Municiones para disidentes - reseña

4
 Reseñas Municiones  para disidentes. Rea1idad~verdad-po1ítica. TOMAS  IBANEZ. Barcelona:  Gedisa  2001 Las  luchas  sociales han  sidu-m  siempre, también, luchas  ideológicas; hoy  son, además,  huchas  teóri- cas,  huchas  en  eh  terreno de  la  producción  de  teo- ría.  Esta  es,  yo creo,  ha  convicción  que  fundamen- ta el  libro de  Tomás Ibánez.  La  práctica  teórica  no es,  para  el  autor,  una  a ctividad sofistic ada  dcl mundo  académico,  es  una  de  las  herramientas (municiones  considera  el  autor)  de  la  confronta- ción  política  a  nivel  global.  Las  concepciones  he- gemómicas  acerca  de  has  principales  tramas  de re- ¡ación  que  organizan  nuestras  vidas  (políticas, económicas,  labor ales, amorosa s...)  son,  cada  vez más,  fruto  de un  trabajo siste mátic o  y  bien  finan- ciado  de  personas y  grupos  vinculados  a  impor- tantes  instituciones  académicas  y  científicas.  Tal como decía  Bourdieui,  estos tb/nk  u-anks,  han  desa- rrollado  una  doxa  paradu-$jiu--a.  que  siendo conser- vadora  se  hace  pasar  por  progresista,  que  presenta has  regr esio nes y  los  retrocesos  como reformas  o revoluciones. Una de  has  paradojas de  la actual  si- tuación  de  confrontación  ideológica  es  que  la po- sución  hegemónica  y  conservadora  se  presenta como  abanderada  del  proceso  y  la  modernidad, avalada  generalmente por  umí  abrumador apoyo  de personajes  cientifieo-mediu-iticos,  que  sitúan  a  ¡a fragmentada  disidencia  en  el  triste  papel  dc  retar- dataria,  anticientífica  e  ignorante. El  libro de Tomás Ibáñez  se  sitúa explícitamen- te  en  el  territu-mrio  de  la  ecmnircmntación  teórica,  a  la que considera  comu-m  un  acutí  de  disidencia política Ese es,  creo,  el  sentido  de un  título  que  parece,  en un  primer  momento,  sorprendente  o  exagerado: Municiones para  disidentes.  Su posición  es atrevi - da  y,  en  el  mejor  de  los sentidos,  provocativa.  Se plantea  una  pregunta  mu y ambicio sa,  «una  pre- gunta  acerca  de  cuál  es  la  naturaleza y  cuáles son los efectos  del  cambio  de  sociedad,  y  s  global- mente,  del  cambio de  civilización,  que se está pro- duciendo,  paulatinamente,  desde  hace unas  déca- das,  y que aún  permanecerá en  fase de  transición durante  algunas  décadas  más». Un  aspecto  funda- mental  del  cambio  social,  según  el  autor,  se  refie- re  a  nuestra manera de entender  el mundo.  El libro pretende  no  sólo  describir  las  nuevas  ideologías sino intentar comprender su  lógica.  Esa  lógica  ti e- nc que  ver con la conformación de las ideas  de ob-  jeti vidad y  realidad y con  ha  noción  de verdad. En  una  posición  más cercana  a Foueault  que  a Bourdieu,  Tomás Ibánez considera que  no hay  pre- guntas  inocentes  a  una  realidad qu e  sea  la  única responsable de  la respuesta.  Los hechos —frente  a lo que  se  nos  quiere  hacer  creer  desde  la  retórica de  la  verdad dominante-— no  hablan  por   solos. Según  el  autor  hay  una  enorme mentira  de  la  Ver - dad,  la mentira dc  ocultar  el  carácter político y  «la violencia  que  toda  pregunta  ejerce  sobre  la  res- puesta  que suseita». El  libro que publica Gedisa  es una recopilación de textos  anteriormente dispersos  d el  autor La obra  está estructurada  en  varias  secciones,  cuyos  títulos  son bastante  expresivos:  «La real idad  cuestionada», «¿Absolutismo o  relativismo?», «Caminando hacia la postmodcrnidad>m,  «La dimensión política», «Entre  la ideología y  la acción» y  «Postemodemidad,  construc- cionismo  y  Psic olo gía Soc ial» ,  junto  con un a Introducción y  Epílogo en los que constmye eh  senti- do  del  conjunto.  Son  textos  sobre  psicología,  sobre psicología  social,  sobre  construccionismo,  y  también se  acerca  a  la física cuántica. En esta  obra  Tomás  Ibáñez  mantiene, entre  otras muchas cuestiones,  el carácter  emancipador y  liberta- rio del  relativismo.  El punto  dc vista alternativo ah  re- lativista considera  que es el punto de  vista «absolutis- ta»,  caracterizado  por  el  régimen  de  la Verdad.  A diferencia de  una posición fuen-temente  platónica,  se- gún  ha  cual  sc  considera  que nuestra  relación con  el u  Bourdieu  (1999). Por un  saber comprumnícuido  En  Boordieu  (200i)  Contrafuegos 2 Madrid: Anagrama. Política  y  Sociedad,  2004,  Vumí.  41,  Núm.  1:  205-207  201

