1
9 - 10 DE MAYO DE 2019 ‘19‘19
‘19
2
CÓMO ENVEJECER BIEN PARA VIVIR MEJOR‘19
Queridos/as compañeros/as y amigos/as,
Es un placer y un honor para nosotros, daros la bienvenida y convoca-ros al XVIII congreso de “Zahartzaroa” y XI Congreso SNGG, que cele-braremos en Donostia los días 9 y 10 de mayo de 2019 con el lema “Cómo envejecer bien para vivir mejor”.
Como nueva Junta Directiva afrontamos con mucha ilusión y respon-sabilidad la organización de esta edición del congreso.
Euskadi y Navarra afrontan un gran reto en la atención y cuidado de las personas mayores y somos los y las profesionales dedicados/as a ellas quienes tenemos la responsabilidad de contribuir en la construcción de un sistema profesionalizado y con una visión positiva del envejeci-miento. Para ello, hemos definido un programa ambicioso, multidisci-plinar y con nuevos formatos de aprendizaje y debate.
El Congreso tendrá como sede el Centro Carlos Santamaría de la Universidad del País Vasco.
Os esperamos,
BIENVENIDOS
Pilar Sorando Fernández Presidenta de Zahartzaroa
Patxi Uriz Otano Presidente de SNGG
3
9 - 10 DE MAYO DE 2019 ‘19‘19
¬ Francisco Úriz ¬ Camino Oslé ¬ María Jesús Beunza ¬ Juan Francisco Jerez ¬ Manuel Martin ¬ Francisco Javier Alonso ¬ Vincenzo Malafarina
¬ Juanjo Calvo ¬ Ivan Antón ¬ Cristina Buiza ¬ Alazne Dhoyarzabal ¬ Maider Ugartemendia ¬ Jesús Rubio ¬ Nieves Aja
¬ Juanjo Calvo ¬ Maider Kortaxarena ¬ Andrea Izagirre ¬ Maider Ugartemendia ¬ Natalia Lema ¬ Cristina Buiza ¬ Izarne Lizaso ¬ Alazne Dhoyarzabal ¬ Pablo García ¬ Asier Arrizabalaga ¬ Ivan Antón ¬ Maria Jesús Beunza ¬ Vincenzo Malafarina ¬ Patxi Uriz
COMITÉ ORGANIZADOR
JUNTA DE LA SNGG
COMITÉ CIENTÍFICO
¬ Pilar Sorando ¬ Alazne Doyharzabal ¬ Juanjo Calvo ¬ Cristina Buiza ¬ Ivan Antón ¬ Mertxe Molpeceres ¬ Asier Arrizabalaga ¬ Jon Alvarez ¬ Izarne Lizaso ¬ Mª Carmen Mínguez ¬ Jose Javier Miguel ¬ Maider Ugartemendia
JUNTA DE ZAHARTZAROA
‘19
4
CÓMO ENVEJECER BIEN PARA VIVIR MEJOR‘19
JUEVES 9 DE MAYO
9:00 - 9:30 ENTREGA DOCUMENTACIÓN
EXPERIENCIAS INNOVADORAS EN LA ATENCIÓN COMUNITARIA DE LOS MAYORES
9:30 - 10:00 INAUGURACIÓN
10:00 - 11:30 SESIÓN MULTIDISCIPLINAR
¬ Atención en el medio rural del Valle de Salazar (Navarra). Natalia Palacios Samper. Licenciada en ciencias de la actividad física. Proyecto EUTSI. Valle de Salazar. Navarra. ¬ Análisis cualitativo del fenómeno de la soledad. Daniel Prieto Sancho Sociólogo.
Universidad Complutense de Madrid. ¬ Cobertura de las necesidades del paciente mayor con condiciones crónicas complejas.
Puesta en marcha de una experiencia en Cataluña. Miquel À. Mas, Dirección Clínica Territorial de Cronicidad Metropolitana Nord, Institut Català de la Salut, Cataluña.
11:30 - 12:00 CAFÉ
12:00 - 13:00 CARA A CARA
¬ Cuidados paliativos y toma de decisiones. ¿Tardías o tempranas? Benito J. Fontecha Gómez. Jefe de Servicio de Geriatría y Cuidados Paliativos. Hospital Gral. de L’Hospitalet i Hospital de St Joan Despí. Consorci Sanitari Integral y Fco. Javier Alonso Renedo. Médico Geriatra. Complejo Hospitalario de Navarra. Pamplona.
¬ Prescripción y desprescripción en pacientes geriátricos. ¿Debemos afrontarla o evitarla? Nicolás Martínez Velilla. Médico Geriatra. Complejo Hospitalario de Navarra-Navarrabiomed. Pamplona; y Marta Gutiérrez Valencia. Farmacéutica. Farmacia del Complejo Hospitalario de Navarra. Pamplona.
10:00 - 11:30 CURSO DE MEDICINA GERIÁTRICA PARA ATENCIÓN PRIMARIA: PARTE I
¬ Valoración geriátrica integral. Marta Alvarez de Arcaya Vitoria. Médico Geriatra. Hospital Bermingham. Fundación Matía. Donostia. ¬ EPOC. Manejo farmacológico en diferentes situaciones. Javier Alava Trueba. Médico de
Familia. Fundación Matía. Donostia. ¬ Depresión. Del diagnóstico a la intervención. Enrique Arriola Manchola. Médico Geriatra.
Hospital Bermingham. Fundación Matía. Donostia.
