El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

110
y ,  [ ( AIQJ_ID \J@QMA_ Srdhasdr ae . kj  'Jljiabmj Ldrraetmej iak Mi md bj @u jr je â y ae ak  MestÞut d L ukt urjk Jr`aet me d Sjr j` ujy d . ia R . Bus ad \dlm jk ' Jr`aetmed , 6  ' , : : ) ' : ,  M M : (  m ',-'  , : ' [ . ~ M ' : , : . ~ / ,  , t M m ,6 M MIMDBJ A K @QJ_JEÂ BAYDID S_JLYMLD SJ_J \Q AE\AÚJE^J AKABAEYJK , : ' . , M' [ [ . : [ . . ~ , ' ~ ( \A@'Q> ~e.[ >> > eYLYDW : , ~  . m , H r ,, Ouaeds J m ra s ~. , ' SJIMKKJ , & LDEY_A_J\ Mbprasdras :=98 , . , , ¡ , > . >' , ' > K ¡ ,,. , M ' - . ~ .• ' , ~

Transcript of El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 1/110

y

,

 

[

(AIQJ_ID

\J@QMA_

Srdhasdr ae. kj

 'Jljiabmj Ldrraetmej iak Mimdbj @ujrjeâ

y ae ak  MestÞutd Lukturjk Jr aetmed Sjrj ujyd .iaR.

Busad \dlmjk' Jr`aetmed, 6

 

'

, :

: )

' : ,

  M

M

:

(

 

m

' , - '

  , :

'[ .~

M

' :

, :

.~

/

,  

, t

M

m

, 6

M

MIMDBJ

AK

@QJ_JEÂ

BAYDID S_JLYMLD

SJ_J \Q AE\AÚJE^J AKABAEYJK,

:'.

,

M '[

[ . : [ .

.~,'

~

(

\A@'Q>~e.[

>> >eYLYDW

:

,~ 

. m

,

H

r

,, Ouaeds Jmras

~. , '

SJIMKKJ, & LDEY_A_J\

Mbprasdras

:=98

,

. ,

,

¡,

>.>'

, '

> K

¡,,.,M'

- ..

~.• '

,~

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 2/110

MEIMLA

KALLMDE H>

S>:1

Jkhjoatd `ujrjeâ. Kjs ldesdejetas smbpkas

y

idokas :<

\demid ia kjs bmsbjs. - Jinatmvds ljkmhmljtmvds bês ldbueas. -

Xdljoukjrmd> ak sjkuid :=

KALLMDE ?~>

Jkhjoatd `ujrjeâ. Kjs vdljkas. \u prdeuelmjlmüe

?3

Kds sm`eds hdeítmlds. - Kjs sâkjojs. \u sapjrjlmüe. -

Jinatmvds

ljkmhmljtmvds bês ldbueas. - Xdljoukjrmd> kj lkjsa ?:

KALLMDE <~>

Jlaetujlmüe ia kds vdljokds `ujrjemls ??

Kjs ldenuelmdeas. - Srdedboras parsdejkas. - Jinatmvds

SLm\;?-

smvds. - Xdljoukjrmd> ak idrbmtdrmd

?<

KALLMDE 9~>

Ak

Jrtâlukd.

Ak

\ustjetmvd. \u `íeard ?9

Ialkmejlmüe iak sustjetmvd. - Iasmeaelmjs parsdejkas pjrj kj

ldenu`jlmüe ia varods. - Xdljoukjrmd> ak ldbaidr. - Yr j-

iullmdeas

?1

KALLMDE 1 : - >

Ak sustjetmvd. \u eþbard.

? : <

Lkjsmhmljlmüe

ia

kjs pjkjorjs

ae

drimejrmjs

y

ejsj

kas. - Ldenu-

`jlmüe ia varod drimejrmd. - Ialkmejlmüe iak prdedbora. -

Xdljoukjrmd> kj ldlmej, - Yrjiullmüe. Hrjsas '?0

KALLMDE 8~>

Ak sustjetmvd. Ljrjltarâstmljs ia kds qua abpmazje ldeY

y

D ?7

Ldenu jlmüe ia varod ejsjk. - Xdljoukjrmd> kj ldlmej. - Yrj-

iullmüe. _almtjlmüe ?=

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 3/110

-m , )

:  T

KALLMDE 0=>

pþ`.

Ak jinatmvd. \u `íeard y eþbard <3

Jivaromds ia ku`jr y sus rjids. Ldenu jlmüe varod drimejrmd

(?= `rupd). - Xdljoukjrmd> kj ldbmij. - Yrjiullmüe. _a-

lmtjlmüe <:

KALLMDE 7~>

Jinatmvds pD\LAkXD>6. \us ljrjltarâstmljs

<?

Jivaromds ia ku`jr y sus `rjids. -

Ldenu`jlmüe

varod ejsjk

(?=

rupd). -- Xdljoukjrmd> kj ldbmij. - Yrjiullmüe. Hrj-

s l s

......................................................

<<

KALLMD>E'  )>>. >

<9

imltmvd pdsasmvd6 eurulruk

v v

ri

:':: ':

'N6,T,~ND

6n'.>) [ , .•

:: L K'

y d

('; •••••••••••••••••••••••••

Jivaromds ia ku`jr y sus rjids. - Ldenu jlmüe 'varods iak <ar.

`rupd. - Xdljoukjrmd> kj vastmbaetj. - Yrjiullmüe. Hrjsas <1

KALLMDE' :3~>

Jinatmvd iabdstrjtmvd y imstr-moutmvd. - Jivaromds ia ku`jr y

sus VrNjids. - Ldenu`jlmüe ia varods iak <ar. `rupd <8

Xdljoukjr md> luarpd gubjed. - Yrjiullmüe. _almtjlmüe. Hrjsas <0

KALLMDE ::~>

Jubl.etjtm-.d ia kas jinatmvds. - Jivaromds ia ku`jr y sus rjids <7

Ldenu`jlmüe varod drimejr-md (9= rupd). - Xdljoukjrmd> luarpd

gubjed. - Yrjiullmüe. _almtjlmüe ,., , ,..... <=

KALLMD>~ :?3->

Srdedboras parsdejkas. \u idoka hdrbj. - Srdedboras iabds-

trjtmvds

..................................................

93

Jivaromds ia kur.>w y sus `rjids .. - Ldenu`jlmüe varod ejsjk (9

Z

`rupd)> - Xdljoukjr-md> aeharbaijias. - Yrjiullmüe. Hrj-

sls

........................................................

9:

KALLMDE :~~3>

Srdedboras pdsasmvds. ~ Sjkjorjs gdbürmmbjs. - Jivaromds ia

tmabpd

y

sus rjids 6..................... 9?

Ldenu`jlmüe

ia varod ae tmabpd huturd. - Xdljoukjrmd> pjrae-

tasld. - Yrjiullmüe. _almtjlmüe ,.... 9<

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 4/110

- :~)---

KALLMDE :9~>

k'ê6 6,

Srdedboras rahkaxmvds. - Jivaromds ia tmabpd y sus `rjids 99

Ldenu jlmüe ia varod ae tmabpd huturd parhaltd. - Xdljoukjrmd>

pjraetasld. - Yrjiullmüe. Hrjsas .. ' > , . . 91

KALLMDE :1~>

Srdedboras ralâprdlds. - Jivaromds ia tmabpd y sus `rjids 9:' R

Ldenu`jlmüe ia varod ae tmabpd pratírmtd mbparhaltd. - Xdlj

oukjrml> ak tmabpd. - Yrjiullmüe. Hrjsas ...... 90

KALLMDE :8~>

Qsd ia kds prdedboras ae ljsd jlusjtmvd. - Jivaromds ia tmab-

pd y sus `rjids. - Ldenu`jlmüe ia varod ae ,tmabpd pra-

tírm

td parhaltd ' , 97

Xdljoukjrmd> ak tmabpd. - Yrjiullmüe. _almtjlmüe , '.

9=

KALLMDE

:0~>

Ak varod. \u lkjsmhmljlmüe ae lujtrd `rupds. - Ldenu`jlmüe jhmr-

bjtmvj y ea`jtmvj ia varods drimejrmds y

ejsjkds. - Ljrjl-

tarâstmljs prmelmpjkas

13

Jivaromds ia tmabpd y sus `rjids. - Xdljoukjrmd> edbora ia

parsdejs. - Yrjiullmüe

1:

KALLMDE :7k6[>

Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj

y

ea`jtmvj ia varods drimejrmds

y rmj-

sjkas iak ?= `rupd. - Jivaromds ia ljetmiji y

sus `rjids ..

1?

Xdljoukjrmd> kjs prdhasmdeas. Yrjiullmüe. . . . . . . . . . . . . . . . . . 1<

KALLMDE :=~>

Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj y ea`jtmvj ia varods ia <ar. `rupd. -

Jivaromds ia

bdid

y

sus `rjids .

= ••••••••••• ~ • • • • • • • • • • • •

19

Xdojlukjrmd> bmearjkas y garrjbmaetjs. Yr~iullmüe. . . . . . . . . 11

KALLMDE ?3~>

Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj y ea`jtmvj ia varods drimejrmd y ejsjk

iak

9= `rupd 18

Jivaromds ia jhmrbjlmüe, ea`jlmüe y iuij. - Xdljoukjrmd> kjs

jvas. - Yrjiullmüe 10

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 5/110

- :9-

KALLMDE ?:~>

Sê`.

Kds varods mrra`ukjras6 gj --mr y yu - vaemr. - Jivaromds ia me-

metarrd`jlmüe .

Xdljoukjrmd> kds jembjkas. - Yrjiullmüe. _almtjlmüe .

17

1=

KALLMDE ??~>

Xarods mrra`ukjras

ae

r y

e, -

Ak varod

a -

ialmr 83

Xdljoukjrmd> palas, vâodrjs, lta. - Yrjiullmdeas 8:

KALLMDE ?<~>

Hdrbjlmüe

ia

kds varods ldbpuastds. - Kjs pjrtâlukjs ldrepd-

smtmvjs 8?

Xdljoukjrmd> mesaltds. - Yrjiullmüe. _almtjlmüe 8<

KALLMDE ?9~>

Hdrbjlmüe ia varods ldbpuastds. Kj pjrtâlukj BAD. - Xdljou-

kjrmd> hrutjs, ka`uboras, atl. 89

_almtjlmüe 81

KALLMDE ?1~>

Hdrbjlmüe

ia

varods ldbpuastds. - Kjs pjrtâlukjs> :'3, pdrd,

ufê 80

Xdljoukjrmd> pjkjorjs jostrjltjs. - Yrjiullmüe-_almtjlmüe ....

80

KALLMDE ?8~>

Huelmüe ia varods juxmkmjras ia kjs pjrtâlukjs> sa, pj, pdtê y iak

varod

.fujê ......•.......................................

87

Xdljoukjrmd> pjkjorjs jostrjltjs

8=

KALLMDE ?0~>

Kj hdrbj varojk me j 03

Xdljoukjrmd> pjkjorjs jostrjltjs. - Yrjiullmüe-_almtjlmüe 0:

KALLMDE ?kS>

Ak varod \A_. \u ldenu`jlmüe

0?

KALLMDE ?=~>

Ak varod sar. \u ldenu`jlmüe

09

KALLMDE <3~>

Bdiakd pjrj kj ldenu`jlmüe ia varod drimejrmd ae hdrbj jhmr-

bjtmvj y ea`jtmvj 08

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 6/110

9m B~

'k~'v~  -

 ] 99  ~

 h ( p .

l > > > , - .

)':> :/[

l~

t,6)

_AL~,° °u[.Nk'6¡ . ~

~ -

.-> LN

O _° .

3 ~~

lquar, kbjs , ~ q   '

~; 6> , .

Kdpa ia Xa`j, \deatd ~. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

mt. . . .

Oalquar,

_mbjs > .

N.

_mlgapme, Bmkj`rd .

Gmbed Ejlmdejk Jr`aetmed .

Gmbed Ejlmdejk Sjrj`ujyd .

@umid \pjed, Eaemj .

Ygu-hgu, Aspand ia Lrmstjk .

Nukmd Ldrraj, Xmand Jbdr > .

Ejtjkmlmd @dezêkaz, Astrakkj Ojúmstj .

~rejid Earvd, Ldojriâj .. > .

Ljrkds Sarrjukt, Ljparulmtj _dnj .

Garbjeds @rmbb, Gjesak

y

@ratlk .

Drjlmüe, Sjira Euastrd .

:1 -

JSAEIMLA E= : - S_D\J ] XA_\D>

JSAEIMLA EM4 ?>

Sjkjorjs qua abpmazje lde vd-ljk

y

pjkjorjs qua abpmazje lde

Y

y

D (dslmkjetas) .

JSAEIMLA E= <>

Eubarjlmüe `ujrje

â

JSAEIMLA EM4 9>

Kmstj ia varods bês ldbueas.

~- ''''

. • . ..-

 

.->-

: , , ~ , > 6 '

. : 6 . •.

 '>'Ld 

. : .N, [,

. , M.M/s

r

.6

,

~ ~ ~ - > >

,

-'

,  

Sê`.

7?

7?

7 9 >

71

78

70

77

7=

=3

=:

=?

=9

=7

:3<

:38

::3

::8

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 7/110

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 8/110

KALLMDEA\

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 9/110

----

,

:7 -

KALLMDE S_MBA_J

YA:[MJ\> :. Jkhjoatd `ejrjeR. Kjs ldesdejetas> smbpkas

y

idokas. \demids ia kjs bmsbjs. - ?. Jinatmvds ljkmhm-

tmvds bês ldbueas. - <. Xdljoukjrmd. --- -k. Anarlmlmds

ia prdeuelmjlmüe.

:. Kjs katrjs iak jkhjoatd sde kjs bmsbjs qua ae ljstakkjed, baeds

jquakkjs qQ '7 ed tmaea ak `ujrjeâ

y

dtrjs qua h> -:O suprmbae pjrj smbpkmh'm-

ljk' y avmtjr ldehusmdeas.

kâjs ldesdejetas sde> g lg ` g f b bo e ei e` et

ú

p r s

t

y.

Ia astjs ldesdejetas sde idokas> lg bo ei e` em6 y smbpkas kjs

iabês.

Kj prdeuelmjlmüe d sdemid ia kjs ldesdejetas o : : . > b e û p r s t

y,

as m`ujk j kj ljstakkjej,

Kj lg sa prdeuelmj ldbd ae hrjelís

3:

kj pjkjorj

¡,

ldlgde ' (lgje-

lgd) > agí, yd6 lgaol, j bâ6 lgupí, j ík6 lgímlgj, ldbd yd.

Kj g tmaea sdemid jspmrjid ldbd ae me`kís ae ':gjei ~, (bjed). d

ldbd ae jkabêe ae

 kutkks r >

(ljsj) , anabpkd>

gj )~ ~>k° : : : - ¡ }):' ::,,°qk:~: : '

': :

'N'::  gafdê >: '[: : ': -  ]'° 6-)-: '',

;'::; '6: ->

: ' r

~ [ .. ) ; . ~ T T T ~ T , . . , e T u- T.'

(k • .{ ,{ .[ T , ''[. ;.{-, : T•• T

;

m>: ~ ,

;..

: : .T -> T, 'T

NN /~ T.

OR sdemid ia kj ` sa gjkkj kmora iak ldbpkand qu-a ldehueia ak usd

ia astj katrj a ea jst lkke kkd . Ed taemaeid ak `ujrjem ak sdemid `l, `m,

jiqumar-a ejturj Mbletl ue sdemid sujva ae uemüe ia tdijs kjs vdljkas

y

su lslrrturjlmüe rasuktj pdr kd bmsbd bês hêlmk

v

slelmkkj , aN.>

. , : -  k. , t,....

d`j, ljsj , bdme`da,

luraraelmjr ,

je`uyj,

rjrde.

Ak sdemid `ua, `um sa tmaea \Ûk ealasmiji ia :&u. puas ldbd imnmbds

ljrala iak sdemid ljstakkjed `a, `m, ln.>

je`í, gdy (pjsjid)

m'

tj`a,jperd, praburj) prmsj.

Kds sdemids `uj, `ûa, `ûm, tjbomíe sa tmaeae, juequa lde uej

prd-

euelmjlmüe bês ljr`jij, huarta y uemij y sme ak abpkad i'a kj imírasms>

> . 'G . qua ejij tmaea qua imstme`umr d ljrjltarmzjr, an.>

, t'

: ,

t '

:' , ,

yj`uj, plrrd , ~)`ek',

kG'mD, ::

bbj 6 .ade`ul. ljej var> :re`ur,

Ldrrmaetas.

Kjs katrjs idokas bo, ui, e`, et, t maeae sdemid iatdejeta, tjbod-

mmkdjeta 6le su prdeuelmjlmüe iaoa edtjrsa ak

sdemid

ia

kj

b d kj : :

:

prdlaimaeid jk ia kjs ldesdeuetas lde qua sd nuetje, an. >

bojrjfjy

ê ,

`jtd6 bourufuyê, pjsmdejrmj6 bomt.j ':, sjrpukkmid.

Kj mbmtjlmüe ;Mi bu`mr kmi tdrd ij uej miaj jprdxmbjij.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 10/110

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 11/110

. . •

')()

- -,,n-

KALLMDE

^ L 6 W

:'AMXMJ\>

:.

Jkhjoatd `ujrjeâ > Kjs vdljkas6 su rprdeue-

akjlmüe. Kds sm`eds hdeítmlds.

M:Q7

sâkjojs6 su sapjrjlmüe.

- ?. Kjs prapdsmlmdeas. - m<. Jinatmvds ljkmhmljtmvds bês

«dbuuls. -- 9. Xdljoukjrmd, - 1. Anarlmlmds ia prd-

euelmjlmüe.

:. Kjs vdljkas

\3::,

j) a,

3,

: .:, N.rrmaeae ids sdemids> ak drimejrmd

(:

edrbjk ljsatkkeed

ma dbd

ae> jrj, iâj, tmabpd6 parí, 'Lmljtrmz6 pm rm

nueld6

pdrþ, usjr6

pdfü,

tdljr6

y

ak sdemid ejsjk ldbd ae>

X

; > M ' h m . ,

kmeid6

::L

'm, je`dstd6 fâm, kae`uj'

tdrdrü, Lg3:YD6 fjrí, lurvd, Yae`d.

kâj vdljk mlde sdemid `uturjk as kj saxtj vdljk. \u prdeuelmjlmüe

axjltj {>s ak prmelmpjk dostêlukd 'purj kds prmelmpmjetas, pard qua sa pul-

(ta vaelar lde anaramtjlmdeas.lelkjsa, pdr kd qua dbmtmbds su iaslrmplmüe

Astj vdljk tmaea su

sm`emhmljlmüe

prdpmj

iMa

j`:Qt°

a metarvmaea

'L d e

°~Q

sdemid aspalmjk ae kj ldbpdsmlmüe ia eubardsâsmbds vdljokds>

  m ,

j` uj >

.... .... .ojsurj . ° ° : ) ° ° : -~ °

Y ° ~ } : > . , • . , °:°~° ° t/k  :'

GM,

jsurj ,

:,:.::)

[G'>M~ D,

jmra ~

.br ',

LLN;.,\.

Kj vdljk m tmaea jiabês ue dtrd sdemid aspalmjk, ak ejsd`uturjk

qua sa abmta j ue tmabpd pdr eermz

y

`jr`jetj, taemaeid

tjreomüe

ldbd kj saxtj vdljk :, j`uj, sm`emhmajlmüe prdpmj ia s m   m , / 6 . >\a ka abpkaj

pjrj axprasjr Me el`jamüe l Netarvmael ae kj hdrbjlmüe ia mehmemiji

tka

pjkjgrjs >

:, mbl, sme6 pdrlm ueslelmj,

t) M'k'k.,

gkk(6rþbd6 tjkkaR, iasmartd.

kt,asubmaeid imrabds>

Kjs vdljkas j, : ?, 3, ::, tmaeae ids sdemids qua sa aslrmoae jsâ> ak

drimejrmd> j, a,

3, ::, ]

ak ejsjk>

ht , a ,

3,

þ

YM'

t'

'N: - 9 sdemids qua sa aslrmoae jsm > k. drimujt'md > :, ak

TTj

vjlj.

: '.G.6..a . ,' .

. : . , . D) , - - , d

.n .• , T'N

v

ejsjk >

m6

ak `uturjk> :.

yak

ejsd`uturjk > k.

Kds imstmetds sdemids ia kjs vdljkas sa bjrlje

lb

kj aslrmturj lde

sm`eds aspalmjkas. Jh>mÂ, ak jlaetd lmrluehkand L ) ij ak sdemid ejsjk >

kj ,

imírasms

d

lrabj, ak `uturjk

('  :

y ak jlaetd `rjva hrjelís

a )

a k

ejsd `uturjk.

AOtD\ sm`eds sde ldevaelmdejkas ]. puaiae sar raabpkjzjids pdr

lujkdumdr dtrd. Ae euastrd ljsd v jeta imhmluktjias

tmpd`rêhmljs

kds

-

. , . .

Mrabds

jidptjid pdr jgdrj.

Ae

`

ejrjem tdijs Mujaâkjojs sde imraltjs

y

smbpkas. \u smkjoad as

saelmkkd y j bjearj ia jlkjrjlmüe ijrabds kj sapjrjlmüe ia kjs pjkj-

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 12/110

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 13/110

KALLMDE < t 6 M

k'Ak[hJ\> :.

.Jlaetujlmüe iak vdljokd

`ujrjeâ. -. ?. Kjs

ldenuelmdeas. - <. Srdedboras parsdejkas. - 9 .. Jina-

tmvds pdsasmvds. -' 1. Xdljoukjrmd. - 8. Anarlmlmds ia

prdeuelmjlmüe.

:. Kj

`rje bjydrâj ia kds vdljokds

`ujrjemas sde j`uids

y

ia akkds

bulgds

tarbmeje

ae ids vdljkas. Ak jlaetd qua ae astds ljsds lja sdorv

me.

þktmbj

as

tje ljr`jid

qua

ae

su

prdeuelmjlmüe

sa jivmarta

uej

lspl-

lma ia

pjusj

d

sapjrjlmüe

q::k7 ae kj

a slr -mtu rj

as baeastar saújkjr

pjK '> k

hjlmkmtjr kj ouaej

y

ldrraltj kalturj

y

kj rêpmij

y

axjltj

adbprlusmüu

-, : t' . : . â' ~' , h (') k 

QaarkkQkkD, d qua sa

'?Kll~ujlde

ue jpüstrdha . qua ]>: ldrlajud

aetra kjs

ids

:>Y()L 

M L L > ' a

..) . û...

5>k'

'u~

'N, N.>

boj'í, ldsj6 kmjí, lk , sdü, ljrea6 yu'â, rjej6 suþ, bdriar.

(\m omae kj huelmüe iak jpüstrdha (') as meimljr kj dbmsmüe ia

QPM

vdljk, eds. gj ialmimid j Q\>:k'Rd, pjrj bjrljr lde 8: kj pjusj pravmj

j kj prdeuelmjlmüe (~'7ku vdljk j`uij hmejk, kj bmsbj rjzüe axpuastj

:

:   .

.>>¡,.

h' . : a k   :

('>:?. .. rlllmue jetL:':3:'

jlarlj

Q.âN kD\

\N`kkD\ deítmlds.

Nj jr dplrde w.~

, . , . : • • (., 'L • : n

a >'> >P h>med a s b js qu l ue jsu e td dl mbpraetj d tmpe`rjtne jrtrgltj baeta

ldevartmid ae prdokabj. \u

sdkulmüe

slr âj gjkkjr kds sm`eds

::'LL(~6)~k-

rmds

( J - > - , 4 )

qua

smaeid â mpd¶

llbueas j lujkqumar

ljnj

ia

mkk:'VG''?::t.>M.

kG '.M' ke:¡.j N j mb prasmüe ia M: e a slrmtd `ujrjem gjstj ae uej tn pd `rjhâ .>k

ia jkiaj)>

Kds  k' (':: -,

E

h'de ° ' - , t °   > ~ J m L ..:

  [,. -),: . ü)

: h .   - 9 ~ h)  ka : :-: ~:

e

'h bam ():°:  (:..

e

.) d

8-

ds . T . k . t> ¡k',u.>, judn KuL3 (, vM b

y

LN.k :6 ->-:: MM .;.[, - ,>-6-6 . V - : .

:

: ,[ ' J R

'>>N  : ..'

t' t

:

]Ak'( jltdras jL3::LD\.

.:.:7N>

parj, .bud , :3:, ÛL:Yík6 pa

3:,

.j Njld6 sde

, , -. -6 . Ks>

h

 .¡'

6: `QQD\ y iaoae ::' jlaetujids, pa rd ldred

tmaeae

a sm`ed dearmld ae

kj þktmbj sâkjoj, guak`j ak

jlaetd

drtd`rêhmld.

'moj) bje`d , jtrrj, bdetüe , ~kA~ axtrabd, sde pjkjorjs `rjvas

´'

kj prasaelmj iak sm`ed hdeítmld 5ae A 6Q paeþktmbj sâkjoj kjs ldehmrbj

: ( : :

tuk ljrêltar.

-r-   ~

:  

: R'

m'

tm

:

N ' :

Fdírjbd,

bjujej,

as

L\LN.YQNQ

j

y

a. \M`ed r dea 'kad (a su jerlpaeut-

tmbj sâkjoj lubpka kj huelmüe ia kj drtd`rêhmlj qua jkkâ iaomarj kkavjr.

Lejeid kj pjkjorj tmaea ids, tras

³

tdijs sus sâkjojs lde sm`eds

: > ' R , • , : o ' : ' : . ': o . , .

â'deatmads, j prdeuelmjarde (a ka ljr`jr sd dra j u @Mbj \M j j sm`ejej6

ln.>

frrmR, ldsqumkkj 6

tkmmrm,

jrrjstrjr6 y'mr ko mt]m,

pjpjij ..

Lujeid kj pjkjorj

tmaea ae sus sâkjojs j bês 'iak sm ed

hdeítmld,

{>k

jlaetd drtd rêhmld, prmvj ísta, an.>

rou -ê ,

bjiarj6 âoê`u,

lmakd6

~m`êu, jk`j6 pêk, iaspartjr.

Ae

tdid kd

iabês,

sa`umrabds

:>:7ra kjs

ia kj

jlaetujlmüe

ljstakkjej,

Iaoa taearsa

prasaeta,

pdr

þktmbd,

qua

ak jlaetd

lmrluehk-and

jk ijr

ak sdemid ejsjk j kj sâkjoj bjrljij, ístj ejsjkmzj j kj qua Ma pralaia

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 14/110

-

?< -

y k-a sm`ua y qua ae Mds vdljokds qua tmaeae ae su

ldempdsmlrde

kjs

katrjs re, e ,

ú 73::

ejturjkbaeta ejsjkls v ed rleumlrle pjrj -tlbjr asa

tded ak sm`ed - hdeítmld raspaltmvd. ~ - ~

ln.> kkkka'í¡ ijr6 úlí, gjokjr) pjkjob rbjþ, bmrjr.

?. Lden uelmdeas.

ldpukjtmvj> y, a, gj, gj

'í .

imsyuetmvjs>

I,

u, tírj.

jivarsjtmvj . pard, omúê.

ldeimlmdejk . sm, rü (suhmnd).

ljusjk pdrquí, bojíra.

adetmeujtm vj> j\Â,

puas omae, gj upamlgj.

ldbpjrutm vj > j\Â, fümlgj, pímagj, upímlgj, jbümagj .

ldred, bojímlgj, bêmagj, gêmage .

magj (suhmnd).

<. Srdedboras

parsdejkas.

- ,

agí,

eií

,

: T ••

mkj a,

újeií (mmjeþ),

edsdtrds.

d6

tþ6

ík°

)

drí,

pla,

gj 'í fuarj,

 

-vdsdtrds.

akkds-js.

9. Jinatmvds pdsasâvds.

l ga

,

eia

újeií

(Mmjeí )

euastrd

m >

(ea), tu6

s u6

drí,

:,.

paeia

:.

(pde í ), vu astrd.

su, ia akkds.

: ,

1. Xdljoukjk m~~A'{´'agJ tt'j)'to.~hJ5'kZ - - '

M

r t k i' ~N'9 .. .. J : : .. J - ok ~ :-

xd .ulae j, idrbmtdrmd , pdrutatmr

ü ,

buaeml , d`jtuü, bua as

aNa

::

ljsj6 fmgê-meâ, gjbjaj , memreoí, taemboê (r. g), ljbj6 tupê (r. g ),

ljbj, emid m..j~je~o gê, jfje`rtê, jkbdgjij6 úabjbjgê, hrjzjij6 jgdyê,

 N •..•~~¡N,

J

: :

ak .. ijü kh ,,  ......••. ..

ludartdr , m.upjsdyj ,:, sjejej , tu pjojü , r d pj ka ljbj6 prrue jd, j dre- -DS ':

e

¡,kM} J -

orj6 trrrrþ, X, N,~Â:R~'Tjtjmeikeiê, pjkbjtdrmj, vakjidr, ljeiakard6 fjrj- M

J :. ' : .••D~ ¡6~•••  - ~ J f k' 6

N

k : . ..,

bl`uj, dju 6 jde

jfj,

rdpard6 j

:k3tM .~Mrj,

tmaeid yd j ejbjlj 6

jk pmsd

tupê, tmaeid kj ljbj6 tdpagâ

(: '.

g), taear suaúd6 fa, idrbmr6 pêk, ias-

partjr6

bdboêr,

gjlar

iaspartjr6

flpdâgþ,

sdújr6

farjsm, mesdbemd6

farjeê, idrbmküe6

farasêm, rasmstaeta jk

suaúd6 farê,

farjâ, jidrbmkjid>

sdúdkmaetd6

rjbom-tdpaoâ

(r. g), suaúd oravl , xa`u'âpa,

aetra suaúd.

8. Hrjsas.

Eií gj lgí úu úaeü tupê pa. Lgí j fa memreoí pl.

Eií

ra puê

(ta kavjetjs) tupê `um. Lga fâgê m (as) pdrê.

Yu hrjzjij as (m) ouaej (as) `ruasj

y

(as) pasjij.

Euastrj ljsj as

(m)

ojnj, pard as (m) kmeij y (as) hraslj.

Yþ ta jluastjs omae ae kj ljbj.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 15/110

- ?9-

KALLMDE 9  -

YABJ\> :. Ak jrtâlukd. - ?. Ak sustjetmvd. \u `íeard.

- <. Ialkmejlmüe iak sustjetmvd. - 9. Kjs iasmeaelmjs

parsdejkas mpjrj kj ldenu`jlmüe ia kds lujtrd `rupds ia

varods. -'- 1, Xdljoukjrmd. 8. Kalturj, imltjid y h'dr-

bjlmüe ia hrjsas.

:. Ak `ujrjeâ ed tmaea jrtâlukd, ak lujk vj mevdkulrjid ae

'? :

edbora

sustjetmvd. Jk ialmr> ejrjenj, ejrê, sa ij kj miaj ia

' 66:.

ejrjenj  ,

d 6, ejrjenj smbpkabaeta.

?. Ak

sustjetmvd, ae rjzüe ia ljralar

ia

kjs tarbmeulmdels aspalmj-

Mas pjrj imstme`umr- ak `íeard y ak eþbard parbjeala mevbmjokl

 (,:k

kj drjlmüe. ,.

rk o ' : : k'

: ' 

aea, ed d stjutl,

]DLQQ

ds pjrj a rejslu

MMkD

y a rababed >

fumbgê 'í, gdbora, vjrüe, bjlgd , fjrjâ, saúdr6 fjrmj ':, gdbora, ndvae6

tþj, YQ, pjira , rj ':, gmnd (iak pjira) 6 bjslukmeds,

:

~ , . : : : ~ : , ~ f -

K údrmt

lueu, e:::NlM',kabdrj6 luejxjrru, sarmdrj , luej tjm , saedrm 'j, bdzj6

\ N ', bjira6 sâje`ê, bjirjstrj, bjirmej6 rjyk, gmnj (iak pjira), h'lba-

e bds.

  :,63

s :k3keDk

:

@\ ia kds jembjkas ae `aearjk sde bjslukmeds , an.> bojrj-

fjyê,

`jtd6 bourmfê, bukd6

j` ujr ê ,

zdrrd6

y

ak habaemed ia kds

Ne:\-

bds sa hdrbje baimjetd ak j`ra`jid ia kj pjkjorj fuúê, an. > bojrjfjyê

R

~ , :

':' f ~'k ' :. ~,

luej, `jtj6 b durr b luej, bu j6 j`ujrj .xuej, zdrrj,

~ tþ ':' oalgê

: : ' , .. /

, ....a axllptuje reej

[ > > : ,

vjlj6 d aa kj, dvanj, xjejrj, ljerj, rr`ujsu,

`jNkmej6 qua ia suyd sde habaemeds, pard ljralmaeid ia kds tírbmeds 6

pjrj iasm ejr :3< iak `íb~rd dpuastd, ístds sa hdrbje lde ak j`ra`jid

ia kj pjrtâlukj  ba  jpüldpa ia kj. pjkjorj  :::'7::>: bjrmid> boj-

fjbü, tdrd6 dollgjbí, ljreard 6 fjojrjbí, ljorüe6 rr`uusubí, `jkkd .

.' Ak `íeard ia kds edboras ia sm`emhmljlmüe `aeírmlj eautrj bmtê.

emúd

y

blbom, gmnd (ia kj bjira), sa' dotmaea lde ak j`ra`jid lf

femboj 'í , vjrüe, bjlgd y ia .fuâmê, bunar, gaborj, a6n,>

• bmtê fumbojí, emúd6

remtê

fuúê, emúj.

baeoâ fumboj

: 8

gmnd vjrüe y

:::7bok feâmê.

gmnd

bunar

(ia, kj

bjira) .

..Baboâ fjr mj 'R'~ ': : : lbKk fuújtjm, imla kj bjira j sus >gmnds vjrüe

d bunar, raspaltmvjbaeta, lujeid yj sde bdzds,

• Kds edboras i-a kjs ldsjs mejembjijs ed tmaea `íeard,ln,>

jrmpjfê, basj6 fuj`uâ, odsqua múu, ljbpd6 bojrjfê, `umtjrrj.

• Ldesm`ejbds kj sm`emhmljlmüe ia .kjs axprasmdeas> bojfê rj ], fjgj-

vþ :'j':6 dollgê rj ':6 furí :'<.':,

atl.,

qua sm

omae

axprasje

ejturjk-

baeta, gmnd ia kj vjlj,

gmnd

iak ljojkkd,

gmnd

ia

kj

dvanj, gmnd

iak

agje-

lgd,

raspaltmvjbaeta,

L_

ldbþe

su usd pjrj ijr miaj i ¡ r 5 .

tareard, .pdtrmkkd.

ldriard, kalgüe, ata.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 16/110

.- >?1-

<. Kjs ilsâeaelâje parsdejkas pjrj kj

(~ kenu jl 8e

ia kds lujtrd

`rupls ia varods>

:

')

q

~:

.. . m

,)

: :

:

:

:

lga

ak

-

b

.5.

-

ej

.K

-

> ? -

ra

.)

- :'(':

d

-

k '; .~

> - eil

(ea)

-

.)

d

.)

3:

;)

::3

.)

-:

)

-

' , N

-

-

~ .m

:

:- )

: yjM

( : : ;  m) :

'yj :- mâ e >eií

(Mmu eü )

>{;.k

[MP

-

-

:-

:'3

:

:'3:

'k

-

:'3

:- drí

.k.

.). - :) }

?

pam

? - pl

.)

- NPMG.:ü

M : )

  k . X

-

. . . . m

[paea

<

d

<

- IM

.[

- gd

.)

:

i

i

-

Ou kj ldenu`jlmüe ia kds varods,lstjO ilsmuaeamjs vje ldkdljijs

lutra ak prded:::orl parsdejk sunatd y kj rjâz iak [''6':':53. Kjs Mdrbjs puas-

tjs aetra pjríetasms sa usje lde varods ejsjkjs.

9. Bdiakd

ia

ialkmejlmüe i~k

sustjetmvd.

D@J, ljsj>

x -

d`j

(

 

.x - d`j

I -

dzj

j - d p>j :: m.kmoí

j - d `6j

6::':

j - d`j ra

lde kj ljsj

\DoM'~ kj

ljsj

:

 '3:' kj  ~''k .>

[....m~k,~t.

ia si a : ; : l.msu

gjstj Rj ljsj

a e tra kj a' >' ¡\G

gjlmj kjlb6e

ldetrj Kk ljsj

`um

pa

ljsj

ia kj ljsj

j kj ljsj

dlj I(5D'::'kk´'t

t>>')( ...•...-o

TK .. (

J - d`j pa

,: - d`j pa

j - d`j mba

(k - 33'{:

lumea

> '5

o

s >

  33 /)

d', ''} o 5

e. - ' ' ;k. . .t.:. K

j - d`j.. paoí

j - d`j pjûba .

j - d`j füû

j -

d ` j k~dtkfütk

j kj ajsj

ae kj ljsj

\Me kj ljsj

: ) k:~3

t.,

( :  :

..N Nh.~6 K .'l.

1, Xdljoukjrmd.

Fdth Mrjrueiê, ldbaidr , tareompdrueiê

(N'. :: ,).

-6R)~kY~[(N3:'6 tabompdrþ.

luomartds , fmsí, lulgmkkd6 fûmpí, >lelgjrj mfmpê bm mâ, tlelidr , f þ mpí

kYM\Þ.

lulgjrüe6 úja~kkoí, pkj td , 4 j : í > e m oí pâpí,

.4~.jt~

:jyd6 ââja~eg~ :4kpk6k,þ '~'. ,:

~tk ,

pkjtd gdeid6 ejaboa `ujsu, h'uleta , yQfk\k >k'kk'Q,

¡>,>d Yw ¡>j6 âu kr ê , r` u ê o¶.

rQ .

: :

M K

: -¡ ,

  ': ' t 

m :

M

vjsd6 «j ru r« jd, bjetl r , ljrueujd bem, 7â'k'XMKt'â.;k mGm fu tu xj, a \LGN '-

ojimaetas , fjrugjojfê ajoalarj ia blsj , .

 M'abom

(r. :: ) , ldbmij 6 gm upkrû ldbajtmokls , :, j`uj6 fu`k, vmed>

fjzmgêm 'GM'ejD'M'l' újeirrm jlemta .

 .':

:

:.' 

\'

: , bouvjpü eje . tlbomþ

..J.k , v o, ~ T K T ,

&J.,k, , ,

.N K )....:, • Q. , . K.Tk ..

:.,> t ... K ,

:. ' , v'- 

kp'm`uê, hmjboras6 tareom

bomtl`uê, ldbmij, iak reaimd , tabomþ jpâpj-

0

`uê, pdstras6 úaboâjgþ, gjb

ora6

ojra

' ê ,

jpatmtd6 hm`uêtê,

gjrturj

fjþ, sjojrpü, odrrjlgarj , fjrþ, ldbar , ::, ldbar 6 yurupdtê, odljid .

fû,

yurufþ, trj d6

yurþ,gdlj6 taboí (r. g), kjomd m

t.h~m,

imaeta6 fþ.

kae`uj , jkþ

' ü ,

`jr`jetj6 jpafþ, 'Sjkjijr6 :ae(:: (r.

: : ) ,

sjkmvj

m

su

'þ ,

.bdriar , bdfü, trj`jr.

8. Kalturj. imltjid. trjiullmüe,

Ak gmnd vjrüe ia kj saúdrj. M...Njgmnj iak \'?::dr,

Bm pjira sa smaetj (d

`ujpâ )

j

kj basj.

]d ldbd sdora uej basj okjelj jktj.

Bm bjira y yd ldbabds (rd þ)

pje.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 17/110

- ?8-

KALLMDE 1 ; 6 :

r.R'Ak['h[ l' , :

Ak

t ' t' L 6 ~

:

..•.<3> . N.k

susrje

'kXD.  -.)::

eubard. L jsmhmljamüe ia

N e 7 pjkjorjs ae Drimejrmj¶ y Etmsjkas - ?. Ialkmej-

lmüe ia kds prdedboras. - <> Ldenu`jlmüe ia varod 3:'-

imejrmd. - 9.

Xjlj

oukjrmd. - @. Kalturj, imltjid, trj-

iullmüe, hrjsas ldbueas.

: . Ak pkurjk ;ka kds sustjetmvds sa hdrbj baimjeta ak suhmnd ful-

rj' ~> kj bukj, sa trjiula . boummfê , kjs bukjs sa imla> bourmfê fuarj.

 M'jbomíe sa ldedla baimjeta kds prdedboras>

paí tabom`ujm, Xds.

:3<

smrvmaetas , Drí

bouruomlgê, Eds. kds

nahas.

H'. : ' km~ : .   ' , . ,

t

vde ....

7 Ganat.mvds

ilredstrjtmvds >

j,

ubm.

  mtê tds em.m ~

N -

bm

.j,

as

'D\ kN.::k3\6 ubm

.jrjm, asds

\LMkDk'L\ .

•.Lde kds jinatmvds eubarjkas, ued, ids, tras, lta.

bdfüm-d`j, ids ljsjs6 bodgjpâ jpâfê, >< smkkjs6 pd ejrê, 1 ejrjenjs.

' Lde kds tírbmeds ldkaltm vds, gltê, ed' ü >

gatê reoarþ, belgjs bdsljs 6 bmtê ed 'ü , nuetj ia emúds.

• Ak jubaetjtmvd ia kds sutjetmvds, `rje, `rjeia, buy, sa ij ae `uj-

rturâ lde kds suâ'mnds > ta, mtþ, y ltí, kds qua sa j`ra`je j kds edboras

sa`þe qua ístds tarbmeae ae a, j-d y u-m, ln.>

bojltí, `rje ldsj6 fuújmtí, buy bunar6 sddmtí, ljrea varijiarj6

fjrjmatí, `rje ~~L 'I ()r ,varijiard saúdr , pdrmjgultí, buy pdora.

Y. [' ~... - : . : : .. ,. ,. . /

 'k.;.,¡k

imbmeetmvd,

plqu au d ,

a ead, sa

'::j7:7

lde ds

\QkkND\> : , :::: ,

eub,

bmrm, an.> # : m l~~â'.'T .k  

`uúmbmbâ, vmanmtj 6 tuyê â, vmand lgmld 6 yj` uê â, parrd lgmld d parrmtd6

d`j bmrâ, ljsj lumlj , dfí bmem d dfí

Â,

puartj lgmlj d puartmtj.

, Ak imbmeutmvd ae

:]¡: t.maea

bjrljid saetmid ljrmúdsd y hjbmkmjr.

Y..N '\

: : ,,:

j

:

): ';>' V': (  k L k   ')

lkjsmhmlje ae (>:

37

srrjeias D'M'''tpD\'

•..:..(k. (.k° Q {)....' K

t > . [ T ,   .

n,

(.tm. •....•.'..N , ••...û'...

. K

j

 . ~ t)°k ak. . o t, •

D rimeurmds y ejsakas.

~Astj lkjsmhmljlmüe sd sdújkj aspalmjkbaeta pdr kjs vjrmjlmdeas d

ljbomds qua astds þktmbjs mbprmbae

í k ,

kds jinatmvds, prdedboras

y

:

°°

: • N

\'

:

iM :

. asmeaelmjs plrsdejmas lde qud sa

N

uetje, . ae ejstua« td js js pj j-

orjs qua kkavje b,

::, hm

d jk`uej vdljk lde kds sm`eds ejsjkls > ak lmr-

luehkand d ak jlaetd `rjva hrjelís.

?. Ldenu`jlmüe iak

Xarod

drlkmejrhd ]JSü, gjlar.

Vdrmej

jkmt'ew t'mvL t

HDY'heLK

ea`jt'muj

lg{ '

/

:

:

 3'3

(':

:

,>.

el:j

yjpDk

vjpd,

vj

.'

. K . ; .. . t ' > >   :

NN ..•. ~

eií

r a

yjpü

eií

eid

r a

Xj:)Dk

 

v

~ .K

kûm 'í d

yjpü

kûm.'í

eid

yjpdm

eje

yj yjpü

kâje

kkij

yj

yjpdm

d r í

yjpü

/

,

yjpdm .

'3

dr a

eud

:'3

/

'  

eij

kla'

~)[

yjpd

paa

: ' : 3 > 5

yjpdm

k

v

k@

g.

k-

d

vjuü

g. f eid yjpdm

[.

• .ka

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 18/110

. --°?0 -.

<. Ialk mejlmüe ia kds prdedboras parsdejkas,

Ldesm`ejbds kds prdedboras luyjs ialkmejlmdeas dhralae jk uejs

vjrmjetas aetra sâ. M.mj ialkmejlmüe ia kj S )> ?

:

.[ :)(~rsdeus ii sme`ukjr

y kjs ids hdrbjs ia kj :~-parsdej iak pkurjk sde uej sdkj.

gj 'í, ík

gj 'í fulrj, lkkds , plí, XD\Dtk'D\

gí, eií, újuií,

drí

vd

tþ,

edsdtrds.

,

,

lgí

gj ~í fulrj

a: :u`u â ka

pla

paeií gl`uâ

gj'í

;4-ga`u â

lgupí-

3'::>::'>':

> > 5 • ..

[..9 K M

)N - yd

@- ia

lga gajuâ

>> 5

I - kmjrj bâ lgaoa-

,

: : : :

lgupí fuarj

paarea

`ujrj

`eb'u

(' :

::

 

: ) ( ,

:-6 :  :'~

:) h ::L

,' k [ [..... )..•..k..~. (.....

t °........

k

:

': f u

 : >>R

h'.'  mo ü : ') ' ~

3 :-)':)(°

..k [..

a -

o kK. .

[..n [..... 6

K:

t. ,'-

kmaeimoü f, paeluiâoí ,

g.fuarj paoí pa lru a oí

gdsí fulru

N)lel: í

ragí

gm

jrm

f. p L N : ( : ? >:m'k

`ujrj

J - j bm lgaoa

j - iasia bâ lga `umoí

j -

lderb`d

lkmdeimoí

d - gjstj bâ lga paoí

j - pdr bâlga rlgí

j - sdora bâ~ga >>:Yk

j -

ojnd bâ

lga `urpl

; : -

ae bâlgl pkpí

j - sme bâ lga rlglm

j -

gjlmj bâ

lga fütâ

,  

leup a

gj '8 `umoí

gae.kmoí

:-., '(, :)(,:) 

::t.  .. 