description

Las luchas sociales han sido siempre, también, luchas ideológicas; hoy son, además, luchas teóricas, luchas en el terreno de la producción de teoría. Esta es, yo creo, la convicción que fundamenta el libro de Tomás Ibánez.

Transcript of Municiones para disidentes - reseña

Page 1: Municiones para disidentes - reseña

7/21/2019 Municiones para disidentes - reseña

http://slidepdf.com/reader/full/municiones-para-disidentes-resena 1/3

Reseñas

Municiones  para disidentes.

Rea1idad~verdad-po1ítica.TOMAS   IBANEZ.

Barcelona:  Gedisa   2001

Las   luchas  sociales han   sidu-m   siempre, también,

luchas   ideológicas; hoy   son, además, huchas   teóri-cas,   huchas   en   eh   terreno de   la   producción  de   teo-

ría.  Esta   es,   yo creo,   ha   convicción que  fundamen-ta el   libro de  Tomás Ibánez.  La   práctica   teórica  noes,   para   el   autor,   una   actividad sofisticada   dclmundo   académico,   es   una   de   las   herramientas

(municiones   considera   el   autor)   de   la  confronta-

ción  política a  nivel  global. Las   concepciones   he-gemómicas  acerca de   has   principales  tramas de re-¡ación   que   organizan   nuestras   vidas   (políticas,económicas,   laborales, amorosas...)   son,  cada   vez

más,  fruto   de un  trabajo sistemático  y   bien  finan-ciado  de  personas   y   grupos   vinculados   a   impor-

tantes   instituciones   académicas   y   científicas.   Talcomo decía Bourdieui, estos tb/nk  u-anks, han desa-rrollado   una doxa  paradu-$jiu--a.   que   siendo  conser-vadora  se hace pasar   por progresista, que  presentahas   regresiones y   los   retrocesos   como reformas   o

revoluciones. Una de   has  paradojas de   la actual   si-tuación de  confrontación   ideológica  es que   la po-sución   hegemónica   y   conservadora   se   presentacomo   abanderada   del   proceso   y   la   modernidad,

avalada  generalmente por   umí  abrumador apoyo   depersonajes   cientifieo-mediu-iticos,  que   sitúan   a   ¡afragmentada  disidencia   en   el   triste papel dc   retar-

dataria,   anticientífica  e   ignorante.El   libro de Tomás Ibáñez  se sitúa explícitamen-

te en el   territu-mrio  de   la  ecmnircmntación   teórica,   a   laque considera   comu-m  un acutí de  disidencia políticaEse es,   creo,   el   sentido   de un   título  que   parece,  enun   primer   momento,   sorprendente   o   exagerado:

Municiones para  disidentes.   Su posición es atrevi-da y,  en el   mejor  de   los sentidos,   provocativa.   Seplantea   una   pregunta   muy ambiciosa,   «una   pre-

gunta acerca  de  cuál es  la  naturaleza  y   cuáles sonlos efectos   del cambio de   sociedad,   y  más global-mente,  del cambio de  civilización,   que se está pro-

duciendo,   paulatinamente,  desde   hace unas   déca-das,   y que aún  permanecerá en   fase de   transicióndurante algunas décadas   más». Un  aspecto   funda-

mental   del cambio  social,   según  el  autor, se refie-re  a  nuestra manera de entender el mundo. El libropretende   no   sólo  describir   las  nuevas   ideologías

sino  intentar comprender su   lógica. Esa   lógica tie-nc que ver con la conformación de las ideas  de ob- jetividad y   realidad y con   ha noción   de verdad.

