Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе....

29
Пән бойынша оқыту Нысан бағдарламасының титулдық ПМУ ҰС Н 7.18.4/19 парағы (SYLLABUS) Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті Әлеуметтану және саясаттану кафедрасы барлық мамандықтарының студенттеріне арналған Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) Павлодар 2013

Transcript of Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе....

Page 1: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Пән бойынша оқыту Нысан бағдарламасының титулдық ПМУ ҰС Н 7.18.4/19 парағы (SYLLABUS)

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Әлеуметтану және саясаттану кафедрасы

барлық мамандықтарының студенттеріне арналған

Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS)

Павлодар 2013

Page 2: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Бекіту парағы Нысан

пән бағдарламасы (Syllabus) ПМУ ҰС Н 7.18.4/19

БЕКІТЕМІН Тарих және құқық

факультетінің деканы _________ А.А. Акишев

«__»__________20___ж.

Құрастырушы ____________ аға оқытушы Қаппасова Г.М.

Пән бағдарламасы (Syllabus)

Pol 2107 Саясаттану

барлық мамандықтарының студенттеріне арналғанкүндізгі оқу нысанының студенттеріне арнайы

Бағдарлама 20__ж. «____» _________ бекітілген жұмыс оқу бағдарламасыныңнегізінде әзірленді.

Кафедра отырысында ұсынылды 20__ж. «___»________№___ Хаттама Кафедра меңгерушісінің м.а._________ А.А. Акишев 20__ж. «___»___________

Тарих және құқық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды20__ ж. «____»_________№___ Хаттама

ОӘК төрайымы _____________ Ш.Қ.Сулейменова 20__ж. «___»___________

Page 3: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

1 Пән бағдарламасының паспорты

Pol 2107 Саясаттану пәні

Кредиттердің саны және оқу мерзіміБарлығы – 2 кредитКурс: 1, 2Семестр: 1, 2, 3, 4

Аудиториялық сабақтарының барлығы – 30 сағат Діріс - 15 сағат Тәжірибелік /семинарлық сабақ - 15 часов СОӨЖ – 60 часов

Жалпы еңбектену - 90 часов

Бақылау түріАғымды бақылау – 4 және 11 аптадаМежелік бақылау – 8 және 15 аптадаҚорытынды бақылаудың түрі – аралас емтихан (60% мониторинг бөлімі тестік

тапсырма түрінде қабылдайды және 40% жазбаша түрінде қабылданады) семестрдің аяғында

Пререквизиттер:Осы пәнді меңгеру үшін келесі пәндерді оқып-үйрену нәтижесінде қалыптасқан

білімдер мен дағдылар керек: - Қазақстан тарихы;- Адам және қоғам;Постреквизиттер: Осы пәнді оқып-үйрену нәтижесінде қалыптасқан білімдер мен дағдылар келесі

пәндерді меңгеру үшін керек: - Құқық негіздері;- Экономикалық теория негіздері.

2 Оқытушы туралы мәліметКаппасова Гульсара Маданиқызы - аға оқытушы, саясаттану магистрі (дәріс,тәжірибе)Әлеуметтану және саясаттану кафедрасы А корпусында 517 аудиторияда орналасқантел. 67-36-87 (ішкі 1124)Е-mail: [email protected]

3 Пәннің мақсатымен міндеттері

Саясаттанудың пәні – саясаттану екі сипатта қарастырылады: ғылым және оқу пәніретінде. Саясаттану ғылым ретінде қоғамның саяси саласын, саяси ойдың пайда болуы мендамуын, саяси жүйе, саяси қатынастар мен үрдістер, саяси сана мен саяси мәдениет,халықаралық саяси үрдісті зерттейді.

Саясаттану пән ретінде оқушыларға саяси мәселелер бойынша нақты білім жүйесінбереді, нақты саяси шындықтың мәні мен болашақта дамуын, негізгі саяси институттар,ұйымдар, қозғалыстар мен үрдістер, саяси қатынастар жүйесіндегі жеке тұлғаның құқықтықжағдайы мен оның саяси өмірге қатысу жолдарын жан-жақты ашып көрсетеді. Саясаттанупән ретінде посткеңестік кеңістікте XX ғ. 90 ж. бастап оқу бағдарламаларына енгізілді.Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарында Саясаттану міндетті пән ретіндеоқытылады.

Page 4: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Пәннің оқыту мақсаты:- саяси шындық жайлы, оның негізгі принциптері, саяси тәртіптің нормалары

туралы жүйеленген ғылыми түсінік қалыптастыру;- студенттердің жалпы дүниетанымдық және теориялық-әдістемелік өрістерін

дамыту;- саяси жүйе және тәртіптің негізгі бағыттарымен студенттерді таныстыру;- мемлекеттік қоғамдық басқарма және басқарудың заманға сай мәселелерін

шеше алатын, шығармашылық потенциалды дамытуға жағдай жасай алатын елдің жоғарыбілікті мамандық потенциалын қалыптастыру, болашақ мамандардың пәндік білімініңіргетасын қалау.

Пәннің оқыту міндеттері:- студенттердің жалпы және саяси мәдениетін жоғарлату, оларда саяси процестер

және саяси ғылым жайлы жалпы түсінік қалыптастыру, бұл , өз кезегінде, қазіргідүниежүзілік саяси шындықты өз еркімен ойлап, бағалай білуін дамытады;

- саяси теорияның негізін, саяси ғылым дамуының басты бағыттарын оқу;- түсінік аппаратын білу және тәжірибелік саясаттанудың негізгі тәсілдерімен

танысу;- саясаттың институционалдық және әлеуметтік-мәдени аспектілерінің

байланысу тәсілдерін, бұл ғылымның функционалдық-прагматикалық бағалы өлшемдерінашу;

3. Білімге, істей білуге, компетенцияларға қойылатын талаптар Пәнді оқыту нәтижесінде студенттер: білуі керек:- қоғамдық ой қалыптастырудағы қазіргі қоғам дамуында саясаттың рөлін және

мәнін;- саяси ғылымның негізгі түсініктерін, саяси зерттеудің басты әдістерін,

қоғамдық ғылымдарда тәжірибелік саясаттанудың алатын орнын және рөлін;- азматтық қоғам және мемлекеттің өзара қарым-қатынастың, саяси өмірдің

әлеуметтік негізін, саясатта топтық мүддені жүзеге асыру тетіктерін;- саяси өмірдің институционалдық және институционалдық емес формаларын,

саяси биліктің функциялары және ерекшеліктерін, қазіргі саяси жүйе және тәртіптің негізгіәралуандығын, Қазақстан Республикасының ұйымдастырушылық-мемлекеттік құрылымдарыспецификасын;

жасай алуы керек:- саясаттың, саяси үрдістің тәжірибелік мәселелеріне талдау жасай білуі;- саяси жүйенің, мемлекеттік институттар және қоғамдық-саяси ұйымдардың

қалыптасуымен дамуының заңдылықтарын аша білуі;- күрделі саяси жағдайды түсіне білуі және сол жағдайда обьективті дұрыс

позиция қабылдай білуі.тәжірибелік дағдыларға ие болуы керек:- ғылыми жұмыс дағдыларына;- елде, әлемде болып жатқан тарихи-саяси, экономикалық үрдістерді бағалау және

талдау; - болашақ жұмысында берілген білім және машықтарды қолдануыкомпетентті болу:- саяси әдептің нормаларына, адамның және азаматтық құқықтары және

бостандықтарына, замани өркениетке сай саяси оқиғаларының ерекшеліктеріне, саясимәдениеттің негізгі белгілерін;

Page 5: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

4 Оқыту пәннің тақырыптық жоспар

Академиялық сағаттарды сабақтардың түрлері бойынша бөлу

№п/п

Тақырыптың атауы Сағат санысабақтардың түрлері

бойынша

СӨЖ

дәріс тәж.,(сем.)

лаб.,студ.,жеке

барлығы

СӨЖМменбірге

1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2

2Саяси ғылымның дамуы және негізгіқалыптасу этаптары

1 2 - 6

3 Саясат қоғамдық өмір жүйесіндегі 1 1 44 Билік саяси феномен ретінде 1 1 4

5Әлеуметтік-этникалық қаумдастықтар жәнеұлттық саясат

1 1 4

6 Қоғамның саяси жүйесі 1 1 47 Мемлекет және азаматтық қоғам. 1 1 4

8Саяси партиялар және қоғамдыққозғалыстар

1 1 4

9 Саяси режимдер 1 1 4

10Қоғамды демократияландыру және саясижаңару (модернизация)

1 1 4

11 Саяси процесс және саяси қызмет 1 1 412 Саяси сана және саяси мәдениет 1 1 413 Саяси элита және саяси көшбасшылық 1 1 414 Саяси технологиялар 1 1 4

15Дүниежүзілік саясат және халықаралыққатынастар

1 1 4

Барлығы – 90 сағат (2 кредит) 15 15 - - 60

5 Дәріс сабақтарының мазмұны №1 тақырып Кіріспе. Саясаттану ғылым ретіндеЖоспар:1 Саясаттанудың объектісімең пәні. 2 Саясаттанудың заңдарымен категориялары, әдістері, қызметтері және

категориялары. Саясаттану (политология) – грек сөзінен аударғанда «polis» -мемлекет және «logos»

(ілім)- деген сөздерден шыққан. Тура аударғанда мемлекет туралы ілімді білдіреді. Бірақ,саясаттанудың мазмұны мемлекетпен ғана шектелмейді, оның мазмұны теренірек жәнежанжақты болы табылады.

