A FORMACIÓN DO RELEVO
O relevo fórmase debido a uns procesos que teñen lugar tanto no interior da Terra coma no exterior.
PROCESOS NO INTERIOR DA TERRA
As altas temperaturas das capas internas da xeosfera xeran enerxía que move, levanta ou afunde a cortiza terrestre. Estes movementos son moi lentos.
Os plegues fórmanse debido a que a enerxía da xeosfera empurra a cortiza cara arriba ou abaixo.
PLEGUES
Areas, arxilas...
As fallas fórmanse debido a que a enerxía das capas internas da xeosfera empurra a cortiza lateralmente, para arriba ou abaixo.
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
A calor do interior da terra pode fundir rochas e formar VOLCÁNS.
As rochas fundidas do interior da Terra chámanse magmas.
Os magmas saen á superficie terrestre polas gretas que hai na codia orixinando volcáns.
O magma que sae á superficie terrestre chámase lava. Cando arrefría, co paso do tempo, solidifica e forma rochas magmáticas coma o basalto.
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
MAGMA
LAVA
ROCHAS MAGMÁTICAS
CRÁTER
CHEMINEACONO VOLCÁNICO
A calor do interior da terra provoca moita enerxía que pode xerar o movemento de grandes masas de rochas.
Estas rochas rompen e provocan terremotos na superficie terreste. Se o sismo ten lugar no mar orixina un maremoto.
Como consecuencia do terremoto hai terreos que afunden, outros que se elevan, ríos que desvían o curso, rochas das montañas que se desprenden, etc....
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
Tamén pode provocar TERREMOTOS.
Hipocentro: Punto no interior da cortiza terrestre onde se orixina o terremoto.
Epicentro: Proxección do hipocentro no exterior da cortiza terrestre. É o lugar onde o terremoto ten máis intensidade.
Ondas sísmicas: Propáganse desde o interior da cortiza ata o exterior.
● As rochas da superficie terrestre rómpense e desgástanse. Co desgaste das rochas da superficie terrestre o relevo vaise erosionando
● Os grans e os fragmentos de rocha desprendidos poden ser transportados dun lugar a outro pola auga ou o vento.
● Os grans e fragmentos de rochas deposítanse uns enriba de outros formando capas de sedimentos.
● Os sedimentos das capas máis profundas únense uns aos outros debido ao peso dos sedimentos que teñen enriba e forman rochas sedimentarias, coma a arxila
O relevo terrestre está continuamente formándose, destruíndose e variando a súa posición debido aos axentes xeolóxicos externos.
Entre os axentes xeolóxicos externos destacan a auga, o vento e os seres vivos. Estes axentes provocan os procesos de erosión, transporte e sedimentación.
PROCESOS NO EXTERIOR DA TERRA
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
Relevo erosionado
Hai miles de anos
Hoxe Transporte
Sedimentación
TransporteErosión polo vento, chuvia, neve...