.:. ~ :,

v

,ga sí

gm jrm

m

`uâpl

m :Þp3

gaslm

gj '8 fütâ

m` umpl ka.

mpkpü fuaru

::.378 fua rj

m

g.f

fþKm

e([: i í

()'Q'k¶ 

, k

.~. .. a o : kN

pleií pkpþ

p a k k i L 5 raglâ

pd eií f ütr

9.

Xdljoukjrmd.

tjtê, Mua`d 6 tjtjm, tmzüe6 tjtê mleir, Mkubj ia hua`d6 tjt6þp'm,

:3` L:::6

tjtjpâm, ljroüe6 tjtjpâm rasê, orjsj ia ljroüe

aeldeimid ,

tjtjtm, gubd6

tjtjtmsafê, lgmbaeaj6 tjtê plyugê, sdpkjidr6

tjemmeoþ,

alemzj 6 yapí 'ê ,

kaúj6 bmaeiâ, aelaeiar6 bodyâpdtê praeiar hua`d 6 bod` uí, jpj`jr6

e.od`ulufê,

gjlar jpj`jr6

yjpapü, dkkj6

rtjfufuê,

pjvj6' új>a,

úja ê ,

kjtüe6 ú-j>'a , `ujsþ-

ââj'a

bmrm, kjtüe `rjeia

y

lgmld6 mmjapü, g:'ê, njrrd6 âmjape-û, tdstjidr6

tasâfê,

jsjidr6 je`û 'ê, bdrtard , jojtmsdfê,

ydsdfê,

pjkd ia

blrtard ,

rrûpü, laremid '6 fjboulgâ,' lêetjrd6 fjâ`uþ, bjta6 tjfuepâ, odbomkkj.

1. Kalturj, lGlºjid, trjiullmüe, hrjsas.

j

rjeiufê

bmrâ

d

':

(astê)

jrmpjfê

jrm.

fujtmjbê bâ gdoâ d pmtê (quaij) jpâfê `uâpl.

Bmtê â d yjga ' ü (kkdrj) y \k:'L

m

úlboâjkþm `um.

Bojímlgj yj í jojúaíbl... Lübd sa imla ae `ujrjem ...

A rí jojúaíba im`j ae `ujrjem

a rí yaoâ im j dtrj vaz

a rêpdrêoí iâ`jkd bandr

m

pdrúmtí astê buy omae.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 19/110

KALLMDE 8~

'YAemJ\> :. Ak sustjetmvd. Ljrjltarâstmljs ia kds qua ab-

pmazje lde

t

y d (dslmkjetas). - ?. Ldenu`jlmüe

ia

varod

ejsjk. - <. Xdljoukjrmd. - 9. Kalturj, imltjid, trjiua-

lmüe, hrjsas.

:. :;Nspjrt.maekjrriji edtjoka iak mimdbj kjs vjrmjlmdeas qua 'prl-

saetje

kds

sustjetmvds qua abpmazje lde

t

y

d .

Xajbds asjs vjrmjetas lde ak

sustjetmvd

trrpê, ljbj.

:. - Ae ak edbmejtmvd `aeírmld Kupê, ljbj, ed ljbomj.

?. - Ae kj M y ? parsdej. iak M)L\L~ÞvdR;: t ljbomj ae :'> )::: ljbj

ejla lga rupê, tu ljbj, eil rupê.

<. - Ae kj jt  parsdej iak pdsasmvd, Me

t

ljbomj ae g y ak pdsasmvd

m

id

tarlarj.

parsdej

iasjpjrlll ,

su

ljbj, sa imla>

gupê.

Gjy ueds kwl37 sustjetm vds ae t qua sükd tmaeae ku vjrmjeta pjrj

g¡, :>~ y ?¡~

:)L:'13e;.:<,

utmkmzjeid pjrj kj

< , :

kj

hdrbj

iak

edbmej-

tmvd, sde> tþj, pjira6 tjârj y

tjyrrj,

gmnd a gmnj iak pjira6 thfdrj.

garbjej

bjydr

ia

kj

::k::n'?k'6

thflrrj,

garbjed bjydr iak

::3b

ora,

y

tjbdm, íkguakd 6 tâorrj, garbjed :::6>'::3:' iak gdbora.

Edmemeutmvd . tþj, pjird , K 

y

?>~parsdejs> (ga :'::,

: :: :

pjira, rmil

N'Q,

tu pjira6

<:).

parsdej>

m

tþj, su pjira.

Ae ljbomd gjy dtrds qua tmaeae jiabês ia kjs -vjrmuetas prmbarj

baeta baelmdejij uej sa`ueij hdrbj pjrj ak edbmejtmvd, an.>

taemboí, membol,ljbj6

taememoü,

memreoü, gmkd6

tatê,

atê, ejlmüe, pjâs6

+

, :   , . . . . - , . .

- : : J J •

,,3

d , sd

d,lj.rea6 tje,

j:: , sa b m

j6 `rjed6 tetâ,

u tr ,

a\pkeI.,Leared>

tuomlgê, bouruomlgê,

n 7 Ml, '

atl.

Ae axprasmdeas meiatarbmejijs astds sustjetmvds sa. abpkaje ae kj

hdrbj ae :', ln.> f j o~:XÞ YKk' 'k':QÛ, ldkj iaajojkkd vj r ruê rêm imaeta ia

' ' ,N. X ~ ,

p~MYD 6

bmtê r d oê , ljrj ia emúd6 `uârê rjmtâ, emid ia pênjrd.

Ed pjrtmlmpje ia kjs

vjr-mjlmdeas

yj 'baelmdejijs kds edboras ia

jembjkas, pkjetjs y bmearjkas y kds edboras prdpmds.

Ae ak Jpíeimla ? sa gjkkjrê

: .::: >:

kmstj jkh'joítmlj ia astds sustjetmvds

y sus axlaplmdeas.

M`ujkas vjrmjlmdeas tmaeae kds sustjetmvds ae d>

d`j, ljsj6 dfí, puartj6 doltê, vaetjej6 dfupí, iatrês ia Rj ljsj >

dfjrj, huarj ia kj ljsj 6 df rtþ , gdrlüe.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 20/110

---- ?~k --

?. Ldenu`jlmüe ia varod ejsjk

kXrOJJSD,

trjojnj .

frtm,

'ldrtjr6

bod

.pmljr 6

: :

::'3

k pakjr6 ydsü, 'pmsjr6 bde`u   r

pukvarmzjr6 gjlar gjrmej6 bod`uê, laremr6 bdfê, saljr6 bâjfm, bdnjr6

boâjrurþ, rabdnjr6 vdgím, kjvjr6 bdpdtm,

kmbpmjr ,

pdtm, kmbpmd6

fk'þ/

sulmd6 bde`â

'ê ,

aesulmjr 6 bjmboí, tdstjr

r

bodlgmrrrr, hraâr6

bdbmbdm.

sjeadlgjr ,

yk,

ldlmid6 bodyâ, ldlar 6 pmrj, lruid , bodpupþ, garvmr6

tmpâ

'ú ,

aspasd6 bdmpâ ' û , aspasjr.

9.

Kalturj, imltjid,

trjiudlâüe.

ralmtjlmüe, hrjsas.

'Rm:deej jhm'k'0ejtmv(k,

lga j bojjpü

eií ra reojjpü

gj. 'í d bojjpü

úje

új

':Q

ojjpü

d rí

:'3 reojjpü

paa p.a bojjpü

g. f d bgjjpü

<.

Xdljoukjrmd.

Hrjsas

kavêetasa, .pþrasa

smíetasa

lmarrd su

Mmod

jorj

su kmord

iakatraa

kaj iaspjlmd

ldemu¶ as >

K d s L?4tLD i a l k d > > 5

Asta as ak emúd lgmqumtd

y

odemtd6 jk kjid i~ ík

sa aeluaertj ak saúdr ia jemkkds6

R kka`d,

ak bjydr ia kds tras.

Asta as ak qua tdid kd pruaoj

~' sdora tdid

kj bmak

-¡,

y asta, bês `drid qua tdids 

--A\a

ak k[âjtj Suk`js as.

(Jbjid ~arvd)

HD]:ej '¡¡('Vhjtm,vj.

lga ej bojjpd

m

eií : k: ´~ ra bojjpdm

gj'í ed .bojjpdm

Gje ej úu bojjpdm

drí ::3 :'3eeojjpdm

paí ej 'pl bojjpdm

g. f ed

bgjjpdm

a âmabod ]

a `ujpâ

p

reodtm ed jrjeiufê

em :: a

'ê ea jrjeiufê

,p redea ' í patak-tlm

a bdm ml '8 eÛ]?`Q₫

Újeí fuêMludrj

Fuj gj 'í bmtjbâ pdrêmtí,

m]kflrltí d m fjrem

. ' '

m

yl ujfjoj 6 gj uparmrí

fdj,

bodgjpâoí

`em tumlgjoí.

Fdj fjtþ

dpjbojü k'jjgê

fjtuatam pa aâre pj ga ' a .

T.T.Gj fd mfârjoíoj lgu`uâ fulrj

-Saj gj 'í 'M'ue`usþ ]ufjgê.

(Yk'ji,el. ia Ar umsj )>

Kjs hkdras (âodtr) sde vjrj kj basj.

]d ldrtd ak pje

y

akkds \:3Lje kds pkjtds.

Yþ aslrmoas lde tmetj varia y yd lde ea`rj.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 21/110

KALLMDE 0q.

YAk[K[\> :. Ak jinatmvd. \u `íelk'd y eþbard. Kds ljkm-

hmljtmvds. - ?. Jivaromds ia ku`jr y sus `rjids. - <.

'Ldenu`jlmüe ia

'varod

drimejrmd, - ':. Xdljoukjrmd.

6'). Kalturj, imltjid, trjiullmüe, hrjsas.

:. Ak jinatmvd, ldbd ak sustjetmvd, ljrala ia kjs

g~:':kkme7Lmdkkl6<

as-

palmjkas

pjrj

imstme`umr ak `íeard

y

~b ldesaluaelmj, parbuella mevj-

rmj oka ae Mu drjlmüe.

Ae lujetd jk eþbard, ~68:dkd

tmaeae

kds :)D\L\::.>3\ y ia4Nwst>rjtmvd s.

Ak jinatmvd ljkmhmljtmvd y~:yj uetas d

iaspuís

iak

sustjetmvd

y ed

prasaetj vjrmjlmdeas ae `íeard em eþbard, ln.>

, .¡ 

': . ,,, ' : :

jd bdrdu, rdpj u rjelj , : GkDk'DYk pa ed, as ) jelj asj :'3:)j.

:

~,   f ' .

: : : :

tM' -

> > ¡

:

GGk pDM pu lu, bunar (>a `~[Lt;:,juj 6 ljrj r, pd ': re:FQ, saedr ua -

¡ eid, jktd6 fjoev þ : : : : , aeoj e d ea`rd6 bdf8m fjojy þ gþ, ? ljojkkds

ea`rds.

Kj mtarjlmüe (::   : 3l'  ,: mat.mvds lj: mhmljt.-.kvds sarme uej hrb uu ia iurkl

.. .kM~ v. .g -. ,3 .•   )i'- Nak°. '.

miaj

ia pkurjkmiji, an,>

, J J , R   .K

N parj parj uea yj`uj, sde buds

ru s

parrds.

R . : ): ° °..

 :

pmrþ

:

:(

:::' :',fh.. «'):'

â'keljs tus

vjljs

m.t .

k .k.~ ( •. K: .M  6 K   :(k.[.N;'k.tN

t[..,,,°'

l. L,.

Ae kjs axprasmdeas meiahmemijs d eautrjs>

: 3

ea`rd,

:3

okjeld, kd

h 'l d kd ::'~:(-MD l° ,te

' ; '  

( ': ' : , ld e a k ':

()'k'J  ,rkd'

ia  kr-kk('6'

«u l

;6>:' . gjla

  keD'kka '°  

, .K :, , , M...,X [.. k  .)

s, v. .. ( ..~-.

[.. t>'6 ,° ... .. ... T [ ... . v

-'â ~[... ..N'~

.:( .N •••

N

d

r -t

:  YM

(k d

l'~k

3 :

':

u e ':: : '¡ ~('  t mv d

lde smk joj :' ~6 :.

.Q .•. 9 .')

a[. [.... (,. '  k

[>Nk ... -:-: ... .:.. -.[..[

' - D . ~ ,

N i kk.k •.....k .•

,   , : : ³ k' k ' , .   : k ' : ;.,

IN.:FQL6 D

rld 6 rdxud,

D

(kS~(k¡'`d6 pdrje`ul,

D.

bud >

bdrdrb`ua,

kd okjeld.

Astjs axprasmdeas puaiae 'kk 'jlg¡lmk'> '-6L tjbomíe pdr> kj pjrta haj,

kj

pjrta Mmeij, lta.

(' bdboü mojmfuí, tmrj kj pjrta haj.

am pl>þ

m

rdfuí, qumtj kj pjrta jbjr`j.

ga Þ

m

pdr>me`eí, ldba kj. pjrta ouaej.

?. Jivaromds ia ku`jr

y

sus

`t'jids.

jb ü

jbdg('

jbdmra

jbdmtaoü

j bdbmoí

êrupm

urupmoí

j rupmat í

::,

juj

bês tm

: :  : -

buy jkkê

bulgd bês jkkê

pdld bês jkkê

pdr jquÂ

bþs pdr jquâ

b

uy

pdr j qu

m

jpa

jquâ

jplo,~

,

jquâ

js

jpltí

Gkûy

': '

:

k.- '[ ., - ~

pdld

bjs.¡)LMÛ,

)t,

papa

jgâ

papaoí

bês

jgâ

papatí

buy

jgâ

-~-r.

d.

~: '~

pdl>d

bês

l paeu ea

pa`ek

ia jgâ

jquâ

epapa

upaploü

upapatí

jgâ. upapabmoí

rmea`um

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 22/110

<. Ldenu`jlmüe ia varod dximejrtd FQJJ, sjoar (?

=

`rupd).

p~7 eij plm

fujêm

: : . f Nk .t:em

R[ >: : VkÞ ,m

a gí

, e

f u jê

ei8

:'3:

f ujê

gj'8

3:

f u e1.

hâje

yb

f u jê

,

f ujê

ra

:'3:

p'la

pak

f ujê

.k (.>>

g.f

Dk

fejê

Nmkd k'Nej elujg'vj

lgí eijm fujêm

eu(~'eia

ram

Nlujêm

gj

'í eidm

fujêm

°hmrkkk eij yjt fujêm

drí eid r>e fujêm

9. Xdljoukjrmd.

fubjeiê, pdrdtd6 fubjuij :'3 > : ) jkvlrnj , f e r(kR)lp[~ ) zI.pjkkd6 jeijk.

ljkjojzj6 saodm, laodkkj6 fhmm, jnâ6 jrj bmrd, buu-Mmdruâ, jkbmiüe6 bj-

im ' t >

t'

:>' o

l> , ,

  : ' : } mtm :

: 3,

bjelu d lj , yatm, mjtjtj 6 j jrj, b.uz . ~ 'QNjY m>: ,

LkkLLTD6 :::: :, :;:-

rmej ia bjâz6

pDpk,

bdei

mdlj

saaj ,

fjb om,

flga>

fje>

gk pmrj, kalga

lruij6 fjboâ

dym,

kalga ldlmij , krjboâ : ':p: 'ê, kalga lujnjij6 fjbor,

k. ..

t

J ~ : :.., N ' . : k' ,.. . . : . N. '

xmrj j, bjeralj , sjb ¶j, lase, qulsd, bjed

eb,

rejre6 (~kk'(k, :Y:P, 6

'?QLkk',

bmak ia joanj , sdü, lerea , fI, fje`uí, guasd n

\D[') þtmm..

dü,

pm

rþ, agjr-

qua, ljrea salj6 tuboâ rddfuü, ejk`j 6keuk ku[ kae`uj6 p mjgeü,gâ`jid~

pmtmfmr mme`uí rmúdeas> +~6 '..k°:~::~}

~  [D>k' lkkmr°LR°:::::~Yk°

  ´ ~ k ' ::- .•...~ lejsþ 't ] : Q   : : i - 3: ('. 3'

. . ~/)k ,  . >k'vd.5, k.,,'~k k.•.L N , ' ~ °N..ik° •. J. , K.k>.'.>.<L l::Q6k> JK :8 ,

hmlfuü < '( ': '3 , trmpj `de.kj6 kelpmrlfe«, 'â'ÛLÂD6 újrufê, ldstmkkj6 Yþyjs(~þ,

L'spbG^D.

1. Kalturj, imltjid,

tzjiullmüe.

ralmtjlmüe,

hrjsas.

N '

Md u u m

k ~

. . .   k::(  )

k  ') ~..•.

'  

¶l, ,,~.' 

..• :,6:,

.lt m.m,«, K ~..k ::.,-,T

(N

ka,

t

(:  

t.r ,6   ., .R .... , {  

d,.tD .. .':3

:

) .•L ..-:kk k ~ .ki>--6,

puas 'vj kkaejeid kj ljkka

aD

'(:

tarrüe lm

- M -

kD

  (:(,

33)

:

,T 6. :. ..,.6 '6- )(.'-' 

(Ljelmdeard aspjúdk)

d

gbû

k'mk'(~

('ga fjb gþ

Ak lujiared jzuk as bês `rjeia (m k.umlgjoþ) qua ak kmord ea`rd.

Edsdtrds gjlabds uej

smkkj

v vdsdtrds

uej basj.

 

Ae ljsj bm aspdsj Mmjll kj ldbmij pjrj ldbar yd.

Lga bojrjfjyê gú mfjruoí eil yj`uê â ka er a `um.

Lgí j fjruoí eia ga` um. Eia fjojyþ tumlgjoê lgl bojfê ` ru.

Hrjsa s ldbuea s >

boj'~ S?: pdtþ

boj'í a ra

::3 :'3 gleiþm

O ra jojâmaíba

A

ra

fjrjúílba

,. • 3

´ , qua hkQ:Lk .'\ ')

, im

,

qua -.mlls

ed ta dm`d

im`j ae `ujrêe

â

im`j ae ljstakkjed

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 23/110

' .

KALLMDE

7 ; 6 :

'rAk]MJG> :. Ak jinatmvd pdsasmvd. \us ljrjltarmstmljs. -

?. Jivaromds ia ku`jr y

\: K'<

`rjids. - <,Ldene`jlmükk ia

varod ejsjk. - 9. - Xdljoukjrmd. - '1. Kalturj, imltjid,

trjiullmüe, hrjsas.

:. Kds jinatmvds pdsasmvds sde>

lga

,.

újeií

(úju í )

euastrd

ke

eil

(kka)

tu

drí

 

:

(v

k k ,

g)

s u

pakkií

(paeí) vuastrd

¡

:

L v

ú,

:: )

su,

ia

akkds.

,

(Kjs

hdrbjs

puastjs aetra pjríetasms sa

usje

lde edboras ejsjkas )

Ak

pdsasmvd

mia <~parsdej, lujeid

sa

usj lde sustjutmvds y jk`ueds

jinatmvds qua abpmazje lde vdljk, jetapdea j jquíkkds uej

y

d uej hm,

sa`þe qua saje drimejrmds d ejsjkas, an.>

.myurj, luakkkd ,

m

yjyurj, su luakkd.

jm`uí, had6 m

yjm`uí,

as had. ,

upí,

suparhmlma6 m

yjpí ::::,

tmaea suparhmlma

ea`rj.

jf ê , ljoazj6

m

âmjfê, su ljoazj.

jfk,

bdnjid6

m

âmjfk,

h( ~tê

bdnjid.

j`umm. llraj 6 m

új`umm,

astê 'larlj.

\a

axlaptþje

ia astj ra kj>

j ,

jkbj6

j , sdborj6

j,

hrutd6

joj,

pakd,

ljoakkd6

j`uí,

pakd, pkubj, jfâ 6 hrutj

varia6

jyþ, hrutj bjiurj , jeê.

pjrmaeta6 jrj, iâj6

jrjrâ,

Mmdrj6

jrjoâ,

pkjzd6 :, j`uj6 Mgê,

hrutj6

Moj,

bje`d6 uoþ, uvj6 uâmí, '~ lzabj6 urí, arultd.

Ak

pdsasmvd

mia < ).parsdej \'Û

jetapdea

uej g

(y hdrbj

::m) ,

lujeid

sa usj lde kds

vdljokds pralaiaetabaeta axlaptujids,

an.>

gm ;:.h5ujkbj6 : : m 1, su sdborj6 gm

þ ,

su

hrutj6

::m jrj, su

iâj6 gm

m,

su

j`uj6

gm

âoê,

su hrutj6 gm

jyþ,

hlstêbjiurd 6ata.

~ HNk pdsasmvd

m

ia < : ) . parsdej

iasjpjrala

lujeidrsa usj lde kds \k:\-

.  ,,3 -.-hh>. J

tjetmvds

ae t d ae

d

(dslmkjetas) y pjkjorjs qua

.~rhhmm:At°hm.lde

g.>

gdoê, sjljrj6 gaboí, su kjomd6 gd`j, su ljsj6 gdfü, su puartj.

Ak jinatmvd sjomd,

sjomiurâj, jibmta kjs ids :3:'e:js>

m

úerjeiþ.

d gm jrjeiþ (as sjomd).

A 7

ia

: N.>b lr

omae 'prasaeta

q u a

astds pdsa\MXD\ sa trjiulae `aearjk-

baeta

'Sdr> sar,

astjr d taear, an. >

m

újfê ujsþ,

as ljoazüe

Z

tm-aea ljoazj

`rjeia.

gdoê bdrdtm,

tmaea

'ljrj

okjelj.

gm

jyþ

pa

bard,

astê bjiurd

asa

baküe.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 24/110

?. Jivarotls ia ku`jr y sus `rjids.

taedeií

jiakjeta

taedeidoí bês jiakjeta

taedeiatí buy jiakjeta

D

f':)) .[

.>5 ' K.,

t

:

':'

x.mpa > w

df ,: } [N 'T /.

[. .•.. ~~ T.kT[. 

d f e pl° th>g (~

dfm ra

ta k',°

â

tledeiltdoí

td ed elka ta ra â

bulgd

: [ (:~

 â

° ' ° : ° : : ] t '

....

. r

t.

M,.....,

l> . t

  -- . m -  

( ... ü . . ~ 'X.

(:

ab>

a-

m

' [

id

 k :''':''::M-

L

.•[ .3 ..

k.Kk •.-M(

m. [........ 6...{ k

jh udrj

bjs jhuarj

buy jhuarj

bu lgd b ê s jhu a r j .

i lbjsmeid

jhuarj

<. Lle

muqjlmüe

varod ejsjk

EQSÊ,pa`lr

( ? L   `>6,-upd).

yufN >>>þ ,

sdpj , yuf'ms'n bdrdt m, ~()pj okjelj

¡

; .wie m

>ekfm>;m,

>.>dp6>[ia ljkj-

ouzu ,

fubjeiê

yuf'þþ,

sdpj (ta

pdrdtds ¡jojtâ yufmxm,

: 3 l: 'd6 sl

yu-

fk>,þ',pulglrd6 sd

jpu 'ê yufrs), sdpj ia jkoüeim`js6 sd '8 ydsdSk, sdpj

ia ljrea pmsjij6 bojmpm, pdkaetj , boj mpâ sdþ, pdkaetj ldu ljrea6

bojmpâ fasþ, pdkaetj lde quasd6 bojmpâ ga

'a ,

pdkaetj lde b

mi6

fmoaoí,

pdkaetj ia ljkjojz.m > sdü fj'a, sd'(¡ bomagm, jsjid6 sddpí rgkk'krk, omha6

lgmlgerü, lgmlgjr rüe , sd

: Ü

kaj ':, `umsd ia ljrea pmsjiu , bousmê bdr-

lmkkj6 sd

: Ü

boutufê.

tuuy¡tf oü,

.pjstak, lerpjejie , kl>k`eky'm, bjzjbd-

:

~   :' / • : k ' ,/ :

t

o m g

rj6

:::

)kay lme p>N, l/u pjpu

',:,. (.'\>SLLML

(a pje6 bjea

:

d

P.

y.p

k

Me kL

:,

bjeimdlj y ojtjtj jsj.kj , buuim

gj yr>t'm re mb d m, b eei md lj y ojtjtj

sjeldlgji> .

,° ° :uk,{['.... ' :::

:

,,[, )r( , lmrjtê ':'  ~ :'. }- .' . (k .. , . N . . . • • •

m ,',

Kdk.jt ,:,

e '.

k  t', '-, kk.[.,~, .•. (.K,i,

, kk. ,

k,

~ût;N ,

kkkiK'[>6

kL::,

.a 6

fjhlrm, ljhí.

1. Kalturj, imltjid. tr jiulltüe, hrjsas.

sjk`j ia ´ .gm

vae`j jqu

m

vjvj ':

 ,~(':

omr

, , ,, .}'(   ., [.>  '~ ..  K Q .

t

ruojnj ae tu

lesj (6

bo¡k>>kp(¡

k:i(6

Yd`j

pl

trjoj md

  :':  )

v âþ

::3 :: ' :L

'[û ejiu (bojloí )

. (,,~g.ktN . : . : [ ,. . k., ....:T .> •.   .. (:. k.¡~ '  ,-.. ka .. [ }(tk'6 [..~•

(~g3

jk

eupj

ekg~

kY,>

:: upê

gj.' m\ d

:

eup ê

Gje

:.~m.::

eupû

drí

:'3:

e u e ê

. .

paa

pam eupj

g.

: -

D~

S'k°'>k

,

, Â

lgí

eiü el

gj 'k~

hâje ej

drí ed

Y G ? L

ej

g,f

9.

Xdljoukjr d.

-

:

6:, :':

6> d

:[

;' ,. ') '': ° 'Mh   ': '>> '

t.:

N

.:'

l° •.

k,,  {Mv

 t ( °{.>v •

a yu j

pk~~

tarl ::3 a m fuj t.mê

, > :  

.:3

, /

'

::>6R

eupjm

mlm eupê m

edm eupê m

âmjm eupê m

rdm eupêm

pam eupêm

.

,

.

edm eup.e

- ,

-

Ak sa smaetj j su basj j

tru

¡.kjnj:' ({)

:: :

ojjpdod ).

  'k '>k k ,( )':

ia

: : : 't : :

L)(:

 Mk :) :  kk)'( ( :

j

',ek-')'

bulg -

;,

-', ,-,~,~(..,~ ,K,Q

k', R(

,tk. ;>k)  (,, :   '>, ,u ,, ' ,,[..::Q,)

/ lgmlds,

jzukas y jbjrmkkds.

Mmkeds 3'R' eils

: . .. • .. • .

d .(t.j.. ' - : ' -. . •

â'

t[ ~.

->Bojímlgjpj ra mfü.

-Lgí j, mfü .pdrû gj eií. '

-Lgí j mfü pdrê joaâ (tjbomíe).

-.Jokjmtí jmpürjbd (aetdeaas) .

' . . . • .

,

 :

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 25/110

-.<9-

KALLMDE

=LnM

YA:vMJ\> k.' Ak Jinatmvd Sdsasmvd, Eubarjk

y

Drimejk.

- ?.

Jivaromds

ia ku`jr y

sus `rjids. -

<. Ldenu jlmüe

ia

varods

(<ar.

@rupd). -

9.

Xdljoukjrmd. -

1. Kalturj,

imltjid, trjiullmüe,

hrjsas .

:. JinaGvds plsaskvds (ldetmeujlmüe).

Axmsta dtrd pdsasmvd ia ljrêatar rahkaxmvd pjrj <>>;parsdej > 3, \Q,

luyd usd

h6'7

vj parimaeid, y as kêstmbj, 'pdr qua smaeid tje ljstmzd

L >  

tjbomíe ia sm`emhmljlmüe bês prdpmj

y axjate > k'n.>

geem

K ,..   .

: :

:

d upm d jtm : ra, :3 \Q)7 j su kDYM:I:'36

d pdfü d pmtm 'ê

Ya ,

tdlj su (prdpmd) palgd.

Astds bmsbds anabpkds ~@ puaiae ialmr lde ak pdsasmvd

n

ia. <

Z

>

d gupâ myjtm ':> ra d pdfü mprtmê

ra.

M~stl pdsasmvd ae

d lujeid

sd nuetj lde kas sustjetmvds ae

t.

(uslm-

kjetas), ístds ljbomje kj'

t

memlmjk pdr kj

pjrtâlukj

`u .

d bdm d`udoj

:'3,

pdea pdr

h<Q

(prdpmj) ljrj.

dm pa

d `uaedeií `um, kd qumtj ia iakjeta.

d `ud`j pl d `uarafü, kd tmaea ae su (prdpmj) ljsj.

d `ujpmlgê reâgþoj gj ' í , (~k as jbm`d ia su prünmbd.

Kds eubarjkas,

:

pdtlm.

::pdpjtlm.

;)

fh :3

': ,.

fN bd -3:. ,~ pdpj ..{()R.

>< bodgjpâ. :< pdpjjpâ.

9 mrueim. :°:pdpjrueiâ.

I pd.

:1

pdpjpü.

8 pdtam :8 pdpê gj pdtlm.

0 pdfüm, :0 pdpê gj pdfüm.

7 pdjpâ, :7 pdpê gj mpdjpâ.

~)pdrueiâ. :=

pdpVt

gj. pdrueim.

:3

pdpê

?3 fümpdpê.

([.:

íjsl kj eubarjlmüe

<3 bodgjpmpdpê

o

 (',er. ~- :':)(':)(.

N .. T M

n,,,  ,  5 T , Z.

:33 pjsê

:93 pj>.>> 6þ gj. m ruei âpdpê

:0? pjsê

pdfúmpdpê gj

bdfüm

@=7 pdpjsê pdrueiâpdpê gj pdjpâ

:33:

k'Q\Þ

gj patam

:=93 k'Q\Þ pdrueiâpjsê mueimpdpê

:.333.333, suu

:.::3.331, suê, pjsêpdpê rusþ gj pd

ae ak Jpíeimla <).

Kds driâejkas.

:..M3\ drimejkls

sa h'dbmje j`ra`jeid jk eubarjk ak sur

mnd gj6

an.>

patam gj, prmbard6 mrueiâ gj, lujrtd6 pdpê gj, iílmbd.

Lujeid sa usj lde sustjetmvd

::

dtrd vdljokd, ísta vj ldkdljid

aetra ak

eub-arjk

y

ak suhmnd qua aetdelas

'\'@

ldevmarta

ae

gjpa >

bdfüm yaoâ gjpd, j kj sa`ueij vaz.

bodgjpâ jrj gjpa N. L. dm fdoí yaoâ, <: <3r. iâj -M. L. rasulmtü.

:' : . N , ..•• : ..(- ~'''~:~pe'''[

pD.>[>DM jrjkr>pa d S¡¡Q'q, e h.6LS,ued ruj ( lsljesd.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 26/110

- <1-

?. Jivarotds ia ku`jr

y sus `rjidsd

 (]'kk,m

./,t> k ~

  °: 4

j`uuua

.~e 'u~ltí

.tL.m TK~ 'v

e`ummataoí

 ~.,~R'ltaraâ

k..dKk...t '- -' K

kands

bês kands

buy kands

bulgd bês kands

iabjsmjid kands

redboem

bdrekþrroí

bd rd

oþ'þ,tí

bdboeMltloü

bdb

o>m8ltlri

L3:   Lj

bês larlj

buy larlj

bulgd

>b ê s

larlj

iabjsmjid larlj

varod

(<3: .

`rupd) ê. ljar y Þ,

larear.

L

° .

r

. '{MN.m.Nu`66tl>¡de

H

.eaVn(ttmvj.

 lgí e ; : ; : e m,

eiü eid ra em

gj ' í kukd

eje. eiu

drí eid

km' jtmrlmjt

H. elyjtmvj

: :  

-r-t6 .t -'~ r.k-

• .N M.t M (.[.~{ •

. j N vm b j m .

lga

gj'

agí

elkj

r .kw

:

ík

~kt

ej

::

eií eií

eid

'

.

ra

':

r a

b

'N:L tL

r a

u

v

N . -

gd

gj'í : : i d

} ,,.

::3

:(: 'a

j

6}.t

k K k   a

'Q

Gj e . y j .

e .

kkjed eij yj jk

uje.

yj

u

- : .

drí

.,

r

eid

/

YD

(M,

dra :'3 jk

Dm'a

rd

u

S (~@

Rka>

j

paa

. ,

pla

pa

lj pd

jk

, ' ,

.

: : . : ; >

gd

g.f

 

g. f gd

,)

ejd

jk e

,v

(H>k

tarlar

` k e pd

::3

tmaea

varods

ejsjkas) .

- ~

QM

yj.

:::

:'3

r  

pd

Ûk

em

 >'56 6

muk¶

'[.-'[....: .: . [.~.

g. N . > > eid

9.  Z->>joukjrmd.

1. Kalturj, imltjid. mrs,iuliüe. hrjsas.

: 6..

N •••

edarjbd St6IL

f d 'a jbouí rjbd pvoL [

gjstj bjejej

gjstj pjsjid bjújej

gjstj ak idbme`d

gjstj ak dtrd idbme`d

gjstj kua`d

g~[stj p r d e t d

qua- ka vjyj omae

plg r-

hm`jûí

plgí

gdm paoí

td gd pd~,¡m.eilod

lgí gj e

rwti

bouyjpí, bdfüm ejr.m

lgd hÞ dm pkjgê pmúueojü lgloa `ujrtm .

\u gmnd vjrüe trjojnj pjrj Xi.

Ak jeij omae sm

ldba

bulgd.

: •

ru

Vgk6

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 27/110

) - t

J

:b uje u

p d t j r j o í

upí boarþ

jbü je`uyê

asta bdsqumtd

asj luljrjlgj

asj bdslj

jq u a k re

tM } }

T

- d - : T~~[.:

fd<. jü

J

N tm

lujej

ubâ bmtê

jbü

yj`uê

fuarj

astjs rdpjs

astds pjpakas

asds emúds

jq ulkkds

parrds

,- >G-

-\me`ukjr

fd asta

pa asa

u pí T T 

jbü jquak

Skurjk

fde. astds

j

 

asds

, -

fuarj

jquakkds

bd ...

KALLMDE

kD ~

YO:[tJ7> k. 'A k jinatmvd

i a teds -t:'jtm'k) d

y i >ms t'h  mou, t mvd . - ?.

Jivaromds ia ku`jr y -sus .`rjids. - <. Ldenu`jlmüe ia

varod drimejrmd. - <. Xdljoukjrmd. - 9. Kalturj, imltjid,

trjiullmüe, raamtjamüe, hrjsas.

:. Ak jinatmvd iabdstrjtmvd tmaea hdrbje pjrj ak purjk>

Ak jinatmvd imstrmoutmvd sa hdrbj

rapmtmaeid

kjs ids

þktmbjs

sâkjojs

(vi

eubarjk> patam-tlm , bdfüm-bdfüm, lta.

pa úabdâ bodgjpâ-gjpâ d ylmsâmra, pdeads ia j tras ae hmkj.

t,j6pa ::: 3 mrueim-ruein d ydjfmfuþrm, mi ia j lujtrd ued trjs dtrds.

?. Jivaromds ia ku`jr

y

sus `rjids>

tjfmfuírm

tjfâfuarmoí

tekû:ruarmatí

tjfm>fulrk

ta

o í

tjfkfu₫ rml tlraâ

jtrês

bês jtrês

buy jtrês

bulgd bês jtrês

iabjsmjid jtrês

>mfírl jk kjid

>nfae~oí bês jk k jid)

rfaratí buy

<:

kjid

kfarataoí bulgd

d u .

jk kjid

âflrltarlm iabjsmjid jk kjid

<. Ldenu`jlmüe varod iak <a>r. `rupd, drimejrmds.'

Jhmrbjt.

ElrE 

.. , o :

Jhmrbjr.

Ea`jt.

rtê-ejijr

.K t~(, .'.

G .- Ta ){>k'

agí

gj

m þ

lgí

e a k

. . .

  . ..

lgí

gj

'ktê

agí

eij

Mtêm

j

eií

k þ

e a k í

eia

. . .  ,

..

eií

kt{¡

eií

eid

Gêm

a

r a

kQ.m

ra

rl

gj ':1

gd

: ht

gj'í

eid

. . ~

.

gj'í

gd

m~tVk

gj'í

eid

ktêm

j

hkje

k þ

eje,

. .  

.

hkje

°°m

úje

eij

Mtêm

j

eje

yj

ue

}YL'

gj

yj

(

drí

. .

,

d r í

e ; 6 m d

. .

'  

. .

d r í

ktê

,

eid

m>têm

'3

MQ

:'3

M Qk

:'3

dra

rd

 

p k7a

eij

. .

 

..

pla

ktê

paa

eij

ktêm

pal

pa kQ

pa kk:k

pa

pa

>g.f gd

. .,

g.f

eakd

mþm

e.f

gd

ktmm

g.f

eid

rtêm

e

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 28/110

9)  0

,)/ .-

9. Xdljoukjrmd. Ljoazj, trdeld y axtrabmijias.

Jki., tltí gj ykoê gj tlteeê fuarj

jf&, ljoazj6

jou,

ljoakkd, pakd6 j`uí, pakd, pkubj6 sâoê, h'raetl ,

jtâ, smae6

tromtê,

lanjs6

tdpapâ

(r.

: : ) ,

pêrpjids

n

tdpaê

(r. g), pastjújs6

tasê (r.

g), dnds6

tasjâm (r.

g),

pupmkj emúj , tasjm (:'.::),

kê`rmbj6 tdoê

(r.

g),

ljrj6 tdojâfí (r. g), banmkkj6 tjtkpk (r. g )6

banmkkj6 tjhâphfuê

(:'. g), dyuakd , tvreoí (k'. g ),

kjomd6

taeiâoê (r.

g), ojroj.

Xdljoukjrmd.

tjúâfê (r. g), baetüe , Qû

(r.

:: ) ,

imaeta6 tumbg>ârj (r.

g ),

aelâj6'

]Qk'Þ,

odaj , jpâsê, dâid6 ejboâ. dranjs , jpme`uê, ejrmz6 t->k, ejrmz6

jpme`uê fuê, drmhmlmds ejsjkls , jreodtê , om`dtas6 jyuru, luakkd6 jtþj,

eulj6 jtm ':, jsâm, gdbords6 prtm 'ê , 'Sdlgd nlbej, saeds 6 : : : 'h t yurþ, odlj

i

k lstübjld r f . h 'J : k' K  t t : ( g)

lstdbj`d6 u j, auuerj m'puru j, dbum :=D 6 u«,

Xk@Yk k N •

r.ubum r.° ,

ljiarj , tubom :'3

'ü,

ejk`js ,

pmrí, pmdk.

1. Kalturj. imltjid.

>krjiullm8e.:'7itjlmüe.

hrjsas.

\dy kmoarjk sme j`rjvmds

pdr ak jzuk ia tus dnds..

pard ba vdy lde kds rdnds

pdr ak ldrjk ia tus kjomds.

(

J   [

.>.•.YMDekkkk3)

Lgí lgd joj gatþ gj lga

,( Kmoarjkbmoj ' j úaújeiþ

. gdoâ pdrê ra eia rasê,

gj ldkd 'ü fuírjeimd j gj

gu`ut s:r: ra eia yurþ,

(Yrjiul. ia Ar`umsj) ,6.

k

~ f ' '

t

J • N  o t' gj

m , ,.. :   , ,

a uej jk : (: Kj kj : ejpb`uj pd : rj masj `ejsu `ujsuatí.

Lgí gj kþ patam kufêraekgí (kkaed) fjbor ra.

Edsdtrds gulabds bulgds trjojnds kmeids.

Bm rdpj

tmaeta (m) bje`j

kjr`j y-luarpd ldrtd.

Yu rdpj astê (m ) bdnjij

Ak tmaea ouaej vmstj.

Hrjsas ldbueas>

Asparj. ue pdld

´ Aetmaeias : :

: =

Aetmaeias variji ~

Im`je nuetds

tþ sdkd

Gjs

galgd omae

kMê`jkd omae

Yu

ljrj

astê (m )

\QLkj.

Ak.

tmaea

(m )

ouae

dâid.

raâ fujêpj

rlm fujê

jyí

p<

ya

d' údeimoí

a ra ea júü

ra yjpü pdrê .

, /[

a yjpd parj

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 29/110

T.'

M.N< pjrtâluke j\k tjbomíe smrva pjrj ijr ue `rjid iak suparkjtmvd,

an. > gdoâ

j\k,

jzuk vmvd d

wmvâsmbd , y gjy

ljsds ae

qua

purj

jubaetjr

i

ljkmhmljtmvd sa uea j kj pjrtâlukj ltí, an.6

ga 'a jsmatí, iabjsmjid iukla, iuklâsmbd.

bdborrm usâltí, iabjsmjid kands, kanâsmbd.

< 7

Yk'Ak[h¡m\> :. >Ak jubletjtmvd y imbmeutmvd ia kds jinatmvds.

m\ 'u\ `rjids. Kj pjrtâlukj js â. T . ?. Jivaromls ia ku`jr

y sus `rjids. - ><. Ldenu`jlmüe ia varod drimejrmd. - 9.

Xdljoukjrmd. - @. Kalturj, imltjid, trjiullmüe.

:  Ak

jubletjtmvd

;ka

kds

jinatmvds, buy sa ij ia kj bmsbj bjearj

qua

G

kas sustjetmvds baimjeta kjs pjrtâlukjs ta, m t L ° , ií, qua sa

j`K O`je

' [ 9 

q . r,kk([~ s l k  P '[-. ..

r

: 'a t l r e mele ) .

h) ,.,

d :~M

Ka.k uam. N.~, r, t6um

q

u '-''-,bm k° Lmk [..., u,- y

k-.

s .

fjrupí, fjrjpltí buy ojnd

pdm-ê, pdrjmtí buy kmeid

pard, parümtí buy pakjid

pufþ, pufuatí buy kjr`d

bomfâ botfmltü buy ldrtd

'  

ia

Astds jubaetjtmvds tmaeae tjbomíe sus `rjids ae kj bmsbj Mdrbj

kds jivaromds qua vaembds ijeid ae ljij kallmüe, an.>

fjrí,

LQm'XD6

pkte, rdnd6 rd, jbjr`d6 gþ, ea`rd6 pd  m, iak`jid.

fj: ' 3 tí

gk.ra~ta

: , ° , ,-[;...

K :Nk.

fjrütaraâ

pkthþtí

pkthKmtloí .

pmtúmtlrdm

gúatí

gûltloí

gþatlrlm

rdmtí

rdmtaoí'

rdmtarlm

pdmltí

pdmatloü

plmtlram

Ak imbmeutmvd sa hdrbj lde kj pjrtmaukj bâ>

bdrdtmbâ, okjequmtd6 regdgâbm, pdqumtd6 bmlgmreâ, lgmqumtd, pdqumtd.

?. Jivaromds ia ku`jr

y

sus

`k jids.

rprpa

rpmpaoí

rprpatí

rprpatloü

>mpkpataraâ

hojtí, jktd

rojtloí

mojtatí

-N>ojtataoí

mojtatlram

gjlmj jlê

gjlmj jgâ

gjlmj jkkþ,

gjlmj

jqYmk

`uâpa, jojnd

`uâpaoí

`uâpatí

`umpataoí

`uâpataraâ

larlj

:::ês larlj

buy larlj

bulgd bês larlj

iabjsmjid larlj

êfdtâd

pífdtêd

jbüe`dtâd

fhoüe`dtâd

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 30/110

Slí pa pdfü (tdlêms) paeí

jfê

ra, drí

:'3

pdfü drí

rdoê

ra.

Jbü fuújtjm gdoê

pmtj,

gasê gdom gj gm jojyþ (ruomd ),

Újeií újeií yurþ pí, újeí tM fjrjpê gj újeí rjúkfê pufþ.

Astj emúj tmaea

(m ) pdkkarj ldkdrjij buy ldrtj.

Jquak saúdr tmaea ojroj kjr`j y jquak ndvae tmaea (gm) om`dta ldrtd.

'M'u bjira sa aednj ldetm`d

y

tþ ta aednjs lde tu pjira.

Ba smaetd pjrj ldbar (fjrþ) pard ed, ldbd (eij þm) ejij.

- <=

<. Ldenkk jlmüe varod drimejrmd SDLGk.

aedmjrsa

(9

=

`rupd).

Hdee.j

j{m rbjt md«

Hdrbj,

ea`jtmvj

lg~ lga

pllg'â

lgí eij lga

pdlgú

eakí

eia

pdakþ

eií

ej eia

pdlgâm

gjí

:

pdlgh

gjí

eij

:

pdagû

eje

ú j e i í

pdagm

úje e j

újeií pdagâm

,

d r í

pdlgm

,

elkj

,

pdagâm

ra

dra

dra

paa pdeií

pdagâ

J

pdeií

pdagâ

aa ej

g.f

:

pdagâ

g.f

eij :

pdlgrm

9.

Xdljoukjrmd.

tatmbê (r. g ), pmarejs6 tae'mpM

(r. :: ) , rdimkkj6 fupâ, auemkkj, pmhmuê,

tdomkkds6 pr, pma , pmtj, tjküe

6pktjsj,

tjküe

ia Jqumkas , pmsê,

iaid

kds pmas6

pmsjpí, uúj ia kds pmas6

ymoê,

orjzd6 yâoje`ê,

úmoje`ê, ldids6

pâjpâ, buúllj 6 pd, bjed6 pd prtí, pjkbj ia kj

bjed6

pd

jpí,

idrsd

ia kj bjed6 fûj, iaids6 fuê `ujsþ, puk`jr6 fúê m, baúmqua, fûê ra-

agjufjgê, âeimla ,

fþê bgâtapa`uê,

iaid iak baimd6

fûê úajra`uê, iaid

iak ldrjzüe. '

jpmtu 'û , sasd6 fú, kae`uj6 jpafû, pjkjijr6 jgâ

'd ,

`jr`jetj6 jgâ

jtm, ljbpjemkkj , jgk 'ü fmtú, euaz ia `jr`jetj6 kmí 'ê , ldrjzüe6 pk 'ê , astü-

bj`d6 újrufê, ldstmkkjs6 pâyjsaü, aspmejzd6

pltârmoâ,

ojzd6

pmtmfrrmm,

rmúüe6 tkk'krþ, vanm`j6

fje`uí,. guasd6

t>-ky]`eí (r.° ::),

earvmds >

tu`um

(: ' .

g ), sje`ra6 pâjn¶ emeâ. puksd.°

1. Kalrurj. imltjid, trjiullmüe, ralmtjlmüe, hrjsas.,

Zumsmarj sar kj ormsj

sujva ia asa

prjid

pjrj oasjr tus k j o m d s

y

j`demzjr iaspuís,

(

J'° )

 ,,'hmDekmkkD .

