AS CIDADES

2º ESO

Roberto López

1. O ESPAZO RURAL E O ESPAZO URBANO

É extenso

Ten densidades de poboación inferiores a 150 hab./km2

As actividades económicas predominantes son a do sector primario

Ata mediados do século XX o 70% da poboación mundial era rural

A poboación urbana vai en aumento

O espazo rural

Nos espazos rurais distinguimos:

A leira ou parcela

Os cultivos: monocultivo / policultivo; secaño / regadío

Habitat: disperso / Concentrado

É menos extenso ca o rural

Ten densidades de poboación superiores a 150 hab./km2

As actividades económicas predominantes son a dos sectores secundario e terciario

O espazo urbano

Nos espazos urbanos distinguimos:

Vivendas

Fábricas

Almacéns

Centros comerciais

Infraestruturas de transporte

As cidades e o espazo urbano

A cidade é diferente das vilas e das aldeas en:

Cantidade de poboación: a cidade ten máis de 10.000 hab.

Tipoloxía de edificios: nas cidades bloques de vivendas, oficinas, centros comerciais, ….

Distinta actividade económica: sector primario / secundario, terciario

Influenza sobre o contorno: A cidade é máis activa económicamente e transforman o espazo que as circunda.

2. AS FUNCIÓNS E A ESTRUTURA DAS CIDADES

As funcións das cidades

Algunhas das funcións máis significativas da cidade son: Residencial, Industrial, Comercial Cultural e educativa Político-administrativa Turística

Residencial

Industrial

No século XIX as fábricas encontrabanse no casco urbano das ciudades. Despois pasaron a concentrase nos polígonos

industriais

No século XIX as fábricas encontrabanse no casco urbano das ciudades. Despois pasaron a concentrase nos polígonos

industriais

É a que máis terreo ocupa. Vivendas, parques, áreas de recreo, instalacións deportivas

É a que máis terreo ocupa. Vivendas, parques, áreas de recreo, instalacións deportivas

Comercial

As cidades son centros aos que acceden as persoas dun territorio grazas ás vías de

comunicación que teñen

As cidades son centros aos que acceden as persoas dun territorio grazas ás vías de

comunicación que teñen

Cultural e educativa

As cidades reciben alumnos dun área maior ca o seu espazo urbano.

As cidades reciben alumnos dun área maior ca o seu espazo urbano.

Político -administrativa

Turística

As cidades capitais dun territorio albergan as institucións de goberno

deses territorios

As cidades capitais dun territorio albergan as institucións de goberno

deses territorios

As cidades teñen monumentos e outros atractivos para o turismo

As cidades teñen monumentos e outros atractivos para o turismo

O trazado urbano

Plano irregular. As rúas están trazadas sen orde como por exemplo o da xudaría de Córdoba

Plano regular ou ortogonal (reticular ou en cuadrícula) As rúas son rectilíneas e crúzanse perpendicularmente

Na actualidade pénsase que entorpece o tráfico polos numerosos cruces e semáforos.

Exemplo: Barcelona

Plano radiocéntrico. As súas rúas arrancan dun mesmo centro en sentido radial.

Exemplo: París

3. A CIDADE MODIFICA O ESPAZO

As cidades e o crecemento urbano difuso

As cidades, na actualidade, medran de forma difusa: Os habitantes buscan residir noutras localidades próximas.

Créanse urbanizacións nas zonas rurais veciñas.

Aparecen nestas zonas industrias, grandes almacéns, …

Son necesarias vías de comunicación: autovías, trens de proximidade, ….

