Oinarrizko Hezkuntza
4 Sarrera
7 Dekretuaren atalak
60 I. eranskina. Lehen hezkuntzako ordutegia
62 II. eranskina: Derrigorrezko bigarren hezkuntzako ordutegia
64 III. eranskina: Oinarrizko gaitasunak
87 IV. eranskina: Lehen Hezkuntzako Arloak
87 Natura,GizarteetaKulturaIngurunearenEzaguera 128 ArteHezkuntza 160 GorputzHezkuntza 185 Hizkuntzak 270 Matematika 313 HerritartasunerakoetaGizaEskubideetarakoHezkuntza
330 V. eranskina: Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikasgaiak
330 Hizkuntzak 483 Matematika 533 GizarteZientziak,GeografiaetaHistoria 593 GorputzHezkuntza 625 NaturarenZientziak(BiologiaetaGeologia;FisikaetaKimika) 684 HerritartasunerakoetaGizaEskubideetarakoHezkuntza/EtikaetaGizabideHezkuntza 709 PlastikarenetaIkusizkoenHezkuntza 740 Musika 772 Teknologiak 798 Informatika 810 Latina 822 KulturaKlasikoa 835 ErlijioenHistoriaetaKultura
para la EducacinInfantil, Bsicay Bachiller enla ComunidadAutnomadel Pas Vasco
Decretoscurriculares
Haur hezkuntzarako,lehen eta bigarrenhezkuntzarako etabatxilergorakodekretu currikularrakEuskal AutonomiaErkidegoan
4
Sarrera
2009/10ikasturtearenhasieranirakasleguztieibidaliniengutuneanazaldunuenez,HaurHezkuntzako,LehenHezkuntzako,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzako eta Batxilergoko curriculumak arautzen zituzten dekretuakaldatzeariekinzaio.Dekretuberriekzenbaitaldaketadakartzateaurrekolegealdian onartutako dekretuekiko. Hala, curriculumen zorroztasunkontzeptualanabarmenareagotzeadaaldaketenhelburua,curriculumakaretresnabaliagarriagoakizandaitezenirakasleentzat.Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak, curriculum hauen bidez,ziurtatunahiducurriculumhoriekoinarrizkogutxieneko irakaskuntzekinbat etortzea; horrez gain, elebitasun integratzaile bat erraztu nahi da,azaroaren 24ko 10/1982 Legeak, Euskararen erabilera normalizatzekooinarrizkoak,xedatutakoarietaotsailaren19ko1/1993koLegeak,EuskalEskola Publikoari buruzkoak, xedatutakoari jarraiki. Lege horietan, hainzuzen, familien aukeratzeko askatasuna oinarri hartuta, beharrezkotzatjotzendabihizkuntzaofizialakikastea.
Euskara, Euskal Herriko berezko hizkuntza, eta gaztelania ofizialak diraEuskadin,etahorregatikherritarguztiekdutehizkuntzabiokezagutuetaerabiltzeko eskubidea. Euskararen kasuan, irakaskuntza ezinbestekoardatzaizandaeuskararenezagutzazabaltzeko,etahalaxeizatenjarraitubehardu.Hortaz,euskaraklehentasunaizanbeharkoduhezkuntzan;izanere,hizkuntzaofizialhorrenezagutzaurriagoadacurriculumetanjasotakohelburuetarako. Lehentasun hori bat etorriko da Euskararen AholkuBatzordearenEuskara21txostenakematendituengomendioekin.
Euskal Herria terminoa erabiltzeko modua ere aldatu da. XVI. mendeazgeroztik, termino hori euskal literaturaren historiako zenbait testutanfinkatuta dago eta testu horietatik gizartean erabiltzera pasatu da,hizkuntza-etakultura-kontzeptubatizendatzeko,bainaezlurralde-izateaedoizatepolitiko-administratiboa;kontzeptuhori,ostera,EuskalAutonomiaErkidegoedoEuskaditerminoekjasotzendute,EuskalHerriarenAutonomia
Sarrera
5
Estatutuarenedukiarenarabera.
Hezkuntzagazteakbizikidetza toleranteetademokratikobatean trebatudaitezkeenguneada.Horidelaeta,egindirencurriculumekgizaeskubideenbalioakaldarrikatzendituzte,bereneskubideetabetebeharrezkontzientedirenherritarrakprestatzeko,indarkeriadeslegitimatzekoetabiktimekikoenpatia sustatzeko. Berariaz nabarmendu nahi izan da, baita ere,hezkuntzakbalioetikoetademokratikoen transmisioanduengarrantzia,erakundeekiko,zuzenbide-estatuarekikoetaherriarennahiarenfruitudenordenamendujuridikoarekikoestimuasustatzeazgain.Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak, jakitun delarik hezkuntzaaurrerapenerako eta etorkizuna bermatzeko tresna dela, kalitatekoirakaskuntzabatenaldekoapustuaeginnahidu,gurehauretagazteekXXI.mendekogizarteanbeharrezkoakdirenezagutza,abileziaetabalioakeskuraditzaten.Horretarako, aurkezten diren curriculumek alderdi hauek barne hartzendituzte:
lErrealitateaulertzekoetaeraldatzekoezagutzak,kulturaetagaitasunkritikoadutenherritarbilakatukodituztenaketaprofesionalbikainakizateaahalbidetukodituztenak.
lMundura ireki eta beste pertsona batzuekin elkarlanean aritzekogaitasunak, informazioaren eta komunikazioaren teknologiekeskaintzendituztenaukerakerabiliz.
lElkarrekin euskal gizarte demokratiko, tolerante eta solidario bateraikitzekobaloreak.
Azkenbatean,curriculumberriakhaulortzekoerreferentegisaeratudira:herritarbakoitzakeskuratzeabereahalmenaetatalentuakontuanhartutagaraditzakeenprestakuntzaetaezagutzak,edozeindirelaereberesexua,sinesmenak,jatorriaetabaliabideekonomikoak.Curriculum berriak edizio integratu eta osatu baten barruan aurkeztenditugu.Ediziohonetan,curriculumeiburuzkontsultaegiteaerrazagoada,eta irakasleek eta Hezkuntzarekin konprometituta daudenek beren lanaantola dezakete eta beren lanaren garapenerako erreferentzia argi etaegonkorizandezakete,edukihoriekindarreandaudenakdirelakoziurtasunjuridikoaizanda.Espero dut Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak denbora-tartelaburreanegindakoahaleginhaufinkatuahalizatea,profesionalenarteaneta
Sarrera
6
gizarteanonarpenhandiaizangodutencurriculumak(HaurHezkuntzakoak,Lehen Hezkuntzakoak, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoak etaBatxilergokoak) ezarrita. Izan ere, curriculum horiei esker, heztearenzeregineaninplikatutakoguztiekerreferentziaargiaketaegonkorrakedukiahalizangodituzte,berenlanaburutuahalizateko.
Vitoria-Gasteiz,2010ekoekaina
Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketakosailburuaIsabel Cela Diguez
7
Dekretuaren atalak
DEKRETUARENtestumoldatuaEuskalAutonomiaErkidegokoOinarrizkoHezkuntzarencurriculumasortuetaezartzenduena.
Hezkuntzari buruzko 2/2006 Lege Organikoan (2006ko maiatzaren3koa) xedatutakoaren arabera, autonomia-erkidegoek Lege horretanaraututako irakaspenen curriculuma ezarriko dute. Euskal AutonomiaErkidegoko Estatutuak Euskal Autonomia Erkidegoari esleitzen dioirakaskuntzaridagokionguztiarengainekoeskumena,hauda,mailaketagraduak, modalitateak eta espezialitateak. Eskumen horretaz baliatuz,Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak onartu egin zuen EuskalAutonomiaErkidegorakoLehenHezkuntzarenetaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzarencurriculuma,etaurriaren16ko175/2007Dekretuaargitaratuzuen, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma sortu eta Euskal AutonomiaErkidegoanezartzekoa(azaroaren13koEHAA).
Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak urriaren 16ko 175/2007Dekretua aldatu beharra ikusi du, koherentzia egon dadin oinarrizkoizaerarekin finkatutako gutxienezko irakaskuntzen eta dekretu horrenartean eta, halaber, elebitasun integratzaile bat egon dadin, EuskararenNormalizazioariburuzko10/1982OinarrizkoLegearenarabera(azaroaren24koa), eta Euskal Eskola Publikoari buruzko 1/1993 Legearen arabera(otsailaren19koa).Bihizkuntzaofizialakikasibeharrazehaztendabilegehorietan,familienaukera-askatasunaerrespetatuz.
Euskara, Euskal Herriko berezko hizkuntza, eta gaztelania ofizialak diraEuskadinetahorregatikherritarguztiekdutehizkuntzabiokezagutuetaerabiltzekoeskubideaderrigorrezkoeskolatze-aldiaamaitzean.Euskararenkasuan, irakaskuntzafuntsezkoardatzaizandaezagutzazabaltzekoetaardatzizatenjarraitubehardu.Hortaz,euskaraklehentasunaizanbeharko
Dekretuaren atalak
8
duhezkuntza-eremuan;izanere,hizkuntzaofizialhorrenezagutzaurriagoadadekretuhonetanjasotakohelburuetarako.LehentasunhoribatetorrikodaEuskararenAholkuBatzordearenEuskara21txostenakematendituengomendioekin.
Euskal Herria terminoa erabiltzeko modua ere aldatu da. XVI.mendeaz geroztik, termino hori euskal literaturaren historiako zenbaittestutanfinkatutadago-eta testuhorietatikgizarteanerabiltzerapasatuda-,hizkuntza-etakultura-kontzeptubatizendatzeko,bainaezlurralde-izatea edo izate politiko-administratiboa; kontzeptu hori, ostera, EuskalAutonomia Erkidegoa edo Euskadi terminoek jasotzen dute, EuskalHerriarenAutonomiaEstatutuarenedukiarenarabera.
Horren arabera, Euskadiko Eskola Kontseilua entzun ondoren etanahitaezkotxostenakigorriondorenEuskoJaurlaritzakoAholkuBatzordeJuridikoarekin bat, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburuarenproposamenezetaJaurlaritzarenKontseiluak2010komartxoaren30eanegindakobilkuranaztertuondoren,honakohau
Euskalgizarteak,etaberezikihezkuntza-komunitateak,eztabaida-prozesuzabal bat egin du azken ikasturteetan, derrigorrezko eskolaldian zeroinarrizko prestakuntza eman behar den finkatzeko. Zenbait kolektibokurteak daramatzate euskal hezkuntza-curriculuma lantzen, bai berenkabuz, bai Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren bultzada edogonbidapenajasota;gainera,HezkuntzaSailaburu-belarriaritudalaneancurriculuma osatzeko prozesuan, bai finantzazio-baliabideak emanez,bai Saileko hezkuntza-zerbitzuetako adituak prozesuaren zerbitzurajarriz. Prozesu horretan egindako hausnarketen ondorioz, zenbait agirisortu dira, hala nola Derrigorrezko Eskolaldirako Euskal Curriculuma(Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioak, Kristau Eskolak eta Sortzen-Ikasbatuazekbultzatutakoa),EuskalHerrirakoCurriculuma(Sarean-ek,EHIGEk eta BIHEk, ikastetxe publikoetako zuzendaritza-taldeetako etagurasoenelkarteetakoordezkariekbultzatua),etabestekolektibobatzuek(kooperatibak,etab.)bultzatutakoagiriak.Azkenurtehonetan,curriculum-proposamenen lantze-erritmoek bat egin dute, eta bateratze-lan horrenondotik egin da dekretu hau, derrigorrezko eskolaldirako oinarrizkocurriculumarenfuntsezkoalderdiakarautzeko.
Dekretuaren atalak
9
Hezkuntza-legediari erreparatuta, aipatu behar da 2/2006 Legeak,Hezkuntzari buruzkoak (LOE), eta 1513/2006 eta 1631/2006 ErregeDekretuek arautu dituztela, hurrenez hurren, Lehen Hezkuntzako etaDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako gutxieneko irakaskuntza-edukiak.Halaber,806/2006ErregeDekretuakarautzenduzeregutegiri jarraitukozaion hezkuntza-etapa horiek ezartzeko, 2007/2008 ikasturtean hasita.Arau-esparru berri horrek irakatsi beharreko gutxieneko irakaskuntza-eduki oinarrizkoak arautzen ditu, eta autonomia-erkidegoei dagokie bihezkuntza-etapahorietakocurriculumaegiteaetaezartzea.
Lisboan2000.urteaneginzengoi-bilerarenondotik,EuroparBatasunakhezkuntzariburuzduenikuspegialantzekoprozesuan,Integrazioosorako2010EuropaPlana:jakintzarengizarteaizenekoagiriaadostuzen.Agiriaoinarrizkoprestakuntzarenesparruazehaztekoegindakoahaleginarenislada, eta, oinarri-oinarrizko gaitasunekin batera (irakurtzeko, idazteko etaoinarrizkoaritmetikarakogaitasunak),jakintzarengizarteanizanbeharrekoprestakuntza berria zehazten du; esaterako, informazioaren gizartekoteknologiei buruzko jakintzak eta gizabanakoaren izaera ekintzailea.Azken eduki horiek Europako Batzordeak egindako 2005/0221 (COD)proposamenarierreparatutazehaztudira.
