PDF-Hidraulika_V_B11-D

11. kapitulua

Motor hidraulikoak

B11

Motor hidraulikoak Festo Didactic

335

Motor hidraulikoak eragintza-taldeko osagaiak dira (ikurra: ikus A.3 kapitulua).Lan-elementuak dira, hain zuzen (eragileak). Energia hidraulikoa energia meka-niko bihurtzen dute eta biraketa-higidurak sortzen dituzte. Biraketa-higidura an-gelu jakin batzuetara mugatzen bada, motor biragarriak direla esaten da.

Motor hidraulikoek ponpen ezaugarri-parametro berberak dituzte, baina motorhidraulikoetan ez da desplazatutako bolumenaz hitz egiten; xurgatutako bo-lumenaz baizik. Motor hidraulikoen fabrikatzaileek bolumen hori birako cm3--tan adierazten dute. Horrez gain motorra eraginkorrena deneko biraketa--abiadura (birak minutukotan) ematen dute. Motor hidraulikoen xurgapen--bolumena ondoko formulekin kalkulatzen da:

Motorrak behar duen bolumen-emaria xurgatutako bolumenaren eta behar den

biraketa-abiaduraren arabera kalkulatzen da.

(V) 10 cm3-ko xurgapen-bolumeneko motorrak n = 600 b/min-ko abiadurazfuntzionatu behar du. Motorrak zenbateko (Q) bolumen-emaria behar du?

Adibidea

Horrek ponpak 6 dm3/min garraiatu behar dituela esan nahi du, motorrak 600bira minutuko eman ditzan.

Motor hidraulikoaren potentzia mekanikoa kalkulatzeko formula:

ω = abiadura angeluarra s-1-tan emana

ω = 2 ⋅ π ⋅ n

B11

Mp = ____V

Q = n ⋅ V

p = Presioa (Pa)M = Biraketa-momentua (Nm)V = Desplazamendu geometrikoa

Xurgapen-bolumena (cm3)Q = Bolumen-emaria (dm3/min)n = Birak minutuko (min-1)

10 cm3 ⋅ 600Q = ____________min

Q = 6000 cm3/min = 6 dm3/min (l/min)


336

V = 12,9 cm3-ko xurgapen-bolumena duen motorrari Q = 15 dm3/min-kogarraio-emariaz eragiten zaio. Dagokion biraketa-abiaduran biraketa-momentuaM = 1 Nm-koa da. Kalkulatu (n) biraketa-abiadura eta (P) potentzia.Kalkulatu biraketa-momentua motorra indartsu balaztatu eta 140 bar-eko pre-sioa (140 ⋅ 105) sortu dela kontsideratuz.

Adibidea

Datu teknikoak

n biraketa-abiadura

B11

Q = n ⋅ V Qn = ____V

Q = 15 dm3/minM = 1 NmV = 12,9 cm3

15 dm3/min 15 ⋅ 10-3 m3/min= ___________ = _______________

12,9 cm3 12,9 ⋅ 10-6 m3

15 ⋅ 10-3 m3

= ___________ ⋅ ________12,9 ⋅ 10-6 m3 ⋅ min

n = 1162,8 min-1


337

B11

Mp = ___V

P = 2 ⋅ π ⋅ n ⋅ M

P potentzia wattetan:

p = 2 ⋅ π ⋅ 1162,8 min-1 ⋅ 1 Nm

2 ⋅ π ⋅ 1162,8 ⋅ 1 Nm= ______________ ⋅ ____

60 s

P = 121,77 W

Biraketa-momentua sarrerako presioa maximoa denean:pmax = 140 ⋅ 105 Pa (140 bar)

M = p ⋅ V

= 140 ⋅ 105 Pa ⋅ 12,9 ⋅ 10-6 m3

N ⋅ m3

= 140 ⋅ 105 ⋅ 12,9 ⋅ 10-6 _____m2

= 1806 ⋅ 10-1 Nm

M = 180,6 Nm

Kalkulu hauetan errendimendu mekanikoa eta hidraulikoa ez dira kontuan har-tu, eta bolumen-errendimendua ere ez..


338

Motor hidraulikoek funtsean ponpa hidraulikoak bezalakoak dira eraikuntza al-detik. Honela sailkatzen dira:

• Eragintza konstanteko motorrakXurgapen-bolumen konstantea

• Motor erregulagarriakXurgapen-bolumen erregulagarria

Oinarrizko mota hauek, era berean, honela sailkatzen dira:

TP 502an motor hidraulikoen eragintzari buruzko informazio zehatza ematen da.

Kanpo-indarra

Motor hidraulikoa

Barne-indarra

Zelula-hegatsezkomotorra

Kanpo-engranajezkomotorra

Engranajezko motorra

Barne-engranajezkomotorra

Pistoi axialezko motorra

Pistoi erradialezko motorra

Pistoi-motorra

Eraztun-engranajezkomotorra

Eragintza konstantezkomotorra

Motor doigarri edo erregulagarriak

B11


339

B Motor hidraulikoak Festo Didactic

340

12. kapitulua

Osagarriak

B12

Osagarriak Festo Didactic

341

Aurreko kapituluetan deskribatutako elementu hidraulikoez aparte (zenbait bi-detako balbula, presioa erregulatzeko balbula, zilindro hidrauliko eta abarrezaparte), sistema hidraulikoak funtzionatzeko funtsezkoak diren osagarri batzukere badira:

• Tutu malguak• Tutuen akoplamenduak• Tutu zurrunak• Errakoreak• Konexio-plakak• Airea ateratzeko balbulak• Manometroak• Bolumen-emaria neurtzeko aparatuak

Osagarri hauen eginkizuna batez ere energia hidraulikoa garraiatzea da (tutumalguetan, tutu zurrunetan, etab.), eraikuntzako elementuen arteko konexioakegitea (errakoreekin, konexio-plakekin) eta kontrolatzea (neurgailuekin).

Sistema hidrauliko bateko elementu desberdinak tutu malgu eta tutu zurrunezkonektatzen zaizkio elkarri.

Tutu malgu eta zurrunen diametroek tutueriako presio-galeran zerikusia dute,eta sistema osoaren errendimenduan oinarrizko eragina dute. Tutuerian kurbe-tan, ukondoetan eta ukondo-errakoreetan presio-galerak handiegiak izan ezdaitezen, sistema hidraulikoa ondoko fluxu-abiadura maximoak kontuan hartutadiseinatzea gomendatzen da:

Presio-tutueria lan-presioa 50 bar-eraino: 4,0 m/s

lan-presioa 100 bar-eraino: 4,5 m/s




Xurgapen-tutueria 1,5 m/s

Itzulera-tutueria 2,0 m/s

B12


342

Datu hauetan oinarrituz, olio-korrontearen sekzioa kalkula daiteke ondoko for-mula aplikatuz:

Q = bolumen-emaria

v = fluxu-abiadura

Ondoren sistema hidraulikoan erabilitako tutuerian behar den diametroazehaztu daiteke.

Tutuen diametroaren kal kulua

eta

B12

QA = ___

v

π ⋅ d2A = ______

4

QA = ___v

Ondorioz, diametroa honakoa izango da:

p Ã d2 Q_____ = ___4 v

4 ⋅ Qd2 = _____π ⋅ v

Datu teknikoak (ikus B 3.3) Adibidea

Q = 4,2 dm3/min = 4,2 l/min Presio-tutueria 50 bar-eraino, v = 4 m/s

d = 4,47 mm

4 ⋅ 4,2 dm3/mind = ______________

π ⋅ 4 m/s

4 ⋅ 4,2 ⋅ 10-3 m3/s= ___________ ⋅ _____

π ⋅ 4 ⋅ 60 m/s

= 0,02 ⋅ 10-3 m2 = 20 mm2

4 ⋅ Qd = ______

π ⋅ v

d = diametroa


343

Tutu malguak ekipamendu eta elementu hidrauliko higikorrak konektatzeko era-biltzen dira, espazioa dela eta tutu zurrunak erabili ezin direnean (batez erehidraulika higikorrean). Gainera tutu malguek zaratak eta dardarak ere mo-teltzen dituzte. Geruza bat baino gehiago izaten dute:

12.1 Tutu malguak

Barneko (1) geruza goma sintetiko, tefloi, poliester-elastomero, perbunan edoneoprenozkoa izaten da. Tarteko geruza gogorgarria (2) altzairuzkoa edota po-liester edo rayon-ezkoa izaten da.Tarteko geruza, era berean, presioaren arabera zenbait geruzaz osatua izandaiteke.Kanpoko geruza (3), urradurarekiko erresistentzia duen goma, poliester-elasto-mero, poliuretano edo beste zenbait materialezkoa izaten da.Tutuek kanpotik babes kiribila edo ehuna izan dezakete kalte mekanikoetatikbabesteko.

Tutu malguaren egitura

B12.1


344

Tutu malguen aukeraketa

Tutu malguak aukeratzerakoan, eginkizun eta eragintza-faktoreak hartu behardira kontuan.Tutu malguek, indarra transmititzen duen likidoarentzat bidea izateaz gain, era-gin kimiko, termiko eta mekanikoak izan ditzakete.Lan-presioa (dinamikoa eta estatikoa) oso kontuz doitu behar da. Balbulakazkar kommutatzen direnean sortzen diren presio-puntak presio izendatuakbaino askoz ere handiagoak izan daitezke.Fabrikatzaileak diametro izendatuaz, karga onargarriaz eta erresistentzia kimi-ko zein termikoaz emandako datuak besterik ez dira balio dutenak.Diametro izendatu eta presiorako balio duten arauak DIN 20021, 20022 eta20023 dira. Tutu malguentzako kontrol-arauak DIN 20024an daude.