Cаясат, қоғамның саяси өмірі саясаттанудың объектісі болып табылады. Объектдегеніміз қоғамның қалыптасуы мен дамуының заңдарын зерттеуі б.т.. Ал саяси үрдістіңдамуы, саяси биліктің туындауы, өзгеруімен өмір сүруі сонымен қатар саяси іс-әрекеттерді,халықаралық қатынастары мен еларалық салыстырмалар саясаттанудың пәні болыптабылады (тар мағынада).

Саясаттануда жеке ғылым ретінде өзінің категориялары бар, оған жататындар: саясат,с. билік, с.ұйымдастыру, саяси тәртіп (режим), с. плюрализм, с.сана, с.құндылықтар, с.үрдіс,с.партия, с.мәдениет т.б

Page 6: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К., т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.№2 тақырып Саяси ғылымның негізгі кезендері мен қалыптасуы 1. Ежелгі шығыстағы саяси ойлар (Үнді, Қытай, Греция); 2. Орта ғасырлық саяси ойлар; 3. Қайта өрлеу дәуіріндегі саяси ойлар.Идеялары одан кейінгі саяси ойға комакты ыклал еткен ойшылдардың катарына көне

шығыс философтары - Зороастра, Лао-Цзы, Конфуций, Шан-Ян Мо-изы, Махавира,Сиддхартха (Будда), Каутилья және ежелгі грекия философтары - Сократ, Демокрит, Платон,Аристотель, сондай-ақежелгі Рим философтары - Лукреций мен Цицерон жатады. Олартекфилософ кана болып коймады, сонымен катар тереннен ойлайтын саяси ойшылдар да болды.

Сонымен бірге, Ежелгі дүниедегі бірден-бір ыкпалды саяси ілім -конфуцияндыкболды. Бұл Ежелгі Шығыстағы басты идеялык-саяси ағымдардын бірі еді. Онын негізінкалаушы біздіңзаманымызға дейін 551-479 жылдары Кытайда емір сүрген Конфуций (Кун —фамилиясы, Цзы — үстаз дегенді білдіреді).

Орта ғасырлар (б.д. ІҮ-ХУ ғғ.) адамзат тарихында ежелгі дүниемен салыстырғандакоғамды кұдайдың, әсіресе прогрессивті ойды тоқырауымен сипатталады.

Орта ғасырлар үшін діни-этикалык формада анық көрініс тапкан, саяси мәселелергетеологиялык тұрғыдан келу негізгі белгісі болып табылатын саяси ойлардың ерекшелікті типітән.

Қайта өрлеу мен реформациялық басты мазмұны- шексіз үстемдікке ие болған,мызымастай болып көрінген феодалдық тұрмыс – салттан бас тарту және адамдардыңтұрмыс-тіршілігіне қажетті жаңа көріністер мен қажеттіліктерді орнату.

Қайта өрлеу мен реформация дәуіріндегі саяси құқықтық ой 3 бағытта дамыды:1. Мемлекет пен саясаттаы жаңа көзқарасты анықтайтын таза үлгідегі саяси

ілім( Н. Маквелли)2. Католик шіркеуінің ықпалынан шығуға ұмтылан гуманистік идеялар ( М.

Лютер, Жан Кельвин)3. Антибуржуазиялық утопист – соцолистердің саяси- құқықтық ойлары (Т. Мор,

Т.Кампанелло)Н. Макиавелли Қайта өрлеу дәуірінің көрнекті өкілі буржуазиялық саяси ілімнің

негізін қалаушы Никола Макиавелли болды. 1469 жылы Флоренция қаласында заңгеротбасында дүниеге келген. Ол 1513 жылы “Патша”, “Тит Ливиннің бірінші он күндігі”, 1519ж. “Әскери өнер туралы” 1520 ж. “Флоренция тарихы” атты еңбектерін жазды.

Макиавелли мемлекет және саясат туралы іліміндегі маңызды жаңалығы саясатсаласын жеке ғылым ретінде көрсетуге тырысу идеясы болып табылады.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№3 тақырып Саясат қоғамдық өмір жүйесінде1 Саясат: ұғымы, мазмұны, терминнің тарихи қалыптасуы. 2 Саясаттың элементері: билік, субъектер, саяси ұйымдар, саяси сана, саяси

қатынастар және саяси мәдениет.Саясат келесі түрде анықталады: Саясат – бұл барлық қоғамдық келелі мәселелердің

ежектелетін, ұлттардың, әлеуметтік, қабаттардың, әртүрлі топтардың қызығушылығына

Page 7: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

сәйкес қоғам өмірмең дінінің бағдарламасы жасалатын, әлеуметтік – саяси топталдын қоғамөмірінің ауқимы.

Саясаттың пайда болуы жайында әр түрлі кезеңдерде әр түрлі ойшылдармен әрқилытүсіндірілген.

Саясат ең алғышқы түсініктемелер көне шығыс ойшылдарының көз қарасы.Олардың әртүрлі мемлекеттердегі өмірді түсіндіру негіздері: 1. Теологиялық (діни) бағыт. Әр елдердің дамысың әр түрлі монархтардың

басқаруын құдайдың жазуы деп түсіндіреді.2. Геосаяси бағыт. Әр елдердің дамысын әр түрлі монархтардың басқаруын

табиғат жағдайларымен елбасшысының жеке мінезімен түсіндіріледі бұл қөзқарасынқарағанда саясат өзен, көп табиғи қазба байлықтар мен басқарушының денсаулыға жәнебейміне және т.б. байлынысты болды.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№4 тақырып Билік саяси феномен ретінде.1.Саяси биліктің ұғымы мен мәні және оның ерекшеліктері.2. Биліктің құрылымы: тұп негізі, дереккөздері, қызметтері, қорлары (ресурсы). Билік- бұл бір адамның (немесе бір топ адамның) басқа бір адамға (немесе басқа бір

топ адамға) өзінің үстемдігін көрсету, ал екінші жағы (немесе басқа бір топ) оған бағынуы. Билік болмысы жайлы бірнеше тұжырымдамалар бар, оның ішінде:1. Телеологиялық: Билік адамның белгілі бір мақсаттарға ұмтылысымен

түсіндіріледі. өйткені бұл мақсаттар түрлі болуы мүмкін. Бір қатар адамдар билік арқылы күнкорүге тырысады. Басқа біреулердің мақсаттары атақ – абыройға қол жеткізу, кажеттітаныстың көлемін ұлғайту және т.б.

2. Бихевиористік: Билік әр адамда тұғаннан қалыптасқан бағытушылыққа немесебұйрық берушілікке бейімділікпе түсіндіріледі сондықтан бұйрық беруге белгілі бар адамдарбилікке ұмтылады.

3. Психологиялық: Билікке тырысу адамның белгілі бір кемшілігіментүсіндіріледі. Егер адам қандайда бір жетіспеушілік сезінсе (моральдық және тәндікәсіздікты - денелік) бұл оны мазалайды, өмірінде белгілі бір жайсындық қалыптасады, адамдискомфорт сезінеді, сондықтан бұл жетіспеушілікті билікке жету арқылы өтеуге тырысады.

Биліктің типтеріБилік іске асуы үшін – билікті іс-әрекеттердің орындалуының белгілі тірел (базасы)

қажет. Осының күшінде билік түрлі ресурстарға сүйенеді: экономикалық, әлеуметтік, рухани,күштеу.

Экономикалық билік – бұл елдің экономикалық ресурстарының үстінен бақылау, бұлжай уақытта билігін іске асыруға мүмкіндік береді. Барлық билік түрлерінің ішінде –экономикалық билік ең тиімді күштесі болып табылады. Басқа сөзбен айтқандаэкономикалық билік – материалдық байлықтарды игеруде пайдаланылады.

Әлеуметтік билік – Бұл билік адамға берілген мемлекеттің иерархиялыққұрылымында белгілі бір орынға ие болуына мүмкіндік береді ондай биліктің көмегіменадам материалдық және рухани байлыққа құқылы, қандай да бір жеңілдектерге (льготы),әлеуметтік жағдайға қол жеткізе алады.

Рухани билік – бұл билік адамдарға ақпарат, ғылыми (білім) жетістіктер арқылы іскеасырылады (оқу орындар, теледидар, газет, журнал т.б құралдар арқылы).

Күштеу (зорлық) билігі – күш көрсету, қорқытуға сүйенеді. Әр-бір мемлекетте пайдаболған мәселелерді күш көрсету, зорлық-зомбылық арқылы шешетін арнайы құрылымдарбар. Оған жататындар: шенеуніктік аппараттар, әскер, сот, түрме, прокуратура және т.б.

