• ostirala • 1998ko abuztuaren 21 a
Lizarra.Uda giroari entzuteko eta egiteko aukera ariitz.
Garbiñe Sertutxa*»Neure burua probatzeko balio didate lehiaketek».
l |d£lCCi I m
Iragari urtean sortzaile berrientzako laguntzak jaso zituzten artistek, Patxi Alda, ltziar Alforja, Eva
Morant, David Rodriguez eta Kontxesi Vieentek, beren lanak lNafarroako lVluseon paratu dituzte. Heldu
den irailaren 6ra arte egonen da ezabalik erakusketan, eta artea lantzeko eta ulertzeko bost modu
topatuko ditu ikusleak, arte garaikidearen hainbat iritziren adierazpide.
L l Z 3 l f & »• Uda giroan aukera anitz
Udak ematen dituen aukerez gain, hainbat ekitaldi daude ikusteko Montxo
Armendarizen
Secretos del
corazonAnduezaren
jazz emanaldia
aukeran dira
egunotan. Horiek eta
bestelako ekitaldi
aunitz ikus daitezke
Lizarran.
yDAKO EGUN SARGORIAK ETA LU-
zeak, eta gau epelak eta la-
b u r r a k a s k o r a k o e m a t e n d u t e .
Eguzkiaren be ro t a sunak eta ilar-
giaren itzalak aprobetxatuz , u d a
osoan ha inbat gauza egin ahal di-
ra: bizikletan paseoren ba t eman,
ibaiertzean b a i n u a ha r tu , zuhai-
tzen itzalean l ibururen ba t iraku-
rri, gaueko izarrak begiratzen ika-
si. . . Asko dira geu re k a b u z egin
ahal d i tugun ekintzak. Dena den,
e rakundeek ere pr imeran p a s a t u
aha l izateko h a i n b a t ekitaldi es-
k u r a j a r t z e n d izkigute . G a u z a k
h o r r e l a e t a h e r r i t i k a t e r a gabe ,
opor ede r rak p a s a dai tezke ber-
t a n . E s a t e r a k o , g a u r I r u ñ e k o
M u t h i k o Alaiak d a n t z a t a l d e a k
e m a n a l d i a e s k a i n i k o d u
2 2 : 0 0 e t a n , h e r r i k o f r o n t o i a n .
Bertan, Euska l Herriko bazterre-
tan ohikoak diren dantzekin osa-
tu tako ikuskizuna oholtzaratuko
dute dantzariek. Ekitaldia Kultur
98 eg i ta rauaren ba i t an kokatzen
da, e ta ez da b a k a r r a , etzi zortzi
beste dantza emanaldi ba t ere iza-
n e n ba i ta . Ora ingoan t a ldea Ai-
tzindari izanen da, eta aur rekoa-
Besteak beste, Tasio pelikula ikusteko aukera izanen da. • J O S E Luis A L C A I N E
ren ordu eta toki berean ariko da.
Kultur 98tik ekarriko du besterik
Lizarrara. Montxo Armendariz zi-
nema zuzendari nafar ra ren hain-
ba t film ikusi aha l izanen da Los
Llanos pasealekuan. Bart gauean
bere lehen film labur r rak ikuste-
ko aukera izan zuten lizarrarrek:
Barregarriaren dantza, Ikusmena
eta Nafarroako ikazkinak, alegia.
Azken film labur hori filmatzen ari
zela, Tasio bere lehen film luzeko
protagonis ta izanen zen Lizarral-
deko ikazkina ezagutu zuen. Ikaz-
kin b a t e n gorabeherak gogoratu
zi tuen Tasio filma da tor ren oste-
gunean panta i la ra tuko da. Azke-
nik, Secretos del corazon pelikula
irailaren 3an eskainiko da.
M u s i k a a s k o e n t z u t e k o a u k e r a
Bestalde, aipagarria da abuztuar i
g e l d i t z e n z a i z k i o n e g u n o t a n
21:00etat ik au r r e ra jazz kontzer-
tuak izanen direla S a n Nicolas ka-
lean. Oro ta ra h i ru kon tze r tu es-
kainiko dira: lehena, bihar , Iñaki
Askunzerena izanen da; bigarre-
n a h i l a r en 2 9 a n All J a z z Group '
ta ldeak emanen duena , eta h i ru-
ga r rena irai laren 5ean Mikel An-
duezak saxofoi joleak joko duena .
Jazza rek in ba t e r a m u s i k a klasi-
koak ere izanen du tokirik. Ager-
tokiz aldatuz, Mikel Donearen eli-
zan bi organo kontzer tu e m a n e n
d i r a . A b u z t u a r e n 2 6 a n , O s k a r
Candendo eta Pedro Ruiz ariko di-
ra; eta irailaren 2an, Raul del To-
ro. Bi emana ld iak 20 :00e tan ha -
siko dira.
Ha laber , I r a n t z u k o m o n a s t e -
rioan Soinu goxoak klaustroetako
lasaitasunean i zenburuko zikloa
e s k a i n i k o d a i g a n d e t a n . H a l a ,
e tz i , T x a r o I n d a r t e t a E r n e s t o
Schimied ariko dira, 12:30etat ik
aur re ra .
A b u z t u a r e n 3 0 e a n , b e r r i z ,
Vaghi C o n c e n t i i z a n e n da , e t a
i r a i l a r en 6 a n I r u ñ e k o G a n b a r a
A b e s b a t z a k e s k a i n i k o d u kon-
t z e r t u a e t a b u k a t z e k o S c h o l a
Can to rum taldea ariko da iraila-
ren 13an.
—6» Kristina Berasain
Lesaka •
Afrikako eta Hegoamerikako
doinuak entzuteko
aukera asteburuan
BIDASOALDEKO JAIALDIEN EGI-
t a r a u a r e n b a r r u a n z e l t a
doinuek Afrikako eta Hego-
amerikako soinuei utzi die-
te lekua. Hortaz, gaur Lesa-
k a n Gau Afr ikarra ospa tu -
ko da. Eki ta ld iak a r ra t sa l -
deko 18:00etan hasiko dira
Axe do Brasi l t a lde bras i l -
d a r r a r e k i n . B e r a n d u a g o ,
2 1 : 3 0 e t a n Kr i s toenea f u t -
bol zelaian kon tze r tua iza-
neri da. Senegalet ik etorri-
tako Djam Butu eta Lisanga
Afrikako h a i n b a t her r i tako
kidez osa tu tako taldeak be-
r e n l u r r a l d e t a k o d o i n u a k
a i re ra tuko dituzte. Atsede-
n a l d i a n g a i n e r a , Axe do
Bras i l t a l d e a e re a r iko da
kan tan . Bihar berriz, Hego-
amer ikar ren txanda izanen
da. Por lo que sea talde ko-
lonb ia r rak kale an imaz ioa
e s k a i n i k o d u B e r a n
1 7 : 3 0 e t a n e t a bi o r d u be -
r a n d u a g o Lesakan . Aipatu
t a l d e a k e ta Piel de Cane la
kuba ta r rek beste kontzertu
ba t emanen dute b ihar ber-
t a n L e s a k a n . E m a n a l d i a
21 :30e ta t ik a i tz ina i zanen
da futbol zelaian. Igandean
b e s t a l d e , ber r iz ere fu tbo l
ze l a i an T a n t i r u m a i r u ta l -
dea ariko da 18:30etan, eta
ondoren Maixa eta Ixiar tri-
kitilarien kontzer tua izanen
d a . G a u r k o e t a b i h a r k o
kon tze r tue t a r ako s a r r e r a k
Lesakako Zialdo eta Etaitza
o s t a t u e t a n e r o s d a i t e z k e
1.500 pezetan. Etziko ema-
na ld ia 5 0 0 peze ta kos t ako
da.