Úu ra boa`uabâ dâ payuoj

'momtþ rjbd j

mfdsê

gj u gj`uj

eia yurþ

gj tj

bjeü uparmrí.

(Y'rjiua. ia Ar`umsj).

'M'rjiullmíb

-----

,

~~~~.k.~- 't,

. . . . . . . - . e > >

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 31/110

93 -

K

' > l '°rDE°

:

':3

..d

X° .: T.>..

YA:[.hJ\> :. Kds prdedboras parsdejkas. M .•j idoka hdrbj

ia kj prmbarj parsdej iak pkurjk. ::37 iabdstrjtmvds. --

?. Jivaromds ia ku`jr y sus `rjids. - O. Ldenu`jlmüe ia

varod ejsjk. -

'.k>.

Xdljoukjrmd. - \. Kalturj,

a k mlt jid ,

trjiullmüe, h'rjsls.

:. Kds prdedboras parsdejkas ljralae ia `íkwrd ldbd

:37

jinltm-

 D\, pard ldbd

ístds,

kds iabdstrjtmvds y pdsasmvds tmaeae h'drbes pjrj

ak pkurjk.

Kds prdedboras parsdejkas sde>

lgí

yd

Gmkí

kmjí

ík

újeií (Mmjeí ) edsdtrds

d r í

 

vdsdtrds

akkds-js,

. • .

N]7 a

gj 'í fuarj

Ae. `ujrjeâ kj prmbarj parsdej iak pkurjk tmaea ids hdrbjs>

újeií

(hmjuí)

y

drí.

Kj prmbarj mkkLg:<0:7 j kj parsdej d parsdejs qua aslulgje y Mj sa-

lueij kjs

lxakuvl

:~()M'asj rjzüe sd ka ::°, ':' ...•

t(h{[  e~ melkusmvj  

'

kj.

>-) N. ; .. ' -' • ••

u..

[...r~ . N ~'. [.. .,(., ,T .. .. '--,

..K...k..(..~.k

.Q .. .

r s>

â

(9 ..•& . [ . . . . . ..k.)

X;... .. . ; -  

S

°SR°}'k³M' 

'[Y

 °hD n° 'kk:>: LX''''M:M~M'YYlK'' .

k> saluei.

•... k

[....: (v N -. -~... ..•.

'k....~ .•••. ,,( (.[..Q fk

o N.k

3..

Kh

,.,. ':

j drbj-pulst.j aetra pjraetlsms sa usj lde varods ejsj as.

M.N°~eW°:°Z~°l::.Lk°>: ia

k Z D ° D ()

hdrbjs l'tk Mj prmblrj parsdej iak pkurjkL.K '-'.N •...•',/.d. •. h . , [ . , / N.( ,> .N T

tN

.:.. (,J.N ~.( ...K .J

K

´....,..K. T. TT

N . ..

k) • .•

parbmta jk `ujruem uej bjydr pralmsmüe d nustazj v a e ak usd ia asa

prdedbora dosarvjlm

~ [ k   [ , .

:~  ' l'[:'\:3':: eds

t   ) .: :

Zk 3:}L 'k:â ~:6( ldbd >>::L:k'L'

: N.. , ,.:

N>-,t6.k. 

Û-'

d J

q

k.t~N ~'  ~ .'6>) ,->:., k)6) [. ,T,

: .k

, [>. •.

: ( . • [ [   ,

ue

:.

k a

Q:k '

su rm

Lkk:'°

L 0

;k

3':' bjtm ljk .

• :3., ••••••.•.•• . K~ L.h6k.k. (.. .:. ;.~.:.

Kds prdedb..oras iazedstrjhmvds sde>

kadoj

asta,

astj

fdêoj

astds-js

.. .

(~ .

paoj

asa,

/   3:

astds-js

sj

uej

upaoj

asa,

  3 \ j .

ubmoj

asds-js

jbdgj

jquak-Gj

jbjoj

fuarj

qua :

:

3 ; > > ,T : N

j, 

.~h -> a,. :

M~~..t.. '~

fdêoj draboj

ístds sde euastrds.

Jbdoj fuare ko'mrê

`um`uê, jquakkds sde

ia bjiarj.

_doj

m

pdrêoí jbdoj fuarj `em, ísta as b-andr qua jquakkds.

Lujeid ae

Me

drjlmüe astds prdedboras iabdstrjtmvds vje sa`umids

pdr jinatmvds

iabdstrjtmvds

ia jeêkd`j hdrbj, lubpkae aetdelas hue-

lmdeas ia ístds y kj iabdstrjlmüe ia kj ldsj quaij galgj (ka uej bjea-

, t : ' •

:'(: . bjs rd ueuj y ljta drrlj .

_doj fd jpmfê Sarþ rlbmojpü fuí. Astj smkkj as trjojnd ia Saird.

Qbmoj ubâ bmtê

m

tjmru fuarj. Asds emúds sde gmnds ia akkds.

Fdê oe :-3~¡

: : ° : :~ f r k.

pleaboj '('6

A >s - , - M - ': \ vjljs ~DM'k

vuastrjs,(  N..[.

a.t NM .' .. ,M.. vN. -,. ,Qt '. .

kt..

Q ••..'' •..

6,...>6 ,..

: :. '.

(:. :.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 32/110

- 9:

?.' Jivazdomds id ku`jr

y

sus `rjids.

<. Ldenu`jlmüe ia varod ejsjk fjed'ü ljesjrsa (97 `rupd).

lgí

lga

f

lgí

kQk

a k k D kP:k7 'ü m

ea d

eií

ea fjea'ü

eiü

ej el fjea

m

gj'í

:

fjea 'ü

gj N í

]nh 'k

 

f

jeaü

m

.. ((.

m

úee

hmjeü

fjea 'þ

Ie k k

-6:.)

hâjuí

fjea

'üm

•• . . . . .. .

(.. '

,

drí

kdjelü

r

ej

d r í

fjea

'üm

ra

([:' .',

N.- [.••

 

: .,

 

paeí

' :' •

paa paea

ljea >d

paa

ej

Fjea D M

g.f

:

fjelü

g.f

::j

:

f >ew>~'8 :

Xdljoukjzâd.

uf> MþYmaora > ekY6 ¡,::Sk( k, ....~>° n~~,,:,.,.

...,.6: •.•.•.

:°.9 n.  [...>.'M;(, :.°.~...e.. t'm

•.9 ,:::Q::Lt::, rmaera 6 u.gtk:9k .. muu rd :, .k.k.  •..•.3 :,Q,k.k.uK.,-  kN,Q,uN, gk.kG) k-

9)¡ '>

., ,; ¡p.a -6' • fj h:,'

q[>>.'¡  : 6 . 

e~ tmld 6y .  . ~

:,

3-

k°° -, ,~

t- . ' t . 6 • •

:°...

' : ~

p •.., ,:, i.•KMMD, rje`ud rQ'N;, KTkQ.~u. ~'6Êm'D, .:KMNjKk\k

k.ND

N,.

,k\.\, e:3:k:: .:,

::.:,

vmruakj

e a s r r e >

r ....•

omruê

t'kg'¡' ..

-y°:N'Qe: •..•

kN

3

g...,.

sureemu

\''':''''::''-'6D~e'

  k ; ¡ ° j ° >   > ' ° M °

K°..•..

Lo.K., :.m:. l . ~ T T , •• T . [.N.kk.-k,  --  -- MW)

.G.t. (•...>.. ,~t..k ..

û.••. tN.k ,(.~,.t'-.(~T .. ...)

idkdr (ka ljoazj . jeâsê

: >l>°°6,k>--,k()K'

(:/~ dâid > ~6>k° :''''(6°6 idkdr ia buakjs .

.•..v ••• [ (J... ,~ , N..- ' •.•  ,....kd @M.QT,   - . t. . .. ,.K,. N..-' ,Ki. ; . : . • . . . . • :6 [..... T..K . ....'  k.. [......•...Ê.,., ,

pâ 'ê

rjsm, idkdr ia

astübj`d ~ ûí r~ksk,.

idkdr ia vkletra6 tasê rjsr, bjk

ia dnd, tâjsâ, bjk ia

kj.

vlnm`j 6 farjsâ, mesdbemd6 tkþ`uM,

imsaetarâj ,

ydydm, gmpd6 uúí, aazlbj,

urí,

arultd ,

f]tm't,

varru`j6 kre rþ,

sjrej6 ; t â 6

, gm

:  •,,. R

k' ,... 5,. : :

`rjed6 ruru, blejzde , yjtm :, `d del rbd , 7e7Y: O  â'drþelu d6 MQ ::,

t g

,,. : t .• ~ :, ' k>k '.

J J k

dsar6u u pus.u, ds ldevursj 6 rubumj, bj da ljuarj , prsjpa tu 'a,

jh'tdsj. '

1. Kalturj, itlrjid. mr jiullmüe, hrj.s,t)s.

Yk

->' '3 -::3 ,t ( ':'  ':t[:'..... : , • ., :)( ....'•.:.

..•. ~ :'.

as

'°Q ::N:M

era, rvul bdjamlej ~N~.~ rlrj.

]d, bm edre

ora

as

Satrdej

@übaz, Lgí

akma rlrj Satd

Ldba.

Lübd sd kkjbje tus pjiras, Bojímlgj garj eia ru gj eil sm.

::m pjira

\'L

kk jbj. H'rjelmsld y bm bjira Idkdras.

Lga ru garj Ymfþ gj

lga \M

Kdkü.

Ide @umkkarbd, iâ`jba, lübd as su jpakkmid.

Sj 'â

@myí

a ra lgaoa bojímlgjpj eia rarj yd 'ê.

Gj 'ífuarj d `ujpr eia kfíra.

]j gj új

úaeü

tupê fjrjpê pa .

A ba'í fdoj eia ru pa.

bjbü

bdü

bddoí

bjbdoí

bjbdmtí

: .K

jjjtujpa

jsupa

tdoêm (r. g )

âkrk

 

e bu`uej pjrta

 

>: e::(: ()

>6 'S:

:

:

' m

,

:-m.v- .t.N

rbsred

(~K

t.

~N

:5[):' ,kkm

ur

 

:

iaralgj

R'D(XYY,6

pdr

jquâ

 .

kj.

& . •••

N..   ..•. , .•.

kj

mzqumarij

pírupm

pdr

'

,

j

,~.•.°:'

jk'  :

ae

hraeta

jbürupm

pdr

jkkê

sdora,

aelmbj,

jrrmoj

d eê ru ¶ 6

pdr

tdijs

pjrtas,' ~

t..'.k.h.k.

.~

,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 33/110

K

r  'LYD, k[k 

:<lt

  k6 ° • 

.n.'5n •• -.

rr

_

eâk[\> :. Srdedboras pdsasmvds. Suelmüe ia kds juhmnds

,,,   .  : o ) M>r .

ta, â t í , atí, ae urude ua ds prdedb ras. ->>.. rdbdbbds.

- <. Jivaromds i< tmabpd y sus `rjids. - 9. Ldenu`u-

lmüe ia ]3:'))3 (huturd). --- 1. 'Xdljoukjrmd. - @.

Kalturj,

imltj ...

d

N°..•

jiullmíe ralm s > jlmüe

'X'.Q'-. , Kk (~l..6. '- ,~Nk, a ta.5.) ••

-

:. Kds prdedboras pdsasmvds sde>

lgabojí

bâd-j

újeareojü

euastrd-j

eareojí

mbojí

tuyd-j draboj

suyd-j paelbojí

 '''>'>~'>>->,'.'~>1'~:''''ko~6 :~:: k ':

. ' . ., 5 > . > ~ ~. . ~ . > . > - ~ ~ .

N .

û>

a ~[,.[>>..{¡

 

uastrd-j

su-ia akkds.

Fd bojfê lgaboj 'í, astj vjlj 'as bâj.

ubâ

jrjeiufê

pktê mbouí

fuarj,

asds

kmords

rdnds sde ia akkds.

bourmfê fulrj plulboj 'í, kjs bukjs sde vuastrjs.

~ ~H} ,,~ '¡ '

K

r . ... . ,

: o

ds

sb>:N3<

jubletjtm vds ta,

mtí,

ata,

QMk:Ltû\

j ds prdedb ras

parsd-

ujkls ije j ístds kj sm`emhmljlmüe bmsbd , an.>

lgltí j yjpü , yd bmsbd kd gj`d , eiatí ra

M'Q, tþ

bmsbd kd trjas6

drltü

:'3 glfê, Edsdtrds bmsbds kd

ousljbds 6

gjd

fuarjmtí d' yufê,

akkds

bmsbds kd bjtje .

?.

Sjkjorjs

., r ~

edblerbjs.

bodm vâodrj

yj

l j o a r

tâ >

jvar`dezjrsa

bodâ

qumtjr

yj jlarljr

t : .

ejrmz

bod'â

pmljr

yj

' abpdkkjr

puetj

bodâ

lujetd

yj

r a`jr

tm okjeld

bod ':

ldkkjr

. • . . .

drbj

., :

bodm

'• .~

hrutd

: '. :

ldun uetd

` u j r j

j .

. l j a r

fuê j`unard

J

jkbj

tk'êm

suidr

fuj iaid

  -

sdborj

tkhtm

`jelgd

,'

fu'ê

lmeturj

J

astds

< .

Jivaromds ia >tmabpd y sus `rjids.

f j j r þ , t j r i a

fjjruoí, bês tjria

fjjruatí, buy tjria

fjjruataoí

fjjruatarlâ

pmj

'í,

km`ard ,

pâjaoí

pkjatí

p â j a t a oí

ptjatlrlâ

oDÂ, prdetd

odmoí

odmatí

odmltaoí

odmatarlâ

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 34/110

-9<-

9.° Ldenu`jlmüe i a 'varod.

.Huturd Mbparhaltd

ia

Meimlj

tm

vd

varod

OAOÍ,

vdkjr.

lgí

j

oaoí

ea

lgí

eij

oaoa m

lglea .

eií

oaoí

. N

eid

r a

oaoam

lgdea

ra

ea

elkþ

gj'í

'

 

gj'í

eid

odoam lgdea

d

dadaea

oaoí

~

eie,

yj

oaoam

lgakka

ejed

yj

ea

kk jed

,

:'3

oaoí

-.-, m[

drí

eid

:'3

odoam

lgaea

dra

kKv

paa

pd

o ? o 8

ea

p~ ~@

eij

Y)7

odoam

agaeaX T .:

g.f

d

o ? o í

::'~

g.f

::(.: 3

oaolm lgaea

1. Xlljoukjrtd.

,

,

, , , - t  +' 't' . t

jejbj, pjraetasld6 jej, jbd) pjrraetl 6 ?Gj

Ka a -jb d la , pjr ta e

a

ljrejk larljed'

ed

::D;:ejm,ed

sakkd

pjrrletas , tþj, ru, pjira 6 tjmtê,

 

.

, .

. .

pjpê6

tuje`ê,

pjirjstrd, pjirmed6

:';:[

gmnd iak pjira ,

rjym,gmnj

iak

;>ki . :.,.. , ..•m ']) d' . ~ir..

 ; 

.,.. .~.': ... •':: : ' k '~ . ~ .

yr)()

  m.. : :   >   {'k :

;

pj ra, \M, bjl :':66, smje`j, :::þ. rjstrj YQK;[. remj , kK.,-.kQ3:, Êk~ND ua j bj-

ira 6 babom fumboj'í, gmnd vjrüe ia kj bjira6 rulbom fuâmj, gmnj bunar

(ka kj bjira6 rjârje`ê

y

rjymrje`ê, gmnjstrds d jgmnjids iak pjira6

o

.. , gm t : ..,

>: : T :   • •

o  ~' .-.

tm

bab mrje`j, mnjs YD\ d j .enjuds

u e

kj bjurl ,

u u tr ,

:':: :, KMD6 \::, kj6

tjbdâ, jouakd6 tjbdm pjoí, omajouakd , yjrrm, jouakj6 tabmjrmrü, ematds

ia kj jouakj6 tabmjrmrü-t-mrþ, omsematds ia kj jouakj6 tjbâ, ematds iak

jouakd.

8. Kalturj, imltjid, trjiullmüe.

Gdnjs iak êrodk ljâijs

. m

u`uatas iak vmaet.d sde.

MN<7

mkusmdeas par~s

sde gdnjs

jy  i8ppaeimijs

iak êrodk iak ldrjzüe.

(Asprdelaij) .

roÞ'þ

rd`uí d fum ojlfu ü

..,•••' - t,' ': '

kDQ k:

eare

ed sjrjt kj .

Fu bodrrþgþ ramoj dpê

gjatí fjjoü rd`uí

hma 'ê rjfj j - j `ujrí.

(Yrjiul. ia Ar`umsj ).

Gj 'í fuarj eid

yjpdm, lgí

j yjpü e a d

Újeí tjbdm eid `ujprm lglea

m

yjpmfê

jrm,

Lgd tutâ d fjrþ d`j pa.

Eií :'7 ê ea eia fmgê `um.

Eia

\M

d

` 'u jI M

ed.

.K

Újeií yjrMm eid þm lgjea

Sde`j

(a

redm) asta pjpak jkkj iaojnd ia kj jkhdborj.

]d ed gjrí L~(). ]d kd pdeirí sdora kj basj.

\dora kj sdpj ljkmaeta ík ed tdbj.

j`uj.

Yu bjed as bês suame (fk'j oa) qua ak pmsd>

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 35/110

pb hralulet.a

pþmoí

prmmatí

púmataoí

e]kka t,a -ra Â

 , t

rej

> > Q }

'as rjí jetas

J o

rja a

bodâoí jetas>

bodâoatí

bodmoataoí

bodmoabâ

KALLMDE : 9 ¡ 6 M

YA~'MJ\> :. Srdedboras rahkaxmvds. - ?. Jivaromds ia

tmabpd

y sus `rjids. -' <. Ldenu`jlmüe ia

varod

ae t.ma re-

pd huturd. -

9,

Xdljoukjrmd. -

1.

Kalturj, imltjid, tru-

: ., h

d K:LLMDe, k'j><7\.

:. J kds prdedboras rahkaxmvds ba, ta, sa eds, ds, sa ldrraspdeia ae,

`ujrjeâ kj pjrtâlukj (prahmnd)

- > / , ?

d

âma,

ísta pjrj

kds varods

ejsjkas, an. >

lgí j ylyufê, yd k::L bjtd6 ea kí ra yasu 'I,

ma bulrias , gj'í d

mmaeupê,

ík

sa pa j6

mmjeií mmu úlbleií, edsdtrds

::36<

vastmbds,

lta.

Ae ldbpdsmlmüe lde sustjetmvd, ak rahkaxmvd sa uea j ísta,

pdspdea-

i

varod, an.>

, lgí j yayrgê ydkmüm, yd ba :: .:]D kds orjzds 6 H´6a pd úlrêm futþ, vdsdtrds-

ds asljroêms kds imaetas.

Ae ldbpdsmlmüe lde kds sustje tmv ds ae

t (dslmkjetas},

ístds

pmariae

kj t y

ak rahkaxmvd Mj a, an T> ,

e

  <::ia -6

v

j vasê k, ° 'm t,- 6 (, - 

k° '- l..'6~)

ed '

sdtrds :'D'~

rlhrlzjbds

kd 

3'N>37'

. .  . 6 .N [...

.û.. ~

.:..  k

t.6 [ ..•.

a k.5. .•.•

' . N

M r

K

: 6 .i .N

.t, [.... k.k [. ~ >   'M mr T . 6>  .

M ,

gj 'í fuarj d úluimod.pü (kâa krseimoê}, akkds \7 gjlae

kj

ojroj6

J

o'

+ R

paa pa

yd

rj bDFQ, 'XD\Z   rds ds \LLQ.msj ljrj,

Ed jibmtae asta

jh3 rl6,-6Âs

kds sustjutmvds

K D

] tjúmfþ.

Dtrjs hdrbjs ia> rlhklxmvls sde > yupí, yagí, ylgl`um.

:

' {'QS'A°

Mh[ ••'[~ q

N ' N . ') ( .   : h)

edsdtrds k')  Y Yd\'D °~° k~D 

': :~::3l

.K •

;~

,::;: l,¡, kd ) '-T  ', ak'

N

vum~ .•.

ra, u. • ~

XÊ '-',   [.-.:. ,~.

~,- ]AGA>' pdr bâ, RkDm' tm, pdr jm, pdr Eds. MNjr Xds. pdr akkds.

 N ' 5 -

  'A m6

Y

M:¡'@q-rY .udr : ::  bmsbd rmd r t.m

bmsbd

pDM' ('~ k ,:'\ ':3 ata

.:. M ¡.k... > . u.....•

t-

.K m ,J ••

k...K'NTkkK'-,

K'

N.... ' ..•...•...•.•, , N .   N . k   T .

kk, . 

k-Sla pa :::7'í ple iay upa, >[>'d'<,b{ iêms j vdsdtrds.

E

-.>..k' ~ J ~, '~k t

.jeua

uj

bdm ejeilyupt-, ~,.L ~>. eds pdeabds j. edsd  rds,

HM

  .

t ' ,

4,' k' ,

>>.: .

a

D k

pd .j dyupa `uuru, l., qumara purj.

\M.

?. -Lgí j bj ' í lgayagí, yd ba GÛk'D j. bâ.

N

~ ) °   l'6

':   '2 '

k':  {) k:L:h..

eleiav agí

vd~ ~

d s

v{[,>:'~,.

:)h)Y'

]D\d k

:

3 ' , '

[ , X

K  ~.- ..

n ~T

t.

N [..- [..

, '

~.N. TT..••   ••  ••,k,.kT~.' M N,. [..:..... .•.•. '.

Eií ra 'pufê eiayagí, tþ ta râas ia

tm.

>}- MYj'8 felrj d

yjpü

myagl`uâ, N~e37

gjlae

pdr

bmsbds.

d

, ., ,

galuâ

:['  2: h'

ra rd ::'>>3 drlyl

ra`um, :~

ds.

jel•.

jbds pdr ::373 trds bmsbds.

:

' '' '}

k' k t ,.

lea j XMk 'í K leaylul`um, yd ba u a vee

'D

pdr eu Gusbd.

?. Jivaromds ia hmarepd

y

sus

`rjids.

Rbt~,oí

rbjmtí

rbumtao ,

:  3,...[...,: (k

]bjmta>rlk

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 36/110

- 91-

.<. Ldenu`jlmüe ia varod ae huturd parhaltd GALGÊ, var.

X Tt~'X~~'n

>'~>.'>'N.ktm[.'´~ tY~

Sdrbj

j h m r b j t - m - v @ K

NMkdrbj

ea`jtmvj

lgí j

galgê

earjü

lgþ kkij

gaagjm

lgaearj )í

eií

ra

galgê

earjí

eií eia ra galgjm lgaearj'í

gj'í

d

galgê earjü

gjí

eid galgjm lgaearj 'í

Gje yj

gllgê

earj 'í

eje

eij

yj galgjm

lgaearjí

drí

galgê

earjí

,

eid

galgjm lgaearj 'í

'3

d r a

.:'3

paa

kmalgê

rmarj 'í

  -

eij

galgjm lgaearj 'í

a

paa

p@

g.f

d

gllgê

earjí

: : :-

eid

galgjm

agaearj 'í

• . : .[ ..

9. Xdljoukjrmd, jejbê, pjraetasld.

ak e. jk gar. bjydr

ak :: . jk : : a : ° . baedr

ak G. j kj gar. bjydr

ak G. j kj glr. baedr

rmfa>m

k k o k

rameim

.rameim bmrm

rû >.í kj 6 :.j kj Mmlr. bjydr

kj :[:.j kj gar. baedr

kj :[:. jk gar. bjydr

kj

eM.

jk gar. baedr

fmpû

fmokf'm

fmo'm

tjtmû, sua`rd6 tjmlkmü, sua`rj6 (iak gdbora).

baeiuoê, sua`rd6 baelkm, sua`rj6 (ia kj bunar).

kP~'û, yared6 tjârjtâ, euarj6 ydjtmû, ldesua` rds , pj

tuom, jearjed ,

tdojyê, luújid6 (pjrj ak gdbora).

eirom, luújid6 (pjrj kj bunlr ).

dufa 'R, luújij6 (pjrj kj bunar).

rþ, sdormed (imla ak ::. j kds gmnds lmi garbjed).

yatmpí,

sdormej

(imla

ak G. j kjs gmnjs ia kj ,garbjej) .

pae`ê, sdormed (imla kj

: [ - ' K

j kds gmnds iak garbjed).

údbaboâ,

sdormej (imla kj

R 'X : .

j kjs gmnjs ia o. garbjej),

1. Kaltur j, imltjid, trjiullmüe, hrjsas.

Bod agjrj d b d r

(pdea)

d f í

fupí pN

pa klm

'mo'mk'ê

pu f þ .

Fd fdtr bodaeiê pa

m

yj' (ljoa ) ruodgjpmpdpê

Bojíra eií eia ra yepdm ::'? rlbomjpü.

Lgí eij yjpdm lgl

rareomjpü

lga jfê k'j\k `um.

]d vad ue pênjrd ae su emid. ]d ed   X a d ejij.

\dora uej basj kjr`j edsdtrds ldbabds

> > M : : ê

ae ak ldbaidr.

Ljij jkubed tmaea (d `ulrlfü ) su

n

m) Aord, lujiared y kêp mz.

´ Jiüeia vjs  

kd Ia iüeia vmaeas4

Xdy

j bm

ljsj'

Xae`d ia° ljsj

bjbdpj ra gd'

'.

bjbd`um :: ? yu

j gj aga rd`j pl

j yu aga Yd`j, `ur

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 37/110

: -

újeiþ âmj ba

dydyupü,

Eds. eds ijbds ueds j dtrds.

  ~. , , -0 } : : ' .

pla }ka ela dydyupa, [,ds. as mjurjms ueds j dtrds.

? - G. f uarj d rej [~ dvuagí, akkds sa bmrje Q::3\pdr dtrds.

  .

Drí rd hâa> í dyulgí. Eds. gjokjbds ueds pdr dtrds.

,- - .: .)'

: E

Y

mt :

, < - ejeua yre p°a j, dyua rl`um.

: 'D\.

eds qumtjbds ueds (a

paa pa bdeiê dyuagl`uâ, Xds. ds rdoêms ueds ia dtrds.

9 -

Drí

:'3 yjpü dhmleimoí,

Eds. gjlabds ueds lde dtrds.

G. fulrj d

fjrþ

dmmdeimoí, akkds

ldbae

ueds

lde

dtrds.

dtrds.

- - 9 h < -

K

jlards k-l r

. 6 6   . d • • • • i  ~

'M'A

k[¡h M~

\ .• Srdedboras ralâprdlds ') ~ivlromds ia>.¡kX..6 6mM¡ > .K, .:.:..[,6, {) :TT 6> .•

5 : >.>..>....

v • - T .

.. m..[.

t,° .:.Q t, k.°

tmabpd y sus `rjids. -- > < . Ldenu`jlmüe id varod ae tmab-

pd pratírmtd. - ~KXdljoukjrmd. - \. Kalturj, imltjid, trj-

iullmüe, â'rjsas.

:.

NnD\

prdedboras ralâprdlds ae `ujrjeâ sde> yd, hâd, ísta pjrj

kds varods ejsjkas, an.>

~ i' :..

: :

eje a yj ydpdpm u, edsdtrds eds [.~j:k:3\rjs bjeds.

Saí pa ydyuruprtí, vdsdtrds ds oasêms.

gj

felrj d údeupê, akkds sa pa`je.

drí

:'3

údpmtroû, edsdtrds eD~<jyuijbds.

Lujeid ak ralâprdld

\{6 ::::',N

j varods qua abpmazje lde g sa`umids

ia j, d,

::,

ak varod pmaria

kj.

: : 'memlmjk y lujeid vj sa`umid ia a, jk pjr

ia pariar kj.

::

ak

k'L 3NM NrDLD

~> ('vuak va ia

yd ,

úd ae yu, Nmu, lujeid ak

varod

a s

ejsjk, an.>

gj újeiü yj.

k.=~ûgþ,. edsdtrds R:37 jbjbds.

g

  .   J t

: - : . drt~

:'3

::3j'j, edsd

6:'D\ ::3\

jbj`ubds.

}

 , -: ..m' N ., h ' ,.

:3 pla pa yd ¶rpat«, vdsdtr ds D\ jI(] ltajms.

gu g. fuarj d ydep'mtm, akkds sa jkljezje.

ou g. fulrj d úlu`ujmhm,' '?: : d s 7? lelu le tree .

ga ° >> 6° kYMQkt -. °u'-' [°':.e. °~'(:edsdt .•

 )e

:'3 '; > vabds

... : • ( ...: . ~ . -  

ty 

aKd ••• :...- ~..M....kk,.., .k v[

.:..

kn.>k

.t ,

N k. , .N .

.: ~ . ).

ga pLl pd úuaedm, XD>~DtYD~kds Mkjbêms.

Dtrjs

hdrbjs

ia ralâ

k)k'DLD\

sde>

: - D]D]QS>(I

ued j dtrd

') )  ~:'X-'MMN~ { ~'.~

, - ( k.}n .n'

'~i~,:

ued ia dtrd

9 - DÚDEIMOÍ

ued lde dtrd

ed

S3:'

dtrd

Eütasa kj bjydr lkjrmiji y prdpmaiji ae : . 6 6 : saetmid ia kjs axprasmd-

~ : h ,   : .

ds `ujrjbls ae ´ \ .drrejs ralmp rdljs y rlr aWkX´>\.

y dtrj

X('0.

ldesm ejbds astj dosarvjlmüe smqumarj pjrj iasvmrtujr

ae pjrta, ia sar pdsmoka, kj' pdsmlmüe ia meharmdrmiji ae qua sa gj

bjetaemid menustjbaeta j euastrj kae`uj, ed dostjeta pdsaar tdids kds

akabaetds qua ljrjltarmzje j ue v-arijiard mimdbj.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 38/110

90 '

?.

Nd.ivaromds

ia tmabpd y sus `rjids.

uparmrí iaspuís jrjfjí lujeid

uparmríoí bês iaspuís jrjfjaoü euelj

uparmrltí buy iaspuís jrjfjatü lujeid bmsbd

rmrí iaspuís jrjfj.' í pl oí gjstj lujeid

rmrlbâ pdld iaspuís

sjpâ

' ê

ue

rjtd,

Q::

bdbaetd

upam iaspuís sjpmjbm ue rjtmtd, ue

bdbaetmtd

QpL`:Q

iaspuís

sjp rjm tü

ue rjtmtd,kkkk

bdbaetmtd

upa`umoí iasia aet dulls sjpk 'ê-pâ

'ht

ia rjtd (>:: rjtd

<. Ldemuqjlmíe ia varod drimejrmd SQFÊ, raâr.

Sratírmtd Mbparhaltd ia Meimljtmvd > 'y d

' ra âj .

Hdrbj jMmrbjg've Hdrme« ea`jtzvj

agí j pukrê ojrjí lgí eiu

eií : < pufê ojrj

'í eiü

eid

gjí

³

pufê ojrj

gj,'í ejd

Gje )'7,

pufê ojrj

eje eij

ek[~ R'3 pufê ojrj

drü eid

pL 7 pa pufê ojrj '8pa8 eij

g. f d pufê oerjí g. f eid

9. Xdljoukbdmd.

iâj jrj

sabjej yjs'm

rd oê

bas yjsN>

e

: ': 3

rd u e a k

')::

:

-,[6

k ~'  'í

:. M[..t K

N(t6,

u..

ra

pufjm

ojrj ~

pufjm

ojr>' '-,

(.v

: . . . ,

yj.

pufjm ojrjü

:'(}

pufjm

gerjí

R ) a

pufjm

ojrj

':):::-~[m

: ' M

: . '- : [ ... ; . .. 9. .

¶uul

,

 

, - 6

.

aeard yjsm pltlm

n[,>o V'L6'D

6~0tk6°~°m

bdfüm

bjrzd

,~ ., \M

bodgjpr

] (.t,T

: ' •

yjs'm

. ,.

>kD~~.°km

e-ueae

bjyd

vjsh

,.

MK.L. N

:'3 ':

N

ue

:3

yjsm

k'd~moí

m

): 6 h)

  . r ° :  - ; ° 6

R 'd>mltL ~

k....N •.•

.~ ( : ,' 

ík`dstD

yj>><:

r ro âtþ

7,6

:mtmlborl

- .

y;:\:

rledm

h '~'~-~'~'S [

];: >6 k

pdr.m

, v •.t°.:.., • • • . • • •

e ,d v mlb orl

yjsk

 ..: '

pdr.uml

imlmabora

  '0 ' . ( ')   :

rjf þ

(~..,

: :

l

~[k'°.°k

elt> ..

J

::.:.[. ) i k'[' ,[.-.

bjrtas ,u'j bdfüm

bm a 'rld kls

 R''': Y  :)3:' '-)':'

...•..K6 .,,')

(t ,( ..•

kkm. MKkR>

NQL'[''Û\

jrj mrueiâ

vmareas jrj pd

sêojid þ k '; > > r í bodmoí

idbme`d jratí

jrj rdf>m

.j ru ydp8

• . . •   ' > :

f j

:)::':

..kk ( .

[ (9

K>

.•.••.,. ,:,

.: .,; 3: t a

7uj

Asta

Dasta

boârhjmeiê

rdmeiê

fujrjgâsleiê

fujrjgâfaeiê

preejvlrj

varjed

dtdâmd

mevmared

jrj

: 'd 'm

1. Kalturj, imltjid¡

trjiullâüe.

]

jsâ

jbouí pa j gjel

(mrí)

j `ujtê.

Lgí j fjrþ pj Ymrí j hâaedea j fa (idrbmr).

MMj'í dm trpam ojafuü

m

(su) fltr. '

´

'M'þ quí gjrê¶ bjújej4

Bjújej

yd

mrí j trjojnjr.

Jy tþ quí gjrês4

]d bjújej iasljesjrí (pâtu

'þ) .

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 39/110

-- 97

KALLMDE

k\~

YABJ\> :.

Qsd ia kds prdedboras ae ljsd jlusjtmvd. -'

?. Jivaromds ia tmabpd y sus `rjids. - <. Ldenu`jlmüe

id varod ae tmabpd

pratírmtd. -

9. Xdljoukjrmd. -- ~).

Kalturj, imltjid, trjiullmüe, ralmtjlmüe.

:. Kjs hdrbjs ia kds prdedboras

parsdejkas ae ljsd

jlusjrâvds

>BA, YA, KA, ED\, D\, MNA'\.

jk ralmomr kj jllmüe iak varod trjesmtmvd lubpkae ae kj

drjlmde

huelmd-

eas ia

ldbpkabaetd imraltd)

kds lujkas tmaeae kds sm`umaetas aqumvjkae-

tas ae `ujrjeâ .

]D

LMMÍ

ta bjtd

:'3

vufê

,

d s

bjtd

pd

yufê

Na bjtd

j

yufê

lgupí

kas

bjtd

j yufê

lg.

fuarj

ED\DY_D\

ta bjtjbds

ds bjtjbds

ka bjtjbds

kas bjtjbds

D_Í

:'3

yu f ê eiaoa

f

' J

pd yu j pdaba

:'3

yufê lgupí

:'3

yufê

ag. fulrj

'k'H

EIÍ

 k

a

rdojs

akkl

 

,

bdeuj

:

þrí

bdeiê

ds rdejs

ka

rdojs

, ra

bdei ê

lgupí

k a s

rdojs ra

bdei ê

lg. fuarj

vdsdruds

SAÍ

ba rdoêms lga bdeiê

eds rdoêms drí

bdei ê

ka rdoêms pa bdeiê lgupí

kas rdoêms pa bdeiê lg. fuarj

OM.N>

bd,

kkj'í> lga,

ta, ka,

eil.

30

ds, kas,

paeií, 3,

jbj.

gjâgþ.

eds,

drí,

?.

Jivaromds ia tmabpd

y

sus `rjids.

f d ê (-6':

[ (o(

6  6 (}''''

,tr>¡

«,

d'j:)a~

Gt..,; •

j Q `   í

jeva tí

t. ~d

': . . . • • • •

je`lglrê

jgdrj

jgdrj

jgdrj

bês

gdy

(Sjsjid)

ralmíe

bês d baeds ralmíe

fdírjbd

fdí jbouírjbd

fuagí

fuagí

jbouí

fulgí jreouataoí

fuagaoí

bjújej

pjsjid bjújej

jyar

jeta jyar

jeta jetajyar

kds dtrds iâjs

<. Ldenu`jlmüe ia varod drimejrmd> FQJÊ, sjoar.

Sratírmtd Sarhaltd ia Meimljtmvd>

yd ga sjomi d

nm 3:°yej

jHreejEvj

M 4dbj

ea`jtmvj.

a gü

jk

fujþ

ojafuí

: '

eijm

fujêm ojafuí

kka

eií rlm fujê

ojafuí

eií eid

r lm

fujêm

ojafuí

gj'í 3: fujê

ojafuí

gj'í eidm

fujêm

ojafuü

hâje

yjk fujê

ojafuí hkje

eij

yb

fujêm

ojafuí

drí fujê

ojdfuí

,

eij

fuj ê m

ojafuí

'3:

dra

r Dk

 

fuj

(t

ojafuí

J

eij

fuj ê m

ojafuí

da

pam

  ••  • K

paa

plm

g . f

3:

fujê

ojafuí

g.f

eidm

fuj ê m ojafuí

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 40/110

bueid

jrj

sm kd

jrj

~iji

jrj

tmabpd

jrj

iâj

jrj

gdrj

jr<:':

k

~ . t : : ,,: - ,:[ , ...,

( rjs Me .arlj jl ds jrj ejpj u-pj u6 jrj jbd-jbd

imj ldrtd, orava jrj bkþfm, jrj jtþ

i : :

 ,

: .. ..

td> d a (Me jrjejum, jrjbaba, jrjyj

iâj saújkjid, pkjzd >: : 'G. gledbouú , jrjoâ

iâjs sa`umids jrj ydjfâfuí

iâj ia jyued jrj

y

afdjfþ

9  

jrj pjeí

j r j

pjpê

jrj jpâpjoê

jrj pdrjoâfh

jr j ûjoü

':; :

G(~

( . - 6 >   t ( • .'t .'

j rj gj prgerí

kuz i(~v~>Nj tutjmeiâ

Ruz a k íltrmlj jrjtm rmeiâ

('kâ'atk'namiji jru tm r mf ê

9. Xdljoukjrmd.

iâj

hrâd

jrj

:'3

  . m

iâj

ljkurdsd

jrj

gjf(K ..' ~

K,

iâj

gþbaid

jr j

r a   þ

iâ-j

(: ,.,

kkuvmj kkrj

jbj e â

~X

iâj saad jrj

: -

je (k'j

t ¡'K

s l -KD

iâj turomd jrj

semyuom

iâj

lkjrd

jrj

vafuuê

 

iâj

kmeid jr j

pdrê

iâj

ekazrl

(k

re

  M I

me vjtþ

; >5

[.,., K 6. ) .••...• ,

iâj

ia

hmastj

jrltí

kuz

(`aeírmld )

~(kk

tk'm

raeiâ

gaeim

° ~ kJ4

X ••...•...

kuz

iak <3:

fujrjke rleim

kK:z

ia :

iâj

, .,

jrjeum

kuz ia

h'uazd

tjtjraeiâ

. 'k>r-6

iâj jsw`d

iâj hmejk

iâj iak numlmd

iâj

ia

trjojnd

ljij iâj

baimd

uâj

ia iâj

y

ia edlga

>N,

Kalturj, imltjid. trjiullmüe, ralmtjlmüe, hrjsas.

Smg j :'/' k°'M'p újsameim : [

• ( .: ~.t~... ..K ' ••.••.••. T....

n

: . ,

hâj gaeiþ jym6. bdb gmr'm,

gâjpþ boa`uí m>>6mr'k

() agdrdrdod mtjtk

p'? ,

ejeií tjpmm papü `umpa

hmj údjúuê gjtêmt.íea

gj eil jpâsê N P gj aea

aga bod rjâgþ tumlgjgê,

:

: .-. ,

ej upaml kj YP-k ba

jyj

:

t

ltê :'3 vurubtael

••...••.• (.9. ~ •••( kJ

k.

: -

N,

.r '--'.

(Jk:` '<: N, @dezêkdz )

Il udaoa

(~k~

ak

pkaemkuemd

ojnd ak jkard iak rjelgd,

bmaetrjs Ga aslulgj j R3 kands

ak rumid iak urrdyd

jk rdbparsa aetra kjs pmairjs,

jorjzþeidtl buy huarta

jk dâid ta imrâj

R3 bulgd qua yd ta qumard,

y astjeid > N ,   >6 Â buy nuetmtds

buagds oasds ta ijrâj,

Iasia jyar ~í bulgjs pjkjorjs kkQh>'X>:\,

Ed sjoas iüeia astê bm garbjed bLk:DN',

Yu tâd huí (d gd) j ldbar lde tu garbjej bjydr.

Am

pjpê

eií bodâpj

újm

ba fdêpa.

MMu.'í fuarj eidm pjpê

fujêm jojúa

ba.

Fdírjbd `ujrj agí jm pjpê fujêea jojú« 'í ba.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 41/110

- 13

KALLMDE : 0 L h .

'hA:mJ\> :. Ak varod. \u lkjsmhmljlmüe ae lujtrd `rupds.

Ldenu`jlmüe

jhmrbjtmvj v ea`jtmvj ia varods drimejrmds

y

ejsjkas. \us íjrjltlrâsÛljs prmelmpjkas. - ?.. Jivaromds

ia tmabpd

y

sus

`rjids. -

<.

Xdljoukjrmd.

9. Kal-

turj, imltjid,

trjiullmüe.

hrjsas.

:. Kds varods ae `ujrjeâ sa lkjsmhmlje pjrj.

\::

ldenu`jlmüe ae luj-

trd `rupds,

ia

jluarid

lde kjs ljrjltlrhstmljs aspalmjkas ia kjs

iasmeae-

lmjs parsdejkas qua sa utmkmzje jk ahaltd.

Ae kj kallmüe , : : ) imbds Mjs ilsmeleames parsdejkas pjrj kds lujtrd

`rupds ia varods, qua ed tmaeae aetra h6â smed

oM°7X(,>~

vjrmjetas.

Kjs iak

prmbar

`r-upd sde> j, :>:>>, d,

yj

(új), :'D, pl, 3, qua tdbj-

rabds pjrj aesjyjr kj ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj y ea`jtmvj ia varods.

drimejrmds

y

ejsj kas ae tmabpd

prasaeta

ia meimljtmvd.

Xarods Drimejrmds> Sm'rr J,

quaijr

y ]-ZS h,

jpratjr

Sdeej

Jmmreuûmuj

Sdeej,

ea`jâþNj

lgl

j

pmNJ

lgí

eij

ydpe

eií k[~ pûê

eií

eil

r a

y d p M m

gj'í

d

p'mtê

gI.'(~

eid

ydpû

h K j e

yj pN>tê

eje

el:j

yj

y d p k m

drí

r d

pû.ê

,

d r a

:

:

': 3

:'3

yDpkk

.• . [

..

paa

pa

p 'ûê .

kwí

eij pa ydpe

g.k[>

d

p] tþ ° g .

,

eid

~

ydpe

XLk 'vD \

-u

:

::3:,

: ,

astjr

,[

jsj

L ~'

p Dk : ? r

y

..K •..

d.,

m-û

• v-,

- - . . .

.

 ,

~>

. l : N . í

j

J

3gí

ej

~

:::3:

::':

eií

r a

bjk

eií

ea

raÂrÂ

gj'í

d

 

:

ID

krm

p.3k

ba

úje

új

kQDÂ

ûje

ej

új

m r m

drí

:'3

, . .

drí

ed

r d krm

dr

'  

bdm .

,.

pa

mr

/'

paa

pa

paa

ej

g . f

D

bD k

g.f

ed

mrm

Kj ldenu`jlmüe ae hdrbj ea`jtmvj prasaetj jk`uejs vjrmjetas qua

pjrj

hmnjr bandr

kjs vjbds j saújkjr. .

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 42/110

r->~

- I-

Akkj sa hdrbj baimjeta kds ea`jtmvds eij, eia, eid, qua vje ldkd-

ljids aetra ak prdedbora parsdejk sunatd

y

kj iasmeaelmj parsdejk,

ldbpkatêeidsa lde kj pjrtâlukj m (suhmnd), qua sa ldevmarta ae rm sm ak

varod tarbmeje ae md m.

Eütasa lübd ak ea`jtmvd tdbj kj bmsbj tarbmejlmüe ia kjsiasmeae-

amjs parsdejkas j qua sa uea, baeds ae kj sa ueij parsdej iak pkurjk.

Jivmírtjsa tjbomíe kj pírimij d iasjpjrmlmüe ia kjs iasmeaeamjs

parsdejkas ia :V~ y < : ) . parsdejs iak sme`ukjr y <hN-iak pkurjk y hmejk-

baeta, lübd ak ea`jtmvd, lde kds varods ejsjkas iak prmbar

y

sa`ueid

rupd sa ldevmdrtle ia eij, eia, eid, ae> ej, el, ed, y lde kds ejsj-

kas iak ':³ rupd ae ej pjrj tdijs kjs parsdejs,

