O turismo, un eixo es- Dende A Chaira rumbo a Ulan Bator … · 2017. 1. 11. · culturais e de...

O turismo, un eixo es-

tratéxico para o GDR

O Grupo de Desenvolvemento Rural Terra Chá fai balance do2010. O turismo foi o protagonista na maioría das accións le-vada a cabo por este equipo, que comeza o 2011 presentandoUnha viaxe pola terra dos Andrade. Un xogo experimental queencadea unha serie de probas físicas e unha xincana con probasculturais e de enxeño para dar a coñecer a comarca. 23-24

Dende A Chaira rumbo a Ulan Bator

Tres mozos chairegos percorrerán máis de 16.000 quilómetros dendeGalicia ata Mongolia. É o único equipo galego que participa no RallyMongol 2011 e o primeiro da provincia que se atreve a facer esta aven-tura pasando por 15 países nun tempo aproximado dun mes. Duranteo percorrido coñecerán as necesidades dos diferentes países e recada-rán fondos para destinar a distintas entidades humanitarias. 18

O tempo convértese en moeda de cambio no

banco do tempo de Guitiriz

Cinco mozos vilalbeses póñense á fronte do

Centro Cultural e Recreativo de Vilalba

Este banco do tempo traballa para integrar novos socios que queiran in-tercambiar horas e minutos e vivir novas experiencias. 13

Unha nova directiva chea de inquietudese ilusión chega á histórica asociación vilalbesa para asegurar a súa continuidade.Xa están dando os primeiros pasos e traballan na reforma da cafetería e na organización do baile de Entroido, que se celebra o día 5 de marzo. 24

nº 86 Febreiro 2011

0,30 €

2 colaboraciónsfebreiro 11

En moitas ocasións oímosfalar das incautacións dedroga e falsificacións que selevan a cabo nos portos donoso país. Nese tipo de ac-tuacións actúa un grupo de-nominado Servizo deVixilancia Aduaneira (deagora en diante SVA).Este servizo atópase inte-grado na Axencia Tributaria,dependendo (a nivel orgá-nico) do departamento deAduanas e Impostos Espe-ciais da devandita axencia,aínda que constitúe unha uni-dade que conta con caracte-rísticas propias e singulares,diferindo do estatuto xeral doresto de unidades da AxenciaTributaria.Ademais hai que sinalar queé un servizo de Seguridadedo Estado (polo que os seusaxentes están autorizadospara o uso de armas de fogo)e, segundo a lei están autori-zados para “descubrir, previre investigar delitos e activi-dades delituosas, así comoexercer a autoridade e adop-tar medidas coercitivas”.Como labor ou actividadeque desenvolven, teñen a re-presión e a investigación docontrabando como o fraudefiscal da Facenda Pública (ta-refa tradicional). Lévano acabo en todo o territorio na-cional, nas augas xurisdicio-nais, así como no espazoaéreo.O narcotráfico é unha fun-ción que tamén teñen asig-nada, así como odescubrimento das infrac-cións de control de cambios,os delitos económicos, e obranqueo de capitais.O SVA conta con medios moiimportantes para cumprir assúas funcións e, en ocasións,vemos como tamén traballanen augas internacionais nocaso de abordaxes para temasde tráfico de drogas.A orixe do SVA data de cincoséculos atrás e está intima-mente ligada á historia do ta-

baco. No século XX, concre-tamente en 1987, créase aCompañía Arrendataria doMonopolio de Tabacos,sendo o Servizo Especial deVixilancia terrestre, o antece-dente máis inmediato do ser-vizo ao que nos estamosreferindo.Uns anos máis tarde o ser-

vizo pasou a depender do Mi-nisterio de Facenda, podendoasí estender as súas compe-tencias a outras funcións,como o descubrimento e apersecución de actos e in-fraccións de contrabando edefraudación.Xa no ano 1961 volveron aampliar as súas competen-

cias, neste caso á vixilancia erepresión do contrabando nasaugas xurisdicionais.Non vai ser até máis de vinteanos despois, en 1982, candose vai a denominar como ocoñecemos a día de hoxe,Servizo de Vixilancia Adua-neira, e continúa dependendodo Ministerio de Facenda

como organismo autónomo. Por fin no ano 1990, o SVApasa a depender da AxenciaEstatal da AdministraciónTributaria, tal e como o coñe-cemos a día de hoxe.En Galicia ten varias sedes eunidades: na A Coruña ató-pase a sede A.R.; as unidadesoperativas están na Coruña,

Ribadeo, Lugo, Ourense ePontevedra; a unidade com-binada está en Vigo e as di-versas bases marítimasatopámolas na A Coruña, Ri-badeo, Muros, Vilagarcía deArousa, Marín e Vigo.Un dos casos máis importan-tes e coñecidos que levou acabo o SVA é a denominada

“Operación Atalaya”.En xuño do 2010 saltaba áprensa que a Axencia Tribu-taria desmantelara unhatrama de branqueo de capi-tais que procedían do mer-cado ilícito de drogas dosEstados Unidos. Dita opera-ción iniciouse un ano antes,pero por indicación xudicial

non se fixo público. Íasea branquear 85 millónsde dólares, que era inver-tido en operacións patri-moniais (sobre todo eninmobles de Murcia, Má-laga e Granada) e finan-ceiras.Xa en Galicia, e estemesmo mes, o SVA de-tivo a catro persoas (al-gúns membros da mesmafamilia e que parece serque traballan para algúnhistórico do narcotráficogalego) que foron acusa-das por un presunto de-lito de branqueo de

diñeiro. Denomínase “Opera-ción Tabaiba” ou “OperaciónSuntuarios”, e que desenvól-vese na zona do Salnés.

Prestixio internacional

A nivel internacional teñenmoito prestixio, pois non sóas unidades policiais españo-las recorren a eles para ope-racións anfibias, senón quetamén é habitual que outrosservizos policiais internacio-nais acudan e pidan os seusservizos, xa que existen moipoucos buques de altura tanespecializados neste tipo deoperacións.Cabe destacar o que dixo ogrupo francés para a loitacontra o narcotráfico: só ungrupo de españois se atrevíana asaltar un barco enorme, enmedio dun temporal, en me-tade do Atlántico e a máis de1.000 millas de ningunhaparte ás 04:00 horas ou ás05:00 horas da mañá e desdeunha pequena embarcaciónauxiliar.Como vemos, os axentes doSVA realizan unha funciónmoi importante para a pre-vención dos delitos, en espe-cial do narcotráfico, dofraude fiscal e do branqueode capitais (como xa sinali-zamos anteriormente) e queson tan recoñecidos tanto nonoso país como fóra das súasfronteiras.

o recuncho

do criminólogoPablo Filgueiras e Aranzazu Rodilla.

Expertos en Seguridade e Criminólogos

Servicio de Vixiancia

Aduaneira

A recente reforma doDereito Electoral español, exclu-índo do dereito de sufraxio ac-tivo para as eleccións municipaisaos cidadáns españois residentesausentes, pon de manifesto a ne-cesidade dun amplo consensosocial a respecto dos dereitos cí-vicos, políticos e sociais dos ga-legos non residentes, incluíndoaos galegos residentes noutrosterritorios pertencentes á UniónEuropea e mesmo ao Estado Es-pañol.

Pensemos que nas elec-cións municipais vai votar na

Coruña aquel profesor irlandésque traballa na universidade,mentres que aquel curmán quetraballa en Glasgow e o sobriñoque marchou para Barcelona nonpoderán participar nas eleccións.Ao mellor con certa lóxica, maliaque pense que haberíamos garan-tir o dereito ao voto dos cidadánsresidentes ausentes, cos mesmosrequisitos de rogación e garantíade sufraxio cós esixidos aos ci-dadáns residentes.

Mais o dereito ao votonon constitúe o cerne da galegui-dade exterior. Velaí os irlandeses,

que cando residen en Nova Yorknon votan, mais cando voltan aCork ou Limerick si o fan.

O que nos cómpre aosgalegos de aquí e de aló é defi-nirmos se Galicia é unha colecti-vidade que abrangue tamén aosque residen fóra do país. Porqueteño para min que non temosclaro o que é a Galicia exterior.E cal ha ser a súa función, a súavocación e a súa realidade nopróximo futuro.

Mais ser galego im-prime carácter. Velaí as identida-des compartidas da nacionali-

dade galega con identidades epaíses como Uruguay, Catalunyaou Arxentina. Velaí que compra,neste mundo que muda con tantavelocidade, repensar cómo osgalegos do exterior e os residen-tes podemos construír a galegui-dade -e quizais o galeguismo- doséculo XXI.

Poucos países teñen aoportunidade dunha rede exteriorcoma a dos nosos centros. Maliaque conveña reconsiderar a súaorganización e mesmo a súa fun-cionalidade. Neste senso, a evo-cación saudosa, sen desaparecer

de todo, ha partillar o seu espazo,cedendo grande parte do mesmo,coa promoción empresarial ecultural.

Porque, en último decontas, a principal ferramentapara a promoción internacional ea propia acción exterior do nosopaís é a vocación galega a trans-cendermos fóra das nosas fron-teiras. É esa Galicia exterior aque mesmo lle debemos recoñe-cermos como Nación no mundoe non tan só coma mera xustapo-sición de parroquias, vilas e bis-barras.

CADERNOS DA VIAXE

Repensando a Galicia exteriorXoán Antón Pérez Lema

A reghulación das pensións ofrece á xente máis xove

un futuro laboral incerto Xavier Varela

LixoLois Toirán

Progreso e medio ambiente

Nestes días pasados a piquesestivo de producirse o que sedenomina como catástrofe eco-lóxica. Unha empresa de bio-diésel, radicada no polígonoindustrial de Begonte, derra-mou once mil litros de gasóleologo de sufrir unha avaría. A rá-pida intervención evitou malesmaiores, recollendo parte docombustible e impedir así acontaminación nunha zona degran valor ecolóxico e me-dioambiental, declarada comoreserva da biosfera polaUNESCO; de aí a súa impor-tancia, polo que cómpre a súapreservación e protección. O perigo achábase na hipoté-tica chegada ás augas do ríoLadra, que desemboca noMiño, coas consecuencias quedelo se derivaría. Afortunada-mente, solucionouse e o san-gue, mellor dito o gasóleo, nonchegou ó río.Na nosa bisbarra laiamos o evi-dente retraso ó que estivemossometidos. As malas vías decomunicación, a nula industria-lización e a escasa rendibili-dade do campo supuxeron undebe na nosa realidade produ-tiva. As secuelas son coñeci-das: emigración masiva,envellecemento progresivo eperda de poboación. Unha eco-nomía baseada no sector prima-

rio e nas pensións, que outeabaun gris presente e turbio futuro,polo que non quedou alterna-tiva. Por iso foi motivo de ledicia aposta en marcha dos polígonosindustriais nas nosas vilas,asentándose empresas que xe-raron postos de traballo. Satis-facción é a palabra cando nunmunicipio como Begonte, ólongo da autovía A-6 e da na-cional sexta, preto dunha esmo-recente vía que a penascontempla pasar algún queoutro tren, están funcionando,ou iniciando, tres áreas indus-triais que na actualidade supo-ñen ducias de empregos, apesares do contexto negativoque nos toca vivir. Mágoa queisto non sucedese hai cincuentaanos. Cantos novos, homes emulleres, marcharon a outraslatitudes na procura de mello-res horizontes. Aldeas e parro-quias reducíronseconsiderablemente nos sesentae setenta sen que ninguén pa-rase esa sangría demográficaque vivimos no conxunto daGalicia Rural.Claro que é importante que seinstalen industrias nos nosospobos. O progreso chega connovas oportunidades de em-prego para as xentes de aquí. Amellora que se produce é xene-

ralizada, repercutindo na ri-queza da contorna. Ninguén seopón a elo. Mais convén queestes avances se compatibilicenco respecto ó medio ambiente.E non se trata dunha simpleproclama ecoloxista. Existen medios e fórmulas paraque se produza un desenvolve-mento sostible. E aí é onde haipor en valor outras riquezas ásque nunca se lles deu importan-cia.No caso de Begonte, de todosson coñecidos lugares dunhabeleza paisaxística e de inte-rese para a fauna e flora, comoson as Lagoas de Riocaldo, osPozos do Ollo e as beiras dosríos Ladra e Parga. Espazosque figuran na lembranza dosveciños, obxecto de lendas al-gúns deles, que sempre estive-ron aí e ós que non se llessoubo sacar beneficios. Tiveronque chegar estes, en xeral, malaproveitados programas euro-peos para que por fin se descu-bran e se dean a coñecer, paranós mesmos e para os de fóra.Aí está a clave do progreso: nacoexistencia do moderno co an-tigo, onde o polígono industriale as súas empresas cohabitenco río e coa lagoa. Ámbolosdous son importantes e non de-bemos permitirnos o luxo deperdelos.

Pablo Veiga

nica para o 2020 do 25%. Asplantas citadas de Nostián eLousame xa superaron estes ob-xectivos (42,3 % e 44,9%)mentres que actualmente SO-GAMA e o modelo vertedoiroconseguen un escandaloso 0%.O mesmo acontece coa reco-llida selectiva das outras frac-cións como o vidro: Nostián eBarbanza (41%) xa están nosobxectivos do 2020 para SO-GAMA que actualmente é do10%.Con todo o 12,5% dos cartosvanse investir en 7 plantas decompostaxe e un número inde-terminado de miniplantas lo-cais, para deste xeito cumprir,sobre o papel, a obriga da Di-rectiva Marco de residuos(2008/98). Isto revela que SO-GAMA e o seu modelo incine-ratorio afundeos índices derecollida selectiva e reciclaxe aniveis vergoñentos mentres queos dos sistemas alternativas si-túanse en liña ou por riba dasprevisións máis avanzadas deEuropa. Pero tamén hai que in-dicar que a incineradora daXunta está consumindo actual-mente máis enerxía da que pro-duce. Segundo a memoria dacompañía en 2008 a incinera-dora xerou 459.867 Mw e con-sumiu 507.914 Mw de gasnatural para secar a auga dos re-siduos. Deste negocio ruinosose entende que Gas Natural-U.Fenosa nova propietaria de SO-GAMA pensara en vender o49% que ten. Con estes prece-dentes a Xunta pretende que ocapital privado financie o 82%do orzamento do Plan Xeral deResiduos Sólidos Urbanos deGaliza (PXRSUG). Así pre-tende financiar os 230 millónsde euros para outra custosísimaincineradora. E todo isto, acambio de que? Pois, por exem-plo, de megawatios eólicos.E por último, todo isto paracando? O plan indica que seráno 2014 cando se poñan en fun-cionamento as novas instala-cións. Iso si, hai un segredoabsoluto sobre a ubicación daincineradora do sur xuntos coasdemais infraestruturas a pesaresque este sexa un dos factoresdeterminantes para a correctaplanificación de todo o sistema.Hai eleccións.

A Xunta, iniciado xaeste ano, aprobou o Plano deXestión dos Residuos SólidosUrbanos 2010-2020. Nesteplan confírmase a aposta dogoberno Feijóo pola incinera-ción. Deste xeito a incinera-ción absorverá case a metadede todos os cartos destinados aeste plan (48%). Daquela ins-talará unha nova incineradorano Sur de Galiza que se sumaá de Cerceda que, por certotamén vai ampliar.A redución debera ser a pri-meira gran prioridade de cal-quera sistema de xestión deresiduos. Pois ben, a Xunta tenuns obxectivos para reducirlixo cando menos ridículos.De feito a crise económica tenfeito máis nestes 2 últimosanos que a Xunta. Os obxecti-vos do plan fíxanse en reduciro 10% do lixo no 2020 utili-zando para elo 56,1 millóns deeuros. A crise xa foi quen desuperar ese obxectivo redu-cindo o lixo nun 1% anual. En canto á compostaxe, meca-nismo pola que a materia orgá-nica que tiramos nos fogaresde vilas e cidades é devolto ánatureza en forma de terra ve-xetal, a Xunta pretende acadarno 2020 a metade de taxa decompostaxe que hoxe teñen asplantas alternativas á incinera-ción existentes en Nostián eLousame. Neste senso esteplan ten uns obxectivos para acompostaxe da materia orgá-

3colaboracións febreiro 11

O día 20 de xaneiro os alumnos do CEIP Monseivane vistaron a

Casa das Ciencias, o Museo do Home e o Acuario nn Coruña.

Foi unha experiencia moi interesante para os máis cativos.

Os veciños e veciñas de Noche xuntáronse na honra á Nosa Se-

ñora Candelaria para presentar o programa de festas da parro-

quia, organizadas por quince veciños nados no 1961.

4 sociedadefebreiro 11

O CONTO QUE CHE CONTO ZOILO LÓPEZ RONCando vin a esta terra

bendita de Vilalba, tiña unha li-xeira idea do que era un banco.A miña capital roldaba o cero epara o cero non é necesario nin-gún banco. Rematara moi novoMedicina e a miña única preo-cupación era preparar unhaoposición que, por certo, gañeino primeiro intento.Tiven a sorte de que me brin-dase a súa amizade Don EmilioBouza, á sazón de Director doBanco da Coruña, hoxe BBVA.Nun dos nosos habituais paseosdíxome:-Teño noticias fidedignas deque está traballando vostedemoito e moi ben, e iso significaque está gañando diñeiro e xadebe ter uns aforros, que megustaría que os gardara no meubanco. Ademais de estar segu-rísimo produciríanlle uns inte-reses.- A verdade, Señor Director, éque non sei nada de bancos.-Pois verá vostede, teño que di-cirlle que o banco é a sal davida. É o que move a economíamundial. Sen os bancos a exis-tencia non sería posible. Tenvostede que informarse rapida-mente do poder do banco.E así empezou o meu coñece-mento da xestión bancaria. Ehoxe, grazas a Don Emilio, noné que saiba moito, pero defén-dome nesa loita titánica que haique ter a diario coas entidadesbancarias, que se non sabes de-fenderte, cómente.Cando ascendeu o meu amigoEmilio, ocupou a praza unmozo vilalbés, compracente,considerado e educado, cha-mado Gustavo Parga, grancampión de xadrez. Boísimapersoa.Ao marchar Gustavo tivo quevernos unha meiga maligna,porque caeunos unha racha dedirectores fatais. O primeiro foiun aldeán que se criou cuns tíosna capital e debían de ser in-fluentes para enchufar ao“nene” no banco. Na nosa pri-meira entrevista espetoume: - Xa sei que é vostede un bocliente do banco e que é persoaculta e instruída, pero moi esi-xente. Agora son o que ten a ti-xola polo mango e todo o seu

capital está pendente da miñafirma, e para que firme eu,tenme que rogar.- ¿Pero que dis, cretino? Ti esun chupatintas que chegaches aeste posto por enchufe. Pero es-pero que esta fin de semanadesaparezas. Has de saber queo meu capital foi adquirido tra-ballando honradamente, co-brándolle con prudencia aosque poden e apoiando aos po-bres cando tiñan necesidade.Despois chegou un “chuleta”,presumido, alto, bo mozo e ataguapo, pero que se facía repug-nante con esa presunción tonta.Pedinlle entrevista ao apode-rado e dispúxenme a esperar.Cando xa estaba cansado detanta espera, pregunteille aoapoderado qué pasaba e por si-nais díxome que estaba só,lendo o periódico e fumando unhabano. Cando me citaron paraentrar, estaba eu que saltaba.Sen saúdo previo e con voz en-toada e forte díxenlle: “óemechuleta, ti estás aquí para ser-virnos. Non se che ocorra navida facerme esperar a min nina outros visitantes. Non sere-mos tan guapos como ti, chu-leta, pero temos o noso dereito.Tes que acicalarte a diario por-que se perdes a guapura nonche queda nada. Infeliz iluso.Se en vez de ese nariz respigóntiveses un pouco máis de masacerebral, gozarías moito máis”.Chegou outro que tal baila.Chamoume por teléfono paraver se podía recibilo no meudomicilio. Aceptei. Presentouseenseguida e presentoume unhaoferta que me interesaba moito.As letras de cambio que presen-tase polo seu banco, terían tratoespecial, non me cobrarían co-misións e en caso de que resul-tasen devoltas por impagadas,encargaríase o banco de facerunha nova xestión de cobro.¡Fantástico!Tan pronto puiden mandeille aprimeira remesa. Mandoume aliquidación sen ter en conta ascondicións especiais. Repítollea segunda e igual. Crin que setrataba dun erro. Funme aobanco para reclamarlle e contodo descaro soltoume:- É certo que lle fixen a vostede

unhas condicións, pero esque-cinme de dicirlle que iso era sócando a remesa superara osdouscentos millóns de pesetas.- Rapaciño, ti es idiota perdido.Douscentos millóns de pesetasneste tempo que estamos, 1959,é un capital que fai tremer aopropio banco e só deixa impá-vido a un director coma ti, quees idiota integral.Entrou un novo director, mozo,ollos azuis, distinguido, edu-cado, cunha carreira universita-ria acabada e estudando outra.De trato afable e unha conver-sación que dá gusto oílo.Aquela mañá, como todos osdías, fun á Vizcaína a tomar ocotián café e alí esperábame omeu amigo o practicante Ma-nolo Cacharrón, coa pretensiónde que avalase no banco a unveciño seu. O outro avalistasería Daniel da Vizcaína queme dixo: “Vaia vostede aobanco e que vaian preparando,que vou eu agora”. Saíu ao en-contro o novo director que mefulminou dicindo: “xa podevostede dar a volta porque nivostede nin Daniel serven paraavalar a este señor”.Cando llo contei a Daniel que-douse de pedra: “Vaia e dígalleao director que para avalar porun millón de pesetas chego eusó. E vostede, xa non digamos”.Entrou entón o director na cafe-tería e inquiriu a Daniel:- Póñame un café con leite. DonDaniel xa pode convidarmepolo problema do que o acabode sacar. Xa sei que é vostedehome de gran capital e propie-tario deste puxante negocio. Sevostede o desexa eu doulle o di-ñeiro que sexa, incluso sen re-cibo, para que vexa a confianzaque teño en vostede. E no quese refire ao señor López Ron,digo o mesmo. Sei que é un mé-dico de prestixio, que confíome receite un frasco de Bisol-von sen cobrarme, en compen-sación do favor que lle acabo defacer. Vostedes dous válense esóbranse para un aval dun mi-llón de pesetas. Pero o que nonvale é o home que van a avalar,é un moroso recalcitrante edebe a todo o mundo. ¿Quegaño eu con ter que ir dentro de

seis meses á súa morada a dicir-lles Don Daniel, Don Zoilo,teñen vostedes que pagar o mi-llón de pesetas do aval do pai-sano de Ladra, que non haiforma de cobrarlle? Así que conbo criterio pensei: mellor digoque non a ese aval e evito pro-blemas. E penso que fixen ben.Deus, cantos menos, mellor.Non son capaz de comprender,como os bancos non aproveitano persoal moi válido que teñenno seu cadro de persoal. Haianos coñecín a un neno gordiñoque se chamaba Gabinito. Hoxeun home forte, forte, de sorrisofácil, e que de banca sabemoito. Non sei como o directorxeral do banco, que ten que serun home culto, intelixente egran señor, non nomea ao meuamigo Gabino, polo menos, di-rector.De tanto mirar ás estrelas, nonven o que hai na terra. Quizaispor iso a Duquesa da Maza, nonse fixa en Pili e a nomea paraun posto importante, sabendocomo se sabe que faría magní-fica labor. Asegúroo eu e sei oque digo. É atractiva, razoable,sempre cun sorriso e de bohumor. Traballadora como nin-guén e con interese especial enfacer subir o seu banco a ondeninguén poida chegar. SeñoraDuquesa da Maza, fágamecaso.Como ía a esquecerme de ti,Xesús Vivero, se es dos amigosque máis quero. Defendendo áempresa para a que traballa etamén é cliente, que leva á súacaixa o diñeiro, xurdiu un grandirector que é Xesús Vivero.Hai outros magníficos funcio-narios de banca que son moibos e ademais amigos, pero noné posible citalos a todos. ¡OlaSuso Ribas! Sempre tan atento.¡Ola Pepe Vico! Coa túa insis-tencia conseguiches que inves-tira todo o meu capital nasfamosas accións Popularinsa, ecase me fago millonario. ¿Re-cordas cando me salvaches unmillón novecentas mil pesetas,que cobrara no meu nome uncomercial de Canarias e despoisveu adrede a Vilalba, para reti-rar o talón con obxecto de que-darse con todo? Chameite e

viñeches correndo á miña ofi-cina e con valentía dixeches:“Este talón téñoo eu no meupoder e nin Deus o move. Xavexo a manobra que quere facerpara quedarse co diñeiro quepertence a este cliente meu”.Recórdoche con cariño Perni-che (fillo do fotógrafo Sr.Arias) que me chamaches undía para dicirme: “déixate decontas correntes e inviste en ac-cións de Telefónica”. O teuconsello foi un éxito.Agora teño que glosar a un in-signe cabaleiro ao que hai queagradecer a encomiable xestiónque fixo cando estivo de direc-tor noso. Chámase Xosé LuisMosquera Bouza, pero entro osamigos chamámoslle Chelo.Defendendo ao banco que llepagaba con puntualidade e aocliente que lle consultaba o quelle preocupaba, e sempre lleaconsellaba o que máis lle con-viña. Por iso todos aceptamossen dubidar o que Chelo queríaaconsellar. Tiña un físico atlé-tico, de case dous metros de al-tura, unha forza descomunal eunha nobreza moi difícil deigualar. No fútbol xogaba dedefensa central do Rácing Vi-lalbés e un día, sendo eu presi-dente do club, nun partidoimportante griteill: “Chelote,que nos están dando leña”. Econtestoume: “Que queres, pre-sidente, que lle dea leña eutamén e que estes monicacosque non valen un real, osmande a ocupar cama no Hos-pital Provincial”. Este Cheloteadmirado e moi querido amigomeu, é, sen dubidar, o mellorsímbolo da nobreza e a leal-dade.Pensaba rematar esta historiacunha narración desagradable,pero non me atrevo. Trátasedun funcionario bancario, confama de senvergonza, e que ter-minou sendo ladrón. Pero eratan covarde que non se atrevíaa roubar ao banco, senón queroubaba ao ignorante labrador.Descubrín o truco e polo menosao meu amigo non lle roubou.¿Conto o conto? Mellor non.Non me atrevo. Non son tan va-lente. Ao mellor outro día oconto, pero hoxe non.