—fr IJxue Zabaleta
muga enea
MIKEL R E P A R A Z
Astoak-edo
Festa guztien artean, nafarrak, basa-
tienak. Lankide bati aditu diot, eta
begirada lurrera eraman dut, boli-
grafoa mahai azpira erori zaidala edo zapa-
taren lokarria aske dudala itxurak eginez.
Erredakzioko telebistan. Goizuetako gazte
batzuk ageri dira, lohiz leporaino eta ardoz
hestegorriraino. «Jaiak 98, Jaiak 98!«.
Burua jaso dudanerako, Hillary Clintonen
adarkadez eta bekarioendako frantsez kla-
seez ari dira eztabaidan lankideak. Eskerrak
ez duten festa eta nafarren gaiarekin jarrai-
tu. Aupa hi, Bill!
Izan ere, sokamuturra eta speed eta
entzierro eta alkoholaren gaiarekin
hasiko ginela beldur nintzen. Eta zein
astoak zeraten, eta egixa dala, kriston asta-
kirtenak zariela napartarrak! Bada ixilik
gelditu naiz, ordenadorearen pantailari so
-edo lo—.
Beste hura Bizkaia partean gertatu bai-
tzen. Gipuzkoan. Edo Lapurdin. Kostan
-edo- . Jazzaldien, Maitaldien eta Hama-
bostaldien turrean. Nafarroako Jaialdirik
eta Ertaroko afaririk ez den hartan.
Neskatoa kaian zegoen, hipnotizatuta.
Adiskideekin egonen dun, pentsatu
zuen bere baitan. «Lario, lario, lario...»
mozkor saldoa arrastaka hurbildu zitzaion
arte. Neskatoa inguratu eta bizkarrean
eraman zuten, aiene eta laguntza ga-
rrasiei sorgor.
Egunsentian arrantzuntzien galipot eta
lohi aurkitu zituzten denak, Kantauri itsa$oa-
ren bestondoan.
Kantauriko kostak nafarrez gainezka dau-
dela, bale. Baina ikastekoa da hurrena.
«Harreman desegokiak» kaltegarriak direla
betiere. Ciinton dixit.
Egunkaria ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a ostirala, 1998kq abuztuaren 21 a Egunkaria
Larraun • Festarik festa
ibiltzeko aukera Gorritik eta Oderizek jaiak hasten dituzte gaurtik aurrera
Gorriti eta Oderizko
jaiak ospatuko dira
asteburuan.
Lekunberriko jai
batzordea, bestalde,
hasi da jaien
prestaketan.
Kartelen lehiaketa da
prestakizun
horietako lehena.
GAUR, GAUEKO 2 1 : 0 0 E T A N BI
suz i r i l e h e r t u k o d i ra La-
r r a u n g o z e r u a n . B a t a Oderizt ik
j au r t iko dute , eta bes tea , berriz,
G o r r i t i t i k . G a u r k o e g i t a r a u a
n a h i k o p a r e k o a d u t e , g a i n e r a .
B i e t a n e re , 2 2 : 3 0 e t a n h e r r i k o
gaz teen a fa r i a izango da. Ondo-
rengo dantzaldia, Oderitzen Kiñu
t a ldea ren esku t ik izango da, e ta
Gorritin, aldiz, Trakets taldea ari-
ko da. Aipatzekoa da, talde hauxe
i z a n e n de la e re l a r u i j b a t e z e t a
igandez Gorritiko plazan. Oderi-
tzen besta lde, dan tza ld ia ren on-
dotik bara txur i zopa eta txokola-
t e a b a n a t u k o da, aukeran. Sabela
betetzeko asmoa festak i raun bi-
t a r t e a n , egunero egiteko a s m o a
dute.
Horiek l a runba ta r i d ianarekin
ekingodiote. 12:00etan Ja i ak txa -
rangarekin etxez etxe ibiliko dira
e r r o n d a n . A r r a t s a l d e z ,
17:00etan, herriko m u s txapelke-
ta has iko da, eta 18:30etan pilo-
ta lekura abiatuko dira palaz joka-
Igande goizean Imotz eta Areso taldeen arteko herri kirol frogak jokatuko dira. Argazkian Areso taldea. • K O L D O A L D U N T Z I N
tuko den pilota par t idua ikusteko
a smoz . Zortzi e t a e r d i e t a n zein
gauerditik aurrera Izotz taldearen
dantzaldia izanen da plazan. Izo-
tzekoen doinuak eta aho t sak en-
tzun eta gero ausar ten txanda iza-
nen da, horretarako antolatu bai-
ta ondorengo 'karaoke ' txapelke-
ta. Igandeko lehenengo ekitaldia
1 l : 0 0 e t a n o s p a t u k o d e n m e z a
izanen da. Gero Imotz eta Areso
arteko herri kirol probak ha r tuko
du lekukoa. Orduba te rako anto-
la tu du te , bes ta lde , m u s txapel-
ketaren finala. Arratsaldez, Orritz
dantza taldea eta Joke r orkes t ra
ariko dira, baina bertsolaririk ere
ez da faltako. Gaueko 22:00etatik
a u r r e r a J o x e Agirre e t a Imano l
Lazkano a r iko d i ra e lka r r i ziria
sar tuz.
Gorri t in , aldiz, p i lotak izanen
du a u r t e n leku gehien. Egune ro
1 7 : 3 0 e t a n a f i z i o n a t u e n a r t e k o
pa r t i duak izango bai t i ra . Larun-
ba tean , Martin Azpiroz eta Perez;
Errea eta Saralegiren au rka ariko
dira. Igandez berriz, beste bi par-
tidu izanen dira.
L e k u n b e r r i n k a r t e l l e h i a k e t a
Aurten ere lehiaketa b a t e n bldez
a u k e r a t u n a h i du Lekunber r iko
j a i b a t z o r d e a k f e s t a k i ragar r iko
di tuen kartela. Lanak Dina 3 for-
m a t o a n a u r k e z t u b e h a r k o d i r a
e t a e z i n g o d u b i k o l o r e b a i n o
gehiagokoa izan. Bertan, ondoko
t e s t u a a u r k e z t u b e h a r k o d u
n a h i t a n a h i e z : Lekunberriko
jaiak 1998, Urriaren 8tik 12 ra.
Antolatzailea: Lekunberriko Jai
Batzordea.
Sari bikainak izango dira mai-
la bako i t ze rako . H a m a l a u u r t e
b i ta r tekoetan garaile suer ta tzen
denarentzat materiala izanen da
eta h a m a b o s t ur te gorakoentza-
ko hoberenak 20.000 pezeta. In-
formazio gehiago nah i izanez ge-
ro 60-45-82 telefonora dei daite-
ke. Lanak, hori bai, irailaren 13a
baino lehen aurkeztu behar dira
Lekunberriko Udaletxean.
—s> Urko Aristi
Bestak, ugarteak eta euskara Herria iparraldeko astekari euska ldunaren
azken zenbakian Hendaia eta Baionako bes-
tak dituzte mintzagai, besteak beste. «Besta
a r rakas ta t suene ta ra t berriz j in giten, u d a
h u n t a n ere handienetarik izan da Hendaia-
ko euskal-besta hori, emana zaion euskal-
bes ta izen hori egia erran asurtiago kaus i
baiginezake halere hor tan parte hartzen du-
ten euskal taldeetan euskara gehixeago min-
tzatzenbalute. . ! Denaden , seku lanba ino
ederkiago iragan da karroen ibilaldia, hiri
guzia ikaragarriko a i ros tasunak har tua!