Kj rje bjydrâj ima kds varods partaealae j asta prmbar rupd> ia

kds luj kas buy pdlds sde kds qua

&7 '

memlmee lde vdljk.

y

sus `rjids.

u:[{~

¡'(n

aetdelas

fu râ

})3)0

(pjsjid)

''' ' . . , -

::

k''' , } ) ,.,.[d

aetdelas

bê rjbd

euelj:' N ~~}

M •

,

bmaetrjs

 

,

eu elj-b ê s

yu

bjreblea

iurjeta

,

j . r e y j

G,MLbpk'L

yjo('

bmaetrjs, t e p m ê

seabpra

bdbaetd

,

lde

jktarejtmvjs

e

asa

yapk

,>

')

Xdljoukjzâd.

6 . .~ 6 [ . > ,   >r 6 . > 6:~>~

,

',

~'

  ~ 

'.  

,6 .• ,6.'

6 .6-Tu

,'

 . --

-- ',

. . . . .. . .

 ' >

Jetdemd rrdûü

Idkdras Kdkü

>p•..jr`jrmtj

Bje`jr}

J`ustâe

J`uâ

Astjemskjd

YjeÂ

Bjeuak

Bjeþ

Ojutmstj

Ojutâ

Aiujrid

Guê

Emldkês

Fdkê

Oarejrid

Oaeê

Hrjelmsld

rrmfþ'

Saird

Sarþ

Odemh'jlmd

Odeâ

H'rjelmsaj

Lgmfê

Satrdej Satd

Ljeiakjrmj

Fjeií

@umkkarbd

@

D

,

_jbüe

_jb8

ya

Ljrb-ae

Fjbí

M`ejlmd

M eê

_dsj

_dsê

Ljrkds

Fjrü

-Marüembd

kaarü

\jturemed Yuem

p

kj

Lruz

Kjfþ

N uje

Lguj

\alueimed

\tafþ

Na

Lrmstd

Fmrmtü

Nasþs

Fmtþ Ydbês

Ydbí

9, Kalturj, imltjid. trjiullmüe. hrjsas,

kkj'í d bdm mpd lga pd jrmd

Sj 'â 'M'ueâ d fjrþ yjoí d `ejga

Vkj

' > m Fjrd, Jbjoj ga m.j`

D

nyt6k)í

kGRL

yj

a `ujp6

yj

fjrþ.

Sj': Yjeâ d `ujpm jpmfþ `ujsþ pl gj újeiü yjp'mtê kâj âmabodK

Ak jora kjs puartjs pjrj qua aetra jmra.

]d pde`d kds pjpakas sdora kj basj y ued j ued :37 jprmatd lde

pmairmtjs.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 43/110

 >' M)

-- ~) , --

KALLMDE k \ ; > M

.rr,A [:J\>

:.

Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj y ea`jtmvj ia var-

ods drimejrmds y ejsjk~s(?(5 `rupd). - ?. Jivaromds ia

ljetmiji y sus `rjids. - <. Xdljoukjrmd. - 9. Kalturj,

imltjid, trjiullmüe, hrjsas.

k.

Kjs iasmeaelmjs parsdejkas qua sa

utmkmzje

pjrj kj

ldenu`jlmüe

ia-

kds

varods

iak sa`ueid `rupd

ed sa

imharaelmje

ia kjs iak

prmbar

rupd, bês qua ae kj

m

qua sa j`ra je y sde>

jm, rlm, dm,

yum

(újm ), rdm, pam,

3:.

Asta

rupd

as

pdld eubardsd y ed tmaea varods mrra`ukjras. Kj

bjydrâj abpm-azj lde

f,

p,

t, ]

ued qua dtrd lde b ::,

y

s, pard eme-

`ued lde vdljk.

Xíj.sa

kj kmsmj ia kds bmsbds

ae

ak Jpíeimla ,: 

Ldenu`j-lmüe jhmrbjtmvj

y

ea`jtmvj ia

varods drimejr-mds y

ujsjkls

ae tmabpd prasaeta ia meimljtmvd.

Xarods Drimejrmds . X;]h.J, quarar

y

SMG'm,

tdbjr'

Hdrbj

.K: kmt'te jtmv(t.

HD':':ej

Ea`jt mvj,

lgí

.

pd tê

lgí

eijm

pMMþm

k

eií

.

pdtê

eií

eia

pmkþm

k   O k

gjmí

3: pdtê

gj'í

eidm

:)'mg'mm

úje yjm

pdtê

eje

eij

yjm

p:g::

,

pdtê

,

eatd

k)kkþmr a YDk

d r a :'3:

 

pdtê

pla

eij

pâgrm

da

pLk

>pak

g.f

Dk

pdtê

g.f

eidm

pM:þm

. Xarods Ejsjkas > FDY'AOÍ~ ealasmtjr

y

BA, astjr

Hdrbj J-hmrbjm°mv(t

lgí jk fdtaoí

eií raâ fdtaoí

gj 'í

3:

fdtaoí

hmje hmjm fdtaoí

drí

:'3:

fdtloí

paí

pam

fdtaoí

g. f Dk fdt'?oa

Hdrbj E @Vnetmt'j

lgí ejm relm

eií ea ra bam

gj'í edm

bam

ej újm Ik{,G

jkk

drí

.

ed

:'3:

relm

plí ej pam ba>

g. f

edm b'?:

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 44/110

?. Jivaromds ia ljetmiji y sus `rjids.

bmagm lgmld .bodgâ

bmlgmoí bês lgmld

bmlgmltí buy lgmld

remlgmltaoí bulgd bês lgmld

bmagmataraâ iabjsmjid lgmld

bmagmbm

pdqumtd,

lgmqumtd

bmagm bmlgm sde lgmlds

bmlgm bmbm ia j. pdqumtd

bmlgm rjuem pd qumt.mk kd

<,

Xdljoukjrmd.

9. Kalturj, iâltjid, trjiullâüe, hrjsas.

]d

e a l a s m t d p d e a r

uej basj Mraetd j kj puartj.

Euastrjs ljsjs quaije uej. hraeta j dtrj.

]d tdbí bulgd bês. Ak tdbü pdqumtd.

´

Astê

Ydbês ak hjrbjlíutmld

4 -Ed astê.

Fd lga jü pmjgþ j yd`uê pj

Lguê jdojpdeiþ

`Q:.

: tþj fujrlpdtmgêrj gj eil

:'Q

jrjrmfjrj.

Bojípj ga msí > sfêojdpduiê gj pâojdpdeiê.

Bojípj ga

msí .

jfêojdpdgêrj oj

rp>â ojd pZgþ rI . .>

mfjtþ puaia

\7:',

fjtupmrr

l j p j z .

lgl rjsâ fjtþ astdy baimd aeharbd, meimspuastd.

aga

âmaae`jtþ

sdy buy gjokjidr, sdy lgjrkjtêe .•

lga jfje`jtþ sdy metakm`aeta.

lga bjrje`jtþ

sdy

odeijidsd.

jrta

jrtmstj

jkbjlíe

jkbjllelrd

jvmüe

jvmjidr

ojeld

. ~

. . .

ljrpbtlrmj

ljrpmetard

ljremlarmj

ljremlard

LDL:ej

ldlbard

l j r r d

l j r r a r d

ldlgd

jutdbüvmk

lgühar

bíimld

jrjfujê

jrjfuêkmêrj

tatârdeiê

tatârdeijrj

oaoafê

gaoagjrj

pdrupbiê

momrjpuboê

romrjpjeiêrj

sddeiê

sddeijyjrj

mmabomjomfbiê

úlbomjomkegêm-j

orrjyarü

orrjyarayê

orrjyarü fjtí

omrjyaraúü

orrjyarahmdfuêrj

pdgjedgjrj

bodoâoí

bodoâatí

bodoâatloí

bodoâltlraâ

gatê

gatjoí

gatjmtí

gatjmtaoí

gatjmtaraâ

pdld bodâ, lujetd

bês pdld bolâoí, ejia

Mk:Qy. pdld bojaoí, ejij

b. bês pjla ga, bês (suh

idbjs. pdld ydê, vjrmds,

bulgd smbuktêeaj-

baeta.

uelgd bês

buy bulgd

Me.

bulgd

bês

bulgâsmbd

aslrmtdr mfujtmêrj

imjrmd

fujtmê

parí

parmdimstj

fuêtmjparí

yjrj

me`aemard pjpjyjfuêrj

Mmorlrâj jrjei ufjeiê

:morard jrjeiufê

yjrj

hjrbjlmj pdgêpdeiê

Mjrbjlíutmld pdg êpdgêrj

garrarâj fujrapdtmeiê

garrard fuerlpdtâgêrj

pkjtarâj fujrapdtmeiê

- ¡ ,

:

t.mk ~

.jtard xujrlpd .mejrj

rakdnarâj jrjrmfjeiê

. , .

m. '6'>>mDNl rd

jrjrmfjrj

bouyjpaeiê

bouyjpapdgjrj

jdojpdeiê

j d o j p d g j r j

  . o gê

tjmb dyjr jrj

djejilrd

.

sjstrarâj

sjstra

iaetmstj

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 45/110

- 19-

KALLMDE :=;>'

~

. . >>>' .

'YA>r MJ\> :.

Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj

y

ea`jtmvj ;ka var-

ods drimejrmds (tarlar `rupd). - ?. Jivaromds ia bdid

y

sus `rjids. - <. Xdljoukjrmd. -. 9-. Kalturj, imltjid,

trjiullmüe, hrj_as.

:. Lmeld sde kds varods ia asta `rupd, tdids abpmazje lde vdljk

y

eme`ued as ejsjk. Kj ldenu`jlmüe ea`jtmvj ia as'>~Ûsvarods as m`ujk

j kj iak prmbar `rupd y kjs iasmeaelmjs parsdejkas ed sd imharaelmje

ia kjs ia ístds \Med ae kj :>).

y

< : k - parsdejs iak smu`ukj r

y >~k).

iak pku-

rjk

y

sde>

gj, ra, gd, yj, ra, pa, gd.

Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj y ea`jtmvj ia varods drimejrmds (>~ûr. `ru-

pd) ae tmabpd prasaeta ia meimljtmvd.

Xarods Drimejrmds> J, ljar

y

Q, ldbar (ia`kutmr)

Hdrbj

Jhmeej>V mdd.

Hdeej

H` a'{'

•.  kt,Gj

lgí

gj

j

l gí

eij

Qt

eií

ra

j

eií

eia

ra

Qk

'gj'í

gd

j

gj'í

eid Qk

, úje

yj

j

újkk

eij

yj QM

,

,

eidra

:'3

j d r a

rd

kmk

J

J

eij

la

pa j paa

pa

QM

g.f

gd j

g . f

eid QM

Xarods Drimejrmds> MÞ, oaoar

y

kYJ,

ejijr >

Hdrbj

Jhmryktjt'mvj

Hdrbj

Ea`jtm'vj

lgí

gj

..,

l gí eij ktêmQ

eií

. .

  . .

eií

eil

r a

rtêm

ra

MQ

gj~í gd kþ

gjí

eid

r tê m

.

'

..

úje

. .

,

úje eij

yj

'mtêm

j

k Q

d r í

r d

,

eid

rd mtêm

ra,

J

. . .

,

J

eij

mtêm

aa

pa

MQ

paa

p O

g . f

gd

..

,

g . f

eid

rtêm

Q

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 46/110

1

> >

- mN-

?. Jiva>romds ia bdid y sus `k jids.

fümlgj jsâ ia asta bdid

pímlgj I - s  ia asa bdid

jbümlgj t••sâ i ma jquak bdid

fdmlgjm tí ia asta bmsbd bdid

pamlgjmtí ia asa bmsbd bdid

jbdmlgjmtí ia jquak bmsbd bdid

raâ ae ordbj, meþtmkbaeta

raâdtü buy meþtmkbaeta

bjetaraâ ldestjetabaeta

bojloímagjrjbd ia eme`þe bdid

gê mme l

gjmbltí

gjmbatatí

gêmba-gêmbl

] : 7 p í

jmpürü

jmpürjbd

dydyê .

dydyjmtí

pltamlgj

ljsm

pdr pdld

pdr buy pdld

. .

ljsm ljsm

juequa

aetdelas

aetdelas

m ujk

buy m`ujk

ldbd ued sdkd

sâpí

. . ,

ymjpj

fmsí jpê

.• : '

ymjxje`uj

yddfê

âomyddfê

' mo'myjk'jfê

jfjboj`uê

..

,

,

pm`ujrjxj

yâfujsdfê

mtê

jpjyí

yatjpê

mtjpâfuê

mtjabo8

gârjfrtmfê

têmfâtmfê

fujrapdtâ fmtmfê

Xdsdtrds ejiêms usâ. ]d ejid jsâ.

Jquak parrmtd ljsm ba buaria.

]d oaod kalga

y

akkds tdbje (u) vmed.

Jk vaemr jquâ ljsm ba ljm`d.

Omrjfmtmfê ba gj 'í dm frtm jpmfê ratrbþ d bgdfjrjpí .gj`uê.

Lgí j bdme`í jfjboj`uê pa patlm mtjprfuê `ujbompê ra.

Fuêmrþ fujrapdtmyþ gasê mtjoí rdoâoj jm pdtê.

Lga babom bmagmoíoj

dm

frtmboê

yatjpê pa lga jrjeiufê

`ujreeâ

, . . •

ra`uj

rd`ua,

]j yjpü gj`uê Moâfuê tafdtaoí yj rafü yddfê gj kokyjrjfê.

Lga ru d `uarafü patam sâpí â d fjjpmgê modtktk.

_d 'gjêrüvea 'fdarjbd yj

gj

gj`uê yj `ujtê .. '

[ . ~> '

<. Xdljoukjaâd.

dr d

fujrapdtmyþ

m

jyþ

fujrleltm tM

jzjij

(k^

kk'7R

,K

mtjtm

ldora

fujrapdtâ pktj

fujrípdtmeþ

gmarrd

fujrlpdth

jlard

fujrlpdtâ

jtê

pkdbd fujrapdtmboí

jzd`ua mtjtmboí

jzuhra mtjksk

ormkkjeta mtjoarjatí

imjbjeta

asbarjkij

mtjm taoí

.: .   ,

u

mtjoí M' M.:o' m

mtjoí rde

mtjoí ektj

t

  .

zjrmrd

ruoâ

9.

Kalturj. imltjid. trjiullâüe.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 47/110

18

KALLMDE

?@ ~

'YABJ\> :. Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj y ea`jtmvj ia varods

drimejrmds

y

ejsjkas (9

Z

`rupd). - ?. Jivaromds ia jhmr-

bjlmüe, ea`jlmüe

y

iuij. - <. Xdljoukjrmd. - 9, Kaltu-

rj, imltjid, trjiullmüe, hrjsas,

:

J kds varods ia asta `rupd sa kas kkjbj

¡¡

prdedbmejkas , ae Yj-

züe ia qQ'7 kjs iasmeaeamjs parsdejkas qua sa utmkmzje ae

OQ

ldenu`jlmüe

sde kds bmsbds prdedboras parsdejkas, baeds ae kj <').parsdej.

aga, eil

(ea),

m, újeiü (újeí ),

drí,

paeií (paeí) 

m.

Kds varods 'qua abpmazje lde vdljk sa jetapdeae j kj rjimljk uej

y d uej ú, ae kj <~ parsdej iak sme`ukjr

y

iak pkurjk, sa`þe qua ak

varod saj 'Drimejrmd d ejsjk>

joþ, rasdkkjr'6 lgí lga joþ, yd rasuakkd 6 eií eia joþ, tþ rasuakkjs 6

gj 'í

myjoþ,

ík rlsulkkj , g. fuarj

myjoþ,

A. rasuakkje

êgü,

suspmrjr ,

lgílgl

þgü,

yd

suspmrd6 gj 'í

mâmjgü, V>:

suspmrj6

gj 'í fuarj

m

hmjgü,

akkds suspmrje.

Kds varods qua abpmazje. lde m'lbeom..jkk astj katrj pdr r ae Mj :>).]

?~ parsdejs iak sme`ukjr

y

pkurjk

y

pdr

g

ae : ; : <~ parsdej iak sme`ukj K '

y

pkurjk, ideia kj iasmeaelmj

m

iasjpjrala>

~°.,\J ::3~':5. .}> lga ~. r . ~Y :: ,: T :  em5 . ': :N '.

Q.t, a,

:(..:, (.

ka

v

-; .. ,kjs ..,

N

d drd , ~ kj a k) , .N ., >' 5 ; .. )

N.

.drj.

MMj'í fuarj gjsí, akkds kkdrje,

kn

Kj ljetmiji ia astds varods ed as bjydr qua kds iak sa`ueid `rupd.

(X íjsa ak Jpíeimla 9).

Ldenu`jlmüe jhmrbjtmvj y ea`jtmvj ia varods drimejrmds y ejsjkls

au tmabpd prasaeta ia meimljtmvd.

Xarods Drimejrmds> MMQ'Þ, tdsar

y

YDSAO], idrbmtjr

lgí

lga

gu'þ

~gí

eij

aga

rdpaomm

eií

eia gu'þ

eií ej

eia rdpaorm

gj'í

: gu'þ

gj'í

eij

gdpaomm

Gje

újeií. gu'þ eje

ej

újel:í

rdpaohm

, ,

gu'þ

,

eij

drí

rdpaoâm

ra

dra

'dra

  -

paeií

gu'þ

'  

paeiü

rdpaorm

aa

paa

ej

g.f

:

gu kþ

N : .

f

k :ij

gdpaorm

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 48/110

'- - 6

- 66,

--

Xarods

,[r'¡3;>k:,'Z,

:'6[>[:~ ' d '

t . N

k'  l .~(,--k[., •.... .[...•. - ,

Hdrbj.

.'mr6

rbjtml«

lgí lg« fjea 'ü

uiü eia fjua 'ü

ljesjrsa

y

JkMü, suspmrjr

Hdrbj, E aqjtml«

agí ej aga êgdm

eií Gj ea úgdm

gj'í

:

fjel

' ü

hkje

:: (:

e(~

fjeaü

,

,

fuel ' ü

ra

drí

J

pleþ

fuel '()

la

: : ,

f

: fuel

gj

.

Mmjgdm

j

:

úje

ee

ûjeí

mM ,gd m

,

3: 8

6~gdm

r a Ij

 

'paeí

..... •

rda

R k~K

jeds

N N..

f

-> : .•

: : tk

:

kGk:k3:

?. Jivaroâds ia jhmrbjlmüe, eaqjlmíe

y

iuij .

.Jhmrbjlmüe>E

t<`jlm8 'e>

ga'a

eaâ

júatí

jmmatltí

júatí

gjpa

upímagj

; : oam

-N, -mre a

jemlgaea

jemrm joaâ

eamrj

MM

L-6 'n lu

atl

,':

.k..:. ( -: o...,6,T...-.

-`uatarâ

::3 sa rê

, tjbpdld

jþe ed

tdijvâj ed

tdijvâj

\me

\M

lmartd

• N

buy lmarrd

ae variji

jsâ as

tjbomíe

kkueí

I « j« >

qumzê

Sjrj,

kd svlrud s>

rmij, eia, eid

bojípd qumíe sjoa

bojíumpd ed sí

mfjtþ

puaia sar,

tuk

vaz

í: :: :

ed

j>ekk'k ed

je mtam GD

:  • •

°ed

ejerrm

tek'í

'ed

~N  

': /

,

h . k . : : . : Na

ed

kmkjs

ea

ed

j

<.

Xdljoukjrmd.

`uuê.â m,

pênjrd okjeld6

`

urrjyþ, «je.emd ,

`eÞ'j

t.jtê,

p

ummjk jie >

`ue-jþ lgdrí, pmld okjeld6 fdrdakmmrí, zdrzjk m gjoâj, ljkjeirme , bjmeu-

boâ, pmljhkdr6 bomyu

'â,

`dkdeirmej , t.u`ujm yltjpþ,

tmnaratj6

pmtd`uí,

omae

ta vad6 pmr mrm tj, pmrmeagd , jfj '

a ~

urrjlj , bjsjfjrj`uj 'â, tjluj-

rmtj ,

pmljsþ, pjkdbj6 pâfjsutm, pjkdbj okjelj ,

ylrut.m,

tdrljzj , pâfumpþ,

türtdkj6 bjboþ, parimz6 bmtú, pjvd sjk vjna , n'pí~ pjtd6

'mpafû,

ljrpme-

tard6

tÛk,

ldtdrrj6 `uj

'ê , kdrd6 lgjgmk, lgjnêe ,

:'::

teyþ,

lm ûaâmj ,

Mrkoþ~

luarvd6 fjrjfjrê, ljrjelgd , fmrmfmrâ, qumrqumelgd6 újfurutú Malguzüe 6

urufurl ' ê , kalguzj6 fjourl

'â,

bdlguakd6

tj`ujtü-meijyí, gjklüe6 yjpj-

fjeâ

(kD'kk

m

kj' urutjþ

u ru tjþ >

b om

dk'(t

\  k  :

  '[k'N °   'D  d°

 mk' ['::~':'~

zjkkmeat ...

m ,

(:,>>5 .•.

l>,

k

k«.)

: K

.u..• ,

:.

:

l6 ~(,  -

',}.MM[) ,

K,ü . ,

,:

,MQg~

u.,

oa

,k.N .'[.,,'

ia j`uj,

9. Kalturj, imltjid, trjiullmüe. hrjsas,

Gatê j bojjpü gj prtê lga fjea 'ü.

Jrj gj

prgjrí

pa gj

'í m

gu 'þ.

Jrjyê m újgü gatê ra.

jeâ djeâtam ra yjpü, ed gj`js.

jemoí ra yjpü, ed gj`js bês.

eamrj ra

yjpü,

jþe ed gjs galgd.'

eid yjpüm `uatarâ, tdijvâj ed kd gmzd.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 49/110

~ . , . . >.>

Hdrbj Jmmreummmd«

lgí j gj lgí j yu

eií ra gd eií ra yu

gj'í d gd gj'í d u

úju

yj

gj úje

yj

yu' 

,

gd

,

dra

r d

d r a :'3

yu

paa

gd

J

rpa

paa pa

ye

o.f

d

::3 g.f

d

u

KALLMDE ?:~

´ variji :

´ variji

´ as variji :

. ´ as variji ~

´pdr quí

´

pdr quí

pdrqua

pdrqua

pjrj quí

pjrj quí

HDY'bLm E a ` u d t m v j .

aga eij gjm

eií eia ra gdm

gj'í eid gdm

lgü eij

yum

eií eia ra yum

gj'í eid Qk

yj gjm

:'3 glm

pl gdm

gum

uje e@j

drí eid

plí eij

g.f elkd

~ >:

eje k:uj

drí eid

paí eij

g.f eid

yj yum

rd yb

p.a yum

.

Qk

'rAkvKJ .,\'>

:, Kds

varods mrl`ukjraj> gj,

mr

y

yu,

vaemr.

\e

idoka hdrbj ae kjs parsdejs iak pkurjk. -- ?, Jivaromds

ia

metarrd`jlmüe. --

O.

Xdljoukjrmd. -

9.

Kalturj,

imltj-

id, trjiullmüe, ralmtjlmüe, hrjsas.

:. Aetra kds varods mrra`ukjras, gj, mr y yu, vaemr, sde kds qua tml-

, ' t-' r ok

eae ljrjlrarraeljs bjs edtj as y qua ldenu`jrabds pjrj ijrkds j

ldedlar.

a :

, ..

-¡,.

K :

dbd sa va, a yared yu, vaemr, pN.~NM°QLsu urulj ldesdejeta ae j

tarlarj parsdej

iak sme`ukjr

y

pkurjk

y

ak

'X a rod

gj,

mr,

sükd ldesarvj

su þemlj vdljk ae kj prmbarj parsdej iak sme`ukjr

y

pkurjk, ljbomêe-

idkj

pdr

d ae

kjs

iabês

parsdejs.

Astds bmsbds varods prasaetje dtrj pjrtmlukjrmiji edtjoka, jlesd

þemlj> tmaeae uej sa ueij hdrbj pjrj kjs parsdejs

iak

pkurjk>

Xarod>

  w  

> ¡>r

X arod >

4 - h

u,

vae~r

..  M •

: k N .

Hdrbj>

?

:

}

Hdrbj>

S Hdrbj>

?~

H'drbj >

úje.

yj

gj

ejed yj

yadm úje

yj

yu

--

--

,

gd

dr í

'.

'Drí

d r í

  ,.

dra

:'3

:'3

yldm

:'3

yu

rd `ujam

 

gd paa

 

paí

J

J ,.

paa

pa pa yadm pa yu paa

pa

`ujam

g . f

gd

g.f

'.

g.f

g.f

J

d d

yadm

d

u

d

`ujam

?.

Jivaromds

ij

metarrd`jlmüe.

jyí

jyapj

jâmampj

júatapj

bojímrum

>5 .

reojí`umpj

bojíra

bojírdpj

bjlrê

buarêpj

jrjfjlpj

jrjfjí paoapj

: ,

luêeid 0

gjstj lujeid

redüpj ¡, iüeia :

bjbdpj ideia

bjbü`um pj ´ , ia iüeia

bjbürupmpj

´ ,

'pdr iüeia ~

bêmlgj ´lübd :

bêmlgj

pj

g

lübd

bojímlgjpj ,~lübdX

h ~64-'':.''  '0.[.. :.T. . .•.•..~ ~ ••N >> .~ ~ .'>~- .~ 6~ .~ >> '6.R

. . . T > ° > . ' ~ ~ ' \ > ° ~ - N . ° ~ . ? ° 6 > M . T ' > > ' . >' . > ' . > 6 . T T ~ . ~ . T T . n ~.~>.> '>.~., 6 .•- . •

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 50/110

<. Xdljoukjrmd.

bojfê, vjlj , bojfjbü, tdrd6 bojfê, rj 'n[ tlm-eard , fjojy þ ljojkkd6

fjojyþ

fuúê,

ya uj ,

lgjourü, ourrd6

ruour-mfê,

bukd6

dollgê, dvanj

m

doalgjbí, ljrelrd , fjojrê, ljgrj , fjojrjbí, ljorüe6 yj`uê, parrd >

bojrjfjyê, `jtd6 tjpmtâ-jfutâ, ldeand6

tjpmtâ bourmfê,

Mmlora ,

jpara'ê,

aums 6 fmyê, eutrmj6 fj 'â, bded6 krjrjyê, bDMN .d 6 fjpþoê, ljrpmeagd , yj-

, : o'   : t

ujru, d' d6 j`ujrj, zdr rd 6 `ujsu, vaujud , `ujsu pu em, LMarvd6 'j u.

bukmtj 6 bodpâ,

burlmíkj`d.

9 K t

im t i . ~ .

r

. al urj, ka j d, kk'?ZQLLPe,

NYkíomk

okjeid

lujk quanmid

idkdrmid

qua' iak jkbj

m k e'..•.~e ' 

sa jrrjr ...

LD,

lujk prdhueid

n jy 

qua, axgjkj

bdrmoueid

ldrjzüe.

(Asprdellij ).

..• ..•..°' '~:-'.....0•.°>>

- 3 '3 .~

ralmtjlmüe, hrjsas.

bol`uareâ

. fje`hatí

hmambdêoj

fkk

pâjgí

pa j`j `um

eyapa ' ê

~.  o

eambdj j

fu jgü

d bjedod

d pdâoj

pa úa'ê

Xjbds j bm ljsj pjrj var : : : :\ jembjkas.

m Sdr quí tþ tjbomíe ed vmaeas4

Ak 'parrd y ak `jtd ldbae ajrea , kj vjlj y ak ourrd ldbae lêsljrj

ia sjeiâj, ak ldeand

y

ak lums ldbae gdnjs.

:

Nt'

t

om , - i' : ' ,

u .a .j ab rjpd ujer a yj k'L.'-~D FDLk'jbD `ujrj.

J gj ed sddeiê pd 'j' gafê moaoumfuü lga bojrjfjyê pt~ `ujrj.

Lgí j bodyjgþ ojarê aga fjojy þ gj j ba ' í lgupí jojtâ gabom

rê.

]jsr jbouþ pakmí eij rlfdm bojaoí j yjpü ojarê.

Jmpürjbd gatê ra prtuþ pdrêtj.

'M'afdoaoí j

prtuþ

emê

gatê jbojjpü rj'í.

-l.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 51/110

Hdrbj Ea`jtmvj

~.

- - - a e - - - -

KALLMDE

? ? ; 6 :

rrAM[:J\> :. Mrra`ukjrmiji ia kds varods qul abpmazje lde

r

y

e., \us vjrmjetas ae kj. hdrbj rahkaxmvj. Ak varod a,

ialmr, - ?. Xdljoukjrmd. -

e .

Kalturj, imltjid, trjiul-

  h

b

3::, .

rjsas.

k. Kds pdlds varods mrra`ukjras ae `ujrjeâ partaealae tdids jk

prmbar `rupd nuetd lde kds

N 6 > > m

astuimjids gj

y yu , y ued þktmbd

a, ialmr6

meta`rjeta

iak tarlar `rupd.

Ia kds varods-qua abpmazje lde

r,

dlgd ia akkds> rjgê, rafü, rdoê,

rdomê, :'3::'8, rdy ê , :'3)':, :'Q, y' ak edvaed ae e, ::3::8, prasaetje kj mrra-

`ukjrmiji ia

jetapdear

j kj. rjâz kj

purtârukj

`ud, ae

kj.

<~ parsdej

iak sme ukjr y pkurjk y ae kj S iak pkurjk (lxlkusm vj) .

lgí

• .. .

k   e g ê yd kkavd

lg í

j

Gdkka

yd

s j l d

.¡,

g

`ulrjgþ

/:

gj'í

3'.,

 GD

:

:

ík

ík

'a

d

a'

d

.:.

 

¡>6.k.kX .  v

 

`uarjgê

E.

d rí

(   >- : :

()':3}:>',

E.

ra

:'3

,

~

:'3 o

T,-,,: ° ... .•

v

 

.f

`uarjgê

H

g.f

: ...•

': ':

d

~.

 

d

`uaedea

.k. '. N •

 

Astds bmsbds varods lujeid Ga Qh6Qk: ae hdrbj rahkaxmvj

dhralae

tjbomíe kj pjrtmlukjrmiji ia jibmtmr ae tdijs kjs parsdejs kj pjrtâlukj

(§)aetra ak rahkaxmvd y kj.

rjâz6

iak vlrod .

lga

j

vararjgê

kkavd

,

:'3

ylrardyê

~Y

eds

trjesp.

 

yd

ba

dra

).., .

eií

yarlrdfü

Ka

ldbpdrtjs

 -.e p

âmarardmrü

X.

.,

ra

N . /3

v

pa

ds

uaspr.

gj'í

varlrd

: , &

ík

'

,

g.f

yarardyâ

H

ojnje

N [..

)...N

s l

trjstjij

d

N . sa

hâje

: . ,

E g.

f

úlraedgí

A.

j

] ?rLk'Dej

~ .

eds

lraabds

d

s a

sjlje

Ak varod a, ialmr iak tarlar `rupd as ak bês mrra`ukjr aetra kds>

varods

`ujrjeâas,

puas qua su mrra ukjrmiji s-aaxtmaeia ia

kj

rjâz j kjs.

iasmeaelmjs parsdejkas>

lgü

gj a

y d

imld

lgí

eij

a k

3

eií

a

: ~

imlas

eií

eia

ra â

gj'í ga

:

ík imla

gj'í eia

Me

úje.

yj

a E. ialmbds>

úue

eij yj

a k

,

E. ialmbds

,

eid

.

d r a

:'3

a

d r a

r d

ak

 

X.

ialâs

paa

eij.

a a

pa yd

pa yar

g.f

ga

6

A.

imlae

g.f

eia M r M

: .

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 52/110

- 8:-

?. Xdljoukjrmd.

Smrê, paz6

pmrjyþ, idrjid6

pdtâ,

ljbjrdeas6 pmrêm,

pmrjâmj ,

yjpausê,

lje`rand6 yjoaoþm, rjyj6 pmfk, palalmkkd'6 yjtâtê, ljrjldk6 mtê, ldelgj6

bjeim 'â, oj`ra6 pjfþ, pjtâ, suruoâ.

yjfjrí, ldldirmkd6 tayþ `ujsþ, m`ujej6 tayutjrê, ljbjkaüe6 t ayþ gd

oâ, tayþ jsjyí, kj`jrtd6 jboarí, kj`jrtmnj 6 fururþ, sjpd6 yu 'M, rjej6

fjruboí

tdrtulj .

d ,

, kokyê, lukaorj6

fkrrrkü, vâodrj

ia

kj

Lk'Q 6

fu

rmyþ,

kjbpjkj`uj ,

bousþ, je`umkj6 bodm-lgmeâ, vâodrj il ljsljoak , bodm tjtê,

vâodrj

ia

ldrjk6 bodm, vâodrj.

bodm

lgub oí

âmjeiurrí

bodm yj`uê

yjrjrê

bodm gdo'm

újfjemeê

<. Kalturj, imltjid, trjiullmüe, ralmtjlmüe, hrjsas.

-EMjmtampj aga jbjbâ

-eia raagjod fjrjâ

-lgí eia

ra rdomjod

-lgí eia ragí gjpa

j pktê raâod.

lübd astê bm

jbmtj

Y

pjrj sarvmrta bm saúdr

yd, pjrj lraarta

yd

pjrj sjarmhmljrba

pdr tm.

-

]j gê yj u pmrê lgkk'krk új Fmtþ tatmrleiê pa .

.Smrê d yjpü ojâ lga ragí, lga bdgabdm, Qpíjra eij Qk.

D

yj>pü

ojâ :

,gj`ehk

eil ragí

ra

u

ouarj

gm j

k'm

patam

gt ' ê

f&` ° m.

o

Luêetd tmabpd

quaijrê Xi. ae

Ldrrmaetas 4

Astjrí :1 iâjs ae Ldrrmaetas, pard mrí jk m`ujzþ jetas ia rl` rasjr.

Ed hjkta bjújej ae ljsj. Yae`d

bulgjsldsjs

pjrj.

ldetjrka.

Ed hjktjrí. J gj

fjtuataea.

y trjm`j j sus gmnds pjrj qua Nua`uae lde kds bâds.

Astê buy omae bm jbm`d,

mrí

lde bms gmnds y bm aspdsj. ,

\m qumara puaia trjar tjbomíe su parrmtd.

Jsâ kd gjrí.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 53/110

 8

KALLMDE

? < ; 6:

rrAM[âJ\> :. Hdrbjlmüe ia -vlrods ldbpuastds. Sjrtâlukjs

ldbpdsmtmvjs. Kj pj rtmluku k[MOD (:':3). - ?. Xdljoukj-

rmd. - <. Kalturj, imltjid, trjiulamüe, ralmtjlmüe, hdr-

bjlmüe ia hrjsas.

:. Kj hdrbjlmüe ia varods ldbpuastds as jbpkmjbaeta jibmtmij

(-R:

(:'Y: :  '::'

-y

a... h'uarzu S 'kN~k'('L 'M uua

 ::3<

surlae ljsm aspdetêeajbaeta

' t )

K

(kM...•...N  [

~>k T. Q '-> >[.. ...•.••..,) •..9...:. 6 .•..

N [....~. t N '-...... ; . • . • T . . .. / .k. [..(

[Nk.t... ,,,. k

'SDM> kj kü`mlj ejturjk ia

6 ' Q

ljrVKitlk' j kutmejeta.

MNÛ\

sesteetmvds

y

jinatmvds

N'rlludetlbleta

Mklvue

yj

mbprasj kj

huelmüe ia ue varod y lde ak j`ra`eid. ak°a°ue primnd d suhmnd sa lde-

vmartae a:: varijiards varods.

Kjs pjrtâlukjs ldrupdsmtmvjs sde >

bod (bd), boâ (bm), :'3, pdrd,

y

ufê.

Kjs prmbarjs sa usje ldbd prlhm nd y Me þktmbj ldbd suhmnd.

As huelmüe

p

rmulmpuk ia kd s prahmnds gjlar trjesmtmvds :3< X5Lk'oDh\

eautrds j qua >>67 nuetje, j :3>') lujkas melkuyae pjrj su ldenu`jlmüe

ae i prmbar `rupd sm a666 qua partaealmarje j.

dtrd.

M . . N j .

pjrtâlukj

~[kOD

d

>>.vMD

«(sktk pjrj ejsjk as ).

:5v' ÂR'>>6D @ m[kr() varojkmzje v

:N':': ¶

 3::'¡'Mh[,>):)k \ :. ) 6 > N ' sustjetmvds jinatm-

N.9..5 .N.N.N '-.Qk.k •..>k  ,,'r' .u[ ..[,...•... [.> •• t.t'

N

Md.. r .z mv , t)[ .,M.k(.° h  6

vds y jþe jivaromds lde qua ~-âanuetje>

ei ma t

¡[YD M.>> •

.j .  n  •  k.' •

(): .': '°   . rd bodpefþ eds kd

~,:

jrujbds .

- . N.,.)

'.N

N~,.t) T ,5; k.  GT.{.M. oK

T: '-',

pk k 6 ,63 'pa

bod oaoþ m,

vds.

kd jkmvmjeêms ,

g. fudrj d bdpâtê, akkds kd aerdnalae.

ji vdromds >

:.' : .>.. .K

:  ..

::(.(6

ra

:kk3bDkYMDG>k,

b d

jmanjs 6

gj 'í d-redj`umm, .ík

kd jlarlj6

drü :'3 bodpâj 'í, edsdtrds :3 jpurjbds.

R[::<3 d :[:3 sa nuetje j. kds varods iak prmbar `rupd y kds gjla trje-

smtmvds . lgí j bodoarê, yd

:3

jorrkkjetd ,

eií ra bdâmaeü,

ka jluastjs,

BOD

uejs .valas parbjeala ldestjeta

y

3::'js valas

sa gjla bd jk

uemrsa lde varods ae f ia asta prmbar `rupd, y j. su vaz kds varods lde

imlgj katrj memlmjk >   > : . sa bjetmaeae

mevbmjokas,

yj sa

ldevmartae

ae e`,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 54/110

< K

° ~ t l t m ' ,  â  ,

alrurj, DkL .•.j D. rjlrullmde. ralr jLMDe. hrjsas.

ed smaeid pdsmoka ;kjr

k[~` ~;>6

jk raspaltd, puas kj h'drbjlmüe ia imlgds

varods doaialae j rjzdeas

ia

auhdeâj>

bodfjlgê,

bodfulgþ,

j mtjr6 bgdfjpþ, gjlar lstjkkjr ,

bodfujrþ, gjlar 'Drmejr6 bde`jâþ, sarvmr butl ,

bde`j

' þ ,

gjlar abodrrjlgjr6 ble`jrþ,

gjldr

ldbar6

bde`uarê, gjlar sjejr.

:[/::<3 sa gjla :::3 ae uemüe ia varods ae ka

ejsjkas .

bdfjboþ, gjasr bjbjr6 redfjúâ, gjla pariar6

::: dfmrm rm gjlar aukker R~kkM:~[3-k'DY'>'

° : :   ,L

3:

]'( rm~]:L5''''''' ( ':::'k,°:tL).

.~..... .., (,[..t-

k. T '- t : ~, ,

tK . •

.J.[...~~

l..~

  - . K .&.. , •• X.N .'>) ,-k ..k .

v  .

?

,[,- ~,

. .¡LLQIQ~jr¡d.

Boarþ,

bdslj6

újtm

'þ , bdsqumtd6 Akgutþ,

rþoued 6

ruojrm`um,

nanae 6

újfuê, lm`jrrj , tjrj oí, lulj> ..jagj , buú, kulmírej`j , msdmeim, adluyd ,

pjejboâ, bjrmpdsj6 tjgmm, gdrrem`j ,

M\ü,

`usjed6 saod 'â, kdbormz6

kþ yþ ,

`rmkkd6 tþ, pmqua6 tue`esþ, puk`j6 fâ, pmdnd6 tjbolyuê, agmelga , újgjtm,

j`ujlmk6 tufþ, kje`dstj6 tufurê, tulurj ,

k\GÞ)

gdrbm`j buy vdrjz 6

bjrueidoê, dtrj gdrbm`j vdrjz 6 jbou 'ê .

L

- ' J ': >)RR '

_YN('.'Y Y

J

.N '> .[ .. ,k.>.: ,,[. .m.s.. .> ••.

-Ljparelmtj, kj bês paquaúj

.:('k

YS:3( : lt '¡'::3

D~¡)~ ~a..,.~ ~M([ek) (}r , : ' - ' >  

4

v l l..

.,.k

,> 5

(,.:,

 ,,3,  .(6

'T:: ; :,,) ,ia ••

-J} vmand odsqua sa h[k , ''- pdr klhmj

IL) }.' N DN -: '  (5~M pjrj «uaber

  .-' . (t6

¡>k[.. [.

l...  [... ........

,::..•.. °

.N •..•

-L°M:)Lm'Nklmt°,

ak> )

g.> vaemid

':

(~Ê •.t

;..~,

¡k, [ N.'- ~...... .•.

[..t.

k,

lüb d t.b tjria > ed k'~'`k'(>~üR

--Yrjs akkj tdids jk

odseul

gje mid.

~  

I

 

k

,-

- alkLkMMk.a e¡eûs,

6 ¡

quí M~ \ R3 qua

-Ljparulmtj,lga

rumgupjrj

. k'-'>

d~- o' 

. 9 , TT ..•..() ••••h' •

rblbata aej, bjbdpj 3: MIa.

--Fjj`kþ

R k a  

ylpaê rafjod

}

. . , '  . , . :

d QkMNkkkG`ue

yd

rj« Dk~L.

V7\3\ `rmtds

: ,

Ljparuamtj ed R'l`k'asü4

>L..~

':

.N. • ,

--':33

d t.rjNarde

_Q\

zjpjtmtds ...

¡

imlae qua Q:: kdod sa kj ldbmü

 

(Hrjeamsad

Xmkkjlspasj).

-a..

 M'6kL6g,

elârj () u

4

(.[  .• .: .•.•.•••. ,

k[....... X

T .   . .. . . •

:

> k - - ' ~

,-,k, - > > : : . , . .. , ~ k/ :> '] '  3': 6 -[, 'M~

bjmlej ujjrubj ed `uj '~K,

-D

::3 yd ê

gafjod furâ

gj jojolt« lgupí eid yugþm.

Luplrulmte ::L::'j d u.

--V ~66:pjt.þ

feaeta

d

yat

dpê ...

yu`uurltdya lgupí gd u

(trjiul. -ia Ar`emsj ).

MMj

fulrj d bodgdoâ m

y-jþ fulrj

mp3 : 'gg >>6

Eií ra bodpufþ dpjreoj

 t>

Eiímlgj joaâ.

Lga reodpdlkþ pa bmtê jfê fjtê,

]d qumard qua. vae`js j bm ljsj.

´

Sjrj quí qumaras qua vjyj j tu ajsj

t

Sjrj qua vajs kds pênjrds qua tae`d.

Qe iâj r mrí.

N

'k D'tk>6

('6>->' .lv,

, :

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 55/110

\dy gjklüe ae ak vdkjr

y \jesüe ae pakajr,

sme

aspjij

y

sme lulgmkkd

jtrdpakkd

j `rje ljuimkkd

y gj d kkdrjr

prdtastjr

smaeid ue vmk pjnjrmkkd.

(jeüembd) .

rr tdmlgjm ::'

`ujtdrl

mjmtí

j Na)a

gj \jesdelgj j úarjmrþ

fâsí mba, pd

ejeiâ,

bouruomlgê j gu`ujmtm

R

o

: ,

kj j :::dyjrra d sdrd

l:G [

`QMYVK

â lge 'â b â.

r r . Q. F. Q.

T 3

³89-

KALLMDE ? 9 m k

YA~MJ\> :. Hdrbjlmüe ia varods ldbpuastds. Kj pjr-

tâlukj ldbpdsmtmvj. BksD (kXM3). - ?. Xdljoukjrmd.

<. Kalturj, imltjid, trjiullmüe, ralmtjid, hrjsas.

:. Kj pjrtâlukj hdrrujtmvj k['MOD (}XMD) (ldetmeujlmüe).

Kj bjydrâj. iak raiulmid eþbard ia

' , > k - ? , r o d s

iak ?;)`rupd sde trjesm-

tmvds,

rjzüe

pdr kj lujk

kj pj

rtmlukj bod sükd sa nuetj j kds buy pdlds

metrjesmtmvds ia astd

`rued

y

G

k gjlarkd sa j`ra`j kj

m

ljrjltarâstmlj

ia kj ldenu`jlmüe. _apatmbds,

ed

dostjeta, qua kj ldenu`jlmüe

iaoa

gjlarsa lde kjs iljmelulmjjprdpmjs iak prmbar `rupd6 an.>

agí 'j' bodmtâpaâ,

yd

gj`d ojrrar6 eakí ra bodmtâomrü, tþ

gjlas

sjluimr.

Jk uemrsa j kds varods metrjesmtm vds ae f ldevmarta astj katrj ae

e` 6 ; '6).>

gj 'í d bdme`doí, ík gjla vmvmr d rasulmtjr6 újeiþ úu. bdme`lí, edsd-

trds gjlabds imh'araelmjr , plí pa bdme`í, Xds. gjlíms aetrjr.

RN(: h d rbj ldbpuastj ia kds iabês varods ; ka asta `rupd sa ldestruya

