АНАЛИЗА НА ЕКСТРЕМНИТЕ ТЕМПЕРАТУРИ … UHMR Analiza...

59
1 АНАЛИЗА НА ЕКСТРЕМНИТЕ ТЕМПЕРАТУРИ ТОПЛИ И ЛАДНИ БРАНОВИ

Transcript of АНАЛИЗА НА ЕКСТРЕМНИТЕ ТЕМПЕРАТУРИ … UHMR Analiza...

1

АНАЛИЗА НА ЕКСТРЕМНИТЕ ТЕМПЕРАТУРИ

ТОПЛИ И ЛАДНИ БРАНОВИ

2

Вовед

Климатските промени, кои се главна тема на интересирањето на скоро сите светски

и меѓународни организации преку системот на обединетите нации, имаат негативни

ефекти врз факторите на климатскиот систем. Климатските промени, поради

антропогените влијанија предизвикуваат промени во климатскиот систем, од кој

најзагрозена е атмосферата, бидејќи нејзиниот состав се менува поради

согорувањето на фосилни горива. Зголемениот ефект на "стаклена градина" доведе

до зголемување на глобалната средна вредност на температура на воздухот од 0,3°C

до 0.6°C во споредба со прединдустрискиот период (IPCC, 2001). Порастот на

температурата предизвикува топење на мразот во поларните области и доведува до

пораст на нивото на морето, додека на копното се менува температурата на

приземниот слој на воздухот, режимот на врнежите како и сушноста и аридноста на

климата.

Глобалните климатски промени се придружени со појава на екстремни климатски

состојби како што се подолги периоди на високи температури, подолготрајни суши и

сушни периоди пропратени со високи температури на воздухот, интензивни врнежи

со кусо траење, како и појава на студени бранови и негативни температури со појава

на снежни врнежи и врнежливи периоди.

Екстремните климатски услови влијаат на животите на населението и здравјето на

животните, врз земјоделството, водите и водните ресурси како и врз енергетскиот и

топлинскиот биланс, па затоа и изучувањето на екстремните климатски настани е

многу значајно.

За таа цел во продолжените на текстот, како и во прилог на овој материјал дадени

се анализи на состојбите со екстремни температури на воздухот за територијата на

Република Македонија, како што се појава на топлотни и ладни бранови, тропски и

летни денови, мразни и ледени денови. За статистичката обработка користени се

дневните максимални и минимални температури на воздухот од единаесет главни

метеоролошки станици за периодот 1961-2012 година.

3

1. ТОПЛИ БРАНОВИ И ТОПЛО ВРЕМЕ

Анализата на топлите бранови и топлото време е направена за единаесет

метеоролошки станици (Скопје, Битола, Прилеп, Штип, Демир Капија, Гевгелија,

Струмица, Крива Паланка, Берово, Охрид и Лазарополе) за периодот 1961-2012

година врз основа на следните климатски параметри:

HWDI - индекс на времетраење на топлотниот бран (максимална должина на

топлотен бран, интервал од најмалку 6 последователни денови со Tx>Txavg+

5°С),

број на случаи на топлотни бранови,

месечна и годишна честина на појава на топлотни бранови,

честина на појава на топлотни бранови во топлиот и ладниот дел од годината,

летни денови -денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C

тропски ноќи-денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C

Посебна анализа е направена за топлотните бранови во 2012 година за мерните

места: Скопје, Штип и Битола. Во посебна табела дадени се вредностите за

апсолутната максимална температура на воздухот (период 1961-1990) за сите

станици како карактеристика за естремно топли климатски услови на територијата на

Република Македонија.

Согласно препораките на Светската метеоролошка организација ( WMO-World

Meteorological Organization) CCI/CLIVAR-Работна група за детекција на климатски

промени, за анализа на тополотните бранови користен е индексот на траење на

топлотниот бран (HWDI). Овој индекс се дефинира како интервал со најмалку 6

последователни денови со вредности на максималната температура на воздухот (Tx)

поголема за 5°С од просечната максимална температура (Txavg) за период 1961-1990

година.

Врз основа на статистичката обработка на максималните дневни вредности на

температурата на воздухот, може да се заклучи дека најголема честина на појава

имаат најкратките топлотните бранови, односно брановите со должина на траење од

6 дена, а колку се брановите подолги тие имаат помала честина односно помал број

на појавување. На графиците 1.1 прикажан е бројот на случаи на појава на топлотен

бран со одредена должина за метеоролошките станици Скопје, Штип, Битола,

Струмица, Демир Капија и Гевгелија).

4

Се забележува дека најчест случај на појава на топлотни бранови се брановите со

должина на траење од 6 дена. Во периодот од 1961-2012 за Струмица забележани

се 22 случаи на топлотни бранови со траење од 6 дена, 25 случаи- Скопје, 28 случаи-

Гевгелија, 34 случаи-Битола, 36 случаи-Штип и 38 случаи за Демир Капија. Должината

на траењето од 16 дена (Скопје), 17 дена ( Демир Капија), 18 дена ( Штип), 19 дена

(Битола), 20 дена (Струмица) и 22 дена (Гевгелија) се појавува еден пат во целиот

период.

Графици 1.1 Број на случаи на топлотен бран за период 1961-2012 година (Скопје,

Штип, Битола, Струмица, Демир Капија и Гевгелија)

5

Од анализата на годишната честина на појава на топлотните бранови се забележува

дека вкупниот број на забележани бранови не е рамномерно распореден по години.

Како што може да се забележи од графиците 1.2 годишната честина на појава на

топлотен бран се зголемува во втората половина од анализираниот период, поточно

започнувајќи од 1987 година расте честината на појава и за разлика од првата

половина, во овој период топлотен бран е евидентиран речиси секоја година. Исто

така може да се забележи дека најголема честина на појава на топлотен бран е

забележан во последните десетина години со максимум на случаи на најголем број

на станици во 2012, односно 2007 година. Во текот на 2012 година забележани се 10

топлотни бранови во Крива Паланка, 8 во Скопје, Штип, Лазарополе и Демир Капија,

7 во Гевгелија и Берово, 6 во Битола, 5 во Струмица и Прилеп и 3 во Охрид.

6

Графици 1.2 Годишна честина на појава на топлотни бранови (период 1961-2012)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Скопје

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови МС Штип

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

63

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Битола

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Струмица

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Демир Капија

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Гевгелија

7

Како специфична година со топлотни бранови е 2012 година со карактеристични

топлотни бранови во летниот период за анализираниот период. Појавата на

топлотните браови за мерните места Скопје, Штип, Битола, Струмица, Демир Капија

и Гевгелија се прикажани на графиците 1.3.

Графици 1.3 Топлотни бранови во 2012 година (Скопје, Штип, Битола, Струмица,

Демир Капија и Гевгелија)

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

1 6 11 16 21 26 31 5 10 15 20 25 30 5 10 15 20 25 30 4 9 14 19 24 29 4 9 14 19 24 29 3 8 13 18 23 28 2 7 12 17 22 27 2 7 12 17 22 27

Oтс

тапува

ње

на

ма

кси

ма

лн

ата

те

мпер

ату

ра

о

д п

ро

се

кот

за п

ер

ио

д 1

96

1-1

99

0

Tx>

Ta

vg

+5

° C

месеци

Топлотни бранови Скопје 2012

март апри мај јун јул авгус септемвр октомври

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

1 6 11 16 21 26 31 5 10 15 20 25 30 5 10 15 20 25 30 4 9 14 19 24 29 4 9 14 19 24 29 3 8 13 18 23 28 2 7 12 17 22 27 2 7 12 17 22 27

Oтс

тапува

ње

на

ма

кси

ма

лн

ата

те

мпер

ату

ра

о

д п

ро

се

кот

за п

ер

ио

д 1

96

1-1

99

0

Tx>

Ta

vg

+5

° C

месеци

Топлотни бранови Штип 2012

март април мај јуни јули август септември октомври

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

1 6 11 16 21 26 31 5 10 15 20 25 30 5 10 15 20 25 30 4 9 14 19 24 29 4 9 14 19 24 29 3 8 13 18 23 28 2 7 12 17 22 27 2 7 12 17 22 27

Отс

тапува

ње

на

ма

кси

ма

лн

ата

те

мпер

ату

ра

о

д п

ро

се

кот

19

61

-19

90

T

x>

Ta

vg

+5

°C

месеци

Топлотни бранови Битола 2012

март април мај јуни јули август септември октомври

8

Како по години, така топлотните бранови не се рамномерно распоредени во текот на

годината по месеци. Месец март се издвојува како месец со најголем број на случаи

на појава на топлотни бранови на сите станици. Честината на појава на топлотен

бран се движи во границите од 13 случаи (Охрид) до 22 случаи ( Скопје и Струмица).

