ANIMALIEN
ERREINUA
Ainhoa Onsalo
Eider Ordoki
Nuria Oyarzabal
Idoia Oyarzabal
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
AURKIBIDEA
2. Katalogazio ezaugarriak: ................................................................................ 3
3 Testu inguraketa ............................................................................................ 4
4 Helburu didaktikoak ...................................................................................... 5
5 Oinarrizko konpetentziak .............................................................................. 6
6 Edukiak ......................................................................................................... 6
7 Orientazio Metodologikoak ........................................................................... 7
8 Jarduera Sekuentzia eta azalpena (luzeagoa egin) ..................................... 9
9 Ebaluazio irizpideak.................................................................................... 10
9.1 Arloarekiko .......................................................................................... 10
9.2 IKT-ekiko ............................................................................................. 10
10. Erreferentziak ............................................................................................. 11
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
2. Katalogazio ezaugarriak:
Irakasleek IKTen ezagutza, erabilera eta curriculumean integratzearen
inguruko maila desberdinak dituzte. Gaitasunen heterogeneotasun horri
erantzuteko, irakasleek izan ditzaketen IKT maila edo faseak desberdinak izan
daitezke. Guk, ariketak egiteko aukeraturiko maila edo fasea tartekoa izan da.
Hasierako maila erabiltzea errazegia iruditzen zaigu eta horretaz gain, haur
hezkuntzan, arbel digitalari erabilera handia ematen zaion tresna denez, nahiko
menperatua izaten dute IKT hori.
Bestalde, oraindik lehen hezkuntzan daudela kontuan izanik, maila
aurreratuko programak, hau da, blogger, wikiak.. erabiltzea gehiegi iruditzen
zaigu. Horiek derrigorrezko hezkuntzan erabiltzeko egokiagoak iruditzen
zaizkigu, beraz, tarteko maila bateko programa aukeratu dugu, Jclic programa
hain zuzen ere.
Jclic programa, jarduera ezberdinak burutzeko balio duen, tresna
informatikoez osatutako aplikazioa da. Aplikazio hau, proiektuka azaltzen da eta
mota desberdinetako ariketa ditu. Aplikazio didaktikoak sortzeko tresna bat da
eta curriculumeko arlo desberdinak lantzen dira, haur hezkuntzatik hasi eta
derrigorrezko bigarren hezkuntza arte.
Tipologiaren inguruan berriz, ikasketa-objektua edo sekuentzia
didaktikoa den zehazten du. Sekuentzia didaktiko bat aukeratu dugu, hau da,
ikasketa objektuez osaturiko multzo bat egituratu dugu. Ariketa ezberdinen
kalifikazioen bidez egingo dugu ebaluazioa.
Azkenik, orientazio didaktikoan, hainbat atal sailkatu ditugu. Esplorazio
jarduera bezala bideratuko dugu, hau da, gai bat lantzen hasi aurretik, honen
inguruan dakitena ikusi edo esploratzeko jarduera bat izango litzateke. Ez du
inongo garrantzirik ondo edo gaizki egitea jarduerak, helburua gaiarekin
familiarizatzea baita.
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
Horretaz gain, errepaso ariketa bezala ere erabiliko ditugu. Esplorazio
bezala erabili ondoren, irakasleak gaia azalduko du eta hainbat ariketa egin
ondoren ordenagailuetara itzuliko gara errepaso bezala ariketak lantzeko.
Horrela ikasleak ere lehen eginiko akatsak eta orain eginikoak alderatzeko
aukera izango dute. Hobetu dutena eta ikasi dutena ikusiko dute eta eginiko
akatsen zergatia bilatzen saiatuko dira.
Multzokatzeari dagokionez, hasierako jarduerak, hau da esplorazio
jarduera binaka egingo dute, horrela, bata bestearen laguntzarekin errazago
bideratuko dituzte ariketak. Errepaso ariketak berriz, banaka egin beharko
dituzte, bakoitzak, bere maila ikus dezan eta eginiko lanaren emaitza zein den
kontrola dezan.
Amaitzeko, formatu exekutagarria izango du. Honek esan nahi du,
ikasleak eurak bideratuko dituztela ariketak, hau da, bakoitza bere erritmoan
joateko aukera izango du. Horretaz gain, multimedia izango duen ariketak
egongo dira. Irudiak eta audioa izango ditu lagungarri.