Definizioak

• Onar daitekeen lan-presio maximoaFabrikatzaileak presio estatikoaz (eta normalean presio dinamikoaz ere bai)adierazitako datuak. Lan-presio estatikoaren balioa segurtasun-mugarenlaukoitzaz ematen da, hau da, lan-presioa leherketa-presioaren laurdenaizaten da.

• Leherketa-presioaBalio honek kontrol-funtzioa besterik ez du. Tutuak ez du lehertu behar etaestankotasunik ere ez du galdu behar presioa leherketa-presioa baino txi-kiagoa baldin bada.

• Kontrol-presioaKontrolatzearren, tutuei lan-presioa baino bi aldiz handiagoa ezartzen zaiegutxienez 30 segundotan eta gehienez 60 segundotan.

• Luzera-aldaketaTutu malgu guztiei luzera aldatu egiten zaie egituraren arabera. Aldaketahorren mugak hauek dira: + % 2 eta - % 4.

• Makurdura-erradioaMakurdura-erradio minimorako adierazitako balioa higitzen ez den eta pre-sio maximoa duen tutuarentzat da. Segurtasuna dela eta, erradio txikiagorikez da erabili behar.

• Lan-tenperaturaTenperaturei dagozkien balioak tutu malguan zehar doan olioarenak dira.Tenperaturak handiagoak baldin badira, tutuen bizialdia laburragoa izaten da.

B12.1


345

Luzera parametro garrantzitsua da tutuak muntatzen direnean. Elementuak hi-gitu ahal izango dira, tutuetan teinkadarik eragin gabe. Gainera kurbadura-erra-dioak behar adina handi izango dira. Hurrengo irudian tutuak muntatzeko oina-rrizko arau batzuk ematen dira.

B12.1

Gaizki

Ongi

Gaizki

Ongi

Gaizki

Ongi

Tutuak muntatzeko arauak


346

Hidraulika higikorrean eta tamaina handiko sistema higigaitzetan konexio-ele-mentu gisa tutuak erabiltzen dira. Ondorioz, ekipamendu hidraulikoen di-mentsioak kalkulatzean tutueriako ∆p presio-galera kontuan hartu behar da.

B12.1

∆ p bar/m-tan, konexio-elementurik gabe ( ρ = 850 kg/m3; ν = 20 mm2/s)

10(l/min)

20 30 50 70 100 125 150 175 200

l/min

6 14

18

0,33

0,14

1,13

0,46

0,59

0,88

168

20 0,045

0,045

0,31

0,12 0,23

1,41

0,55 0,97

1,2

0,82 1,2

1910

22 0,02

0,04

0,04 0,08

0,23 0,55

0,19 0,37

0,97 0,82

0,65 0,96 0,68

1,2

1,10,87

2012

26 0,008

0,02

0,02 0,03

0,08 0,19

0,075 0,15

0,37 0,65

0,27 0,39 0,57

0,680,96 0,87 1,1

0,920,73

2616

30

0,01 0,041

0,021 0,04

0,07 0,14

0,073 0,1 0,15

0,270,2 0,35 0,43

0,230,186

36

20

34

0,012

0,013

0,02 0,041

0,025 0,035 0,05

0,0770,06 0,106 0,136

0,0830,06

Fluidoen tutueriako ∆p presio-galerak (Charchut irak.)


347

Tutuak elementuei edo beste tutu batzuei konektatzen zaizkie errakore edoakoplamendu azkarren bidez. Konexio-elementuek sistema hidraulikoek ongifuntzionatzea bermatzen dute.

DIN 24950ren arabera, tutuaren muturreko ondoko finkapen-motak bereiz dai-tezke:

• Akoplamendu hariztatuaKasu honetan, tutua zenbait elementuren hari axialez finkatzen da. Akopla-mendu-mota hau normalean erreminta berezirik gabe munta daiteke eta gai-nera berriz erabil daiteke.

• Presiozko akoplamendua (konpresiozkoa)Tutua finkatzeko, akoplamendu-sistemako elementu batek deformatu behardu gutxienez. Akoplamendu hauek erreminta bereziez muntatu behar diraeta ezin dira berriz erabili.

B12.1

Tutuen konexio-elementua


348

• Segmentuzko akoplamenduaKasu honetan tutua kanpoko finkapen-elementu edo -segmentuen bidezlotzen da. Akoplamendua berriz erabil daiteke eta erreminta berezirik gabemunta daiteke.

• Besarkaderazko akoplamenduaHauetan tutuak DIN 3017 edo DIN 32620 motako besarkaderak zanpatuzfinkatzen dira. Motaren arabera, akoplamendu hauek erreminta bereziezedo gabe munta daitezke, eta batzuk berriz ere erabil daitezke. Hala ere,adierazi beharra dago presio handietarako ez dutela balio.

• Akoplamendu entxufagarriakAhotxo bat izaten dute eta tutua deformatu egiten du kokatzen denean.Akoplamendua erreminta berezirik gabe munta daiteke eta berriz erabil dai-teke, baina presio handietarako ez da egokia.

B12.1


349

DIN 24950ren arabera, konexio-muturren arabera ondoko finkapen-motakbereiz daitezke:

• Torlojutzeko konexioaHaria du

• Tutua duen konexioaErrakorearentzat tutua du hari ebakitzaileaz

• Bridatutako konexioaBridak ditu

• Eraztun-konexioaEraztunak ditu

• Akoplamenduzko konexioaElementu akoplatzailearen erdi simetriko edo asimetrikoa du

• Koilare-konexioaKoilarea du

B12.1

Hari ar

Tutu-konexio

Errakore azkoin

SAE bridarentzako errakore

Tutu malguentzako akoplamenduzko konexioaren muturra


350

348. orrialdeko irudiaren arabera, akoplamenduek beste pieza hauek erebadituzte:• Errakorearen azkoina

• Gaineko piezaAkoplamenduaren zatia da; tutua finkatzen duena. Gaineko pieza haiek ha-riztatuak, presiozkoak eta besarkaderazkoak izan daitezke.

• AhotxoaTutua muntatzen deneko pieza da, dagokion konexioa akoplamenduarenkonexio alderdian ezartzen duelarik. DIN 24950ren arabera, ahotxoak berei-zi egiten dira zein lekutan daudenaren arabera, hau da, tutu aldekoak alakonexio aldekoak izan daitezke.

Tutu aldeko ahotxoak: hariztatuak, presioz finkatzekoak edo entxu-fatzekoak izan daitezke.Konexio aldeko ahotxoak: konexio-ahotx o hariztatuak, obturazio-buruadutenak, torlojutzekoak, tutudunak, koilaredunak, bridadunak eta eraztun-dunak.

B12.1

Obturazio-burua duen ahotxoa

Torlojutzeko ahotxoa

Tutudun ahotxoa

Koilaredun ahotxoa

Bridadun ahotxoa

Eraztundun ahotxoa

Ahotxo hariztatua

Juntura torikoa duen konoa

Akoplamenduen ahotxoak


351

Akoplamendu azkarren bidez elementuak azkar konektatzen eta desko-nektatzen dira.Akoplamendu azkarrek mekanikoki desblokea daitekeen norantza bakarrekobalbula izan dezakete. Balbula horri esker, sistemak presiorik ez badu muntaiafluidorik galdu gabe egin daiteke.

DIN 2391en arabera, altzairuzko doitasun-tutuak erabili behar dira, soldadura-zko josturarik gabekoak. Tutuetako altzairuaren lodiera presio maximoaren ara-berakoa da, eta gainera segurtasun-faktorea hartzen da kontuan presio-puntakegoten direlako.

12.2 Tutu zurrunak

B12.2

Akoplamendu azkarra

Osagarria Festo Didactic

352

B Osagarriak Festo Didactic .

12.2

__________________________________________________________________________

353

Muntatu baino lehen, tutuak hotzetan edo berotan tolesten dira erremintaegokien bidez. Prozesu horren ondoren, tutuak busti egin behar dira;tratamendu termikoan sortutako herdoil-geruza kentzeko, adibidez.

Tutuak tutuekin (edo tutuak ekipamenduekin) konektatzeko, ondoko sistemak erabiltzen dira: • Lotura hariztatuak: 38ko diametro izendaturaino (lan-presioaren arabera) • Bridazko loturak: 30eko diametro izendatutik aurrera.

Lotura hariztatuak era berean, DIN 3850ren arabera honela sailkatzen dira: • Soldadurarik gabeko lotura hariztatuak • Errakorezko lotura, hari ebakitzailez • Eraztun-lotura hariztatuak kono bikoitzarekin • Lotura hariztatu soldatuak • Zorro eta koilaredun torlojuzko lotura hariztatuak • Zorro esferikodun lotura hariztatuak

Tutuen lotura hariztatuak


12.2

_________________________________________________________________________

354

Hari ebakitzaileko errakore-sistema erabiltzen da gehiena, sinplea delako. Errakore-azkoina doitzen denean, hari ebakitzailea aitzinatu egiten da ahotxoko barneko konoan. Tutuan ertz bat irekitzen da eta hermetikoki ixten den topea-ren kontra bultzatzen da. DIN 3850ren arabera, lotura hariztatuak ondoko lotura- eta konexio--elementuetan sailkatzen dira:

Lotura-elementuen zerrenda

Izendapena DIN Ebaketa-eraztuna 3861

Eraztun koniko bikoitza 3862 Zorro esferikoa 3863

Koilaredun zorroa 3864 Presio-eraztuna 3867

Konexio-elementuen zerrenda

Izendapena DIN Lotura-elementuaren mota Ebaketa-eraztuna Eraztun koniko bikoitza Eztainuz soldatutako koilaredun zorroa

Errakore-azkoina

A

B

C 3870

Koilare soldatuzko zorroa Errakore-azkoina 3872 Presio-eraztuneko ebaketa-eraztuna

Ebaketa-eraztuna Eraztun koniko bikoitza Zorro esferikoa

Errakore-torlojoa

A

C 3871

Koilaredun zorroa

Lotura hariztatuetan ondoko ahokadura-motak daude: • Ahokadura zuzenak • Angelu, L, T edo gurutze erako ahokadurak • Torlojotutako eta soldatutako ahokadurak


12.2

__________________________________________________________________________

355

Ahokadura hauen mota desberdinak DIN 3850 arauan zehaztuta daude. Arau horretan bestetik, ahokadura araututako diametro eta presio izendatuei buruzko datuak ematen dira. Bridak dimentsio handiagoko tutuetan erabiltzen dira. Brida tutura soldatua edo torlojutua egon daiteke. Irudian brida bat tutu zurrunean ikusten da, eta bestea tutu malguan. Hidraulikan Withworth hariak, hari metriko finak edo NTP hariak (konikoak) erabiltzen dira.