AS FORMAS DO RELEVO INTERIOR
CORDILLEIRA
MONTAÑA
SERRA
OUTEIRO
CHAIRA
MESETA
VAL
DEPRESIÓN
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
AS FORMAS DO RELEVO COSTEIRO
ILLA
PRAIA
ARQUIPÉLAGO
CANTIL
CABO
GOLFO
ITSMO
PENÍNSULA
ALBUFEIRA
DELTA
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
RELEVO DE ESPAÑA
TELENOPENA TREVINCA
MONSERRATMONCAYO
TORRE CERREDO
AIZTKORRI
PUIG MAJOR
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
A MESETA CENTRAL
Altitude media de 600mDividida en dúas submesetas (submeseta norte e submeseta sur) polo Sistema Central.Os Montes de Toledo están na submeseta surAltura máis elevada: Pico do moro Almanzor
Imaxe. Nachosan
Pico do Moro Almanzor
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
SISTEMAS MONTAÑOSOS
Bordean a meseta:●Montes de león. Altura máis elevada: Teleno●Cordilleira Cantábrica. Altura máis elevada:Picos de Europa●Sistema Ibérico. Altura máis elevada: Moncayo●Serra Morena
Teleno
Picos de Europa
Moncayo.Imaxe:Eloy Cotallo
Imaxe.Rubén Ojeda
Imaxe.Davidfase
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
Montañas exteriores:● Macizo Galaico. Altura máis elevada: Pena Trevinca● Pirineos Altura máis elevada: Aneto● Montes Vascos Altura máis elevada: Aizcorri● Cordilleira Costeiro catalá. Altura máis elevada:Monserrat● Sistemas Béticos:Cordilleira Subbética Cordilleira Penibética Altura máis elevada: Mulhacen (pico máis alto da Península)
Imaxe.KedrodassosMulhacén
Glaciar del Aneto
Imaxe:Faras
DEPRESIÓNS
RELEVO DA ILLAS
Depresión do Ebro: Entre os Pirineos, Sistema Ibérico, Cordilleira Costeiro catalá e Mar MediterráneoDepresión do Guadalquivir: Entre Serra Morena, Cordilleira Penibética e o Océano Atlántico
Arquipélago Balear: Costas altas e recortadas. Montañas de pouca altura. Puig Major. (illa de Mallorca)Arquipélago das Canarias: Orixe volcánico. En Tenerife está a altura máis elevada de España: Teide (3718m)
Imaxe:Christian Abend
Teide
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
OS CLIMAS DE ESPAÑAEspaña está situada no hemisferio norte, entre o trópico de Cáncer e o círculo polar ártico. Está na zona temperada do planeta.
En España hai catro tipos de clima:
Oceánico ou atlántico: En Galicia e a costa Cantábrica.
Mediterráneo: Este clima podemos dividilo en:
● Clima Mediterráneo continentalizado: zonas do interior.
● Clima Mediterráneo seco: sudeste peninsular.
● Clima Mediterráneo marítimo: resto da Península e as illas Baleares
De montaña: Nos sistemas montañosos, máis de 1000 m sobre o nivel do mar. Pirineos, Sistema Central e Cordilleiras Béticas
Subtropical: Nas Illas Canarias.
MEDITERRÁNEO CONTINENTALIZADO
MEDITERRÁNEO SECO
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
MEDITERRÁNEO MARÍTIMO
Clima Oceánico
Temperaturas medias:● Suaves no inverno, entre 8 e 10 graos.● Frescas no verán (sobre 20 graos)
Precipitacións:● Regulares durante todo o ano.● Abundantes (máis de 800 l/m² ao ano)
Clima de MontañaTemperaturas medias:● Diminúe ao ascender.● Invernos longos e fríos. Veráns frescos e curtos
Precipitacións:● Abundantes e frecuentes (máis de 1000 l/m² ao ano)● Durante o inverno en forma de neve.
IMAXE:russavia
IMAXE:Miguel303xm
Clima Subtropical
Temperaturas:● Suaves todo o ano nas zonas baixas.● Nas zonas altas diminúe a temperatura pola altura.
Precipitacións:● Moi escasas a nivel do mar.● Nas zonas altas máis de máis de 1000 l/m² ao ano
Clima Mediterráneo Mediterráneo continentalizado
Temperaturas:● Moi elevadas no verán na Submeseta Sur e interior de Andalucía.● Non tan altas na Submeseta Norte.● No inverno descende moito polas nevadas e xeadas
Precipitacións:● Escasas (entre 300 e 800 l/m² ao ano)● Principalmente primavera e outono.
IMAXE:Miguel303xm
Monte do Pardo. Comunidade de Madrid Paisaxe propia do clima mediterráneo continentalizado.
La Gomera, illas Canarias
Mediterráneo marítimoTemperaturas:● Elevadas no verán e suaves no inverno.
Precipitacións:● Escasas (entre 300 e 800 l/m² ao ano).● Distribuídas de forma irregular.● Alternacia de períodos de seca e choivas torrenciais.
Mediterráneo secoTemperaturas:● Suaves no inverno e elevadas no verán.