Page 8: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№5 тақырып Әлеуметтік-этникалық қаумдастықтар және ұлттық саясат1 Этнос, ұлыс және ұлт2 Ұлттық саясат - ұғымы мен мәніӘлеуметтік-этникалык процестер мен халықтардың өзара қарым-қатынастарын

дамыту проблемасы қоғам өміріндегі аса киын да күрделі құбылыс болып табылады.Сонымен катар олар саясаттанудың өзекті мәселесі. Өйткені біздің елемімізде үш мыңнанастам үлттар, ұлыстар мең тайпалар өмір сүреді. Олардың ішінде үлкендері мен кішілері де,азаттык алғандары да, қаналушылары да бар. Ал солар әлеуметтік-экономикалык. дамудыңтүрлі сатысында түрмыс күрып отыр. Дүние жүзіндегі түрліше халыктардың 90% астамыкөпұлтты мемлекет кұрамында өмір сүруде.

Ұлтаралык келісім — бүл адамнын әнегелік тәрбиелілігінің, жоғарымәдениеттілігінін, барлық үлттардың ортақ мүдделерінің деңгейлерінің көрсеткіші. Осығанбайланысты әлеуметтік-этникалык кауымдастыктардың дамуының қүрамдас белігі ретіндегітәрбие процесін тікелей үйымдастыруға қатысты біркатар проблемалар туындайды.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№6 тақырып Қоғамның саяси жүйесі1. Қоғамның саяси жүйесі: ұғымы, құрылымы, бөлшектері. 2. Саяси жүйенің қызметтері. Саяси жүйенің классификациялық өлшемдер

(критерилер) мен теориялар.Қоғамның саяси жүйесі дегеніміз – бұл бір тұтас, адал саяси институттар

жиынтығының райы, принципі, үрдісі, қарым-қатынасы, қоғамның саяси ұйымдары, саяси,әлеуметтік, заңгерлік, идеологиялық, мәдени деңгей кодексіне бағынады және ол тарихидәстүрлерге, нақты қоғамның қойған саяси тәртібіне бағынуы.

Кез-келген саяси жүйе бірқатар мәселерді шешеді, тиісті қызмет атқарады. Негізгіқызметтері.

1. Азамат санасына жүргізілген жиындардың мәнін түсіндіру және бұл саясаттықолдату.

2. Саясаттық әлеумет, яғни азаматтарды саясат өміріне қатыстыру.3. Әлеуметтік топтардың қызығушылықтарына сай талаптарын қалыптастыру.4. Саяси коммуникация, яғни сенім ақпаратын әртүрлі қоғам мүшелеріне беру.5. Заңдарды жасау және оны қолдану.6. Материалды және рухани қызығушылықтарды қоғамда бөліп беру.7. Заңдардың сақталуын бақылау.Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№7 тақырып Мемлекет және азаматтық қоғам1. Мемлекет: пайда болуы, мәні, нышаны, қызметі, мақсаты.

Page 9: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

2. Мемлекеттің типтері. Мемлекеттік жүйесінің типологиясы. Мемлекет – бұл саясатты жүзеге асырудың негізі болып табылады.Мемлекет категориясы анықтауыштардың бірі болып табылады, өйткені барлық

басқармалық функцияларды мемлекет жүзеге асырады. «Мемлекет» термині екі мағынадаберіледі.

1. Кең мағынада: Мемлекет – бұл шекарамен шектелген, басқармалық орталығы бартерритория. Алғашқыда мемлекет туралы көзқарас мұндай болған.

2. Тар мағынада: Мемлекет – бұл үкіметті жүзеге асыратын саяси институт. Саясаттамемлекет туралы сөз әрқашанда тар мағынада беріледі.

Мемелкет жайында сөз айтар алдында ең біріншіден оның пайда болу себептерінанықтау керек. Бұл туралы Маркстік теориясында кең түсіндіріледі. Бұл теория мемлекеттіңпайда болу себептерін келесідей түсіндіреді:

1 Пайда болған алғашқы қауымның ыдырау нәтижесінен қоғам байлар менкедейлер болып бөлінеді. Байлар мен кедейлер арасында өте үлкен қарама-қайшылықтар баржәне бұл қарама-қайшылықтары қандай да бір әдістермен шешуге болмайды. Кедейлердібайларға жұмыс істеткізу үшін, басқарушы класс арнайы ұйым ұйымдастырып, оған күшбереді. Осы ұйым күшінің иесі – мемлекет және бұл бірінің жұмысын бірі жұмыс істеугеитермелейді.

2 Бірақта ғылымда тағы да бірқатар теориялар бар. Олардың кейбіреулерімемлекеттің пайда болуын былай түсіндіреді: Бұрынғы заманда соғыстардың нәтижесіндебір халық, екінші халықты жаулап алады және жаулап алушылар жеңілгендерді бағындыруүшін мемлекет құрайды, ал бұл мемлекеттер жаулаған халықты тұншықтырады.

3 Ал келесі теория мемлекеттің пайда болуын былай түсіндіреді, әртүрлітайпалардың қоршауында болып және олардың агрессиясын көрген халық, олардан қорғануүшін бірігеді.

4 Адам табиғаттан – қоғамдық пенде болып табылады, сондықтан ол қоғамнантыс өмір сүре алмайды. Осы себептен адамдар бірігіп, мемлекет құрайды.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№8 тақырып Саяси партиялар және қоғамдық қозғалыстар.1.Саяси партиялар: ұғымы, негізгі мақсаттары, міндеттері және қызметтері. 2. Партиялардың типологизациялық өлшемдері. Партиялық жүйе: ұғымы,

классификациясы. Саяси өмірде мемлекет пен қатыр партиялар да үлкен орын алады, олар саясаттың

негізгі субъектісі болып табылады. Саяси партиялар қандай ба бір класстық, ұлттық,әлеуметтік топтың қажеттіліктерін қарастыратын ұйым болып есептеледі. Саяси партиялар19-20 ғ. дами бастады, бұл бірнеше дәлелдермен түсіндіріледі:

1. 19-20 ғ. аралған көптеген елдер дамыған капиталистік елдер қатарынақосылды. Бұл мемлекеттердің негізгі таптары болып буржуазия мен пролетариат таптарыесептеледі, және олар достаспас таптар болғандықтан, араларында әрқашан күрес жүреді.Осы таптардың қажеттіліктері мен тәптәушылықтарын қорғау үшін, күресті басқыру үшінсаяси партиялар құрылады. Жұмысшы тап өз партияларын, буржуазиялық тап өздерішінін.

2. Халықтар мен ұлттардың ұлттық сана - сезімі оянып, дамиды, сондықтан оларөз қажеттіліктерін ақамдау үшін партиялар құрады.

3. Биліктің танымдық және сайлаулық жүйесі құрылады. Биліктік құрылымға кірупартияның өзіне байланысты. Қоғамның белгілі бір табылың қолдауымен партия биліктіңқұрылымына енгісі келеді. Кез келген саяси партияға мынадай белгілер тәң:

Page 10: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

1) Қоғамның белгілі бір табылың қажеттіліктерін айқылдайтын идеологияның кесіболып партия табылады.

2) Партия – жергілікті деңгеден халықаралық деңгейге дейінгі адамдардың ұзақ басқосуларының ұйымы.

3) Партияның қоғамдық бағыттардан ерекшілігі – билікті алудың және ұстаздыңмақсатты құрылымы.

4) Сайлау компаниялары кезінде немесе олардың арасында халықты демеугеталпынада.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№9 тақырып Саяси режимдер1.Саяси режимнің ұғымы мен элементтері. 2.Саяси режимнің типтері. Барлық саяси режимдер (тәртіп) демократиялық және анитидемократиялық болып

бөлінеді. Жалпы демократия грек тілінен «демос»-халық, «кратос»-билік ұғымын білдіреді,яғни халық билігі. Демократиялық режімнің бірнеше белгілері бар оған жататындар: халықбилігі, теңдік, еркіндік, сөз бостандық, көппартиялық жүйе, оппозициянын болуы

Тоталитарлы мемлекет – демократиялы емес типтегі мемлекеттер қатарына жатады.Ол латынның «тоталис» сөзінен шыққан, қазақша баламасы «түгел», «бүкіл», «толық».

Тоталитарлы мемлекет – қоғамның өмір сүру барысында мемлекет жағынан жан-жақты үлкен көлемді бақылау жүреді.

Авторитаризм жеке адамның және топтың жеке басшылығы. Бірақ саяси сфералардантыс өзінің және қоғамның автономиясын сақтайды. Біздің ғасырда авторитаризм тәртібімаңызды емес, көбіне бұл тәртіп тоталитарлы және демократиялы мемлекет болып кетеді.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№10 тақырып Қоғамды демократияландыру және саяси жаңару (модернизация)1. Демократияның тарихи формалары: антикалық, классикалық және қазіргі заман. 2. Демократияның жалпы принциптері мен институттары.

Демократия ұғымын түсінуде бірнеше козқарастар туып, түсініксіз жағдайлар жиікездеседі. Бір ұғымбасқа ұғым орнынажұмсалады. Бірнеше мағынаны бөліп қарастырұғаболады:

1. Келісілген жағдайда барлық сұрақтар шешігетін ұжымдар және жетекшінітаңдаған кезде ұжымның әр мүшесі қатысып, өз көзқарасып білдіре алады.