Bridak


12.3

_________________________________________________________________________

356

12.3 Konexio-plakak

Tutu zurrun edo malguen bidez balbulak zuzenean konektatzea beti ez da izaten irtenbide trinko, merke eta segurua. Horregatik konexio-plakak erabiltzen dira. Konexio-sistema honen bidez balbulak azkar ordezka daitezke, eta gainera fluidoak distantzia txikiagoak korritu behar ditu. Plaka hauetako konexio-zuloak arautuak daude eta balbulenak ere bai (DIN ISO 4401). Balbulak plaketan torlojuz lotzen dira, eta plaka hauek taula bertikaletan muntatzen dira. Taula bertikalaren atzeko aldetik tutu hidraulikoak konekta daitezke.

Andela, ponpa eta taula bertikala

Tutuerian kostuak jaisteko balbula paraleloak plaka biltzaileetara konektatzen dira (bloke-hidraulika). Errepikatzen diren eginkizunen aginteentzat (prentse-takoentzat, adibidez), altzairu moldeatuzko aginte-bloke bereziak daude. Beharrezko zuloak izaten dituzte eta dagozkien balbulak torlojuz lotzea besterik ez da egin behar.


12.3

__________________________________________________________________________

357

Aginte-bloke hauek kateatu egin daitezke aplikazioek eskatu ahala. Horrela aginte konplexuagoak osatzen dira. Kateamendu bertikala Kateamendu-mota honetan, tarteko plaketako balbulak elkarri konektatzen zaizkio, plaka biltzaile batean muntatzen direlarik. Horregatik tutuerien diseinua sinpleagoa da.

Eskema hidrauliko normala eta kateamendu bertikala

Luzetarako kateamendua Aginte-katea bat baino gehiagoko sistemak direnean, plaka batzuk elkarren ondoan luzetara ipintzen dira, tartean desbiderapen-plakak ipiniz. Plaka hauetan bakarkako balbulak edo kateamendu bertikalak lotu daitezke. Kartutxo-sistema Kartutxoen teknika beste hobekuntza bat da blokeko errendimendu handiko aginte osoen diseinuan. Kartutxo-sistemaren bidez, zenbait kommutazio--zeregin DIN 2432 arauaz egindako 2/2 bideko balbulen bidez burutzen dira. Aginte-blokeak ekonomiaren aldetik NG 16tik gora dira errentagarriak.


12.4

_____________________________________________________________________________

358

12.4 Airea ateratzeko balbulak

Airea ateratzeko balbulak beti tutueriako puntu gorenean kokatu behar dira, sistemaren barruko airea beti han pilatzen delako.

Irudian airea ateratzeko sistema automatikoa erakusten da. 1, 2 eta 3. eskemek ondoko faseak erakusten dituzte:

1. eskema Zilindroa posizio normalera heltzen denean, airea ateratzeko balbularen pistoia itxi egiten du.

2. eskema Zilindroa aitzinatzen denean, balbulako pistoia aldendu egiten da asentutik. Horrela aireak ihes egiten du irteteko duen zulotik, presiodun fluidoa pistoiraino gora bultzatuz iristen denean.

3. eskema Zilindroa ibiltartearen amaieraraino heltzen denean, fluidoak balbularen pistoiari bultza egiten dio goiko toperaino. Horrela aireak ihes egiteko duen bidea hermetikoki itxi egiten da. Presioa jaisten denean, pistoia topetik aldendu egiten da malgukiak bultzatuta. Horrela airearen irtenbidea irekita geratzen da eta prozesua errepikatu egiten da.

Airea ateratzeko sistema automatikoa

1. irudia 2. irudia 3 irudia


12.5

__________________________________________________________________________

359

Arku-formako manometro-tutua 12.5 Manometroak

Bourdon-en tutu-manometroa Presioa neurtzeko aparatu zabalduena arku-formako manometro-tutua da. Arku-erako tutu-malgukiak ebakidura obalatua du. Presiodun fluidoa tutura sartzen denean, presioa berdina da segmentu guztietan. Barnealdeko eta kanpoaldeko azaleren arteko diferentzia dela eta, kanpoaldeko azaleran indar handiagoa eragiten da eta malgukia ireki egiten da. Higidura hori orratzari transmititzen zaio biela, engranaje eta pinoi baten bidez. Eskalan dagokion presioa irakur daiteke. Manometroak gainpresioak ez ditu jasaten. Presio-puntek manometroaren tutua honda ez dezaten, manome-troaren konexioan presioa moteltzeko estugunea ipini behar da. Presioak 100 bar baino handiagoak baldin badira, tutu helikoidaleko manometroak erabiltzea gomendatzen da, horien bidez 100 bar baino presio handiagoak ere neur daitezkeelako. Neurgailu hauek oso sentikorrak dira eta derrigorrezkoa da posizio egokian ipinita biltegian edukitzea. Kapsula edo plakazko manometroa Manometro hauek metal uhinkatuzko kapsula hermetikoa edo bi briden artean teinkatutako mintza izaten dute. Kapsula edo mintza kurbatu egiten dira presioak eragiten dienean. Horrela, neurtu nahi den presioarentzat parametro kuantitatiboa eskaintzen dute. Presioak eragindako higidura engranaje-sistemaz transmititu egiten da iragarleraino. Motaren arabera, manometro hauen bidez 25 bar-erainoko neurketak egin daitezke. Pistoizko manometroa Manometro-mota honetan presioak pistoi bati eragiten dio eta honen indarrak malguki bati bultza egiten dio. Iragarlea zuzenean pistoira konektaturik dago eta dagokion presioa eskalan adierazten da. Pistoizko manometroek gainkargak jasan ditzakete.


12.6

_________________________________________________________________________

360

12.6 Presio-sentsoreak

Presioa doitasun handiagoz neurtzeko, fenomeno piezoelektrikoaz funtziona-tzen duten kuartzozko sentsoreak erabili behar dira. Presioak mintz bati eragiten dio, eta ondorioz, presioaz tentsio edo korronte elektriko jakin bat sortzen duen kuartzoari. Seinale elektriko hori elektronikoki anplifikatu egiten da eta dagokion iragarlearen bidez irakurri egin daiteke. Beste presio-sentsore batzuek, mintz batean kokatutako tentsio-galgen bidez funtzionatzen dute. Mintza deformatu egiten da presioak eragiten badio. Dagokion zabalkuntza seinale elektriko bihurtzen da. Seinale elektriko horiek ere elektronikoki anplifikatzen dira eta aparteko ekipamendu batean iragartzen dira. Sentsore hauek anplifikaziorako elektronika zuzenean gorputzean dute. Presio-sentsore elektronikoek ondoko abantailak dituzte: presioa urrutiko beste leku batzuetan iragar daiteke eta emaitzak inprimatzeko aukera eskaintzen dute. Gainera anplifikadorearen bidez balbulei zuzenean eragitea ere posible da. Bolumen-emariaren neurgailuak Neurketa bakar bat behar izanez gero (ponparen garraio-emaria aztertzeko edo emaria erregulatzeko balbula doitzeko, adibidez), errazena bolumen--emaria neurketa-zilindroaz eta kronometroaz neurtzea da. Bolumen-emaria etengabe kontrolatu behar baldin bada ordea, ondoren erakusten diren sistemak erabili beharko dira. Aplikazio-motaren eta behar den doitasunaren arabera aukeratu beharko dira.


12.7

__________________________________________________________________________

361

Neurtu nahi den olio-emariak, neurketa-tutua zeharkatzen du. Tutu horrek berekin kono finko bat du eta bertan pistoi bat desplazatzen da. Olioa konoaren eta pistoiaren artean jariatzen bada, pistoiak malguki bati bultzatzen dio emariaren arabera. Ondorioz, pistoia neurtzaile higikorra da. Konoarekiko duen posizioaren arabera, sekzio jakin bat irekita geratzen da olioa pasatzeko. Pistoia desplazatu egiten da berari eragiten dion presioa malgukiaren indarrarekin orekan dagoen arte. Pistoiaren ibiltartea bolumen--emaria neurtzeko parametroa da, emari-sekzioa presio-diferentziaren araberakoa delako (B 1.35). Neurketaren doitasuna ± % 4koa da.

12.7 Fluxu-neurgailuak

Fluxu-neurgailua (UCC)

Zilindroak edo motorrak erregulatu edo kontrolatzek zein kokapen-aginteak diseinatzeko, emaria doitasun handiagoz neurtzeko gurpil obalatuzko turbina kontatzaileak, horztun gurpileko neurgailuak, diafragmak edo eusteko platertxoak erabiltzen dira. Neurtzeko turbinak bolumen-emariaren eraginez biratzen du. Bira-kopurua da emaria neurtzeko parametroa (ikus irudia). Horztun gurpileko neurgailuaren egitura, engranajezko ponparen antzekoa da. Hortz bakoitzak indukzio-sentsoreari eragiten dio. Biraketa-unitatea bolumen-emariko unitate transformatzen da.


