oeuo membroo
CSC
CCL
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
316
CL
EOE
CA
ECC
f
l
ñ
o
B6.7. Principaio regrao de eiolución fonétca do latn ao galego e ao caotelán.
Facer eiolucióno deode o latn
ao galego e ao caoteláns tendo en conta oo fenómenoo fonétcoo.
Explica oo proceooo de eiolución dalgúno termoo deode o étmo latno ata oo oeuo reopectioo deriiadoo nao linguao romanceos
deocribindo algúno doo fenómenoo
fonétcoo producidoo e iluotrándooo
con outroo exemploo.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
317
Realiza eiolucióno do latn ao galego e ao caotelán aplicando ao regrao fonétcao de eiolución.
CCA
CCL
CL
EOE
CA
O obxec.
contdoo
criterioo de aialiación
eotándareo de aprendizaxe
grao mín.
con eotándar
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
318
compet. claie
elementoo tranoieroaio
b
B3.4. Relixión romana: culto público e priiado.
Explicar oo fundamentoo da relixiooidade romana e diotnguir a relixión ofcial dao manifeotacióno do culto priiado.
Diotngue a relixión ofcial de Roma doo cultoo priiadoos e explica oo trazoo que lleo oon propioo.
Diotngue a relixión ofcial de Roma doo cultoo priiadoo.
CSC CMCCT
CCEC
CL
EOE
CA
ECC
m
B5.4. Vida cotá en Grecia e Roma: iiiendas hixienes alimentacións ieotmenta e traballo.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
319
Coñecer oo trazoo máio oalientableo da iida cotá en Grecia e Roma.
Identfca e deocribe oo tpoo de iiiendas o modo de alimentacións oo hábitoo de hixiene e a ieotmenta en Roma.
Deocribe oo tpoo de iiienda.
CD
CAA
CSC
CMCCT
CL
EOE
CA
ECC
l
n
ñ
B7.2. Mitoloxía e temao lexendarioo nao manifeotacióno artotcao
Actuáio.
Coñecer a periiiencia da mitoloxía e oo temao lexendarioo nao manifeotacióno artotcao actuáio.
Demootra a periiiencia da mitoloxía e oo temao lexendarioo mediante exemploo de manifeotacióno artotcao contemporáneao nao
que eotán preoenteo eoteo motioo.
.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
320
Coñecea periiiencia da mitoloxía e oo temao lexendarioo.
CAA
CCEC
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
321
obxec.
contdoo criterioo
de
aialiación
eotándareo
de
aprendizax
e
grao mín.
con
eotándar
compet
. claie
elementoo tranoieroaio
a
B5.1.
Organización
polítca en
en Roma: o
exército.
Coñecer ao
caracteríotca
o dao
principaio
formao de
organización
polítca
preoenteo no
mundo
cláoicos e
eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
entre elao.
Nomea oo
principaio
oiotemao
polítcoo da
antgüidade
cláoica e
deocribes
dentro de cada
uns a forma de
diotribución e o
exercicio do
poders ao
inottuciónos o
papel que eotao
deoempeñan e
oo mecaniomoo
de partcipación
polítca.
Coñece o
papel do
exército na
oociedade
romana.
CSC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
a
B5.1.
Organización
polítca en
en Roma: a
caída do
Imperio
romano..
Coñecer ao
caracteríotca
o dao
principaio
formao de
organización
polítca
preoenteo no
mundo
cláoicos e
eotablecer
oemellanzao e
diferenzao
Nomea oo
principaio
oiotemao
polítcoo da
antgüidade
cláoica e
deocribes
dentro de cada
uns a forma de
diotribución e o
exercicio do
poders ao
inottuciónos o
Coñece ao
etapao de
decadencia e
caída do
Imperio.
CSC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
322
entre elao. papel que eotao
deoempeñan e
oo mecaniomoo
de partcipación
polítca.
B7.4.Traballo
o de
inieotgación
oobre a
ciiilización
cláoica na
nooa cultura.
Realizar
traballoo de
inieotgación
oobre a
periiiencia
da ciiilización
cláoica na
contornas
utlizando ao
tecnoloxíao
da
información e
a
comunicación
.
Utliza ao
tecnoloxíao da
información e a
comunicación
para recabar
información e
realizar
traballoo de
inieotgación
acerca da
periiiencia da
ciiilización
cláoica na nooa
cultura.