Lehen aldia da dekretu batek Oinarrizko Hezkuntza osoa araubakarreanbiltzenduela;hauda,LehenHezkuntzaetaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntza batera hartzen dituela. Sarrera honetako lehen paragrafoanadieraziduguderrigorrezkoeskolaldia(6urtetik16urterabitartekoa)hartudela erreferentziako hezkuntza-esparrutzat, eta haren izaera jarraituanabarmendu da. Hala ere, eskolaldia, oro har, Haur Hezkuntzan hastenda. Hau da Oinarrizko Hezkuntzako etapen egiteko nagusia: ikasleeioinarri sendoak ematea, helduen bizitzako arazoei jakintasun nahikozetajakintzahorietengabeeguneratzekogaitasunezaurreegitekoprestadaitezen. Hezkuntza-gaitasun orokorrak dira Oinarrizko Hezkuntzarenprozesuosoabideratzekoerreferentzia-ardatznagusiak.Halaber,EuroparBatasuneko erakundeen aburuz, funtsezko gaitasunak dira herritarguztieklortubeharrekohelburukomunaeta,ondorioz,horieklandubehardirahezkuntza-etapakomunetaderrigorrezkoan.HoriguztialantzenduIII.eranskinak,oinarrizkoaraudiakerabilitakoeskemarijarraituz.Horiekhorrela,OinarrizkoHezkuntzarakodekretubakarreanarautudiraLehenHezkuntza
Dekretuaren atalak
10
eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza, prestakuntza-prozesuaren izaerajarraitua islatzekomodurikonenabaiteritzogu;gainera,horrela jokatuta,hezkuntza-etapabakoitzarenezaugarriespezifikoeieustenzaie,ezaugarrihoriekmantentzekopremiadagoenalderdietan.
Dekretu honek beste ekarpen bat egiten du aurreko dekretuekiko; izanere, hark araututako curriculumak ikasleek izan beharreko gaitasuneierreparatzen die, eta aurrez adierazitako curriculum-proposamenakaintzathartuta,hezkuntzarenlauzutabeak(UNESCOerakundearentzategindako Delors txostena, 1996) jaso ditu: ezagutzen ikastea, egitenikastea,elkarrekinbizitzenikastea,izatenikastea.
Horiek horrela, euskal hezkuntza-sistema aldaketa orokor baten bideanda,gureikasleekoinarrizkogaitasunaketatrebetasungiltzarriakeskuratuditzaten, eta, bide horretan, dekretu honek jakintzaren hainbat alor etagaitanaraututakocurriculum-edukiakikasleenzerbitzuraizangodira.
OinarrizkoHezkuntzakoeredubatezartzendudekretuhonek,pertsonengaitasunak osorik garatzeko printzipio orokorrak aintzat hartuta, etakontuan izanda zer oinarrizko gaitasun izan behar dituzten pertsonek,norberarenerrealizazioaetagarapenalortzeko,herritaraktiboakizateko,gizarteratzeko eta enplegua lortzeko. Berariaz nabarmentzekoak dira,oinarrizko gaitasunen artean, Euskal Herriko hizkuntzari eta kultura-ondareariburuzkoak.
Bidehau,ordea,ezdahutsetikhasten.Euskalhezkuntzaknabarmenduizan du, beste testuinguru batean eta beste xede batzuk lortu nahianizan bada ere, gaitasunek curriculumean duten egiturazko lekua; hainzuzen,1997anLanbideHeziketakoEuskalPlanaonartuzenetikaurrera.Lanbide-gaitasunazerdendefinitzenduplanhorrek,eta,berariaz,esatendu gaitasun, jarrera eta jakintzen multzo bat dela, pertsonek eskuratubeharrekoa, lan-jarduerak kalitatez eta efikaziaz egiteko. Definizio horiderrigorrezko hezkuntzaren alorrera ekarrita, esan behar da oinarrizkogaitasunekberenbarneanhartubehardutelajakintzamultzobat,euskalherritarorokizanbeharrekoa,gizajardueraketaeginkizunakkalitate-etaefikazia-mailaegokizegiteko.Gizabanakoek,egungogizartean,askotarikotestuingurutanaplikatubehardituzteberen jakintzak.Testuinguruhoriekasko alda daitezke, eta pertsonek gai izan behar dute aldaketa horieierantzuteko,sormen-gaitasunezetaberrikuntzarakojarreraizanda.
Dekretuaren atalak
11
Ildohorretatik,oinarrizkogaitasunaklanduta,ikasitakoaaurrezdakitenarigehitzeko aukera izango dute ikasleek; hala, elkarrekin lotuko dituzteikasitako edukiak eta haiek eraginkortasunez erabiltzeko aukera izangodute, hainbat egoera eta testuingurutan aplikatzeko batik bat, euskalkulturarekinlotutakoetan.
Lehen adierazi den moduan, Europar Batasunak ere berariaz bultzatuditu hezkuntza-arauen gaitasun-alderdiak. Zortzi gaitasuneko zerrendabatonartuzuenEuropakoParlamentuak,etahezkuntza-administrazioak,pixkanaka,gaitasunhoriekjasotzenaridiraberenarauetan,horiekbaitiraEuropakohezkuntza-sistemen identitate-ikurra.Hain justu,erronkahorrierantzutekohautatuditudekretuhonekzenbaitoinarrizkogaitasun,gureikasle guztiek eskuratu beharrekoak. Eskola-lanaren ardatz-elementuaketaikasleakebaluatzekoerreferentziaizangodiragaitasunhoriek.
Ikastetxeenautonomiaetahezkuntza-komunitatearenparte-hartzeadiradekretuhonekindartunahidituenbesteildoestrategikobatzuk.Dekretuhonek tarte handia uzten die ikastetxeei beren autonomia erabil etazehaztudezaten.Ikastetxeekcurriculumeko,antolamendukoetabestearlobatzuetakoalderdiugarizehaztubeharkodituztehezkuntza-proiektuanetacurriculum-proiektuan.Horidelaeta,dekretuhonekezditucurriculumarenalderdiguztiakzehazten;aitzitik,berariazbultzatzenduikastetxeekberengain har dezaten, arduraz, hezkuntza-komunitate bakoitzean aplikatukoden curriculuma zehazteko lana. Horrez gainera, talde-lanaren aldekoaldarriaegitendu,etaorokortueginnahiditueuskalhezkuntza-sistemanazkenurteotanlandudirenjardunbideegokiak.
Ikastetxeek autonomia pedagogikoa eta antolamendu-autonomia dutehezkuntza- eta kudeaketa-proiektuak egin, eta, horien bidez, eskola-ordutegia handitzeko edo haren antolamendua aldatzeko; betiere,hezkuntzarenetengabekohobekuntzaerrazteko.Planteamenduhorieginda,ikasleen ezaugarrietara eta ikastetxe bakoitzaren gizarte-testuingururamoldadaitezkehezkuntza-proiektuak.
Ikasleen eskolaldia arrakastatsua izan dadin, funtsezkoa da hezkuntza-komunitatekosektoreguztiek,eta,batikbat,familiekikasleenhezkuntza-bideanpartehardezaten;hala,dekretuhonekerraztuegitenduparte-hartzehori,ikastetxearenhezkuntza-proiektukoplanakzehaztekoorduan.
Dekretuaren atalak
12
Horrenbestez, ikastetxeetako gobernu- eta partaidetza-organoek etairakasleriakzehaztuetaegokitubeharkodituzte,azkenburuan,hezkuntza-gaitasunak eta curriculum-edukiak ikastetxeen ezaugarrietara, etahorixe bera egin beharko dute jakintza-arloen eta irakasgaien ordutegi-esleipenarekin.
Dekretu honek lehentasuna ematen dio hizkuntzen trataerari.Hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Markoa da elebitasuna,eleaniztasunaetaikastetxekohizkuntza-proiektuazdihardutenartikuluenesparru-testuingurua;izanere,batetorribeharduteEuroparBatasunekohizkuntza-politikaketaikastetxeetakohizkuntza-proiektuek,betiere,EuskoLegebiltzarrakalorhorretanarautzenduenabeteta.
Gizartearenerrealitatesoziolinguistikoetasoziokulturalarekinbategiteko,testuinguru eleanitz bati erantzungo dion markoa sortu nahi da; hala,ikasleek bi hizkuntza ofizialak eta atzerri-hizkuntza bat edo bi beharbezalaikasditzatendaazkenxedea.Ebaluazioetanizandakoemaitzeietaingurunearenezaugarrisoziolinguistikoeierreparatuta,ikastetxeekaukeradutehizkuntzabakoitzarenerabilera-esparruahanditzeko.
Euskaraizangodamarkoberriarenhizkuntzanagusia.Egungoerrealitatesoziolinguistikoakgaztelaniarenerabilerabultzatzenduelaaintzathartutaetaikusitaegunerokojardunaketaebaluazioekfrogatuadutelairakastekoetaikastekoprozesuaneuskaraerabiltzeafuntsezkoadela,ikasleekeuskaraahoz eta idatziz behar bezala erabiltzeko gaitasuna eskuratuko badute,euskarakelementu integratzailea izanbeharduhezkuntza-sisteman,etaerabileranagusikohizkuntza, lehenadierazitako irakastekoeta ikastekoprozesuan.Gaztelaniaedukiakikastekohizkuntzaizangoda,hurabeharbezalaikasikodelabermatzeko.
Ikastetxeek beren proiektuetan erabakitako lekua izango dute atzerri-hizkuntzek,baina,betiere,proiektuekbermatueginbeharkoduteikasleekbeteegingodituztelahizkuntzaofizialetarakoaraututadaudengaitasun-mailak.
Aniztasunaren trataera da, planteamendu inklusibo batetik abiatuta,hezkuntzarenkalitateabalioestekoirizpidegiltzarrietakobat.Inklusioadaeuskalhezkuntza-sistemarenardatza.EAEkohezkuntza-sistemalaneanari
Dekretuaren atalak
13
daazkenhogeitabosturteotan,ikasleekikastekoizanditzaketentrabaketaoztopoakkentzeko,etaxedetzatduikasleguztiekgarapenpertsonal,sozial,eta,beharizanezgero,profesionalosoalordezaten.Hala,orainarteibilitakobideaizandaEuskalAutonomiaErkidegokoOinarrizkoHezkuntzafinkatuetaharencurriculumaezartzekodekretuhaueginetaaplikatzekoerreferentzia,eta,nolaez,bidehorrekizanbehardu,hemendikaurreraere,gureegunerokolanarenerreferentzianagusia.Curriculumak,eta,orohar,hezkuntza-sistemaosoakikasleguztienzerbitzurajarribehardute,etaezalderantziz;hauda,ezduteikasleekjarribeharcurriculumabetetzearenetahuragaratzearenzerbitzura.Horrenbestez,oinarri-oinarrizkoirizpidehorrijarraitubehardiotehezkuntza-administrazioaketairakasleenkolektiboak,dekretuhonenedukiainterpretatzeko.
Filosofiahorierrealitateangauzatzeko,hezkuntzainklusiboarenaldeegitenda, haren oinarritzat joz ekitatea, elkartasuna eta aukera-berdintasuna;halaber, lehenetsi egin da oinarrizko gaitasunak eskuratzea, ikasleenaniztasunarentrataeraetaikastekozailtasuneiemandakoarreta.Gutxienekogaitasun-mailakherritarrengehiengohandibateklortzeadenezezarritakohelburukomuna,beharrezkoadaaniztasunatratatzekomoduakindartzeaetazabaltzea,lehendikezarritadaudenhelburuaketaibilbideakhartzeaetaeguneratzea,etabestehelburuetaibilbideberribatzukfinkatzea.Halaber,sendotueginnahidiraikastetxekoetaikastetxetikkanpokobizikidetzarekinlotutakoalderdiak,eta,horrekinbatera,tutoretza-lanakindartu.Tutoretza-esparrua lantzeko, derrigorrezko ordu-esleipen bat emango zaio, eta,ondorioz,indartuegingodiraorientaziokoetatutoretzakoprogramak.
Azkenik,dekretuhonekegutegibatfinkatzendu,huraEuskalAutonomiaErkidegoanezartzeko.
Lehen Hezkuntzako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ordutegiakjasotzendira I.eta II.eranskinetan.Curriculumhonihezkuntza-gaitasunorokorraketaoinarrizkogaitasunakeransteariburuzkoazalpenzehatzbatjasotzendaIII.eranskinean,etaazaltzendazergatikirautendutenarloeketairakasgaiekgaitasuneninguruaneraturikocurriculumbatean.
IV.eranskinean,azkenik,ziklokajasotzendiraLehenHezkuntzakoarloetakohelburuak,edukiaketaebaluazio-irizpideak,etabaitametodologiariburuzkohainbatiritziere;V.eranskinean,aldiz,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakoirakasgaienhelburuak,edukiaketaebaluazio-irizpideakjasotzendira,etametodologiariburuzkoorientabideanitzematendiramailabakoitzerako.
Dekretuaren atalak
14
Ondorioz, nahitaezko txostenak eman direnez eta Aholku BatzordeJuridikoaren oniritzia duenez, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketasailburuakegindakoproposamenari jarraituta,JaurlaritzarenKontseiluakaztertu eta onartu du berau 2007ko urriaren 16an egindako bilkuran.Horrenbestez,
XEDATZENDUT
I. KAPITULUA: XEDAPEN OROKORRAK
1. artikulua.- Xedea
1.-Euskal Autonomia Erkidegoko Oinarrizko Hezkuntzako curriculumaezartzen du dekretu honek, eta hura ezartzeko modua xedatzen.Halaere,betetzekoaizangodaLehenHezkuntzakoetaDerrigorrezkoBigarren Hezkuntzako gutxieneko irakaskuntzak ezartzen dituenoinarrizkoarau-esparrua.
2.-PertsonekbizitzaosorakoeskuratukodutenhezkuntzarenetapakomunaetaderrigorrezkoadaOinarrizkoHezkuntza,etaLehenHezkuntzaetaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzahartzenditubarnean.
2. artikulua.- Aplikazio-eremua
DekretuhauEuskalAutonomiaErkidegokoikastetxeguztietanaplikatukoda,baldinetaLehenHezkuntzaeta/edoDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzairakastenbadute.