2. Демократия – мемлекетті қалыптастырудағы ерекше ретінде қарастырыладыжәне ас мемлекеттің басқа типтерімен қатар тұрады.

3. Демократия мемлекетті қалыптастыруда ерекше үлгісі ретінде қарастырылады,ол ерекшелік құндылық басып табылады, осындай кұндылыққа демократиялық мемлекеттееркіндік, теңдікті жатқызады.

4. Демократия қағамды дамытудың мақсаты ретінде қарастырылады, ол жайлыкөбінесе монархиядан, тоталитарлық мемлекетке көшу кезеңінде көп айтылады.

Демократияны утопия деуге де болады. Негізішінен мемлекет демократиялық болыптабыла алмайды, себебі халық билігі иесі мемлекет ұғымдары сыйыспайды. Халық билігі

Page 11: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

барлық азаматтардың қоғамдық жұмыстарды басқаруына араласуын қарастырадымемлекеттегі саясат элементтерілің бірсыпырасы бұлдай араласуды қуптай алмайды.Мемлекеттің бірнеше мықты аппараттары халық билігі ұғымымен қатар тұра алмайды,сондықтан демократиялық мемлекет дегенді, әплеми турәпдін, утопиялық идея депқырастырамыз, бірақ ас мемлекетті қалыптастырудың болған және қазыр бар ерекше турі.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№11 тақырып Саяси процесс және саяси қызмет1. Саяси процесс ұғымы, мәні мен негізгі мінездемесі. 2. Саяси процесстің құрылымы. Саяси процесстің сатылары (фазалары). Саясатқа қатысушылар өте көп, олар жеке тұлғалар, саяси ұйымдар,

бірлестіктер болуы мүмкін. Қатысушылар саяси аренада сөз алғанда, көптегентеориялық әзірлемелер мен жоспарлар іске асуы әбден мүмкін. САЯСИ ҮРДІС-саясаттың әр түрлі субъектілермен іске асатын шындық. Саяси үрдісті алдынала болжауға болмайды, оқиғалар қалай дамитынын да айта алмайды, бұлсаясатты іске асыруды көрінетін категория. Саяси үрдісті институцияланғанжәне интситуцияланбаған тұтастық ретінде қарастыруға болады, өзәрекеттерін билық аймағында жүзеге асыратын, қоғамның саяси жүйесініңөзгеруі мен дамуына апаратын жол. Саяси үрдістердің орталық негізгі мәселесіалдымен дұрыс саяси шешім табуды көздейді, ол шешім тұрғындардың көбініңкөзқарасымен сәкес келсе екен дейді. Барлық субъектілер саяси үрдіске әртүрлі уақытта қатысады, үрдіске әр түрлі белсенділікпен араласады, қоғамныңдамуында саяси үрдістердің арқайы кезендерін көруге болады.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№12 тақырып Саяси сана және саяси мәдениет1.Саяси сана: мәні мен құрылымы. Саяси мәдениеттің қалыптасуың қоғамдық пікір

және оның ролі. 2.Саяси мәдениет: қызметтері, концепциялар, құрылым элементтері.Саяси мәдениет дегеніміз – адам мәдениеті тармақтарынын бірі. Бұл

материалдық және рухани мәдениеттермен бірге жүретін мәдениеттің дербестүрі. Оның саясат, саяси биліктің қызмет ету салалары сияқты іс-әрекетсалалары ерекшеліктерімен анықталатын өзіндік спецификасы бар. Саясимәдениеттің спецификасы сондай-ақ оның мынадай құрамдас элементтеріне дебайланысты болды: саяси құрылымдар мен құндылықтар, саяси ұсыныстар менмінез-құлықтар. Саяси мәдениет саяси субъектінің басты сапалық белгілерініңбірін білдіреді.

Саяси мәдениеттің қызметтері1. қоғамды, бірлескен өмірді, іс-әрекеттерді, мінез-құлықты,

танымдылықты және т.б. ұймдастару мен реттеу.2. саяси білім мен құндылықты бейімділікті реттеу.3. нақты бір тап пен әлеуметтік топтың саяси мәдениетін басқа

таптар пен әлеуметтік топтарға тарату және саяси мәдениет нәтижелерінұлтараралық алмасу.

Page 12: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

4. саяси нормаларды, құндылықтарды, мінез-құлық үлгілерінүндестіру.

5. белгілі қоғамның саяси мәдениетінің барлық құндылықтарынұрпаққа беріп отыру.

6. саяси мәдениеттің мейілінше жетілдірілген элементтерінұдайы өндіріп отыру.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№13 тақырып Саяси элита және саяси көшбасшылық1 Саяси элита, оның қызметтері және классификациясы. 2 Классикалық және қазіргі заманның элита арналған теориялар. Элита француз тілінен – үздік, іріктелген, тандалған мағынаны білдіреді.

Кез келген қоғамда болады – бұл жоғары, артықшылығы бар тап немесебасқару функциясын іске асырушы тап. Бұл бөлудің негізінде адамдардыңбиологиялық және психологиялық қасиеті жатады, бұған харизма – элитаныңшығармашылыққа қабілетті; бұқарадан интеллектуалдық және моральдықартақшылығы бар, барынша жауапкершілік сезімі бар, өз қызметі саласында еңжоғары индекс алған адамдар кіреді.

Элита теориясы авторларының бірі – В.Паретто (1848-1923) қоғамдатуғаннан билік етуге арналған адамдар немесе қулық пен алдау арқылы биліктіжүзеге асыратын адамдар – түлкілер, не бұл ретте мәжбүрлеу мен күштеудіпайдаланатын адамдар – арыстандар өмір сүреді деп тұжырымдады. Осындайэлитарлық адамдар басқарудың екі типін жасайды, олар бірін-бірі ауыстырыпотырады, нәтижесінде өздерінің көпшілікті манипуляциялау қасиетінтауысады, осы элиталар сарқылады, ал қоғамды күйреуге алып келеді.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№14 тақырып Саяси технологиялар1. Саяси технологиялардың ұғымы, ерекше айырмашылықтары, құрылымы.2.Саяси процесстің анализі (талдауы): мәні, ерекшелігі, әдісі және саяси талдаудың

негізгі этаптары.Саяси технологиялар - бұл әлеуметтік технологиялардың әртүрлілігі ғана емес, "саяси

технологиялар" түсінігі - мақсаттылықтын, бір ізділіктің, қажетті, ойластырылған саясинәтижелерге негізделген белгілі тиімді іс-әрекеттердің жүйесі екендігі де сөзсіз.

Көптеген жағдайларда осы заманғы саяси ортаның проблемалык алаңы саяситехнологияларды талдап жасап, іске асырудың біркатар кезендерінің болуымен анықталады.Олардың қатарына жататындар мыналар: әлеуметтік саяси жағдайлардың диагностикасы менмониторингі; накты саяси технологиялардың көмегімен қол жеткізілетін максаттар менміндеттердің алға қойылуы; алға койылған мақсаттарды жүзеге асырудың мүмкінварианттарын салыстырмалы талдау және т.б.

Демократиялык коғамда саяси проблемаларды талкылау жария сипатқа ие болуыкерек. Жария талкылаудың әр түрлі формалары бар: парламенттегі немесе жергілікті өкілетгіоргандағы айтыс, радио мен теледидар аркылы парламент мәжілісінен трансляция, мүдделіжактар мен сарапшылардын баспасөз беттерінен сөзалуы, конференцияларда, кеңестерде,

Page 13: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

"дөңгелек столдарда" және т.б. сейлеуі. Талқылаудын, мұндай формалары әр түрлі әлеуметтіктоптарға проблеманың мәнін теренірек ұғынуға, үсынылатын шешімдердің кандайының даболмасын мүмкін деп есептелетін салдарын және көпшілік соның кайсысына қолдаубілдіретінін саралап көрулеріне, сондай-ак, егер шешім азаматтардың дауыс беруіменқабылданатын болса, бұл ретте олардың өз позицияларын айкындауларына мүмкіндік береді.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

№15 тақырып Дүниежүзілік саясат және халықаралық қатынастар1 Дүниежүзілік саясаттың ұғымы. Халықаралық қатынастардың типтері мен түрлері. 2 Геосаясат: ұғымы мен мәні.Халықаралық қатынастар саясаттанушы-ғалымдардың терен зерттеуін талап ететін

қоғамдық қатынастардың ерекше түрі болып саналады. Олар әлемдік кеңістіктегі әлеуметтікқауымдастыктардың арасындағы қатынастар ретінде қалыптасады, өмір сүреді және жүмысістейді (қызмет етеді) . Халықаралық катынастар алуан түрлі күштер: мемлекеттік, әскери,экономикалық, саяси, коғамдық және интеллектуалдыкт.б. күштер әртүрлі деңгейде(жаһандык, аймақтык, көп жақты және екіжақты) түйісетін және езара әрекет ететін кеңістікболып табылады.