Може да се каже дека најмала честина на појава на топлотен бран на најголем број

станици е забележана во месец април ( графици 1.4).

0

1

2

3

4

5

6

7

8

1 6 11 16 21 26 31 5 10 15 20 25 30 5 10 15 20 25 30 4 9 14 19 24 29 4 9 14 19 24 29 3 8 13 18 23 28 2 7 12 17 22 27 2 7 12 17 22 27 Oтс

тапува

ње

на

ма

кси

ма

лн

ата

те

мпер

ату

ра

о

д п

ро

се

кот

за п

ер

ио

д 1

96

1-1

99

0

Tx>

Ta

vg

+5

C

месеци

Топлотни бранови Струмица 2012

март април мај јуни јули август септември октомври

0

1

2

3

4

5

6

7

8

1 6 11 16 21 26 31 5 10 15 20 25 30 5 10 15 20 25 30 4 9 14 19 24 29 4 9 14 19 24 29 3 8 13 18 23 28 2 7 12 17 22 27 2 7 12 17 22 27

Oтс

тапува

ње

на

ма

кси

ма

лн

ата

те

мпер

ату

ра

о

д п

ро

се

кот

за п

ер

ио

д 1

96

1-1

99

0

Tx>

Ta

vg

+5

C

месеци

Топлотни бранови Демир Капија 2012

март април мај јуни јули август септември октомври

0

1

2

3

4

5

6

7

8

1 6 11 16 21 26 31 5 10 15 20 25 30 5 10 15 20 25 30 4 9 14 19 24 29 4 9 14 19 24 29 3 8 13 18 23 28 2 7 12 17 22 27 2 7 12 17 22 27

Oтс

тапува

ње

на

ма

кси

ма

лн

ата

те

мпер

ату

ра

о

д п

ро

се

кот

за п

ер

ио

д 1

96

1-1

99

0

Tx>

Ta

vg

+5

C

месеци

Топлотни бранови Гевгелија

2012

март април мај јуни јули август септември октомври

9

Графици 1. 4. Честина на појава на топлотен бран по месеци (период 1961-2012)

Што се однесува до распределбата на појавата на топлотни бранови во топлиот и

ладниот дел од годината, од направената анализа ( графици 1.5) се забележува дека

скоро на сите станици евидентен е поголем процент на забележани случаи на

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9

6

22

3

10

7 7 5

4

9

1 4

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Скопје

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

12

5

18

4

10 10

7 8 7

9 8

7

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Штип

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

15

11

21

4

10 8

7

4 5 8 8

12

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Битола

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

8

5

22

3 6

5 6

2 4 4 3

2

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Струмица

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

12

5

20

4

10 11

7 10

7 7

3

9

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012) МС Демир Капија

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

10

7

21

2 5

10 10 10

5 8

3 1

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Гевгелија

10

топлотни бранови во ладниот дел од годината (период ноември-април) отколку во

топлиот дел од годината (период мај-октомври).

Графици 1.5 Честина на појава на топлотен бран во топлиот и ладниот дел од годината (период 1961-2012)

ноември-април 52%

мај-октомври

48%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Скопје

ноември-април 51%

мај-октомври

49%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Штип

ноември-април 63%

мај-октомври

37%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Битола

ноември-април 61%

мај-октомври

39%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Струмица

ноември-април 50%

мај-октомври

50%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012) МС Демир Капија

ноември-април 48%

мај-октомври

52%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Гевгелија

11

Врз основа на анализата на индексот на траење на топлотниот бран (HWDI)

одредени се и максималните должини на траење на топлотните бранови.

Податоците поединечно за секоја станица за топлиот ( мај-октомври) и ладниот

(ноември-април) дел од годината, се дадени во табелите 1.1 ( во прилог).

Од сите забележани случаи на топлотни бранови како најкарактеристични случаи во

топлиот дел од годината можат да се издвојат појавите во мај 2003, јули 2007, јули и

октомври 2012.

Еден од најдолготрајните топлотни бранови, особено во топлиот дел од годината е

топлотниот бран што ја зафати целата територија на Република Македонија во

периодот од 29.04-15.05.2003 година. Максималната должина на траење на бранот

се движеше од 10 дена во Штип до 17 дена во Битола, Струмица и Охрид.

Иако со пократок период на траење (од 8 до 15 дена), не помалку е интересен и

топлотниот бран во 2007 година во периодот од 16 до 25 јули. Токму во овој период

се измерени и највисоките вредности на максималната температура на воздухот на

повеќетто станици на територијата на Република Македонија. На метеоролошката

станица Демир Капија на 24 јули 2007 година е измерена апсолутната максимална

температура на воздухот од 45,7°С која е највисока измерена температура на

воздухот воопшто досега на целата територија на Република Македонија (табела

1.6).

Табела 1.2 Појава на топлотен бран, период 29.04-15.05.2003година

Должина

( денови) Прв - последен ден

Берово 16 29.04.2003-14.05.2003

Битола 17 29.04.2003-15.05.2003

Демир Капија 16 29.04.2003-14.05.2003

Гевгелија 16 30.04.2003-15.05.2003

КПаланка 16 29.04.2003-14.05.2003

Лазарополе 16 29.04.2003-14.05.2003

Охрид 17 29.04.2003-15.05.2003

Скопје 16 29.04.2003-14.05.2003

Прилеп 16 29.04.2003-14.05.2003

Штип 10 05.05.2003-14.05.2003

Струмица 17 29.04.2003-15.05.2003

12

Табела 1.3 Појава на топлотен бран, период 16.07-25.07.2007година

Во табелите 1.4 и 1.5 дадена е должината на траење на два топлотни бранови

(период 30.06-12.07. и период 24.09-07.10) во текот на 2012 година, за која како што

предходно беше потенцирано е една од најкарактеристичните години во однос на

честината како и распределбата на брановите воглавно во потополиот дел од

годината.

