ORGANISMO BIZIDUNAK

EZPEZIEA: Ezaugarri barberak daukiezan

izaki bizidunen multzoa da. POPULAZIOA: Ekosistema berberan bizi diran espezieko banakoen multzoa da. KOMUNITATEA: Ekosistema bateko

populazio guztien multzoa da.

INGURUNE FISIKOA

Izaki bizidunak bizi diran lekua da. Urak, ahireak, argiak, tenperaturak eta

organismoak mogitzen dira gainazalez osotuta dago.

Basamortuak, itsasoa eta ipar poloa oso bestelako klimak daukiez.

ESPEZIE BERBEREKO BANAKOEN ARTEKO

ERLAZIOAK

LEHIAN:Oinarritutako erlazioak espezie berbereko banakoak janaria, bikotekidea edo argia lortzeko lehian sartzen dira.

LAGUNTZAN:Oinarritutako erlazioak populazio berbereko organismoak ehizatzeko,ugaltzeko edo alkar babesteko.

TALDEAK:elikagaia lortzeko,ugaltzeko edo babesteko sardotan, aldratan eta sardetan

ESPEZIEN ARTEKO ERLAZINOAK

HARRAPARITZAN:Oinarritutako erlazioetan espezie batek beste bati onura ateratzen deutso

. LEHIAN:oinarritutako erlazioak espezie bientzat dira

kaltegarriak, elikagaia, espazioa edo argia lortzeko.

MUTUALISMOAN:Oinarritutako erlazioak espezie bientzat dira onuragarria

. BISKARROITASUNEAN oinarritutako erlazioetan , espezie

parasito edo bizkarroi bat ostalari deitutako beste espezie baten bizkarrean bizi da.

KOMENTZALISMOAN oinarritutako erlazioak espezi batentzat onuragarriak dira eta besteari ez desutso kalterik egiten.

LEHORREKO EKOSISTEMAK

OHIANETAN:Bero handia eta euri asko egiten dau urte osoan.

BASO EPELA: Urtaro batetik bestera temperatura eta esutasun alde handiak daukiezan iguruen beresko ekosistema da.

BASAMORTUETAN:Bero handia egiten dau egunez eta hotz handia gauez.

BEDARKARETAN:Bedarrak dira nagusi eta zuhaitz gitzi dago.

URETAKO EKOSISTEMAK

UR GEZA:Ibaiak, aintzirak eta ur maelak dira.

UR GAZIA:Ozeanoak eta itsasoak dira.

ELIKAKADURAREN ARABERAKO

ERLAZIOA1- Ekoisleak euren elikagaia ekoisteko gai dira.2- Lehenengo mailako kontsumitsaileak animali

bedarjaleak dira, organismo ekoiles elikatzen dira

3- Bigarren mailako kontzumitzaileak animali okelajaleak eta orojaleak dira, animali bedarjales elikatzen dira

4- Deskonposatzaileak beste izaki bizidun batzuen hondarres elikatzen dira

GIZAKIEK NATUREA

BABESTEN DABE Gaur egun natura babesteko Parque Nazionalak edo

Parque Naturalak izendatzen dira. Desagertzeko arrizkuan dagozen animaliak babestu

egiten dira. Herri lan handi bat eraiki ostean, paisaia berregiteko

betebeharra daukie. Sutea gertatu ezkero basobarritu egiten dabe espezie

bardinekin. Mendian saborrik ez botatzea, suteak eragiten

direlako. Papera eta plastiko aurrestea frabrikatzeko prosesuak

airea eta ibai kutsatzen dabelako.

Gizakiek arriskuan dabez

ekosistemak Basoetako suteek eta deforestazioak:Basoak eta basoetako

izaki bizidunak suntzitzen dabez. Zarritan gizakiak basoei su emoten deutse edo zuhaitzk mosten ditu

Espezie arrotzak:Espezie arrotzak tertatzea oso kaltegarria izan daiteke aurrez ekosistema horretan bizi diran espezientzak.

Lehorteak:Urmaelak nekazaritzan, abeltzaintzan edo eraikuntzan erabilteko lehorteak ondatu egiten dauz ekosistemak.

Lurpeko urak neurri barik ateratzea:Urestatzeko edo etxebizitzetan erabilteko lurpeko ura neurri barik ateratzea iturburua agortzea dakar.

Herri beharrekekosistemak ondatzen dabez Kutsatzen: Keak, isuri industrialek, zaborrak eta nekazaritzan

erabilten diran produktuek ura, airea eta lurzorua kutsatzen dabes eta ondorioz ekosistemen oreka apurtu egiten da.