Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del...

16
Dirección académica Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika Uso la lengua escrita. Huichol MIBES 5 Kepaɨme nemɨretimaa 2 Formativa 2 MEVyT IB BULF1.16.11.2

Transcript of Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del...

Page 1: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

Dirección académica

Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika

Uso la lengua escrita. Huichol

MIBES 5

Kepaɨme nemɨretimaa 2

Formativa 2

MEVyT IB BULF1.16.11.2

Page 2: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

2

Estado/Estado:

Hakewa mɨrawiya/Coordinación de zona:

Mɨrawiya/Municipio:

Kiekarie/Localidad:

ꞌAmɨyumate mɨtitewa/Nombre del adulto:

Page 3: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

3

Kepauka meyutiwewi/Fecha de aplicación:

Hakewa meyutiwewi/Lugar de aplicación:

Kemɨtitewa mɨwarutiwewiri/Nombre del aplicador:

Mitiwewi kuruxieya

Firma del adulto que presentó la evaluación

Page 4: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

4

ꞌIkɨ ꞌuximayatsika pɨhɨkɨ naitɨ mɨrayemie kepaɨme nemɨretima kepaɨmetɨ mɨrayepinetsie Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika. MIBES 5, MEVyT Hutamekɨ Mɨniuka.

ꞌIkɨtsie ꞌiwaurika pepɨkaxeiya ꞌaniukikɨ ꞌayeꞌutɨme mɨɨri teiwarikɨ, mana pepɨkaxeiya ꞌiwaurika ꞌaniukikɨ ayeꞌutɨme pemitiꞌeiyakɨ.

Los siguientes ejercicios corresponden a la evaluación formativa del módulo Uso la lengua escrita. Huichol. MIBES 5, del MEVyT Indígena Bilingüe.

En esta formativa encontrará preguntas en huichol y en español, por lo que contestará en la lengua en que está elaborada la pregunta.

Page 5: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

5

1. Marque con una ✗ el documento que doña Rosa debe llevar si va al centro de salud.

Page 6: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

6

2. Keneutiwawa xapa patsixa tsiemieme tewi kepaɨmeme wiiyari pexeiya mɨɨri kenaꞌutɨa mɨkurumaɨye heima.

Page 7: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

7

3. Lea los documentos y escriba en la línea el nombre del texto que usamos para saludar a un familiar lejano.

San Blas, Nayarit, 24 de junio de 2018

Estimada Julia:

Te escribo para decirte que ya recibí mi certificado de primaria, anímate a estudiar, se aprenden muchas cosas bonitas.

Espero que te animes.

Cuídate mucho.

José

Page 8: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

8

Pedro:

Salí a comprar unos tamales y paso a visitar a mi mamá, regreso en una hora.

Tu esposa, Ana

Señor Nicolás Gómez PérezSeñora Patricia Gómez Díaz

Tienen el honor de invitar a usted y a su familia para que nos acompañe a la primera comunión de nuestra hija

Se llevará a cabo en el domo municipal, el día 17 de diciembre del 2018.

Page 9: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

9

4. Lea el texto y escriba en la línea de abajo el nombre de la persona a quien va dirigido el mensaje.

Papá:

Te dejé la comida sobre la mesa y la salsa que me encargaste; ¡comes! Voy a mi asesoría y regreso en 2 horas.

Tu hija, María.

5. Keneukuhuyetɨa hetɨana keneukuꞌutɨa ꞌiwaurika ꞌaxɨ mɨtikuꞌeiyatɨka.

Lupe pɨnuꞌaya netei Maria, mɨkɨ pɨtiꞌuximaya nunuutsi hɨwemekɨ Manuel kiie, ¿ketinemare netei nuꞌaya?