Табела 1.4 Појава на топлотен бран, период 30.06-12.07.2012 година

Должина

( денови) Прв - последен ден

Берово 10 16.07.2007-25.07.2007

Битола 8 18.07.2007-25.07.2007

Демир Капија 10 16.07.2007-25.07.2007

Гевгелија 9 17.07.2007-25.07.2007

КПаланка 15 16.07.2007-30.07.2007

Лазарополе 10 16.07.2007-25.07.2007

Охрид 8 18.07.2007-25.07.2007

Скопје 8 17.07.2007-24.07.2007

Прилеп 9 17.07.2007-25.07.2007

Штип 8 17.07.2007-24.07.2007

Струмица 8 18.07.2007-25.07.2007

Должина

( денови) Прв - последен ден

Битола 8 05.07.2012-12.07.2012

Демир Капија 11 05.07.2012-15.07.2012

Гевгелија 11 05.07.2012-15.07.2012

КПаланка 16 30.06.2012-15.07.2012

Лазарополе 11 05.07.2012-15.07.2012

Охрид 8 05.07.2012-12.07.2012

Скопје 9 04.07.2012-12.07.2012

Прилеп 8 05.07.2012-12.07.2012

Штип 9 04.07.2012-12.07.2012

Струмица 8 05.07.2012-12.07.2012

13

Табела 1.5 Појава на топлотен бран, период 24.09-07.10.2012 година

Една од карактеристиките на топлотните бранови е бројот на деновите со максимална темература на водухот Тx >25 °C (летни денови), прикажани на картата 1 изработена во ГИС –технологија за периодот 1971-2000. Се забележува дека најголем број на летни денови са јавува во долниот дел од течението на реката Вардар и во Гевгелиско –валандовскиот регион. .

Карта 1.1 Просечен годишен број на летни денови -денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C (период 1971-2000)

Должина

( денови) Прв - последен ден

Берово 8 25.09.2012-02.10.2012

Битола 8 26.09.2012-03.10.2012

Демир Капија 13 25.09.2012-07.10.2012

Гевгелија 13 25.09.2012-07.10.2012

КПаланка 14 24.09.2012-07.10.2012

Лазарополе 7 27.09.2012-03.10.2012

Скопје 9 24.09.2012-02.10.2012

Прилеп 9 24.09.2012-02.10.2012

Штип 9 24.09.2012-02.10.2012

Струмица 11 25.09.2012-05.10.2012

14

Како илустрација на промената на годишниот број на летните денови и тропски ноќи

на графици 1.6 и 1.7 прикажани се по години бројот на деновите за период 1961-

2012 година од метеоролошките станици Скопје, Штип и Битола, како

карактеристични мерни пунктови на територијата на Република Македонија, како и

е графиците за уште 8 мерни места (главни метеоролошки станици ) во Република

Македонија (во прилог).

Од графиците 1.6 и 1.7 може да се забележи дека се зголемува бројот на летни

денови и тропски ноќи од почетоците на анализираниот период во последните

години значително се зголемуваат.

Графици 1.6 . Летни денови -денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C (период 1961-2012)

y = 0.2578x + 112.65 R² = 0.1118

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Скопје

y = 0.3452x + 108.45 R² = 0.1697

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Штип

y = 0.4274x + 88.405 R² = 0.2321

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Битола

y = 0.2927x + 119.59 R² = 0.1569

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2 SU -Летни денови (денови со максимална

температура на воздухот Тx >25 °C) МС Струмица

15

Графици 1.7 Тропски ноќи-денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C

(период 1961-2012)

y = 0.3104x + 122.99 R² = 0.1733

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180 1

96

1

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Демир Капија

y = 0.4364x + 128.01 R² = 0.2622

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Гевгелија

y = 0.068x + 0.3122 R² = 0.1476

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Скопје

y = 0.1888x + 1.2466 R² = 0.2795

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Штип

y = 0.0067x + 0.129 R² = 0.0353

0

10

20

30

40

50

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Битола

y = 0.0409x + 0.0882 R² = 0.1263

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Струмица

16

y = 0.0826x + 5.81 R² = 0.0692

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Демир Капија

y = 0.517x + 1.4344 R² = 0.4554

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Гевгелија

17

2. ЛАДНИ БРАНОВИ И СТУДЕНО ВРЕМЕ

Анализата на ладните бранови и студеното време е направена врз основа на

следните климатски параметри:

CWDI - индекс на времетраење на ладниот бран (максимална должина на

ладен бран, интервал од најмалку 6 последователни денови со Tn < Tnavg -

5°С),

број на случаи на ладни бранови,

месечна и годишна честина на појава на топлотни бранови,

мразни денови-(денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C

Ледени денови -денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C

Анализата е направена врз основа на статистичката обработка на дневните

минимални вредности на температурата на воздухот за единаесет метеоролошки

станици (Скопје, Битола, Прилеп, Штип, Демир Капија, Гевгелија, Струмица, Крива

Паланка, Берово, Охрид и Лазарополе) за периодот 1961-2012 година.

Во посебна табела дадени се вредностите за апсолутната минимална температура на

воздухот (период 1961-2012) за сите станици како карактеристика за естремно

студени климатски услови на територијата на Република Македонија.

Врз основа на направената статистичка обработка на дневните вредности за

минималната температурата на воздухот за единаесетте метеоролошки станици,

може да се заклучи дека најголема честина на појава имаат најкратките ладни

бранови, односно брановите со должина на траење од 6 дена. Така на пример во

Скопје се забележани 7 случаи на бранови со должина на траење од 6 дена, во Штип

12 додека во Битола 18. Подолготрајните ладни бранови имаат помала честина

односно помал број на појавување во текот на анализираниот период.

За разлика од топлите бранови, ладните бранови имаат многу помала честина на

појава. Така на пример вкупниот број на забележани случаи на ладни бранови за

целиот период 1961-2012 година изнесува 27 во Скопје, 38 Штип и 49 во Битола

додека вкупниот број на забележани случаи на топлотни бранови за истиот период

изнесува 87 случаи во Скопје, 105 во Штип и 113 во Битола.

Како карактеристични години со најголем годишен број ( 4 случаи) на појава на

ладни бранови се издвојуваат 1991 и 1967 година.

18

Како што може да се забележи од графиците 2.1, ладните бранови не се

рамномерно распоредени по месеци во текот на годината. Во текот на топлиот дел

од годината ладните бранови се сосема ретка појава додека најголема честина се

забележува во ладниот дел од годината особено во месеците јануари и февруари. Во

Битола се забележани најголем број на случаи на ладни бранови (49) за целиот

период 1961-2012 и исто така најголем број на случаи (14) во месец јануари.

Графици 2.1 Честина на појава на ладни бранови, по месеци (период 1961-2012)

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

8 8

2

1

4 4

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Скопје

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9 8

2 2

1

8 8

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Штип

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

14

11

2 1

2

8

11

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Битола

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9

6

3

1 1

3

6

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Струмица

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9

7

3 3

2

7 8

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Демир Капија

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

1

4

1

1

5

2

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Гевгелија

19

Врз основа на анализата на индексот на траење на ладниот бран (CWDI) одредени се

и максималните должини на траење на ладните бранови. Податоците поединечно

за секоја станица, се дадени во табелите 2.1 ( во прилог).

Од сите забележани случаи на ладни бранови како најкарактеристични случаи во

можат да се издвојат појавите во период 22.01-02.02.1963 година и во периодот

12.02-27.02.1985година. Во овие периоди се забележани едни до најдолготрајните

ладни бранови забележани на целата територија на Република Македонија.

Поединечно можат исто така да се издвојат најдолготрајните ладни бранови со

максимална должина од 22 дена во Скопје ( период 17.12.2001-07.01.2002 година) и

21 ден во Битола (период 04.01.-24.01.1993 година).