Dekretuaren atalak
15
3. artikulua.- Printzipio orokorrak
1.-GizakienahalmenakosorikgaratzeadaOinarrizkoHezkuntzarenxedea;hau da, ahalmen fisikoak, motorrak, kognitiboak, komunikaziokoak,sozialaketaafektiboakgaratzea,HaurHezkuntzanhasitakoprozesuadelajakinda.Horrekinbatera,pertsonaguztiekizanbeharrekooinarrizkogaitasunak lantzeko xedea du, norberaren errealizazioa eta garapenalortzeko,herritaraktiboakizateko,gizarteratzekoetaenplegualortzeko.
2.-Oinarrizko Hezkuntza eskola-komunitate guztiari zuzenduta izanda,garapenpertsonaleko,familiarreko,soziokulturaleko,akademikokoetaprofesionalekoalderdiakantolatzekoasmoorientatzaileadu.OinarrizkoHezkuntzaren azken xedea ikasleen potentzialtasun osoa garatzenlaguntzeada,horietakobakoitzakdituenaukeraerrealeierreparatuta.
3.-OinarrizkoHezkuntzakojakintza-arloeketairakasgaiekberenbarneanhartuko dituzte hezkuntza-gaitasun orokorrak; hala, jakintza-arloekzeinirakasgaiekikuspegiguztietatiklandukodituzteoinarrizkogaitasunhoriek.
4.-LehenHezkuntzaketaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakizaerahezitzaileaeta orientatzailea dute, eta horrek esan nahi du irakasle guztiak direlahezitzaile, eta batera eta modu koordinatuan esku hartu behar dutela,dagokien hezkuntza-etapan eta curriculum-arloan. Esku-hartze horiikasleenheziketanarduradutenfigurekinlankidetzanegingodute,batikbatfamiliarekin,bainabaitagizartekosozializaziokoetahezkuntzakobesteinstantziaetaeragilebatzuekinbateralanegindaere.
5.-Eskola inklusiboaren aldeko planteamendua egiten da, eta harenoinarritzat jotzen dira ekitatea, elkartasuna eta aukera-berdintasuna;ildohorretatik,haueklehenetsikodituOinarrizkoHezkuntzak:ikasleekoinarrizkogaitasunakeskuratzea;ikasleenaniztasunariarretaematea;gertatu bezain laster hautematea eta tratatzea ikasteko zailtasunak;ikasleei tutoretzak eta hezkuntza-orientazioa ematea, eta familiekikoharremana zaintzea. Horren guztiaren helburua hezkuntza-inguruneegokiaeraikitzeaetaikastekooztopoakezabatzeada.
6.-Ikastetxeetakobizikidetzaegokia izandadin,bakepositiborako,gizaeskubideetarako,justiziarako,elkartasunerakoetainklusiorakoheziketaeman behar dute ikastetxeek. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa
Dekretuaren atalak
16
Sailak sustatu egingo du ikastetxeko proiektu osoak egin daitezen,horien xedea bada bake-kultura bat sortzea eta oinarritzat hartzenbadituzte errespetuan, elkarrizketan eta emozioen erregulazioan etakontroleanardaztutako jardunbideak.Proiektuhoriek,halaber,oinarriizanbehardituztegatazkentrataeraetikoaetahezkuntza-komunitatekopertsonaguztieneskubideaketabetebeharrak.
4. artikulua.- Antolamendu-printzipioak
1.-OinarrizkoHezkuntzaderrigorrezkoaetadoakoada.Eskolaldikohamarurtehartzenditu,eta,normalean,seiurtetikhamaseiurteraegitenda,bi hezkuntza-etapatan banatuta: lehen sei urteek Lehen Hezkuntzaosatzen dute, bi ikasturteko hiru ziklotan antolatuta; ondorengo lauurteek,berriz,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntza.
2.-Lehen Hezkuntza bi urteko ziklotan dago egituratuta, eta zenbaitjakintza-arloditu,izaeraosoaetaintegratzaileadutenak.DerrigorrezkoBigarren Hezkuntza ikasturtetan eta irakasgaitan antolatuta dago,diziplinenartekoloturaetakoordinazioazainduz.BigarrenHezkuntzakarretabereziajarrikodioikasleenhezkuntza-etalanbide-orientazioari.Laugarrenikasturteakberezkoaizangoduikasleeiorientazioaematekoxedea,baiderrigorrezkoeskolaldiarenondorengoikasketetarako,bailan-bizitzariekiteko.
3.Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakOinarrizkoHezkuntzarakobidea erraztuko die hezkuntza-sistema titulaziorik eskuratu gabe utzidutengazteetahelduei,eta,horretarako,irakaskuntzamodumalguakbaliatukoditu.
5. artikulua.- Oinarrizko Hezkuntzaren xedeak
PertsonekbizitzaosorakoeskuratukodutenhezkuntzarenetapakomunaetaderrigorrezkoadaOinarrizkoHezkuntza,etahauekdiraharenxedeak,gizanortasunarengarapenosoalortzeko:
a)Ikasleakprestatzeapertsonahelduenbizitzariekiteko;bizitzaosobat izateko, gizabanako diren aldetik; gizarteko herritar aktibo
Dekretuaren atalak
17
izateko; eta izadiaren zaintzarekiko eta garapen iraunkorrarekikokonpromisoadutenpertsonakizateko.
b)Ikasleek euskal kulturako eta kultura unibertsaleko oinarrizkoelementuakeskuraditzatenlortzea,etamailahandiagokoikasketakegitekonahizlaneanhastekoprestatzea,bermeosoz.
c)Ikasleekinsentsibilizazio-lanaegiteaetahaiekgaitzeabizitzanzeharetengabeikastekogaiizandaitezen.
6. artikulua.- Hezkuntza-gaitasun orokorrak
1.-Hezkuntza osorako nahiz oinarrizko hezkuntzarako ardatzerreferentzialak dira hezkuntza-gaitasun orokorrak, eta hezkuntza-testuinguru guztietan ikasten dira, bai formaletan, bai informaletan.Hezkuntza-gaitasunorokorrakkomunakdiraOinarrizkoHezkuntzakojakintza-arlo eta irakasgai guztietan, eta lortu nahi diren xedeen etaarlo eta irakasgaiguztienarteko lotura-elementuakedobitartekariakdira; hala, hezkuntza-gaitasun orokorren bidez, jakintza-arloek zeinirakasgaiekhandituegitendutehezkuntza-planteamenduosobaterakoetaoinarrizkogaitasunakeskuratzekoegitendutenekarpena.
2.-Hauek dira hezkuntza oso baterako ardatz erreferentzialak, mailapertsonalean, familiarrean, soziokulturalean, akademikoan etaprofesionalean:
a)Arduraz eta autonomiaz bizitzen ikastea, eta, zehazki, nork bereburua ezagutzen ikastea, norberaren buru-osasuna eta osasunfisikoa zaintzen ikastea eta ohitura osasuntsuak hartzea, segurusentitzeko.Izadiazetanatura-baliabideezardurazgozatzenikastea,gizadiosoarenetaegungonahizgerokobelaunaldienondareadirenaldetik.
b)Irizpide kritikoz ikasten eta pentsatzen ikastea, eta, zehazki,askotariko informazio-iturrietatik (batik bat, komunikabideetatik)jasotako informazioa interpretatzea, sortzea eta ebaluatzea.Erabakiakhartzenetaarazoakkonpontzenikastea,ikastekoetalanegitekoohituraketa ikastekoestrategiakeskuratzea,eta jakintzazientifikokoetamatematikokometodoakaplikatzenikastea,jakintza
Dekretuaren atalak
18
teorikoarenetapraktikoarenalorrekplanteatzendituztenarazoakidentifikatzekoetakonpontzeko.
c)Bi hizkuntza ofizialetan, eta, gutxienez, atzerri-hizkuntza bateanhitzegitenikastea,eta,berariaz,komunikabideaketainformaziokoeta komunikazioko teknologiak irizpide kritikoz erabiltzen etainterpretatzenikastea.Irizpidehoriberajarraitubeharduteikasleekhizkuntzaartistikoarekin,musika-adierazpenarekinetagorputzaren,plastikarenetaikusizkoalorrarenadierazpenekin.
d)Elkarrekinbizitzenikastea,eta,berariaz,harremanpositiboakizateneta, gatazka-egoeretan, elkarrizketara eta negoziaziora jotzenikastea. Halaber, gogoz eta demokratikoki parte hartzen ikastea,lankidetzanjardutenetataldeanlanegitenikastea,etaaniztasunaerrespetatzea,elkartasun-jarrerakerakutsiz.
e)Pertsona gisa garatzen ikastea, norbera izanda, eta emozionegatiboak kontrolatzea eta nork bere burua modu positiboaneta errealistan balioestea. Pertsona autonomoa izatea, norberakhartutakoerabakienardurahartzea,etaprintzipioetikoeijarraitzea.
f)Egitenetaekitenikastea,erabakiaketaardurakhartzekoekimenaizatea,esfortzuaetazailtasunakgainditzekoahaleginabalioestea,etaekintzaileaizatea,bizitzarenalorguztietan.
7. artikulua.- Oinarrizko gaitasunak
1.-Testuinguruedoegoeraaskotarikoekeskatutakojakintza,trebetasunak,jarreraketabalioakkonbinatzeandatzaoinarrizkogaitasunenfuntsa,etagaitasunhoriekeskuratubehardituzteOinarrizkoHezkuntzakoikasleguztiek, bai pertsona gisa errealizatzeko eta garatzeko, bai herritaraktiboakizatekoetagizarteratzeko.
Dekretuaren atalak
19
2.-Hauek dira Oinarrizko Hezkuntzako curriculumeko oinarrizkogaitasunak:
a)Zientzia-,teknologia-etaosasun-kulturarakogaitasuna.
b)Ikastenikastekogaitasuna
c)Matematikarakogaitasuna
d)Hizkuntza-komunikaziorakogaitasuna
e)Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzekogaitasuna
f)Gizarterakoetaherritartasunerakogaitasuna
g)Gizaetaarte-kulturarakogaitasuna
h)Norberarenautonomiarakoetaekimenerakogaitasuna
3.-Jakintza-arloak eta irakasgaiak landuz eskuratzen dira oinarrizkogaitasunak.Bainaezdahori gaitasunakeskuratzekomodubakarra,eskolakonahizeskolazkanpokobizipenenbidezereeskuratzenbaitira,eta,besteakbeste,ikastetxeenorganizazioarenetafuntzionamenduarenbidez, irakaskuntza-jardueren bidez, hezkuntza-komunitateko kideenarteanezarritakoharremanmoduenbidezetaprogramatutakojardueraosagarrietaeskolazkanpokoenbidez.
4.-Ikasleek Oinarrizko Hezkuntzan eskuratu behar dituzten oinarrizkogaitasunak azaltzen ditu III. eranskinak. Ikasleek gaitasun horiekeskuratzea izango da dekretu honek araututako curriculumeneta ikastetxeek heziketa-proiektuetan curriculum horiei egindakozehaztapenenxedea.
Dekretuaren atalak
20
8. artikulua.- Oinarrizko Hezkuntzaren helburuak
Hezkuntza-gaitasun orokorrak oinarri hartuta zehazten dira OinarrizkoHezkuntzakohelburuak,betiere,oinarrizkogaitasuneierreparatuta:
1.-Ardurazbizitzenikastea:
a)Gizagorputzareneta sexualitatearen funtzionamenduarenalderdiguztiak ezagutzea, ulertzea eta onartzea, eta norberaren etagainerako pertsonen gorputzarekin lotutako ekintza eta erabakipertsonalek norberaren eta giza taldeen osasunean dituztenondorioezjabetzea.Gorputzazaintzeaketaosasuntsumantentzeak,ariketafisikoaegiteaketaelikaduraorekatubateramateakbizitzapertsonalarietasozialaridakarzkiononurakgaratzea,finkatzeaetabalioestea.
b)Ingurunenaturalabalioesteaetahuraardurazgozatzea.Izadiarenfuntzionamenduaren oinarrizko mekanismoak aztertzea, gizajarduerekizadianduteneraginaulertzea,etahurababesten,zaintzenetahobetzenlaguntzea,gizakienetagizakienhurbilekoanimalienbizi-kalitatearennolakotasunabaldintzatzenduenelementuadenaldetik.
c)Kosmosekoetalurrekopartaidetzatidentifikatzeaetaizakibizidunetagizaespeziearenkidetzathartzeanorkbereburua.Horrenxedeadanorberarenizaeraetagizakiguztienizaerakomunaulertzeaetaekosistemaosasungarribatieustekoardurahartzea.
2.-Ikastenetapentsatzenikastea:
a)Modu koherentean eta kritikoan pentsatzen ikastea, eta ohiturakhartzea diziplina, esfortzua, erantzukizuna eta lan eta ikasketaindibidualerako eta taldekakorako teknikak lantzeko, hala,ikasketarekin lotutako eginkizunak eraginkortasunez egiteko etanorberarengarapenerakobitartekoakeskuratzeko.Horrekguztiakbultzatu egin behar du nork bere buruan konfiantza izatea etaikaslearensenkritikoa,ekimena,jakin-mina,interesaetasormena.
Dekretuaren atalak
21
b)Problemazientifikoaketamatematikoakidentifikatzea,planteatzeaeta ebaztea, kalkulu-eragiketez, geometriari buruzko jakintzazetazenbatespenezbaliatuta,etaazkenhoriekegunerokobizitzanaplikatzeko gai izatea. Problemak sormenez eta autonomiazebazteko, eskuradituen jakintzaketabaliabidematerialakerabilibehardituikasleak;esaterako,bestepertsonabatzuenlankidetzaedolaguntza.
c)Zientziaren eta teknologiaren garapena, aplikazioak eta haiekingurunefisikoanetasozialeanzereragindutenjakiteaetabalioestea.Zenbaitdiziplinatanegituratutakojakintzaintegratutzathartubehardute ikasleek jakintzazientifikoa,etametodozientifikoakaplikatueta baliabide teknologikoak erabili behar dituzte, jakintzareneta esperientziaren eremuetako problemak identifikatzeko etaebazteko.