Hendaian aski berena bai tute Bixente Liza-
razu futbolarien ar tean munduko xapeldun
ateratu berria, bi karro baziren espresuki
haren ohoretan! Batto, alimaleko Izarra bo-
toila ba ten inguruan mun ta tu t a , beren gos-
tuko arras pollita zaukaten hitz joko bate-
kin, «L'Izarra-Zu». Antza, Euska ra gutt i hen-
daiako bestetan, ba ina Herriakoei Bixente
xapeldun omenandua zein h izkuntza tan
mintzo den erratea ahantzi zaie.
Gaiari jarraiki edo, honelaxe h a s t e n du
Herriak m u n d u guziko uharteei buruzko
erreportaitxo bat: «Itsasoak inguratzen di-
tuen lur horiek deitzen dira islak, ugar teak
edo berdin uhar teak . Denen buru , ugarte
horiek izan behar dira «beste m u n d u bat»,
ha la dio segurik UNESCO erakundearen
kondu agertzen den aldizkariak azkenik
agertu zenbakian. Aldizkari hori jadanik ere
a ipa tua izana da Herria-n eta arrazoin berezi
ba ten gatik, euskaraz ere agertzen delakotz.
Bai, UNESCO erakunde balios horrek bere
aldizkaria 27 mintzairetan plazaratzen du
horietatik bat to euskara izanki. Hori behar
da artoski azpimarratu. Ez idurika, gauza
ederra eta garrantz i tsua bai ta hori, euska-
rak bere tokia hola ukai tea UNESCO horren
gain diren agerkarietan!». Erreportaiak ez du
azaltzen ordea euskarak eta ugarteek osa tu
metafora.
urdai
Xabier Larraburu
Tankeak Europa askatzeko heldu ginen
Normandiako lur hauetara.
Nire erantzukizunak ez ziren
txikiak. Ez baita pig-aren
gauerdiko eztula ehun lagu-
nen bizitza zure eskuetan iza-
tea. Gure aurrean zeuden base-
rri, baso, bide eta zubiak
zapatistez josita zeudela bage-
nekien. Gure esperoan zeuden.
Izkutatuak zeuden. Gizonak
beraien postuetara bidali
aurretik bi hitz luzatu nizkien:
«Gizonak —esan nien—, egun
erabakigarria da gaurko hau.
EEBBetako herriak norberak
bere eginbeharrarekin betetzea
espero du». Gero taktika xeie-
bre samarra erabiliz batailara-
ko banatu nituen. Batzuk,
galoiak zituztenak, batez ere,
lehen lerroan jarri nituen zapa-
tisten soldaduetatik oso hurbil.
: Oso-oso hurbil. Gero tankeak
: zelaian zeuden zuhaitzen atze-
: an babestu ordez lur soro bate-
j ra bidali nituen. Jainkoak egin-
: dako lur soro lauena zen hura.
: Han ez zegoen ez arrokarik ez
: gordetzeko murrurik. Biluzik
: ematen zuten han. Dena prest
; zegoenean.... start izena zeu-
: kan botoiari eman nion. Segi-
• tuan hasi ziren nire aurrean
: zapatistek beren bunkerretatik
: tiroka. Leihotxo batean mezu
j larriak pilatzen hasi ziren: esa-
: te baterako «zauritu bi ditugu»
• zioen batek. Lehen lerroko ofi-
: zialak! Nire komandante, koro-
i nel eta gainontzekoak. West
i Point-en ikasitako Estatu
• Batuetako gizon aukeratuak!.
: Kuxkuxeatzera joan nintzene-
: rako denak hilikzeuden. Hon-
• dotik atzera egin nahian zebil-
: tzaten tankeek zartatu zituzten
: Boum, bat. Boum, bestea. Nes
i kalagunak orduan jada zinema
: ra joateko prest zegoela esan
i zidan. Egon, egon —esan
i nion— banoa. Erasotzeko
• agindua eman nien, go!, go!.
i Nire gizonak altxatu eta tiro
• zaparradaren pean aurrera eg
i ten saiatu ziren. Ezinezkoa zen
: ordea. Ofizialik gabe, tankeen
: babesik gabe, taktikoki leku
i okerrenetan zeudelarik akatu
: zituzten. Neskalagunak ordua
i ea egunkariko artikuluarekin
• nengoen galdetu zidan. Baietz
i erantzuteko irrikitan egon nin
: tzen bainan ezetz esan nion,
: bigarren gerrateko jokuarekin
: nengoela eta jada ordenagai-
: lua itzaltzen ari nintzela aitort
i nuen. Eta zer?, irabazi al
i duzu?, galdetu zidan berak.
i Krixton hondamena izan da,
i erantzun nion, bainan ez dio
: axolarik, alemaniarrak zapatis
i tak direla imaginatzen dut.
ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a Egunkaria
t » f « « » mintzoa
' •-' 1 K C-V v . "
Joan den urtean kreatzaile
berrientzako Gobernuaren laguntzak
jaso zituzten bost artisten lana
bildu du lNlafarroako lVluseoak
Iragan urtean sortzaile berrientzako languntzak
jaso zituzten artistak. Patxi Alda, Itziar Alforja,
Eva Morant, David Rodriguez eta Kontxesi
Vicentek beren lanak Nafarroako Museon
kokatu dituzte. Heldu den irailaren 6ra arte
zabalik egonen den erakusketan artea lantzeko
eta ulertzeko bost modu topatuko ditu ikusleak,
arte garaikidearen hainbat abururen lekuko.
TV I AFARROAKO GOBERNUAK AZKEN HAMAHIRU I V urteetan sorkuntzarako ematen dituen di-
rulaguntzak izan zituzten bost artisten proiektuak lekutzen ditu egunotan Nafarroako Museoak. Patxi Alda, Itziar Alforja, Eva Morant, David Rodriguez eta Kontxesi Vicente artista gazteek beren saiakera ausartak plazaratzeko aukera izan dute. Bostak Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako Kanpuse-an Arte Ederrak ikasiak, amankomunean gazteak eta hasi berriak direla arte garaikidean joera jaki-nik eta guztiarekin esperimentatu daitekenaren is-lada dira museoko erakusleihora eramandakoak.
Eva Morant : o b j e t u e n a r t e k o h a r r e m a k b i la tuz
Logela batean egoteko giroa sortzeko ideiatik abia-turik egin du bere lana Eva Morantek. Erakusketak bildu dituen artisten artean gazteena da 24 urtere-kin. Eskulturan espezializatua berak eraikitako obren artean ematendiren harremanak sortu dute Barañaingo lantokitik museora egokitu zuen insta-lazioa. «Objetuak espazioan duten tokiarekin eta objetuekin jokatu nuen guztiak erlazionatuz. Ber-tako baloiak, panpinak, lorontziak... beste gau-za batzuekin harrema-netan jartzean esanahia aldatzen dela ohartarazi nahi nuen, esanahiekin ez baino objetuekin es-per imenta tuz» . Oso konkretuak diren mate-rilekin egin du beti lan eta oraingoan ere ildo berari jarraitu dio. «Ba-koitzak banaka ekintza ba t is latzen du, orain arteko lanetan sortzen ziren ha r r emanak ar-giak ziren aldiz, orain-goa ez da hain argia eta ikus leak a u s n a r t z e a nahi dut. Bizitzan gerta-tzen di ren h a r r e m a n saiakeren lekuko dira, askotan ilogikoak baina komunikatzen saiatzen direnak», gehitu du. Be- X
re a r t e l ana gauzak azkar egitearen seinale ere bada be ra r i ma te r i a l a ba ino gehiago haren forma intere-satzen zaiolako. «Beti nahi-ko azkar lan egin dut. Behin ere ez zait interesatu beste-rik, egurrean, harr ian edo molde lana egiteak denbora asko kentzen dizu. Gehiago lan egiten dut formak erla-zionatuz eta artelana berez sortzen da», azaldu du.