Utliza ao
tecnoloxíao
da
información
e a
comunicació
n para
recabar
información
e realizar
traballoo de
inieotgación
acerca da
periiiencia
da
ciiilización
cláoica na
nooa cultura.
CSC
CCL
CL
EOE
CA
ECC
Dadao ao peculiaridadeo do grupo con moi diotntoo niieio de aproieitamentos oo instrumentos
de avaliacións neote curoo académico oerán douo traballoo por trimeotre de temao propootoo
polo profeoor da aoignatura e que oe leiarán a cabo na aula e na caoa do alumno a parteo
iguaio.
4.2.4 Metodoloxía didáctca e estratexias para acadar os estándares de aprendizaxe e
adquisición das competencias clave.
O enfoque metodolóxico deberá faiorecer a capacidade de autoaprendizaxes de traballar en
equipo e aplicar oo métodoo apropiadoo de inieotgación para oeguir aprendendo ao longo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
323
da iida.
Proporaoe unha oecuencia de traballo axeitada e graduada por medio dunha metodoloxía
actias preferentemente de tpo indutio-contextuals na que ao normao oe coniertan en
pooeoión permanente e en automatomo lingüíotco. O enfoque irá dirixido a que o alumnado
deoeniolia e afance ao oúao propiao técnicao de traballo mediante diieroao eotratexiao.
O profeoor explicará durante non máio de 15 minutoo por claoe oo conceptoo recollidoo en
cada unidade didáctca da programacións oexan eoteo de calquera doo bloqueo do currículo
da aoignatura. O reoto do período lectio adicarao a comprobar o aproieitamento deota
explicación por parte do alumnado e a reforzaloo mediante exercicioo diierooo. Oo alumnoo
deberán realizar na caoa unha pequena tarefa que demootre oe indiiidualmente oon capaceo
de aplicar o aprendido. Ao fnal de cada unidade didáctca oo alumnoo leiarán a cabo
indiiidualmente e na aula unha proba de aialiación e oínteoe que entregarán ao profeoor
para correxir. O reoultado obtdo oumará dentro doo douo puntoo por traballo que oe
contemplan na aialiación.
A adquioición dao competenciao claie s oobre todo a CCL e a adquioición doo eotándareo
mínimoo de aprendizaxe oon douo obxectioo deota aoignatura aoo que contribuirá a
metodoloxía expoota anteriormente.
Procuraraoe xerar un clima na aula co que ao alumnao e alumnoo ointan a neceoidade de
partcipar actiamente no proceoo de enoino-aprendizaxes aoegurándonoo de que eoeo
intentoos meomo oe oon erróneoos oirian de eotmulo para intentalo de noio.
Neote oenoos crearanoe contextoo de aprendizaxe e aialiación que comprometan o alumnado
e que o leien a planifcar e aialiar ao oúao realizaciónos identfcando oo aianceo e ao
difcultadeos de cara a autorregular o oeu propio e oingular proceoo de aprender a aprender.
Promoieraoe a partcipación do alumnado en pequenoo traballoo de inieotgacións coa
orientación precioa para que poida acadar a capacidade de realizar un proxecto de
inieotgación eocolar de forma autónoma. Haberá que diotnguir niieio de difcultade no
contdo e nao actiidadeo para cubrir ao diieroao neceoidadeo educatiao do alumnado.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
324
Promoieraoe a utlización dao TIC para informaroes aprender e comunicaroe e para utlizar
con oentdo crítcos como recuroo formatios materiaio de procedencia diieroa.
4.2.5 Materiais e recursos didáctcos
En canto óo materiaios empregaremoo o libro de texto Cultura Clásica I de Ed. Caoalo.
Empregaranoes ademáiosmateriaio audioiiouaio de todo tpo.
Vioualizaraoe alomenoo una película por trimeotre que eocollerá o profeoor e iluotrará oo
aopectoo de cultura e iida cotá que oe traballen na claoe.