Табела 2.2. Појава на ладен бран, период 22.01-02.02.1963 година

Табела 2.3 Појава на ладен бран, период 12.02-27.02.1985 година

Должина

( денови) Прв - последен ден

Берово 11 22.01.1963-01.02.1963

Битола 11 22.01.1963-01.02.1963

Гевгелија 12 22.01.1963-02.02.1963

Крива Паланка 11 22.01.1963-01.02.1963

Лазарополе 11 21.01.1963-31.01.1963

Охрид 11 21.01.1963-31.01.1963

Скопје 11 22.01.1963-01.02.1963

Прилеп 11 22.01.1963-01.02.1963

Штип 12 21.01.1963-01.02.1963

Струмица 12 22.01.1963-02.02.1963

Должина

( денови) Прв - последен ден

Берово 14 13.02.1985-26.02.1985

Битола 15 13.02.1985-27.02.1985

Гевгелија 8 17.02.1985-24.02.1985

Крива Паланка 14 12.02.1985-25.02.1985

Лазарополе 8 19.02.1985-26.02.1985

Охрид 13 14.02.1985-26.02.1985

Скопје 15 12.02.1985-26.02.1985

Прилеп 16 12.02.1985-27.02.1985

Штип 15 12.02.1985-26.02.1985

Струмица 15 12.02.1985-26.02.1985

20

Како карактеристика на просечниот број на мразни и ледени денови на картите

изработени во компјутерска ГИС –технологија., во продолжение на текстот се

прикажани просторната распределба на овие екстремни климатски параметри од

температурата на воздухот за територијата на Република Македонија.

Карта 2.1 .Просечен годишен број на мразни денови-(денови со минимална

температура на воздухот Тn <0 °C (период 1971-2000)

Најмал просечен број на мразни денови на територијата на Република Македонија

се јавува долж повардарието, додека на најголема територија на Република

Македонија има помеѓу 20 до 60 дена со мразни денови.

На највисоките планински области просечниот број изнесува од 80 до 125 дена.

21

Графици 2.2 Мразни денови-(денови со минимална температура на воздухот Тn <0

°C (период 1961-2012)

y = 0.1227x + 81.229 R² = 0.0222

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Скопје

y = -0.1696x + 76.919 R² = 0.0407

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Штип

y = -0.0092x + 88.475 R² = 0.0001

0

20

40

60

80

100

120

140

160

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Битола

y = 0.0256x + 76.649 R² = 0.0008

0

20

40

60

80

100

120

140

160

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Струмица

y = 0.1492x + 62.545 R² = 0.041

0

20

40

60

80

100

120

140

160

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Демир Капија

y = -0.2929x + 55.262 R² = 0.1405

0

20

40

60

80

100

120

140

160

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Гевгелија

22

Карта 2.2 Просечен годишен број на ледени денови-(денови со минимална

температура на воздухот Тx <0 °C (период 1971-2000)

Просечниот број на ледени денови на територијата на Република Македонија

изнесува помеѓу 5 и 60 дена, во зависноста од надморската височина.

23

Графици 2. 3 Ледени денови -денови со максимална температура на воздухот

Тх <0 °C (период 1961-2012)

y = 0.0108x + 9.4842 R² = 0.001

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Скопје

y = -0.0787x + 11.624 R² = 0.0503

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Штип

y = -0.0241x + 17.12 R² = 0.0022

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Битола

y = -0.0227x + 6.0045 R² = 0.0056

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Струмица

y = -0.0605x + 8.8348 R² = 0.0367

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Демир Капија

y = -0.0356x + 2.5 R² = 0.0509

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Гевгелија

24

Како што може да се забележи од приложените графици постои општ тренд на

намалување на годишниот број на ледени денови додека не постои општ тренд на

промена на годишниот број на мразни денови.

Апсолутни минимални температури на воздухот

На таблицата 2.2 се прикажани најниските вредности на температурата на воздухот од 11 мерни места на територијата на Република Македонија, по месеци, за периодот 1961-2012. Најниска температура на воздухот е регистрирана на 7-ми јануари 1993 година кога се забележани најниски температури на воздухот кои изнесуваат -30.40C во Битола, -23,20C во Демир Капија, -27,4°С во Берово и -27,30C во Струмица. По месеци, во текот на месец февруари најниска температура на воздухот на целата територија на Република Македонија е забележана на 6 февруари 2006 година со екстремно ниски температури на воздухот во границите помеѓу -19.20C во Штип, -25,40C во Берово до -28,10C во Битола. Во последните години, поточно во месец април 2003 година на поголемиот дел од територијата на Република Македонија се регистрирани екстремно ниски температури на воздухот и тоа во границите помеѓу -11,5 0C во Прилеп, -18.0 0C во Берово до -19,40C во Битола (измерени на 8 април 2003 година). Како специфичен период со негативни температури на водухот е периодот од 19 до 22 декември 2001 година, кога на поголемиот дел од територијата на Република Македонија се измерени температури на водухот во границите помеѓу -10,60C во Гевгелија,--22,0 0C во Штип, -24,60C во Берово до -25,50C во Струмица.

25

ПРИЛОЗИ

1. Топлотни бранови и топло време

Графици 1.2. Годишна честина на појава на топлотни бранови (период 1961-2012)

Графици 1.4 Честина на појава на топлотен бран по месеци (период 1961-2012)

Графици 1.5 Честина на појава на топлотен бран во топлиот и ладниот дел од годината (период 1961-2012)

Графици 1.6 Летни денови -денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C (период 1961-2012)

Графици 1.7 Тропски ноќи-денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C

(период 1961-2012)

Табели 1.1 HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со последователни

денови со Tx>Txavg+ 5°С

Табела 1.6 Апсолутна максимална температура на воздухот ( период 1961-2012)

26

Графици 1.2 .Годишна честина на појава на топлотни бранови (период 1961-2012)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Струмица

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Демир Капија

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Гевгелија

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови МС Штип

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Скопје

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Крива Паланка

27

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Берово

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

1

96

4

19

67

1

97

0

19

73

1

97

6

19

79

1

98

2

19

85

1

98

8

19

91

1

99

4

19

97

2

00

0

20

03

2

00

6

20

09

2

01

2

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Прилеп

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

63

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Битола

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Охрид

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

Годишна честина на појава на топлотни бранови

МС Лазарополе

28

Графици 1.4. Честина на појава на топлотен бран по месеци (период 1961-2012)

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

13

7

19

6

13

7 6 7 8 9

6

9

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Берово

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

13

7

21

5

11 11 9

11

7 9

13 12

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012) МС Крива Паланка

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

8

5

22

3 6

5 6

2 4 4 3

2

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Струмица

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

12

5

20

4

10 11

7 10

7 7

3

9

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012) МС Демир Капија

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

10

7

21

2 5

10 10 10

5 8

3 1

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Гевгелија

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

12

5

18

4

10 10

7 8 7

9 8

7

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Штип

29

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

19

12

20

6 9

7 9 7

6 9 10 11

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Прилеп

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

15

11

21

4

10 8

7

4 5 8 8

12

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Битола

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9

6

22

3

10

7 7 5

4

9

1 4

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Скопје

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

4 5

13

2

7 6

4 4 4 5

1 4

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Охрид

0

5

10

15

20

25

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

6 8

16

3

12 10

7 9 9 9

4 6

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Лазарополе

30

Графици 1.5 Честина на појава на топлотен бран во топлиот и ладниот дел од годината (период 1961-2012)

ноември-април 55%

мај-октомври

45%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Берово

ноември-април 55%

мај-октомври

45%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012) МС Крива Паланка

ноември-април 61%

мај-октомври

39%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Струмица

ноември-април 50%

мај-октомври

50%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012) МС Демир Капија

ноември-април 48%

мај-октомври

52%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Гевгелија

ноември-април 51%

мај-октомври

49%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Штип

31

ноември-април 62%

мај-октомври

38%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Прилеп

ноември-април 63%

мај-октомври

37%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Битола

ноември-април 52%

мај-октомври

48%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Скопје

ноември-април 49%

мај-октомври

51%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Охрид

ноември-април 43% мај-

октомври 57%

Честина на појава на топлотен бран (период 1961-2012)