Museoan lekutu duena ez da hala ere Evaren lan baka-rra. Eskul tura doktoregoa bukatzen eta grabatua ikas-ten ari da EHUan eta tesia-rekin hasi baino lehen Hego-amerikako herriren batera joan nahi luke h a n egiten dena ikusteko. Dena den, egunotan Larrasoañan jarri duen tailerrean dihardu se-rigrafia lanak egiten. Insta-lazioak ez ezik, alderdi anitz jorratzen dituen artis-ta dela frogatu nahi baitu ere.
Kontxes i V i c e n t e : f o t o p o l i m e r o a r e n a u k e r a k a z t e r t u z
Kontxesi Vicente 28 urteko iruindarra ez da berria erakusketak egiteko garaian, nahiz eta museoan lekutu dituenak ez dituen orain arte beste inon era-kutsi. Irudi diseinuan eta grabatuaren teknikan trebatua egonik, irudi teknikekin egindako zazpi lan erakutsi ditu Kontxesik. Aurreko lanetan ez be-zala, horietan kolore sorta zabaldu egin du eta kali-tate ezberdinak lortzeko asmoz estanpazio desber-dinak erabili ditu. Bestalde, irudien aukera forma-lak zein konzeptualak baliatzen saiatu da joku ja-kin batzuk iradokitzeko. Horretarako azken urtee-tan bereziki aztertu duen fotopolimeroaren teknika grabatuaren teknikarekin uztartu du bere azken lanotan. Fotopolimeroaren teknika berria da arte-an eta orain arte industr ian erabili da bakarrik. «Teknika berria da artelanetan. Argiari sentibera den materiala izanik, aukera asko ematen ditu po-limeroak. Normalean metalezko eta egurrezko xa-fletan egiten dena esperimentatzeko aukera gehia-
go eskaintzen dituelako, batez ere». Dena den, foto-limeroarekin beste teknikaren bat ere erabili du be-re lanetan Kontxesik. Horrela, fotopolimeroarekin egindako grabatuetan xilografia, barniz beratza, kollagrafa eta serigrafia teknikak ere tartekatu di-tu. «Erakusketak esperimentatzeko aukera eskain-tzen zidan eta hori egin dut. Teknika ezbedinak era-biltzea dut gustoko eta industrian oso ohikoa den teknikak artean ere oso onak ematen dituela froga-tzeko aukera izan dut», azpimarratu du pozik. Ba-karka Zizur Nagusian, Zangozan eta Iruñeko Laka-ba kafetegian zein taldeka erakusketak egin dituen artistak Uharteko Zubiarte tailerrean grabatu kla-seak ematen ditu. Bidenabar, gainera, bi erakuske-ta prestatzen ari da. Bata, Nafarroako Unibertsitate Publikoan urrian beste artista batzuekin batera teknologia berriak aplikatuz eginen duena, eta bes-tea, Padderbonen egindakoekin Gotorlekuan aurki lekutuko duena.
David R o d r i g u e z : p i n t u r a e r a k u s t o k i a n u z t a r t u z
Bilboz landa, Holandan, Italian, Madrilen eta Mexi-kon ikasia margoa da bere adierazpidea. Rodrigue-zek pinturaren kontes-tua l i zaz io ren ideia,tik „ ^ abiatuta «pintura insta-lazio» ba t egokitu nahi izan du erakustaretoan.
«Instalazioa eta berris-talazioa konzeptua ain-tzat hartuz, espazioa ele-mentu formal moduan hartu dut eta lana espa-
ziora egokitu dut» dio. ^ i s g Erretxinarekin ere espe-r i m e n t a t u b a d u ere, oihalean egindako oleo-ak dira erakusketan eza- f rri dituenak. «Monokro- *' miak tratatzen ditut, edo j | beh in t za t i txura hori ematen duten koloreak kalitatea dutelako. Lan pieza bakoitza aparteko pieza da, baina artikula-tuak egotean osotasun bat osatzen dute». Ho-rren lekuko da adibidez
Egunkaria ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a
m u s e o a n k o k a t u duen lan handiena : h a m a s e i moduloko kuadroa, hain zuzen. «Bakoitza indepen-dienteki egin da baina egin aha l a l a n a r e n osotasuna aurkitzen joan naiz. Pinturaren izaera prozesua era-kutsi nahi izan duda-lako», azaldu du. Ins-ta lakuntzan egitura eta formekin ez ezik, margoaren ehundu-rarekin ere jokatu du, bere lanak tratamen-du t ekn ikoaga t ik duen izaera metodo-logikoa eta a u r r e -n e u r t u a ager ian utziz. Sortzai le be-rrien artean nazioar-tekoena da Rodriguez eta horren lekuko di-
ra ere etorkizunerako di-tuen asmoak. Egun Bil-boko Guggenheim muse-oan dago Nafar roako Principe de Viana era-kundean emandako di-rulaguntza dela medio, eta irailean New Yorke-kora joanen da. Bertan eginen dituen kontser-bazio lanakpinturarekin tartekatuko ditu. Berak dioenez, etorkizuna atze-rrian ikusten baitu. Dena dela, aurretik Donostia-ko Galeria 16an erakutsiko ditu bere azken lanak.
I t z ia r A l f o r j a : l k u s - e n t z u n e z k o tekno log iak e ta p in tura t a r t e k a t u z
Itziar Alforja da 1997an saritutako sortzaileen arte-an eskarmentu gehien duena. Ikus-entzunezko tekniketak espezializatua, 29 urteko iruindarrak irudi diseinuak eskaintzen dizkion azken aukerak betiko pinturaren teknikekin uztartu nahi izan du emaitza deigarriak lortuz. Itziarrek industrialki in-
primatutako ordenagailuan sortutako irudiei ohiko inpresioak gehitzen dizkie. Bere lanean irudi grafi-koan erabiltzen diren azken teknikak oleoarekin nahasten da. «Teknologia berriak eta inguruan di-tudan lanabesak gustoko ditudan ideiak eta asmo-ak islatzeko erabiltzen ditut. Teknologia berriak, horretarako sortuak ez badira ere, nire lana mani-pulatzeko oso baliogarriak zaizkit». Beraz, bere la-netan ordenagailuaren ukitua oso present dago eta helburu plastiko batekin darabil uneoro. «Hizkera modu guztiok tartekatuz gero artelanak ikusteko beste modu bat azalera-tzeko aukera dago eta emaitza originala da», dio.
Alforjaren ustez, pin-turaren betiko teknikak eta ordenagailuaren eta irudi grafikoaren auke-rak nahita ez uztartu be-har dira. «Nahita ez ongi moldatu behar dute eta uztartzen jakin. Komu-nikazio teknika berriek mundura garamatzate. Aintzinako teknikak be-rria onartu eta biak bar-neratzen ikasi behar da» iritzi dio.
Egun, gainontzekoak bezala beharra eta krea-zio lana tartekatzen di-tu. Publizitate enpresa batean ari da beharrean eta horrek ikertzeko au-kera ematen dio. Urrian
«Askotan obra
bukatua baino
interes
handiagoa du
prozesuak
berak. Orduan,
prozesuan
zehar
sortutako
piezak
gehitzen joan
naiz»
Kontxesirekin batera parte hartuko duen erakus-ketan lan berriak erakusteko aukera izanen du.