lde ufê, pjrtâlukj qua sa utmkmzj pjrj kds varods trjesmtmvds.

?.

Xdljoukjrmd.

saoüm, laodkkj6 fmmm, jnâ6

uruplrü,

gde`d6 jrjsü, jzjhrêe6 mokrjpdtúm,

ljeakj6 bjeiâü, bjeimdlj,

y-a tk ,

ojtjtj6 jojtâ, bjâz6 jojtmfm, lgdlkd6

jojtâ bmrâ,

trm d6

ferjpapí, zjpjkkd , jeijâ, ljkjojzj6

bjuiâyþ,

jk`d-

iüe , j`ujpí, ljbjkdta ,

pjfdoê,

ojejej6 ejrê.vujrjenj ,

uoê, uvj6 barü,

baküe6 sjeiâj,

sjeiâj6 tjfujrl ' a , ljúj iukla6 jrjsê, `ujyjoj , jrjtmfþ, lgmrmbdyj6

yjpuru

'ê ,

h'rutmkkj 6

bodfjyê,

ldld6 pmeiü, iêtmkas6

Mojpdoü, ... 6 roepurú, ~.. 6kgjkNmyþ, ... 6 Mojgêm, 6 `ujomrê, .. ,

k)(::[>Q:':, •••

6j`ujâ, ... 6 úje`jpmrm, ... 6 újeiâpê, .

<. Kalturj, imltjid, rrjiullâüe, ralmtjlmüe, hrjsas.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 56/110

- 8~-'

Satam pâgjrí, prtue`umpa pltlm fdtr pa, yj`uê gj boj rjfjyê a

fl d údeimoí.

Jbü pâgjrí prtíod d pü d pu : m m , yj`uê } e ga

:>

2-Bojípj pa jâoþ `ujsultí âmj gleiuoj -.

-Eijgjím bojaoü, ga â bojrjfuyê, p.a-tkn ju`uyê rj` udeta jbü

d`jsdyê

`um

gd ê.

Gj fd bdrje`þ j bdboa 'þ pa gaagê gj`uê, > : eþbkkê bdfüm, bojím-

akkj pj patam mbojajeiþ gj jbouí gasjpmsü.

Asarâojbl uej ljrtj ae `ujreb.

]d ed sí aslrmomr ae `ujrjeâ.

Aetdelas aslrâojba ae ljstakkjed.

Ia aetra kjs hrutjs o luêk ta `ustj :

J bâ ba ije sjeiâj y ljúj iukla.

J bâ Mrutmkkj, ejrjenj y ojejej.

y

fj.tþeapj ra pu '>: ra yu jpaoí.

Eim (eijm) fjtþm, emê lga fjeadmtlrlm.

Jmpürjbd a pttê upapa

`ujpm

gjpa.

Lga tutâ d `ulrufê lgloa patlm omrjyarü rarþgí ejrê .

.Ommâêagí eij usam ejrj, gaoí lgloa :::[<:'3.

Bojípj a ra, d fâeapj fdírjbd.

Lgaoa `uj...rê

ejd

frm agaea.

':

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 57/110

- 88-

KALLMDE

?\`>

'k'.FB>JO> :. Hdrbjlmüe ia varods ldbpuastds. Kjs pjr-

tâlukjs : 3, pdrd y ufê. - ?. Xdljoukjrmd. - <. Kalturj,

imltjid, trjiullmüe,

hrjsas.

:. Hdrbjlmüe i66 :3.'< varods ldbpuastds baimjeta kjs pjrtâlukjs>

rd, pdrd y ufê.

~ Kj

pjrtâlukj rdvAsta

prahmnd tmaea

sm`emhmlelmüe

ia

gjlar ued ,bns-°

bd   'imraltjbaeta kj

jllmüe

iak

varod6 melkuya pjrj

su ldenu`jlmüe ae

ak

prmbar

`ru

d kds varods metrjesmtmvds

j qua sa

nuetj

y

kas mbprmba

j ljrjltarâstmlj ia kds qua abpmazje lde

k'

(arl) , as ialmr, jibmtae/ `u

S

ae kj <Z.

parsdej

iak

sme`ukjr y

pkurjk

y

ae kj prmbarj.

p3M'\Dej ((~),

pkurjk,

(axlkusmvj) 6

an.>

agí j. rd`ujtê, yd gj`d ajbmejr n gj ['6 d `uard`ujpm, ík gjla saeter ,

eií ra rdfí, tþ gjlas idrbmr6 g. f. d `ulrdfjúâ, akkds gjlae parilr ,

gj'í d

.`uarumfí,

ík kd

gjla

detrjr , g. f d `uardfdí, akkds kd

jbjealarR.

~ Kj pjrtâluk~ pdrd. Jltþj tjbomíe LZkk:3 prahmnd y tmaea uej. sm`em-

 mljlmÜ~k

meiakmemij ia

jkD'd

d jk`umae.) \~

uea

'j varods trjesmtmvds.

melkuyíeidkds pjrj kjldkkNu`jbde ae a prmbar rupd.

agü j

pdrdglagê,

yd vad j jk`umae6 eií ra pdrdgafê,

tþ oQ\Lj\

j

jk`umae6 gj'í d pdrdgjâgþ, ík jbj j jk`umae6 drí :'3 pdrdeupê, Eds.

pa`jbds j jk`umae , g. fuab .d pdrdyukrê, akkds bjtje j jk umae.

~Rnj pjrtâlukj ufê. Ga usj ldbd suhmnd ae `aearjk lde varods trjesm-

:>Â'vdsy su sk`MkkhkajLkÜe as bjeijr gjlar

pdr dtrj

parsdej, bjetaemaeid

kds varods j qua sa nuetj kj ldenu jlmüe iak rupd j qua partleala, ln.>

Srmbar

`rupd

lgí j bodlufê, yd gj`d aesaújr

gj 'í d baaufê,

(,:

gjla

ijr

eií ra yjpdufê, tþ bjeijs gjlar

'pla

pd gaeiufê, vdsdtrds

gjlíms

3::'

\a`ueid ,k'QSD

lga jm

kû'tmk:f~,6 yd gj`d

ldrtjr ,

gj.

dm eupjufê, ík gjlapa`jr 6

eií raâ fujjufê, tþ-gjlas sjoar6

g. fuarj dm trpamufê, A. gjlae ojrrar

'Yarlar

`YQpD

(moí

gj ufê. yd

gj`d

ldbar6

kNií

a

rlufê, tþ gjlas

Qh'>L:r.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 58/110

- 80-

?. Xdljoukjrmd.

Srasmiaeta

vmlaprasmiaeta

bmemstrd

imputjid

saejidr

salratjrmd

tasdrard

vdljkas

bmabords

tjmfuetmjrj

pdpdrafujrj

beeijyagúþ

rlmm

taeidfujm

taeidfujmoâ

taeidfujodyê

jbjeijyag ûjâ

ubjeijyagûjsþ

josdkvar

judk'jr

jh'Mmllmüe

je`ustmj

>jhjomkmiji

,   ()~. . . , > ,'

je`bpj d

yL k'I yM

pþb`afü

pâje afü

pdrarafuê-

•.  k / . ,6

jesre -lt' 6 '\K 'D .um`lru

jegakd jbodtþ

':(::':-6M,r¡ -V'-:)3 ':-::3'''-'',-,:-' >'[

..... .K  :[> T

. (. ~  >¡ [   •

.k.. •••.•

[.t.

jkjojr jtmfâ

j jsjnjr. pdrlrafü

jka râj ¡~,gdrk-gkV: ,

jbdr borrrjhgþ

jbjoka

jtaelmüe

jrubur

id a uij.

iahaltd

gehgupþê

jk}`jrafü

: '

bdb duru

fujmbalpâ

tafdrea` uê

N

k'

ta rdylrd

. ; :

pþmpê

tdfdrjboatí

yarafeí

ljrêltar t.afü

ldehdrbmiji pâjydy¶

tupjrú

m

: :

L¡[>3pkK:j

tu pê })kg:

ldestjelmj T ortaodm -

ldrra`'mr

-újpae`ü

lubpkajúds erjyjyí

iaâ'l ei«

k'

p:7: rd

,.

ialmsmüe

iaoar

ujkmiji

ldbuk`jr

<. Kalturj,

imltjid.

rrjiullâüe,

ralmtjlmüe. hrjsas.

Kds susp mrds sde jmra y vje jk jmra,

Kjs kê rmbjs sde j`uj

y

vje

jk bjr.

Zumaras ialmrba emúj jidrjij T

ak jbdr lujeid sa jljoj

>t

iüei-a

vj

: R

Sd Mortþ e~ d gd þ kkü

gj : sMi ra tasjr

Fuújtjm rejrje`jtþ,

a rí aglol bjbdpj..d .gü .

dpê rjbd fu bodrrþgþ.5

'

-'

~ ,. >> ~ ~ 6 6 . ~ ~ - - , ° ~ ' 6 8 , ,> , . ' T ., . ~ -   l >~ 6 ~. r6 ..T ;  .. °~~~~~->>. .,  6

-. .0 Y :

:.

o

:

:.. o - , ,

k'kj ->'Kb(Þ~d b DLQ,[>.âm: bdber j jed« ra.

GjNí d gaprbl ' í d R:drdpm't'mod 'gj`.ehK

Lkk@ j rdsjpufjm agd bodrjûmþ ,gj eiü :'3 rdfmr mr-m.

D ololod 'modAtk ra, k~jebeoâ rudrdtmbm :>od:,:rllu`uí

Dk

p'mt~,

Qbâ jrjm bdrltm bmbm gjatí dolagê jtk úu gdgm ra d újemoj.

]jsâ pâjgþ mhmmfa 'þ rjbd

ga

m > > ¡ í

Mid

g> .>m bdêmgê ebouí

ye .s'm

paoþ.-

]d tae`d ljrj okjelj d as bm ljrj okjelj.

Ak

tmaea

dranjs `rjeias.

Edsdtrds taeabds rdpj euavj.

X3>>->Dt:'37 sdms `drids.

Akkds tmaeae bulgds pdrtjs.

Fd ê ejrê L{PMMk6 n~Q(6K-ê `ejM'mK

Sa jpâfê SA6(~k]k:aujrê,

' .

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 59/110

KALLMDE

?\'>k

rrAM[âJ\> :. M.Nj° huelmüe ia varod juxmkmjr ia kjs pjr-

tâlukjs> sa, pj (boj) y pdtê y iak varod fujê (sjoar).

--- ?. Xdljoukjrmd. .- <. 'Kalturj, imltjid, trjiullmüe, ra-

lmtjlmüe, hd rbjlmüe ia hrjsas.

:. Ak

`ujrjeâ tmaea

ak° varod keu~~,~~oar qua lubpka huelmüe ih~

varod juxmkmjr y kds vdljokds d pjrtâlâmkjs~ suhmnjs > sa, pj (boj ), y pdtê

qua sme taear uej sm`emhmljlmüe iahmemij prdpmj, jiqumarae jk uemrsa

G

kds varods kj ia iasajr dquarar, tarbmejr d jljojr

y

astjr pdr,

:'a7-

paltmvjble ta.

Ydids akkds jltþje ldbd rbhmnds

y

sa nuetje j tdids kds

[ ;>'-:'o3<,

kds

lujkas sa trjiulae pdr ak mehmemtmvd.

~~&'[

sjfr) >

lea j

yjpü fmk>kê,

yd sa gjlar6

eiíram eupê

fujê,

sjoas pa`jr6

gj 'a'mg ' f

':>-

'.: sjk a ..)

':

D°'>. D ~ vjeþ '-,,,.6 E ldd

g

YMkD ' 

:]'

 : tm r

t>.6, d ,:

[kû.lk,

a , - > , 5 .•

N

lde~u , ' ... 

N.

a .]o

:

Q

g.:. u.¡ 

: •

dj..>L. .6>m

.u.'L .K .• ,

¡666) (quarar

K

iasljr ) >

  M . . . . , , 6 m - - ' i0-->>....~ mrjr

mSlþ dlm

eljsí

X'  .

G je a ej bjasa,

E.

q u a r ab d s rbrjr 6 > LQpL M pajsa, . quaríms

qumtjr

g. f gd Mt.jsí, A. qumarae ejijr , G. f

m

guusí, A. qumarae tdsar.

tIjWboj) (tarbmejr

.()ª~ ªoªr.)> .

 - h u â ´ j Fjrupj, yd '° hí.rekked ia ldbar

(kar.

`rupd) 6

eií ram tâpampê, tþ tarbmejs ia ojrrar (?

=

`rupd) 6

gj'í gd bpê, ík tarbmej ia oaoar (<a:'. `rupd) 6

.drí drí pdlgâpê, E. tarbmejbds ia aednjbds (94 `rupd).

(Kj pjrtâlukj, pj (boj) tmaea> tjbomíe sm`emhmljid ia tdid, saetmid

ae qua as bês ldbþe su usd).

~ (astjr pdr)>° .

e l r ¡ ra yupdtê>'tÞ astês pdr vaemr 6 gj

dm pdrupdtê, ík astê pdr usjr

pal pa jpdtê, X. astêms pdr lj-ar6 G. f m fêpdtê, A. astêe SD'h saljrsa.

?. Xdljoukjrmd.

iasluormr

iasgdeastd

iapkdrjr

~'G`ed

imslratd

imslukpjr

imvmed

idta

iuij

,a`dâsbd

(~iji

bdgí arrdr

sjeijgí aqumvdlja.

gjpmrü `rjlmj

u r u j

\Mk:

`rjlmj

:.afdfujêkkkvmtjr

gafdpmê mevmtjr

tupjejbü mehakmz

bleiê

E6S'm

mkusmüe

âmaje`þ nustmlmj.

bddpm nustd

jrj'âodoê gdedr

úaaajom

úaae`jpê

pdrje`þ

jruêm

sdmfê

p a p k

je`jtê

tasê tjoâ

fjprtê

tafü ydyê

tafdatí

gderj yagapdâgþ

bjkimlmüe úlae`jâ

bírmtd ue`jtupü

bmstarmd

garu`eê

bmkj`rd y

lfujjrltoj

ealaiji tafdfujjt

edoka rmD'uj

dr`ukkd úlbodatí

dokm`ua. tafujmpm

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 60/110

- 8=

<. Kalturj, imltjid, trjiullâüe6

ralmtjlmükk..

Suas omae6 yd ealasmtd

iaamrtaqua ta qumard,

ialmrta qua ta jidrd

lde tdid ak ldrjzüe6

qua as bulgd kd qua suhrd,

qua

as

bulgd kd qua

kkdrd,

qua yj ed puaid tjetd

y jk `rmtd ae qua ta mbpkdrd,

ta mbpkdrd y ta gjokd ae edbora

ia bm þktmbj mkusmüe.

(Bjeuak ....luúj)

Mr

ju pímagj,

lgí jm

fdtaoí

gj a eiaoa rdm pdtjgê,

gj aeia oa :'3 gjâg ugê

jbü akkd pâumtí `umoí ,

t' :,

g

gltjmtlbj lrml j yj a d

gatjmtarej j yapkjpM,

eijm

fjtuolmbj >

'G,yjpdoí

gj aga bodrjâgþ j jjeufumod.

k6 •

; k

Y'L¡\ • . .•pufjm g

e }} . ,

. T.[.,T

.) .:

m : .. a J . . 5 •• .: d. .. Q .• a

upí gdrj pd m pjgjmtí.

(rrrjiua. ia Ar`umsj ).

2-Bjbdpj ra gd pj 'â Flrí

-J gj krabolk pa j bj'í m`jrjtkt d gjsjoj Y a

J

: k'

: '

gj ueam ~ :'

J`jek:a j ejea aea _,NaM kj QpLM yj yuea DG3:G~kr)k'.

Astj edlga qumard ldbar jsjid lde bjeimdlj

, Zumíe pdea

g.

basj ae tu ajsj t

\í qua astês' aeharbd y vae`d j pra`uetjr lübd jeijs.

M

--Eií ra

yjpü

fujêoj gatê boj'[[a

lgmpê

-A

bouyjpapdgjrj pd   t d j yjpü

eiaoa

-Lgí eia pd pa`ujrleta gj usí

J

° ,,., f + o .. :

J ,

- mpdrd ta >-D K 'L 'a

ra

`ujpm

ra

bjrd

-N[:okê fuarj gatí ydyjpê, Dm fdí gat.âbê fuarj pa. Gatrbê pufuoj

m

ymojtí6

gateeê bohfmoj..

m

kljrjpí.>

2-Bjmtaâpj fjrjâ

-Lga ralgjpjbj ga

m

ga mgjrj. Eid rd`jm`uê bojímlge d mfü

2-D`j pa dpjojoí d pu '~. gj' myurugí yd ê .

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 61/110

. ,--

.. •

 

03

 YAYgMJ'\> k. MNj. hdrbjvarojk uâej, . - ?. Xdljoukjrmd.

- <. Kalturj, imltjid, trjiullmüe, ralmtjlmüe, hrjs-as.

:. Kj

hdrbj

varojk âej

as

ue

iarmvjid

iak

varod N ,

astjr6 qua,

S

-N'6:'k'a~'

D'k5k:M 'D  :°, ..•dN°'()D',

rasuktj

.:. :..:. >->,.•..

~ -.n

[..KX ••' ..•. ..., .: .. . ,. . . .. -K ( ..

emij.

ík . R

js idjmeaeamusplrsdujkls iak

parhaltjbaeta ldenu`joka.

sme`ukjr> ..

jâej

astdy

. .gmej d gmfdem. ramej

m

'

s,j .s

5

astj

pkurjk .

.. pamej .. gmej d gmmbjm

. .

.. ]kbbt

astjbds

. .rdâej

astjbds

.

,

L\Kbs

astêe

Ddestmtumids jsm, hdrbje kds vdljokds lde kds sm`emhmljids

yj

ax-

'puastds qua ldrraspdeiae j

kjs

imstmetjs parsdejs ae kj «de mu`jlmüu

ia kds varods, e. kds lujkas sa pdspdea iêeidkas Mdrbj ia `lrueimd6 ln ..

lgí j fjrþ jâej,

yd

astdy ldbmaeid

eií rlm pjpê ramej,

astês ldetjeid

gj 'í gd

þ

gmej bouyjpü, ík astê ldbmaeid

'pjkk

újeií hmj úa '8 âmjâej, edsdtrds astjbds gjokjeid

>: i' ...~...

:

:  : :

paz6 pde (~ ru u

S >.>  Nk :.;: .,

vdsd

YD \

L~Kjk.A >

sur

jel d .

Lujeid (': varod j qua sa uea astê ae tmabpd ldbpuastd, kj

'pjrt.mau-

kj ia qua sa tretj tjbomíe sa pdea

jk hmejk

iaspuís ia kj, ljrjltlrâstmle

ia kD\ tmabpds6 ln.>

lgí 'j yjpdel

jÂ::j,

yd astjrí gjlmaeid

gj 'í dâ

plyþ

rj 'í gmej d gmfdem, ík astuvd sdpkjeid.

\m ak varod j qua sa nuetj. sa usj lde kj pjrtâlukj tj (pdr) d tjbj

(yj pdr), ak iarmvjid varojk jiqumara sm`emhmljlmüe ia astjr pdr, y

aetdelas ak varod sa trjiula pdr ak mehmemtmvd ae ku`jr iak `'7:'ueimd

ldbd ae ak ljsd jetarmdr.

Drí

:'3

puêtj rdâej, edsdtrds astjbds pdr kavjetjreds

S @ a pareojjpdtj pamej,

vdsdtrds

astêms pdr trjojnjr

YMj'í d þtjbj gmej d gmfdem, ík

L 'stê yj

pdr vaemr

::.f. dm fítjbj gmej d gmfujm, Hkkkds astêe yj pdr aetrjr

?.

Xdljoukjrmd.

bodrjrê

hmarjraR

úabdboâê

fdjprrrgê

p âje`atê

bdje`ê

tabmeü

oâtaodm

ralakd

ralmomr

raltd

°:  

pdmeu

ydp'mgk

¡oâ

parsavarjr

ldestjelmj

pakm`rd

paridejr

pdrhmjr'

'p

erd

qumatui

pjz

 

je`joam

úMM'D

pmrjfuê

pdrabü

úabdboâê

 

rlbrres- bjeiujom

ldelmj bjeiu

plgí

rapjrtmr bjdm , pjoí

paesjr

 

raeimrsa

 

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 62/110

-0:-

<. Kalturj, imltjid. trjiullmüe. ralâtjlküe, hrjsas.

Gm jeta lgaoa N. oaoí

j

`ulyâ

bâ ea raeiê S₫ ,

j ûa ' í bâ uil jpâsê pa

lga je`jp'mgkgê paoí.

@jejs ba ije ia 'vdkjr

pjrj pdsjr j tu kjid,

jk dâid gjokjrta bmbjid

gjstj gjrtjrbd ia `dzjr.

Gm

jeta

lgaoa `ukrê bâ

j `udyâ eia pd pmtí pa,

gj pa eid rdoê mF~ pa

rd gjomþ boa`uí reâ.

Zumsmarj sar jvalmkkj

pjrj pdsjr ae tu bjed

y,

'Lde

ak pmqumkkd, uhjed,

jljrmlmjr tu

banmkkj.

J úleü Y jb d j kaa kw`uhK

~   ' : . . : a ¶

::L

el a a

ka

bub` lK 'ldk ,

gm

j

ojmlgþ lga rludm

Lujeid ba jluastd j idrbmr

te vdz asauagd ae ak suaed,

lujk sm

kkjbjrj

j su i

uaúd

pjrj kmjlarkd ravmvmr.

 : '

ed

R:{. NâP

.  : J

tu ba bm

mj`uj.

MMj updm

fdaboê

rmrí

ra bmboâ lga k[~sê

mfí

pa,.

gj jbü fujrjgm ramfí pa

, J' ,

:

: '

lea jed bm

eul :'8ka.

Ia kj

bjújej jk jkodr,

rutmkjs jeta bms dnds,

ia kj tjria j kds sderdNds

kjezd ue suspmrd ia jbdr.

Bêmlgj bdmpü :'3 gjâgþ

fu :::3bo r ram ba gjpa,

bjbü j vlsjrafü gjpa

6 .n 6

: ' .

ed je`ua bjeta

j

yu ru.

(Bjraakmed Sírlz Bjrtmedz ).

¡Lübd gj ia sar a\I¡~ jbdr,

qua gjkkêeidtd jsâ imstjeta

id hmnd kj vmstj arrjeta,

bmrd tu sdborj ae raidr 

(Y'rjiul. ia GíltdrK. Ojrrmds),

-kbê `umoí j rafü eia

rarj

pa patam

boj'í

aga phjpm pa.

2-Boeí`umpj eia raâ.

-1Yjeí júü újm ba odoþ gj aea eiaoa.

-]d qumard sjoar uej ldsj

-Sra`uetj y ta kd imrí

-Lübd iaod gjlar pjrj qua ba

qumarj

bm gmnd.

-Asd tu bjira ta kd imrê ..

-Úkojípj eia

rarþ

úu

Fjbí

-Jm fujê eia rjsrgê gj. u yu el jeiuod.

-agl' rjsm `ujsþ rj

:

í júata, omúê j m:;>8pdrj bmíbj.

-Jm pdtjmtí odm aa fuarj pj

-J-`'âyaoltí eiaoa hâj Fjbí, Yþ- gd pdrêmtí. eiloa.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 63/110

0? -

KALLMDE

?7~

YABJ\> :. Ak varod

\A_. \u

ldenu`jlmüe.

ljoukjrmd.

?. Xd-

:. Ae rjzüe ia ed gjoar

pdimid aeldetrjr

kj pjkjorj qua axprasa

lde kj lkjrj pralmsmüe ljrjltarâstmlj ia

kj

kae`uj, ak sm`emhmljid iak var-

od sar

y

qua saj ia usd prêltmld

y

ldbþe, eds melkmejbds j lraar qua

ík sa gjkkj mbpkmlmtd ae kds prdedboras mparsdejkas > lgí, eií, gjí,

újeií , g f

: . a, dra, paa, .& a ..uarj,

A  : ialm g gj '

: . , .. ,

:

':

\

jsm qua jr ualmr > j a d j 'a ...uarj tmaea

ak sm`ereljud aa

ak

y

akkds

y

tjbomíe puaia axprasjr ík as

y

akkds sde, sa`þe ak ldetaxtd

ia kj drjlmüe ..

Astj lmrluestjelmj aspalmjkâjmbj gj bdtmvjid ia pjrta ia jk`ueds

kj jhmrbjlmüe iO su meaxmstaelmj y pdr pjrta ia dtrds qua kj rjâz ia

imlgd varod as gj'8 d ojí, qumzê pdr qua ae jk`ueds ljsds 'jmskjids sa

abpkaj ak prmbard ldbd raspuastj j pra`uetjs.

ed bojí pj fdj (as tuyd astd)6 ldetastj>

gj'í

(as).

Lguê pj jbü'd þoj (as -Muje jquak qua vmaea)6 ldetastj> gjí (ík as).

I~ tdbjr ued u dtrd ia astds vdljokds (gj 'í d ojí ) ldbd rjâz iak

varod sar, ldrraspdeid jivartmr iasia yj qua ed metarvmaeae ae kj

ldenu`jlmüe y sm metarvmemarje, ljoa rapatmr qua ae Mj prêltmlj

::3 >>6{~

kas utmkmzj.

Ed sa imla, 'puas>

agü ojí tuyê, yd sdy ]MaND6

lgí

gj.

0 í

pdrê, yd IDy

Mmeid .

\a. imla>

lga tuyê

lga pdrê

sdy XMaND d yd sdy XMaND

sdy kmeid d

yd

sdy kmeid.

Ed sa imaa >

lgí gj'í earjí

°gj'í ojí rjfjí

yd gjorí smid6

\MkkD >

ík gjoâj smid6

\Med>

lgí earjê

gj'í rjfj'í

Ydid akkd eds gjla lraar

qua

ak varod sar sa gjkkj mevdkuarjid ae

kds prdedb oras parsdejkas

y

su ldenu`jlmüe ae ak 'Srasaeta ia meim-

ljtmvd ed sarâj bês qua kj aeuelmjlmüe ia kds bmsbds prdedboras> lgí,

i

~ g ,.. - i ¶  g f ( t ': tl.)

a, . j a, eje a, dra, paa, j a uarj yd sdy, u aras, a as, atl. ,

y

pjrj kds iabês tmabpds lde ak smbpka j`ra`jid ia kj ljrjltarâstmlj

ia kds

tmabpds>

lgí

ojlfuí yd

ga smid , agí rj 'í,

yd

hum,agí ea,

yd

sarí.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 64/110

- 0<-

Sjrj kj ldenu`jlmüe ia kds varods ae kds imstmetds tmabpds qua ed

saje ak prasaeta ia meimljtmvd, sa hdrbj

baimjeta

ak j`ra`jid jk

yj

ldedlmid y

ldenu`jid

prasaeta ia meimljtmvd ia kjs raspaltmvjs ljrjl-

tarâstmljs ia kds tmabpds, qua sde mevjrmjokas y X7>e pdspuastjs j kj

rjâz iak varod, y ae ak ljsd aspalmjk iak varod sar, jk prdedbora par-

sdejk, ldbd jljojbds ia saújkjr.

Ae kj ldenu`jlmüe iak varod sar kjs iasmelelmjs parsdejkas iasjpj-

ralae

pdr

meealasjrmjs

jeta

kj

jusaelmj

ia g,

r7:0.

iak varod.

Srasaeta

yd sdy

lgí

eií

gj'í

mâjeií

drí

pla

g. fuarj

LDENQ@JLMDE IAK ~kA_OD \A_

Bdid Meimljtmvd

Hdrbj Jnmrbjtml«.

Srat. Mbparh-altd

yd

arj

l gí ojafuí

eií

ojafuí

gj'í

ojafuí

újeií ojafuü

drí

paa

g.f

ojafuü

ojafuí

yd

ga smid

k '.gí ojrj 'í

k : L : . í

ojrj ..

í

gj

ojrj

: . - : ,° > k• . : : L ':

a

 

oj ,,-,,>

T. a :~ k . >

drí ojrjü

plí ojrj 't'~

g. f ojrjü

yd gjoâj smid

agí rjfj )(~

ea kí

rjfj '(',

6 ,   . N

gj'8

újeií rjfjü

Dk   ~

rjfj

rjfj

'k~

rjfj

 

pll

g . K >

Hdrbj

X °h.>,.-

.• auj~~it

eij

lgak

eij

lgam

ojafuí

kkij

lgam

:6'

eij

lgam rjfj ,6

/:

 

::.~ [ ~

â°

a  .k

v .d   •

ej

eiam

eiam

o ' ,

ej

eiam

ojrj ,-6

eiam

rjfj'{°

j jaxua

6>~k.

K

ej

eij

gjím eij

gjím

ojafuí

eij

g ,.

ojrj '.1

eij

g  

rjfj

6ja k

. . .• .

(.

. . .

[.>. .

jam

újeiím

újeiam

ojafuí

ej

újeiím

ojrj

- i í

f

j

ej

ej

p e

d

k kj y t ••

 t.k

; .. • . ••  

.~, vM

. - . ( .. a J . .• • .

eij

,.

eij drím ojafuí

elkj

'.

ojrj

'~M

eie drím

rjfjí

ram dram

~u. a

 ,.

  .

ojafuí

ee

J

ojrjí

  .

rjfjí

j

paam ej paam

paam

ej

paam

eij

gfuírjm

eij

g.f

ojafuí

e i í K

g.f

oj X,rk ,~

eij

g.f.

k°jfj.'í

j. .Lf

t6

?. Xdljoukjzâd.

ratrmoumr

ravaraelmjr

jidrjr

rd`jr

 

sdsma`d

suarta

.

.

XMLMD

pdapâ

yardy'm

 

aruraje`ê

úaabjrje`jtþ

úarjúam

pd'ê

pmm-pmm

tafdbjrú

taetjlmüe

trjmidr

vjkar

bírmtd

vae`jezj

vael ar

var`ûaezj

vmrtui

•• J

ptjrju

bjújeijrj

ue`jtupü

yaph

j`kyí

jkm

tafdfjtþ

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 65/110

09

. ~ALLMDE ? = ; 6 :

YABJ\> K 'Xarod \ar. Gj ldenu`jlmüe (ldetmeujlmüe).

MXMdid Meimljtmvd

Srlt. Meiahmemid

yd

huâ

Adreum

J Þ Gwtm Q(}}

Huturd Mbearh'lltd

:.

yd sarí

lgí ea

 

rjí

ea

eiþ

rjí

Nb'í Yj'í

hâje

rjí

dr«

rjí

:

:38

rj'í

g.f

rj'í

eií

ea

: .,

mja rra

hâje ea

D ~M~

GL

T[N

 

L(~

Ga

g.f ea

0  'JY' •

: . : dreum :,'

aqjtlud.

eij l g a m

rj'í

e j

eiam

rj'í

,

gjím

rj'í

dj

ej

újeiam

rjí

el:j

dram

rj'í

N : ; : .   .

rjí

aam

eij

g.f

rjü

eij lglm

ej eiam

eij gjím

ej újeiam

eij d r a m

ej paím

eij g. f

l g a k k a

. agael

l g a e d

lgaea

l g a e ~

lgaea

lgdea

Hdreum Jh m°rbjkmvj

>B D I D SDYAELM JK

\mbpka

yd sarâj

lgí bd

eakí

M ID

Ldbpuastd

yd gjorâj smid

l g í

ekdrj'í

el:í

bdrj 'í

gj'í

bdrjí

- :

,,

k : j e l a bdrja

 

N::3:'j 'í

dra

I la

'

'

drj a

g.f

:::.d:'j'í

gj'í

bd

h m j e i í

M ID

,

d r a

bd

  -

eaa

M ID

N.

g.f

M ID

Huturd Sarhaltd

yd gjorí smid

lgü earj'í

eií earj 'í

gj'í elrj«

ú j e

earj'í

,

earj 'íra

J

.

,

pal

edrj '7

g. ka

elrj 'í

e i j

lgam

l g a e a

rj'í

ej eiam

l g a e a

rj . 'í

eij kmjam

a g a e a

rjí

ej

ú j e l : a m

l g a e a

rjí

eij dram l g a k k a

rjí

ej

paím

l g d k k a

rj'í

eakj

g.f

l g a e a

:'j 'í

:[;hDID -\QO,NQEYMXD

Srasaeta

yj

saj

agí

tj.

eií

tj.

gj'í tj

âmjei¶

tj

 

tj

ra

 

tja a

g.f

tj

Hdrbj Eaqjmwj

eij lgam

bd

: : l : j

lgam

:::3: (:í

°eij

agam tj

ej eiam bd ej

. eiam

. bdrj'í

uj

eiam

tj

eij Mmjam

M ID

eij

gjam

:::Drj'í

eij

gjam

tj

ej

újeilm

bd ej

újeiam

:::3r< 'í

ej

âmjeiam

tj

eij dram Y M k D

'prkj

drLk

''

eij jrak

tj

.....-- a

bdrj a

J

 ,.

,'

. • . .

t u

j

paam

bd ej

paam

bdrj a

ej

pDL:

eij

g.k[>

M ID

eij

g.f

bdrj'í

elkj

g.f

tj

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 66/110

Sratar. Mbparhaltd

yd huarj

agí

tjbdrjí

eakí

tjbdrjü

gj'í

tjbdrj'í

újeií

tjbdrjí

,

tjredrjí

r a

})'7L

tjbdrjí

g.f tjbdrj 'í

~ -

kD - .

Bdid \ugmuerâvd

Sratírmtd Sarhaltd

Srat. 'Skw6l. Sarhaltd

yd

guomarj smidd gjyj smid

lgí

t

jrj '{~

'lg8

rmm''Lbd

eií

:':k'DbD

gj '(>

:':k'DbD

-

,,

rrrabd

beûa

d k't~

rrrlbd

p d a

rrrabd

}k. f

rrrlbd

eiü

tjrj

'´~

: b   í

  >

jrj n ~

u j e i í t j r j í

,

tjrj  { 5

ra

pa@

tjrjí

g.f

tjrj '8

Gdrbj m X lVNukmr u

elkj

lgam

tjbdrj

eij

lglm

tj Y~:.k-~

e K k j

lglm

rrrabd

ej

eiam

tjbdrjí

ej eiam

tjrj '(~

::j

eiam ru'abd

eij

  ; >   m

tjbdrjí

el:j

gjam

tjk'j.'í

kkij

: : ; : 3 :

rrrabd

ej újeiam

tjbdrjí

ej

újeilm

t~kk'j'í

  G

újeiam

rrrabd

eij dram

tjbdrjí

eij dram

tjrj 'V~

eij

3:'3:

m-e-abd

ej

k

lam

tjbdrj

ej

paím

tjrj

N:>:

pdím

re-abd

eij

g.f tjbdrj'í

el:j

g.f tjrj

 í

eij

g. f

rrrared

 

J   .  ,.

 dreum

.mNr>e)/

teemj

.NMdid \QONQ>-~YMXD k[MDID MN[KSA_JYMXD

Heturd Mbparhaltd H'ut.urd Sarhaltd

yd Muard

L : m t ,

rVkR::3

eií

gj'í

újeií

d r í

paí

g. f.

rjbd

rjbd

rjbd

rjbd

rjbd

rjbd

eij lgam rjbd

ej eiam rjbd

eij gjam rjbd

ej újeiaâ rjbd

eij jrak rjbd

ej paím rjbd

eij

g.

f rjbd

kmuomlra

.

,

yd

7:(:3

L 'kkÜ

e::eí

rjfjí

eií

,

rjfj 'ü

ueu

gj'í

,

rjfjí

uea

újelkí

,

rjfjí

uea

, ,

rjfj 'í

r a euea

J

,

rjfjü

aa euea

g.f

,

rjfjíuea

s í

kj gj 'í saj ík

tu âmjeií sajbds edsdt.

: : ; :

paí sai vdsdtrds

tj

g.

fuarj saje akkds.'

.. /

0,

0[,' •

N DM bj

G

LV/(/VmXj

eij lgam

ej eidm

  t e   gjam

eueí rjfjü

eueí rjfjí

eueí ]jfj

tu uilt

tj

gjam

tj újeilmj újeilm eueü

rjfjí

: ' '

j'â>j a

f

'  

j j a

rjfj'í

 ,

tj paam

tj g. fuarjm

::hR ' 6 ': 3 '3'

N.

:.~ (

..K  k

eueí

eeeí

eueí

ej paím

eij g.k[>

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 67/110

- 08

rrABK~7> Bdiakd pjrj

k j  

ldenu`jlmüe ia varods 3:'-

imejrmds (Hdrb-js Jhmrbjtmvj y Ea`jtmvj).

~:lid Meimljtmvd

Srasaeta

yd

gj`d

«gí

j .

yjpþ

eií

r a

yjeü

: :

j 'í

d

yjpü

N k; ' :: .

vj

yjpü

 ,

/

() N't~

rd

y.jpd

paa

pa

yjpü

g.f

,

d

vjpd

-eij

yjpdm

-eia

r a vjpdm

-eid

yjpdm

-úij

yj y; >kpD k

-eid

:'3

yjpdm

-eij

S{~

yjp

3:

-eid

yjple

Adreum Nkh ¡>rbjEk j

Sratar Mbuarhlltd

.. .. ,. N .• • •••• k°T.t ~..  

Srltar.

Saialtd

yd

ga

galgd

( > k } . þ

 

yupü

: '/

û

rjrj >a

- .

,

,

ojrj ' '

ua

r a yjpd

; > k . a

gj ~(6

d

yjpü

ojrjü

eje

yj

yk:pü

ojrjí

  •a (.

r

r d yjpü

ojrjí

':- 'k

N.N.[T6

H?a

pa

vjpü

ojrjü

.,

k a K

g.f

.'

ojrj

'ü~rjM)()

, /

yd

ejamj

lgí

yjpü

' : ,

j

kNjLFQa

e i > >

,

ojafuí

[~ yjpd

gj

d

veY)~)

ojafuí

. ..

 

..

> .

úje

yjpü

ojlfuí

  ( ,.. K

u~•  . . . .

v

drí

:'3

.••YD) k'ü

ojlfuí

v., •

J

]~>b 8

ojafuí

la

pO

.' ..k

' : : .

f

d ytkpÜ

ojlfuü

Hdreum

 ' r r

a d

'(.:. n , e

~ .,N k.,(.,.(, ~

- : :

( '- > . :

>X '´ t : )

D :

g~ '[° k 'feü

-eij

yupdm

ojrj °a

. .

gedfu ü

' ,

-kGP

N[6

yjpdt

T.•>(:

.d

ra

yjpdm

ejrja

~.•..-'

-etÂd

vjedt

ojafuí

-eid

yjpdm

ojrj '~

. . 6'

-eij

: f'

-: : t> : ,:

o ./

)'j

~ ).´m.}6

3:

rja lua yj.

yjpdr jrj«

-~N: d

 ) --

)Y ` } )()k

k)jafkkm~

-eid

:'3

yjpdm

ojrj

,

t'

,

-?:~RQ

: : '

o .,

-[ k.

vjpdm

¶ma lua

, 5 : . - .

pa

yjpdm

jrj«

: -

-.: ¡,~ ( •.•

->:(:3

yjpdt

ojafuí

- >eid

yepdk

ojrj 'í

Hdrbj

.{ l.6 -.,. .6.  .-

.6.T.,}m

Me j~ ¡. /nj

Sratlr.

r

r5

Srl,:]Y

- x - , r .:

Huturd

Mreparh'alt d

N ,.~,(5

-amralQ•..~..

• . : . - . • •

- -

.. . . [

{... .

.QA>'L.' N:::.:3

yd

gjoâj

galgd

yd gmla

yd

'

,

ujra

: '

>:

yjpü

rjfj[~

agí

yjpu

:~~:.)

; >: : ( '

y

j

k)Ü

k : L

j

j

ea

eií

/

rjfj 'â>

eiü

vjeü

rj [~~

ei¡'~

,

r a yjpd

ra

r a

> 6 j p d

,~ .p.

., ~ .K

: .: - •. 

kb'í

r

: '> .: fj '

Ü

g~

 m >  

,

>rj N ' (~

: ': > ' : ,)

í .

X'qÜ

d

y

jpd

u. ,T

()

yj6pd

()

~ (.:>

Ga

hkje

,

rjfj'~

hkje

yjk)Ü

rj '(~

,

yj

yjpj

 Y ).

ejkk

yj.

yjpd ea

6 • . . .

d r í

,

rjfj

d r í

yjp8

rj'í

drü

,

:'3 yjpd

:'3

:'3

yjpd

ea

pll

,

rufj 'í

 

yjpü

rjí

paa

,

::'7

yjpd

paa

pd

pa

'[Y jk' d

ea

  .tN

g.f

/

rjkaj 'í

g .. f

/

rj 'í

g,f

,

d

yjpd

d

yjpd

d

yjpd

k S

. .

'

:/ .

E a` jtm vj.

deej

-eij

yjpdr

rjfjí

-eij

j

yjpdr

rj'í

-eij

yjpdm

lglea

-eil

rjfjí

,

yjk)3:

'

'

-eia

r a

yjpdm

lgaea

.ra

yjpdm

-eua

r a

rj a

,

-eid

yjpdm

rjfj 'í

-eid

yjpdk

rj'í

-eid

yjpdt

agael

-eij

rjfj 'í

-eij

'

'

- .

yjpdm

lgae~

yj

yjpdm

yj

yjpdm

rj a

-euj

yj

-e id

r d yjpdm

rjfj'í -eid

:'3

vjpdr

rj'í

-eid

rD

yjpdm lgaea

.  nN

-eij

pa

yjpdm

rjfj'í

-eij

pO

yjpdm

Y_  í

-eij

pa

yjpdm

lgdaea

-eid

rjfj'í

. ,

'/

-eid

yjpDk

lgaea

vjpdr

-eed

yjpdm

rja

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 68/110

00 -

4kMDID LDEI.MLMDEJMN d SDYA >6LY JM.m

Hdrbj Jnmrbjmmvj

\mbpka

yd gjrâj

eií ra yjpd bd

drí

:'3

yjpü

MID

plí pa yj pü

:::3

>B D I D MFIMLJYM]D

Ldbpuastd

yd

gjorâj galgd

gj'í d

yjpü

bdrjí

paí

:)3

yjpü bdrj 'í

g. f d yjpü bdre

Huturd Sarhaltd

yd

gjorí galgd

lgí

ík yjpü

edrj

úje

yj yjpü

rmarj

drí

:'3 yjpü earj.'í

Hdrbj

Ea`jtm D j

-eij

yjpdm

lgakka rj'í -eia ra

yjpdm bd

-eid

vjpdr

bdrjí

-e ij

agaeû

rj'í

-eid

-eij

vjpdr

'

'

yj

yjpdm

r d

yjpdm bd pl

bdrj (~

-eid

r d

yjpdk

agaea

rj'í

-eij pa

yjpdm red -eid

yjpdk

bdrjí

Bdid \uonuetmvd

Hdrbj Jhmrbjtmvj

Sratírmtd Mbparhaltd

yd

gmlmarj

lgí j

yupü

tjbdrj

' { 5

eií ra yjpü tjbdrj

gj 'í d yjpü tjbdrj 'í

¡¡rb bj

E

ajjtmdj

 

Sratírmtd

Sarhaltd

yd gjyj. gaagd

lgþ j yjpü tjrj.'í

eií ra yjpü tjrj '{ d

gj '8 d

yjpü

tjrj

Srasaeta

yd gj`j

lgí tj yjpü

eií tara yjpü

::Q 'í td yjpü

-eij

vjudm

tjrj 'í

. N .

-eia

r a

yjpdm

tjrjí

-eid

yjpdr

tjrj'í

lgí tj yjpdm

eií tara

yjpdâ

gj 'í td vjedt

 

-eij yjpdm tjbdrj 'í

-eia k~ayjpdm tjbdrjí

-eid yjpdm tjbdrj 'í

Hdrbj,

Jnmreummmld

Huturd

Mre S([>rh(kltq .

yd gmamarl

lgí j yjpü rjbd

eií ra

yjpü

rjbd

gj 'í d yjpü rjbd

Hdrb.j E

lVnutmvj.

H'uturd Sarhaltd

yd guomara

galgd

g

~ ~, ~

~

a a j yjpd euea rjxj

k'

eií ra

yjpü

eeeí rjfj 'í

gj'í d yjk:ü eueí rjfj'í

Srat. Skusa. Sarhaltd

yd guomarj galgd

lgí j yjpü rrrabd

eií ra yjpü r-rrared

gj 'ü d y-jpü rmrabd

-eij

yjpdm rrrabd

-eij

yjplm

rjbd

-eikk.

yjpdm

::QM:('6

rjfj '

í

. -

-eia r a yjpdm

rrrabd

-eia

:'3

yjpdm

rjbd

-eia

ra yjpdm eueí rjfjí

-e id

yjpdm

rrrared

-eid yjpdk rjbd -eid

yjpdm

eueí

rjfjí

Bdid

Mbparjtmvd

a yjpü eií gjz tþû vjpdm ea kí ed gj`js tþ

td

yjpü

gj' í gj`j ík td yjpdm gj :í ::3 gj`j ík

yj yjpü újeií gj`jbds Eds. yj yjpdk

újeií

ed gj`jbds Eds.

pa

yjpü

paí gjlai vds. pa yjpdk paí ed gj`êms X.

td yjpü g. fuarj gj`je akkds td yjpdm g. fuarj ed gj`je A.

Ak

pkuslujeparhaltd y

ak huturd

mbparhaltd

iak suonuetmvd sa puaia

ldenu`jr tjbomíe

j\Â>

lgí j yjpdâ rmrabd

agí j yjpdâ rjbd,