МС Лазарополе

32

Графици 1.6. Летни денови -денови со максимална температура на воздухот

Тx >25 °C (период 1961-2012)

y = 0.5496x + 50.09 R² = 0.2447

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Берово

y = 0.6091x + 64.514 R² = 0.2781

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Крива Паланка

y = 0.2927x + 119.59 R² = 0.1569

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Струмица

y = 0.3104x + 122.99 R² = 0.1733

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Демир Капија

y = 0.4364x + 128.01 R² = 0.2622

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Гевгелија

y = 0.3452x + 108.45 R² = 0.1697

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Штип

33

y = 0.4189x + 82.765 R² = 0.2159

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180 1

96

1

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Прилеп

y = 0.4274x + 88.405 R² = 0.2321

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Битола

y = 0.2578x + 112.65 R² = 0.1118

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Скопје

y = 0.6937x + 61.828 R² = 0.3565

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180 19

61

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Охрид

y = 0.6972x + 6.9095 R² = 0.3862

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

SU -Летни денови (денови со максимална температура на воздухот Тx >25 °C)

МС Лазарополе

34

Графици 1.7 Тропски ноќи-денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C

(период 1961-2012)

y = 0.0409x + 0.0882 R² = 0.1263

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Струмица

y = 0.0826x + 5.81 R² = 0.0692

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Демир Капија

y = 0.517x + 1.4344 R² = 0.4554

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Гевгелија

y = 0.1888x + 1.2466 R² = 0.2795

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Штип

35

y = 0.046x - 0.1991 R² = 0.2116

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Прилеп

y = 0.0067x + 0.129 R² = 0.0353

0

10

20

30

40

50

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Битола

y = 0.068x + 0.3122 R² = 0.1476

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Скопје

y = -0.0108x + 0.6131 R² = 0.0409

0

10

20

30

40

50

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

TN - Тропски ноќи (денови со минимална температура на воздухот Тn >20 °C)

МС Охрид

36

Табели 1.1 HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

18 08.10.1993-25.10.1993 1993 1016 29.04.2003-14.05.2003 2003 510 13.09.1987-22.09.1987 1987 910 25.09.1994-04.10.1994 1994 1010 16.07.2007-25.07.2007 2007 710 08.09.2011-17.09.2011 2011 9

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

17 20.02.2008-07.03.2008 2008 3

16 19.10.2004-03.11.2004 2004 11

12 14.01.2007-25.01.2007 2007 1

11 26.11.1961-06.12.1961 1961 12

11 04.01.1991-14.01.1991 1991 1

10 14.12.1989-23.12.1989 1989 12

10 08.01.1998-17.01.1998 1998 1

10 03.01.2001-12.01.2001 2001 1

10 26.02.2002-07.03.2002 2002 3

период мај-октомври

период ноември-април

МС Берово

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

37

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец16 29.04.2003-14.05.2003 2003 516 30.06.2012-15.07.2012 2012 715 16.07.2007-30.07.2007 2007 714 24.09.2012-07.10.2012 2012 1013 08.09.2011-20.09.2011 2011 912 02.05.1968-13.05.1968 1968 512 23.09.1994-04.10.1994 1994 1011 05.06.2003-15.06.2003 2003 610 13.09.1987-22.09.1987 1987 910 02.10.2001-11.10.2001 2001 1010 18.06.2007-27.06.2007 2007 610 04.09.2008-13.09.2008 2008 9

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец15 20.10.2004-03.11.2004 2004 1115 20.02.2008-05.03.2008 2008 314 28.01.2002-10.02.2002 2002 213 17.02.1966-01.03.1966 1966 313 13.01.1993-25.01.1993 1993 113 05.01.1998-17.01.1998 1998 113 17.11.2009-29.11.2009 2009 1112 17.03.1990-28.03.1990 1990 312 13.01.2007-24.01.2007 2007 111 19.02.1990-01.03.1990 1990 311 26.02.2002-08.03.2002 2002 310 04.01.1991-13.01.1991 1991 110 05.01.1994-14.01.1994 1994 110 28.02.2007-09.03.2007 2007 310 16.03.2012-25.03.2012 2012 3

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

МС Крива Паланка

период мај-октомври

период ноември-април

38

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

17 29.04.2003-15.05.2003 2003 5

12 26.04.2012-07.05.2012 2012 5

11 25.09.2012-05.10.2012 2012 10

10 25.09.1994-04.10.1994 1994 10

10 08.09.2011-17.09.2011 2011 9

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

20 06.01.2007-25.01.2007 2007 1

17 11.03.2001-27.03.2001 2001 3

17 18.10.2004-03.11.2004 2004 11

16 19.02.2008-05.03.2008 2008 3

13 04.11.2010-16.11.2010 2010 11

12 08.03.1961-19.03.1961 1961 3

12 19.01.1971-30.01.1971 1971 1

12 18.03.1990-29.03.1990 1990 3

11 26.02.2002-08.03.2002 2002 3

11 16.03.2012-26.03.2012 2012 3

период мај-октомври

период ноември-април

МС Струмица

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

39

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 29.04.2003-14.05.2003 2003 5

15 30.04.1968-14.05.1968 1968 5

13 23.09.1994-05.10.1994 1994 10

13 25.09.2012-07.10.2012 2012 10

12 08.10.1993-19.10.1993 1993 10

11 05.07.2012-15.07.2012 2012 7

10 13.09.1987-22.09.1987 1987 9

10 02.10.2001-11.10.2001 2001 10

10 15.06.2002-24.06.2002 2002 6

10 18.06.2007-27.06.2007 2007 6

10 16.07.2007-25.07.2007 2007 7

10 04.09.2008-13.09.2008 2008 9

10 12.08.2010-21.08.2010 2010 8

10 08.09.2011-17.09.2011 2011 9

10 17.10.2012-26.10.2012 2012 10

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

17 11.03.2001-27.03.2001 2001 3

15 20.02.2008-05.03.2008 2008 3

13 13.01.2007-25.01.2007 2007 1

12 18.02.1966-01.03.1966 1966 3

11 21.01.1971-31.01.1971 1971 1

11 18.03.1990-28.03.1990 1990 3

11 26.02.2002-08.03.2002 2002 3

10 04.01.1963-13.01.1963 1963 1

10 28.12.1970-06.01.1971 1971 1

10 16.03.2012-25.03.2012 2012 3

МС Демир Капија

период мај-октомври

период ноември-април

HWDI -Максимална должина на топол бран,

интервал со последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

40

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 30.04.2003-15.05.2003 2003 5

14 22.09.1994-05.10.1994 1994 10

13 25.09.2012-07.10.2012 2012 10

12 11.05.1997-22.05.1997 1997 5

12 02.10.2001-13.10.2001 2001 10

11 05.06.2003-15.06.2003 2003 6

11 05.07.2012-15.07.2012 2012 7

10 10.10.1993-19.10.1993 1993 10

10 11.08.2010-20.08.2010 2010 8

10 17.10.2012-26.10.2012 2012 10

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

22 06.01.2007-27.01.2007 2007 1

17 11.03.2001-27.03.2001 2001 3

15 20.02.2008-05.03.2008 2008 3

14 28.01.2002-10.02.2002 2002 2

12 17.03.1990-28.03.1990 1990 3

11 13.04.2000-23.04.2000 2000 4

11 26.02.2002-08.03.2002 2002 3

11 16.11.2009-26.11.2009 2009 11

период ноември-април

период мај-октомври

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

МС Гевгелија

41

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

14 30.04.1968-13.05.1968 1968 512 08.10.1993-19.10.1993 1993 1012 23.09.1994-04.10.1994 1994 1012 26.04.2012-07.05.2012 2012 511 08.09.2011-18.09.2011 2011 910 13.09.1987-22.09.1987 1987 910 05.05.2003-14.05.2003 2003 510 06.06.2003-15.06.2003 2003 610 18.08.2011-27.08.2011 2011 810 17.10.2012-26.10.2012 2012 10