3 Testu inguraketa
Animalien erreinua izeneko unitate didaktiko hobetan izaki bizidunen
ezaugarriez, jatorriaz eta funtzioez jabetuko gara eta hori aitzakia hartuta,
oinarrizko gaitasunak lantzeari ekingo diogu. Are gehiago, gaitasun horiek
jorratzea izan da gure abiapuntua unitatea diseinatzeko orduan. Izan ere,
unitateko jardueren bitartez, ikasleek oinarrizko gaitasunak garatu behar
dituztenez, helburuak gaitasun bezala planteatuta daude.
Guk prestatu ditugun ariketak bigarren ziklorako prestatuak daude,
zehazki, 3. mailako ikasleei zuzenduta daude. Ariketa horien bidez, ikasleek
animalien inguruko sailkapen desberdinak barneratuko dituzte, hala nola,
beraien anatomiako ezaugarriak, bost erreinuen bereizketa eta jatorria.
Jarduera hauek ebaluaketa aurretik egitekoak dira, lehenik kontzeptuak
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
aurkezteko moduan eta baita irakaslearen azalpen eta baliabide desberdinen
erabileraren ondoren errepaso modura, azterketarako edukiak prestatzeko
asmoz. Ariketak hizkuntza euskara da. Honenbestez, euskara ikasteko material
didaktikoa da.
Informazioaren eta komunikazioaren Teknologien (IKT) integrazioa eta
erabilerari heldu nahi diogu. Horregatik, unitate didaktiko hau tresna teknologiko
zehatz batekin aurrera eramatea proposatzen dugu, Jclic hain zuzen ere. Uste
dugu erronka honi erantzuteko modua, ikastetxearen hezkuntza-komunitatea
osatzen duten alderdi guztien (administrazioa, irakasleak, ikasleak, gurasoak,,)
inplikazio eta parte hartze eraginkorra lortzea dela.
4 Helburu didaktikoak
Helburu orokorrak:
1. Komunikatzen ikastea:
-Egoki, autonomiaz eta sormenez Informazioko teknologiak, komunikabideak
eta hizkuntza erabiltzea lana burutzeko eta egindakoa aurkezteko.
-Teknologia berriak erabiltzea animaliak ikertzearen ondorioz sortutako
dokumentuak egiteko.
-Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna
-Animaliei buruzko talde lana egiteko informazioa hainbat iturritatik ateratzea.
2. Ikasten eta pentsatzen ikastea:
-Animalien jatorria, funtzioak eta elikadura jakiteko lankidetzan jardutea.
-Ingurune fisiko eta sozialaren eraginaz ohartzea eta bertako arazoak
identifikatzea.
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
-Gurekin bizi diren izaki bizidunak behatzean, edo garbitzean, edota haiei jaten
ematean, kalterik ez ematea.
- Izaki bizidunen ezaugarriak eta premiak ezagutzeko interesa agertzea.
-Gurekin bizi diren izaki bizidunak behatzean, edo garbitzean, edota haiei jaten
ematean, kalterik ez ematea.
- Izaki bizidunen ezaugarriak eta premiak ezagutzeko interesa agertzea.
5 Oinarrizko konpetentziak
a) Ikasten ikasteko gaitasuna
b) Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna
c) Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna
d) Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna
e) Oinarrizko hardware-arekin maneiatzea
f) Material desberdinak lantzeko, IKT-en erabilgarritasuna kontuan hartzea eta
ulertzea
g) IKT-en erabilera sustatzea
h) IKT-ekiko jarrera ekintzailea, jakin-minekoa eta gogotsua aurkeztea eta
hauek modu egokian erabiltzea.
i) Software-ko ikaskuntzarako balio duten tresna teknologikoak menperatzea,
hala nola, Jclic.
6 Edukiak
-Animalien sailkapena: ornodunak-ornogabeak
-Jarduerak egiterakoan jarrera baikor, langilea, parte-hartzailea eta
lankidetzakoa erakustea.
-Lanak egiteko bakarka, binaka edo hirunaka jardutea.