3.-Komunikatzenikastea:
a)Zuzen, egoki, autonomiaz eta sormenez ulertzea eta adierazteaeuskarazko eta gaztelaniazko ahozko eta idatzizko testuaketa mezuak, eta horiek erabiltzea komunikatzeko, norberarenpentsamenduak antolatzeko, errealitatea interpretatzeko, eta hitzegiteko bete behar diren prozesuei buruzko gogoeta egiteko.Literaturairakurtzeari,lantzearietaaztertzeariekitea.
b)Zuzen, egoki eta oinarrizko autonomiaz ulertzea eta adierazteaatzerri-hizkuntzabatekoedogehiagokoahozkoetaidatzizkotestuaketa mezuak, eta horiek erabiltzea komunikatzeko, norberarenpentsamenduak antolatzeko, eta hitz egiteko bete behar direnprozesueiburuzkogogoetaegiteko.
c)Ikaslearen bizi-inguruneko errealitate soziolinguistikoa ikuspegikritikoz interpretatzea, eta hizkuntzak sortzeko eta garatzeko etahizkuntzenartekoharremanakfinkatzekofaktoreakzeindirenjakitea.Hizkuntzenaniztasunaerrespetatzeaetaaniztasunhoriherrienetagizabanakoenaberastasunetaeskubidetzathartzea, interesaetaerrespetuzko jarrerak izateko eskubide horren erabilerarekiko etahizkuntza-normalizaziokoprozesuekiko.
Dekretuaren atalak
22
d)Informazioko teknologiaketakomunikabideakerabiltzea ikastekoetajakintzaberriakeskuratzekoprozesuan,betiere,hartutakoetasortutakomezuekikoikuspegikritikoaizanda.
e)Arte-sorkuntzaulertzea,ezagutzeaetabalioestea;arte-hizkuntzarenmezuzuzenaketairadokitakoakidentifikatzeaetaikuspegikritikozaztertzea;etaarte-adierazpenezeta -obrezgozatzekoahalmena,sentikortasunestetikoaetasormenagaratzea,etaarte-hizkuntzakerabiltzeagauzakadieraztekoetakomunikatzeko.
f)Norberarenburuaherritartzathartzea,kulturaaskotarikoingurunean,eta balioa ematea norberaren hizkuntza eta kulturari eta bestehizkuntzaetakulturei;hala,ikasleak,nortasunugarieierreparatuta,berenortasunaeraikibehardu,moduinklusiboan.
4.-Elkarrekinbizitzenikastea:
a)Talde-jarduerak planifikatzen eta egiten laguntzea, eta, berariaz,bizikidetza-arauak eta demokratikoki ezartzen diren gainerakoarauakezagutzeaetabetetzea,norberarenhelburuaketainteresaktaldeko gainerako kideenekin uztartuz, norberarenak ez direnikuspegiakerrespetatuz,elkarrizketalanduzetanorberaridagozkionardurakhartuz.Horiguztiagizaeskubideakerrespetatuzeginbeharduteikasleek,herritaraktiboaizatekoprestatuz.
b)Auziak prebenitzeko eta haiek modu baketsuan konpontzekotrebetasunak eskuratzea; esaterako, entzute aktiboa, enpatia,asertibitatea,emozioenerregulazioaetakontrola,etanegoziazioaetabitartekaritza.Horienxedeaikasleaklankide-girokotestuingurubateanbizitzeada,halanolaeskolan,familian,etxeanetaikasleakbizikidedituengizarte-taldeetan.
c)Ikasleakardurazonartzeaberebetebeharraketazereskubidedituenjakitea eta horiek erabiltzea, gainerako pertsonak errespetatuz.Ez onartzea jaiotzagatik, arrazagatik, sexuagatik, erlijioagatik,iritziagatik eta bestelako ezaugarri indibidual edo sozialengatikegitendirendiskriminazioak.Tolerantea izateaeta lankidetza-etaelkartasun-jarrerakizateapertsonekikoetataldeekiko.
Dekretuaren atalak
23
d)Gizarteko arauak eta ohiturak betetzea pertsonekin harremanakizateanetagizarte-jardueretanpartehartzean;besteakbeste,bide-hezkuntzako arauak eta nork bere burua babesteko hezkuntzaridagozkionak. Errespetuzko jarrerak izatea, trafiko-istripuak etabestelakoistripuakprebenitzeko.
e)Sexuenartekodiferentziaketapertsonaguztienartekoeskubide-etaaukera-berdintasunabalioesteaetaerrespetatzea,eta,horrekinbatera,gizonaknahizemakumeakdiskriminatzeaeragindezaketenestereotipoakbaztertzea.
f)Euskal herritartzat izatea norberaren burua, kultura askotarikoingurunean,etabalioaemateaeuskalhizkuntzaetakulturariedotanorberak berezko eta erreferentziazko dituenei; hala, ikasleak,identitateanizkuneierreparatuta,nortasunpropiobateraikibehardu,moduinklusiboan.Horrekguztiakerreferentziazkomarkokomunbateraikitzekobideemanbehardu,pertsonenartekodiferentziakerrespetatuetabizikidetzaerraztukoduena.
g)EuskalHerrikokulturarenetahistoriarenoinarrizkoalderdiaketaarte-eta kultura-ondarea ezagutzea, balioestea eta errespetatzea, etaxedehoriekbetetzeagainerakokulturaetagizarteekiko.Kulturaetasozietateenfuntzionamendukomekanismoaketabalioakaztertzea,batik bat, herritarren eskubideei eta betebeharrei dagozkienak,haiekikuspegikritikozaintzathartzekoetahaiekikoiritzietairizpidepertsonalakizateko.
5.-Ikaslearengizaalderdiakgaratzenikastea:
a)Bizi-ibilbideagainerakopertsonekinbateraeraikitzenduensubjektuautonomotzat ikustea norberaren burua, eta pertsonek ekintzakzer irizpideetabaliori jarraituzegitendituztenjakitea.Kritikoaetaarduratsuaizateanorberarenburuarekinetagainerakopertsonekin,norberaren garapen osoa, gizartearen garapena eta izadiarekikoorekalortzeko.
b)Autoestimuaetagaitasunemozionalaklantzeaetahoriekadierazteanortasunaren esparru guztietan eta gainerako pertsonekikoharremanetan;betiere,indarkeriaetaaurreiritziakaldebaterautzita.
Dekretuaren atalak
24
c)Ikasleakmoduegokianikusteabereburuaetabereezaugarriaketaaukerak,jarduerakautonomiazetaorekazegitea,etabalioaemateahelburuaklortzekoesfortzuarietazailtasunakgainditzenjoateari.
6.-Egitenetaekitenikastea:
a)Izaeraekintzaileagaratzea,norberarenganakokonfiantza-jarreren,partaidetzaren,senkritikoarenetaekimenpertsonalarenbidez,etakonpromisoahartzeaplangintzakegiteaetaerabakiaknahizardurakhartzeaeskatzendutenproiektuekin.
b)Norberaren jarrerak identifikatzea eta ikasteko nahiz lan egitekoaukeren alderdi onak eta txarrak balioestea, norberaren proiektuakademikoaetaprofesionalazehazteko,ikuspegierrealistabatetiketanorberarengaitasunetabalioekinbatetorrita.
II. KAPITULUA: CURRICULUMAREN ANTOLAMENDUA
9. artikulua.- Curriculuma
1.-Dekretu honen araubide-esparruan, hau izango da curriculuma:OinarrizkoHezkuntzakojakintza-arloenetairakasgaiengidaritzakooinarrizkogaitasunen,helburuen,edukien,pedagogia-metodoenetaebaluazio-irizpideenmultzoa.
2.-Dekretu honetako IV. eta V. eranskinetan jasotzen dira LehenHezkuntzako jakintza-arloen eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakoikasgaienhelburuak,edukiaketaebaluazio-irizpideak,eta,gainera,zehaztuegitendazer-nolakoekarpenaegitendutenoinarrizkogaitasunakeskuratzeko.
10. artikulua.- Pedagogia-printzipioak
Pedagogia-proposamenak egiteko, hezkuntza-proiektuan jasotakoprintzipioez gain, honako pedagogia-printzipio hauek hartuko dituztekontuanikastetxeek:
Dekretuaren atalak
25
1.-Hezkuntza-gaitasun orokorrak jaso behar ditu irakaskuntza etaikaskuntzako prozesuak, eta kontzeptuzko, prozedurazko etajarrerazko edukiak biltzen dituzten oinarrizko gaitasunak lortzeaizanbeharduprozesuhorrenxedea.
2.-Lanaproiektuosoenbidezeginezgero,erraztuegitendaoinarrizkogaitasunak ikasleei helarazteko bidea eta jakintza-arloen etairakasgaienartekodiziplinartekotasuna.
3.-Ikastetxe-ereduahezkuntza-komunitateraeta,orohar,gizarterairekitzenaridela,beharrezkoadaebaluazioarenpartehartzeahanditzea.
4.-Familiek eta irakasleriak parte-hartze eta inplikazio handia izanbehar dute eskola-antolamenduan, eta indartu egin behar dairakasleen hezitzaile-izaera. Hala, bermatu egin behar da HaurHezkuntzaren, Lehen Hezkuntzaren eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzarenartekokoordinazioa.
5.-Irakurketaezinbestekofaktoreadaoinarrizkogaitasunakgaratzekoeta komunikaziorako gaitasuna sendotzeko. Lehen Hezkuntzaematendutenikastetxeek,hezkuntza-jardueraantolatzekoorduan,egunean gutxienez hogeita hamar minutuko irakurketa-denborasartubeharkodute,etapakomailaguztietan.
11. artikulua.- Lehen Hezkuntzako jakintza-arloak
1.-Jakintza-arlohaueklandukodiraLehenHezkuntzakozikloguztietan:
l Natura,GizarteetaKulturaIngurunearenEzagueral ArteHezkuntzal GorputzHezkuntzal GaztelaniaetaLiteratural EuskaraetaLiteratural AtzerrikoHizkuntzal Matematika
2.-Hezkuntza-etapa honetako hirugarren zikloan, ikastetxeek bigarrenatzerri-hizkuntza bat jaso dezakete curriculumean. Hirugarrenzikloko azken mailan, Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako
Dekretuaren atalak
26
Hezkuntzaren arloa gehituko da, eta jakintza-arlo horrek berezikilandukodugizonenetaemakumeenartekoberdintasuna.
3.-Arretabereziaeskainikozaiebestejakintzabatzukeskuratzekoizaerainstrumentaladutenjakintza-arloei.
4.-Jakintza-arloen bidezko antolamendua egingo bada ere, aintzathartuko da hezkuntza-etapa horren izaera orokorra, adin horretakoikasleen bizipenei eta ikasitakoa integratzeko premiari erreparatuta.Hezkuntza-etapa horretan, hezkuntza-ekintzak ahalegina egingo duikasleenbizipenaketaikasketakintegratzeko,etaekintzahoriikasleenlan-erritmoraegokitukoda.
12. artikulua.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako irakasgaiak
1.-Irakasgai hauek irakatsiko dira Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakomailaguztietan:
l EuskaraetaLiteratural GaztelaniaetaLiteratural AtzerrikoHizkuntzal Matematikal GizarteZientziak,GeografiaetaHistorial GorputzHezkuntza
2.-Horiez gainera, lehen mailatik hirugarren mailara bitartean, ikasgaihauekirakatsikodira:
l NaturaZientziakl Herritartasunerakoetagizaeskubideetarakohezkuntzal Plastikarenetaikusizkoenhezkuntzal Musikal Teknologiak
Lehenetabigarrenmailetan,lehenhezkuntzarenazkenzikloanbainobijakintzagaigehiagoikasiahalizangodira,gehienez.
Hirugarrenmailan,ikastetxeekbiikasgaihauetanbanadezaketeNaturaZientzienikasgaia:batetik,BiologiaetaGeologia,eta,bestetik,FisikaetaKimika. Ikasgaihori,halaere, ikasgaibakartzat jokoda, ikasleak
Dekretuaren atalak
27
mailazigarokoduenalaezerabakitzeko.
Irakasgaibatzuentrataerazehatzagorabehera,denetanjorratukodirairakurmena,mintzamenaetaidazmena,ikus-entzunezkokomunikazioa,informazioarenetakomunikazioarenteknologiaketabaloreetanhezikoda,batezeregizon-emakumeenberdintasunarietaemakumeenkontrabiolentziarikezeragitearidagokionez.
Irakurketaezinbestekofaktoreadaoinarrizkogaitasunakgaratzekoetakomunikaziorako gaitasuna sendotzeko. Ikastetxeek ikasgai guztienhezkuntza-jardueran bermatu behar dute irakurketari eskainitakodenbora,mailaguztietan.
3.-Laugarrenmailan,lehenpuntuanadierazitakoikasgaiezgain,Etikaetagizabidehezkuntzairakatsikoda.
Mailahorretan,Matematikaikasgaiabieduki-aukeretanantoladezaketeikastetxeek, ikaslearen egoerari erreparatuta; hau da, ikasleak mailahoriamaitzeanMatematikaikastenjarraitukoduenalaez.
Ikasturtehonetakoirakasgaibatzuentrataerazehatzagorabehera,denetanjorratukodira irakurmena,mintzamenaeta idazmena, ikus-entzunezkokomunikazioa, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak etabaloreetan heziko da, batez ere gizon-emakumeen berdintasunari etaemakumeenkontrabiolentziarikezeragitearidagokionez.
