Post on 29-Jan-2021
O caderno Lingua 3, para o 3.º curso de Primaria, é unha obra colectiva concibida, deseñada e creada no Departamento de Edicións Educativas de Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L., dirixido por Teresa Grence Ruiz e Ana María Guerra Cañizo.
Na súa elaboración participou o seguinte equipo:
TEXTO Teresa Broseta Fandos (lecturas iniciais) Ánxela Carril Caldelas Rafael Fortes Otero Roxelio Sarriá Batlle Afonso Toimil Castro Amparo Tortosa Sanz
ILUSTRACIÓN Toni Cabo
EDICIÓN Rafael Fortes Otero
EDICIÓN EXECUTIVA Afonso Toimil Castro
DIRECCIÓN DO PROXECTO Ana María Guerra Cañizo
DIRECCIÓN E COORDINACIÓN EDITORIAL DE PRIMARIAMaite López-Sáez Rodríguez-Piñero
Lingua
CADERNO
PRIM
AR
IA3
Índice
Unidade 1
COMPRENDO UN POEMA. O planeta contento �������������������������������� 6
GRAMÁTICA. A linguaxe e as linguas ������������������������������������������������ 8
VOCABULARIO. A excursión ������������������������������������������������������������� 10
ORTOGRAFÍA. O son K �������������������������������������������������������������������� 12
SABER FACER. Pedir información ����������������������������������������������������� 13
Unidade 2
COMPRENDO UN CONTO. Aventura no deserto ������������������������������� 14
GRAMÁTICA. Oracións e palabras ���������������������������������������������������� 16
VOCABULARIO. No estanque ����������������������������������������������������������� 18
ORTOGRAFÍA. O son G� A diérese ���������������������������������������������������� 20
SABER FACER. Elaborar un cartel ����������������������������������������������������� 21
Unidade 3
COMPRENDO UN TEXTO TEATRAL. Un descanso inesperado ��������� 22
GRAMÁTICA. Sons e letras ��������������������������������������������������������������� 24
VOCABULARIO. Os traballos manuais ���������������������������������������������� 26
ORTOGRAFÍA. Signos que pechan oracións ������������������������������������� 28
SABER FACER. Comparar paisaxes �������������������������������������������������� 29
2
Unidade 4
COMPRENDO UN CONTO. Unha boa idea ��������������������������������������� 30
GRAMÁTICA. A sílaba� Clases de sílabas ������������������������������������������ 32
VOCABULARIO. O mundo dos minerais ������������������������������������������� 34
ORTOGRAFÍA. O son Z ��������������������������������������������������������������������� 36
SABER FACER. Elaborar un folleto informativo ���������������������������������� 37
Unidade 5
COMPRENDO UN CONTO. Unha decisión fantástica ������������������������ 38
GRAMÁTICA. O substantivo �������������������������������������������������������������� 40
VOCABULARIO. Un paseo polo porto ����������������������������������������������� 42
ORTOGRAFÍA. A partición de palabras ��������������������������������������������� 44
SABER FACER. Elaborar recomendacións ���������������������������������������� 45
Unidade 6
COMPRENDO UN TEXTO INFORMATIVO. A historia do chocolate ���� 46
GRAMÁTICA. O xénero dos substantivos ������������������������������������������ 48
VOCABULARIO. No mercado ����������������������������������������������������������� 50
ORTOGRAFÍA. Palabras con b ���������������������������������������������������������� 52
SABER FACER. Escribir unha receita ������������������������������������������������ 53
3
Unidade 7
COMPRENDO UN POEMA. Sabes que dixo a tía Estrela? ����������������� 54
GRAMÁTICA. O número dos substantivos ���������������������������������������� 56
VOCABULARIO. Festa na rúa ����������������������������������������������������������� 58
ORTOGRAFÍA. Palabras con h ���������������������������������������������������������� 60
SABER FACER. Escribir unha invitación �������������������������������������������� 61
Unidade 8
COMPRENDO UN CONTO. A horta do avó ��������������������������������������� 62
GRAMÁTICA. O artigo e os demostrativos ���������������������������������������� 64
VOCABULARIO. O bosque ��������������������������������������������������������������� 66
ORTOGRAFÍA. As contraccións do artigo ����������������������������������������� 68
SABER FACER. Explicar un proceso ������������������������������������������������� 69