-Animaliak bost erreinuetan animaliak sailkatzea
-Animalien elikadura: belajaleak, haragijaleak eta orojaleak
-Animalia jatorria saikatu, obiparoak eta bibiparoak.
-Animalien izenak identifikatu, hizki-zoparen bitartez.
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
7 Orientazio Metodologikoak
Planteatutako ditugun ariketak, gaiaren hasiera eta amaierako direla
kontuan izanik, helburua zein den ondo azalduko genieke ikasleei, hau da,
hasieran gaia ezagutzea eta amaieran bakoitzak bere burua autoebaluatzea.
Gaiaren inguruko bost ariketa izango dira. Ordu bat iraungo duten lau
klaseetarako lana izango da gutxi gora behera, hau da, aste bat. Lehen bi
orduak hasieran eta beste bi orduak gaiaren amaieran.
Ariketa hauek egin aurretik, ikasle taldea bilduko dugu eta objektu digital
bat edo programa batekin lan egingo dugula esango diegu. Ordenagailu gelara
joan eta gaiaren nondik norakoak azalduko zaizkie. Jarraian, ariketak, gaia
ezagutzeko direla esango diegu eta gaizki egin ezkero arazorik ez dagoela argi
azaldu. Gairen hasieran, lehen esan dugun moduan, binaka jarriko dira ariketak
egiteko. Bestalde, ondo azaldu behar zaie, egingo diren ariketak jolas
modukoak izan arren, ez direla jolasteko.
Gaiaren amaieran, berriro ere ordenagailu gelara joango gara, ariketak
errepikatzera, baina oraingoan banaka eseri beharko dute, bakoitzak bere
ebaluazioa prestatu ahal izateko. Oraingoan, ondo azaldu behar zaie, ikasteko
eta gaian zehar ikusitakoa hobeto barneratzeko dela.
Informatika gelan, klasea hasi aurretik, proiektorearen laguntzaz, bost
ariketak erakutsiko genizkieke eta bakoitzean egin behar dutena azaldu.
Azalpen hauekin batera esango diegu materiala zaindu egin behar dutela eta ez
dela nahi duten modura erabili behar.
Zalantzarik gabe, metodologia ikasleen premietara egokitu behar da eta
oinarrizko gaitasunak garatzeko estrategiak erabili behar dira. Ikasteko
autonomia bideratu behar dugu eta IKTen erabilera integratu behar zaie baina
kontuan izan behar dugu ikasleen partaidetza ere garrantzitsua dela. Elkarren
arteko partaidetza bultzatu behar dugu, baina IKT baliabideak ikaste prozesuan
integratu behar ditugu.
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
JARDUERA
SEKUENTZIA
AZALPENA BALIABIDEAK ARGAZKIA
1. Letra zopa Letra zopa batean animali
desberdinak bilatu beharko
dituzte. jarraian egingo
dituzten ariketetan erabiliko
diren animalien izenak
izango dira. guztira 20
animaliren izenak daude.
Ariketa
azaltzeko
proiektorea.
Ordenagailua.
Jclic programa
2.Bost
erreinuak
20 animalia horiek, bakoitza
bere erreinuarekin lotu
beharko dute.
Ariketa
azaltzeko
proiektorea.
Ordenagailua.
Jclic programa
3. Ornodun eta
ornogabeak
20 animalia horiek bi
ezaugarrien arabera sailkatu
beharko ditu: ornodunak eta
ornogabeak.
Ariketa
azaltzeko
proiektorea.
Ordenagailua.
Jclic programa
4. Elikadura 20 animalia horiek jaten
dutenaren arabera, hau da,
belarra, haragia edo biak,
belarjale, haragijale edo
orojale multzoetan sailkatu
beharko dituzte.
Ariketa
azaltzeko
proiektorea.
Ordenagailua.
Jclic programa
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
5. Bibiparo eta
obiparoak
20 animalia horiek beraien
jatorriaren arabera banatu
beharko ditu umeak, hots,
amaren sabeletik edo
arrautzetik datozena
bereiztuz.
Ariketa
azaltzeko
proiektorea.
Ordenagailua.