12:00 - 13:30 CURSO DE MEDICINA GERIÁTRICA PARA ATENCIÓN PRIMARIA: PARTE II
¬ Deterioro cognitivo: filiación y conducta a seguir. Ivan Antón Rodrigo. Médico Geriatra. Hospital Bermingham. Fundación Matía. Donostia. ¬ Trastornos de la marcha, caídas y fracturas. María Aristia. Médico Geriatra. Hospital
Bermingham. Fundación Matía. Donostia. ¬ Indicaciones de la vitamina D en los mayores. Joaquín Belzunegui Otano. Reumatólogo.
Jefe de Servicio de Reumatología. Hospital Donostia. Donostia.
Moderadora: Cristina Buiza Bueno. Dra. en Psicología. Fundación Matía. Donostia.
Moderador: Vincenzo Malafarina. Médico Geriatra. Complejo Hospitalario de Navarra. Pamplona
Moderadora: Idoia Beobide Tellería. Farmaceútica. Especialista en Farmacia Hospitalaria. Servicio de Farmacia. Fundación Matía. Donostia.
5
9 - 10 DE MAYO DE 2019 ‘19‘19
13:00 - 14:00 CARA A CARA
¬ Restricciones físicas/químicas. ¿Deben evitarse o deben utilizarse? Ana Urrutia Beaskoa. Médico Geriatra. Fundación cuidados dignos. Gernika. Bizkaia; Enrique Arriola Manchola. Médico Geriatra. Unidad de Psicogeriatría. H. Bermingham. Fundación Matía. Donostia.
¬ Atención centrada en la persona. ¿Una manera diferente de atender y cuidar o una entelequia? Marije Goikoetxea Iturregi. Psicóloga. Universidad de Deusto. Bilbo; Fernando Fantova Azcoaga. Consultor social. Bilbo.
14:00 - 15:30 COMIDA
15:30 - 17:30 TALLERES DINÁMICOS ¬ Comunicación con la persona mayor y su familia. Como comunicar malas noticias.
Lori Thompson. Psicóloga. Hospital R. Bermingham. Fundación Matia. Donostia. ¬ Evaluación de necesidades y adaptaciones desde la Terapia Ocupacional. Ayudas técnicas
para mayores. César Cuevas Lara. Terapeuta Ocupacional. Navarrabiomed. Pamplona. ¬ Dementia Care Maping. Metodología observacional para la evaluación en demencias. Josep
Vila Miravent. Psicólogo. Facultad de Psicología. Universidad de Barcelona. Barcelona. ¬ Ejercicio físico y recuperación funcional durante las crisis de salud. Intervención en los
diferentes niveles de atención. Mikel Lopez Saez de Asteasu. Fisioterapeuta. Universidad Pública de Navarra. Pamplona.
17:45 - 19:15 ACTUALIZACIÓN ESPECÍFICA CON PUESTA AL DÍA BIBLIOGRÁFICA EN DIFERENTES ÁREAS
¬ Personas mayores: una mirada positiva a través del cine. Izarne Lizaso Elgarresta. Psicóloga. Facultad de Psicología UPV. Donostia. ¬ Identificación de potenciales competencias en profesionales de atención directa. Erkuden
Aldaz Arroyo. Investigadora. Matía Instituto. Donostia. y Mª Cinta Castellano Imaz. Profesora de Formación Profesional. Nazaret. Donostia. ¬ Intervenciones interdisciplinares en envejecimiento activo. Unai Arrieta Aizpurua.
Especialista en envejecimiento activo. Amurrio. Araba.
ACTUALIZACIÓN EN GERONTOLOGÍA
¬ Herida crónica infectada. Intervención de enfermería y tratamiento. Maria Miguez Vázquez. Enfermera. Centro Salud Amara. Osakidetza. Donostia. ¬ Procesos más frecuentes en salud mental de los mayores. Rafael Benito Moraga. Psiquiatra.
Residencia Lamorous. Donostia. ¬ ¿Por qué y cómo se utilizan los diferentes antipsicóticos en las alteraciones conductuales
de los pacientes con demencia? Kevin O’Hara Veintimilla. Médico Geriatra. H. R. Bermingham. Fundación Matía. Donostia.
ACTUALIZACIÓN EN ENFERMERÍA GERIÁTRICA
Moderador: Nicolás Martínez Velilla. Médico Geriatra. Complejo Hospitalario de Navarra-Navarrabiomed. Pamplona
Moderador: Pura Diaz-Veiga. Psicóloga. Matía Instituto. Donostia.
Moderadora: María Jesús Beunza Larequi. Trabajadora Social. Directora Residencia Geriátrica Francisco Joaquín Iriarte de Elizondo. Navarra.
Moderadora: Maider Ugartemendia Yerobi. Enfermera geriátrica. Profesora Facultad de Medicina y Enfermería. Donostia.
‘19
6
CÓMO ENVEJECER BIEN PARA VIVIR MEJOR‘19
ACTUALIZACIÓN EN MEDICINA GERIÁTRICA
9:00 - 10:30 ACTUALIZACIÓN EN GERIATRÍA Y GERONTOLOGÍA
¬ Delirium. Prevención e intervención. Neus Gual Tarrada. Médico Geriatra. Parc Sanitari Pere Virgili. Barcelona. ¬ Función, cognición y caídas. Álvaro Casas Herrero. F.E.A Geriatría Complejo Hospitalario de Navarra.