5colaboracións febreiro 11

Medio Ambiente destina 90.000

euros para o Pozo de Tormentas

Aqueles que gocenlendo artigos e investigaciónsobre a memoria histórica e o pa-trimonio cultural da comarcateñen na nova edición do Cadernode Estudos Chairegos unha lec-tura obrigada. O departamento de

Cultura da deputación colaboraco Instituto de Estudos Chaire-gos (IESCHA) nas súas tarefasde estudo e difusión da culturachairega. Así se puxo de mani-festo na presentación do quintovolume desta publicación.

O delegado de Culturae Deporte da Deputación deLugo, o nacionalista AntonioVeiga, acompañado do presi-dente do IESCHA, Manuel San-tamariña, e varios colaboradoresdeste quinto Caderno de Estudos

Chairegos, participaron a finaisdo mes de xaneiro na presenta-ción da nova edición do caderno.

Colaboradores

A quinta edición desta publica-ción bianual do IESCHA contacon colaboradores como Ber-nardo García Cendán, responsa-ble do limiar; así como José LuisNovo Cazón, que realizou otexto de investigación titulado“A Chouzana na Lembranza”.Fernando Arribas e José ManuelBlanco Saavedra elaboraron “Oscruceiros da Terra Chá (Abadín)”e Orlando Viveiro Veiga escribiu“O Caneiro de Santo André”. Va-nesa Cotoya Díaz creou o artigo“A Torre-Fortaleza de Vilalba”.

Este V Caderno de Es-tudos Chairegos contén ademaiso pregón do XXXVI CertameLiterario San Ramón do ano2010, a cargo de José Luis NovoCazón. No caderno podemos leros poemas da chairega Luz Ai-rado Bello e ver as fotos das ex-posicións “Tal como eramos” deVilalba e Guitiriz.

Recuperación do patrimonio

Antonio Veiga destacou o “grantraballo do Instituto de EstudiosChairegos a prol da recupera-ción, revitalización e investiga-ción do noso patrimonio cultural,sinal de identidade que nos iden-tifica como pobo”, e engadiu que“a Deputación de Lugo estarásempre axudando a todos aque-les colectivos que, como o Insti-tuto de Estudos Chairegos,traballan para manter vivos unhacultura, un idioma, e todos aque-les elementos culturais que edi-ficaron a nosa historia comopobo e cuxa preservación e valo-rización resultan fundamentaispara manter viva a nosa identi-dade”.

A Área de Cultura daDeputación de Lugo colaboraademais no conxunto de activi-dades culturais que o IESCHAdesenvolve e organiza ao longodo ano, cumprindo cos obxecti-vos de facer unha aposta fortepolo apoio e a promoción do aso-ciacionismo cultural das comar-cas lucenses.

Xa está na rúa unha nova edición do caderno de

Estudos Chairegos editado polo IESCHA

As pequenas e medianas em-presas e tamén os particularespoderán beneficiarse das novasvantaxes e condicións banca-rias especiais grazas ao acordoda Asociación de EmpresariosSetePontes de Vilalba e oBanco Sabadell.

Un novo convenio decolaboración para facilitar,dende o punto de vista finan-ceiro, as condicións dos asocia-dos. Dende a entidade bancariaaseguran que o convenio reco-lle un conxunto de produtos eservizos exclusivos con condi-cións especiais para as contasdos asociados.

Tamén para os traballadores

A entidade amplía tamén aoferta aos empregados e traba-

lladores das distintas empresasasociadas cun “paquete por do-miciliación de nómina sen co-misións e a devolución do 3%dos recibos domiciliados enconta”, segundo apuntan dendea directiva da oficina do bancoen Vilalba.

A entidade bancaria-presentou o acordo aos empre-sarios vilalbeses neste mes a defebreiro. Á xuntanza asistiron odirector de Zona Galicia, JesúsTamayo, o director da oficinade Vilalba, Luis Criado e o de-legado de Colectivos, RamónDios. Estiveron presentes ade-mais o presidente da Asocia-ción de Empresarios, JesúsSardina, e os membros daXunta Directiva, AlbertoRomán e Alvaro Fraga.

O conselleiro de MedioAmbiente, Territorio e Infraestru-turas, Agustín Hernández, anun-ciou a finais do mes de febreiro aconstrución do tan ansiado Pozode Tormentas que minimice osvertidos de augas fecais proce-dentes da depuradora en momen-tos de gran pluviosidade. Oresponsable autonómico cifrou ainversión en 90.000 euros e con-firmou que na actualidade estasea redactar o proxecto para a súatramitación de urxencia.

A construción desta in-fraestrutura foi unha das perennesreclamacións da oposición vilal-besa e da Asociación de Pescado-res da vila chairega, debido ásconstantes filtracións de augas fe-cais procedentes do desborde de-puradora. “Para a esta conselleríaé importante a calidade das nosasaugas e por iso traballamos paraconseguir levar adiante este Tan-que de Tormentas e que as augasdo río Magdalena estean nas me-llores condicións. É decisivotamén para que cumpran coa nor-mativa e os niveis de calidade es-tablecidos pola ConfederaciónHidrográfica Miño Sil”, expuxoAgustín Hernández.

O titular de Medio Am-biente tamén se referiu á amplia-ción do Polígono de SetePontes.Confirmou que está prevista encanto se leve a cabo o proxecto deurbanización a través da súa in-clusión no vindeiro PXOM da ca-pital chairega. “É importante

contar con solo industrial, queestea dispoñible para que as em-presas se poidan instalar en Vi-lalba, concluíu o conselleiro.

Visita aos inmobles do IGVSO motivo principal da visita deAgustín Hernández foi ollar deprimeira man os seis inmobles ad-quiridos polo concello dentro docasco histórico vilalbés. Estacompra foi posible gracias a unhaachega de 300.000 euros do Ins-tituto Galego da Vivenda e Solo(IGVS) para a súa rehabilitacióne transformación en Vivendas deProtección Pública (VPP). Catrodas seis casas están emprazadasna intersección da Porta Decima,a Rúa Pita da Veiga e a Rúa dasPedreiras. As dúas restantes fanesquina entre a Rúa do Sol e Con-cepción Arenal. O montante totaldo proxecto de arranxo para oaluguer ou venda dos edificiosserá de 1,4 millóns de euros.

Travesías de VilalbaO responsable de Infraestruturastamén fixo referencia ao cambiode titularidade de tres estradas afavor do concello. Trátase da ca-rreteira que une a rúa da Praviacon Vilalba (LU-118), a vía entrea N-634 e este concello lugués(LU-119) e a conexión entre a es-trada LU-118, no núcleo de Vi-lalba, e a N-634 (LU-126).

O departamento que di-rixe Agustín Hernández resolveufavorablemente este cambio ao

considerar que as ditas estradasadquiriron características urba-nas. Agora corresponderalle aoconcello lucense todas as activi-dades de xestión, mantemento,conservación e explotación dasvías, así como o exercicio dasfuncións de disciplina viaria. Asímesmo, é necesario levar a caboobras de rehabilitación do firmenestas vías para que se cumpranuns niveis aceptables de seguri-dade. As obras previstas dentrodo proxecto aprobado consistenna mellora do firme das calzadas,así como dos pavimentos das bei-rarrúas e mellora da sinalizacióne da seguridade viaria co fin depór en valor estas vías e integralasno entramado urbano da locali-dade. As obras de mellora conta-rán con 1,23 millóns de euros daXunta de Galicia.

Obras na estrada LU-541Outro dos temas tratados poloconselleiro foi o tramo que aíndaresta por mellorar na estrada LU-541 que une as localidades de Vi-lalba e Rábade, un dos treitosmais perigosos da comarca. Her-nández informou de que xa estánadxudicadas as actuacións. Se-gundo anunciou Hernández, “ocomezo dos traballos está pró-ximo, porque estamos pendentesde cuestións técnicas ou inclusometeorolóxicas, xa que a empresaque levará adiante as obras xaestá contratada”.

Os empresarios

renovan o convenio

co Banco Sabadell

6 actualidadefebreiro 11

novas da chaira vilalba

Os empresarios e representantes da entidade durante a xuntanza

Na presentación do cadeno en Vilalba estivo Antonio Veiga, Manuel Santamariña e algúns dos colaboradores

O BNG critica a Lei de Augas polo seu “afán recadador”

O Bloque Nacionalista Galegoiniciou este mes unha campañainformativa para explicar a pro-blemática que traerá consigo aLei de Augas aprobada polaXunta de Galicia. O deputado lu-cense no Parlamento Galego, onacionalista Fernando Blanco,acompañado da candidata doBNG á alcaldía de Vilalba, Ta-reixa Burgo, analizaron na biblio-teca municipal de Vilalba antenumerosos veciños e veciñas aproblemática.A Lei “fará pagar un novo im-posto polo consumo de auga in-cluso a aquelas persoas que teñenabastecementos comunais epozos particulares”, segundo osnacionalistas. Un tema que xaestá a xerar polémica no Parla-mento Galego. O deputado lucense do BNG,Fernando Blanco, advertiu que “oPP aprobou esta lei en solitario e

pola porta de atrás porque é unhaclarísima suba de impostos queafecta a todos os galegos e gale-gas e, de feito, vai cobrarlles aosveciños e veciñas pola auga dassúas traídas e dos seus pozos par-ticulares que fixeron cos seus car-tos”. Blanco destacou que a lei é“agresiva” e que obriga ao pagodo canon da auga aos titulares detraídas colectivas e comunais,como pode ser o caso das traídasveciñais ou as que se realizan enmoitas parroquias en común entretodos os veciños.Os nacionalistas foron moi críti-cos con este novo imposto e ase-guraron que esta lei non exime aninguén do pagamento do canon“porque o PP eliminou as exen-cións que antes beneficiaban aosnúcleos rurais, co que non se li-bran nin os núcleos de menos de2.000 habitantes que ata agoranon pagaban, nin os de menos de

500 habitantes que excluía a lei de1993”.Fernando Blanco avisou de que“a lei é tan agresiva que todo omundo vai ter que instalar conta-dores homologados ou senón en

seis meses o canon da auga cobra-ráselle segundo unha estimación,en función da cantidade de augaque teñan concedida ou calcu-lando o consumo medio dunha vi-venda, explicou.

O BNG, co seu protavoz nacionalá cabeza, Guillerme Vázquez, en-tregou no Parlamento 14.000 fir-mas coas que quere reclamar asupresión do recentemente apro-bado canon.

vilalba

A candidata á alcaldía de Vilalba polo BNG, Tareixa Burgo, xunto ao deputado nacionalista, Fernando Blanco

Tareixa Burgo acompañada de Xosé Manuel Irimia e Antón Bao

Os nacionalistas de Vilalba presentan a

Tareixa Burgo, a nova candidata á alcaldía

O grupo parlamentario so-

cialista cuestiona na

Fonsagrada a Lei de AugasA parlamentaria socia-

lista, Carme Gallego, ofreceu

unha charla informativa no con-

cello da Fonsagrada, onde expli-

cou que “a Xunta de Galicia

agardará ata despois das elec-

cións municipais para sacar unha

Lei de Augas que ten unha fina-

lidade puramente recadatoria”.

Continúa, deste xeito, o seu per-

corrido pola provincia de Lugo

informando da nova lei que “im-

porá o PP”.

Esta vez estivo acompañada polo

alcalde Argelio Fernández e polo

secretario de Medio Ambiente da

Executiva provincial do PSdeG-

PSOE de Lugo, Emilio Rodrí-

guez. A voceira de Medio

Ambiente do Partido Socialista-

denunciou que “o goberno de

Feijóo non aceptou as suxestións

que lle trasladou a Federación

Galega de Municipios e Provin-

cias; nin as recomendacións que

lle fixo o Consello Económico e

Social de Galicia; nin as emen-

das da Confederación de Empre-

sarios de Galicia; nin, dende

logo, as das organizacións ecolo-

xistas, nin das centrais sindi-

cais”.

Carmen Gallego lembrou á

Xunta que “as iniciativas de ac-

tuación política que se adopten

deben garantir que a tarificación

da auga e a recuperación de cus-

tos non sexa o único instrumento

que permita aforrar auga, unha

estratexia baseada nunha de-

manda sostible implica a combi-

nación da política de tarificación

con outros medios técnicos e for-

mativos”.

A parlamentaria socialista aseve-

rou que os datos de Feijóo

“poñen a auga no ultimo tramo

de consumo (0,41 euros) a prezo

de desaladora de Levante. Co-

brarase a auga en Galicia un

120% máis cara que en Andalu-

cía, e eleva en termos de prome-

dio un 141% o prezo da auga ao

conxunto da cidadanía”. Ade-

mais di que se cobra por vez pri-

meira a auga aos veciños e

veciñas do rural que se abastecen

de traídas de auga veciñais sen

ofrecer ningunha contrapresta-

ción a cambio.

Avogada de profesión e cunha

ampla formación Tereixa Burgo

preséntase a si mesma como a

aposta por outro modelo para o

concello de Vilalba. O seu reto:

“conducir ao BNG a acadar a re-

presentación institucional que

merece”.

O Bloque Nacionalista Galego

presentou á súa candidata á alcal-

día de Vilalba como a “única al-

ternativa posible” para un

“necesario cambio de rumbo no

concello”. Os nacionalistas ase-

guran que Vilalba precisa “aire

fresco”, con “novas ideas e pro-

xectos”.

Durante o acto o portavoz muni-

cipal do BNG en Vilalba, Xosé

Manuel Irimia, destacou a ampla

formación de Tereixa Burgo e

fixo fincapé no compromiso do

BNG co país, pero tamén coa

mocidade. “Buscamos unha per-

soa nova que puidese proxectar

ao Bloque Nacionalista Galego

de cara ao futuro”, insistiu. Iri-

mia, que anunciou que irá na lista

pero que decidiu non encabezala

“porque despois de 14 anos to-

caba un relevo”, destacou o “pro-

ceso democrático e asambleario

seguido polo BNG para escoller

a Tereixa Burgo” e loubou que a

nova candidata fose apoiada por

todos os militantes do BNG de

Vilalba.

O portavoz comarcal, Antón

Bao, destacou a aposta que fan os

nacionalistas “en feminino” coa

presenza de Burgo como cabeza

de lista “para que as mulleres

teñan o protagonismo que se me-

recen en política”. Antón Bao

destacou que “o BNG ten unha

historia de traballo coherente en

Vilalba que representa Irimia e

pisa agora o acelerador coa esco-

lla de Tereixa Burgo, que lle dará

continuidade a ese traballo”.

O portavoz comarcal dos nacio-

nalistas destacou a defensa do

BNG en favor dos veciños e ve-

ciñas e das maiorías sociais

fronte ás políticas do Partido Po-

pular e PSOE tanto a nivel da

Xunta como do Goberno central.

O deputado no Parlamento galego e a candidata á alcaldía de Vilalba

explicaron aos veciños a Lei de Augas que o PP aprobou en solitario

7actualidade febreiro 11

“Queremos transparencia na xestión e

innovación para que Vilalba sexa sostible”

Eduardo Vidal, candidato á alcaldía de Vilalba polo PSdeG

Eduardo Vidal Baamonde ten 52anos e é veterinario. Foi conce-lleiro polo PSOE en Xermade edurante o goberno de Touriñoexerceu como delegado da Con-sellería de Medio Ambiente enLugo. Dende mediados do 2009 épresidente do CETAL. - Que motivos o levaron a pre-

sentarse a esta candidatura?

- Quero abrir unha porta de caraao futuro. Avecíñanse tempos di-fíciles. Os que temos unha idademedia non tempos problema, perohai xente nova perfectamentecualificada que pode ter proble-mas. O primeiro é crear unhascondicións de traballo distintas eestablecer as sinerxias de compli-cidade entre as distintas forzasempresariais e sociais para facerde Vilalba unha base para a soste-nibilidade económica da poboa-ción. - Cal é a súa proposta para esta

lexislatura?

Principalmente baséase na parti-cipación da cidadanía. Non éunha proposta pechada, senónque participada polos veciños eveciñas. Baséase tamén na trans-parencia e na igualdade de opor-tunidades para todos. Vilalba tenpoucas empresas e temos queabrila a outras PEMES de fóra doconcello e que todas podan parti-cipar dos recursos públicos. Oconcello ten aínda sen efectivizara súa plantilla. É importante dedi-car un apartado á formación dosprofesionais. Gustaríame podersaudar a todos os vilalbeses poloseu nome e fomentar a participa-ción, favorecendo un traballoconxunto na alcaldía.- Neste tempo de dificultades os

votantes estarán interesados

pola política económica?

- Os cambios levan tempo e nonpodemos pensar no cambio inme-diato. Debemos abrir os ollossobre todo cara á innovación e áprodutividade do territorio de Vi-lalba. Hai que crear sinerxiasentre o pobo e a administraciónlocal que permitan o desenvolve-mento dun sistema produtivo sos-tible. - Que me pode dicir da política

social?

- O Partido Socialista ten un dosseus piares centrado na políticasocial. Hoxe os concellos dan ser-vizos por encima das súas posibi-lidades, pero a prestación deservizos vai a seguir sendo unhaprioridade.- Se presenta cun equipo reno-

vado, caras xa coñecidas e ou-

tras novas?

- É unha mestura de xente quetemos experiencia política, naxestión e na administración local

e tamén unha mestura de xenteque se incorpora nova, indepen-dente, que van a aportar a súa par-ticular visión dende fóra daorganización política para traba-llar baixo o proxecto do grupo.Temos xente de parroquias, donúcleo, dende médicos, mestres,licenciadas en ciencias políticas,en ciencias, en artes, empresarios,parados, amas de casa... unha re-presentatividade moi homoxéneado que é Vilalba.- Ante as recentes baixas no

partido podemos pensar que

existe unha división no PSOE

vilalbés?

- Na agrupación municipal efec-tivamente hai división porque sondistintos criterios. Esa divisióncada vez é menor porque algúnscompañeiros e compañeiras nonquixeron seguir integrados noproxecto socialista e outra porquea partir deste grupo que se cons-tituíu de cara ás eleccións a cohe-sión é moi grande. - Como explica as baixas de mi-

litantes históricos en Vilalba?

- Síntome apenado porque paraque o partido socialista estea ondeestá significa o traballo de moitotempo e de tempos peores queagora. Os tempos e os ciclospasan e o Partido Socialista co-

mezou hai moitos anos e non vaia terminar agora con Eduardo, euserei unha peza dentro do partidoe o meu tempo rematará. Nesemomento eu tratarei por todos osmedios de que detrás de minnunca quede terra queimada. Aposibilidade de darse de alta e debaixa nun partido é voluntaria e érespectable que os compañeiros e

compañeiras que non queiran par-ticipar no proxecto socialista seden de baixa.- Cre que terá algunha repercu-

sión nas vindeiras eleccións?

- É un tema que non poderemossaber ata o día 22 de maio á noite,pero está claro que algunha reper-cusión vai a ter. Aínda que estasbaixas teñan unha repercusión ne-gativa no número de votos enten-demos que debido ao traballo e aoutra maneira de presentarnos te-remos máis apoios. - Como é o perfil do votante do

Partido Socialista?

- O perfil do votante é amplo. Sa-bemos que hai xente que nonvaría o seu voto, pero sabemosque hai xente crítica e descontentecon certos procesos políticos. Esaxente vai a ser a que vote ao Par-tido Socialista para abrir unhaporta e mirar cara ao futuro. - A situación económica condi-

ciona o voto, pode pasar factura

a crise nestas eleccións?

- En teoría as crises pasan factura.Pero a situación de Vilalba é moidistinta. Sempre baixo o mesmoparaugas popular. Noutras vilasimportantes que están gobernadaspola esquerda se ve que a ilusióndos veciños e veciñas é moi dis-tinta á hora de dirixirse á adminis-tración local. Vilalba xa non podeesperar moito máis, xa ten quemirar ao futuro e prescindir decertos fraudes do pasado. Moitaxente xa está cansada deste tipode goberno. - O PSdeG acadou no 2007 seis

concelleiros –o dobre dos obti-

dos no 2003-, que resultados

agardan para estas municipais?

- O Partido Socialista é un partidogañador. Preséntase sempre para

gañar, o que pasa é que perdemosmoitas veces. A estas elecciónspresentámonos para gañar, des-pois serán os cidadáns e as cida-dás os que decidan que postodebemos ocupar. Baseámonosnunha premisa de que se fomoscapaces de pasar de tres a seis nonquere dicir que haxa nada escritoque indique que desta volta nonpodamos ter unha subida impor-tante que faga que cambie a corpolítica da alcaldía. Para iso imosa traballar e estamos convencidosdiso.- Que percepción ten do resto

de candidatos á alcaldía?

- Cada formación elixe o máisconveniente para representar osseus postulados. O candidato doPP parte con vantaxe nestas elec-cións porque leva gobernandoseis anos e tivo a súa oportuni-dade de levar adiante os seus tra-ballos e moita xente está xa,dalgunha maneira, baixo o con-trol político da alcaldía. En cantoá compañeira do BNG deséxollemoita sorte tamén. Estou segurode que vai facer un bo equipopara que entre todos e dende a po-sición da esquerda podamos aca-dar un fito en Galicia, que Vilalbapasara a ser gobernada pola es-querda, polo Partido Socialista.- Que cambiaría da xestión ac-

tual do Partido Popular en Vi-

lalba?

- Todo. O primeiro a maneira dedistribuír os distintos capítulosdos orzamentos e despois a ma-neira de presentalos para que asociedade poda participar activa-mente nos presupostos e saber osdestinos dos mesmos. Para que axente saiba a qué se destinan osseus impostos e quen participa

neses traballos. A sección de re-cursos humanos é básica para queVilalba teña outra disposición decara a sociedade. Penso que aplantilla do concello está infrau-tilizada no que se refire á respon-sabilidade de cada un ao realizaro seu traballo. Os traballadoresdeberían poder realizar o seu tra-ballo non de maneira indepen-dente, pero si consensuada cosmandos xerárquicos.- Qué é o primeiro que faría se

fose alcalde?

-Gustaríame poder saudar aos vi-lalbeses e vilalbesas persoal-mente. Fareino cos funcionarios efuncionarias do concello e sobretodo o que non faría sería eri-xirme como a máxima autoridadedo concello. O primeiro que faríasería compartir a alcaldía contodos os vilalbeses e vilalbesas.Serei un vilalbés máis e non esta-rei por riba de ninguén. Empe-zando por vencellar traballo entreas distintas parroquias, asocia-cións e intereses dunha maneiraprodutiva para a economía local.Esta será a base do traballo diario.A actuación concreta máis inme-diata sería poñer en marcha unhaoficina de proxectos innovadoresque incida nos aspectos produti-vos de Vilalba. A longo prazosería que profesionais cualifica-dos do concello de Vilalba diag-nostiquen, presentes e executenproxectos produtivos para Vi-lalba. A partir de aí entedemos que Vi-lalba se irá recuperando pouquiñoa pouco. Estamos agora mesmonun punto de inflexión xa obri-gado, xa non podemos degradar-nos máis socialmente edemocraticamente neste pobo.

