NÝBURAGULA
description
Transcript of NÝBURAGULA
NÝBURAGULANÝBURAGULA
BARNALÆKNISFRÆÐI
HÁSKÓLI ÍSLANDS
Atli Dagbjartsson
Nýburagula
GULAGULA
• Myndun bilirubins úr hemoglobulíni • Flutningur bilirubins frá reticuloendotheial vef til lifrar• Bynding bilirubins (conjugation) við glucuronylsýru í
lifrarfrumum• Útskilnaður bilirubins í þvagi og saur• Óconjugerað bilirubin getur valdið heilaskemmdum
(Kernicterus)
Nýburagula
BILIRUBINBILIRUBIN
Nýburagula
GULAGULA
• Myndun bilirubins úr hemoglobulíni • Flutningur bilirubins frá reticuloendotheial vef til lifrar• Bynding bilirubins (conjugation) við glucuronylsýru í
lifrarfrumum• Útskilnaður bilirubins í þvagi og saur• Óconjugerað bilirubin getur valdið heilaskemmdum
(Kernicterus)
Nýburagula
BILIRUBINBILIRUBIN
Nýburagula
FYSIOLOGISK GULAFYSIOLOGISK GULA
• Aukin þéttni óconjugeraðs bilirubins
í subcutam fitu
• Hátt bilirubin í sermi
Nýburagula
FYSIOLOGISK GULA FYSIOLOGISK GULA (óconjugerað bilirubin)(óconjugerað bilirubin)
• 1. Aukin framleiðsla bilirubins:– Há hct. við fæðingu– Stuttur líftími rbk.– Upptaka bilirubins frá görnum
(enterohepatic circulation)
Nýburagula
FYSIOLOGISK GULAFYSIOLOGISK GULA
• 2. Léleg upptaka bilirubins frá plasma
Skortur á Y próteinum• 3. Léleg „conjugation“
Skert starfsemi glucuronyl transferasa• 4. Lélegur útskilnaður bilirubins
• 5. Brjóstamjólkurgula
Nýburagula
PATHOLOGISK GULA PATHOLOGISK GULA (óconjugerað bilirubin)(óconjugerað bilirubin)
• 1. HemolysaIsoimmunisation
Erfðagallar í rbk.
Utanaðkomandi þættir
Nýburagula
PATHOLOGISK GULA PATHOLOGISK GULA (óconjugerað bilirubin)(óconjugerað bilirubin)
• 2. Blæðingar og marblettir
• 3. Blóð í meltingarvegi• 4. Enterohepatiska hringrásin• 5. Hypothyroidismus• 6. Hypopituitarismus• 7. „Familial nonhemolytisk“ gula
Crigler-Najar
Gilberts
Nýburagula
GULAGULA
• Myndun bilirubins úr hemoglobulíni • Flutningur bilirubins frá reticuloendotheial vef til lifrar• Bynding bilirubins (conjugation) við glucuronylsýru í
lifrarfrumum• Útskilnaður bilirubins í þvagi og saur• Óconjugerað bilirubin getur valdið heilaskemmdum
(Kernicterus)
Nýburagula
ÁHÆTTUÞÆTTIRÁHÆTTUÞÆTTIRfyrir heilaskemmdumfyrir heilaskemmdum
• 1. Fyrirburar• 2. Hemolysa• 3. Súrefnisskortur• 4. Acidosis• 5. Þurrkur• 6. Lágt albumen• 7. Sýkingar• 8. Lyf
Nýburagula
RANNSÓKNIRRANNSÓKNIR
• 1. Blóðstatus
skoða blóðstrokið sérstaklega• 2. Coombs próf• 3. Blóðflokkun• 4. Bilirúbin
direct reacting
indirect reacting
• 5. Byndigeta blóðsins
Nýburagula
MEÐFERÐMEÐFERÐ
Nýburagula
MEÐFERÐMEÐFERÐ
• 1. Vökvun
• 2. Flýta hægðalosun• 3. Ljósameðferð• 4. Blóðskipti
Nýburagula
BLÓÐSKIPTIBLÓÐSKIPTI
• TILGANGUR:
• FJARLÆGJA EFNI ÚR BLÓÐINU SVO SEM
• antibodies
• bilirubin
• lyf
• toxin
• o.fl.
Nýburagula
BLÓÐSKIPTIBLÓÐSKIPTI
• BLÓÐSKIFTABLÓÐIÐ:
• sermið samrýmist blóðkornum barnsins
• blóðkornin samrýmist sermi barnsins
Nýburagula
BLÓÐSKIPTIBLÓÐSKIPTI
• FRAMKVÆMDIN:
• ÚT - INN
• 5 - 10 % AF BLÓÐMAGNI BARNSINS Í EINU
• Samtals notað u.þ.b. 2 x blóðmagn barnsins,
• sem er 90 - 100 ml á kg líkamsþunga þess
Nýburagula
BLÓÐSKIPTINBLÓÐSKIPTIN
• FRAMKVÆMDIN
Rusl
BlóðpokiBlóð
barnsins
Nýburagula
BLÓÐSKIFTINBLÓÐSKIFTIN
• Árangur blóðskiftanna
Nýburagula
BLÓÐSKIPTIBLÓÐSKIPTI
• HÆTTUR:• rangt blóð• blóðkornin setjast í pokanum• sýkingarhætta• jóniserað calcíum lækkað• blóðrásarálag - truflanir• electrolytatruflanir• lár blóðsykur eftir blóðskiftin