Presidente Sociedad Española de Medicina Geriátrica (SEMEG) ¬ Unidades de Ortogeriatría. Puesta al día. Francisco José Tarazona Santabalbina. Senior
consultant. Orthogeriatric Unit. Department of Geriatric Medicine. Hamad Medical Corporation. Doha, Qatar y Hospital Universitario de la Ribera. Alzira. Valencia.
VIERNES 10 DE MAYO
9:00 - 13:30 CURSO DE CUIDADOS DE ATENCIÓN DIRECTA PARA AUXILIARES ¬ Manejo de trastornos psicológicos y del comportamiento ¬ Comunicación con la persona dependiente ¬ Gestión emocional para cuidadores ¬ Modelo de atención centrada en la persona. El cometido del auxiliar en su despliegue ¬ Gestión del estrés del cuidador: burnout ¬ Sentido del humor y resiliencia ¬ Indicadores útiles para el control y mejora de la calidad de cuidados ¬ ¿Qué es cuidar bien? ¿Cómo debemos atender y cuidar?
Coordinadoras: Maider Ugartemendia Yerobi (Enfermera geriátrica. Profesora Facultad de Medicina y Enfermería. Donostia) y Natalia Lema Reino (Enfermera. Residencia Zorroaga. Donostia)Ponentes: Nagore Vázquez Arregui. Enfermera y Psicóloga. Donostia; Maider Epeldegi Aguirre. Enfermera. Residencia Zorroaga. Donostia; Brigida Argote Martinez de Lagran. Enfermera especialista en geriatría. Directora Residencia Lakua. Vitoria-Gasteiz; Conchi Molina Pérez. Enfermera. Complejo Hospitalario de Navarra. Pamplona.
21:00 CENA DEL CONGRESO - RESTAURANTE NINEU
19:15 - 20:00 ASAMBLEA ZAHARTZAROA
¬ Manejo terapéutico y objetivos en diabetes mellitus. Leocadio Rodríguez Mañas. Jefe de Servicio de Geriatría. Hospital Universitario de Getafe. Madrid. ¬ Manejo farmacológico de los trastornos conductuales. Elena Fernández Arín. Médico Geriatra.
Hospital R. Bermingham. Fundación Matía. Donostia. ¬ Intervención nutricional en personas frágiles y prefrágiles. Naiara Fernández Gutiérrez de
Rozas. Médico Geriatra. Residencia de Amorebieta. IGURCO. Bizkaia.
ACTUALIZACIÓN EN MEDICINA GERIÁTRICA
CURSO DE MEDICINA GERIÁTRICA PARA ATENCIÓN PRIMARIA: PARTE III
Moderador: Juanjo Calvo Aguirre. Médico Geriatra. Residencia Zorroaga. Donostia.
Moderador: Koldo Urquijo Hieyte. Médico Geriatra. Servicio de medicina clínica. Sanatorio Bilbaino. Bilbo.
7
9 - 10 DE MAYO DE 2019 ‘19‘19
11:00 - 12:30 PRESENTACIÓN DE COMUNICACIONES ORALES
ACTUALIZACIÓN EN ENFERMERÍA GERIÁTRICA ¬ Atención primaria de enfermería con mayores en el medio comunitario. Valoración
geriátrica integral. Irene Duo Trecet. Enfermera Atención Primaria. Centro de Salud de Loiola. Donostia. ¬ Alteraciones del sueño e insomnio. Manejo clínico. Iñaki Artaza Artabe. Médico Geriatra.
Director Médico de IMQ IGURCO, servicios sociosanitarios. Bilbo. Presidente de la Fundación Envejecimiento y Salud de la SEGG. ¬ Cuidados bucodentales en mayores dependientes. José Cruz Ruiz Villandiego. Odontólogo.
Servicio de Odontología y Estomatología. Hospital Quirón. Donostia.
10:30 - 11:00 CAFÉ
12:30 - 14:00 MESA PLENARIA. SESIÓN MULTIDISCIPLINAR
FRAGILIDAD. DESDE EL CRIBAJE A LA INTERVENCIÓN ¬ Fragilidad física. Pedro Abizanda Soler. Médico Geriatra. Jefe de Servicio de Geriatria. Complejo
Hospitalario Universitario de Albacete. ¬ Fragilidad social. Álvaro Mosquera Lajas. Responsable Servicio Psicosocial Aspaldiko y Centros
Sociales Municipales Portugalete. ¬ Fragilidad cognitiva. Arturo Pereiro Rozas. Prof. Titular de Universidad. Facultad de Psicología.
Universidad Santiago de Compostela. Santiago de Compostela.
14:00 - 15:30 COMIDA
15:30 - 17:00 PRESENTACIÓN DE POSTERS Y ENTREGA DE PREMIOS
17:00 - 18:00 CONFERENCIA DE CLAUSURA
18:00 - 18:15 CLAUSURA DEL CONGRESO
¬ La crisis de los cuidados. Una mirada al futuro, desde el presente. Raquel Martínez Bujan. Socióloga. Decana de la Facultad de Sociología. Universidad de A Coruña.
ACTUALIZACIÓN EN GERONTOLOGÍA ¬ Las familias actuales en el medio residencial. Pablo García.Magriñá. Trabajador social y
Responsable de calidad. Fundación Zorroaga. Donostia. ¬ Atención domiciliaria de la persona mayor dependiente. Jon Inaxio Álvarez Iruretagoyena.