4.-Adierazitakoikasgaiezgain,hautazkoikasgaiak,aukeraaskekoaketaerrefortzukoedoindartzekoikasgaiakizangodira,hurrengoataleaneta26.artikuluanadieraztendenmoduan.Lehenhirumailetanhautazkoikasgairenbatikasiahalizangoda.Laugarrenmailanhautazkoikasgaibatedogehiagoeginahalizangodira.
5.-Laugarrenmailan,aukeraaskekozortzi irakasgaihauetatikhiru ikasibeharkodituzteikasleek:
l BiologiaetaGeologial FisikaetaKimikal PlastikarenetaIkusizkoenHezkuntzal Informatikal Latina
Dekretuaren atalak
28
l Musikal AtzerrikoBigarrenHizkuntzal Teknologia
Goianadierazitakozortziirakasgaiakeskainibeharkodituzteikastetxeek.Ikasleenaukeraketaorientatzeko,irakasgaihoriekzenbaitaukeratanbildaitezke.
6.-Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako Hezkuntza eta EtikaetaGizabideHezkuntzairakasgaiekberezikilandukodutegizonenetaemakumeenartekoberdintasuna.
7.-Hezkuntza-etapairakasgaitanantolatukobadaere,aintzathartukodaetapari dagokion diziplinartekotasuna eta oinarrizko gaitasunak etahezkuntza-gaitasunorokorrakeskuratzekoegitenduenekarpena.Lehenetabigarrenmailan,irakasgaiakarloorokorretanantoladaitezke.
13. artikulua.- Elebitasuna eta eleaniztasuna
1.-Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak neurriak hartuko dituhezkuntza-sistema elebiduna sendotzeko eta ikasleek, OinarrizkoHezkuntza amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntzaofizialetan komunikatzeko gaitasuna eskuratuko dutela bermatzeko.Xedehorilortzeko,ikastetxeekeuskaraetagaztelanialandukodituzteOinarrizko Hezkuntzan, ikasleek eskura ditzaten bi hizkuntza horiekulertzekoetaahozeta idatzizadieraztekotrebetasunak.Xedeadabihizkuntzahoriekharremanetarakoetaerabilerakohizkuntzakizateaetaeremupertsonalean,sozialeanetaakademikoanerabiltzea.
2.-Aurrekoidatz-zatianadierazitakohelburuaklortzeko,ikastetxeek,berenhizkuntza-proiektuaaintzathartuta,berenezaugarrietaramoldatuetaegokituko dute dekretu honek egindako curriculum-planteamendua;halaber, aintzat hartuko dute hizkuntzak komunikazio-hizkuntza gisaerabiltzea dela bide egokiena elebitasunaren helburua lortzeko etajakintza-arloetaikasgaibakoitzekocurriculum-edukiakirakasteko.
3.-Elebitasunaoinarrihartuta,ikasleeleanitzaksortzekoxedeaerdiesteko,atzerri-hizkuntzenikaskuntzaetaerabilerakfinkatzekoneurriakezarrikodituzte ikastetxeek, eta bermatu egingo dute bete egiten direla bi
Dekretuaren atalak
29
hizkuntzetarako ezarrita dauden gaitasun-mailak. Ikastetxeek aukeraizango dute zenbait ikasgai atzerri-hizkuntza horietan irakasteko,horretarakoarautzendirenbaldintzakbetez.
4.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakaukeraemangoduikasleekDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzan ikasitako hizkuntzen jakintza-ziurtagiriofizialakeskuratzekoprobahomologatuakeginditzaten,eta,horrekinbatera,sustatuegingoduBatxilergoaegingoezdutenikasleekhizkuntzakikasiahalizanditzaten.
5.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailak,bereeskuduntzenaraberaerabakikodituEuskalAutonomiaErkidegokobaimendutakoatzerrikozentroekirakatsibeharrekoespainiaretaeuskalhizkuntzaetakultura,Espainian dauden atzerriko zentroen erregimenari buruz 806/1993ErregeDekretuak(maiatzaren28koa)dioenarenarabera.
14. artikulua.- Ordutegia
1.-Lehen Hezkuntzan, 875 orduko ordutegia bete beharko da urtean,ikasturtebakoitzean.Jakintza-arlobakoitzalantzekobehardendenboraizangodaarlobakoitzariesleitutakoordutegia,betiere,aldebaterautzigabehezkuntza-etapahorrenizaeraorokorraetaintegratzailea.
2.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, 1.050 orduko ordutegia betebeharkodagutxienezikasturtebakoitzean.
3.-Eskola-antolamendua errazteko eta ikastetxeek aukera izan dezatenberenezaugarriespezifikoeierantzuteko,berenhezkuntza-,hizkuntza-etacurriculum-proiektuarekinbatetorriz,ikastetxebakoitzakjakintza-arlo eta irakasgaienarteanbanatukodituorduhoriek; betiere, I. etaII.eranskinetanaraututakogutxienekoordutegiabetezetaHezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ezarritako prozedurari jarraituz.Eranskinekerreferentziagisaadierazitakoordutegiabetebeharkoduteaukerahoribaliatzenezdutenikastetxeek.
Dekretuaren atalak
30
4.-Eskola-egunekgoizekoetaarratsaldekosaioakizangodituzte.Astekoarratsalde bat irakasle guztien parte-hartzea eskatzen duten lanakegiteko erabiltzea baimendu dezake Hezkuntza, Unibertsitate etaIkerketaSailak,bainahorrekezduesannahiikasleenastekoordutegiamurriztubehardenik.Salbuespenezkoarrazoiakbeharkodiraeskola-egunakbestemodubateraantolatzeko.
15. artikulua.- Eskola-egutegia
1.-Ikastetxearenhezkuntza-proiektuarekinkoherenteizandaerabakikoduikastetxebakoitzakbereeskola-egutegia.Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailak,urtero,erreferentziazkoeskola-egutegiabatfinkatukodu.Egutegihorrek175irakastegunizangoditu,gutxienez.
2.-Eskola-ikasturteak inoiz ez dira hasiko irailaren bata baino lehen,eta amaitzeko azken eguna ekainaren hogeita hamarra izango da.Salbuespenez, Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programetakolantokikoprestakuntzaegiteko,aldaegindaitezkeadierazitakomugahoriek,enpresenjarduerarenlan-baldintzekhorrelajokatzeaeskatzenbadute.
16. artikulua.- Ratioak
1.-LehenHezkuntzan,25ikaslekosatukodute,gehienez,unitatebakoitza,etaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzan,berriz,gehienezkokopurua30ikaslekoaizangoda.
2.-Mailazigarogabekoikasleakedohezkuntza-sistemaraberandusartudiren ikasleak izateagatik, talderen batek gehienezko ratioa gaindituahal izango du, baina taldeak ezingo du ehuneko hamarrean bainohandiagoangaindituadierazitakoratioa.
3.-Irakasle/ikasgelaerlazioahandituahalizangoda,ikasleenezaugarrieierreparatuta eta ikastetxearen programa eta proiektu baimendueierreparatuta.
Dekretuaren atalak
31
III. KAPITULUA: IKASTETXEAREN HEZIKETA PROIEKTUA ETA CU-RRICULUM PROIEKTUA
17. artikulua.- Ikastetxearen Hezkuntza Proiektua
1.-Dekretuhonenesanetara,ikastetxeakegindakohezkuntza-aukeraetaharkezarritakojardunbide-ildonagusiakjasotzendituenproposamen-agiri osoa izango da Ikastetxearen Hezkuntza Proiektua, hezkuntza-komunitateak ikastetxean egingo duen hezkuntzako esku-hartzeakoherentziazzuzentzekoerreferentziatzaterabilikodena.
2.-Honako hauek jasoko ditu Ikastetxearen Hezkuntza Proiektuak:hezkuntza-jarduerarenbalioak,helburuaketalehentasunak;ikaskuntza-prozesuanzerhizkuntzaerabilikodirenfinkatzekoirizpideaketaaukeraaskeko irakasgaien eskaintza egiteko erabiliko direnak; ebaluazio-prozesukoalderdiorokorrak;tutoretzakoekintza-planaetaaniztasunarentrataerarakoneurriak;etaikastetxeakerabakitakobestelakoalderdiak.Hori guztia finkatzeko, euskal gizartearen eta ikastetxearen berarentestuingurusozioekonomikoarietakulturalarierreparatubeharzaio,baietaikasleenezaugarrieietapremieiere.Halaber,aintzathartubehardahezkuntza-helburuak lortzeko eta oinarrizko gaitasunak eskuratzekobidea erraztea izan behar duela agiri horrek finkatutako neurrienhelburuak.
3.-Ikastetxeetakoordezkaritza-organogorenarenetaitundutakoikastetxepribatuetako ordezkaritza-organo titularraren egitekoa izango daIkastetxearenHezkuntzaProiektuaonartzea.Agirihoriargitaraemanbeharkoda.
4.-Ikastetxeek, halaber, familiekiko, profesionalekiko eta ikasleekikokonpromisoaksustatukodituzte,batzuekzeinbesteekzereginkizunetajardueraegitekokonpromisoahartukodutenzehaztekoetahezkunta-prozesuaerrazteko.
5.-Ikastetxeek, beren autonomia erabilita eta araututako esparruarenbarruan, esperimentazio-saioak eta lan-planak egin ditzakete,antolamendu moduak probatu eta eskola-ordutegia handitu; baina,betiere,familiakapartekoekarpenikegiterabehartugabeetahezkuntza-administrazioarieskakizunikegingabe.
Dekretuaren atalak
32
18. artikulua.- Ikastetxearen Hizkuntza Proiektua 1.-Dekretu honen esanetara, hizkuntzen irakaskuntzarekin eta
erabilpenarekinlotutakoalderdiguztienplangintzaegingoduenagiriada hizkuntza-proiektua, ikastetxeek egindakoa, beren hezkuntza-esparruan aplikatzeko. Hezkuntza-proiektuan jasotako ikaskuntza-prozesuanhizkuntzaknola irakatsikoetaerabilikodirenfinkatukoduhizkuntza-proiektuak, eta zehaztu egingo zer-nolako trataera izangoduten hizkuntzek curriculum-proiektuan. Agiri horretan jasotakoerabakiekeraginzuzenaizangoduteikastetxekobesteagiribatzuetan;esaterako, barne-araudian, urteko plangintzan, barne- eta kanpo-harremanakarautukodituztenprintzipioetan,etaabarretan. Izanere,azken horien bidez gauzatuko dira hizkuntza-proiektuan adostutakoprintzipioak.
2.-Ikastetxeek hezkuntza-proiektuaren barruan jasoko dute berenhizkuntza-proiektua.
19. artikulua.- Ikastetxearen Curriculum Proiektua
1.-Dekretu honen esanetara, dekretu honexek araututako curriculumakikastetxebakoitzeanduenzehaztapenadacurriculum-proiektua.
2.-Curriculum-proiektuak ikastetxearen testuinguru sozioekonomikoraeta kulturalera, ikasleen ezaugarri eta premietara, eta ikastetxearenhizkuntza-aukeretaraetabaliabideetaraegokitubehardudekretuhoneneranskinetanaraututakocurriculuma;betiere, ikastetxekohezkuntza-proiektua erreferentziatzat hartuta. Hala, curriculum-proiektuakOinarrizko Hezkuntzako irakaskuntza-edukiak zehaztuko ditu LehenHezkuntzako zikloetarako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakomailaguztietarako,edukihoriekdekretuhonetanaraututakocurriculumofizialabetezirakatsdaitezen.
Dekretuaren atalak
33
3.-Ikastetxearen Curriculum Proiektuak honako alderdi hauek finkatukoditu,gutxienez:
lHezkuntza-jarduerari lotutako gaitasunak, helburuak eta edukiak,ikasleen beharrei egokitutakoak, irakaskuntza-alderdi guztietanjasoak.
lZiklo edo ikasturte bakoitzeko ebaluazio-irizpideen zehaztapena,etapabakoitzaamaitzeaneskuratubeharrekogutxienekogaitasun-mailak, eta ikasleen ebaluazio- eta promozio-prozesuari buruzkoerabakiak.
lIkastetxearenHizkuntzaProiektukocurriculum-alderdiak.lPedagogia-irizpideen eta irizpide didaktikoen zehaztapena, bai
eta metodologia-aukerena eta curriculum-materialei buruzkoaere, betiere, ikastetxeko irakasleen lanaren jarraikortasuna etakoherentziabermatutaizanda.
lHezkuntza-laguntzaren premia berariazkoa duten ikasleen egoeraosotasunean tratatzeko irizpideak, bai hezkuntza-premia bereziakdituztenikasleena,baigaitasunindibidualhandiakdituztenena,baihezkuntza-sistemaraberandusartudirenena.
lAukerakotasunari eta curriculum desberdineko alderdiei buruzkoerabakiak.
lTutoretza-ekintzarako irizpideaketahezkuntza-orientazioaegitekomoduariburuzkoak.
4.-Hezkuntza-etapabatbainogehiagoirakastendituztenikastetxeetakocurriculum-proiektuek zehaztueginbeharkodituztehezkuntza-etapabakoitzarenezaugarriak,haienartekokoherentziazainduz.
20. artikulua.- Ikastetxearen Curriculum Proiektua egitea
1.-Zikloaketaikasturteakezartzendirenneurrianegingoduteikastetxeekcurriculum-proiektua. Ezarpen-prozesua amaituta, HezkuntzaAdministrazioari aurkeztuko zaio curriculum-proiektua, eta azkenhorrek,hezkuntzakoikuskaritzarentxostenajasoondoren,curriculum-proiektuak hari aplikagarri zaizkion arauak betetzen dituen ala ezerabakikodu,eta,horrierreparatuta,proiektuarenbideragarritasunariburuzkooharrakegingoditu.