Eduardo Vidal é actualmente o presidente do CETAL

“Debemos esta-

blecer sinerxias

entre as forzas

empresariais e

sociais”

“Temos que abrir

os ollos cara a in-

novación e á pro-

ductividade de

Vilalba”

“Gustaríame ter

unha alcaldía par-

ticipada e aberta a

todos os veciños

e veciñas”


O Motoclub Terra Chá

de Vilalba estrea blog

Trátase dunha nova fiestra para ainformación creada polos mem-bros do motoclub chairego. Osamantes das motos xa teñen unnovo punto de información naweb: motoclubterracha. blogs-pot.com. Desde esta páxina o Mo-toclub Terra Chá quere informarsobre as súas actividades, asícomo das saídas e da súa historia

e primeiras aventuras. Con máisde vinte anos ás súas costas deci-den abrir este novo espazo de in-tercambio de experiencias paracompartir cos internautas. Nacetamén como un espazo para ainteractividade entre os membros,pero tamén con calquera outrapersoa que comparta a mesmapaixón polas motos.

Dous nenos de Vilalba recollen o

premio de poesía da Biblioteca Nodal

A Cruz Vermella anima a

participar no curso de aten-

ción e apoio a coidadores de

enfermos de Alzheimer

A Biblioteca Provincial entrega-rou o día 7 de febreiro os pre-mios aos nenos e nenas queresultaron gañadores da fasefinal do Certame de poesía in-fantil Nadal 2010, ao tempo quepresentou o libro editado cos po-emas seleccionados na edicióndo pasado ano.A capital chairega é terra de po-etas. Cada ano xorden novas cre-acións, pero desta volta veñen dapluma de dous pequenos vilalbe-ses. Alba Rey participou na ca-tegoría de nenos menores de 8

anos e foi premiada cun accésit.Xunto a ela, Ángel Álvarez, nacategoría de nenos de entre 9 e11 anos, levouse un recoñece-mento pola súa creación conoutro accésit. Ambos representa-ban no certame á Biblioteca Mu-nicipal de Vilalba.O acto estivo presidido pola de-legada territorial da Xunta, Ra-quel Arias, e reuniu aos 16escolares de toda a provincia quegañaron o certame, ao que con-correron os traballos selecciona-dos nas respectivas fases locais

convocadas por 25 bibliotecaspúblicas municipais desta pro-vincia e pola mesma BibliotecaProvincial. O xurado desta fase final estivopresidido por José Carlos Rodrí-guez Andina, xefe territorial deCultura e Turismo, actuandocomo vogais Marisol GonzálezRegal, directora da BibliotecaProvincial, e Jaime SantoallaVarela, inspector de Educación,e as funcións de secretario recae-ron en Xulio Xiz Ramil, da Con-sellería de Cultura e Turismo.

vilalba

A música e as redes sociais

únense para fomentar o uso

da lingua galega

O hip-hop e as redes sociaisson as ferramentas que o pro-grama Bocaberta trae ata Vi-lalba para que os máis novosempreguen a lingua galega.Unha iniciativa onde colaborana Secretaría Xeral de PolíticaLingüística, Ouvirmos e oConcello de Vilalba.Azou, un grupo de dúas rapa-zas e un rapaz, actuará mañávenres a partir das 19 horas.

Unha mestura de sons, imaxese animacións que presentacomo tema de fondo as redessociais e a lingua galega. “Oobxectivo é crear espazos lúdi-cos e modernos nos que osadolescentes aprendan e inte-rioricen a lingua galega”, ex-plicou o Secretario Xeral dePolítica Lingüística, Anxo Lo-renzo. Lorenzo incidiu ademaisna importancia que para a mo-

cidade galega ten o feito deproporcionarlles formatos ori-xinais e novas tecnoloxías quefomenten o uso do galego.Tan só 25 rapaces e rapazas deSecundaria poderán asistir aoobradoiro impartido por SerxioRegos, “García”, do colectivoHip Hop Dios Ke Te Crew, quecomezará ás 18 horas. Os par-ticipantes aprenderán diferen-tes vertentes artísticas e,principalmente, o rap. O obra-doiro centrarase en amosar assúas potencialidades lingüísti-cas como ferramenta comuni-cativa.O programa Bocaberta chega aVilalba tras pasar, dende o mesde outubro, por diferentes con-cellos galegos con preto de 800actividades. Xunto ao espectá-culo Azou a semana pasadadesenvolveuse na vila a activi-dade En clave de conto, orga-nizada pola Editorial infantilOko.

OSecretario de Política Lingüística presentou oprograma no concello

rátase dA Cruz Vermella de Vi-lalba desenvolve dende o mes dexaneiro un programa para a“atención e apoio a coidadoresinformais de enfermos de Alzhei-mer e outras demencias”.O incremento de persoas diag-nosticadas de Alzheimer na úl-tima década foron as claves paraque esta ONG coordinase un pro-grama de axuda aos coidadoresmediante talleres e charlas.Nelas, abárcanse temas relativosás necesidades dos coidadores, assúas preocupacións, a planifica-ción do seu tempo, cómo afrontara enfermidade, etc.

O curso está dirixido por unhaeducadora e unha traballadora so-cial e no seu desenvolvementocontarase coa colaboracióndunha enfermeira e un médico doCentro de Saúde de Vilalba queaportarán directrices acerca daenfermidade dende os seus res-pectivos campos de coñece-mento. A Cruz Vermella deVilalba pretenden dar apoio paraque esta realidade sexa “máis le-vadeira”. Aquelas persoas intere-sadas en participar na actividadepoden acudir á sede local de CruzVermella no Polígono Sete Pon-tes de Vilalba para inscribirse.


Unha nova guía turística creada pola Deputa-

ción promocionará os concellos da provincia

Trátase da primeira iniciativa quese realiza en Lugo destas carac-terísticas e inclúese dentro doPlan Director de Turismo 2008-2011 creado pola Deputación.A publicación ofrecerá unha vi-sión da provincia no seu con-xunto e incluirá os principaisrecursos patrimoniais, arquitectó-nicos, naturais e culturais detodos os concellos. Elaborarasedurante este ano e contribuirá acrear un sector coordinado e pro-fesional, partindo da formación,sensibilización e unidade da so-ciedade. A guía ofrecerá servizosde calidade aos concellos paramellorar a súa oferta turística,

tanto na concepción estratéxicada mesma como no deseño depolíticas de promoción e comer-cialización.

Destino Lugo

A iniciativa xurdiu durante o con-greso que se celebrou en Lugodurante o mes de febreiro. Un en-contro onde diversos profesionaisdo sector do turismo amosaron assúas experiencias na promociónturística. Expertos en turismo deFinlandia e Inglaterra analizarona situación deste sector na pro-vincia.O aforo quedouse pequeno paraacoller ás máis de 150 persoas

que participaron no encontro,entre as que atoparon represen-tantes do sector turístico públicoe privado de Lugo, ademais dealcaldes e concelleiros, represen-tantes do sector da hostalería,casas de turismo rural, oficinasde turismo, restauración, funda-cións comarcais ou empresas es-pecializadas na materia.“Destino Lugo” é o primeiro en-contro destas características quese realiza na provincia e contacon máis de 130 persoas do sec-tor turístico público e privado,ademais de representantes dosector da hostalería e fundaciónscomarcais.

O encontro está pensado para co-ñecer as distintas experiencias depaíses tan punteiro en promociónturística como Inglaterra ou Fin-landia, e para crear un espazo dedebate onde se analicen distintasalternativas.

Navegador xeogáfico

O navegador pon a disposicióndos veciños e turistas todos os re-cursos das tres Reservas da Bios-fera e do Courel, tantoambientais, como culturais, turís-ticos e empresariais. Trátase dunSistema de Información Xeográ-fica (SIX), o primeiro sobre asReservas creado en Galicia, quepermite ó usuario navegar por unmapa da provincia. O obxectivoé difundir a riqueza e as empresasdo territorio das tres Reservas daBiosfera.Os usuarios poden acceder a tra-vés das webs www.delugo.org ouwww.delugo.es. O proxecto con-seguiu o 70% do financiamentoda Unión Europea a través doprograma Lugo2, co que a De-putación fixo unha forte apostapara demostrar que o medio am-biente é a oportunidade econó-mica da provincia. O navegadorxeográfico estará en constantecambio e innovación e aos conti-dos iniciais iránse sumando con-tianuas renovacións.

terra chá

DeLugo é o novo navegador xeográfico para empresas e concellos da provincia

O Plan de Comunidades Veciñais

para aumentar a cooperación cos

concellos aprobarase en marzoO voceiro provincial socialista,Antonio Gato, anunciou que aDeputación aprobará en marzo oPlan de Comunidades Veciñais de2011 co que aumentará a coope-ración cos concellos, dotado con2,3 millóns de euros. Os concellos da provincia presen-taron unhas 600 solicitudes paraobras que suman preto de 4,8 mi-llóns de euros. Antonio Gato subliñou que “esteano adiantamos en 2 meses aposta en marcha desta iniciativaporque se trata dun bo modelopara axudar ós concellos nestesmomentos nos que teñen tantosproblemas de liquidez. O orza-mento de 2011 é o da máxima co-operación cos municipios, xa quenon recortamos en nin un só euroas partidas destinadas a este fin.Por iso, este ano mantemos o pre-suposto do Plan”.

O 65% achégao a Deputación

A cantidade que achega a Depu-tación supón algo máis do 65%do investimento total das obras,de xeito que as axudas que se

concederán para calquera das ac-tuacións non superará os 12.000euros, é dicir, o 75% do importetotal da obra. O 25% restante seráaportado polos veciños. Precisamente, a Xunta de Go-berno de mediados de febreiroaprobou o maior número de obrasque corresponden ao plan do ano2010, co que se subvencionaron298 actuacións. Pertencen ósConcellos da Pontenova, A Fon-sagrada, Guitiriz, O Valadouro,Barreiros, Begonte, Cervo, Rio-torto, Trabada, Ourol, Pantón,Pobra de Brollón, Abadín, Antasde Ulla, Baralla, Carballedo, Cas-tro de Rei, Cervantes, Incio, Lou-renzá, Lugo, Mondoñedo,Quiroga, Sarria, e Viveiro.

Colaboración cos concellos

Esta iniciativa súmase a outrasque o organismo provincial puxoen marcha para aumentar a cola-boración cos municipios aotempo que aumenta a obra pú-blica na provincia. É o caso doPlan de Pequenas Infraestruturaspara concellos de menos de 5.000

habitantes do que o ano pasado sebeneficiaron 41 entidades locais,e que este ano terá un maior in-vestimento: 1.072.000 euros.

Novas obras

No mes de febreiro contratáronsetres novas obras por 334.000euros, que se executarán nos con-cellos da Fonsagrada, Becerreá eSaviñao. Trátase da reforma do polidepor-tivo municipal fonsagradino. Estaactuación, na que se invisten150.000 euros, inclúese dentro doconvenio do Fondo Complemen-tario dotado con 9,5 millóns quepuxo en marcha organismo pro-vincial para intensificar o apoioaos municipios máis poboados. No Saviñao acondicionaránse osaccesos ao núcleo de Figueiras.Esta actuación conta cun investi-mento de 61.784 euros. En Becerreá aprobáronse unhasobras adicionais por importe de122.218 euros da estrada provin-cial que vai de Cereixal a Louxas.Mellórase o afirmado dende opunto quilométrico 0 ao 10.

O presidente da Deputación e o alcalde de Lugo presentaron as axudas

Once concellos

estrean a

Administración

Electrónica

Os veciños e veciñas da Pastorizae Vilalba xa poden facer trámitesa través de Internet e da nova apli-cación que a Deputación de Lugoactivou dentro de programa In-nova-TE. Un aforro de tempo e dediñeiro que permite aos cidadánsfacer 30 trámites coas entidadeslocais. Poderán darse de alta no servizode subministro de auga e sumidoi-ros, facer unha reserva de cita paraunha voda civil no concello ouinscribirse no rexistro de parellasde feito, anotarse nunha bolsa detraballo, informarse dos eventos,solicitar a inscrición no padrónmunicipal, facer avisos, queixas esuxerencias ou mesmo realizar di-versos tipos de consulta, como,por exemplo, do censo electoral,ordenanzas, bandos ou actas ple-narias, entre outras moitas aplica-cións.O presidente da Deputación, XoséRamón Gómez Besteiro, destacouque “máis dun cento de cousasque había que facer no concello,xa se están podendo facer a travésda Rede e que permitirán unha re-lación máis fluída cos cidadáns”.Anunciou ademais que se implan-tarán en 50 novos concellos máisantes do mes de xullo.

Potenciar o emprego no sectorda artesanía e deseño e conser-var un sector esquecido. Este éo obxectivo das axudas da De-putación de Lugo destinadasdestinadas a aumentar as ven-das, axudar ás familias cos cus-tes de formación, rendibilizar aunión da artesanía co deseño demoda, innovar produtos artesa-nais e potenciar a fábrica de Sar-gadelos.O programa reparte un total de60.000 euros entre estudantes,recen titulados e profesionaisvinculados á artesanía e ao des-eño na provincia. Cada unha dascinco categorías estará dotada

con 12.000 euros e terá unha du-ración dun ano. As condicións requiridas parabeneficiarse das axudas sonestar empadroado na provinciaou ter nacido en Lugo, ser maiorde idade e ter experiencia ou es-tudos no sector. Ademais é ne-cesario ser un profesional quedesempeñe a súa actividade enrelación con algún aspecto quepoida incidir directa ou indirec-tamente no desenvolvementodalgunha das especialidades ar-tesanais ou de deseño recoñeci-das oficialmente en Galicia ouposuír, no seu caso, a Carta deArtesán.

Novas bolsas para artesáns

e deseñadores da provincia


As novidades chegan á XXV Concurso

e Exposición de gando da Moexmu

A comezos de febreiro a comisiónorganizadora da Moexmu reu-niuse en Muimenta con distintosgandeiros e representantes deAfricor Lugo e Fefriga para deter-minar como vai o ser o desenvol-vemento da feira. Este ano a cita conta cun novo es-pazo cuberto, ademais de am-pliarse os límites da pista para o

concurso de gando. Nesta xun-tanza acordaron ademais a posi-bilidade de incluír na poxa a xatacedida pola deputación e facer unsorteo despois da entrega de pre-mios. Unha iniciativa que querenmanter para fomentar a participa-ción. Por iso, a Cooperativa Os Ir-mandiños agasallará a cada undos participantes, así como o sor-

teo do lote de embriónscedido por Fefriga.Dende a comisión acor-douse promocionar esteconcurso en Asturias coaparticipación do xuíz as-turiano, Francisco JavierFreije.Precisamente a busca deincentivos para a partici-pación foi un dos obxec-tivos da organizacióndesta cita xa tradicionalna comarca. Repartiransepremios en metálico paraas tres primeiras de cadasección e a vaca GranCampiona recibirá 1.500euros. Haberá ademaisimportantes trofeos cedi-dos por entidades e casascomerciais, escarapelas e

banderíns aos primeiros de sec-ción e agasallos de participacióna todas as ganderías.Xenética Fontao concederá dúasdoses do touro Xacobeo a cadagandería participante, e a maio-res, un lote de seis doses (doustouros Dancer, Magrebí e Boer)ás ganderías que participen conmáis dun animal.

Para os participantes a comisiónorganizadora preparou ademaisun xantar de benvida.

XXV Concurso Gando Frisón

O recinto feiral Manuel VilaLópez acollerá a fin de semana do1, 2 e 3 de abril este tradicionalconcurso. O venres día 1 está reservado paraa entrada do gando no recinto fei-ral ata as 15 horas. O sábado día 2 comezará o con-curso ás 11.30 horas coas sec-cións de Xatas e Xovencas. Ás 13horas entregaranse as menciónshonoríficas de Africor Lugo.Tralo descanso para xantar o con-curso continúa as 16 hors coasseccións de Vacas de Leite eCampionatos.Para a xornada do domingo día 3está previsto o comezo do con-curso Novos Manexadores, orga-nizado polo Clube de XóvenesGandeiros de Galicia, para as 11horas. Ás 12.30 horas celebrarasea poxa de gando frisón e unhahora máis tarde procederase á en-trega de premios e o sorteo entreos participantes, ao que seguirá aclausura do concurso e o xantar.

terra chá

Foto de arquivo do concurso celebrado en Muimenta

Un grupo de docentes proceden-tes de diferentes centros educati-vos europeos visitaron asinstalacións do Parque Eólico Ex-perimental Sotavento na tarde domartes 22 de febreiro. O grupo de profesores franceses.italianos e rumaneses pertencen-tes ao programa ECOGAIA2010-2012 do Proxecto Come-nius visitaron o parque experi-mental dentro dun proxectofinanciado pola Comunidade Eu-ropea que procura o desenvolve-mento e entendemento entrevarias culturas europeas a travésdo intercambio e da cooperaciónentre escolas de diferentes países.Durante a visita, que tivo unhaduración total de dúas horas, unhaquincena de mestres especialistasen diferentes áreas da educación,puideron coñecer proxectos tanrelevantes como o de Acumula-ción de Enerxía Eólica en formade Hidróxeno ou a Vivenda Bio-climática Demostrativa, ademaisde visitar a sala de control do par-que e a zona dedicada a eficienciaenerxética no fogar.

Visitas ao parqueDende o Parque Eólico Experi-mental Sotavento lembran que asvisitas son gratuítas e poden rea-lizalas todas as persoas que o de-exen. Deberán chamar conantelación para concertar a cita aoteléfono 981 563 777 ou ao 981441 020.

Un grupo de

profesores

do Proxecto

Comenius

visitou

Sotavento

A Asociación Veciñal, Cultural eDeportiva dos Xogos Tradicio-nais de Muimenta (XOTRAMU)comeza este ano con novas acti-vidades. O martes 1 de marzo via-xaron ao Monasteiro de Samos. Para o día 8 de marzo, debido aogran éxito acadado na edición an-terior, volverase a organizar unhademostración de xogos tradicio-nais na Praza Maior de Mui-menta, onde tamén se levará acabo unha feira enmarcada nosanos corenta e cincuenta, ademaisde numerosas sorpresas para osasistentes. Trátase dun encontroorganizado en colaboración coaAsociación Cultural AquilinoIglesias Alvariño e a DeputaciónProvincial de Lugo.Para o mes de maio a xunta direc-tiva ten previsto manter unha reu-nión cos colaboradores daasociación de cara a preparar a IIIedición dos Xogos Tradicionais

de Muimenta –que se celebrará o5 de xuño no Recinto Feiral Ma-nuel Vila López-. As filloas xa foron as protagonis-tas a última fin de semana de fe-breiro. O recinto “Manuel VilaLópez” acolleu un xantar coas fi-lloeiras e filloeiros que participa-ron na edición anterior da Festada Filloa.Trátase dunha reunión preparato-ria para a XX edición da Festa daFilloa que se celebrará o vindeiro1 de maio.Tal e como decidiron as comi-sións organizadoras o xantar ser-virá para que se xunten osfilloeiros e filloeiras e intercam-bien ideas e opinións para contri-buír ao futuro da festa.Dende a organización, aseguranque “unha edición tan especial”require dun pregoeiro tamén es-pecial. “Escollemos un pregoeirode gran importancia para a pro-

vincia, Alberto García García. Opropietario de establecementoscomo o Jorge I ou o RestauranteMesón de Alberto, fundado noano 1975”, destacan dende a co-misión organizadora.

Consurso de debuxo e relato

Os escolares chairegos terán ata o22 de abril para participar no cer-tame de Debuxo e Relato da Festada Filloa de Muimenta. O ríoMiño será o punto de partida queterán que empregar os rapacesdos 28 centros escolares existen-tes na Terra Chá para poder parti-cipar. Os traballos que sepresenten deberán ter como temacentral o Miño. Ademais contaráncomo mínimo con dous folios deestensión e cinco de máxima. De-berán estar manuscritos ou meca-nografiados e poderán empregaro galego ou o castelán. Poderáutilizarse tanto a prosa como o

verso.Os debuxos poden entregarse encartulina ou en folio e está permi-tida calquera tipo de tinta para asúa confección.As obras entregaranse sen asinare dentro dun sobre, no que figu-rará no seu exterior o lema do tra-ballo e a categoría. Nointeriordeberase incluír o nome e a idadedo participante, así como a súa di-rección, teléfono e centro educa-tivo ao que pertence.O prazo de admisión dos traballosrematará o 22 de abril. Desde aorganización do certame agardanigualar os 300 traballos que parti-ciparon na edición do 2010.Aqueles traballos que resultengañadores serán expostos durantea celebración de dita festa gastro-nómica e os galardoados recibirános seus premios despois do pre-gón da Festa, que se celebrará ovindeiro 1 de maio.

Os veciños e veciñas de Muimenta co-

mezan os preparativos do Entroido


Música caseira e pop en galego para os máis mozos

Os mozos e mozas de Guitirizmaiores de 12 anos poderángozar da música e aprender oproceso de composición de can-cións grazas ao proxecto Detrásda canción. Trátase dunha acti

vidade que pretende demostrar odoado que é compoñer canciónse gravalas. Facer música de ca-lidade e amosar como a linguagalega é idónea para a expresiónmusical.

Os obxectivos xerais son fomen-tar a creatividade musical en lin-gua galega, dar a coñecer asposibilidades actuais de crea-ción multimedia caseira para re-alizar cancións pop, incentivar o

uso da lingua galega na creaciónmusical e dar a coñecer os refe-rentes actuais da música pop engalego. Os mozos e mozas teránasí un estímulo e un reforzo po-sitivo de uso da lingua galegacomo instrumento útil para a co-municación musical. Esta creativa e orixinal activi-dade componse dun curso demúsica caseira impartido porCarlos Valcárcel, de ProjectoMourente, baseado na idea decrear pop caseiro e espontáneofeito para bailar. As novas tec-noloxías permiten que calquerapersoa se converta en produtormusical sen saír da súa casa. Im-partirase en dúas sesións de 50minutos de duración cada unhaque permitirán aos asistentes co-ñecer algunhas das ferramentasbásicas para gravar unha pezanun ordenador convencional eposteriormente gravala na inter-net.A segunda parte deste proxectoconsiste nun concerto acústicode The Homens e Projecto Mou-rente. Os integrantes dos grupose os participantes na actividade

sumarán forzas para levar a caboun concerto acústico de 45 mi-nutos de duración. The Homensinterpretarán varias das canciónsque veñen compoñendo dende oano 2004, cun repertorio inte-gramente en galego. A actividade terá lugar o vin-deiro 1 de maio no Telecentro de18 a 19.50 horas o obradoiro ede 20 a 21 horas o concerto, quese celebrará na Casa Habanera.As inscricións poden facerse naweb www.detrasdacanción.info.

Detrás da canción Como se poden aproveitar asnovas tecnoloxías para gravarunha canción pop e dala a coñe-cer. A estas cuestións responde aactividade Detrás da canción,enmarcada dentro do programaBocaberta, unha iniciativa daSecretaría Xeral de Política Lin-güística que busca promover alingua galega entre os rapaces erapazas de 3 a 18 anos. Esta ini-ciativa conta co apoio da Secre-taría Xeral de Medios a travésda Rede de Telecentros de Co-municación.

O concello oferta novos cursos

de condución eficienteO Concello de Guitiriz e a Funda-

ción Sotavento Galicia van poñer

en marcha novos cursos de con-

dución eficiente co obxectivo de

facer un uso máis racional dos

nosos vehículos. Coas técnicas de

condución eficiente afórrase no

consumo de combustible co co-

rrespondente aforro económico.

Unhas doadas prácticas que me-

lloran a seguridade vial.

Os cursos van dirixidos a todos os

condutores interesados en condu-

cir de xeito eficiente e económico.

Os cursos teñen dúas horas de du-

ración e ofrecen contidos teóricos

e prácticos e son impartidos por

monitores expertos.