En   una posición  más cercana  a Foueault  que aBourdieu, Tomás Ibánez considera que no hay pre-guntas   inocentes  a  una   realidad que   sea   la únicaresponsable  de   la respuesta. Los hechos —frente alo que   se nos  quiere  hacer   creer  desde   la   retórica

de   la  verdad dominante-— no hablan  por sí solos.Según   el  autor  hay una  enorme mentira  de   la  Ver-dad,   la mentira dc  ocultar el  carácter político y «laviolencia  que   toda   pregunta   ejerce   sobre   la   res-puesta que suseita».

El   libro que publicaGedisa es una recopilación detextos  anteriormente dispersos  del   autor La obra estáestructurada   en   varias  secciones,   cuyos   títulos   sonbastante   expresivos:   «La realidad   cuestionada»,«¿Absolutismo o  relativismo?», «Caminando hacia lapostmodcrnidad>m,  «La dimensión política», «Entre   laideología y la acción» y  «Postemodemidad, construc-cionismo   y   Psicología Social»,   junto   con unaIntroducción y  Epílogo en los que constmye eh  senti-do   del   conjunto.  Son  textos   sobre   psicología,   sobrepsicología  social,  sobre   construccionismo,  y   también

se acerca a  la física cuántica.En esta obra  Tomás Ibáñez   mantiene, entre  otras

muchas cuestiones, el carácter  emancipador y  liberta-rio del relativismo.  El punto dc vista alternativo ah   re-lativista considera  que es el punto de vista «absolutis-ta»,  caracterizado   por el   régimen   de   la Verdad.   Adiferencia de una posición fuen-temente  platónica, se-

gún ha cual   sc  considera   que nuestra   relación con el

u   Bourdieu   (1999). Por un  saber comprumnícuido   En   Boordieu  (200i)  Contrafuegos 2 Madrid:  Anagrama.

Política   y  Sociedad,   2004,   Vumí. 41,  Núm.   1:   205-207   201

Page 2: Municiones para disidentes - reseña

7/21/2019 Municiones para disidentes - reseña

http://slidepdf.com/reader/full/municiones-para-disidentes-resena 2/3

¡6dm  u-u-u-  u-u-/u-u-   (u-rs/u-u-u -    Mu  u-u-u-iu-/u-mu-u u--u-   pu-u-  ru-u-   u-lis/u-Mu-u-  u-u->   l/u-u-u-/iu-/  u-u-rl-  ru--u-   r/u-tu-/—/>u->/i/¡t   u-u-   u-Ir- lhu-u-   u-/u-   1/u-u-/u-u  u--y-   Ru-u-  u-u-u-   lu-u-u-uu-u  y    u-Su-rl/su-u-   2001

muí tun dci el   pni   miamicuí uic mute ciii   u u  chic i¿uní   cíe   ccmmíu-me u muí mcmi  —

tu->.  ccmímsideru-u   cm tme-~ Ncuestru-u   ti   ucucmuí   it   muí ndu-u  es  chíareíae ionu   u- le ecmu-u u-me   muí iciuccí.   mu iau cací   u-   pu-mi   ch   - ‘descu- í   cíe

vendad,   claro,   imercí  es   tu-ontmmcu   y  dcii!  is entre   tu-iriu u,uu-uuu- reicucióní cíe   u-mee ióuí.  u-le  vi’. mcuícmas   dc  seuuscueíu-mu-ues.