O resultado é un espazo urbano moi humanizado cunha zona de elevadas densidades de poboación e outras de menos tamaño

Área metropolitana: MadridÁrea metropolitana: Madrid

Conurbación: Elda-Petrer en Alicante Conurbación: Elda-Petrer en Alicante

Megalópoles: BoswashMegalópoles: Boswash

4. AS CIDADES EN PAÍSES DESENVOLVIDOS

Centro histórico de Valencia

1900 actualidade

Centro histórico

Madrid: reformas interiores

Porta do Sol en 1900 Gran Vía

Centro histórico

Deterioro morfolóxico Política de Rehabilitación

Barrio do Carme de Valencia Barrio Gótico de Barcelona

Centro histórico

Barcelona Ensanche burgués

Ensanche

Barrios obreiros

1900

Cidade xardín

de Bilbao

Ensanche

Periferia

Periferia de Madrid: áreas residenciais

Periferia

Barrios residenciais:

Barrios obreros en 1960

Na actualidade

Periferia

Zona suburbana

Barrios de chabolas

Periferia

Áreas industriais:

polígonos industriais de naves adosadas

Periferia

Áreas industriales:

parques tecnológicos

Paterna Madrid

4. AS CIDADES EN PAÍSES EN DESENVOLVEMENTO

5. A ÁREA DE INFLUENCIA URBANA

As cidades teñen distintas áreas de influenza.

Hai cidades que teñen un área de influenza reducida: comarcal

Outras teñen un área de influenza máis ampla: rexional, estatal ou mundial.

A área de influenza depende de:

Grao de innovación: máis innovadoras implican maior influenza

Exclusividade das funcións: funcións pouco comúns implican grandes áreas de influenza.

Londres: área de influencia mundial

Venecia: área de influencia rexional

6. A XERARQUÍA DAS CIDADES

A relación entre cidades e xerarquía urbana

As cidades manteñen entre si intensas relacións:Relacións de comunicación e transporte. Están conectadas por redes de transporte e comunicación.Relacións políticas e económicas. Teñen sedes de empresas, centros de decisión económica, administrativa e política que se relacionan entre si.Relacións de innovación. Teñen centros de I+D+I de empresas e universidades que favorecen a relación entre cidades

As relacións entre cidades non son homoxéneas:

As que teñen máis sedes de empresas, institucións e centros de decisión e son capaces de organizar relacións financeiras, políticas ou de investigación son máis influentes e teñen unha maior xerarquía.

A xerarquía urbana mundial

A xerarquía urbana mundial establece unha clasificación de cidades en función da súa influenza: (sen ter en conta o nº de hab.)

As cidades globais

Para clasificalas téñense en conta cinco criterios:

A actividade económica e

financeira

O capital humano

O intercambio de información

Cidades con actividades terciarias

Valora nº de sedes de empresas

multinacionais, fluxo de

mercadorías, …

Capacidade formar

profesionais.Reter e atraer

talento.Alumnos

estranxeiros nas súas aulas

Analiza liberdade de informaciónValora nº de

axencias internacionais de

noticias Valora

subscritores de internet

A experiencia cultural

O compromiso político

Opcións culturais da cidade.

Nº de museos, actividades deportivas, visitantes

estranxeiros, …

Valora conferencias

políticas internacionais

Nº de embaixadas, …

As cidades globais (2)

7. OS PROBLEMAS DAS CIDADES

Os problemas de tráfico e a contaminación

Nas cidades hai unha gran intensidade de movementos de poboación e mercadorías polo que hai unha elevada utilización dos medios de transporte.

As consecuencias son:

Elevados gastos na construción de vías de comunicación.

A ocupación de grandes superficies para aparcadoiros e vías.

A perda de tempo en traslados, atascos ...

Elevado risco de accidentes de tráfico.

A contaminación con CO2 e NO2 (cambio climático)

Os residuos

Producimos restos de alimentos, envases, vidros, plásticos, papeis, metais, …

O tratamento dos residuos esixe a recollida selectiva e a reciclaxe.

Nos países desenvolvidos temos plantas de

compostaxe de residuos orgánicos e de reciclaxe.

Nos países en desenvolvemento son

frecuentes os vertedoiros incontrolados

As desigualdades sociais