Dekretuaren atalak
34
2.-Ikastetxe publikoetan eta itunduetan, Irakasleen Klaustroak eginbeharko du curriculum-proiektua. Klaustroari dagokio curriculum-proiektuaonartzea,baina,huraonartuaurretik,EskolaKontseiluareniritzia jasobeharkoda ikastetxepribatu itunduetan,etaOrdezkaritzaOrgano Gorenarena ikastetxe publikoetan. Curriculum-proiektuanxedatutakoak urteko planaren bidez gauzatuko dira ikasturteanzehar,eta,zehazki, irakaskuntza-jardueretakoprogramarenbidezetaprestakuntza-jardueretako,eskolazkanpokojardueretakoetajardueraosagarrietakoprogramarenbidez.
3.-Finantziazio publikorik gabeko ikastetxe pribatuetan, curriculum-proiektuanorkeginetaonartubeharduenjakiteko,eskumenenbarne-banaketarierreparatubeharkozaio.
4.-Ikastetxean irakasten diren hezkuntza-etapa guztiak landuko ditucurriculum-proiektuak. Hasierako hezkuntza-etapetatik ikasleak jasoohi dituzten ikastetxeetan, etapa bakoitzeko curriculum-proiektuakegitekoprozesuakoordinatzekobatzordebateratukoda,etapahorienartekokoherentziabermatzeko.
5.-Ikasturte hasieran, jakitera eman beharko dira maila bakoitzeangainditubeharrekogutxienekohelburuaketaikastetxearencurriculum-proiektuanonartutakoebaluazio-irizpideak.
6.-Ikastetxeetako hezitzaileek autonomia izango dute hezkuntza-mailahorretan erabili behar den material didaktikoa aukeratzeko, betiereDekretuhoneneranskineanezarritakocurriculumeraegokitzenbadira.
7.-Testuliburuak eta bestelako materialak eskuratu eta argitaratzeko ezda beharko Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren baimenik.Nolanahiere,liburuetamaterialonzorroztasunzientifikoaetahizkuntzaegokitu egin beharko dira ikasleen adinera eta dekretu honetanaraututakocurriculumera.Eraberean,islatuetasustatueginbeharkodituzte gure ordenamendu juridikoaren printzipio, balore, askatasun,eskubide eta betebeharrak, baita lege hauetan jasotako printzipioeta baloreak ere: otsailaren 19ko 1/1993 Legean Euskal EskolaPublikoarenean abenduaren 28ko 1/2004 Lege Organikoan GeneroBiolentziaren kontra guztiz babesteko neurriei buruzkoan; izan ere,hezkuntza-jardueralegehorietaraegokitubeharda.
Dekretuaren atalak
35
8.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailaridagokioikastetxeekberenpedagogia-autonomiaerabilizaukeratutakotestu-liburuaketagainerakocurriculum-materialak ikuskatzea, ikaskuntzako eta irakaskuntzakoelementuguztiakikuskatzekoohikoprozesuarenbaitan.
21. artikulua.- Ikasgelako curriculum-plangintza
1.-Ikastetxearen Curriculum Proiektuari jarraituz egingo dute irakasleekberen irakaskuntza-jarduna, hura ikasleen berariazko ezaugarrietaraegokituz.
2.-Ziklo edo, hezkuntza-etaparen arabera, ikasturte bereko ikasketakirakasten dituzten irakasleek koordinatu egingo dituzte ikasgela-programazioak,elkarrenartekokoherentziaizandezaten.
3.-Jakintza-arloedoirakasgaiberairakastendutenirakasleekelkarrekinegingodutelanikasgelakocurriculum-programazioaegiteko,elkarlanhorrenbidezbermatutaizandaitezenbai ikasketenkoordinazioa,baijakintza-arlo edo irakasgai berak ikasten ari diren ikasleen aukera-berdintasuna, eta hezkuntza-etapako nahiz Oinarrizko Hezkuntzakoikasketenprogresioa.
22. artikulua.- Irakasle-taldea
1.-Ikasgelabateanesku-hartzendutenirakasleekosatzenduteirakasle-taldea. Antolamendu-neurriez baliatuz, Oinarrizko Hezkuntzakoikasletaneskuhartzendutenirakasleenkopuruamurriztenahalegindukodiraikastetxeak;batikbat,LehenHezkuntzan,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzako lehen mailetan eta Hasierako Lanbide PrestakuntzakoProgrametan.Halaber,posibledenheinean, jakintza-arloak irakastendituztenirakasleekezduteikasle-taldezaldatukoDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzanzehar.
Dekretuaren atalak
36
2.-Tutoreekbiikasturteegingodituzte,gutxienez,ikasle-taldeekin,etabiikasturtehoriekbatetorrikodira,LehenHezkuntzan,hezkuntza-etapahorretako zikloekin. Behar bezala justifikatu beharko dira arau horriegindakosalbuespenak.
23. artikulua.- Tutoretza- eta orientazio-arloa
1.-Hezkuntza-orientazioa etengabeko laguntza-prozesu sistematikoada, hezkuntza-jarduerak bere barnean hartzen duena, eta helburudu ikasleei gaitasunak eskuratzeko laguntza ematea, beren proiektupertsonalarenetaprofesionalarenjabeizandaitezen.
2.-Ikastetxearen hezkuntza-proiektuari jarraiki, Tutoretza-plana daikasle guztiekin eskolaldi osoan tutoretza-jardueretan landuko direnorientaziokoetabestelakoekintzakantolatzekoegitura.Ekintzahorienhelburuaikasleekoinarrizkogaitasunakeskuratzeada.
3.-Tutoreei dagokie plan hori aurrera eramatea, irakasle-taldearekin etaikasle-taldearengan eragiten duten gainerako eragileekin batera.Ikastetxean orientazio-lanetan aritzen diren profesionalek lagunduegingodiotetutorearilanhorretan.
4.-Ikastetxeetakotutoretzaplanekatalhauekizangodituzte,gutxienez:lTutoretzanlandukodirengaitasunak,helburuaketaedukiak(ikasleei
emandako orientazioari eta haien jarraipena egiteari buruzkoak),ikasleenpremieiegokituta.
lTutoreak ikasleekiko, irakasle-taldearekiko eta familiekiko eginbeharrekolanaketabestelakolanak.
lEkintzahoriekikasturteanzeharegitekoplangintza.lTutoretza-planaebaluatzekoirizpideak.
5.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakjarraibideakemangodituOinarrizkoHezkuntzakotutoretza-planakeginetaaurreraeramateko.
Dekretuaren atalak
37
6.-Tutoreak, irakasle-taldearen aholkularitza jasota, eskola-orientazioindibidualekotxostenbategingodu,familieiinformazioaematekoetaikasleei orientazioa emateko, dauden aukeren artean hautaketa bategiteko.Txostenhorietapabakoitzarenamaieranegingoda,gutxienez,eta baita aparteko inguruabarrek hala eskatzen badute; esaterako,ikaslebatekziklozedoikasturtezigarobeharezbadu.Txostenhoriekguztiakisilpekoakizangodira.
LehenHezkuntzaamaitzeanegingodentxostenindibidualak,gutxienez,adierazibehardu ikasleakzenbaterainoeskuratudituen ikasedukiak,batik bat, ikasle horren hezkuntza-garapena gehien baldintzatukodutenak.Halaber,ikaslearenbanakakoarretabermatzekofuntsezkotzatjotzendirenalderdiakjasobeharkoditutxostenhorrek.
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren edo Hasierako LanbidePrestakuntzakoProgramabatenamaieranegindakotxostenaketorkizunakademikoari edo lanbidezkoariburuzkoorientazioaemanbehardioikasleari.
IV. KAPITULUA: ANIZTASUNAREN TRATAERA
24. artikulua.- Aniztasunaren trataerarako neurriak
1.-Aniztasunaren trataerarako neurriek xede hauek dituzte: ikasleenberariazko hezkuntza-premiei erantzutea eta ikasleek curriculumeanjasotako oinarrizko gaitasunen gutxieneko mailak eskuratzea. Neurrihoriek bide bat ireki behar dute, adierazitako helburuak eta xedekotitulazioaklorditzatenikasleek.
2.-Aniztasunarentrataerarakoneurriekerantzuneginbehardieteikasleenhezkuntza-premiei,haien ikasteko interesa,motibazioaetaahalmenaaintzat hartuta, ingurune normalizatu eta inklusibo batean ikasdezaten.
3.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakekintzakonpentsatzaileakbultzatukodituegoeraindibidualedokolektibotxarreandaudenikasleeneskolatzearekiko.Horretarako,aniztasunatratatzekoneurriakarautukodituSailak,antolakuntzakoaketacurriculumekoak,ikastetxeek,beren
Dekretuaren atalak
38
autonomiaerabilita,ikasleenezaugarrietaramoldaetaantoladitzatenikasketak.Ikastetxepublikoetapribatuitundueibaliabideakhornitzeko,kontuan hartuko da ikastetxeek zer neurritan eskolatzen dituztenpertsonahoriek.
4.-Besteak beste, neurri hauek arautuko dira: ikasle-talde arrunteanlaguntza ematea; talde-banaketak; aukerako irakasgaien eskaintza;indartze-neurriak;curriculumarenegokitzapenak;irakasgaiakjakintza-arlotan jasotzea, ikasle-taldeetako irakasleen kopuruak murrizteko;eskolatzeosagarrikoprogramak;hezkuntzakoesku-hartzeorokorrekoetaespezifikokoproiektuak;curriculumdesberdinekoprogramaketahezkuntza-laguntza espezifikoa behar duten ikasleen tratamendubanakatuaegitekoprogramak;etaunitatebakoitzekoirakasleenratioakhanditzea.
5.-Ikasle-taldeetakoirakasleenkopuruamurriztekoirakasgaiakjakintza-esparrutan biltzen badira, jardunbide horrek eutsi egin beharko diejakintza-arloen eta irakasgaien helburuei, edukiei eta ebaluazio-irizpideei,baietahorieiguztieiesleitutakoordukopuruariere.Ikasketenantolamendua aldatuko du integrazio edo biltze horrek, baina ez dueraginik izango ikasleakgorakomailetara igarotzekohartubeharrekoerabakietan.
6.-Curriculumeko helburuak lortzea errazteko, berariazko prozedurakezarriko dira, baldin eta beharrezkoa ikusten bada jarduera-planberezibategitea,hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleenpremieierantzuteko. Plan horrek curriculum-egokitzapenak egin ditzake,curriculumaren edukietatik eta ebaluazio-irizpideetatik aldenduz.Ikaslearekikojarduera-planeanadierazitakocurriculum-egokitzapenenhelburuahauxeda:oinarrizkogaitasunakahaliketagehiengaratzeaikasle horiengan. Curriculum-egokitzapen horietan finkatutakoebaluazio-irizpideak izango dira ikasleen ebaluazioa eta promozioaerabakitzekoerreferentziak.
7.-Ahalmen intelektual handiko ikasleen eskolatzea malgutzeko aukeraizangoda,irakaskuntzahaienikasketa-erritmoraegokituta;hala,aukeraizango da ikasle horiek garaia baino lehenago sartzeko hezkuntza-etapa batean edo etaparen baten iraupena laburtzeko, baldin etabeharrezkotzatjotzenbadaikasleenorekapertsonalaetasozializazioagaratzeko.Halakoneurriakhartzeko, jarduera-planbateginbeharko
Dekretuaren atalak
39
da,normalizazioaetainklusioaerreferentziazkoprintzipiotzathartuta,ikaslearen premiei osoro erantzuteko. Ikasle mota hori hautematekoprozedurabatezarrikoda.
8.-Ikastetxeek curriculum-proiektuan jasoko dituzte aniztasunarentrataerarakoneurriak.
25. artikulua.- Aniztasunaren trataera Lehen Hezkuntzan
1.-Esku-hartze hezitzaileak aintzat hartu behar du ikasleen ezaugarrienaniztasunarenprintzipioa,horibaitaikasleguztiengarapenabideratzekoetaikaslebakoitzarenpremieiegokitutakoarretaematekobidea.
2.-Behin ikasleen hezkuntza-premia espezifikoak goiz hautemanda,antolakuntzako nahiz curriculumaren arloko neurriak har daitezke,ikasleen heziketaren indargarri. Neurri hauek har daitezke, besteakbeste: laguntza ematea talde arruntean, ikasle-taldeen taldekatzemalguakegiteaetacurriculumeanegokitzapenakegitea.
3.-Curriculumeko eta antolakuntzako neurriak hartuko dira hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleekaukeraizandezatenberenahalmenakahaliketagehiengaratzekoetahezkuntza-etapakohelburuaklortzeko.Ikasleen hezkuntza-aurrerapen egokia bermatzea da neurrionhelburua.
26. artikulua.- Aukerakotasuna eta indartze-jarduerak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan
1.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakocurriculumakaukerakotasunerakoetaindartze-jarduerenezarpenerakoeremubateskaintzendieikasleei,etaeremuhoriezartzeakhelburuhaudu:ikasleenintereseietapremieierantzutea,ikasketakindartzeaikasleakpremiahandienaduengaietan,orientazio-aukerak handitzea, bizitza aktiborako trantsizioa errazteaetaOinarrizkoHezkuntzakohelburuekfinkatutakogaitasunakgaratzenlaguntzea.
2.-Eremuhorretan,hiruirakasgaimotaeskainikodira:hautazkoak;hezkuntzaindartzekoak;etaaukeraaskekoak,12.5artikuluakaraututakoak.
Dekretuaren atalak
40
3.-Hautazkoirakasgaiakdituztenmailetan,ikastetxeekbetieskainibeharkodute Atzerriko Bigarren Hizkuntza, eta, 3. mailan, Kultura Klasikoa.Hautazkoirakasgaieneskaintzaegiteko,Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakaraubidezonartutakoakeskainikodituzteikastetxeek.Eskaintzahorrekzabalaetaorekatuaizanbehardu.