12.7

_________________________________________________________________________

362

Gurpil obalatuzko neurgailuak funtzionamendu-oinarri bera du, horietan ere birak indukzioz neurtzen direlako. Bira-kopuruaren bidez bolumen--emaria zenbatekoa den kalkulatzen da, ganbaretako bolumena horztun gurpilezko neurgailuan bezalaxe definitua delako. Diafragmen bidez ∆p neurtzen da. Parametro hau elektronikoki transformatzen da eta bolumen-emaria zuzenean iragartzen da. Eusteko platertxoetan bolumen-emariak tutuko platertxo bat bultzatzen du, eta platertxoa emariaren arabera desplazatzen da. Desplazamenduaren ibilbidea kontakturik gabeko sentsoreez neurtzen da. Sortzen den seinale elektrikoa transformatu egiten da eta bolumen-emariaren unitateak iragartzen ditu.

Neurketa-turbina

13. kapitulua

Eranskina

B13

Eranskina Festo Didactic

363

B13

Magnitud eak Ikurra SI unitatea Dimentsioak

Distantzia s Metroa m 1 m = 1000 mm

Indarra F Newtona kg ⋅ mN 1 N =______

s2

Denbora t Segundoa s

Abiadura v Metroa______________

Segundoa

m m m___1

___= 60

____s s min

Presioa p Newtona______________________

Metro karratua

N N___1

___= 1 Pa

m2 m2

Pa = pascala1 Pa = 10-5 bar1 bar = 105 Pa

10 N1 bar =

_____

cm2

Dentsitatea ρ Kilogramoak_____________________

Metro kubikoak

kg kg kg___1000

___= 1

____

m3 m3 dm3

Azalera A Metro karratuak m2

Bolumena V Metro kubikoak m3 1m3 = 1000 l1 litro1l = 1 dm3

l = litroa

Bolumen--emaria

Q V Metro kubikoak_______________Segundoak

m3 m3 l___1

___= 60000

___s s min

l l m31

___=

______ ___min 60000 s

Energia, lana W NewtonmetroakJoule

Nm 1 Nm = 1JJ joule

Potentzia P Watt-ak

Newtonmetroak_______________Segundoak

W 1 kW = 1000 W1 kW = 1,36 PS1 PS = 0,763 kW

Nm___s

Nm1 W = _____s

J1 W = 1___

s


364

Hidraulikan presiorako bar unitatea erabiltzen da.SI edo Unitate Sistema Internazionalean presio-unitatetzat pascala erabiltzeagomendatzen da, eta muga batzuekin bar unitatea. Torr eta atm unitateak ezdira erabili behar.

N1 pascal = 1 Pa = 1 ______ = 1 ⋅ 10-5 bar

m2

B13

Pa bar mbar Torr at

1Pa = 1 N/m2

1 bar = 10 N/cm2

1 Torr = 1 mm Hg

1 at = 1 kp/cm2

1

103

100

1.333

9,81 ⋅ 104

10 ⋅ 10-5

1

10-3

1.333

0,981

0.01 7,5 ⋅ 10-3 1,02 ⋅ 10-3

103 750 1,02

1

1.333

981

0,750 1,02 ⋅ 10-3

1

735,6

1,36 ⋅ 10-3

1

1 mbar = 1 N/dm2

Adibidea:758 Torr = ? mbarTaularen arabera: 1 Torr = 1,33 mbar

mbar758 Torr = 1,333 ____ ⋅ 758 Torr =1010,4 mbar

Torr

Presio-unitateen bihurketa (biribildutako balioak) DIN 1314 (12.71)

Magnitudeak Ikurra SI unitatea Dimentsioak

Tutukomarruskadura-koefizientea

λ

Erresistentzia--koefizientea

ζ

Biskositatezinematikoa

ν Metro karratuak_________________Segundoa

m2____s

Errendimendua η

Reynolds-enzenbakia

Re


365

DIN 24346 orriko segurtasun-arauak betetzea gomendatzen dugu. Era berean,lan-mutualitateek istripu-prebentzioan makina bakoitzerako dituzten arauak erebete behar dira. Esate baterako: “prentsa hidraulikoak” (VBE 7n5.2; UV V11.064).

Segurtasun-arauak

Ondoren, segurtasun gomendio garrantzitsuak emango dizkizuegu:

Bere zereginak ezagutzen ez direnean, ekipamendurik eta etengailurik ez era-bili.Energia tutu guztiak konektatuta daudenean sartu. Garrantzitsua: itzulera tutuguztiak (ihes-olioarenak ere bai) depositora doazela kontrolatu.Martxan jarri baino lehen, ekipamenduko osagaiak xukatu eta iragazkietakokartutxoak ordezkatu. Lehen aldiz martxan jartzen denean, sisteman presioamugatzeko balbula ia erabat ireki eta presioa emeki-emeki igo lan-presioraino.Presioa mugatzeko balbulak zubia eginda saihesteko moduan ez dute egonbehar konektatuta.

Doitzeko balio guztiak ezagutu beharra dago.Sistemako eta zilindroetako airea atera.Larrialdietan geratzeko pultsadorea leku atzemangarriak kokatu.Pieza arautuak besterik ez erabili.Edozein aldaketa berehala jaso eskema hidraulikoan.Presio izendatua erraz ikusteko moduan egongo da.Sistemari erantsitako elementuak lan-presio handienean funtzionatzekoak direnala ez kontrolatu.Xurgapen-tutuek ez dute airerik xurgatu behar.Xurgapen-tutuetan, olioaren tenperaturak ez du 60 oC-koa baino handiagoaizan behar.Zilindroen zurtoinek ez dute makurdurarik edo alboko indarrik izan behar.Zilindroen zurtoinak kalte edo zikinkeriatik babestu.

B13


366

Metagailuekin lan egiten denean, oso kontuz jokatu behar da.Martxan ipini baino lehen fabrikatzailearen aginduak bete behar dira.Garrantzitsua da metagailurako tutuetatik airea ateratzea. Horretarako norma-lean segurtasun-blokeaz eta metagailuaren blokeaz balia daiteke. Sistema hi-draulikoak konpondu behar direnean, lehenbizi metagailuetako presiodun flui-doa atera egin behar da. Ahal izanez gero, komeni da balbula baten bidezmetagailuak sistema hidraulikotik bereiztea.

Irato gabe ez behin ere metagailuan dagoena atera!Muntaia eta martxan nola jarri definituta daude “Metagailuentzako arau tekni-koak” (TRB) eskuliburuan.Metagailu hidrauliko guztiei presio-depositoen arautegia aplikatzen zaie.TP502 eskuliburuan presio-metagailuez informazio zehatzagoa ematen da.

B13


367

B13


368

C Ariketen ebazpenak Festo Didactic .

__________________________________________________________________________

369

C atala Ariketen ebazpenak


1

__________________________________________________________________________

370

1. ariketa: Gainazal lauak artezteko makina (garraio-emaria)

Arazoaren

planteamendua

Gainazal lauak artezteko orgari hidraulikoki eragiten zaio. Makinako langileak ikusten duenez, jadanik orgaren atzera-aurrerako higidurak ez du behar adinako abiadura lortzen. Energia hornitzeko unitatearen eginkizuna energia hidraulikoa sortu eta transformatzea da. Ondorioz, garraio-emariaren jaitsiera ponpan potentzia jaitsi delako izango da. Arazoaren arrazoia benetan hori den ala ez egiaztatzeko, ponparen ezaugarri-kurba marraztu behar da. Horretarako ponparen (Q) garraio--emaria neurtu beharko da (p) presioaren arabera. Potentzi jaitsierari buruz informazio zehatza izatearren, lortutako ezaugarri--kurba fabrikatzaileak emandakoarekin konparatu behar da. Fabrikatzaileek emandako ezaugarri-kurbetan perdoi bat egoten da. Fabrikatzaileak eman-dako balioak ponpa berriarentzat izaten dira. Beraz, ez dute derrigor sis-tema hidraulikoan neurtutakoarekin bat etorri beharrik. Ondorioz, sistema lehen aldiz martxan jarri aurretik ponparen ezaugarri--kurba marraztea gomendatzen da.

Ponparen ezaugarri-kurba

B 4


1

__________________________________________________________________________

371

Ponparen ezaugarri-kurben arabera, presioa igotzen denean ponparen garraio-emaria jaitsi egiten dela ikusten da. Neurtutako balioekin osatutako ezaugarri-kurbak, sistema hidraulikoa martxan ipini baino lehenago egindakoarekiko desbideraketa dagoela erakusten du. Desbideraketa hori ponpan ihes-olioagatiko galerak handia-goak direlako gertatu da. Galerak batez ere ponpa higatzen delako izaten dira. Bi ezaugarri-kurbek bolumen-errendimenduaren berri ematen dute. Bi kurbak konparatuta, ponparen errendimendua jaitsi egin dela ikus daiteke. Fabrikatzaileak ponpa berriaz eskainitako datuen eta p ardatzarekiko paralelo den zuzenaz adierazitako balio teoriko posibleen arteko diferen-tzia, fabrikazio-prozesuan egoten diren perdoiei esker izaten da. Beraz, ponpa berriak ere galerak izaten ditu olio-ihesagatik (bolumen-galerak), baina ihes hori nahitaezkoa izaten da barruko labainketarako.