a) Neꞌiwa e) Neniwetsi h) Netatatsi i) Nematsu

Page 10: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

10

6. Keneuwiyatsitɨaxɨa kurumaɨyemekɨ tita mɨtiꞌaꞌuxɨmayatsika ketitetewatɨkaime pemɨtikumaɨwa.

Kɨyexikɨ mɨtiwewie

Kwietsie mɨꞌexime

Kii wewiwame

Page 11: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

11

7. Nakaꞌutɨa mɨrakaꞌutɨretsie ketitetewame mɨreuyehɨwa ketsɨweiyame. Peꞌakɨꞌɨwiyatɨ ꞌɨkiyatsie.

Page 12: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

12

8. Escriba la lista de cosas que necesitan Juan y María para casarse.

Lista:

Page 13: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

13

9. Escriba un texto sobre un lugar que conozca en el que mencione lo que se ve en el paisaje. Apóyase con la imagen.

Page 14: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

14

10. Lea el texto.

El labrador y el árbol*

Un campesino vio un árbol que no daba fruto y que solo servía de refugio a los gorriones y a las cigarras.El labrador, viendo su esterilidad, se dispuso a cortarlo con su hacha. Los gorriones y las cigarras le suplicaron al hombre para que no lo cortara. Sin hacerles caso, le dio un segundo golpe, luego un tercero. Rajado el árbol, vio un panal de abejas y probó y gustó su miel, con lo que arrojó el hacha, honrando y cuidando desde entonces el árbol con gran esmero. Haz el bien por el bien mismo, no porque de él vayas a sacar provecho.

Subraye la opción que indica la razón por la cual el árbol no fue cortado.

a) Porque las cigarras rogaron al labrador. b) Porque el árbol tenía un panal de abejas. c) Porque los gorriones suplicaron al hombre. d) Porque al hombre le gustó la miel de abejas.

* Esopo. El labrador y el árbol. Recuperado de http://edyd.com/Fabulas/Esopo/E210Ellabradoryelarbol.htm

Page 15: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

15

11. Kenakaterɨwa 'ena 'utɨarika mɨka'utɨ.

Ketiumɨ tewi tuuru 'itsikɨpaku*

Xewitɨ tewi yu'iwa katiniutahɨawe: —'Ekɨ, 'ana tuukaritsie, tuuru kamanimiemikɨ. Mɨkɨ yuri pɨkatiuta'eri, tuukari maye'atsie kaniuyutihɨni mɨɨri 'anieretɨyeikatɨ yatiukateteretɨ heiwa hetɨ tuuru 'uxeiya. Yereupauka yukawayu niutixiratɨani, niutikweni yukawayani, niutikweni tsiere yutuxame, kananutiyerɨni yukawayutsie mɨɨri mɨyeyeikakaitsie panieretɨyeikakai, tuurukɨ yu'ɨwiyatɨ. Tuuru hawaikɨ pɨkahetihekɨarixɨ. Yapauka yukawayutsie kananakayaani mɨɨri nitixirapieni, tuuru mɨkanuawekaikɨ, mɨɨri yuhuye nanukuweiya yu'ɨkama. 'Umapaitɨ, kwiepa, nixuawekaitɨni tuuru 'umeteya meripai mieme. Mana mɨye'atsie tewi pɨka'ixei, nekaxɨtemɨre mɨɨri 'umetetsie kaniuweni. Mɨpaɨ 'uyɨka tuuru 'awaya hukayatsie kanaukeni mɨɨri kanimieni. Tixaɨtɨkɨ pɨkatiuyutanake'eri kawayanieya, tsiere yutuaxame. Tuuru kanimieni xɨanakɨa waɨka mɨyɨhɨkai.

* Morábito, F. (Recopilador y adaptador). (2014). Cuentos populares mexicanos. México: fce-unam: 553. (Colección Clásicos del Fondo.)

Page 16: Yanepɨtiꞌutɨwa neniukitɨarika. Wixarika · Espero que te animes. ... (Colección Clásicos del Fondo.) MEVyT IB BULF1.16.11.2 16 Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa

MEVyT IB BULF1.16.11.2

16

Kenaka'utɨa mɨkurumaɨyetsie titakɨ tewi ranakatɨa yukawayutsie.

'Ena puti'axe kenemɨreutamaiwe ne'ɨkitarikatsie

Fin de la evaluación formativa