Trabajador Social. BETION. Bilbo. ¬ Arquitectura innovadora para personas mayores. Heitor García Lantarón. Arquitecto. Instituto
Danés de Investigación en Edificación. Dinamarca.
Moderadora: Alazne Doyharzabal Azurmendi. Trabajadora Social. Residencia San Markosene. Renteria.
Moderadora: Natalia Lema Reino. Enfermera. Residencia Zorroaga. Donostia.
Presentadores: Pilar Sorando Fernández. Presidenta de “Zahartzaroa”. Asociación vasca de Geriatría y Gerontología, Patxi Uriz Otano. Presidente de SNGG. Sociedad Navarra de Geriatría y Gerontología.
Moderador: Ivan Antón Rodrigo. Médico Geriatra. Hospital Berminham. Fundación Matía. Donostia.
‘19
8
CÓMO ENVEJECER BIEN PARA VIVIR MEJOR‘19
Los resúmenes de las comunicaciones al Congreso para su presentación en el mismo, se pueden realizar mediante formulario on line en www.zahartzaroa.equinoccioeventos.com o en formato físico, remitien-do la hoja de comunicaciones a la Secretaria Técnica: Equinoccio Viajes - Eventos, vía e-mail: [email protected] .
Fecha tope de presentación de los resúmenes de las comunicaciones: 1 de Abril 2019.
El Comité Científico elegirá las comunicaciones que se aceptan para su presentación. Se elegirán aquellas que presenten trabajos de investigación relevantes en cualquier área de la Geriatría y la Gerontología, descartándo-se aquellas que no describan los resultados y aquellas que se limiten a ser una mera exposición de intenciones. La aceptación o rechazo de las co-municaciones se comunicará por escrito a los autores antes del 11 de Abril 2019. Al menos el primer firmante deberá estar inscrito en el Congreso, antes del 1 de Abril 2.019.
La organización facilitará los medios técnicos precisos para las presentacio-nes orales y el lugar y medios para la colocación de los posters.
COMUNICACIONES CIENTÍFICAS
9
9 - 10 DE MAYO DE 2019 ‘19‘19
El Centro Carlos Santamaría lleva el nombre del matemático, filósofo, me-teorólogo, euskaltzale y pacifista donostiarra. Fue investido Doctor Honoris Causa por la UPV/EHU en 1992. Su apoyo fue decisivo en el desarrollo del Campus de Gipuzkoa.
El edificio cuenta con una superficie construida de 16.600 m2 sobre rasan-te y fue diseñado por el arquitecto Ander Marquet.
Alberga la Biblioteca del Campus, así como nuevos recursos y servicios (au-las de aprendizaje, laboratorio de idiomas, taller de recursos para la docen-cia y aprendizaje, etc.). En este centro universitario se ubican también las sedes de Institutos, Cátedras y Grupos de Investigación, en las áreas de las Ciencias Sociales, Jurídicas y Humanidades, así como la Sala Andrestegi que alberga interesantes exposiciones a lo largo de todo el año.
SEDE
Centro Carlos SantamaríaUniversidad del País VascoPlaza de Elhuyar, 220018 San Sebastián - Gipuzkoa
‘19
10
CÓMO ENVEJECER BIEN PARA VIVIR MEJOR‘19
CUOTAS DE INSCRIPCIÓN HASTA EL 1 ABRIL DESPUÉS DEL 1 DE ABRIL
Socios 150€ 200€
No Socios 180€ 230€
Estudiantes 30€
Curso Auxiliares 60€
Cena del congreso: Restaurante NiNeu
60€
INSCRIPCIONES en: www.zahartzaraoa.equinoccioeventos.comTelf: 943 21 65 80
SECRETARIA TÉCNICA
HOTELES HABITACIÓN INDIVIDUAL HABITACIÓN DOBLE
Hotel San Sebastián 4**** (solo alojamiento) 118€ 148€
(con desayuno) 135€ 152€
Hotel Barceló Costa Vasca 4**** (con desayuno) 135€ 150€
Hotel Ezeiza 2** (solo alojamiento) 78€ 98€
HOTELES
PATROCINA
50URTEAÑOS
Precio por habitación y noche IVA incluido
COLABORA
Equinoccio Viajes - EventosEmail: [email protected].: 943 21 65 80C/ Prim 29, San Sebastián 20.006GIPUZKOA
INSCRIPCIONES
EMPRESAS COLABORADORAS
La Inscripción incluye: Acreditación nominal para acceder al Congreso. Asistencia a todas las sesiones, Talleres y Curso de Medicina Geriátrica para Atención Primaria. Documen-tación con certificado de asistencia. Pausas Café.Almuerzos de trabajo.
1
2019KO MAIATZAK 9-10 ‘19‘19
‘19
2
NOLA ONDO ZAHARTU HOBETO BIZITZEKO‘19
Lagun eta adiskide agurgarriak,
Guretzako plazer eta ohore bat da, 2019ko maiatzaren 9 eta 10ean, “Nola ondo zahartu, hobeto bizitzeko” goiburuarekin, Donostian os-patuko den Euskal Geriatria eta Gerontologia elkartearen, Zahartza-roaren, 19. Batzordera zuek gonbidatu eta ongietorria ematea.
Zuzendaritza Batzorde berria bezela, ilusio eta erantzukizun askorekin hartzen dugu batzarraren edizio honen antolakuntza.