de expenicucicus  muías   cm   mencis   mu-mci   uhulcs.   y   cíe   senil—umíueuutcms».   [—u-ulmósq oeu-hu-u  dc   1   u-   1 cinc md mcl   qu-mc   iris   uu-uuci—

ph u-tu-u-muí iecís   mciv i ud i ecu—cm mí   sicmii pi-c   acítc  ci   u-u listí   u-u lis uiuu-m

u-leí   teu-u-mtuucu-i   cíe   tu-u   Veucicucí. es   tui pututiltuuicí  étieu-m.  y ~ícmr

ello   t   u-   tustil mecucióuí   u-leí   mcl   u-ti   u suuící   alicia   u-u   cunucíaxuolo«m   u   mmcm   u   tiuia crmistcnuíu-uiumu-u-   u   u-»

Fmtnte   m clíinu-uues u-ictmsu-ti-u-mu   sucuuu~mmc   u-u-   tu-ms  reicílivistuis

de   iu uit mm u-mit’.   el   u-u-tutu- mr   ctefl u-   inc   qcmt   1cm   iii u uíu-ímal   esoco it tu   ci   u ocx cable   cu-muííímrcmu-uum sc>   html  u tutu->   y éticcm  ríue

tcuu-lu-í   mcl u-mciómu   cu- un   ci   muí u-u mícící   cid   uc   E sc   cciiuu pu-u-mí ni su-uptiecte   ncu-

1ueuii- u-1tme.   cmi   última   uuisiu-u-mucu   u-   iícmvu-i   cicle   Ii>

currir   cm   u-u   fímerzcu   pu-u-ru-u   rhiuimsiim   1   us  clulcícuicias.   ¡ >u-í   chite—reumeicí  en ti-e  cubsumí oti stu-us   y   mc   1   u-tu’.   u síus cs   d~Oe   u-ms   rela-

tivistas.   lic—u-u- el   u-tutu-un.   hícteemí txiiimcitu-u cst   u Sictuacion.  c uícu-mu-ísirlcru-ínhcí   cmii   [muoblcnuuu-ien   tuituumí   u   muY   uiucicí  puilíticcí.

iuuienti-cu-s  qcme   «eh   tícumuití  cíe   x-ustu-í   uhisoiuutmstci  emímuíascu-u—ru-u-el   cisc>   cíe luí   tcmeriu-í  e   itulucidore,  nuieu-hiu-unu-c esící  cíctil—

u-ación,   tu-mía   vicmlcmíci   1   añau-lictu-u-,   cmii   titos   de   viu- uteuuei u-u-->,Fin- 1-cc mubru-m-cte Touíuu-is  Ibáñez quería- chusí cl-pehigrci-qtucscm¡mcuííen   tu-mu-luis   tu-ms   i mutcnu-cus  ríe u-cmmui ti   se   u-u   mmmcm   tu-miudu-u—ruicutcieiómi   ti-cuscemuu-hemutah,   cuí el  semuticící  eseníciahista cíe

ritme   iuu-u-y   cmnící   ¡cusuiímcu-uciu-’unm   t’thu-imiicu,   ritme eslu-i ecmuistiu-tu/u-iu-u

Pu-un ti lucí   meu-ut iclu-mci   ritme ni u-ms tmu-ísc-i cuíu-le   y   ritme es i tichemmcmi—dieuí te   de   nimes ti-as   mmmcmiiicus   ímuciet i eu-us   u- umuctí cm  i a tu-. simm  u-  u—-

dueu-ivcus/   o1icru-mtivas.   simímból i eu-us,   pu-mi it mu- a’.   )   Lscau-íbmu-u   stu1mumnic   cnn   cuuuál isis dc  tu-ms   muíú   ti imies   u- u-unu-ms   u-ir   tSeFuuurlacicmnalisurmu-m  umumsceuideuítu-u-t   qcue.   scgcmui   cl   u-mcmiu-u-m.