Халыкаралық қатынастар өзінің дамуында ұзақтарихи жолды жүріп әте отырып, текжана дәуірде ғана нағыз бүкіләлемдік сипатқа ие болды.

Геосаясат адамдардың белгілі бір мақсатқа жету үшін билікті қалайша тудырып онысақтауын бейнелеу үшін қолданылатын әдіс болып табылады. Мемлекет деңгейінде бұл әдісмемлекеттің мүдделеріне жету және қызметін атқаруда саясат, экономика және әскери күштіқалайша қолданатынын көрсетеді. Бұл пікірлер алғашында аймақтың жалпы географиялықжәне тарихи жағдайын қарастырады, және сонымен қатар бес мемлекеттің саяси,экономикалық және әлеуметтік дамуын жеке-жеке қарастырады.Евразия континентініңтөрінде орналасқан Орталық Азия көне Жібек жолындағы ең маңызды жерге ие болып,бірнеше ғасырлар бойы стратегиялық маңыздылыққа ие болды. Орталық Азия аймағыныңүш тарапында мықты мемлекеттер орналасқан – солтүстікте – Ресей, шығыста – Қытай жәнебатыста – Еуропа. Орталық Азия бұл мемлекеттер арасындағы қатынас жолы және соныменқатар бұларды бір-бірінен қорғайтын аймақ ретінде пайдаланылды. Атақты Британ ғалымысэр Хэлфорд Маккиндер (1861-1947), геосаясаттың маманы келесідей пікір ұсынған болатын.Кімде кім Орталық Азияға билік орнатса, Евразия континентіне билік етеді, ал кім Евразияконтинетіне билік орнатса, онда ол әлемді билеуге мүмкіндік алады. Бұл Орталық азияныңғаламдық геосаяси қатынастардағы маңыздылығын көрсетеді. 1991 жылы Кеңес үкіметініңыдырауы нәтижесінде Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түркменстан және Өзбекстанмемлекеттері тәуелсіздікке қауышты. Дегенмен, бұлардың халықаралық саяси жәнеэкономикалық қатынастардағы орны қырғи-қабақ соғысының аяқталғанына қарамастан әлсізболатын. Олардың бай мәдениеті мен түрлі-түсті дәстүрлері басқа мықты мәдениеттертарапынан қабылданбады. Алайда, жағдай Америкадағы 11-і қыркүйек лаңкестікшабуылдарынан соң өзгерді. Бұл шабуылдан соң АҚШ Ауғанстанға әскер енгізді, нәтижедеОрталық Азия аймағы анти-террористік шаралардың базасына айналып, халықаралыққауымдастықтың назарын өздеріне аударды.

Әдебитеттер тізімі1 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.2 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. т.б. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар:

Кереку. 2010.

Page 14: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

7 Тәжірибеліқ сабақтың мазмұны Тәжірибелік сабақ №1. Cаясаттану ғылым ретіндеЖоспар:1. Саясаттанудың қалыптасуы.2. Саясат туралы теорияларТапсырма: 1 Саясаттану пәні бойынша әдебиетпен танысу.2 Саясат туралы теорияларды қарастыруҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №2. Саяси ғылымның дамуы және негізгі қалыптасу

этаптары Жоспар:1 Құлдық дәуірдегі саяси ой-пікірлер2 орта ғасыр мен Қайта өрлеу дәуіріндегі саяси ұғымдар3 Жана замандағы саяси ой4 Марксистік саяси идеялар5 Қазақ даласындағы саяси ой пікірлер5 ХХ ғасырдағы саяси ілімТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Шағын кесте дәуірлердің өкілдері бойынша жасау.4 Әр заманның саяси ой-пікірлердің ерекшеліктерін дәптерге жазу.Ұсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №3. Саясат қоғамдық өмір жүйесіндегіЖоспар:1 Саяси ғылымның пайда болуы және қалыптасуы2 Саясаттану пәні, ұғымдары, әдіс-тәсілдері мен қызметтері3 Саясаттанудың негізгі парадигмалары4 Саясаттанудың басқа қоғамдық ғылымдармен байланысы және оны оқып-білудің

маңызы.Тапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Тақырып бойынша шағын глоссарий жасау4 Саяси әдіс-тәсілдерге дүниежүзілік саясаттан мысалдарды келтіру Ұсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.

Page 15: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Тәжірибелік сабақ №4. Билік саяси феномен ретіндеЖоспар:1 Билік ұғымы және ол туралы тұжырымдамалар2 Биліктің қызметтері мен жіктелуі3 Биліктің легитимділігі.4 Биліктің түрлері.Тапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 «Егере де мен билікте болсам» атты шағын шығарма жазу.Ұсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №5. Әлеуметтік-этникалық қаумдастықтар және ұлттық

саясатЖоспар:1 Қоғамның әлеуметтік құрылымы мен жіктелуі.2 Кеңестік қоғамдағы және біздің қазіргі кездегі әлеуметтік жіктелуіміз3 Әлеуметтік бірлестіктер жүйесіндегі ұлттың орны4 Қоғамның саяси өміріндегі діннің орны.Тапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Бүгінгі күнде діннің қауыпын қарастыру.Ұсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №6. Қоғамның саяси жүйесіЖоспар:1 Саяси жүйе туралы ұғым2 Саяси жүйенің құрылымы3 Саяси жүйенің жіктелуіТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Саяси жүйенің элементтерінің байланысын шағын кесте арқылы көрсету.Ұсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №7. Мемлекет және азаматтық қоғам.Жоспар:1 Мемлекеттің пайда болуы мен мәні2 Мемлекеттің белгілері мен қызметтері

Page 16: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

3 Азаматтық қоғам және құқықтық мемлекетТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Мемлекеттердің астаналарын, адам саның, саяси билігін кесте ретінде көрсетіп білуҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №8. Саяси партиялар және қоғамдық қозғалыстарЖоспар:1 Саяси партиялардың пайда болуы, мәні және қызметтері2 Саяси партиялардың жіктелуі3 Қоғамдық-саяси ұйымдар мен қозғалыстар.Тапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Саяси партиялардың түрлерін, қызметтерін кесте ретінде көрсетуҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №9. Саяси режимдерЖоспар:1. Тоталитаризм және оның әр түрлігі.2. Авторитаризм: типологиялық формалары.3. Демократия және оның әр түрлігі.4. Демократияның қазіргі заман формалары (неодемократиялар).Тапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 тақырып бойынша шағын глоссарий жасауҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №10. Қоғамды демократияландыру және саяси жаңару

(модернизация)Жоспар:1 Саяси даму мен бейімделудің мәні2 Саяси бейімделудің кезеңдері және соған байланысты көзқарастар3 Қоғам мен саяси жүйенің бейімделу жолдарыТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Тақырып бойынша терминдерді жаттау

Page 17: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Ұсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №11. Саяси процесс және саяси қызметЖоспар:1 Саяси процесс туралы ұғым2 Саяси процесстің жіктелуі3 Саяси процесске қатысу түрлеріТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 тақырып бойынша шағын глоссарий жасауҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №12. Саяси сана және саяси мәдениетЖоспар:1 Саяси сана және саяси идеология2 Қазіргі идеологияның негізгі түрлері3 Саяси мәдениет туралы ұғым, оның мәні мен қызметтері4 Саяси мәдениеттің құрылымы және оны қалыптастыратын қоғамдық күштер5 Саяси мәдениеттің жіктелуіТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Саяси мәдениетке мысалдарды келтіру4 «Менім саяси санам» атты тақырыпқа шағын шығарма жазуҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №13. Саяси элита және саяси көшбасшылықЖоспар:1 Саяси элитаның түсінігі мен қызметтері2 Саяси элитаның қалыптасуы мен жіктелуі3 Саяси жетекшілік туралы ұғым4 саяси жетекшіліктің жіктелуі және топ бастаушылардың жеке қасиеттеріТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Тақырып бойынша шағын глоссарий жасауҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.

Page 18: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №14. Саяси технологияларЖоспар:1 Саяси технологиялардың мәні мен типтері 2 Саяси талдау және саяси кеңес беру3 Саяси шешімдер қабылдау және оны жүзеге асыру технологиялары4 Саяси жанжалдарды басқару және бақылау технологиялары5 Саясаттағы ақпараттық технологиялар6 Сайлау технологияларТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Тақырып бойынша шағын глоссарий жасауҰсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.Тәжірибелік сабақ №14. Дүниежүзілік саясат және халықаралық қатынастарЖоспар:1 Әлемдік саясат және халықаралық қатынастар2 Жаңаша саяси ойлау және халықаралық қатынастар3 Егеменді Қазақстан халықаралық қатынастар жүйесіндеТапсырма:1 Жеке дәптерге сұрақтар бойынша конспект жазу.2 Әр сұраққа ауызша жауапты дайындау.3 Дүниежүзілік ұйымдарды кесте ретінде көрсету (қашан, қайда ұйымдасқаның

себебі)Ұсынылатын әдебиеттер:1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Рахымбаева А.С. Саясаттану. Астана: Фолиант, 2006 – 216 б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.4 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.

