O Alfabeto Latino 1.3 - 2011
-
Upload
alvaro-p-vilarino -
Category
Documents
-
view
242 -
download
4
description
Transcript of O Alfabeto Latino 1.3 - 2011
O ALFABETO LATINO
* Foto de Sebastià Giralt: Estela funeraria de Aurelius Hermia e a súa dona Aurelia Philematium. s. I a.C, Museo Británico.
☞Álvaro P. Vilariñov.1.3 (sep-2011)
1jueves 22 de septiembre de 2011
ÍndiceOrixe
Sistemas de representación gráfica
O alfabeto latino
Pronunciación I
Pronunciación II
Sons vocálicos e semivocálicos
Puntualizacións
Clasificacións dos sons
Fonemas consonánticos latinos
Fonemas vocálicos latinos: localización e apertura
Fonemas vocálicos latinos: cantidade
Ditongos latinos
Acentuación latina
☞
☝
2jueves 22 de septiembre de 2011
Sistemas de representación gráficaO alfabeto: un dos maiores logros da Humanidade.
Cun número limitado de signos creamos infinidade de mensaxes
Sistemas non fonéticos:
Pictogramas: representación dunha realidade por medio do seu debuxo
Ideogramas: Representación de obxectos e ideas por medio dunha imaxe convencional ou símbolo.
Sistemas fonéticos:
Xeroglíficos: debuxos que representan sons.
Silabarios: Signos que representan sílabas
Alfabetos: signos que representan fonemas (maioritariamente)
☝
☞☜3jueves 22 de septiembre de 2011
Ideogramas
Pictogramas
☝
☞☜4jueves 22 de septiembre de 2011
http://www.flickr.com/photos/candelo/3181062872/
Xeroglífico de Gizá (Exipto)
Silabario: Iraklion (Isla de Creta): Museo. Tablilla de barro cocido con inscripciones en Lineal B
http://www.flickr.com/photos/gislenofl/3202532804/
☝
☞☜5jueves 22 de septiembre de 2011
ORIXEALFABETO FENICIO
ALFABETO GREGO
ALFABETO ETRUSCO
ALFABETO LATINO
Foron os exipcios os primeiros en representar os pensamentos, por medio de figuras de animais (...) e consideran que foron eles os inventores das letras;
que logo os fenicios, polo seu dominio do mar, introduciron en Grecia (...)
En Italia os etruscos aprendéronas do corintio Demarato e os aboríxenes, do arcadio Evandro; a
forma das letras latinas é a das gregas máis antigas.
TACITO, Anales XI, 14.
☝
☞☜6jueves 22 de septiembre de 2011
ALFABETO LATINO
A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T V X Y Z
a b c d e f g h i k l m n o p q r s t u x y z
23 signos en época clásica, tralo engadido no s.I a.C. das
grafías /y/ /z/, para transcribir os préstamos do grego Pronúnciase case igual que no galego Ver animación da súa evolución
☝
☞☜7jueves 22 de septiembre de 2011
Evolución do alfabeto latino☝
☜ ☞8jueves 22 de septiembre de 2011
Pronunciación I
c > celer, circum queixo, quilog > Gelu, gigno Guerra, guiarqu > Queror, Quintus Cuestión, cuidadogu > Inguen, sanguis Lingüeta, pingüín
ll > asellus [l], pero con corte silábico:asel-lus, castel...o
ch > Chaos, chorus caos, coro
☝
☞☜9jueves 22 de septiembre de 2011
Pronunciación II
th > Theatrum Teatro
ph > philosophia, triumphus filosofía, triunfo
x > exitus, saxum éxito, saxofónz > zona, zephyrus Son dobre: [ds]
y > papyrusson da u francesa (moi pechada) o ü alemana
☝
☞☜10jueves 22 de septiembre de 2011
Sons vocálicos ou semivocálicos
i >vocálico iter, bilis ira, bicicleta
i >semivocálico iam maior iate, maior
u >vocálico ubi, ultimus un, último, música
u >semivocálico vivis, volo,
vadis(pronúnciese u)uiuis, uolo, uadis
☝
☞☜ * Foto http://www.flickr.com/photos/galerieopweg/1498918115/in/photostream/
11jueves 22 de septiembre de 2011
Puntualizacións Na época imperial obsérvase unha pronuciación semellante ao noso “v”:
“vivit” xa se pronunciaba como [bibit] O humanista francés Petrus Ramus (1515-1572) propuxo :
a grafía “i” para o son i vocálico pleno e “j” para o semiconsoántico ira
jam
a grafía “u” para o son u vocálico pleno e “v” para o semiconsoánticounus
civis
Na actualidade a grafía “j” tende a non empregarse, deixando o “i”tanto para vocal como para semivocal.