Euskadik eta Nafarroak adinekoen arreta eta zaintzan erronka handi bateri egiten diote aurre, eta beraiekin lan egiten dugun profesionalen ardura da zahartzaroaren ikuspegi positiboa duen sistema profesiona-lizatu baten sorreran laguntzea. Horretarako, anbizio handiko, dizipli-na anitzeko eta ikaskuntza eta eztabaida formatu berriko egitarau bat zehaztu dugu.
Batzarraren egoitza Euskal Herriko Unibertsitareko Carlos Santamaria Zentroa izango da.
Bertan egongo gara zuen zain
ONGI ETORRI
Pilar Sorando Fernández Zahartzaroako Lehendakaria
Patxi Uriz Otano SNGG-ko Lehendakaria
3
2019KO MAIATZAK 9-10 ‘19‘19
¬ Francisco Úriz ¬ Camino Oslé ¬ María Jesús Beunza ¬ Juan Francisco Jerez ¬ Manuel Martin ¬ Francisco Javier Alonso ¬ Vincenzo Malafarina
¬ Juanjo Calvo ¬ Ivan Antón ¬ Cristina Buiza ¬ Alazne Doyharzabal ¬ Maider Ugartemendia ¬ Jesús Rubio ¬ Nieves Aja
¬ Juanjo Calvo ¬ Maider Kortaxarena ¬ Andrea Izagirre ¬ Maider Ugartemendia ¬ Natalia Lema ¬ Cristina Buiza ¬ Izarne Lizaso ¬ Alazne Doyharzabal ¬ Pablo García ¬ Asier Arrizabalaga ¬ Ivan Antón ¬ Maria Jesús Beunza ¬ Vincenzo Malafarina ¬ Patxi Uriz
BATZORDE ANTOLATZAILEA
SNGG-KO BATZORDEA
BATZORDE ZIENTIFIKOA
¬ Pilar Sorando ¬ Alazne Doyharzabal ¬ Juanjo Calvo ¬ Cristina Buiza ¬ Ivan Antón ¬ Mertxe Molpeceres ¬ Asier Arrizabalaga ¬ Jon Alvarez ¬ Izarne Lizaso ¬ Mª Carmen Mínguez ¬ Jose Javier Miguel ¬ Maider Ugartemendia
ZAHARTZAROA-KO BATZORDEA
‘19
4
NOLA ONDO ZAHARTU HOBETO BIZITZEKO‘19
MAIATZAK 9, OSTEGUNA
9:00 - 9:30 AGIRIAK EMAN
ESPERIENTZIA BERRITZAILEAK ADINEKOEN ARRETA KOMUNITARIOAN
9:30 - 10:00 INAUGURAZIOA
10:00 - 11:30 DIZIPLINA ANITZEKO SAIOA
¬ Zaraitzu ibarreko (Nafarroa) landa inguruko arreta. Natalia Palacios Samper. Jarduera Fisikoko Zientzietan lizentziaduna. EUTSI proiektua. Zaraitzu ibarra. Nafarroa. ¬ Bakardadearen fenomenoaren azterketa kualitatiboa. Daniel Prieto Sancho. Soziologoa.
Madrilgo Unibertsitate Complutensea. ¬ Baldintza kroniko konplexuekiko adineko pazientearen beharren estaldura. Esperientzia
bat abian jarri Katalunian. Miquel À. Mas, Nord Metropoli-kronizitateko lurralde mailako zuzendaritza klinikoa, Institut Català de la Salut, Katalunia.
11:30 - 12:00 KAFEA
12:00 - 13:00 AURREZ AURRE
¬ Zaintza aringarriak eta erabakiak hartzea. Berantiarrak ala goiztiarrak? Benito J. Fontecha Gómez. Geriatria eta zaintza aringarrien zerbitzu-burua. L’Hospitalet Ospitale nagusia eta St Joan Despí ospitalea. Consorci Sanitari Integral eta Fco. Javier Alonso Renedo. Mediku geriatra. Nafarroako ospitale-konplexua. Iruñea.
¬ Preskripzioa eta despreskripzioa paziente geriatrikoetan. Aurre egin behar diogu ala saihestu egin behar dugu? Nicolás Martínez Velilla. Mediku geriatra. Nafarroako ospitale-konplexua - Navarrabiomed. Iruñea eta Marta Gutiérrez Valencia. Farmazeutikoa. Nafarroako ospitale-konplexuko Farmazia. Iruñea.
10:00 - 11:30 LEHEN ARRETARAKO MEDIKUNTZA GERIATRIKOKO IKASTAROA I. ZATIA
¬ Osoko balorazio geriatrikoa. Marta Alvarez de Arcaya Vitoria. Mediku geriatra. Bermingham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia. ¬ EPOC. Erabilera farmakologikoa egoera desberdinetan. Javier Alava Trueba. Familia-medikua.
Bermingham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia. ¬ Diagnostikotik esku-hartzera. Enrique Arriola Manchola. Mediku geriatra. Bermingham
ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia.
12:00 - 13:30 LEHEN ARRETARAKO MEDIKUNTZA GERIATRIKOKO IKASTAROA II. ZATIA
¬ Narriadura kognitiboa: filiazioa eta jarraitu beharreko jokabidea. Ivan Antón Rodrigo. Mediku geriatra. Bermingham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia. ¬ Martxaren nahasmenduak, erorketak eta hausturak. Maria Aristia. Mediku Geriatra. Bermingham
ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia. ¬ Adinekoetan D bitaminaren argibideak. Joaquin Belzunegui Otano. Reumatologoa.
