LETRAS GALEGAS
Escolma de homenaxead@s
Naceu en Santiago no 1837. Morreu en Padrón no 1885.Obras:
• Cantares Gallegos, • Follas Novas, • En las Orillas del Sar
1963 Día das letras galegas
Venres
Rosalía de Castro
1964 Día das letras galegas
Naceu en Rianxo no 1886. Morreu no exilio en Bos Aires no 1950.Obras:
• Cousas, • Retrincos, • Os dous de sempre, • Sempre en Galiza.
Domingo
Alfonso Daniel R. Castelao
1965
Eduardo PondalNaceu en Ponteceso (A Coruña) no 1835. Morreu na Coruña no 1917.Obras:
• Queixumes dos pinos, • Os Eoas, • Versos iñorados ou
esquecidos de Eduardo Pondal.
Día das letras galegas Luns
1966 Francisco Añón PazNaceu en Boel, concello de Outes (A Coruña), no 1812. Morreu en Madrid no 1878.Obras:
• Himnos.• O recordo. A Galicia.• A Galicia
Día das letras galegas Martes
1967 Manuel Curros EnríquezNaceu en Celanova no 1851. Morreu na Habana no 1908.Obras:
• Aires da miña terra.• O divino sainete.• A poesía galega de M. Curros
Enríquez.
Día das letras galegas
Mércores
Florentino López CuevillasNaceu en Ourense no 1886. Morreu en Ourense no 1958.Obras:
• Edade de ferro na Galicia.• Galicia sempre.• Os oestrimnios.• Prosas Galegas.
1968 Día das letras galegas Venres
1969 Antonio Noriega VarelaNaceu en Mondoñedo no 1869. Morreu en Chavín de Viveiro no 1947.Obras:
• A virxen i-a paisanaxe (100 cantigas populares)
• Montañesas.• D’O Ermo.
Día das letras galegas Sábado
1970 Marcial Valladares Núñez Naceu en Vilancosta-Berres (A Estra da) no 1821. Morreu en Vilancosta-Berres (A Estrada) no 1903.Obras:
• Maxina ou afilla espúrea.• Cantigueiro popular.• Diccionario gallego-
castellano.
Día das letras galegas
Domingo
1971 Gonzalo López AbenteNaceu en Muxía no ano 1878. Morreu en Muxía no 1963.Obras:
• O Diputado por Veiramar, • Fuxidos, • Vaosilveiro,• Centileos nas ondas.
Día das letras galegas Luns
1972 Valentín Lamas CarvajalNaceu en Ourense no ano 1848. Morreu en Ourense no 1906.Obras:
• Gallegada, • O Catecismo do Labrego. • Saudades Gallegas. • A musa das aldeas.
Día das letras galegas
Mércores
1973 Manuel Lago GonzálezNaceu en Tui no ano 1865. Morreu en Santiago no 1925.Obras:
• Alborada, • Calabazas, • Escolma de poesías.
Día das letras galegas Xoves
1974 Xoán Y. Viqueira CortónNaceu en Madrid en 1886. Morreu en Bergondo (A Coruña) no 1926.Obras:
• Ensaios e poesías.• Escolma de traballos.
Día das letras galegas Venres
1975 Xoán Manuel Pintos VillarNaceu en Pontevedra no 1811. Morreu en Vigo no 1876Obras:
• A Gaita Galega tocada polo gaiteiro,
• A Galicia.
Día das letras galegas Sábado
1976 Ramón CabanillasNaceu en Fefiñáns-Cambados no ano 1876. Morreu no 1959 en Cambados.Obras:
• A man da santiña• A rosa de cen follas• Antífona da cantiga• Da miña zanfona• Estoria do bendito San Amaro• Da terra asoballada• Na noite estrelecida• No desterro• O Mariscal• Samos• Vento Mareiro
Día das letras galegas Luns
1977 Antón Villar PonteNaceu en Viveiro en 1881. Morreu na Coruña en 1936.Obras:
Almas mortas Entre dous abismos O Mariscal Os evanxeos da risa absoluta Nuestra afirmación regionaL
Día das letras galegas Martes
1978 Antonio López FerreiroNaceu en Santiago en 1837. Morreu en Vedra en 1910.Obras:
Historia de la Santa Apostólica Metropolitana Iglesia de Santiago de Compostela,
A tecedeira de Bonaval, O castelo de Pambre, O niño de pombas.