Esta formación é completamente

gratuíta e están especialmente di-

rixida a persoas que usen frecuen-

temente o turismo no

desenvolvemento do seu traballo

e a persoas que empreguen o ve-

hículo privado habitualmente. O

único requisito é levar o orixinal

e unha fotocopia do permiso de

conducir o día do curso.

Aínda está por determinar a data,

pero dende o concello aseguran

que se levarán a cabo nos vindei-

ros meses. Todas as persoas inte-

resadas poden inscribirse no

Concello de Guitiriz ou cha-

mando ao teléfono 982 370 109.

Fundación Sotavento Galicia

A Fundación Sotavento Galicia

celebrou o Día Mundial da Ener-

xía a mediados do mes de febreiro

organizando unha xornada para

sensibilizar á sociedade sobre a

importancia de cambiar os pa-

tróns de consumo enerxético.

Xunto ao curso de condución efi-

ciente, impartido por expertos na

materia, os asistentes puideron

comprobar nas instalacións do

Parque Experimental cómo son e

cómo están instalados os equipa-

mentos que cuantifican e amosan

as medidas de consumo enerxé-

tico. As persoas que participaron

no curso de condución aprende-

ron as técnicas e prácticas habi-

tuais para conseguir un aforro de

combustible.

Repártense 50 composteiros

para fomentar a compostaxeO Concello de Guitiriz está a dis-

tribuír un total de cincuenta com-

posteiros entre os veciños e

veciñas que estean interesados e

xa os solicitaran nas dependencias

muncicipais de medio ambiente.

Trátase dun proxecto que pre-

tende continuar co “Ciclo de

Compostaxe Doméstico” posto

en marcha en Guitiriz dende o

ano 2008.

As actividades que se van levar a

cabo son a realización dun taller

de compostaxe, que convocará a

todas as persoas interesadas en

facer compost doméstico e expli-

carase o proceso de compostaxe e

a correcta forma de facelo.

Ademais repartiránse compostei-

ros aos domicilios dos interesa-

dos en entrar na campaña e a

adecuada ubicación. O programa

prevé tamén un seguimento tri-

mestral do proceso de compos-

taxe. Na última fase implantarase

un composteiro de maiores di-

mensións para compostar os res-

tos da corta de céspede e árbores

e utilizar o abono para as zonas de

xardín do concello.

O valor da compostaxe

A compostaxe comeza a conver-

terse na mellor alternativa para a

xestión de residuos. O compost

prodúcese mediante a acumula-

ción de materia orgánica que será

descomposta por diferentes bac-

terias presentes no propio lixo.

Na compostaxe búscase a acción

daqueles microorganismos que

precisan osíxeno para a súa vida,

polo que cómpre remexer perio-

dicamente a materia e mantela

axeitadamente humedecida.

Como resultado obtense un abono

orgánico de boa calidade que está

especialmente indicado para recu-

peración de solos e que será máis

rico canto máis variada sexa a

materia orixinal.

guitiriz

xermade

O segundo cuatrimestre comezoy

con visitas. O día 22 de febreiro

os alumnos da UNED Senior via-

xaron ata o Museo do Viño de

Cambados. Puideron visitar as

instalación e ver o uso das novas

tecnoloxías aplicadas á cultura do

viño, e, máis aló das Rías Baixas,

deron un paseo pola oferta enotu-

rística dos cinco continentes.

Estes alumnos viaxaron ata Cam-

bados para coñecer e facer un

percorrido pola historia, a arte, a

xeografía, a cultura popular, así

como por todos os aspectos viti-

vinícolas do mundo de Rías Bai-

xas.

A mostra que visitaron complé-

tase cunha serie de salas de expo-

sicións interiores e exteriores,

salas de investigación, almacéns,

arquivos, talleres de restauración,

comercio e servizo de informa-

ción, que fan deles unha das ofer-

tas máis completas do mundo do

viño.

A UNED Sénior

comeza o segundo

cuatrimestre cunha

visita a Cambados


O grupo The Homens e o músico e compositor Carlos Valcárcel son os encargados dos talleres e concertos

Algúns dos participantes na visita ao Museo do Viño

O tempo convértese en moeda de cambio

Nun momento no que o tempo seconverte en ouro son moitos os que deci-den compartilo e saldar con elo unha ne-cesidade. Así funcionan os bancos dotempo. A moeda de intercambio son preci-samente as horas e os minutos e os sociosdo colectivo buscan ofertar e demandar ac-tividades para encher ese tempo libre.

A solidariedade mestúrase coanecesidade e as habilidades coas posibili-dades para axudar ao resto de persoas queintegran o banco do tempo. Isto ocorre nobanco de tempo de Guitiriz onde a súaaxente, Vanessa *, se encarga de poñer encontacto a demandantes e ofertantes. Unmercado sen ánimo de lucro onde todo égratuíto. Con máis de tres anos as súas cos-tas o banco de Guitiriz, o único da comarcachairega, reúne actualmente a 21 socios esocias.

Vanessa cóntanos como xurdiu ainiciativa: “consiste, como antigamente, enintercambiar tempo por tempo, ti ías axu-dar ao veciño e el che axudaba a ti e nobanco do tempo inténtase regular esta re-lación”. Ademais de colaborar coas nece-sidades dos veciños e veciñas o banco dotempo xurdiu tamén para facilitar a incor-poración da muller á vida laboral e permi-tir a conciliación desta coa súa vidafamiliar. “Non se trata de suplir aos profe-sionais”, explica Vanessa, e “non se aceptadiñeiro nunca, é algo voluntario”.

Unha iniciativa con pouco caladoMalia todos os beneficios comúns que sepoden extraer do uso deste banco dotempo, a súa consolidación entre os veci-ños e veciñas de Guitiriz está resultandocomplicada. “Custa moito porque a xente,ao ser un pobo pequeno, xa fai estes inter-cambios cos veciños, pero estamos inten-tando que pouco a pouco o coñeza eintentamos que funcione”, comenta Va-nessa. Esta axente do tempo traballa napromoción do banco para a captación denovos socios. As redes sociais son a súaprincipal ferramenta para fomentar o usodeste servizo gratuíto, ademais de poderintercambiar experiencias con outros ban-cos do tempo. “Sei que funciona moi benno estranxeiro, en Italia, tamén en Barce-lona e Vigo. Pero aquí nos concellos pró-

ximos non teño constan-cia de que existan máis”,engade Vanessa. Precisa-mente foi en Italia ondexurdiu por primeira vezun bando do tempo haiagora 19 anos. Hoxe endía en Galicia falamos de63 bancos do tempo ope-rativos, cinco deles naprovincia de Lugo.Dispoñen ademais dunhafiestra na web onde amo-san as súas actividades einiciativas: é o blogbdtguitiriz.blogspot.es.

Requisito: ofertar e de-mandarO único requisito paraparticipar e ter máis de 18anos e dispoñer de tempopara ofrecer algún servizoou actividade. “Calquerapersoa que estea dispostaa colaborar cos demais eque os demais colaborencon ela”, explica a axentedo tempo. “Cando te ins-cribes tes que indicar oque ti ofertas e o que de-mandas”, cóntanos Va-nessa, “eu como axente dotempo, creo un listado de servizos que sedemandan e ofertan e a partir de aí a xenteque necesita algún deses servizos se ponen contacto comigo. Despois poño en con-tacto ás persoas e eles son os encargadosde facer o servizo”.

A solidariedade supera á necesi-dade entre os veciños de Guitiriz. A maio-ría deles tan só ofrece e non demanda, poloque os intercambios non funcionan conti-nuamente. “Queremos que a xente nos pre-sente as súas ideas e propoñer talleres quesexan impartidos polos propios socios”,explica Vanessa. Participar e intercambiarexperiencias son os dous piares deste pro-xecto, aos que se une a posibilidade de co-ñecer xente e manter relacións persoaiscon veciños que doutro xeito non terían.Son 21 socios e socias os que integran obanco de Guitiriz. “A maioría son mulleres

e media de idade está entre os 30 e 40anos”, destaca Vanessa. Cre que moitaxente o dubida á hora de participar porqueo ven como un “voluntariado”, máis quecoma un intercambio.

Amplo abano de tarefasOs intercambios abranguen unha ampla di-versidade de actividades e tarefas. Dendecoidar aos nenos, acompañar aos maiores,clases de internet, de francés, transporte atao coidado de animais.Dende o banco de Guitiriz queren ademaispromover talleres de maneira gratuíta im-partidos polos propios socios. Organizarobradoiros de costura, de cerámica e decalquera outra actividade que sirvan degancho e motivación para atraer a novossocios.

Mónica Paz“Queremos colabo-

rar co proxecto e

que saia adiante”

O banco do tempo de Guitiriz traballa para integrar novos socios que queiran

intercambiar horas e minutos para vivir novas experiencias

Adriana Quijada“Coñeces a moita

xente e sabes o que

demandan e ofertan”

Mónica Paz ten 37 anos e forma parte dobanco do tempo de Guitiriz. É traballadorado concello así que coñece de preto pro-xecto e o seu funcionamento. “A verdade éque o coñezo directamente porque traballoaquí e tamén polas redes sociais”, contaMónica. Esta rapaza decidiu integrarse neste grupopara “colaborar co proxecto e para axudara que saia adiante”. Entre as súas ofertas está a posibilidade defacer amaños na roupa e coidar e acompa-ñar a xente. A cociña e a costura son algun-has das actividades e necesidades que elademanda.Considera moi positivo o contacto e as re-lacións que se nacen entre todos os sociosque integran o banco.

Adriana ten 24 anos e coñeceu as vantaxesdo banco do tempo e non o dubidou: “Mepareceu unha idea innovadora que ía termoito futuro”. Na lista das cousas que oferta está a com-pañía e o coidado de nenos pequenos. Estádisposta ademais a prestar aos demais so-cios as súas habilidades na cociña. Entre as cousas que demanda: “que mevaian ao súper”. Adriana xa obtivo “beneficios” deste inter-cambio: “sobre todo, coñecín moita xente,sei o que demandan e sei o que ofertan oresto dos socios”. Esta moza augura ade-mais unha longa vida para esta iniciativa,“penso que a idea vai ter un gran futuro”.

Os socios e socias do banco do tempo deGuitiriz reuníronse o día 18 de febreiropara poñer en común o seu tempo e aportaras súas ideas para que o proxecto de inter-cambio siga adiante. Propuxeron talleres nos que están interesa-dos e apotaron ideas sobre aqueles outrosque estarían dispostos a impartir para oresto dos compañeiros e compañeiras. Durante esta primeira xuntanza recibironademais os cheques para realizar os pagosde tempo dos intercambios.Un encontro “positivo e produtivo”, se-gundo a axente do tempo, Vanessa Recio,

xa que tamén “serviu para que se coñece-ran entre eles”.

Integrarse no banco do tempoAqueles veciños e veciñas que queiran in-tercambiar experiencias e tempo librepoden poñerse en contacto coa axente dotempo pasando polo concello de martes avenres de 10 a 14 horas e o xoves de 16 a20 horas. Poden chamar por teléfono oumandar un correo electrónico ao [email protected]. Ademais dende este mes de febreiro volvea funcionar o seu espazo en internet:

bdtguitiriz.blogspot.es. Unha plataformade información para os socios e socias,pero tamén para aqueles outros que estánpensando en compartir o seu tempo.

Trátase dunha web informativa onde seanuuncian as novas actividades. Empregan ademais as redes sociais paramanterse en contacto dun xeito directo

Os socios e socias do banco

do tempo reúnense para

coñercerse e intercambiar o

seu tempo e as súas ideas


Os socios e socias do banco do tempo de Guitiriz compartiron unha cea

guitiriz

O vertido de máis de 11.000 litros de gasóleo no humidal de

Begonte obriga a despregar un dispositivo de emerxencia

Un vertido de 11.000 litros de

gasóleo procedente dunha em-

presa de xestión de biodiésel si-

tuada no polígono de Begonte

obriga a despregar un dispositivo

de emerxencia e de protección

ambiental para limitar os danos.

A alarma produciuse os primei-

ros días deste mes de febreiro e

ata alí desprazáronse técnicos e

equipos de Protección Civil, co-

ordinados polo servizo do 112

Galicia.

Axentes forestais dependentes de

Medio Rural vixiaron a zona por

se houbera algún cambio e pui-

dera verse afectada a área Ladra-

Támoga-Parga, declarada lugar

de interese comunitario (LIC).

Tamén o servizo de Conserva-

ción da Natureza visitou a zona

para realizar un informe sobre a

afectación desta área.

A Xunta de Galicia a través da

Axencia Galega de Seguridade-

enviou mantas absorbentes que

proporcionan celeridade ao pro-

ceso de limpeza dado que absor

ben rapidamente o hidrocarburo

que está na superficie.

Paro nas estacións de auga

As estacións de captación e po-

tabilización de auga dos conce-

llos de Outeiro de Rei, Rábade e

Lugo retomaron tras dous días de

parón a súa actividade. As corpo-

racións locais decidiran inte-

rrompela ante a alarma de

contaminación da auga e para

previr un posible subministro de

auga contaminada polo vertido.

Medios de contención

A Confederación Hidrográfica

do Miño-Sil (CHMS) instalou

dez días despois do vertido fil-

tros de carbón activo que permi-

tiron completar a limpeza do

humedal situado entre o polí-

gono de Begonte e o Río Ladra.

O organismo da conca resaltou

que os medios de absorción em-

pregados permitiron recoller

máis de 225.000 litros de gasóleo

mesturado con auga, que foron

transportados a diferentes xesto-

res autorizados.

O vertido produciuse o domingo

6 de febrero a última hora da

tarde e puido ser contido na rede

de pluviales do parque empresa-

rial, quedando confinado nunha

zona inundable situada entre ol

polígono industrial de Begonte e

o río Ladra, onde foron instala-

das barreiras de contención e de

absorción para evitar que che-

gase al río.

Iniciativa parlamentaria

O deputado do Bloque Naciona-

lista Galego no Congreso, Fran-

cisco Jorquera, rexistrou unha

iniciativa parlamentaria na Cá-

mara sobre o vertido de gasóleo

producido no humidal.

Jorquera dirixiuse ao Ministerio

de Medio Ambiente para pergun-

tar cal foi a actuación da Confe-

deración Hidrográfica do Miño

no momento no que se detectou

o vertido. “Que colaboración

prestou aos servizos do concello

de Lugo para reducir o vertido e

evitar que chegase a augas do

Miño através do río Ladra?”,

apuntan dende o BNG.

O deputado nacionalista per-

gunta ademais que medidas anti-

contaminación se adoptaron e se

o labor da Confederación se re-

duciu á retirada do combustible.

Jorquera dirixe unha serie de

cuestións ao Ministerio de

Medio Ambiente para coñecer se

se abriu un expediente sanciona-

dor á empresa responsable do

episodio contaminante e se lle

vai a impoñer sanción. amén

quere sabe se a empresa conta

con medidas anticontaminación

dadas as características da súa

actividade. Por último, o depu-

tado do BNG quere que o Minis-

terio de Medio Ambiente

explique que danos vai sufrir o

humidal e canto tardará en recu-

perarse. Jorquera pon de mani-

festo que “o desastre

medioambiental puido ser in-

cluso pior se non tivera sido pola

colaboración cidadán”.

begonte

O alcalde de Begonde e o presidente da Deputación visitaron a zona do vertido

O Presidente da Deputa-

ción, José Ramón Gómez Bes-

teiro, xunto co Alcalde de

Begonte, José Antonio Vázquez,

supervisaron as novas actuacións

que executa o organismo provin-

cial no concello. Trátase das

obras de mellora na rede de abas-

tecemento nos núcleos de Be-

gonte e Baamonde. Gómez

Besteiro salientou que “cumpri-

mos o obxectivo do noso Plan:

creamos emprego, e cooperamos

cos concellos mediante a mellora

de servizos municipais”.

A mellora na rede de abastece-

mento en Begonte e Baamonde é

unha obra moi demandada polos

cidadáns debido ós continuos

problemas no subministro de

auga. As tubaxes atópanse dana-

das, feito que obriga ás arcas mu-

nicipais desembolsar anualmente

máis de 50.000 euros en arran-

xos. Ademais, a presión é insufi-

ciente para levar a cabo as

habituais tarefas domésticas nos

fogares. O proxecto de mellora

supera os 700.000 euros.

A Deputación inviste nestes tra-

ballos 334.000 euros dentro do

Plan Extraordinario de Obra Pú-

blica posto en marcha para adian-

tar a saída da crise na provincia.

Gómez Besteiro salientou que

“cumprimos o obxectivo do noso

Plan: creamos emprego e coope-

ramos cos concellos mediante a

mellora de servizos municipais.

En marzo, incorporaranse outras

9 persoas co Lugo Emprega cre-

ando, nun só un mes, 20 novos

postos de traballo en Begonte”.

Novas rutas de sendeirismo

Durante a visita o titular do orga-

nismo provincial e o alcalde de

Begonte asinaron un convenio

mediante o cal a Deputación

aporta ao concello 164.000 euros

para a creación de novas rutas de

sendeirismo nas ribeiras dos ríos

Ladra e Parga. Os traballo de me-

llora e acondicionamento come-

zarán nas vindeiras semanas.Son

doce rutas entre as que se atopan

o Paseo do río Rato de Lugo, o

Igrexa de Donís, e de Castelo a

Moreiras na Fonsagrada ou Quei-

xoiro, Villardiaz-San Andrés e

dos Puintores. En total, realiza-

ranse obras en 82 quilómetros.

En marcha as obras de

mellora no abastecemento

en Begonte e Baamonde

14 actualidadexaneiro 11

murasOs socialistas denuncian a situación

de dez familias que viven sen luz Dez familias de Seixo, Sango-

ñedo e Maciñeira, no concello

de Muras, e de Caneiro, no

concello das Pontes, vense a

obrigados a dispoñer e empre-

gar na súa vida cotiá xeradores

elétricos ante a continua falta

de electricidade que paceden

nos seus fogares.

Os socialistas de Muras instan

ao alcalde deste concello a que

presione á Xunta de Galicia

“para que faga os seus debe-

res”. Denuncian que hai tres

anos que está o proxecto feito

para dotar ao municipio cunha

liña de media tensión e que o

goberno actual de Feijóo

“aínda non adxudicou as

obras”.

O voceiro do PSdeG-PSOE de

Muras, Francisco Trashorras,

critica “a desidia do alcalde por

mirar tan só polo seu peto e

non preocuparse polas dez fa-

milias que hai sen luz no noso

concello”. Tamén culpa á

Xunta de Galicia “por levar

dous anos mirando cara outro

lado. O proxecto está feito, foi

publicado no BOE, prometé-

ronnos que en marzo adxudica-

rían a obra, pero aínda non

sabemos nada”, conclúe.

Deizadez do concello

Os socialistas denuncian a dei-

xadez do alcalde e aseguran

que “namentres nos lugares de

Seixo, San Guañedo, Maciñeira

e no Canedo, no concello das

Pontes, teñen que facer núme-

ros e dispor de xeneradores

propios para muxir as vacas e,

mesmo, para poder enchufar a

neveira, xa que carecen de

electricidade. Iso si, temos

moitos eólicos”, ironiza o so-

cialista.

O voceiro do PSdeG-PSOE de

Muras di que “o Partido Popu-

lar ten todo este proxecto tan

urxente parado e o alcalde de

Muras fai a vista gorda. Coma

sempre os veciños e veciñas

pagan as intransixencias do

Partdo Popular e dos gobernos

desa cor”, expón o socialista.

cospeito

Pasos de peóns elevados e unha nova sinalización

garantirán a seguridade vial na Feira do Monte

A cociña dos sentidos

con sabores da India

Os veciños de Feira do Monteen Cospeito verán proxima-mente cuberta unha vella de-manda. O treito da estradaLU-111 que une Rábade e Cos-peito será unha zona máis se-

gura grazas ás obras de mellorada seguridade vial que comeza-ron este mes de feb esta mesmasemana.Cun orzamento de 167.899,6euros a empresa Ovisa será a

encargada de reforzar a sinaliza-ción e instalar catro pasos depeóns elevados para reducir avelocidade nesta travesía quepercorre a Avenida Cidade deVeria.

Os elementos redutores da ve-locidade seguen a nova norma-tiva española e xunto aoscarteis luminosos, situados nocomezo da travesía, axudaránaos condutores a cumprir asnormas que garantan a seguri-dade dos veciños. Xunto a estas medidas, aumen-tarase o ancho das beirarrúaspara que o condutor perciba queestá pasando por unha travesíae non continúe coa velocidadepermitida na estrada convencio-nal. Ademais a empresa encar-gada das obras aplicará un novacapa de bituminosa á estradaactual para incrementar a adhe-rencia á mesma e reducir os me-tros de freada, ao tempo quealongar a súa conservación. Nalistaxe de medidas de mellorada seguridade tamén está a ne-cesidade de instalar sinais queimpidan o adiantamento na tra-vesía.A delegada territorial da Xuntade Galicia en Lugo, RaquelArias, visitou este mes de fe-breiro a localidade de Feira doMonte e confirmou o inicio in-mediato das obras, que “supo-ñen a realización dun proxectoreivindicado polo alcalde, Ar-

mando Castosa, dende haitempo”. “Trátase dun proxecto –afirmoua delegada- pensado para amaior seguridade dos veciños eveciñas deste núcleo e dospeóns en xeral, e por iso a pri-meira das actuacións proxecta-das consiste na ampliación duntramo de beirarrúas, que secomplementará con bandas ru-gosas na calzada antes de entrarno pobo e cos redutores de ve-locidade en catro pasos depeóns ao longo do traxecto”. Arias estivo acompañada poloalcalde de Cospeito e o xefe doServizo de Infraestruturas deLugo, Gerardo Pallares.O alcalde, Armando Castosa,pola súa parte, sinalou a necesi-dade de poñer fin a unha alta si-nistralidade nesta travesía e degarantir a seguridade dos peónsnunha zona que gañou habitan-tes e actividade comercial nosúltimos anos.Prevese tamén o axardinamentoda glorieta de entrada á locali-dade para lograr a integraciónestética e paisaxística da in-fraestrutura así como para faci-litar a súa identificación e evitaraccidentes.

A Cociña dos Sentidos esta ins-pirada na cociña hindú e nestaprimeira edición tentou achegaraos participantes a novos ingre-dientes e sabores.A granxa Garabullos en colabo-ración con Casa Isabel organiza-ron esta primeira xornada daCociña dos Sentidos. Como mesturalos e como elabo-rar receitas dunha cociña tanexótica foi o reto dos que asisti-ron á xornada. Ademais de elaborar os distintospratos e aprender as mellores

técnicas culinarias os partici-pantes nesta iniciativa gastronó-mica puideron degustar o queantes cociñaron por un prezo de25 euros.A xornada celebrouse o día 18de febreiro en Costepeito edende a organización proxectana celebración de novos talleres eobradoiros de cociña para os ve-ciños e veciñas. Un xeito de intercambiar coñe-cementos e descubrir novos edescoñecidos sabores das distin-tas cociñas do mundo.

Raquel Arias xunto ao alcalde, Armando Castosa, e o xefe de Infraestruturas de Lugo, Gerardo Pallares

Os asistentes ao taller seguindo as indicacións do cociñeiro

15actualidade xaneiro 11

A Conselleira de Traballo, Be-atriz Mato, clausurou en Cos-peito o obradoiro de empregono que se formaron 25 alumnosen albanelería e carpintería . A Consellería de Traballo e Be-nestar destinou o ano pasado aoConcello de Cospeito preto dunmillón de euros en diferentesactuacións encamiñadas a me-llorar o emprego dos veciños.A iniciativa permitiu formar a25 alumnos en albanelería ecarpintería de madeira e rehabi-litar as escolas unitarias deRoás, Muimenta e Sistallo parao seu uso como vivendas ou lo-cais sociais. “Os participantes no obradoirode emprego melloraron as súasoportunidades para atopar unposto de traballo ao recibirunha formación de calidade,tanto teórica como práctica, aotempo que obtiveron un con-trato de traballo para poderaplicar os seus coñecementosna realización de obras ou ser-vizos de interese xeral”, apun-tou a conselleira. Mato resaltou a importanciaque tamén ten o desenvolve-mento deste tipo de iniciativasno tocante á colaboración entrea Xunta e os concellos. “Estacooperación permítenos explo-rar as posibilidades de empregodos concellos, que son os quemellor coñecen as súas necesi

dades e oportunidades”, indi-cou. Dende a Consellería de Traba-llo inciden na aposta que a ad-ministración autonómica faipolo desenvolvemento dosobradoiros de emprego reflíc-tese no orzamento que entre2010 e 2011 estase a investir entoda Galicia: 51,9 millóns deeuros cos que se están a finan-ciar 70 accións mixtas de for-mación e emprego das que sebenefician 2.000 persoas.A conselleira tamén resaltouque a Administración autonó-mica incrementou este ano osplans de cooperación, que con-tan cun 75 millóns de euros entoda Galicia para a contratación

de 6.000 persoas desemprega-das. “Serán 1.000 beneficiariosmáis que en 2010, xa que a pe-sares da crise aumentamos o or-zamento en 8,4 millóns”,concretou. As ordes destesplans xa saíron publicadas noDiario Oficial de Galicia o pa-sado mes de xaneiro e a previ-sión é que as resolucións esteanfeitas no mes de abril.