«Hartu dudan bidea zabaltzen jarraitzeko asmoa du oso gustora nagoelako. Asko gozatu dut eta orain artekoa aberastu dut», bukatu du.
Patxi A lda : l a n a r e n p r o z e s u a r e k i n j o k a t u z
Patxi Alda burlatarrak gizakiaren gorputzaren iru-dikapenean oinarritutako lana egokitu du museo-an. 26 urteko gaztearen lana ikustera hurbiltzen denak hiru zati modularretan banatutako latex-ez egindako gizakiaren gorputzaren zatiak aurkituko ditu begibistan.
Baina gorputzarekin ez ezik, lanaren prozesua berarekin jokatu nahi izan du Aldak. Hasiera bate-an gorputz itxi bat planteatzen bazuen ere, proiek-tuak aurrera egiriahala zatikatutako goputzean bi-lakatu zen. Era berean, lanaren prozesua erakutsi nahi izan du.. «Askotan obra bukatua baino inte-resgarriagoa da prozesua bera. Orduan prozesuan zehar sortutako piezak gehitzen joan naiz. Argaz-kiak, ideiak eta lan dokumentu,guztiak». Hasiera batean parafina, alabastroa edota egurra erabil-tzen zituen material modura baina duela bi urte la-texera egin zuen salto hark eskaintzen zizkion au-kerak gehiago zirelako.
«Orain eroso nago material horrekin ikertzeko aukera ematen didalako. Moldeak egiteko asko era-biltzen da baina konturatu nintzen beste hainbat aukera dituela. Erabiltzen dut molde baino gehiago pieza moduan. Egiten dut moldea eskaiolan eta pie-za latex-ean ateratzen dut gehiago interesatzen zaizkidalako material horren ezaugarri formalak: amorfoa da, egitura bat behar du, zehargarria da eta beroa», azpimarratu du.
Horrela, Baldak irudiak manipulatzetik haien formak nabaritzera egin du jauzi. «Manipulatu bai-no materialaren forma bera errespetatzen saiatzen dela» dio.
Gainera, oraingoan aurreko lanen formato txi-kiak baztertuz bere lanak formalki garrantzia har-tu duen heinean «gizakiaren dimentsioa» irudikatu nahi izan du ere.
Aldak, beste guztiak bezala badu proiekturik e skua r t ean eta Agoitzeko Bilaketa Esku l tu ra Lehiaketarako eskultura lan bat prestatzen ari da.
lrene Arrizurieta
ostirala, 1998kq abuztuaren 21 a Egunkaria
K I a s i k o b i t x i • a r r o n t k l a s i k o
Joxemiel Bidador
W
Kaperako Lezioa: azkenaurreko mendartea tekla-bidean (A-J)
Atxagaren Groenlandiako lezioa irakurri berri eta,
azpimarragarri beharreko guztiak beste baterako utzirik eta
Asteasukoak eskeintzen digun euskarri literarioaren
praktikoari muzin egin barik, XVIII. eta XIX. mendeen arteko
bulta musikalean barrena bidazti alfabetikoa proposatzen da
OS PEDRO ALBENIZ ETA BASANTA
1795.eko apirilaren 14an
sor tua zen Logroñon, alabai-
na, h a u r - h a u r r a zela Donos-
tiara joanik, jaiotzez ez bada
bai egotezko gipuzkoar tasuna
ziurtaturik zeukan, baita
edoskiz ere, ama tolosarra
bai tzeukan. Gazte-gaztetatik
musikar i zion trebezia nabar -
men zitzaion: h a m a r ur terekin
San Bizenteko parrokia
donost iarrean organujolea
genuen, eta 13 urterekin Bil-
boko Santiago basilikako
organujole izateko azterketan
bigarrena geratu zen. Musika
ikasketak sakontzera Parisa
abiaturik, hantxe Henri Herz
eta Kalkbrenner pianujole
f ama tuak izan zituen irakasle,
eta Rossinik berak ikasle h a u -
taenen ar tean izan zuen.
1828.ean, Donostiaraturik,
aitak San ta Mariako parro-
kian betetzen zuen lana egoki-
tu zioten, ordurako, Hernani-
ko organujolea zen Manuel
Larrartek lagunduta , Iztueta-
ren mus ika bilduma, Latiero
danbolinjole donostiarraren-
gandik jasor ik , t ranskr ibatu-
r ikzeukala . 1830.ean Madril
aldera jo zuen zenbait kon-
tzertu ematera Pedro Escude-
ro bibolin jolearekin batera.
Ez zen txikia uz ta tu zuen
ar rakas ta , eta Aranjuezen
erret sendirako jo ostean, ber
ur teko uztailaren 17an
Madrilgo Musika Eskolako
piano irakasle izendatu zuten
erret aginduaren bitartez. Lau
ur te beranduago, urr iaren
27an, erret kaperaren lehe-
nengo organujole egin zuten.
1841.eko apirilaren 5ean Isa-
bel II. erreginaren piano ira-
kasle izendatua izan zen, bi
ur te beranduago Isabel Katoli-
koaren nahiz Karlos IILaren
ordenetako dominak eman
zizkiotela. 1855.eko apirilaren
12an hil zen Madrilen. Albeni-
zen berri eskaintzean lehe-
nengoa Burlatako Hilarion
Eslaba-izan zen, be rauk
zuzendu Gaceta musical de
Madrid-aldizkarian, 1855.ean
ageri zen «Biografia de don
Pedro Albeniz» art ikuluxkare-
kin.
Albenizen piano ikasteko
metodoa Espainiako piano
ikasketa modernoei hasiera
eman zien, eta Madrilgo musi-
ka eskolan klaseko tes tu libu-
rutzat h a r t u izan zen. Utzi ziz-
kigun musika lanak oso
ugariak dira, ba ina
Rafael Mitjanaren
ustez ez dira
interes haundi -
koak, Thalberg
nahiz Kalk-
brenner ren era-
ginaren pean sor-
tuak baitira;
Albenizek ekoiztu operako
gaien gainean eginiko aldaera,
fantas ia eta rondoen, nahiz
piano bakarrerako, lau esku-
ko pianorako edo biolak, bibo-
linak eta biolonzeloak lagun-
dutako pianorako doinuen
ar tean, Mitjanak pianorako
estudioen bi serie bakarrik,
56. eta 60. lanak, azpimarra tu
zituen.
Manuel Gamarra Likona
(1723-1791) musikalar i ara-
bar ra Bilbo eta Gasteizko ka-
tedraletako eta Herriaren La-
gunen Elkarteko kapera mai-
s u a izan zen, hortaz, Bergara-
ko ikastetxean zeuden zaldun-
txoek tekla tuan hatzak
pasiaraziko zitzaten hogeita
lau doinu konposatu zituen.
Aipagarri ere bere E1 medico
avariento edo Verso de 5° tono.
Griselen 1791.eanja io Nikolas
Ledesmak Zaragozan ikasi
zuen organuan Ramon Ferre-
ñac birtuosoarekin. Boi jan eta
Tafallan iha rdun ostean, Bil-
boko Santiagoko basi l ikan
sa r tu zen organujole eta kape-
ra-maisu berri Pedro Estorki-
renean, eta hantxe i raun zuen
1854.ean Guridiren aitona zen
Luis Bidaola segurarrak kape-
ra-maisutzan eta 1863.ean
Jose Antonio Santes tebanek -
Ai- I
res
popula-
res bas- I
congados I
ezaguna
ren egile-
ak- org
n u a n ordez- §
ka tu zu ten
ar tean. Haa- f
tik, donostia-
r rak iaburra- j ren labur i raun i
zuen Bilbokora
eserita, bada , or-
ganu zaharki tua-
ren berriztatzeko egin
erreguari ez baitzioten berebi-
ziko erantzunik eman, eta
hortaz, Ledesmak, organua
bezain matxuratur ik , betiko
langintzari arra-lotu behar
izan zuen 1883.ean hantxe
zendu arte.