8 Өзіндік жұмыстың тапсырмаларыТақырып № 1. Саясаттану ғылым ретінде.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Саясаттанудың атқаратын қызметі және маңызы қандай? 2) Әлеуметтік-гуманитарлық білім жүйесінде саясаттанудың орны. 3) Саясаттанудағы идеялық - теориялық күрес қалай жүреді?

2 Саясаттануға арналған монографияларды оқу.Ұсынылатын әдебиет [1] стр. 5-14.Тақырып № 2. Саяси ғылымның дамуы және негізгі қалыптасу этаптары

1 Сұрақтарға жауап табу1) Қайта өрлеу (Ренессанс) дәуіріндегі саясат пен құқық.2) Батыс Еуропаның буржуазиялық революциялары кезіндегі саяси

ой - пікірлер.

Page 19: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

3) Батыс Еуропалық феодалдық қоғамның саяси, құқықтық ой- пікірлері.

4) Араб Шығысы, Орта Азия және Закавказье елдеріндегі саяси ой - пікірлер.

5) Ресейдің саяси және құқықтық ілімдері.Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 19-40 Тақырып № 3. Қоғамдық өмір жүйесіндегі саясат.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Саясат деген не?2) Саясаттың мақсаты және құралдары?3) Саясат мүмкіндік өнері ретінде.4) Құқық, мораль (ақылық) және саясаттың өзара қатынасы.Ұсынылатын әдебиет [3] стр. 10-15 Тақырып № 4. Билік саяси феномен ретінде.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Қоғамдағы саяси басекелестік және оппозицияның қажеттілігі.2) Қазақстан республикасында билік және оппозиция және олардың өзара әрекеттері.3) Саясат пен биліктің рационалдық және дәстүрлі

тұжырымдамалары.2 Саяси билікке арналған мақалаларды оқу.

Ұсынылатын әдебиет [3] стр. 44-60Тақырып № 5. Ұлттық саясат және әлеуметтік-этникалық қаумдастықтар.1 Сұрақтарға жауап табу

1) Ұлттық саясат мемлекеттік сасясаттың ең маңызды құрылымды бөлшегіне кіреме? 2) Ұлтсыздардың пікірі неге бүкіл халықтың пікірі, ой - арманы бола алмайды?3) Дін - қоғамдық сананың формасы.4) Діннің шығуы. Әлемдік діндер.5) Қазақстандағы діндердің қазіргі даму ерекшеліктері.

2) Осы тақырыпқа шағын эссе жазуҰсынылатын әдебиет [3] стр. 141-152Тақырып № 6. Қоғамның саяси жүйесі.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Саяси жүйенің мәні мен құрылымы.2) Шетелдік саясаттанудағы саяси жүйенің проблемалары.3) Қазақстан Республикасының саяси жүйесінің реформалық мәселелері және даму

үрдістерді (тенденциялары) анықтау. Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 63-69.Тақырып № 7. Мемлекет және азаматтық қоғам.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Мемлекеттің негізгі белгілері.2) Мемлекет - қоғамның саяси жүйесінің басты элементі.3) Мемлекеттің түрлері және атқаратын қызметі.4) Құқықты мемлекеттің белгілері

2 Мемлекет тақырыбына арналған монографияларды оқу.Ұсынылатын әдебиет [1] стр. 83-90Тақырып № 8.Саяси партиялар және қоғамдық қозғалыстар.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Саяси партия дегеніміз не?2) Әлемдегі саяси партиялардың атқаратын қызметтері.3) Шетелдік саяси партиялардың әркелкілігі.

Page 20: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

4) Қазақстандағы саяси партиялардың жіктелуі.5) Қазақстандағы оппозициялық партиялар.

2 Қазақстанның саяси партиялары (тарихи және қазіргі жағдай) бойынша кесте жасауҰсынылатын әдебиет [2] стр. 93-110Тақырып № 9. Саяси режимдер..

1 Сұрақтарға жауап табу1) Саяси режимдер маңызы неде?2) Саяси режимдер қажет пе?3) Псевдо-квази-режимдердің мәні неде?

2 Саяси режмдерге кестені құрып, әр режминің белгілерін көрсетіңіз Ұсынылатын әдебиет [5] стр. 30-38

Тақырып № 10. Қоғамды демократияландыру және саяси жаңғырту (модернизация). 1 1 Сұрақтарға жауап табу

1) Жаңаша саяси ойлау деген не?.2) Саяси жүйенің модернизация процессінің мәні сияқты демократиялық саяси

жүйенің қалыптасуы.3) Қазақстан қоғамының саяси модернизация проблемалары. Ұсынылатын әдебиет [3] стр. 200-206Тақырып № 11. Саяси процесс.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Саяси әрекеттердің мінездемесі.2) Саяси әрекеттердің түрлері.3) Саяси мінез-құлық және оның формалары.4) Саяси шешім: дайындау, әзірлеу және жүзеге асыру. Ұсынылатын әдебиет [1] стр. 190-199Тақырып № 12. Саяси сана және саяси мәдениет.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Саясаттанудағы саяси мәдениет ұғымының қалыптасуы.2) Саяси мәдениеттің атқаратын қызметі.3) Саяси мәдениет пен саяси сананың қарым - қатынастары және

элементтері.4) Саяси әлеуметтенудің ұғымын анықтау.Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 154-180Тақырып № 13. Саяси элита және саяси көсемдік.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Қазіргі Қазақстандағы саяси көсемдік институты және саяси элита. 2) Тарихи қажеттілік нысан ретіндегі мемлекеттік басқару ҚР президенттік институты

2 Саяси элитаға қатысты монографияларды, мақалаларды оқуҰсынылатын әдебиет [2] стр. 117-124Тақырып № 14. Саяси технологиялар.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Мажоритарлық сайлаушылық жүйе. Аралас сайлаушылық жүйе.2) Стратегия избирательной кампании. Сайлау кампаниясының стратегиясы. Ұсынылатын әдебиет [6] стр. 170-178 Тақырып № 15. Дүниежүзілік саясат және халықаралық қатынастар.

1 Сұрақтарға жауап табу1) Халықаралық дағдарыстардың себептері, түрлері, зардаптары, ескерту және шешу

тәсілдері. 2) ҚР сыртқы саясаты, оның көп бағытты мінездемесі. Ұсынылатын әдебиет [2] стр. 211-224

Page 21: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

10.СӨЖМ кеңес кестесі

№ Сабақ түрі дүйсенбі сейсенбі сәрсенбі

бейсенбі жұма сенбі

1. Дәріс сұрақтары бойыншакеңес

12.3513.25

2. Тәжірибелік сабақтардыңсұрақтары бойынша кеңес

12.3513.25

3. СӨЖ сұрақтары бойыншакеңес

12.3513.25

4. Тестік тапсырмаларбойынша кеңес

12.3513.25

11. Білім алушылардың білімдерің тексеру кестесіДәріске, тәжірибелік сабақтарға қатысу 0-100 баллмен бағаланады

Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесіГрафик выполнения и сдачи заданий по дисциплине

№ Жұмыс түрі Тапсырманың мазмұны,тақырыбы мен мақсаты

Ұсынылатын әдебиет

Орындаууақыты

Бақылаутүрі

Тапсырумерзімі

1 2 3 4 5 6 71 Реферат Сущность и функции

финансов3 апта 4-ші апта

2 Реферат Финансовая политика ифинансовый механизм

2 апта 6-ші апта

3 Межелікбақылау

Модуль 1,2 коллоквиум

8-ші апта

4 Реферат Финансыхозяйствующихсубъектов

2 апта 9-ші апта

5 Реферат Налоги и налоговаясистема

2 апта 11-ші апта

6 Курсоваяработа

Согласно утвержденнойтематике

8 апта 14-ші апта

7 Межелікбақылау

Модуль 3,4 коллоквиум

15-ші апта

12. Критерии оценки знаний обучающихсяОбразец

Изучение дисциплины заканчивается экзаменом в форме тестирования, который охватывает весьпройденный материал. Обязательным условием для допуска к экзамену является выполнение всехпредусмотренных заданий в программе.

Каждое задание оценивается 0-100 баллов. Рейтинг допуска выводится из средне арифметического всех выполненных заданий

на текущих занятиях (посещение лекции, домашние задания, задания по СРО, задания попрактике и другие, рубежный контроль).

Page 22: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Продолжение приложения У

К итоговому контролю (ИК) по дисциплине допускаются студенты, выполнившие всетребования рабочей учебной программы (выполнение и сдача всех лабораторных работ,работ и заданий по СРС), получившие положительную оценку за защиту курсового проекта(работы) и набравшие рейтинг допуска (не менее 50 баллов).

Уровень учебных достижений студентов по каждой дисциплине (втом числе и по дисциплинам, по которым формой итогового контроля ГЭ)определяется итоговой оценкой (И), которая складывается из оценок РД иИК (экзамена, дифференцированного зачета или курсовой работы/проекта) сучетом их весовых долей (ВДРД и ВДИК).

И = РД*0,6 + ИК*0,4Весовые доли ежегодно утверждаются ученым советом университета и должны быть

для РД не более 0,6, а для ИК не менее 0,3.КП/КР защищаются перед комиссией. Оценка выставляется в

соответствии с продемонстрированными знаниями с учётом отзываруководителя.