Plan de CooperaciónAdemais da posta en marcha doobradoiro de emprego de Cos-peito, a titular de Traballo indi-cou que en a Xunta de Galiciadobrou no 2010 o apoio á loca-lidade lucense a través do Plande Cooperación, xa que o orza-mento incrementouse nun95,6% con respecto ao exerci-cio anterior. Grazas a esta ac-ción, o Concello contratou a 20traballadores. Así mesmo, a Xunta apoiou odesenvolvemento dun curso deformación no que participaron15 alumnos e na actualidadeestán en marcha accións de in-formación, orientación e buscade emprego. “Agardamos quetodas estas ferramentas postasen marcha en Cospeito sirvanpara o obxectivo común destaConsellería, que é mellorar asoportunidades de inserción la-boral de todos os participan-tes”, sinalou Mato.

Traballo investiu no 2010 preto

dun millóns de euros en emprego

Beatriz Mato, nunha foto de arquivo

as pontes

As Pontes presenta a restauración do lago e da escom-

breira ao Premio Europeo de Excelencia Turística

Os traballadores de

Cuíña esixen o pago

dos salarios atrasados

O decreto do carbón entra en vigor

pese ás protestas dos camioneiros

A edición deste 2011 dos pre-mios Edén dedícase a lugaresque rexenerasen algún espazodo seu patrimonio local que seatopase degradado e que fosetransformado nunha atracción

turística. O proxecto SoluciónAmbiental Sostible á Mina dasPontes representa á vila mineiraneste premio. A restauración da escombreiraexterior, iniciada en 1985 e re-

matada no 2006, xunto coa re-cuperación ambiental do ocomineiro convertido en lago, ini-ciada no 2008, fai deste pro-xecto unha “boa candidaturapara un recoñecemento tan pres-tixioso na Unión Europea”, se-gundo indican dende o concello.Endesa Xeración, a empresa co-laboradora na presentacióndesta candidatura, restaurou aescombreira perseguindo a di-versidade tanto da flora comoda fauna. En canto ao oco mi-neiro e a creación do lago, pre-séntase como a solución máisviable para rehabilitar a zonaafectada pola escavación, dadasas enormes dimensións do oco eo elevado réxime pluviométricodo concello.O seguinte paso que deberá daro concello será o de recibir ao

Comité de Avaliación que exa-minará o proxecto e que visita-ría As Pontes o vindeiro mes demarzo. Esta iniciativa municipal poñeráde manifesto o potencial turís-tico do concello pontés e detoda a comarca, constituíndo unvalor engadido á economía locale xerando a presenza de visitan-tes que inclúan este concellocomo destino turístico.

Luz verde dende a Xunta

A Xunta de Galicia respalda ácandidatura da rexeneración damina de lignito das Pontes parafacerse co premio que concedea Unión Europea á excelenciaturística.A Secretaría Xeral para o Tu-rismo defende que a creacióndun lago artificial de 865 hectá-

reas no oco da mina cumpretodos os requisitos e destaca acolaboración entre as adminis-tracións autonómica, local e daempresa Endesa.

Premios Edén

Os premios Edén (EuropeanDestinations of Excellence),Destinos Europeos de Excelen-cia, é o proxecto que fomentamodelos de desenvolvementode turismo sostible na UniónEuropea. Unha iniciativa quecontribúe a reforzar a visibili-dade dos destinos europeosnovos ou emerxentes e fomentaa creación de redes de contactoentre os premioados.No 2011 recoñecerán 20 desti-nos entre las diversas candida-turas presentadas dende polomenos 20 países.

Un cento de empregados e exempregados do grupo de empre-sas Cuiña manifestáronse a me-diados do mes de febreiro ante asoficinas que a compañía ten nasPontes para reclamar as súas dé-bedas salariais.Os traballadores, arroupados porveciños das Pontes, marcharondende a sede da empresa, naPresa de Alende, ata a PrazaRoxa, en sinal de protesta ante as“continuas faltas de pagos, mal-trato e recortes nos dereitos labo-rais”, segundo asegurou unha dastraballadoras afectadas.Os empregados da compañía rei-vindican que a empresa abone ossalarios correspondentes a catromensualidades e tres pagas ex-tras. Segundo o manifesto escritopolos afectados e lido ao fin damanifestación por unha das trab-lladoras afectadas, a débeda da

compañía ascende a “máis de 2millóns de euros”.

Concurso de Acredores

A firma pontesa entrou nun Con-curso de Acredores Voluntario afinais de novembro do 2010 edende entón producíronse 88novos despedimentos dentro dogrupo de empresas. Os traballadores que continúanfano, segundo eles, “nunha situa-ción de precariedade”. Temenademais, que os seus salarios “seesfumen” porque din que as dé-bedas xa non serán afrontadaspolo Fondo de Garantía Salarial.Tamén se uniron á protesta autó-nomos afectados polo retraso nospagamentos da empresa. Á es-pera de que a xustiza aclare cal éa situación económica da compa-ñía, son moitas as pequenas em-presas afectadas.

Despois das continuas protestasdos camioneiros ponteses no úl-timo trimestre do 2010 e centosde debates políticos o día 25 defebreiro o decreto do carbón en-trou en vigor. Primarán dendeentón as empresas que queimencarbón nacional, desprazandodo mercado enerxético ás cen-trais galegas, entre as que seatopa a central térmica das Pon-tes.Polo de agora descoñécese calserá o futuro da central pontesa,pero o acordo entre as eléctricase o Goberno central tingue depesimismo as expectativas de

traballo para a térmica. É posi-ble que as compensacións eco-nómicas e de produción doutrascentrais de Endesa no resto doterritorio español leve á eléc-trica a prescindir da central pon-tesa.

Novas mobilizacións

A plataforma contra o decretodo carbón anunciaba a finais defebreiro o seu respaldo á mani-festación convocada pola CIGpara o vindeiro 13 de marzo naCoruña. Está prevista a saídapara as 12 horas da praza da Pa-lloza. Con esta nova protesta

queren esixir a correción danorma adoptada polo Gobernode Rodríguez Zapatero. “Non aceptamos as medidascompensatorias. ¿A quen van acompensar, aos transportistas,aos trabajadores da hostalaría,aos empregados das auxiliares,ou aos mecánicos que amañanos camións do carbón?", criticaManel Grandal, portavoz co-marcal da CIG. Grandal tamén arremete contraa política do Partido Popular eda Xunta de Galicia, á que culpade non saber defender os intere-ses de Galicia en Luxemburgo.

Educaspontes.es é a nova web

destinada a nais, pais e rapaces

Dirixido a pais, nais e rapacesesta nova páxina web permiteconsultar dúbidas e obter infor-mación sobre diferentes inicia-tivas.A concellería de Servizos So-ciais das Pontes suma un novorecurso para os veciños e veci-ñas: www.educaspontes.es.Neste espazo na rede poderánresolver as súas dúbidas e inter

cambiar información. O portalconta con tres grandes secciónsdedicadas ás familias, aos nenose ás nenas e ao gabinete psico-pedagóxico municipal.É posible atopar dende contosen prol da igualdade ata inicia-tivas deportivas para a moci-dade, artigos sobre o reforzo daautoridade no fogar e pautaspara educación dos máis peque-

nos e pequenas, ata enlaces conoutras páxinas web educativas.O gabinete psicopedagóxicomunicipal informa nesta websobre as súas funcións e activi-dades, ademais da posibilidadede contactar coas responsablesdeste servizo, ao que se sumaunha folla de contacto no casode que o usuario decida realizarcalquera tipo de consulta a estasespecialistas.Ante a posta en marcha destenovo medio de consulta, o res-ponsable de Servizos Sociais,José Alén, quixo animar a todaa veciñanza a empregar estenovo recurso educativo, adap-tado tanto para pais e nais comapara rapaces e rapazas, grazasao amplo espectro xeracionalque abarca na súa información.

Foto de arquivo coa vista do lago das Pontes en marzo do 2010

Os traballadores percorreron as rúas para denunciar a súa situación


O concello presentou a súa candidatura ao premio Edén de

desenvolvemento de turismo sostible na Unión Europea

outros concellos

Desacordo coa decisión de permutar

dúas coidadoras escolares na MariñaA Xefatura Territorial da Con-sellería de Educación en Lugodecidiu permutar as coidadorasescolares dos centros de Lou-renzá e Mondoñedo. Un feitoque está a causar polémicaentre as familias dos menorescon necesidades especiais, aspropias coidadoras afectadas eos centros escolares.O departamento de Educacióndecidiu trasladar á coidadoraque prestaba os seus serviciosno CEIP Xoán Rei de Lou-renzá, da que recibiu diferentesqueixas, ao IES San Rosendode Mondoñedo, ambos perten-centes á mesma zona educativa.Segundo a Xefatura Territorialda Consellería de Educación, otraballo deste tipo de persoal éitinerante e depende do númeroe circunstacias dos alumnosque precisan esta atención es-pecial.Pola súa banda, o claustro de

profesores do IES San Rosendodirixiu unha carta á XefaturaTerrotorial manifestando o seudesacordo coa decisión e solici-tando a restitución da coidaorano seu posto de traballo. Dende o instituto mindonienseconsideran que o proceso se re-alizou de forma irregular xaque en ningún momento lles foisolicitada ningunha informa-ción sobre a traballadora nin asúa competencia. Así mesmo,estiman que o problema atanxeúnicamente ao CEIP Xoán Reide Lourenzá. Dende o centroexplican que “non se deberíaimplicar á coidadora do centro”que, segundo opinan, “é pezafundamental na socialización eadaptación do alumnado”.Tanto a familia do menor queestuda no IES San Rosendocomo a coidadora desexan quese volva á situación anterior,para beneficio do alumno e

tamén do centro.Polo de agora o claustro do ins-tituto acordou enviar unha cartaao xefe territorial para que rec-tifique. “Rexeitamos enerxica-mente esa decisión, que foitomada de xeito unilateral, sencontar con nós”, detallou a di-rectora ao tempo que indicouque “calquera tipo de cambiona rutina” do neno ten efectosmoi negativos. “En lugar de so-lucionar un problema, creououtro, porque aquí non tiñamosningún”.A CIG, pola súa banda, presen-tará un recurso e criticou queEducación “estea tratando demover aos coidadores comomonicreques”. Pola súa parte, a Consellería deEducación afirmou que a per-muta “responde exclusiva-mente a informes baseados nobenestar dos alumnos atendi-dos”.

Celébranse as xornadas dedica-

das a Cunqueiro en MondoñedoAs Xornadas Cunqueirianas: li-terarias, musicais e gastronómi-cas comezaron o día 11 defebreiro coa inauguración da ex-posición fotobiográfica sobre avida e obra de Álvaro Cunqueiro,no vestíbulo do Auditorio Pas-cual Veiga de Mondoñedo. O delegado de Cultura e Depor-tes da Deputación de Lugo, o na-cionalista Antonio Veiga,participou no inicio das activida-des de conmemoración do 100aniversario do nacemento do es-critor mindoniense. O xornalista Xulio Xiz ofreceuunha conferencia sobre os escri-tos nos que Álvaro Cunqueiroestudaba e analizaba a gastrono-mía galega, para continuar cunhaaudición de poemas de Cun-queiro que xente como AmancioPrada ou Luís Emilio Batallánmusicaron. Ofreceuse ademaisunha degustación de viño D.O.Ribeira Sacra acompañado dequeixos das denominacións de

San Simón da Costa, Arzúa-Ulloa, Cebreiro e Tetilla, ade-mais do Pan e Tarta deMondoñedo.A Área de Cultura da Deputacióncolabora coa organización destasxornadas, onde houbo espazopara a homenaxe empresarial emusical a “Suso do Bahía”, cro-

nista oficial de Foz, e unha mesadebate para a análise do presentee futuro empresarial na Mariña.Pecharon a xornada as distin-cións a Suso Fernández, ao con-cello e á comisión organizadora.Ademais houbo música con va-rias actuacións e celebrouse unxantar como peche.


mondoñedo

O secretario provincial doPSdeG, Ricardo Varela, presen-tou este mes de febreiro estanova publicación na que dendea executiva provincial doPSdeG-PSOE trasladarán aosseus afiliados a actividade polí-tica levada a cabo polo partido.O boletín recolle a actualidadeen temas como a formación emonográficos relevantes e deinteresa para os lucenses. Apor-tarán a súa opinión políticos de

renome.Trátase dunha nova canle de co-municación onde os socialistastratarán de que sexa “bidirec-cional” porque, segundo indi-cou o secretario da ExecutivaProvincial, “estamos abertos ássuxestións dos afiliados e anovas ideas”, que queren recibira través da rede. No número 0deste boletín participa o secre-tario xeral dos socialistas gale-gos, Manuel Vázquez.

Os socialistas lucen-

ses lanzan un novo

boletín informativo

Os socialistas de Rábade criti-caron a tardanza das obras co-rrespondentes á rúa GabrielaNieto, no entorno da Praza deEspaña. Din que tanto nestecaso coma nas obras da rúaMúsico Crisanto, esixirán e de-fenderán que se cumpran “oscompromisos políticos adquiri-dos pola Deputación e aXunta”.O PSdeG deste concello amo-sou o seu malestar porque “ogoberno non levou a esta se-sión ningún punto a tratar, nintan sequera os presupostos”.“O alcalde considerou opor-tuno non traer a debate un temaque urxe discutir, nun ano ondeas dificultades económicasafectan ás administracións en

xeral e ao noso concello en pa-ricular. É de recibo que partici-pemos todos os grupos nesteapartado para poder afrontalocoa transparencia e o rigor eco-nómico necesarios”, destacouMiguel Vilar.Tralo descontento pola temá-tica dos asuntos tratados nopleno municipal e a ausenciade temas importantes para oconcello, o voceiro socialistapediu información ademaissobre o técnico de urbanismo ea realización dos “informespertinentes nos expedientes domuro da rúa Miguel de Cervan-tes e do solar da Praza de Es-paña, onde dende hai uns díasxa non se realizan obras”, con-cluíu.

O PSOE de Rábade

amosa o seu malestar

polos temas tratados no

pleno municipal

rábade

Dende A Chaira rumbo a Ulan Bator

O equipo MadiaLeva compó-ñeno Ismael García, José Barrose Noelia Darriba. Un emprende-dor, un profesor de automocióne unha educadora social deixanpor un mes a súa vida na Chairapara vivir unha aventura única einesquecible. Percorrerán arredor de 16.000quilómetros nun mes para che-gar a Ulan Bator. O Rally Mon-gol 2011 é unha carreirasolidaria: “o Dakar dos Pobres”,cóntanos Ismael García. Elesvan vivir unha das maiores“aventuras do mundo” cunúnico obxectivo: “chegar a UlanBator, capital de Mongolia, sa-índo dende A Chaira ata Praga ede alí a Mongolia por estradas esen unha ruta preestablecida ninasistencia”, explica Ismael. Fano coa pretensión de vivirunha nova experiencia, peroademais cunha clara intenciónsolidaria. A carreira ten un mar-cado carácter benéfico e tanto asinscricións dos equipos partici-pantes coma as doazóns de cadaun deles irán destinados a aso-ciacións humanitarias.Aquilo que xurdiu dunha con-versa espontánea entre uns ami-gos converteuse en toda unhaaventura que tiñan que vivir, se-gundo eles, “agora ou nunca”.Por iso José Barros e IsmaelGarcía, veciños da Ponte de Ou-teiro, e Noelia Darriba, de Mui-menta, deixarán a súa vida cotiá

para viaxar e coñecer de pretoas necesidades dos pobos e ci-dades, así como das súas xentes,que atravesen no seu particularperiplo.

A solidaridade como bandeira“Por outro lado, queremos levar a máxima cantidade de material escolar e sanitario. Unha vezcalculada a ruta, a nosa inten-ción é coñecer ben os proxectos

que as diferentes ONG fan enorfanatos, escolas ou residen-cias e poderlles entregar en mano máximo de material posible easí poder colaborar con algun-has das asociacións que se ato-pan por onde pasemoscontribuíndo no posible a me-llorar as súas condicións devida”, conta Ismael.Mercy Cops. é unha das organi-zacións ás que doarán parte domaterial que consigan. Traballaen zonas de conflito armado eque viviran algún desastre natu-ral. Christina Noble Children´sFoundation (CNCF) é outra dasfundacións á que queren axudar.Acolle a nenos abandonados ousen fogar para darlles unha novaoportunidade e unha educación.Médicos sen fronteiras (MSF),organización independente deaxuda médica e humanitaria, éoutro dos seus obxectivos.

Rota única ata MongoliaNas regras do Rally Mongol2011 non existe unha ruta prees-tablecida e cada equipo decide oseu mellor camiño para chegará capital de Mongolia. O equipochairego sairá de Galicia e pa-sará por Praga, Bratislava, Bu-dapest, Bucarest, Istambul,Tbilisi, Baku, Mar de Aral, Bo-khara, Samarcanda , Skemen eUllan Bator. Dezaseis paísesnun tempo estimado dun mes.Na aventura deste 2011 está pre-visto que saian de Praga o vin-

deiro 23 de xullo arredor de 500equipos. Unha cifra que a con-verte nunha das edicións máisnumerosas. O equipo Madia-Leva á o único galego da ca-rreira.

Precisan patrocinadoresPara conseguir os seus obxecti-vos o equipo MadiaLeva traba-lla nestes meses na busca depatrocinadores e colaboradoresque permiten facer realidadeesta aventura. Precisan dunhalonga lista de necesidades querequiren moitos recursos econó-micos. Deben facer fronte á ins-crición, á recadación para asONG, á gasolina, á comida, aosvisados, ás reparacións, aos se-guros, ás vacinas e a un longoetcétera. Ademais de diñeiro enefectivo os membros do equipoaniman a participar a todosaqueles que queiran colaborarcoa iniciativa: “aceptamos cal-quera tipo de colaboración enespecie como auga, víveres, re-postos, seguros…”. Facilitaránademais presupostos detalladosa aquelas empresas ou particu-lares que decidan apoialos: “áspersoas ou empresas interesadasen axudarnos facilitaráselle unpresuposto de todos e cada undos conceptos. Falamos semprede cifras asumibles para todotipo de empresas ou persoas,flexible e sempre en función dacapacidade de cada un”, apuntaIsmael García.

Nenos e nenas da provincia participaránno Campionato Galegode Karting na Pastoriza

Coñecer o karting e ter a opor-tunidade de competir nunhaproba son as premisas desta ac-tividade pioneira. Trátase dunprograma para implicar aosmáis novos na práctica do de-porte do motor.Trala experien-cia na última proba doCampionato Galego de Kartingdo pasado ano, na que tras unhaselección se apoiou a un rapazdo concello da Pastoriza paraparticipar na categoría X-30,bota a andar este novo proxecto.Este ano serán 32 mozos quenesterán a posibilidade de partici-par de xeito gratuíto neste pro-grama pioneiro.

Entre os 32 mozos e mozas se-leccionados haberá un total de 8pilotos que participarán, de dousen dous, nas catros probas enca-dradas dentro das categorías dosmáis novos, alevíns, de 8 a 10anos, e cadetes, de 11 a 13 anos.Ademais, escolleranse taménaos mellores no apartado de me-cánicos, que serán os encarga-dos de axudar ao equipo técnicona asistencia das diferentes pro-bas.

Campionato GalegoO Campionato Galego de Kar-ting comezará a fin de semanado 19 e 20 de marzo, precisa

mente no circuíto da Pastoriza,primeira proba na que participa-rán os pilotos escollidos.O día 17 de febreiro rematou oprazo de inscrición. Os nenos enenas inscritos recibirán, antesda selección, un curso teórico dekarting, mecánica e competi-ción, que se dividirá en dúasxornadas que xa se celebrarondurante este mes de febreiro, osdías 19 e 26. O día 12 de marzo será a granfinal deste primeiro proceso.

Dela sairán os nomes dos afor-tunados e afortunadas. Entre osrequisitos para inscribirse, ade-mais dos criterios de idade(entre 8 e 13 anos), estará o denon ter ningunha experienciaprevia no karting, dado que oobxectivo é precisamente ache-gar a este interesante mundo atódolos rapaces e rapazas, quenon teñen a posibilidade de fa-celo doutro xeito. Para inscri-birse no curso os interesadosdeben dirixirse á páxina web de

PTC, onde poderán descargar o formulario de inscrición noapartado “Selección Pilotos”para dirixilo correctamentecumprimentado nun prazo de 15días á dirección de enderezoelectrónico:[email protected]. Os participantes poderán apren-der nestas dúas xornadas de ini-ciación as características destedeporte. Aqueles con melloresdotes poderán exhibilas noCampionato Galego de Karting.

Unha das ambulancias no deserto de Gobi durante o Rally Mongol 2008

Tres mozos chairegos percorrerán máis de 16.000 quilómetros dende Galicia ataMongolia. É o único equipo galego que participa no Rally Mongol 2011 e o primeiroda provincia que se atreve a facer esta aventura pasando por 15 países nun mes

Unha iniciativa para que mozosentre 8 e 13 anos sen experienciapoidan iniciarse na competición

O delegado de Deportes, Antonio Veiga, xunto a Elva Carreira e Antonio Solorzano


A Escola Do Moo Duk Kwan participa

no Campionato Galego Cadete

A Escola de Tae Kwon-Do MooDuk Kwan de Vilalba participou odía 29 de xaneiro na localidadecoruñesa de Boiro no campionatogalego cadete 2011. Unha compe-tición onde os seus representantestiveron unha excelente actuación.Acadaron novos triunfos para estadisciplina conseguindo un ouro eunha prata.En categoría feminina, a represen-tante vilalbesa foi a moza JaniceLópez Castelo. No primeiro com-bate venceu á representante doNaturalsport de Riveira cun claro15-11. Este combate deulle pasopara disputar a final coa represen-tante do Area de Vigo. Dende a es-

cola chairega contan que foi uncombate moi igualado que final-mente gañou a deportista viguesa.O adestrador da escola vilalbesa,Antonio Montes, cualificou de“excelente” o traballo da depor-tista e amosou a súa confianza nasposibilidades que ten para repre-sentar a Galicia no Campionato deEspaña cadete. Janice López chegaba a esta com-petición tras ser proclamada se-gunda no nacional celebrado opasado mes de decembro en Ala-cante.En categoría masculina, o repre-sentante da escola vilalbesa foiDavid Ansede Carballeira. Partici-

pou nun dos pesos máis numero-sos o que o levou a ter que realizarcatro combates para alzarse coouro. O primeiro deles foi contra o re-presentante de Neka, vencendopor un contundente 12-0. O se-gundo combate produise contra odeportista do Maniotas de Noia 8-0. E as cousas semellaban doadaspara David Ansede as dificultadeschegaron no terceiro combate. O adestrador asegura que foi “ver-dadeiramente complicado”. Pese ádificultade o mozo chairego souborepoñerse e o combate rematou fi-nalmente coa vitoria ante o depor-tista do Mat`s de Marín.

Os dous mozos durante a entrega de trofeos no campionato celebrado a finais do mes de xaneiro

O V Duatlon Concello de Gui-tiriz celebrarase o vindeiro sá-bado 5 de marzo, grazas ácolaboración do concello na or-ganización. A proba constará dun primeirosector onde se percorreráncinco quilómetros de carreira apé. O segundo sector consta devinte quilómetros de carreira enbicicleta e o terceiro sector sondous quilómetros e medio a pé.Dende a organización sinalanque tanto a saída coma a metase situará na Praza do Campoda Feira. Os participantes deberán reco-ller os seus dorsais na carpa daorganización, que estará situadana mesma Praza do Campo daFeira, e terán que facelo entreas 14 a 15 horas do día da com-petición. As incricións realiza-ranse a través da páxina web daFederación Galega de Triatlon-www.fegatri.org-, no aparta-do referente ás competicións. Oprezo para poder tomar partenesta competición é de 15euros.