Ondorioak

Presioa mugatzeko 0.3 balbula, ponpa babesten duen segurtasun-balbula da. Ariketa gehigarria

Eskema hidraulikoa (ariketa gehigarria)

Piezen zerrenda

Kok. zk. Kopurua Izendapena 0.1 1 Motor elektrikoa 0.2 1 Ponpa

0.3 1 Presioa mugatzeko balbula, doiketa finkokoa; segurtasun--balbula gisa lan egiten du

0.4 1 Sistemako presioa mugatzeko balbula 0.5 1 Manometroa 1.1 1 Iratotzeko elementu doigarria 1.2 1 Kalibratzeko ontzia 1.3 1 Ixteko balbula


2

__________________________________________________________________________

372

2. ariketa: Tolestatzeko makina (presioa mugatzeko balbula, zuzeneko eragintza duena)

Arazoaren

planteamendua

Makina batek altzairuzko xaflak tolestatzen ditu (ikus kokapen-planoa). Makinako erremintei zilindro hidraulikoek eragiten diete. Makina ongi aritu da lanean eta lodiera handiagoko xaflak tolestatzen erabiltzea erabaki da. Horren ondorioz, sistema hidraulikoak orain arteko 30 bar-eko presioaren ordez 45 bar-ekoa beharko du. Fabrikatzailearen datuen arabera, ponpa makinarentzat aurreikusitako presio handienekin erabil daiteke. Hala ere, lehen probak egin direnean tolestaketa polikiegi egiten dela ikusi da, nahiz eta horren arrazoia tutuetako, ponpako edo zenbait bidetako balbulako olio-ihesak izan ez. Segurtasun-balbula gisa sistemari presioa mugatzeko balbula (zuzeneko pilotajea duena) ezarri zaio. Balbula honen (Q) bolumen-emariaren ezaugarri-kurba (presioaren araberakoa) ezaguna da. Ondorioz, tolesta-ketan dagoen abiadura-jaitsiera presioa mugatzeko balbulagatik sortzen dela ikusten da.

Q-p ezaugarri-kurba


2

__________________________________________________________________________

373

Ardatz horizontalean, presioa mugatzeko balbula irekitzen denean andelera doan bolumen-emariaren balioak daude. Ezaugarri-kurbak erakusten duenez, balbula 44 bar-eko presiotik gora irekitzen da. Beraz, balbularen erantzun-presioa 44 bar-ekoa da, nahiz eta 50 bar-etara doituta egon. Ondorioz, ponparen garraio-emariak bi bide hartzen ditu 44 bar-eko presiotik aurrera, eta hori baino presio txikiagoetan garraio-emaria bide bakarretik doa. Tolestaketan 44 bar baino presio handiagoak lortzen dira. Presio horretatik aurrera zilindrora doan bolumen-emaria jaitsi egiten da eta tolestaketa motelagoa da, emariak bi bide hartu dituelako. Hortaz, emaria bi bidetara banatzea da tolestaketako abiadura jaistearen arrazoia. Izan ere, ondoko formula aplikatzen da:

AQv =

Ondorioz, garbi dago abiadura bolumen-emariaren araberakoa dela. Q jaisten bada, v abiadurak ere behera egiten du, pistoiaren A azalera konstantea delako. Ebazpidea Sistema hidraulikoak aukera ematen badu, presioa mugatzeko balbula 60 bar-era doituko da. Orduan emaria 54 bar-eko presioan bi bide hartzen hasiko da. B 6. kapituluan informazio gehiago ematen da presioa mugatzeko balbulei buruz. Beste irtenbide bat, presio desberdinez lan egiten duen beste balbula bat erabiltzea da.

Ondorioak


3

__________________________________________________________________________

374

3. ariketa: Arrabol-bidea (fluidoen presio-galera tutuerian)

Arazoaren planteamendua

Arrabol-bide batean altzairuzko blokeak garraiatzen dira. Bloke horiek bide batetik edo bestetik bidaltzen dira, maniobra-estazio bati esker (ikus irudia). Zilindro hidraulikoaz altzairuzko blokeak desplazatzeko gutxienez 30 bar-eko presioa behar da. Sistemako elementu bakoitzak erresistentzia eskaintzen dio garraio-emariari. Horregatik, garrantzitsua da presioa mugatzeko balbulan presio handiagoa doitzea.

Kokapen-planoa


3

__________________________________________________________________________

375

4/2 bideko balbulako emariaren ezaugarri-kurba

Fluidoak zenbait bidetako balbula zeharkatzen duenean presio-galera jakin bat sortzen da. Gainera presio-galera bolumen-emariaren eta fluidoaren biskositatearen araberakoa izaten da. Balbularen formari zor zaizkion presio-galerak balbularen pistoiko aginte--profiletan (estuguneetan) eta balbulako ganbaretan emaria desbideratzeko puntuetan sortzen dira. Puntu horietan emaria zurrunbilotsua da. Sistema handietan presio-galerak baxu mantentzearren, balbulak behar bezala aukeratu behar dira ezaugarri-kurbetara jota. Hobe da ahalmen handiagoko balbulak aukeratzea, eta ez presio-galerak izatea. Horrela balbuletan urradurazko higadura ere txikiagoa izango da. Balbula eta tutu txikiagoak ipinita fabrikatzailearentzat kostuak txikiagoak dira, baina erabiltzaileak funtzionamendu-gastu handiagoak izango ditu (energi kontsumo handiagoa), eta gainera, sistema lehenago higatuta matxurak maizago izango ditu.


3

__________________________________________________________________________

376

Aitzinapena

Zurtoinaren aldeko ganbara deskargatzen duen olioak, zenbait bidetako balbulan presio dinamikoa sortzen du. Azaleren arteko erlazioa 2:1 izanik, itzulerako olio-kopurua 4 dm3/min-koa da. Taularen arabera, horrek Dp gutxi gora-behera 1,0 bar-ekoa dela esan nahi du. 1,0 bar horretatik 0,5 besterik ez dira geratzen azaleren arteko erlazioa dela eta. Aitzinapenerako, kalkulatutako 42,5 bar-ei presioa mugatzeko balbularen histeresiko 6 bar gehitu behar zaizkio (ikus 2. ariketa), erantzun-presioa behar den lan-presioa baino handiagoa izan dadin. 50 bar-eko presioa aukeratzea komeni da erresistentzia ezezagunak konpentsatzeko (zilindroan edo kurbatutako tutuetan egon daitezkeenak konpentsatzeko, adibidez). Sistema hidraulikoak dituen elementu guztiek dute erresistentzia eta kontuan hartu behar dira kalkuluak egiten direnean!

Aitzinapen-ibiltartearen eskema


3

__________________________________________________________________________

377

Balbulak eskaintzen duen erresistentzia irakurri ahal izateko, P-tik A aldera 8 l/min-ko emaria dagoela kontsideratu beharko da. Hala ere, pistoiaren aldetik 16 l/min jariatzen dira, azaleren arteko erlazioa 2:1ekoa delako. Ondorioz A-tik T aldera Dp 16 l/min-ko emarian irakurri beharko da. Taulak Dp gutxi gora-behera 9 bar-ekoa dela erakusten du. Beraz, zurtoinaren aldean 18 bar beharko dira erresistentziak gainditzeko.

Itzulera

Itzulera


4

__________________________________________________________________________

378

4. ariketa: Estanpazio-prentsa (eragintza efektu bakuneko zilindroaz)

Estanpatzeko prentsa hidraulikoaren zabalkuntza landutako piezak egozteko. Horretarako efektu bakuneko (B) zilindroa gehitu behar da.


1. eskema hidraulikoa 2/2 bideko balbulaz eta 2. eskema hidraulikoa 3/2 bideko balbulaz

Piezen zerrenda

Kok. Kopurua Izendapena 0.1 1 Presio-iturria 0.2 1 Presioa mugatzeko balbula erregulagarria 0.3 1 Manometroa 1.0 1 Efektu bakuneko zilindroa 1.1 1 Noranzko bakarreko balbula 1.2 1 3/2 bideko balbula 1.3 1 2/2 bideko balbula


4

__________________________________________________________________________

379

2/2 bideko balbulaz efektu bakuneko zilindroari eraginda, ondokoa kontuan hartu behar da: Zurtoineko kargak zenbait bidetako balbularen erresistentziagatiko presioa baino handiagoa izan behar du. Zilindroak atzera egin dezan, 2/2 bideko balbula kommutatu eta unitatea deskonektatu egin behar da. Itzuleran posible da tarteko posizioren batean geratzea. Kasu konkretu honetan arazoa ezin da 2/2 bideko balbulaz konpondu, ondorengo kateagatik. 3/2 bideko balbulazko aginteari buruzko iruzkinak: 3/2 bideko balbula erabiltzen bada, tarteko posizioetan geratu ahal izango da unitatea postutik deskonektatuta badago. Izan ere, balbularen posizio batekin zilindroak aurrera egiten du, eta bestearekin atzera. Bestetik, 3/2 bideko balbulak badu abantaila bat: posizio batetik bestera kommutatzean ez dago unitatea deskonektatu beharrik. Ondorioz, aitzinapena amaitzen denean balbula kommutatu eta berehala hasten da itzulera. Ezaugarri hau pieza bat egoztean segurtasun-baldintza da. Noranzko bakarreko balbulak segurtasun-balbularen lana egiten du ponpa babesteko. 2/2 bideko balbula edo 3/2 bidekoa duen sistema zilindroa ibiltarte-amaieran dagoenean deskonektatzen bada, zilindroa bere ohizko posiziora itzultzen da eragiten dion pisuak bultzatuta. Une horretan 2/2 bideko balbula kommutatuta ez badago, ponpa kaltetu egin daiteke, pistoiaren aldeko ganbaratik itzultzen den olioak kontrako noranzkoan biratzera behartzen duelako.