Итоговая оценка по дисциплине подсчитывается только в том случае,если обучающийся имеет положительные оценки, как по рейтингу допуска,так и по итоговому контролю. Не явка на итоговый контроль понеуважительной причине приравнивается к оценке «не удовлетворительно».Результаты экзамена и промежуточной аттестации по дисциплине доводятсядо студентов в тот же день или на следующий день, если письменныйэкзамен проводился во второй половине дня.

Для корректности подсчета итоговой оценки знания обучающегося на рубежномконтроле (рейтинге) и итоговом экзамене оцениваются в процентах от 0 до 100%.

Оценка рубежного контроля складывается из текущих оценок и оценки рубежногоконтроля.

Учебные достижения, то есть Знания, умения, навыки и компетенции студентов подисциплине «Финансы» оцениваются по многобалльной буквенной системе адекватной еецифровому эквиваленту и традиционной шкале оценок:

Оценка побуквенной системе

Цифровойэквивалент баллов

Процентноесодержание

Оценка по традиционнойсистеме

A 4,0 95-100Отлично

A- 3,67 90-94B+ 3,33 85-89

ХорошоB 3,0 80-84B- 2,67 75-79C+ 2,33 70-74

УдовлетворительноC 2,0 65-69C- 1,67 60-64D+ 1,33 55-59D 1,0 50-54F 0 0-49 Неудовлетворительно

Page 23: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

13. Требования преподавателя, политика и процедуры13 Оқытушының талабы және саясаты Академиялық тәртіп пен әдептің саясаты С.Торайғыров

атындағы ПМУ-дың ішкі тәртіп ережелеріне сәйкес келеді.Оқытушы және студент бір-біріне құрметпен қарауға тиіс.Егер Сіз барлық сабақтарға кешікпей келіп, барлық сабақтарға

дайындалып, сабақтарда белсенді болсаңыз және барлық тапсырмалардысапалы және дер кезінде орындасаңыз бақылау шараларыныңкүнтізбелік кестесінде көрсетілген максималды балды аласыз.

Сіздердің сабаққа дайындықтарыңыз ауызша сұрау, үй тапсырмасынорындау, топпен жұмыс істеу арқылы тексеріледі

Негізгі талаптар:1) Оқу үрдісіне қатысу сабаққа қатысуды, дайын болуды және

белсенді болуды білдіреді. Пікірталаста және топ жұмысында белсенділіккөрсету, топтастарының оқуына әсер ету. Жұмыс бағдарламасына енгізілгенөзіндік жұмыстың тапсырмаларымен танысу. Тапсырмаларды орындау үшін, алған білімдерінмеңгеру үшін қажетті әдебиеттерді іріктеу.

2) Міндетті оқу сабақтарына қатысуға, оқу жоспарында, бағдарламада көрсетілгентапсырмаларды белгіленген мерзімде орындауға. Себепсіз сабақ босатуға болмайды.Босатқан әр сабақ үшін студент факультет деканына, пән оқытушысына түсініктеме бередіжәне сабақтан тыс уақытта босатқан сабағын тапсырады. Сабаққа қатысуы қорытындыаттестацияға әсерің тигізетің туралы ескеруі керек.

3) Тақырып оқу кезінде орындалатын негізгі жұмыстарды (жазбалар, кестелер)анықтау керек және оларды орындау үшін қажеттілікті талап ететін материалдардыуақытымен дайындау (бақылау түрі бойынша ағымдық үлгерімнің ұпайларының кестесі).

4) Аудиториялық сабақтарына себепсіз кешігуге болмайды. Сабақбасталуынан кейің тек оқытушы рұхсатымен ғана, нақты себеп арқылыкешіксеніз, аудиторияға кіруге болады.

5) Аудиторияда сабақ барысында рұхсатсыз сөйлесуге болмайды.Пәнді жүйелі түрде өткізуге кедергі жасау - аудиториядан шығарылумен жазаланады.

6) Міндеті түрде орындалуы және бекітілген мерзімде өткізілуі керек. Кешіктіріліпөткізілген жұмыстардың бағасы автоматты түрде төмендетілген бағамен бағаланады.

7) Егер студент сабаққа себепті жағдаймен келе алмаса, келесіаптада сол сабаққа өтеу жасайды. СӨЖ графигі бойынша аудиторлық бақылаужұмысын орындайды.

8) Сабақ уақытында мобильдік байланыс құралдарын қосуға болмайды. Мобильдікбайланыс құралдарын рұхсатсыз пайдалану үшін студент 10 баллынан айырылады.

9) Аудиторияда сабақ барысында сағыз шайнауға тыйым салынады.Диктофоны және плеер қосуға болмайды.10) Сонымен қоса бір семестрде екі рет ағымдағы үлгерімнің

қорытынды баллы анықталады (рейтинг). Егер студент 49 және төменбалл алса, қанағаттанарлықсыз бағасына сәйкес келеді, қорытындыемтиханға жіберілмейді.

Межелік бақылау өткізү нысаныӘрбір семестрде екі межелік бақылау қарастырылған. Уақыты

бақылау шараларының күнтізбелік кестесінде белгіленген. Межелікбақылау жазбаша жұмыс түрінде, билет арқылы жүргізіледі. Межелікбақылаудың максималды баллы – 100 баллов. Білімдерді бақылау үшін билеттерде өткен

Page 24: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

тақырыптар бойынша он сұрақтан беріледі. Дұрыс жауап бойынша студент 10 балл алады.Сонымен, студент жалпы 100 балл алуы мұмкің.

Қорытынды емтихан өткізү нысаны«Саясаттану» пәні бойынша үшінші семестрде емтихан өткізіледі. Емтихан екі

бөлімнен түрады. Бірінші бөлім – тест тапсырмаларын тапсыру түріндежүргізіледі (максималды балл – 60). Екінші бөлім – жазбаша жұмыс түрінде,билеттерде елу сұрақтан екі сұрақ беріледі (максималды балл – 40). Жазбаша емтиханға 50минут бөлінеді.

Емтихан кезіндегі тәртіп1. Жауаптарды алған билет арқылы беру.2. Билеттің бірінші сұрағынаң жауапты бастау керек.3. Жауап парағында студент өзінің жауабын толық ашуы керек.4. Емтихан аяқталумен жауап парағы емтихан қабылдаушыға тапсырылады.5. Келесі жағдайларға тыйым салынады:- емтихан билеттерің айырбастау;- емтихан билеттерің аудиториядан шығару;- жауап парағын айырбастау;- мобильдік байланыс құралдарын қосу;-емтиханда анықтамалық әдебиетті, калькуляторды, дәрістер конспектісін және т.с.с.

қолдануға рұқсат етілмейді. 5 пункт бойынша тәртіпті бұзған жағдайда студенттің баллы 0-гетеңестіріледі.

Емтиханда келесі өлшемдер есепке алынады: емтихан билетінің сұрақтары бойынша негізгі аргументтерді айқындап, түсініктеме

бере алса, қойылған мәселе бойынша қарама қарсы пікірге сынды сараптама жүргізе алса,дұрыс құрастырылғаң, терең, толық жауап үшін студент 40 балл алады;

Тақырыпты және нақты мәселені білетің, бірақта қосымша сұрақтарға толық жауапбермеген студент 25-30 балл алады;

Негізгі тақырыпты, мәселені білетің, негізгі мәлеметтерді айқындап, түсініктеме береалмаса, емтихан билеті бойынша сұрақты талқылағанда аса білімділік көрсетпесе студент 10-24 балл алады;

емтихан билетінің сұрақтарында қойылған мәселе бойынша сараптама жүргізе алмаса,билет арқылы дұрыс, толық жауап бермесе студент 5-9 балл алады.

Сонымен, емтиханда студент 5-40 балл көлеміңде алады.Пән бойынша қорытыңды рейтинг (Қ), 4 кесте бойынша, балдың сандық баламасына,

әріптік жүйедегі бағаға және дәстүрлі жүйедегі бағаға айналады, студенттердің оқужетістіктерінің журналымен қорытынды емтихан парағына еңгізіледі. Егер студентемтиханда қанағаттанарлықсыз бағасын алсаңыз (50 баллдан төмен),онда пән бойынша Сіздің қорытынды бағаңыз анықталмайды.

Осы жағдайда студент курсты қайтадан тәмәмдайды. Ағымдағы үлгерім және межелік бақылаудың бағаларының қорытындысы негізінде

пән бойынша студенттің рейтингі (Р1 и Р2) анықталады. Мұғалім студентті бағалайтынжұмыс түрлері: сабақтарға дайындық, топта белсенді жұмыс жасау, бақылау шараларғақатысу; өздік және зертханалық жұмыстарды уақытында, сапалы орындау және қорғау;курстық жұмыстың/жобаның бөлімдерін уақытында, сапалы орындау; сабаққа қатысу жәнебасқа.

Пән бойынша қорытынды емтихан парағына және сынақ кітапшасына дәстүрліжүйедегі баға еңгізіледі.