scut iii u metí le  se míos   tu-u-muís tu-unu íuu-u cuí   luímuu-laiuic muí u-u  tu smi mu-u   h 1

u-tutu-mr   ucí   iuiegu-m el   yaití—   urcuguiuu’ucicu-i u-le   tu-ms   ccuu-icc1mtu-msde   vencícud   y reutí i dad   Su-mu   cuhuic-chmtu-ms   r~ cíe   ~st   tu uní   1 cii   —

 juuclu-m en  pru-íehieu-is   u-uuiieuíu-mnias dc mcl  unu-mí u-u-muí   tu-ms dciii ‘usy  de   relumciu-3uu  u-mt   niciuuclu-m--   «luí   utahurí  mcl   tu-u   xcnrt  mcl su-muí

creeuícicus   inirhispetuscm[mles   mu-unu-u   tu-u   mcli  ru-mu-mu-tu muí   u   mmc mcm

mucí recluí ic:t-c mu   u   u esí u-ti tus   ru-u-setmíu-tr   u tic   ti hjeu-uxci y   ‘tbs u—Iculcí.   Les   bu-u-su-u-u comí   cutí   estuuluis   u-It   nr pu-u-u   tu-msm   cs   u-lc-

cuí   siuuupiemuueu-ute   lmtunuiu-mu-iui».El   ueiu-mu-ivismuuu-u ritme cleFmeuíchc  x   u-   muí   u-u-   u-li   u   dci licís

¡mecmi’.-isruíuí   (luí   mu-u-mhirimd   sc   xr   u-It  distitít   us   míucu-rícucus se-gún   u-u- ¡meu-spceu-   ‘.4  clcsrhu-.   1 mu-tuL   sc   mmmi mc) ci el melati vis—síu-u   ccuittmnu-ui   <cxmstc   u-it   1 mctci   ttmuht   plu-tmruuhictumch   u-levisucmuues   u-leí   tuutmuiu-lu-u)   rs   tun   unu-un’. usimící   nLu-u-licuut.   idisólcí  cpíslenuu-mlu-igmcu-m   smuutí  u-mmitculumu-u-ucu-i   citie   coestiu-míiu-t elhmrcmímium  cumtmicepto   umnuiumlu-iuuu-u-u u-ir   nc   lucí   un   E-u-   u-unu   nu-’hu-uii—vi snmnu   «u-loe niega ci  comucc tutu-u   uíumsuuuu-m dc   cmmía   necul  dad

inchepenídiemíce   u-he   uícueslnu-us   cu-iraetcu-ísm  cas   y   cíe   uítues—ti-u-ms   ccii u veuutmnmmues»  - 

Euu   u-u   cícecmnísí ntnc-ci¿mu-i   riel   eu-muuecptu-í   u-le   u-mbjcu-cueciní cm   1cm u u-lu-uuuíeuuu-rm   u-le   u-u   idcu-u-   cíe  u-ib jet’.’ iciad   y   u-ecu--Iicicici   i u rle~me   íd   emite.   mccci me.   cuí   al  u z tmnutís umícímne u —

tu-ms   cte   ha   uuimna,   u-u-   ha   Imul sqíuedu-u   cíe   hcis  cu-iinpotientcsú  hci miunus de   la u-miau-en   u-u- y-   mee u—re   u-u la   tYs ca ecuátíticcí,cícumucte  «1 cus   mícuntíccí las ciemímeuccutes   ucí sc dej u-un   comí—ce ptcíu-mr   fu-’uc i 1 uneuí te   cuí térunbicis   de   uní icícucles  disti u—

tas,   separables y   tocalizabies>-.   Este   tipo  de   argo-nuenní   he   de   reconumeen   que   sic   nesuttui   extraño   yparctclój i cci.   vu-u  que   ————atmmídícíe   se   tmu-msu-u   CO   [mu-mu-usermecíe   ten ómuíencms   físicos   h  cuí   ccmíuoe i du-ms—   sitúa   alleeccmn.   cuí   ú  it i muía   i místane i u-u-  .   atuce   un   u-u-etu-í   ríe   le,   e-ueste easu-m el  aeccm de   te   cuí   cus   exime-minien tu-ms   necul   za—u-tu-ms   pu-mm   tu-ms   lísiccus   co u-mit i eu-ms   emm   sus   hu-ubu-mratu-mruu-ms.Crecí que ci   rehativisnicí que se   detiemude  en  el ecmn—