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

18 18.10.2004-04.11.2004 2004 1117 11.03.2001-27.03.2001 2001 315 20.02.2008-05.03.2008 2008 313 23.10.1989-04.11.1989 1989 1112 18.02.1966-01.03.1966 1966 312 06.01.1998-17.01.1998 1998 112 13.01.2007-24.01.2007 2007 111 19.02.1990-01.03.1990 1990 311 26.02.2002-08.03.2002 2002 310 04.01.1963-13.01.1963 1963 110 28.12.1970-06.01.1971 1971 110 21.01.1971-30.01.1971 1971 110 18.02.1977-27.02.1977 1977 210 18.03.1990-27.03.1990 1990 310 20.02.1998-01.03.1998 1998 310 16.03.2012-25.03.2012 2012 3

период мај-октомври

период ноември-април

МС Штип

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

42

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 29.04.2003-14.05.2003 2003 515 14.09.1987-28.09.1987 1987 914 08.10.1993-21.10.1993 1993 1012 02.05.1968-13.05.1968 1968 511 24.09.1994-04.10.1994 1994 1011 08.09.2011-18.09.2011 2011 9

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

20 09.03.2001-28.03.2001 2001 318 07.01.2007-24.01.2007 2007 116 05.01.1998-20.01.1998 1998 116 19.10.2004-03.11.2004 2004 1116 20.02.2008-06.03.2008 2008 312 24.02.1978-07.03.1978 1978 311 28.12.1985-07.01.1986 1986 111 26.02.2002-08.03.2002 2002 310 04.01.1963-13.01.1963 1963 110 28.03.1989-06.04.1989 1989 410 14.12.1989-23.12.1989 1989 1210 21.02.1995-02.03.1995 1995 310 28.02.2007-09.03.2007 2007 310 17.11.2009-26.11.2009 2009 11

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

МС Прилеп

период мај-октомври

период ноември-април

43

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

17 29.04.2003-15.05.2003 2003 515 11.10.1993-25.10.1993 1993 1012 02.05.1968-13.05.1968 1968 512 08.09.2011-19.09.2011 2011 910 25.09.1994-04.10.1994 1994 1010 18.06.2007-27.06.2007 2007 610 04.09.2008-13.09.2008 2008 9

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

19 09.03.2001-27.03.2001 2001 319 07.01.2007-25.01.2007 2007 117 04.01.1998-20.01.1998 1998 117 18.10.2004-03.11.2004 2004 1117 19.02.2008-06.03.2008 2008 311 19.02.1990-01.03.1990 1990 311 26.02.2002-08.03.2002 2002 310 04.01.1963-13.01.1963 1963 110 28.12.1970-06.01.1971 1971 110 21.01.1971-30.01.1971 1971 110 18.02.1977-27.02.1977 1977 210 27.02.1998-08.03.1998 1998 310 28.02.2007-09.03.2007 2007 3

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

МС Битола

период мај-октомври

период ноември-април

44

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 29.04.2003-14.05.2003 2003 5

14 30.04.1968-13.05.1968 1968 5

12 23.09.1994-04.10.1994 1994 10

12 11.05.1997-22.05.1997 1997 5

12 08.09.2011-19.09.2011 2011 9

11 11.10.1993-21.10.1993 1993 10

11 05.06.2003-15.06.2003 2003 6

10 23.04.1983-02.05.1983 1983 5

10 13.09.1987-22.09.1987 1987 9

10 18.06.2007-27.06.2007 2007 6

10 17.10.2012-26.10.2012 2012 10

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 19.02.2008-05.03.2008 2008 3

15 19.02.1998-05.03.1998 1998 3

14 07.01.1998-20.01.1998 1998 1

12 18.02.1966-01.03.1966 1966 3

12 17.03.1990-28.03.1990 1990 3

12 13.01.2007-24.01.2007 2007 1

11 22.01.1971-01.02.1971 1971 2

11 19.02.1990-01.03.1990 1990 3

10 28.12.1970-06.01.1971 1971 1

10 20.02.1995-01.03.1995 1995 3

10 15.03.2001-24.03.2001 2001 3

10 27.02.2002-08.03.2002 2002 3

МС Скопје

период мај-октомври

период ноември-април

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

45

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

17 29.04.2003-15.05.2003 2003 5

15 14.09.1987-28.09.1987 1987 9

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

13 15.03.2001-27.03.2001 2001 3

13 23.02.2008-06.03.2008 2008 3

11 26.02.2002-08.03.2002 2002 3

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

МС Охрид

период мај-октомври

период ноември-април

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 12.09.1987-27.09.1987 1987 916 29.04.2003-14.05.2003 2003 515 19.08.2011-02.09.2011 2011 911 23.09.1994-03.10.1994 1994 1011 22.08.2007-01.09.2007 2007 911 05.07.2012-15.07.2012 2012 710 14.08.2003-23.08.2003 2003 810 16.07.2007-25.07.2007 2007 710 04.09.2008-13.09.2008 2008 910 09.06.2010-18.06.2010 2010 610 09.09.2011-18.09.2011 2011 9

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 19.10.2004-03.11.2004 2004 1112 13.01.1993-24.01.1993 1993 110 14.12.1989-23.12.1989 1989 1210 31.01.1990-09.02.1990 1990 2

период мај-октомври

период ноември-април

HWDI -Максимална должина на топол бран, интервал со

последователни денови со Tx>Txavg+ 5°С

МС Лазарополе

46

Табела 1.6 Апсолутна максимална температура на воздухот ( период 1961-2012)

Мет.

стан

иц

а

Бер

ов

о

Кр

ив

а П

ал

ан

ка

Стр

ум

иц

а

Дем

ир

Кап

ија

Гев

гел

ија

Шти

п

Пр

ил

еп

Би

то

ла

Ско

пје

Охр

ид

Лазар

оп

ол

е

17,7 19,2 18,6 21,0 20,2 19,4 19,9 19,2 18,7 17,7 16,8

21.01.2007 21.01.2007 07.01.2010 19.01.2007 30.01.2002 19.01.2007 21.01.2007 01.01.1995 01.01.2010 21.01.2007 18.01.1993

19,7 20,8 21,5 22,7 26,2 22,1 21,7 22,6 24,3 20,4 16,7

26.02.2008 26.02.2008 25.02.2012 26.02.1990 13.02.2002 23.02.1977 25.02.1968 25.02.1968 23.02.1977 23.02.1977 26.02.2008

24,8 24,8 28,7 28,1 31,6 28,6 26,5 27,5 28,8 26,1 21,6

25.03.2001 26.03.2001 27.03.2001 24.03.1977 07.03.1990 26.03.2001 24.03.2001 25.03.2001 26.03.2001 25.03.2001 25.03.2001

26,8 29,2 31,6 35,3 31,5 32,6 29,9 30,5 34,8 26,1 25,7

10.04.1985 10.04.1985 10.04.1985 10.04.1985 29.04.2012 10.04.1985 10.04.1985 10.04.1985 10.04.1985 10.04.1985 10.04.1985

30,6 33,2 35,6 37,0 37,5 35,1 33,7 34,4 36,1 30,4 28,3

30.05.1969 28.05.2008 28.05.2008 28.05.2008 28.05.2008 24.05.1994 29.05.1969 28.05.2008 25.05.1990 28.05.2008 29.05.2008

35,2 36 41,2 43,1 42,6 40,7 38,8 38,6 41,1 36,2 30,7

26.06.2007 27.06.1982 26.06.2007 26.06.2007 26.06.2007 26.06.2007 25.06.2007 26.06.2007 23.06.2007 26.06.2007 27.06.1982