Емтихан бағасының өлшемдері

Page 25: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Университеттің Ғылыми Кенесімен ағымды үлгерім мен межелік бақылаудыанықтауда жібері рейтингісі мен қорытынды бақылаудың салмақтық бөлшегі белгіленген.Олар кестеде көрсетілген:

Қорытынды бақылаудыңтүрі

Бақылау түрлері Салмақтық бөлшегі

ЕмтиханЕмтихан 0,6

Жіберу рейтингісі 0,4АҮ және МБ бағаларының қорытындысы негізінде пән бойынша студенттің рейтингі (Р1 иР2) анықталады. Семестрде пән бойынша студенттің жіберу рейтингінің бағасы тең:

ЖР=(Р1+Р2)/2Әр пән бойынша (пәннің қорытынды бақылау түрі мемлекеттік емтихан болса да)студенттердің оқу жетістіктері қорытынды бағамен (Қ) анықталады. Қорытынды баға ЖРжәне ҚБ (емтихан, дифференциалды сынақ немесе курстық жұмыс (жоба)) салмақтықүлестер негізінде есептеледі (СҮжр және СҮқб):

Қ = ЖР*СҮжр + ҚБ*СҮқбБаға жетекшінің пікірін ескере отырып, көрсеткен біліміне сәйкес қойылады.Толық мәліметтерді студенттерге арналған анықтамалық - бағыттауыштан алуға болады.

Табыстар тілейміз!

Page 26: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

14 Әдебитеттер тізімі

Негізгі 1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. – 280б3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223бҚосымша 4 Айталы А. Байсалды ел байқаусыз қате жібермес Алматы: Таймас, 2008-328 б. 5 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары мен

жауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.6 Әлемдік саясаттану антологиясы (10 томдық) 7 т. Алматы: Қазақстан (мәдени мұра) ,

2007 – 544б7. Абсаттаров Р. Б., Жалмагамбетова С. Т., Нуракишев А. А. Тесты по

политологии: вопросы и ответы: Учебное пособие, - Алматы, 2005.8. Қуандық Е.С., Абдулаева К. Билер институты: тарихы мен тағылымы // Ғылыми

жұмыстар «Әділет», 2003. - №1. – 197-202 б.9. Қуандық Е.С. Қазақстандағы саяси партиялар әлемдік тәжірибемен үндесеме? //

Саясат, 2004. - №6. – 25-28 б.

15. Мультимедиялық оқулықтардың тізімі Список мультимедийного сопровождения 1 Ельмуратов Г.Ж., Сулекеев Д.К. Саясаттану. Электрондық оқулық. Павлодар.Кереку,

2010.

Әдебитеттер тізімі

Негізгі 1 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2007. - 279б 2 Жамбылов Д. Саясаттану негіздері: оқу құралы. Алматы: «Жеті жарғы», 2005. –

280б.3 Қуандық Е.Саясаттану негіздері: оқу құралы Алматы: Дәуір, 2005. - 223б.Қосымша 4 Айталы А. Байсалды ел байқаусыз қате жібермес Алматы: Таймас, 2008-328 б.

Page 27: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

5 Әбсаттаров Р.Б.Тесты по политологии. Саясаттану негіздері: сұрақтары менжауаптары: вопросы и ответы. Алматы: Ғылым, 2005-310 б.

6 Әлемдік саясаттану антологиясы (10 томдық) 7 т. Алматы: Қазақстан (мәдени мұра) ,2007 – 544б

7. Абсаттаров Р. Б., Жалмагамбетова С. Т., Нуракишев А. А. Тесты пополитологии: вопросы и ответы: Учебное пособие, - Алматы, 2005.

8. Қуандық Е.С., Абдулаева К. Билер институты: тарихы мен тағылымы // Ғылымижұмыстар «Әділет», 2003. - №1. – 197-202 б.9. Қуандық Е.С. Қазақстандағы саяси партиялар әлемдік тәжірибемен үндесеме? // Саясат, 2004. - №6. – 25-28 б

СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Саясаттану» пәні бойыншабарлық мамандықтар бойынша күндізгі оқу нысанының студенттеріне арналған

бақылау іс-шараларының күнтізбелік кестесі 1 рейтинг

Апталар 1 2 3 4 5 6 7 8 Жалпы баллЕң жоғарғы балл 4 14 14 14 14 14 13 13 100Дәріске қатысуы 1 1 1 1 1 1 1 1 8Дәріс конспекті 2 2 2 2 2 2 2 2 16Тәжірибе сабаққа қатысу 1 1 1 1 1 1 1 1 8Тәжірибе сабақтыңконспектісі

5 5 5 5 5 4 4 33

Тәжірибе сабаққа толықжауабы

5 5 5 5 5 5 5 35

Барлығы 100Межелік бақылау 100

2 рейтинг

Апталар 9 10 11 12 13 14 15 Жалпы баллЕң жоғарғы балл 4 14 14 14 14 14 13 100Дәріске қатысуы 1 1 1 1 1 1 1 8

Page 28: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Дәріс конспекті 2 2 2 2 2 2 2 16Тәжірибе сабаққа қатысу 1 1 1 1 1 1 1 8Тәжірибе сабақтыңконспектісі

5 5 5 5 4 4 33

Тәжірибе сабаққа толықжауабы

5 5 5 5 5 5 35

Барлығы 100Межелік бақылау 100

Құрметті студенттер! оқу барысының 7-8 және 14-15 апталарда межілікбақылау өткізіледі. Межілік бақылау тестік тапсырма бойынша өткізіледі.Жалпы студентке 5 нұсқа бойынша 20 (жиырма) сұрақ (тест) беріледі. Әрсұрақтың дұрыс жауабы 5 балға сай болады. 20(сұрақ)*5(балл) =100 Сонымен,межілік бақылау 100 баллға тен!

Кафедра отырысында ұсынылған «___» ________________ 20____ ж.Хаттама № __

ӘжС кафедрасының меңгерушісі ________________ Ғ.Н.Иренов

СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Саясаттану» пәні бойыншабарлық мамандықтар бойынша күндізгі оқу нысанының студенттеріне арналған

бақылау іс-шараларының күнтізбелік кестесі

1 рейтинг (1-7 семестр)Апта Макс.

балл 1сабаққа

1 2 3 4 5 6 7 8 Барлығы

Максималды балл 18 28 28 26 100

Дәрістерге қатынасужәне дайындық

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

ДЗЛ 1,2 ДЗЛ 3,4 ДЗЛ 5,6 ДЗЛ 7,824

Бақылау формасы У У У УМакс.балл 3 6 6 6 6

Тәжірибеліксабақтарға қатынасужәне дайындық

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

ДЗП 1,2 ДЗП 3,4 ДЗП 5,6 ДЗП 7,843

Бақылау формасы У У У УМакс.балл 6 7 12 12 12

Курстық жұмыстыорындау

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

РКР1 РКР2 0

Бақылау формасы П ПМакс.балл 0 0 0

Материалды өздігіненоқу

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

33Бақылау формасы К К К К К К К К

Макс.балл 5,4 5 5 5 5 5 4 4

Пән тақырыптарыбойынша білімтексеру

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

ПТД ПТД 0

Бақылау формасы Т1 Т2 Макс.балл 0 0 0

2 рейтинг (1-7 семестр)

Page 29: Pol 2107 Саясаттану ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS) · 1 Кіріспе. Саясаттану ғылым ретінде 1 - - 2 2 Саяси ғылымның

Апта Макс.балл 1сабаққа

9 10 11 12 13 14 15 Барлығы

Максималды балл 28 28 29 15 100

Дәрістерге қатынасужәне дайындық

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

ДҮТ 1,2 ДҮТ 3,4 ДҮТ 5,6 ДҮТ 7,821

Бақылау формасы О О О ОМакс.балл 3 6 6 6 3

Тәжірибеліксабақтарға қатынасужәне дайындық

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

ТҮТ 1,2 ТҮТ 3,4 ТҮТ 5,6 ТҮТ 7,842

Бақылау формасы О О О ОМакс.балл 6 12 12 12 6

Курстық жұмыстыорындау

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

0Бақылау формасы

Макс.балл 0 0 0

Материалды өздігіненоқу

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

37Бақылау формасы К К К К К К К

Макс.балл 5,6 5 5 5 5 5 6 6

Пән тақырыптарыбойынша білімтексеру

МӨЖ түрі/есеп беруформасы.

ПТД ПТД0

Бақылау формасы Т1 Т2Макс.балл 0 0 0

Анықтама белгілер: ДҮТ 1 – дәріске дайындалуға арналған үй тапсырмасы №1; О – оқу үрдісіне қатысу; ТҮТ 1– тәжірибелік сабақтарға дайындалуға арналған үй тапсырмалары №1; КЖБ 1 – курстық жұмыстың №1бөлімшесі; Т – тексеру; МӨҮТ 1 – материалды өздігінен оқуға арналған үй тапсырмасы №1; К – конспект; Т1 –тест №1.

Кафедра отырысында ұсынылған «___» ____________ 20__ ж. Хаттама №__Кафедра меңгерушісі _____________ Ғ.Н. Иренов «___» __________20__ ж.