«H» letra ixilez 1775.ean
Ziraukiko organujolea zen
Hugarte dugu, eta «i» irrintzi-
kariaz, berriz, 1761.ean
Erronkarikoa zen Iribarren.
Jose Maria Iztueta Etxeberria,
«Txuria»-ren anai nagus ia zen,
p remua hortaz, Zaldibiko
Kapagindegi h a r t u zuena;
1802.eko San Fermin egun
berean sorterriko organujole
aukera tu zuten, horrekin
batera lehenbiziko letretako
irakaslearen a rdu ra zegoela;
esangabe doa jesui te tan ikasi-
takoazela ; 1805.eko martxoa-
ren 2an zendu zen.
Manuel Jagar te he ldubako
ametsa izan zen, kazkabarrak
erauzi itxura oneko f rui tu
umelgabea. Donostian
1796.ean sortu, eta Donos-
t ian 1819.ean hilik, Bordelen
ikasi zuen bibolin jole apa r t a
genuen, bere lan nagus ia
Donostian 1813.eko abuz tua-
ren 13an estreina izan zuen
Requiem meza izan zela -bera-
rena ote?- . .
P a t z i k u P e r u r e n a
Justizia mendeku EPIKUROK ESANA DU-
zu: «justizia, gizon z i b i l i z a t u a r e n mendekua da, eta
mendekua aldiz, gizon basatia-ren justizia». Inon baino hobeki p roba tu dizut hori atzenaldira Goizuetan izan di tudan istilue-tan. Jendearen instinturik ziki-n e n h o r i e t a n n a h a s t u a ibi l i b a i n a u z u azken ur te bete ho-n e t a n . Ez d io t , h a l a r e , i no r i azio txarrik egin, eta are gutxia-go abokatu batengana jo justizi eske. Eta ez pentsa : ez dauka t h o r r e g a t i k nere, b u r u a b e s t e i n o r e n a b a i n o s a n t u a g o t z a t . Deabruak gorde nazala, ordea, G a r z o n / E t a edo P. Z a b a l e t a / J u l i a n b a i n o j u s t i -zi/mendeku gradu finagorik ez duenjendajeagandik .
Baina, ongi pentsa tzen jarr i ezkero, ez da gauza errexa per-t s o n a r e n gogoa m e n d e k u ku -t su orotatik libratzea. Perikok, beh ia l a ne re m a i s u i zandako h a r k , e s a n a b a i t a k i t , «azken batean, m u n d u guzia bat dato-rrela nola edo halako mendeku egile i zan dela a i to r t zeko or-duan» . G e z u r r a d i r u d i e n egi haundia . Inork aisa nabaritze-ko gaitz diren estalki asko jaz-ten baititu mendekuak gure go-goan.
Nork be re b u r u a r i kolonia botatzea, etxe txar bat erostea, preso bati kitarra erregalatzea, h e r r i k o a l k a t e iza tea , f a b o r e b a t egitea, m u s u ba t ematea , irri edo negar egitea, ezinduari laguntzea, probreari diru ema-tea, liburu bat idaztea, edo arti-ku lu h a u burutzea bera, ez ote di tu pe r t sonaren gogoan, ongi bereizten zail den mendeku xi-k in gorde ba t ek eragi ten? Nik baietz uste.
Oroitzen naiz, behin, goizal-deko o r d u tx ik i tan , Lei tzarra t abernan porro baten aitzakian fi losofotzen ari ginela, Kontxi eta Katti nola hasar re tu zitzaiz-kidan,»azken batean, gure bizi-t za , m e n d e k u x u r i po l i t b a t be s t e r ik etzela esanta». E s a n banien, esan nien: gixatxar ba-rrengaizto ba t besterik ez nin-tze la e s a n t a a ldeg in z idaten-a r rebagana , esanez: «gaur po-
r r o a k ez d io o n i k eg in z u r e anaiari, edo burut ik seko joana dago bes te la» . U s t e k o z u t e n jendearen bihotz eta borondate onean ez nuela batere sinisten edo, auskalo?
Batek ha ina est imatzen du-dan borondate on horren eragi-le ere badela sumatzen dut, or-dea, mendeku kontu gorde ho-ri. Horregatik ezin dut imajina-t u b e r e b a i t a n m e n d e k u r i k inoiz s u m a t u ez d u e n j e n d e guztiz gozorik; izanez ere, hi-tzez edo us t ez edozeinek gai-tzets lezake mendekua, eta be-re izakeraz e ta e z u s t e a n inor b a i n o m e n d e k u z a l e a g o izan. Irudika dezaket, noski, izpiritu nobleko jende pres tu gozoa, se-ku la m e n d e k u a r r a s to r ik s u -m a t u ez duena . Baina, noski , ha ren txena genuke mendeku-rik f inena. Zaila ba i ta a r run t , mendekuaren isuri gordea era-b a t a g o r t u z , i z p i r i t u b i z i k o inork bere zinezko j a r d u n e a n deus burutzea?
Gertaera ba t an to la tuko di-zut, ohiko gizarte ergelean, ne-ronek a s k o t a n bizi tua. Mahai ba t en inguruangaude . Ni, sasi-daz le g i z a j o a , b e r e g a i n e k o ikusten nau langile herritar ba-tek; otordua bukatzerako bero-tuxe da, eta b u r l a k a ekin dit, bere ahalegin guzietan; bazte-rretik beste errukitsu tipiko ba-tek : «beno n a h i k o a d u k , u z -taiok gizajoari». Eta ni, par axal bat ezpainetan, nere gizajo pa-perean nago ixil ixila.
Horratx: denak, bazterret ik parrez daudenak barne, elkarri mendekuka ari gara oharkabe-an. Langile akonplejatuak egin du mendekurik nabariena, us-tez ni umilarazi e ta une batez bere bu rua nere gaineko eginez, eta bere atsegina minkarra da. E r ruk i t su t ipikoak, onbera ta-suna erakutsiz, askoz mendeku xaloagoa egin digu langile akon-plejatuari eta niri, eta bere atse-gina goxoa izan da . Azkeneko nik, ustez hi ruetan gizajoenak, ixil ixila mendekurik finena gor-ae dut, eta nere barrengo plaze-rra gozoro hazi da. Ikusten? Sa-re ezku tu hor re t an txe i totzen da giza izate guzia.
Motxorroso lo
Zorrotzak dira
MAIZ KRITIKA FALTA GUREAN. ASKOK USTE HORI ZABALDU AXIOMA
b i h u r t z e r a i n o . Kal i ta ter ik ez. Bada , k r i t ika egon badago ,
zenbai tzuen aho t se tan norabide baker roak , inoiz asmatzen dutela
seinale. Zorrotzak dira oso, edota ziren, labana, k a m u s t u egin zaie.
Kritikak osatzaileak osa tuko ote di tu?
Egunkaria ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a ostirala, 1998kq abuztuaren 21 a Egunkaria
Mafarkaria 7
^J' I k / i 4 4 J f I ^ ^ J J / 4
{§? Akordeo i la r ia
Garbiñe Sertutxa iruindarrak
Iberiako III. Akordeoi Lehiaketa
irabazi zuen joan den hilabetean.
