Zer dira fraktalak?Zer dira fraktalak?
Fraktalak forma Fraktalak forma geometrikoak dira, geometrikoak dira,
aldaera arinak jasaten aldaera arinak jasaten dituen eredu zehatz dituen eredu zehatz baten errepikapenez baten errepikapenez
sortuak.sortuak.
Fraktalak naturan aurkitu Fraktalak naturan aurkitu daitezke. Adibidez, brokolian, daitezke. Adibidez, brokolian, zuhaitzetan, itsaskietan, eta zuhaitzetan, itsaskietan, eta bere adarkadurak oinarrizko bere adarkadurak oinarrizko forma beraren aldakuntzaz forma beraren aldakuntzaz sorturikoak diren edozein sorturikoak diren edozein
egituratan.egituratan.
Fraktalak handiagotze-Fraktalak handiagotze-lente baten bidez lente baten bidez
begiratzen direnean, zati begiratzen direnean, zati ezberdinen artean dauden ezberdinen artean dauden
antzekotasunak nabari antzekotasunak nabari daitezke, eskala daitezke, eskala ezberdinetan.ezberdinetan.
Fraktalen zientziak egitura Fraktalen zientziak egitura geometriko konplexuak eta geometriko konplexuak eta
edertasun handikoak edertasun handikoak eskaintzen ditu, naturaren, eskaintzen ditu, naturaren, bizitzaren garapenaren eta bizitzaren garapenaren eta
Unibertsoaren formekin Unibertsoaren formekin loturikoak.loturikoak.
Unibertso Fraktal Unibertso Fraktal bakoitza, ekuazio bakoitza, ekuazio
matematiko bakarretik matematiko bakarretik sortua, antzekotasuna sortua, antzekotasuna
erabiliz errepikatzen da.erabiliz errepikatzen da.
...eta... azalpen ...eta... azalpen ezagunik gabe, eskala ezagunik gabe, eskala
bakoitzean bakoitzean ezberdintasunak ematen ezberdintasunak ematen
dira, forma berriak dira, forma berriak sortuz.sortuz.
Zientziak egunero misterio Zientziak egunero misterio berriak argitzen dizkigu, eta berriak argitzen dizkigu, eta
aurkikuntza bakoitzak aurkikuntza bakoitzak ustekabeko aukera berriak ustekabeko aukera berriak
eskaintzen ditu, galdera eta eskaintzen ditu, galdera eta zalantza gehiago sortuz.zalantza gehiago sortuz.
Fraktalek matematikaren adar Fraktalek matematikaren adar berri bat sortu zuten, askotan berri bat sortu zuten, askotan Naturaren GeometriaNaturaren Geometria bezala bezala
izendatzen dena.izendatzen dena.
Geometria berri hau astronomian, Geometria berri hau astronomian, meteorologian, ekonomian eta meteorologian, ekonomian eta zineman erabiltzen da, besteak zineman erabiltzen da, besteak
beste.beste.
Fraktalen forma arraro eta Fraktalen forma arraro eta kaotikoek naturan ematen kaotikoek naturan ematen
diren fenomenoak diren fenomenoak irudikatzen dituzte, irudikatzen dituzte, lurrikarak, zuhaitzen lurrikarak, zuhaitzen
garapena, zain batzuen garapena, zain batzuen itxura, itsasbazterreko itxura, itsasbazterreko
lerroa, hodeiak... eta abar.lerroa, hodeiak... eta abar.
Irudien edertasuna eta Irudien edertasuna eta loturak ikuskatu loturak ikuskatu
ditzakegu... baita ditzakegu... baita handituz doan handituz doan matematikaren matematikaren
konplexutasuna ere... konplexutasuna ere... kaosa... (zientziak kaosa... (zientziak
Kaosaren Teoria bat du).Kaosaren Teoria bat du).
Irudi abstraktuek Irudi abstraktuek nonahikotasunaren izaera nonahikotasunaren izaera
dute, izan ere, zati dute, izan ere, zati bakoitzak, guztiaren bakoitzak, guztiaren
ezaugarriak ditu amaigabeki ezaugarriak ditu amaigabeki biderkatuak. biderkatuak.
Hau da: partikula bakoitzak Hau da: partikula bakoitzak bere barnean Unibertsoaren bere barnean Unibertsoaren
osotasuna hartzen du.osotasuna hartzen du.
Top Related