Sen embargo manténse a distinción gráfica de “u”vocal e “v” semivocal: iuvenis
Algúns editores escriben sempre u para vocal e semivocal: iuuenis.
☝
☞☜12jueves 22 de septiembre de 2011
Aínda que a proposta de Petrus Ramus para a grafía do i como semivocal non é recollida pola maioría dos editores, si
podemos encontrala no diccionario Blánquez
Petrus Ramus. Francia:
1515-1571
☜
☝
☞13jueves 22 de septiembre de 2011
Algúns editores, como Alma Mater, escriben sempre u para vocal e semivocal: leuem, iuuenali, uestigia,
iuuet, etc.☜
☝
☞14jueves 22 de septiembre de 2011
Clasificación dos sons
Sistema consonántico:
Punto de articulación
Modo de articulación
Vibración das cordas vocais
Sistema vocálico
Localización
Apertura
Cantidade
☝
☞☜15jueves 22 de septiembre de 2011
Fonemas consonánticos latinos
Punto de articulaciónPunto de
articulaciónbilabiais labio-dentais dentais alveolares velares Vibración
cordas vocaisModo de articulaciónModo de
articulación
bilabiais labio-dentais dentais alveolares velares Vibración cordas vocais
oclusivasoclusivasp t c (k,q) xordas
oclusivasoclusivas
b d g sonoras
fricativasfricativas f s xordas
líquidaslaterais l
líquidasvibrantes r sonoras
nasaisnasais m n
☝
☞☜16jueves 22 de septiembre de 2011
Fonemas vocálicos latinos: localización e apertura
Localizaciónanterior(palatal) central posterior
(velar)Abertura
anterior(palatal) central posterior
(velar)
pechada i u media e oaberta a
☝
☞☜17jueves 22 de septiembre de 2011
Fonemas vocálicos latinos: cantidadevocais breves ă ĕ ĭ ŏ ŭvocais longas ā ē ī ō ū
Diferencias de significado en latín
sŏlum, “solo, chan" / sōlum, “só”
vĕnit, “ven” / vēnit, “veu”
lĕgit, “le” / lēgit, “leu”
mălum, “mal” / mālum, “mazá”
En inglés:
bin, “cesta” / bean, “xudía”
shit, “merda” / sheet, “sabana, folla”
En galego a apertura é un rasgo distintivo, como no latín o é a cantidade.
Fonemas [o] [e] abertos/pechados
póla / pola
como / comes
vén / ven
pega / pega
☝
☞☜18jueves 22 de septiembre de 2011
Ditongos latinos
ditongos exemplos
au pau-cum, mau-rum
oe foe-dum, moe-ni-a
ae cae-lum, sae-pe
En latín a secuencia vocal pechada + vocal aberta non forma ditongo:
fa-mi-li-a, a-ni-ma-li-a
qu-an-tus, qu-a-lis
☝
☞☜19jueves 22 de septiembre de 2011
Acentuación latinaEn latín non existe acento gráfico. O acento vén marcado pola cantidade da penúltima sílaba:
en latín non hai palabras agudas
si a penúltima sílaba é longa a palabra é grave: vē-nit, au-rum, vic-tor
si a penúltima sílaba é breve a palabra é esdrúxula: e-xĭ-tus, ca-vĕ-a, fa-mi-lĭ-a
Sílabas longas e breves:
Sílabas longas: as que teñen unha vocal longa ou ditongo: clo-ā-ca, vīc-tor, in-cau-tus
Sílabas breves: as que teñen unha vocal breve: ma-xĭ-mus, fa-mi-lĭ-a
Regras xerais para determinar a cantidade das vocais:
os ditongos son sempre longos > in-cau-tus
vocal seguida de dous ou máis consonantes é longa > vic-tor, con-dū-xi (x=ks)
vocal seguida doutra vocal é breve > fa-mi-lĭ-a
☝
☜20jueves 22 de septiembre de 2011