Horario

A proba para a categoría femi-nina comezará ás 15.30 horas ea saída nas categorías masculi-nas será dez minutos máis

tarde, ás 15.40.- A organizaciónexplica que a saída para a cate-goría masculina xeral será ás17.30 horas. A hora de rematedesta V competición de Dua-tlón está prevista para as 19horas horas aproximadamente.

Premios

No apartado de premios a orga-nización destaca que haberátrofeos para os tres primeirosclasificados e clasificadas encada unha das categorías, ade-mais de premios económicospara os participantes nas probasde elite.O primeiro clasificadona categoría tanto masculinacoma feminina recibirá un che-que por valor de 100 euros. Osegundo clasificado en ambascategorías obterá 75 euros e osterceiros clasificados recibirán50 euros. Para os primeiros clubes mas-culino e feminino haberá unpremio de 100 euros. Ademaistodos os participantes que re-maten a proba recibirán un aga-sallo conmemorativo do VDuatlon Concello de Guitiriz.A carreira rexerase segundo asnormativas vixentes no Regu-lamento Oficial de Competi-ción da Federación Galega deTríatlon.

O automobilismo chairegovolve a colectar éxitos. A co-mezos deste mes de febreiro opiloto vilalbés recollía en Ávilao seu terceiro premio no Cam-pionato de Castela e León2010. No pasado mes de outu-bro falabamos das dificultadesdo piloto para dar o salto á ca-

tegoría cadete ante a falta depatrocinadores. Pero o mozo deGoiriz segue dando que falarnos postos máis altos da clasi-ficación. Busca patrocinadorespara participar no Campionatode España cadete e compatibi-lizar a competición co Campio-nato de Castela e León.

Dani Martín acada o

terceiro posto no

campionato de karting

de Castela e León

O día 5 de marzo

celébrase en Guitiriz o

V Duatlón patrocinado

polo concello

O campionato provincial de campo a través

reúne a preto de 500 nenos e nenas

A delegada territorial da Xunta enLugo, Raquel Arias, visitou Vilalbapara presentar o campionato pro-vincial de campo a través e gabouo éxito de convocatoria deste pro-grama que involucra xa a 8.179 de-portistas en 22 modalidades naprovincia de Lugo. A comarca daTerra Chá concorre á competicióncon 854 rapaces e rapazas. RaquelArias presentou o campionato pro-vincial de campo a través que secelebrou o domingo día 20 de fe

breiro no complexo deportivo daMadalena, en Vilalba.

Programa Xogade

O campionato está organizadodentro do programa Xogade quedesenvolve a Secretaría Xeral parao Deporte. A delegada explicouque as probas reuniron arredor de500 nenas e nenos pertencentes a26 entidades da provincia –cole-xios, clubs ou escolas deportivas-,que competirán nas distintas cate

gorías benxamín, alevín, infantil ecadete. Arias subliñou ademais a impor-tancia de potenciar a práctica dodeporte dende as institucións pú-blicas. “Investir en deporte é in-vestir en ocio, en saúde, enformación… Poucos investimen-tos haberá tan rendibles coma este.Por iso nun momento de crise,cando o gasto ten que ser investi-mento eficiente e eficaz, progra-mas como o de Xogade son unhaprioridade para o goberno daXunta”, afirmou. A delegada,acompañada do alcalde de Vilalbae do presidente da Federación Ga-lega de Atletismo, entre outros,agradeceu a colaboración dos con-cellos e das federacións e agrupa-cións deportivas galegas codesenvolvemento do programa.Os tres primeiros equipos clasifi-cados neste campionato tanto nacategoría alevín, infantil e cadete,tanto feminino como masculino, eos oito primeiros clasificados a tí-tulo individual, clasificaranse parao campionato galego, que se cele-brará o 12 de marzo en Ourense.

19deportes febreiro 11

David Ansede gaña o ouro e Janice López consegue o segundo posto

A FRUGA denuncia que a

Xunta pon en perigo ás ex-

plotacións sustentables

A secretaria do SLG

reúnese co Ministerio

de Medio Rural

para defender aos

productores de leite

A Consellería do Medio Rural

difunde información contradito-

ria sobre as resolucións do Con-

trato de Explotación Sustentable

(CES) para o 2010, segundo de-

nuncia a Federación Rural Ga-

lega (FRUGA).

O colectivo explica que o pro-

grama no que se atopa o CES vai

destinado á mellora do medio

ambiente e do entorno rural, así

como ao uso sostible das terras

agrícolas. Este contrato inclúe

diversas axudas dirixidas a re-

munerar aos agricultores polas

funcións territoriais, sociais e

ambientais que se derivan de de-

terminados sistemas agrícolas e

gandeiros.

Axudas pendentes

Dende a FRUGA cualifican de

“inxustificable” a non resolución

destas axudas “especialmente

tendo en conta que os compromi-

sos ambientais das explotacións,

cos gastos que estes conlevan,

son de obrigado cumprimento

desde a solicitude e que, final-

mente, pode non estar apro-

bada”, explican dende o

colectivo.

O Conselleiro do Medio

Rural anunciou onte que

neste mes de febreiro se

faría o pago pendente do

CES da campaña 2009. A

FRUGA denuncia que

estes pagos “xa deberan

estar feitos hai tempo”.

Dende a Federación Rural

Galega entenden que é

“fundamental” a defensa

de modelos produtivos

como os que presenta o

Contrato de Explotación

Sustentable de cara a

manter a viabilidade eco-

nómica das explotacións

galegas.

“Non entendemos cómo unhas

axudas enfocadas a primar eco-

nomicamente ás explotacións

que decidiron dirixir o seu mo-

delo produtivo cara sistemas

máis sustentables de produción,

reducindo custos en pensos e fer-

tilizantes, e primando os aprovei-

tamentos forraxeiros, non

reciben o apoio preciso por parte

da Consellería do Medio Rural”,

conclúen dende a Federación

Rural Galega.

Fotografía de arquivo dunha explotación gandeira sustentable

O prezo do combustible comeza a ser unha carga para as explotacións

Xóvenes Agricultores pide máis bonifi-

cacións fiscais para o gasóleo agrícolaAnte o continuo incremento dos

prezos do combustible, Xóvenes

Agricultores-ASAJA Galicia re-

clama ao Goberno que poña en

marcha novas bonificacións de

carácter fiscal para o gasóleo agrí-

cola. O gasóleo que se utiliza no

agro evoluciona á par que as coti-

zacións do gasóleo común, que o

16 de febreiro acadaba os 1,236

euros por litro, cun incremento

dun 4,13% no que vai de ano.

No mes de xaneiro, o gasóleo B

tiña un prezo medio de 0,80 euros

por litro, fronte aos 0,60 céntimos

do ano pasado, cun incremento

interanual do 30%. A mediados de

febreiro, en Galicia, o gasóleo B

pagábase xa a 0,84 céntimos. A

partir do próximo mes de marzo,

“pola dinámica de incremento dos

traballos do campo vaise incre-

mentar o consumo do gasóleo,

constituíndo os actuais prezos

outra ameaza máis a viabilidade

das explotacións”, aseguran

dende XX.AA.

Xóvenes Agricultores considera

que a posta en marcha destas bo-

nificacións ao gasóleo, “que pasa-

rían entre outras medidas por

unha reducción do actual IVE do

combustible agrario (18%), e

acompañadas por un incremento

do IVE compensatorio para a

gandeiría, ademais de exencións

no IBI”, servirían para aliviar a

situación financeira das explota-

cións galegas, castigadas tamén

pola suba dos pensos e dos cereais

e polo prezos doutros gastos ener-

xéticos. “Nestes momentos, a

única medida para abaratar o

custo do gasóleo é a devolución

do imposto de hidrocarburos,

posto que xa non se aplica a de-

ducción fiscal da factura do gasó-

leo do 35% nos módulos do IRPF,

nin o incremento do 5 ao 10% nos

gastos de difícil xustificación na

estimación directa”, conclúen.

20 agrofebreiro 11

A secretaria do Sindicato La-

brego Galego, Carmen Freire,

mantivo unha xuntanza en Ma-

drid para defender un salario

digno para os produtores de

leite e un prezo que cubra os

custes de produción. En Ma-

drid participaou na reunión do

Ministerio de Medio Rural

sobre o contrato lácteo. Carme

Freire forma parte da delega-

ción da Coordinadora de Orga-

nizacións Agrarias e Gandeiras

(COAG) neste encontro coa

subdirectora xeral de produtos

gandeiros, Esperanza Orellana.

Novo contrato lácteo

O Sindicato Labrego Galego

defenderá a necesidade de que

o novo contrato lácteo parta

dun prezo base que cubra os

custes de produción e un sala-

rio digno para os produtores e

produtoras de leite. Ademais,

Carme Freire expresará a opo-

sición do SLG a que ese prezo

poida ser negociado polas or-

ganizacións de produtores de

maneira fragmentada. A secre-

taria xeral do Sindicato La-

brego defenderá que os prezos

se negocien de maneira global

e colectiva no seo da Interpro-

fesional Láctea (Inlac), único

órgano lexitimado para facelo

onde están representados todos

os axentes do sector.

Resultados negativos

Carmen Freire lamentou tras

asistir a esta última reunión

sectorial, que a insistencia do

Ministerio de Agricultura, que

dirixe Rosa Aguilar, “en sacar

adiante un texto que nega toda

posibilidade de negociación

dos prezos e impón un modelo

de contrato obrigatorio» pro-

vocará un empeoramento na

situación dos produtores.

O SLG considera una claudi-

cación do Goberno ante a dis-

tribución a “renuncia a

defender un control público da

produción na Unión Europea

que garanta o equilibrio do

mercado”.

Os consumidores xa poden mercar cartóns de

leite etiquetados coa marca Galega 100 % Os consumidores galegos xa

poden atopar no mercado car-

tóns de leite etiquetados coa

marca Galega 100% impulsada

pola Xunta de Galicia, a través

da Consellería de Medio Rural,

e que está a ser xestionada polo

Laboratorio Interprofesional Ga-

lego de Análise do Leite

(LIGAL).

Os cartóns de Feiraco serán os

primeiros en incorporar este dis-

tintivo de garantía da calidade

diferenciada do leite galego, tras

ser autorizada esta cooperativa a

usalo polo LIGAL, completados

xa tódolos trámites de calidade.

Dende a Xunta aseguran que du-

rante o mes de febreiro se incor-

poraron aos supermercados e

demais puntos de venda máis

briks con esta mesma etiqueta de

produtos das firmas, Alimentos

Lácteos, Leyma e Larsa, que xa

formalizaron a preceptiva solici-

tude diante do LIGAL.

Diferentes queixerías galegas

están amosando o seu interese

por incorporar o etiquetado coa

marca Galega 100%, mantendo

nestes momentos o laboratorio

contactos coas mesmas para a

súa próxima adhesión á marca.

Con esta saída ao mercado da

marca Galega 100% dáse un

paso decisivo cara a vertebración

do sector leiteiro coa plena im-

plicación da maioría das indus-

trias que operan na nosa

comunidade así como da prác-

tica totalidade da distribución.

En canto a esta última cabe sa-

lientar que entre un 70 e un 80%

dos supermercados e grandes su-

perficies contarán a partir de

agora con cartóns etiquetados

coa marca que define a calidade

diferenciada da leite galega.

Campaña de promoción

A posta en circulación de produ-

tos con este distintivo será refor-

zada, por parte do departamento

que dirixe Samuel Juárez, cunha

campaña de promoción nos pro-

pios centros de distribución, que

se suma á xa desenvolvida desde

finais do pasado ano nos medios

de comunicación. Medio Rural

situará nos lineais indicadores

con luces para chamar a atención

dos consumidores sobre a situa-

ción dos briks etiquetados.

Unha campaña que se enmarca

no Plan Estratéxico impulsado

desde o Goberno Galego para o

sector lácteo, que ten entre os

seus principais obxectivos estra-

téxicos conseguir a vertebración

do sector e impulsar a comercia-

lización de produtos galegos de

calidade diferenciada, con esta

marca como ferramenta funda-

mental.

Novas actuacións

A Consellería do Medio Rural

desenvolveu nos últimos meses

unha serie de actuacións que

teñen como finalidade dar cum-

primento a ditas liñas de actua-

ción estratéxicas. Por unha parte,

aprobouse o Decreto 124/2010,

polo que se regulan as mencións

relativas á orixe ou procedencia

galega na etiquetaxe, presenta-

ción e publicidade dos produtos

alimentarios. Por outra banda,

creouse, mediante o Decreto

57/2010, o Rexistro de Explota-

cións Leiteiras de Calidade Di-

ferenciada.

Máis do 70% das explotacións

lácteas galegas, que integran en

torno ao 80% da produción,

cumpren estes parámetros de ca-

lidade, sensiblemente máis res-

tritivos que os xa rigorosos da

normativa europea.

As industrias lácteas que utilicen

leite procedente das explotacións

do e que permitan identificar en

todo momento a procedencia da

materia prima utilizada e dos

produtos en elaboración, pode-

rán identificar o leite e os produ-

tos lácteos elaborados coa marca

Galega 100%.

Corenta directivos de empresas

agroalimentarias de toda Galicia

participaron nesta xornada inau-

gural do Programa de Alta For-

mación para xestores de

empresas agroalimentarias do

Ministerio de Medio Ambiente.

O programa, unha iniciativa do

MARM visita por primeira vez

Galicia. Os profesores do Insti-

tuto San Telmo, encargados de

impartilo, utilizan o ‘método do

caso’, desenvolvido en Harvard,

que se basea na descrición dunha

situación concreta con finalida-

des pedagóxicas para aprender ou

perfeccionarse nalgún campo de-

terminado. Proponse a un grupo-

clase para que individual e

colectivamente sometan á análise

e á toma de decisións. Ao utilizar

o ‘método do caso’ preténdese

que os alumnos estuden a situa-

ción, definan os problemas, che-

guen ás súas propias conclusións

sobre as accións que habería que

emprender, contrasten ideas, de-

féndanas e as reelaboren con

novas achegas.

O director do CETAL, Eduardo

Vidal, fala do curso como “unha

gran oportunidade para que os

distintos ámbitos da empresa

agroalimentaria galega se rela-

cionen, non só no aspecto forma-

tivo, senón mirando de cara ás

posibilidades de negocio”. Conta

ademais que “se poñen enriba da

mesa distintos casos reais para

estudalos e aplicar os coñece-

mentos, mediante a constitución

dunha especie de comités para

avaliar a situación”.

Entre os asistentes estivo José

Luis Antuña, director de Feiraco

e presidente do Clúster Alimen-

tario de Galicia, Higinio Mou-

gán, director de COAGA e

Xavier Barcia responsable da

Cooperativa Os Irmandiños.

Xestores da empresa agroa-

limentaria reciben forma-

ción cun método de Harvard

A secretaria de soberanía ali-

mentaria do Sindicato Labrego

Galego, Isabel Vilalba, reuniuse,

o 27 de xaneiro en Bruxelas, co

Comisario de Agricultura, Da-

cian Ciolos.

Vilalba e os seus compañeiros e

compañeiras da ECVC denun-

ciaron ante Ciolos que algúns

dos obxectivos pretendidos pola

nova Política Agraria Común

que se está deseñando non se

van cumprir coas reformas feitas

públicas ata agora. “Estes ob-

xectivos son, principalmente,

dous: garantir unha produción

alimentaria suficiente, san e de

calidade para toda a Unión Eu-

ropea e conservar os postos de

traballo nos sectores agrarios”,

explican dende o Sindicato La-

brego Galego.

Para cumprir estes obxectivos,

afirmou Vilalba, “precisamos,

en primeiro lugar, ter estabili-

dade nos prezos e que as rendas

dos labregos e das labregas

veñan, principalmente, a través

de prezos remuneradores nos

produtos agrarios, que deberían

cubrir os custes de produción e

o traballo”. Para conseguir eses

prezos, Isabel Vilalba subliñou

que é “imprescindible que haxa

unha regulación dos mercados e

control da produción para evitar

que se produzan excedentes que

provoquen a caída dos prezos”.

A delegación da ECVC tamén

criticou ante Dacian Ciolos o

sistema de axudas á agricultura

que se mantén coa actual PAC.

Defenderon que as axudas teñan

topes, “para evitar que se sigan

a dar subvencións millonarias a

grandes corporacións e terrate-

nentes, como acontece hoxe en

día; e que se lles concedan só a

aqueles activos agrarios que, coa

súa actividade, estean propor-

cionando bens á sociedade en

forma de produción de alimen-

tos de calidade, estruturación e

xestión do territorio e do medio

rural, e prácticas beneficiosas

para o medio ambiente”.

Durante a xuntanza tamén se lle

fixo entrega a Ciolos a táboa rei-

vindicativa do sector leiteiro

emanada do seminario europeo

que o Sindicato Labrego Galego

organizou, os pasados 21 e 22 de

xaneiro, en Compostela.

Nesta explícase que a ECVC só

aceptará contratos no sector se

estes parten dun prezo base que

cubra custes e traballo nas ex-

plotacións, por baixo do cal as

industrias non poidan baixar.

“Só cando eses prezos xurdan da

negociación colectiva no seo

dunhas interprofesionais onde

deben estar representadas as or-

ganizacións agrarias, industrias,

distribuidoras, cooperativas e os

consumidores e consumidoras,

coa administración desempe-

ñando un papel de arbitraxe”,

epxlican.

Desde este punto de vista, a

ECVC opúxose á creación de or-

ganizacións de produtores para

negociar os prezos coas indus-

trias, xa que, segundo o SLG,

“as únicas lexitimadas para re-

presentar aos labregos son as or-

ganizacións agrarias”.

Isabel Vilalba reuniuse co Comisario de

Agricultura para que a PAC garanta prezos

remuneradores dos produtos galegos

Unións Agrarias está detec-

tando novamente unha entrada

masiva de leite francés nas

plantas de transformación de

Galicia. Un feito que está a sa-

turar artificialmente a oferta de

leite e colapsar de novo o sector

lácteo galego.

Dende a organización sindical

demandan á Consellería do

Medio Rural unha actitude de-

cidida “contra os empresarios

que só entenden o mercado

como un campo abonado para

especulación e a adulteración

das regras de xogo aínda a costa

de poñer na picota a todo un

sector que como o lácteo en Ga-

licia, é o sustento de 13.000 fa-

milias”. Unións Agrarias chama

á reflexión das administracións

da importancia de apuntalar o

sector primario en Galicia.

UU.AA insta a

Medio Rural a

frear a onda de

importacións

de leite

21agro febreiro 11

iIsabel Vilalba e o seu equipo durante a reunión en Bruxelas

“Non queremos que medre a brecha

entre o urbano e o rural”O Grupo de Desenvol-

vemento Rural da Terra Chá tra-balla arreo co que consideran opiar básico para a recuperacióneconómica da comarca: o tu-rismo. A máxima “desenvolve-mento sostido e sostible”acompaña cada unha das súaspropostas e actividades.Quixemos achegarnos a estegrupo de traballo para facer ba-lance do 2010. Para eles: un anopositivo e con numerosos pro-xectos preparados para obter re-sultados. Entre eles atópase undos eixos centrais: o Plan Direc-tor de Turismo. Xunto a el o tra-ballo que busca manter acalidade de vida na comarcaampliando as oportunidades denegocio: Terra Chá Natural-mente.O xerente do GDR da TerraChá, Xosé Anxo Fernández, ex-plica que traballan sendo cons-cientes da súa fortaleza:“coñecemos a realidade socioe-conómica do territorio e traba-llamos a pé de obra”. Por elodispoñen da información nece-saria para poder actuar.“No sector primario e secunda-rio a proposta é axudar á inno-vación, non só quedarnos napalabra senón ir máis aló. Pri-meiro sensibilizar ao empresarioe segundo, aproveitar o noso co-ñecemento da realidade da zonapara buscar oportunidades demercado. É dicir, facer dos pun-tos débiles novas oportunida-des”, apunta Xosé AnxoFernández.

Lograr o desenvolvemento norural obriga tamén a espallar ouso das novas tecnoloxías. “ConTerra Chá Naturalmente quere-mos romper a brecha tecnoló-xica no rural. Non só noreferente á formación, senón deuso e de infraestruturas. Quere-mos lograr a extensión da bandaancha”, comenta o xerente.Cóntanos ademais que tras pro-xectos fracasados polos tempo-rais –que causaron danos nasantenas- están a piques de rema-tar Terra Chá Tecnolóxica, oprograma co que buscan dotar atoda a comarca de banda ancha.

Maior competitividade

Acadar que as empresas da co-marca sexan competitivas éoutra das propostas do GDR.Así o conta Xosé Anxo Fernán-dez: “o noso obxectivo é que asempresas do rural entren nomercado e sexan máis competi-tivas. Buscamos a consecucióndo valor engadido dos produ-tos”.Pero, sen dúbida, a aposta cen-tral do GDR centrouse no 2010e centrarase no 2011 no turismocomo eixo estratéxico. Duranteo exercicio pasado viu a luz oPlan de Desenvolvemento Tu-rístico e naceu na web Terra CháNaturalmente, aínda en procesode creación á espera de quenovos empresarios se integrenno proxecto. “Presentamos aweb do turismo da Terra Chá aosector, pero aínda non funciona.Estamos crecendo moito con ad-

hesións diarias”, explica o xe-rente. Sector turístico dáse a man coasnovas tecnoloxías cun fincomún: a promoción turística dacomarca. “Observamos que nacomarca hai moitos visitantes,pero necesitamos que prolon-guen a súa estancia. A comarcaten un amplo número de visitan-tes en masa en determinados es-pazos físicos e culturais” contaXosé Anxo, que asegura que oincremento do turismo levará aun “incremento da facturacióndo sector que demandaría máispostos de traballo”.Polo de agora xa están actuandode maneira inmediata coa elabo-

ración de enquisas para o sector.Trátase de coñecer de primeiraman as necesidades e as deman-das “para ir corrixindo e priori-zando as accións do plan”. Así,explica Xosé Anxo, “gañamosen axilidade porque estamos apé de obra corrixindo as desvia-cións moi rapidamente”.Outro dos puntos positivos quedestacan dende este grupo detraballo é a “sorte de ter empre-sas colaboradoras como SDWeb, Animatium e a ConsultoraCerveró”.

Expectativas para o 2011

Sobre o que agardan para o ano2011 amósanse cautos, pero in-

sisten en que o fundamental é“conseguir que o sector turísticopalíe o incremento do númerode parados na comarca”. Tras analizar a realidade sociale económica dos habitantes daTerra Chá o grupo de traballo doGDR considera que é o sectorservizos o que ofrece máis posi-bilidades de apertura e de crea-ción postos de traballo, sobretodo atendendo aos colectivosmáis prexudicados.Entre elesatópanse as mulleres de entre 20e 40 anos que buscan un traballopróximo ao seu lugar de resi-dencia e cun horario que llespermita a conciliación coa vidafamiliar.

. Carmen Goás, Xosé Anxo Fernández e Fernando Soto-Caminoson os integrandes do equipo do GDR


Son proxetos do sector agrario e fo-restal, de mellora ambiental e de di-versificación da economía rural nazona. Os proxectos que recibiránunha maior subvención son unhasala de rehabilitación para personasdependentes no centro de Castro deRibeiras de Lea e a construcióndunha nave e taller industrial paraelementos de aceiro, que percibirán250.000 euros. O maior porcentaxede axuda será para o proxecto deadecuación do Paseo dos Condes enSancovade.As iniciativas presentadas neste úl-timo ano serven ademais para con-solidar 25 postos de traballo e crearoutros 26.

Xosé Anxo Fernández, xerente do Grupo de Desenvolvemento Rural da Terra Chá

O GDR xestio-

nou no 2010 un

millón de euros

en subvencións

a 14 proxectos


Este xogo que mestura presente epasado é a aposta do Grupo deDesenvolvemento Rural TerraChá por fomentar e promocionaro turismo da comarca. Unhaaventura chea de probas tanto fí-sicas e de habilidades, coma decoñecementos e enxeños. Todopara conseguir rematar as noverotas polos distintos concellos dacomarca e conseguir o diploma“Herdeiro dos Andrade”. A histo

ria, a xeografía ou a cultura sonalgunhas das temáticas que guíaneste xogo. Unha investigaciónque percorre as paraxes chairegase que busca atraer aos turistasmáis aventureiros.O xerente do GDR, Xosé AnxoFernández, presentou esta inicia-tiva como unha “aposta innova-dora polo turismo que buscaráaumentar a ocupación”. Fernán-dez explica que das 1.300 prazas

hostaleiras dispoñibles na co-marca a ocupación rolda o 20%.O obxectivo desta iniciativa é in-crementar “no prazo de 5 anos un60% os ingresos xerados pola ac-tividade turística, o que significafacturar 15 millóns de eurosanuais”, explica o xerente. Perse-gue ademais dar traballo aos des-empregados e principalmente, ásmulleres da comarca.