4.-4. mailan, soilik egoera hau gertatzen bada izango da posibleikastetxeak finkatutako aukera askeko irakasgaien edo irakasgaihorrenmultzokatzeenaukeraketamurriztea:irakasgaihorietakorenbatirakastekonahikoaikasleezizatea.Denaden,murrizketahoriegiteko,aurrezezarritakoirizpideobjektibobatzukerabilibeharkodira.
5.-Ikastetxeekinformazioaetaorientazioaemangodieteikasleei,dekretuhonetako 12.5. artikuluan adierazitako irakasgaien eta hautazkoirakasgaien aukeraketa egiteko. Hala, helburua izango da ikasleakegindakoaukeraketabaliagarriaizateaoinarrizkoikasketakfinkatzekoetagerorakoheziketa-aukerakedolaneratze-aukerakerrazteko.
6.-Ikastetxeekzenbaitirizpideezarditzaketeikasleakindartze-irakasgaibatikasdezanhautazkoirakasgaiarenordez;betiere,ordea,beharrezkoaikusi bada neurri hori hartzea nahitaezkoa dela ikasleak oinarrizkogaitasunak eskuratzeko. Ikastetxeek ezarriko dute indartze-irakasgaihoriencurriculuma.
27. artikulua.- Esku-hartze orokorreko eta esku-hartze espezifikoko proiektuak.
1.-Esku-hartzeorokorrekoproiektuenbidez,egoeratxarrekoinguruneetandaudenikastetxeekerantzunegingodioteikasleenhezkuntza-premiei,ikastetxeosoanedohezkuntza-etaparenbateanesku-hartzeorokorrekoplanteamendubateginez.
2.-Hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleen egoerari aurre egitekoegitendiraesku-hartzeespezifikokoproiektuak.Premiahoriensorburua,besteakbeste,izandaitekeikasleaahulezia-egoerandagoengizarte-edo kultura-ingurune bateko kide izatea, eskolara egokitzeko arazolarriakizateaedoeskola-porrota.
Dekretuaren atalak
41
3.-Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak finkatuko ditu, berariazegindako deialdien bidez, proiektu horiek zehazteko eta aurreraeramatekobaldintzak.
28. artikulua.- Curriculum desberdineko programak
1.-Ikastetxeek curriculum desberdineko programak antola ditzakete,ezaugarri jakin batzuk dituzten ikasleentzat. Programa horiekHezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak finkatutako markoaneginbeharkodira,ikasleenegoeraebaluatuondoren.Hala,programahorien xedeko ikasleak hauek dira: curriculumaren edukiak, jarduerapraktikoaketairakasgaiakbestelakomodubateanantolatzeakomenizaienak eta hezkuntza-etapako helburuak eta oinarrizko gaitasunaknahizDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-tituluaeskuratzekometodologiaespezifikobatjarraitzekopremiadutenak.
2.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako hirugarren mailan has daitezkeikasleakprogramahorietanpartehartzen.Programahorietanpartehardezakete,halaber,bigarrenmailaamaituondoren,hirugarrenmailaraigarotzeko moduan izan ez eta Derrigorrezko Oinarrizko Hezkuntzanmaila bat errepikatu duten ikasleek. Dena dela, ikasleak programahorietansartzeko,beharrezkoaizangodahaienebaluazioakademikoaeta psikopedagogikoa egitea, Hezkuntza, Unibertsitate eta IkerketaSailakezarritakomoduan,eta,programansartuaurretik, ikaslearietaharenfamiliarientzunbeharkozaie.
3.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakegokituegingodudekretuhonekezarritakocurriculumaetabiesparruespezifikotanantolatukodu. Esparru batek hizkuntzetako eta gizarte-arloko prestakuntza-elementuak bilduko ditu, eta besteak, berriz, prestakuntza-elementuzientifiko eta teknologikoak. Programa horietan parte hartzen dutenikasleek hezkuntza-etapako, gutxienez, hiru irakasgai ikasi behardituzte,ahalbadaikasle-taldearruntean,aurrekoesparruetatikkanpo.
Hizkuntza- eta gizarte-esparruak bere baitan jasoko ditu, gutxienez,GizarteZientziak,GeografiaetaHistoria,GaztelaniaetaLiteraturaetaEuskara eta Literatura irakasgaien oinarrizko curriculum-alderdiak.
Dekretuaren atalak
42
Esparru zientifiko eta teknologikoak, berriz, Matematika, NaturarenZientziaketaTeknologia ikasgaieidagozkienak jasokoditu.AtzerrikoHizkuntzaezbadahizkuntza-etagizarte-esparruanjasotzen,aurrekoparagrafoanadierazitakohiruirakasgaietakobatengisanikasibeharkoda.
4.-Curriculum desberdineko programek zehaztu egin beharko dute zermetodologia, eduki eta ebaluazio-irizpide erabiliko dituzten, ikasleekoinarrizkogaitasunakeskuratukodituztelabermatzeko.
5.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakooinarrizkogaitasunaketahelburuakizango dira curriculum desberdineko programetan parte hartzendutenikasleakebaluatzekoerreferentzia,etahoriekguztiakprogramabakoitzarenebaluazio-irizpideespezifikoetanadierazikodira.
6.-Programaamaituta, ikaslerenbatekezbadituDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzako graduatu-titulua eskuratzeko baldintzak bete, ikasleakaukeraizangodu32.3artikuluakaraututakoabainourtebetegehiagozjarraitzekoprograman.
29. artikulua.- Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programak
1.-Hezkuntza,Unibertsitateeta IkerketaSailakarautuetazehaztukoduzer baldintza bete beharko diren hasierako lanbide-prestakuntzakoprogramak baimendu, eta, horien bidez, gazteen gizarteratzea,eskolatzea eta laneratzea bultzatzeko. Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakoikastetxeekbideratukodituzteprogramahoriek,zuzeneanedoakordioak,hitzarmenakedokontratazioakeginezerakundepublikoedopribatuekinnahizpertsonafisikoekin.
2.-Programaren hasierako urteko abenduaren 31 baino lehen hamaseietahemezortziurtebitartekoadinabetetadutenikasleaksardaitezkehasierako lanbide-prestakuntzako programetan; betiere, ez baduteDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratu.Komunitate terapeutikoetan, espetxeetan edo antzeko zentroetandauden pertsonen kasuan soilik eman daiteke adin hori gainditzekobaimena.
Dekretuaren atalak
43
3.-Salbuespenez,etaikaslearennahizharengurasoedotutoreekinadosjarrita,adinhorihamabosturteramurriztudaiteke,baldineta,bigarrenmailaeginondoren, ikasleakezbadituhirugarrenmailara igarotzekobaldintzakbetetzenetahezkuntza-etapahorretanmailabaterrepikatubadu. Ikasle horiek programan sartzeko, ebaluazio akademiko etapsikopedagogiko bat egin beharko da, araututako eran. Halaber,orientaziopertsonalekoetaprofesionalekoplanbateginbeharkoda,etaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-tituluaeskuratzekomoduluakikastekokonpromisoahartubeharkoduteikasleek.
4.-Hasierako lanbide-prestakuntzako programek erreferentziatzat izanbehardute lanbide-profilbat,etaprofilhorigaitasunorokorrenbidezetagaitasunpertsonal,sozialetaprofesionalenbidezadierazikodute.Profilhoriadierazteko,azaldutakoezgainera, lanbide-gaitasuneneta,halabadagokio,LanbideKualifikazioenKatalogoNazionalarenegungoegituranlehenmailaduengaitasun-unitateenzerrendabatjasokoduteprogramek.
5.-Hasierakolanbide-prestakuntzakoprogramekhirumodulumotaizangodituzte: lanbide-profileko gaitasunak lantzeko berariazko moduluak,zeinak,halabadagokio,praktika-aldibatizangodutenlantokietan,etaLanbideKualifikazioenetaLanbideHeziketarenSistemaNazionalareneskakizunak beteko dituzten; oinarrizko gaitasunak zabaltzeko etahezkuntza-sistematik lan-mundurakourratsaerraztekoprestakuntza-modulu orokorrak; eta ikasleak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakograduatu-titulualortzerabideratukodituztenmoduluak.
6.-Programahorietakoderrigorrezkomoduluakgaindituondorenemandakoikasketa-ziurtagiriekeskubideaemangodiote,halaeskatzenduenari,lan-arloko Administrazio eskudunak pertsona horri eman diezazkiontitulazioaridagozkionlanbide-gaitasunekoziurtagiriak.
7.-Artikulu honetako hirugarren atalean adierazitako ikasleentzat izanezik, borondatezkoa izango da Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakograduatu-tituluaeskuratzekomoduluakegitea.Hezkuntza,UnibertsitateetaIkasketaSailakbaimendutakoikastetxeekirakatsikodituztemoduluhoriek.
8.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratzekomoduluak hiru arlo hauen inguruan antolatuko dira: komunikazio-
Dekretuaren atalak
44
arloa, gizarte-arloa eta arlo zientifiko eta teknologikoa. Hezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak egokitu egingo du Dekretu honekezarritako curriculuma, eta hiru arlo horien inguruan antolatuko du.Halaber,zenbaitprozeduraezarrikoditugraduatu-tituluaeskuratzekomoduluak ikasiko dituzten gazteek zer ikasi duten ebaluatzeko, baieskolatze arruntean, bai Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, baiprogramakogainerakomoduluetan.
9.-Praktika-aldia lantokietan egiteko fasea gauzatzeko, Hezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ikasle horien ezaugarrietarakoegokitukodu156/2003Dekretua,uztailaren8koa,LanbideHeziketakoPrestakuntza Zikloetako Lantokiko Prestakuntzako Moduluarenegikaritzaarautzekoa.
30. artikulua.- Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programak hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleentzat eta Zereginen Ikaskuntzarako Gelak.
1.-ModalitatebatbainogehiagotanegindezakeHezkuntza,Unibertsitateeta Ikerketa Sailak ezarritako hasierako prestakuntzako programeneskaintza, eskaintza horrek behar bezala erantzun diezaien ikasleengizabeharrizaneietagizarte-etaheziketa-premiei.Hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleentzakoberariazkoeskaintzaeginbeharkodumodalitatehorietakobatek.Lanpostubatlortzekoadinakoautonomiapertsonalaetasozialaizanbeharduteikaslehoriek,bainaezmodalitatearruntetansartzekoadinakoa.
2.-Gutxitasunintelektualakdirela-eta,hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleakberariazkotaldebateansartukodira,ZereginenIkaskuntzarakoLanbidePrestakuntzakotaldera,hainzuzen.
3.-Hauxe da Zereginen Ikaskuntzarako Gelen helburua: gutxitasunintelektualen ondorioz hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleaklanerakoetabizitzaaktiborakoprestatzea.Orohar,4ikasturtezhartukodiraikasleak,etahaiekhartzekogehienezkoadina20urtekoaizangoda. Salbuespenez, ikasle horien eskolaldia 21 urtera arte luzatzeabaimendudaiteke,betiere,ikaslearenjarrereietaintereseierreparatuta,ebaluazio-taldeak uste badu ikaslearen lanerako gaitasuna hobetudaitekeelahorrelajokatuta.
Dekretuaren atalak
45
31. artikulua.- Eskolatze Osagarriko Programak
1.-Heziketa-prozesuanberariazkolaguntzarenbeharreandaudenikasleentzatdaude eginak Eskolatze Osagarriko Programak. Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako ikasleak izan behar dute programako partaideak, eta,gehienez,15urtebeteakizan,programarenhasierakourtearenabenduaren31rako. Ikaslehorien laguntza-premiakezaugarri pertsonal larrietanedoeskola-historiarennolakotasuneanduoinarria,etaprogramansartuaurretikagortuaeginbehardira,ikaslehoriekiko,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakaniztasunariarretaematekoaurreikusitadituenneurriguztiak.
2.-Programa horiek helburu hau dute: ikasle horiek jarrera baikorrakgaratzea heziketa-prozesuarekiko, beren ikaskideekiko, irakasleekikoeta gizarte-ingurunearekiko, eta, horien bidez, lehenik eta behin,ikasleekarlopertsonaleanetagizarte-arloanaurreraegiteaeta,gerora,programa amaitu ondoren, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakohelburuaklortzekoprozesuariberrekitea.
3.-Eskolatze Osagarriko Programak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzairakastendutenikastetxepublikoetanegingodira,edo,bestela,gizartekoedohezkuntzakoesku-hartzeaegitendutenerakundeetaentitateetan.Azkenerakundeetaentitatehoriekprogramaosagarrihorieiburuzkohitzarmenedo itunbat izenpetukoduteHezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailarekin,berariazegingodirendeialdienbidez.
V. KAPITULUA: IKASLERIA, EBALUAZIOA, MAILAZ IGAROTZEA ETA TITULAZIOA
32. artikulua.- Eskolatzea
1.-Orohar,seiurtebetetzendutenurtenaturaleansartukodiraikasleakOinarrizko Hezkuntzan, sei urte emango dituzte Lehen Hezkuntzan,eta hamabi urte dituztela eskolatuko dira Derrigorrezko BigarrenHezkuntzan.Lauurteegingodituztebigarrenhezkuntza-etapahorretan,eta,normalean,16urtebetearteeskolatukodira.
2.-Ahalmenintelektualhandikoikasleakidentifikatubadiraetaikaslehorieimalgutu egin bazaie Lehen Hezkuntzako eskolaldia, aukera izango
Dekretuaren atalak
46
da ikasle horiei baimentzeko Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan sardaitezenhamabiurtebetetzendituztenurtenaturalabainolehen.
3.-Oro har, ikasleek eskubidea izango dute hemezortzi urte betetzendituzten urteko ikasturtera arte eskolatuak izateko eskola-erregimenarruntean. Hamabost.- 32. artikuluaren laugarren idatz-zatia honelaidatzitageratukoda:
4.-Salbuespenez, Irakaskuntza Berritzeko zuzendariak baimena emandezakeikasleek19urtebetearteDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzanjarraitzeko, baldin eta ikasleak heziketa bereziko geletan eskolatutabadaudeikastetxearruntetan,edotaikustekoetaentzutekoezintasunenedo ezintasun fisikoen ondorioz hezkuntza-premiak badituzte, edotahezkuntzaberezikolaguntzaespezializatuajasotzenbadute.