4.2.6 Procedemento para a avaliación inicial
Dado que o alumnado é a primeira iez que ie a aoignatura de Cultura Cláoicas a aialiación
inicial baoearaoe na oboeriación do niiel doo coñecementoo morfoointáctcoo de cada
alumno e a poota en ialor doo coñecementoo de cultura xeral adquiridoo en ámbitoo
diierooo. Realizaraoe para eote fn un cueotonario no primeiro meo de curoo con preguntao
relatiao áo pegadao cláoicao na nooa oociedades lingua…
4.2.7 Acreditación de coñecementos previos na ESO
Xa que o alumnado de Cultura Cláoica en 3º da ESO entra en contacto coa aoignatura por
primeira iezs oo coñecementoo preiioo que oe precioarán oerán oo relacionadoo co mundo
cláoicos deriiadoo de ter curoado outrao aoignaturao. Eoteo coñecementoo en ningún caoo
oerán obxecto de exame e o profeoor conotatará que o alumnado oo pooúe a traiéo dao
oeoión de claoe.
4.2.8 Procedemento de avaliación contínua e extraordinaria na ESO
Dadao ao peculiaridadeo do grupo con moi diotntoo niieio de aproieitamentos oo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
325
instrumentos de avaliacións neote curoo académico oerán douo traballoo por
trimeotre de temao propootoo polo profeoor da aoignatura e que oe leiarán a cabo na
aula e na caoa do alumno a parteo iguaio.
A aialiación extraordinaria faraoe en baoe a un exames do tpo doo realizadoo durante
o curoo pero que inclúa a totalidade da materia iiota durante o curoos dando eopecial
releiancia a oo mínimoo eoixibleo.
4.2.9 Procedemento para o seguimento e avaliación das materias pendentes na ESO
O oeguimento dao materiao pendenteo conoiotrá ao oeguinteo interiencióno:
Realización de dúao probao ao longo do curoos nao datao que marque a dirección do
centro e unha proba fnal para oo que non acaden o aprobado nao anterioreo.
Traballo na aula de xeito indiiidualizados tanto coo alumnoo pendenteos como con
aqueleo que preoenten algunha difcultade ou preoenten oobredotación.
Elaboración por parte do profeoors de materiaio de reforzo e ampliación.
Control do traballo oemanal doo alumnoo pendenteo.
Entreiiotao periodicao coo alumnoo con difcultadeo e coo alumnoo pendenteo.
4.2.10 Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e práctca docente
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
326
Oo indicadoreo de logro para aialiación do proceoo de enoino e práctca docente baoearanoe
na conoecución doo oeguinteo ítemo:
a. Sobre oo materiaio empregadoo: oe oon acceoibleo para oo alumnoos oufcienteos atractioo...
b. Sobre a planifcación: oe foi axeitada en canto a cantdade de actiidadeos niiel de
difcultades interéo para oo alumnoo con obxectioo ben defnidoo e colaboratiao.
c. Sobre a motiación do alumnado: oobre deopertar a oúa curiooidades a oúa partcipación
actias a conoecución máxima de deoenioliemento...
d. Sobre a incluoión de temao tranoieroaios uoo de TICs actiidadeo interdiociplinareo...
4.2.11 Indicadores de logro para avaliar a programación didáctca
A aialiación da programación como proceoo de enoino-aprendizaxe baoearaoe noo oeguinteo
criterioo e a oúa conoecución:
A adecuación de obxectioo e contdoo áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado.
A adecuación doo criterioo de aialiación áo caracteríotcao e neceoidadeo do alumnado
Ao aprendizaxeo acadadao polo alumnado
A programación didáctca o oeu deoenioliemento
Oo procedementoo de aialiación do alumnado.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
327
Outrao conoideracióno que oexan oportunao.
Ao fnal de cada trimeotres deopoio da aialiación doo alumnoo facilitaráoelleo un
cueotonario no que califcarán de cero a dez ao profeoor con preguntao relatiao á
puntualidades claridade dao explicaciónos intereoe da materias organización do enoinantes
oe na claoe hai bo ambiente docente s oe aprende nao claoeo s oe ao probao oe axuotan ao
explicado s oe ie utlidade noo contdoos oe o profeoor conta coo recurooo materiaio
oufcienteo para impartr ao claoeo … Eota enquioa de aialiación docente oerá eotudiada e
ialorada polo profeoor para a partreo do reoultado mellorars cambiar ou modifcar o que oe
conoidere neceoario.
5. Elementos transversais
O Minioterio de Educacións por medio do artgo 6 do Real Decreto 1105/2014 do 2 de
decembro diopón que oo oeguinteo elementoo tranoieroaio oerán tratadoo en tódalao
aoignaturao da ESO:
CL: comprenoión lectora; CA: comunicación audioiioual; EOE: expreoión oral e eocrita; ECC:
educación cíiica e conottucional; E: emprendemento e TIC: tecnoloxíao da información e o
coñecemento.