Reumatologia zerbitzu-burua. Donostia ospitalea. Donostia.
Moderatzailea: Cristina Buiza Bueno. Psikologian Doktorea. Matia Fundazioa. Donostia.
Moderatzailea: Vincenzo Malafarina. Mediku geriatra. Nafarroako ospitale-konplexua. Iruñea.
Moderatzailea: Idoia Beobide Telleria. Farmazeutikoa. Ospitale-farmazian espezialista. Farmazia Zerbitzua. Matia Fundazioa. Donostia.
5
2019KO MAIATZAK 9-10 ‘19‘19
13:00 - 14:00 AURREZ AURRE
¬ Murrizketa fisikoak/kimikoak. Saihestu ala erabili egin behar dira? Ana Urrutia Beaskoa. Mediku geriatra. Cuidados dignos Fundazioa. Gernika. Bizkaia eta Enrique Arriola Manchola. Mediku geriatra. Psikogeriatria unitatea. Bermingham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia.
¬ Pertsona oinarri duen arreta. Artatzeko eta zaintzeko beste modu bat ala entelekia bat? Marije Goikoetxea Iturregi. Psikologoa. Deustuko Unibertsitatea. Bilbo eta Fernando Fantova Azcoaga. Gizarte-aholkularia. Bilbo.
14:00 - 15:30 BAZKARIA
15:30 - 17:30 TAILER DINAMIKOAK ¬ Adinekoarentzako eta bere familiarentzako komunikazioa. Nola jakinarazi albiste txarrak.
Lori Thompson. Psikologoa. Bermingham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia. ¬ Beharren ebaluazioa eta egokitzapenak terapia okupazionaletik. Adinekoentzako laguntza
teknikoak. Cesar Cuevas Lara. Terapeuta okupazionala. Navarrabiomed. Iruñea. ¬ Dementia Care Maping. Dementzietan ebaluazioak egiteko metodologia behatzailea. Josep
Vila Miravent. Psikologoa. Psikologia fakultatea. Bartzelonako Unibertsitatea. Bartzelona. ¬ Ariketa fisikoa eta berreskuratze funtzionala osasun-krisietan. Esku-hartzea arreta-maila
desberdinetan. Mikel Lopez Saez de Asteasu. Fisioterapeuta. Nafarroako Unibertsitate Publikoa, Iruñea.
17:45 - 19:15 BERARIAZKO EGUNERATZEA, BIBLIOGRAFIA EGUNERATU ZENBAIT ARLOTAN
¬ Adineko pertsonak: begirada positiboa zinemaren bidez. Izarne Lizaso Elgarresta. Psikologoa. EHUko Psikologia Fakultatea. Donostia. ¬ Balizko eskumenak identifikatu zuzeneko arretako profesionalengan. Erkuden Aldaz Arroyo.
Ikertzailea. Matia institutua. Donostia eta Mª Cinta Castellano Imaz. Lanbide –Heziketako irakaslea. Nazaret. Donostia. ¬ Diziplina arteko esku-hartzeak zahartze aktiboan. Unai Arrieta Aizpurua. Zahartze aktiboan
aditua. Amurrio. Araba.
GERONTOLOGIAKO EGUNERATZEA
¬ Zauri kroniko infektatua Erizaintzako esku-hartzea eta tratamendua. Maria Miguez Vázquez. Erizaina. Amara osasun-zentroa. Osakidetza. Donostia. ¬ Adinekoen buru-osasuneko prozesurik ohikoenak. Rafa Benito Moraga. Psikiatra. Lamorous
egoitza. Donostia. ¬ Zergatik eta nola erabiltzen dira antipsikotikoak dementzia duten pazienteen
jokabide-nahasmenduetan? Kevin O’Hara Veintimilla. Mediku geriatra. Bermingham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia.
ERIZAINTZA GERIATRIKOAN EGUNERATZEA
Moderatzailea: Nicolás Martínez Velilla. Mediku geriatra. Nafarroako ospitale-konplexua - Navarrabiomed. Iruñea.
Moderatzailea: Pura Diaz-Veiga. Psikologa. Matia Institutoa. Donostia.
Moderatzailea: María Jesús Beunza Larequi. Gizarte langilea. Elizondoko Francisco Joaquín Iriarte egoitza geriatrikoko zuzendaria. Nafarroa.
Moderatzailea: Maider Ugartemendia Yerobi. Erizain geriatrikoa. Medikuntza eta Erizaintza Fakultateko irakaslea. Donostia.
‘19
6
NOLA ONDO ZAHARTU HOBETO BIZITZEKO‘19
MEDIKUNTZA GERIATRIKOAN EGUNERATZEA
9:00 - 10:30 GERIATRIAN ETA GERONTOLOGIAN EGUNERATZEA
¬ Deliriuma. Prebentzioa eta esku-hartzea. Neus Gual Tarrada. Mediku geriatra. Parc Sanitari Pere Virgili. Barcelona. ¬ Funtzioa, kognizioa eta erorketak. Álvaro Casas Herrero. Nafarroako. Ospitale-konplexuko geriatria
F.E.A, Espainiako Medikuntza Geriatrikoko elkarteko Lehendakaria (SEMEG). ¬ Ortogeriatria unitateak. Egunean jartzea. Francisco José Tarazona Santabalbina. Senior consultant.