39 40,2 43,4 45,7 45,3 43,5 41,5 41,2 42,9 37,5 34,1

24.07.2007 24.07.2007 06.07.1988 24.07.2007 24.07.2007 24.07.2007 07.07.1988 06.07.1988 24.07.2007 24.07.2007 07.07.1988

36,0 38,2 40,4 43,9 43,8 41,7 39,1 39,0 43,2 36,7 34,1

11.08.1994 07.08.2012 07.08.2012 07.08.2012 07.08.2012 21.08.1999 11.08.1994 21.08.1999 11.08.1994 07.08.2012 25.08.2007

32,7 35,0 39,8 38,7 39,2 37,3 35,2 35,7 37,0 33,5 30,5

08.09.2008 08.09.2008 04.09.1994 07.09.2008 07.09.2008 08.09.2008 15.09.1994 15.09.1994 07.09.2008 08.09.2008 15.09.1987

31,5 31,3 31,5 34,6 35,4 34,1 31,4 31,8 33,9 28,9 27,4

15.10.1993 01.10.2012 01.10.1965 01.10.2012 01.10.2012 01.10.2012 03.10.1994 01.10.1994 01.10.2012 01.10.1994 01.10.2012

26,6 27,0 25,6 25,6 29,0 26,5 26,4 27,6 28,2 23,3 25,3

02.11.2004 01.11.2008 02.11.2004 02.11.1990 02.11.2004 02.11.1990 02.11.2004 01.11.1990 01.11.1990 01.11.1990 01.11.2004

20,2 19,7 23,0 22,5 22,2 21,4 21,0 23,1 22,9 18,3 17,4

04.12.1985 19.12.1989 02.12.2010 02.12.2010 03.12.2010 02.12.2010 31.12.2009 31.12.2009 02.12.2010 19.12.1989 22.12.1989

39,0 40,2 43,4 45,7 45,3 43,5 41,5 41,2 43,2 37,5 34,1

24.07.2007 24.07.2007 06.07.1988 24.07.2007 24.07.2007 24.07.2007 07.07.1988 06.07.1988 11.08.1994 24.07.2007 07.07.1988

Год.

VII

VIII

IX

X

XI

XII

I

II

III

IV

V

VI

47

ПРИЛОЗИ

2. Ладни Бранови и студено време

Графици 2.1 Честина на појава на ладни бранови, по месеци (период 1961-2012)

Графици 2.2 Мразни денови-(денови со минимална температура на воздухот

Тn <0 °C (период 1961-2012)

Графици 2.3 Ледени денови -денови со максимална температура на воздухот

Тх <0 °C (период 1961-2012)

Табели 2.1 CWDI -Максимална должина на ладен бран, интервал од најмалку 6

последователни денови со Tn < Tnavg - 5°С

Табела 2.2 Апсолутна минимална температура на воздухот ( период 1961-2012)

48

Графици 2.1 Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9 9

3

1 1

8

6

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Берово

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

5

8

2 1 5 6

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012) МС Крива Паланка

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9

6

3

1 1

3

6

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Струмица

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9

7

3 3

2

7 8

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Демир Капија

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

1

4

1

1

5

2

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Гевгелија

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

9 8

2 2

1

8 8

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Штип

49

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

11

8

2 1 1

1

6

11

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Прилеп

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

14

11

2 1

2

8

11

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Битола

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

8 8

2

1

4 4

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Скопје

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

4 6

2 1 1

1

6

3

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Охрид

0

5

10

15

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

5

11

6

2 5 6

Честина на појава на ладен бран (период 1961-2012)

МС Лазарополе

50

Графици 2.2 Мразни денови-(денови со минимална температура на воздухот Тn <0

°C (период 1961-2012)

y = 0.1073x + 123.39 R² = 0.0176

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Берово

y = 0.2636x + 85.803 R² = 0.1097

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Крива Паланка

y = 0.0256x + 76.649 R² = 0.0008

0

20

40

60

80

100

120

140

160

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Струмица

y = 0.1492x + 62.545 R² = 0.041

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Демир Капија

y = -0.2929x + 55.262 R² = 0.1405

0

20

40

60

80

100

120

140

160

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Гевгелија

y = -0.1696x + 76.919 R² = 0.0407

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Штип

51

y = 0.0686x + 77.663 R² = 0.006

0

20

40

60

80

100

120

140

160 1

96

1

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Прилеп

y = -0.0092x + 88.475 R² = 0.0001

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Битола

y = 0.1227x + 81.229 R² = 0.0222

0

20

40

60

80

100

120

140

160

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Скопје

y = -0.0169x + 66.584 R² = 0.0005

0

20

40

60

80

100

120

140

160 19

61

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Охрид

y = -0.4843x + 137.01 R² = 0.2468

0

20

40

60

80

100

120

140

160

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

FD -Мразни денови (денови со минимална температура на воздухот Тn <0 °C)

МС Лазарополе

52

Графици 2.3. Ледени денови -денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C

(период 1961-2012)

y = -0.0282x + 15.69 R² = 0.0048

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Берово

y = -0.1234x + 15.982 R² = 0.1044

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Крива Паланка

y = -0.0227x + 6.0045 R² = 0.0056

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Струмица

y = -0.0605x + 8.8348 R² = 0.0367

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Демир Капија

y = -0.0356x + 2.5 R² = 0.0509

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Гевгелија

y = -0.0787x + 11.624 R² = 0.0503

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Штип

53

y = -0.0607x + 15.434 R² = 0.023

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45 1

96

1

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Прилеп

y = -0.0241x + 17.12 R² = 0.0022

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

19

61

19

64

19

67

19

70

19

73

19

76

19

79

19

82

19

85

19

88

19

91

19

94

19

97

20

00

20

03

20

06

20

09

20

12

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Битола

y = 0.0108x + 9.4842 R² = 0.001

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Скопје

y = -0.0811x + 5.9751 R² = 0.147

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Охрид

y = -0.068x + 26.111 R² = 0.0171

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

196

1

196

4

196

7

197

0

197

3

197

6

197

9

198

2

198

5

198

8

199

1

199

4

199

7

200

0

200

3

200

6

200

9

201

2

ID - Ледени денови (денови со максимална температура на воздухот Тх <0 °C)