Volta á infancia

Malia que semella ser un xogo denenos, Unha viaxe pola terra dosAndrade quere ir máis aló. “É unxogo da vida”. Explica AntonioArmesto, xerente da empresaAnimatium, encargada de desen-volver o proxecto: “é un xogo deexperiencias e vivencias. Unhaxincana con probas de habili-dade, de enxeño, outras nas quehai que interactuar coa xente dacomarca, para conseguir os ob-xectivos”.O xogo busca ademais a refle-xión e o coñecemento das rique-zas e atractivos da Terra Chá.“Buscamos o cliente e o turistarepetitivo, que ese cliente volva.Ao ser en diferentes etapas obrigaa ter que volver aos distintos con-cellos da comarca”, conta Anto-nio Armesto.

Chatiña e Chatiños, compañei-

ros de viaxe

En solitario ou en grupo os parti-cipantes estarán acompañadospor Chatiña e Chatiño. “Chatiñoé o ser que nos vai a proporcionaras probas e nos vai a poñer enapuros ou pedir que amosemos as

destrezas. É un neno da Terra Cháque quere xogar con nós. A avoaé Chatiña, a persoa que coñece ahistoria e pon o punto de sentidocomún á xogo, fronte á rebeldíade Chatiño”, explicou AntonioArmesto durante a presentacióndo xogo.Haberá ademais un libro (con po-sibilidade de descargalo da rede)coas instrucións do xogo. Ao fi-nalizar cada unha das rotas o vi-sitante terá que selar o libro noestablecemento colaborador econseguir o correspondente “cha-tipunto”. Haberá como máximonove “chatipuntos” que se corres-ponden cos nove concellos da co-marca.Un desafío continuo entre rotascirculares, onde haberá que darresposta a preguntas como cal éproceso para a cría do capón deVilalba? ou cal o foi método téc-nico para decidir o empraza-mento dos aeroxeradores? Ao final deste ano celebraraseunha gala onde se entregará aosseguidores do xogo a escriturapública dos Andrade, un diploma,que “sirva para animar aos segui-dores do xogo a continuar”.

Unha viaxe pola terra dos Andrade,

a aposta lúdica polo turismo na Terra Chá

O xogo foi presentado no Parador de Turismo o día 24 de febreiro


Cinco mozos vilalbeses póñense á

fronte do Centro Cultural e Recreativo

A falta de candidaturas para asu-

mir a directiva do Centro Cultu-

ral e Recreativo de Vilalba levou

a un grupo de amigos a presen-

tarse para levar adiante unha re-

novación do centro ante a

dimisión da directiva anterior.

“O centro pasaría a ser depen-

dencia do concello e ía pechar,

así que na última semana como

non se ofreceu ningunha candi-

datura decidimos intentalo”, ex-

plica o xa presidente, Juan

Manuel Cancio. Xunto a el pre-

sentáronse en asemblea extraor-

dinaria, Hugo Criado, o

secretario, Ernesto Ares, o tesou-

reiro, Roberto Rey e Diego Baa-

monde.

“A nosa idea é modernizar o cen-

tro e dinamizar as actividades.

Orientalas á xente moza, sen es-

quecer ao resto de socios”, ex-

plica Juan Manuel Cancio.

A nova directiva xa comezou a

dar os primeiros pasos de cara á

renovación do centro. O pri-

meiro, din, é modernizar a cafe-

tería: “A nosa proposta é abrir

unha cafetería reformada e alu-

gala a un profesional do sector

da nosa confianza para atraer a

xente nova”. Roberto Rey, un co-

ñecido hostaleiro da vila, será o

encargado de profesionalizar o

servizo de cafetería porque, se-

gundo apunta o presidente, “e a

cafetería funciona o centro fun-

ciona porque é unha forma de

promocionar os eventos cultu-

rais”.

Novos socios

Actualmente cóntanse 337 so-

cios no Centro Cultural e Recre-

ativo, pero a nova directiva

agarda que “se unan moitos

máis”. Juan Manuel apunta que

”hai moito tempo que non se

captan socios” e xa comezaron a

traballar no proceso de capta-

ción. “Temos que repescar aos

socios que se deron de baixa por-

que creron que o centro ía des-

aparecer e devolveron os reci-

bos”, explica Diego Baamonde,

outro dos membros da directiva,

Asegura ademais que “a xente

está confiando moito en nós. Op-

timista ante a inscrición de novos

veciños e veciñas, Diego conta

que “a xente está moi contenta e

moitos nos preguntan polar rúa

como vai ser e como facerse

socio”.

Dende a nova directiva explícan-

nos que por 72 euros ao ano se

pode disfrutar das actividades or-

ganizadas polo centro e para che-

gar á xuventude lanzan unha

tarifa especial: “por 3 euros ao

mes os menores de 28 anos e os

desempregados poden facerse

socios”. Queren facer do centro

unha asociación aberta aos so-

cios: “Queremos que nos che-

guen as súas propostas e ideas.

Se queren que fagamos un curso

de informática e hai socios inte-

resados, farase”, apunta, Juan

Manuel Cancio.

Outra dos obxectivos da nova di-

rectiva é potenciar o uso das ins-

talacións. “Queremos intentar

mellorar e facer uso de todo o

que hai no edificio”, engade

Diego Baamonde. Aseguran que

hai moitas posibilidades para di-

namizar as instalacións. “Imos

orientalas a un público mozo con

concertos, partidas de PlaySta-

tion, emitir fútbol na pantalla xi-

gante e moitas outras actividades

que se poden facer e non se fan

por deixadez”, explica, Juan Ma-

nuel Cancio. “Queremos organi-

zar unha actividade principal

cada mes e despois cousas que

vaian xurdindo como obras de

teatro ou concerto”, engade

Diego Baamonde.

Novos retos para unha enti-

dade histórica

Entre os retos a curto prazo está

o de dinamizar o centro e con-

vertelo nun punto de referencia

entre a xuventude “como o foi no

pasado porque tivo puntos moi

álxidos”, comenta Juan Manuel

Cancio.

Este ano cumpriranse tres déca-

das da inauguración do edificio:

“Este edificio inaugurouse no

ano 1981, pero o centro creouse

no ano 68”. Un dos problemas

que sufriu a directiva anterior, á

fronte durante a última década,

foi o envellecemento dos socios.

Juan Manuel e Diego falan de

que o centro non se renovou ao

mesmo ritmo que envellecía a

sociedade: “Non perdeu socios,

perdeu movemento. Os socios

foron envellecendo porque moi-

tos dos que comezaron agora

teñen 60 e 70 anos. Houbo unha

perda constante de participación

dos socios”, sinala o actual pre-

sidente do centro.

Unha nova directiva chea de inquietudes e ilusión chega á histórica

asociación vilalbesa para asegurar a súa continuidade

Os cinco mozos durante a presentación da súa candidatura na úttima asemblea extraordinaria

A nova directiva estrearase este Entroido

coa organización do tradicional baile de

disfraces. Para o día 4 de marzo está pre-

vista unha asemblea para os socios na que

se lles informará das novas actividades e

propostas.

O día 5 celebrarase o baile infantil pola

tarde con animación, maxia, inchables e

xogos. Pola noite celebrarase o tradicional

baile para maiores coa música da orques-

tra Charleston. Juan Manuel Cancio ex-

plica que o baile “será de entrada libre

para os socios e tamén para os que non

sexan socios”.

En proxecto

En camiño está a construción dunha pá-

xina web informativa onde o Centro Cul-

tural e Recreativo avance as novidades e

actividades e onde “podamos relacionar-

nos cos socios a través dun foro e recoller

as súas propostas”, explica o presidente.

Ademais crearán un grupo no Facebook

para manterse en contacto cos socios.

Dende a nova directiva animan

aos vilalbeses a asistir ao

tradicional baile de Entroido

“Para escribir poesía precisas moita ri-

queza e un dominio total da lingua ”

María Xosé Lamas, escritora, mestra e actriz

Vive a súa madurez lite-raria feliz e convencida de quepara escribir poesía “non hai queesperar á musa”. Malia que co-mezou a editar no 2001 MaríaXosé Lamas leva toda a súa vidaregalando versos entre a súaxente. Levoulle anos, pero agoraxa se considera unha escritora.Reticente a editar pola voráxineque se vive no mundo editorial, afinais do 2010 publicou “ConFausto, por este rio acima”, unpoemario onde fai unha alegoríaautobiográfica.“Xurdiu un día de forma espon-tánea cando estaba paseando coafamilia polo Muíño do Rañego”,recorda María Xosé Lamas. Dabeleza da paisaxe desta paraxechairega naceron no 2008 os ver-sos deste libro. Dous anos des-pois edítase en Vilalba: “Só podíaser editado aquí porque me iden-tifico coa vila; é a vida das per-soas influenciada pola vida davila e mutuamente”, explica a es-critora vilalbesa.A poeta relata como dunha es-tampa familiar naceu o poemariohai dous anos: “Iamos escoitandoe cantando a Fausto Dias Bor-dalo”. María Xosé Lamas contaque o título é unha referencia ámúsica deste compositor portu-gués. Trátase do primeiro discodunha triloxía dedicada poloautor á obra Peregrinações, unrelato das viaxes do portuguésFernão Mendes Pinto pola Indiae China no século XVI.“Cada poema está introducido

por un fragmento da canción co-rrespondente ao disco, son moisemellantes” relata a poeta. Mes-tura música e poesía e cada undos poemas presenta unha estru-tura musical. “Experimentei porprimeira vez darlle a algo litera-rio unha forma musical e gus-toume tanto a técnica que autilicei nun dos últimos poema-rios que escribín”, explica MaríaXosé. Confesa ademais que hai que co-ñecer como outros autores “tra-ballan a linguaxe” e “estar beninformado”. “Para escribir poesíahai que ler moita poesía porqueprecisas moita riqueza. Tes queter un dominio total da lingua. Éa condición sine qua non”, en-gade a poeta ao tempo que ex-plica que é nese momento demadurez cando “podes xogar coalinguaxe, facer figuras e xogarcoas cores das palabras”.Xunto ás cores María XoséLamas xoga coa musicalidade dalinguaxe. Foron os seus estudosno Conservatorio de Música vi-lalbés os que permitiron que hoxedomine tanto a música como aspalabras. “A música é un dos pra-ceres da vida xunto á literatura eao teatro, complementado polasrelacións coa xente querida”,confesa.

Sobre o xénero da poesía

María Xosé Lamas recoñece quea poesía é un “xénero minorita-rio” e a sociedade tena “infrava-lorada”. Explica que “sempre foi

a irmá pequena na literatura” apesar dos sentimentos que trans-mite a quen a le. A poeta vilalbesarelata cómo a poesía está presenteno día a día: “crea sentimentosque non sabes expresar e un díaatopas un verso que expresa oque che pasa e ves como os teussentimentos están postos dunhamaneira fermosa”. A esta sensa-ción de recoñecemento no queconta un poema María Xosé chá-malle “maiéutica”. Explícanosque a poesía “fai maiéutica e per-mite que outras persoas saquende si mesmas o que teñen”.“Na Terra Chá pegas unha patadaa unha pedra e sae un poeta”,conta Lamas sobre a produción

poética da comarca. Sen embargoe malia a escolma de poemas quenaceron nesta comarca Lamas la-menta que “son malos tempospara a lírica”. A poeta vilalbesaagarda que pronto chegue un “re-xurdimento non só literario,senón cultural”.

Sobre a súa traxectoria

Diplomada en Profesorado dePrimaria, licenciada en Filosofíae Ciencias da Educación, posgraoen Educación Musical, na actua-lidade é mestra no CEIP Mato Vi-zoso de Vilalba.Dende 1979 desenvolve unha in-tensa labor no teatro afeccionado,como actriz e como autora de

máis de vinte obras. Hoxe presi-denta do Centro Dramático Vilal-bés leva a cabo diversasactividades de pedagoxía teatrale literaria.No ano 2001 publicou a escolma“Catro palabras caladas” e no2004 saíu do prelo “Datandolembranzas”. No 2002 presentouo poemario “Cartafol de Nostal-xias” ao Certame Literario de Vi-lalba e concedéronlle o accésit.Un ano despois gañou o certamecon “Tempos verbais”. O poema-rio “Ao norte do camiño”, inclu-ído no número 2 do Caderno deEstudios Chairegos saíu á luz noNadal do 2004, xunto a “As fou-las do Rañego”.

A escritora vilalbesa canta no seu poemario “Con Fausto, por

este rio acima” á beleza da súa vila

A subdelegación de Mans UnidasenVilalba organizou xunto aMaría Xosé Lamas un recital so-lidario para recadar fondos paraaxudar a construír unha traída deauga por gravidade en Mangalan-yene, na rexión de Iringa, en Tan-zania.O 12 de febreiro o auditorio Car-men Estévez de Vilalba acolleuun espectáculo cheo de música,poesía, maxia e humor. Nas dúashoras que durou o recital, os es-pectadores puideron disfrutar daópera coa actuación da sopranoAnabel Xesteira. Maria Campoachegou aos asistentes á súa po-esía, do mesmo xeito que o fixoMaría Xosé Lamas. A músicaculta do piano correu a cargo deNéstor Xesús G. Lamas e AlbaSofía Naseiro. Tamén houbo

tempo para a maxia e a ilusión coespectáculo de Xosé Manuel Car-ballo. A a arte escénica e humo-rística chegou con PepePenabade. A gala estivo dirixidae presentada pola escritora MaríaXosé Lamas.

Preto de 1.500 euros redacados

O espectáculo permitiu xuntar1.268 euros grazas aos cincoeuros da entrada e aos donativosfeitos libremente polos asistentes.Ademais, dende Mans Unidasexplicaron que “hai moita xenteque, pese a non acudir, abonou oprezo da entrada”, polo que osdonativos roldan os 1.500 euros.Dende Mans Unidas amosáronsesatisfeitos. Acadaron o obxectivode recadación dos fondos para oproxecto ao que ían destinados e

fixeron disfrutar aos asistentesdun espectáculo variado e entre-tido.

O proxecto en Tanzania

Mans Unidas quere axudar aconstruír a traída de auga por gra-vidade en Mangalanyene, unhapoboación de 2.800 habitantes enTanzania.A construción desta traída deagua ten un orzamento de 66.975euros. A maioría das fontes dazona non son potables, polo queo seu consumo provoca enfermi-dades coma disentería ou mala-ria. A medida mellorará acalidade de vida dos veciños anivel sanitario e tamén evitará osdesprazamentos continuos dasmulleres e nenas na procura daauga.

A solidaridade dos vilalbeses cunha aldea de Tanza-

nia permite recadar preto de 1.500 euros

O toque de humor no recital che-gou coa actuación de Pepe Pena-bade, que fixo un oco na súaaxenda -representa Salomé coCentro Dramático Galego, fai mo-

nólogos, forma parte de Volta eDálle e interpreta a Fraga na pelí-cula 23F- para colaborar cunhacausa con esta boa causa que en-cheu un tezo do auditorio vilalbés.

25cultura febreiro 11

María Xosé Lamas lendo o poemario na biblioteca da súa casa

axenda culturalexposicións

concursos

teatro

eventos

lugo“Vientos del norte” de Markku Salo

Centro de Artesanía e Deseño –CENTRAData o 27 de marzo de 2011

Unha mostra de 20 pezas de vidro do máximo expoñente contemporáneo deste arte

en Europa: Markku Salo. O “escultor de vidro” de orixe finlandés expuxo os seus tra-

ballos no Corning Museum of Glass de Nova York, no Victoria&Albert de Londres ou

no Museo Nacional de Estocolmo

“Mario Valles. Sobre el ser humano”Sala de Exposicións do Pazo de San Marcos

ata o 31 de marzoEsta exposición é unha interpretación poética sobre a condición humana para el ar-

tista plástico Mario Valles. Transmite os desexos, os medos, o misterio e outros senti-

mentos que inflúen nas persoas.

xermade“Con A de Astrónomas”

Sala de Exposicións do Parque Experimental de Sotaventoata o 4 de marzo

Unha homenaxe ás mulleres que traballaron no campo da astronomía. A mostra

achega dun xeito lúdico esta ciencia a través de trece paneis informativos estrutura-

dos arredor de diferentes eixos temáticos.

vilalba

Concerto FIV 2011Praza da Constitución. 19 de marzo. 21.00 horas

A Carpa Fucsia volverá a vibrar en Vilalba, este ano coa música de Munich, Triángulo

de Amor Bizarro, Lori Meyers, We are standard e EME DJ . A organización pon a dis-

posición dos asistentes mil metros cadrados no pabillón municipal con vestuarios e

duchas, a tan só 400 metros da zona de concertos.

Una noche con Gabino. Monólogo de Gabino DiegoAuditorio Carmen Estévez. 5 de marzo. 20.30 horas

Un espectáculo feito para pasar un rato agradable da man dun actor que chega di-

recta e sinceramente a todo tipo de público entre risas, música, cancións, soños e rea-

lidades coas que dalgún xeito poderémonos sentir identificado.

Festa dos AxóuxeresAuditorio Carmen Estévez. 13 de marzo. 18.30 horas

Volve á capital chairega o encontros dos axóuxeres, un espectáculo de música, de

xogos e de palabras para os máis cativos. O día 20 de marzo celebraráse o Obradoiro

Axóuxeres, con técnicas de masaxes para bebés e xogos de iniciación en sesións de

50 minutos entre as 17.30 e as 19 horas.

Para reservar praza deben chamar ao teléfono 686 160 879.

Concurso de vídeo Correlingua 2011ata o 1 de abril de 2011

Eu falo galego porque... Esta é frase coa deberán comezar os vídeos presentados. A

duración máxima debe ser de tres minutos. Estes vídeos serán colgados na páxina

web do Correlingua e en diferentes redes sociais.

XX premios Irmandade do Libroata o 11 de marzo de 2011

Convocado pola Federación de Libreiros celebraranse en Narón o día 2 de abril.

XXIII premio de narrativa Torrente Ballesterata o 1 de xullo de 2011

Recoñece oras inéditas de autores de calquera nacionalidade. O tema e a extensión é

libre. Preferentemente remitir en formato dixital. O fallo será a finais de ano.

III premio de poesía María Mariñoata o 16 de abril de 2011

Os poemas que se presenten deberán ser orixinais, inéditos e non presentados nou-

tros concursos, sendo libres o tema e mais a forma. Cada concursante participará cun

só poema, que non deberá exceder os cen versos mecanografados a dobre espazo e

por quintuplicado.

begonte“A lotaría”, Raiolas de Alfoz

Casa da cultura. 13 de marzo. Ás 18 horas En Begonte celebrarán o Día da Muller Traballadora co vídeo-forum “Mujeres lide-

rando. Huellas de mujer en Nicaragua”, coa participación de Ana García, da Asocia-

ción Axuda en Acción. Tras este acto o grupo teatral Raiolas de Alfoz representará a

obra "A Lotaría".

viveiro“Konrad ou o neno que saiu dunha lata de conservas”

Teatro Pastor Díaz. 18 de marzo. Ás 18 horas Sarabela Teatro presenta esta obra, indicada para público infantil de 6 a 12 anos. A

señora Bartolotti, que carece de experiencia cos nenos, recibe por correo a un fillo de

sete anos: Konrad. Con inspiración e humor contan as emocionantes e divertidas si-

tuacións que viven.

lugo“Ola, ola, la – Mamá cabra”

Auditorio Gustavo Freire. 26 de marzo. Ás 12.30 3 18 horas O grupo musical Mamá Cabra presenta un novo espectáculo, con temas

inéditos, publicado pola editorial galaxia. Dirixido a toda a familia,

especialmente ao público infantil.

26 culturafebreiro 11

Qué ler? a elección de:

Qué escoitar?

Qué ver?

Eduardo Vidal

Director do CETAL

Un Libro para ler pola noite

Un CD para escoitar no coche

Unha comida

Un sitio para vivir Unha persoaxe histórica

Xaime Toxo (Bueu, 1955) preséntanos As palabras que

move o mar en forma de catro relatos longos que teñen

como fío condutor a memoria e a construción da identidade.

Unha identidade alicerzada neses recordos que permanecen

imborrables na nosa vida ao longo dos anos.

Por que determinadas impresións de natureza emocional,

visual, olfactiva, táctil nos acompañan nesta viaxe de asom-

bro e dúbidas que é a vida durante toda a travesía? Un sinal,

un nome nun papel, un arrecendo que fotografa un lugar na

retina da memoria.

Toxe escribe sobre o destino e cóntanos como este destino

é ser devorados por ese vendaval, referido ao inevitable

paso do tempo. As palabras que move o mar é un dique

contra o que bate a marusía gris e invernal do esquece-

mento.

Poucos grupos acaparan tanta atención nos seus lanzamentos,

discográficos? Coma Radiohead. O prestixio que teñen conquis-

tado non é casualidade e é que os de Oxford pasan por ser a

banda máis influínte e innovadora das últimas décadas. Se a esto

sumamos o seu peculiar “ninguneo” ás discográficas permitín-

dose o luxo no anterior traballo de lanzalo vía descarga dixital

pola vontade do consumidor e no presente a traverso tamén da

súa web, aínda que baixo pago directo, temos coma resultado ao

(posiblemente) máis importante grupo de rock europeo na ac-

tualidade. Para demostralo unha nova colección de temas inteli-

xentes, atrevidos e suxerentes. Un álbum que soa étereo e escuro

por intres. Con menos electrónica que “Hail to the thief” e non

tan explosivo coma “Kid A”, “The king of limbs” regala pezas

que envolven, coma o single presentación: “Lotus Flower” cun

vídeo típico de Thom Yorke acaparando de xeito claustrófobo

pantalla (non tanto coma en “No surprises”) ou “Separator” máis

ao estilo de doces guitarras pop. Por fin luz no túnel da música,

o retorno de Radiohead.

Más allá de la vida

As palabras que move o marXaime Toxo. Edicións Xerais

Madame Bo-

vary de Gus-

tave Flaubeert

Madrugada dos

trapeiros de

Fausto

O cocido

Unha película

“Apocalypse Now”

Unha cidade para visitar

Santiago de Compostela

Unha bebida

A cervexa

Vilalba Nelson Mandela

RADIOHEAD:THE KING OF LIMBS

27cultura febreiro 11

Eastwood volve unha vez máis a sorprendernos cun

filme que mestura interrogantes e emocións. Esta

vez cóntanos a historia de tres persoas relacionadas

polo “máis alá”. Matt Damon é un obreiro que ten

unha conexión especial coa vida despois da morte.

Marie, unha periodista francesa, vive unha experien-

cia próxima á morte e cando Marcus, un neno lon-

dinense, perde ao seu irmán, necesita respostas

urxentes. Mentres cada un busca a súa verdade, as

súas vidas crúzanse, cambiando para sempre o que

creen que podería existir máis aló da vida.

Drama. Gran Bretaña. 2010. Dir: Clint Eastwood

Reparto: Matt Damon, Cécile De France, George e

Frankie McLaren, Jay Mohr, Bryce Dallas Howard.

por Félix Jorquera

UnaNana: especialización e comodidade

ao servizo do cliente

Gonzalo López, propietario da cadea de tendas UnaNana

Un comercio que vende equipos de descanso cun valor engadido:

a mellora da calidade de vidaA especialización é o puntoforte desta cadea de tendas quenace en Vilalba. Así nolo ex-plica o seu propietario, GonzaloLópez: “Somos unha das poucasempresas en Galicia que máisequipos de alta gama vendemose estamos especializados. Se tivas ao médico de cabeceira e tesun problema nunha perna, terásque ir a un especialista. Iso é oque ofrecemos”.A piques de cumprir o seu ter-ceiro ano satisfacendo as de-mandas dos seus clientes,UnaNana abre tamén as súasportas fóra de Vilalba. En se-tembro do 2008 levou este co-mercio ata Lugo e en marzo do2009 ata Viveiro. Controlado omercado da provincia de Lugotentaron unha saída cara á Co-ruña, que non saíu adiante.Malia este experiencia frus-trada, non descartan ampliar oseu negocio por outros puntosde Galicia pasados uns anos.“Queremos seguir medrando, éo noso obxectivo. Imos a man-ternos aquí, na provincia deLugo, durante unha longa tem-porada. Necesitamos máistempo para seguir crecendo”,explica Gonzalo López.