Orthogeriatric Unit. Department of Geriatric Medicine. Hamad Medical Corporation. Doha, Qatar eta Erriberako Ospitale Unibertsitarioa. Alzira. Valencia.
MAIATZAK 10, OSTIRALA
9:00 - 13:30 LAGUNTZAILEENTZAKO ZUZENEKO ARRETAKO ZAINTZA IKASTAROA
¬ Nahasmen psikologikoen eta jokabidezkoen maneiua ¬ Mendeko pertsonarekin komunikazioa ¬ Zaintzaileentzako kudeaketa emozionala ¬ Pertsona oinarri duen arreta eredua. Laguntzailearen zeregina bere lanean ¬ Zaintzailearen estresaren kudeaketa: burnout ¬ Umorea eta erresilientzia ¬ Zaintzen kalitatea kontrolatu eta hobetzeko adierazle erabilgarriak ¬ Zer da ongi zaintzea? Nola artatu eta zaindu behar dugu?
Koordinatzaileak: Maider Ugartemendia Yerobi (Erizain geriatrikoa. Medikuntza eta Erizaintza Fakultateko irakaslea. Donostia) eta Natalia Lema Reino (Erizaina. Zorroaga egoitza. Donostia).Hizlariak: Nagore Vázquez Arregui. Erizaina eta psikologa. Donostia; Maider Epeldegi Aguirre. Erizaina. Zorroaga egoitza. Donostia; Brigida Argote Martinez de Lagran. Geriatrian erizain espezialista. Lakua Egoitzeko Zuzendaria. Gasteiz; Conchi Molina Pérez. Erizaina. Nafarroako Ospitale- konplexua. Iruñea
21:00 BATZARREN AFARIA - NINEU JATETXEA
19:15 - 20:00 ZAHARTZAROAKO BILTZARRA
¬ Erabilera terapeutikoa eta helburuak diabetes mellitusen. Leocadio Rodríguez Mañas. Geriatria Zerbitzu-burua. Getafeko Ospitale Unibertsitarioa. Madril. ¬ Jokabidezko nahasmenduen maneiu farmakologikoa. Elena Fernández Arín. Mediku geriatra.
Bermingham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia. ¬ Esku-hartze nutrizionala pertsona hauskorretan eta aurre-hauskorretan. Naiara Fernández
Gutiérrez de Rozas. Mediku geriatra. Amorebietako egoitza. IGURCO. Bizkaia.
MEDIKUNTZA GERIATRIKOAN EGUNERATZEA
LEHEN ARRETARAKO MEDIKUNTZA GERIATRIKOKO IKASTAROA III. ZATIA
Moderatzailea: Juanjo Calvo Aguirre. Mediku geriatra. Zorroaga egoitza. Donostia.
Moderatzailea: Koldo Urquijo Hieyte. Mediku geriatra. Medikuntza klinikoko zerbitzua. Bilboko Sendategia. Bilbo.
7
2019KO MAIATZAK 9-10 ‘19‘19
11:00 - 12:30 AHOZKO KOMUNIKAZIOEN AURKEZPENA
ERIZAINTZA GERIATRIKOAN EGUNERATZEA ¬ Erizaintzako lehen arreta adinekoekin komunitatean. Osoko balorazio geriatrikoa. Irene Duo
Trecet. Lehen arretako erizaina. Loiolako osasun zentroa. Donostia. ¬ Loaren nahasmendua eta insomnioa. Maneiu klinikoa. Iñaki Artaza Artabe. Mediku geriatra. IMQ
IGURCO-ko zuzendari medikua, zerbitzu soziosanitarioak, Bilbo. SEGG-eko Zahartzaroa eta Osasuna Fundazioko Lehendakaria. ¬ Mendeko adinekoen ahoko zaintzak. José Cruz Ruiz Villandiego. Odontologoa. Odontologia eta
Estomatologia zerbitzua. Quirón ospitalea. Donostia.
10:30 - 11:00 KAFEA
12:30 - 14:00 OSOKO MAHAIA. DIZIPLINA ANITZEKO SAIOA
HAUSKORTASUNA. BAHETZETIK ESKU-HARTZERA ¬ Hauskortasun fisikoa. Pedro Abizanda Soler. Mediku geriatra. Geriatria zerbitzu-burua. Albaceteko
ospitale unibertsitarioa. ¬ Gizarte hauskortasuna. Alvaro Mosquera Lajas. Aspaldiko zerbitzu psikosozialeko eta Portugaleteko
gizarte zentroen Arduraduna Pedagogoa. Aspaldiko egoitza. Portugalete. Bizkaia. ¬ Hauskortasun kognitiboa. Arturo Pereiro Rozas. Unibertsitateko irakasle titularra. Psikologia
Fakultatea. Santiago de Compostelako Unibertsitatea.
14:00 - 15:30 BAZKARIA
15:30 - 17:00 AUKERATUTAKO POSTERREN AHOZKO AURKEZPENA ETA SARI BANAKETA
17:00 - 18:00 ITXIERAKO HITZALDIA
18:00 - 18:15 BILTZARRAREN ITXIERA
¬ Zaintzen krisia. Etorkizunari begira, orainalditik. Raquel Martínez Bujan. Soziologoa. Soziologia Fakultateko dekanoa. A Coruñako unibertsitatea.
GERONTOLOGIAKO EGUNERATZEA ¬ Egungo familiak egoitza inguruan. Pablo García Magriñá. Gizarte langilea eta Kalitate Arduraduna.