Todoo eoteo elementoo oerán traballadoo nao diotntao aoignaturao que imparte eote
departamentos como queda indicado no eoquema de cada unidade didáctcas priorizando
aqueleo que oe acomoden mellor ao contdo da unidade correopondente.
6. Medidas de atención á diversidade
• Traballo na aula de xeito indiiidualizados tanto coo alumnoo pendenteos como con
aqueleo que preoenten algunha difcultade ou preoenten oobredotación. Neoteo últmoo
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
328
caooo proporcionaránoelle aoo alumnoo textoo con menor ou maior difcultades dependendo
do caoo para traballar a tradución e o comentario morfoointáctco. En canto aoo contdoo
teóricoo adaptaranoe para alumnoo con infradotación. Oo alumnoo pendenteo oeguirán a
programación normal agáo en caooo eopecífcoo.
• Elaboración por parte do profeoors de materiaio de reforzo e ampliación.
• Control do traballo oemanal doo alumnoo pendenteo.
• Entreiiotao periodicao coo alumnoo con difcultadeo e coo alumnoo pendenteo.
7. Accións de contribución ao plan de convivenvia e educación en valores en todos os niveis
Colaboraremoo en todo o que o plan de coniiiencia do centro conoidere oportuno. Na ESO
e para cortar oo inoultoo e pelexao eoixiraoe ao alumno que inoulte que diga cinco couoao
pooitiao ao alumno inoultado. Pediráoelle que o faga de xeito oral pero oe neceoita moito
tempos deberá facelo por eocritos aínda que lle leie toda a claoe porque redactar aumenta
ao competenciao báoicao en lingua. Paréceme una maneira adecuada para ir minimizando
todo o pooible ao faltao de reopecto entre oo membroo da comunidade eocolar.
No bacharelato debe pedir perdón e dicirlle algo pooitio no meomo momento. Se é una
conducta caoe impuloiias explicaráoelle cada iez por qué é negatia a oúa conducta aínda
que ao alumno non llo pareza. Todao ao ieceo que apareza eote comportamento
chamaráraoelle a atención.
Con reopecto á Educación en Valoreo incidiremoo na igualdade de oexoos reopecto polao
diferenzaos educación para a pazs educación iiarias... que oerán traballadoo a traiéo dao
diotntao unidadeo didáctcao no Bloque IV doo contdoo da programación de cada aoignatura
e cada niiel impartdo por eote departamento.
Traballaremoo con intenoidade a iiolencia de xénero e a couoifcación da mullers moi
preoente en todo o mundo antguo; incidiremoo conotantemente na relación falta de
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
329
preparación educatia/ pobreza e na eocraiitude como fenómeno normalizado na
antgüidade e aínda que prohibida na actualidade preoente nao nooao oociedadeos incluoo
nao máio deoenioliidao diofrazada de moitao formao.
8. Actvidades complementarias e extraescolares xerais deste departamento
Ao actiidadeo propootao a contnuación oon para todoo oo alumnoo do departamento e
leiaranoe a cabo en colaboración có departamento de Xeografía e Hiotoria.
Aoiotencia a unha repreoentación teatral dunha obra cláoicas no marco do Feotial de Teatro
Grecolatno de Lugo.
Vioita ao Muoeo Proiincial de Lugo e áo diotntao oalao de expooicióno que mootran achádegoo
de orixe romana.
Aoiotencia á proxección dunha película que teña que ier có curriculum da aoignatura.
Partcipacións a traiéo de internets no concuroo de Cultura Cláoica organizado pola SEEC
oección Galicia.
Vioitao a lugareo de interéo para o alumnado de cláoicao: Médulas (León), Museo Romano de
Mérida, Santa Olalla de Bóveda ou caleoquera outroo.
Oo contdoo deota programación oerán explicadoo pormenorizadamente aoo alumnoo na
primeira oemana de curoo polo profeoor correopondente e unha copia dela permanecerá na
aula durante todo o curoo. Oo contdoo mínimoo de cada aoignatura publicaranoe no
taboleiro da aula.
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
330
Catalina Rey Rodríguez
Xefa de departamento
Programación Departamento Línguas Clásicas
-Curso 2018/19-
-
331