Día das letras galegas
Mércores
1979 Manuel AntonioNaceu en Rianxo en 1900. Morreu en Rianxo no 1930.Obras:
De catro a catro. Foulas Poesías Poesía galega completa
Día das letras galegas Xoves
1980 Alfonso X o SabioNaceu en Toledo en 1221. Morreu en Sevilla no 1284.Obras que se realizaron no seu obradoiro de Toledo:
Cantigas de Santa María.
Día das letras galegas Sábado
1981 Vicente RiscoNaceu en Ourense no1884. Morreu en Ourense no 1963.Obras:
O lobo da xente Do caso que lle aconteceu ao
doutor Alveiros Leria Mitteleuropa O bufón de el-Rei O porco de pé Teoría do nacionalismo galego Nós, os inadaptados Tres contos marabillosos
Día das letras galegas
Domingo
Luis Amado CarballoNaceu en Pontevedra en 1901. Morreu en Pontevedra en 1927.Obras:
Proel O galo Os probes de Deus Obras em prosa e em verso Poesía galega completa
1982 Día das letras galegas Luns
Manuel Leiras PulpeiroNaceu en Mondoñedo no 1854. Morreu en Mondoñedo no 1912.Obras:
Cantares gallegos. Costumes antigos en Galiza
1983 Día das letras galegas Martes
Armando Cotarelo ValledorNaceu na Veiga en 1879. Morreu en Madrid en 1956.Obras:
Trebón, Sinxebra, Lubicán, Hostia, Beiramar, Mourenza, Contos de Nadal.
1984 Día das letras galegas Xoves
Antón Losada DiéguezNaceu en Boborás-Ourense en 1884. Morreu en Pontevedra no ano 1929 Obras:
A domeadora, Adiante, Os camiños d’o agrarismo
galego.
1985 Día das letras galegas Venres
Aquilino Iglesia AlvariñoNaceu en Seivane, Vilarente, Abadín, en 1909. Morreu en Santiago en 1961. Obras:
Señardá, Corazón ao vento, Cómaros verdes, Lanza de soledá, Nenias, Leva o seu cantare.
1986 Día das letras galegas Sábado
Francisca H. GarridoNaceu na Coruña en 1869. Morreu na Coruña en 1950.Obras:
Sorrisas e bágoas Almas de muller... Volallas na luz Pepiña Reproba Familia de lobos Néveda
1987 Día das letras galegas
Domingo
Ramón Otero PedrayoNaceu en Ourense en 1888. Morreu en Ourense en 1976.Obras:
A lagarada Os camiños da vida Arredor de si Escrito na néboa Ensaio histórico sobre a cultura galega Fra Vernero O desengano do prioiro O fidalgo O mesón dos ermos O señorito da Reboraina Pantelas, home libre Teatro de máscaras Bocarribeira. Poemas para ler e queimar Historia de Galiza Paisaxe e cultura
1988 Día das letras galegas Martes
Celso Emilio FerreiroNaceu en Celanova no 1912. Morreu em Vigo no 1979.Obras:
Cantigas de escarnio e maldecir Cimenterio privado Longa noite de pedra O sono sulagado, Onde o mundo se chama
Celanova Paco Pixiñas Viaxe ao país dos ananos, Terra de ningures,
1989 Día das letras galegas
Mércores
Luis PimentelNaceu en Lugo no 1895. Morrreu en Lugo en 1958.Obras:
Triscos, Sombra do aire Barco sin luces, Antoloxía, Cunetas
1990 Día das letras galegas Xoves
Alvaro CunqueiroNáceu en Mondoñedo en 1911. Morreu en Vigo no ano 1981.Obras:
A noite vai coma um río As crónicas do Sochantre Cantiga nova que se chama riveira Dona do corpo delgado Escola de menciñeiros Mar ao norde Merlín e familia O incerto señor don Hamlet Os outros feirantes Poemas do si e do non Se o vello Simbad volvese ás illas Xente de aquí e de acolá
1991 Día das letras galegas Venres
Fermín Bouza-BreyNaceu en Ponteareas en 1901. Morreu en Santiago no 1973.Obras:
Artigos rosalianos Cabalgadas en Salnés Intifada. Ofrenda dos poetas
galegos a Palestina Nao senlleira, Seitura.