Unidade 9
COMPRENDO UN POEMA. Os animais de Alfredo ���������������������������� 70
GRAMÁTICA. Os posesivos �������������������������������������������������������������� 72
VOCABULARIO. A granxa ����������������������������������������������������������������� 74
ORTOGRAFÍA. Palabras con v ���������������������������������������������������������� 76
SABER FACER. Contar unha experiencia persoal ������������������������������ 77
4
Unidade 10
COMPRENDO UN TEXTO TEATRAL. O pregón ������������������������������� 78
GRAMÁTICA. O adxectivo ��������������������������������������������������������������� 80
VOCABULARIO. A rúa �������������������������������������������������������������������� 82
ORTOGRAFÍA. Palabras con x e con s ������������������������������������������� 84
SABER FACER. Dar indicacións ������������������������������������������������������ 85
Unidade 11
COMPRENDO UN CONTO. Alberte, o torpe ������������������������������������ 86
GRAMÁTICA. Os pronomes persoais ���������������������������������������������� 88
VOCABULARIO. O faiado ���������������������������������������������������������������� 90
ORTOGRAFÍA. Palabras con x e con ll ������������������������������������������� 92
SABER FACER. Describir un obxecto ���������������������������������������������� 93
Unidade 12
COMPRENDO UN TEXTO INFORMATIVO. A tumba misteriosa �������� 94
GRAMÁTICA. O verbo ��������������������������������������������������������������������� 96
VOCABULARIO. Os coches antigos ������������������������������������������������ 98
ORTOGRAFÍA. A coma e os dous puntos ��������������������������������������� 100
SABER FACER. Elaborar un anuncio ����������������������������������������������� 101
5
O planeta contento
Rodando coma unha pelota de fútbol polo firmamento vai a Terra noite e día sen parar nin un momento.
Cando ve outro planeta saúdao amablemente: –Bo día, señora Venus! –Boa noite, Marte, o Valente!
Se é de día, ilumínaa o Sol dourado e quente; se é de noite, acompáñaa a doce Lúa ata o abrente.
E o planeta por iso ten un riso permanente.
1 A que se parece a Terra, segundo o poema? Arrodea.
2 Escribe o nome de cada astro onde corresponda.
Terra Sol Lúa Marte
• É dourado e quente. • É un planeta riseiro.
• É un planeta valente. • É doce.
Comprendo un poemaCOMPETENCIA LECTORA
6
Sƒe é de , acompaña a Terra.
3 Observa e completa.
4 Copia substituíndo en cada caso a palabra en letra grosa por unha das do cadro que signifique o mesmo.
5 Como saúda a Terra os outros planetas? Busca no poema e copia.
Na noite, as estrelas enchen o firmamento.
Quentou o sol desde o abrente ata o luscofusco.
camiño • centro • ceo
abridor • amencer • solpor
1
Sƒe é de , iluminå å Terrå.
7
A linguaxe e as linguasGRAMÁTICA
LEMBRA
Cando nos comunicamos con outras persoas facémolo, sobre todo, por medio da linguaxe. Utilizamos a linguaxe cando falamos cos demais e cando escribimos.
No mundo hai moitas linguas ou idiomas diferentes. Para que dúas persoas se entendan, é importante que as dúas dominen unha lingua común. En España fálanse varias linguas: o castelán, o éuscaro, o catalán… Nós falamos en galego.
1 En que situación se utiliza a linguaxe? Marca.
2 Que lingua fala cada rapaz? Relaciona.
3 Di cales das linguas anteriores coñeces e explica cando as utilizas.
galego inglés castelán francés
Salut! Je suis Michelle.
¡Hola! ¡Soy Carlos!
Hello!I am Helen!
Ola! Son Brais!
8
1
4 Escribe en galego as seguintes oracións.
5 Le o texto atentamente e anota máis abaixo as linguas que se nomean.
6 Atopa os nomes de seis linguas e anota as tres que se falan en España.
• Marta tiene un perro.
• Omar escribe cuentos.
• Hace mucho frío.
• Juana se ha enfadado.
Que lea!
Na nosa clase fálanse moitas linguas porque hai rapaces e rapazas de varios lugares do mundo: Mohammed, que é de Marrocos, fala árabe; Juana, de Colombia, fala castelán; Gica, que é de Romanía, fala romanés; Gianni, que acaba de chegar de Italia, fala italiano; Huang, da China, fala chinés; e o resto da clase, que somos de aquí, falamos galego. Credes que nos poderemos entender? Nós estamos seguros de que si!