• ,,6. '6¡r.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 69/110

..

> '~

JSAM mIMLA\

EZ : - S_.D\J y XA_\D°

EZ ? - \Q\YJEYMXD\ ZQA ANXVSMA^JE LDE

XDLJK ] KAY_J\ Y ] D

EZ < - EQmvYA_JLMDE @QJ_JEM

EZ 9 - KM\YJ IA XA_OD\ BJ\ LDrv:QEA\

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 70/110

,JSAEIMLA E= :

.

.• .. .•

6~ 6>~~~ k

~.N6G

~ ', > ~ .~ . t . > ~ t ~ [

• .. .° ° tk

  ¡

S_D\J ]

X _\ \

XA_\D\

T6. . .

- ',;m

Md , ) m

 ( .:

' ¡

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 71/110

7? -

ydkvarêe kjs dslurjs `dkdeirmejs

ae tu ojklüe sus emids j ldk`jr6

y

dtrj

vaz lde ak jkj j sus lrmstjkas,

nu`jeid kkjbjrêe.

Sard jquakkjs

qua

ak vuakd rahraejoje,

tu .garbdsurj y bm imlgj  jk ldetabpkjr,

jquakkjs qua jpraeimarde euastrds edboras

asjs ed °v3:XLk'mQk.

Xdkvarêe kjs tupmijs' bjirasakvjs

ia tu njriâe kjs tjpmjs j asljkjr,

y dtrj v.lz, j kj tjria jþe bês garbdsjs

sus hkdras' jormrêe.

Sard jquakkjs lujnjijs ia M'DlÂD,

luyjs `dtjs bmrêojbds tabokjr

y

ljar ldbd kê`rmbjs iak iâj,

asjs ed vdkvarêe.

Xdk varêe iak jbdr ae tus dâids

kjs pjkjorjs jrimaetas j sdejr,

tu' ldrjzüe ia su prdhueid suaúd,

tjk vaz iaspartjrê.

Sard buid, josdrtd

y

ia

rdimkkjs

ldbd sa jidrj j Imds jeta ak jktjr,

ldbd yd ta ga quarmid, iasae`êújta,

jsâ ::3 ta quarrêe.

(@. .J. ON~LZt:N nVt).

\DEAYD

Ijoj sustaetd j ue pjnjrmk d, ue iâj,

Kuameij, .

y

pdr kds gmarrds iak pdrtmkkd,

huísakl ia kj njukj ak pjnjrmkkd

jk Mmord vmaetd ae qua vmvmr

sdkâj.

Lde ue suspmrd j kj dljsmüe tjriâj,

taeimü kj bjed y ed puimaeid jsmkkd,

imnd,

y

j sus banmkkjs jbjrmkkds

vdkvmü ak lkjvak qua aetra su emava jrimj >

Jideia vjs pdr iaspralmjr ak emid

jk pakm`rd ia km`js y ia ojkjs

)' ak ielâmd guyas qua tu pmld jidrj4

Dyükj ak pjnjrmkke aetarealmid

R

. . . k

: :

]

j j jetm`uj

prmsmde

XDk.'[':D js j js.

m

Zua tjetd puaia uej

bunar qua

Mkdrj

 

(YN()h'A I M d . Xr>eJ).

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 72/110

Z)

-,QÞ -

0

d

þ yamel boâyu

'â gue`r

eid

k'D 'ht

`tþpl gum t m> d bdsjme`ü ,

yD k el raeumod `uj

d bodtjed

ea :'df& ra mpapü.

O mâmê . : o í

:

o o

5kkGK: NL ak rudrjbm

d bdrj

u jr j

ea pdrê rllgjod gj ak

F '.

o'm 'þ 6

uid uoímbj ojlrû,

d

bdpu

yared upí gjfû

fu k~kpü jodê, eia m>gdt]6

gj ubm fjjrufuü, pdrêmtaoíeta

dm pajud

m

pdtm.

Omúê jfü ksjpk p 6u m garþgíoj

új bjíbmou .d r~r>akmgj d

oarê

gj

::D

j úambdúoj tdsjk,

eid uoímree ojarú.

Bodrjrgþ eia >xpr~ê pa d u yared

hma 'í pdrjoü pu pa

ea

bdboêâ,

g - -Ü Ü a ,t.  : k' .

j ea ea

j .

upa kGgbta d> Prj `ur,

'mfjtuataed d pêm>

Omâmê

úa 'a mba

gj, âmdsþ

gjpa

'M'upê rdojm

yardym

gjmagjmtí,

eid rjâgþoj, lga

:[')

gjâgþ gj`uímagj,

upímlgj jojoatí.

Satam fuújtjm ,D'¡Þm kYeÂkee

..N .

 u

K ;  

l5 ~. . ( .. ......[....

gabom

d baae`udod mlgupí,

d gd ague `um

m'gktþ

ra, þeêbm

oaoí gjpl,

gltê

d

0 m t

gj`uí.

: pdyjm gj eijm fjtþmod dm pk.kþ'~

patam j

gü m

p'mjmtþ `um d u,

gj ga

m,

gj upaod gaeiâ

y'Ûk

:)3

gdoê tjpmjmtaoj sjâyþ >

Úugjmtê jpmtí pa bjarú ra . gd

gj ra

glvê

raâ fd eia rjmhm

. -

gj eia yjrj. eid ragí d yjga 'ü.

@umrjbm dm fujjoj bojaboþrsâ

gupê tuyê

G rK

d bod`uayâ

m

papü.

n

:

: -

djfjmtapj fuúê rdsjk

(rpeGkul. ir Ar`u:~sj).

 

. • .

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 73/110

, . .

ktMBJ\

Jk X3r bms gdrjs ia hmaora

a

mesdbemd

kaetjs pjsjr,°

j Me drmkkj ia bm kalgd

h , qumíe \M L saetjrê   :

Lujeid Me tríbukj bjed

tmaeij, prüxmbd j axpmrjr

ousljeid uej bjed jbm`j,

´;kumíe kj astralgjrê ~

Lujeid kj

buarta vmirmd

(ka bms dnds ak lrmstjk,

«mms pêrpjids jþe jomartds

~qumíe kds larrjrê ':

Dujeid kj ljbpjej suaea

(sm as qua suaej ae bm Muearjk )

uej drjlmüe jk dmrkj

~qumíe burburjrê r

Lujeid bms pêkmids rastds

dprmbj kj tmarrj yj..

sdora bm dkvmijij

hdsj

´qumíe vaeirê j kkdrjr ~

Zumíe ae hme, jk

dtrd iâj, .

lujeid

ak sdk vuakvj j ormkkjr6

ia qua pjsí pdr ak bueid

¡ , qumíe sa jldrijrê4

« (: ,

J. O¡66LZQA_).

  .

-- 79 -

Fdrjsâ gj jfjeueiþ `um j galgjrd,

. :'(} jrji

boa`uaoí

ojmagê d gjsê ,

aga rupê rlboa.'M pa pmpdfþ

joê d `ujpâ ojarú.

J`j fu : : : Û gjpa fd lga pd

jm p M\Ü , mâmj`ummod aga jrj pjgê,

patam pd je`rrþ j gafjod

joê

d

ydpk

ojarê.

.J.`j fu lga rasê

mhmâprtþbjrd,

gj ta '8 aga bj.'í d bdgjtjboê,

ubâ lga m-dpapâ fuarj

pmpdfþ

joê d bodtm ojarê.

~j fu

mt ê m

pu jsâatí

rjbd gmej,

d buboa

' þ

m

pu

rjbd j bjedgê,

patam úareollbm, epí d gaeiuod

uoê ga

mojarê.

Ê`j fu aga ratí

fuí

sjmyu

d vdpâbj rjbd fu âomatê,

joê lga t:ok tasjrjm fuí

ue

d yjgí 'ü ojarê.

Joêmpd upím, jbouí jrj

fdíba,

d s a

varod

fujrjgt doarê

,

fd R'ok jrm rupâ j gjsê

gj`uí

. iþ o J

:bje u j jarj.

(Y M ji u.l. ia Or`u:.sj) .

. . ,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 74/110

  7 1

QE

>6[QKJ@_D

<. Jk tdljidr ia bm jbjij

qumsa ijr hraslds jrdbjs,

y ldnâ, hdrbjeid ue rjbd,

lkjvakas, ejrids

y

rdsjs.

\dora su rdstrd ia lmakd,

puarmk a medlaeta ordbj,

ak rdlâd ia kjs hkdras

sjluiâ lde bjed prdetj.

Algü jtrês

iak

j`uj

guyaeid,

íkkj su ljoazj okdeij,

y

aarrí omae jpratjids

kds dnds qua ba 'aejbdrje.

\dhdljij y aelaeimij,

gmelgü kjs banmkkjs rdnjs

y

sdora ak gþbaid rjbd

  . - .

\DSkD rmsuaej y

bmbdsj.

Kjs hkdras jk iukla sdpkd

mequmatjs

y

ratdzdejs,

rdsjs, ejrids y ijvakas

jkzjrde

ak vuakd tdijs,

'

...

_abdetêeidsa jturimijs

gjstj kj lakasta oüvaij.

MMjoâjesa

trjeshdrbjid

R

: .

ae j jdjs bermpdsjs ..

(.kuje

O mlgdpme).

?

Lga rjâgupjrj fdtâ

g~fuj

pdrê `em jm pdtê,

k'3<I.¡

ejrid gj ij vak `um

r  . 

.¡- •...~..

t

j )

(:..:)3

K'X.t

jpasj,

Gj lgí, fu bm tjmagjmtí,

pl gdoê tupêsmbm

kgdtk ksjpm> fuí pa

`uj.'þ gjpa j gmprmbm.

Qp8 : `um d yagafmmod

..• .., ¶ • -

: ~ ~

. d boDk~LÞ: Gj;>jjpdpa

gj d bodtâ gjtê gasê

«ga rafdoe tjoâatí.

]ufe 'ê `um

gaeimpê,

.pa gdoê pkthm, d

bodoþ,

gj ubâ aga Modtk : >[ >u a : ' ; : .

pufê gêpaetl dm

payþ.

Dújeiuod upí

m

p mt Þ

agu um

fudrj gêfuêoí,

rdsj, ejrid gj lkjvak

°d s a ydêbj

d oaoí.

Gj `ujúê gjpl d gdpê

jbü. .. roê`j paoí.

Fd bojí talgjp'ârê .

pjejboâ rjbd d mfdpê.

( k eBo.w.

ia

Or umsj).

','

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 75/110

M

° kY - .V~ . k . 'k 6r: '~ kD

Em '[ L'Mû'~Y  , M

-,-T .: .K..

¡... .

N.[NK~ ..N

J_@AEYMED

78

  ,

Ldrd

\aje atareds kds kjurakas

.

.

qua supmbds adesa`umr >

ldrdejids ia `kdrmj vmvjbds

d nurabds 'lde `kdrmj bdr-mr.

Dâi bdrtjkas ak `rmtd sj`rjid>

¡Kmoartji, kmolrtji,kmo₫ rtji

Dmi ak rumid ia rdtjs ljiaejs,

vai

ae

trded ~ kj edoka m`ujkiji.

]j su trded im`eâsmbd jormarde

kjs Srdvmelmjs Qemijs iak \ui

y kds kmoras iak bueid raspdeiae>

jk

@rje

Suaokd Jr`aetmed, \jkui

MLA_JEIÂ _O:[[ @QJM-MÞ

Yj myjpmram ubm jyuâ

yjm pM,gm fujê moja kru í 6

pjrj`uê tdrhoí ra

yj

mfü,

tdrâoíeima j bjedea yj a.

Sa gaeiþ rejedrê sjpufjm .

m]apagê,

]apagê, ]apagê

Sa

gaeiþ

mtjsêsübj râjpþ,

pa galgê

m

taeijmtí ]dyjgê.

Êrujmtí

gaeijoí dm paêbj

_dâeiê ]ujyupâ

Yatj â

gj jrj`uê yapae`uarj ga Âbj>

F

iâ Atêo /' J

' arje : j usu m kyLk.

(Yrjiul. Ar`:þ\Lh,).

/

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 76/110

70 - ..

GMB>ED EJLMDE ..J.K S.6.[_J@@J°]D

Sjrj`ujyds,¡ _apþokmlj d buarta

Euastrd orâd eds imü Mmoartji 6

Em dprasdras, em smarvds jkmaetje

ideia rameje uemüe a

m`ujkiji.

J kds puaokds

l g . >

Jbírmlj, mehjustd

tras

laeturmjs

ue latrd

dprmbmü,

bjs

ue iâj sdoaromj sur`maeid

m

ojstj

k,

imnd,

y

ak

latrd

rdbpmü.

Euastrds pjiras kmimjeid `rjeimdsds

mkustrjrde su

`kdrmj

bjrlmjk6

y

trdzjij Me ju`ustj imjiabj,

aejkzjrde ak `drrd

t

rmueh'jk.

]apí `umpa

 _Opþokmlj.'6

d

mfdbj

új bjeü ea gasí pjrj`ejm,

ydyê gjpa eimpdrm ojrbej'

tarafujrj tírj

tareom`ujm.

'M'atje`uarj fd .....

.bík>mlj

â`uuoj

mfuêmpmrj

  traE

sm`kds  d mfü

d puêeta omúj

yardomê pa

gjaoíbj,

ga

m

gj

msht sd.

Újeií ruoj, tumagê d

âmdrjmrüoü

.'`ujrmeâ ba

`uafü

d

bodya`uê,

dm tm'fuíod jrj`uí .fupa`ujrj

d gupmbje`jtþ d pjrj`uê.

(Yrjiua.

ia K ad pdki d O ae mmaa) ,

  ,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 77/110

- - . . . .

,

- ss-

E A EMJ

Ae mimdbj `ujrjeâ

-uej Ndvae

pjrj`ujyj

trmstas aeialgjs aesjyj

ljetjeid ae ak jrpj jsâ,

ae

mimdbj

`ujrjeâ.

Kkdrj, kkdrj. urutjþ

ae kjs rjbjs iak yjtjy

yj ed axmsta ak Sjrj`ujy

ideia ejlâ ldbd tþ

kkdrj, kkdrj

urutjþ.

Ae ak iukla Kjbojrí

hakmz arj ae bm ljojúj

vmed kj `uarrj y su sjúj

ed ianü ejij ae

pma

ae ak iukla Kjbojrí.

Sjira, bjira, garbjeds, mjy  

tdid ae ak bueid ga parimid

ae bm ldrjzüe pjrtmid

sükd jbjr`js paejs gjy,

pjira, bjira, 'garb'jkkds6 mjy :

Ia ue varia momrê pmtj,

bm edvmd qua ldbojtmü'

adbd ue gírda ae ak 'M'mboü

jk pma sapuktjid astê,

ia ue varia .momrê pmtj.

_js`jid ak

okjeld

tmpdy

tae`d ae saújk ia bm iuakd

y

ae jquík sj`rjid

suid

ia

rdimkkjs

smabpra astdy

rjs`jid .ak okjeld tm pdy.

Kd bjtjrde kds ajboê

ed puimíeidkd raeimr6

ík huí ak þktmbd ae sjkmr

ia Luruzþ

y

Gubjmtê

kd bjtjrde kds ajboê.

.

, .

Fdmlgj pd

fuújtjm

`ujrjeâ ba mhma 'í ,

d purjgím js gj 'í,

gj reojrjfê pa ga Â

fdmlgj pa fuhmjtjm.

Ea

k'<\ífO Q:'Q

tjþ

, f' , :

ej j ejpa lu yjtjy

dpêmtarej Sjrj`ujy

  . -   . : -

: r

bjbd`um euatlej : , . G > ' .

el rjsífa urutjþ ..

j

yu,

Sjrj`ujâ k Kjbojrí :

lga tjpâm upapa gaeiê,

d u bjrjúê gj d gayê

pa lga rd`j tjparí

Sjrj`ejâ â

Kjreojrí

 

Lgl

YQ

lga \ M

aga

fâoâ

, . ,

kok jrm eij rafdoam

gj aga úa 'ê `um ::3

sam

akkd

bojarlbmboâjsm

aga M'Q, aga 7:, lga fMo'm.

Lgd baearê d hmaúdtâ

fu âomrê prtê `uâpa,

fjboê fuarj pa 'M'mboü pa

gltê rmrü d sjbodtâ,

lgl baujrê d úahmdtR.

Fd tâpdm sdrü j rafü

bojabkþjsm

raagjufjod,

âmasþ gjpa upímagj j mfdod

pa mhmo'm jrm j yjga'86

kad trpdm sdrü j zafü.

d yufê lgupí fjboê

eijm fjtþm `um d

bodj myí,

N

) ,. gjm

.mj L, : pj jmtí pa d sa

 Furusþ  `um gj Qbjntê

d yefê

lgupí fjboê .

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 78/110

Sdrquí lmakds ed bdrâ

 

lujeid

ba astralgü

trmuehjeta

aetra sus orjz ds bm jbjeta

iaspuís ia Lurupjmtm k

pdrquí

lmakds

ed bdrâ k'

Kkdrj, kkdrj urutjþ

ae kjs rjbjs iak

yjtjy

yj ed axmsta ak Sjrj`ujy

ideia' ejlâ ldbd tþ

kkdrj, kkdrj urutjþ k

(Ljrkds @ttmlkd y \pjed).

AK A\SAND IA L_M\YJK

\dora ak j`uj trjespjraeta

sa iaskmzj bm ojnak,

y

jvjezjeid vj ae ak râd

lde sa`urj rjpmiaz.

Jkkê jrrmoj astêe kjs euoas,

iak `rje lmakd kj jbpkmtui

raldrrmaeid,

y 33

pjsaje

pdr ak vjstd ljbpd jzuk.

Ldbd ak lmakd astê iak j`uj

ratrjtjid ae ak lrmstjk,

y

kj kuej ldpmj ak râd,

y kjs euoas jk pjsjr,

kjs ldetabpkd rahkanjijs

lde tje purj kmbpmiaz>

ba pjrala qua ae ak lmakd

33 iaskmzj bm ojnak.

Jk pariarrea ae ak aesuaúd'

vm kj mbj`ae ia bm jbdr

rahkanjij jsâ ae ak hdeid

ia bm prdpmd ldrjzüe. .

(Ygu-Hgu)

- 7=

Bojí`umpj R:6), bjedm

pa Furupjrtm rmrü

gltjmtí rjbd .`ujrí

aga jâmuê,

agl bâutmbdm,

>Bojí`umpj ej bjedm.,

Ea

rjsífa

urutjþ

gjfê

gjpa

f::

yjtjy

dpjmtabj Sjrj`ujy

bjbd`um eiímagj lgí j yu

ea rjsífa

urutjþ.

( S rj,iul. ia Ar`umsj).

: \JFJ ÚAJ>.['@ALMKJ.MMJ

.. f' J •

:

rlsj j. pjrj j:':

d 7 :: ': r: lga M`uoj,

gj d yupmod : \Mr ra

'. : ~ g . , t :

pmjd )7 >:a d `ujrj dj .

:gj:',8ubâ jrjm,

}kO kgê`j tumagjfulrl

úambdêoj úu gdok,

d hmje mydê myjpí ra.

S'

°k°o'6L )

rjjelê

• . .   d . . . . ° u. . ~oK~

: jpí ra yjgalgjoj,

upímagj joaâ yjsâ

gj ebâ jrjm d gjsjoj.

Gjje`ê fuarj j gaagjrd

pdrêmtíeia d yafujê,

gm

ê .

lgaoa aga â`êoj

âoê`j ra bj d

`ujtê.

G>:

pímlgj lga bjeiujod

kra `urpl ojmagê j gaagê

, g ,..,  ,

jbd a a ea j ru`uj pa

aga bodrjâgþ rjje`ê.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 79/110

t~....'° ~,

', 

~

........•

- =3

_3:K[.ELA

IAK XMA.ND

JBDe,

Eme`uej kmeij ldbd

akkj

aetra :6<slgmljs

iak puaokd>

arj buy okjelj su h'rletl

Qpí ojamagj

m

pdrêoj

fuâmjtjm tjojâ`uê

eimpdrm em pataâ>

gþ pdrê ubâ gasê

gj msmoê bdrdtm j\k

gj bodyufâ

m

pufê

fu gjtmpâfuê ydojm,

b dfüm Újeiayjej fuê

rjpâfuarí ojmlgê upapl

d gayê gdoê âfí pa

fu vuruvê raeijzuû.

kd

M..-N

y

(':jM:sus D~kD\buy e-a`rds

y j rjlmjoj \k: sdermsj

R; : `kdrmj ia ids gdyuakds

qua

Imds

pusd ae sus ban mkkjs

pjrj qua jemijrje kds oasds.

Eds moj bds

>: ,

ljsjr

v astêojbds tje ldetaetds

.  

.

qua aetra kj imlgj ianjbds

q

ua sa eds

pjsjrj ak

tmabpd.

Gd baeijtj `um :'3 mfdod

Kkjoí

pa

YD gjsê

gj ubâ rdrratê pjûba

:'3 gavê va jrj d

gdpê.

J

valas ae bm

ljrbed

ldbd jk jzjr yd kj aeluaetrd,

akkj. sa quaij buy pêkmij6

yd tjbomíe, °pard pdr iaetrd,

puas ed ka qumard bdstrjr

qua su bmsbd bjk pjiazld,

y

vdy pjsjeid ia kjr`d

sme ialmrka qua jþe kj qumard

ldbd lujeid írjbds edvmds

y arje kjs pjkjorjs oasds.

Jbdba pa lga rjpí ra

sjpmê rd ââdu`ujmtm,

gj'í gasjâyupê ,

lgí

joam, omúê j hmdbâ

jemtam gj :

Ü

d galgê

mbojjsâ j rafdgê,

gj j gjsê j gj hoâ

gj. a

mba

bojaoí,

em j gjmgugê `uatarâ

jfü :'3 baeiê pdtjpa

j gjâgþ gj`ulmlgjmtí.

Q

pírjbdbm

emfü

ta  úaíba

':'3

mfü

gj yuruyê

drí úa

'í .

(N:kGd Ldrraj)

(Y'ruiul. ia

ArV/kisj).

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 80/110

T. =: --

MNj rjej

aruj

ae kj kj`uej

lujeid su kdj

imla j kj kuej.

Jbumtí kupê pl

gjsírd yu 'â

)¡ bojabotjsm

yeh,'m pa ga m.

\a ij mbpdrtlelmj

. (

y ]MXa urjej

ia su

akl`julmj.

'M'mael kj

rjej

Gj 'í d âmlruodoþ,

d þabodtumlgê

gj gatí pdrú ra

upapa d

o'm'ê.

bmrjijs tmarejs,

ue varia ia jk`js,

kjr`js kjs pmarejs

hmejs kjs ejk`js,

:

,. 9' , .

bjl •...ar,

m ...•jep gd  ) : '

:. .•k>.t.K  -. . . . . .r - ~ ~ - h

gatmbê pufþ

gj guboâ pd 'm.

Jk d bmrjoj>

arj uej astrakk j,

qua sa ojújoj

kj

edlga jquakkj.

Bojípd d bj'í>

.,.. , f

bbyj rd

rj

a

pa :S(~d yjgþ

, g '

kpa p:°° jra.

(Kj deij ramidrj

qua

lde su tjltd

kj tdlj6 iürj-

sa j su ldetjltd.

Sd : gaeijmoj

d yjod glsí

hmambdú gaeimo¶

gj d oarjpjmtí.

Kj rjej jrtlrj

:..., (k3.L;LQM°id'

N e .. .t : . .

3 ~

] tdij aetarj

sa kj trj`ü,

Boa`uí d mmabodyê

yu

tmaâatí,

gj upím sjpâêuta

d bdfdbojmtí.

y ae kjs hjulas ia kj rjej

iaseuij

y

oakkj,

ldbd uej okjelj suktjej

burmü kj astrakkj.

Mrj.

upí myjgm

pa

dpmod oarê,

t.upêsh pdrêmagj

d bjeü bomyê.

u.

Ejtjkmlmd Ddezêkaz).

(Yrjiul. ia A M VN:tmsLk).

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 81/110

° .

LDO}M..MkIMJ

(J rbjid E a:  kND)

Sjsü lde kj bjira.

¡

Zuí rjrj oakkazj k

mZuí ruomds ljoakkds ia trm`d `jrzuk k

mZuí `jrod ae ak pjsd ¡Zuí

meejtj

rajkazj

iapdrta mZuí hdrbjs ojnd ak hmed tuk

Sjsü lde kj bjira. Xdkvmü kj ljoazj6

ba lkjvü buy gdeid su bmrjij jzuk.

Zuaií ldbd ae íxtjsms , lde haormk praburj .

 \â`uakj

`rmtjrde,

luarpd y jkbj jk pjr ...

. .

pard tuva bmaid ia jbjr lde kdlurj,

ia jormr bms garmijs qua sjoae sje`rjr6

y

ík pasjr ia tdij bm sai ia tarrbrj,

larrjeid kds DNDG kj. ianí pjsjr.

> r a

m G : ] N~

: sbima d gjsê.

m

Fd fuâmê ea pdrêoj k

¡Jojtâ rj`uímlgj sjâyþ

m

âmjfê

 

mGltí pdrêgê sjm`uâ

MG >

yj galgjoj  

mGafü tupêsâ k mgj

: : 7 &

pa m`ujtê  

Fd fuhmê ea pdrêoj msâeima d gjsjoj,

aga ragí dâ futþm bjí rdom pdrht,

'M'j`íba, j pâtjod jbdmtí âojtí,

¶6 g - :- . ,( - ,

je`j rmj ea j d sjpu rjmbj > a bdej ...

Omâmê j fhgâyí aga tjoâ `um gasí,

gu`uâ `um j' údpmod yaâ lga úa

'ê ,

gj gatê bodrjâgþ j rafdrd yapí,

lga .rasê jbodtkod j gayjeta d gjsê.

' > , . ,

(Yrji.

ia

Ar`uûj).

., ,

..k'

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 82/110

,~

~, .

' ¡

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 83/110

=

 

t.~-

a

,[ ~]r~ 'M kY{- , '- r 'k,[ M - > 5 D N 6  

:~ [,)v::..>>[.T  ....

(Ljrkds Slrrj.ukt)

Xmvâj uej vaz lde sus pjiras, ae kj varia ljbpmúj, uej bulgj-

lgm tj garbdsj qua tdids kkjbjoje Ljparulmtj _dnj.

Jsâ kj kkjbjoje 'pdrqua kj bjira ka gjoâj ra`jkjid uej kmeij ljpd-

rjzj ia asa

ldkdr.

Qe iâj kj bjira

ka

prapjrü uej

ljejstmkkj lde lgdldkjta, bjetalj

y

tdrtj,

y

ka imnd>

~R>'6j uouakmtj astê

aeharbj ..

Sjpê astê

trjojnjeid y

yd

jtmaeid

su ldbmij. .Y'leirês qua mr j' vaij.

-¡Zuí omae, bjbmtj V Yaeâj tjetd iasad ia mr j ljsj ia jouakmtj,

ldetastü Ljparulmtj.

Thk'a mrês' 33'R: sazumie.> aetdelas. MNL Mklvjrês astjs ldsmkkjs v varês

T , u

kd qua '>ealasmtj.

-Jsâ kd gjrí, bjbmte -k'lspdeimü kj emúj-'-. ] v dkvlrþ tabprjed.

Ljparuamtj Gdnj tdbü kj ljejstmkkj, oasü j kj bjira y sa aeljbmea,

gjlmj ak odsqua, ideia astjoj kj ljsmtj

ia

kj jouakj.

Moj

: . :

emúj paesjeid ae kj vmanalmtj aeharbj, ;bjeid ia prdetd

sa aeldetrü ljrj e. ljrj lde ak kdod, qua ka imü kds ouaeds imjs,

Kj iukla bulgjlgmtj, medlaeta y ouaej, ed ldedlâj jk kdod y ed ka

taeâj bmaid. Ldetastü j su sjkuid y ka. ldetü iüeia moj y quí kkavjoj.

Aetdelas a k kdod tdreü ue saeiard, ldrtjeid ljbmed y, bmaetrjs

Ljparuamtj rald`âj uejs hkdras ~ e kj prjia-rj, Nka`ü í k . kj ljsmtj ia

kj . jouakj.

~n 'M 'dl  ~ mtdl  

-

Zumíe jeij4

-\dy yd

Ljparulmtj -.

-imnd ak kdod mbmtjeid kj

]D^

ia kj emhmj2-.

'M'rjm`d tdrtjs, lgdldkjta y bjetalj.

-Aetrê

':.:3

bês ematmtj -ldetastü kj jouakj iasia kj ljbj ae qua

astjoj jldstjij.

y ak kdod jormü kj

puartj, sjktü

sdora kj ljbj

y

sa

ldbmü ík

kj

vmana-

lmtj. Kua`d sa pusd ae kj ljbj, sa luormü lde kj ldklgj, sa ldkdlü ae

kj ljoazj ak `drrd ia kj jouakj y asparü.

Djparulmtj Gdnj kka`ü j kj ljsmtj y `dkpat) lde kds e ui mkkds ae kj

puartj.

--n

'M'jl

â , }

tjl

 

-

umíe

('~4 -pra`uetü ak kdod rde kj ]D^ ia kj jouakj.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 84/110

m(

L'JSAGQLMYJ M{DNk~. 

d

mfü ojafuípatam yak mtþj fuírjeima, }:a dfjrj

gdor

pdrê ba patdm

bmtjfuúê bâ pdrêmtí d úagledmoj Ljparulmtj _dnj.

Qpílgj d yaíoj magupí d `uarafü `um tjpmjmtí mújfê ra pltam odsê

:

pmtj

bâ m

sm

rabomjpü fuí,

Satam jrj pa,

m

sk~ d bdm jyjfê â pa, Nwbgk,. fasþ gj agmpê gj ga

:

lgupí>

-Elka

yjk'û

dm ba gjsm,

eil

ru dm ba d

bojjpü

gmej

gj lgí jruodym

ojarê újeí rlbom 'þ. Eiü ra gd ojarú galgj od.

-J omjmtí lga s]. J ge sí vdm jmej vlgl yjk'>û, rd`j p.a- -kkO

m

L j-

plrulmtj.

-Ga

,gde-a

ê`jmtí. Ga k'>>:gj::L mlgupü ,:,boj 'í

bodombâ gj

a gllgefa

bojípj dm fdtaoíoí.

2-Qpímauj j yjpdel

aga s'm -ga

m

bmtjfehmj.-MMj

vdâ

j yj yaba.

Ljparulmtj dm

'Sy.ek

myjyjfê, 3, yuruyê m

sm pa

gj dâ

pm:::

tjpí

â

d

`uarjgjoj

fjj`uâ Ia',

bjbü d moj

myjrâm rd`j.

D gdod mbjeiu

'h t

pa

bmtjfehmþ fe `ejmbmb'm gjsâoj

ra,

gj sj-

pâêeta d hmdu`ejmtm gj () m6'mtJ d

ydoêm

patlm yj`ujratí eimoí d bdbjm-

taâoj magupí.

Bmtjfuúê bâ berje`jtuatí, eidm

fujêojm

gj

bêrjbd

eid glagêojm

yj`ujratí S('~ ::3 úlbduiurm gj eid fkg'myím agu`uâ. D

bdbemtaâ

jolâ

>}w

d bdreoa 'þ bjbüpj >d :kD gj bojapj d `elrjgê.

Qpíbjrjbd yj`ujratí dm

m::gk

pata

tjpí

boâfroíoj, gj újemgjbd,

Ljparulmtj d bded'ü

jyê

kgdtk hme ra, d `uêgíbj fjtþ `emt.mbâ rd`j }P.

-¡rrjfj , :tjfj : -(} bodtê.

-J ojpj d mfü.

-Lgí Ljparulmtj -ga> m, gj d gj

0 ; :

upí bmtê hâa>'~.-. J ru eiaol

lg

m

ê , krasþ gj fjboâ.

-Am faetl lga raremjr mrû -ga m`uúmbâ d

úledgê

`umoí gaemboü pa.

Gj yj`ujratí dâ pajfulod

dfa

d

pürej odâ tupê

jrm gj gd

upjmtí

`uêmbâ

ba. Qpím, tj`í ba d

úaeü .gj ' ' ´ ~

tupê

pL ,d

úabjbê pltaâ jgdyê

pd, d úajfúpmtm upí `uêmbâ d ':gj`uímlgj gj d kwjr8.

Ljparulmtj _dnj d `uhtgí' jgam m yjrhm rl`j pl gj m

fej

ba d

bodtê dfí,

-m 'Yjlj

t

tjlj k

-Bêojpj eií -. d pdrjeiþ yj`ujratí- gj ê`j d ojêbj fu

m

yjrâm

ea

'í.

,6

, . . . N , M

.   . - a m

  > N

6~[Nm~

)

, [

, .> 6 N

-6>.'~M

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 85/110

 

~.

;5 

.

/

=8

: T '

-\dy tu ematmtj -raspdelkmü kj bej2-. :[~trjm`d tdrtjs. lgdldkjta

y

bjetalj.

-Aetrê edbês duarmij -kj mevmtü ak kdod.

• N

Ljparuamtj aetrü, pusd kj ljejstmkkj sdora kj basj, ;:,>

þ

kjs

hkdras

y >  L jlarlü pjrj oasjr j kj jouakj.

Sard jk.var kj axtrjúj ljrj ia kj jouakj, Ljparulmtj lxlkjbü >

-n Jy,

jouakj, quí dranjs

bês

`rjeias

tmaeas

-SjM'mj dmrta bandr, bm gmnmtj -rapusd ak kdod.

y jk var kds dnds iak kdod imnd>

-mJy, jouakj, quí dnds bês `rjeias :n7::rl\

--Sjrj vaia bandr. bm gmnmtj 2-raspdeimü ak jembjk.

y vmaeid kjs kjr`es M}QÛm,.\ iak kdod, vdkvmü j axakjbjr >

--n

Jy, jouakj, quí orjzds bês

kjr ds tmaeas

--Serj~jorjzjrta

bandr,

bm

gmnmtj -raspdeimü

ak

dtrd.

y yj jsustjij kj emúj, jk var kj aedrba odlj ia kj hmarj imnd>

-¡Jy, jouakj, qua odlj bês `rjeia

tmaeas

-Sjrj

ldbarta

bamdr -jukkü ak kdgd sme imsmbukjr

vj

su

vdzjrrüe.

~

y sa kjezü sdora kj pdora Ljparuamtj y sa kj ldbmü.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 86/110

,M

 6

=0

-Lgí

b) raeujrrrd

-ga m

bmtjfuúê-5

j ru uiaoa lgmpê,

fjruom

gj

f a s þ .

-Am fafjtþ

--ga myj`ujratí.

Ljparulmtj dâ fd, d bdm

m

yâodtm gj

m

yjyjfþ

jrmpjfê

j

rm gj

d

`u.>kgí

N.

yjrmm M M 6 > í : : 7 d yururê gj`uú lgupí.

Qpaod d galgê fd

m

yjrâm

gdoê

jbouatí gj ga

n >

Aê,

akkd yjru,

tumlgjmtapj pa ea ejbom

 

--_d gdeiþ pdrêoí gj`uú lgl relbot --~kamy(>k`ujk'L'k ~'.

Gj d galgjod yj`ujratí rasê d oarjpê --ga

m>

-¡Aj, aga yjrrm, tumlgjmtapj pa eia rasê  

--Gd galgê pdrêoí gj`uê aga babom --ga

m

pa jbouí.

Gj d gaagjod yj`ujratí rahâbê pufþ pefþ, ga n yam >

T .T ~¡Aê, aga yb .  ( ,

m

pufuatlpj

eia

y~koê fuarj k

2-_d júuê pdrêoí gj`uú lga babot --ga

mya'm

pa jbouí.

Gj upím d úabdeiââbj remtjfuúê d glagjod fu myurþfuí tuyê,

gj ga msamba d

s a

raâ lgu`uâ>

Aj, lga yjrrm, tumlgjmtapj pa eia yurþ k

-_d u pdrêoí gj`uê -() fdrdrü yj`ujratí, eijm fjtuoím`umbj d

.yaydfí.

Gj

d yapdâ Lêparuamtj jrm

je`jâ

gj gd upjmtí

lgupí.

dpê

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 87/110

 

- I\-

 M-MJE\AM.M y @_ArrAK 

a

'- 

.uaetd

ia kds Geds.

@rmbb

Y'rjiul. ia

Ar`umsj,

Satlâ fjj`ur rlboa ': 'pa d mfü rjfj ~í uejmtí ¡patam fjrjm yapl 'ê

jpdgê pdrmjguatí bâ, gabomrdfü eimoí gj bdfüm bmtê, gabomrlfü jbouí

jbmrhm bareomrí, gürjoj pa

fumbojabmoj

MMJE\ANN

ge

@Me~rrAK

pl

fuújoj.

Eid guprtmm

`um

lgupí gamuomjpü

rap6

fearj eimoí, ga tþ âmabkþjgmm gj tafdtloí

d fjrþ rjbd

jsjyí, bodoâoíetarej prgjrí.

Sltam pâgjrþ glbmrafü pa ga m>

-Boj'í ojarê pmpdfþ újeiaga`umvEij

yj ,

raflm rjbd 'þ; b (:3

>y6[

u ojlrê, bojímlgj új bdu`uútêea h ¡ , bmtê

pdrmjgþ.

-A gaeiþ aga bdej -ga m

glbomrafü-m- fdírjbd

prgjraoatü yj

rjgê jbü fjj`uâ bon'tí pa,

yj.

yjtjpr `ujsþ gj új ba 'ü lgupü felr¶

, J o k' ,

Y N  

: - >), , ,

bdudr b uyjpa pa .mle`ua. '- SSk vj )V: ejeud y,j, yjpj yapd j ej yG

g

  g

s l

: -  

: [ : ( / 'n : ,. :

,J ~ o 

: '

ayj jj a luarj jed, b.jrjbd

ejd

yue b

ujarj

tjpa d e ya

: .•

b`ej

d`j pa.

-'-Y'dgí,

akkd

rabomrafü --~ga

mm

ÛPk:;k--- jem ra gjúrü lgagl`uâ

upí

boêí.

Bêmlgj

pmfü raâ

S Dt{K

>j

gayê raâ lga : j

': fuarj

k te7`::: bgmth. kP

bjbü eij gm jrím, yj`ujratí ga u ojarê lgupafuarj.

-/[mpürjbd, odm jpl új bjedbojea úlboâjgrm `um.

::

  :

t : :

o : 'f  R ,

j uparlej,  lb

erl

ld

ed

bdbujdam,

bjetê

ram

d m d '{ka d bded>

:, ,

YY

:

k '., mboâjsâ ga

n

paea : blej pa. jj kP3>k, : pmjraeub 'ej\k pa ak>

- >>tv .M mtê fQ7:'(k k)dk'negþ k Lga :'j':' fudrj bmrem je`jm ~ Eij pd galgj-

`jupj

oím ojarê. .

Qbâ bmtê

MG Df8 m)

d kmdbu rjbdrjí yapí d úledod, hmlbkþjou ` u m

eijm

fjtþm

.rjí d fl gm fujm gj

d gaeiupê upí msmje`ê

fudrj úa

 t>

@rltak d yeg( 'ü gj ubâ êgü mfjtukoj d vdfü pe'û rup â.vga n b jetí >

--Ekoj8mlgj pmpü hâj úap'mskrd ojarê

k

-J,e ra yapâjpm -ga

m

LgQIí

m

f]o>m--

ê`j

lgí

rdm pâtmoüea.

Qpím,

m

tþj

Nmj m

skje`ê fulrj d flbj rjbd d pd

gupê

`um bmtê

f

': ,',

:

Jk'

fütm

 :' Y~ -

. ueeujabm, Dk pa' j. dxa dxu pa

yd

,:3 d puj.dj ej d 7?.

:.

a ejslbre pdrj-

ba d oarê

yd¡þ

pa fdrjpm )'3 QkMk furusþ mtê, Gjesdk d N::DeD 'ü gatjbj.

rjbd, d u

yaoâ

glmeiâ raeiê pa gj ga

m

lgupí >

-A

fmm-mm-m

gj

' a ' ,

fa, lga rameiâ,

újeiayjrj

fu hkjet'5 pmYmoü ojarê.

Ymj ga

mpjgd upímlgj,

d úleü

y~k

gj

~í jolâ.

Fujrjgm d

s a bodrgltí tabomrafü

d

pdrdredboêm .

Eümfa, pa pu

' j

jtak fudrj , yj gj ojarê fjj`uâ pa

yD})'...6>ê,

rafjod.

Újgü ba bouyjpí palgle`uü d ba'í gj ga

m>

Samej

jpa

paeü rabomu rú.

Eij rafdoímbj j ba 'í ojarê plaba, upíj ra eem pa þ pâjatítlm.

@ratak d úde`jtþ bdfümoí pagae`uí, d

`uarafü

`em GjesaR

:

yjü

fuê

mtê

`um tr-emgü, gj :

tþj fuarj eimo.'

D) pkkþ' ûrp{' d `ulrjgjoj

N ¡ > jj 'khn pa.

:  fjrþ K  ' ' ,  ,

: [.e d d T jru j`uj el`jr`uj

:

' - N

':} ,

om

rjsj dedele

::>.[ 'Q:.

b

336, k

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 88/110

-- ==

G je >>> F 'N sepb-MNkjd pþê ydpm d b j 'í gjfmfulrl ra . Qpümlgj d yj : )8

NkM( ::Y{~

`-um d gdod,

m

tþj d pdrjeiþ lgupü.

-kXmojírapj aga rj 'â ra p]Kê yapâ gj ra bj 'í eid ruptfulrí ra.

-J

bjüe

td agd bojrjfjyê bdrdtkbâ : ',> jbü d`j jrm.

-Oþ'd  --ga mmskje`þ -uij' gjím bojrjfjyê, fujrjgm rlsjeta

upapa d olrê.

:

'°, - /

: ~

r

M

 g

:

r • :.

k' ,. .

>~kúj,

jerK~ mjpa,

k.mje\ak ed

bjam

G::N;:rj

rjyj

MMM

bujlea ra,

d RNM-

tjeta ylpâ rj

dm

tm>

gj`uê ferusþ

mt ê

d ` uarjgjoj dyagí.

D

`

uêgíod fjj`uâ bgâtí pa, tþj

Þ

boâjtmufê

mpkpí

fulrj yapa

)þ~

(} brjeim gj` uê patam tjtê d úlb omjfþ ge.`uh¡, gmfujm, Gjesak gj @rltlk '

- ., . - :

o .., / J {- •• - ' •

³: •• '  ~ f

bmtê b:::::: elaraeu u j, prjatü d, yjpd pataâ jurj `Ykj\Q mbrj :'<vJ~t

}):rÞ ` um gj gleim pu

: 'd : '< :ej

rjbd, ga

mm

sâee`ê fulrj .

J`j iw

: : : d b g N >

fuarj, pa p]tþ, fdtjtê mfí rd gj SL> pâtu 'þ, uk)a,jy, >t ',

:   '

' ] '  

d ,

k ' , . ' - : '

->'8 :'3 N:3tj :' 3 vjR6d '{ Y  L 'k) 7 j. 'j ejtj .dea dlj I'í~> :'3 ejsjea urupm eaea a.

..•• . .) •••...•. J , .K

rlfjod.

Gjesak gj @ratak d `eepm>

Gpí° tjtjkp'm

rdojm Kj jsjylbj rjbd

gd u fmfujm

m

boeyjpí. Jr~ rmrí d Rweiþ ojkagê kYkdbo'mrm>,gjltí fu

> m

t.þj fua

rj

y:'>.kfje`u.ê rþtpþ d yjpdoj rapa 0ht d uod, omûVR' eiu upamagjm

r,j.'t[ n'okM'ê rjfjet« d údbodtê

k'j'í

dyuagí d bdrermod >momtþ. D gjêrü gatê

,. .' ¡ Jk ' : :T ' , •

 t'}

': • f .,  ' .  t

:[3':

: :¡w FQLk';k `ujea ej FQe-~'D`te d M)kj nkkeu>e d .Y

, .•.

'Mmkí.kk'mn prtubj

d pê'm gj)í fuarj gj @rloak d úrprrûd

yjga

'ü>

- -- - 6[,r-¡ rk¡~ ° mL ': ':' kM   [. 'h k . .. •

,tR saed fd fjjzut D'um

,., N  ,..,. ;., }t, .:3.' d-, ~,', ~ [. . ; >   3 o J.

Guesdk d úlgjê d bodpâu`uupn gameiâ pd gj ga m.

Sk 't''''

 : ,,'

: tjeí

-~âNk(¡GYD

d sa

yjsm

ej

uparjbd yj yu

muel .jpa.

Ei.j gm Gr¡[m d sa yjs'( gj Gjeslk dm pkgk mpd `um tr ..meiuj kP gj .

() bmaedeiê patam tjpí ra bjbü  D   oarjoj sjpm :êTpm 'ê ub

m

ferusþ

mt[

, ,, 'm..

:. '

  :

: ' •

t'

: ~ . o

r  }

:

d .

r>

J -,

:  

ej a

3:: .)V[Lk'>ea

preerlla

:

.uj

luarj ere

a d

::

t

ud )3,

dg,dab

kNj

](Q.k

(:

`eêgí gmfejm gd`j SV~, D reodâ- j gd' dfa

3: pa

 ht   t dbgm rlfügj d galgjo¶

agupafuarj ga

m>

-°-Eímfp tdgê jtmk fuaruk M]kojürapj pN fd gakjmtL~ b e ;  N

o:;N,`uk> ::[',

G([m bdêbj eij pa yesaoím d`e pd.

:

5Âk

:

.'[

m

tþj fuarj () g m j m t í  o-'k

mem¡~

rabmbomjs6 ': ) ' ,   d

'g'¡k ; '~ :''':'M~

5, .( , ,

3(..

u  ,, ,

k.~,

i, k . } «

K

TK~

(5:.,, . ','

vXaE ,(,. ..

lkruplfuarj jbü fjj`um pa.

Eij gm b'â6m uparmrí d

u

eid

fk'gí¡,m

fþ R 'o 'm

gj

fd`j

fuarj

Gj k ra h md m-

g(~m6 gj 'patam 'pMgjrí d gaeiþ yauej ubâ bmtê, jfü -jboeü `ujrímagj,

). l.>>'] N,{r(,

fuaru ga

rjbd >

::. t mt>l..t. k.... '-'. . ~ t .. . . . . . . . •

:',,  o 'o

:

:' '' k'

-.t. 

L>kQ

Me uyjpa d rle t«

yj .

ra

P6

¡q6,j

yj

upjbj

r¡NG :D

dpjul

>k

>W ':.

F6Q-Þ, J`~t

fjtþ yj vdgdfhmed Û b mtê a e m. ] j

rjgjea bdboârM f.k.j`uk

. , g . '} : a

 5 'R  05

Y ~ , , . : -  

k'u`uj pa d yu

eum mj`ujml kj'

tjpa d ~,~~

Nw`uu  Eiu

ye k'LFDk b

db

a

 'e : - ,  / ~ -rhk ~. ,.'

o'

-:'''''

jbeel

N' 

)jpD ja s. j,

'D

t,' : ' ,' [-,' ,. fuí k' - om , ' ,

(a .uj :3 usa bdrj 'l dpj paea tjrrj luarjelea e pl tabâ : Q bMND-

:

  , :°~'} om

k'

: -,  t.¡.  , ,

: . '  

ubm,

):::(:

mare

urlxd, tuej pumgjtjmtl,

d `uarlrwr)Z

luupa :

pd

`bpa

:

g

r

:,

: : o'°

:

i . .

ej , asa : pdj «jrta dj, b .mja . amlej rj:::3eudm pdtjm.

Qpí pâgjrí p d > >   ubâ bmtê d pjm `udtdrâ rupâ d gaeiupê ylþej úa

bde`uatê gj d fabj rjbd mtþj

fuarj,

Gjesak d pu 'ê gupê `um d

s a gj-

`uêmlgj d bded

furusþ

mt ê

jbouí

yaor`ujrímagj,

omúê d

yugþ

dfí D

úabodtm

gj

gj'í eidm

'pa'ê fujêm. Qpímagj rjbd

yapí

d u gj ga

m>

.- ~J66 NtQ7 hm~ ~

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 89/110

 -- TdNDT  . >~~>.:

,

m m

¡ D

,> .

t,>

. . . ~

,

~

- :33

-Jemoí ra yjga 'ü, a fg-mM> â gj> 'd fa, újeilyjrj fu

âmjeí Sktmod

Srgjraoatí msmje`ê d bdpu 'ê gj d ba

' í lgupafuarj bouyjpí

pa-

gae`uí,

ê`j,

bmlgmoabj jboeí

]lk

`ujrí

`um,

. Yjpí ra, d yadm fuaod fjj`tþ 'S'Þ',Gjesak upí gabomurú d bâje`u

(:,pu~êbmbâ d gdod

myjü

k'm~íp'l gj jbü jbü d

pmtê yapm 3:

tM patdm, dm

~ , gjz u> . , , . / J k ' J ' . . .

xujj mj` uj

uparrra

bjbü

ruprpj

d sa barj

A>jj`uk `um.

: tþj d gaagjod d úlbodtjpâfeí ga mlgupí>

-]j gjfa Gjesak,

bojíra

pmfü Ya

pm>tê yapm

bjetí raâ.

M ••N.N... '/} .   : . - . .

-.Kk'pGjkkkL j bj a 'Lja pm Mhk\Qk:k:ra jbd d`j jrr.

-O mrd ga

myarbj lgupím

hþ'j>e`ê ~-mkij gjím

eil pâfjsþ,

fujrugr

rasje

  . . r .

':

)/)N MM'

d oarê

~m>.k [.

:..: [.

:'-->

'X

a.,

j

:~: :/  L)6~ ),   t-  [

k'

ed ~) -~ •• : .••

':{

6'J~ , ..

 : [(   ,, py ~ • k-h 

--.([ : :•....

eodâ

jeâfr .~[

s>•..•. u, jea .a

k(k,M'L,

y •.• FMN~.jbj kekN~5';JK,Sk: ~•.jeslm

D TN.--.6::

N V('J. lud.

V

  ': :' :•• •• ,.   : . , . , > )

, sub`j

'Luarj

d `QL >k j ,.: ; .: -

bdbeb

upa rljj`ur

ru`uj pa,

bjbd uparjbd

pagí eid gü oem `ultlrm gj

d

b : I . Y > > . i k

: ':6>í

ûrK1 ga

m

lguplfuar>m >

-Sa `ejp] jpaplO rd

mtê

gjpaeiírdpagrm

rjbd

m

fjtþ pa fa. Drí

'k'dgdtj

y

jpaê jpdod >gj. û`j g>>.jrþ pmk.û :':) yuea paeiü rlfuod

yj

gj

gj`uê d`j

kP . ,

J

' J ,.. , f ~ J (': ,R

:

.4 'A{ :

sjya, /) `ej,kkl/ND jrjr> yj . jru ej`uj, >xk'LKL. d budyjd .r jesa

imoí :

': ,. k° ,. :

:  'o ' - , : k'

: ' .

'G : L : beuvjpa pleae`ua uj upam :) .tP Mufujr, bj j

W tDa

b>

d

edm

gafjod gj gj  M> fulrj pmgjríbj d pêk gj d

yayugþ

prtú `umpl. Gjeslk

ga

K

gj

mpdtjod >

YM gjêrd d

sa

blgü

yj k'>> m,

upírjbd

yj

gZ3:Q:.k6M~

ubâ

, o ,. ,'.,..... : ':' : : ., -

:/

(', kL

b. uyjpa pleae`ua

bure

6:: tM

mja

(::(~

j

]Q)D

rj

QMYkkDj ejeda rarj-

gued d`e pd. D sa yjs'm

m

yâojtí ge d gafê rjted d gafjoí, rukd yugþ

¡

reojaoí. @uârê empü gd' upê rj '(6. Ykjesak jeâ

}w`ea

gameit d

f'mg~myü

ga

m

y auuj . Jp>jmtl~eNa yj yugeed âmjeií rjeí.

.. . . N ,..

Omhmê eid y ugþm bojloí gj d

hâ]pmrþ

d újeiþ ::L 'tuoþûþm. Ye,tj]koþ

aÜ :

: t / . / . .  

:

g .. / ,-,

:

j. bud •.eeu

bjea

d tdpj :'jbd td

u.

:[:::< 3.. epk jrjbj d

yjpd

d sa ej`ul

.   :

:   , .,. -', ..

:

':  : ,. :: . .

tmD`e `QM kj eatj N':.>'kd YFû QFDÛD )6:. Ng'kP:¡d xjj`ru Ya

:km>.~3>.[>e>uu

`:::

urjbüe`dtrd d

yjpâ

ojarê.

S

t

J , .•• ~, } '. gmf . ''':' , .. :-  : ~ .. , . tmo

. t}

.am jsjya pe.a d

edaej

b ujt

: 3: . m. t: . : ' > N . t L ; : . Wk3

patam `utrj

bdrd k. j

bjeimyþmagj. D purjgím pdrêya fd `e. m'rê gj ::b: bmtê d pâtê d gaeiþ

Jk /

:

J YY /. :. : ,. : :

'k[  /

': ~

r

: ~,

g

' pD k 'j

.ka °...

j` uj . QS hk I daea

ej

d :3.

N6'kkÛ: luarj ejerejpl

d b dej

j

~k'

 ¡ ' ,.. - { ,

: ~

o o

d

NkDL

kj d

`Q~yk

pltlm

d`j

jrm

upa

Fuj`k

bortl k)a, ...

j

d

elb> jyj,

d

~ . / g

t '

: :   - ,.

t' /

kP7( d .. eyu b ruyjpa ej lerpj `um reabatl d yd yjpd.

J d..., : (9   [+   6

 ,V0,h) fjr ~ edrh ~''' )   g~

m

N   M ' . k k ~ Z ' m r  N ~ .   -'::)

m>

bmagmbâ

eií

°°°. [.r,'u -u,.'k.t ,N{.~ ~;.6..tQ : > -  

kQt,u - '  ,QT.,Nk~ ..

-°-¡

k-t.k.d r'..d

i, k.l :. kk, , ..

joam a gj'j, :'3 glagjea

bojímlgjpj

ga.

M

°M.•esdk

: :

3°°° 6>.+(>[:

dm

I '> ',~k  :  - :   .°M,l ¡ ., 3°: )° : 6:   r)'''khm:kr''':, : 6. ,( , . , ,D ) ° ~ .' : '¡ ° . -

.Q°J ••.

,K, u. k.K...•••

.•. '...

: . . : ,

.::m.~[>kA

Dg'

u

~M,(..t '  .•..o K .a .   [

.p]:~Þgdd bdfü d gaeiþ pltl: d sjpufjmoj fdtt `emoí>

Gj ubâ bmtþ

dâmduimoí pümagu

ga

m.

 : ~

Nj`kk,

`umeií, rortþ

d u ed .rlflbl em k)Û]Þ

 

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 90/110

- - :3: - -

y: ,.. . iu ' , k°,  ..•Y

: k' .

r j d

kQ:YQ

baba ylm

:

bje .u

'j,

ued

bueldlrl. .u.jesa

d yueu `~u

gatarlm Im pkgâ jbouü pagle`uü gj upímlgj joaâ @ M: .<ta k gj bdfü moü

d gd d `ujpâ d`j raedeiü pa

gj. fg'mrm

gjpa, .frraR d bdbâm tjúhfê. Qpím-.

g

- .. o'  : ¶ ,.

'f  R

fujê batlm

J

o .-'

j bjt a p.a d :yjea d yjpa j

d`j

rdxa rj d yl ujj param `ujmrb jk,

jfê

rjomagêm,

sjâfþ, tm

fjrjpê,

têmboufþ, pdfdfê roetí mpdpa. 'M'umlgjmtí

d srm gmfujm d galgjod lgupí. Fu bouyjpí gj u gatü ojafuí yapaoí }:D

j raâ

m

pd `um fuarj,

Omúê

upí

`uêmbm

d úa bdjfû bodojoê gj ga

m>

Bojípj rlg a babor fuarj. Jo> >rp >j6 paeií rlrþ jpaoí. Sam fa, lga

bdârþea gj pa

oâêed .

Dm pk-gM

m'

pd Vhum

b dfümoí

pa

gj .

d `ulrjgê

fd - ,

t

°... ,. ' . k'  f k°°

: ,.

:°  : .,. ' : : , °°o'

kpm pa, bjbd d : jrrpjuj jrr Mljbb, N[>°('6\.::,lbpj kj dpumlej uj : j.

Qpím

Im

pmsü bdfüm tupjbâ

pdtm rdoí gj. d hâledod

ub â

bmtê d' 

.~ g : hoê

f

Jk'

bddbj j a uuarj :j`j rd a ba d `uje a.

Q

  ... . . . .  ,  '  : ,. . . . - ' . ,

't' ,.. ....

pa `ujmbm d eje`jrl td

pdrj

rjbd

yapa urb ::Q'>>:

ra,

`ujbe

pjyí bmtê ugêoj rj'í d bmjetgíoj gd`j tlbomuatê `um d `uarþ gj`uê

upapa bmtê gjpí fjúroj gj d `Q3:[->6f8rmrí mpd

`umpa,

d

yufê,

d gask

gj gd uoj oâjoí pa. Qpíjrd

ubâ

bmtê ba

tdrrpê

pa d gu`ujmtm

m

rej-

eiujod odm d `uarafdtjgê fjrþ htujsþ.Fd

6   l

pdrê reodâoü d úabodyjbj

. , , f ': : gjk

k k' :. .., ,   •.

g' ,

bmtj rupj :lara rj d6 malejed eddj fudrj raruea, rdsj jsm, a :, dyupa

`ujrj> Gatí ojarê j bmtê,

Qpím

pkj'í

pdrê d gupâ Gjesak pa mykoþ, jrm

gj () ::3

d bodhm patam

fdtâ

k o k h , : : : :

pa, bjbü d p ttê

gjsa .sdrü bmtê

pdrmjgþ.

Gjpmfuarmatí d gd @ratlk

pd

d

bodfjlgê-fjlgê

gj

sjpufjm

pa ga

m>

A puêfa eia jtlm tlrd gd a ru

] d

D

yd

yjpdea tabom

gaoj eia

:

 : .• ,..

G ¶>¶ o

J  . , ..,..,

: / ~ .

:  ,

.ODk pa `ujrj. . j a ed \a  jarj pd d bj `Qk :

k>6>QQ

Ha ra. J`j

kdrj.

  g

: J

pdrjbj rjbd ej Q djarj.

@ratak gjsí sdrü, omúê d yjpü

bje t.ü

lmu,-ub  ga moj lgupü.

Qbâ tlbomþ

m

pdrêoíoj d âma ew68 Guusak pl gj @ratjk tdbo'âríetl

d guprtâ.

hNjoü jrj `uêmbâ kkjyí d gd fdtm

m'o m`u m m. 'd fþ GP :b

g,,~

m.

Gjesak

a

edgí ea fuê patam yj > gaagê eia

fmrêbjpe.

Bmtê

d

`uaedgü

rje`uí

mfu.hm d bdsí

patam

fje`uí pdmbm, gj `u1.g]. â

eij gasjpmaí -pdrêm `um, dm bd'j. bmtê fuú,

gj

d yaâ yapâ QNW6`kQ

dm

fujjkba bojímlgjpj eij mfârêm fd d fjrþ

gMO t.Þ

pdrêâtíoj. Satam yjsm

g

'  

:

: g : MM Km o .. k'

J (

d jsj rrra

>:: '< .

d

raa

jed . jesa

:

pmru a

`uam

j rd d `uúgü rjbd `ujra

`um, ed

Mmjêrdsaoím

gj pdlgâ gjpa

ga m>

@ratak tara gd a ru lgaoa rrdboa ': `um patlm fjboulgâ :. Sâj

~í-

pâj

'í.

Fdírjbd

odâ

gj uea Gjesak

pd,

tj

m

fârêpj rj 'í

tírjpj

tj

m

pmrþ.

Bêmlgjbdmpü d y¡j.ga'{¡

bmtjkbúj

p°drmj.gþ.Eid°

su'Mpjoím

gdoê

ra

gasjm.

-Újeiayjrj drí pkhmodej ---d yururí Mm(~sþgjpa upí kfuê rdojm.

M pdrêoí bdrj

jbü

fj6>-:`:: :'

pa yj`ujratí

drí

u, upímlgj rmrlbd

:'3

bjeü rjfj 'í dúdeimoí.

-Jemoa, ra lgmê, -d sjpufêm lgupí `uhm.mbâ d galgjod gasjâ gdoj

ra m'fuê `um d u.

Bojítapj d yjpdtj bmtjfuújbâ je`jâ, fdírjbd pmgjraoatí : rard-

yjod

gatê

yam d u

gj

d gd.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 91/110

:3? -

Ú6j° bodym bodmoí eia fmdN, .yj yjpdea tjtjfuê raeâgí lgmpê ga m

`ujmbâ.

J rafdbj kmaeim `ujsþ tjtê,

Gjd

.`ujúê

.`ujúê

bmtjfuúj ba

,tjtjfuê rdfí baoí. 'k'ara gd am fa a gaagê gjfþ pdrêbjpj. Dm faod @ratak

tjtjfuê pa, `uêmbâ d gayjtj gmej údbodtj gjpa d

yk

paoí, gd u gj`uê

eparm rí.

Omúê bmtjfuúê úamred  j im fujêoj uuí glbom edtê gj ga m>

. - x T .

-Eijm fujêm

bojímlgjpj

jm

fa ojarê.

Ei t

o

  , , : •  ,.', • , , ...°: '

T 'a .j>matapj   -ûl

:' Qu,kbk -,-}

yuru

`ujsu

parj :::FD.

(

':

g ' , , . f

: '

:

'Y'r

gaak , .' ~

K ' :

a yapl : .~j.6u j '..kjsj ..

Kj

d . aLejkkA'j pdtjod d

eabuûyj

kj d

bdme`í

m

âmjfê. Qpaod @rltak d

`euuê

gjtú pdrê gj gd j fuarl d bodtr

~ -, : L' k o '  : : ': , k' 'o '   . -

' tjt.jfuê rdxa. 3jpu vjk

~4~

tjsa Ga a <j:It: d yjpd d

 rj'

d upl `uube

'YN ,~- : Y M   ' : J • ,  o  : T.~, : '

pjya.

:

pa`um ::7:::ejpa d '.33: pa

(t.

d ra : Me : pa :V:. d edju ue. eatj

., R :':'

t'  ' 

: ,.

: }' 't. '''R'

f

rrra d

:3

eulujm d '`e6>¡

'Q- QrtMeQ

_dg fulrj ra :7

Gj

d

vugu

tatj. -j-

k

:

.- : : ,.,

N

 : N : '  g ' :   o  

b )QL :: ej sjrjrel`uj

eabedrd >

rujrlpdtryu ..

,j 6

dpjmlej`uj mtj ata

, 'd yjyjmpjoj `um. : N'~jk:ê pt>>>oí,myjü fuê pd. d úde`jtþ gj upím dm p'mkþ'

tjpí d ~aJ,

k°k,),.r'kk~

fjjlu â >')'::6 D ' ()']khk'~6~,' :': ''6 b dfü > +ú~ K 6~ ~ ']'

:

:X): n[

I

b-jr m

.

) .. N

Q

D

(.(  T ; - u gK.T z>, t.   oKTm~•.k.{.[r ~. ..- [.....:: kd..[.m Kv. (v

Nk   - [.

'(..'.:.

N. .

°: .••

odtr lguju â N   tl m M ,

b

³

:L.

u`ru

rlulrj ejpa pa> ,ak mupu`ujsu.

: [

kh

k : . ..

N .

'Y M

:

Mmeü o ' ,. , :

-- .•..•.t

mjaml mjpj yj ejsjel

:

ra

:

.r> jesa

-Rka mpdru

jk r`jue.

~.lgí ':k  _ > aâ.j eilod -' ga n @ratak. M~Zgalgjpj jbü mpí bdrdtm gd

.,~, o o ~'k' ' ~ , ....o ' N g k' ,

e.j 'j d u 'D. M> j a I.íQkL prtm del

yj

ejsj ' j`uj lja j yÛk':M:.'t> rjbd

} 'M

Y

k } . ~ ' :  

eepl. .rj uea rj d ::abdm d

purj

mar >

.. úmtíompa rb ea pdrru ,a j

gj kk'N bjrje`jtultloe,'.

MMêeh>)lk

eimoí,lga fmok',

: ' o

 f ..

j ejsj jarj xd :

@rltak jpa dm fdtaoa

': : ')' /[g'

'kGk d

ejjrd

ra `uj, a

gj eimpdrm zum M@ 'ê oj

: >> 5

; >> 5

em

[tê

pa el bodydyjou

. id' ~, J

::' O

a d yurura .uj`uj

fd rupê drí bodgjsê.

. eiaoa ga

m

fd

b mtê >

bodmprrm drí bodgjsê,

rpü d úlbodyê gaeiê pa fuarj -gj Gjesak d yupâ gm jrm gj d gjyê

.myâfíra @ratlk pa gaeij`uê.

re

k' g . .

t

: ~. - i ' gâ

¡   - e' - , ,

rd ma a

:

bm .jxuuj

-::(:::

a pd ea tabjel aeupa.

m

j ujeua rarj-

. gjeta patam-tlm, Qpímlgj d yjpü Mpí, gj odâ jbü bodmpârm d újembj

dúdeimoí patak fjj`ur ra dm fujêoj mpd pmtímlgj, gj mbjeiu 'ê rjbd

....k' i ' - o ,..

kN ' f'

ujrj. md`j Fkm'7rj raede a pa d eab d :. pabj rjbd Yjtj d bmj`l

gmfujmm `ujtê gj dm faod

m

tjprm

fQ7:'j

pa

m

tþj

jy

urj ra bdfümoí d

újsjme`ü. Fdoj d gayê `umoí ubâ bmtê ba fjj`ut bortí pa,

m

bj-

eiujod gasí eijm

fjtþojm

d fa.- gj

ufü

msâje`ê ktuarj empü mpdrlk

ba d

bjeü

rjfj

'í.

@ratak dm p M\ Ü m

yjgdyê

.gj

m. sjrjboâ

ko'm

ra

újeiayjrj

fujrapdtmyþ

: ,. g ': ' t' g êmak o '}) k' 'R' .

j .dpjml j`uj : .jda a > ak, upaml mj .¶   ak rjesar, : yjd suj `ut d `ua-

edgí

m

pd rarþgí-emgí.

Dpê lgupí fuarj `ujrj jfü tafdtaoí gj úabomjgâm gj upa`umoí d mfü

bodgjpmoí oâjoí, pa dúdeimoí

dpê.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 92/110

:3<

SJS_A EQA\Y_D

Sjira euastrd qua astês ae kds lmakds.

: - \jetmhmljid saj ak tu edbora6

? - Xae`j j eds ak tu ramed6

< - Gê`jsa tu

vdkuetji,

jsâ ae kj tmarrj

ldbd ae ak lmakd.

9 - Ak pje euastrd ia ljij iâj iêedska gdy6

1 - ] pariüejeds euastrjs

iauijs,

jsâ

ldbd

edsdtrds paridejbds j euastrds iauidras6

8- ]

ed

eds ianas ljar ae kj taetjlmüe,

0 - Bjs Mâorjeds iak bjk.

rk

M

.'

Jbíe.

SJI_A EQA.\hk''_D

Drí ru raâ baoj âoê`j pa.

: -  M'j

m

úabodatí eia rarj.

? --- Yd u draoa bojí pdrþpjoí ea. ratjba`uê,

< -- 'M'd ydyjpü gafü pa ea rabompdtê u rp 8 'moê`j

pa, upímagj joam fd kokjk Â .. ~

9 - Drí raom 'þ újoü jrj`uê a ba

draoa ê`j,

1 - Mrj

a úmrü draoa drí je`jmpê fuarj, upí drí

rd úârü gêmlgj joaâ drí jbdtjram fuarj pa.

8- Gj jeâ ra

gayê

rd gd :'3 yapâjrjê gj`uê ba.

0 -

Drí

pMsMrd

`uaâ boj'

í

m

ojâoj `um.

Yj upímlgj.

~

:

¡

M

',

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 93/110

JSAEIML'A E( k ?

SJKJO_J\ ZQA

ABSMA^V').~kLDM~

XDLN[K

y

SJKJO_J\ ZQA ABSMA^JE LDE Y ] D Dslmkjetas)

, ~

:

.- -

...

- . T

. - - - --

,

,> n

n

 n

, ----,~

.,6

N

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 94/110

- kD@ --

KMs'rJ° IA SJKJO_J\ kXk

J\

LDEDLMIJ\ ZQA ABSMA^JE

LDE XDLJK>

-- j --

I, ¡b`j, jkbj6 joj, ljoakkd, pakd6 joê, gdbora6 jojtm, bjâz6 jomyþ,

pakusj6 jodê, raideid6 jfj, ljoazj6'

jfuu`mtê, jkbdgjij6

jfjtþj, ia-

ralgj , jfk, bdnjid6 jfrtê, trdzd, euid6 j`mylm, sjkui6 j`myaoí, `rj-

a mjs e r

R': -'

k ' :   '- ' t J gd '

6 j`ua, pa

,3,

>p ubj 6 j`ujpa, ljbj jta6 j

::3,

`jr`je .j, í > , rm.

jka`rmj6 jkmdyê, tjpjid'6 jâ, `rjed6

jm,

mesuksd6 jmoþ, ojrukkd6 jMs ,

jpdoü,

`dbj, ae`ruid6

jbê, Mkuvmj , jbjeiêu, `rjemzd 6 jbjeijmoâ,

Mkdvmzej, jbjeijyí, jsjbokaj , jbouí, dtrd6 jbodtê, om`dta6 jbod pm,

hkald6 jmeoru, bdld6 jbueiê, vllmed6 jbdtjram, t~>eabm`d6 jbdtê,

je rrþ,

jbm`d> je`jtupü, bírmtd , je`jmpê.. paljid6 je`u

' ê ,

bdrtard6 jeê,

• - ' : '

f . : tm

pjrmleta , jejbj, 'pjrtwtlsld6. jejbeusu, `ruasd6 ju`a

3:,

bd astmj 6

- . i' g' ,. m ' ..-' im ..,

juj,

:< ,3

6_D, rdpj6' jpkn axtrabd ,

jpMta)

ba :36 jpum`uj, ej:':0.6

jprrm, ae jeljs6 jpâsê, dâid6 jpmfê, smkkj , jpmrj, luard ljoakkuid6 jprrj,

axtrabd6 jpmfe ':, ljspj6 jpmpí, asqumej6 jplfû, pjkjijr6 jpí, supar-

hmlma> jpasê, rjambd , jpu

 h t,

raideid6 jpapþ, ejrjenj , jpdfâtê, euid6

jrj, iâj6 jrjR6 euoa6 jrjoâ,

}):<^36

jrjoarê, rdkêbpj`d , jrjtmrâ, rjyd6

jrjsurrþ, truaed6 jrjbmrü, jkbmiüe6 jrjbodgê,

jkbdgjij6

jrjeiþ.

r . . m•• , t, ': ' R ' . - ' k h m N t '

sjbd , jrje.m.> larj, jrjrm, Gdrj6 jrjrelj, ra

D N 6

jrjpmra, j .ulr 6 jra a,

h

° t .>N   ~ , o ' h -' ': '

mastj, ddeee`d 6

jruj,

b.`ded6 jrjsj, `ujyj

j6

jrjsa,

VMzj rje 6

jrjtâ

[>Q,

k

° .  k' iâ ia m jsm : o ' '

:

a :Nk'::::dyj6jsjya, babd ij, \Mastj, tjr a6 jsu, .:3b :'36 jsu, tzqumaruj >

¡>¡Þ, jtuj, bdetüe , jâ.m ': , gdb ord 6 jtufupí . aspjkij6 jtþe, gdbord6

jtþj, iaralgj6 jtaR, 'Sarazj6 jyurj, luakkd 6 jyþ, bjiurd , jyuâ, kjurak6

jeijâ

ljk l>)   rk .../ '.>). ~ YM

rtu

'kJ ,

r:  - ° °D

:(

.s,

G, (... e. Ia ,.•u6 ;kN.i. k '>  n ~ , . , .

-- a

dmrê, `jtd bdetís 6aÂrj, bmak,

amrjtê,

jzþljr , amrltí, bmak ia joanj.

-u-

uâmí, alzabj6

:::'D,

meim`astmüe , uoê, uvj6 uruplrü, gde`d.

3-

d`j, ljsj6 dfí, puartj6 doatê, vaetjej , dfupí, trjs kj ljsj6 dfmtê,

gdrlüe6 dojfêod, ljoazj jojnd6 dojmoêod, odlj jr'rmoj 6 dojpâod, odlj

jojnd6 dâfüod, ia ldstjid6 djfjbomod. j gdrljnjij.

-m-

mtê, ldelgj6

mtê,

pmairj6 mtjaboü, jkjbora6 mtjtmboí, pkdbd6 mtjâsâ,

.M 

~: . . o ' . o '

: R 

-'o

jzur ra , ::e, mjbjlj 6 rbb a, ljbj6 mbre d,..>ed6 :, j`uj6 N j, bje`d,

«jod ,

âoê,

hrutj6

moê`j.

lmakd6 hoâ,

iaralgd6 :>o:,

tmarrj6

hortþ,

vmaetd6

Moâfuê,

zjenj 6

ro:>rê ,

bjiarj6 'âoârj, luarij6 kokrjpê, jrld6 hojtí, jrrmoj6

hodtm, hkdr6

Moþ.

bjejetmjk6 :=ê, :=êoj, odta6 ojrld6 M`êu, jk`j6

m`uí, bjrkd , MpÂ. sald6 Mpk, prmelmpmd6 ¡rjkaj, jrrdyd6 MrQ'pa,

laijzd6

] sjp] , rdlâd6 rufê, vjsd6 rþpê, kj` d 6 msjü, sjld6 rtm, ojsurj.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 95/110

N 30

MNM\YJ IA SJKJO_...>>[..\ ZYNM~ A:hSMA^JE LDE Y

] YMAEHNE <

Nn'D_k[K[\

:-

Edbmejtmvd `aearrad .

rrJSÍ - ljbmed

? - :

Z .

] ? ~ parsdej iak pdsasmvd- lga rjpí - bm ljbmed

eia rjpí - tu ljbmed

;)

;)~

i ' .

d - 3 parsdej ak pdsasmvd

gjpí - su LjbkkkD.

Ia ids hdrbjs>

: - Edbmejtmvd `aeírmld> Y.JMGDM T. jouakd

? -

::).

] ?'}parsdej iak pdsasm

['3>

lga rjbdm - bm jouakd

e(> . rjbDk -.- tu jouakd

.• d j

: : .. o :

•)-3

pars. (a pdsa\Mvj :

tjrudm -

su j

'ul û,'

Ia ids Vdremjs

:: :(: ( :

ak. edbmejtmvd>

  ,/t6¡ X •... : °[.kk',TKtkk~k/ •

: -

Edbmejtmvd `aearrld .

r : : A 'Y 'J

d

Ak'J --

ejlmüe,

? - :~ ] ?~ parsdej iak

pdsasmvd akkd

S<ûk -.- bm, pjâs

. -

IjM\

. .

< - <hN. parsdej, iak pdsasm vd

::a ratj - tu pjâs

gatê - su pjâs,

tjje`ê,

hm`urj,

ratrjtd , tj`umed, jlaid6 tþm,

imaeta , têmbomrj,

aulâj ,

tþmr~komtâ, sdermaeta6 têmb`ua

'ê,

bulkj , tþmboí, hmkd6 tjrtm, emid6 tjmm,

sabmkkj,

`rjed6

tjomyþ,

pakusj6

tjfjtaâ,

bazqumed6

tjfþ, ljkmaeta6 têfuê,

dkdr6

tjpü, rjâz6 tjúmfê, baetüe6

tjpí,

djremed ,

tjpmlgê, prün

mbd , tjsm,

aeharbaiji6 tjsa, kkjetd6 tjtê, hua`d6 tjtjm, tmzüe 6 tjtjtm, gubd6 tjtj-

~° :'

k'

tjt ' t ,. gü tjmeim : .'

~\h'K°[j,lbbaeaj , :>:.>7.::):,

rd`de ,

.jtjpmm,

lb'.

DMk6 tjtjmu u, ]7 j6

tjtj-

: ' : t

t

': m 'f ' gd : + J' mds . t : '

LQm:,

edred

r

rj .rpm, banu j6 tjtmpm uj, .. dvua

D6

K:>:]k` 'QL ,

earXMD\6

a

l u ,

vmij6

tafdoí,

meimvmiud6

tafdtloí,

ealasmiji6

tdfdomê,

rlabpkjzd 6 ta

't[

iukla d sjkjid6 taboí, kjomd6 taboa ':, drmkkj6 tabomjpü, trjojnd > tabom-

`ujm, smrvmaeta6 tabomrafü, '<\ pD \ j .6 tabom 'þ , ldbmij6 taborrí, sdorj.

rastd6 tabüm, adblzüe , tameiârj, garbjej6 taeimoê, ojroj6 taeiâ, sjkmvj6

taeiâpþ, `driurj6 taeidtê,

`uâj6

taeiê, smtmd,

ku`jr6

taedeiü, iakjeta >

tapâ, pralmd6 taeâgí, kkaed6 taempm

 ht ,

rdimkkj6 taâmmoje`ê.¡ ldid6 tarjfuê,

hjbj6 tade`uí, ajiêvar , ta '8,

gþbaid6

tatâbê, pmdrej.,

tat.ê,

bulgd6

tatj, pjâs, ejlmüe6 ta tí, luarpd6

tarj,

edbora 6 tasê, dnd6 tasjr, kê`rmbj6

  • - J

: : °f

J

: mi

t

tasjmm, b ej 6 ta sê m, sj G a 6 talj ] j, trjespjraeta6 tasjrjm, d XMD 6 ujm, su-

idr6 t.mjpþ, rumid6 t.ma, vmaetra6

tmapâ,

metarmdr 6 hmfuí, bdnjid , trboê

jembjk6 t:p:'u, as-pasd6 tMR)k', prdhueid6 ttsrm, hmkj6

tâyum,

aspubj6 tdoê,

ljrj6

tdojm. hraeta6 tdojfí,

prasaelmj 6

tdoâfê,

paiþelukd6

td`uí,

gdnj6

tdfm,

ordtd , tdpí, vjmej6 tdpaê, pastjúj6 tdpagâm, suaúd6 tdpapâ, pêrpj-

id6 tdrr, jka`râj6 tdâsê, hrasld6 tu '<., ldpj ia

êrodk6

tu`uâ,

sje`ra6

tu`ujm,

ldkj6 tu`uê, hdeid6

teboâ,

ljiarj6

tepê,

ljbj6 tupm 'ê , guavd6

tu 'tm, okjeid,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 96/110

•••• k

T . . 2 - - .. : . • . .• .. . . • .. . . . . . , • . . . • . - . T T• • Q••• ° ••• g

- :3\-

Kds ia idsKdrbjs >

tjtrj, gmnd6 tjyârj, gmnj6 tjbdm, jouakd , tâoârj, garbjed baedr6

tâfaârj, garbjed bjydr6 tâfarj, garbjpj bjydr6 tþj, pjira.

Kds ia ids Vdrbjs ae ak edbmeltmud >

tjtm-jt m, aspmej, aQa:::36 tjfþ-jfþ, ljkmaeta6 tjkm-jâm, sabmkkj, `rjed'

tjomyþ, jomyþ, pakusj6 tj`uí, j`uí, pakd, pkubj, tjsk,bojj.sk', aeharba-

k

° k . :',. , k' ' o' , : }'R  J ,

ujl 6 taemreoa-meueoí, ljbj , tleee u-uereed,k: d6 tat.j-rtmK pbs, ej-

, , td ' .,....

lmde 6 . d 'd°°\D°D,ljrea.

Ae D ia tras hdrbjs>

d`j, ljsj , dfa6 puartj6 doatú. vaetjej , dfjrj, jhuarj6 dfupí, ia-

três ia kj ljsj6 dfrtê, gdrlüe,

Kjs axlaplmdeas>

tjoj, puaokd6 tjemboþ, laemzj6 tjparí, tjparj , tjoâ, tdetd6 tjm, pm-

ajeta , tjyjsþ, jsquardsd6 tjrdoê,

kdld6

ta ' d , buart-a6 taí, jpjrta, prd-

pmd6 tmboü, gubd6

'tm,

ejrmz , tM, drmej6 tkêm, `jelgd6 tâom, tuboj6 tkoMtê.,

lanjs6 thpâlgê, asldoj 6 tk'pmrjtN', jhralgd ia bjeimdlj6 ttpdm, ljbmsj (g~

bunar6 tmam, sme var`mmaezj 6 tmrlm, guírhjed6

tumlgê,

`rjeia6 tufuboü

t

t ' .. o ' -hk

b ~

I° J' • R

jzd a6 .uyj, XMaND6 tuyþ, jrrd 6 terþv

t

jutj ,

tupu,

kD\6 tupjü, := a-

smj , tupêsâ, bjira ia Imds6 tupjedm, paimr oaeimlmüe6 tupêmtþ, tupj-

bojí, ljrmiji6 tafdoí, meimvmiud.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 97/110

JSOEIMLA E³ ><

EQBA_JLMDE @QJ_JEM

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 98/110

',, ,

-- N :() ---

EQB>A_JLMDE @QJG>JEM

lard6 D,' bojam , imaz, :3,

pjpê6

lmae, :33, pjsê , bmk, :333, rusþ ,

bmkküe, :.333.333, \QhK6 omkküe,

sujfüm , t.rmkk

üe, ~Kk;}S}>6

lujtrmkküe,

suêru-

eiâ , qumet.mkküe, suêpü 6 saxtmkküe, suêpdtam.

:

dta

? b dfü m

>< bodgjpâ

9

mrueiâ

> pd

8

p d t a

0 pdfüm

7 pdjpk

= pdrueim

:3 pdpê

::

pdpjtam

}

= ' .

...,pdpjFDk

R<)

S

 

'. :dpjjn :

:,: pdpjrueiâ

:1

pdpjpü

:8

pdpê

gjpdtaâ

:0 pdpê gj pdfüm

:7 pdpê gj, pdjpm

:= pD 'pê gj pdrueim

?3 fümpdpê

?: fümpdpê gj patam

')3 : ,' /

: : .

~M'66  FDkpdpj Gj :::3rdk

?< fümpdpê gj bodgjpâ

?9 füm pdpê gj mrueim

?1 fümpdpê gj pd

?8 fümpdpê gj pdtlm

()0 f' / g '

J

.>..6 dmpd pj

n

j pD_Dk

?7 fümpdpê gj

pdjpm

') : : J /

:

:

......xdrpdpj ej

pdrueru

~<3bodgjprpdpê

~ebodgjprpdpê

gj

patlm

6<?

:: :

oagjprplpê gj redfüm

.

<< bodgjprpdpê gj bodgjpm

G9 bodgjpmpdpê gj mrueir .

>< 6' ) bodgjpkN)dpê gj pd

>)8 emodgjprpdpê gj pdta

>:0 bodgjpâpdpê gj pdfüm

>:7 bodgjpâpdpê gj pdjpâ

>m= bodgjpâpdpê gj pdruuiâ

,kD mrueiâpdpê

.N

:

m

'k eG: k: )()p_ ::

e 'hkata 

9? mueirpdpê gj bdfüm

9< mrueimpdpê gj. bodgjpâ

.>:9 mbeimpdpê gj mrueiâ

91 mrueimpdpê gj pd

98 mrueimpdpê gj pdtam

90 mrueirpdpê gj pdfüm

97 mrueirpdpê gj pdjpâ

9= mrueiâpdpê gj pdrueiâ

13 pdpdpê

6):

pdpdpê

gj patam

@ ? pdpdpê gj , bdfüm

1< k:3pdpê gj bodgjpâ

6')9>pdR)dpê gj. mrueiâ

r>- , :

.}í)

pd-pdpj

kj

pd

1A m

,pdpdpê

gj

pdtam

10

pdpdpê

gj pdf8m

>)7

}Ndpdpê

gj pdjpm

1= pdpdpê gj pdrueim

83 pdtampdpê

@k pdtOmpdpê gj patam

8? pdtampdpê gj bdfüm

8<pdtakpdpê gj bodgjrþ

89 pdtampdpê gj mrueiâ

81 pdtakpdpê gj pd

88 :)3:>.7 :pDeê gj edtam

. t .. - - h

()0

pdtampdpê

gj pdfüm

G7

pdtlNpdpê

gj pdjpâ

8=

N ¶6 , :

j

pdtarpdpj ej pdr-uea

:

03 pdfümpdpê

0: Mpdfüm.pdpþ gj pltam

0?. pdfümpdpê gj b dfü m

0< pdfümpdpê gj

bodgjpâ

09 pdfürpdpê ngj

mrueiâ

01 pdfúmpdpê gj pd

0@ pdfümpdpê gj pdtam

00 pdfü mpdpê

gj

pdfüm

07 pdfümpdpê gj pdjpâ

0= pdfüm pdpê gj pdrueiâ

Z D . '

. pdjpâpdpê

\M pdjpâpdpê gj patam

ZL) ..' / : : .~,

:)- pD,¡>¡pkpdpj N:(::::3.>>'>.3:

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 99/110

7< pdjpkpdpê gj bodgjpm

79

pdjpâpdpê

gj mrueiâ

7t m pdjprpdpê gj pd

78 pdjprpdpê gj

pdtam

70 pdjprpdpê gj pdfüm

77 pdjpmpdpê gj pdjpk

\` pdjpâpdpê gj pdruetkt

=3 pdrueirpdpê

=: pdrueiâpdpê gj patlm

=? pdrueirpdpê

g_ '

mudfüm

=< pdrueiâpdpê gj bgdgjp'm

=9> pdrueirpdpê gj mrueim

=1 pdrueimpdpê gj pd

=8 pdrueiâpdpê gj pdtam

=0 plrueimpdpê gj

pd krü m

=7 pdrueiâpdpê gj pdjpâ

== pdrueimplpê gj pdrueim

:33 pjsê

:3: pjsg gj pl~'>~m

:3? pjsj gj redfüm

::3 pjsú gj pdpê

Kk K'pjsê gj pdpjtlm

::<pjsht gj pdpjspk

:?3

pjs'::

gj fümpdpê

:?< pjsj fümpdpê o j d bodgjnþ

:<3 pjsê gj b dgjpmpdpê

:

~~9',',

':'~'

t

:'::.3:-:':

erd

D  >6 ::'~ ,6

:': ':,:':'

N'( ii.  '  ,.~.y.,

k,

NQj, .•

 E

.r.r. tm ak••

- J D  

: r

.k'º

pjsj

-:Qkmruer .•.pDpj

..,9- . k° °  :

N 6)

pjsj

Q'::: L

mpdpj ej pD'

:13

pesú

gj pdpdpê

:

  8

J , : ' J

u pjsj pdpdpj uj

SDYL}

:83 pjsj gj pdtampdpê

:80

J 9-...... r 't ., ,J.'

pjsj

pdtampdpj

ej p3:LD  

:03 pjsê gj pdfümpdpê

:

'07 f ' ,

: ••

'pjsj pd rdrpdpj NP° Rx>.jpk

:73

pjsj

gj

pdjprpdpê

R

7= Y)Q\

> 'K S < )'>:)Dk'> : ~') --'6.(',)'3 - (k° °

- J' a v': :,>

:)(:

kg  } . : ¡-,.Q. k•.•k

:=3 pjsê gj pdrueimpdpþ

:=: pjsê pdrueiâpdpþ g ,: eltlm

; , . .

:

.' N

: . 5

,u.'~' T ..,.

.

>~::

J R

:

J

T «epjsj kj pdpj .am

;) )? .• J Jk'  ' r : : ' 

'. . . . xd mp jsj P kpdpj rj b dxd m

?88 füm pjsj pdtlmedpê gj pdtam

?00 fümpjsê pdfü mpdpê gj pdfüm

?77 fúmpjsê pdjpâpdpê gj pdjpâ

?== fümpjsê pdrueiâpdpê gj

:::

> ,   / (   ) :   . ) 'b:)3:  ':'-)': )': '>6

....m K °:;. ° : Jk L •.)u

>GD bodgjp'âpjsê gj pdpê

>-N?: bodgjpâpjsê fümpdpþ gj pltlm

><<~ bodgjprpusú ruodgjptpdpê gj

b dfüm

<<<

reodgjpâpjsê

kmk

odgeptpdpê

gj bodgjpâ

7N~m bodgjp'mpjsê pdpdpê gj mrueiâ

<81 bgdgjpmpjsê pdtaâpdkNê, g>k })D

>n0@ bodguprpjsê 'pdfimpdpê gj pdtlm

6<70 bodkmjpâpjsê pdjpmpdpê gj

pdfüm

<=7 b kNdgm: N . .n'.r)(>t~°6¡°m ¶drueibdeê ) k

N>  uT .~. - N/'N.

k

(t.

[t.,

pdjpm

.6 '::R'   > > K ¡   e,)\ <

: K ••..[.[... .•••.. 

l.•... {( 

93= mrueimpjsê gj pdrueim

º :7

Þ 'rbaþp-j¡6 6mk

pdpê ::tk pdjnþ

l:?0mk 'k kei]pj sj

füm

pdpê

gj

pdfü m

9<8 mrueiâpjsê bodgjprpdpê gj

pdfüm

J,K.m,t

~'r kkk'k'k>'),>k'>>'¡

n 6':6'M':¡R'6')3Y[(¡

>:.>?>:>: K '[...

,t   > - T.

jt

 ':.''''

.e..

mrueim

991 mrueirpjsþ mrueimpdpê gj pd

m>),: mueirejsh

:)3:)3':)(

  ::' k -M'M )::(k~'

.r>.>t - k-: • -

:''-> ,-  K

.:> J >N , Û K  

.k K

~ u b mruuimpjsê pdtampdpê gj

bodgjpm

97: mrueimpjsê pD hkp ' , >pdpê gj pd tl m

9

³ .

3 mrueibjsþ gj pdrueimpdpê.-...... .t}(.f. mE ( : > T .

K... .K~~.k. ¡.M> (

- ') ) ' R :r.'

6 k[ .. >  }NDS,t\lk P, Nk>DFDk

1:9 pDp \~ gj pdpjr ueim

1?3 °pdpe~g

fümpdpê

fk ~pdKak

' , ~ . )' . T L k )7 M'}û  s°6¡ .,.,:,••.:,.6Y)'>'  , 'r'> ). ,

 ~k ;>

).  t.•• >.L

:~. h''''°'Þ-r°:M.,i)>t )Ka - - : -  ,  } /:

>)>:3 pdpjsê gj mrueimpdpê

@1:pdta\pjsj SD SDMNê gj patam

(

' ) ' . ' 6 > ~ . ' . ) ~

J ~ ,~ ,

:. -r : ••

v•...•pD v?-:pj\jpD KL kpdpj

.kj ekIþkwpk

8

  ',. '):°)'D~°â :[:,>6'°->6 >

y,()k

r

D

  k R)r M) gj N)3

K

K~

'n

 g5' K n} .k~ .. ,,6: KK . [.

h  }d.°0

t

m  [' ,..,6'6 .., . ¡

: .

d d

pdtarpjsj pdjpmpdpj ej pDFDk

p

 [¡~) .

..,([°m°(,°~-,,~,6,,>,

: [ ') ' :: '), Yme dpê 'N'M.>:

v....... }, •.. ~.'..

N

M'

u)

.t,

'g t :,. h . ~ . .. • - t [.

. T >..

rp')k'Qkklt'¡°

,...::   .,. ~) t . ,

mN.,K SDFû 

pus.m

kP

pdpj'

,ak

> 6' )  : '  •  t ..••.• 6  : .. : - ••

9 ~,u pdsdrpjsj GDNYPpjtj

bkNDejK k

°-(()-~~k .....~°6 >'°  .t : ....

odk ...

:~- >k~~~

,n6.m  h() [. .m.pjsj :::::,: m(ÊS kkNDS,-K , ~, [)3

  ' , :

 :'.0

:

J ¶6 :

:  .

'p d .F (ep j\ G k:'k::N.L Npdpj G>k Y :3.ú >3 k

066= pdfümpjsê

pdpdpê

gj' pdrueih

777 'pdjpkpjsj pdjpâpdpê gj pdjpm

788 })dj.pk'pjsj pdtlmpdpê gj pdtam

==1 pdrueimpjsê

pdrueiâpdpê

gj

pd

:333 rusþ

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 100/110