1992 Día das letras galegas
Domingo
Eduardo Blanco AmorNaceu en Ourense no 1897. Morreu enVigo no ano 1979.Obras:
A esmorga Farsas para títeres Os biosbardos Poemas galegos Proceso em Jacobusland Romances galegos Teatro pra xente Xente ao lonxe,
1993 Día das letras galegas Luns
Luís SeoaneNaceu en Bos Aires en 1910. Morreu na Coruña no 1979.Obras:
A maior abondamento A soldadeira As cicatrices Fardel do eisilado Galicia emigrante Na brétema Figuraciós Poemas pola memoria
1994 Día das letras galegas Martes
Rafael DiesteNaceu en Rianxo no 1899. Morreu enSantiago en 1981.Obras:
A fiestra valdeira A vontade de estilo na fala popular Antre a terra e o ceo Dos arquivos do trasno Encontros e vieiros O teatro galego i-o teatro
portugués Textos e crítica de arte
1995 Día das letras galegas
Mércores
1973
Xesús Ferro CouseloNaceu en Louro, Valga, en 1906. Morreu en Ourense en 1975.Obras:
O Deus Bandua da Veiga, Cómo e por qué os escribanos
deixaron de empregar o galego,
A vida e afala dos devanceiros,
O Tumbo de Fiaes.
1996 Día das letras galegas Venres
Ánxel FoleNaceu en Lugo en 1903. Morreu en Lugo no 1986. Obras:
A lus do candil, Terra brava, Pauto do demo, Contos da néboa, Historias que ninguén cre.
1997 Día das letras galegas Sábado
Martín Codax, Johan de Cangas e Mendinho
Obras:
Cantigas de amigo.
1998 Día das letras galegas
Domingo
Roberto Blanco TorresNaceu en Santa María dos Baños deCuntis en 1891. Morreu na Peroxa en1936.Obras:
Artigos e poemas en galego Orballo da media noite Xornalismo irmandiño
1999 Día das letras galegas Luns
Manuel MurguíaNaceu en Frexel (Arteixo) en 1833. Morreu na Coruña en 1923.Obras:
Galicia Historia de Galicia, Los precursores El regionalismo gallego Prosas recuperadas Textos en galego
2000 Día das letras galegas
Mércores
Eladio RodríguezNaceu en San Clodio (Leiro) en 1864.Morreu na Coruña no ano 1949.Obras:
Folerpas, Raza e terra, Oraciós campesiñas, Diccionario Enciclopédico
Gallego-Castellano.
2001 Día das letras galegas Xoves
Frei Martín Sarmiento Naceu en Vilafranca do Bierzo no ano 1695. Morreu no convento de San Martín (Madrid) en 1772.Obras:
Demostración crítico-apologética del Teatro Crítico Universal
Reflexiones literarias para una Biblioteca Real, Pensamientos crítico-botánicos
Coloquio de 24 gallegos rústicos, Catálogo de voces vulgares, Catálogo
de voces y frases de la lengua gallega.
Viaje a Galicia
2002 Día das letras galegas Venres
A. Avilés de TaramancosNaceu en Taramancos (Noia) en 1935.Morreu na Coruña en 1992.Obras:
As moradías do vento, Afrauta i o gararnelo, O tempo no espello, Cantos caucanos, As torres no ar, Ultima fuxida a Harar.
2003 Día das letras galegas Sábado
Xaquín Lorenzo FernándezNaceu en Ourense en 1907. Morreu en Ourense eñ 1989.Obras:
Etnografía. Cultura material, Vellas artes de pesca no río Miño, A Casa, Distribucións dos xugos na Galiza, Metamorfosis dunha casa
castrexa, Cantigueiro popular da Baixa
Limia.