Portugalgo Alcobaça herrian
izandako norgehiagokan Iberiako
Penintsula osoko akordeoilariek
hartu zuten parte. Lehiaketak bere
buruak zer-nolako maila duen
probatzeko balio izan diola
azpimarratu du Sertutxak.
ME N D A BELARREZ EGINDAKO
ura hartu bidenabar lasai eta goxo aritu zen elkarrizketan Garbiñe. Akordeoia jotzen gura-soak bul tza tu ta has i bazen ere, berehala gustatu eta urteak joan ahala musika tresna horren ingu-ruan mugitzen omen da bere egu-nerokoa.
• Sari bat irabazi berri duzu Portugalen. Espero zenuen? Uztailaren 24tik 26ra Portugal-
go Alcobaça herrian egin zen Ibe-riako III. Akordeoi Lehiaketako senior mailako lehen saria jaso nuen. Beti ondo jotzeko eta zeure buruarekin lehiatzeko ideiarekin joaten zara, baina ez duzu irabaz-tea espero. Lehiaketan bi txanda ziren. Bigarrenerako ni bakarrik pasatu nintzen, beste hirurak au-rrenekoan bota zituztelako, eta saria eman zidaten.
• Pablo Sarasate Kontserbato-rioan goi mailako ikasketak bukatu eta gero, egun Carlos Iturralde irakaslearekin za-biltza. Nola egi ten duzu lan harekin? Bi asterik behin joaten naiz Iru-
nen duen musika eskolara klaseak jasotzera eta hurrengo hamabost egunetan egiteko lana ematen dit. Karlos Iturralde oso pedagogo ona da eta jende asko prestatu du. Jo-tzeko jakinmina baduzu, jarraitu egin behar da norbaitekin. Zeure burua bide onetik doala ikusteko gidari bat beharrezkoa da.
• Zertarako ba l io i z a n d izu lehiaketak? Lehiaketek ikasteko eta neure
burua gainditzeko motibazioa es-kaintzen didate. Zure lana hobe-tzeko modu bat dira, eta aitzaki-r a rek in gehiago ikas ten duzu. Neure burua nola dagoen proba-tzeko balio didate.
• Akordeoia ez da ohiko instru-mentua orkestra klasiko ba-tean, baina zuk musika klasi-
Garbine Sertutxa Azkaratek 24 urte ditu. Bederatzi
urterekin hasi zen Iruñeko
Pablo Sarasate Kontserbatorioan ikasten. Han, Goi Mailako Musika
ikasketak duela urte bat bukatu bazituen ere, ikasten jarraitzen
du. Egunero bost bat ordu jotzen du akordeoia. Hori gutxi balitz
bezala, orain Doneztebeko Musika Eskolarako oposizioak
prestatzen ari da buru-belarri.
#
Ikasi eta entseatu ez ezik, kontzertuak ere ematen ditu
Garbiñek. Beste lau akordeoilarirekin batera Leia boskotea osatu zuen duela bi urte, eta geroztik ez zaie lana
falta; Bartzelonan egonak dira eta astebururo badute saioren bat.
Emanaldiok eguneroko «entrenamendutik» ihes egiteko balio omen die; eta hobetzeko asko duela onartu badu ere,
emanaldietan entzuleari ahal duen guztia eskaintzen saiatzen direla
dio.
t§>
Baina akordeoilari iruindarraren bizitzan guztia
ez da musika, eta beta duenean egiten du besterik:
aldizkari zientifikoak edota historia liburuak irakurtzea oso gustuko du. Bestalde, euskaidun
zaharra bada ere, euskara hobetzearren saiatzen da
ama hizkuntza duen horretan maiz
irakurtzen.
koa interpretatzen duzu. Zer moduzko maila dago Euskal Herrian? Duela urte batzuk akordeoiak
aurpegi folklorikoa zuen bakarrik eta hori oso garrantzitsua da, fol-klorea herri bakoitzeko identifika-zio musika delako. Baina denbora-rekin ohartu ginen beste herri ba-tzuetan, Europako ekialdekoak edota Frantzia, kasu, akordeoiak musika klasikoan oso toki garran-tzitsua zuela. Hori hemen ere sar-tu nahi izan da, eta pixkanaka lor-tzen ari dela uste dut. Akordeoia nahiko i n s t r u m e n t u berr ia da, ehun urte pasatxo bakarrik joan dira sortu zenetik. Ez da biolina-ren edo pianoa bezala, horiek as-paldiko urteetan orkestretan sar-tuak daudelako. Baina, dena den, pixkanaka bere tokia hartzen ari da. Gero eta maila hobea dago, eta hemengo konpositoreak akorde-oiarentzako piezak egitera anima-tzen dira, eta hori oso esangura-tsua da. Bakarlari gisa asko jotzen da, eta orkes t re tan ere gero eta akordeoilari gehiago daude. • Klasikoan aritzen diren gero
eta akordeoilari gehiago egon arren, badago zer interpreta-tu?
Musikagile euskaldunak gero eta gehiago ausar tzen dira kon-ponketak egitera eta obrak sortze-ra. Nahiko instrumentu berria de-nez, Barrokoko eta aurreko ga-raietako musika aukeratzen bada konponketak egiten dira, ba ina
mende honetako musika asko da-go akordeiarekin interpretatzeko; J u a n Carlos Etxeberr iaren edo Aurelio Sagaseta-ren l anak , adibi-dez. Gainera , so-rreran organo txiki bat besterik ez ba-zen ere, azken ur-teotan asko aldatu da s o i n u a n , pi-s u a n zein forman eta a sko zaba ldu da Europan . Hori dela e ta , m u s i k a f o l k l o r i k o a n oso ongi sa r tu zen eta h e r r i a l d e a s k o k bereganatu zuten, Euskal Herriak ka-su.
• Beraz, erreper-torio klasikoan h e m e n nahiko berria bada ere, maila polita da-goela esan dai-teke? Gipuzkoan, adibidez, oso maila
ona dago, oso akordeoilari onak atera dira Irungo eskolatik: Iñaki Alberdi, Iñigo Azpiolea, Aitor Fu-rundarena eta mundu osoan oso ongi mugitu dira. Frantzian, herri eskandinaviarretan eta Errusian ere badago akordeoilari on asko.
• Triki t ixarekin egun e g i t e n den moduan, akordeoiarekin e s p e r i m e n t a t z e a p e n t s a t u duzu?
«Duela urte batzuk
akordeoiak aurpegi
folklorikoa zuen
bakarrik. Baina
denborarekin ohartu
ginen beste herri
batzuetan, Europako
ekialdekoak edota
Frantzia, kasu,
akordeoiak musika
klasikoan oso toki
garrantzitsua zuela. Hori
hemen ere sartu nahi
izan da, eta pixkanaka
lortzen ari da.»
Badago horre tan dabilen jen-dea, Aitor F u r u n d a r e n a k a s u . Oraingoz, ez dut pentsatu, baina
akordeoiaren auke-rak oso zabalak dira eta ez dutesaten ho-ri ez dudala eginen. Oraingoz, klasikoa-r ek in nago, b a i n a gus t a t zen za idana akordeoia jotzea de-nez, ez dut ezer baz-tertzen.
• Zer asmo dituzu etorkizunerako? Oraingoz akordeoia jotzen eta musikaz gozatzen jarrai tuko dut . Aurrerago, jo-tzea ez ezik, musika irakastea gustatuko l i tzaidake. I rakas-kuntza oso gustuko dut eta eskola ba t e r a t u nah i n u k e . E g u n , h e z k u n t z a n
musika ikasteko ge-ro eta aukera gehia-
go daude, eta musika eskolak ere ugaritzen ari direla kontuan iza-nik, etorkizuna baduela uste dut. Lehen musikariak bakarrik ikas-ten zuen, baina egun musikak bes-te bide batzuk ere baditu: aisialdia pasatzeko edo terapia egiteko mo-dua izan daiteke. Dena den, orain-dik ere, Europako beste herri ba-tzuetatik 20-30 urtetara gaude.