:.:?1 rusþ

pjsj

krümpdpê gj6 pd

:.<90 rusþ bodgjprpjsê mrueimpdpê gj pdfüm

:.18= rusþ pdpjsú pdtampdpê gj. pdrueiâ

:.07< 'rusþ pdfümpjsú }}depmpdpê gj bodkmjpm

:.73N

rusþ

pdruuiâpjsê gj pd

( ) D D k°( ~r'~....>

: -  

S

'p(.

d, N.[

Þ: ,-k,>N>: . .e > (} .Ni,

?.?<? füm ru sþ fümp jsê bodgjprpdpê gj bdfüm

<.919 fümrusþ

mueimpjsú

pdpdpê gj

nrueiâ

><.808 fümrusþ

pdtampjsj

pdfürpdpê gj pdtam

?.7=7 fümrusþ pdjpâpjsê

pdrueimpdpê

gj pdjp'm

¡KMDk bodgjpârusþ pjsj. gj patam

') ;}

q : : ..

:

:

r - >

J : J   : k' .,

°).i ' } Y m} .mdejpu-usu bddujprpjsj fdrpdpj

'm.j

bedujpm

.-, ') r)

= o

: .,,, ,.•

J ••   : ~..

.. m. >

m),

b dejpe-esu pdruelupusj pdjpmpdpj kj

pdruelu

 . t . 'T ) { ',? R .

YMSk¡M :  

ru sþ N'->)~,),),,-6-6

g

;) N

::3 :   Q-> 

m

- .. • .. . . . : .. . • . ... : . k. ~ kd. ).,.,.:: , [

,T::..

tm ..•..  tm, T [..T

9.939 mrueirrusþ

mrueimpjsj

gj

m

ueit

9.@37 .mrueimrusþ pdtampjsê gj pdjpâ

9.7?3

m

ueimrusþ

pdjpâpjsê

gj fümpdpê

'+.D~:@rueitrusþ mr-eeirpdpê gj edtlm

.K

6).@kj pdrusþ pdrueimpjsê gj pdpjjpt

(),311 pdtlmrusþ :::odojpmpjsê pDk:dpê gj pd

L ,6 )0 >N pdtamresþ

pdpjsê

pdfümpdpê gj

pdrueiâ

 0.?98 pdfümrusþ fürpjsû mrueirpdpê gj pdtaR

0'.878 pdfümrusþ pD{'7:pjsu ' pdjpâplpê gj pdtam

E.10t)

'SdepkM'Q\Þ

S D S Q \ ; :

pdfümpdpê

gj pd rueiâ

~~.0=: pdjpmrusþ pdfümpjsê pdrueiâpdpê gj patam

~[.7?? pdrueiârusþ pdjprpjsê fükpdpê gj bdfüm

=.@98 pdrueiârusþ pdtampjsê

m

ueimpdpê gj pdta

:3.333

00.?,:-(6

~',°N.kj6~)

Z33

.)t).l¡ .>~

K?<.9@1

?><-N.>}80

.-- ::?

pdpjrusþ

pdpjrusþ .f8np°uhmê mrueimpdpê gj pdtam

, :

g  

:

: .. :

N)Dp~k'Q\Q «epjsj b rdejprpdpj ej pd

pdpjtdm ]Q<Þ pdtampjsê mruuimpdpê gj bdfüm

edejeü rusþ 'I3:~D

mpjsê

e drueiâpdpê gj :  : 3:  : .   :> :  : }( : :

:- '[ .: . ',,: ') ,. ,6 . 6k t, :', . ...,,'~, :> '>

L;

,Tk

t

v , ;, ~ ..

L

n

k-.KTK

f8mpdp{~ gj pdfüm rusþ, bodgjprpjsê pdpdpê gj patam

bodgjpâpdpê gj patam

YQ\Þ,

pdrueiâpjsê gj pdpjrueiâ

m

eeimpdpê Mtj pdrueiâ rusþ, mrueiâpjsê pdtampdpê gj pdjpk

pdpdpê gj bodgjpâ rusþ, f3mpjsj pdrueimpdpê gj pd

kNdpdpê gj pdjpt rusþ, pdfümpjsê pdpdpê gj bodgjpâ

m...... /':

  : ,.... , , ,  ,

J ~

:

  k°°

pdtlmpdpj Gj b

ddejpr

rusu,

pdpjsj pdxdrpdpj

kj pdruedm

t

  ,

: ~,  oM'  g odk .,

pd

arpdpj

ej pdtlm k'Q\Q~ pdpjsj b d mjprpdpj j Me d mjpm

pdfümpdpê gepdfdm rusþ, fümp jsê mrueimpdpê gj pdta' 

pdjpkpdpê

gj

mrueim rusþ,

pjsj

bodgjprpdpê gj pd

pdrueitpdpê gj pdtam rusþ, pdjpmpjsê gj bdfüm

p6¡~j

fümpdpê gj

bodgjpm

rusþ, mrueirpjsê

pdpdpê

gj pdtam

fümpjsê bodgjpâpdpê gj mrueiâ rusþ, pdpjsê pdtampdpê gj

pdfüm

<9-1,8â7 bodgjprpjsê mruuimplpê gj

:)3

YQ\Þ, pdtampjsú pdfümpdpê gj

pdjpâ

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 101/110

-- kk~~--

918.07= mrueiâpjsû pdpdpê gj pdtam k'Q\Þ,

pdfümpjsê pdjprpdpê

gj

pdrueih

180.7=3 pdpjsê pdtampdpê pdfüm rusþ, pdjpmpjsê pdrueirpdpê

07=.3:? pdfümpjsê pdjprpdpê gj pdrueim rusþ, gj pdpjf8m

7=3.:?< pdjpâpjsê gj pdrueiâpdpê rusþvpjsê fümpdpê gj bodgjpm

=3:.?<9

pdrueiâpjsê gj

patam

k'Q\Þ,

fümpjsj bodgjpâpdpê

gj

mrueiâ

:.333.333 suê

?3.081.9<? fümpdpê suê, pdfümpjsê pdtampdpê gj pd rusþ, mrueiâpjsê

bodgjpmpdpê gj bdfüm .

?91.819.<?: fümpjsê mrueiâpdpê gj pd suê, pdtlmpjsê pdpdpê gj mrueiâ

rusþ, odgjpmpjsê fümpdpê gj patam

08:.19<.?:3 pdfümpjsê pdtampdpê gj patam suê, pdpjsê mrueimpdpê gj

bodgjpâ rusþ, fümpjsê gj pdpê -.

:.081.9<?.:?: rusþ, pdfúmpjsê pdtampdpê gj pd suê, mrueirpjsê bodgj-

pâpdpê gj bdfüm rusþ, pjsj fümpdpê gj> patam

13.819.<?:.3:? pdpdpê

rusþ, pdtampjsê

pdpdpê gj

mrueiâ

suê,

bodgjpâ-

pjsj

füm pdpê gj patam rusþ, gj pdpjfüm

.?.191.19<.?:3.:?< bdfüm suêfüm, pdpjsê mrueiâpdpê gj pd rusþ, pdpjsê

mrueiâpdpê, gj

bodgjpâ

suê,

fümpjsê gj pdpê

rusþ,

.pjsj fümpdpê gj bodojpâ.

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 102/110

....

6

. .

 

6

 

>.',

>~. 

. . . . ,..

J].NYM EIM a A

9

...>.6'6

]A_OD\

'.' . 

.....

.

(bês ldbueas)

,>

.t'

.6

¡>.

 

.'/.

 

.

.,

.  (

~ . . 

~~

.

,

.' '. ~6~.

, . . . • • . . .

'.~

> . '-  

.~.

 , ->

. • .

. . • .

6 66 ': '~

.. . . ..

6

. . . .

>

' . ' > : >   ,- > > . > .

,

~

~

.

,

' ,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 103/110

-¡> ,.

¡(-

 '~km~ . .6t'~'o°¡,'>'°° °-J6k>~~ >.....•..•. ~

6 ¡' ,', m >  ,

- ::8-

KM\YJ IA XA_OD\ BJ\

LDBQEA\

Sdr `rupds ia ldenu`jlmüe

Srmbar @ru.pd,

 

j k

ejlar

ja ,

jluimr6

j`âyaoí,

j`rjialar6

júuê ,

jorjzjr6

jtê ,

hjktjr'

jtmfâ, _aeimr6

 O 

Kj, buijr ia smt.md,

ojoê, bdvmremarrtd ia

vjmvíe6

oaoí,

vd kjr, oaoþm,

hkdtjr6 oarê, krrmkkjr , kþ

'ê jka`rjrsa ,

ou. mehkjr.

~-l--

lgmom,

dgdrrd

hmud 'Sjrj jojnd6

agmoþ,

LgÛGD hmed pjrj

jrrmoj6 lgmrkr Â,

hramr6'

 @

u::t'kkk-'n :R([3 -':'  3'¡':':'¡ : ( N::h'['Q6':N

'- ::

3

, p ' â

  :):''::''[.:')' zujtê

L ,6 ),Y M: 'k t:>::',

ej-

 > 5

e-  '6  3« 6 k> >

N (.., ., ':'

N;' , D'u  

e', N{ •••

M)X

3'- (.~ : .> .tT •

t

sajr 6 `uí, , jpj`jr, ilsjpjrlalr , `uaoâ. ratrdlaiar6 `ua  a ,~ 'Xdbmtjr6

(n'u .avM

 y .

me r .

• 4  3..',6(  ,

-:-

- G ---

'gj, .mt6 gj, '<.

y

prdojr, aesjyjr,

baimr,

tmrjr6 gjêrü, asparjr 6

gjje`ê,

jbj`jr6 gjâ, rjyjr6

gjâg

: : , jbjr6 gêmb oa'

í ,

jhmkjr6

gúme`ê,

iasjhmkjr6

gjâoú,

j`drjr6

gjpâ.. quabjr6 gjMÞ.ª,

doaialar6

gurroü, iaspakkanjr6

NMjrþ, ijújr6 gjpmúê, jtmzjr6

galgê,

var6

gaagj`j

' þ , raldrijr ,

gím,

orme-

ijr6 R~, ousljr , gafdê, mbmtjr6 gaeiþ, dâr6 gafâm,

sjljr aspjij, lu-

lgmkkd6 qumtjr6 gafdbod'í, aiuljr6 gaedm, kkjbjr6 gaedeiaê, jtjnjr

ae ak ajbmed , gapaúê, jtrdpakkjr, jadbltar , gapmbaí, pj`jr6 garam,

kjbar ,

glsjpí, jkuborjr6

gasjü, qumtjr kds dnds6

gasâ,

jsjr6

gatþ,

dkar , gayê, ianjr6 gâoâfüm, 'ljvjr6 gâafua

 o,

qumtjr

kjs vâsaarjs 6

gâfujoü,

vdkljr, iarrjbjr

n

gâfua

'ü,

qumtjr ak j`uj d ljkid6 gâyum

'ü ,

qumtjr kj

-aspubj ,

gdoj

'ü , qumtjr

kd ia jrrmoj ,

gâp'âm,

jsparnjr6

gdojpatí, jodha-

tajr 6gdojsê,

oaeialmr6

ge`ujm

'ü,

qumtjr

kj ldkj6 gupâ,

jkzjr, kavjetjr6

guprth, jkljezjr6 gu`ujmtm, aehraetjrsa, aeldetrjrsa6

  F  

fkjpâ, ajrpmr , fjlgê, bdvar, sjluimr6 fjm, quabjr6 fjm 'þ, tdbjr bjtd

f~fujê, lralar6 fjboþ, bjbjr 6 fjpþ, astjkkjr6 k@ k 'ú k , pariarsa r, aslde

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 104/110

-- ::0 -

iarsa, fjrþ, ldbar6 fj 'þ, abodrrjlgjrsa , fa, - idbmr ,

fmgmyí,

tabar.6

fmrmrm, ljkkjr , fdrdrü,

:~3z3e mtr

ak

bjta 6

fuê

mbjeijr, `doarejr6 fujrþ

drmejr6 fuagþ, j`mtjr kmqumid6

g.QL] . d 6 fuí, bdvarsa jk`d

hmnd6 fuarê,

sjejrsa 6 fþm, ljar, iaspraeiarsa,

{kmdn'j~

hN.dr~6

- - : v M T .T -

bj 'í, bmrjr ,

bjmboí, tdstjr >

bjeü, redrmr 6 ba 'í, ijr nbaae`joâ,

prdbatar6 baeiht,ljsjr\'~ 6 kemjf.j, pdear ajoazj 6 .be, bdvarsa6

remboâ, ormkkjr , bâbþ, bdvmbmaetd k-ava6 bmbdm, sjeldlgjr , bkjfmtj,

gjlar trdlmtds6

bd

'<.,

'kumlar sdborj,

ras`ujrijr , bdjpasmm, jhmejr,

jkmsjr6 bdjpdoü, ae`dbjr ,

bdjrjeiê, mkustrjr6

bdlgj 'm, jrru`jr6

bd`ujgí, gjlar kka`jr6 bDk, pdear

-XtkDme`uí

metrdiulmr) gjlar ae-

trjr6 bdme`doí,

ra vm v mr,

bdme'C'd' lgraE> kklhjr6

ek..D k k ) k

'Þ,

aspasjr6

bdgj kj,2tj37r->- prdojr, gj.alk'bdgjjrü,.

gjlar asparjr6 bd-

gjahmü,

jmskjr6

bdgêmbol/ü,

jhmkjr , redoême`ê, iasjhmkjr 6bdgjfuhm.~

parhubjr6 bdgjtê, deiuradar , bdgO , iasluormr6 bdgaí, sjkjr d ae-

iukzjr6 bdga

 d ,

gubaialar6 bdgamm, gjlar rjsljr6 bdgaeiê, ijrka ku-

`jr, smt

md ,

bdgaeiâ,

aelaeiar6

rjdgaeiþ, gjlar dmr , bdgaudm,

gjLL:-

kkjbjr 6 bdgaedeií, `umjr6 bdgaboa'Y, drmejr, rmoatajr6 bdgaeot, gj-

lar sdorjr6 bdgatû, gjlar dkar'6 bdgûvaeea`ralar , bdgu  e , jokjeijr6

bdfê, saljr6 bdfj ' a , jsjr6 bdfjboþ, gjlar bjbjr6 bdfje`â, iaomkm-

tjr , bdfjrí, tdrlar6 bdfjúr, asldeiar, -pariar jk`d6 redfjrjpê, ae ld:'-

vjk'6 bdfu-mm, gjlar ldsqumkkj , bdfmrg-m, gjlar ljkkjr6 bdfü, trj`jr6

bdfâram, jembjr, jvmvjr, aetusmjsbjr , kedfd..>.tkianjr jbjealar , bdfd-

  Kruâi >k : f ~ . , - , ..-

rdrd, rdeljr, a ruml d da bjta6 bdm ueu u, btbjr,

jljrrlmjr 6

bjbj a.,

gjlar bmrjr6 bdrejmtdâ, sjkuijr, bdbjeiu 'ê, gjlar raldrijr6 bdbj-

rjeiþ, gjlar jvmsjr6 bdboê, jljojr,

tarbmejr6

bdb ojjpü, gjlar trj-

ojnjr6 bdboêâ, gjlar iaspartjr6 b dreoí , jlgjtjr , bdreoa 'þ , ldetjr- ~

bdbomfâ, jldrtjr6 bdbortê, gjlar pjrjr6 bdboâtu

': ': ,

gjlar iasaje-

sjr 6 bdbodâ, iasjhmjr 6 bdbod

'ü ,

iaspalgjr emúd , bdboþ, ravaetjr

tQ :-

`rjed6

emdboufþ, jkjr`jr ,

bdbou rm, armjr, bdreourþ, jembjr, axgDk'-

tjk'6 bdrerm, bdvar6 bdbmboâ, gjlar' ormkkjr6 bdbrbmm, gjlar' bdvar6

bdrembdm, sjeldlgjr6 bjeê, uetjr6 bdejeim, vjlmjr , bleiê, rdojr>

bdeií) vastmr6 bdeiâm, jsustjr, jsdborjr6 bdeihfm, iastmkjr, `dtajr6

-redeiü, aevmjr jk`d, bjeijr , bdeidgü, rdbpar gmkd, lulrij ,

::kDe;6:3:'8,.

jrrjeljr yuyds ia rjmz, rdbpar pjpak, takj,

atl,

bde 7, gjlar

:: ':j:

dkdr6

bded

'ü ,

n

uetjr rauemr6 bde`jm, quarejr , bde`uâ '8., sarvmr bjta6 bde-

`j

'þ , abodrrjlgjr m

bde`jfujê,. gjlar'

lralar, lrmjr emúd6 bde`jrþ,

gjlar

L3::k'k~r6

bde`í, gjlar idrbmr6

bde`ltê,

ldevarsjr6

bde`m 'ê , ae-

sulmjr6 bde`â, gjlar kkdvar n bde`âgâyd, ijrTbmaid6 bde`ârê, gjlar ae-

`drijr6 bde`drê, jldrrukjr , bde`u 'í, bdvar jk`d hmnd , bde`uarê

g

  kvarm ,..,. ,- g

jlar sjejr6 bd`u :, pu varmzjr, .bdej, sa`umr, parsa`urr , bde~ek, j-

lar ldrrar ljrrarj6 bdújbm, gjlar driaújr6 bdúje`jrlfü, gjlar aum-

& ijr6 bdhmjâmuê, gjaar mjorjzjr , bdújpmbm, gjlar sjboekkmr , bdújpâsí,

gjlar jsdbjr6 bdújrü, aborjvalar, gjlar kjirjr6 bdúa 'í, gjlar gj -d

okjrm , bdúagj ' j , ' gjlar-prdlurjr,

>.ash30..jr6 ,

bdhmafdúm, gjlar. aednjr ,

bd->

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 105/110

.•

',-

..-,~• .. ,. ..

T - T

. . . • . . • .

T-

. • • . . . .

-

- T

..

...,

T . .

..> .,. . . . • . . T - . . . . . . .

. .

 

T . , .

- .....- - '-Y--->>>~-->-'~24'N6~---->>t>.~

-' ::7 -

úarejbê, 'Luormr, tjpjr6' bdúabod 'í,m)mêlar>razjr 6emdúabod

': ,

gjlar

pdeaeia pma6 bdâmaeodâ, gjlar 'iaseuijr , bühmíbodfm6 gjlar aejbdrjr >

büâmabodsjrjm, gjlar

nu`jr'6

bdâmabârü6 gjlar aednjr

6ûkDú7bdkkií~

gj-

lar vastmr6 bdhmabþn gjllr ea`dlmjr6

 bdú aeü ,

-gjaar jadstjr , bdúarjmrü.

gjlar pakajr6

bd:'âa\þ,

gjlar jrrdimkkjr6 bdúâprrú, gjlar abpazjr6 MID-

.hmkrü, gjlar paridejr6 bdhmdgí, gjlar iarrjbjr , bdúdbâ, gjlar aslde-

iar6 6ekd~dtk, gjlar taeiar6 kj gjbjlj , >p'dhmuê, .gjlar luormr, tjpjr6

bdâmu`ujmtm, .gjlar aeldetrjrsa 6,bdpjê., jnustjr, aeljnjr, bdpj  þ , aetra

jormr, gjlar aspjlmd , bdpa '~, aeje`dstjr ,

N>rkDSL,rDbSar,

pjkd, bjiarj6

redpmeâ, gjlar pmetjr6 bdprrû, gjlar jpdyjr 'ak p'ma6' bdpmtê, aerdnallr ,

bdprrrrrm, gjlar `mrjr~ ojmkjr6 MIûpksM >§,6 gjlar kmorjr, sjkvjr , bdpl ' a ,

gjlar .metrdiulmr kj bjed6 bdpdúm, gjlar nrjtajr , bdpdrê, dboakkalar >

bdpdtm.> kmbpmjr6 bdpu

' j ,

kavjetjr6 bdsê, pdearkd sd`j, luarij, gmkd6

•• bdsúme`ü, ;ldk`jr6

emdsup]ekÂ,'

gjlar 'L₫ M']jr .Mds dnds6 bdsjrjbom, ias-

pjrrjbjr , bdsí.

alkrjr.vgjlar

sjkmr6

bdrdhsê,

aehrmjr '6bdtâ, jvar`de-

0 : < 6 : '

6,bdtupjmtþ, gjlar ijr ljrmiji , bdtupjedm, gjlar' paimr oaeimlmüe 6

redturuúa 'í,gjlar smkvjr ,

bojjpü, trjojnjr6 bodjpê, bodjpjfuê, idokjr 6bodj`kyí, vaelar

raeimr, `jejr, gubmkkjr6 bodj.yí,. jljtjr, gderjr, doaialar, lubpkmr,

raspatjr6 bodjpu

'ê, raideiajr n ueod.ê, pdear guavd 6bodjyuê, jbj--

Ojr6 bodojoê, bdvar ae vjmvíe , bodoaoí, gjlar vdkjr , bodoâoh, ldsar6

bodoloþm, jkmvmjejr6 bodoarê, jormkkjetjr6

bodor'ê,

jka`rjr6 bodoü,

pjrtmr {>:: ids6 bodoþ, mehkjr, gmelgjr6 bodlg>mr-k'rN ,hraâr6

bgdfjagê,

bdvar vmdkaetjbaeta6 bodfjpþ,

tmrjr'

tmrds6 bodfuagþ, j`mtjr, bdvar

j`uj ae mrjsld, odlj, ltl., bodfuê, j`unarajr6 bodfuêm,

garmr , :e::3

'í,

~esaújr6 bod`uê, aaremr , bod`ujpâ, gjlar saetjr , bod`ujtê, gjlar

pjsajr . .ajbmejr , bod`uaoâ, gjlar ratrdlaiar6 bod`uaym, ojnjr6 bod-

`un'6 kavjetjr jk`d pdr su ojsa6 bodgjsê, gjlar pjsjr6 bodgjm, gj

; 0 >5 : .  

rjyjr , bodgj`uü, abpkubjr6 bol`uí, jpj`jr6 reodgjpí, gjlar .ljbk-

ed 6 bodgjfuê, gjlar puetj 6 bodgasê, , pdearka dnd6

bodgatí,

pdelrka

;luarpd6 bolglpm, pdearka pralmd6 bodgaoâ,' pdearkd ojsa6 bodgaagê,

gjlar var 6 bodglsâ, jsjr6 bodgasjpí, gjalrukereorjr 6bodgaram, gjlar

kjbar , bodgatê, gjlar jubaetjr6 bodghkbí, bdnjr, pdear j`uj , bod-

gdoê, gjlar ljrj 6 bodgdgâ, jzukjr 6 bodgdojsê, gjlar oaeialmr6 bodgþ,

bodgupê, vmsmtjr6 bodge

'(:,

gjlar

tD\

:

í'Y6

bodgu`um, aesje`raetjr6

bodm, qumtjr, sjljr6 bod 'â, pmljr ae trdlmtds6 bodmfþ, iarratmr6 bodmþ,

kpej~jr6 bodm

'þ ,

gjlar

tdbjr j`uj6

bodgâfujoü, gjlar vdkajr6 bodpí,

jagjtjr 6 bodpâ, pdelrka pmta6 bodpâ, aesjelgjr , reodpmê, gjlar sjkmr

iak ljbmed6 bodpâj

 í ,k

jpurjr6 bodpü, gjlar sjktjr6 bodpdlgâ, gjlar

aednjrrbodpd 'â, jiak`jzjr6 bodpdfü, gjlar tdljr6 bodpufþ, jkjr`jr6

bodpþ, gjlar bþsmlj'6' bodpufê, >gjlar'

raâr6

reodpupþ,

gjlar

garvmr6

bodpurjgam, gjlar ljetjr6 bodrhrââ, gjlar tabokjr6 bodsjmyþ, jbj-

r-mkkajr , bodsjpufjâ, gjlar `rmtjr6' bodsrru-â, jrrjstrj' ' m bodsururþ,

gjlar aetrjr ia rdeiüe , bodsârh, gjlar ldrrar j`uj6 bodtumagê, j`rje-

ijr6 bodtuomagê, aejktalar6 bodtê, `dkpajr6 bodtjoâ, ae`jújr6 bod-

tjrjsê, jtrdpakkjr6 bodtjrjrê, `dkpajr sulasmvjbaeta6 bodhâ, ll-

rrjr' 6bodhmrkr], jrrjstrjr6 bodtmrâ, gjlar rjnjr 6 bodtâtrm. gjlar tlb-

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 106/110

--- '::= -

N  

okjr , bodtuyê, aevanalar6 bodtuyþ, gjlar puirmr6

umodþ, gjlar

vaemr6

bodyê, pa`jr lde ldkj6 bodyjom, gjlar

l:':'3.:'6

bodyjmoâ, gjlar j`jlgjr6

bodyjga

'ü, gjlar kkdrjr6 bodyjgd 'â,gjL ar tjpjr,

luormr , bodyjgþ, gj-

lar2ojújr , bodyj 'ü, pjrtmr6 bodyjrþ, nu 'jk', aguezjr , bodyjpksjfê,

gjlar aslulgjr6 bodyjpâgjrê, gjlar sjktjr dostêlukds6 bodyjpjrü,

ljar

ijeid vuaktjs6 bodyâpdtê, praeiar hua`d6 bodyjtjpr, praeiar hua`d6

bodyaâ, gjl-ar sjkmr jk`d6 reodya 'ü, ialdkdrjr6 bodyafü, gjlar raldstjr6

bodyl`uê, jidrejr, ae`jkjejr6 bodylga 6ê,' 'bazlkjr6 bodyaoâ, gjlar

vdkvar , bodyagafê, gjlar ea`dlmjr6 bodyardomê, ijr ldehmjezj6 bodya-

rí, ijr puaktj , bodyard'ê, gjlar melkmejr6 bodyardfâ, gjlar ojmkjr6

>bodyasa 'ê , bazlkjr6 bodyt, ldlar, ldlmejr6 bodyâoê, pdearkd orjzds6

bodyd 'ê, aelmbjr , bodydyê, m`ujkjr, abpjranjr6 bodydoêm, aehraetjr6

bodydojfí, ljrajr6 bodyujpâ, jújimr6 bodyupâ, gjlar suomr6 bodyu-

rþ, gjlarka odlj , bodyururí, gjlar paimr6 bomlgâ, jsjr6

b oâjfþ,

ljkae-

tjr6 boâjpu

'ê, raideiajr6 bomjaâ,

pasjiubora6

bomjm,

iasgjlar, ias-

ldbpdear ,

-- E.~°°

ejreom 'ü, iasdranjr6 edgí, sjljr eimm, jsustjr, eiâoþ, asluprr ,

mâjfjmKk, bdvmbmaetd jhmrbjtmvd lde kj ljoazj6 újfjbodtê, `dkpajrkd

kj 'ljoazj6 új:rj 'ü, qumtjrka kj djoazj , újfêpatí, `dkpajrka kj ljoazj ,

- f . , .

: t., ~

f

J

: : : ~ :

J

t. ., ,'

uj jprrau, rjsljrsa mj ajddzj > ej sjydxj, rdbpar a j aj

)7^V:6

ej uje 3,

kjvjrsa kj ljoazj6 újfêtmpjrü, lj-a-rsa ia ljolzj , âmjbgmoü, sdejrsa kj'

ejrmz6 hmjbâ, driaújr6 újbmeiu 'þ, rdar,. pakkmzljr, ldbar ia

j

pdqumtd6

újeâ, ldrrar , újeiþ, saetmr , úje`jrafü, lumijr6 újâmuê, jorjzjr6 újpâ, .

rdar, ldrtjr ak ljoakkd6 Mmjpm 'þ , rdar, pakkmzljr, ldbar ia j 'Sdld6

mmjpmbm.

zjboukkmr6 hmjprtm, jtjr6 újpae`ü, 'ldrra`mr, aebaeijr6 újrü, kjirjr ak

parrd , hmdgí, iarrjbjr6 âmdfuê,

ldbpatmr6

âmdbâ, asldeiar, dluktjr, gur-

t

- tþ

i -,

t ~~, -

J

t

: :

jr , ede`e u, `ujr jk'6 edpa, raezjr 6 hmdtjúü, astraejr6 údtm, .aelar

kj gjbjlj6 hmdtm, pkjetjr, saborjr, armtarrjr , údúê, batar, metrdiulmr6

úkú]m, jlgulgjrrjrsa, jrednjbjrsa , úâpmjpü, hueijr6 hm]pkru, abpazjr,

prmelmpmjr, memlmjr6 úmrü, paridejr , úuê, tjpjr, 'Luormr, aevdkvar6 âmu-

`ujmtâ, aeldetrjrsa, aehraetjrsa , újfêkrjrjm, pamejrsa6' úa 'í, gjokjr ,

úale`ururþ, razde`jr6 úagj

'ê ,

ashdrzjrsa, abpaújrsa6 âmagjêrü, gjlarsa

asparjr6 úagaedm, gjlarsa kkjbjr6 úagamm, rjsljrsa6 hmafdüm, aehjijrsa,

aednjrsa6 úafâtm, ldrtjrs-a6 úabjbê. tjpjrsa6 úaba 'í , ijrsa6 hmabd ' j ,

gjlarsa sdborj, ras`ujrijrsa6 úabdeê, aesulmjrsa6

úabdúê ,

prdlrajr-

sa6 úabde`í, gjlarsa ak idrbmid6 úlbdeií, vastmrsa , úabdbjeü, gjlarsa

ak buartd6 úabdeê , aesulmjrsa6 úabdbjrjeiþ, gjlarsa jvmsjr6 úabdjfk,

bdnjrsa , úabdfjúh, gjlar dluktjr, pariarsa6 úabdfjrí, gjaarsa ak rae-

`d , úabdfjrjpú, aeldrvjrsa6 úabdfje`k, gjlarsa ak iíomk6 úabdfmrmrm,

ejlarsa ak ljkkjid6 úabdfê, saljrsra.-6 úabdfueu 'þ, aeljr mújrsa 6 úabd-.'

fârkm, gjlarsa adsqumkkj , úabdfhram, jembjrsa6 úabdgjaúü, jmskjrsa6 úa- .

bdga'í, aeiukzjrsa , úabdgaeiê, ijrsa smtmd6 hmabdgaboa'k, drmkkajr,'

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 107/110

- : ><3 -

jmskjrsa6 úabdgjtê, aeiuralars-a, gjlarsa

huarta6N, úabdgu ' u ,

jokjeijrsa6

úabugû, aeea`ralarsa,

úaredgêfuê,

parhubjrsa6 úareodgu`ujm, pdear-

sa

ldkj6

úareodgu`uâ,

aesje`raetjrsa6

úabdme`í,

aetrjr sa 6

úabdm,

pd-

earsa6 úabdrejeie

'ê ,

raldrijrsa , úabdboí, jlgjtjrsa 6 úlbdreoa

' þ ,

lde-

hasjrsa 6ûabdboü, tmrjrsa, .jrrdnjrsanhmabdboktê, gjlar pjrjr6

hmabd

boêâ, gjlarsa

ilspjrtjr ,

úabdbu, bdvarsa6

mmabdbmtê,

gjlarsa ak emúd'

úabdremâ,

jlgmljrsa6 úabdbâbrm,

bdvarsa , úlbdeiü,

\ d L Y

aevmjid6 hmabd-

eidrü, rdbparsa kj .rdpj,

'<tL.6

úabdeimm, jsustjrsa , úab deií

vastmrsa'

úabdeiê, sar rdojid6 hmabde`j

'þ,

gjlarsa ak odrrjlgd6 úabde`jrþ, gj-

larsa ijr ldbmij 69úabde`u 'n,re-dkarsa6 úabodyd 'ê, aeambjrsa ,

úabod-

ydojm, aeljrjrsa6 úabâ, asldeiarsa 6 dluktjrsa 6

úabþ,

ea`dlmjr6 ldb-

prjr, vaeiar 6ú-aeikojpü, jhamtjrsa6 úaeü, jldstjrsa6 úaeupê , pa`jrsa6

hmapmsje`ê, trdpazjrsa ,

hmapâtj

 j

abpmejrsa, pdearsa ae puetmkkjs6 âma-

rjmrü, pakajr, kulgjr6 ûasjme`8,ldk`jrsa6 úasþ, jrrdimkkjrsa6

úabde`u 'í, bdvarsa, gjlar bdvmbmaetd, jhkdnjrsa6 úabdejm

'ê ,

aesulmjr-

\76 úabde`mrê,

ae`drijr 6 úabde`drê, rdiajrsa ,

hmabdâma 'ü

praimljr,

jldesanjr6 úabded

'ü,

raluparjr kd parimid , úabdpj

 j,

jnustjrsa6 hmabd-

pj 'û, jormrsa6 úabdpí, rdbparsd , újbdpdrê, aboakkalarsa6 úabdpdtm,

kmbpmjrsa6

âmlbdpu

' j , gjlarsa kavjetjr6

úlbdsê,

pdearsa sd`j6

úabdsí,

sjkmrsa

(pjsmvd), sar algjid ,

mmabdbjrjeiþ, gjlarsa jvmsjr6 úaredrdmsê,

rahrasajrsa ,

âmabdtm,

jvar`dezjrsa6

úareâjfk,

bdnjrsa6 úabâjtmbdtm, gj-

bjljrsa 6 úabmjtmrü, ldbpdearsa6 úlbmjtjmeiâ, jkuborjrsa, praeiar

vakj6 úabolsu 'þ, bdriarsa ak kjomd6 úabomlgâ, gjlar jsjid6 úaboâjfþ,

ljkletjrsj , hmdboâjm, iasldbpdearsl , úabomsü, pmsjr, bdkar6 úaboâj-

  pu

'ê ,

jrrdkkjrsa, jlurruljrsa6

âmaboâjsm, saetmrsa6

jpasjiuborjrsa6 úa-

bomjtr, rauemrsa6 nuetjrsa6 úabomjoâfâ, ldlmejr, `umsjr6 úabomafdomê,

raabpkjzjrsa, sustmtumrsa

nk

hmareoâasj

'â,

imvmimrsa, jlgmljrsa6

úabomasjrjm,

gjlarsa

ak dkvmijid6

úlbod

'í , razjr6

úlbodatí,

aedr`ukkalars-a6

úabod-

ojoê, bdvarsa, ojkjelajrsa6 úabodfjrjpí, jlgmljrsa6 hmabodfâ, aejbd-

rjrsa6

úlbodoaoí,

vdkjrsa 6úabodoþ, gmelgjrs-a6 úabodoü, pjrtmrsa>

úabodoâê,

gjlarsa jka`rjr6

úlbodfjlgê,

bdvarsa, ojkjelajrsa6

úabod-

fuê, j`unarajrsa , hrabodgjsê, gjlars-a pjsjr6 úlbodgjpí, gjlarsa lj-

bmed6 hmabodgu`uâ, aesje`raetjrsa ,

úabodgu

'þ, gjlar ak qua tdsa6

úabodgdom,

jzukjrsa ,

úabod`ujtê,

gjlarsa pjsajr6 úabod`ujpâ, gjlar-

sa saetjr6 úabod`uaoâ, gjlarsa ratrdlaiar6 úlbod`ulyt, gjlarsa ojnjr ,

úabod`rþ,

gjl-ar

paquaúd

aspjlmd

pdr

kj ojsa6 úabodâ, iaseuijrsa6

úab gd 'â,ldrtjrs'< ae trdlmtds6 úabod ':, pjrjrsa, pdearsa ia pma6

úabod-

pí, jlgjtjrsl , úlbodpmê, sjkmrsa i-ak ljbmed6 úabodpdlgâ, gjlarsa ak

aednjid6

úabodpdâ, gjlarka

kjr`jr6

âmabodpd 'â, jhmejrsa, jiak`jzjr ,

úlbodpufþ, jkjr`jrsa6

.úabodnþj

'í,.jpurjrsa6 úabodsjpufjm, gjlarsa

`rmtjr6 úlbodsjrjm, nu`jr6

úabodsjâyþ,

pdearsa pêkmid6 âmabodsjfd ':,

prapjrjrsa 'Sjrj ue vmjna6 hmabodtu'MrM, jrrjstrjrrah, úabodsururþ, ae-

t.:'j:'7'<

ia rdeiüre ,

úabodtê, trdpazjrsa, `dkpajrsa6

úabodtjoâ, gjlarsa

ak tdetd6

hmlbodtârþ-â,

jrrjstrjrsa6

úabodtmthm,

gjlarsa ak tabokdrdsd6

úabodtuyê, gjlarsa ak

vmand6 úabodtumlgê,

ae`reeialarsa 6

úabodtí,

imshrjzjrsa,

úab odþ,

sar aevmjid6

úareodyê,

jdarljrsa 6 úabodyjrþ,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 108/110

:?: -

nu`jr, abordbjr6 mmlbodyj 'ü, pjrtmrsa, imvmimrsa6 hmabodyjkmþ, gjlarsa

ojújr6

úabodyjga

'ü, gjlarsa ak qua kkdrj6

úabodyaor,

gjlarsa

vdkvar6

úabodya`uê, jidrejrsa 6 úabodya 'ü, gjlarsa iastaârmr , úareodyarí, ijr-

sa vuaktj6

-3-

dboa

'tm,

ldetjr,

- p--

pj, jljojrsa6 pj

 j,

jnustjrsa, trjeljrsa , pê), iasplrtjrsa 6

pa,

rdb-

parsa guasd, d pjkd bjiarj6 pmj, kjiajrsa

i-ak

ljbmed6

pâodm,

puetjpmí,

pjtjij6 pmlgê, jojtjtjr, jldqumejr6 pmeijpdâ, pasljr6 pmem, pmetjr6

pmrjfutþ, pasljr6

prru-mm,

`mrjr, ojmkjr ak

trdrrrpd , prrû,

jpdyjr ak pma,

pmsjr 6 pmsrrü, sjkvjr, kmorjr, iahaeiar6 prtê, quaijr, astjr qumatd6 Sk-

tu 'þ , iasljesjr6 pd, sjktjr6 pd' a , batar kj bjed6 pdoâoâ, ousljr jk`d

lde kj bjed6 pdm, kjr`jr6 sdktjr, ianjr6 pdâgþ, ralakjr 6 pdúâ, `jtajr6

pdpü, sjktjr, ldrldvljr , pdrjeiþ, pra uetjr6 pu, sdejr, sdemid6 pj

' j ,

kavjetjrsa6 pufê, raâr6 pufjoâ, sderaâr6 pupþ, garvmr6 purjgam, ljetjr.

 _

rjboâ, idrbmtjr6 r mr'n'm,tabokjr6 rjgê, kkavjr 6 rlfü,

Ûk,P?'k'6 rdoê,

trjs-

kjijr6 rdomê, lraar6

: '3:: '3,

iaspralmjr, rdyê, trjespdrtjr , rdym, ojnjr

jk`d ia ue ku`jr jktd6 ru, trjar6'

s

\êmbomgâ, ljoastrajr6 sjme`ü,

ldk`jrsa 6

sjpmbâ, larrjr kds dnds6

sjpufjm, `rmtjr , sa, sjkmr6 7 :: ': , ldrrar (ak j`uj)6 \ Mk 'û'm, iaskmzjrsa6

srrhfþ, tdbjr ia

ue

trj`d6 tdbjr 'lde rumid 6 jâm,

\ MsA ,

susû, tabokjr 6

73, ldrtjr d rdbparsa kj sd`j d luarij , pariar tdid ak imeard 6 sururþ,

aetrjr d batarsa ia rdel:üe6

- - r r r .

tjpâ, ldrrrprjr , tjrjrê, tabokjr, tjrtjbuiajr , tafuêm, `doareur ,

tm, jvar`dezjrsa6 tmfk, `dtajr6 tmrâ, rjnjrsa6 t]r'mr'm, jrrjstrjrsa6 tk-

trm, bdvmbmaetd kava ia jrrmoj jojnd 6 tabokjr6 tde`aê, trdbpajr lde

kds euids ia kds iaids6 tufaê, ae ak nua`d iak trdbpd6 tQmN)jmtþ, ljrm-

iji6 tupjedm, paimr kj oaeimlmüe6

-y

yj,

jlarljrsa, jprdxmbjrsa, pa`jrsa, jigarmrsa6 yjke, arrjr, aqumvd-

ljrsa6 yjoâfê, asqumv-jr6 yjoâfm, bjedsajr6 yjgþ, ojújrsa6 yjgam, mb-

pjlmaetjrsa6 yjga 'ü, kkdrjr6 yjgd

'â,

tjpjr, luormr6 yjâom, j`jlgjrsa6

yjmtâpü, gjlar ljsj, emid6 yjpjrmom, idokjr6 yjpjrüvajarsa ia ljoazj6

yjrmpk, vaeiar6 yjpâ, tmrjr,jl.arrdr 6y'jpkgjrê, sjktjr ddstê-aukds,6 yjpmgm,

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 109/110

>.

..

. •..

  -

~. .

- Y??

tdbjr, j`jrrjr

n .

yjpâsjfê, lslulgjr , yjpü, gjaar 6 yjrê, tdbjr lde kj

luagjrj , yjrdm, imsbmeumr, `jstjr6 yjtjpâ, praeiar hua`d6 yjyjm, tmtm-

kjr6 yjyefê6' jbjsjr , yj 'ü, ratjr , yaoâfê, asljrojr6 yaoâ, vdkvar6

yajoâfm, pamejrsa , ya`ujrâ, asljpjr6

yl`uê,

astjr jidrejid6 yaga

'ê ,

bazlkjrsa6 yagafê, ousljrsa kj vmij'6 yagjâgþ, jbjrsa, sar jbjid6 yaguâ,

asljpjr ,

} 7Â,

sjkmrsa, qumtjrsa ia :::: smtmd6 ylmtk, tmrjrsa jk suakd , yafutþ,

lkjvjrsl , yafujyí, ldbaimrsa6 yafuj

'ê ,

sar ldedlmid, sa 'Xa6 yafdgþ,

taear6 yafü, raldstjrsa6 yapa ' ê , jormrsa6 yapa 'í , ljkaetjrsa jk sdk, hua-

`d, lta. mtylpa'ü, ljlgjrsa , yapapâ, jrrj`jzjrsa ,

yapapâ,

algjrsa pjrj

jtrês6 yapayþ, jojemljrsa6 yapmrü, iaspakkanjrsa , yapmlgê, jojtjtjrsa ,

yapâ, vae`jrsa6 yapâgdm, kjvjrsa kds pmas6 ylpdgam, kjvjrsa kjs bjeds6

yapmlgm, h'rmllmdejrsa , yapâfuê, jtjrsa kds pmas6

yapdfuê,

jtjrsa

kjs

bjeds6 yapmrí

'ü ,

iaspakkanjrsa , yaphsü, astmrjrsa6 axtaeiarsa6 yapmtjsü,

aehraetjr6  yaprtí, lgupjrsa6 yapdrjfê, ljzjr6 yapdfujê, jldstuborjr-

sa6 yapdâ, tmrjrsa, jrdnjrsa, kjezjrsa6 yapdmtâ, kkjbjr lde kjs bjeds6

yapdfktm.Mrah'rl`jrsa kjs bjeds6 yapdpatí, `dkpajr kj bjed, ijr pjkbj-

ij6 ylpdfê, tdraarsa , yarê,

iasjtjrsa, iasldsarsa6

yarí,

`mrjr, ijr vuak-

tj6

yard 'ê , melkmejrsa6

yardfr, ojmkjr , yardyâ,

jidrjr6 yardomê, lde-

hmjr6 yayjpâ, `dkpajrsa lde jk`d6 yayjpü, smbukjr6 yayjot, arrjr, aqum-

vdljrsa6 yaydpt, jpratjrsa6 yaydfuê, jtjrsl , ylydfujm, gjlar bjeij-

ids6 yaydgam, kjvjrsa6 vlyufê, bjtjrsa6 yayuoâ, jgdrljrsa6 yayurugam,

kjvjrsa kj odlj6 yayrgjgam, kjvjrsa kds orjzds6 yayurupatí, `dkpajr kj ,

odlj `rmtjeid6 yltmomrü, sjluimrsa, yatu

'þ,

abpjljrsa 6 yâoj 'ü , qumtjrka

kds orjzds6 ykkim,

ias`rjejr6 yd

'ü ,

ljvjr6 yd

'ü,

rabaeijr6 ydfê, qua-

orjr, rdbpar6 ydfü, jtjnjr6 ydfuê, jtjr6 ydfujm, bjeijr6 yd`uê, ldb-

prjk'6 yd`uê, jsabanjrsa, pjralarsa6 ydgam, kjvjr6 ydpí, ljkaetjr6 ydpâ,

jpratjr6 ydp â, pmljr6 ydrê, iasjtjr, iasldsar6 ]D\ü, bdkar6 ydyjm, raârsa,

ourkjrsa6 ydojgam, kjvjrsa kj ljrj 6

ydpmgâ,

ralmomr, tdbjr6 'yu, vaemr6

yujph,

jújimr6 yuoâ, jgdrljr,

yugþ,

aeldetrjr6 yufê, bjtjr6 yupâ,

suomr6

yurê,

aekjzjr6 yuruyê, oasjr6 yuruprtí, oasjr

m

yururí, paimr6

yurupmû, sjodrajr6

\a`ueid

`h:´pd,

 F 

fjrêt, rjs uújr6 fa, aetrjr6 fâj 'ü, kmbpmjr, sjajrka kd sulmd> fk'ü

qumtjrka kds pmdnds6 fmrafê, ousljrka pmdnds6 fmtk, ldrtjr6 fktM, hra`jr ~

fdoí, vmvmr, axmstmr6 fdtaoí, ealasmtjr , fdí, imharaelmjr6 fujê, sjoar6

fujoaí, dhralar , fuboâ,

sjodrajr6 futþ, lkjvjr6

 B

bjam, rapjrtmr , kþa, astjr , bdû, lraar, sdspalgjr, eupê, pa`jr6

 p~

pjpê, ldetjr eþbard6 pjoí, rapjrtmr6 pa

'ê ,

qumtjr, jormr6 pa 'ü~

ljagjr 6 paga

 j,

pjrtmr lb paijzds

m

pap

â,

kavjetjr ak vastmid , papk, ae-

7/22/2019 El idioma guaraní - Eduardo Saguier.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/el-idioma-guarani-eduardo-saguierpdf 110/110

:?° < - - -

adrvjr , pdpm, rdar , papd 'd, iasjkjr , patí, pjkbajr6 patí-patí, pjkbajr6

payþ, sd-pkjr6 pâjgê, tanar6 pâg), tdbjr, j`jrrjr 6 pmfuê, jtjr kds pmas6

pdfuê, jtjr kjs bjeds6 pâfþm, tdstjr gjr mej 6 pmagêm, pakkmzljr6 pmlku,

hrmllmdejr6

pâ`ujrê, rahra`jr

pdr iaetrd6 proþ, ravdkvar)

pmra

'ü,

qum-

tjr kj pmak6 pmrü, qumtjr kj lêsljrj6 pakajr, bdeijr , pmtí, lgupjr6

pâthoü, jyuijr 6p'mskrd, iahaeiar6

pmsü,

axtaeiar6' pdoê, gmkjr6 pdgjeü,

lurjr pdgþ, vmsmtjr6 pdfê, tdrlar6 pdfrtm, hra`jr6 pdfujê, jldstuborjr

pd'ü, jrrjeljr hrutj, hkdr atl , pdpmagâ,

pkjuagjr ,

pdpûþ, jpratüe ia

bjeds6 pdpatí, pjkbjij6 pdrjgü, aka`mr, sapjrjr, asad`ar , pdrmjgu-

oarafü, ldbpjialar6 pdrþ, usjr6

pdrufê,

ijr prastjid, pururí, tdrlar6

su 'þ, bdriar6

--- Y ---

tm,

jrrdnjr.tmrjr, ianjr ljar6 tâgâr¶, sj-luimr6 t]fuê, laojr bjta6

tâpam, ojrrar6 tm 'ü , sjluia kj R}kk]: , qumtjr kj puetj6

rpa rla r ` rupd.

j, ljar6 u,ldbar6 mþ, oaoar6 rtê, ejijr , a, ialmr.

Lujrtd `rupd.

joþ,

rasdkkjr6 êgü, suspmrjr6

jfje`j,þ,

bjrajrsa6 gu

'þ,

tdsar6 fj-

ea 'ü , ljesjrsa6 fuarjm, jourrmrsa6 bjeij 'ê, rladrijr 6 pjr m, rae`uajr ,

prtugí, raspmrjr6 pkskrkm, rasojkjr6 pmrd ':, rahrasljrsa6 jkmvmjejrsa , pd-

lgr,

aednjrsa6 tjsm, aeharbjrsa6

hâfþ,

iarratmrsa6

hâêm,

suijr6 tasjrjm,

dkvmijr6 tafdomê, ra-abpkjzjr6 tdpaoâ, idrbmtjr6 tdpagkm,' taear .suaúd6

yufu 'ê, hjtm`jrsa6 yj, ljoar6 yjpþ, baetmr.

~;