2004 Día das letras galegas Luns
Lorenzo VarelaNaceu en La Habana, 1916. Morreu en Madrid 1978Obras:
Catro poemas para catro grabados
Homaxes Lonxe Poemas pola memoria
2005 Día das letras galegas Martes
Manuel Lugrís FreireNaceu en Sada (A Coruña) 1863Morreu en A Coruña en 1940Obras:
A ponte Ardencias Contos de Asieumedre Esclavitú Estadeíña Gramática do idioma galego Mareiras Minia Noitebras Non máis emigración O pazo Soidades Versos de loita
2006 Día das letras galegas
Mércores
María MariñoNaceu en Noia 1907 Morreu en Parada do Caurel, 1967Obras:
Palabra no tempo Verba que comenza
2007 Día das letras galegas Xoves
Xosé María Álvarez BlázquezNaceu en Tui, 5 de febrero de 1915 Morreu en Vigo, 2 de marzo de 1985Obras:
A cidade e os días A pega rabilonga Berro en lembranza dos herois de Carral Cancioneiro de Monfero Canle segredo Cantares e romances vellos prosificados Enchen as augas Na vila hai caras novas O que ben che quer Os nomes da terra Os ruíns Poemas de ti e de min Roseira do teu mencer Sal e pementa. Escolma de epigramas
2008 Día das letras galegas Sábado
Ramón Piñeiro LópezNaceu en Láncara, 1915 Morreu en Santiago de Compostela, 1990Obras:
A filosofía i o home A lingoaxe i as língoas Do sentimento á conciencia de Galicia Filosofía da saudade Galicia Lembrando a Castelao O espertar da conciencia galega.
Galeguismo, cultura e identidade Olladas no futuro
2009 Día das letras galegas
Domingo
Uxío NovoneyraNaceu en Parada de Moreda, Courel, 19 de enero de 1930 Morreu en Santiago de Compostela, 30 de octubre de 1999 Obras:
Os eidos Do Courel a Compostela Dos soños teimosos Muller para lonxe O cubil do xabarín Os eidos 2. Letanía de Galicia e outros
poemas. Poemas caligráficos Poemas da doada certeza e este brillo premido
entre as pálpebras Poemas pola memoria Tempo de elexía
2010 Día das letras galegas Luns
Lois PereiroNaceu en Monforte de Lemos o 16 de febreiro de 1958 Morreu en A Coruña o 24 de maio de 1996Obras:
De amor e desamor Poemas 1981 / 1991 Poemas para unha loia Poesía última de Amor e
Enfermidade
2011 Día das letras galegas Martes
Valentín Paz-AndradeNaceu en Lérez, Pontevedra, 23 de abril de 1898 Morreu en Vigo, Pontevedra, 19 de maio de 1987Obras:
Pranto matricial Sementeira do vento Cen chaves de sombra Poemas soltos O desenvolvemento económico de Galiza A evolución trans-continental da lingua
galaico-portuguesa Os libros, columna vertebral dunha
cultura Cara e cruz da autonomía
2012 Día das letras galegas Xoves
O que todo galego choraría. Pranto matricial (en memoria de Castelao, 1955). VALENTÍN PAZ-ANDRADE
CHORA, TERRA, TEU PRANTOdas augas, e dos eidos, e dos ares,as vivas páreas cósmicas da raza,en mantelo de brétemas envoltas,que noso fin ao noso orixe ligan.Deita nas áurias leiras do hourizontelabradas de solpores e de abrentes,en adoas de luz a debullarse,as sementes feridas de túa door.Arpa de nobres cordas esquecidas,ceiba teu son no curazón retido,e fai acordes en total latexoalmas, paxaros, rios e paisaxes.
Chora terra teu pranto xeneroso. O que todo galego choraría,en roda de multánime silenzoe ollares abatidossobor de longo corpo derrubadoque fora vivo mastro en loita núa; perto d-queles beizos, seca fonteda verba nunca d-antes máis belida; do peito petrucial, refrorecidode mapoulas pampeiras,que envexan a nacencia das chorimas; xunto das postas maos voltas ao xelo,onde a eito agromaron do seu arte, no cerne da galega patronía,vizosas primaveiras.
FONTES:
•BIBLIOTECA VIRTUAL GALEGA http://bvg.udc.es/ •CAMIÑO LONGO http://atallolongo.blogspot.com.es/2012/03/valentin-paz-andrade-pranto-matricial.html •IMAXES
• “La Voz de Galicia” 17 de maio de 2004• Google imaxes web