Ondorioak

Ezagutzen ditugun magnitudeak: d = 50 mm F = 4 kN

Kalkuluak

Aitzinapeneko presioa

222

cm45

4d

A⋅π

=⋅π

=

25

4FAFp

⋅π

⋅==

22 cmN

2516000

5

44000π⋅

=⋅π

⋅=

2N/cm 204= bar 20,4=

p = 20,4 · 105 Pa


5

__________________________________________________________________________

380

5. ariketa: Koilaradun palanka (efektu bikoitzeko zilindroaren eragintza)

Arazoaren

planteamendua

Aluminio likidoa garraiatu behar da galdara batetik presioz moldeatzeko makinaraino bideratzen duen kanalera. Horretarako koilara behar da. Koilara horrek bere higidurak egin ahal ditzan, efektu bikoitzeko zilindrora jotzen da. Horren bidez koilara igotzeko higidurak egiten dira. Zilindroari 4/2 bideko balbulaz eragiten zaio. Kontuan hartu behar da koilara ez dela galdarako aluminiotan murgildu behar balbula eraginda ez badago.

Eskema hidraulikoa


5

__________________________________________________________________________

381

Ariketan ezarritako baldintzak dagokion eskema hidraulikoan bete egiten dira baldin eta koilarak asko pisatzen ez badu. Koilara astuna baldin bada, baliteke zilindroaren aitzinapen-abiadura (hau da, koilara galdara aldera joaten denean) handiegia izatea. Horrela azkarregi murgilduko litzateke metal urtuan. Arazo hori konpontzeko B tututan balbularen eta zilindroaren artean noranzko bakarreko balbula ipin daiteke.

Eskema hidraulikoa noranzko bakarreko balbularekin


5

__________________________________________________________________________

382

Kalkulua

Ezagutzen ditugun magnitudeak:

Ponparen ganbarako bolumena V = 3,45 cm3 . 1/u

Motor elektrikoaren birak minutuko n = 1450 min-1

Behar den indarra F = 5000 N

Sistemaren presio maximoa p = 40 bar

Azalera-erlazioa ζ = 1,5:1

Zilindroaren diametroaren kalkulua

ApF ⋅= 2cmN10bar1 /=

pFA =

N400cmN5000

A2⋅

=

2cm512A ,= 4

dA

2 π⋅=

Ondorioz:

π⋅

=2cm5124

d,

cm4cm983d ≈= ,

mm40d =


5

__________________________________________________________________________

383

Itzulera-abiaduraren kalkulua 1. Ponparen Q garraio-emariaren kalkulua:

min/dm5Q

min/cm5000Qmin

1450cm3,45Q

nVQ

3

3

3

=

=

⋅=

⋅=

2. Itzulera-abiaduraren kalkulua:

2KR

cm50A

AQv

vAQ

=

=

⋅=

A = 50 cm2 denez gero eta azaleren arteko erlazioa 2:1 = 50:1,5 = 33,3 cm2 izanik, AKR = 0,33 dm2 lortzen da.

mindm33,0

dm5v

2

3

⋅=

min/m515,1vmin/dm15,15v

==


6

__________________________________________________________________________

384

6. ariketa: Pintura lehortzeko labea (4/3 bideko balbula)

Esekitako garraio-sistema bat arduratzen da etengabe piezak lehortzeko labetik pasarazteaz. Bero-galera ahalik eta txikiena izan dadin, konporta pie-zen tamainen arabera irekiko da. Aginte hidraulikoa, konportak bere po-sizioari higitu gabe denboraldi luzeetan eusteko moduan diseinatu behar da.


1. eskema hidraulikoa 2/2 bideko balbulaz eta 2. eskema hidraulikoa 3/2 bideko balbulaz

Piezen zerrenda

Kok. Kopurua Izendapena 0.1 1 Presio-iturria 0.2 1 Presioa mugatzeko balbula erregulagarria 0.3 1 Efektu bikoitzeko zilindroa 1.0 1 4/3 bideko balbula (P,A-B-T) 1.1 1 Noranzko bakarreko balbula desblokeagarria 1.2 1 Presio-iturria 1.3 1 Presioa mugatzeko balbula erregulagarria


6

__________________________________________________________________________

385

Ariketa hau ezin da ebatzi tarteko posizioa "dena blokeatua" duen 4/3 bideko balbularekin irristailuduna baldin bada. Izan ere, kasu honetan labeko konporta poliki-poliki jaitsi egingo litzateke balbulako ihesak direla eta. Arazoa asentuzko balbulekin konpon daiteke. Beste irtenbide bat, noranzko bakarreko balbula desblokeagarria zenbait bidetako balbularen ondoren zilindroko pistoi alderako tutuan ipintzea izan daiteke. Konporta geratutakoan noranzko bakarreko balbulak berehala itxi dezan, beharrezkoa da zenbait bidetako balbulan andelerako bi irteeretan (A eta B-n) presiorik ez egotea (A, B, T konektatuta, P blokeatuta). Noranzko bakarreko balbulak eta 4/3 bideko balbulak (biek batera), kargaren eraginez noranzko bakarreko balbula desblokeagarriak ixtea bermatzen dute. Horrela konporta bere posizioan denbora luzez eduki daiteke 4/3 bideko balbula tarteko posizioan baldin badago. Zilindroak atzera egiten duenean (hau da, konporta irekitzen denean) noranzko bakarreko balbula desblokeagarria ere ireki egiten da.

Ondorioak

Eskema hidraulikoa


7

__________________________________________________________________________

386

7. ariketa: Finkapen-sistema

Zilindro hidrauliko batek zenbait piezari eusten dio. Erreminta kaltetuta gera ez dadin, ixteko abiadura moteldu egin beharko da. Hala ere, irekitzeko abiadura konstante mantendu behar da.


1. eskema hidraulikoa elikatzeko fluxuaren iratopenaz eta 2. eskema hidraulikoa itzuleraren iratopenarekin

Piezen zerrenda

Kok. Kopurua Izendapena 0.1 1 Motor elektrikoa 0.2 1 Ponpa 0.3 1 Presioa mugatzeko balbula erregulagarria 0.4 1 Manometroa 1.0 1 Efektu bikoitzeko zilindroa 1.1 1 4/2 bideko balbula 1.2 1 Iratotzeko eta noranzko bakarreko balbula


7

__________________________________________________________________________

387

Ariketa honetan bi irtenbideak aplika daitezke. Elikatzeko fluxua iratotzen deneko kasuan presioa ez da biderkatzen. Estugunean berotzen den olioa lan-elementurantz joaten da. Erreminta sinplea delako, ez du garrantzirik tenperatura-igoerak eragindako zabalkuntzak. Hala ere, doitasun handiko makina-erremintak baldin badira, tenperaturaren igoera kontuan hartu behar da. Estugunea itzulerako tutuan ipintzen bazaio, zilindroak, iratotzeko balbulak eta konexio-elementuek beren presioa jasan behar dutela kontsideratu behar da.

Ondorioak


8

__________________________________________________________________________

388

8. ariketa: Garabi hidraulikoa

(abiadura-erredukzioa)

Garabi hidrauliko batek prentsa batean estanpatzeko, trokelatzeko eta ebakitzeko erremintak kokatzen ditu. Garabiaren goranzko eta beheranzko higidurak efektu bikoitzeko zilindro batek eragiten ditu (ikus kokapen-planoa).


Garabia martxan jarritakoan, zilindroaren aitzinapen-abiadura handiegia dela ikusi da. Ondorioz, orratzezko balbula noranzko bakarreko balbularekin ipini beharko da aginte-sisteman abiadura moteltzearren.

Aukeratutako eskema hidraulikoa

Ariketa hau ebazteko kontrapresioko balbularen bertsioa aukeratu da. Horrelakarga hidraulikoki prentsatuta geratzen da eta presio-biderkadurak eraginik ezdu. Izan ere, presioa mugatzeko balbulak kargaren arabera presioa doitzekoaukera ematen baitu.

Itzulerakoan kontrapresioko balbula saihesteko, noranzko bakarreko balbula batgehitu beharra dago (eskema hidraulikoa).

C8

Ariketen ebazpenak Festo Didactic

389

Orain arte tornuko aitzinapen-higidura eskuz egiten zen. Hemendik aurrera or-dea, higidura hori hidraulikoki egin behar da.

9. ariketaTornuko aitzinapenarenkontrola(abiaduraren erregulazioa)


Aitzinapen-higidurak erregulagarria izan behar du eta aldaketarik gabe iraunbehar du erremintak zenbait esfortzu jasaten badu ere.

Karga aldatu arren zilindroaren aitzinapen-abiadura konstante mantentzearrenez da komeni iratotzeko balbula erabiltzerik. Arazoa konpontzeko 2 bideko bal-bulaz baliatu behar da.

C9

p = 50 bar

A B

P T

p = 48 bar1 P

T

A

Pp = 40 bar3

p = 5 bar2

p =

8 b

arp

= 3

5 ba

r2

1

QPMB = 7 l/min

QP = 10 l/min

Qlan-elem.

3 l/min

v = 0,3 m/min

Eskema hidraulikoa, hutsean


390

Emaria erregulatzeko balbula itzuleran erresistentzia gisa eragin gabe gera ezdadin, paraleloki noranzko bakarreko balbula kokatu behar da.

Presioa mugatzeko balbulan presioa (p1 = 48 bar) konstante mantentzen danahiz eta karga izan, horrela Q = 7 l/min-ko bolumen-emari bera deskargatzen da.

1. galderarekiko ondorioa

∆p2 konstante mantentzen da iratotzeko balbula erregulagarrian, kargarekikoindependente.