Precipitacións:● Escasas (menos de 300 l/m² ao ano)
IMAXE:Pablo Enzo
Paisaxe de regadío de clima mediterráneoHorta de laranxeiros en Alcira
Javier Marín
Paisaxe típica das zonas áridas. Palmeiral de Orihuela, España
Os climogramas son gráficos nos que se representan as temperaturas medias e precipitacións dun lugar determinado ao longo dun ano
Media das precipitacións que caen nun mes
Eixe vertical coas precipitacións en litros/milímetro cadrado
Eixe horizontal cos meses do ano
Eixe vertical coas temperaturas en graos
Liña vermella que indica a curva
da temperatura media
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
A AUGA NA PAISAXE
Un río é unha corrente continúa de auga doce que nace nas montañas e desemboca no mar, nun lago ou noutro río.Se desemboca noutro río chámase afluente.Elementos para a diferenciar un río doutro.● Leito: terreo escavado polo río, é por onde discorre a auga.● Caudal: cantidade de auga que leva o río. As variación de caudal ó longo do ano é o réxime.● Curso: Percorrido do río desde o nacemento á desembocadura. Distinguimos tres partes: Curso alto
(do nacemento á chaira), curso medio (percorrido pola chaira), curso baixo (tramo final)
Leito
Curso alto
Curso medio
Afluentes
Curso baixo
VERTENTES HIDROGRÁFICASEspaña ten 3 vertentes hidrográficas: Cantábrica, Atlántica e Mediterránea.
NARCEA
CINCA
ZÁNCARA
ADAJA
ALAGÓN
ZUJAR
Ilustrador: José Alberto Bermúdez
RÍOS DA VERTENTE CANTÁBRICADesembocan no Mar Cantábrico.Características:● Son ríos curtos.● Caudalosos.● De réxime regular xa que abundan as precipitacións.● Rápidos, hai moita pendente no seu curso.
Os principais ríos son:● Bidasoa● Nervión● Pas● Besaya● Nalón● Narcea● Navia● Eo
Imaxe:Desmondrx
O Besaya únese ao Saja na localidade de Ganzo (Torrelavega)
Imaxe:Antonio Gregorio
A ría de Ribadeo, formada polo río Eo. Fai fronteira entre Galicia e Asturias
Imaxe:Pablo Moratinos
Rio Bidasoa ao seu paso por Irún (Gipuzkoa)
Imaxe:Balasturias
O Narcea na súa confluencia co Nalón
RÍOS DA VERTENTE ATLÁNTICA
Desembocan no Océano AtlánticoRíos da costa galega:● Caudal abundante e regular.● Máis longos ca os ríos da vertente cantábrica
Destaca o Miño e o seu afluente o Sil
Ríos que percorren a meseta:● Son longos.● Teñen un caudal irregularDestacan:● Duero cos seus afluentes: Esla, Pisuerga, Tormes e Adaja● Tajo cos seus afluentes: Alagón, Tiétar Alberche e Jarama.● Guadiana cos seus afluentes: Záncara, Cigüela, Jabalón e Zújar
Imaxe:Montgomery
Desembocadura do Miño entre España e Portugal
Imaxe.Paula Santos
Desembocadura do Duero en Porto (Portugal)
Imaxe:Diliff
Río Tajo ó seu paso por Toledo
Imaxe:Ardo Beltz
Río Guadiana en Mérida
Ríos andaluces:● Son curtos e de caudal irregular.
Destacan:● Odiel● Tinto● Guadalquivir (é un río longo), o seu afluente é o Genil
Imaxe:Anual
Río Guadalquivir ao seu paso por Sevilla
RÍOS DA VERTENTE MEDITERRÁNEACaracterísticas:● Xeralmente curtos (nacen en montañas preto do mar).● Caudal moi irregular.
Destacan:● Ebro: río máis caudaloso de España. É un río longo (nace na Cordilleira Cantábrica)
Afuentes: Aragón, Jalón, Gállego, Cinca e Segre.● Turia● Júcar● Segura● Guadalhorce
Imaxe:Benutzer:Gisbertn
Río Ebro ao seu paso por Zaragoza Río Júcar en Cuenca
Imaxe:CHENICUENCA
Río Segura en Murcia
Imaxe:Rodriguillo
RÍOS DAS ILLAS
Illas Canarias e Baleares:● Non teñen caudal regular● En época de choivas forman torrentes con lonxitude e caudal variable.