A importancia do descanso

Durmir coma un neno. Esa é afilosofía desta empresa. Déi-xano claro no seu nome. “Una-Nana xorde porque eu sonmúsico e sempre relacionamosa nana co descanso. ¿Cal é osoño máis plácido? O dun neno

que dorme sen preocupacións”,conta o propietario. Así relacionando o canto paraadormentar aos máis cativos,UnaNana presenta como pro-duto estrela os equipos de des-canso de gama media e alta.“Cada vez téndese máis a elixirun bo colchón, pensa que nuncolchn pasamos un terzo danosa vida. O descanso vainos apermitir mellorar a calidade devida e evitar problemas futurosde saúde”, sinala Gonzalo. Parael é fundamental ter un bo des-canso e asegura que cada vezmáis hai unha maior conscien-

cia sobre a necesidade de des-cansar ben. A especialización é a súa mellorbaza para xogar no “Investimosmoito en formación do persoal,en buscar o produto que máis seadapta ao cliente. Vender uncolchón é case como receitar un

medicamento. Non podes ven-der o mesmo equipo de des-canso a persoas con pesosdiferentes e con problemas ounecesidades distintas”, apunta odono de UnaNana.Van dirixidos a calquera consu-midor, pero Gonzalo López,apunta como clientes potenciaisaqueles dunha idade compren-dida entre 45 e 65 anos e maio-ritariamente mulleres. Aseguraademais que a porcentaxe de sa-tisfacción do cliente roza o100%. “A satisfacción é de máisdo 95% e hai un estudo que de-mostra que o 78% das persoasque compra un equipo de des-canso de alta gama arrepíntesede non habelo comprado antes”,explica.

Provedores europeos

O dono de UnaNana recoñece

que non hai novidades dentrodos seus produtos porque traba-lla cos provedores das melloresmarcas, holandeses e suízos.“Eles van modificando as carac-terísticas e os produtos van evo-lucionando”, engade. Destaca,ademais, a busca constante quefan de produtos “o máis naturaisposibles, que non conteñan de-rivados”.

Un escaparate na web

A empresa explota a publici-dade que ofrece a rede e creanwww.unanana.com, un espazopara amosar os seus produtos eofertas. “Na web buscamos apublicidade, máis que unhacanle de distribución”, contaGonzalo, “levamos casas moicoñecidas en Europa e noschama xente de distintos lugaresde España, o outro día vendimos

un colchón para Lleida”. Des-cartan ampliar a súa venda a tra-vés da rede porque consideranque é fundamental “probar osprodutos” e “os clientes preci-san ver como se adapta”.

Evolución

O 2010 foi un bo ano para Una-Nana: “crecemos en todas astendas e aumentou a factura-ción”. “As expectativas para o2011 céntranse en manternosnesta liña e medrar entre o 3 e o5%”, explica Gonzalo López.A crise económica deixousenotar pouco nesta empresa xaque segundo nos conta Gonzalo“xa nacemos na crise e depen-demos moito da construciónnova, se non hai venda de pisostampouco haberá dos nososequipos, pero vamos capeán-doa”, lamenta.

Gonzalo López na súa tenda na rúa José María Chao Ledo, 16, en Vilalba

“Cada vez tén-

dese máis a elixir

un bo colchón,

nel pasamos un

terzo da vida”

Durmir coma un

neno é a filosofía

que busca trans-

mitir UnaNana

Gonzalo López deixa claro queo seu produto estrela son osequipos de descanso e destacaque “é tan importante a basecomo o colchón”. Explica ade-mais que en contra do que moi-tos clientes cren o “somier” éunha peza clave para garantir aeficacia do equipo.Os prezos dos seus produtos va-rían en función das característi-cas e materiais, pero Gonzalodestaca que en Unanana fangrandes ofertas: “Sacamos unhaoferta para este mes de marzo.Trátase dun colchón de altagama que se pode comprar namedida estándar de 1,35 metrospor 369 euros”. Gonzalo engadeque “os produtos de alta gama

soen ser caros, pero nós vendé-molos máis baratos ca ninguén”.O propietario de Unanana in-cide na importancia de seleccio-nar ben o equipo de descansoporque “pasamos moito temponel e é importante o conxunto,non só o colchón, tamén abase”. Asegura ademais que buscan aprofesionalización constante doseu persoal. É o que permite, se-gundo este empresario vilalbés,“atopar o nicho de mercado”.Malia que pronto atoparon aosseus potenciais clientes, Gon-zalo afirma que “é certo que ti-vemos que mentalizar á xentesobre a importancia do descansoe a importancia de investir nel”.

Ademais destaca a fidelidadedos seus clientes: “Os clientesson fieis e é raro que quen com-pra aquí non volva”.

Amplo abano de produtos

Xunto aos equipos de descansode diversas gamas e das marcaseuropeas máis importantes,UnaNana tamén ofrece todo

tipo de complementos para odescanso como almofadas espe-ciais e adaptadas, colares visco-elásticos e un longo etcétera deprodutos.Ademais é posible comprar sis-temas de protección para os col-chóns e complementos dedecoración e roupa para a camacomo sabas, fundas nórdicas ou

mantas de distintos prezos emarcas. Este comercio vilalbés taménofrece produtos destinados acentros xerontolóxicos e deaxuda hospitalaria. Unha liña denegocio na que dispón dunhaclientesla fixa. Estes produtosespeciais tan só os vende a tra-vés de catálogo.

A rede serve de escaparate

para un amplo abano de

produtos complementarios

28 empresafebreiro 11

Os amigos de Iglesias facendo un brindis polo seu cumpreanos no Bar

Latino de Muimenta.

Na fotografía da esquerda uns amigos disfrutan duns liscos e duns

chorizos á brasa na Casa Latino.

Os nenos e nenas do CEIP Monseivane viaxaron ata Santiago de-

ompostela para ver a catedral, o botafumeiro e percorrer as rúas

históricas da cidade.

A soprano Anabel Xesteira achegou a ópera aos asistentes ao

Recital Solidario de Mans Unidas no auditorio de Vilalba.

29sociedade febreiro 11


como pasa o tempo!concursa con

Participa no noso concurso mandando un sms ao teléfono 982

050 012 e dando a resposta que ti creas para acertar co noso per-

soaxe do mes:

Entre os acertantes sortearemos unha cea para dúas persoas no

Restaurante A Nova Ruta.

¿Quen é este rapaz?

Solución do mes

pasado:Gañador:

José Ángel Corral NovoAlfredo Efrén

fotodenuncia

Pingueiras no pabillón

Un pavillón que é utilizado por varios clubes, escolas depor-tivas, liga local de fútbol sala, exhibicións e campionatos deloita, judo, taekwondo, boxeo..., debera estar nunhas mello-res condicións. Cando se xuntan máis de dous días conse-cutivos chovendo parece que unha piscina. ¡PAVILLÓNPERIGO!

Como pista:

Agora con nova responsabilidadenunha institución moi vilalbesa

ANUNCIOS POR PALABRASANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TLF/FAX: 982 51 03 35 - TERRA CHÁ.XA. APTO. 86 27800 VILALBA - [email protected]

- VILALBA CENTRO FRENTE A ESTADIO ROCA, PISO 83 M2.TODOS OS SERVIZOS. 117.000€ TELF.: 620-314-065 E 649-063-534.

- ALÚGASE BAIXO/LOCAL DE NEGOCIO, CON RENDA BAIXAEN CASO DE QUE A REFORMA CORRA POR CONTA DOARRENDATARIO. TELÉFS. : 981 23 59 30 E 659 635 991.

-CÓMPRASE BAIXO COMERCIAL EN VILALBA. INTERESA-DOS EN VENDER CHAMAR AO TELÉFONO 678 827 142

ALÚGASE PLAZA DE GARAXE EN RÚA DA PRAVIA, AO LADODA ZAPATERÍA CAMBA. 30€ AO MES. TELEF.: 982 512065.

- VÉNDESE PARCELA DE 7000 M2 EN TROBO(BEGONTE).ACCESO DESDE PISTA ASFALTADA..ALLANADACON EXCAVADORA.CON REGO NATURAL.PÓDESE PLAN-TAR. Email:[email protected]. TLFS: 982511396 OU664649513.

- VÉNDESE CASA EN XERMAR, NO BARRIO RIBA DE INSUA,EN COSPEITO. PARA RESTAURAR. 120 MTRS CADRADOS,LUZ, POZO, ALPENDRE E 2 FERRADOS DE TERREO. ESTÁREXISTRADA TELF.: 982 52 01 38.

-VÉNDESE CASA DE LADRILLO SEN REMATAR CON FINCADE 1600 METROS CADRADOS EN SANTA CRISTINA, COS-PEITO. TELFE. 635 254 585.

-ALÚGASE VIVENDA E CASA ANTIGA TOTALMENTE EQUI-PADA. PRAZA DE SAN JUAN. TELEFS. 981 23 59 30 E 659 635991

-VÉNDESE OU ALÚGASE BAIXO COMERCIAL EN VILALBA.TOTALMENTE REFORMADO, 60 MTRS. CADRADOS(APROX.).TÉLEF. 680 760 205.

-BÚSCASE CASA AMOBLADA NOS ALREDEDORES DE VI-LALBA. TELEF.: 622 05 54 11

-VÉNDESE CASA UNIFAMILIAR EN VILALBA. 3 DORMITO-RIOS, 1 BAÑO, 1 ASEO, SALÓN-COMEDOR E TERREO PORDETRÁS DA CASA. TELÉFS.: 669 612 066 - 686 464 742.

- VÉNDESE CASA DE PEDRA DE 400M2 CON 18000 M2 DETERREO.2 COCIÑAS (UNHA DE LAREIRA E OUTRA ECONÓ-MICA).PISO DE MADEIRA EN USO.2 HÓRREOS..POZO DEPEDRA. CARBALLEIRA PROPIA DIANTE DA CASA.EN SAN VI-CENTE DE PENA(BEGONTE).NECESITA RESTAURAR.E-mail:[email protected]. TLF:982396193

BÚSCASE PRAZA DE GARAXE EN ALUGUER. ZONA PLÁ-CIDO PEÑA DE VILALBA. TELEF.:666 727 372.

VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SEIXAS, COSPEITO. PLANTABAIXA E PRIMEIRO PISO, DE 214 M2, 2 BAÑOS, 3 ANEXOS,2 POZOS E FINCA DE 6.000 M2. A TAN SÓ 5 MINUTOS DE VI-

- RAPAZ DE 40 ANOS BUSCA RAPAZA ENTRE 30 E 40ANOS, DA ZONA DA TERRA CHA. TELF.: 637 02 54 58

- CHICO DE 40 ANOS BUSCA CHICA DE ENTRE 30 E 45ANOS DA PROVINCIA DE LUGO. TELF: 678 37 53 28

- CHICO DE 37 ANOS BUSCA MADURA SOLVENTA PARACOMPAÑÍA. TELÉF. 660 89 36 52.

-RAPAZ SOLTEIRO BUSCA RAPAZA SOLTEIRA ENTRE 30E 45 ANOS DA PROVINCIA DE LUGO. TELEF.: 648 147 243

-CHICO DE 30 ANOS BUSCA CHICA DE 20 A 30 ANOS.TELÉF.: 677 789 287

-RAPAZ DA TERRA CHÁ DE 39 ANOS BUSCA RAPAZA DAZONA. TELEF.: 680 553 639

-RAPAZ SOLTEIRO DE 36 ANOS BUSCA RAPAZA DA PRO-VINCIA DE LUGO. TELEF: 672 427 698

-RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DA PROVINCIADE LUGO ENTRE 40-50 ANOS PARA AMIZADE OU O QUEXURDA. TELEF.: 649 596 996

- VÉNDENSE RENAULT CLÍO 1.900 DIÉSEL. BO ESTADO.BARATO. TELÉF.: 634 440 716

- VÉNDESE OPEL KADETT 17.00 DIÉSEL, LUGO-L. TELF.:626 205 201

-VÉNDESE SEAT TOLEDO 1.9 TDI 110 DIESEL DE AGOSTODO 2000. MOITOS EXTRAS E MOI COIDADO. COR AZUL.PREZO: 3.800 EUROS. TELF – 655.457.897

-OFRÉCESE SEÑORA PARA LIMPEZA, ATENCIÓN A PER-SOAS OU TAREFAS DO FOGAR. DISPOÑIBILIDADE PARATRABALLAR POLAS MAÑÁNS, TARDES OU POR HORAS.DESPRAZAMENTO POR TODA A TERRA CHÁ E ARREDORES.TELEF. 622 418 196

-PARTICULAR CON EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA COI-DADO DE MAIORES E TAREFAS DOMESTICAS, ASEO PER-SOAL E COIDADO DO CABELO. TELEF. 982 39 01 33

-OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESA-DOS CHAMAR AO TELEF. 637 249 602

-BÚSCASE TRABALLO COMO PALISTA, TRACTORISTA OUCAMIONEIRO. TELEF. 679 265 844

-OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMO DE NOITE. TELF.: 629 987 316

-VÉNDESE CITROËN JUMPER 2.0 HDI ANO 2003 CON143.000 km. HOMOLOGADAPARA 9 PRAZAS. MOI COIDADA. 4.000 €. ITV RECEN PASADA. 646 853 950

-FÁNSE TRABALLOS E MANTEMENTO DE XARDÍNS E FIN-CAS. DESBROZES MANUELES,PODAS ETC.TLFN:656 946720 E 673 578 215.

-AXENCIA DE MODELOS SELECCIONA MODELO. TELEF.677 78 92 87

-BÚSCANSE PERSOAS PARA TRABALLAR ENSOBRANDOPUBLICIDADE DESDE CASA, OFICINAS OU TENDAS. IN-FORMACION ENVIANDO UN SELLO PARA RESPOSTA AC/ MARÍA PITA 23-25 3º IZQUDA. LA GÁNDARA, NARÓN,15570 A CORUÑA.

LALBA. TELÉF.: 620 800 803

-ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA CAFETERIA EN ZONADE MARCHA. PEFECTO ESTADO E PREZO ECONÓMICO.PARA MÁS INFORMACIÓN 627 070 095 OU 636 307 595.

- VÉNDENSE TENREIRAS DE 2 ANOS APROX. E VACASDE LEITE, BOMBA DE LAVADO DE 3.000 LITROS, CIR-CUITO DE ORDEÑO WESTFALIA DE 4 PUNTOS E CUBASDE ACEIRO DE 200/300 LITROS. TELF. 667 418 605

- VÉNDESE TRACTOR JOHN DEERE 515 CON DIREC-CIÓN ASISTIDA. TELF. 630 57 96 43

-VENDO AUTOCARGADOR MARCA TATO 3T19. SEMI-NOVO. TELÉFS: 982 164467 E 620 449 460

- REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS:DESBROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS,CORTA DE LEÑA, TRABALLOSDE XARDINERÍA, PECHESDE DE FINCAS, ETC. TELEF.:696 224 709. ECONÓMICO.

-VÉNDENSE NOVILLOS E VACAS DE LEITE CON BOAPRODUCIÓN. ZONA DE VILALBA. TELÉF. 664 103 964

-FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCEMANUAL. PRECIOS ECONÓMICOS. TELÉF. 647 441 483

-TRACTORES DE LEÑA DE ARBALLO PREPARADA PARACOCIÑAS. POSTA EN DOMICILIO. PREZO 250€. TELEF:634 440 716

-VÉNDENSE 2 INCUBADORAS PARA TODO TIPO DEOVOS. UNHA DE 12 E OUTRA DE 24 OVOS. TEL: 630 8436 10

- VÉNDESE COLCHÓN FCA25, MANOPLAS, CHALECOPARA CADEIRA DE RODAS, BARRAS PROTECTORASPARA CAMA DE 1.35. TODO PARA ENFERMOS. TELÉF.630 57 96 43

- VÉNDESE CALENTADOR ELÉCTRICO DE 300 LITROS.TELF. 667 418 605

- VÉNDENSE VITROCERÁMICA E ASPIRADOR DEMANGO PARA BARRER. 15 DÍAS DE USO. TELÉF. 63057 96 43

-VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 25 77 42

-VÉNDESE DORMITORIO XUVENIL COMPLETO. PRÁC-TICAMENTE NOVO. BO PREZO. TELF. 982 51 17 76

-VÉNDESE VITROCERÁMICA CON MOI POUCO USO.PREZO: 150 €. TELEF: 630 40 75 33

-VÉNDESE FRIGORÍFICO GRANDE con 3 CAIXÓNS,PREZO ECONÓMICO. TELÉF. 672 427 698

-VÉNDESE ESTUFA DE QUEROSENO DE 2.900 W.TELEF: 606 774 185.

-VÉNDESE COXÍN DE MASAXE SEMI NOVO CON IN-FRAVERMELLOS PARA TRATAMENTO NAS COSTAS.USO EN CADEIRAS, SOFÁS, CAMAS. ANTI STRESS.PREZO 150€. TELÉFONO DE CONTACTO 610 39 40 52

-VÉNDENSE MOBLES POR CAMBIO DE DOMICILIO.MOI ECONÓMICOS. TELÉF.: 618 931 821

-VÉNDENSE 2 PÍOS DE PEDRA, 1 CARRO DE MADEIRAE 1 ARMARIO ANTIGO DE CASTIÑEIRO PARA RESTAU-RAR. TELEF.: 659 257 742

-CÁMBIASE UN ROTATIVO MARCA MORRA POR UNMAIS PEQUENO. TELEF.: 605 680 188

demandas de traballo

ofertas inmobiliarias

relacións persoais

ofertas de motor

ofertas de traballo

outras ofertas

ofertas do agro

31publicidade febreiro 11

RESTAURANTE DE VILALBA

NECESITA CAMAREIRA/O

PARA COMEDOR CON

EXPERIENCIA.

INTERESADAS / OS ENVIAR CU-RRICULO AO APARTADO 86,

27.800 VILALBA

A casa de Penas Corbeiras,situada no lugar homónimoda parroquia de Santiagode Sancovade, pertenceuantano á liñaxe dos Váz-quez de Parga e Baamonde.Dende os anos vinte do sé-culo pasado é propiedadeda familia Basanta, poisUxío Basanta Silva mer-coulla a María Valenzuela eSamaniego, viúva de Nico-lás Vázquez de Parga e dela Riba.A chegada dos Vázquez deParga a Penas Corbeirasproduciuse a mediados doséculo XVII, cando o fi-dalgo Gregorio Vázquez deParga e Baamonde, fillo deAntón Fernández de Pargae Baamonde e de CatarinaLópez, veciños de SanXián de Mourence, casoucon Ana María de Cordal eLago, nacida nesta casa dePenas Corbeiras, na que da-quela vivían os seus pais,Bertomeu de Cordal eMaría González.Deste matrimonio quedouunha descendencia nume-rosa: Gregorio e Xosé,presbíteros; Bernardo; Xo-sefa; Manuela, casada enOuteiro de Rei con ManuelFreire; e Loisa, que, aocontraer nupcias con Fer-nando Sanjurjo, aveciñouseen Santiago de Goiriz.O 13 de xaneiro de 1728,data na que se outorgou aescritura de dote de Ber-nardo Vázquez de Parga eBaamonde e de MaríaFrancisca Leal e Saavedra,convivían na casa de PenasCorbeiras catro irmáns: osdous presbíteros, Bernardoe Xosefa, que daquela erancelibatos. O escribán vilalbés Xoán

Antón Pérez de Rois deu fede ter pasado diante del omencionado acto de espon-sais, que se celebrou noTorre Nova, sita na parro-quia de San Pedro Fiz deRoupar, onde residían oavogado da Real Audienciado Reino de Galicia, Balta-

sar Pardo e Armida, e a súadona, María Catarina Leale Saavedra.No referido instrumentonotarial sinalaron a contía enatureza das respectivasdotes, vinculando asemadeos bens que integrabancada unha delas e estable-cendo a orde sucesoria nosrespectivos morgados.Gregorio e Xosé, presbíte-ros patrimonistas da casade Penas Corbeiras e ir-máns de Bernardo, “pro-meten y donan al dicho donBernardo Bazquez y Pargatodas las legitimas y heren-cias que les tocan y perte-necen y les han quedadopor fin y muerte de donGregorio Bazquez y Pargay doña Ana Maria de Cor-dal y Lago, sus padres (...),como ansimismo todos

otros qualesquiera vienesmuebles y raizes que seallaren por fin y muerte delos dos expresados (...); decuios vienes (...) reservanel usufruto por los dias dedichas sus vidas; con mascada uno ciento y cin-quenta ducados de bellon,

para sus menesteres y oca-siones precisas que se lespuedan ofrecer”.Pola súa banda, BaltasarPardo e Armida e CatarinaLeal e Saavedra, pais dacontraente, prometéronlle edoáronlle á súa filla, MaríaFrancisca, “beinte anegasde pan en cada un año derenta, por la medida deAuila y de la villa y con-dado de Uillalba; las qualesdesde luego se consignanen la feligresia de Boican yen los lugares llamados eluno de Gavin (...) y el otrollamado del lugar de Arufe(...); con mas ocho ferradosde centeno que les paganen cada un año en dicha fe-ligresia de Sancobade Do-minga Pardiño en el lugarde Barbeitas (...); con mascinquenta doblones o tres

mil reales por ellos, sin quesea en el balor que oi tie-nen, en contado asi que seefectue dicho matrimonio,y una baca con un becero,que se alla en el referidolugar de Gavin; con masdos camas de ropa cunpli-das, menos un colchon (...).

Y, porq u a n t odon BlasPardo yA rm i d a ,comisariodel SantoO f i c i o ,cura deS a n t aMaria deRecemel,tiene ofre-cido a lad i c h ad o ñ aFranciscaLeal y

Saabedra, su sobrina, mil yquinientos reales de bellon,que le ha de legatar al finde su muerte, y, por quantoal presente no se alla porsus ocupaciones paraefecto de entrar a declararen esta escriptura, desdeluego por ella mesma losabona y obliga dicho donBalthasar Pardo y con-siente que de sus propiosvienes los lliebe dicha doñaMaria Francisca, su ixa,despues de los dias deldicho don Blas, su her-mano”.Sobre estes bens así doa-dos, ademais dos aludidosvínculos, gravaron un nú-mero determinado demisas. Á dote de Bernardo,os seus irmáns impuxéron-lle “la carga y pension deuna misa de aniversario

perpetuamente, cantada,con su uigilia y responso, laqual se ha de decir, junta-mente con otras que dexofundadas la dicha AnaMaria de Cordal y Lago, sumadre, sobre dicho lugar yvienes; las quales se han dedicir el dia del glorioso SanJuan Bautista en la yglesiaparrochial primitiba de lavilla de Villalba, y de li-mosna por todas tres diezreales de bellon”. Un poucomenor era o gravame quepesaba sobre o agasallonupcial de María Fran-cisca: “dos misas de pen-sion perpetuas, que se an dedecir en la capilla quefundo don Blas Pardo y Ar-mida, comisario del SantoOficio de la Inquisicion, enel lugar do Canpo, de dichafeligresia de Roupar, de laadbocacion de nuestra se-ñora del Carmen, y las hade decir el capellan quefuere de dicha capilla el diaque los otorgantes nonbra-ren en su testamento”.En 1737, ano no que se re-alizou o padrón de calleita,Bernardo Vázquez deParga e Baamonde figurabanel como home de paga,pois os veciños de Vilalbanon lle quixeron recoñecera súa condición de talnobre. Tivo que acudir áSala de Hijosdalgo da RealChancelaría de Valladolid,que repuxo este veciño vi-lalbés no mencionado esta-mento privilexiado.Á súa morte, que seguiu áda súa dona, deixou tres fi-llos: un varón e dúas mulle-res. Ramón Vázquez deParga foi o sucesor nos vín-culos e morgado da casa dePenas Corbeiras

Fortalezas, Pazos e Casas Grandes

Xosé Luis Novo Cazón

O pazo de Penas Corbeiras

O turismo, un eixo es- Dende A Chaira rumbo a Ulan Bator … · 2017. 1. 11. · culturais e de...

Documents

Transcript of O turismo, un eixo es- Dende A Chaira rumbo a Ulan Bator … · 2017. 1. 11. · culturais e de...