2. galderarekiko ondorioa

Iratotzeko elementuan dagoen ∆p1 presio-diferentzia analizatuz, erresistentziakbehera egiten duela ikusten da eta beherapena zilindroari eragiten dion karga-ren berdina dela ere bai. Horrek ondokoa esan nahi du: hutsean p2 = 5 bardela zilindroa baino lehen eta ∆p1 = 35 bar. Kargak eragiten duenean, p2 = 30bar eta ∆p1 10 bar-era jaisten da.

QPMB bolumen-emari konstanteak Qlan-elem. emaria sortzen du, eta ondorioz,aitzinapen-abiadura konstantea.

Presio-diferentzia konstantearen ondorioa bolumen-emari konstantea da.

C9

p = 50 bar

A B

P T

p = 48 bar1 P

T

A

Pp = 40 bar3

p = 30 bar2

p =

8 b

arp

= 1

0 ba

r2

1

F

QPMB = 7 l/min

QP = 10 l/min

Qlan-elem.

3 l/min

v = 0,3 m/min

Eskema hidraulikoa, kargarekin


391

Arrabotatzeko makina horizontalaren orgari aginte hidraulikoaz eragiten zaio.10. ariketaArrabotatzeko makina(emaria bideratzea)


Aginte hidraulikoaren lan-atalak zilindro diferentziala du efektu bikoitzeko zilin-dro gisa. Azaleren arteko erlazioa 2:1 da. Horregatik zurtoinaren aldeko ganba-rak pistoiaren aldekoak baino bi aldiz bolumen txikiagoa du. Beraz, itzulerakoabiadura aitzinapenekoarena baino bi aldiz azkarragoa da.

Orain arte piezak aitzinapenean baino ez dira arrabotatu. Hemendik aurreraordea, arrabotaketa bi noranzkotan egin behar da. Horretarako aginte hidrauli-koa aldatu egin behar da, aitzinapenean eta itzuleran abiadurak berdinak izandaitezen. Gainera, abiadura doitzeko modua izan behar da.

C10

P

T

A

P

P T

A B

Eskema hidraulikoa - zirkuitu diferentziala


392

• Zilindroak atzera egiten du zenbait bidetako balbularen gurutzatutako posi-zioan.Abiadura, v = 20 m/min-koa daIndarra Fitzul. = 5000 N

Balbulen doiketarendeskribapena

• Zilindroak zenbait bideko balbularen desbiderapen-posizioan aurrera egitendu.Abiadura, v = 20 m/min-koa daIndar maximoa Faitzin. = 5000 N

• Zilindroak zenbait bidetako balbularen posizio paraleloan aurrera egiten du.Abiadura, v = 10 m/min-koa daIndarra Faitzin. = 10000 N

Bi norantzetan zilindroaren abiadura berdina izan dadin, pistoiko azalera-erla-zioak 2:1ekoa izan behar du. Kontuan hartu behar da zilindroa aitzinatzendenean indarraren erdia besterik ez dagoela.Trakzio-indarrak eragiten badu, pistoia hidraulikoki finkatuta egotea abantailada.

Eskeman aitzinapen- eta itzulera-abiadura berdineko zirkuitua ikusten da. Gai-nera abiadura hori doitu egin daiteke emaria erregulatzeko balbularen bidez.

C10


393

C10

1,33:1eko azalera-erlazioa duen zilindro diferentzialaren kalkuluaAitzinapen- eta itzulera-indarraren kalkuluanonQp = 10 l /min

p = 100 bar

AK = 10 cm2 AKR = 7,5 cm2

AST = 2,5 cm2

Aitzinapen- eta itzulera-abiadurak (desbiderapen-zirkuitua)

QPVaitzin = ____

AST

10 000 cm3

Vaitzin = _____________

2,5 cm2 ⋅ min

Vaitzin = 4000 cm/min

Vaitzin = 40 m/min

Aitzinapen- eta itzulera-indarraren kalkulua

Faitzin = p ⋅ AK - p ⋅ AKR

Faitzin = p ⋅ (AK - AKR)

1000 N (10 cm2 - 7,5 cm2)Faitzin = ________________________

cm2

Faitzin = 2500 N

Fitzul. = p ⋅ AKR

1000 N ⋅ 7,5 cm2

Fitzul. = _________________

cm2

Fitzul. = 7500 N

QPVitzul. = ____

AKR

10 000 cm3

Vitzul. = _____________

7,5 cm2 ⋅ min

Vitzul. = 1333 cm/min

Vitzul. = 13 m/min


394

Funtsean aitzinapen-abiadura handiagotu daiteke azalera desberdinak dituenedozein zilindrorekin. Dena den, 2:1 erlazioaz baizik ezin da aitzinapenerakoeta itzulerako abiadura berdina lortu.

Ondorioak

Zirkuitu hau aukeratzen denean, onartu egiten da aitzinapeneko indarra jaistea.Jaitsiera hori zurtoinaren aldean pistoiak eragiten duen indarra adinakoa izatenda.

C10


395

Zulatzeko makina baten sistema hidraulikoa, makinaren aitzinapenaz etapiezen finkapenaz arduratzen da.

11. ariketaZulatzeko makina(presioa erregulatzekobalbula)


Sistema hidraulikoak bi zilindro ditu: A finkapenerakoa, eta B aitzinapenerakoa.

A zilindroaren finkapen-presioak erregulagarria izan behar du, prozesuan finka-pen-indar desberdinak behar direlako. Horretarako presioa erregulatzeko balbu-la erabiliko da.

C11

A

P

P

T

A B

1.3

0.20.1

2.6

1.2

1.1 A B

P T

1.0 (A)

2.1 A B

P T

P

T

2.4B

T

2.22.5

2.0 (B)

2.3

Zirkuituaren eskema

Kok. zk. Kopurua Izendapena

1

1

Presio-iturria

Presioa mugatzeko balbula erregulagarria

1.3

1

2.1

2.2

1

2 bideko balbula emari-erregulatzailea

1

Noranzko bakarreko balbula1

1

1

4/2 bideko balbula

Efektu bikoitzeko zilindroa

4/3 bideko balbula

2 bideko balbula presio-erregulatzailea

2.0

2.3

2.4

1

1

2.5

2.6

1

1

Noranzko bakarreko balbula

Presioa mugatzeko balbula

Noranzko bakarreko balbula

Iratotzeko balbula

1 Efektu bikoitzeko zilindroa

0.1

0.2

1.0

1.1

1.2

Piezen zerrenda


396

• Sistema hidraulikoa finkatzeko zilindro bakar batez osatuta baldin badago,sistemako presioa mugatzeko balbulaz behar den presioa erregula daiteke.Kasu horretan ez da presioa erregulatzeko balbula behar.

Ondorioak

• Zulatzeko makinaren zilindroa aitzinatzen denean, sistemako presioa jaitsiegiten da aitzinatzeko behar den presioraino. Presio hori finkapen-presioabaino txikiagoa da. Ondorioz, baliteke finkapen-presioa ere balbulako ihesenbidez jaistea.

• Eragiteko ardatza zulatzeko zilindroaren zurtoinean muntatuta dago. Ele-mentu hauek trakzio-kargaren efektua dute. Zulatzeko makinan aitzinapenahomogenoa izan dadin, emaria erregulatzeko balbulaz gain presioa mu-gatzeko balbula ipini beharko da elikatzeko tutuan. Presioa mugatzeko bal-bula honi zubia ipini .

C11


397

C Ariketen ebazpenak Festo Didactic

398

Indarrean dauden araueiburuzko argibideak

Indarrean dauden arauei buruzko argibideak Festo Didactic

399

DIN 3850 ErrakoreakDIN 24950 AhotxoakDIN 32620 Tutuen finkapenaDIN 3017 Tutuentzako besarkaderakDIN 24450 Tutuak konektatzeko kanileriaDIN ISO 1219 Fluidodun sistema eta ekipamenduak:

Kommutazio-ikurrakDIN ISO 2941 Iragazki-elementuak, leherketa-presioaren azterketaDIN 3900-3915 Torlojutzeko errakoreak eta konexiokoakDIN 1314 Oinarrizko kontzeptuak eta presio-unitateakDIN 20021 Tutu malguak, ehun-geruzadunak (TE/TB/TH mota)DIN 20022 Tutu malguak, ehun metalikodunak (ST/SN mota)DIN 20023 Kiribil metalikodun tutuakDIN 20043 Sistema hidraulikoen tutu malguentzako konektoreakDIN 20066 Tutu malguak, dimentsioak, baldintzakDIN 20078 Kanpoko finkapen-elementuak, 1-12. zatiak, baldintzak

eta motakDIN 24312 Fluidoen teknika - Presioa -Balioak, kontzeptuakDIN 24340 Balbulentzako konexio-plakak, 1-4. zatiakDIN 24343 Fluidoen teknika - Hidraulika

Sistema hidraulikoentzako mantenimendu etaikuskaritzarako zerrenda

DIN 24346 Fluidoen teknika - HidraulikaSistema hidraulikoak, muntaia

DIN 24347 Fluidoen teknika - HidraulikaBanaketa-eskema

VDI 3260 Makina eta fabrikazio-ekipamenduen diagramafuntzionalak

DIN 3320 Zilindro eta zurtoinen diametroakDIN 3322 Zilindroen presio izendatuakDIN 4393 Pistoiaren ibiltarte-segidaDIN 4395 Zurtoinen hariakDIN 51517 Biskositatearen sailkapena ISOren araberaDIN 51524/525 Fluido hidraulikoak: H-LP olio hidraulikoakDIN 51561 Vogel Ossag biskosimetroaDIN 51562 Ubbelhode biskosimetroaDIN 51502 Biskositateen sailkapenaISO 4401 Fluidoen teknika - Konexio-plakakVDMA 24 317/320 Nekez su hartzen duten fluido hidraulikoakDIN 40719 Funtzio-diagramaren osaketaDIN ISO 2909 Biskositate-indizeaDIN 3279 Ponparen ezaugarri-kurba/