Imaxe:Nikater
Torrente de Pareis (Mallorca)desembocando no Mediterráneo.
RELEVO DE EUROPA
MONTES ESCANDINAVOS
GRAN LLANURA EUROPEA
GRAN LLANURA RUSA
PIRINEOS
ALPES
BALCANES
CÁRPATOSCÁUCASO
URALES
APENINOS
MONT BLANC ELBRUS
MONTES ESCANDINAVOS
GRAN LLANURA EUROPEA
GRAN LLANURA RUSA
PIRINEOS
ALPES
BALCANES
CÁRPATOSCÁUCASO
URALES
APENINOS
MONT BLANC ELBRUS
MACIZO CENTRAL
CABOS, GOLFOS,PENÍNSULAS, ILLAS, MARES E OCÉANOS
ISLANDIA
SICILIA
CERDEÑA
CÓRCEGA
BALEARES
PENÍNSULA DE KOLA
PENÍNSULA ESCANDINAVA
PENÍNSULA DE IBÉRICA
PENÍNSULA DE JUTLANDIA
PENÍNSULA DE ITÁLICA
PENÍNSULA BALCÁNICA
CABO FISTERRA
CABO NORTE
GOLFO DEBOTNIA
GOLFO DEGÉNOVA
GOLFO DELEÓN
GOLFO DEBOTNIA
GOLFO DEVIZCAYA
GOLFO DEFINLANDIA
CABOMATAPÁN
MAR DEBARENTS
ISLANDIA
BALEARES
SICILIA
GRAN BRETAÑA
IRLANDA
CERDEÑA
CÓRCEGA
MAR DE
NORUEGA
MAR MEDITERRÁNEO
MAR DEL
NORTE
MAR NEGRO
MAR CASPIO
MAR BÁLTICO
OCÉANO ATLÁNTICO
MAR JÓNICO
MAR EGEO
MAR ADRIÁTICO
MAR TIRRENO
MAR CANTÁBRICO
MARBLANCO
OCÉANO GLACIAR ÁRTICO
RÍOS DE EUROPA
EBRO
TÁMESIS
RÓDANO
DVINA SETENTRIONAL
DVINA OCCIDENTAL
ELBA
RINRINSENA
LOIRA
GARONA
DANUBIO
DNIÉSTER
DNIÉPER
DON
VOLGA
PECHORA
URAL
TÍBER
PO
VÍSTULA
ÓDER
LAGOLADOGA
LAGOONEGA
LAGOPEIPUS
CLIMASPodemos dividir os climas de Europa en climas fríos, temperados e cálidos.
Climas fríos:
● Clima polar:
Situación:Norte de Europa.
Temperaturas: moi baixas todo o ano.
Precipitacións escasas en forma de neve
● Clima de montaña
Situación:zonas con cordilleiras altas (Pirineos, Alpes, Cárpatos, Urales...)
Temperaturas: baixas, invernos moi fríos, veráns frescos. Neves perpetuas a partir de 2500m
Precipitacións abundantes e regulares (choiva e neve)
Matthieu Riegler
Mont Blanc
Andrew Mandemaker
Climas temperados
● Clima continental
Situación: centro e leste de Europa, zonas afastadas do mar
Temperaturas:extremas, invernos moi fríos e veráns calorosos.
Precipitacións: pouco abundantes, máis frecuentes en verán.
● Clima mediterráneo
Situación: costa do Mediterráneo
Temperaturas:altas, invernos temperados e veráns calorosos.
Precipitacións: escasas e irregulares, alternadas con períodos de seca.
Clima oceánico
● Situación: oeste de Europa
Temperaturas:moderadas todo o ano, invernos suaves e veráns frescos.
Precipitacións: abundantes todo o ano (máis no inverno)
Imaxe:José Sánchez Rodríguez
Imaxe michael clarke
Imaxe:Carole
Clima cálido:
● Clima subtropical
Situación: Canarias Madeira, Azores
Temperaturas:suaves, invernos leves e veráns cálidos
Precipitacións: pouco abundantes
Imaxe:Lviatour
Top Related