N X A P O N É S O A
I L O L P U R E R L
C A T A L Á N B X E
É U S C A R O A C M
E A G D A N É S S Á
C A S T E L Á N U N
9
A excursiónVOCABULARIO
1 Relaciona cada obxecto cunha acción.
3 As palabras que forman os nomes destes obxectos están mesturadas. Escríbeas correctamente no lugar axeitado.
prismáticos compás lanterna cámara
saco de montaña lentes de campañatenda de durmir botas de sol
orientarse fotografar iluminar observar
2 Forma oracións coas palabras que emparellaches seguindo o exemplo.
• O∫ prismático∫ úsanse para observar a paisaxe. •
•
•
10
1
4 Ordena as letras e escribe o nome dalgúns obxectos necesarios para unha excursión. Ao acabar, localízaos no debuxo.
5 Fíxate no compás e escribe os nomes dos puntos cardinais onde corresponda.
6 Observa e di cal é a situación de cada elemento en relación co punto vermello.
1 T S A Ó B N
2 C H I L A M O
3 T A B S O
4 R O G R A
5 P R O T E T O R C
• O bosque • O río
• A montaña • O lago
norte
sueste
nordeste
leste
sur
suroeste
oeste
noroeste
11
O son KORTOGRAFÍA
LEMBRA
O son K pódese representar con c ou con qu.
• Escríbese c diante de a, o, u.
• Escríbese qu diante de e, i.
1 Risca as palabras que non conteñen o son K.
2 Completa estas palabras con c ou con qu.
3 Adiviña de que animal se fala en cada caso e escríbeo. Todos os nomes teñen c ou qu.
cine
arlequín
colexio
receita
celebrar
secador
vaqueiro
bici
culpa
escaleira
melo otón e∫ udo pa ete bal ón
arpeta e∫ í∫ ágado ra eta
Ten as orellas longas e gústalle a cenoria.
Vive cerca do Polo, ten aletas e é grosa e bigotuda.
Come noces e piñóns e vive no bosque.
É coma un minúsculo avión e pícate na pel.
Vai ao paso, ao trote e ao galope.
12
SABER FACER Pedir información
1 Observa o cartel e marca a información que figura nel.
2 Escribe un correo en que solicites a información que non marcaches.
A Asociación Alustro organiza unha festa o sábado
20 de setembro para darlle a benvida ao outono.
Ven e pasaralo moi ben!
Que actividade se organiza.
Quen a organiza.
Onde se vai celebrar.
Que día se vai celebrar.
A que hora vai comezar.
Motivo do correo
Información solicitada
Saúdo
Despedida
Sinatura
FESTA DO OUTONO
Se queres máis información, envía un correo a info@asocalustro.com
Para:
Asunto:
Enderezo
Obxectivo
Agradecemento
1
13
Aventura no deserto
André e Claudia deixáronse caer no chan, mortos de cansazo. Desde que unha tempestade de area os separara dos demais exploradores, vagaban sen rumbo polo deserto. Xa non podían máis! Alá onde mirasen, non se vía máis ca area e máis area...
–Auga, por favor –pediu Claudia.–Non nos queda moita... –advertiulle André antes
de pasarlle a cantimplora. Claudia colleuna e sacudiuna.–Que? –berrou–. Quédannos catro gotas! Miráronse en silencio, asustados. Sen auga, non darían
sobrevivido no deserto: estaban condenados a morrer!Naquel preciso momento, unha voz moi coñecida bramou:–Claaaudiaaaa!!!! Andrééééé!!!!Malia que estaban mortos de cansazo, erguéronse case
dun chimpo. Os seus compañeiros conseguiran atopalos! Claudia e André camiñaron a bo paso cara á cima da duna, onde os esperaban os outros exploradores.
Ao chegar, case se botaron a chorar de emoción. Os compañeiros atoparan tamén un oasis! Mentres enchían a barriga de auga a pracer, contemplaron a paisaxe con ollos marabillados. Arredor dun estanque de auga transparente, a vexetación medraba esplendorosa: palmeiras, figueiras, albaricoqueiros, laranxeiras...
Mentres se abrazaban, encantados da vida, dixeron case á vez:–A auga é capaz de facer cousas incribles!
1 Que lles pasaba a Claudia e a André? Marca.
Perdéranse no deserto. Paseaban polo deserto.
Comprendo un contoCOMPETENCIA LECTORA
14
2 Responde.
• Por que Claudia e André estaban sós no deserto?
• Canta auga lles quedaba na cantimplora?
• Por que se asustaron tanto?
• Quen os atopou?
encantados da vida • vagaban sen rumbo • a bo paso
4 Copia substituíndo a expresión destacada por unha das propostas.
3 Completa escribindo a palabra representada. Podes buscala na lectura.
• Claudia e André andaban perdidos polo deserto.