Jclic programa
º
8 Jarduera Sekuentzia eta azalpena (luzeagoa egin)
1. JARDUERA:: letra-zopa (denak jarri)
2. JARDUERA: bost erreinuak
3. JARDUERA: sailkatu ornodun/ornogabeak
4. JARDUERA: animaliak elikaduraren arabera
5 . JARDUERA: bibiparoak edo obiparoak
Jarduera sekuentzia bost jardueraz osatuta dago. Jarduera sekuentzia
hau aste batean irakasteko prestatuta dago. Jarduerekin hasiz, lehenik eta
behin letra-zopa bat egingo dute. Bertan, animalia ezberdinen izena bilatu
beharko dute eta animalia horiek erabiliko dira hurrengo jarduerak egiteko ere.
Lehen jarduera hori bukatu ondoren, bigarrengo honetan, animalia guztiak
bost erreinuen arabera sailkatzeko ariketa egingo du umeak. Bost erreinuak
anfibioak, narrastiak, hegaztiak, ugaztunak eta arrainak dira.
Hirugarrengo honetan, animaliekin jarraitzeko animalia guztiak beren
anatomiaren arabera sailkatzeko ariketa egingo du umeak. Bertan, animalia
ornodunak eta ornogabeak desberdindu beharko ditu, hots, bizkarrezurra
dutenak eta bizkarrezurra ez dutenak.
Laugarrenik, animali horiek berak beraien elikaduraren arabera sailkatu
beharko dituzte. Guztira, hiru elikatze-modu jarriko ditugu: belarjaleak,
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
haragijaleak eta orojaleak. Ariketa hau burutu ondoren, animaliak beraien
anatomiaren arabera sailkatuko dituzte, bi ezaugarriren bidez banatuz:
ornodunak eta ornogabeak. Ariketa ondo egin ondoren, laugarren jarduerara
joango lirateke.
Ariketa hori zuzen burutu ondoren, azken jarduerara helduko da haurra.
Bertan, azkenik animalia guztien jatorrian hausnartu beharko du, arrautzetik
jaiotzen diren edo amaren sabeletik jaiotzen diren zehaztuz. Azken finean,
umeak animalien jatorriaren ezagutza izatea ere garrantzitsua da.
9 Ebaluazio irizpideak
9.1 Arloarekiko
-Haurrak animaliak bost erreinuen arabera, hau da, ugaztun, hegaztu, narrasti,
anfibio eta arrainen arabera banatzen ditu.
-Haurrak animalia ornodunak eta ornogabeak zein diren badaki
-Haurrak zehaztutako animalien jatorria, hots, amaren sabeletik datozenak eta
arrautzetik datozenak banatzen ditu.
- Haurrak zehaztutako animaliak beraien elikadurari erreparatuz sailkatzen daki,
orojale, belarjale eta haragijaleen arabera banatuz.
- Planteatutako ariketen inguruan soluzioa bilatzen saiatzen da.
-Ariketak egiteko jarrera parte-hartzailea eta interesa aurkezten du.
-Talde lanean jarduten da ariketak ebazterakoan.
9.2 IKT-ekiko
- Ordenagailua eta bertako programa ezberdinak erabiltzen daki.
- IKTak erabiltzeko garaian, konfiantza du bere buruarekiko.
- Irakaslearen azalpenak errespetatzen ditu.
- IKTak txukun eta arduraz erabiltzen ditu.
-Teklatuaren, saguaren zein pantaila modu egokian erabili eta zaintzen ditu.
HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA OTARRAK
10. Erreferentziak
http://animalienerreinua.wikispaces.com/file/view/UDanimalienerreinua.pdf
Informazioa (Ctrl-clic)
• EUSKAL HERRIKO FAUNA
Euskal Herriko faunako animalia batzuk aurkeztuko dizkizuegu: trikua, azeria,
marisorgina edota azkonarra, besteak beste.
• EUSKAL HERRIKO ANIMALIAK
Euskalnatura.net. Euskal Herrian aurki daitezkeen animalien zerrendak
aurkituko dituzu taxonomikoki bereizturik. Banaketak klase eta ordena mailan
egin dira kasu gehienetan, eta gutxi batzuetan baita familia mailan ere. Animalia
guztien zerrenda ikusi nahi izanez gero egin klik hemen
• Ornodunak
• Ornogabeak