Zorroaga Fundazioa. Donostia. ¬ Mendeko adineko pertsonaren etxeko arreta. Jon Inaxio Alvarez Iruretagoyena. Gizarte langilea.
BETION Bilbo. ¬ Arkitektura berritzailea adineko pertsonentzat. Heitor García Lantarón. Arkitektoa. Eraikuntzan
ikerketako daniar institutua. Danimarka.
Moderatzailea: Alazne Doyharzabal Azurmendi. Gizarte langilea. San Markosene egoitza. Errenteria.
Moderatzailea: Natalia Lema Reino. Erizaina. Zorroaga egoitza. Donostia
Aurkezleak: Pilar Sorando Fernández. “Zahartzaroa”ko lehendakaria. Geriatria eta Gerontologiako Euskal Herriko Elkartea. Patxi Uriz Otano. Nafarroako Elkarteko lehendakaria. Nafarroako Geriatria eta Gerontologia Elkartea.
Moderatzailea: Ivan Antón Rodrigo. Mediku geriatra. Berminham ospitalea. Matia Fundazioa. Donostia.
‘19
8
NOLA ONDO ZAHARTU HOBETO BIZITZEKO‘19
Batzarrean aurkezteko komunikazioen laburpena bi eratan egin daiteke. Lehenengoa www.zahartzaroa.equinoccioeventos.com webgunean aurki-tuko duzun online formularioaren bitartez eta bigarrena, formatu fisikoan, komunikazio horria Sekretaria Tekniko: Equinoccio Bidaiak - Ekitaldiak-eri, emailez bidaliz [email protected].
Komunikazioen laburpena bidaltzeko azken data: 2019ko apirilaren 1a.
Batzorde zientifikoak aukeratuko ditu aurkeztuko diren komunikazioak. Geriatria eta Gerontologiako edozein arloetan nabarmenak diren ikerla-nak aukeratuko dira, emaitzak deskribatzen ez dituzten lanak eta intentzio aurkezpen hutsak direnak baztertuz. Komunikazioen onarpen edo errefu-sak idatziz 2019ko apirilaren 11a baino lehenako komunikatuko zaie egi-leei. Gutxienez lehenengo sinatzaileak apirilaren 1a baino lehenago izena eman beharko du Batzarrean.
Antolakuntzak emango ditu ahozko aurkezpenetarako euskarri teknikoak eta posterrak ezartzeko leku eta euskarriak.
KOMUNIKAZIO ZIENTIFIKOAK
9
2019KO MAIATZAK 9-10 ‘19‘19
Zentro honek Carlos Santamaria donostiar matematikari, filosofo, meteo-rologo, euskaltzale eta bakezaleari zor dio izena. Santamaria honoris causa doktore izendatu zuten UPV/EHUn, 1992an. Haren babesa erabakigarria izan zen UPV/EHUko Gipuzkoako Campusaren garapenean.
Carlos Santamaria Zentroak 16.600 m2-ko arraseko azalera eraikia dauka eta Ander Marquet arkitektoak diseinatu zuen.
Barne hartzen ditu campuseko liburutegia eta baliabide nahiz zerbitzu berri batzuk (ikasteko gelak, hizkuntza-laborategia, irakaskuntzarako eta ikaskuntzarako baliabideen tailerra, etab.). Zentro unibertsitario honetan ere kokatuta daude gizarte-zientzien, zientzia juridikoen eta giza zientzien arloetako institutuen, katedren eta ikerketa taldeen egoitzak, halaber, An-drestegi aretoa non urte osoan zehar erakusketa interesgarriak egiten diren.
EGOITZA
Carlos Santamaria ZentroaEuskal Herriko UnibertsitateaElhuyar Plaza, 220018 Donostia - Gipuzkoa
‘19
10
NOLA ONDO ZAHARTU HOBETO BIZITZEKO‘19
IZENA EMATEKO KUOTAK APIRILAREN 1TA ARTE APIRILAREN 1TETIK AURRERA
Bazkideak 150€ 200€
Bazkideak ez direnak 180€ 230€
Ikasleak 30€
Laguntzaileen ikastaroa 60€
Batzarren afaria: NiNeu Jatetxea 60€
IZEN EMATEAK: www.zahartzaraoa.equinoccioeventos.comTelf: 943 21 65 80
IDAZKARITZA TEKNIKOA
HOTELAK BANAKAKO LOGELA BINAKAKO LOGELA
Hotel San Sebastián 4**** (ostatua bakarrik) 118€ 148€
(gosariarekin) 135€ 152€
Hotel Barceló Costa Vasca 4**** (gosariarekin) 135€ 150€
Hotel Ezeiza 2** (ostatua bakarrik) 78€ 98€
HOTELAK
BABESLEA
50URTEAÑOS
Gela eta gau bakoitzeko prezioa, BEZ-a barne
LAGUNTZAILEA
Equinoccio Bidaiak - EkitaldiakEmail: [email protected].: 943 21 65 80Prim Kalea 29, Donostia 20.006GIPUZKOA
IZEN-EMATEAK
ENPRESA LAGUNTZAILEAK
Izen ematearen barne: Batzarrera sartzeko zure izena duen akreditazioa. Sesio, tailer eta lehen arretarako Medikuntza Geriatrikoko ikastarora sarrera. Dokumentazioa agertze ziur-tazioarekin. Kafea hartzeko etenaldiak. Lan bazkariak.