5.-Aukera izangodahamaseiurtebeteta izanetahezkuntza-etapahoriamaitugabeadutenikasleeibaimenaematekoikasketakhelduentzakoirakaskuntzanamaituditzaten;betiere,ezinbadute,laneanaridirelakoedo errendimendu handiko kirolariak direlako, erregimen normaleaneskolatutajarraitu.
33. artikulua.- Ebaluazioa
1.-LehenHezkuntzan,ikasleengaitasunenebaluazioabanakatua,jarraituaeta orokorra izango da, eta ikasleak curriculumeko arlo guztietanegindakoaurrerapenarierreparatukodio,oinarrizkogaitasunakkontuanhartuta.
2.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, ikasleen ebaluazioa banakatua,jarraituaetacurriculumekoirakasgai,arloetamoduluetanbereiziaizangoda,oinarrizkogaitasunakaintzathartuta.Ebaluaziojarraitukoprozesuhorretan, irakasgai, arlo edo moduluren bati dagozkion gaitasunakeskuratugabegeratudirenikasleekapartekoprobabategitekoaukeraizango dute. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ezarritakoprozeduraetabaldintzakbetezegingodaprobahori.
Dekretuaren atalak
47
3.-OinarrizkoHezkuntzan,hauekizangodiraebaluazioarenerreferentzianagusiak:curriculumakzikloetamailabakoitzekoarloetairakasgaietarakoezarritako ebaluazio-irizpideak, ikastetxearen curriculum-proiektuaneta programazio didaktikoetan zehaztuak. Jarduera-planek arlo edoirakasgai bakoitzean finkatutako oinarrizko gaitasunekiko ezarritakoebaluazio-irizpideakerabilikodirahezkuntza-premiaberezikoikasleakebaluatzeko.
4.-Ikasleengaitasunakebaluatzekoprozesuan, ikasle-taldeeidagozkienirakasle-taldeeklandukoduteikasleenebaluazioa,tutoreakkoordinatuta,eta, beharrezkoa ikusten bada, ikastetxeko orientazio-zerbitzuarenaholkuakjasoz.Lanhoriegiteko,ikasleeiburuzkoinformazioaeskuratubeharkodaaurretik,bai familiengandik,bai hezkuntza-komunitatekobesteeragilebatzuengandik.Irakasgaibakoitzekohasierakokalifikazioaematekoeskumenaetaardurairakasgaihuraemanduenirakaslearenaizango da, eta irakasle-taldeak batera egingo du lan ebaluazio-prozesukoerabakiorokorrakhartzeko.
5.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakerabakikoduzerprozedura-arau bete beharko diren ikasleak ebaluatzeko, eta zenbait jarraibideegin eta zabalduko ditu, ikastetxeei eta irakasleei aukera ematekoberenirakaskuntza-jardunaebaluadezaten.
6.-Ebaluazio jarraitukoprozesuan, ikaslerenbatenaurrerapenaezbadabehar bezalakoa, heziketa indartzeko neurriak ezarriko dira. Ziklokoedo ikasturteko edozein unetan har daitezke neurri horiek, ikastekozailtasunakhautemanbezainlaster.Hala,neurrihoriekhelburugarbiadute: ikasleek, heziketa-prozesuan aurrera egiteko, ezinbestekoikasketakeskuratukodituztelabermatzea.
7.-Ikasleen ikaste-jardueraz gainera, irakaskuntza-prozesua eta berekegindako lana ebaluatuko dute irakasleek, curriculumak araututakooinarrizko gaitasunak eskuratu diren ala ez aztertzeko. Ikasturtebakoitzarenamaierangutxienez,irakasle-taldeakebaluazioorokorrekoemaitzakbildukoditu,etaprozesuabideratzekoaldaketakproposatukodituedoxedehorretarakoerabakiakhartuko.
Dekretuaren atalak
48
34. artikulua. Mailaz igarotzea
1.-Lehen Hezkuntzako zikloak amaituta eta ebaluazio-prozesuarenemaitzarierreparatuta,irakasle-taldeakikasleekziklozigarokodutenalaezerabakikodu.Erabakihorihartzeko,tutoreakemandakoinformazioarietaharkadierazitakoiritziarierreparatukozaiobereziki.
Hurrengohezkuntza-zikloraigarokodiraikasleaklortutzatjotzenbadiraeskuratubeharrekooinarrizkogaitasunaketaheldutasun-maila.Ziklozigaroko dira ikasleak, halaber, ikasleek ikasi ez dituzten ikasketekez badute eragotziko hurrengo zikloa behar bezala aprobetxatzea.Halakorik gertatzen bada, laguntza emango zaio ikasleari, aurrekohezkuntza-etapanikasigabekoakikasditzan.
Aurreko atalean adierazitako baldintzak betetzen ez badira, besteurtebeteemanbeharkoduikasleakzikloberean.NeurrihoribehinbainoezdahartukoLehenHezkuntzaosoan,oinarrizkogaitasunakindartzekoedo berreskuratzeko berariazko plan batez lagunduta. Hezkuntza,UnibertsitateaetaIkerketaSailakberariazaraututakojarraibideakbetezantolatukoduteikastetxeekplanhori.
2.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzaraigarokodalortutzatjotzenbadiraeskuratu beharreko oinarrizko gaitasunak eta heldutasun-maila.Hezkuntza-etapa horretara igaroko da, halaber, ikasleak ikasi ezdituen ikasketek ez badute eragozten hurrengo zikloa behar bezalaaprobetxatzea.Kasuhorretan,laguntzaemangozaioikasleari,aurrekohezkuntza-etapanikasigabekoakikasditzan.
Ezbadirabetetzenaurrekoparagrafoanadierazitakobaldintzak,ikasleaezingodaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzara igaro;halaere,LehenHezkuntzanurtebatgehiagoemanduenikasleaigarodaiteke.
3.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako mailak amaituta eta ebaluazio-prozesuarenemaitzarierreparatuta, ikasleakmailaz igarokodirenalaez erabakiko du irakasle-taldeak. Ikasle-taldeetako irakasle guztiekosatukodituzteirakasle-taldeak,etaerabakiakirakasleguztienarteanhartukodituzte.Tutoreekegingodituzteirakasle-taldeetakokoordinazio-lanak.
Dekretuaren atalak
49
Ikasleakmailabatetikbesteraigarokodiraikasitakoirakasgaietakohelburuakgainditzenbadituzteedogehienezerebiirakasgaitanebaluazionegatiboaizanbadute;hirujakintzagaitanedogehiagotanebaluazionegatiboaizanbadute,aldiz,osorikerrepikatubeharkodutedagokionmaila.Salbuespengisa,hiruirakasgaitanebaluazionegatiboaduenikaslebathurrengomailaraigarotzekoerabakiahardezakeirakasle-taldeak,betiere,irakasle-taldearenustez, jakintzagai horien izaera dela-eta, ikasleak hurrengo ikasturteaarrakastazegitekoarazorikizangoezbadu,jakintzagaiakerrekuperatzekoaukeraegokiakbadituetahurrengoikasturteraigarotzeaikaslearenbilakaeraakademikoarenonerakobada.
Irakasgaiguztiakgainditugabehurrengoikasturteraigarotzendirenekheziketa-prozesuaindartzekoirakasle-taldeakezarrikoduenprogramaeginbeharkodute(ikasigabekoaikasteaizangodaprogramahorrenhelburua),etaindartze-programahorieidagozkienebaluazioakgainditubeharkodituzte.
4.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzan,mailaz igarotzenezden ikasleakurtebetegehiagoemanbeharkodumailaberean.Neurrihoriekhartuta,planbateginbeharkoda,ikaslebakoitzarentzatberariazkoa,aurrekoikasturtean hautemandako zailtasunak gainditzeko. Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakaraututakojarraibideakbetezantolatukoduteikastetxeekplanhori.Ikasleakbehinbakarrikerrepikatuahalizangodumailabera,etagehienezbimailaerrepikatuahalizangodituetaparenbarruan.Salbuespenez,bigarrenaldizerrepikadaitekelaugarrenmaila,hezkuntza-etapakoaurrekomailarikerrepikatuezbada.
5.-Bigarren maila-errepikapena Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoazkenmailaneginbeharbaduikasleak,urtebetezluzadaitekedekretuhonetako 32.3 artikuluak araututako adin-muga. Hemeretzi.- 34.artikuluarenseigarrenidatz-zatiahonelaidatzitageratukoda:
6.-Mailaerrepikatuondoren,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakoikasleakez baditu betetzen hurrengo mailara igarotzeko baldintzak, irakasle-taldeak,orientazio-taldeakaholkatutaetafamiliarekinhitzeginondoren,egokidenaerabakikodudaudenaukerenartean,eta,betiere,ikaslearenpremieierreparatuta.
7.-Heziketa-premia bereziak dituzten ikasleen kasuan, haiei dagozkienjarduera-planekegokituegitenbadutecurriculumaarloedoirakasgai
Dekretuaren atalak
50
batzuetan, plan horrek berak onartu beharko ditu mailaz igarotzekoirizpideak.
8.-Gurasoekedotutoreekpartehartuetababestueginbeharduteberenseme-alaben edo tutoretzapekoen hezkuntza-prozesua, jakin eginbehardutezererabakihartudiren ikasleenebaluazioarenetamaila-igoeren inguruan, eta lagundu egin behar dute ikastetxeek ikasleenheziketa aurrera eramateko hartzen dituzten laguntza- edo indartze-neurriakbetetzen.
9.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakerabakikoduzerprozedura-araubetebeharkodirenikasleakmailabatetikbesteraigarotzeko.
35. artikulua.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua
1.-Derrigorrezko bigarren hezkuntza amaitzean oinarrizko gaitasunaketa etaparen helburuak lortu dituzten ikaslek Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakograduatu-tituluajasokodute.
2.-Hezkuntza-etapahorretakoikasgaiguztiakgainditzendituztenikasleekDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua jasoko dute.Halaber, titulu hori lortuko dute, ikasturtea amaituta, ikasgai bateanedo bitan ebaluazio negatiboa jaso duten ikasleek. Salbuespenez,tituluhorilortukodutehiruikasgaitanebaluazionegatiboajasodutenikasleek,baldineta irakasle-taldeakustebadu, ikasgaien izaerarietagarrantziarierreparatuta,ikasgaihoriekezgaindituarren,ikaslehoriekoinarrizkogaitasunaketaetapakohelburuak lortuakdituztela.Titulualortuezdutenikasleekaukeraizangodute,hurrengobiikasturteetan,apartekoprobabategiteko,gainditugabekoikasgaietan,baldinbostbainogehiagoezbadira.
3.-CurriculumdesberdinekoprogramakegitendituztenikasleekDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-tituluajasokodute,baldinetaprogramakojakintza-arloetairakasgaiguztiakgainditzenbadituzte.Halaber,tituluhorilortukodute,biesparruakgaindituak izanbaina irakasgaibateanedobiirakasgaitanebaluazionegatiboajasodutenikasleek.Salbuespenez,tituluhorilortukodutehiruirakasgaitanebaluazionegatiboajasodutenikasleek,baldin eta irakasle-taldeakustebadu ikasleekoinarrizkogaitasunaketaetapakohelburuaklortuakdituztela.
Dekretuaren atalak
51
4.-Hasierako lanbide-prestakuntzako programetan parte hartu dutenikasleekDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-titulua lortukodute,baldinetahorretarakogainditubehardirenmoduluakgainditzenbadituzte.
5.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza egin eta graduatu-titulua lortzenez duten ikasleek eskola-ziurtagiria jasoko dute, eta, han, eskolanegindako ikasturteaketa ikasgaikadierazikodira.Hasierako lanbide-prestakuntzakoprogramarenbateginbadute,gainditutakomoduluakjasokodituenziurtagiribatjasokodute.
6.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-tituluak Batxilergora,ErdiMailakoLanbideHeziketara,ArtePlastikoetakoetaDiseinukoerdi-mailakozikloetara,erdi-mailakoKirolIrakaskuntzetaraetalan-mundurajoatekoaukeraemangodu.
36. artikulua. Diagnostiko-ebaluazioa
1.-Lehen Hezkuntzako bigarren zikloa eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakobigarrenmailaamaitzeangutxienez,diagnostiko-ebaluaziobategingoda.Ebaluaziohorrekezduondorioakademikorik izango,etaprestakuntzazkoaetaorientatzaileaizangodaikastetxeentzatetainformaziozkoafamilientzatetahezkuntza-komunitateosoarentzat.
2.-IrakasSistemaEbaluatuetaIkertzekoErakundeakereduaketalaguntzaemangodieikastetxeei,ebaluazioakbeharbezalaeginditzaten.
3.-Ikastetxeek eta Hezkuntza Administrazioak aintzat hartuko duteebaluazio horietako informazioa; besteak beste, ikasleei emandakoheziketahobetzekoneurriaketaprogramakantolatzeko,eta ikasleekoinarrizko gaitasunak eskuratuko dituztela bermatzeko. Halaber,emaitzahoriekbaliagarriak izangodira, irakas-prozesueneta irakas-jardunaren ebaluazioaren emaitzekin batera, aurreko ikasturteetanegindako jarduerak aztertzeko, balioesteko, eta, beharrezko ikustenbada,egokitzeko.
4.-Ebaluazio horien bidez lortutako informazioa erabiltzeko, bete eginbeharkodaabenduaren13ko15/1999LegeOrganikoa,datupertsonalak
Dekretuaren atalak
52
babesteari buruzkoa. Taldeei, jakintza-arloei e
Top Related