—e* lrene Arrizurieta
ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a Egunkaria
Egunkaria
i ostirala • 1998ko abuztuaren 21 a
Kike Diez de Ultzurrun
Aurten agorrik ez
l b i s t eez m i n t z a t z e r a k o a n ,
j ak ina , eguraldiari dagokio-
n a bete be tean ba t baitator gure baz-
ter auni tzetan, udaldian, ohi duena-
rekin, hots, bero, idor, ibintze horail,
berderik gabeko ezpondak, ugaldeak
er rekas to b ihur tu r ik , e r rekak xirri-
p a t u r i k , e r r a n n a h i ba i t a , agorral-
dia. Azken b u r u a n , Euskal -Herr iak
duen bertze kolore bat , herri honeta-
ko a i t a -pon tekoek f r a k o t a n baz t e r
utzi takoa. Albisteetan, ordea, ohi ez
bezalako u d a mami t sua bezain kez-
kagarria gertatzen ari da: bi komuni-
kabide herts i eta hori aski ez dutela-
koan sos pizarrik ere kob ra tu gabe
utzi nah i dituzte Egineko langileak;
Oronozko afera ; euska lg in tza har -
tzen ari den zafra ld ia ; Euska l e r r i a
I r r a t i a r i b a i m e a n a e m a n ez i zana
(egia erran, azken bi horien gainean
erran daiteke zaharrak berri direla).
Dena dela, Corellarrak berak, pren-
tsa idazki ba tean , ai tor turik, bada -
kigu beste neurbide bat erabili dute-
la oraiko hone tan , zorioneko lizen-
tzien b a n a k e t a n , ia i r ra t iek za lan-
tzan j a r t z e n ote z u t e n Nafarroako
identitatea. Hori gauza berria da. Eta
ho r r i guz t io r r i e r a n t s i b e h a r zaio
a r ron t a p e t a t s u a dela E r ronka r iko
har tza , haragizale amor ra tua omen
baita. Ez da motza gero, Kamño hori
edo dena delako izena duena.
Hala eta guztiz ere, are mamitsua-
goa gertatuko' da denboraldi berria,
buruiletik beretik hasita: Urralburu
eta gainontzekoen epaia, San Fran-
tzisko eskoletako eta D ereduko gai-
n e r a k o a r a z o a k ; bozke ta a n d a n a .
bertzalde, bai Gasteizen, bai hemen-
go nekazarien artean, bai sindikalak,
e ta , d e n b o r a p u s k a z ha ra t axeago ,
Parlamentukoak. Halaber, bidean to-
patuko ditugu hala Itoizko korapiloa
nola Orejaren grinak. egunkari berria
apika , bakea eta bakebidea eginki-
zun . Sanzen a ipuak , Del Burgoren
eztenkadak, eta, Kalesiako hartzaren
ibilera bitxiak mendizuloan lo egitera
sar tu baino lehen.
K O N T Z E R T U A K
I Erponkari: Jose Ignacio Alva-
rez t e n o r e a k e t a Mike l
Sesma piano joleak kontzer-
t u a e s k a i n i k o d u t e b i h a r ,
J u l i a n G a y a r r e m u s e o a n ,
12:30etan eta 18:30etan.
I Leitza: E r r a m u n Mar t ikore -
nak kontzer tua eskainiko du
gaur, zineman, 20:30etan.
> Orgi: Hariztian Sarasa te lau-
k o t e a a r i k o d a d a t o r r e n
astelehenean, 12:30etan eta
18:00etan.
Z I N E M A
I EPPO: Montxo Armendar izen
Secretos del corazon pelikula
p a n t a i l a r a t u k o d a g a u r ,
2 2 : 0 0 e t a n , p l a z a n . B iha r ,
be r r i z , J a i t z e k o f r o n t o i a n
film bera eskainiko da ordu
b e r e a n , e t a etzi O l e x u a n ,
ba ina plazan.
I Zangoza: Moutgli eta Baloo
(Oihaneko Liburua 2) peliku-
la i k u s t e k o a u k e r a d a g o
d a t o r r e n a s t e a z k e n e a n ,
21:00etan, Karmengo Klaus-
troan.
A N T Z E R K I A
I llntzue: Na r ren t r epe t a ldeak
Bufones lana aurkeztuko du
plazan datorren astelehene-
an , 21 :30e t an . As tea r t ean ,
berriz, lan bfera Iguzkitzako
iger i lekuetan ohol tzara tuko
d u t a l d e a k , a i p a t u o r d u
berean.
> Atarrabia: Datorren as tear te-
an Zirko Ttipia taldeak Txa-
lozirkus lana aurkeztuko du
Mar t ike t u d a l i ge r i l ekuan ,
18:30etan.
E R A K U S K E T A K
t Lizarra: Gus t avo de Maeztu
museoan La Eva moderna
izenburuko e rakuske ta ikus
daiteke. Espainiako ar t deco
mug imenduan murgi ldutako
artistek emakumearen ingu-
r u a n e g i n d a k o i l u s t r a z i o
l a n a k b i l d u d i ra . I r a i l a ren
20ra arte egonen da zabalik
erakusketa .
I I ruñea : L a c a b a k a f e t e g i a n
Jokin Manzanos, Eva Armi-
s e n , Dav id La inez , J a v i e r
A l o n s o , P a b l o J u a r r o s ,
E l e n a Goñ i , P a t x i I d o a t e ,
Fe l ix O r t e g a e t a T e r e s a
S a b a t e r e n l a n a k i k u s t e k o
a u k e r a d a g o , a b u z t u a r e n
23ra arte.
I Ziga: Karakoetxea etxean
J e s u s M o n t e s e n p i n t u r a k
ikusteko aukera dago, heldu
den irailaren 5ra arte.
I Izaba: M u s e o a n h i l a r r i e n
i n g u r u k o e r a k u s k e t a dago
zabalik a b u z t u a n eta iraile-
a n . B e r t a n N a f a r r o a k o
Museoak utzitako 20 hilarri
aurk i daitezke.
B E S T E L A K O A K
I Iruñea: Nafarroako Donejakue
Bideko Elkarteak VI. Argazki
Lehiaketa antola tu du. Gaia
Done jakue Bidea da, Doni-
bane-Garazit ik has i eta San-
tiagon b u k a t u artekoa, alegia.
L a n a k a u r k e z t e k o e p e a
ur r ia ren 15ean bukatzen da,
eta koloreetan zein zuri-bel-
tzean izan daitezke. Aipatu
b i a t a l e t a n h i r u n a s a r i
b a n a t u k o d i r a : 4 0 . 0 0 0 ,
25.000 eta 10.000 pezetako-
ak. Lanak helbide hone ta ra
igorri behar dira: Nafarroako
Donejakue Bideko Elkartea,
4 0 2 0 P o s t a K u t x a t i l a ,
3 1 0 8 0 , I r u ñ e a . In fo rmaz io
gehiago nah i duenak ondoko
b i t e l e f o n o h a u e t a r a de i
dezake : 9 4 8 - 1 2 - 3 8 - 2 2 edo
948-2-72-80.
HT 7 \ . , .
a r r i i ! l c t i o n
turistendako euskal kitsch (normalizazioareri bideak asmatu ezinezkoak dira)
Top Related