cmmítrí  de   huí cubra.   eum muucm   cmii «di spos i ti!-oauuci du-ignná—tic-ti y   u-uit i cutí 1cm mi tu-inicm»   mu ti   merlo icre   de   u-u  au-ml tui-id u-udde   resuilacícís   experimentales   ucí   rephicables   pu-mi-los  pmu-mtaucis   Si, ecmnííu-m   cuí el rcunj umito de  1cm   u-utmru-u- seangtu-íímemuta,   u-ms   cumumceptcms de   vercicící  y  real dad   sontu-un inipu-mnlu-uuutes  en   la y  idcu-   eciuncí pu-u-ru-u   rlej u-u   scí ges—tión   a   iiiósu-m ru-ms  y   ciení u- íFi ecís.   mucí   cuueaju-í   buemí.   u-u   tuiu

encender.  cloe   5C   recurna   a   la   Física  cíe   partículas   yse  nu-ís   pida cloe   he  presucmncus   noestía aquiescencia.

1 u ti u-míau-miente vi míeulu-mdu-m   u-u so  deFeusu-u-   u-leí   i-elcstivis—uuicí   Tcmiumu-i   Ibáñez   defietucle   sus   ideas  en   tu-mnmutm   a   losetmntro 5-cuí

1 du-ms   temí mu-ms   ríe   íd   imu-msmuiu-mdiemniduu-d   -   y   ciecitustroce mcmiii s uuící.   5 mu   pcmsturcí   es   lmemsisteuuteuuic-ntea mit i u-u tutu-ini u-u-ini  u-u y   se   mu tutu-e  emcu-uti x’ u-ti murt mute cíe   luí u-ibm-a cíeFumumeu-ucuht   y   u-le   Rcimcy,   lien-u-u   utí es  eu-mmuíííicuci emite   cumnmuí ngcmu   ti mmcm   cte di secí nsu-s.   «Luí  íuícíu-lemn  ciad  —--dice——u místu-uuró mí tncvu-ms   Iu-ínmiicu-s  de niu-mmíí iuuu-ci (muí  y   la pu-íst mmmcm—dei-u-ii u-luid   -   tu-u críbiémí   x-u-u-   u-u-   iii stu-u-cmrcmr   mu meyas   Fcunuiiu-is   derhu-mu-iuimmcieiótm.   Pu-mr   1cm canírí   ncm  celelírtí, cii absu-micíccí   u-u

e  mu- mu-mu-luí   e ti   tu-u mu-ms í miucucícmiii ricucí   -    tu-u   ríoc   sí cele burí  estu-u   rnítieu-m  ritme   se   está   meu-íhizu-umudcí   a   tu-u   umuu-mclenmuiu-lcu-d»C2cmum seiente   ríe   luí   ¡ircucluteciómí   de   u tievuis   tcmmuiuu-us   u-ledcii mmi u-mu-u-e i ¿mii  ~mmcmiii ci u-ud cus   mmcm r  el  dise tui-su->  post umícícler—nu-m,  cuiuí si u-lercu-,   si mu  emnbcu-mgcm, c¡tmc’   u-cucuy  q cíe entrcur emícl   rl i sc cm msuí   cíe   1cm   hmcisu- muí u-mu-lemt-u inianí   si   ritmeu-cuí-it us   cuí  —

remuden   el   imnesemute»   -    1.-a   cii miicuisiótí   pu-mi icíca   ríe   ese

lirescuute 1 cm aborda en   (res de   síus  facetas:   icu-   glu-mbu-ulzuiciómí,   tu-u-tuinene  dc «huí pu-ml iticcí» y  el   mac umucul i smnci.¡remite   a   mumíu-u   x-isiu-’mmi   síunimiístu-m   ríe   ha glu-mtmu-uhizcu-cióniecmtuití   ch   rucmex’cu   «íírthicnuiu-m»   u-le   u-icmestnum   su-mcieclu-mct.ecmn siniercí   qcme   tu-u   scu scu-u-mmti vu-í ncu   es   1 u   eltibutí izaciómísiuuu-m huí  dcmmmiiuiu-ueióu.  u-ru-mci   clcbeu  ma  mu-ítrrcsam mutis   tu-tu-unecucil es el  “u-u-tu-u-u-    lu-umulcísmuícmdum   ríe   It   u-u-hu-mb-u-li,’cu-eiu-5u-i  (el“cm/u-u->’’   necul   xa   1cm  ccmnu-ueeu-uuu-ms,   rs   la   su-mc u cnicucí   i munimus—