МС Лазарополе

54

Табели 2.1 CWDI -Максимална должина на ладен бран, интервал од најмалку 6

последователни денови со Tn < Tnavg - 5°С

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

14 13.02.1985-26.02.1985 1985 2

13 04.01.1990-16.01.1990 1990 1

11 22.01.1963-01.02.1963 1963 2

11 04.03.1987-14.03.1987 1987 3

10 16.01.1964-25.01.1964 1964 1

10 06.11.1988-15.11.1988 1988 11

10 13.11.2011-22.11.2011 2011 11

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Берово

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

15 24.12.1992-07.01.1993 1993 1

14 12.02.1985-25.02.1985 1985 2

11 22.01.1963-01.02.1963 1963 2

11 04.03.1987-14.03.1987 1987 3

10 07.11.1978-16.11.1978 1978 11

10 17.02.1983-26.02.1983 1983 2

10 05.11.1988-14.11.1988 1988 11

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Крива Паланка

55

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

17 29.12.2001-14.01.2002 2002 1

15 12.02.1985-26.02.1985 1985 2

13 05.01.1990-17.01.1990 1990 1

12 22.01.1963-02.02.1963 1963 2

11 04.03.1987-14.03.1987 1987 3

11 01.01.2000-11.01.2000 2000 1

11 17.12.2001-27.12.2001 2001 12

10 16.03.1962-25.03.1962 1962 3

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Струмица

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

9 06.11.1964-14.11.1964 1964 11

9 01.01.1995-09.01.1995 1995 1

8 02.02.1978-09.02.1978 1978 2

8 02.12.2002-09.12.2002 2002 12

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Демир Капија

56

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

12 22.01.1963-02.02.1963 1963 2

8 10.11.1978-17.11.1978 1978 11

8 17.02.1985-24.02.1985 1985 2

8 04.03.1987-11.03.1987 1987 3

8 06.11.1988-13.11.1988 1988 11

8 05.11.1995-12.11.1995 1995 11

8 16.12.2001-23.12.2001 2001 12

8 15.11.2011-22.11.2011 2011 11

7 07.11.1982-13.11.1982 1982 11

7 26.12.1998-01.01.1999 1999 1

6 23.07.1971-28.07.1971 1971 7

6 22.02.1979-27.02.1979 1979 2

6 30.11.1989-05.12.1989 1989 12

6 31.01.1991-05.02.1991 1991 2

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Гевгелија

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

15 12.02.1985-26.02.1985 1985 2

12 21.01.1963-01.02.1963 1963 2

12 03.03.1987-14.03.1987 1987 3

12 04.01.1990-15.01.1990 1990 1

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Штип

57

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

16 12.02.1985-27.02.1985 1985 214 05.04.1997-18.04.1997 1997 413 05.01.1990-17.01.1990 1990 113 23.01.2006-04.02.2006 2006 212 03.03.1987-14.03.1987 1987 311 22.01.1963-01.02.1963 1963 211 01.01.2000-11.01.2000 2000 1

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Прилеп

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

21 04.01.1993-24.01.1993 1993 119 12.12.1971-30.12.1971 1971 1217 22.12.1988-07.01.1989 1989 115 13.02.1985-27.02.1985 1985 215 04.01.1990-18.01.1990 1990 113 10.01.1975-22.01.1975 1975 113 24.01.2006-05.02.2006 2006 212 17.12.1974-28.12.1974 1974 1212 03.03.1987-14.03.1987 1987 311 22.01.1963-01.02.1963 1963 211 14.01.1967-24.01.1967 1967 111 01.01.2000-11.01.2000 2000 110 25.12.1966-03.01.1967 1967 110 08.12.1991-17.12.1991 1991 12

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Битола

58

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

22 17.12.2001-07.01.2002 2002 1

17 09.01.1993-25.01.1993 1993 1

15 12.02.1985-26.02.1985 1985 2

11 22.01.1963-01.02.1963 1963 2

11 05.01.1990-15.01.1990 1990 1

10 24.12.1998-02.01.1999 1999 1

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Скопје

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

13 14.02.1985-26.02.1985 1985 211 21.01.1963-31.01.1963 1963 111 04.03.1987-14.03.1987 1987 310 03.02.2005-12.02.2005 2005 2

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Охрид

Должина

( денови) Прв - последен ден година месец

13 02.02.1965-14.02.1965 1965 2

11 21.01.1963-31.01.1963 1963 1

11 04.03.1987-14.03.1987 1987 3

10 17.02.1983-26.02.1983 1983 2

10 17.01.1991-26.01.1991 1991 1

CWDI -Максимална должина на ладен бран,

интервал од најмалку 6 последователни денови со

Tn < Tnavg - 5°С

МС Лазарополе

59

Табела 2.4 Апсолутна минимална температура на воздухот ( период 1961-2012)

Мет.

стан

иц

а

Бер

ов

о

Кр

ив

а П

ал

ан

ка

Стр

ум

иц

а

Дем

ир

кап

ија

Гев

гел

ија

Шти

п

Пр

ил

еп

Би

то

ла

Ско

пје

Охр

ид

Лазар

оп

ол

е

-27,4 -20,5 -27,3 -23,2 -19,5 -21,9 -23,6 -30,4 -25,6 -16,6 -23,0

19.01.1967 26.01.2000 07.01.1993 07.01.1993 27.01.1963 26.01.1963 09.01.1979 07.01.1993 13.01.1985 14.01.1968 14.01.1968

-25,4 -20,6 -22,5 -21,0 -15,0 -19,2 -19,0 -28,1 -22,7 -15,7 -23,4

08.02.2006 19.02.1985 08.02.2006 08.02.2006 01.02.1963 08.02.2006 11.02.2005 08.02.2006 15.02.2012 20.02.1985 01.02.1991

-20,3 -14,4 -9,6 -11,0 -9,0 -12,0 -13,6 -19,3 -14,7 -16,0 -21,6

07.03.1987 05.03.1987 05.03.1987 04.03.1963 04.03.1996 03.03.1963 07.03.1987 03.03.1996 03.03.1963 13.03.1971 05.03.1987

-18,0 -9,1 -10,3 -6,5 -4,4 -4,5 -11,5 -19,4 -6,0 -10,6 -14,7

08.04.2003 08.04.2003 08.04.2003 08.04.2003 09.04.2003 09.04.2003 08.04.2003 08.04.2003 11.04.1968 08.04.2003 08.04.2003

-2,7 -1,0 0,5 0,4 2,5 1,0 -0,2 -2,1 -1,2 0,0 -3,6

13.05.1978 06.05.2011 02.05.1993 12.05.1994 01.05.1985 13.05.1978 13.05.1978 04.05.1990 13.05.1978 01.05.1985 08.05.1989

-1,8 1,3 1,4 1,0 5,1 4,0 1,9 0,7 1,2 2,3 -3,4

08.06.1962 08.06.1962 22.06.1981 24.06.1994 23.06.1973 01.06.1997 01.06.1997 08.06.1962 01.06.1994 08.06.1962 08.06.1962

1,7 1,5 1,2 1,9 8,4 6,3 6,1 4,8 5,8 4,7 0,4

23.07.1968 08.07.1981 06.07.1981 03.07.1986 20.07.1970 02.07.1964 02.07.1964 02.07.1964 02.07.1964 02.07.1971 23.07.1978

1,0 1,2 1,1 6,1 6,8 5,9 5,3 4,5 6,0 5,0 0,0

28.08.1965 09.08.1994 23.08.1981 28.08.1965 26.08.1980 28.08.1965 28.08.1965 28.08.1965 28.08.1965 28.08.1965 28.08.1965

-6,0 -0,8 -0,3 0,3 0,0 -0,4 0,1 -2,4 -2,3 1,0 -4,0

30.09.1977 30.09.1977 30.09.1977 30.09.1977 30.09.1977 30.09.1977 30.09.1977 30.09.1970 30.09.1977 30.09.1977 30.09.1977

-12,2 -5,3 -8,5 -5,7 -5,7 -6,5 -6,0 -7,4 -6,4 -5,2 -10,6

28.10.1988 28.10.1988 29.10.1988 29.10.1988 29.10.1988 28.10.1988 30.10.1978 28.10.1988 29.10.1988 23.10.1972 23.10.1972

-19,0 -12,4 -12,7 -9,4 -8,4 -11,5 -13,0 -15,6 -12,2 -9,6 -15,5

06.11.1995 06.11.1995 06.11.1995 25.11.1995 25.11.1995 06.11.1995 06.11.1995 06.11.1995 06.11.1995 21.11.2005 29.11.1973

-24,6 -19,0 -25,5 -21,7 -10,6 -22,0 -22,7 -26,8 -22,8 -14,9 -19,5

19.12.2001 19.12.2001 20.12.2001 21.12.2001 20.12.2001 22.12.2001 21.12.2001 19.12.1988 20.12.2001 22.12.1967 21.12.1967

-27,4 -20,6 -27,3 -23,2 -19,5 -22,0 -23,6 -30,4 -25,6 -16,6 -23,4

19.01.1967 19.02.1985 07.01.1993 07.01.1993 27.01.1963 22.12.2001 09.01.1979 07.01.1993 13.01.1985 14.01.1968 01.02.1991

XII

Год.

VI

VII

VIII

IX

X

XI

I

II

III

IV

V