• Camiñaron cara á duna á présa.
• Diante do oasis, abrazáronse moi felices.
Desde a cima dunha ,
©laudia e A¬ndré viron un
cun de auga
transparente e con moita .
2
15
Oracións e palabrasGRAMÁTICA
LEMBRA
As oracións son mensaxes que expresan as nosas ideas e os nosos sentimentos por medio da linguaxe.
As oracións están formadas por palabras colocadas nunha orde determinada.
1 Le o texto e separa con barras (/) as oracións que contén.
2 Responde.
• Cantas oracións contén o texto anterior? • Cantas acaban en punto?
• Cantas acaban en signo de admiración? • E en signo de interrogación?
• Cantas palabras ten a oración máis longa? • Cantas ten a máis curta?
3 Marca a opción que sexa unha oración.
do está río moi A conxelada auga. O pai de Carme é arquitecto.
4 Ordena as palabras da opción que non marcaches para que sexa unha oración.
Unha exposición moi interesante
A mestra de Plástica levounos hoxe a unha exposición de maquetas. Foi alucinante! Había rañaceos cunha chea de ventaíñas. Pero tamén había urbanizacións de casas con prazas e rúas. Mesmo había cochiños!
Gustounos tanto iso das maquetas, que pensamos facer unha da nosa vila. Conseguirémolo? Estamos seguros de que si!
16
2
5 Relaciona para formar oracións e escríbeas onde corresponda.
6 Escribe oracións en que utilices as palabras indicadas.
Un camión
A clase de 3.º
Os leóns
viven
envorcou
vai ir
herba
xarope
prado
Brais
na estrada.
ao teatro.
na sabana.
• O cabalo
• A nai 17
1 Busca estes elementos no debuxo e identifícaos con números.
2 Le o texto, observa o debuxo de arriba e adiviña quen é cada personaxe.
fervenza río rochas cachoeira ribeira estanque
5
Diversión no estanque
Susana e a súa familia foron pasar o día ao estanque Augafresca. A ela encántalle botar un anaco nadando dun lado a outro do estanque, pero ao seu irmán Pedro gústalle máis mergullarse e observar os peixes que nadan polo fondo. Entrementres, Antón reláxase facendo o morto. Marta e Alberte, os xemelgos, quedaron na orela do estanque e chapuzaron o pai, que só quería ler o xornal. Que pillabáns!
15
2
3
4
6
No estanqueVOCABULARIO
18
2
3 Risca en cada grupo a palabra que non pertence á mesma familia ca as outras.
4 Que fan? Completa co verbo axeitado.
afúndese • somérxese • baleira • tírase • enchen
mergullar
mergullador
orgulloso
mergullo
río
rir
riola
riada
charca
encharcar
enchoupar
charco
• O parrulo para buscar comida.
• A¬na saca a tapa e o vertedoiro.
• Guillerme e A¬roa o caldeiro de auga.
• Iria de cabeza á piscina.
• O barco de papel na poza.
19
O son G. A diéreseORTOGRAFÍA
LEMBRA
Para representar o son G de gato:
• Escríbese g diante de a, o, u.
• Escríbese gu diante de e, i. O u de gue e gui non se pronuncia.
• Escríbese diérese (¨) enriba do u dos grupos güe, güi para indicar que o u se pronuncia.
1 Escolle as letras que precises e escribe. Ten en conta que sobra unha letra en cada caso.
2 Completa os pratos do menú con g ou gu.
PRIMEIRO PRATO
• espa ete∫ á boloñesa• ensalada de amba∫SEGUNDO PRATO
• hambur esa vexetal• iso con aravanzo∫
SOBREMESAS
• pastel de fi o∫
• io ur de man a
V G U N T Ü E N O
E U G Ü A
N U P Í G Ü I N
A G U Ü A
20
1 Marca catro recomendacións que axuden a coidar un parque natural.
2 Arrodea o slogan que máis che guste para o teu cartel.
• Coidemos o estanque da Fraga! • Protexamos o estanque da Fraga!
3 Completa o teu cartel seguindo as indicacións.
• Escribe o slogan ao comezo en letras grandes e vistosas.
• Copia no seu lugar as recomendacións que elixiches na actividade 1.
• Inventa unha oración final para animar a xente a conservar limpo o parque.
Non molestes os animais. Non tires lixo na auga. Utiliza as papeleiras.
Colle as ras grandes. Esconde ben o lixo. Respecta as plantas.
SABER FACER Elaborar un cartel 2
21