tnicul  )   sitítí   eu-uu-íl   es el   “u-mUu-m’’   cíe   tu   clumíuumru   uciótí».   E-nie stuu-   su-mci cci u-mci,   y   i-ctu-uiuu a nclcu   1 u   u-li srm nc i óiu   u-leCu-ístcmniu-u-dis  euílre   «1cm   pu-mh/tiecu»  y   im  pcuhmtíeuu-í>,  cciii—sirlemuí   cície   cuí tun   muuu-uíncu-utu-m   u-he  dcsi uiteni-u-mc ión  u-le   tu-ms

Fu-mmmímuus   u-ru-ud  cirituales  de  «la  pu-iifu-ir-u-u»,  ríe   mmmcm di su-mini—ción  u-It-   «luí  iicihíiiccu-»   cmi   «luí   ímu-ulíu-ieu-m».  hay que inci-din   dc-iilíenu-unicíuííeu-mu-e  cuí   1cm   imi-u-idlcmecic’mn   cíe   sigmiilieum—chuis   ímcmhíu-icu-ms.   Su-ubre   eh   iicmeiu-mmiuuhisunu-m,   ecíescicíuucí   tu-mí

Po/u-Y/u-u-u-    y   ,u-uu-u-u-iu-’u-/u-u-u-l   9004   ‘su-/ml   41. Nt/muí   1:   >0’.—207

Page 3: Municiones para disidentes - reseña

7/21/2019 Municiones para disidentes - reseña

http://slidepdf.com/reader/full/municiones-para-disidentes-resena 3/3

Erluardo   (ru-w 1u-u-u-    VIu-u-u-u-iu-iu-u-u-mes   /uu-u-ro   u-/isirlenu-es   Reu-m/iu-lau-l-u--err/u-md-po/ítiu-a   de  Tonu-u-iv   Ibriu-u-ez   Barcelona:   Ged/sa 200] 

comunitarisuno  fundaeioumahista   y   enitica   la   fetichi-zación dc  la   nación  como   u-uhgu-m   pernuanente.

En el libnu-m  se dedica, finatuuíeuu-c,  una sección a lapsicología  y   ha   psicología  social   En  ella retoma   las

cuestiones   que   en   los   años   70   se   caracterizaroncomo una  crisis   de   la  psicculcugía   social,   abordándo-las desde   el  punto dc vistu-m  ecíuisu-i-uccionista   Aborda

los pros y  contras de   has   puisiciones construecmouíís-tas   y  pone  de níanifuesto la   imiáquina de  pu-muden   quesupone la psicología   u-al   ecumncí tía   sido constituida enel  mundo acadénuico.

En su ecmnjunto.   Muníu-iou-u-es  para disidentes  es   ría.una   obra   qcne   plantea   más  preguntas   de   has   queresponde,   lo   cual   es   cuiherente   con   eh   plantea-

miento  del   autor  Ami   entender ha  principal  cues-

tión  que   atraviesa   todo   cl   libro es   ha  relativa  a   lafundamentación, legitimación o justificación de   laacción social   y   política.   Creo que   nos   encontra-

mos  con   un   buen arsenal   de   argumentos   contratoda   pretensión   de   fundamentación   absolutista.

Las   municiones   para   disidentes   son   tales   muni-ciones porque  son   ununucuones teóricas,   y esto  noes  sino  el  reconocimiento  deque  ha hucha   social yla   resistencia   a   los poderes   hegemónicos  es   hoy,

en gran  medida, una hucha  en   eh   terreno de la  ceo-

Eduardo CREsPo SUÁREZ

203Política   y  Sor-/edad,  2004,   Vuil.  41.  Núm.   1:   205-207