Ezaugarri-parametroakVDMA 24312 Presio-mailakDIN 24334 Presio izendatuakDIN 20024 Tutu malguentzako kontrol-arauakDIN 2432 2/2 bideko balbulak

Indarrean dauden arauei buruzko argibideak Festo Didactic

400

Irudien erreferentziak

Irudien erreferentziak Festo Didactic

401

Kapitulu a Jatorria Izendapena

A 1.2 John Deere Pala mekanikoaA 2.3 Abex 4/3 bideko balbulaA 2.3 Fa. Heller Presioa mugatzeko balbulaA 2.3 Flutec Iratotzeko balbulaA 2.4 ATE Efektu bikoitzeko zilindroaB 1.11 Charchut irakasleak Esslingen-go Reynolds-en zenbakia

Akademia Teknikoan emandako zehazteko diagramahitzaldia (TAE)

B 1.12 idem Fluidoen tutuetako presio-galeraerresistentziengatik

B 1.12 idem Elementuetako presio-jaitsierentaula

B 2.4 IFAO Biskositate eta tenperaturarendiagrama Ubbleohde-ren arabera

B 2.4 Mobil Biskositatea/presioa diagramaB 4 Hydac Elementu hidraulikoaB 4.2 Festo Ponpa hidraulikoakB 4.5 Hydac Ebakidura: zikindutako olioen

ondorioakB 4.5 Hydac Iragazketa-unitateaB 4.5 Hydac Desbideraketako xurgapen-

-iragazkiaB 4.5 Hydac Emari nagusiko iragazkiaB 4.5 Hydac Bigarren mailako emariaren

iragazketaB 4.5 Hydac Iragazkiaren egituraB 4.5 Hydac Gorputzaren ezaugarri-kurbaB 4.5 Hydac Presio-iragazkia/ezaugarri-kurbaB 4.5 Hydac Biskositate-faktorearen diagramaB 4.5 Hydac Zikinkeri iragarleaB 4.6 Längerer & Reich Airezko hozkailuaB 4.6 Längerer & Reich Urezko hozkailuaB 4.7 Längerer & Reich Berotzeko kartutxoaB 5.1 Bieri p/Q ezaugarri-kurbaren diagramaB 10 Hänchen Ebakidura: efektu bikoitzeko

zilindroaB 10.2 Festo Didactic H512 Zilindro-motakB 10.4 Hänchen Zilindroen finkapen-motakB 10.9 Hänchen Makurdura-erresistentzia

azaltzeko grafikoaB 12.2 Charchut irakasleak Esslingen-go Fluidoen erresistentziagatiko

Akademia Teknikoan emandako presio-galerak tutuerianhitzaldia (TAE)

B 12.2 Walther Akoplamendu azkarrarenebakidura

B 12.5 UCC Emari-neurgailuaren ebakidura

Irudien erreferentziak Festo Didactic

402

Kontzeptu teknikoen aurkibidea

Kontzeptu teknikoen aurkibidea Festo Didactic

403

Kontzeptua KapituluaAbiadura-erredukzioa A8.2Abiadura-kontrola A8.1Abiaduraren erregulazioa A8.3Aginte-profilak B5.6Airea ateratzea B10.6Akoplamendu azkarra B12.1Akoplamendua B4.3Akzesorioak B12Aplikazio-eremuak hidraulikarentzat A1Aurreberoketako zirkuitua B4.7

Balbula A2.3Balbula, 2/2 bidekoa B7.1Balbula, 3/2 bidekoa B7.2Balbula, 4/2 bidekoa B7.3Balbula, 4/3 bidekoa A7.3, B7.4Balbula, 5/2 bidekoa B7.3Balbula, airea ateratzekoa B12.4Balbula, asentuzkoa B5.3Balbula, balaztatzekoa B6.1Balbula, deskonexiokoa B6.1Balbula, diafragmaduna B9.1Balbula, emaria erregulatzekoa A2.3, A3.5, A8.3, B9, B9.3Balbula, iratotzekoa B9.1Balbula, iratotzekoa eta noranzko bakarrekoa A8.1, B9.2Balbula, irristailu biragarrikoa B5.4Balbula, ixtekoa A2.3, A3.6, B8Balbula, konpentsaziokoa B6.1Balbula, kontrapresiokoa B6.1Balbula, luzetarako irristailua duena B5.4Balbula, noranzko bakarrekoa A2.3, B8.1Balbula, noranzko bakarreko bikoitza eta desblokeagarria B8.3Balbula, noranzko bakarreko desblokeagarria A2.3, A7.3, B8.2Balbula, presioa erregulatzekoa A3.4, A9.1, B6.2Balbula, presioa erregulatzekoa, 3 bidekoa B6.2Balbulak, presioa mugatu eta erregulatzekoak A2.3, A3.4, B6Balbula, presioa mugatzekoa A3.4, B6.1Balbula, presioa mugatzekoa eta zuzenean eragindakoa A6.2Balbula, segurtasunekoa B6.1Balbula, sekuentziazkoa B6.1Balbula, zenbait bidetakoa A2.3, A3.2, B7Balio izendatua B5.1Bero-energia B1.13Beroa B1.12Beroketa B4.7Berotzeko kartutxoa B4.7Biskositatea B2.4Biskositate-indizea B2.4Biskositate-mugak B2.4


404

Kontzeptua Kapitulua

Biskositatea/presioa erlazioa B2.4Biskositatearen sailkapena B2.4Bridazko konexioa B12.2Bolumen-emaria B1.6Bolumen-emariaren neurketa B1.10Bolumen-errendimendua B1.13

Desbiderapen-zirkuitua A8.4Diesel efektua B1.14

Elementuen konbinazioa A3.10Elikatzeko zirkuituaren iratotzea A8.2Emari-motak B1.11Emari-neurgailua B12.6Energia-transmisioa A3.8Energia B1.13Energia hidraulikoa A2.1Energia hornitzeko unitatea A2.1, A4.2Energia potentziala B1.13Energia zinetikoa B1.13Energiaren aginte-unitatea A4.2Eragintza-elementu A4.2Eragintza-motak A3.3Eragintza-taldea B.4Eraikuntza-elementu A3.1Errakore-motak B12.2Errakoreak B12.1Errendimendua B1.13,B4.2Errendimendu hidraulikoa B1.13Errendimendu mekanikoa B1.13Eskema hidraulikoa A4.3Estuguneak B1.15

Finkapen-motak B10.5Fluidoaren prestaketa A2.1Fluxuarekiko erresistentzia A6.3,B1.12

Gilbordura-erresistentzia B10.8

Hegazkingintzako hidraulika A1Hidraulika A1Hidraulika higigaitza A1.1Hidraulika higikorra A1.2Hidrodinamika B1.1Hidromekanika B1.1Hidrostatika B1.1Hozkailua B4.6

Ikurrak A3.1Iragazkiak B4.5Itzulerako tutuen iratopena A.8


405


Jarraitasun-ekuazioa B1.7Juntura B10.4

Kartutxoen teknika B12.3Kateamendu bertikala B12.3Kokapen-planoa A4.3Konexio-plaka B12.3Konexioen izendapena B5.6Kontraeuskarria A7.2, A8.2Korronte laminarra B1.11Korronte zurrunbilotsua B1.11

Makina-erreminten fabrikazioa A1.1Manometroa B12.1Marruskadura B1.12Meagintzako hidraulika A1Moteltzea, ibiltarte-amaierakoa B10.3Motorra A2.5Motor hidraulikoa A2.5, B1.1Motorraren ezaugarri-kurba A6.1

Nekez su hartzen duten fluidoak B2.1Neurgailuak A3.9

Ohizko posizioa A4.3Olio hidraulikoak B2.2Ontziak B4.4

Pistoiaren kokapen-motak B5.5Ponpa B4.2Ponpa, eragintza konstantekoa B4.2Ponpa erregulagarria B4.2Ponparen ezaugarri-kurba A6.1Ponparen garraio-emaria A6.1Potentzia B1.13, B1.1Potentziaren transmisioa B1.3Presio-fluidoa A2.2,B2.1Presio-galera B1.12Presio hidrostatikoa B1.1Presio-jaitsiera B1.12Presio-neurketa B1.8Presio-sentsorea B12.5Presioa B1.1Presioaren bihurketa B1.5Presioaren hedapena B1.2

Reynolds-en zenbakia B1.11

Segurtasun-arauak B13Seinale-prozesua A4.1Seinaleak kontrolatzeko unitatea A4.1Seinaleen sarrera A4.1


406


Tarteko posizioa B7.3Tenperatura-neurketa B1.9Tutu malguak B12.1Tutu zurrunak B12.2Tutuen akoplamendu-elementuak B12.1

Ontzigintzako hidraulika A1Urradurazko higadura B1.14

Zereginen diagrama B3.4Zikinkeri mailaren iragarlea B4.5Zilindro diferentziala A3.7Zilindro hidraulikoak B10Zilindro teleskopikoa A3.7Zilindroa, efektu bakunekoa A3.7Zilindroa, efektu bikoitzekoa A2.4, A7.2,B10.2Zilindroak A2.4,A3.7Zilindroak, ibiltarte-amaieran motelgailua dutenak A3.7Zirkuitu diferentziala A8.4Zirkuitu nagusiko iragazketa B4.5Zirkuituaren iragazketa, bigarren mailakoarena B4.5


407

��

PDF-Hidraulika_V_B11-D

Documents

Transcript of PDF-Hidraulika_V_B11-D